Jit[abbru arran;amenti ;odda g[at-traffiku madwar il-Belt

Numru 12,790 

www.media.link.com.mt 

Is-Sibt, 16 ta’ April, 2011 €0.45 

IL-PRO:ETT TAD-DA{LA TAL-BELT 

Ix-xahar id-die[el 

jibda t-twaqqig[ 

ta’ Bieb il-Belt 

■ Jit[abbru arran;amenti ;odda 

g[at-traffiku madwar il-Belt 

minn Marion Zammit u David Bonello 

Ix-xog[ol fuq il-pro;ett 

g[ad-da[la tal-Belt Valletta 

g[addej b’ritmu mg[a;;el, 

tant li fit-2 ta’ Mejju li ;ej 

mistenni jibda t-twaqqig[ ta’ 

Bieb il-Belt. G[al dan l-iskop, 

ilbiera[, Transport Malta 

[abbret arran;amenti ;odda 

g[at-traffiku madwar ilkapitali. 

Fl-istess [in, ix-xog[ol fissit 

ta’ fejn ;ej il-bini l-;did 

tal-Parlament, fejn qabel kien 

hemm Pjazza {elsien, ukoll 

miexi ;mielu. B[alissa 

g[addeja [idma talkonsolidazzjoni 

tal-art li 

fuqha se titqieg[ed l-istruttura 

tal-[adid li tifforma l-parti l- 

kbira tal-bini l-;did tal- 

Parlament. Ix-xog[ol fuq 

dawn il-pedamenti miexi 

b’ritmu tajjeb u mistenni 

jid[ol fi stadju avvanzat 

g[all-[abta ta’ :unju. 

IN-NAZZJON hu infurmat 

li l-bini l-;did tal-Parlament 

se jkun mag[mul minn qafas 

tal-[adid, li b[alissa qed 

jin[adem fl-Italja. Dan ilqafas, 

li qed jinbena millkumpanija 

Remax, iffurmata 

minn AX Holdings, Right 

Mix u BIT Italia, mistenni 

jasal f’pajji]na g[all-[abta 

tal-a[[ar ta’ Lulju, bl-ewwel 

bi//iet jibdew jitqieg[du filpost 

f’dak i]-]mien. 

Dan il-qafas, li sa 

Di/embru mistenni jkun filparti 

l-kbira tieg[u mqieg[ed 

f’postu, se jkun prattikament 

il-qafas tal-bini, li mbag[ad 

mieg[u ji]diedu materjali 

o[rajn, fosthom qoxra tal- 

;ebel li tag[ti d-dehra lillfa//ata. 

Ji]diedu wkoll 

materjali o[ra li jiffurmaw issoqfa 

u li jag[lqu l-istruttura 

minn ;ewwa. B[alissa wkoll, 

minn barriera f’G[awdex qed 

jinqata’ l-;ebel tal-qawwi li 

se jkun qed jintu]a fil-fa//ata 

tal-bini. 

Ix-xog[ol fil-foss ta’ ta[t 

Bieb il-Belt, biex ji;i 

]viluppat ;nien, se jkun qed 

isir wara li l-Ministeru tar- 

Ri]orsi u l-Affarijiet Rurali 

jlesti l-pro;ett tar-restawr ta’ 

dik il-parti tas-swar, bi]-]ew; 

entitajiet jikkoordinaw 

flimkien biex pro;ett wie[ed 

isegwi lill-ie[or. 

g[al pa;na 3 

Eluf ta’ Maltin u G[awdxin Maltin ilbiera[ [adu sehem 

fil-pur/issjoni devota tad-Duluri li ssir f’bosta parro//i 

bl-istatwa ta’ Marija Addolorata. Fost il-pur/issjonijiet 

tradizzjonali ewlenin kien hemm dik li to[ro; mill-Knisja 

ta’ :ie]u fil-Belt li tmexxiet mill-Ar/isqof Pawlu Cremona. 

Wara din il-festa, b’{add il-Palm, nhar il-{add tifta[ 

il-:img[a Mqaddsa li twassal g[all-akbar festa tal-Knisja, 

dik tal-G[id il-Kbir li tfakkar il-passjoni u l-qawmien 

mill-mewt ta’ :esu’ Kristu. F’dawn il-;ranet ta’ qabel 

il-:img[a l-Kbira jil[qu l-qofol tag[hom ukoll attivitajiet 

kulturali u reli;juzi b’g[add kbir ta’ rappre]entazzjonijiet 

teatrali, pageants u wirjiet. (Ritratt> Martin Agius) 

Ara wkoll pa;na 4

IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ April, 2011 

Lokali 3 

Se jin[olqu 

400 spazju 

g[all-parke;; 

fil-Park and 

Ride 

minn pa;na 1 

Sadattant, ilbiera[, 

Transport Malta [abbret l- 

arran;amenti ne/essarji 

biex it-traffiku madwar il- 

Belt ma jintlaqatx hekk kif 

jibda x-xog[ol tattwaqqig[ 

ta’ Bieb il-Belt. 

Waqt konferenza tala[barjiet 

indirizzata minn 

David Sutton – li qed jie[u 

[sieb l-istrate;ija tattrasport 

g[al dan il-pro;ett 

– ;ie spjegat kif se jkun 

iddevjat it-traffiku. 

Mill-1 ta’ Mejju li ;ej, 

it-Triq Papa Piju V se 

ting[alaq u l-a//ess g[all- 

Belt se jkun minn Triq San 

Pawl, ma;enb Kastilja, 

jew inkella minn Triq San 

Mark, mag[ruf wkoll 

b[ala Biagio Steps. 

Biex tiffa/ilita t-trasport 

minn u lejn il-Belt, 

Transport Malta g[amlet 

arran;amenti o[ra. Ittraffiku 

fi triq l-Ar/isqof 

se jinbidel u l-a//ess lejn 

din it-triq se jkun biss 

minn triq il-Merkanti u 

b’hekk id-direzzjoni tattraffiku 

f’din it-triq se 

tinbidel. 

Triq il-Lance, il-Belt 

wkoll se ssir one-way fiddirezzjoni 

lejn il-Mina tal- 

Ingli]i. L-a//ess g[al Jews 

Sally Port se jkun minna[a 

ta’ isfel ta’ Triq l- 

Ifran. 

Se jkun hemm wkoll 

tibdil fil-junctions li jag[tu 

g[all-Belt, fosthom firroundabou 

tal-Monument 

tal-Gwerra. Dan se jg[in 

biex it-traffiku jibqa’ 

miexi, anki min[abba li t- 

triq li se ting[alaq, sal-lum 

g[adha l-aktar triq li 

tintu]a mill-Maltin biex 

jid[lu l-Belt. 

Waqt li kien qed jispjega 

kif waslu g[al dan, David 

Sutton qal li ;ew studjati 

22 possibbiltà o[ra g[al 

kif jista’ jg[addi t-traffiku. 

Waqt l-istess konferenza 

tal-a[barjiet ing[ataw d- 

dettalji dwar l- 

arran;amenti g[arresidenti 

li jg[ixu n-na[a 

tal-:nien ta’ Hastings. 

Minkejja li b’dan ilpro;ett 

se jintilfu numru 

ta’ spazji g[all-parke;; fil- 

Belt, biex jikkumpensa 

g[al dan, il-Gvern se jkun 

qed i]id in-numru ta’ 

spazji fil-Park and Ride 

fil-Furjana. B’kollox se 

ji]diedu 400 post g[allparke;;. 

Inizjattiva o[ra li 

se tittie[ed hi li se ji;i 

lliberalizzat s-suq tac-city 

cabs biex aktar nies ikunu 

jistg[u ju]aw dan isservizz 

biex jid[lu fil-Belt 

Valletta. 

Il-Ministru tal-Finanzi, Tonio Fenech fl-inawgurazzjoni ta’ clean-room Class 100,000 li saret b’investiment ta’ €250,000 

bl-g[ajnuna tal-fondi tal-UE (Ritratt> DOI) 

Inspectra tkompli tinvesti 

Il-kumpanija Inspectra, li 

ta[dem mill-Qasam 

Industrijali tal-Marsa, 

inawgurat fa/ilità ta’ cleanroom 

Class 100,000 li fiha 

investiet €250,000 ukoll 

bil-g[ajnuna tal-UE 

permezz tal-Fond Ewropew 

g[all-I]vilupp Re;jonali. 

Clean-room hi fa/ilità 

attraenti, b’mod partikulari 

g[al dawk il-kumpaniji li 

je[tie;u ambjent nadif 

approvat g[all-u]u 

industrijali, fejn ikunu 

jistg[u jag[]lu, jippakkjaw 

u ji]viluppaw prodotti 

sensittivi. Toffri ambjent 

ikkontrollat, b’sistemi ta’ 

filtrijiet, b’arja nadifa bliktar 

mod possibbli fejn 

jistg[u ji;u ttestjati prodotti 

sensittivi. Din il-fa/ilità, li 

hi l-ewwel wa[da tat-tip 

tag[ha f’Malta, tista’ tintu]a 

fuq ba]i ta’ pay-per-use. 

L-inawgurazzjoni ta’ din 

il-fa/ilità l-;dida, li tokkupa 

parti mill-fabbrika fil- 

Marsa, saret fil-pre]enza ta’ 

Tonio Fenech, il-Ministru 

tal-Finanzi, l-Ekonomija u l- 

Investiment, ta’ Alan 

Camilleri, i/-Chairman tal- 

Malta Enterprise, u ta’ xi 

klijenti u rappre]entanti 

mill-industrija lokali. 

L-investiment ta’ 

Inspectra fi clean-room 

isegwi investiment ie[or li 

g[amlet il-kumpanija hekk 

kif dan l-a[[ar akkwistat l- 

akkreditazzjoni ISO 17025 

fl-ikkalibrar pre/i] talimwie]en 

– servizz li 

permezz tieg[u Inspectra 

qed toffri servizzi g[allindustrija 

tal-farmakolo;ija 

u l-kimika. Il-kumpanija 

toffri wkoll servizz ta’ 

//ekkjar b’mod manwali ta’ 

prodotti mmanifatturati, 

fosthom dawk ma[duma 

minn fabbriki fi/-?ina biex 

jintbag[tu b[ala parts biex 

jin[admu minn fabbriki 

o[rajn, Maltin u barranin, u 

ji;u inklu]i fi prodotti o[ra. 

Inspectra bdiet ta[dem 

mill-Kordin Business 

Incubation Centre (KBIC) 

fl-2005, i]da sa sena wara 

mxiet lejn il-fabbrika li 

g[andha llum fil-Marsa. Ilkumpanija 

t[addem 220 

persuna, fil-parti l-kbira 

tag[hom nisa, li ja[dmu bissistema 

tal-flexi-time, u qed 

t[ares lejn il-possibbiltà li 

tkompli tespandi l-[idma 

tag[ha. 

L-In;inier Alfred 

Camilleri u l-In;inier Joseph 

Caruana, Diretturi ta’ 

Inspectra, spjegaw lil IN- 

NAZZJON li l-kumpanija 

qed tir/ievi talbiet minn xi 

kumpaniji fl-Asja, fosthom 

mi/-?ina, mill-Indja u minn 

Singapore, g[al servizzi li 

toffri fil-qasam tal-life 

sciences u l-mikro 

elettronika. Huma fissru kif 

Inspectra b[alissa tinsab 

f’diskussjonijiet mal-Malta 

Enterprise biex hi tkun 

f’po]izzjoni li tkompli 

tespandi l-[idma tag[ha jekk 

ting[ata iktar spazju biex 

tkabbar il-fabbrika li 

g[andha. 

Tonio Fenech, il-Ministru 


Investiment fa[[ar il-[idma 

ta’ Inspectra u r-rata li biha 

kibret fi ftit snin filwaqt li 

kompliet tfittex l- 

innovazzjoni b’mod 

partikulari fis-settur tal-life 

sciences. Hu fakkar kif il- 

Gvern qed jinvesti fil-bini 

ta’ Life Sciences Park, li 

jqis b[ala wie[ed li j;ib 

mieg[u valur mi]jud g[oli u 

li jorbot mal-Vi]joni 2015. 

Tonio Fenech fakkar kif 

waqt l-eqqel fa]i tal-kri]i 

ekonomika u finanzjarja, il- 

Gvern da[al g[al kumpaniji 

u fabbriki Maltin fil-qasam 

tal-manifattura billi tahom 

g[ajnuna diretta biex dawn 

jilqg[u g[all-effett tal-kri]i 

u j[arsu l-postijiet taxxog[ol. 

Filwaqt li fisser kif 

Inspectra ma kinitx wa[da 

minn dawn il-kumpaniji, 

spjega li l-fabbrika fil- 

Marsa ta[dem b’mod dirett 

g[al fabbriki li kellhom 

b]onn l-g[ajnuna, u 

g[alhekk li kieku dawn 

ikkrollaw, hekk kienu 

jag[mlu wkoll fabbriki 

o[rajn b[al Inspectra u 

jpo;;u f’riskju wkoll l- 

impjieg tal-220 [addiem 

tag[hom. 

Maratona b’risq Puttinu Cares 

fl-MCAST fi tmiem il-;im[a 

Il-Kulle;; Malti g[all-Arti, ix- 

Xjenza u t-Teknolo;ija (MCAST) g[al 

darb’o[ra qed jorganizza l-maratona 

b’risq Puttinu Cares. Din is-sena, il- 

Maratona g[andha l-isem ‘36-Hour 

Community Challenge’ min[abba l-fatt 

li se jkun hemm [afna servizzi li 

g[andhom x’jaqsmu ma’ dak li nsibu 

f’komunità, fosthom bazaar, servizzi 

tax-xag[ar u s-sbu[ija, tombla g[allanzjani 

fid-day centres, futsal, zumba, 

arti, attivitajiet g[at-tfal tal-iskola, 

[asil tal-karozzi, ikel u mocktails u 

[afna affarijiet o[ra. 

L-attività se tibda g[ada b’quddiesa 

fid-9.00am, u wara jsir il-ftu[ uffi/jali 

g[all-[abta tal-10.30am. Il-maratona 

tibqa’ g[addejja sal-g[ada t-Tnejn 

18 ta’ April u tintemm fil-11.00pm. 

Il-fondi kollha li jin;abru millmaratona 

se jmorru g[al Puttinu Cares 

li b[alissa qieg[ed ja[dem fuq pro;ett 

ta’ bini tad-djar fl-Ingilterra, li se ji;i 

jiswa madwar €3 miljun. Dan se jsir 

biex ting[ata l-g[ajnuna lit-tfal li 

jintlaqtu bil-marda tal-kan/er u lillfamilji 

tag[hom, f’mument li jkun 

tant diffi/li f’[ajjithom. L-attività 

se ssir fil-grounds tal-MCAST, 

f’Kordin.

2 Lokali 


}ieda ta’ aktar minn 700 

fis-safar tal-Maltin fi Frar 

In-numru ta’ Maltin li 

siefru fi Frar kien 18,121 li 

jfisser ]ieda ta’ 4.2% meta 

mqabbel mal-istess xahar 

tas-sena li g[addiet. 

B’kollox kien hemm ]ieda 

ta’ 728 Malti li siefru. 

Mill-istatistika li [are; l- 

Uffi//ju Nazzjonali tal- 

Istatistika, (NSO) jirri]ulta 

li l-persuni li vja;;aw lejn 

pajji]i barra mill-UE naqsu 

b’215, filwaqt li dawk li 

vvja;;aw fl-UE ]diedu 

b’943. B’hekk, it-total tal- 

IT-TEMP 

UV 

INDEX 

7 

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN 

Maltin li fi Frar siefru 

f’destinazzjoni fl-UE kien 

15,849 waqt li dawk 

f’destinazzjonijiet o[ra 

kienu 2,272. 

L-Italja kienet l-aktar 

pajji] popolari mal-Maltin, 

b’5,100 persuna jsiefru lejn 

l-Italja f’xahar wie[ed biss. 

Wara l-Italja jsegwu r- 

Renju Unit, il-:ermanja u 

Franza. Kien hemm ]ieda 

sostanzjali fil-Maltin li 

siefru lejn ir-Renju Unit 

b’445. 

IT-TEMP il-bi//a l-kbira msa[[ab, b’xi ftit xita, 

l-aktar filg[odu, li jsir ;eneralment ftit 

imsa[[ab aktar tard 

VI}IBBILTÀ tajba 

IR-RI{ [afif mill-Majjistral, li jsir moderat, 

kultant ikun moderat g[al ftit qawwi 

IL-BA{AR [afif, li jsir moderat 

IMBATT baxx mix-Xlokk 

TEMPERATURA l-og[la 18˚C 

XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.3mm 

Xita mill-1 ta’ Settembru 580.1mm 

IX-XEMX titla’ fis-06.29 u tin]el fis-19.35 

Jintla[aq ftehim bejn 

l-Enemalta u l-GWU 

Il-Korporazzjoni 

Enemalta, fi stqarrija, 

ilbiera[ filg[odu [abbret li 

la[qet ftehim mal-General 

Workers’ Union (GWU) 

dwar il-kwistjoni industrijali 

li kien hemm dan l-a[[ar 

dwar il-[addiema fissezzjoni 

tal-Credit Control. 

B’ri]ultat ta’ dan il-ftehim, 

kemm il-GWU kif ukoll ilkorporazzjoni 

Enemalta 

ftehmu li d-direttivi kollha 

jieqfu u titkompla d- 

diskussjoni dwar ir-riformi 

fl-Enemalta. 

Fl-istqarrija ntqal li dan ilftehim 

kien possibbli 

min[abba l-intervent ta’ 

medjazzjoni minn Dr Noel 

Vella, id-Direttur tar- 

Relazzjonijiet Industrijali. 

Permezz tal-ftehim mil[uq, 

il-grupp tal-[addiema fissezzjoni 

tal-Credit Control 

ing[ata rwoli ;odda filkorporazzjoni, 

u l-[addiema 

issa se jkunu qed jg[inu fittaqsima 

tal-customer services 

tal-Korporazzjoni Enemalta. 

Fl-istqarrija ng[ad ukoll li 

kien grazzi g[all-intervent 

ta’ Tonio Fenech, il-Ministru 


Investiment u g[an-negozjati 

mmexxija minn Tony Zarb, 

is-Segretarju :enerali tal- 

GWU u l-In;inier Karl 

Camilleri mill-Korporazzjoni 

Enemalta, li dan il-ftehim 

seta’ jintla[aq. Il- 

Korporazzjoni ]iedet tg[id li 

l-ftehim mil[uq hu wie[ed 

fl-interess tal-pubbliku. 

SPI}ERIJI LI SE JIFT{U G{ADA 

VALLETTA: New British Dispensary, 109#110 Triq San :wann; 

IL-{AMRUN: St. Gaetan Pharmacy, Triq il-Kappillan Mifsud; 

{AL QORMI: Evans Pharmacy, 40 Triq San Bastjan; 

BIRKIRKARA: Holy Cross Pharmacy, 37 Triq il-Kbira; L- 

IMSIDA: Regal Pharmacy 39B, Triq Antonio Bosio; TA’ 

GIORNI: Spi]erija Mer[ba, Shop 2, Triq Lapsi; TAS-SLIEMA: 

Harley Pharmacy, 1 Triq Nathalie Poutaitine Tabone; 

{’ATTARD: St. Catherine Pharmacy, Triq id-Dielja k#m Triq 

Santa Katerina; IL-G{ARG{UR: Medicine Chest Pharmacy, Triq 

Demitriju Farrugia; IL-QAWRA: Euro Chemist, Triq il-Kurazza; 

PAOLA: De Paola Pharmacy, 36 Pjazza Antoine De Paule; IL- 

FGURA: Alpha Pharmacy ‘Maria Immaculata’, Triq Cospicua k#m 

Vjal il-Kottoner; {A}-}ABBAR: Polymer Pharmacy, Triq ix- 

Xg[ajra; BIR}EBBU:A: Britannia Pharmacy, 5 Triq il-Bajja s- 

Sabi[a; {AL LUQA: St. Andrew’s Pharmacy, 25 Triq Dun Pawl; 

{A}-}EBBU:: Brown’s Pharmacy, 47 Vjal il-{elsien; IL- 

BA{RIJA: Ba[rija Pharmacy, Triq Raddet ir-Roti k#m Triq l- 

Iskola; VICTORIA: Palm Pharmacy, 2 Triq Palma; IN-NADUR: 

Nadur Pharmacy, Pjazza t-28 ta’ April, 1688. 

G[oti tad-demm 

G[ada se jkun qed isir l-g[oti tad-demm permezz tal-mobile blood 

donation unit qrib i/-/entru tas-Sale]jani, Tas-Sliema, mit-8.30am 

sas-1.30pm. Jekk t[ossok f’sa[[tek u tixtieq tag[ti d-demm, inti 

;entilment mitlub i;;ib mieg[ek il-karta tal-identità. 

Servizz fi/-?entri tas-Sa[[a fil-{dud u l-Festi Pubbli/i 

I/-?entri tas-Sa[[a tal-Mosta, ir-Ra[al :did, u l-Floriana jift[u 

g[all-emer;enzi 24 sieg[a, sebat ijiem fil-;img[a. Il-pubbliku jrid 

jattendi /-?entru tas-Sa[[a tad-distrett tieg[u. Dawk il-persuni 

ming[ajr il-karta tal-identità ma ji;ux moqdija. 

Sena 

[abs fuq 

kompli/ità 

f’serq 

Rittmar Heatherly ta’ 23 

mill-Floriana kien 

ikkundannat sena [abs fuq 

kompli/ità ta’ serq mill-[anut 

tad-deheb Vascas Jewellery, 

li jinsab fi Triq il-Merkanti, 

il-Belt Valletta. Dan il-ka] 

se[[ fl-1 ta’ Frar li g[adda. 

Mill-provi irri]ulta li 

Heatherly da[al fil-[anut ma’ 

Stefan Riviera u dan tal-a[[ar 

beda jistaqsi fuq diversi 

o;;etti tad-deheb, u ]-]ew;t 

ir;iel bdew jitkellmu massalesgirl. 

Waqt li din kienet 

aljenata bid-diskors turihom 

l-affarijiet, Stefan Riviera [a 

brazzuletta u /urkett. 

Heatherly u Riviera [ar;u 

mill-[anut u marru bilkarozza 

ta’ Riviera vi/in ilgabbani 

li hemm [dejn ilvenda 

tal-karozzi tal-linja u 

bieg[u l-affarijiet li kienu 

nsterqu lil xi [add li raw 

hemm. 

L-individwu [allas €100 

g[all-brazzuletta u /-/urkett, 

u l-[allelin qasmu l-flus 

bejniethom. 

Jumejn wara, Heatherly u 

Riviera re;g[u marru g[and 

il-Vascas Jewellery, imma 

din id-darba kien hemm 

salesgirl o[ra, li g[arfet lil 

Riviera min[abba xi in/identi 

simili li kienu ;raw is-sena 

ta’ qabel. Din id-darba, il- 

[allelin ma [adu xejn. 

Dawn il-fatti rri]ultaw mixxhieda 

ta]-]ew; salesgirls, 

kif ukoll mill-filmati li 

n;ibdu mill-cameras li kienu 

installati fil-;ojjellerija. 

Filwaqt li Riviera ammetta 

l-involviment tieg[u qal li 

Heatherly ma kienx jaf li hu 

kien se jisraq xi affarijiet. Ilka] 

instema’ quddiem il- 

Ma;istrat Doreen Clarke. 

IS-SIBT 

L-og[la 

18˚C 

L-inqas 

13˚C 

IL-{ADD 

L-og[la 

18˚C 

L-inqas 

12˚C 

IT-TNEJN 

L-og[la 

19˚C 

L-inqas 

11˚C 

IT-TLIETA 

L-og[la 

19˚C 

L-inqas 

10˚C 

L-ERBG{A 

L-og[la 

20˚C 

L-inqas 

10˚C 

UV UV UV UV UV 

7 7 7 7 7 

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN 

It-temperatura u t-temp f’dawn il-bliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ 

Malta) ilbiera[ kienet> Al;eri 21˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 15˚C 

xemxi, Ateni 19˚C imsa[[ab, Li]bona 24˚C xemxi, Berlin 13˚C ftit 

imsa[[ab, Brussell 14˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 32˚C xemxi, Dublin 

14˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 11˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 

12˚C imsa[[ab, Milan 14˚C imsa[[ab, Istanbul 13˚C imsa[[ab, 

Londra 15˚C ftit imsa[[ab, Malta 16˚ imsa[[ab, Madrid 19˚C 

xemxi, Moska 08˚C imsa[[ab, Pari;i 15˚C ftit imsa[[ab, 

Bar/ellona 17˚C ftit imsa[[ab, Ruma 16˚C imsa[[ab, Tel Aviv 

26˚C xemxi, Tripli 29˚C ftit imsa[[ab, Tune] 18˚C imsa[[ab, 

Vjenna 10˚C imsa[[ab, Zurich 13˚C xemxi, Munich 11˚C ftit 

imsa[[ab, Stokkolma 13˚C xemxi, San Pietruburgu 07˚C 

imsa[[ab 

B[al-lum 25 sena 

Matul il-lejl, xi ajruplani tal-gwerra 

Amerikani attakkaw xi qag[diet 

militari fil-Libja, kif ukoll ilkwartieri 

;enerali tal-Mexxej Libjan 

Muammar Gaddafi. Dan l-attakk sar bi 

tpattija g[all-attakk terroristiku li sar 

f’diskoteka f’Berlin, fejn kienu nqatlu 

numru ta’ suldati, fosthom wie[ed 

Amerikan. Fl-istess attakk intlaqtu wkoll 

diversi Ambaxxati, filwaqt li o[rajn, 

fosthom dik Maltija, sofrew xi danni. Irreazzjoni 

internazzjonali g[al dan l-attakk 

kienet im[allta, bl-Unjoni Sovjetika fuq 

quddiem fil-kritika u l-kundanna. 

Sadattant, il-Libja falliet fl-attakk tag[ha 

fuq radar Amerikan f’Lampedusa, wara 

li l-missili li kienu sparati ni]lu fil-ba[ar. 

Min-na[a tieg[u, il-Prim Ministru 

Karmenu Mifsud Bonnici ikkundanna l- 

attakk Amerikan, filwaqt li l-a;ent Kap 

tal-PN Guido de Marco ikkundanna 

kull att ta’ forza.


Lokali 5 

Ni;erjan jispi//a l-Qorti wara li talab 

lill-‘Porporina’ biex ji]]ewwe; lil bintu 

Ni;erjan spi//a l-Qorti wara avventura 

ta’ m[abba ma’ bint Alfred 

Bugeja, mag[ruf b[ala ‘Il-Porporina’. 

Okeakpu Chinonso Jude ta’ 31 sena 

mar id-dar ta’ Alfred Bugeja biex 

talbu l-benedizzjoni sabiex ikun jista’ 

ji]]ewwe; lil bintu. Ir-ra;el Ni;erjan 

sab il-bieb mag[luq mill-familja 

Bugeja, li kienu qeg[din jopponu dan 

i]-]wie;. G[aldaqstant, huwa ni]el 

g[arkupptejh u baqa’ j[abbat il-bieb 

tal-familja Bugeja fejn kien qieg[ed 

jitlob bil-[niena sabiex jara lillma[buba 

tieg[u kif ukoll sabiex ji;i 

a//ettat b[ala ]ew;ha. Tant kemm din 

is-sitwazzjoni kienet aggravat, li n- 

Ni;erjan hedded li kien se jag[mel 

suwi/idju. 

Il-persistenza tan-Ni;erjan wasslet 

sabiex Il-Poporina kellu j/empel lill- 

Pulizija. Hekk kif il-pulizija marru fuq 

il-post u kienu se jie[du lin-Ni;erjan 

lejn l-G[assa, huwa [arab u hekk kif 

kien qed ji;i segwit minn kuntistabbli, 

huwa spi//a biex [abat mieg[u u l- 

kuntistabbli kiser il-polz. G[aldaqstant, 

Jude tressaq il-Qorti mixli li 

kka;una ferita gravi fuq l-istess kuntistabbli. 

G[aldaqstant, Okeakpu Chinonso 

Jude, residenti San Pawl il-Ba[ar, kien 

mixli li nhar il-5 ta’ April tal-2007, 

g[all-[abta tas-1.15pm fil-Belt 

Valletta, ikka;una ferita gravi fuq id 

il-kuntistabbli Jurgen Vella, u li [arab 

mill-kustodja tal-Pulizija hekk kif kien 

qed ji;i eskortat lejn l-G[assa tal- 

Pulizija. 

Is-Sur;ent Ray Vella qal li fil- 

;urnata msemmija, il-pulizija kienet 

ir/eviet talba ming[and ‘Il- 

Porporina’ g[all-assistenza fejn sabu 

lin-Ni;erjan g[arkupptejh jitlob bil- 

[niena lil Alfred Bugeja sabiex dan 

jag[tih permess biex jara lill-bintu. 

G[aldaqstant, Bugeja informa lillpulizija 

li bintu kienet qed tistenna 

tarbija tan-Ni;erjan. Is-Sur;ent 

Vella staqsa lill-Gianella Bugeja 

jekk hija riditx tmur tg[ix massie[eb 

tag[ha, i]da hi dak il-[in 

irrifjutat. 

Waqt is-smig[ tal-kaw]a, Alfred 

Bugeja qal li huwa kien ir/ieva telefonata 

ming[and in-Ni;erjan fejn 

qallu li bintu kienet tqila ming[andu 

u mhux ming[and l-g[arus li kellha. 

Alfred Bugeja ]ied jg[id li huwa 

kien irrabjat [afna g[alih peress li 

bintu kien g[ad kellha 18-il sena. 

G[aldaqstant, Bugeja ]ied jg[id li 

huwa ma riedx ikellem lin-Ni;erjan 

u li kien g[alhekk li dde/ieda li 

j/empel lill-Pulizija. 

Gianella Bugeja ammettiet li hija 

kienet tqila min-Ni;erjan u li riedet 

ti]]ew;u. 

Waqt dan il-ka], il-Qorti qalet li n- 

Ni;erjan ma kellux l-intenzjoni li 

jikkommetti ferita gravi fil-konfront 

tal-kuntistabbli u g[alhekk, dak li 

wettaq g[amlu b’mod involontarju. 

G[aldaqstant, il-Qorti po;;iet lin- 

Ni;erjan g[al probation ta’ sentejn. 

Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill- 

Ispettur Pierre Micallef Grimaud. 

L-SDM jirb[u 

l-elezzjoni 

tal-KSU 

L-Ambaxxatur Amerikan g[al Malta, Douglas Kmiec ]ar il-Hospice Movement fejn iltaqa’ 

mal-[addiema ta’ dan il-moviment u ma’ w[ud mill-pazjenti li huma jassistu. Il-Hospice 

Movement hu moviment ispirat mill-valuri Kristjani u g[andu l-g[an li jg[in lill-pazjenti li 

jkunu morda bil-kan/er u b’mard ie[or terminali. Waqt din i]-]jara, l-ambaxxatur Kmiec qal li 

hu g[andu esperjenza tal-kan/er g[ax ommu kienet mardet bil-kan/er u kienu jie[du [siebha 

l-membri mill-Hospice. Hu sa[aq li grazzi g[al dan il-moviment, hu kellu aktar /ans ikun ma’ 

ommu fl-a[[ar mumenti ta’ [ajjitha. Hu sa[aq li x-xog[ol li jag[mlu l-membri ta’ dan 

il-moviment hu imprezzabbli. (Ritratt> Michael Ellul) 

G[al sena o[ra, il-kandidati 

kollha tal-Istudenti 

Demokristjani Maltin – l- 

SDM – ;ew eletti fil-karigi 

kollha tal-Kunsill Studenti 

Universitarji, il-KSU. L- 

elezzjoni ta’ din is-sena 

kienet g[al [ames karigi, 

dik ta’ President, Segretarju 

:enerali, Uffi/jal 

Finanzjarju, Koordinatur 

g[all-Edukazzjoni, u 

Uffi/jal g[all-Kultura u d- 

Divertiment. Is-seba’ karigi 

l-o[ra ma ;ewx ikkontestati 

u mtlew awtomatikament 

b’kandidati tal-SDM, biex 

b’hekk, fil-[dax-il kariga 

tal-KSU, hemm il-kandidati 

kollha tal-SDM. 

L-SDM kisbu 64% talvoti 

mix[uta f’elezzjoni li 

saret il-{amis. B’kollox 

ivvutaw 1,808 student u studenta 

tal-Università, tal- 

Junior College, kif ukoll ta/- 

?entru tar-Restawr ta’ 

Bighi, l-Università l-Antika 

tal-Belt Valleta u /-?entru 

ta’ G[awdex. 

B’hekk, mill-1 ta’ :unju 

li ;ej, il-President il-;did 

tal-KSU se jkun Stefan 

Balzan, wara li dan g[eleb l- 

isfida ta’ Mark Camilleri, li 

kkontesta g[all-kariga ta’ 

President f’isem il- 

Moviment Liberali. Mark 

Camilleri huwa l-editur tarrivista 

Realtà, li kien fla[barijiet 

dwar artiklu li ;ie 

ppublikat fuq l-istess rivista. 

Il-kandidati eletti l-o[ra 

f’isem l-SDM huma Mario 

Cachia, Luke Buttigieg, 

Ruth Caruana u Sara Ellul.


Lokali 7 

Jin[are; permess 

g[al parke;; ta[t 

l-art fl-MIA 

L-Awtorità Maltija g[all- 

Ambjent u l-Ippjanar 

(MEPA) approvat il-permess 

ta’ estensjoni g[al ?entru 

Kummer/jali tal-Ajruport 

Internazzjonali ta’ Malta 

(MIA) biex minflok ikun 

u]at b[ala zona ta’ parke;; 

ta[t l-art. 

Ir-rapport tal-case officer 

tal-MEPA wera li l-i]vilupp 

propost kien a//ettabbli 

g[ax l-u]u propost hu pari 

passu mal-parametri tal-politika 

tal-Pjan Lokali g[azzona. 

Fil-pjan terren, se jkun 

hemm rilokazzjoni ta’ a//ess 

g[al parke;; ta[t l-art. 

Fl-ewwel sular ta[t l-art, 

se ji]died il-parke;; g[al 26 

spazju ie[or ta’ parke;;, 

zona biex jin[a]nu xi affarijiet 

kif ukoll il-bini ta’ 

rampa g[al a//ess indipendenti 

li twassal g[al zona ta’ 

parke;; u t-tne[[ija ta’ 

rampa interna. 

Fit-tieni sular ta[t l-art, se 

jkun hemm ]ieda ta’ 29 post 

ie[or g[all-parke;; u fittielet 

sular ta[t l-art, se jkun 

hemm ]ieda ta’ 22 post 

ie[or g[all-parke;;, kamra 

g[a]-]amma tal-pompi u 

;ibjun. 

Id-dokumenti tal-vot li qed jitqassmu bieb bieb mill-pustiera (Ritratt> Michael Ellul) 

IR-REFERENDUM DWAR ID-DIVORZJU 

Jibda t-tqassim 

tad-dokumenti tal-vot 

Il-pro/ess elettorali b’rabta 

mar-referendum dwar iddivorzju 

li se jsir is-Sibt 28 

ta’ Mejju kompla jirranka 

meta fil-jiem li g[addew 

bdew jitqassmu d-dokumenti 

tal-vot. It-tqassim qed isir 

mill-pustiera li qed i[abbtu 

bieb bieb. 

Il-pro/ess beda nhar it- 

Tnejn li g[adda u se jibqa’ 

g[addej kuljum sat-Tnejn li 

;ej. Id-dokumenti tal-vot qed 

jitqassmu bejn is-2pm u t- 

8pm fil-;ranet kollha inklu] 

is-Sibt, [lief il-{add, meta t- 

tqassim isir filg[odu, mit-8am 

sas-2pm. 

Dan il-pro/ess beda hekk 

kif stipulat mil-li;i elettorali, 

bil-Kummissjoni Elettorali 

tag[ti bidu g[all-pro/eduri 

malli kien iffirmat u pubblikat 

ir-wri tal-President. 

Dan ir-writ, li huwa l-ordni 

tal-President biex jing[ata 

bidu g[all-pro/ess elettorali 

[are; [mistax wara li kienet 

approvata l-mozzjoni tal- 

Oppo]izzjoni – kif kienet titlob 

il-mozzjoni stess mill- 

Parlament. 

Il-Kummissjoni Elettorali fi 

stqarrija appellat biex fil-[inijiet 

tat-tqassim tal-vot, fid-dar 

ikun hemm mill-inqas persuna 

wa[da mill-istess familja, li 

jkollha aktar minn 18-il sena, 

biex tir/ievi d-dokumenti. 

Wara li jintemm dan ilpro/ess, 

min ma jkunx ir/ieva 

d-dokument tal-vot, ikun 

jista’ ji;bru billi jmur g[alih 

personalment mill-g[assa talpulizija 

tal-lokal tieg[u, bilkarta 

tal-identità, sat-22 ta’ 

Mejju. 

Fir-referendum huma 

re;istrati biex jivvutaw ftit 

aktar minn 325,000 persuna, 

ji;ifieri dawk li isimhom jidher 

fir-Re;istru Elettorali 

t’Ottubru li g[adda. 

L-2,800 persuna li g[alqu 

tmintax bejn Ottubru li 

g[adda u l-a[[ar ta’ Marzu 

mhux se jkunu jistg[u 

jivvutaw, min[abba l-mod kif 

intkitbet u tressqet il-mozzjoni 

tal-Oppo]izzjoni. 

Joseph Muscat ried li r-writ 

jo[ro; sal-a[[ar ta’ Marzu 

minkejja li ng[ata parir mill- 

Kummissjoni Elettorali stess 

biex jo[ro; sat-18 ta’ April 

[alli jil[aq jo[ro; Re;istru 

Elettorali ;did fil-15 ta’ April. 

Ma[tur Vi/i President 

tal-Kumitat Ewropew 

dwar l-Epilessija 

L-Ewroparlamentari Nazzjonalista David Casa ;ie ma[tur 

b[ala l-Vi/i President tal-Working Group tal-Parlament 

Ewropew dwar l-Epilessija. 

Ir-rwol ta’ dan il-grupp hu li jqajjem kuxjenza dwar din ilkundizzjoni 

filwaqt li jassigura li jkun hemm r-ri]orsi u r- 

ri/erka me[tie;a li g[andhom jg[inu lil min ibati minnha 

F’kumment David Casa qal li din il-kundizzjoni bdiet tinftiehem 

sew f’dawn l-a[[ar snin u hu ma[sub li aktar minn 50 

miljun persuna minn madwar d-dinja jsofru minnha. 

Madankollu l-medi/ina tista’ tg[in biex l-attakki ta’ dawn ilpersuni 

jonqsu sew, u l-[idma ta’ dan il-working group se 

tkun proprju fuq dan, temm jg[id l-Ewroparlamentari David 

Casa.

8 Parlament 


Art mitluqa u vandalizzata mibdula f’park nazzjonali 

Id-Deputat Nazzjonalista Philip Mifsud tkellem fl-A;;ornament dwar l-inawgurazzjoni tal-park naturali 

ta’ Xrobb l-G[a;in li, minn art mitluqa u vandalizzata, inbidlet f’ambjent naturali ta’ 150 tomna. 

Philip Mifsud fa[[ar lin- 

Nature Trust g[addedikazzjoni 

u l- 

professjonalità fix-xog[ol 

tag[ha b’mod partikoalri 

f’dan il-pro;ett. Dan hu 

pro;ett li se jkun qed jag[ti 

sodisfazzjon aktar ma jg[addi 

]-]mien. 

Id-Deputat Nazzjonalista 

qal li dan il-pro;ett hu mibni 

fuq kun/etti naturali bl-inqas 

u]u ta’ ener;ija u fl-istess 

waqt b’mi]uri li ji;;eneraw l- 

ener;ija. Hu interessanti 

wkoll il-fatt li dan il-pro;ett 

se jkun qed iservi ta’ pro;ett 

ta’ ri/erka b’u]u ta’ tipi 

differenti ta’ mezzi li 

ji;;eneraw l-ener;ija. 

Philip Mifsud tkellem ukoll 

dwar il-festa tal-frawli fl- 

Im;arr u qal li fiha wie[ed 

seta’ jara l-b]ulija tal-bidwi 

Malti. Matul it-tmien sig[at 

tal-attività inbieg[u madwar 

12,000 kilo frawli. Il-kelliem 

issu;;erixxa li g[al attivitajiet 

o[ra jkun hemm immani;;jar 

tat-traffiku a[jar. 


tkellem ukoll dwar l-ista;un 

tal-ka//a u qal li l-ista;un li 

se jifta[ se jkun bi qbil bejn 

Malta u l-UE minkejja li kien 

hawn min ipprova jrewwa[ 

minn ta[t. Hu qal li l-Gvern 

kien dejjem konsistenti fl-a;ir 

tieg[u. 

Il-Gvern dejjem emmen li 

/-/irkostanzi ta’ pajji]na 

kienu jippermettu li jkun 

hawn ka//a fir-rebbieg[a. Ixxenarju 

nbidel fl-2007 meta l- 

UE fet[et kaw]a kontra 

Malta. Dan ;ara wara li l- 

Qorti Ewropea kienet tat 

sentenza f’ka] simili kontra l- 

Fillandja. Tul il-perijodu talkaw]a, 

il-Gvern b’mod 

responsabbli g[a]el li ma 

jifta[x l-ista;un tal-ka//a firrebbieg[a. 

Meta ng[atat issentenza 

kienu stabbiliti /erti 

kriterji fosthom li l-gamiem u 

s-summien mhumiex spe/i 

mhedda. 

Is-sena li g[addiet, peress li 

kienu g[adhom sejrin iddiskussjonijiet 

infeta[ sta;un 

limitat. B’dan kien enfasizzat 

il-prin/ipju li setg[et issir 

Pro;ett mibni fuq kun/etti naturali bl-inqas u]u tal-ener;ija 

ka//a fir-rebbieg[a. Din issena 

;ew stabbiliti r- 

regolamenti li jsibu l-bilan/. 

Philip Mifsud qal li 

jing[aqad mal-appell tal- 

President tal-FKNK biex ikun 

hemm responabbiltà millka//aturi 

g[aliex dak li jse[[ 

illum jista’ jirrifletti fuq dak li 

jkun jista’ jsir g[ada. Hu 

sostna li l-appell ma jmurx 

biss lill-ka//aturi i]da wkoll 

lill-g[aqdiet li huma kontra l- 

ka//a biex huma wkoll juru 

responsabbiltà u jirrikonoxxu 

d-drittijiet tal-ka//aturi. 


appella wkoll lill-media li 

g[andha rwol importanti [afna 

biex tevita milli tirrikorri g[assensazzjonali]mu. 

600 student 

barrani 

fl-Università 

Id-Deputat Laburista Owen 

Bonnici qal fl-A;;ornament li 

wie[ed mill-miri li ffissa l- 

Gvern g[all-Vi]joni 2015 hi l- 

edukazzjoni og[la. Din kienet 

tinkludi l-possibbiltà li studenti 

barranin jibdew ji;u jistudjaw 

fl-Università ta’ Malta. 

Hu qal li llum minn 10,000 

student fl-Università, 600 

student huma barranin. Il- 

Gvern jemmen li biex 

ji]viluppa aktar dan is-settur 

g[andu jkun hemm ukoll issehem 

tal-investituri privati. 

Owen Bonnici qal li l- 

Università ta’ Malta ma tidhirx 

fit-tliet listi ewlenin li 

janalizzaw ir-ranking ta’ 

universitajiet. Hu staqsa x’qed 

isir biex l-Università ta’ Malta 

tkun tidher fuq dawn il-listi. 

L-ambjent f’Wied il-G[ajn 

qed igerrex lin-nies 

Id-Deputat Laburista George Vella tkellem fl-A;;ornament 

dwar l-ambjent fl-in[awi ta’ Wied il-G[ajn. 

Hu qal li f’din il-lokalità wie[ed jixxokkja ru[u meta jara 

l-i]vilupp kollu konkos li tiela’ wara l-knisja ta’ Wied il- 

G[ajn. George Vella qal li dan l-i]vilupp ikerrah anke dak li 

hu disinn u jgerrex lil kulmin jersaq ’il hemm. Hu ]ied li 

jiskanta kif g[al /erti akku]i spe/ifi/i li saru kontra l-Kunsill 

Lokali b’ma;;oranza Laburista fil-blogs fil-;urnali, ma kien 

hemm l-ebda /a[da. 

George Vella qal li min ma weriex [e;;a biex jitkellem 

kontra dak l-i]vilupp kellu g[allinqas jirribatti l-akku]i li 

saru. Hu qal li min jara l-i]vilupp li tiela’ jg[id li min hu 

responsabbli fil-MEPA m’g[andu ebda sens dwar estetika. 

Id-Deputat Laburista rrifera wkoll g[all-inawgurazzjoni talpro;ett 

ta’ Xrobb l-G[a;in u qal li l-Prim Ministru stess 

irrikonoxxa li Marsaxlokk minn ra[al pittoresk tas-sajjieda 

sar ]ona industrijali. Hu qal ukoll li l-Gvern qed jippermetti li 

individwi privati jag[lqu l-a//ess g[all-ba[ar u ma tkunx 

osservata l-li;i li jkun hemm a//ess g[all-pubbliku sa tliet 

metri mix-xatt. 

Hu awgura wkoll li issa li re;a’ kien introdott is-servizz 

dwar rapporti g[al min ikollu vettura dda[[an, jittie[du passi 

meta jsiru r-rapporti. 

Jilmenta dwar 

is-servizz tas-CDAU 

Id-Deputat Laburista 

Evarist Bartolo tkellem fl- 

A;;ornament dwar is-servizz 

ta/-Child Development 

Assessment Unit (CDAU). 

Hu qal li s-servizz offrut 

mhux dak mistenni mit-tfal li 

g[andhom b]onnu. 

Hu qal li hemm dewmien 

min[abba li l-Unit mhux 

armat b’mod adegwat. Il- 

Gvern stess [atar kumitat 

biex jara kif dan qed ja[dem. 

Minn dan l-istudju nstab li 

kien hemm dewmien dwar l- 

attenzjoni li ting[ata lit-tfal. 

Kien hemm dewmien anke 

biex tarbija tkun e]aminata. 

F’/erti ka]i kien hemm anke 

dewmien ta’ sentejn biex 

ikunu e]aminati tfal. 

Evarist Bartolo qal li 

filwaqt li l-Gvern qed jag[ti 

g[ajnuna lil Inspire biex 

tie[u [sieb tfal bejn tliet snin 

u 16-il sena, hemm diffikultà 

g[al dawk it-tfal ta[t it-tliet 

snin. L-Equal Partners 

Foundation qed ikollha 

tiddependi mid-donazzjonijiet 

tal-;enituri u mhux se tkun 

tista’ tkompli ta[dem. 

G[andu jkun hemm 

koperazzjoni bejn is-CDAU u 

l-g[aqdiet volontarji billi s- 

CDAU je]amina malajr 

kemm jista’ jkun lit-tfal 

filwaqt li Inspire u l-Equal 

Partners Foundation jie[du 

[sieb il-kura tat-tfal.


Parlament 9 

Aktar investiment u xog[ol fis-servizzi finanzjarji 

L-i]vilupp li sar fis-servizzi finanzjarji ma fissirx biss aktar investiment i]da kien ukoll tradott 

fil-[olqien ta’ aktar impjiegi. 

Dan qalu l-Ministru tal- 

Finanzi, l-Ekonomija u l- 

Investiment Tonio Fenech, 

meta kien qed jitkellem dwar 

l-abbozz ta’ li;i dwar ilpensjonijiet 

tal-irtirat. 

Tonio Fenech qal li dan l- 

abbozz se jibdel li;i li 

titkellem dwar fondi spe/jali. 

Dawn kienu fondi g[all-iskop 

tal-irtirar u ma kenitx 

titkellem dwar fondi Maltin 

i]da li tattira fondi minn barra 

minn Malta lejn pajji]na biex 

jitqassmu lejn pajji]i o[ra. 

Il-Ministru tal-Finanzi qal li 

f’Malta di;à je]istu sitt skemi 

b[al dawn. Dan hu /ertifikat 

ta’ rikonoxximent millawtoritajiet 

tal-Ingilterra u 

jkompli jsa[[a[ irreputazzjoni 

ta’ Malta b[ala 

/entru ta’ servizzi finanzjarji. 

Hu qal li Malta hi meqjusa 

fil-11-il post fl-indi/i tal- opportunitajiet g[a]-]g[a]ag[ 

World Economic Forum’s b’2,000 student full-time li 

Competitiveness li jitratta l- qed isegwu kors fil-Fakultà 

i]vilupp tas-suq finanzjarju. tal-Ekonomija, il- 

Illum hawn 9,599 impjieg fisservizzi 

finanzjarji ji;ifieri fl-Università ta’ Malta. Aktar 

Management u l-Accountancy 

]ieda ta’ 1,072 impjieg fi tliet minn 800 student qed isegwu 

snin. 

korsijiet fil-kummer/ fl- 

Kien hemm ukoll aktar MCAST. 

Malta fil-11-il post tal-World Economic Forum 

Tonio Fenech ]ied li fl-2010 

ing[ataw tliet li/enzji ;odda 

g[al banek f’pajji]na. Minn 

25 bank f’Malta hawn 22 

bank li huma barranin. L-assi 

tal-banek ]diedu b’21 fil-mija 

fl-2010 u issa jammontaw 

g[al €49.5 biljun. Id-depo]iti 

la[qu s-€26 biljun, ]ieda ta’ 

124 fil-mija fuq l-2004. 

In[ar;u 22 li/enzja ;dida 

g[all-Investment Services fl- 

2010 u l-Awtorità [ar;et 102 

li/enzji ;odda g[all- 

Collective Investment 

Schemes bit-total ta’ li/enzji 

jla[[aq l-410. 

Il-Ministru tal-Finanzi spjega 

li l-att dwar il-fondi spe/jali li 

da[al fis-se[[ fl-2002 kien 

inti] biex jattira attività 

finanzjarja permezz ta’ 

pensjonijiet barranin li jkunu 

ja[dmu minn Malta. L- 

abbozz propost ma jirregolax 

il-pensjonijiet ta’ pajji]na li 

huma regolati bil-li;i tassigurtà 

so/jali. Lanqas mhi 

marbuta mar-riforma filpensjonijiet. 

Hu spjega l-partijiet 

differenti fl-abbozz li jtejbu l- 

qafas tal-li;i biex ikun hemm 

il-kontrolli me[tie;a [alli 

pajji]na jibqa’ j]omm il-livell 

ta’ serjetà li qed igawdi fissettur 

tas-servizzi finanzjarji. 

Sadattant, meta kien qed 

jag[laq id-diskussjoni, Tonio 

Fenech qal li wie[ed millg[anijiet 

li jrid jil[aq dan l- 

abbozz hu li jkompli l- 

i]vilupp tas-settur. Jin[tie; 

ukoll jinfet[u 

spe/jalizzazzjonijiet ;odda li 

g[ad m’g[andniex [alli mhux 

biss ikompli jikber is-settur 

i]da wkoll il-benefi//ji li l- 

pajji] jikseb minnu. 

L-abbozz g[adda mit-tieni 

qari ming[ajr [add kontra. 

Malta minn ta’ quddiem 

fis-servizzi finanzjarji 

Id-Deputat Nazzjonalista Karl 

Gouder, meta kien qed jitkellem fuq 

l-abbozz ta’ li;i dwar il-pensjonijiet 

tal-irtirar, qal li fis-servizzi 

finanzjarji Malta tinsab minn ta’ 

quddiem. 

Dan is-su//ess ma jitkellimx dwaru 

biss bi fta[ir i]da jitkellmu l-fatti u 

hu mhux biss mill-aspett finanzjarju 

i]da wkoll mill-opportunitajiet kbar li 

nfet[u g[a]-]g[a]ag[. 

Malta tattira investiment 

finanzjarju min[abba diversi fatturi 

fosthom il-lingwa, il-flessibbiltà kif 

L-opportunitajiet li se jin[olqu 

jitolbu nies aktar spe/jalizzati 

L-opportunitajiet li se jkunu 

qed jin[olqu fis-servizzi 

finanzjarji se jitolbu nies bi 

kwalifiki spe/jalizzati. 

Id-Deputat Laburista Charles 

Mangion qal li dan l-abbozz ta’ 

li;i dwar il-pensjonijiet talirtirar 

se jkompli ji]viluppa s- 

settur tas-servizzi finanzjarji u 

anke se jo[loq opportunitajiet 

biex pajji]na jimra[ i]jed 

f’setturi o[ra spe/jalizzati li 

s’issa g[adhom ma bdewx 

ja[dmu. 

Charles Mangion qal li dan l- 

abbozz se j[ajjar mhux biss 

biex fondi ta’ pensjonijiet 

jit[addmu minn Malta i]da 

jkun jista’ wkoll isir kontroll 

biex ma jirrepetux nuqqasijiet li 

wasslu g[al kri]i finanzjarja 

ukoll min[abba l-le;islazzjoni serja li 

sawwar pajji]na. Biex nibqg[u fuq 

quddiem, sostna Karl Gouder, ille;i]lazzjoni 

trid tkompli tkun 

a;;ornata mal-i]viluppi li jse[[u 

ma]-]mien. 

Is-su//ess fil-qasam tas-servizzi 

finanzjarji mhux biss hu relatat ma’ 

xog[ol aktar g[all-accountants u l- 

awdituri i]da hemm oqsma o[ra li 

jibbenefikaw. Dan jixhduh ukoll innumru 

ta’ studenti li hemm kemm fl- 

Università kif ukoll fl-MCAST fi 

studji relatati ma’ dan is-settur. 

dinjija fil-ka] ta’ banek 

rinomati. 

Id-Deputat Laburista qal li l- 

opportunitajiet li se jkunu qed 

jin[olqu jitolbu nies bi kwalifiki 

spe/jalizzati. G[alhekk titqanqal 

il-mistoqsija dwar kemm 

pajji]na qed jindirizza s-settur 

edukattiv biex jissodisfa t-talba 

li se jkun hawn g[al dawn il- 

[addiema spe/jalizzati. 

Charles Mangion tkellem 

ukoll dwar il-pensjonijiet u qal 

li din tirrifletti mal-qag[da 

ekonomika tal-pajji] u x-xejriet 

li jkunu g[addejjin. Biex 

persuna tfaddal u ta[seb g[al 

pensjoni, tista’ tag[mel dan 

minn dak li tista’ twarrab. Dan 

jiddependi [afna minn fatturi 

b[all-inflazzjoni. 

Il-mi]uri tal-Gvern waqqfu 

n-ni]la fil-valur tal-pensjoni 

Il-mi]uri li [a l-Gvern waqqfu n- 

ni]la fil-valur tal-pensjoni. Dan 

qalu d-Deputat Nazzjonalista 

Frederick Azzopardi meta kien qed 

jitkellem fuq l-abbozz ta’ li;i dwar 

il-pensjonijiet tal-irtirar. 

Hu tkellem dwar l-i]vilupp filpensjonijiet 

f’pajji]na kif ukoll 

f’pajji]i o[ra. Hu qal li l-gvernijiet 

kienu obbligati jag[mlu revi]joni 

tal-pensjonijiet. 

Il-Gvern Malti [ass il-[tie;a li 

jag[mel minn kmieni din irriforma. 

Il-mi]uri li [a l-Gvern 

waqqfu n-ni]la fil-valur talpensjoni 

li kienet g[addejja sassena 

li g[addiet. Minn dokument 

dwar is-sitwazzjoni tal-pensjonijiet 

to[ro; anali]i li g[andhom 

ikomplu jittie[du l-passi [alli l- 

pajji] ikollu sistema ta’ pensjoni 

sostenibbli. 

Frederick Azzopardi rrefera g[al 

diversi dokumenti li jitkellmu dwar 

dak kollu li g[andu effett fuq irriforma 

fil-pensjonijiet.

10 Opinjoni 


Impenn f’[idma so/jali fis-skiet 

Jum id-Duluri tal-Madonna g[al darb’o[ra [are; bi [;aru l-poplu ta’ dawn il-g]ejjer, f’mixja 

penitenzjali u ta’ radd il-[ajr wara x-xbieha ta’ Marija Addolorata. Dan l-appuntament annwali 

fil-kalendarju tal-Knisja f’pajji]na u dak nazzjonali, sena wara l-o[ra jikkonferma l-im[abba kbira li 

l-qalb Maltija g[andha g[al Marija b’Binha mejjet f’[o;orha. Juri wkoll il-fidu/ja ta’ ;ensna 

fil-qawwa materna u medjatri/i ta’ Marija b[ala Omm Alla u Omm il-Bnedmin. 

In[ossu u nifhmu li Marija 

Fi kliem Joe Rossi, 

tirrappre]enta qalb tfawwar l- 

Segretarju tas-SAS, “a[na nfittxu 

dejjem li nifhmu a[jar fejn 

im[abba u l-;enero]ità, dejjem 

lesta biex tg[in lil min ifittex l- 

g[andna nikkon/entraw l-aktar, 

g[ajnuna tag[ha. 

min huma l-foqra tal-lum u 

L-g[add ta’ innijiet Marjani 

x’je[tie;u l-iktar, biex huma 

li wlied Marija f’artna tant 

stess ju]aw ir-ri]orsi personali 

i[obbu jiddedikawlha b’[e;;a, 

tag[hom [alli huma stess 

jirriflettu l-g[o]]a kbira 

jo[or;u mill-problemi tag[hom 

tag[hom g[aliha. Fil-fatt, 

u jikbru b[ala bnedmin.” 

f’wie[ed minn dawn l-innijiet, 

In-nies tas-SAS ifittxu wkoll 

sa[ansitra nsibu l-g[anja ta’ 

li jikkollaboraw ma’ [addie[or 

min, mifni u batut, ;era u 

minn Charles fil-Knisja stess, mas-so/jetà 

staqsa fejn isib ftit mistrie[ u 

BUTTIGIEG /ivili, mal-Istat fl-impenn biex 

bag[tuh f’ri;lejha minnufih. 

kb@erremme.org 

is-so/jetà Maltija ssir aktar 

Hemmhekk, ma’ San Bennard, 

;usta. Fl-istess [in, i[abirku 

seta’ jitlobha tiftakar li qatt ma 

biex jikkontribwixxu [alli kull 

nstema’ li xi [add intefa’ ta[t 

Malti jkun hu stess protagonist 

il-[arsien tag[ha, talabha l- Missjoni u ti;did f’kull qasam li ja[dem fih billi 

g[ajnuna jew fittex li tid[ol Il-Missjoni ewlenija tas- fuq quddiem iqieg[ed dejjem 

g[alih u hi ma semg[etux. Segretarjat Assistenza So/jali hi spirtu ta’ solidarjetà. 

Ir-riflessjoni fuq l-e]empju l-[idma karitattiva man-nies filb]onn, 

u l-promozzjoni tal- hom biex jimlew il-vojt fejn 

Lill-membri tal-AK jg[idul- 

e//ezzjonali ta’ m[abba ta’ 

Marija mal-bniedem fit-tbatija ;ustizzja, ispirata mill- g[ad m’hemmx Kummissjoni 

u s-solidarjetà tag[ha mieg[u, Evan;elju u t-Tag[lim So/jali Djakonija Parrokkjali billi 

hi riflessjoni li [afna nies tal-Knisja. Hu jag[mel dan billi jo[olqu grupp li jkun orjentat 

jag[mluha kontinwament jg[in lill-persuna fil-b]onn g[all-[idma so/jali u ta’ karità, 

f’[ajjithom. Biss aktarx li bejn tag[raf u ti]viluppa l-potenzjal waqt li fejn ikun hemm jew 

Jum id-Duluri u l-:img[a l- s[i[ tag[ha. 

titwieled Kummissjoni 

Kbira, fostna din ir-riflessjoni Is-SAS twieled fl-1962. Djakonija ja[dmu mag[ha 

tkun iktar qawwija u iktar profonda. 

Gonzi, li fdah f’idejn l-AK. membri tag[ha sew jekk le. 

Nedieh l-Ar/isqof Mikiel mill-vi/in sew jekk ikunu 

Dik ix-xena ta’ Marija wieqfa 

siekta ta[t is-Salib tal-Feddej kienet attiva [afna mal-bniedem biss ikomplu jinteressaw huma ;ejjin minn sitwaz- 

Dak kien ]mien meta l-AK I[e;;uhom ukoll biex mhux 

u mbag[ad bil-;isem mejjet fil-b]onn, fosthom permezz ta’ irwie[hom fil-bniedem filb]onn, 

i]da jfittxu li jitg[allmu jin[tie;u l-impenn individzjonijiet 

so/jali li jkunu 

tal-Iben ta’ Alla f’[o;orha Kummissjoni Benefi/jenza, 

tfakkrek, fost [wejje; o[rajn, Kummissjoni Emigranti u dejjem aktar /erti [iliet biex l- wali jew kollettiv ta’ nies 

f’dawk li f’g[ajrhom fil-b]onn [idmiet o[rajn so/jali. Is-SAS g[ajnuna tag[hom tkun kemm ta’ rieda tajba biex it-tbatija 

tittaffa. 

jaraw lil Kristu nnifsu u twieled b[ala inizjattiva g[al jista’ jkun tajba. 

g[alhekk ifittxu li j[obbuh u pass ie[or ’il quddiem fil-[idma Insibu, infatti, li proprju ftit Il-messa;; tas-SAS linnisrani 

li qed ifittex li 

jg[inuh b’[idma siekta ispirata li l-Knisja f’Malta kienet qed ;img[at ilu s-SAS, flimkien 

minn [erqa li jg[inu ’l-bniedem 

jikber fl-umanità u d-din- 

]mien meta l-pajji] kien g[ad o[rajn Adulti tal-AK, organizrealtajiet 

i]da wkoll li 

twettaq fil-qasam tal-karità, fi mal-Ferg[a Nisa u Taqsimiet mhux biss jifhem dawn irjità 

tieg[u. 

irid ji]viluppa x-xibka ta’ zaw laqg[a u seminar ta’ jag[raf kif jista’ jag[ti 

Dan hu xenarju li, f’pajji]na, servizzi so/jali li g[andu llum. ta[ri; g[all-membri tal-AK, flisfond 

tat-tema ‘Huma wkoll na[seb li joffri [afna ikel 

sehmu a[jar – messa;; li 

jinkludi fih lis-Segretarjat Minn dakinhar, g[addew 

Assistenza So/jali (SAS) tal- kwa]i [amsin sena, li fihom bil-;u[’. 

g[all-mo[[, spe/jalment 

Azzjoni Kattolika (AK), li proprju 

bejn Jum id-Duluri u Jum konxju li kull [a;a [ajja Realtajiet ta’ ]mienna qawwi [afna: 

inbidlu [afna affarijiet. Is-SAS, 

fil-:img[a Mqaddsa - hu 

il-:img[a l-Kbira jorganizza l- ti]viluppa, i;;edded ukoll: u]a Il-mutur wara inizjattivi In-Nisrani li hu konvint 

hekk imsej[a ‘:img[a ta’ l-esperjenza biex il-missjoni ta’ ta[ri; b[al dawn hu l- fil-mixja tieg[u jasal biex 

Sagrifi//ju’, quddiem nett bil- tieg[u jindirizzaha skont is-sinjali 

ta]-]minijiet u hekk jibqa’ esperjenza diretta ma’ nies ità tieg[u mal-interess 

g[arfien, imsawwar minn jorbot il-fidi u l-ispiritwal- 

[sieb li l-attività tg[in joktru s- 

sens ta’ m[abba, solidarjetà u miexi mal-bniedem fil-b]onn li jfittxu l-g[ajnuna ;enwin f’[addie[or spe/jalment 

ma’ dawk l-aktar vul- 

;ustizzja fost il-komunità skont i/-/irkustanzi u l-b]onnijiet 

tal-mument. 

tbatijiet umani ta’ ]mienna nerabbli 

ming[and is-SAS, li [afna 

tag[na. 

fis-so/jetà. 

In-Nisrani veru ma jistax 

ikun indifferenti g[at-tbatijiet 

ta’ madwaru. 

In-Nisrani ma jistax ji;i 

dominat mill-midja, i]da jkun 

kapa/i ja[seb b’mentalità 

evan;elika fuq dak li jkun 

qed jisma’ filwaqt li jirrispetta 

l-opinjoni ta’ [addie[or. 

In-Nisrani jrid ikun kapa/i 

jikkundanna l-[a]in, i]da qatt 

il-bniedem. 

Fuq ba]i individwali 

nistg[u nag[mlu [afna biex 

intaffu t-tbatija ta’ [addie[or. 

Mag[qudin fi gruppi jew 

g[aqdiet nistg[u nag[mlu 

[afna aktar. 

Nistg[u ng[inu wkoll lil 

xulxin nikbru u nimmaturaw 

biex inkunu kapa/i nifhmu u 

nanalizzaw dak li jkun qed 

ise[[ madwarna. 

Meta inti tg[in lis-SAS tkun qed tg[in lil… 

Ismu mhux importanti. Jum minnhom, 

g[all-[abta tal-10.00am, mar l-Istitut 

Kattoliku, il-Furjana. Kien jaf g[aliex 

mar hemm u x’g[andu b]onn, i]da ma 

kienx jaf liema bieb irid i[abbat. Staqsa. 

Urewh fejn qieg[ed l-uffi//ju tas- 

Segretarjat Assistenza So/jali (SAS). 

{abbat il-bieb u qalulu jid[ol. Laqg[u 

Social Worker ta’ esperjenza, li semg[u 

bis-sabar kollu. Fid-djalogu tag[hom 

[are; li r-ra;el li mar jitlob l-g[ajnuna 

kien missier bla xog[ol. Mhux biss bla 

xog[ol, i]da wkoll ming[ajr xi forma ta’ 

[iliet jew [e;;a. 

Is-Social Worker ma damx wisq biex 

jinduna li quddiemu kellu bniedem bi 

problema li ;ejja mill-bog[od. Fehem 

malajr li l-g[ajnuna li kien jin[tie; dak 

ir-ra;el ma kinitx biss ftit flus biex 

jg[inuh jie[u ftit tan-nifs….i]da [afna 

aktar minn hekk. 

Is-Social Worker tas-SAS da[al flazzjoni 

biex lil dak ir-ra;el jipprova 

jag[tih g[ajnuna b’mod s[i[. X’ifisser 

dan? Fl-uffi//ju tas-SAS, fissruhieli 

hekk: “Ji;ifieri nimxu l-mixja mal-persuna 

li titlob l-g[ajnuna u ng[inuha 

tag[mel l-a[jar g[a]liet fi/-/irkutanzi 

tag[ha. {afna drabi nressquha lejn individwi 

jew a;enziji spe/jalizzati. Fejn 

ikun hemm b]onn, u meta dan ikun ta’ 

;id g[all-persuna jew il-familja li tkun, 

ting[ata g[ajnuna finanzjarja. Qatt ma 

ting[ata g[ajnuna finanzjarja fejn hemm 

problema ta’ addizzjoni (addiction). 

F’dawn il-ka]i l-g[ajnuna tkun f’forma 

ta’ diskussjoni (counselling) biex twasslu 

g[and l-g[aqda jew a;enzija li tispe/jalizza 

fis-sitwazzjoni partikulari li l-persuna 

tkun g[addejja minnha.” 

It-tim ]g[ir ta’ Social Workers u Care 

Workers tas-SAS li ta’ kuljum ja[dmu 

part-time, bl-g[ajnuna ta’ voluntieri, ma’ 

persuni jew familji fil-b]onn, jafu li 

problema so/jali partikulari hi biss sintomu 

ta’ dak li jkun ikka;una jew qed 

jikka;una l-problema. 

Huma jafu wkoll li l-persuni jew 

familji li jiltaqg[u mag[hom, f’g[ajnejn 

il-Mulej mhumiex numri jew kategoriji, 

i]da individwi li l-Mulej i[obbhom 

wie[ed wie[ed u wa[da wa[da, hi x’inhi 

l-kundizzjoni tag[hom. Fihom, huma 

jaraw lil Kristu nnifsu. 

F’sena wa[da, is-SAS kellu d[ul ta’ 

€92,050. Fl-istess sena, [are; €94,706. 

Hekk ji;i li f’dawk li huma flus, is- 

Segretarjat kellu ]bilan/ ta’ €2,656. Ilqalba 

tal-flus marru f’g[ajnuna ta’ 

appo;; finanzjarju lil familji fil-b]onn 

(€31,915) u f’g[ajnuna so/jali lil persuni 

fil-b]onn (€15,628). Ipprovedew 

ukoll servizz bil-minibuses lil anzjani u 

persuni b’di]abbiltà u nxtrat minibus 

biex is-Segretarjat ikun jista’ jag[ti 

servizz a[jar lil min ikollu b]onn. 

Kieku kellhom aktar kontribuzzjonijiet, 

kienu jkunu jistg[u jg[inu i]jed.


Opinjoni 11 

Editur> Alex Attard 

Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pjetà PTA 1450 

P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt 

Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 

Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 

E-mail> adverts@media.link.com.mt 

L-EDITORJAL 

Futur sabi[ g[all-Kottonera 

Ir-ri;enerazzjoni tal-Kottonera kienet vi]joni li 

welled Gvern Nazzjonalista fil-bidu tas-snin 

disg[in. Dak i]-]mien ftit kienu jemmnu li din ilparti 

tal-g]ejjer Maltin qatt tista’ tie[u d-dinjità li 

kellha sa qabel it-Tieni Gwerra Dinjija. Illum wara 

kwa]i 20 sena, l-ambjent fl-in[awi tal-Kottonera [a 

spinta qawwija ’l quddiem, kif jindika wkoll ilprezz 

tal-proprjetà. Fost il-pro;etti li saru s’issa 

kien hemm id-Dar tal-Anzjani f’Bormla, il- 

Kumpless Sportiv fil-Kottonera, l-Iskola l-;dida fil- 

Verdala, il-Mixtla ta’ Bormla, il-marina fix-xatt tal- 

Birgu, it-twaqqig[ tal-[ajt tal-Ba/ir Numru 

Wie[ed, SmartCity u r-restawr ta’ diversi binjiet 

stori/i u partijiet mis-swar. 

Katina ta’ pro;etti ta’ restawr 

Minbarra l-[idma li g[amel il-Gvern, il-[olqien 

tal-Kunsilli Lokali wkoll kien ]vilupp importanti li 

g[en f’dan il-pro/ess. Bi]]ejjed wie[ed i[ares lejn 

il-Birgu, fejn saret trasformazzjoni totali fosthom 

fis-swar u l-fortifikazzjonijiet. Proprju din il- 

;img[a t[abbar ukoll li l-Ministeru tar-Ri]orsi u l- 

Affarijiet Rurali se jkun qed jg[in fi skema li se 

twassal biex i/-/entru storiku ta’ din il-belt isir 

kollu pavimentat u fl-istess [in jitne[[ew strutturi 

li jistunaw mal-ambjent Barokk tal-Birgu. Dawn 

jinkludu t-tne[[ija tal-aperturi tal-aluminju, u 

madum ta/-/eramika minn mal-fa//ati. Sadattant 

kull min jid[ol u jo[ro; mill-Birgu seta’ jinnota li 

Dawn l-a[[ar ftit xhur 

ilkoll kemm a[na ;ejna 

bbumbardjati ta’ kuljum 

b’xeni ta’ vjolenza kontinwa 

f’bosta pajji]i G[arab. Dik 

ix-xrara li nxteg[let ftit 

qabel il-Milied fit-Tune]ija 

rrankat bil-kbir u l-[u;;ie;a 

kibret u sa[net fuq li sa[net. 

Protesti pa/ifi/i fit-Tune]ija, 

l-E;ittu, il-Ba[rejn, il-Jemen 

u s-Sirja ttrasformaw 

ru[hom f’xeni ta’ vjolenza u 

mibeg[da li ilhom [afna li 

rajniehom hekk mifruxin fuq 

tant pajji]i ;irien. Forsi xejn 

ma jisboq il-livell ta’ 

vjolenza li rajna tant vi/in 

tag[na fil-Libja. Episodji 

mdemmin fejn mijiet jekk 

mhux eluf ta’ /ivili u 

mhumiex, sfaw vittmi ta’ 

vjolenza brutali u xierfa. 

I]da li ma jsabbarniex hu 

kif il-bniedem ma jitg[allem 

qatt! {afna minkom se 

jg[idu: imma l-vjolenza hi 

inevitabbli biex tag[mel ilpunt 

tieg[ek jekk xejn aktar 

ma ja[dem. Forsi dan hu 

minnu i]da jibqa’ l-fatt li l- 

vjolenza ;;ib mag[ha qirda, 

mibeg[da, u;ig[ u gwaj. 

F’dan il-kuntest hu xieraq 

li nirriflettu fuq l-importanza 

tad-demokrazija. Hu xieraq 

li nib]g[u g[allistituzzjonijiet 

tag[na kollha, 

spe/jalment dawk li 

jissalvagwardjaw il-libertà, 

id-demokrazija, id-drittijiet 

fundamentali u s-saltna taddritt. 

Dan hu vitali biex dak 

li rajna s’issa fid-dinja 

G[arbija ma ji;ri qatt lilna u 

lil ta’ warajna. 

parti storika mill-Bastjun ta’ San :wann qed ter;a’ 

tinbena fl-istat ori;inali tag[ha permezz ta’ [nejja 

li tg[aqqad is-swar. Dan il-pro;ett jifforma parti 

minn pro;ett akbar ta’ €36 miljun li permezz 

tieg[u qed ikunu restawrati sitt kilometri ta’ swar 

fil-g]ejjer Maltin. 

Investimenti kapitali b’risq il-Kottonera 

}vilupp importanti ]gur li kien il-pro;ett talmarina 

fix-Xatt tal-Birgu. Minbarra l-aspett 

estetiku, dan il-pro;ett g[en ukoll g[arri;enerazzjoni 

ekonomika tal-in[awi b’diversi 

stabbilimenti li fet[u fix-xatt tal-Birgu u anki 

spinta lill-qasam tal-jottijiet li j[alli profitti kbar. 

Wara li fis-snin li g[addew kienet inawgurata l- 

marina, issa beda x-xog[ol ukoll fuq ilkumplament 

tax-xatt li jwassal sal-Ba/ir Numru 

Wie[ed. Dan is-sit se jkun il-qofol tarri;enerazzjoni 

g[ax jinsab fil-qalba tat-tlett ibliet. 

Permezz tieg[u t-trasformazzjoni li saret fil-Birgu 

se tkun esti]a lejn Bormla u anki lejn l-Isla. Kull 

min g[andu /erta età u jiftakar ix-xatt tal-Birgu, 

Bormla u l-Isla sas-snin tmenin ma jistax ma 

jirrimarkax li dik li qabel kienet biss [olma issa 

qed issir realtà. Fost l-o[rajn [add qatt ma kien 

jimma;ina li fil-qalba tal-Kottonera se tifta[ 

lukanda lussu]a ta’ [ames stilel. I]da din qed issir 

realtà, fix-xatt tal-Birgu fejn ix-xog[ol g[addej 

;mielu fuq binja li se tikkumplimenta l-istil Barokk 

Il-festi 

Issa li die[la ;mielha r- 

rebbieg[a jibda joqrob l- 

ista;un tant mistenni talfesti. 

Il-festi huma parti u 

jibqg[u parti integrali tattessut 

tradizzjonali Malti. 

Jag[tu timbru uniku mhux 

biss lil kull belt u ra[al i]da 

wkoll jixhdu l-identità unika 

ta’ pajji]na. Meta wie[ed 

jikkunsidra li f’Malta u 

G[awdex hawn xejn inqas 

minn 380 knisja, dan iqarreb 

g[al kwa]i g[all kull 

elf ru[. Dan kollu jag[ti 

karatteristika unika lil din ilg]ira 

tant ]g[ira i]da g[onja 

fil-patrimonju artistiku u 

kulturali ta’ pajji]na. 

Minbarra dawn l-aspetti 

sbie[ tal-festi Maltin, jibqa’ 

l-fatt li g[ad hemm temi li 

baqg[u xi ftit jew wisq 

kontroversjali marbutin 

mag[hom. Kif tennejt ftit ilu, 

]mien il-festa g[andu jkun 

]mien sabi[, wie[ed ta’ 

g[aqda u ta’ /elebrazzjoni. 

Sfortunatament dan mhux 

dejjem il-ka]. G[alkemm 

nistqarr li n[oss li naqsu xi 

ftit, jibqa’ l-fatt li g[ad hemm 

elementi li jifirdu u jxellfu s- 

sabi[ tal-festi. Fost dawn 

hemm il-pika interna li te]isti 

f’xi r[ula partikulari. Din tala[[ar 

hi sa[ta, g[ax minflok 

tal-binjiet li hemm biswitha. F’din il-lukanda biss 

se jibdew ja[dmu madwar mitt persuna. Sadattant 

fuq ix-xaqliba l-o[ra tal-Birgu tne[[iet struttura li 

kienet qed tkerrah is-swar. Dan billi twaqqa’ l-Oil 

Depot u floku se jsir pro;ett ta’ tisbi[. 

I/-?entru A//ess u l-isfidi so/jali 

Flimkien mar-ri;enerazzjoni fi]ika je[tie; ukoll 

ir-ri;enerazzjoni so/jali. Ikun g[alxejn li jsiru 

pro;etti ta’ tisbi[ jekk il-problemi so/jali li kienu l- 

ka;un tat-tibdil demografiku tal-Kottonera ma 

jkunux indirizzati. F’dan il-qasam ukoll g[addejja 

[idma mill-Gvern permezz ta’ diversi servizzi. 

Fl-2002 infeta[ i/-?entru A//ess f’Bormla bliskop 

li jkun hemm servizz iktar personalizzat u 

jkunu indirizzati problemi u sfidi partikulari. 

Fost l-o[rajn l-inizjattiva Smartkids qed 

tipprovdi fa/ilitajiet ta’ childcare centres g[al 

tfal bejn 18-il xahar u tliet snin, kif ukoll ta[ri; 

g[all-;enituri bl-iskop li l-familja tibqa’ dejjem 

is-sinsla tas-so/jetà. L-istess /entru jipprovdi 

wkoll servizzi mill-Korporazzjoni g[ax-Xog[ol u 

Ta[ri;, edukazzjoni g[all-adulti, korsijiet u 

servizzi o[ra personalizzati ta’ natura so/jali. 

G[alhekk filwaqt li hu importanti li l-investiment 

kapitali fil-Kottonera jkompli, g[andha tkompli 

ting[ata attenzjoni biex il-qasam so/jali wkoll 

jing[ata prijorità g[ax l-i]vilupp veru jitlob li l- 

progress ekonomiku u so/jali jimxu id f’id. 

Skizzi (19) 

L-ispettru tal-vjolenza 

minn Caroline 

GALEA 

info@carolinegalea.com 

Kull min hu involut 

fi/-/elebrazzjonijiet tal-festi 

g[andu jag[ti u jie[u pja/ir 

fir-rispett ta’ kul[add. 

i;;ib l-g[aqda, tinbet iddivi]joni. 

Dan l-a[[ar din it-tema 

re;g[et tqajmet waqt 

konferenza fuq il-festi. 

G[alkemm il-konklu]jonijiet 

li waslet g[alihom il- 

Kummissjoni Ambjent 

Ar/idjo/esi fir-rapport tag[ha 

dwar il-festi g[adhom fuq ilkarta, 

jibqa’ l-fatt li kull min 

hu involut fi/- 

/elebrazzjonijiet tal-festi 

g[andu l-obbligu u d-dmir 

Nisrani li jag[ti u jie[u pja/ir 

fir-rispett ta’ kul[add u bi 

m[abba Nisranija li tixraq 

dawn l-okka]jonijiet. Nib]g[u 

g[all-festi u nkomplu nkattru 

din it-tradizzjoni unikament 

Maltija. 

1 ta’ Mejju 

Baqa’ inqas minn 

[mistax g[all-festa beatifikazzjoni tal-ma[bub 

Papa :wanni Pawlu II. 

Dan tassew se jkun G[id 

spe/jali hekk kif f’dan iljum 

tal-ewwel ta’ Mejju 

ti;i kkonfermata l-qdusija 

ta’ dan ir-rag[aj spiritwali 

partikulari, li seraq il-qlub 

ta’ miljuni u li qeda lill- 

Knisja b[ala kap 

spiritwali tag[ha g[al 27 

sena. 

Min jaf il-;emg[a fi 

Pjazza San Pietru kif se 

tkun? Intant nistennew 

bil-[erqa dan il-jum jasal 

biex ner;g[u nsellmu lil 

dan ir-ra;el tant spe/jali.

12 Ittri 

Kultura u identità 

Is-So/jetà Mu]ikali Madonna tal-:ilju Mqabba organizzat 

seminar nazzjonali ‘Il-Festi: Kultura u Identità’ b[ala parti millfesti 

/entinarji li qed torganizza matul din is-sena. 

Dejjem hemm x’titg[allem u nista’ ng[id li permezz ta’ dan isseminar, 

tg[allimt [afna. 

Wara l-pre]entazzjonijiet tassew ri/erkati, miktubin bi [sieb u 

riflessjoni kien hemm [in g[al mistoqsijiet u diskussjoni fejn stajt 

napprezza l-entu]ja]mu, is-serjetà u l-maturità tal-kelliema li lkoll 

kemm huma semmew diversi aspetti li jag[mlu parti mill-kultura 

u l-identità tal-festi tag[na. Hu tajjeb li wie[ed jisma’ l- 

opinjonijiet ta’ kul[add g[ax festa hi mag[mula minn elementi 

differenti. Sin/erament nemmen li kul[add g[andu x’joffri. 

Nifra[ lis-So/jetà Mu]ikali Madonna tal-:ilju Mqabba g[al dan 

is-seminar professjonali. 

Na[seb tkun inizjattiva tajba li l-pre]entazzjonijiet jin[abru fi 

ktieb [alli jibqg[u jservu b[ala punt ta’ referenza filwaqt li 

wie[ed ikun jista’ jer;a’ jaqra u jixtarr dawn il-kitbiet interessanti. 

Malcolm Schembri 

{a]-}abbar 

Nipprote;u l-wirt naturali 

tal-g]ejjer Maltin 

31. Wied G[ollieqa 

Wied G[ollieqa jinsab fil-parti tal-Grigal ta’ Malta li jissepara 

erba’ zoni b’[afna bini: San :wann u l-Kappara fit-Tramuntana 

tal-wied, l-Imsida fil-Lvant, il-Qasam Industrijali ta’ San :wann 

fil-Punent u l-Università u l-Isptar Mater Dei fin-Nofsinhar. 

Il-wied jag[ti fid-direzzjoni tal-Lvant. Jibda miz-zona tal- 

Qasam Industrijali f’elevazzjoni ta’ 55m u l-wied jitbattal fiddirezzjoni 

tal-Lvant lejn Lazaretto Creek fil-G]ira. 

Ori;inarjament, il-wied kien jitbattal fil-ba[ar, i]da [afna missistema 

ori;inali tal-wied intilfet min[abba l-urbanizzazzjoni fil- 

G]ira. Iz-zoni madwar il-;nub tal-wied pre]enti huma mibnija u 

f’xi ka]i l-bini hu biss 10-20m ’l bog[od mill-qieg[ tal-wied. 

Barra dan, Triq M.A. Vassalli (aktar mag[rufa b[ala Triq 

Re;jonali) tg[addi minn fuq il-wied u qasmitu f’]ew; zoni 

separati. 

Il-wied hu kompost l-aktar mill-Franka Lower Globigerina 

Limestone g[alkemm qieg[ il-wied jinsab vi/in [afna n-na[a ta’ 

fuq ta]-}onqor. G[al din ir-ra;uni, qieg[ il-wied hu permeabbli 

[afna u t-tbattil ise[[ l-aktar permezz ta’ infiltrazzjoni aktar 

milli l-fluss tal-wi//. 

G[alkemm [afna min-na[at tal-wied huma komposti minn art 

agrikola, tipika ta’ [afna mis-sistemi tal-wied, iz-zona g[adha 

karatterizzata minn komunitajiet estensivi tal-makkja fejn qieg[ 

il-wied jipprovdi [abitat importanti tal-korsija tal-ilma. 

Karatteristika mill-aktar importanti f’dan il-wied hi r-rikkezza 

tal-fungi. Kienu rre;istrati madwar 30 spe/i ta’ makrofungi u 

dawn instabu l-aktar fil-komunitajiet tal-makkja f’qieg[ il-wied. 

L-Awtorità tal-Ambjent u l-Ippjanar (il-MEPA) skedat Wied 

G[ollieqa b[ala Zona ta’ Importanza Ekolo;ika u Sit ta’ 

Importanza Xjentifika skont l-Avvi] tal-Gvern Numru 241#97 

fil-Gazzetta tal-Gvern tas-7 ta’ April 1997. Il-kumplament tassistema 

tal-wied, fiz-zona mag[rufa b[ala Ta’ Gannus, kienet 

skedata b[ala Zona ta’ Importanza Ekolo;ika ta’ Livell 4 (zona 

ta’ lqug[) skont l-Avvi] tal-Gvern Numru 869#09 tat-30 ta’ 

Ottubru 2009. 

Nhar l-Erbg[a> 

L-G[adira tal-Ilma {elu 

tal-Qattara 


Nintelqu f’idejn il-Mulej 

G[all-g[axar sena 

konsekuttiva, l-G[aqda 

Filantropika Talent Mosti 

organizzat Serata Mu]iko- 

Letterarja marbuta mal-kult 

tal-:img[a Mqaddsa fis-sala 

prin/ipali tal-iskola sekondarja 

tal-bniet – Kulle;; Marija 

Re;ina, il-Mosta, il-{add 10 

ta’ April. 

Udjenza kbira, b[al kull 

sena, semg[et u apprezzat ittalent 

Malti u fuq kollox, kif 

qal tajjeb l-Ar/ipriet Dun 

Mario Tong, attività b[al din 

tkompli tg[inna biex aktar 

nid[lu fl-ispirtu tal-:img[a 

Mqaddsa u nimmeditaw fuq ilpassjoni 

u l-mewt ta’ Sidna 

:esù Kristu. 

Is-serata tmexxiet minn 

Alexandra Camilleri u Joe 

Vella li bejniethom 

ippre]entaw lill-qarrejja 

Charles Abela Mizzi, Margaret 

Agius, Charles Coleiro u :or; 

Peresso. Is-serata fet[et bilpoe]ija 

‘Tislima lil Kristu 

Sidna’ ta’ Oliver Friggieri u 

kompliet b’o[ra ta’ Feli/ 

Fenech ‘Lill-G[uda tal- 

24 sieg[a 

katina ta’ Ru]arju 

Fuq l-G[olja ta’ Bor; in-Nadur 

Bir]ebbu;a 

mil-lum is-Sibt fis-7 p.m. 

sa g[ada l-{add fis-7 p.m. 

It-talba tar-Ru]arju 

ssir kull nofs sieg[a 

Kul[add hu m[e;;e; jattendi 

Fidwa’, ‘Kristu, 

Qatra…Qatra..’ ta’ Mario 

Grixti u ‘12 ta’ Ottubru 2001’ 

ta’ Margaret Agius dwar ittifla 

ta’ tliet snin Gizelle. 

Inqara studju dettaljat ta’ 

George Cassar dwar ‘Il- 

Postijiet tad-dfin fil-Mosta’, 

‘Dell Stramb’ ta’ Raymond G. 

Zammit, storja vera li ;rat fissajf 

tal-1918 fi ]mien il- 

Gwerra tal-Krimea bl-isem ta’ 

‘Omm Alla u Ommna’ 

miktuba minni u ‘Il-:img[a 

Mqaddsa fil-Mosta’ ta’ 

Anthony Camilleri. 

Is-siltiet kollha li nqraw 

kienu akkumpanjati minn 

power point presentation millkoppja 

Mario u Liberata 

Vassallo. 

Taw sehemhom il-vjolinista 

Simon Vella flimkien malkitarrista 

Mark Rapa li daqqew 

flimkien Cry, Nocture minn 

Secret Garden, l-Ave Maria ta’ 

Schubert u l-Hallelujah ta’ 

Leonard Cohen. 

Din l-attività partikulari, fost 

[afna o[rajn li ttella’ l-G[aqda 

Filantropika Talent Mosti 

{ajku - 170 

minn Oliver Friggieri 

Sulari g[olja 

Itella’ l-bniedem f’[ajtu 

Fuq medda tafal 

{sibijiet g[all-:img[a Mqaddsa 

minn Patri Anthony C. Ferrante O. Carm. 

Il-Beatu Titu Brandsma, Karmelitan Olandi], kiteb il-[sibijiet fl-1942 meta kien fil-[abs ta’ 

Scheveningen, il-:ermanja. G[al seba’ ;img[at kien mi]mum f’/ella ta’ ]ew; metri kobor! 

Kienu jo[or;uh biss biex jinterrogawh. Kien arrestat u maqtul min-Na]i min[abba l-[idma 

tieg[u favur il-Knisja Kattolika. F’din il-Via Sagra g[andna xhieda /ara tal-g[aqda tieg[u 

mar-rieda ta’ Alla u tal-im[abba li kellu lejn Ommna Marija. 

8. :esù jitkellem ma’ wlied :erusalemm 

Nadurawk, O :esù, u lill-muntanji, ‘Aqg[u fuqna!’ hu fis-sema”. Mhux bi]]ejjed 

nberkuk, g[ax b’salibek u l- u lill-g[oljiet, ‘Ordmuna!’ li jien nit[assar it-tbatijiet 

mewt tieg[ek inti fdejtna. G[ax jekk dan kollu qeg[din tieg[ek, je[tie; ukoll nie[u 

Qari mill-Evan;elju ta’ San jag[mluh liz-zokk meta sehem mieg[ek u b’qalb 

Luqa (23, 27-32): Kotra kbira g[adu a[dar, mela xi jsir ;eneru]a na//etta minn idejk 

ta’ nies kienet miexja warajh. minnu meta jinxef?” in-niket l-provi li int 

Fosthom kien hemm xi nisa li O :esù, il-kliem li int tibg[atli u n;orrhom 

bdew i[abbtu fuq sidirhom u g[edt lin-nisa li t[assruk tul f’g[aqda s[i[a mieg[ek. Int 

jibkuh. Imma :esù dar it-triq tas-salib, tg[idu lili id-dielja, a[na l-frieg[i: jekk 

lejhom u qalilhom: “Nisa ta’ wkoll? “Mhux lili ibku i]da ma nibqg[ux mag[qudin 

:erusalemm, mhux lili ibku, ibku lilkom infuskom u lil Mieg[ek, ninxfu u ma nkunu 

i]da ibku lilkom infuskom u uliedkom g[ax jekk dan kollu niswew g[al xejn. 

lil uliedkom. G[ax, araw, qeg[din jag[mluh liz-zokk O Marija, int mhux biss 

g[ad ji;i ]mien meta jg[idu a[dar, x’se ji;ri miz-zokk urejt [niena imma mxejt ma’ 

‘{ienja dik li m’g[andhiex niexef?” Qed niftakar ukoll Ibnek it-triq kollha tas-salib: 

tfal, [ieni l-;uf li qatt ma fil-kliem l-ie[or “Mhux min [u lili wkoll mieg[ek. 

wiled u s-sider li qatt ma jg[id Mulej, Mulej, jid[ol fissaltna 

tas-sema i]da min umli, ag[mel li qalbi tkun 

O :esù ta’ qalb [elwa u 

redda’! 

“Imbag[ad jibdew jg[idu jag[mel ir-rieda ta’ Missieri li tixbah lil tieg[ek. 

G[ada> :esù jaqa’ g[at-tielet darba 

matul is-sena, kienet 

iddedikata f’;ie[ il-memorja 

ta’ Annabella Vassallo li 

f’Jannar 2011 tilfet il-battalja 

tag[ha mal-kan/er. Tfakkru 

wkoll [bieb u o[rajn mid[la 

tal-G[aqda li [allew din iddinja 

matul is-sena. 

Is-serata li saret ta[t ilpatro/inju 

tal-President ta’ 

Malta George Abela ;iet fi 

tmiemha billi l-President tal- 

G[aqda Filantropika Talent 

Mosti Joe Bartolo ppre]enta 

/ekk lil Ian Azzopardi, 

Assistent Te]orier tal- 

Community Chest Fund, 

filwaqt li rringrazzja lil 

kul[add g[as-solidarjetà li 

ntweriet lilu u lill-familja 

tieg[u tul ix-xhur li g[amel 

indispost. 

Wara s-Serata Mu]iko- 

Letterarja, l-Ar/ipriet 

inawgura u bierek il-wirja bittema 

tal-passjoni ta’ Sidna 

:esù Kristu li se tibqa’ 

miftu[a g[all-pubbliku sa 

{add il-G[id. 

Emily Barbaro-Sant 

Il-Mosta


minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt 

A[barijiet ta’ Barra 15 

Iridu li Gaddafi jitlaq b’Misrata 

ta[t ‘assedju medjevali’ 

Re;g[et ni]let xita ta’ missili 

fuq Misrata, l-unika fortizza 

tar-ribelli fil-Punent tal- 

Libja u minkejja li l-Alleati 

tal-Punent ikkundannaw dan 

l-‘assedju medjevali’ fuq ilbelt 

mill-qawwiet ta’ 

Muammar Gaddafi. 

Ir-rapporti qalu li fl-a[[ar 

bumbardamenti ta’ Misrata 

mietu tal-anqas g[axra, waqt 

li rri]ultaw diversi midruba – 

u bil-qawwiet tal-Punent issa 

qed jimpenjaw ru[hom mill- 

;did biex ikomplu jattakkaw 

il-militar tar-re;im Libjan 

sal-[in li Gaddafi jwarrab. 

L-in[awi ta’ Misrata 

re;g[u trieg[du wara li 

ntlaqtu b’tal-anqas 120 missila, 

u meta r-rapporti qalu li 

sal-lum mietu l-mijiet ta’ 

/ivili b’ka;un tal-burraxka 

fuq din il-belt, li ilha g[addejja 

g[al xahar u nofs. 

Min-na[a tag[hom, il- 

Mexxejja tar-Renju Unit, 

Franza u l-Istati Uniti sostnew, 

permezz ta’ artiklu 

f’gazzetta, li g[andhom jippersistu 

bil-kampanja tal-ajru 

[alli jipprote;u li/-/ivili 

Libjani mill-qilla ta’ Gaddafi. 

Huma kummentaw fost 

o[rajn li ‘ma jistax ikun li xi 

[add li pprova jimmassagra 

lil niesu jista’ jkollu parti flamministrazzjoni 

futura tal- 

Libja’. 

F’dan l-artiklu, li kien 

ippubblikat fuq i]-]ew; na[at 

tal-Atlantiku, il-Prim 

Ministru Britanniku, David 

Cameron, il-President 

Fran/i], Nicolas Sarkozy u l- 

President Amerikan, Barack 

Obama sostnew li ‘dment li 

Gaddafi jkompli fil-poter, in- 

NATO u s-sie[ba fil-koalizzjoni 

je[tie; jinsistu bil-kampanja 

li t[ares li/-/ivili u li 

tg[abbi aktar pressjoni fuq irre;im 

ta’ Tripli.’ 

Il-kalvarju ta’ Misrata anki 

]ied il-pressjoni fuq l-alleati 

tal-Punent biex jag[tu spinta 

lill-azzjonijiet kontra l- 

qawwiet tar-re;im Libjan. 

I]da waqt li s-Segretarju 

Britanniku g[all-Affarijiet 

Barranin, William Hague u s- 

Segretarju :enerali tan- 

NATO, Anders Fogh 

Rasmussen esprimew l-ottimi]mu 

li l-alleati jistg[u jipprovdu 

aktar ajruplani g[allkumbattimenti, 

l-Italja malewwel 

eskludiet id-direttivi 

potenzjali biex l-ajruplani 

tag[ha ‘jift[u n-nar’ fil-kampanja 

attwali. 

Sadattant, ir-Russja wissiet 

biex l-Alleanza ma tu]ax 

qawwa e//essiva u qed 

t[e;;e; g[al ftehim politiku 

li jtemm il-gwerra /ivili fil- 

Libja. 

Min-na[a tag[ha, Franza 

g[adha qed tistinka g[allapprovazzjoni 

tan-NATO 

biex l-attakki kontra l- 

:ellied tar-ribelli attent g[all-movimenti tal-qawwiet tar-re;im fuq il-front 

tal-gwerra lejn il-Lvant tal-Libja. Fir-ritratt tal-lemin tidher Aisha Gaddafi waqt 

ir-rally tal-biera[ fil-kumpless ta’ Bab al-Aziziyah, fi Tripli (Reuters) 

Irid li l-Musulmani ji;;ieldu 

kontra n-NATO fil-Libja 

Il-Vi/i Kap tal-Al-Qaida, 

Ayman al-Zawahri [e;;e; 

lill-Musulmani fil-pajji]i tal- 

Afrika ta’ Fuq biex ‘iqumu u 

ji;;ieldu kontra n-NATO u 

l-qawwiet Amerikani fil- 

Libja’. 

Dan [are; minn rapport 

tas-SITE, grupp g[al monitora;; 

u li hu inkarigat minn 

informazzjoni sigrieta, u 

meta l-messa;; spe/ifiku (li 

xxandar permezz ta’ filmat) 

x’aktarx kien irrekordjat 

qabel in-NATO u l-qawwiet 

tal-Punent bdew l-attakki 

Armata ta’ Gaddafi ji;u esti]i anki g[al 

miri lo;isti/i strate;i/i. Dan bl-iskop li 

l-gwerra tal-art ma tibqax sta;nata u 

fost l-ilmenti tar-ribelli Libjani dwar ilqtil 

kontinwu ta/-/ivili f’Misrata. 

L-Istati Uniti u pajji]i o[ra tan- 

NATO nhar il-{amis ma laqg[ux issej[a 

ta’ Franza u r-Renju Unit biex 

jikkontribwixxu ‘b’mod aktar attiv’ 

g[all-attakki fuq il-qawwiet ta’ Tripli 

– bil-Britanni/i u l-Fran/i]i qed jitilfu 

s-sabar bin-nuqqas tal-impenn u ta’ 

ajruplani militari mill-kollegi tal- 

Alleanza. 

Intant, Aisha Gaddafi, bint il-Mexxej 

Libjan, ilbiera[ indirizzat rally fi 

Tripli u fakkret f’meta l-ajruplani talgwerra 

Amerikani, fl-1986, ibbumbardjaw 

il-kumpless ta’ Gaddafi (filkapitali) 

ta[t id-direttiva spe/ifika taleks 

President tal-Istati Uniti, Ronald 

Reagan. 

U Aisha sostniet – waqt diskors flin[awi 

tal-kumpless iffortifikat ta’ Bab 

al-Aziziyah – li ‘kwalunkwe kliem 

dwar ir-ri]enja potenzjali ta’ Muammar 

Gaddafi hu insult g[al-Libjani kollha 

g[aliex fil-fatt hu (Gaddafi) ma jinsabx 

il-Libja i]da fil-qlub tal-Libjani kollha’. 

Anki lbiera[ l-ajruplani tan-NATO 

attakkaw il-belt ta’ Sirte, fejn trabba 

Gaddafi, minbarra t-territorju ta’ Al- 

Aziziyah, lejn in-Nofsinhar ta’ Tripli. 

Mill-banda l-o[ra, ir-ribelli Libjani 

fuq il-front tal-Lvant qalu li qawwiet 

ta’ Gaddafi avvanzaw mid-direzzjoni 

tal-port ta]-]ejt fi Brega fejn fet[u n- 

nar fuq l-in[awi tal-Punent ta’ 

Ajdabiyah li hi kkontrollata mill-;ellieda 

ta’ kontra r-re;im. 

mill-ajru b’appo;; g[arribelli 

Libjani fil-;lieda kontra 

r-re;im ta’ Muammar 

Gaddafi. 

Al-Zawahri appella lil 

‘[utu l-Musulmani’ fil-Libja, 

it-Tune]ija, l-Al;erija u 

pajji]i (Musulmani) o[ra 

‘biex f’ka] li l-Amerikani u 

l-qawwiet tan-NATO jid[lu 

fil-Libja, l-Istati ;irien firre;jun 

iqumu u jirre]istu 

kemm lil dawn il-qawwiet 

alleati kif ukoll lillmer/enarji 

ta’ Gaddafi.’ 

Jidher li l-appell kien indirizzat 

anki g[all-Musulmani 

fl-E;ittu, b’al-Zawahri ju]a 

l-istess filmat biex jakku]a 

lill-Istati Uniti talli l-ewwel 

appo;;at lill-eks President 

E;izzjan Hosni Mubarak u l- 

eks President tat-Tune]ija 

Zine El Abidine Ben Ali, 

imbag[ad ippermettiet li 

dawn jitne[[ew mill-poter 

ladarba ma servewx aktar l- 

interessi tal-Amerikani. 

L-Al;erija, ;img[at ilu 

esprimiet l-inkwiet dwar 

pre]enza akbar ‘u fid-deher’ 

tal-Al-Qaida f’territorju tal- 

Libja u tinkwieta li xi entitajiet 

ta’ militanti g[ad jistg[u 

ji;u bil-pussess ta’ /erti 

armamenti li qed ji//irkulaw 

fil-pajji] partikulari. 

Aktar kmieni fis-sena, xi 

kelliema g[all-Al-Qaida 

sostnew li r-rewwixti li qed 

isiru b[alissa fid-dinja 

G[arbija g[andhom jiswew 

‘ta’ ;id aktar milli ta’ [sara’ 

g[all-kaw]a tal-moviment 

terroristiku u fejn l-I]lami/i 

se jkollhom aktar skop u 

spazju biex jag[tu l-appo;; 

lill-militanti.


16 A[barijiet ta’ Barra A[barijiet ta’ Barra 17 

Tank tal-gwerra Sirjan idur fl-in[awi lejn il-limiti ta’ Banias, fejn re;g[u saru l-protesti 

(Reuters) 

IS-SIRJA 

Jer;g[u jo[or;u kontra Assad 

minkejja l-a[[ar kon/essjonijiet 

Eluf ta’ Sirjani [ar;u 

jipprotestaw fid-diversi bnadi 

tal-pajji] u minkejja li l- 

President tas-Sirja, Bashar al- 

Assad g[adu kemm offra l- 

kon/essjonijiet biex forsi 

jra]]an il-ferment li qed 

jikber kontra t-tmexxija 

f’Damasku. 

Fost g[ajjat ta’ ‘Sirja’ u 

‘Libertà’, id-dimostranti 

rrepetew id-dimostrazzjonijiet 

g[al riforma u l-[elsien 

f’numru ta’ bliet u fejn ma 

jidhrux li taw kas l-a[[ar 

inizjattivi ta’ Assad biex 

jintrodu/i Gvern ;did u je[les 

numru ta’ arrestati. 

Huwa fatt li Gvern il-;did 

mhux se jkollu xi influwenza 

partikulari f’pajji] li g[al 

g[exieren ta’ snin tmexxa 

mill-Partit Baath ta’ Assad u 

li (sal-lum) qatt ma ppermetta 

l-i/ken dimostrazzjoni ta’ 

dissens. 

U ftit qabel morna g[allistampa 

da[lu wkoll rapporti 

minn Damasku li l-qawwiet 

IL-JEMEN 

Isejja[ g[al ta[ditiet fost il-protesti 

L-avversarji tal-President 

tal-Jemen ]iedu l-kampanja 

biex hu jitne[[a mill-poter; 

i]da dan baqa’ jisfidahom u 

re;a’ kellem lill-eluf ta’ 

Jemeni li baqg[u 

jappo;;awh biex [e;;e; 

lill-Oppo]izzjoni tissie[eb 

f’ta[ditiet g[all-pa/i. 

‘Nappella biex l- 

Oppo]izzjoni tg[arbel ilkuxjenza 

u tirritorna g[addjalogu 

bl-iskop li jintla[aq 

ftehim g[as-sigurtà u l- 

istabbiltà tal-Jemen,’ sostna 

l-President, Ali Abdullah 

tas-sigurtà kienu qed jisparaw 

il-gass tad-dmug[ fuq iddimostranti 

fost in/identi fejn 

anki ‘tqattg[u l-posters’ tal- 

President Assad. 

Id-dimostranti ta’ kontra r- 

re;im qed jo[or;u dejjem 

aktar bi [;arhom u lbiera[ 

komplew il-‘protesti 

entu]ja]mati’ fl-ibliet ta’ Deir 

al-Zor (qrib il-fruntiera mal- 

Iraq), Banias u Deraa fejn 

spikkaw l-eluf tas-Sirjani. 

Il-moviment ta’ kontra 

Assad jidher li qabad spinta 

tajba mindu beda erba’ 

;img[at ilu, bil-gruppi favur 

id-drittijiet tal-bniedem 

jg[idu li mietu tal-anqas 

mitejn ru[ mill-ewwel ;ranet 

tal-ferment ’il hawn. 

Min-na[a tag[hom, l- 

awtoritajiet Sirjani qed 

iwa[[lu l-inkwiet fi ‘gruppi 

armati’ li qed jimxu fuq iddirettivi 

ta’ ‘elementi 

barranin, fosthom entitajiet 

I]lami/i u o[rajn fil-Libanu’. 

Il-protesti – li sa ftit ilu 

Saleh waqt diskors li 

g[amel f’Sanaa. 

Illum, pajji]i G[arab o[ra 

taz-zona offrew li jid[lu 

b[ala medjaturi fil-kri]i 

min[abba l-inkwiet li l- 

ferg[a tal-Al-Qaida fil- 

Jemen tie[u gwadann missitwazzjoni 

fra;li li te]isti 

fl-ifqar Stat tal-Golf. 

Madankollu, l-avversarji 

ta’ Saleh ma laqg[ux l- 

offerta g[aliex jinkwetaw li 

kwalunkwe ta[ditiet – inti]i 

li jsiru fl-G[arabja Sawdita, 

li tibqa’ alleata tal- 

kienu meqjusa impossibbli 

fis-Sirja, fejn je]er/itaw l- 

awtorità ‘bil-ponn tal-[adid’ 

– wettqu [sara lid-dehra ta’ 

Assad li [a l-poter wara l- 

mewt (fl-2000) ta’ missieru, 

Hafez, li mexxa l-pajji] g[al 

tletin sena. 

Nhar il-{amis, Assad anki 

de/ieda, fost l-o[rajn li jag[ti 

/-/ittadinanza Sirjana lil eluf 

ta’ Kurdi li ilhom i]-]mien 

ming[ajr stat; i]da l-a[[ar 

kon/essjonijiet ma waqqfux 

il-moviment tal-protesti li 

saru aktar iddeterminati minn 

qatt qabel. 

Sadattant, il-Punent qed 

i[e;;e; lil Assad biex i]omm 

lura mill-vjolenza. I]da t- 

tensjoni fis-Sirja tidher li 

qajmet ukoll vjolenza bejn ilkomunitajiet 

rivali, u fost 

rapporti li elementi irregolari 

Alawiti – leali g[all-President 

Sirjan – qatlu xi nies flin[awi 

ta’ Banias, minbarra li 

ra]]nu l-protesti fi bnadi 

o[rajn. 

President tal-Jemen – 

i;ebbdu sal-konklu]joni 

tal-mandat tieg[u fl-2013. 

Intant, id-diskors talbiera[ 

minn Saleh sar meta 

mijiet ta’ eluf ta’ Jemeni 

kienu qed jipprotestaw 

kontra tieg[u f’Sanaa, 

Aden u Taiz, u meta l- 

kapijiet tat-tribujiet li darba 

kienu jappo;;awh, [ar;u 

stqarrija biex il-President 

‘jitlaq issa’ u jitwarrbu 

qrabatu minn mal-militar u 

l-qawwiet tas-sigurtà 

nazzjonali. 

L-IRLANDA 

Ji]didulha l-ispejje] fuq is-self 

b’/ertifikat [a]in ie[or ta’ Moody’s 

L-a;enzija Moody’s 

naqqset ir-rating tal-kreditu 

g[all-Irlanda, li issa hi 

vi/in il-junk status, u blispejje] 

fuq is-self 

nazzjonali jisparaw ’il fuq 

b[ala konsegwenza. 

Il-Moody’s anki ]ammet 

il-pronostku negattiv g[all- 

Irlanda bit-tnaqqis firrating 

fost o[rajn jg[abbi 

dejjem aktar pressjoni fuq 

l-aktar stati dg[ajfin taz- 

Zona-Ewro. 

L-a[bar anki waslet b[al 

sajjetta fil-bnazzi g[all- 

Irlandi]i u wara li l-Gvern 

f’Dublin tenna, proprju 

nhar il-{amis, li kien 

g[adda mill-anali]i talprogress 

ekonomiku li 

g[amlulu l-kredituri. 

U l-a[[ar do//a kies[a 

g[all-Irlanda waslet ukoll 

minkejja li l-a;enzija Fitch 

IL-GRE?JA 

Dettalji ta’ riforma ‘g[al wara l-G[id’ 

Il-Prim Ministru So/jalista 

tal-Gre/ja, George 

Papandreou qal li d-dettalji 

tal-pjani l-;odda fiskali u 

g[all-privatizzazzjoni 

g[andhom jing[ataw wara l- 

G[id – b’din il-po]izzjoni 

ftit li xejn qed tikkalma lisswieq 

finanzjarji li saru 

jirriflettu l-ansjetà dwar irristrutturizzazzjoni 

ta’ dejn 

potenzjali. 

Minkejja li s-So/jalisti 

Griegi qalu li l-a[bar 

twassal messa;; lillinvestituri 

dwar ‘iddeterminazzjoni 

tal-Gre/ja’ 

L-E:ITTU 

Mubarak g[al sptar militari 

Il-Prosekutur Pubbliku tal-E;ittu dde/ieda 

li jittrasferixxi lill-eks President Hosni 

Mubarak g[al sptar militari fejn dan g[andu 

jibqa’ ta[t il-[arsien tal-gwardjani sakemm 

jg[addi minn pro/ess ;did ta’ 

interrogazzjoni. 

Il-lokalità tal-isptar ma ;ietx ]velata, i]da 

l-kelliema g[all-Uffi//ju tal-Prosekutur qalu 

li Mubarak se jkompli jing[ata l-kura 

medika xierqa. 

Intant, Uffi/jal tal-Pulizija inkarigat missigurtà 

fl-isptar ta’ Sharm el-Sheikh, fejn 

qed jin]amm Hosni Mubarak, tenna li s- 

sa[[a tal-eks President hi ‘wisq instabbli’ 

biex dan jitmexxa g[al post ie[or. 

Mubarak, li tke//a mill-poter fi Frar wara 

sensiela ta’ dimostrazzjonijiet, idda[[al l- 

isptar nhar it-Tlieta wara li wie;eb g[allmistoqsijiet 

tal-prosekuturi li riedu jkunu 

jafu aktar dwar l-allegazzjonijiet ta’ 

korruzzjoni. 

U l-g[ada, il-Prosekutur Pubbliku 

dde/ieda biex Mubarak jin]amm arrestat 

g[al [mistax-il jum biex iwie;eb dwar 

abbu] ta’ poter, fondi misapproprjati u qtil 

ta’ dimostranti. 

(tar-ratings) kienet [ar;et 

bi pronostku xi ftit aktar 

po]ittiv g[all-pajji] 

inkwistjoni. 

Fil-verità, is-sitwazzjoni 

fejn il-Gre/ja qed t[allas 

dejjem aktar biex tifdi l- 

ispejje] fuq id-djun tidher 

li ]iedet il-pressjoni fuq l- 

Irlanda u l-Portugall – 

pajji]i o[ra taz-Zona-Ewro 

u li b[alha kellhom 

jirrikorru g[all-g[ajnuna 

tal-emer;enza fiskali 

ming[and l-Unjoni 

Ewropea u l-Fond 

Monetarju Internazzjonali 

(IMF). 

Dan, meta l-:ermanja 

qalet g[all-ewwel darba li 

l-Gvern So/jalista f’Ateni 

jista’ jkollu jirristrutturizza 

d-dejn pubbliku enormi li 

akkumula – u meta 

mistenni li d-dejn tal- 

li til[aq il-miri, Papandreou 

ma tkellimx fid-dettall dwar 

kif g[andu jnaqqas milli]bilan/ 

nazzjonali. 

Intant, il-Gre/ja 

introdu/iet il-pjani g[allbejg[ 

tal-ishma f’kumpaniji 

ewlenin tal-Istat u biex 

tiffranka aktar spejje] – 

meta s-swieq qed iqisu l- 

prospetti tarristrutturizzazzjoni 

tad-djun 

b[ala ‘dejjem aktar 

probabbli’. 

Fil-fatt, l-a;enzija tala[barijiet 

Bloomberg 

ikkwotat lil Werner Hoyer, 

Gre/ja (pparagunat mal- 

Prodot Domestiku Gross 

(GDP) g[andu jaqbe] g[al 

aktar minn 150 fil-mija sala[[ar 

ta’ dan is-sena, u fejn 

imbag[ad ikompli tiela’ 

sal-a[[ar tal-2012. 

Minkejja li huma remoti 

l-prospetti li l-Irlanda 

wkoll tispi//a 

tirristrutturizza d-djun, l- 

a;enzija Moody’s wissiet 

li d-djun li qed jikbrulha 

g[andhom ikunu g[olja 

skont il-kriterji tal-Unjoni 

Ewropea. 

Sadattant, il-prospetti ‘li 

mhumiex daqstant sbie[’ 

tal-i]vilupp ekonomiku, 

minbarra l-mistenni tnaqqis 

fis-sa[[a finanzjarja tal- 

Gvern qed jheddu l- 

kapa/itajiet tal-Irlanda biex 

terfa’ u tikkontrolla dan ilpi] 

ta’ dejn sostanzjali. 

wie[ed mill-Vi/i Ministri 

:ermani]i g[all-Affarijiet 

Barranin, fis-sens li ‘ma 

jkunx di]astru’ jekk il- 

Gre/ja jkollha tg[addi minn 

din it-triq. 

Min-na[a tieg[u, 

Papandreou qal lill-Kabinett 

li l-imsemmija pjani ;odda 

se jkunu finalizzati fil- 

;img[at li ;ejjin qabel 

jing[ataw lill-Parlament, u 

meta sal-lum [ar;u l-linjigwida 

ba]i/i g[al roadmap 

‘li to[ro; il-Gre/ja mill-kri]i 

u tmexxiha lejn ilkreattività’. 

L-E;izzjani fil-Kajr qed ikomplu bir-rallies [alli 

ssir ‘il-;ustizzja’ ma’ Mubarak (Reuters) 

IL-MEDDA TA’ GA}A 

Attivist Taljan maqtul 

mill-militanti s[ab tal-Al-Qaida 

Xi elementi tal-{amas, 

ilbiera[ sabu l-katavru ta’ 

attivist Taljan li kien 

jappo;;a lill-Palestinjani u li 

spi//a f’idejn il-militanti 

(f’Ga]a) li g[andhom 

konnessjoni mal-moviment 

terroristiku Al-Qaida. 

U filwaqt li qamu l- 

mistoqsijiet dwar is-sistemi 

tas-sigurtà tal-{amas f’dan itterritorju, 

;ew irrappurtati l- 

arresti ta’ ]ew; persuni 

b’konnessjoni mal-qtil brutali 

ta’ Vittorio Arrigoni – l- 

attivist ta’ 36 sena li nstab 

img[allaq ;o dar 

abbandunata. 

Il-kelliema g[all-{amas 

sadattant qalu li qed ifittxu 

g[al aktar persuni li jistg[u 

jg[inu fl-ist[arri; u li ‘lazzjoni 

saret minn kriminali li 

jridu ji]irg[u l-kaos u l- 

anarkija fil-Medda ta’ Ga]a’. 

I]da waqt li tal-{amas qed 

jinsistu dwar militanti ‘li ma 

jridux jaraw sitwazzjoni ta’ 

sigurtà stabbli f’Ga]a’, Saeb 

Erekat, wie[ed mill-aktar 

uffi/jali qrib tal-President 

Palestinjan, Mahmoud Abbas, 

fisser il-qtil b[ala ‘pa;na 

sewda fl-istorja tal- 

Palestinjani’, minbarra li 

appella g[al rikon/iljazzjoni 

nazzjonali. 

Il-{amas – moviment 

radikali ta’ Palestinjani 

I]lami/i – kien ke//a lillgrupp 

Fatah (ta’ Abbas) minn 

Ga]a fis-sajf tal-2007 u 

Arrigoni kien ilu jg[ix fitterritorju 

mindu wasal 

hemmhekk, tliet snin ilu fuq 

vapur mg[obbi bl-g[ajnuna 

umanitarja g[ar-residenti. 

Intant, grupp tal-moviment 

Salafi g[all-Jihad, li hu 

konness mal-Al-Qaida, kien 

hedded, qabel, li joqtol lil 

Vittorio Arrigoni f’ka] li ma 

jin[elisx il-kap tieg[u li x- 

xahar li g[adda spi//a arrestat 

mill-{amas. 

U wara li l-katavru ;ie 

identifikat po]ittivament, xi 

attivisti Taljani o[ra, kollegi 

ta’ Arrigoni insistew /ar u 

tond li ‘t-terroristi mhux se 

jirnexxilhom ike//uhom minn 

Ga]a.’ 

Il-{amas jopponi bis-s[i[ 

g[all-militanti ‘Salafisti’ li 

qed imexxu u jippromovu 

ver]joni tal-I]lam aktar 

estremista u li jidhru qed 

jattiraw ir-rekluti ;odda – 

inklu]i eks membri tal- 

{amas. 

Minkejja li tal-{amas u l- 

Al-Qaida jaqsmu ideal 

ewlieni – is-sens li jqisu lil 

I]rael dejjem b[ala l-g[adu – 

is-‘Salafisti’ huma anki 

mg[addbin g[al tal-ewwel 

talli dawn kienu da[lu fi 

ftehim g[al waqfien mill- 

;lied mal-I]raeljani, li 

g[andhom armi bil-wisq 

Ritratt me[ud mill-filmat tal-mg[ammad Arrigoni, li kien intbag[at fuq il-YouTube, sig[at 

qabel qatluh (Reuters) 

superjuri g[al tag[hom. 

Il-militanti ‘Salafisti’ 

lanqas ma huma kuntenti li l- 

{amas fittxew aspetti ta’ 

politika komuni ma’ rivali 

(Palestinjani) sekulari b[all- 

Fatah u ma jemmnux li l- 

awtoritajiet f’Ga]a qed 

jirrinfurzaw il-li;i I]lamika 

b’daqstant ‘ri;idità’. 

Intant, tal-{amas ]velaw li 

l-arrest u l-interrogazzjoni ta’ 

wie[ed mis-‘Salafisti’ wasslu 

g[as-sejba ta’ Arrigoni, li 

L-ISTATI UNITI 

Imut l-akbar anzjan tad-dinja 

fl-età ta’ 114-il sena 

Walter Breuning, l-akbar anzjan tad-dinja u 

residenti ta’ Montana, miet l-isptar minn kaw]i 

naturali, fl-età ta’ 114-il sena. 

Breuning, eks [addiem mas-sistema talferroviji, 

kien ja[lef b’dieta ddixxiplinata li ma 

ppermettitlux aktar minn ]ew; ikliet kuljum u 

li hu jfisser b[ala ‘r-ra;uni’ g[alfejn baqa’ 

jgawdi sa[[tu g[al daqshekk fit-tul. 

Kien proprju f’Ottubru li g[adda li r-ra;el – 

li kien ilu mill-1980 jg[ix fl-istess dar talanzjani 

– [are; bl-osservazzjonijiet tieg[u 

waqt intervista mal-Associated Press u fost 

o[rajn g[adda parir ‘lil kulmin jg[id li ma 

jistax inaqqas mill-pi]’ biex i]omm ma’ dieta 

[alli jara kemm i[ossu a[jar. 

Walter Breuning anki kien jiftakar lil nannuh 

jirrakkonta l-esperjenzi tieg[u waqt il-Gwerra 

?ivili Amerikana tal-1860ijiet – u dan meta 

kien g[ad g[andu biss tliet snin. 

Hu baqa’ impressjonat b’dak li kien sama’ 

ming[and nannuh – li fost o[rajn irrakkonta 

sehmu fil-qtil waqt l-eqqel tal-battalji – u lejn 

l-a[[ar ta’ [ajtu tkellem bil-passjoni dwar il- 

[tie;a li jintemmu l-gwerer ‘moderni fl-Iraq u 

l-Afganistan’. 

Breuning kien dam 35 sena mi]]ewwe; lil 

Agnes Twokey, li mietet fl-1957. Huma qatt 

ma kellhom tfal, i]da waqt li rrakkonta, 

Walter Breuning 

b’da[ka, li din ‘ma kenitx t[obb daqstant 

tonfoq il-flus’, l-anzjan anki g[amilha /ara li 

‘b[ala koppja kienu jmorru tajjeb [afna 

flimkien’. 

Forsi ma setax jonqos li Walter Breuning 

kellu jirrifletti wkoll fuq il-mortalità, u xhur ilu 

kien tenna mal-Associated Press li ‘kul[add 

irid imut u li n-nies m’g[andhiex tib]a’ millmewt, 

li wara kollox tibqa’ d-destin ta’ kull 

bniedem.’ 

jidher li nqatel sig[at qabel 

da[lu fid-dar l-a;enti tassigurtà 

– u meta ‘l-intenzjoni 

tal-aggressuri dejjem kienet li 

ma j[alluhx [aj ladarba kienu 

[atfuh’. 

Fis-sig[at qabel qatluh, l- 

aggressuri bag[tu filmat ta’ 

Arrigoni fuq il-YouTube, fejn 

il-vittma jidher mg[ammad u 

bid-demm fuq wi//u. Tidher 

ukoll l-id ta’ wie[ed millmilitanti 

qed i;ebbed xag[ar 

it-Taljan biex i;ieg[lu 

jiffa//ja l-kamera waqt li fuq 

l-iskrin ife;; il-messa;; li ‘losta;; 

da[al f’Ga]a bl-iskop 

uniku li jferrex ilkorruzzjoni’. 

Vittorio Arrigoni kien l- 

ewwel barrani li n[ataf 

f’Ga]a mindu Alan Johnston, 

;urnalista tal-BBC, in]amm 

g[al 114-il jum minn entità 

o[ra li tie[u l-ispirazzjoni 

mill-Al-Qaida. Johnston kien 

in[eles mill-militanti 

inkwistjoni fl-2007.

18 A[barijiet ta’ Barra 


KUBA 

Riesqa lejn is-so/jali]mu tas-suq waqt li tiffa//ja r-realtà ta]-]menijiet 

Il-Mexxejja ta’ dan il-pajji] fil- 

Karibew jidhru li dde/idew dwar il- 

[tie;a li ja;;ornaw is-sistema so/jalista 

u meta llum qed jammettu li [addiem 

f’Kuba ma jistax ikun iggarantit aktar 

b’xog[ol g[al g[omru. 

Waqt li qed ti//elebra l-[amsin 

anniversarju tal-inva]joni falluta ta’ 

artha (b’appo;; Amerikan) li kien se[[ 

fl-1961, Kuba anki trid tiffa//ja r-realtà 

dwar il-kontroll fuq il-prezzijiet skont 

is-sistema so/jalista li ppermettiet biex 

l-Istat ikollu l-kontroll kwa]i assolut 

fuq l-attività ekonomika. 

B’hekk ukoll, sistemi sinonimi marrivoluzzjoni 

ta’ Kuba qed jiffa//jaw 

]mien ta’ transizzjoni, bil-g]ira-stat qed 

tmexxi l-ewwel Kungress tal-Partit 

Komunista wara erbatax-il sena fost l- 

effetti ta’ bidliet g[all-ekonomija 

nazzjonali li titmexxa mill-gvern 

/entrali f’Havana. 

G[alkemm il-President ta’ Kuba, 

Raul Castro warrab ir-riformi tas-suq 

fuq skala kbira, il-pajji] jidher riesaq, 

bil-mod lejn is-so/jali]mu tas-suq. 

Dan meta Castro, fl-istess [in 

m’g[andux l-intenzjoni li jwarrab 

g[all-istil uniku ta’ ‘komuni]mu 

tropikali’ li hi mag[rufa g[alih Kuba. 

Hu minnu mbag[ad li l-Kungress tal- 

Partit Komunista qed isir b[alissa biex 

isa[[a[ l-idea tal-‘ispirtu so/jalista’ ta’ 

Kuba fil-konfront tal-Istati Uniti 

‘kapitalista’. Fil-fatt, l-avveniment kien 

ilu ppjanat biex jikkoin/iedi mal- 

[amsin anniversarju tal-inva]joni tal- 

Bay of Pigs li rri]ulta f’di]astru g[allpolitika 

Amerikana fir-rigward tal-Istat 

komunista fil-Karibew. 

I]da minkejja s-simboli]mu, Kuba 

llum qed t[abbat wi//ha mal-verità fuq 

il-front finanzjarju, bil-Gvern ta’ 

Havana di;à j[abbar li g[andu 

jelimina, gradwalment, is-sussidji li 

g[al snin s[a[ ]ammew baxxi l- 

prezzijiet taz-zokkor (prodott millpajji]) 

u r-ross impurtat g[all-poplu. 

F’Settembru tas-sena l-o[ra ;ie 

m[abbar li kellhom jing[ataw is-sensji 

lil miljun [addiem fis-settur pubbliku 

ta’ Kuba, u llum mistenni li t-tnaqqis 

tal-impjiegi g[andu jdum aktar milli 

kien ippjanat ori;inarjament. 

Fl-istess [in, m’g[adhomx daqshekk 

ri;idi r-regoli li jillimitaw l-intrapri]a 

privata f’Kuba, fost sinjali li [afna eks 

[addiema tal-Istat se jispi//aw ja[dmu 

g[al rashom inkella jissie[bu malkooperattivi 

tal-[addiema. 

L-ag[ar 

nixfa 

g[al 

[amsin 

sena 

Kuba qed tiffa//ja l-ag[ar 

nixfa g[al nofs-seklu u meta 

g[exieren ta’ eluf ta’ familji 

qed jiddependu kwa]i g[al 

kollox fuq it-trakkijiet tal-ilma 

biex ja//ertaw mill-provista 

essenzjali. 

In-nixfa bdiet sentejn ilu u l- 

ilma fil-;ibjuni tal-pajji] issa 

ni]el g[al g[oxrin fil-mija biss 

tal-livell normali. 

Fil-pre]ent, il-Gvern Kuban 

qed ja[seb biex it-trakkijiet 

iwasslu l-provisti tal-ilma lil 

aktar minn 100,000 resident 

fl-in[awi ta’ Havana li ntlaqtu 

l-ag[ar b’din il-problema. 

Sadattant, is-sitwazzjoni filkapitali 

Kubana saret aktar 

ikkumplikata min[abba l- 

kundizzjoni fqira tan-network 

tal-pajpijiet tal-ilma. 

Il-gazzetta tal-Istat, il- 

Granma qalet li llum qed 

jintilef l-ilma minn xi sebg[in 

fil-mija tal-pajpijiet li 

jissupplixxu lill-kapitali u li 

la[qu tg[errew ma]-]mien. 

L-istess pajpijiet anki 

jinsabu fi [tie;a ur;enti ta’ 

manutenzjoni u tiswija, birresidenti 

qed ikollhom jo[or;u 

fit-toroq bil-bramel u l- 

fliexken [alli jie[du l-ilma 

mit-trakkijiet. 

Ir-residenti qed jilmentaw 

dwar ‘sitwazzjoni 

inkontrollabbli’ fejn ma 

jistg[ux jin[aslu meta jridu 

i]da fil-[inijiet meta ja[sbu li 

jkollhom ilma bi]]ejjed biex 

iservihom. 

U l-eluf kbar ta’ Kubani li 

spi//aw f’din is-sitwazzjoni 

qed jitolbu li l-ista;un tax-xita 

(f’Mejju u f’:unju) i;ibilhom 

ftit tas-ser[an. 

Dan meta huma rrassenjati 

g[al aktar mi]erja, fejn bilkemm 

jistg[u jsajru u ja[slu 

[wejji;hom – minbarra li qed 

isibuha diffi/li biex i]ommu l- 

livelli a//ettabbli tal-i;ene u 

s-sanità.

20 ?inekritika 

minn Joe CALLEJA – jocal@me.com 

LIMITLESS 

Thriller intelli;enti 

u drammatiku 

Direzzjoni> Neil Burger< {in> 104 minuti< ?ert.> 16< KRS 

G[all-ewwel ta[seb li se tara s-soltu 

kummiedja dwar kittieb li tkun marritlu 

l-mu]a u dan iwassal biex hu jintelaq, 

il-[bieb u l-kollegi jkunu qed jag[tuh 

il-;enb, filwaqt li anki l-istess tfajla tieg[u 

tispi//a titlef il-pa/enzja kbira li kellha 

mieg[u u t[abbarlu li a[jar ma jkomplux 

flimkien. 

I]da mbag[ad ti;ri xi [a;a 

li tibdillu [ajtu g[all-a[jar, u 

fl-istess [in isir aktar serju u 

drammatiku. 

Imnebba[ mill-ktieb ta’ 

Alan Glynn The Dark Side 

fil-bidu tal-film niltaqg[u ma’ 

dan il-kittieb Eddie Morra 

(Bradley Cooper) li waqt ikla 

f’ristorant l-g[arusa tieg[u 

Lindy (Abbie Cornish) 

tg[idlu li se titilqu. 

Delu] u skonsolat waqt li 

sejjer lura d-dar jiltaqa’ ma’ 

[u l-eks martu Vernon 

(Johnny Whitworth) li darba 

kien jittraffika d-drogi, i]da 

issa jidher donnu xi finanzier 

ta’ Wall Street. Sabiex Eddie 

jsolvi l-problema tal-mu]a 

jag[tih pillola spe/jali, l-NZT 

li kapa/i tkabbarlu l-kapa/itajiet 

mentali mill-20% biss li 

jing[ad li ju]a l-bniedem g[al 

anki mija fil-mija. 

Grazzi g[al dik id-droga 

misterju]a u sperimentali 

(ji;ifieri g[adha mhix 

approvata mill-awtoritajiet 

medi/i) infatti jirnexxilu 

jtemm il-ktieb, jirran;a mill- 

;did ma’ Lindy, idoqq ilpjanu 

daqs l-aqwa mu]i/ista, 

jitkellem kull lingwa, 

ji]viluppa memorja fotografika, 

ji;;ieled daqs Bruce Lee, 

i]da, fuq kollox, jibda 

jag[mel kemxa flus ;mielha 

fi spekulazzjonijiet finanzjarji. 

Dan ji;bed l-attenzjoni ta’ 

‘;gant’ tal-finanza, Van Loon 

(Robert de Niro) li jkun irid 

ju]a dak li ja[seb huma l- 

[iliet u x-xamma finanzjarja 

ta’ Eddie biex tirnexxilu 

merger bejn kumpaniji. 

Dan kollu, naturalment, 

Eddie ma setax jag[mlu b’pillola 

wa[da, u fil-fatt ikun sab 

kunsinna mhux ]g[ira ta’ 

NZT, meta xi [add li kien 

qed ifittixha g[and Vernon 

wara li qatluh. 

B’hekk issa minbarra li jsir 

dipendenti fuq dik l-NZT, 


Il-‘;gant’ tal-finanza, Van Loon (Robert de Niro) jipprova jikkonvin/i lil Eddie (Bradley Cooper) 

ja[dem g[alih f’Limitless 

jinsab fil-periklu minn dawk 

li riedu wkoll l-istess 

medi/ina. 

B’rakkont interessanti li 

j]ommok u mwassal bi stil 

partikulari u interpretazzjoni 

tassew konvin/enti minn 

Cooper, Limitless hu thriller 

tajjeb intelli;enti u mexxej.


?inekritika 21 

IRONCLAD 

Storja Medjevali bi dmija u tbi//ir 

Direzzjoni> Jonathan English< {in> 120 minuta< ?ert.> 16< KRS 

L-istorja vera tal-assedju vjolenti u 

mdemmi tar-Re :wanni tal-Ingilterra 

kontra r-ribelli li kienu [atfu l-kastell ta’ 

Rochester fl-1215, biex dan il-film i;ib 

fix-xejn l-isforzi ta’ dawk l-istori/i Ingli]i 

li ppruvaw juru f’dawl tajjeb, jirriabilitaw 

lil dan ir-re. 

Ba]ikament, imbag[ad, dan 

jitwassal billi jintu]a l-istess 

qafas narrattiv tar-rakkont 

klassiku :appuni] Is-Seba’ 

Samuraj fil-ver]joni Western 

The Magnificent Seven, hekk 

kif seba’ ;ellieda eroj/i 

je[duha kontra tirann krudil u 

l-gang qattiela tieg[u. 

Id-differenza hawn hi li dan 

kollu hu muri f’festa ta’ ;lied, 

vjolenza, dmija, tbi//ir g[al 

gost ta’ dawk kollha li filfilms 

ifittxu biss azzjoni 

m[awra ma’ dawn l-elementi. 

L-introduzzjoni tal-film tinfurmana 

li r-Re :wanni xejn 

ma jkun rassenjat li diversi 

barunijiet kienu ;eg[luh jiffirma 

dik mag[rufa b[ala 

Magna Carta li kienet 

naqqsitlu diversi drittijiet u 

privile;;i li kien qed jabbu]a 

minnhom. 

G[alhekk issa naraw lil 

:wanni (hawn interpretat 

ma;istralment minn Paul 

Giamatti) ja[lef vendetta blg[ajnuna 

ta’ armata ta’ 

mer/enarji mill-aktar brutali 

Dani]i mmexxija minn 

Tiberius (Vladimir Kulich). 

Malli jisimg[u li r-re kien se 

jirribella kontra l-ftehim, ilbarunijiet 

iqabbdu lill-kavallier 

veteran Templari Marshall 

(James Purefoy) biex 

jg[aqqad armata [alli jie[u l- 

pussess tal-kastell strate;iku 

ta’ Rochester [alli jwaqqaf l- 

avvanzata tar-Re :wanni lejn 

Londra. 

Dawn jaslu u jie[du ta[t 

idejhom il-kastell, kontra l- 

Marshall (James Purefoy, lemin jiddefendi l-kastell ta’ Rochester kontra l-assedju tar-Re 

:wanni f’Ironclad 

protesti ta’ Lord Cornhill 

(Derek Jacobi) li kien qed 

jg[ix fih flimkien ma’ martu 

]ag[]ug[a Isabel (Kate 

Mara), li tittanta mhux ftit 

lill-Kavallier Marshall li kien 

marbut bil-vot tal-kastità. 

I]da l-qofol ta’ Ironclad 

naturalment hi l-battalji madwar 

Rochester mill-aktar spettakulari, 

i]da wkoll ferm vjolenti 

u mdemmi, kif bdejt nikteb. 

Bi]]ejjed insemmi idejn 

u saqajn m[anxra u anki 

lsien, i;sma maqsumin minn 

nofs fost glalen ta’ dmija, li 

dawk bi stonku dg[ajjef a[jar 

ikunu mwissija dwarhom. 

RIO 

Animazzjoni g[al dawk l-aktar /kejknin 

Direzzjoni> Carlos Saldanha< {in> 95 minuta< ?ert.> U< KRS 

Illum verament sar ;ungla ta’ kompetizzjoni sfrenata l-qasam tal-films animati mimlija [rejjef kuluriti u ta’ azzjoni 

b’annimali b[ala protagonisti u [afna drabi, b[al fil-ka] ta’ dan il-film, jispi//aw jikkupjaw lil xulxin anki fil-;rajja. 

Infatti hawn koppja annimali 

li b[al fil-film re/enti 

Rango, issib ru[ha f’ambjent 

salva;; li jkollha taffronta 

flimkien biex to[ro; b’wi// 

il-;id. 

Filwaqt li dak il-film kien 

immirat g[al tfal imdaqqsa, 

anki vi]walment, dan Rio hu 

aktar adattat g[al dawk l-aktar 

/kejknin f’dak li hu ton u 

pre]entazzjoni. 

Wara nemel (Antz), insetti 

(Bug’s Life), klieb il-ba[ar 

(Shark’s Tale) u [ut (Finding 

Nemo), jaslu issa l-pappagalli 

kbar. 

Dawn ikunu wie[ed pet, 

i]da l-ie[or salva;; li bijologu 

jkun irid jg[aqqadhom 

flimkien biex l-ispe/i 

tag[hom ma tispi//ax. 

Mill-Bra]il Blu (le[en Jesse 

Eisenberg) dan kien sab ru[u 

f’dar f’Minnesota, fejn ikun 

l-g[o]]a ta’ Linda (Leslie 

Mann) fejn jidra fil-lussu u l- 

kumdità. I]da din il-pa/i ma 

ddumx wisq g[ax l-ornitologu 

Bra]iljan Tulio jipperswadi lil 

Linda biex tie[u lil Blu f’Rio 

de Janeiro biex jg[ammru 

mal-uniku spe/i tar-razza 

tag[hom li g[adha [ajja, 

Jewel (Anne Hathaway). 

Dawn xejn ma jingwalawha, 

a[seb u ara 

kemm kienu se jiffurmaw 

familja, i]da dan kollu jinbidel 

meta t-tnejn li huma 

jinsterqu. 

Issa marbutin flimkien 

ikun jaqblilhom ja[dmu 

flimkien jekk iridu ja[arbu 

u jsalvaw ;ildhom. 

Il-mumenti divertenti ma 

jonqsux sa mill-bidu kulurit 

ta’ kant u ]fin stravaganti 

b’u]u spettakulari tat-3D. 

Minkejja li ma jafx itir il-pappagall Blu (fin-nofs) jittajjar xorta, fuq glider f’Rio 

L-aqwa films f’Malta 

(Bejn is-6 u l-10 ta’ April – KRS) 

1. (–) Battle; Los Angeles 

2. (1) The Adjustment Bureau 

3. (2) Big Momma – Like Father Like Son 

4. (7) Drive Crazy 3D 

5 (–) Hopo 

6. (3) The King’s Speech 

7. (4) The Rite 

8. (5) No Strings Attached 

9. (8) A Turtle’s Tale 

10. (6) Rango

22 TV#Radju 

minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt 

GEKO 

Splodew fil-popolarità 

NET Television 18>10 

Frank Zammit ilaqqag[na ma’ The Freuds 

(fir-ritratt) band ]ag[]ug[a Maltija li g[adha 

kif [ar;et l-ewwel single tag[ha u dlonk splodiet 

fil-popolarità. Barra minn hekk il-programm 

ikollu numru ta’ servizzi o[ra, fosthom 

il-Blonde Moments ma’ Ritienne Sacco. 

µ8 

SAS-SITTA 

Catherine Vigar 

IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ April 2011 

Kantanti veterani 

NET Television 14>30 

Fost il-mistiedna filprogramm 

tal-lum se 

jkun hemm il-kantanti 

veterani Mike Spiteri, 

Catherine Vigar, 

Vince Fabri u Joe 

George Micallef. Se 

jkun hemm ukoll l- 

a[wa Joe, Mario u 

George Micallef, 

mag[rufa fil-kamp 

sportiv u teatrali. 

Ikun hemm moda 

ma’ Rita Gatt, 

informazzjoni dwar 

diversi avvenimenti 

kulturali marbuta mal- 

:img[a Mqaddsa u 

spjega tal-Van;elu 

minn Fr Daniel 

Cardona. 

Ma jonqosx l- 

ispettaklu offrut kemm 

dak mu]ikali u ta’ 

kant u ]fin, kif ukoll 

dak minn Toni 

Busuttil bil-karattri li 

jinterpreta apposta 

g[all-programm. 

• BAQG{U 

MALTIN (TVM 

17>20) - Doris 

Zammit illum se 

tlaqqag[na ma’ 

Mons. Joe Bonello 

(it-tnejn fir-ritratt), 

missjunarju 

Fran;iskan mix- 

Xag[ra, G[awdex u 

li rin/etement 

in[atar Isqof 

koadjatur ta’ 

Juticalpa fil- 

Honduras. Kitba u 

produzzjoni talpre]entatri/i 

stess. 

Il-programm ikollu 

ripetizzjoni g[ada 

l-{add fit-8.30 a.m. 

FIL-QOSOR. 

• PQ (NET Television 13>30) - Fiex jikkonsistu l-Li;i 

dwar ix-Xandir u l-li;i l-;dida dwar il-pensjonijiet talirtirar? 

Dan tkunu tafuh permezz ta’ ]ew; servizzi dettaljati 

fil-programm tal-lum. Se jkun hemm ukoll dwar it-tifkira li 

saret fil-Parlament g[all-eks Ministru u Deputat Freddie 

Micallef. Ma jonqosx tag[rif li [are; minn numru ta’ 

mistoqsijiet parlamentari. Il-programm g[andu kitba u 

produzzjoni ta’ Michael Caruana, pre]entazzjoni ta’ 

Alessandra Camilleri u munta;; ta’ Maria Grech. 

• LIFT OMNIBUS (NET Television 21>32) - Ta’ 

kuljum mit-Tnejn sal-:img[a jintwera episodju qasir ta’ 

Lift b’kitba ta’ Malcolm Galea u direzzjoni televi]iva ta’ 

Bryn Manning. Illum it-telespettaturi se jkollhom l- 

opportunità jaraw wara xulxin numru sostanzjali ta’ 

episodji minn din is-sensiela.


Tisliba 25 

Mimdudin>- 

1. Ti;ie;a li toqg[od fuq 

il-bajd (6) 

4. Inklinazzjoni naturali 

g[al xi [a;a (8) 

9. {sejjes ta’ flus ja[btu 

flimkien (6) 

10. Ma jmutx (5,3) 

12. Karti tal-log[ob fl-istadju 

Marassi? (4) 

13. Konfessjoni (5) 

14. Hawn min i[allsu binnifs 

(4) 

17. :abra ta’ xi [add millpulizija 

(6) 

18. u 20. Trab fin li jibqa’ 

meta xi [a;a tin[araq (6) 

20. Ara 18. 

21. Rajnieh u smajnieh ikanta 

f’‘Tista’ Tkun Int’ (6) 

27. Jag[qad b[al ]ugraga (4) 

28. :agaga (5) 

29. Wa[da i]jed (4) 

32. Armarju (8) 

33. Strument li jintu]a filposta 

fuq il-bolli (6) 

34. Il-fessud jew il-mimmi 

ta’ dak li jkun (8) 

35. Wie[ed minn Sqallija (6) 

Weqfin>- 

1. In-na[a ta’ fuq nett (7) 

2. Grupp ta’ nies idoqqu 

ta[t id-direzzjoni ta’ 

surmast (8) 

3. u 19. Log[ba tat-tfal waqt 

li jog[lew u jaqb]u 

(4, 3-5) 

5. Mar jg[ix f’pajji] ie[or (6) 

6. {addem strument talmu]ika 

(4) 

7. Nu]a mo[[i (6) 

8. Ne[[a l-kon/entrazzjoni 

ta’ xi [add (6) 

11. u 26. Xag[ar imdendel fuq 

il-mo[[ (6) 

15. Dan i[assar ’l ulied (5) 

16. Fren]a tal-bizzilla (5) 

19. Ara 3 wieqfa. 

22. Dawk li jafu jit[addtu 

tajjeb fil-pubbliku (7) 

23. Ma tg[idx il-verità (6) 

24. {axix li jitqatta’ fin biex 

i[awwar l-ikel (6) 

25. Kamra fi skola (6) 

26. Ara 11 wieqfa 

30. Ne[[a minn fejn jidher (4) 

31. {afna i]jed (4) 

Soluzzjoni tat-Tisliba 

li dehret is-Sibt li g[adda 

Mimdudin>- 1. Gri]ma; 4. 

A;;ettiv; 9. Beltin; 10. 

Bastilja; 12. O[ti; 13. u 28. 

Sidru barra; 14. Disk; 17. 

Likuri; 18. u 20. Emenda; 21. 

Atturi; 27. Lewn; 29. u 33. 

N]ul ix-xemx; 32. Inkarigu; 

34. Opinjoni; 35. Arkata. 

Weqfin>- 1. Gabdoll; 2. 

Illitika; 3. Mqit; 5. Grajra; 6. u 

16. Estremità; 7. Tilqim; 8. 

Vjatku; 11. u 26. Mixtri; 15. 

Brodu; 19. Bu]]ieqa; 22. 

Illixka; 23. Albino; 24. 

Twikki; 25. ?angun; 30. Eroj; 

31. Qxur. 

1 2 3 4 5 6 7 8 

9 10 

12 13 14 

11 

15 16 

17 18 

20 21 22 

23 24 25 26 

27 28 29 

30 31 

32 33 

34 35 

Tisliba bin-Numri 

In-numru 929, li mhux inklu] fil-lista ta’ numri bi tliet figuri, jinsab imni]]el fejn suppost 

f’din il-gradilja biex jg[inkom issibu fejn iridu ji;u mni]]la n-numri l-o[ra kollha 

li g[andkom f’dawn l-erba’ listi. 

19 

Irba[ sett tal-platti 

ming[and JB Stores 

Indirizzaw is-soluzzjoni 

tag[kom hekk: Tisliba JB 

Stores, ‘In-Nazzjon’, 

Stamperija Indipendenza, 

Triq Herbert Ganado, Tal- 

Pjetà PTA 1450, u 

g[andkom ]mien sa nhar 

is-Sibt li ;ej. 

Ir-rebbie[#a jit[abbar 

[mistax o[ra. 

Ir-rebbie[#a jkun mitlub 

iwie;eb mistoqsija [afifa 

fuq it-telefon, g[alhekk 

mas-soluzzjoni tat-Tisliba 

tinsewx tni]]lu n-numru 

tat-telefon tag[kom. 

Il-premju ta’ [mistax ilu 

ntreba[ minn Josephine 

Vella, ‘Djamantina’, Triq 

San Pietru, {al Kirkop 

KKP 1523. 

SOLUZZJONI TA’ 

TISLIBA BIN-NUMRI

26 Klassifikati 


PROPRJETÀ 

Bu;ibba 

APPARTAMENT fit-tielet sular, 

kbir [afna u spazju]. Open plan 

living u dining, k/ina fitted, box 

room, ]ew; kmamar tal-banju, 

tliet kmamar tas-sodda doppji, 

terrazzin quddiem u ie[or wara. 

Parti mill-bejt u bl-u]u tal-lift. 

?emplu 79808405 jew 

79957951. 

{al Luqa 

APPARTAMENTI u penthouses 

225 metru kwadru, tliet kmamar 

tas-sodda, k/ina/living/sitting, 

utility. Prezz jibda minn 

€104,821 (Lm45,000). ?emplu 

99803659 jew 79498824. 

{a]-}abbar 

(limiti ta’ Wied il-G[ajn) 

ERBA’ tmiem raba’ b’a//ess 

dirett mat-triq. Tajbin ukoll g[al 

min g[andu ]-]wiemel. ?emplu 

79892137. 

Il-G]ira 

DAR vi/in il-knisja u x-xatt, 

g[andha erba’ tas-sodda kbar u 

;nien kbir, ideali g[all-i]vilupp. 

?emplu 99894478. 

Il-Qawra 

APPARTAMENT kbir fi blokk 

ta’ erbg[a. B’nofs bejt u bla 

/ens. Prezz negozjabbli. ?emplu 

79844384. 

I]-}urrieq, Bubaqra 

TERRACED house kbira, erba’ 

kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar 

tal-banju, k/ina, washroom, ]ew; 

terraces, ]ew; kmamar tal-istudju, 

kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi 

u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz 

€338,000. ?emplu 99422082. 

L-Iklin 

APPARTAMENT lussu], tliet 

kmamar tas-sodda lest minn kollox 

bil-bejt u l-kamra tal-[asil. 

Prezz baxx biex jinbieg[.€150,000 

(Lm64,395), 

negozzjabbli u bla /ens. ?emplu 

lis-sid 79235588 jew 79262149 

jew email 

cmdebono@gmail.com. 

Marsaxlokk 

FLATS kbar quddiem il-ba[ar, 

b’veduti u bi tliet kmamar tassodda. 

?emplu 79843698. 

Property Deal Real Estate 

TIXTIEQ tbig[, tikri jew tixtri 

proprjetà? A[na nistg[u ng[inuk. 

?emplu 21453095, 79997797, 

79498000 jew email fuq 

propdeal@go.net.mt. 

Proprjetà 

U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 

99473354 jew 21387082. 

San :wann 

FLAT 3 double bedroom, entratura, 

open plan kbira, 100 metru 

kwadru, lest minn kollox f’kundizzjoni 

lussu]a, jinkludi k/ina 

tal-oak, kamra tal-banju, spare toilet, 

u shower ensuite, gallarija 

quddiem u wara, 3x air conditioning. 

It-tieni sular b’[afna dawl 

naturali. Prezz €123,000. ?emplu 

lis-sid 99010176. 

Is-Swatar 

TERRACED house rinnovata 

m’ilux u sabi[a ferm, b’garaxx 

ta[t l-art li jinfeta[ bir-remote 

control, bi tliet kmamar tassodda, 

]ew; kmamar tal-banju, 

k/ina kbira/sitting area bil-fuklar 

(€295,000 – Lm126,643) bla 

/ens. ?emplu lis-sid 79666095. 

M’hemmx a;enti. 

Tignè Seafront 

APPARTAMENT kbir fuq 

medda ta’ 125sqm, b’veduta 

impekkabbli, bil-lift, tliet kmamar 

tas-sodda, u spazju ta’ karozza 

wa[da. ?emplu 99422082. 

G{ALL-KIRI 

Il-G]ira 

MINI MARKET, bl-istokk b’kollox, 

2 freezers, 3 fridges, store, 

yard, toilet, 80ft twil bi 15 ft 

wisa’. Prezz €28,000 u €20 

kuljum. ?emplu 99551608. 

VETTURI 

Bargain 

SID se jsiefer, Ford Camper 

armat b’kollox €4,450 

(Lm1,900), Ford Transit Di 

Power Steering €2,150 (Lm900), 

Peugeot 405 full extras iggaraxxjat, 

diesel €600 (Lm260), 

Mitsubishi Lancer full extras 

diesel €2,450 (Lm1050), Scooter 

125 Straider €1,350 (Lm580). 

?emplu 77003333. 

Range Rover 

CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, 

;ewwa mibdul – soft dash. Prezz 

€5000 negozjabbli. ?emplu 

79456174. 

Renault Scenic 

PETROL 1.6 16v 2002 

b’mileage baxx, f’kundizzjoni 

perfetta, dejjem servisjata g[and 

Kinds, full extras u dejjem 

iggaraxxjata. Prezz mitlub 

€7500 negozjabbli. ?emplu 

99527477. 

Toyota Celica V V T I 

140bhp full extras, leather seats, 

kundizzjoni e//ellenti, li/enzja 

m[allsa sa Marzu 2012. Prezz 

€8,500 ono. ?emplu 99827009 

jew 99891821. 

AVVI}I 

Antikità 

31 Triq il-Kungress 

Ewkaristiku, il-Mosta quddiem 

il-knisja, Bambin bil-ganutell ;o 

bozza €900, bozoz, sottospecchio, 

sodda bi/-/elu €700, 

/entru a[mar bi tliet qfief €800, 

illum is-Sibt 16 u l-{add 17 

t’April mid-9am sas 6pm. 


99173452. 

G[al kull xog[ol 

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet 

ta’ bini ta’ front gardens, 

ftu[ ta’ [itan bi travi tal- 

[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, 

[nejjiet, bdil ta’ soqfa talkonkos 

u xorok, u nikkavraw 

travi tal-[adid bl-injam, qlug[ 

ta’ madum tal-art u tal-[ajt. 

Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, 

fuq il-fil, bis-sejjie[, bil-qoxra, 

xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid 

u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos 

e//, Xog[ol ta’ ilma. 

Xog[ol b’esperjenza kbira u 

attenzjoni ta’ xog[ol. 

B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. 

?emplu 79803496. 

G[al kull xog[ol 

TA’ madum ta l-art u tal-[ajt, 

anke qlug[, kisi bil-;ibs, tibjid u 

]ebg[a. ?emplu 79091057. 

Ikla-Show-Disco 80 

FIL-Bella Vista Hotel il-Qawra 

nhar is-Sibt 30 t’April. Prezz: 

Adulti €20, Tfal 10-15-il sena 

€10, tfal ta[t l-10 snin €5, 

g[all-biljetti /emplu 79921653 

b’risq id-Dar tal-Providenza, is- 

Si;;iewi. 

{bieb ;odda 

WA{DEK, tixtieq tgawdi u tiddeverti 

mag[na? Nag[mlu [afna 

attivitajiet sbie[. ?emplu 

79921653. 

Mr Lee 

WATERPROOFING original 

liquid membrane gri], magnolia, 

trasparenti fuq il-madum, g[allbjut, 

appo;;i, bjar, xaftijiet, gallariji, 

jing[ata wkoll fuq ilmembrane 

tat-tapit, fuq il-;ebla, 

konkos, fa//ati u kisi staffiato u 

tibjid ta’ fa//ati e//. Offerti 

spe/jali u stima b’xejn. ?emplu 

79003333 jew 79462380. 

Nixtri 

GARAXX in-na[a tal-iskola 

tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. 

?emplu 99887233. 

Tiswijiet fil-pront 

u fil-post 

TA’ fridges, freezers, washing 

machines, tumble-dryers, dishwashers, 

dehumidifiers u 

microwaves. Nag[tu, stimi b’xejn 

minn qabel bla [las u sitt 

xhur garanzija fuq kollox. 

Servizz il-;urnata kollha, blir[as 

prezzijiet. ?emplu 

21447763, 21499183, 99478634 

jew 99447763. 

Tiswijiet fil-pront 

u fil-post 

FRIDGES, freezers, washing 

machines, tumble dryers u 

dehumidifiers e//. B’sitt xhur 

garanzija fuq il-parts u labour. 

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn 

minn qabel. Spare parts g[al 

kull tip ta’ appliances. ?emplu 

21371559, 27371559, 

21493285, 79884497 jew 

99472570. Servizz fil-pront. 

Tiswijiet 

MAGNI tal-[jata. G[al service 

u tiswijiet fil-pront ta’ magni 

tal-[jata /emplu 99422268 jew 

21416705. 

Zamsam Installations 

G{AL kull tip ta’ xog[ol ta’ 

bini, alterazzjonijiet, dawl, ilma, 

katusi, kisi u madum, g[al stima 

b’xejn /emplu 79997797, 

21453095 jew email 

zamsam@go.net.mt. 

G{ALL-BEJG{ 

Combination machine 

SINGLE PHASE radial armsaw, 

chiselmorters. ?emplu 

21388856 jew 99195464. 

Kan/ell 

TAL-[adid 250cm g[oli b’]ew; 

bibien ta’ 90 cm wisa’, gandlieri 

tar-ram, security safe (collector’s 

item). ?emplu 99845319. 

Magna tal-[jata Singer 

GRADENZA, wall unit, bi//a 

g[amara antika bil-mera, mejda 

tal-pranzu tal-kawba b’sitt 

si;;ijiet. ?emplu 79883916. 

Lan/a 

MARINE plywood 15-il pied 

bil-gabina, mutur Yamaha 9.9 

outboard, ideali g[as-sajd, prezz 

€2200 jew l-eqreb offerta. 


79001032. 

Kollezzjoni 

KOMPLUTA ta’ 32 video dwar 

l-istorja tat-Tieni Gwerra Dinjija, 

dokumentarji u filmati millaqwa. 

€4 kull video jew €120 

tas-sett kollu. ?emplu 79422620. 

Libsa tat-tie; 

PEARL white b’rakkmu wine 

milbusa darba u dry cleaned. 

Inklu] fil-prezz hemm il-velu u 

bolero g[all-knisja. Size 12-14, 

prezz €500. ?emplu 79321359. 

Mejda tonda 

TAL-a[mar mastizz. Dijametru 

ta’ metru, [xuna ta’ 3cm u b’erba’ 

saqajn. Kundizzjoni perfetta. 

Prezz €250. ?emplu 21246324 

jew 99808522. 

Mejda tal-pranzu 

Kompluta b’sitt si;;ijiet, gi]er 

tal-ilma tal-elettriku, one seater 

sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam 

b’cushions bojod tal-;ilda, tliet 

si;;ijiet tal-injam, tapit kbir 

a[dar bil-kannella, monitor talkompjuter, 

libsa tal-bridesmaid, 

pitturi ori;inali mpittrin g[allgosti 

tag[kom, kostum tal- 

Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni 

tajba u elaborat, kien mixtri g[al 

show. ?emplu 79883916. 

Mudell 

TAT-TEATRU Rjal tal-;ebel 

mag[mul bl-idejn. Daqs ]ew; 

metri b’metru. ?emplu 

79312397. 

Tombla sheets 

B’numri kbar u kuluri differenti, 

prezzijiet spe/jali li jibdew minn 

55c (ta’ ewro) skont kemm tordna. 

Morru g[and BONNICI’S 

PRINTING PRESS (Pawlu 

Bonnici) – 3 Triq Melita, il-Belt 

Valletta. Kif issibuna – min-na[a 

tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq 

Sant’Ursula (m’hemmx konnessjoni 

ma’ kumpaniji o[ra). 

G[al xog[ol ta’ digital printing u 

offset /emplu 21244627 jew 

79373700 jew email 

pbonnici@bonniciprintingpress. 

com. 

Vari 

2 settijiet vari tal-:img[a l-Kbira 

tat-tafal Malti. Prezz €25 u €40, 

f’kull set hemm tmien vari, /ena 

€35. ?emplu 21495253. 

KOMPJUTERS 

Tlift 

ID-DATA tal-kompjuter tieg[ek? 

Qed tinkwieta g[ax ma tafx kif 

se ;;ib lura d-data li hi ferm 

importanti g[alik? Mela /empel 

malajr 99422082. 

JIN{TIE:U 

Electricians 

BL-ESPERJENZA huma 

me[tie;a g[al impjieg full-time. 

Paga attraenti [afna. ?emplu 

ElectroFix Ltd, 21675353. 

Waiter/Waitress u assistant 

cook 

ESPERJENZA me[tie;a. 

?emplu lil Duncan Marsaxlokk 

fuq 79863105.

28 Sport 


ATLETIKA - TRIATHLON 

Su//ess barra minn Malta g[al ]ew; atleti Maltin 

Dermot Galea, eks 

champion nazzjonali tat- 

Triathlon, g[adu kif [a sehem 

f’]ew; Duathlons fl-Ingilterra 

fi tmiem il-;img[a li 

g[addiet. Is-Sibt 9 ta’ April hu 

[a sehem fl-Ashbourne 

Duathlon (;irja: 12km, rota: 

40km u ;irja: 4km), fejn 

spi//a fis-seba’ post minn 138 

kompetitur, f’[in ta’ sag[tejn, 

15-il minuta u 46 sekonda. 

L-g[ada l-{add 10 ta’April 

[a sehem fil 1485 No Frills 

Duathlon f’Bosworth. Iddistanzi 

kienu ;irja: 5km, rota: 

20km u ;irja: 5km. 

Din id-darba rnexxielu 

jispi//a fit-tielet post, 22 

sekonda biss wara r-rebbie[. 

L-atleta promettenti 

Johanna Calleja, ukoll qed 

tie[u sehem fil-Winter League 

organizzat mis-City of Chester 

Triathlon Club. B[alissa 

qieg[da fl-ewwel post wara li 

matul din ix-xitwa, [adet 

sehem fi tliet tlielaq tal- 

G[awm (fejn hi spi//at firraba’, 

fit-tielet u fir-raba’ 

post) u f’tellieqa Time Trial 

tar-roti (fejn spi//at fit-tielet 

post). 

Barra minn hekk [adet 

sehem ukoll f’]ew; tlielaq tal- 

;iri (fejn reb[et wa[da u 

spi//at fit-tmien post fl-o[ra) 

u Duathlon (fejn spi//at fittieni 

post, ftit sekondi biss 

wara r-rebbie[a). B’kollox 45 

mara qed jie[du sehem f’dan 

il-Winter League. 

Kemm Johanna Calleja kif 

ukoll Dermot Galea qed 

ikomplu l-istudju tag[hom fl- 

Ingilterra. Calleja qed tistudja 

fl-Università ta’ Chester fejn 

qed tag[mel M Sc in Exercise 

and Nutrition, filwaqt li Galea 

qieg[ed jag[mel kors ta’ M 

Sc in Exercise Physiology fl- 

Università ta’ Loughborough. 

LOKALI 

L-10 edizzjoni 

tat-Tony Bajada Memorial 

In-nursery ta’ {amrun Spartans, b’kollaborazzjoni mal- 

Kunsill Lokali tal-{amrun se jorganizzaw l-10 edizzjoni tat- 

Tony Bajada Memorial. Dan se jsir bejn l-20 u s-26 ta’ April filgrawnd 

Victor Tedesco. Dan it-tournament isir biex ifakkar lillfundatur 

tan-nursery ta’ {amrun, Tony Bajada. 

{amrun [abbru wkoll li waqt dan it-tournament se tie[u 

sehem l-akkademja tat-Triestina li se ;;ib tim biex jie[u sehem 

fil-kategorija tat-tfal ta’ 14-il sena. B[al kull sena, dan ittournament 

dejjem jattira numru kbir ta’ nurseries u dawk 

pre]enti matul l-edizzjoni ta’ din is-sena se jkunu B’Kara, 

Floriana, Kirkop, Lija-Iklin, Melita, Mosta, Paola, Pietà, San 

:wann, St. Andrew’s, St.Patrick, Sliema, Tarxien, Valletta, 

}urrieq u ovvjament l-istess {amrun. 

Waqt dan it-tournament se jintlag[bu 63 partita f’[amest ijiem 

u se jie[du sehem madwar 350 player maqsumin f’[ames 

kategorija. 

Ta’ min jinnota li fost il-kategoriji se jkun hemm kategorija 

ddedikata lill-players nisa. Il-programm s[i[ jibda b’quddiesa 

fit-8.15 a.m. fil-knisja tal-Kun/izzjoni fil-{amrun u minn 

hemmek ikun hemm parata lejn il-grawnd Victor Tedesco. L- 

ewwel partiti jibdew fid-9.30 a.m. 

Dan kollu se jkun possibbli bl-g[ajnuna li n-nursery se tir/ievi 

ming[and Globalair Travel Ltd, Farons u von Brockdorff. 

Dermot Galea, (xellug) li spi//a t-tielet fin-No Frills Duathlon f’Bosworth 

KARTING 

Isir it-tieni round tal-kampjonat 

Matul dawn l-a[[ar jiem sar 

it-tieni round tal-kampjonat talkarting 

organizzat mill-Island 

Karting Club. 

L-istess klabb issa se jibda 

jxandar ukoll it-tlielaq tal- 

MotoGP u l-Formula 1 biex 

dawk kollha interessati fl-isport 

isegwu l-idoli tag[hom. Fittieni 

round saru tlielaq millkategoriji 

tal-IKC National 

Rotax Series u tal-Fun Class. 

Kien hemm ukoll l-a[[ar open 

daytal-Malta Mini Moto 

Amateurs Club, b’dawn tala[[ar 

jid[lu fl-azzjoni wara l- 

G[id. 

Il-pole positionreba[ha 

Adrian Cauchi li g[amel [in ta’ 

28.52 sekonda filwaqt li fit-tieni 

post da[al Joseph Mifsud f’[in 

ta’ 28.78 sekonda. Isegwihom 

kien hemm Claudio Azzopardi 

li da[al f’[in ta’ 29.15 sekonda. 

Fl-ewwel heatkien hemm 

tellieqa e//itanti li kien 

ikkaratterizzata mit-taqtig[a 

kontinwa bejn Claudio 

LOKALI 

Il-podju mag[mul mir-rebbie[ Adrian Cauci (fin-nofs), 

Joseph Mifsud (xellug) u Claudio Azzopardi (lemin) 

Azzopardi u Joseph Mifsud. 

Azzopardi qabe] lil i]da ma g[arafx jiddefendi dan 

il-vanta;; li kellu. Fir-raba’ 

post da[al Etienne Azzopardi 

filwaqt li warajh da[al Jamie 

Mangion. 

Fl-a[[ar tellieqa tal-;urnata, 

it-tieni heat, Etienne Azzopardi 

segwa lill-ewwel tlieta, filwaqt 

li Jamie Mangion offra sfida 

tajba lill-istess Azzopardi matul 

it-tellieqa kollha i]da qatt ma 

rnexxielu jaqb]u. 

Fl-a[[ar tal-;urnata r-rebbie[ 

assolut kien Adrian Cauchi 

filwaqt li mieg[u fuq il-podju 

kien hemm Joseph Mifsud, li 

spi//a fit-tieni post u Claudio 

Azzopardi li da[al it-tielet. 

Ftehim bejn Sliema u Leicester City 

In-Nursery ta’ Sliema Wanderers [abbret li 

wara kuntatti li saru ma’ Steve Gregory waqt 

]jara li g[amel fi Frar li g[adda waqt it- 

Tournament tal-Karnival li sar fil-grawnd tannursery, 

;ie de/i] li ji;i fformalizzat u ]viluppat 

pjan biex il-kooperazzjoni teknika bejn i]-]ew; 

skejjel tal-futbol tkun ta’ benefi//ju prattiku 

g[az-]ew; organizzazzjonijiet. 

Biex dan il-ftehim isir fil-prattika, Steve 

Gregory u Leroy Moore mill-Akkademja ]aru n- 

nursery ta’ Sliema Wanderers bejn is-7 u t-12 ta’ 

April biex jipparte/ipaw f’numru ta’ attivitajiet. 

Fost dawn hemm parte/ipazzjoni waqt 

sessjonijiet ta’ ta[ri; mal-gruppi ta’ kull età, kif 

ukoll identifikazzjoni ta’ plejers b’potenzjal 

tajjeb g[all-futur. 

Minbarra dan se jsiru wkoll ]jarat fl-iskejjel 

biex il-football ikompli ji;i reklamat. It-tfal se 

jipparte/ipaw ukoll f’attività tal-football li se ssir 

fil-pjazza f’Tignè Point biex jippromwovu s- 

servizzi u l-fa/ilitajiet tan-nursery. Id-diri;enti 

tal-klabb Ingli] se jag[mlu instructional meeting 

tekniku mal-kow/is tan-nursery 

Dan kollu se jsir biex il-plejers ]g[a]ag[ tannursery 

li jkollhom talent, isibuha aktar fa/li biex 

biex imorru barra minn Malta jit[arr;u malakkademja 

ta’ Leicester. 

Il-Head Coach tan-Nursery ta’ Sliema 

Wanderers, Claude Chetcuti u Brian Spiteri li t- 

tnejn g[andhom li/enzja ‘A’ tal-UEFA se j]uru l- 

Akkademja ta’ Leicester filwaqt li se jsir kamp ta’ 

ta[ri; g[all-plejers tan-sursery ta’ Sliema 

f’Leicester, f’Lulju li ;ej. 

Dawn l-attivitajiet se jservu b[ala kooperazzjoni 

li hija inti]a g[all-benefi//ju ta’ pjan ta’ ]vilupp 

fit-tul biex plejers ]g[a]ag[ li jippromettu u li 

jattendu n-nursery ta’ Sliema Wanderers ikunu 

mhux biss gwidati minn kow/is kwalifikati tannursery, 

imma wkoll ji;u analizzati minn 

professjonisti b’esperjenza tal-akkademja ta’ 

Leicester. 

L-amministrazzjoni tan-Nursery ta’ Sliema 

Wanderers hija kunfidenti li dan l-investiment 

f’din il-kooperazzjoni teknika u prattika se jkun ta’ 

benefi//ju g[all-plejers ]g[a]ag[ li jattendu n- 

nursery u g[all-i]vilupp tal-futbol Malti in;enerali.


Sport 29 

FOOTBALL INGLI} 

Arsenal jippruvaw japprofittaw 

Illum 

Premier 

Il-Programm 

Birmingham v Sunderland 

Blackpool v Wigan 

Everton v Blackburn 

West Brom v Chelsea 

West Ham v Aston Villa 

G[ada 

Arsenal v Liverpool 

The FA Cup 

Semifinali 

Man City v Man Utd 

G[ada 

Bolton v Stoke 

The Championship 

Bristol City v Ipswich 

Burnley v Swansea 

Cardiff v Portsmouth 

Coventry Millwall 

C. Palace v Scunthorpe 

Hull v Doncaster 

Leeds v Watford 

Middlesbrough v Barnsley 

Preston v Sheff Utd 

Reading v Leicester 

League One 

Notts County v Bournemouth 

Carlisle v Colchester 

Charlton v Huddersfield 

Exeter v Leyton Orient 

Peterborough v Plymouth 

Rochdale v Brentford 

Sheff Wed v Hartlepool 

Southampton v Bristol Rovers 

Swindon v MK Dons 

Tranmere v Dag & Red 

Walsall v Brighton 

Yeovil v Oldham 

League Two 

Accrington Stanley v Oxford U 

Burton Albion v Cheltenham 

Bury v Barnet 

Chesterfield v Macclesfield 

Crewe v Lincoln City 

Gillingham Morecambe 

Rotherham v Hereford 

Shrewsbury v Stockport 

Stevenage v Aldershot 

Torquay v Port Vale 

Wycombe v Northampton 

L-Iskozja 

I Div 

Cowdenbeath v Falkirk 

Dunfermline v Queen of 

South 

Morton v Dundee 

Partick Thistle v Ross County 

Stirling v Raith Rovers 

II Div 

Airdrie Utd v Dumbarton 

East Fife v Stenhousemuir 

Forfar v Alloa 

Livingston v Ayr 

Peterhead v Brechin 

III Div 

Annan Athletic v Berwick 

Arbroath v Queen’s Park 

East Stirling v Albion 

Elgin v Clyde 

Montrose v Stranraer 

G[ada 

Hibernian v Hamilton 

Tazza Sko//i]a 

Semifinali 

Motherwell v St Johnstone 

G[ada 

Aberdeen v Celtic 

Hekk kif bejn illum u 

g[ada jintlag[ab programm 

mill-kampjonat Ingli], 

Arsenal jistg[u japprofittaw 

mill-fatt li Man Utd mhux se 

jilag[bu log[ba talkampjonat. 

It-tim ta’ Arsene 

Wenger jista’ jnaqqas iddistakk 

minn mal-leaders 

g[al erba’ punti. 

Man Utd huma impenjati 

fis-semifinali kontra r-rivali 

Man City u jirkupraw illog[ba 

li jkunu tilfu nhar it- 

Tlieta barra minn darhom 

kontra Newcastle. G[ada, 

Arsenal iridu jiksbu tliet 

punti kontra Liverpool jekk 

be[siebhom i]idu l-pressjoni 

fuq Man Utd i]da dan mhux 

se jkun fa/li, spe/jalment 

wara r-reb[a tajba ta’ 3-0 li 

kellhom Liverpool kontra 

Man City matul il-;img[a. 

G[al Liverpool skurja l- 

ewwel gowls bil-gear a[mar 

l-attakkant Andy Caroll u 

jittama li jkompli jsib ilforma 

tieg[u wara li kien 

imwe;;a’ fix-xhur li fihom 

Liverpool akkwistawh. 

L-a[bar tajba g[all-kow/ 

ta’ Arsenal, Arsene Wenger 

hi li l-goalkeeper Wojciech 

Szczesny u d-difensur Johan 

Djourou jistg[u jirritornaw 

g[al-log[ob. Madankollu, 

Szczesny se jkollu juri 

impenn totali jekk be[siebu 

jie[u post Lhemann, li 

;img[a ilu kellu prestazzjoni 

tajba [afna kontra Blackpool 

fir-reb[a li kellhom Arsenal 

FOOTBALL TALJAN 

Minbarra li bejn illum u 

g[ada tkompli t-taqtig[a bejn 

Milan u Napoli, din il-;img[a 

hi ferm kru/jali fejn tid[ol izzona 

tal-Ewropa. Dan g[aliex 

illum, Roma jiltaqg[u kontra 

Palermo u g[ada Udinese 

jiltaqg[u kontra Napoli filwaqt 

li Juventus imorru g[and 

Fiorentina. 

Milan jittamaw li jkomplu 

resqin lejn ir-reb[ talkampjonat 

hekk kif jilqg[u lil 

Sampdoria, b’dawn tal-a[[ar 

f’;lieda kontinwa kontra r- 

relegazzjoni. 

G[al darba o[ra, il-kow/ ta’ 

Milan, Allegri se jkun 

ming[ajr is-servizzi tal-aqwa 

skorer tat-tim tieg[u, Zlatan 

Ibrahimovic. Dan min[abba li 

l-attakkant }vedi] se jkun qed 

jiskonta l-ewwel log[ba ta’ 

sospensjoni minn tlieta li 

g[andu. 

Madankollu, se jirritorna l- 

attakkant Antonio Cassano li 

skonta partita ta’ sospensjoni 

kontra l-Viola u dan ifisser li 

g[andu /ans jilg[ab kontra l- 

eks tim tieg[u. 

G[al Sampdoria din se tkun 

log[ba diffi/li u l-leaders talkampjonat 

m’g[andhomx ifallu 

Robin Van Persie (xellug) ta’ Arsenal jiskurja l-gowl kontra 

Blackpool fi tmiem il-;img[a li g[addiet 

barra minn darhom. 

Se jkun interessanti l-fatt 

kif it-tim ta’ Arsenal se 

jirrispondi wara li sar 

mag[ruf li l-investitur 

Amerikan, Stan Kroenke, 

[abbar li se jixtri kumplament tal-ishma talklabb 

biex iwassal lil dan ilklabb 

g[as-su//ess, su//ess 

li ilu nieqes mill-2005. 

Liverpool iridu jkomplu 

fejn [allew ma’ Man City 

biex jersqu aktar ljen ir-raba’ 

post, li hu attwalment 

okkupat minn Man City. 

Barra minn hekk, hemm 

Tottenham li wkoll qed 

jissieltu g[all-post fl- 

Ewropa. 

Intant, Chelsea, li se jkunu 

;ejjin mid-disfatta ta’ matul 

il-;img[a kontra Man Utd, 

punti kontra t-tim li qed i[oss 

in-nuqqas tal-attakkanti Pazzini 

u Cassano li [allew il-belt ta’ 

:enova f’Jannar li g[adda. 

Napoli jittamaw li jkomplu 

jsegwu lil Milan i]da biex 

jag[mlu dan iridu jeg[lbu l- 

isfida ta’ Udinese. Minkejja li 

Udinese g[adhom ma kisbux 

reb[a matul April xorta wa[da 

huma ta’ theddida, spe/jalment 

meta wie[ed jikkunsidra li l- 

attakkant tag[hom, Di Natale, 

hu l-aqwa skorer talkampjonat. 

Fi tmiem il-;img[a li 

g[addiet kienu ftit sekondi ’l 

bog[od minn draw i]da qalg[u 

gowl fl-a[[ar sekondi 

ming[and Roma. It-tim ta’ 

Walter Mazzarri se jkun ;ej 

minn reb[a konvin/enti barra 

minn daru kontra Bologna u 

g[al log[ba kontra Udinese se 

jirritorna l-aqwa skorer 

tag[hom Edinson Cavani li 

kien qed jiskonta partita ta’ 

sospensjoni f’Bologna. 

Wara l-eliminazzjoni mi/- 

Champions League, Inter issa 

jiffukaw fuq il-kampjonat u 

jippruvaw jirb[u kull konfront 

li fadlilhom u jittamaw f’xi 

]elqa min-na[a tal-ku;ini jew 

jippruvaw itemmu l-ista;un 

fuq nota po]ittiva. It-tim ta’ 

Ancelotti, prattikament, hu 

rassenjat g[all-fatt li dan l- 

ista;un se jibqa’ b’idejh 

vojta u jrid jag[mel /ert li 

tal-anqas jiddefendi t-tielet 

post li b[alissa jinsab fih. 

Wie[ed irid jara r- 

reazzjoni ta’ Chelsea hekk 

kif illum imorru g[and West 

Brom. Hu mistenni li l- 

attakkant li re;a’ 

ddi]appunta matul il-;img[a, 

Torres jit[alla barra u postu 

jimlieh l-awtur tal-uniku 

gowl li sabu Chelsea f’Old 

Trafford, Drogba. 

Is-Semi Finali 

Mix-xena tal-FA Cup, Man 

Utd jiltaqg[u kontra r-rivali 

Man City wara li matul il- 

tan-Naplitani. 

Huma jmorru Parma biex 

jilag[bu kontra t-tim li 

attwalment jinsab fis-17-il post 

tal-klassifika. L-eks attakkant 

ta’ Inter, Hernan Crespo hu 

dubju] filwaqt li g[al Inter se 

jirritorna d-difensur Chivu. 

Parma se jkunu ;ejjin minn 

telfa kontra Lazio. Intant, l- 

istess Lazio jmorru Catania bittama 

li jkomplu jiddefendu r- 

raba’ post hekk kif tkompli 

ti[rax it-taqtig[a f’din iz-zona. 

Roma, wara r-reb[a f’Udine, 

jilqg[u lil Palermo fil-belt 

kapitali. Wara d-draw kontra 

Cesena, Palermo jittamaw li 

jwettqu sorpri]a u jo[or;u 

b’aktar minn punt mill- 

Olimpico. 

Juventus imorru Firenza 

f’wa[da mill-aktar partiti 

interessanti ta’ tmiem il- 

;img[a. G[all-kow/ ta’ 

Juventus, Del Neri, l-a[bar ittajba 

hi r-ritorn tal-captain 

Alex Del Piero li se jkun qed 

jakkumpanja lill-attakkant 

Alessandro Matri fuq quddiem. 

Wara r-rimonta kontra 

Genoa, il-Bianconeri jittamaw 

li jag[tu t-tieni telfa 

konsekuttiva lill-Viola 

;img[a bbukkjaw post fissemifinali 

ta/-Champions 

League b’reb[a ta’ 2-1 fuq 

Chelsea f’Old Trafford. Ilmoral 

tat-tim ta’ Alex 

Ferguson hu wie[ed g[oli u 

t-tamiet ta’ treble jibqg[u 

[ajjin jekk kemm il-darba 

Man Utd jeliminaw lit-tim 

ta’ Roberto Mancini. 

}ew; players importanti se 

jkunu neqsin f’dan ilkonfront. 

L-attakkant Wayne 

Rooney se jkun qed jiskonta 

t-tieni log[ba ta’ sospensjoni 

kontra Man City wara li 

deher jitkellem [a]in firreb[a 

li Man Utd kellhom 

fuq West Ham ;imag[tejn 

ilu. 

Fuq in-na[a l-o[ra 

Mancini se jkun ming[ajr l- 

attakkant Tevez li we;;a’ fittelfa 

kontra Liverpool nhar 

it-Tnejn li g[adda. 

Huwa g[alhekk li l-istess 

Mancini [e;;e; lill-attakkant 

Mrio Balotelli biex jag[ti l- 

aqwa tieg[u biex inessi l- 

kontroversji kollha li kien 

hemm fuqu matul dawn l- 

a[[ar xhur. 

Jekk Man City 

jikkwalifikaw g[all-finali 

jkunu bi/-/ans li jirb[u tazza 

wara nuqqas ta’ 35 sena. 

Fis-semifinali l-o[ra, 

Bolton jiltaqg[u kontra 

Stoke. Filwaqt li Bolton se 

jkunu ;ejjin minn reb[a ta’ 

3-0 fuq West Ham, Stoke se 

jkunu ;ejjin minn telfa 

kontra Tottenham. 

Konfronti kru/jali fiz-zona tar-raba’ post 

f’;img[a wara li dawn tala[[ar 

tilfu 2-1 kontra Milan. 

G[all-kow/ ta’ Fiorentina, 

Mihajlovic, l-a[bar it-tajba hi li 

se jirritorna minn sospensjoni 

l-attakkant Adrian Mutu. 

Il-Programm 

Serie A 

Illum 

Roma Palermo 

Parma Inter 

Milan v Sampdoria 

G[ada 

Catania Lazio 

Cesena v Bari 

Chievo v Bologna 

Fiorentina v Juventus 

Genoa Brescia 

Lecce v Cagliari 

Napoli v Udinese 

Serie B 

Illum 

Atalanta v Empoli 

Cittadella v Albinoleffe 

Frosinone v Padova 

Grosseto v Siena 

Novara v Piacenza 

Portogruaro v Triestina 

Sassuolo v Varese 

Vicenza v Modena 

G[ada 

Ascoli v Pescara 

It-Tnejn 

Torino v Reggina

32 Lokali 

Is-Sibt, 16 ta’ April, 2011 

It-turisti li ji;u f’Malta abbord il-cruise liners, minbarra li jgawdu l-;miel tal-Belt Valletta jkunu [adu wkoll aperittif tal-g]ejjer Maltin, b’numru minnhom 

jag[]lu li ji;u Malta g[al btala o[ra 

Costa Concordia se 

jer;a’ jibda jid[ol Malta 

■ 100,000 turist se j]uru Malta din is-sena abbord 

il-Costa Concordia 

minn Matthew BONETT 

Il-cruise liner lussu] tal- 

Costa Crociere, Costa 

Concordia, wara waqfien ta’ 

sena, qed jer;a’ jibda jid[ol 

Malta. Ilbiera[ dan il-cruise 

liner da[al fil-Port il-Kbir 

g[all-ewwel darba mill-2009. 

Costa hija linja tal-cruise 

liners li mis-sena 2006 ;abet 

f’Malta aktar minn miljun 

turist. F’g[axar snin, kemm 

ilha ta[dem il-Valletta Cruise 

Port, f’Malta waslu aktar 

minn erba’ miljun persuna 

permezz tal-cruise liners. Il- 

Valletta Cruise Port hija l- 

istess kumpanija li sa ftit jiem 

ilu kienet mag[rufa b[ala 

Viset Malta. 

Waqt konferenza tala[barijiet 

li saret fuq il-vapur 

Costa Concordia fl-ewwel 

wasla tieg[u fil-Port il-Kbir 

g[al din is-sena, Mario de 

Marco, is-Segretarju 

Parlamentari g[at-Turi]mu, 

il-Kultura u l-Ambjent spjega 

kif mil-lum sa Novembru li 

;ej, il-Costa Concordia se 

tkun qed i;;ib lejn Malta 

mal-100,000 turist minn 

diversi pajji]i, spe/jalment 

dawk Ewropej. B’kollox, sa 

nofs Novembru, il-Costa 

Concordia se jkun g[amel 32 

vja;; minn u lejn Malta. 

Fis-sajf li g[adda, f’Malta 

da[lu mal-490,000 turist fuq 

cruise liners differenti. Dan 

ifisser, sostna s-Segretarju 

Parlamentari de Marco, li l- 

wasla tal-vapur tal-Costa 

Cruises se jkollu impatt kbir u 

po]ittiv fuq l-ekonomija 

Maltija. Qed isiru l- 

arran;amenti wkoll biex itturisti 

Ingli]i, Torok u 

?iprijotti jibdew jirkbu dan ilvapur 

minn Malta. 

Mario de Marco qal li bejn 

l-2006 u l-2009, it-turisti li 

;ew Malta fuq il-cruise liners 

[allew madwar €250 miljun 

fl-ekonomija Maltija. Is- 

Segretarju Parlamentari 

fakkar ukoll li r-rekord ta’ 1.3 

miljun turist li ;ew f’Malta 

matul is-sena 2010 ma 

jinkludux l-490,000 turist 

ie[or li ;ew Malta fuq ilcruise 

liners. 

Mario de Marco sa[aq li t- 

turisti li ji;u f’Malta abbord 

il-cruise liners, minbarra li 

jgawdu l-;miel tal-Belt 

Valletta, ikunu [adu wkoll 

aperittif tal-g]ejjer Maltin, 

b’numru minnhom jag[]lu li 

ji;u Malta g[al btala o[ra. Ilma;;oranza 

tat-turisti li ji;u 

Malta minn fuq il-vapuri tal- 

Costa huma Taljani, Ingli]i, 

Spanjoli, Fran/i]i u 

:ermani]i. 

B’kollox, madwar id-dinja, 

il-kumpanija Costa timpjega 

mad-19,000 persuna, bi 

18,000 minnhom ja[dmu fuq 

il-ba[ar, waqt li l-1,000 l- 

o[ra ja[dmu fl-uffi/ini 

madwar id-dinja. 80% talimpjegati 

kollha tal-Costa 

g[andhom l-età ta’ 40 sena 

jew anqas. 

F’Malta, il-kumpanija 

Orange Cruises hija l-a;ent 

ewlieni f’Malta tal-Costa 

Crociere. L-Orange Cruises 

hija kumpanija ;dida li 

tinkludi ]ew; kumpaniji 

ewlenin lokali li ja[dmu fixxena 

tal-cruises, l-SMS 

Travel u l-Mondial Holidays. 

media•link 

COMMUNICATIONS 

Il-vapuri tal-Costa Crociere, li huma fost l-iktar lussu]i 

fid-dinja (Ritratti> Michael Ellul) 

COMMUNICATIONS

Jit[abbru arran;amenti ;odda g[at-traffiku madwar il-Belt

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?