15.04.2014 Views

Jit[abbru arran;amenti ;odda g[at-traffiku madwar il-Belt

Jit[abbru arran;amenti ;odda g[at-traffiku madwar il-Belt

Jit[abbru arran;amenti ;odda g[at-traffiku madwar il-Belt

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

12 Ittri<br />

Kultura u identità<br />

Is-So/jetà Mu]ikali Madonna tal-:<strong>il</strong>ju Mqabba organizz<strong>at</strong><br />

seminar nazzjonali ‘Il-Festi: Kultura u Identità’ b[ala parti m<strong>il</strong>lfesti<br />

/entinarji li qed torganizza m<strong>at</strong>ul din is-sena.<br />

Dejjem hemm x’titg[allem u nista’ ng[id li permezz ta’ dan isseminar,<br />

tg[allimt [afna.<br />

Wara l-pre]entazzjonijiet tassew ri/erk<strong>at</strong>i, miktubin bi [sieb u<br />

riflessjoni kien hemm [in g[al mistoqsijiet u diskussjoni fejn stajt<br />

napprezza l-entu]ja]mu, is-serjetà u l-m<strong>at</strong>urità tal-kelliema li lkoll<br />

kemm huma semmew diversi aspetti li jag[mlu parti m<strong>il</strong>l-kultura<br />

u l-identità tal-festi tag[na. Hu tajjeb li wie[ed jisma’ l-<br />

opinjonijiet ta’ kul[add g[ax festa hi mag[mula minn elementi<br />

differenti. Sin/erament nemmen li kul[add g[andu x’joffri.<br />

Nifra[ lis-So/jetà Mu]ikali Madonna tal-:<strong>il</strong>ju Mqabba g[al dan<br />

is-seminar professjonali.<br />

Na[seb tkun inizj<strong>at</strong>tiva tajba li l-pre]entazzjonijiet jin[abru fi<br />

ktieb [alli jibqg[u jservu b[ala punt ta’ referenza f<strong>il</strong>waqt li<br />

wie[ed ikun jista’ jer;a’ jaqra u jixtarr dawn <strong>il</strong>-kitbiet interessanti.<br />

Malcolm Schembri<br />

{a]-}abbar<br />

Nipprote;u l-wirt n<strong>at</strong>urali<br />

tal-g]ejjer Maltin<br />

31. Wied G[ollieqa<br />

Wied G[ollieqa jinsab f<strong>il</strong>-parti tal-Grigal ta’ Malta li jissepara<br />

erba’ zoni b’[afna bini: San :wann u l-Kappara fit-Tramuntana<br />

tal-wied, l-Imsida f<strong>il</strong>-Lvant, <strong>il</strong>-Qasam Industrijali ta’ San :wann<br />

f<strong>il</strong>-Punent u l-Università u l-Isptar M<strong>at</strong>er Dei fin-Nofsinhar.<br />

Il-wied jag[ti fid-direzzjoni tal-Lvant. Jibda miz-zona tal-<br />

Qasam Industrijali f’elevazzjoni ta’ 55m u l-wied jitb<strong>at</strong>tal fiddirezzjoni<br />

tal-Lvant lejn Lazaretto Creek f<strong>il</strong>-G]ira.<br />

Ori;inarjament, <strong>il</strong>-wied kien jitb<strong>at</strong>tal f<strong>il</strong>-ba[ar, i]da [afna missistema<br />

ori;inali tal-wied int<strong>il</strong>fet min[abba l-urbanizzazzjoni f<strong>il</strong>-<br />

G]ira. Iz-zoni <strong>madwar</strong> <strong>il</strong>-;nub tal-wied pre]enti huma mibnija u<br />

f’xi ka]i l-bini hu biss 10-20m ’l bog[od m<strong>il</strong>l-qieg[ tal-wied.<br />

Barra dan, Triq M.A. Vassalli (aktar mag[rufa b[ala Triq<br />

Re;jonali) tg[addi minn fuq <strong>il</strong>-wied u qasmitu f’]ew; zoni<br />

separ<strong>at</strong>i.<br />

Il-wied hu kompost l-aktar m<strong>il</strong>l-Franka Lower Globigerina<br />

Limestone g[alkemm qieg[ <strong>il</strong>-wied jinsab vi/in [afna n-na[a ta’<br />

fuq ta]-}onqor. G[al din ir-ra;uni, qieg[ <strong>il</strong>-wied hu permeabbli<br />

[afna u t-tb<strong>at</strong>t<strong>il</strong> ise[[ l-aktar permezz ta’ inf<strong>il</strong>trazzjoni aktar<br />

m<strong>il</strong>li l-fluss tal-wi//.<br />

G[alkemm [afna min-na[<strong>at</strong> tal-wied huma komposti minn art<br />

agrikola, tipika ta’ [afna mis-sistemi tal-wied, iz-zona g[adha<br />

kar<strong>at</strong>terizz<strong>at</strong>a minn komunitajiet estensivi tal-makkja fejn qieg[<br />

<strong>il</strong>-wied jipprovdi [abit<strong>at</strong> importanti tal-korsija tal-<strong>il</strong>ma.<br />

Kar<strong>at</strong>teristika m<strong>il</strong>l-aktar importanti f’dan <strong>il</strong>-wied hi r-rikkezza<br />

tal-fungi. Kienu rre;istr<strong>at</strong>i <strong>madwar</strong> 30 spe/i ta’ makrofungi u<br />

dawn instabu l-aktar f<strong>il</strong>-komunitajiet tal-makkja f’qieg[ <strong>il</strong>-wied.<br />

L-Awtorità tal-Ambjent u l-Ippjanar (<strong>il</strong>-MEPA) sked<strong>at</strong> Wied<br />

G[ollieqa b[ala Zona ta’ Importanza Ekolo;ika u Sit ta’<br />

Importanza Xjentifika skont l-Avvi] tal-Gvern Numru 241#97<br />

f<strong>il</strong>-Gazzetta tal-Gvern tas-7 ta’ Apr<strong>il</strong> 1997. Il-kumplament tassistema<br />

tal-wied, fiz-zona mag[rufa b[ala Ta’ Gannus, kienet<br />

sked<strong>at</strong>a b[ala Zona ta’ Importanza Ekolo;ika ta’ Livell 4 (zona<br />

ta’ lqug[) skont l-Avvi] tal-Gvern Numru 869#09 t<strong>at</strong>-30 ta’<br />

Ottubru 2009.<br />

Nhar l-Erbg[a><br />

L-G[adira tal-Ilma {elu<br />

tal-Q<strong>at</strong>tara<br />

IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ Apr<strong>il</strong>, 2011<br />

Nintelqu f’idejn <strong>il</strong>-Mulej<br />

G[all-g[axar sena<br />

konsekuttiva, l-G[aqda<br />

F<strong>il</strong>antropika Talent Mosti<br />

organizz<strong>at</strong> Ser<strong>at</strong>a Mu]iko-<br />

Letterarja marbuta mal-kult<br />

tal-:img[a Mqaddsa fis-sala<br />

prin/ipali tal-iskola sekondarja<br />

tal-bniet – Kulle;; Marija<br />

Re;ina, <strong>il</strong>-Mosta, <strong>il</strong>-{add 10<br />

ta’ Apr<strong>il</strong>.<br />

Udjenza kbira, b[al kull<br />

sena, semg[et u apprezz<strong>at</strong> ittalent<br />

Malti u fuq kollox, kif<br />

qal tajjeb l-Ar/ipriet Dun<br />

Mario Tong, <strong>at</strong>tività b[al din<br />

tkompli tg[inna biex aktar<br />

nid[lu fl-ispirtu tal-:img[a<br />

Mqaddsa u nimmeditaw fuq <strong>il</strong>passjoni<br />

u l-mewt ta’ Sidna<br />

:esù Kristu.<br />

Is-ser<strong>at</strong>a tmexxiet minn<br />

Alexandra Cam<strong>il</strong>leri u Joe<br />

Vella li bejniethom<br />

ippre]entaw l<strong>il</strong>l-qarrejja<br />

Charles Abela Mizzi, Margaret<br />

Agius, Charles Coleiro u :or;<br />

Peresso. Is-ser<strong>at</strong>a fet[et b<strong>il</strong>poe]ija<br />

‘Tislima l<strong>il</strong> Kristu<br />

Sidna’ ta’ Oliver Friggieri u<br />

kompliet b’o[ra ta’ Feli/<br />

Fenech ‘L<strong>il</strong>l-G[uda tal-<br />

24 sieg[a<br />

k<strong>at</strong>ina ta’ Ru]arju<br />

Fuq l-G[olja ta’ Bor; in-Nadur<br />

Bir]ebbu;a<br />

m<strong>il</strong>-lum is-Sibt fis-7 p.m.<br />

sa g[ada l-{add fis-7 p.m.<br />

It-talba tar-Ru]arju<br />

ssir kull nofs sieg[a<br />

Kul[add hu m[e;;e; j<strong>at</strong>tendi<br />

Fidwa’, ‘Kristu,<br />

Q<strong>at</strong>ra…Q<strong>at</strong>ra..’ ta’ Mario<br />

Grixti u ‘12 ta’ Ottubru 2001’<br />

ta’ Margaret Agius dwar ittifla<br />

ta’ tliet snin Gizelle.<br />

Inqara studju dettalj<strong>at</strong> ta’<br />

George Cassar dwar ‘Il-<br />

Postijiet tad-dfin f<strong>il</strong>-Mosta’,<br />

‘Dell Stramb’ ta’ Raymond G.<br />

Zammit, storja vera li ;r<strong>at</strong> fissajf<br />

tal-1918 fi ]mien <strong>il</strong>-<br />

Gwerra tal-Krimea bl-isem ta’<br />

‘Omm Alla u Ommna’<br />

miktuba minni u ‘Il-:img[a<br />

Mqaddsa f<strong>il</strong>-Mosta’ ta’<br />

Anthony Cam<strong>il</strong>leri.<br />

Is-s<strong>il</strong>tiet kollha li nqraw<br />

kienu akkumpanj<strong>at</strong>i minn<br />

power point present<strong>at</strong>ion m<strong>il</strong>lkoppja<br />

Mario u Liber<strong>at</strong>a<br />

Vassallo.<br />

Taw sehemhom <strong>il</strong>-vjolinista<br />

Simon Vella flimkien malkitarrista<br />

Mark Rapa li daqqew<br />

flimkien Cry, Nocture minn<br />

Secret Garden, l-Ave Maria ta’<br />

Schubert u l-Hallelujah ta’<br />

Leonard Cohen.<br />

Din l-<strong>at</strong>tività partikulari, fost<br />

[afna o[rajn li ttella’ l-G[aqda<br />

F<strong>il</strong>antropika Talent Mosti<br />

{ajku - 170<br />

minn Oliver Friggieri<br />

Sulari g[olja<br />

Itella’ l-bniedem f’[ajtu<br />

Fuq medda tafal<br />

{sibijiet g[all-:img[a Mqaddsa<br />

minn P<strong>at</strong>ri Anthony C. Ferrante O. Carm.<br />

Il-Be<strong>at</strong>u Titu Brandsma, Karmelitan Olandi], kiteb <strong>il</strong>-[sibijiet fl-1942 meta kien f<strong>il</strong>-[abs ta’<br />

Scheveningen, <strong>il</strong>-:ermanja. G[al seba’ ;img[<strong>at</strong> kien mi]mum f’/ella ta’ ]ew; metri kobor!<br />

Kienu jo[or;uh biss biex jinterrogawh. Kien arrest<strong>at</strong> u maqtul min-Na]i min[abba l-[idma<br />

tieg[u favur <strong>il</strong>-Knisja K<strong>at</strong>tolika. F’din <strong>il</strong>-Via Sagra g[andna xhieda /ara tal-g[aqda tieg[u<br />

mar-rieda ta’ Alla u tal-im[abba li kellu lejn Ommna Marija.<br />

8. :esù jitkellem ma’ wlied :erusalemm<br />

Nadurawk, O :esù, u l<strong>il</strong>l-muntanji, ‘Aqg[u fuqna!’ hu fis-sema”. Mhux bi]]ejjed<br />

nberkuk, g[ax b’salibek u l- u l<strong>il</strong>l-g[oljiet, ‘Ordmuna!’ li jien nit[assar it-tb<strong>at</strong>ijiet<br />

mewt tieg[ek inti fdejtna. G[ax jekk dan kollu qeg[din tieg[ek, je[tie; ukoll nie[u<br />

Qari m<strong>il</strong>l-Evan;elju ta’ San jag[mluh liz-zokk meta sehem mieg[ek u b’qalb<br />

Luqa (23, 27-32): Kotra kbira g[adu a[dar, mela xi jsir ;eneru]a na//etta minn idejk<br />

ta’ nies kienet miexja warajh. minnu meta jinxef?” in-niket l-provi li int<br />

Fosthom kien hemm xi nisa li O :esù, <strong>il</strong>-kliem li int tibg[<strong>at</strong>li u n;orrhom<br />

bdew i[abbtu fuq sidirhom u g[edt lin-nisa li t[assruk tul f’g[aqda s[i[a mieg[ek. Int<br />

jibkuh. Imma :esù dar it-triq tas-salib, tg[idu l<strong>il</strong>i id-dielja, a[na l-frieg[i: jekk<br />

lejhom u qal<strong>il</strong>hom: “Nisa ta’ wkoll? “Mhux l<strong>il</strong>i ibku i]da ma nibqg[ux mag[qudin<br />

:erusalemm, mhux l<strong>il</strong>i ibku, ibku l<strong>il</strong>kom infuskom u l<strong>il</strong> Mieg[ek, ninxfu u ma nkunu<br />

i]da ibku l<strong>il</strong>kom infuskom u uliedkom g[ax jekk dan kollu niswew g[al xejn.<br />

l<strong>il</strong> uliedkom. G[ax, araw, qeg[din jag[mluh liz-zokk O Marija, int mhux biss<br />

g[ad ji;i ]mien meta jg[idu a[dar, x’se ji;ri miz-zokk urejt [niena imma mxejt ma’<br />

‘{ienja dik li m’g[andhiex niexef?” Qed niftakar ukoll Ibnek it-triq kollha tas-salib:<br />

tfal, [ieni l-;uf li q<strong>at</strong>t ma f<strong>il</strong>-kliem l-ie[or “Mhux min [u l<strong>il</strong>i wkoll mieg[ek.<br />

w<strong>il</strong>ed u s-sider li q<strong>at</strong>t ma jg[id Mulej, Mulej, jid[ol fissaltna<br />

tas-sema i]da min umli, ag[mel li qalbi tkun<br />

O :esù ta’ qalb [elwa u<br />

redda’!<br />

“Imbag[ad jibdew jg[idu jag[mel ir-rieda ta’ Missieri li tixbah l<strong>il</strong> tieg[ek.<br />

G[ada> :esù jaqa’ g[<strong>at</strong>-tielet darba<br />

m<strong>at</strong>ul is-sena, kienet<br />

iddedik<strong>at</strong>a f’;ie[ <strong>il</strong>-memorja<br />

ta’ Annabella Vassallo li<br />

f’Jannar 2011 t<strong>il</strong>fet <strong>il</strong>-b<strong>at</strong>talja<br />

tag[ha mal-kan/er. Tfakkru<br />

wkoll [bieb u o[rajn mid[la<br />

tal-G[aqda li [allew din iddinja<br />

m<strong>at</strong>ul is-sena.<br />

Is-ser<strong>at</strong>a li saret ta[t <strong>il</strong>p<strong>at</strong>ro/inju<br />

tal-President ta’<br />

Malta George Abela ;iet fi<br />

tmiemha b<strong>il</strong>li l-President tal-<br />

G[aqda F<strong>il</strong>antropika Talent<br />

Mosti Joe Bartolo ppre]enta<br />

/ekk l<strong>il</strong> Ian Azzopardi,<br />

Assistent Te]orier tal-<br />

Community Chest Fund,<br />

f<strong>il</strong>waqt li rringrazzja l<strong>il</strong><br />

kul[add g[as-solidarjetà li<br />

ntweriet l<strong>il</strong>u u l<strong>il</strong>l-fam<strong>il</strong>ja<br />

tieg[u tul ix-xhur li g[amel<br />

indispost.<br />

Wara s-Ser<strong>at</strong>a Mu]iko-<br />

Letterarja, l-Ar/ipriet<br />

inawgura u bierek <strong>il</strong>-wirja bittema<br />

tal-passjoni ta’ Sidna<br />

:esù Kristu li se tibqa’<br />

miftu[a g[all-pubbliku sa<br />

{add <strong>il</strong>-G[id.<br />

Em<strong>il</strong>y Barbaro-Sant<br />

Il-Mosta

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!