00_Selides titlouBATcor_Mise en page 1
00_Selides titlouBATcor_Mise en page 1
00_Selides titlouBATcor_Mise en page 1
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Dom<strong>en</strong>ica MINNITI-ΓΚΩΝΙΑ<br />
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ<br />
ΑΝΑΔΙΦΗΣΗ<br />
432<br />
καλοπροαίρετα, αλλά να συμβάλουμε στην καλύτερη γνωριμία με ένα θέμα που<br />
στο ξεκίνημά του αξιώθηκε τη μελέτη και τις φροντίδες πολλών σημαντικών<br />
επιστημόνων.<br />
Ξεκινώντας από ανατολικά και κατευθυνόμενοι προς νότια και δυτικά, πρώτος<br />
σταθμός μας στην ελληνόφωνη Νότια Ιταλία είναι η Απουλία (ονομασία που<br />
προέρχεται από το Puglia, γη των Apuli, οι οποίοι κατοικούσαν εδώ πριν από τους<br />
Ρωμαίους, και όχι από την Πούλια, τον αστερισμό). Οι εκεί ελληνόφωνοι είναι<br />
εγκαταστημένοι στην Terra d’Otranto – ονομαζόμενη και Grecìa sal<strong>en</strong>tina, από το<br />
ιστορικό τοπωνύμιο Sal<strong>en</strong>to –, η οποία διοικητικά υπάγεται στην επαρχία του<br />
Lecce. Πρόκειται συγκεκριμένα για τις εννέα κοινότητες 1 Calimera, Martignano,<br />
Zollino, Martano, Castrignano dei Greci, Melpignano, Corigliano, Soleto και<br />
Sternatia.<br />
Περίπου 5<strong>00</strong> χλμ. πιο νότια, πάντα από την πλευρά του Ιονίου, θα συναντήσουμε<br />
τον δεύτερο ελληνόφωνο θύλακα, αποτελούμενο από τις εξής κοινότητες 2 , που<br />
φέρουν έκδηλη την ελληνική προέλευσή τους: Vùa (Bova στα ιταλικά), με ετυμολογία<br />
από το αρχαιοελληνικό βούς «βόδι», ή Chora Fùndaca, δηλαδή Χάνδακας,<br />
καθότι επίνειο του Vùa, απ’ όπου η ονομασία Bova Marina Condofuri, από Κοντοχώρι,<br />
λέξη που εξελίχτηκε πρώτα σε condochori και στη συνέχεια σε condofuri (η<br />
κατ’ άλλους ετυμολογία από το λατινικό Condo Fures είναι εντελώς αβάσιμη)·<br />
στον δήμο Condofuri ανήκει το χωριό Gallicianò και ο οικισμός Amiddalìa<br />
(Αm<strong>en</strong>dolea) «η γη των αμυγδαλιών» στον δήμο Richudi (Rochudi), του οποίου<br />
η ονομασία εξηγείται με το ελληνιστικό ριχώδης «απότομος», ανήκει το Chorio<br />
tu Richudìu˙ δικό του Chorìo, τέλος, έχει και το Vunì (< μσν. βουνίον, «μικρό<br />
βουνό»), το «οχυρό των Ελλήνων» για τους Ρωμαίους (Roccaforte del Greco). Οι<br />
παραπάνω κοινότητες βρίσκονται στη νοτιοανατολική πλαγιά του όρους<br />
Aspromonte και αποτελούν την ιστορική Bovesìa, που διοικητικά ανήκει στην<br />
επαρχία του Ρηγίου της Καλαβρίας (Reggio Calabria).<br />
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μας αναφέρει ο Rohlfs, το 1949 οι ελληνόφωνοι<br />
της Καλαβρίας, ανέρχονταν σε 22<strong>00</strong> φυσικούς ομιλητές. Ο αριθμός αυτός<br />
ωστόσο, δεν απορρέει από μία επίσημη καταμέτρηση, η οποία μέχρι σήμερα δεν<br />
έχει πραγματοποιηθεί. Για τους δε ελληνόφωνους της Απουλίας, ανεπίσημες<br />
πάλι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 9<strong>00</strong>0 άτομα, που σήμερα όμως πρέπει να είναι<br />
πολύ λιγότεροι.<br />
1. Αποτελούν αντίστοιχους δήμους.<br />
2. Βλ. προηγούμενη σημείωση.