Stéphanie
11.01.2013 • Views
Share Embed Flag

Stéphanie

Stéphanie

Stéphanie

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
bvh.univ.tours.fr

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

StephanisI Panegyrîs I opufculu de puero Iudeo<br />

#miraculo Euchariftiç cum egregîfs 8C perfpicuis<br />

Nicolai Bonefpei Puteani Tf ecen* commêtarifs*

&tnt\xytWtntmM pjfofitep<br />

Râcoys par îa gracededieu Roy de Frace au pubïl<br />

de Paris & a tous no3 aultres iufticiers ou a leurs lieu<br />

tefuSalut receu auons lumble fupplicatio de noftre<br />

biëaymeEnglebertde Marnef libraire coten.quil<br />

a faict dicter compofer&'dreffer par certaias notas<br />

bles gfonaiges certains hures nomes & ïtituIes.Ceft<br />

afîauoir ïug diceulx VTus 8C coftitutioes Cifterciéfes<br />

Lautre les oeuures de maiftre Pierre Roffeti vnacu 5comëtarijs. M.N.<br />

Bonefpei:qui cotiënëtles traictejde faferLaurés &de faïctEftiëne^ ïe<br />

ttraicte de lenfant iuif & aultres traicte?. A quoy faire ledit fuppliant<br />

a employefon tfos&g?âs deniers/le^<br />

couurer prie de (es mifes BC vaccatios qpourdôner plaifir *8C recreatio<br />

aux lifans & efcoutaslecôtenu defdit? liures il feroi t volûtiers ïprimer<br />

par ce qui&ne le furet iamais mais il doubte que après les impreflïons<br />

faictes aultres qceuîxaquiilauroitdonechargelesvoulfîiKtfembla<br />

bîemët ïprimer ou faire ïprimer & q g ce ilfuft ftuftre du prouffit dç fes<br />

paines labeurs êc vaccatios fraismifes&defpësiïgno^ ne lui eftoitfur<br />

ce pourueu&fubuenu de nre grâce hûblemëtreqrat icelle/Pourquoft<br />

no us ces ehofes confultees inclinas a la fupplication & reqftefdudit fup*<br />

pliât attëdu la paine vaccationfiraij mifes &defpës quila employé ou<br />

dit affaire a icelluy auôs done & octroyé/ dônons 8c octroyons de grâce<br />

fpecial par ces pntes/coge/ licen.gmiffio & octroya q luy feul puifTefoit<br />

parluyou g tel? aultres libraires q bon luy femblera de nredicte ville<br />

de Paris ou aultres fayre imprimer leàict$ Iiurés cy defliis fpedfies 8C<br />

declaire? durât le tëps & terme de deux ans^chainemët venâs fas ce q<br />

aucus libraires ne aultres queluy ouceuk qui auront de luy la charge<br />

& licëce fe puiflet ingérer imprimer ne faire imprimer ïefdict? liures le<br />

dict tëps durat.Si vous mandons & commetons par ces prefentes Se a<br />

chafeun de vous fur ce requis en droit foy & ficôme a luyappartiëdra q<br />

denousprefentgracecogie licëce gmifBon& octroyvousfaictejfoufe<br />

fres & îaiffes ledict fuppliant» & ceukaufqueï^il aura donne charge de<br />

faire lefdictes impreffions ioyr & vfer plainemët &paifiblemët en fax*<br />

tant ou faifant faire inhibition & deffence de par nous a tous libraires<br />

& aultres perfones qfrcoques fur certaines & gras peynes a nous a ap*<br />

plicquer de perdre tout ce quil?y mectront qui nayent a imprimer ne<br />

faire imprimer îefdîctjliures deffusfpecifiej&decïairesîedict tëps du<br />

ranîîfans lexpres vouloir &côfentemët dudit fuppliant car ainfî nous<br />

pîaift il eftfe feict.DonneaParis le.xviif. iour de May. Lan de grâce<br />

M.D.&.XVII.Et de noftre règne le.IILAinfî fîgne<br />

Parle Royavofirerelacion.<br />

£>es landes*

NICOIAVS BONÀSPES PVTEA,<br />

nusTrecemThomae pratanoClaromoten.<br />

cpifcopof dominick£ gregi's pioteâort yigû<br />

lantiffimof S^P^D^<br />

I vacat excêttentiffime at

mtis opéra eftopus/no cft tutofed naufrage pefeimfci fub<br />

ueniendum.Nonenim Fabius demittere feipfum reeufa*<br />

uit/nec aliter/c| ft traderetur ei educâdus orator: ftudia eius<br />

abinfantia formareincepït.Quid prçceptor meus Guido<br />

Iuuenalisr'cui incredfbilis doctrinç copia cum pietate acre<br />

dit.Tanta in inferiores charitatc affectus faciles inTeren*<br />

tium commentarios / ac pene puériles in Laurentium Val*<br />

ïâexplicationes edere non erubuit/ quummulta &diuerfa<br />

non magis omate/ac diferte/c| yeré/ aeprudeter feribere &<br />

dicef epotuiflet/quë equidem infequi nondedignàtus fum/<br />

atq* eius veftigiis penitus hserere/qu ippe cum nihil fatis m<br />

firmioribus explicatum efle putem.Non fiïentio prçtereu*<br />

daefteotumalignitas qui bonis ftudiis inuiden&Nihil tam<br />

benefaccumquodvicio date non audea nt. Laboresigitiït<br />

noftros prçfîdio tuo protegendos tibi tanqpatrono / vt au*<br />

thoritastua ficlitterarumperitiafmurorumcalumnias ter<br />

reat/dédîCo.Sedimprimisvelimitapercipias iudicium eflë<br />

meum/de acutiffimo ingenio deq* incredibili eïoquentia/&<br />

deoptimis ftudiistuis/&defpe excelïentiffimç dignitatis/<br />

ytnemo tibiprçferatxihc6pafen(iirpaud.Q.uicquidmhac<br />

re prçftare potçft ingenii ndftri infïrmitas nunc exeat feli*<br />

ces fortiturum euentus/atcg in tuo nominé appareatteo ci*<br />

tius/(£ hçcpoemata quç indelebilem illam protomartyris<br />

Stephani & Laurentii conftantiam &duo euchariftiçmira<br />

culaœntinent/nemini magifq tibi conuenireVidentur / eut<br />

fmelargitione/lïne ambitionedominici gregis euftodiaper<br />

çqua omnium fuffragia obtingit/ quandoquidem pari om*<br />

niumconfenfupbinntimerasvirtutes tuas more apoftolo*<br />

rum electus es ëc creatus epifcopus.Quamç| fane exiles &<br />

ekiguç in grauiffimum poetam interpretationes noftrç fue<br />

rint/non tamen a vera erudiendi via abhorrent / quç fï tibt<br />

gràtifiçentur/ingenium noftrum ad grauiora excitabitur.<br />

Vale*tutetîç Idibus Maiis.<br />

Spesmealefus*

Tabula<br />

Rèfùm & verborûillu<br />

ftriû quç in his côftientarifs<br />

exponûtur Séries al?<br />

phabetica;<br />

Btfdt^f.cxly<br />

Acerra. cxxj<br />

Acies. xciiy<br />

AchilcsUrpia<br />

npsftemikcf<br />

A ï»f*<br />

ibidem,<br />

foïïo.iiif.<br />

fplio.îxxvj.<br />

folio.Ixxxvii.<br />

folio.çxxf.<br />

ibidem.<br />

Ibideni.<br />

ibidem,<br />

folioaiij'.<br />

foîio.v.<br />

folio.ix<br />

Alphabëtica*<br />

Araris<br />

Àrca<br />

Arcanum<br />

At

Tabula*<br />

Çàtaflà folio.xxxvil. Cundi folio.xlfc<br />

Catoms exitas fo.x<br />

Charybdis fo.cxxxviii. Dexter fdlio.cix*<br />

Cladés folî6.vii Diana triuia foIio.cxxxvifc<br />

Clybanus folio.cxl* Dihf refis folio xxviit<br />

Clypeus foKo.lxvïi. Dirum foïforaHttfc<br />

Clib, fojxxxyiii Diu folio, xxxv<br />

Clamare ï*xix. Doleo foHo.xiif.<br />

Cômpita fblio.xxix. Dolor fo.cxxin<br />

Cbram folio.xxxiii. Duognadicendià moribus.<br />

Concilium foIio.Iv. folios cxxyu,<br />

Côrus folio.Ixxxviii.<br />

Cohors fo.lxii. E<br />

Cônfidétia folio, xxii.<br />

Copia folioixi. ^^^|BUÎ folio.cxvi.<br />

c c<br />

Coïorrhetoricus folio.Ixxv i^3r^<br />

Coturnus folio.lxxxix. i^S^ftMès-<br />

Cornes. foHo.cxûY EfFera<br />

Credo. folio.iiii. Egreginm<br />

Cru* folio.îx. Aemus<br />

Cruor folio.îxxix. Epynaïepfe<br />

Crœfus foliô*x(Vif. Aequor<br />

Craffus fclfô. xcviii. Équidem;<br />

Cttidûs folio.xîviii. Equifolis<br />

Cères fo.cxliiii. ErgQ<br />

Cntià folto.xxxvi. Erro<br />

folio, iiii.<br />

fo.cxy<br />

fôlio.liiii.<br />

fôlio.ïxxiïii<br />

fo.cxliii.<br />

foIto.xvii<br />

folio.vin<br />

fô.xx.<br />

fo.xxix.<br />

fo.vii.<br />

folio.xliu

Aerumna<br />

Bratho<br />

Aefca<br />

Aetas<br />

Ether<br />

Bxtempîa<br />

Exta<br />

Excqufç<br />

Euado<br />

Euteçpe<br />

Tabula Àlphabêti'cau<br />

Abritius<br />

Facinus<br />

Faciès<br />

(Falfum<br />

rama<br />

Faftus<br />

Fatum<br />

Fax<br />

Fauilïa<br />

Fauees<br />

Fœdus<br />

Ferrum<br />

Fictum<br />

Eidutia<br />

Bguragrçca<br />

Flagro<br />

Focus<br />

Fons<br />

Forma<br />

Fomacula<br />

Fornax<br />

Fragro<br />

Fragor<br />

Frgtus<br />

ibidem,<br />

folio.li.<br />

fcKo.fxxxviii.<br />

folio.vii.<br />

folio.vi.<br />

folio.îxxyi.<br />

folio.xvii.<br />

folio.Iviii.<br />

folio.Ixxxiiï<br />

folio.cxl.<br />

folioJxxxviii.<br />

F<br />

fo.xcvi.<br />

fo.xIv.<br />

folio.vii.<br />

fo.ïxviii.<br />

folio.Ivii.<br />

folio^cxxxiïiï<br />

folïo.xxim.<br />

fcfio.xlvi.<br />

folio.cxxxii.<br />

folio.cxiv<br />

fclio.yiti.<br />

fft>Ito.xxxviïi.<br />

folioixviii<br />

foIio.x!i.<br />

folto.xci.<br />

folio.lxiiii.<br />

folio.iiii.<br />

folio.vi.<br />

fclï'o.xv.<br />

folîo.cvii.<br />

ibidem,<br />

folio.îxiii.<br />

foïio.cxiïi.<br />

&lio.lxiu><br />

Frenum<br />

Frenum mordere<br />

foKo4xx»<br />

ibidem<br />

Fremo<br />

Frendo<br />

Frons<br />

Funus<br />

Fuligo<br />

Furiofus<br />

Furiatus<br />

Furnus<br />

Furca<br />

folio.cxxix<br />

ibidem<br />

Folio.xliii.<br />

folio.îxxvii.<br />

^folio.cxxùii.<br />

fo.xxvi.<br />

ibidem.<br />

foKocxl.<br />

fo.xlyi.<br />

ramâtes<br />

Gaudium<br />

fo.cxliiu<br />

fo.cxxiï.<br />

_ jGens<br />

Genus<br />

Gloria<br />

Gratia<br />

Gorgones<br />

Grando<br />

folio, vi.<br />

folio.lxxxvu<br />

fo.Ixxxii.<br />

folio.Ivii.<br />

folïo.cxxxv.<br />

folio.lxxx.<br />

jjEros<br />

Hçreo<br />

JHçredes<br />

Hefperiçdug<br />

Heu<br />

Hippofyh»<br />

Hilum<br />

Hiluminfeba<br />

H^aîus<br />

Hîialurgus<br />

Htydra<br />

tiédie<br />

fo.xxxiiin<br />

fo.xci.<br />

ibidem<br />

fotio.iiu<br />

folio.xci.<br />

folio.xiî.<br />

folio.Ixxx.<br />

ibidem<br />

fo.cxi.<br />

ibide<br />

folio .cxxii.<br />

folio.cxxu<br />

&.iiij.

Honte* ;<br />

Hoftis<br />

HofWâ<br />

Humérus<br />

Impono<br />

Tabulai<br />

fb.Ixx'Hif<br />

Aâura fôï.dxxj\<br />

Ignis foïi.vf.<br />

Ignitabulu? Fo.vij.<br />

Illudoribigc-te.viif<br />

Folio.x.<br />

Impofitor ibidem<br />

Impôftlwraftî fecio ibidem.<br />

Iriftar Foïiô.xxiij.<br />

Iiiipmdentiavallç ibidem,<br />

ïîtibns folio.îiiif.<br />

Impitts vincëdi modusfo.brif;<br />

ïnfînitiuùs pro imperfectoih<br />

dicatitii<br />

Iniquus<br />

Imbuo<br />

Iflecebrç<br />

Infîgnis,<br />

Innocûiis<br />

ïncendo<br />

Incïytus<br />

Idfenfus<br />

ïnfïdus<br />

ïncumbo<br />

lo<br />

lubar<br />

fofio.îvf<br />

folio.bexx.<br />

fbîio.îxiiif.<br />

folio.Ixviif.<br />

folio.Ixxf.<br />

Folio. îxxiiif.<br />

folioJxxxiif.<br />

folio*Ixxxiif.<br />

fciio.îxxx^iif,<br />

Folio.xqv<br />

* 'folio .cvif.<br />

folio.cxf.<br />

folio.exxiif.<br />

folio.cxliif.<br />

folid.xif<br />

ludices infèforum FoIio.cxvif.<br />

ïudicium paridis Fdlio.cxxxv*<br />

luppiter foiio*xtx*<br />

L<br />

jLabes foîio.x#ï<br />

| Lapis foKo.ixxvifw<br />

î^fâ'umFoIio.àdiif*<br />

•^.^^ Laus poetçFô.xiij*<br />

Laudes griuelli Follio.ciiif<br />

Laruç<br />

Laus<br />

Lyçum<br />

Libertinf<br />

Libertus<br />

Libame»<br />

Libum<br />

Liger<br />

Lito<br />

Littus<br />

Folio.lxfcsf*<br />

foïio.xcix*<br />

fbKo.di£<br />

foIio.fxiif.<br />

ibidem,<br />

foliô.cvif.<br />

folio.cxiiij.<br />

foliô.àdviif.<br />

fc!io.y,<br />

folio.xxi^<br />

L&e»Silïf italuemidaf cxïviif<br />

Locus fofio.xcfi<br />

Langopoli fohb.!xxi£<br />

Lotum. folio.îxxvi^<br />

LubriciiS Folio.cxxiij.<br />

Lues Folio.kxiiijw<br />

M<br />

fÂcto folio.cx.<br />

Magiftri ïudinota<br />

tur folio. erijV<br />

iMagus folio.o.<br />

Manus foIia.cxv|V<br />

Mânes folio.cxyif.<br />

Mamde folio^xxjv<br />

Mars felio.cxiau<br />

Mater foIio.cxxi*<br />

Meduia folfo.cxxxv.<br />

Melpometie folio.îxxxviif.<br />

Mena fcïto,x

Alphabets<br />

folio.orix. jVatios fîgnifîcatiofter<br />

Mephitfe folio.àrasdf. ihâhet.<br />

Mendnit foliQ.xc. _pbtiio<br />

Mens<br />

foIio.tiif. Odium<br />

Metus roiio.cxxij. folïo.cxxif Offqifium viiepaum<br />

MiHehoïmocdditurfolio.vj. Olyjmpus<br />

Mutius Munus<br />

folio.xj. Opemfero<br />

Mtearé foliô.ex. Oppeto,<br />

Mitigé folio.xdiif. Omen*<br />

Modus variandi vnam tseni Orpheos<br />

folio. fctix. Orcus<br />

Mo^esfuofembjfolusiuflas Orfaus<br />

foîiô'-<br />

ïxxiff. Orare<br />

Monitea folio*xI. Ota<br />

Mônumenta folfo.clv^ Oftenta<br />

Mons<br />

folio.xïif. Oflento<br />

Morshieremiae* i folio.Iviif. Qtiun*<br />

Morsdecif. folio.Ij. Quum<br />

Morsefaiç foKo.!vii|.<br />

Mots folio.àcxxf.<br />

Mufa<br />

Allas<br />

. N<br />

Palla<br />

..^Jpan:<br />

fwuva [Atura foMify Pânegytis<br />

|Necefle. foïio.xx. Panegyricus<br />

* T<br />

foïio.ix.<br />

folïo.lxxxix.<br />

foJio.iix.<br />

folio.xciiî.<br />

folio.iiii.<br />

Folio, xxyiii.<br />

fplio.l..<br />

IbîiôJxyii^<br />

fcKd^iii;<br />

folio.cIt<br />

folio.îjfxix.<br />

folfo.cxli.<br />

folïOrXL<br />

foIiQ.cxxxi.<br />

folk^xu<br />

feIio.caa&iu<br />

folip.xxKm*<br />

r foIra.cx*x.<br />

folio.Ixxxyu.<br />

ex fo.cxxxf. Penegyricon ibi4em.<br />

iihil foIio.îx«it|. Pariter j folio.ïxxvii.<br />

Ninus foIio.Ixxif. Parcae<br />

folio.cvin<br />

Nox<br />

foïio*xif Parnafus in medtolocopun* ;<br />

Numinaleua folioJvf. f dju folio.cxix.<br />

Numà pompilius folio, xtiij Para? ~ foIio.xvii.<br />

Numantia foïio.dj Pafïïm foiïo.xxxix*<br />

Pafcha folio.arfiïii<br />

G<br />

Paftus<br />

folio.cxv;.<br />

Pater..<br />

fblïo.cv*;

Tabula/<br />

Patera foIio.cï.<br />

Pauper folio.xxx.<br />

Pauperes ad a^ium cereris<br />

conftigebant fotio.xax.<br />

P&dor fo.xxxiïi.<br />

Pelïis fo.xxxvi.<br />

'Pem'tus foIio.xxxiïi.<br />

Pœna folio.cxiiu<br />

Pericuïum folio.ix.<br />

Perillus fo.xlyi.<br />

Pcriculum ferpcntu fo. Ixiiiu<br />

Perm'des. folio Axyi<br />

Perfidus fo.cxi.<br />

Pertasfus folio.cxxii.<br />

Péftis folio.lxxii.<br />

Phalaris foïio.xîyi.<br />

Phœbus folio.cii.<br />

Philofophiç très partes fo.cw<br />

Philis foIio.cxxxy.<br />

Phœton folio.xxxiif.<br />

Pyramus ibidë.<br />

Piérides. folio.ïxxxyiii.<br />

Polymnia ibidem.<br />

Pompeius tefga yertit fo*<br />

Ko. du<br />

Pompa fc.Ii.<br />

Pontife* folio.lxii.<br />

Pontus folio.xxij.<br />

Portenta folio.xï.<br />

Potior folio.yi.<br />

Potis folio.lyi.<br />

Poples. folio.tfxyi.<br />

Pto fcïië.xcy.<br />

Proferpitia. folio.cxyii.<br />

Probo folio.cxxv.<br />

Probrum folie.x.<br />

Pr^polïtio verbo addita F

Alpha&etfcà*<br />

Ripa<br />

folio.xxij. Seftos<br />

Riparia, ibidem. Stymuïus<br />

Rittts<br />

folio.Ixix. Simuï<br />

Rites<br />

ibidem Scintila<br />

Rhodanus folio.cxIyiifV Stipo<br />

Romani reges regum foli. xf Stipatores<br />

Robur foIio.<br />

Séuerus foH&îix.<br />

<strong>Stéphanie</strong>, folio. ixxxif.<br />

Jîpes fblcxxij'.<br />

fblio.cxly.<br />

folio.Ixvf.<br />

folio.Ixxvff.<br />

folïo.cxxxii.<br />

folio.lxxvif.<br />

ibidem»<br />

r<br />

foIio.a:xjt.<br />

folio.cxxif.<br />

folio#xcvtf.<br />

folio.xiiii|V<br />

folio.xlix.<br />

folio.IiiijV<br />

foIio.xxi|V<br />

folio.ciïij.<br />

foIio.cxxvv<br />

folto.xxxnV.<br />

foîio.IxfV<br />

f6Iio.?£xvi|V<br />

folio.Ixvf^<br />

folio .ïxxviif*<br />

folio.q.:<br />

«tëïia folio.ïxxxviifi<br />

iTaeda foIio.cvii|V<br />

Telum folio.viif/<br />

|Tempus folio.v.<br />

Templum. folios<br />

Tempuspto temporefo.îxv.<br />

Tuèmpe folio.Ixxv/.<br />

Ttemor ynde &Iio.cxxix.<br />

Tenue<br />

Tenebrae.<br />

Tresdeae<br />

Tèrp(îcore.><br />

folio.Ixf.<br />

fclio.cxj.<br />

folio.cxxxv.

Tabula* A<br />

folioverix.<br />

Ti&e folio. c*xv.<br />

Tifiphone folio.cxxi.<br />

Triftaridus folio.îxxxiïii<br />

Tùîftuïus folfo.ïxxxiii.<br />

Torus folioMvii.<br />

Tumvero folio.l.<br />

Turba folio, xxxyii.<br />

Thule folio.Gxliin.<br />

V.<br />

|AIeo fo.xci.<br />

IVanum ïxviii.<br />

jjVates r<br />

fo.Ivii.<br />

IjVelum fb.cix.<br />

Venus foïio.cxix.<br />

Verum Decius vatfdnattïr.<br />

folio.<br />

:<br />

Verecundia<br />

Veftigium<br />

Victima<br />

Vidua<br />

Vit<br />

Vifaiâ<br />

Vilotra<br />

Vottm<br />

Viuo<br />

Vulcanits<br />

Vfcus<br />

Vox<br />

Vomis<br />

Vmbo<br />

Vna<br />

V%<br />

Vndicg<br />

Vrbs<br />

Vtania<br />

viti. Vulnus<br />

Finis Tabulas*<br />

folio.eiui.<br />

folio, fxxiiiû<br />

fo.adiw;<br />

folio.:ïidk<br />

folîo.lxxxvii.<br />

folioxxxxiit<br />

ibidem.<br />

fo.k.<br />

ft>Ko.ciiu#<br />

fclio.xhrtti»<br />

foïio.Iix.<br />

folîo.xt.,<br />

foUo.xlv.<br />

* foIto.cxlviii.<br />

folio.Ixxvii*<br />

folio.Ixix.^<br />

fclio.xxxix.<br />

folio.ir.<br />

folio. Ixxxviii<br />

folfoH*:.

MAXIMîLIAMt SFORTIAE MAhiX<br />

VicccomitisadfuutnRoffetum Poetamlepidiiïî<br />

mum*<br />

Extempo*aneum carmen*<br />

VlciaMœomo quasfundis carminacatuf<br />

CarminaPhcebeo nô nifi digna fohof<br />

Te Roffete ^bat facroshaufiffe liquoresr<br />

Fontibus Aonifs/ Gorgonioqj lacu+<br />

\Thefpiadiim fuperefl generofa cateraa fororum<br />

Laureacomponatvertïce ferta tuo+<br />

Perge rogo;trepidus nullum vereare latratum: .<br />

P/ermmmuenemDelm^<br />

Zoilus infcelt'x qq fremat ore trifauci<br />

Non périt ex animo mtifa profecfïa bono*<br />

Vale&amantem redama vïciilîm^<br />

Bîafîj'TignoffijTap^<br />

fefforis ilkftrifïîmi prïcipis Maximiliam Sfor<br />

tias Mauri vtceco^medi'ei ordmarij de RoîTeto<br />

Hexafïichon tumultuarium+<br />

[NdoleDedaleaRoflTetusflamïa duxit;<br />

Et labyrinthfofilaregenda mbdo 4<br />

_ JjSis quisTliefeusariadnes nurnïe fret*:<br />

DçdalusmgenioîverfibusipfeMaro^<br />

Arte tamen ttullapotes hune çqiiare poetamr<br />

Tanto igitur vatigloriamaior eriu

CFr.Lock>oici Si&uj Mattti PhifolQ&SàttmiBeto*<br />

dictmi Ccenobitç in Pétri Rofleti poète luculentifli*<br />

milucubratiouesfeftiuifllmas.<br />

Dyalogus<br />

pZnS^VÇ dea /fare/Spei fum filia. Quod tibi nomettf<br />

ï fë^t ï Fama.QuidhuicIi2BresIiteo.''operifoueo.<br />

L^EjfJ Cur felidas quatis^excutiofeftm.Ecquidinaftra<br />

jfcSsiJ^j Toïïis/vt vnaiterâdoctaper oraferam*<br />

Quae rircunfîliunc œmites.^Amathufîdes auras.<br />

Qui pueri adfpirant/hic amor/ilîe & amor.<br />

Ptohquidcentmo ote tonas^oracuto pando.<br />

Fare ecquae/quae homines difcere Bc inde queanç.<br />

Areat humanas vt vif» flos/iSC varium ver/<br />

Ni propera Ingenij fata moreris ope.<br />

Eiufdem Siîuif ad mufos vt Rofletum poetam opido|<br />

clarum corona ex oirmi aromatum génère ornent cin*<br />

gant

Hutetiamctoceos appctâetTmfo&ofom<br />

Hue SC apum Hyjbtços mellifera ot a fauos*<br />

Hue Cryftallaferantgelidade vertice tauri<br />

Graphes Hiperborei/Caucafeseq* feras.<br />

Hjuc electra ferant niuei de ïittore Cigni<br />

Eridaniîachrimas.&phaetontiadum.<br />

Vos & Amadriades napçae germina campi<br />

Carpite odoriferi graminis omnegenus<br />

Floribus intextisprçciofas nectitegemmasi^<br />

TemporaRofleto cingitePieri^t<br />

Wjcquf extat Pe+Roffeti opéra împtcffafat<br />

in lutetiaPamfiorum impenfis fideliflîmibiblio^<br />

polae Enguilberti 8t Ioannis de Marnef iurati 8C<br />

PetriViartAnno dominifefquimillelîmo décima<br />

feptimo pridie Kalendas Iunias*<br />

Cum gratia &Priuilegio nealiquisante<br />

biênium fenpttmere attentet vtfuprafà*<br />

tis in forma priuilegij relatum eft*

LaufQitiadosLfbcrpfi'mus. Po.I„<br />

teani treceminPetri RoflTeti Laurentiadem CornîîientariorumLîber<br />

primus*<br />

| Mmbusiam magiftris ludf prçce<br />

! ceptum ferufl grâmatiri affatfm ratum habeftqicl<br />

jflatiWmsWirdioVergfftanaèameidos Sex obfemS<br />

Ida pr|cepit:îmo vUidem placet in exponendis au*<br />

Ithoïibas hec optimis interpretibus côûderêtur ne*<br />

f ceffe eft: ppetg vitattituîus operisî quaîitas carmû<br />

nis:fcribêtfs intctiotnumer* iibtorum: expîanatio*<br />

I De vita poète, aàfaxc viuentis pfcira feribere no ans<br />

- flm:quâ§noftro fagito vigeûmûo8auum agis an<br />

nam parrhifijs admodu fioreat:S nulli fecâiusfdèmo fcmper virgiiium)<br />

cfle videattmfed pofîeritas certe hic diufnis laudibus fectolIettSqaitum<br />

laudis poeêçviuenti^Vt vereauguror)fubiatum eft.Tâtum honoris poil<br />

obiturn ipfe nwifcetiir vt de hoiiieïô fertung %uîo fuo vrais ludibrio a<br />

pl*rifq$ habit*erat: vt egregic xcdnit Marcialfsra fuat ifwpt facula moeo<br />

nidetti: Itaq^ de noftro authorecenfere velim îd quidem quoi neminiforfî<br />

ta difpifcebié. Vbi affatim ei uscarmen deguftauerft:* àd amuffîm £xami<br />

naucrit :fietq3 vtexttngatur omnis inuidiç moleftja dC ftimulus* Tâta au<br />

tem catmiais tnafefiate poîét: vt vfrgtliô fîmftimiis orhnf5 iudicio elfe vi*<br />

deatur.Semd in manus mcas qui odofus eram eius opéra utrfderant:q»A2<br />

donec viderem & a capfte(¥t vulgo diciturjad calcem vfq3 euoluerem: qui<br />

efeerenon potuKqrâ tantacarminisdulcedo :tanta amaenttasttantafua^<br />

witas : tanta deniqp perfpicuftas mmim meS pble&abat : vt ex manîbus<br />

meispofthac exdderêt.fierinon potuit.Quare hos cSroetarios qui perfpi<br />

eue & dare fenfum opera talus poetç aperiëtîin mediumvt emttterem no<br />

no dttbitaui.De vitaeius plura pofteri comemorabût: quippe quiilla egre<br />

çia poemataqu

Laufentiados<br />

ftgfniftnerhBtiii)^<br />

tim huius opetfc nfovtm apcriaiur addam velut argumêtum Bâptrfiç jMlîl<br />

tuamcarmcn de ianctoLauuntio ex faftis aiïutTîptum/<br />

BaptiftçMatuanrdefancto^^ carmen ><br />

quod in laurêtiadé argumetû ex faftis affûptu eftt<br />

Chrifti magnus adeft (ornate altam) tefîis<br />

Ac décima celebrate diem.Laurentius ons<br />

Miffus ab hyfpanis Romana incendia vicit*<br />

Ipfe miniftrabat (acris vefttgia Sîxti t-<br />

Pontifias lummi fupremacj fata fequutus:<br />

x Hune Decius (knâis florentem monbus inter<br />

Chriftigenas iuffïtvinclis Se carcere claudi:<br />

Quoraperet chriftô dederatquç vafa Philippus<br />

Aurea/régales pathçms/ hacehataq? genîmis<br />

Cynibial&argçntumreddens duo millia podo*<br />

Nam dum fe Deci j furias non poffe Philippus<br />

Euitare yidëtîdonaueratomniachrifto<br />

Martyr vt àiiprobïtasefFetfruftrata tyrannfr<br />

Accep tis bidui ïnducijs collegit m vnum<br />

„ Noduinopumturbâ ingëtem:fparfit(Çperillos<br />

Diuitiasomnes?vltroq? advincularurium<br />

Venit : &hichominemqui flendo euaferat orbus<br />

Nomme Lucilliim tenebris curauit ada&is*<br />

Aft vbi delufam régis fe viditâuari<br />

rnglùuiesîhomini ne fe pateretur inultum<br />

Obiecit titulum fidei magicofg? fufurrofr<br />

Gontemptumc^Iouemîmoxfe formiduiemente

Xiberprtmus* Fo*ÎI t<br />

PoïTepritansmu^ \<br />

Subiecit^ octtlis gênera omnia tomientorum:<br />

Ac iuffït dare thura ioui.ied grandibus aufis<br />

Fretus Si auxilio dmum conuiuia G gfer<br />

Talia martyr air.teneris ego femper ab annîs<br />

Efarij;

Influât vt deritim regem telluris&vndae<br />

Audeat vnus fnops prunîs torrentibus ardens<br />

Obfurgarepalam &tam duroinceffereprobo*<br />

Sicaît:& crelumaipiensm ltotne olyWipP<br />

S|:ai^demnpatr£mmagno(ÇMlûmmcfi^ttt<br />

VîdifcEtexpîrâsîHasaf

LAURENTIADOSLIBER PRIMUS* FO.111.<br />

tibus héros<br />

idis PR UNAS IN CRA^ P*opo&<br />

Hefperiusrcf deftg graueistatcgi<br />

igneaferri<br />

Verberat&illufum canimus vifDCi nia.aftera Italia:cumfimplidterdicîtur Hefperia:Italiaefî:(ladditurvltb r{> ^"<br />

mateftHyfpamaqueiaocdd^ * **<br />

f ofpesab vltimateft difta h$càb Hefperô ftcllâocdderïtaii. Italia vero dû<br />

cftur Refperfa ab Hefpero fcatte Âtlântis qui pulfuâ a gèrmano Italiam<br />

tenuiteiq3nomenptiftinsrel!gionisimpofuituit Hyginius.hec Scrutas,<br />

pertutit j*ad finem vfq$ patTus eft prunasX carbones ardentes autardorë<br />

ffammaram in ctatibus rapidis.i.calidis vt Vïrgilius dicit fol rapidus.ûca<br />

lidus.Ptm^temaxarr>on^irïert^Clîaqdiuardetprunadidturtcarbo<br />

tiim extth^afuerft;dîaaeîiim pruna aperurendo :.S pertuïttcçdes. i.per* Carbo.<br />

cumçmes graues.i .moleiîas:acerbàs:& verbera.«.fiagellàïgnca.l.àrdentia<br />

ferrlfdlicetatdêtufSfûfî pîumbi qubcçfusLaurêtfus eft. Iri hic aue pro<br />

gpfittonc Vfrgiliumcmulatwï ; quialiog piopofuerit ordine narrât, ergo

Laurentiados<br />

HyÇeton&Protheren vt Swuio pîacettprius &m%bella fndeetasvfrtii<br />

tes fe di(Surum POLKETUR:fcd pnus virtutesft crrorcs q bclla narrât ÊC pce<br />

ta Lautentium in cratibus Toxttim ptius fade ardenti fcrro & fufo plum*<br />

feo cffusn proponittfed ante ardenti fer 10 & fufo plumbo ce/um g in cratfc<br />

bustoxtumnarratînos câtiimus TyrannumfcilicetDccuim illufum* i.itc<br />

tifum,quonJamdtâum eft.Corpons vnamei toxta cil pats:vefcere fodest<br />

S viâum.L iupcratum a Lautentio vt vetbis Tyranni colligitut ctedo.cp<br />

Ty fan? iam vifti fumus. Ingenti fcfc vtftum ciatnçre fatetur : Inuî?umq3 iocum<br />

nus, confufa mente reliquit. Tyrannus autë icx grece dicitur. Virgiiius. Pars,<br />

mihi pacis erit dextram tetigifle tyranni t gtecc.vt Seruius author dicit re<br />

gis.Nam apud illos tyranni & régis nulla difcretio eft: licet apud nosincu<br />

bator imper 1} tyrannus dicatur: declinatur autê hic & hec Tyrannos :hec<br />

Ser uius ,itaq3 re#e Decium vocat tyrannum qui Philippos reipublicf oc?<br />

cupandgcupiditateduftus opprelTit*<br />

u^lvw Ecce faces cratemcç^<br />

tiauxilij<br />

PMTOJ Hyfpançme^<br />

Q^uaiion flexit iter quii^tfGlemcjGadentem<br />

Deferitîhunc medms tegft çther:fgua fatigant<br />

Tela pibstorittir cgdesuam feraere cerna<br />

ïngente&cum crate fbcos^erituriolympi<br />

Magna domustforto<br />

Cçkftes heroa ehori:cçîo

Cffice Sixtofactus* Xâcocd&s DecCJ fraude PMIfppis fpfe Tyranous De<br />

dus ilUm atrociffima m Chriftianorum cladem que ALerone imperâtc ho<br />

f efcebat:wftauraiiit: quum îiia perf ecutionîs pi ocella emergere todper et*<br />

Sixtoscapttts fuppîicio & diuus JLaurëtius cràttbus diem mottis obicrât:<br />

hic meo mdicio Oaudianum îmitatur qui farorisfty mulo coa#us in h§c<br />

verba erumpit. Iam faror humanos noftro de pecïore fcnius expulit:ft to<br />

tumfpirantprecotdia Phabum.Qrdoeft.ecceeximprouffo Hcceauthore Ordo*<br />

ponato n VfirgUium.fcmper ponitur;vbi Ggnificatm aliquid repentfnum Ecce.<br />

iilmwas.i.diuus Laurëtius nutritusieducatus tclhxris.i. regtonis hifpa* iUSmis<br />

nç.Mam alunnus feré acdpitur pro eo qui educatus eft paffiue & nonnung<br />

àCtiue pro educatore fed raro vt luppiter rerâ alunnus qui tes alittmouet i+<br />

excitat.ad fcribendum rnentem kilicet meam»Mens autê ab emtnendo dfe jyj CflI<br />

età;getens.i,portans faces .iilammas quibus toxtus eft;& ciatem.hfc em<br />

f une martyrisinfignta:* ûgnat.i.flgnis oftendit:ve%iaJ.greflum:ea pat<br />

tequa qmig.i.aliqiiis non flexit iter.i.iuit:hoceft de iuo cruciatu materiâ<br />

quant neme carminé codidit mtbi deferibendâ ante oculos ponit:& deferît<br />

i.relmquit folemcadentemx tf ifpaniâ vbifolocddir.â médius ether: fub<br />

quo vrbs Roma iacet:tegitJ.copeiit hune feilicet LaurcntiumJ. confiftit<br />

Romçrteia fgua fdlicet crudelium Ty ranornmtfati ganti. opprimunt;cate<br />

duntïpios feilicet Chriftianos:ca2des*i,feptima periecutio Chriftianorum<br />

a Dedofaâatoritur a Jurgit:emergffccgo poeta œrno.i. video ingentes fb<br />

cosa.maxtrnas f laujmascumcratc.Focus enim tous eft vbiïouetur fgnfe Focus»<br />

a fouendo diflusiferuere j.a2ftuare;ebuljre.l\[onilatim te moueat feiuc<br />

re mtéiâm habeat breuem. Mai» eft #mulatio Virgiliana : feruere leuca<br />

tem.Ht alibi Si iittora feruere late.Quamuis QjdntiJianusdicattnon fia*<br />

tim a me probetur qui dixerit ferait pro femet. Magna domus oiympi ,f.<br />

tegni caleftis aperitur.Lpatet. Olympus oAoA^^oc.i.fOtusfplcndens: Olympe<br />

ft chori certeftes feilicet angeIor5;tollunU

Laurentiados*<br />

Par ta titimunc dexter adestnfl molior altum<br />

Tefî$e:iam velumaura vocatttibicarbafa credo*<br />

f£ Secâào inuocat S fpretis ptifcorn numinibus dmi Laurêtfl ope fpfe im<br />

plorat quam maxime pfentê hm'c operi et idoneam fpcrat. IVô cm tncaflum<br />

inuocat î quandoquidë line auxilio non cette côgnofçere poterat:viitantus<br />

furor emanarattqui Tyrannis adeo inceflerattvt ipû Chriftianos accrnme<br />

tuciatent tquare diuum Laurentium precatur vt ingentem illutn Tyrans<br />

rorum impetum in Chrtftianos memorettqua? prçmïa ppter vi&um Ty^<br />

rannum accepinatcg vt compofitioni afpiret orat: non id quidêfieri minus<br />

liceattquâuis hune orbem terrarum ad ccelefte regnum eueft* deferuetftv<br />

OtdQ. Oxdo cft. O ïnclite fc$ Laurêti memora.i.iccenfetr ccita quo tutbinc.i itn<br />

fttu r eg es fc$ Ty ranni preffere J. intcrfecerunt Chr ifligenas.i. Cbriftia*<br />

nos a Chrifto bencfido nouf teftamenti genitos pios A. pie fidei deditost<br />

licet.i.quâuisiPatenthetis efi:dimiferis.i.deferuef is rcgna.i.rcgfones no*<br />

ftri orbis.i.hui* mundi S îicet ccpetis,i.accepcris patria tang tibi p mette<br />

t is debitam perennem«i.perpetuâ in tcgioe.iregno calefti celfa .i. fublimi<br />

haud J.non neges tua fafta maxima.i. maxime egregia claudi.f.côprchëdi<br />

cantu.i.cat mine meo exiguoJ.exili in côpatationem tuom faftor û:memo<br />

ta quaz premia.f ,qug munera palme, .i, viftotiç fût tibi parta.i.acquiûta. Pal<br />

i maautemvtinquitGclIius.Éftarborquçnecccditpôderifcdfufgitaduef<br />

Ium pondus ideo viftoribus Traditur prçmfo # non ccflerfnt fed pertmas<br />

ces m belloprcfliterint. Vnde & pohituripro Victoria. Plautus in çertamis<br />

nibus. Palmam fignum plactift cne vfftoriç. Qjjoniâ eiafmodf ingenQ \W<br />

gn5 itvt vrgêtibus op^mitibus n5 cadat ades.i.veni nuncdexter.i.fauorav<br />

Adfum bilfs.Virgl.in.viî( aeneidos.Ettu^i dexter adi pedefacra fecundo. Adfum<br />

' aliquando eft vente.Vftgfli. Hue ades o Ma!tbge:aliquand© prefens fomv<br />

Virgi.Cotam quequfritis fdfumînonntttjqprope fum.Ci.l\Ton quôd pr§<br />

fens eftîfed quoi adcftjquand© régit dàtiaumeftauxillari. Virgi.Adfîso<br />

tandem & propius tua numina firmes* Theoîograiût. AdGtnobfs gratfa<br />

fpiritu(Tan

Lite primas Fo +V.<br />

Tempuseratquoceliâduosnatumq?patrem

Dccc«cv0.Phi^p^xxi«|,ab Augufto impetator eftat» phiiippâfiîiSfii<br />

limcofôrtêregntfeclt^^<br />

Chriftianus fuit: Ac poft terùà imper g eius annû miiieffîmus a codifiions<br />

Rome, annus împletusell .Ita ludis magnfficis àuguftiflimusomniâpree<br />

teritorum hic natalts annus a Chrtftiano ïperatore cetebratus eft; Alec du<br />

biû eft quin phiHppus huius tante dcuottonts gratiâ ft honore ad Chriftâ<br />

& ad ecciefiâ reportarit: qn vei afcenf û ab to f mffe capitolfâ mimolatsfcj}<br />

fuiiïeexmorehoftiasnuitasatithoroftëd.t. Ambotn^uisdmerûslocis<br />

tumi&u militari ft De ci} fraude interfeftt tant. Ordo eft. lëpus «rat quo<br />

OrdO. fc3 tempore Vrbs Roma viderat quondâJ.alïquado. Qj.ondà vt in$t<br />

Prifdanus très temporis différencias habet vt pote de pretexito de préfet<br />

tide futuïo âicituttrtQjiondam fed;Quondamfado:Quondamfacial<br />

celfa enim Roma refte fcrtur:vt Vitg.atcj alte mania romç.duos philip*<br />

pos & patrë & (ïlia. Qm pater imperato* cieatus côiortë filin f uâ Philips<br />

Temp*. p5 regni fecit régnâtes. lemp* autë vt vute Macrobtus eft certa dimemio<br />

Vibs* que. ex coeli conuerfione colligitur qd grgce Kpovoc df. Vrbs dlfta ab vrto<br />

parte aratri quo talcus vbi fundamenta tacienda erant;fîcn foiebat : aut ab<br />

orbe.Qjioniam vrbs inorbêoiimfiebat: quiîc^ Phiiippi domini.i» reges<br />

rerum tubsiudi omniS vt Romanos rerS dominos;vt potit? eft rem: cota*<br />

re.i.venerati lût Chriflu ante ajios Ic3imperat0f es Quia hi primi omniS<br />

imperatorS Chriftiani fuerût:& hoc falfis cultibus reatf is.unam lupetfti<br />

tione idoioru fpretatft tulere (acra.i.facrificau€r5t;t emplis nou&iVad ho»<br />

norem fidei Chrïftiane recenter inftitutis dicatis. i. Chrîfto côfecratis. Të<br />

pla em eft diàum vt varroniplacet a tucndo: ÔC eft triplex incalo, Enm 9<br />

;cô<br />

TemDîS louis altîtonantJs;in acre ab auguribus defignatum; ft<br />

v<br />

in terra manuS opéra côditfi* Vergilius. Templâ dei faxo venerabar ftru^<br />

âa vetufto;& merfere fe*i«abkiemt vndis luftratfb 9<br />

J. aqua bapttfmi:& po<br />

fuereJ. ftâtuere;dedicauerunt tonati vero hoc eft C^n Jto qui verus deus<br />

efle didtur cuius etiam beneftçio cuntfis pijs Chnitîanis aditus ad régna<br />

casleftefacflispatet. Aras.i.altaria vel tempîa paflïm.i.vbi9 Ara autëâiit<br />

Altate»<br />

a b<br />

atdcndo aut quafi area .i. pura aut quaû anfa quippe qui in morem anfe<br />

tenebatur:aut H^a, tetra que î terra fterifoietidco de itiferis dntaxat ara<br />

âicitwtivt altare de fuperis ft Ghriftus figebat J.corroborabat ftftatuebat<br />

UdemAAocum in arce latia.i.capitolio Romano hoc eft cuit 9<br />

ft Chrifti re<br />

lîgio Romanis habita erat fumma expulOs idoiis ft persctis bifquincj itp<br />

dis pro fecuiis.i«trlfaâis mille annis.Seculum centum annos côtinet;poft<br />

Oït5 vtbis. i. poft côditâ romà poft oiftS vrbis.i.poft conditâ Rom» poft te«<br />

tiS tperij Philipporu annu milleflmus a conditiohe Romg annus implet*<br />

eft.ouisi.nô maftabar; fc3hoftia nec taur 9<br />

.î.iuuenc 9<br />

vemebat adaras Ut<br />

cûdu ritû gentiliu & facerdos dubms.î.ambiguus de futuris no dabat exta<br />

.i.inteftina ouium &taurorum fods.i.ignibus vt confulat diuosÂ. petat<br />

conSliû a diuis de futuris cognofcendis:fed litabat.î. facrifirando impeto<br />

bat pane ft vinofecundû morë Chriftiano^ facerdotâ qui p«nêft viiïS my<br />

ï-ito. ftis ver bis in corp 9<br />

& in chrifti Sguinë puertut. JLito eit facrificio fa^o de<br />

os pîaco votûç impetro iura.i.iufticiafides:vtCi.vult:gaffetqcîdic^5 ê<br />

pietas j\deuotio:v!gebâtc5 religiôe. Vfr.Cana fides & vefta eu fratre Qui<br />

ifaus tara dabunt; m terris ft ferçbant griffus,j, lbantcumgente nouM*

Liber primusi Fo*VT*<br />

flôttfschtfftffactis dcdita.Gens cm a genus perfyncope»nodclîoïb«sfo G«W^<br />

Ërfcd et» de cacteris animâtib*diâ5:nàl Hornet* examen apû gêti vocat:<br />

Quieskta.i.placida aderati.vencrat. Aetas qiiafi euitas abfuo pet fyncopi Aetas*<br />

dabat.7.côcedebat:pacê.i.trâquillitate: oîbusfcsmortalib^Virg. Afpera<br />

ta pofftis mitefeit iecula bellis: Tu profpicctes:fcc5da perfona pro tertta.i.<br />

fiailibet #ipicetc polïit hos dies ic$m quib* regnabât Philippi caret e odïo<br />

Xtuokftia odiofa tettoris intqm.i. tyrâni: ni lyrânus merito te#orini*<br />

ÛUUS appcllaf quippe qui reipubiicejniuft^occupator inique contra omniâ<br />

folâtatêtesgetêdas tra#at:& nônâQ plerofq3 occidit qm votis ei? refragâ<br />

tmiôi luftrariet pro luftrari: Paragoge : vt magie as accingier artes: factis<br />

fontib*.f Jftô baptiimo.Fons( vt Varroni placet)dï

f<br />

Laurentiados<br />

Viuosfëfïa (nêphas)alios tegit.omnialu&us<br />

Ôcciïpar.apparet faciès crudelis vbicj?;<br />

Quosnonterrarûorbisamattcoelûaggerat îllos*<br />

At lubitocçdsvclut cxîtialc Iatebris. Pocta meminitdc occifiôePhilip<br />

poroimperatorâquiambotii quis ditierGs loris tumultu militari Decij<br />

ft aode inteife#i lunt:ad fentemrô authoris item Pauli Orofig verba addâ:<br />

Anno ab vtbe codita.JYLitJ.Deciusduilis belli fncëtor & reprcflbrtocdfis<br />

Philippis.xxv.ab Auguftb inuafit impcriâ;tcnmtq3 annis.iif. idem conti<br />

mo in quo fe etii fe ob hoc Philippos interfedfte docuit ; ad perfequëdos<br />

interficiédofq3chriftianos.vi|.poft ISleroncmfatalia difperût édita ; plurfc<br />

Ordo* mofq3 fan&orû ad coronas chrifti de fuis ctudaiib 9<br />

miùt. Ordo cft.at.i. fJ<br />

Decius fc3 tyrânus appofltorie moftrâ.i.portentû exitialetmortiferâ; exc<br />

oritur.i.nafcif ex latebrisc|cts*i»ofcutis;qm hic antea miles fuit ofcurolo<br />

co nat 9<br />

:ingeniofe poeta cecis latebtis didttqut fc$ Deciusêxdpit.i. fraudti<br />

lenter aggredi? tadoritur Philippos;fc3 imperatores patri & filiû:& ipe infeftus<br />

.i.truculëtus premitJ. occidit ambos fc3 Philippos patte & filiS : St<br />

potitur regno. fila ïterfe&is Philippis ad faftigiû imperij Romani eueft*<br />

Potion eft.Potior nônunqgtm poftulat: vt potitus reru; aliqn a#mfTerëtiusin patria potitur commoda:fçpiiïtme ablattuufêft emulatio Vergiliana. Au*<br />

ro vi potitur : quid no mortalia peftora cogis Auri facra famés: qjid.i. ad<br />

$d;ad quà rë no côpcllis o dira Gtis J.iniçjflïma ctipiditas rcgm\ i. domintf<br />

hyâtem.i.hoïemorcquaûapertoïmoderatecupientê:qaaCi dicatadome<br />

fceleratS facinus cogis:g plurimos mortales dorninâdi cupido truculêàffi<br />

tnos ty ratios effecit:quos profcfto ad afpergendS fangtitnê humann nulla<br />

habita mifericordigrône côpulit:quis référât quâta bcllorû procella huma<br />

nâ genus detriuerît:fatis ex hy flores colligi poteft:vbf.i. poft

L&erprimus Fo.VIL<br />

feipfampatlat pa»uîfq3 fcintflHs crefcat immenfum: inde I%tdtàbuîum .f.<br />

fe^terecepfcctf^^ P*sfd Ignfca*<br />

Hcet chriftianorum datut efca quafi cibus fêrfe.fcilfcet leonibus aut pardis: bulum.<br />

a vefcoi Efca didtur quafi vefca: Vnda aquoris pteceps.i.veIox:vorat.i.im Efca<br />

mcrgit:abforbitthos.i.alfo fcilicct chriftianos.Aequor ab f qualitate diftû xquor.<br />

non modo de mari fed ft de câpo piano: vt gquor atandum eft;tcrra.i.&Hus<br />

te^itcoperitaliosfciliçetch^ifilanosvluosonepbasÀ,oresnepbanfla oc<br />

cupat.i.polTidet:omnîa.i .<br />

cnctaloca;Vi»gHi 9<br />

: Luctusvbiqj moeror vbfq3<br />

ft plurimamortis ymago fades.i.Cmilîtudo ctudèlis Jafpa apparet vbiq^<br />

jttam faciès a fàciendo dicta ft eft rerum omnium fimilitudo feu quaïitas: Faciès»<br />

Virgilius in.v.Ipfi quibus afpera quondam vifa maris fades* vultus veroa<br />

volendo vt cultus a colendo:vuitus enîm qualitas illa didtur que. aut gauc Vultus*<br />

àii aut fpet aut dolorfs aut timoris t ft index : ft folitmin hominem cadit:<br />

vt Prifdanus teftatur: Sed gbene dixeritipfe vtdeatthon modo in homini pM-fcla* -<br />

bustfed etiam in brutistimo quod plus eft in his quf anima carent:vu)tus carpitur<br />

:ctTedicitut;Virgu1us^ placMfufcmitltâ^^ ^ *<br />

ire iubes.fed dillgentiflïmus quiftg le&or paflïm pteraq} exempta comperi<br />

et. ad cetera pergamus.Ccelum.i.dom 9<br />

cctleftistaut ipfe deustaut regnS<br />

ca!eftc:aggerat.Uumulat:congerit ab aggere diâum extfmât aggero AU<br />

ïosfdlicetmortalcsquibenebcatecjvixeïlnttquosfciHcet mortales ote<br />

jfe tcrfarumJ.mundûs non amàt.digna profèfto h*c ft catholica fentes<br />

3ria Qjos odit mundus:deus amàt:vndeMatheus; Eccê hi qubs in deri(5 :<br />

habuiTiius quo mpdo iiïter f ilios dei nunc numttantur :némo deo ft mute<br />

idoflmulplacère^otéft;<br />

Ule vbi profpexit furi'/s correptus amar/s<br />

Sacto&ûùam^ vtfurgatinaltum<br />

Perdacïes & tcla fides:foueatq? tonahtis<br />

Aura pios:fine finefremit:mentemq* feueram<br />

Induit: atq^ animos amens fenfufcjjfatigat*<br />

Ergo adfeprocerespatribus mbetire vocatfs<br />

Altas ûitra arces:at

"IV ' '1 Laitfent&dosr<br />

fSpafgcte f urâfuit:tenuerèfeddiapaftes<br />

Rex fedet in folio :mentem grauis afperatira:<br />

Mox quatiens caput h^c diras tonat ore fuperbo><br />

Illevbi piofpèxft f unis cùm ptus aroar is, Docet quomodo Deci* feu 9<br />

illetyfanas acmime chiiftianam fidemattgeii indignatur quam vbinuiio<br />

pa&oextin&um nfputat :f moqi&o aaicis perfequuao chiiftianos vrget<br />

eo maior fîdci noftra? fit accelTio;itatim fehatorum S procerum romanotn<br />

Oïdo. conctlium in arcem congregat. Ofdo eft iile Decius vbi poftcj correptus<br />

àmaris f tirtjs pr ofpexit vta,quemadmod5 facrofanfta f ides fcilicet Chris<br />

4<br />

ftiana furgat magis in atttttnji.aefcatrpet varias clades.i-per militas ocèi<br />

Cladès. Gones chriftianorum & peitefc*varia quib^ opprimebantur chriftiani. Cfei<br />

€laima> :<br />

*desavbcabulbg^ eft ampufofrangor vndcKÀ(X6Jxoc4..<br />

tfragmentumîaat^<br />

Ldam a calamis quàB caîamidem i\calamitatem:fcd prior opinio preftat vt a<br />

vocabulo gtfcb deducaturrS vt aura.i. faaor:auxiIrum tonâtis fcilicet déi<br />

noftrûfaueat J.tueaf :defendat:pios fcilicet chnftianos:frcmit fine fineVft<br />

âidufU.acçipitm.c^^<br />

iatèïicns.i.fine mente'fenfus & animos j.fenfus animitEft autem figura:<br />

Setuitts iUm citoïo ptèti iftu^iiî.SeruiUs.ait in îlîud virgi]Tiânammplcm$ftm0<br />

tes ïhftiperaltbâ 1mpofaît:i*mo7ém' roOntfe Stéft ffgUrà'kVna ** s<br />

duas<br />

—diutdatur metrt caufainterpoûta comuncttone .vt alibi pateris libâmus"&<br />

auro.i.pateris aurefs.hec Seruius. vndeetiam luuenalis ait per famamft<br />

populos.i.petfamàm pop«U.€rg04.igitûr honnùng eftlndignitisî Erg^i<br />

ErgOf ne fupremis potu* t vox improba verbis tam ditum mandare nephas: ergo<br />

ibit in ignésaiias.ti|atiua,particuU: alia^thortanUs^Virgn^rgaagçcbaM<br />

pater.Alfqoando pônfmrprocaufa.&eftnomerv^<br />

ergo venimustquâq, feruius aduerbium eiïe afferat:ipfe Decius iubetprea<br />

cipitproceres^R^ar^<br />

pitolium. Et hoc patribus fcilicet Senatoribus vocatis fcilicet ad confilium:<br />

cogtt .i.congregat:agmina J. multitudintm feeleratorum confcia.i. huiuf?<br />

rnodimachination!! dè&tam» Qjiomi fceler atus neutiq hof b? bonis confi<br />

1mm fuum committfttomnes fcilicet proceres & Senatores conûenercXli<br />

mul.vcnerunt vt cf&'us àdu^fus Chriftianos fiât Seiiatufconfult&^uibfis<br />

vnacuraXvnumftudiufntfolusamo^<br />

ca eft. Virgi. Sed fi tantus aropr cal* us cognofeere noftros pro cognfeendo*<br />

rum cafcmm vt Seîuio pîacettcruorem f

Lîberprimas* 7<br />

Fo,VlIi;<br />

iKômvâeimditeo ctuestquosmhxiinàtasxgft<br />

Sumtnç curara: fblkiqui vûieer èfemper r,<br />

Vincimur a vîdis:turb^ paremus mermî:<br />

Quid tàndém#pfe(feois yertant di/)tiuu viejebq <<br />

Vrbemalîenapatr.&mores tolerarefuperbosï<br />

Et noftras lapfu vires grauîore facere*<br />

Ghrulîcole(dicampauc^ \<br />

Dijs genus inuifum noftrisî& robora firmatît<br />

Çôntra vrbem gladips acuunt SC tdà: lupofqj<br />

Atgj canesnos efleferunt : quifeecîera ChïiÛi<br />

Spernimus?& cultûinfolitûandehorretibus oem<br />

prodig/jspopulum terrenttpattiofc^laceflrunt<br />

Oredeosîcelfatenduîjtquos pelléreabîïçe*<br />

Supplidj prîus at

î#autêtitiados<br />

Dicttetforsquandorômam mutabiliWrgefv<br />

Liberprimus* Fo.IX*<br />

(cenderc caUtas.i-àc calo {îbinncommoduin feintuiam pJfjtiqi&tWaii<br />

laâtam olim auxilio diuino fouebâtut in totmento vt tormetî dototê non<br />

fcntiitof.aut potiiis potiâde béatitudes cupiditate dutti oëm lupplicwâ<br />

laboiê afocoubâtui:ctgo.i.igitut 0 dues dicite : qua fc3 via aut tatione M*<br />

ceatobftare.i.occiwerependisptopwiculfsdubgs.i.ambiguts.Peticuln p ets cut<br />

enta eut» A penundo eft diierimen quq ab rxpetior cil experimêtâ.inde pe,<br />

ttolfi facto hoc eft expeiwtîaquaicj tatione Ikeatpiopellete.i.pioculttu<br />

dere:fata aipcta.i-dfunfa:& date FHPPETIAS:auxiliari:& (uccurtere feepttis<br />

ooibts J,regiiis;qiiIdo.i.quâdoqtildê:câ ita fit $ fors.ï.euentus ieiâ mat<br />

tabtiis.i incertusivolubilis VRGET.i.agitatuut ad exitotn impellitîRomâ.i.<br />

imputant tomanum : & id quidem merfto quoniam maie de Chriftianis<br />

nerac Mintimpetatotcs Romani»<br />

HgcJDedus rmutata grauîs fimul occupât ora<br />

Cunâprum pallorîdtétis fremuere tyrarori<br />

Romulîdç:hincfgua quidam correptus erynni<br />

QuemiuuaterTufuscruorr&durjflîma cede$<br />

Cht/l%cnûthas torua deprôpfitfrôteloquelas*<br />

Ofecusûlaforcnt^cksfortifïïmerecior wttS*<br />

ni,<br />

Ofbîs : acerbamagîs fuperi portenta repellant:<br />

Ecce ego chriftîgenum multa decede cruentus<br />

Adfumullos contra îllufus telaafpera geffi:<br />

IMcc captos terrere mfmsînecn'e&ereletot<br />

Necprecibusruperaredatume{l:%tarituracerbis<br />

Enfibus oppetere:atçgt noua pro lege cruorem<br />

Fundere:pro Chrifto cgfîtelairritaducunt:

Qrdo*<br />

QjiJda,<br />

Qu'ifpiâ.<br />

Atfquis.<br />

O varias<br />

fignifiça*<br />

tiôes ha<br />

Lauraitiadbs<br />

Autlicetocciderctautprobisimponercfïn<br />

ÇHec Dectus.docet infuper qucmodapoft habita Deci} orationë Rom*<br />

tM pis qui in côcilio erât:furore rapiâturutqj cundtâtibus omnibus Dccft<br />

prçfeâus Vaierianus incendiorû tax acerrima oratione di&a DecCf corro*<br />

borat:& Laurentium palam criminatur quem prççipue occidendum c5 car<br />

tçtis Ghnftianis effe coJligit.Ordo eft.Dcdus fc3 tyrânus fubaudi loquu<br />

tus eft hçç fc3 qug dida funt:pallor grauis jLmolefl? occupât .i. detinet ora<br />

cunâorumfc3 Romanor um mutata.i. verfa in aliam (peciê ; RomuHdç, i.<br />

Romani a Romulo orti f remuer* difiis Tyranni fc^DecQ. eft acmulatio<br />

Virgiliana inxj.ameidos. Vixea legati: variufq3 per ora cucurrit AufoniV<br />

dum turbata fremor:hinc.i*deinde. Virgîlius. Hinc fpargere voces in vul*<br />

quidam fc3 Valcrianus Decij prçfcctus truculentiffimus<br />

?<br />

um,ambiguam<br />

;hriftianprum perfequutox. Quidam aittem decerto ft noto dicitur: alfe<br />

quis:quifg:quifpiam deincerto & ignoto:corrept* crynniJ.furore fçua.i.<br />

crudelïîquem fe3 Valerianum:cruor fcj martyrum crMusJ.fparfus:iuuat<br />

.i.deleftat:ft cç des *i.ftrages:occifio Chriftigenum duriflïma. U atrodlTu<br />

maiuuat:deprompfltJ.emifit:protuIithasloquelas&onte.i.facie: pars$<br />

totortorua.i.afpcritatem profèrent*. V^rgilius. Et primus feeptris haudif<br />

tafrontelàtinus. O.i.vtinamaduerbium optantis. Virgilius.Àdfiso ta*<br />

dem ft propiustua numina firmas:alias interiedio admirantis.O g gloifc<br />

fiica luce corrufeans. ïuuenahs.O qualis faciès o quali digna tabelia : alias<br />

vt nonnulli voîunt interiedio dolentis:& femper nominatiuo iungîtur.Sta<br />

tius.O dolor o (gui materno in^orde doîor es:alias interiedioaut exclama<br />

ris aut indignantis:& accufatiuum poftulat. Perfius. O curas heminutn»<br />

Gicero.O tempora c raores:aîiquâdo aduerbium vocantïs S vocatiuo ad?<br />

ditur. Virgilros.O meîibfe deus nobis hec oria fedt:tafuper eft nomë lits<br />

terftO redor orbisfbrtiflime.i.o prfnceps or bis terrarum potentiflïme:vtf<br />

namillaqtî&nuncdixiftiforcnt^<br />

date eft nonnung dicere.Sed tamen iftc deus qui fit da Titirc nobis: f upc*<br />

lU.dîj caleftes t epeUant.iauertant:retrudant:portentaJ.prodigia:omina<br />

tnagis acerbaJ.crudeliota.Bce ego Vaierianus adfum.i.venio ouêtus.û<br />

îanguinolentus:demuîta cede,i,ftrage:occi£one Chriftigenum : ego iîlu*<br />

fus.i.ab eisirrifusgefîitelaafpera quibus pluriroi oedderentur centrait<br />

los feilicet Chriftianos.nec datum cft.i.nô concdîum mihi terrere captos<br />

fdlicet Chriflianos captiuos mfnis aut fupplid) aut mortisnec flcdere.i.<br />

mutareeorum çropofitum leto.i. metu raortisneepredbus feilicet blan*<br />

disteos aliciendo dukiter ad cultum noilrorum deorcrm: fuperare.i.vince<br />

» e:ipfi letantur oppctcre.Lmoridnterire quaii ore terram petere enfib^acet,<br />

bis&ipilcgfiJ.autpercufliaut ocdiîpro Chrifto J.caufaChriftifetantut<br />

frndereeruorê fc3 fuûprolegc feilicet Chrifti noua id eft recenteraChrfc<br />

ftjanis inftjtuta ducunt.id eft ccnfenUextimantîtclaquibus oedduntur :i&<br />

rita fdeft vanainaniaautid eft vellicet id eftoportetnos eccidemeideft<br />

iwori:aut /mponcrcfjrêprotrisjdtfîflagirysautf bris id eft ignomîn^

JJbetptimm IWX*<br />

vtnn«cnim(îgrjfficatProl^umJm^ Ptobtux<br />

^us.Vidittiiita^fcatm^ prfbco.Vn*s Imposa<br />

rilios.Fîncmcj imponcreoiris:qaâdo poft (efelum habet datiuum,i. de îpo&tor.<br />

ripto.ofitwramfaccfC4.d€d^<br />

^iuittegœamanum, Impo»<br />

Hic(quem carcer habet) peftemLaurentiusïftam<br />

Succitattatqj ignés retegit: quibusinclitaquonda<br />

Romacadetrtanticap^ fpern<br />

Dij's ftirpem inuifam patr|js:&fort^ reddit<br />

Pedoratîosconttaî&mifefôs fpepafdtinam<br />

Et var/js (nfacramodis noaafleélitïnertem<br />

Prodigijs popdkm terrens Stnumina noflra<br />

Daemonas efferefer tftygiosî&fedebeata<br />

Chriftictolas dignos modo cenfettfcflicet iiïqmt<br />

AflratuperM<br />

QuiprimiîaBem genitôife ^<br />

maoum*<br />

Cmfitfirmafide<br />

(£KicqtiemdtttKfcataâ^<br />

& diuum Laurentiû iacrimlrrati tndpittqui iam pifus fa carcer? cônieâus<br />

£ucïat:pocuenaotiiati tili imitaturtqttefûmipoetccôprfmis tenuerunt:<br />

flwmodocaptœ^ Otdo,<br />

4>«. ;- '

Laurentiados* I<br />

hk Letfl^ius quêc*K*t hzbttA.winmcin

Liber pr/mus* Fo+Xï+<br />

Qrandibusinnumerosloculis 8C munere vertttv<br />

Cumn^detpœms citiustmora longior abfît<br />

InitopevtpmrfuscadatarborfcM<br />

Sinoftro caput enferuattgenus omner uinatn<br />

Pix>tinus muifumtxahet:^<br />

Sicprobrisdabitur modust&partaocia nobis<br />

Semper erunttficoreferox a(t:illius omnes<br />

Impia concordes tenmtfententia reges*<br />

|£Rcm paucis referam, Vt magis Valerianus Laurèuâ c;nminari cjugat:<br />

additqugvcrafiute:quomodo SixtusRorngpôtifexcumad fuppliciwm<br />

duc«ïctut LautçtfqithefautosecdeÇe.qupsaPWMpr^fiUoPhilfppi info<br />

dias Decif metucndacccpcrat:tcuclamt;mdcincalccorationis fuçpbfcrua<br />

oitquodfobuftiffimumcft vtdtiiTimeomncs adnecemLaurentQ com*<br />

pellatt nullepafto ce.tw$ Çhriftianos ppfle périr* pilçdifcrçifîprias JLau<br />

icntiusoccidatm ftthçfautosreftitaat.Ordo.Ego Vaicrianustrcferam.i. Ordo*<br />

memorabo : rcm.i.canfam qua Laurentms frçtus eft : qug fdlicet res vna<br />

cietJ.comouet nos fcilicet quintes acritcr.i.molcfte.Sixtus antiftes chri<br />

ftigenum pto chriftigenarum. Antiftes autem4.pontifex quafi ante alios Antiftes<br />

ftans:quiperi]it.i.cçkiseft:ante.i.âtea.eftantea aduerbiS .Virgili 9<br />

.l\Ieq$<br />

ignari ante malotum : iulTis tuis vt fciiicet prgeepifti t ttadidit.i.cqmmiGt<br />

moriens.i.quummotiebatuthuic famulo fcilicet Laurentio* Vïrgilius»<br />

Hec didt moriens.Te nuncJtebrtitfc fecundum^libi Aeternam_mor (ens<br />

famam caieta dedifti:acerdttm.f.cumulum çns.i. pecunfç grandem.Urm<br />

menton* retultt.i. referauitthefaurosPhilippt fcilicet imperatoriscak<br />

cos J.occultos:appo©W r^dusaiirf;çjupd q«gtf rnus Lautentt usatoff<br />

hit nunc vulgus inops.i.ipfos pauperes ad Ghriftûm.i.ad lëgërn Ôhrifti:<br />

fïe.i .pecunia thefajirQrurn^ euertit .i,ad Chriftum conuertit innumeroç<br />

fcilicet hominestgrandibus foculis fdlicetthefauromm: dC mwitrtA.dec<br />

nis & potnTimum eos qui auaritia capiâtur. IMam munus eft donum. Vit Munus ><br />

gHius.Mune^itfe^ k&V&Wfl<br />

Utum tetum munus;aliquandoéffidurni tvtfobiremunerà ciutliai dicim 9<br />

:<br />

vtpreferat/pre^natnouasarasfà^^^<br />

fhorumtfmii«tt^^<br />

txitet ficiaf;tale eft illud v irgi\I?anas cafanguine pofcût.i. vt vult Sctuius

Laurentiadbs<br />

tormenta ftmortemtmora longioiJ. tardatJo abfit. i.Gt remota.Lucamii.<br />

Mocmtdirïerre paratistarbor fcmditur j.amputatur : in ftnrpe imo.i.in in*<br />

funa parte trunri vt cadat.ilabatur prorfus.i.ommno.optmia eft fententia «<br />

JV o poteft dtius euerti arfcor q vt et us pars inftma fdndatur tomne genus<br />

fc3 Chriftianoruminuifum J.nobis odiofum trahet ruinâ.i.deddet: euere<br />

tcrurtâ mketur.i.deiicïetur in oieum.i.ad inferos vt gentiles moriemêai<br />

infer os labi dicebant: vt nunc turcç qui Maomcthem nue coluntrfuos infei ;<br />

Qtium. tium peteredkunt.modusa.finis. Virgi.Et quis modus crit: dabîtur pro*<br />

bris.ugmm.iniç.& otia emt nobis femper parta.i.acquifita.Otium eft vas<br />

catio a labore non ab eoKlo grgeo. i*. veloci : quoniam nihil velocitati ma*<br />

gis contraiium videtur q otium : fed nonnulliaiunt dedud a greco oftoca<br />

«i.caufatquoniamothim fine cauia non fit&per.t.iaibi débet :ipfe Valez<br />

tianus ferox ait.i.didt fentêtia Valertani tenuit.i.bafcuit reges fdlicet pro<br />

^<br />

rcs.Scntitia effi impia t (Te dicitur quç pietati admodi aduerfaturtvt eft iU<br />

f<br />

la quâ Tytanni ferebâtm Chtiftianos:pJg*ïq3aiunt debere feribipatres.*.<br />

fenatores qui côfilioprferât fine quib* nihil rata babebatur : nec côfitma*,<br />

batimfediUiscôcordibus fentêtia probabaf.Vetûiudirio m co prçftatie*<br />

es fctibitquod vocabulum Senatores

Lteprimtis. Fo.XlI +<br />

Vtrfii^autparthustelisinftradus&afai Côpaïas<br />

Contrahoftem vires augetîmouetatraferoGeia<br />

Armoram facies:fingit oculis noceattvel grece cmoToy vJCi.atennigct :& Phabus.iJol<br />

quaû punis vt mihi phabus apoliotvel lux vitç:tingft Iubau.lucê aut ra? Iubar*<br />

dios fuos:abuCue de foie iubar ci fît folius veneris vt Seruio placett tt hoc<br />

plauftrisXcurru folarimerfis: iraitatur roorê rufticoro qui aiunt foie mari<br />

occeano immergi S ftellas de coelo labi.Vir. Qjiid tantum occeano ^pperet<br />

le tingere folestfthefperus ,f .ftella vefpertina q cadë vefper / vefpera/ vefperu<br />

godidtur tferus.i. vcfpcri oriens quia ftatim folë fequitur ocddentetiitma?<br />

ne eadë oriente pcedit:& Venus appellaturrmicat.i.fplêdct occiduis oris.f.<br />

in ocddentetluna clrcSfpfttt terras orc purpureo.i.rubicûdo. Vir. At fi vite<br />

gineum fuffuderitoîe tuborëtventus erit: vento fêper rubetaurea phcebc:<br />

f nterea dum hfc fîerent:Laurentius détentes fortibus vindis pro vinculis<br />

& carcerecçco. i. ofcuro:haur it.i. affumit vires.iiortitudmem aîo fc$ fuo:<br />

Ithereas Xcaleftesihorao diuiuo prç&dfo fretus fadlime caduca & fragitta<br />

fuperat:St contcrit:4fpoliatns.i.priuatus humatris virib*:quf fragiles fût» 1<br />

prçparat.i.ftruitfuatelaJ. fortitudinemanimi: quaprote!isvtitur:contr2i<br />

faftustumentcs.i.fuperbiam inflatam Tyranni: ftroborat.i. vtdicuntfot<br />

tificatfc.iieipfumvtreferatpalriiâJ.triumphctderegefuperboicjDecio<br />

*tJ.quëadmodô\Aptiffîmac5paratio^<br />

i.aliquis de parthia inftrutf us.i.acdnftus teîis:& a?cu auget.j. «wltijplicat<br />

^rtres contra hoftem 6:3 Romanurmaut quempii aliSifades arniorS atra.<br />

iterribilis raouet.i. excitât ferocem fc$ parthum aut thraeem aut quëufs<br />

.militemuBrfc«icetj?arthiis fuigtelugaro iimorewAfiiiiulatfe fugereJSt<br />

O ï d o<br />

*

Latifcttti^los*<br />

timete fade.i,de4ndeipfe parthas teucri^.pMtnit t^fitctJt^çjfei^lduerTI<br />

quem parthiram excrdta fagittis oppr efferunt:haud te^ Jinpn alftcnla<br />

j u a e n i s ulHis^Ê^<br />

ad !uuandum:& femper mafculini vt vif go fçminini:non îtaxs apud proba<br />

tqs authçrcs inucuitxfi^atat aïma.i. ismitudinêanimf: in Tyrannum<br />

tourna Valériaim^<br />

ta calU.auxilium diuinâ ni.kquia v(s.i.poteftas viru3 pro virorum eft flu<br />

xa.i. fragiiis fticaduca & méditâtur.i.cxcrcct. Virgilius, IMcc iam f artiua<br />

Didomeditatur amoremtmentem.i.animum femper Xomnitëpore a2the<br />

reo crtympo.i. contemplatione diuina.VndcPfal.Sed in lege domini medi<br />

tabitur die acnoftc.<br />

Iadoram ne fortcrHesf fyncem fubïrct<br />

Horreb&âifirrats metuîftclademcf piorunt<br />

Surgenté dolet:ûlafreqùens(qirâ «^cerhabebat)<br />

Turbahuïus facilemmoniti's accommodât aurê*<br />

Mù^nturnouageikoninestvtfciliceÉauram<br />

Vitalem gelidîs 8C cçds Iumîfia f eddat:<br />

Non Chriftum cenfere deum:cultu% verentur<br />

Antiqmspréferrenou6s:(àcr^flimimpofcuntî<br />

Quos mter (an&o perfufus numme cuftos<br />

Sfie CarcerisHi'ppolytusgrauîum fpe&acularerum<br />

chiiftfa»<br />

•Sur Obftupetiaclegesfideicognofcerenoflfg<br />

Nitît«r:&cimc^Ghnftofemifecu'ebasî<br />

Etfaçros latices cupifcergo heroabenîgnum

Liber pf teuè Fo+XÏIL<br />

Sollicitât prccibusfupple^<br />

fT Iaduram ne forte fides fyncera fubfret Horrettftc.Hfc oftendftw quo<br />

l^urentius maxime metuebatne Chrifliatiotum lexproptet afperrimam<br />

perfequationem aliquid détriment* pateretur :at($ etiam ne {(des in Chris<br />

ftianis debihtaretitr propter neeem queJUis infère baturtforGtâ multicapti<br />

ui nodum Chriftiani qui cum Laurentfo in carcere detinebâturtdum varia<br />

a diuo Laurêtio miracula fieri cofpfcerent:ftatim ad pietati Chriftianâ con n -<br />

uertûtur & imprimisHippoiyttts carceris euftos baptifatur.Ordo*ft.Tpfe<br />

Laurentïus horreU.tfmet ne.i.vt non ffdesfg Chriftianâ fyncera.i. pura:<br />

imaculata fubiret iafturâ.i.pattetur detrimentum forte ft metuit infirmis<br />

J.Chnftianis non fatis in fide côrtoboratist ne Jllis aliquid malï atrcidattqd<br />

fidei obGttft dolet.i.egre fert dadê J.ftragê:ocdflonê pforîï £3 Chriftianoe n f t l m<br />

U 0 K Q<br />

rum.Vndedidmusdoleohancrêtftdoleohacrc.Virgi.Etnoftradoluifti *<br />

ffpe dolore, ci didt Salu. Doleo cafumtuum:illaturbafcj captfuorum fre<br />

quens.i.numorofa quam fc3turba3 carrer habcbat J.detincbat accômodat A .<br />

I.preftat aurem facilem. Auris emab baurfendo # v©cÉ hauriat monitfs.i.<br />

u w o<br />

A U Ï l s<br />

dodrinis huius fc3 Laurent a omnes fc3 captiui mirâtur noua gefta. i. mU<br />

racula infueta qug a Laurêtio fiebàttvt fc3J.fdre licet reddat.i.reft(tuat au<br />

ïam vitalem.i.vitam gelidfë •i.homfnib? mottuis: ft reddat luminaf .ocu*<br />

los.vilum cçds X illuminât qcos vtdicunt EcdeGafticiGgnocrudsipGorn<br />

nés qui cumLaurentiodetinebarif forte propter malefîcia nonverentur.i.<br />

formidantîdubitant Chrifto cenfere.l.affcrere deumft prefcrre.i pponere<br />

cultus nouos .i. religionem Chrifti recenter ortam atitiquis Je; cultibus<br />

ïdolorum fpfi omnes vno ore pofcût.i.quçrunttefflagitant faaa flumina.i, o-; r «<br />

fandum bapttfmum inter quos fcj captiuos ft relicjt^^ndlesHippélys <br />

tus cutlos carceris. [\Iâ Hippolytus patricius roman? poil imùrmefâ Chri<br />

ftianorû cedern juffu Decij a Valeriano prçfedo equis dtftraftus eft ft dila<br />

niatusquod eius nomen indicatHippoîytus enim didusab HtppoJ.equo<br />

ft lyo.i.diiToluotdilaniotperfufus.i.confparfus numine fando.i. vt Chiftia<br />

ni aiuht gratia fandifpiritus obftupet i.admfratuHta vt ft upeat fpedacuïa<br />

4f. Vifa rerum grauium.i.magnorum mf raculorum. Vergi.Hâc etiam ma<br />

cenas afpice partem admiranda tibi leuium fpedacula rerum î Spedaculâ<br />

eft id quod aliquando fpedatur vt Iudi publfd. Virgi. Nofte plnit tota m *P*ftacœ<br />

dcuntfpedaculamane.Aliquandocftipfafpedàtiovtvulgo dicimr.Otri fo»hfie<br />

& grauefpedaculum.alias pro loco vnde fpedatur. & nitfturj.elafcorat<br />

cognofcei e leges .i.morem fidei noftrç fc£ Chriftianâ? ft feruireJ.famuîari<br />

Chrifto cundis diebus J.omni tempore vitç fus ft cupit.i.defiderat facros<br />

atices Xfandum fontem baptifmi. ergo j.igitur ipfe Hippolytns fupplex<br />

f ôllicitat predbus J.acriter precatur beroa.i.Laurentium herofea vi'rtùte 5<br />

rditumibenignumî&infit.i.inquittalibus.fc3verbis.<br />

Chaire deo pater eledg fpes intima genûs:<br />

Quo fàn<br />

*<br />

m u

Lmtmtiaâosl<br />

Tarn prefens faueatrebtis tmdextetanoûtigi<br />

Mirarum notutasreràm:& venerandacoegit<br />

Me fïdei pietas:vt te & tuanumfaafupplex<br />

Orarem:& fpretis peterem nouafoederaprifcts:<br />

Nunc vniunpalcQ{qu^ido facer efTemi'mftei:<br />

Dfceris)vtfa^<br />

Et célèbresfidei cultusverum^tonantem 1<br />

Me doceastcœlicfe vias &fydera$>andas*<br />

Chat e deo pater.&c.Kçc eftHippoîyti oratfo ad df un Laurêtiu /n qua<br />

iLàurenttg futntnS In pietatë Chriftianâ bénéficia oftenditur: proinde Hfp<br />

OrdO. çoJytusquomotomit^^^<br />

morat:at

Liber ptlmusi Fo+XÏIIL<br />

fuerft quibns hfc loctis pleniffimus cft :omnï vim neruorum petftiafitiatti »'<br />

oflfendettqaantagtaiiitasconteKtui verborumadtfdtunfadlime videre po<br />

tettttft quant proxime Poeta nofter ad Vngtlium accedit î peritis notum<br />

cft NaUas cette mcokidkîofioftroffCulocoiiq«CMdébet acutifffmoiâ<br />

ft fommorum poetatum defint ingeniatquandoquidem tantos nimc cdttn<br />

^quantusnoftra|tateauthorhkâoretinaedibt|is munce<br />

letco ttiagis laudctur S colatut opottet: 9 Cbriftianus flt poeta 9 mates:<br />

riam ptam ftfane diuinam feripferit quç quantum fauetribns fit profutura;<br />

pemo f gnotattnon mihi quiiq vido date nitatur fi Chri ftianis poetîs pre?<br />

ponam hune omnibus carmims grauitate ft maieftate: quum id citta inui<br />

di| aleam fieri poteibnemini etiam ambiguû cil g mira voluptatc audito<br />

f um ingénia eb egregiç fententiç integritatem deleôet:vt Horatio placet*<br />

Aut prodefle volunt aut deleâaie poetf Et Jucunda Omulatcg ydonea àte<br />

cete vit(.DehacxehaâenusJadsdiftumefl;ne forte criticorumeenfura<br />

mevelticarctt<br />

Talia fundebat euftos: vultuqj fupmo<br />

Etgenibusflexis gemitus cum voce débat:<br />

Mox (acerhisdiélïs famulus lçtatur abunde:<br />

At

Laufcntiàdos<br />

ÇTaliaîundel^tcuftosac.PïoindcoflfnditurquôttiOdop orationî<br />

ftatim Hyppoly tus bapti$atur: pofthac ea apciiuritur quibns Chriftîamis<br />

omnis picntiflirac vt credat oportet vt feilicet ptëcepta legis: in explanatio<br />

n c<br />

Ordo* textus IatiMspat€b«nt.Oïito cft.Cuftoscarceïis fdlicet Hippolyt 9<br />

fun<br />

dcbat.iproferebat talia.i.tolem orationem. Virgilius, Talia fundebat las<br />

chryraâs;& ciebat.i.exdtabat gcmit 9<br />

vultu fupino.i, elato ftereâo ad ce*<br />

lum Si flexis genibus. Virgilius in.ig.çnei. Tendoq3 fupinas Ad cala c3<br />

voce raanus:famulus facenfcilicet Icuita Z-aurcntius Içtatur abundc.i.am<br />

pie bis diftis feilicet Hippolyti atq3 onerat votis aram.i.policetur fefeplu?<br />

rima vota abfoluturum : & accipit dextram manum prf cantis feilicet Hip?<br />

polytiîinde vt plgriq3 volunt pro deinde:non meo iudicio, Figura apharefls<br />

Seruius vtSeruioplacetquàdoquidcmaliafuntcxindecompofita;vt4eindeiproin<br />

errât de:perinde;fubinde:ipfe Laurcntius abluit illum fdlicet Hippoly tum vn*<br />

' dis.i.aquis baptifmi luftrantibus.i. tergentibus omne feelus peccati origi*<br />

nalis : et tergit. U raundat commifla* U culpam origmaiem faero lauacio<br />

feilicet baptifmi.Preterea Laurentius docet vt.i.qucmadmodum author<br />

omnipotens feilicet deus feccrit.i.condiderit orbcs.i. circulos obiiquos. U<br />

curuos ccelorùm & vt difeteuerit i. feparauerit elementa feilicet quatuor;<br />

terramt f{uuios:çthera:fiammas rudi aceruoXcx fila prima & côfufa mafc<br />

fa quod chaos didtur vt gentilium opinio fert : nam vt Cbriftiani volunt<br />

ex nihilo cunâa deus creauit:& docet vt homo fit cretus. i.creatus vt pote<br />

Adam quem fdlicet homjnem deuspretuliti* prepofuit cûftis creatis.i.<br />

omnibus ereaturis Laurentius repctens.i. ad memoriamredueensaddit.u<br />

adiungit feelus acerbum quod perpetrauit Adam quldopomum mornot<br />

fslatura. dit:huius feilicet Adç:quo feilicet (celerenaturapdor.i. deterior. A nafci<br />

do natura dfâacjp per cam cûfla nafcanturtfeqùitur miferos nepotes.i.om<br />

nés pqfteros homjnes. Q^uonia omjies ilîius peccato.coinquinati fiierun|<br />

quatè a deo dictumefUn fudore vultus tui vefeeris pane tuo. Addqt etiàl<br />

iioftri theologi.Si primus parens Adam dei mandatis fuiffet obfequutus:<br />

et vitalts arborfs pomum npntetigiflet : in paradifo terreftri fine moleftta<br />

laborum etatem egiflet:& tandem viuusfvt voluntjcum corpore dCmhm<br />

ad regnû coelefte tranflatus fuiffetîcgtcrifcg omnes eifdem in locf s vixifïefc:<br />

demum primum parenj:emfequuti fempiterrçâ be^ituduiëobtinu^nt*<br />

VtnQuaskc^ ;<br />

Geperithumanâ:at

L&erprimus Fo+XV*<br />

Sed prius egregia( memor mquit dicta tenetô)<br />

In coftià fllé dëditîegësîSÊ (acmiiôuàtïiît<br />

Mox pfteii labétn gêmtdfisthotttpmmti<br />

Vitaïemij aurem (radijs vbi ter tksorben*<br />

Sol référât) rurfus carpitrlucémc^fêiiifîtî<br />

Inde erebo domito coeli confcendit in arcem<br />

Aatheriamt&longumfolio fîibnfxus in aeuum<br />

Res cumpatrepotens lata ditione gubernan<br />

f[ Ptofequi? eandê materii poeta: vt &3 Chriftus falutis humanç author<br />

fit homo frtfustfnde patTionis domina ordo pattcis de!ijbatur:latius in or 0 r d 0<br />

dioerpatebimtejtatiseft.addfc^<br />

u<br />

*<br />

Chriftas noua .f .admirabiUs.Vir. Polio & ipfe facit «pua carmfna .Propa t m A P i^<br />

go propagfnis vfurpatur pro génère fed cum genus iîgmficat breufs eft:qfi * )<br />

P a<br />

5 0<br />

propago verbum eft prima produdturtdelapfa de calo fumpferifX accepe<br />

lit formam humanam.i figura hominâ. Forma autë mediû eft vocàbulS<br />

& diS5 authore Donato «TtOTOp

Xaurentados*<br />

Labes. quft Laurent f i» pianittcparadt mortc.i. bcncftdo fatfpsfïïorasIafccmX<br />

culpam originalem ptimi parentis fcilicet adf JLabes cm a labeisrfo; hine<br />

miht £ma mail labes.i.ruina alias macula:& carpit.i.affumit aurâ*i*fpmtti<br />

vit£ rurfus Citera & réunit lucem.i. vitam. Virgi.Optata luce fruatunvfci<br />

Radias* .^poftgtertius Sol.i.dies référât orbem. i* apcrit & illuminât terram. aut<br />

teueiacirculumfuu radîjs J.iuo fplidore: luminciKadiusautcm wirga éft<br />

qua Mathematiri lineas indkant. Virg.delaipCt radio totum qui legibus<br />

©rbem.Radios etiam folares âicimus item qui rotas curruura intericcant<br />

Ocdd. Atttca fummf curuatura rote radiorum argentcus ordo. Item etiaj<br />

quos textorcsad telas adhibent:inde ipfe Chriftus œnkêdit in arce$ cthe<br />

reâ AAn colum ft hoc erebo domito J.poftg infern* fubatf us eft :ft gubei<br />

natJ.moderatur tesfcj omnes cum patrc:deo omnJpotentifUbnixus folio<br />

in3Buumfc3«emttm:longum.<br />

Poft fan&us famulis cxlo demittftur alto<br />

Spiritus:vt fragiles anfmos 8C pe&ora firmet:<br />

Ipleomnes vocat:at lblosdediteïïebeatx>s<br />

ImhrelacroJ^<br />

Vt terram cçli^plagam8Cmareconteretignis<br />

Feruidus:&lato veriiet lux vltima mundo:<br />

Quadabitaftrabonis ludex^mittetûiorcû<br />

Sordibusimmer fbs fcde^<br />

Rurfus membrapetet nuHfe peritiura diebus<br />

Illc rèfert:erebïpeenas eaélîq? qùîetem<br />

Petegit:8Ê di&is caeleftîa doua leuoluit»<br />

Gontiaut tandem:afi imîs ea di&a*epontt

Liber primas* Fo*XVL<br />

Pftmusopet Si Chriftumerito d^Hatur honorer<br />

Lutea ïam vultus rofeos aurora ferebafe<br />

Aethereab excelfo ratilans:&léetus cofe<br />

Ludferardebatflammistfolifc^ fubortunr<br />

Ardua concentu volucresper tedâ fonabantr<br />

gTPoft fand 9<br />

famulis calo dimittitur alto &c. Caetera narrâtur quapoft*<br />

Chrifti afccnfionem vencrunt : & quae fntura font Ordo. fandus Jpiritiis Ordo.<br />

quem grçci dicuntparadetum demitâtut feilicet a patte ft filio ex quibus<br />

procedit caloaltovt firmeti.cortoborct animos fragiles feilicet humanos<br />

ftpedoratquoniam ftncfandofpiritu cunda humana debilia habenturf<br />

poft.i.poftea. Nam poft aduerbtj vim fifci vendicat: propterea

Latïrentiados<br />

oculb: auditus aure.Et qm non nifî pet fofirtimewtum corporeùm<br />

fentiunt : oportet talcs fcniusfmitoscfTe. Sunt ergo hi fenfus exteriçtcs<br />

quitte^:vi(us:auditus:olfaftus:guft 9<br />

:& tactustiunt $ ait) quinq3 interni;<br />

lcnfuscois/ii«aginatfo/phatt^^<br />

phi plura traçant. Et qm etiam ifti corporeo organo vtuntur drea particiia<br />

laria verfantur tm:ratione vero intellect u & intelligêtia vniucrfalia aiTequfc<br />

tnur, vertim etiam phtlofophi ifta tria fenfus nommât: fed profondos ien*<br />

f us:& de his nunc intelligtt Poeta:ergo imis fenûbus j.intime mïti*Vit*<br />

giltus.Tantum vicme paiemon Senlibus hgc imis(res eft no parua)repO<br />

nas;& imploïat.i.quçtit:quaû plorando petit pronus.i.inclinatus( vt vulgo<br />

dicitur)opern.i.auxilium celfam Xcaleftemtoiympi .i.dei aut fi mauis ca<br />

UiÔL dignatur Chriftum.i.dignum cenfet :merito honore videlicet vt prf cg<br />

teris colatunaurora lutea.ilutei coloiisrhoc eft crocea ferebat Xgeftabat:<br />

vultus rofeos ,i.fpeciem roff fimilimam rutilans.i.micans ab arthere excel<br />

fb.iab oriente Ludfer qua Venus didtur Jetus cois flammis.i.iubarc qcl<br />

femper in oriente videtur eminenstft volucres.i.hy rundines fonabant pet<br />

fefla ardua.i.alta concentu.i. multiplicatocantu fub. i.vt Scruio placetdr*<br />

ca:ortum folis.t foiem orientent Virgihus.Et matutini volucrutn fub cul<br />

mine cantus. Ad cetera pergamus*<br />

fetemplo caefar (quiampefatirafoporem)<br />

Surgit:&exmolliftrato fuamembrarettaâati<br />

Lucmtes radijs rimas folemqï tuetur:<br />

Regem aurum tegtt:& mfratur purpura regem:<br />

ïgreditur tecfhs magnaftipante caterua<br />

Regalemafpicie^<br />

EfFcrus ixnmas^^<br />

ConCli| :at(j minas tollit cprreptùs erynm't<br />

Molitur feelef is femper mens improba quicîj*<br />

Qûapenttus cu^ospoteritiamtollerependet

Libetptitnm* Fo.XVTL<br />

ChriftigenasîChriftuttKj fimul detr udere mûdo<br />

Scilicethocterrarutninquit genus orbis habebit<br />

InuifumfTemper viuetfnon enfe peribit<br />

Funditus^mregesacuetfub tela togatos:<br />

Etprifcoscdtuspatriofcjimpunepenates<br />

IUucktfveterefq? faces extinguetadaras:<br />

Et deus iftenouus fedemfîbifiget in arce£*<br />

Nonita:Roma licet perdat cum robore dues<br />

Inmimerostgenerifcf cadatpars maxiima noftri:<br />

Non enfîs cuiq parcettnon vncîa: nec ignis*<br />

|£Ext«mplo G«fat(qaiampcratirafoporcjac.Poft narrationê diui Laa<br />

tentg vbi dits effe cepiaDcdus Ty rânus fçmfïimus auri perçj atpid?;mc<br />

mot etiâ com quç ptidie illius dici de thefauris Philippiimper atoris di#a<br />

in côdlio fueràt: répète exdutus palatin adit: fed intereâdû f mtnenfo do?<br />

lore crtidabatur prorfus Cbriftianos exttnguetenon poterat : incepftq}<br />

diutiflime fecumagitaretquomodo id fieri poftet vt omnes peffundarëtur.<br />

Ordo eft.Catfar fdlicet Dedus fuTgit extemplo J.iucoîfïatim.Eft augum Otdo*<br />

fermo vt vultSeruius* Templum enim didtur locus auguris manu defo Extêplo.<br />

gnatus jn attc:poft quem^um ilicocaptabitur auguda:& retraftatrpro<br />

tettahit fua membra ex ftrato mollti. tenero 8t fuaui : quaiis congr uebat<br />

molli ptindpi: quia ira quam cepetat aduerfus Chriftianos tupetat fopoa<br />

rem.i.fomnum Decius tuetuni.cernit rimas, iJiffutas parieturn lucentes<br />

rad^sfdlicetfolaribus.Perûus.Etanguftasextenditluminerimas.Ettuc<br />

tut folem feilicet orfentem aurum i. veftimentum aureum tegit. i.coperit<br />

tegem fdlicet Dtcium purpura fc$vcftis miratur tegem*dat fenfum rei in?<br />

animatç. Virgilius. Mirantur fua gargara meïïes. Eftautcm epyfialepfïs> Fpynalc<br />

vt pote verbi m principto vetfus potititn ciufdem fine repetitio, Virgilius ; p(îs.<br />

Antc etiamfceptrum ditgi régis & ante. Idem.Multafuper Priamorogtp<br />

tans fuper Heftore multa. Decius egreditur teftis k$ regflscX hoc magna<br />

caterua.i.tur ba ftipante J.afTotiante afpidens luxum.i.fuperf lun apparats<br />

comitum vt plejriqj qui iaftandi cupiditate comités plurimos cogunt ; rc;

Lmtetïtkdos<br />

j^lem.f.maniftcumtDecius efterusJ.afper fuperbo faftmelata fupetbia ex,<br />

iftens non immemor per Liptoten : immo bene memor confiltf quod pris<br />

die illias diei fuerat a&um:qu$rit arccm immenfam j.palatium atq3co*

LîbetpîùmiS Fo +XVIII.<br />

Sic fimttatcj? animo dumcuras voluitfnanes:<br />

Bfletumct:fadepallet:toruîf

v Laurentiados*<br />

ViWettdi:^pergitfoltdusîcoelum

Liteprïmus.<br />

r<br />

Fo +XDt.<br />

tyt«W8LPFCFOB4'.

Laurentiados<br />

Thefauros fefera : pondus quod quçfimus auru<br />

C^o^a Mon ftabili ftc. Ddndcvtprimn Laurëtius eftadurtus ftatfm<br />

Deciusmuitoaaittsfutt)sagitarigptiiisccpit ftcotumeliofe Laurëtirl<br />

argu*re ^ deos criminaref ride g> culta facrorâ vituperaret.Poftremovt di<br />

c *t «rias fit:ft vbi llnt Philippi thefauri ; raonct. Oido è. Poftg, Cejar fcj<br />

Ordo. uecius confpexit illum fçiHcet Laurêtiu» aftâtem .i.prejentcm pedore ù<br />

conftantia pe&oris ftabilfcimmobili {remit more equorum qui cum calca?<br />

ribus ftimuiâtur faliendo fremuttfine fine.i.ûiic modo:ipfe infenfusa.vafc<br />

de iratus induit.!. aiTumit vultus leueros,i.feroces aut il mauis triftes.prg<br />

fentia feilicet Laurent!) (generalis eft fententfajftimulat.i. vexât mentem<br />

feilicet Decij: Derius triftis ait tandem,!, poft longam morâ aut iracSdii<br />

Rûpere ft rupit ûlentia didis.Uoquitur. Différât em râpere voce ft rupere filentii<br />

vocemv vtSeruioplacet>Râperevocëefttacere:râpereft^<br />

Râpere cnei.Cur me alta Olëtia cogis lûpererfed plerûqj hec ditierëtia côfundif .O<br />

filêtium* imptobe.i.impie quid.i.ad quid:quare incufas.i.rcptehëdis:carpis crudeli<br />

ter.i.impie leges: vt pote religionë diuû.i.diuorû: deoro veterô : antiquo*<br />

rum : quos femper maiores c5 fumma veneratiôe coiuerôt:& quïd detrus<br />

dis.i.depellisnoftrâ Iouê:quêprgcû

Lîber primas» Fo +X5C*<br />

dfc : tan» i blum natale • i. tenatn patïfç tux in qtia ratas eft&qnfe foft<br />

illecndteegitf.addadt ad hic wbë (C3 tomâ:refera.i.«H«iifefta cjuos tbce<br />

{autos PhiUppi tui fe3 Chriftfani habuere tantos.i.ta«n magnos:appoGto<br />

ticpondus au» qoodqiifrimus. i.deridetamus:quonla«ad me ïpe&ue «i<br />

«tenon qui SC regni ft publkj pecunij iiun hetes,<br />

Tali'aquerentîpofita formiduie leti<br />

Ocyus hec flabîlîs reddit Laurenti'us héros:<br />

Non equîdè* tib£ rex diélîs incerta mouebo:<br />

De rébus vcra acdpias fimul omniatnon me<br />

Chrrftîgenum deftirpenegotcontrarfa nolbis<br />

Smt tuafatalketînobîs licetarma minans:<br />

Terra mflii prîfnôs Hffpanica prebuit ortus.<br />

Sacrorum antiftes fideîdum fcederanoftrg<br />

VltimamhefperiaSîxtusclamorereferret:<br />

Quem nuper gladîo înfbntem prefïïftis acerbo:<br />

Infîgnem Chriftum nom cultufqj falubres:<br />

At

Laurentkdos*<br />

Thuradabatîtatafc^ rates Sivelaquieto<br />

Fleéfebat pçlago tpoftqceciderePhilippi<br />

Vniusobfcelus : immenCs conuoluitur aequor<br />

Otdo> FlatibustSiquatifiirnamsrecflorcperempto^<br />

4£ Talia qufrenti ftc. Decq qCitis debito ordine refpondet Laurêtfus* vM<br />

ortustquis en Româ duxerit:explicat:ca?tera in textii patebunt. Ordo eft*<br />

Laurent! us héros J. herofca virtute prediâus:ftabiliA .immobiUsttoffôs<br />

reddit bec fc3 refponfa ocyus,i«celerius q vt fieri potlit quaSrenti £3 Decfo<br />

interroganti talia q difla fâtîft hoc formidine«i.metu:poGta J.expulfa letf.<br />

i.mortis. Vir.Pofita formidine faturtequidê nomouebo.t. proferam orex<br />

incerta.i.dubia immo manifeftatequidê ornatus gratia ponitur. de hac con<br />

_ iunftione Prifcf ani verba adda qui acutiiïime diflcrit Sciëdum eft tn q> g«<br />

Çqufdej ^ tquidé cofunftionë copoûtâ eiîe exiftimattab ego & qdêifed erranttSirn<br />

plex tfh eft 8C hoc maxime ex ipfa quoqp roftruAione orationis poflumus<br />

fritelligeretnam equtdem faciotequtdem facis: equidem facit dicfmus t Et<br />

poteft & ad primam:ft ad fecundâ:& ad tertt'âtrafferriperfonâ: quod mini<br />

me fierctt fi elTet comporta ex ego & quidë. Hemo cm dicit : eço qaidcm<br />

facis :ego qufdê fadttfed ego quidi facio tâtû ad prima perfonatEt hbc vP<br />

authotû appi obattqui equidi prç polîta ego fubiungit vt Salluftius in Ca<br />

tilinario. Equidê ego Oc exiftirao patres confcripti omnes erudatu?: fl effet<br />

cm comporta equidê ex ego & quidëtminfme ego ei fufungeretur.Hçc Pri<br />

fdanus. Equidê Mi dixerut eiTe côpolîtâ ex ego & ouidë: quia femper apud<br />

Cice & Ver.ft Fabi Qjiinti.verfco prfmçpfonç fubiugif tnufgfécus apcl<br />

prçdiftos authores fnuenitur.Tu Deci acdpiasJJnte!ligasomnfaJ*c5fta<br />

etTe vera de rébus quas fum traâaturus: ego non nego me eiTe de ft/rpe<br />

de génère Chriftjgenum.Ibi famma Laurentû ft coftatia ftfiduria often<br />

ditur'tf muhtio Vïrgi lia.eft in.û .amei. Cun&a egdë tibi rex fuerit quecnq?<br />

fatebor veraïquit necj argolica de gente negabojicetf-quis tua fata .i.tui<br />

dtj Cnt cotraria.f.aduetfi noftrfs fc^ritibus & legibus chrîftino eft expon?<br />

dû noftris fc3 dfis:ga vrn folimodo rolût Chriftiani: mit mauis dicere no<br />

ftrofc3deotlicetJ.quisminarisarmanobisj',mihi Laurentfo:Refpondet<br />

ad iîludtede folum natale tuumi terra Hyfpaniea pre. buit mihi primos ort*<br />

J.primam natalfs originem: inde hanc quis te egit ad vrbem. Sfxtus antfe<br />

ftes facrorû dum referret J.caner ettcommemoraret: fardera, i. le?em fidei<br />

nofttf fcj Chnftianç in hefperia vltima.i. Hyfpaniatquë fcj Sixtu vos feuif<br />

fimi Tyrani preiTiftis Joccidiftis nuperi pride gladfo acerbothoc eft a vfe<br />

risacerbis ft afperis tra&atot in^ontem.( frmocentem qui netnM nocuitt<br />

. aec nocere nouitîegonouticognoui chriftum infignê.i.excell&icult 9<br />

fci<br />

Ghrtft! faîubres.i.fa|Utiferosîquia nemo niC per facra 8 cultns chrifti falit<br />

ti aiTequi poteft vnda facri laticis.i.baptifmi abluit.itlauit caput fcj me um

Libef ptimas F04XXL<br />

offm file fcj Sfctus àuxit me puetEiarj ego adhtic eflc piiet a poftremte<br />

oris hefperfe.i.ab Hyfpaniathuci.ad hanc vtbë nosegfmus etatê.i. vixfm*<br />

paiiter.f .vna & hoc régnante Philippo fc3 imperatote:Sixt* pontifex a ma<br />

xirnus antfftestquem vocamus papa dabat tuta pia.f. rcligiofa ans ficelés<br />

bati.dttcebat rates tutas.Ucdcfia Chrifti &vela.i.regimen facrorS. qufe<br />

to pelago i.tranfquillo mundo opdma eft Methaphoratpoftg Philippi k$<br />

pater & fflfus cecidcre.ifnterietuntob Ipptet fcclus.i.fraudé ft mala dos<br />

lamtvnius fc3 tuf qui eft Decius. Ilia coftâtiflïma fuit virtus beatiffimijes<br />

aitçquf metumortis: aut génère aliquo fupplicu anteoculos Tyrannoei*<br />

non crubuit paricidiû poneretVirgilîf emulatur ordini .Mauibus infandâ<br />

amiffis vriius ob ira:a?quor.f.ftat* eedéfî* vel orbis côufcluitur .iturbatur<br />

flatibus immenCs i.perfequuttone Chriftianorum & fuperbia Tyrannorû:<br />

S nauis : ecdelïa Romana quatitur J.vexatur J. agitatur reâorelig Sixto<br />

perempto tocdfotftrato. Vïr.QuS pater amiffofluitatem erraremagiftro<br />

Sentit & ipfe ratem noft urnf s rexit in vndis: videtur hoc carmen fcntentia2<br />

authoriscongrueretdomusorbamagiftrofiuâuat ftamiffo ceu nauis in<br />

ttquore dauo:ad caetera itur*<br />

Dum caput infontis truticàret Mor amfci<br />

Moeroremcoram vultuqj 8C vocefatebar:<br />

Me rapuit miles multastmamcifq? teuinxitt<br />

Carceris extemplo cçcïàtmi&tmmtïumx<br />

Attamen obfuerint nobis tua numina nun q<br />

NecpoffuntcuiChriflus adefbnocuerediebus<br />

Humanogenerilapfîsmuncplurima turbant: ?<br />

Alterius damnonunq[doletimpius:anne<br />

Veftra dolere licet demitterefata fub vmbras<br />

Innumeroshomines/coeliij includereportasf*<br />

Seddeus erûnas homfnum miferatus acerbas

Laurentiados*<br />

Caecum viditvt erroremtdemifitab aftris<br />

Progeniemtnoftro quç pelleretorbe tenebfas:<br />

Omnibus vt lucem daret:& fpoliaïet auemuttu<br />

|£Dâ caput infonds ftc*Prgterea vbi Laurenti? ad Decij quçûta refponf 5<br />

dcdent.ftatim poft cômemorat quomodo in carcerê coieâus ût.oftenditcjj<br />

Oïdo. ia&urâ quâdy gentilin mortalibus attulerut.Ordo eft.du3j.qn liôor tm<br />

caret.i.amputarft capotamiciic3 Sixti infontis.i.innocentis fatebar.i. prg<br />

me fcrcbam:oftendebâ corâ fatelitibus marorê.i. dolorem quo afficie s<br />

bar #ptet necc iixti vultu .i. colore faciei ft voce Xclamore immëfotquâ vo<br />

ciferarê:quo fanâiftime pater jrfidfceris fine famulo tuo: côtroucrfca intet<br />

hyftoricos de génère mortis quod Sixt 9<br />

paiîus eft.fuerit ne cruci affixus^<br />

an caput eius fuerit amputatum:hoc Icdoribus exquirendâ rel(nquo:mu I<br />

tus miics.t.multïtudo mi)itum rapuit meîft reuinxit A Jigauit manicis vin<br />

Manfcf. euiis manuû.Manica enim pars veftis qua manus teguntur. Vir. Et tunica?<br />

mantcas:& habent r idimicu la mitr*?:manicç etiâ nônSg vincula manuum<br />

funt.Plautus vix maniée, complexe funt: ite3 maniée, thecg ex ferro quibus<br />

brachia & manus côtra hoftium iniurias muniuntur. Iuuenalis. Qjuale de<br />

eus rer5 û couiugis audio flat.Balteus ft manie; crifte, cruriïcj ûmftri ftc.<br />

Et demifît mc.i.dcorfum iecit in antrum.Mn fpelûcâ carceris oicur i extem<br />

plo.itilico attamen refpodet Decff dittis qui prius dixerat: qui iuuat an no<br />

cettanpatri^qui noilratuenturd^maletcftimulant. Tua numina.i.tui<br />

dû nung obfuerût.i.nocuerunttnobis nec pofTunt fubaudi nocere huic cui<br />

Chriftus adeft auxiliatur.fauet: fed nocuere humano generi lapGs diebus<br />

.i.tempore preterito:quoniam diabolus orbis terrarû princeps erat: per cul<br />

tum idolorum omnes ad inferos corruebant.ft turbant»i»confundunt:pïu?<br />

rimaXplurima restquia Tyrannos îpelluntrvtChriilianos perfequanturft<br />

id quidem permittente deo vt Martyres mains maftum in regno ccclefti<br />

affequantur:impius fc3 homo quia fine mifericordia eft :mmg dolct damno<br />

.i.iadura alterius an ne.i.nunquid Iicet i.oportet piêtiffimum quemqp doc<br />

lere,i,egreferre veftra fata.i. veftros deos demittere .i.detjccre innumeros<br />

hommes fub vmbras.i.ad inferostft includere portas coelU .regni caleftis:<br />

fed deus miferatus.i.mifericordia profequut 9<br />

:erumnas.Uabores acerbas<br />

j.moleftas hominum vki.poftq vidit errotem quo mortales detinebantur<br />

cecum Xcçcos facientem qui ponidebantur: demiûtprogeniemJ.vnicum fi<br />

lium fiium Chriftum ab aftris.i.de calo que. fc3 progenies pelleret .i.detru<br />

deret tenebras.i. caliginem errorum qui hominf bus inerant orbe noftro fc3<br />

humano.tcrrcnd. vt.i.quatenus daret.i.largeretur lucem omnibus fc3 mot<br />

talibus.Quia ipfeeft lux vera qui illuminât omnemhominem expoliaict<br />

•i.euacuaretauemum.Mnfcrnum

Liber primus. * Fo +XXli; s<br />

Nunc fragîlîs qug tantà tibi fidutïa regniî<br />

Infuperum vires capiasvt débile telum:<br />

Incàffumattentas celfi décréta tonantîs }<br />

Vertere : qui ccelos:mare condidit: çthera l terrât<br />

Humahum€jgenus:fînemfiiuireritille<br />

Cunda pati:in nihîlum videas elementa redire:<br />

Neçfluuio5ripas:neccmgerelittoMpontum<br />

Pro(piceres:phcebus radi/snon pleria fororis<br />

Cornualuftraret:rutiIonon ludferigne<br />

Surgeretantediem:omne faces deponeret aftrâ:<br />

Quéqj (iras premeret cafus fine fuie ttmêtenu<br />

Dile&os (uperis fguo non improbe telo<br />

Chnffigenasquaterestverum pateripfê maTora<br />

Omnipotens gkdium expeclansilludit inanem:<br />

Demumtela parât i quibus olïm frangîtur omnis.<br />

Impms:& peenas paflurus labitur orco:<br />

Hoc grautus viné^ta dei quo ferius vrgete

Laurentiados<br />

Supplidbus facilis:veniam î p<br />

% cat. Eft auis : qua2 in ripis nidificat : phoebus id eft fol non luftraret ras<br />

Kfparta» d Éj S jdeft iliuminaret cornua fororis fdlicet lunaa plena: vtfoleteflcple*<br />

c<br />

5 o ï O Ï<br />

ntlumâ Sotor auté di&aeft quafi feorfum nata authore Gellio & (eparag<br />

* ab ea domotin qua nata eft &w aliifamiliâtriferf tLudfer.MIÏa ftclla ma<br />

tudna q & Venus dicif ;no lutgerct.i. oiiretur ante diem ignc.i.fplendorc

Liber fttimus Fo +XXlIL<br />

rutfîo.i.rulgidoiorientali:omnc aftm.f .Ggniï caleft etdeponeret.i. auftrret<br />

e*ticereViaces.i.fplendorem fuumJ.omnia ffgna cctleftia perdirent lûmes<br />

cuicfi. i.quêlibet:ab obliquo indpere necefle eft:vt fit relatiuo antecedens:<br />

timèntea fine ftne.i.maxime appti me:cafus fa* J.exltus premeret i.agita<br />

ret:o Dec! improbe.i.impfe tu non quateres.i.cf deres:maftâres chriftige<br />

nas dileflos.icaros fuperis j.caîefti bus; telo fç uo:ver5*i, fed pater omnfe<br />

potens expeftaiœ fi ad bemumeom^ gladi<br />

um inanê.i. inutile malorum k$ TyraiîorS. Pfalmographus ait. Qui habi<br />

tat in calis irridebiteos:& dominus fubfanabit eos :cV parât tela fdlfcetvlti<br />

onis demumAd eftpoft longam expeftationemtquibus fdlicet telis omnis<br />

impius feilicet Tyrannus frangitm:deftruitur: cuertitur olimî pofthacîft<br />

labitur orcoX ad orcumtinfernutœdariuus pro aceufatiuo: vt ft damor coe*<br />

lo:Egregie heccerteauthoris fententiaPfalmographoeongruit* TScfag<br />

tur ad eos in ira fua:& in f urore fuo contutbabit eos:vindifta dei quo vrget<br />

.i.vrgendo purrît:ferius.i.tardius:vrget bocgraufus.i. multo afperius.Ien<br />

to enim gradu diuina procedit ira . diuina eft fententia:! pfe deus eft facilis<br />

f.valde exorabiMs:fupplkibus. Vif .Fadles venerabere napeastimng negat<br />

veniam petentibus eâ. Pfal. itfon relinquifti querentes te domine: ft deus<br />

bonus annuft i.promittit tnortalibus vitro fedes cali J.iegnû calefte* Vir»<br />

IMos tua progenies cali quib 9<br />

,annuts arcemtquare J.quapropter o rex:age<br />

hortantisaduerbiumpofcas.i. queras veniam adeofupplex quia diftumx<br />

fupplicibus facilis pro crfmine.i.pro dadeChriftianom abs te perpetrata:<br />

ipfe deus volens.i.libensdabit tibf veniam ft condeti. occultabittelaafpe<br />

ta quib* eft vltttt? dadê ChrfftianorS fi tue Tyrânidis n te penfteat:poftg<br />

tertia lux.i.dies adetfttego pandam.f.referabo ttbi tbefauros maiores g vt<br />

qugras.f.dicamvbi.i.fn quo loco copia. i. abundantf a rer um. r opum bona»<br />

i.magna.PerGus infat* Atbona pars preccrum tadtalibabit acerra bo<br />

na autcm.i. magna:vt bona pars vulgfcfitJ. exiftattru fpe&abisXafpicere<br />

poteris tune vt pote illo tertio die:quâtas opes j,g magnos thefaurosPhi<br />

Vppi pater ftfilius habuere:quos pater ptfmûtfndefilius obtfnuit filius em<br />

Cf fo fraudibus Decfl pâtre vbi pariddf infidias f uturas non porte arcere p a<br />

uideretîthefauros Sixto ad vfum facrorum prf buit qui poft bac JLwthto<br />

crediditîl/quidiushyftorlàeuoUicntibuusapparebit.<br />

Talia dicentempKxerumdenfîffî^<br />

Mfranturquç tantatctietficiutiacaptum:<br />

Quidteram ftabili deprompfitfrontc volutant:<br />

Talibus ex templo diâis quatit oraTyrannus<br />

\

Laurentiados*<br />

Effer ustûideater faciem color ocyter haurit:<br />

Luminapurpurei cernuntur ùnguinis milan<br />

Amplius haud animum potuit fetinere ferocem<br />

Si non forte fuMetopum funefta cupido:<br />

Quç facinus vetuîttfînon fperaffetauarus:<br />

(Poftq di&a dies foret) Hîgentemserisaceruum:<br />

Magnanimus ïuuenïs(qn fcelus excitât ira)<br />

Cum grauihus pcenis praefentia fata tuliffet^<br />

Ergo compofîto furgentemmftigat iram<br />

Princeps:atc$ammumvam(pepafdthabendu<br />

CaptiuumHy ppoly to tradit : lux tertia quando<br />

Afforetîvt domino rurfus daret ile petentu<br />

^Taliadkcntêproccmftc.Pofl Laurent^ difta Tyrannusmultomafo<br />

tt vehementforicj? g prius îracudia incenfusLaurentium fupplicÇs prima<br />

afficicndû unde necandS li&oribus tradfdiffetttiiG tertio die aura ab eo accl<br />

pere fperaiïetddeo Hippolyto carceris cuftodi CJUQ minimeChriftianû eiîc<br />

credebat ctiftodiendu relinquitOrdo eft* Turba procern denfliflïma.i.fr e*<br />

quêtiflima mirantur Laurentiû dicétc talia 63 q diâafunt:& quf tanta fidct<br />

da tenet capduum fcificct Laurentium qui eoium iudicio captiuus impe*<br />

ratoris pfentiâ vereri debebat:& volutât quid fcs admirâdi deprôpflt.i. edi<br />

dittexpreilitîffonte ftubttM«conftâtiTyr anus fc3 Dcdus cffcrus:afpcr:crti<br />

delistquatit Xagitatfmotitat more f uribundom ora pars pro toto .Uaput<br />

talibus diftis £3 Laurêttf extëplo.Mltco celbr ater.i.tertibiiis:baurit.i.cor<br />

ripuitfadëf^ TyrSni ocyter A ceieriterlumiaa j.eiusocuficemiïtur J. vi<br />

• dêtur inftar J.ad fitïtudinê figuinis purpureU* rubicûdi. Inftar em ad qth<br />

tatï ttf&twtfViu Inftat môtfs tqm diuina paliadis artc |dific5tûftar4,4d

Liberprimu^ Fo+XXIIUV<br />

ma«îîtud.nin5n5^^<br />

infidSturhaud.i nô Decius no potuit rctinere.i.refrenare anima k${uum<br />

ferocé'ttudelé amplius.i. vlterius:G cupido opû.i.auaritta funefta,i,mortfe<br />

fera Iuuenalis.Sifunefta pecuniatempîonondn habitat. VnvQuis non<br />

mortalfapetforacogis Aurifacra famestnofuifletforte qvetuit.i.prohfcs<br />

huit fadn 9<br />

.i.mortë beati LaurêtQ fi auar* £3 Deci 9<br />

no fperaffet aeeru5.iV<br />

oimuîneris.f.thefauritpecuni^ dfesdtôa fc^ter*<br />

tia foret.i.effetîmagnanim* iuuenis fcj Lauritius tuliffet.f. paiî? fuiflet:<br />

fata J.mortë:nëci:prgfentia J.non dilatam in aliud tempus en pccnis.i.tor*<br />

mentis grauibus.i.acerbfstquâdoJ.quia ira excitât.!, acriter cômouet fce* ~ -<br />

lus J.fceleratâ Tyrânn.Quàdo authore Prifdano nonung pro quia poni xi**^<br />

turtguis Lauritius vallacarpidiadmodû autdus impruditiflïme cifeat i m<br />

f r<br />

, Kss<br />

Prifcianû expofuiffe qî5 pro aliqn apud Virg.Qn hgc te cura remordet:ad JS a<br />

, n<br />

da Prifcianiverba:vt Valîçimprudêtialiquefcat. Qjâdo atttë8faterro? 9 wgattunft<br />

relatiuû eft 8 infïnft5:fnterrogatiu5:vt qnvenifti:relatiu5:vt qn ^<br />

erâ iuuenis peccaufcinfinitû.Qji venià:faciam:accentu tn difcernitur quo<br />

modo & nomina interrogatiua & relatiua : inuenitur pro aiiquando & pro<br />

cafuali coniunftione* Virgiliss in.x. Afpera quis natura Iod demittere qui<br />

do Suafitequostquando pro aiiquando. jldê in primo gnei. Hic tibifaboi<br />

tfh qn hec te cura remordettquâdo pro quoniâ hic accipitur. Rçc Prffda?<br />

ijus.LiquidoPrifcianivetbiscarpidicupido qLaurëtio vallifi incetTeraf<br />

apparet qnquidê PrifdanS reâe fentiëtë velficare aufuseftnmo ci* fentes<br />

tià prorfuseuertere conat 9<br />

:8 fibipecuîiarireddere. Môem ob hac rialfu<br />

quis minus elegâtem Laurêtin vallâ cifeat rquippe qui ante ois benefîdo<br />

inftauratg lingue, latine, q penitus abarbaris fùerat euerratplurfmos deme*<br />

rftus eft:vem fi codices grçd ab eo in latinam linguâ verfi infpidanturtve*<br />

niêt imprimis laudâditquoniâ verborû fplendore ac orationis ornatw admo<br />

dumfnfignifplendefcSt. De fato dicendum eft de quo abûdefaibitdiuus<br />

Auguftinus in quinto ei* voluminis quod infcribitur de duiùte dei. Hoc<br />

omne exprimit Platon neuitabilcs primo dicit cogitatioes dei: fcdm îegej<br />

per quâ ilîç côptitur:8 alibi fatû dicit effe fiderû Iegê: vt oftideret prouide<br />

tiâ effe in deo. Fatû vero in mudi fpiritu 8 ftderib<br />

r a w i m<br />

9<br />

. Sepe etii vniuerfi min<br />

tifatônûcupat.Sçpe8 ipfiuslegis excutioni. Ergoapud platomtos qua*<br />

tuor fignificat fatû.Mentëipfam cauMLegi que illi ingenita eft.Legë qug<br />

casteris dfls attribuiturtac deniq3 executioni quâ fanxit deus primustquas<br />

adminiftrandas fûcceperint fecundi.HfC dePlatone. Trifmegiftus primo<br />

dédit dfffinftioni quf ad ipfiuslegis temporale executioni pertinet dicens<br />

fatum efle necetTftatem omnm quç gerunturfemper ftbi cathenatis nexfe<br />

Bus iunttamuSeeundo appellauit mundianimum fatt nomine 8 fimul aliâ :<br />

diffinitionem pofuit qua fatum : 8 in mundi mente 8 in eaetcrfs dqs pos<br />

luit dicit enim fatum efttaut fecundus deus.i. vniuetfitatis animant oïtn<br />

caleftiûterrenotûfirmatadiuinis legibus difciplina,i. ratio & ordo rerum<br />

adminiftrandarum in difs in fummi dei prouidentia at idi Trifmegiftus<br />

tria putat in rébus admïniftrandis pt fndpatu tenere his verbisH^ctria-Fa<br />

t5/neeeflitas/ordo nutu dei efifata fût Jprima igif eft #uiditf a diuina gubet -<br />

wSs midurma ^gubeuàda mudi IÔ itotilis mûdi mëti ttadita ê; quâhic

Lauf entiados<br />

fatum nominatîab hoc neceflfcatcmvtilt oriri.i.rationis huiits fncuitabilc<br />

cxecutione. A neceflkate cenfct ordincm emanare.Hgc autè iunt eius vers<br />

ba.Fatum & nweffitas ambo ûbiinuicem inàiuiduo nex$ iunt glutino.Fa<br />

tu rerîj initia pariuncccifctas cogit ent#û qui ex Mis primordijs pëdeuhas<br />

ordo côicquitur.ucxtus ft dtfpoûtio temporis rcrum perfidendarum. Itfi<br />

hil enim clt fine otdînts difpontione & côpoûtionc. Eft igitut codem trifm*<br />

gifto tefte prouidentia lex rctum agêdarum m iuromo principe conftituta<br />

ab hac f iuit fiara lex fc3 prouidêtis itmilis: icdimmûdo fpiritu inûta. Hinc<br />

ncceiïitasdemde ordo. Csteripbilofophinonintegram hanctriïmegifti<br />

fententia aeccpcrnt:preter P latonem pithagoras enim prouidentia mudS<br />

adminiftraridicit. Fatum aût diffinês idquodlegê&ad lcgïs cxccutionc<br />

ordinem explicuit fcribês fatum elfe eorum que. per partes iunt admmiftra<br />

dorum caufam. Ad idem quoqj refpkiês Ariftoteles fatum inquit eft de»<br />

etetum caufarum attraflu i« inuicem contmenttum\ Boetius ait» Fatû eft;<br />

inhgrcns rébus mobiiibus difpofttio:pet quâ prouidentia diuina fuis que*<br />

Prïceps. çg nectitordinibus.Ergo.i.igiturprinceps fc$Dcdus.Princeps enim com<br />

poûtum ex primo & capite:hoc eft prima caput:mitigat.ï. pacat iram fur*<br />

gentem.i.aefcentemcompofito.i.pa^to : côuento:atq3 paictt.iiouetanb<br />

mum fpe.i.cxpcftationc vana.unani: inutili habcndi.u obtinendi aurum.<br />

Vngi. Atq3 animum pittura pafeit inani.Tradit.i.committit captiuâ fcj<br />

JLaurentium Hippoiyto vt iile fc3 Hippolytus daret rurius.i.iterum domi<br />

no feilicet Dedo petend J.qu£tenti;quâdo luxtcitia.i.dies aflforet.i.adciïet<br />

prêtais effet*<br />

Affiduefuperfshçtetfortiffîmus hçros<br />

Haudquk^mortaletiniens virefvecaducasî<br />

Quidfaciat cernitcontraflpejnregisaiiam<br />

taures XuncfîcHtppolymmdiiflis<br />

tiuships •* '<br />

SSgutT' O diledei^hirerum eut maxfmusaiulîiojc<br />

Affuit Hippolyteîvtplacituefl:: meliomfacelïaî<br />

Argent! peti'tat(|$ aurimirabile pondus<br />

Rex Deciustdandum moriesquodS^Éiaségeni^<br />

Mandaratîfperatc^aderit lux tertiaquandor

Liberprfmus* Fo 4XXw<br />

laquodabefHedimustfuperatpars alteranobis/<br />

Qua plebs rurfus habebit mops:& débile mcbris<br />

yulgusmemôftrûpariât noua copiarerum:<br />

Multis/ quas fcêleratus opes habettacriter obfunt<br />

Quas pius:aflïdueprofunt:noua falphura flamis<br />

Accedât:fubito fument incendia vires*<br />

Quareage(nequicqmetuas)mihi fidus vbi^<br />

Sis comest&faciléperituris celfaparemus<br />

Rébus inaftra viâ:ç ra quitus benepoffumus vtt<br />

Afpicernûcmifero generiprebereneceflfe eft><br />

f£ Atïidue fuperis hgret ftoPoeta docet quëadmod5 dia 9<br />

JLaurëti* km<br />

per caleftia côtêplat 9<br />

VÎ5 adinuenittqua pie ft iufte Tirant auaritiâ ftuftra<br />

tetur & iliudci ctatacj3 Hippoiy to retutiuqutd fa&u fit optimum vt lc3 a us<br />

*5 immëlum paupenb 9<br />

tribuaf : ft Tylâno dâdS vetat: ne ille auri incres<br />

meto detenor cuadatOrdo cft.Hgros IC3 Laurëti 9<br />

Icuita fortiiftm 9<br />

,*, con Ordo.<br />

ftâtiffim 9<br />

hgret .i.adhçret aiTiduc.i.côcinuo luper •s.i.cotlcilib 9<br />

haudi.nô<br />

timês qutcqj.naliquid mortalc*i»qd apud mortaies periturûfit.vel vires fc$<br />

hoïm caducas.i.fragiles:ipfecemit.i.bene prouidet qmd.i. quam rë facile<br />

.i.cômittat:prcparetcottafpcJ.cxpectationë régis ic3 Decy auari. Tune<br />

Laureti 9<br />

affaf .i.alloquif ûc.i. hoc paâo vt fequif Hyppolytû diftls amie<br />

ds.O HippoIytedilecte.i.caremihicuifc3Hyppolyto maxim 9<br />

authouV<br />

creator reiûfc30î3:vt Romanos rcrû dnos gëtëq3 togatâ: anVt.i.fauit qn<br />

ei 9<br />

inipiratiôc ft miraculis effeâ&vt eftes Chriftian 9<br />

; ego faceflà.ûcômit<br />

tâ;mefcora.i, vtiliora ad faiutë.Faceflb eft âtiquf forme,» Vïrg. Matris pce<br />

cepta faccflîuvt placitS tû.uvtmihi Itbet ft piacet.qui altad egregi) faano<br />

fis côroittitulle qdë nô côa# 9<br />

fed libês tdigm-efficiatneceffe èft:aut û aliter<br />

cottagat:gratia ci nul la débet :rex Ded 9<br />

petit podus mirabile.i. ^pter cos<br />

p aadmitâdû argêti & auri, Argètâ eft metaliû poft aura pîeaofciïimâ:vfe<br />

def aSt dedud a giçea dittiôe ft nô ab aigêdo vt pif nfq3 placet. • Hi em dicôt<br />

i?yvpovquodfc3pôdus Sixt 9<br />

p ôtifex moriës.Uâ moriebaf. Virg.Hec dl<br />

cit monësulibi, Aeterna moriis Umi caieta dediftumâda* at pro mandat<br />

d.j.

hmtèhthâos<br />

«erat.i.per teflamëtu pr eceperattiuflerat dandum cfl* egenfe.f. pauperib*<br />

& Decius fpcïattfubaudihafccretqnando tertfa lux.i.dies aderït.i.venerit:<br />

nosdedtmusfcjpaupetibus illud aurum & argentum quod abeiii. défis<br />

cittaîtcïa pars auri ftargenti fuperat.i. reftat nobis : quam fcilicet partent<br />

plebs inops.ipaupet habebiti.obtinebitrurfus »Mterum & vulgus débile<br />

membris:hoc daudiicfd.furdûmancftaut alff pauperes aliquo morbo dee<br />

tenti habcbunt.ne. i.vt non copia.i.abundâtia mum.L diuitiarum noua.i.<br />

immenfarinfolita vt noua effe vtdeatur:pariati

Ecceiacetfacri quidam fècus ofiia templi<br />

Qxcas homo plantas teneris detentus ab annïs:<br />

Quem genitrix oculis cap tum demiferat aluo:<br />

Ille vbi fentit adeffevirum delubra petentemf<br />

Poplitibus flext's fupplex clamore precatutv<br />

(F-Sfc Mt Hippolyto &c. Promde Laurétius thefauros pauperibus vndfçg<br />

cofluentibus impartitur:interea dum forte templû peteret hominê cgcâ A<br />

claudûoffenditcjuiabeovtfanaretut:orabat.Ordo«ft.i.autentius ait.i.di Orio.<br />

dt:ft ipfe comitatuspaiîfm .i.quaG pet Gngulos paffas; vbiqj amico Hippo<br />

ly to:capit a2s.i.pecunia:ft luftrat circûuagatur vias ingentes #i. ipatioias ft<br />

compita.i.quadriuia: loca publica ft frequentia: vbi crebri us pauperes effe<br />

folentrvnda.i multitudofcDÛ ft iuuenumfc3pauperû denfiflima.1. nurne?<br />

tofa cofluit.i.abundc curnt:vndi

Laurentiados*<br />

Vta.Et tempîS daroot t petebanttfcipplcx vt didtut fappHcas:& hec popH<br />

tlb*.l.gemib' f icxis.i ï tcrta pofitis, Poples dfcfrur $ poft plîcctw:cjuonii<br />

* patsUlaeftcxaductfogctiutfie^itarcjrcucrcrrtisgrâUa.<br />

Tu patef ipfe deo charus | cm numina curçt<br />

Refpice mepropius:caeco

L&erprimus* Fo+XXVII*<br />

Immetifitvixfatus erat cum promis olympi<br />

Sollicitât prccibus dominû Laurentius unis*<br />

fTTu patcr ipfedeo char*.Heceft hominis ced &clmdi oratio quf Lau<br />

retium vt fncolumis euadatfuppliciter orat : oftêdit id fadlime fieri pcffe:<br />

q> deus ei libétfflïme qufcqufd petat concedit :inde nectflariû e(Te: $ nulle*<br />

tolatioînullaquietejfrui valeat.Ordoeft.T«ipfepateïfc3 Laurëdcharus Qido*<br />

Xdileftus deo cui k$ Laurètîo numina.i.caleftes:fuperi funt curf : refpi*<br />

ce.i.mifcricorditer cerne me vt Iuppitcr omnfpotêspredb 9<br />

fifle&eris vllfs<br />

tefpice nos proprius;fauorabilius:vt Proprius res afpice noftras: redde cg<br />

co.i.mihi qui fumegeus lumina.i.oculosîâ redde vires pedibus fc3 meis;<br />

jpfe deus oftêdit id quod petit fadlimS faftu effeifauës prgbet AMhuit cas<br />

dta fc3 pedta: quia diftû egregiâ eft:audit de* oïa fed preftat optima : tîbi<br />

JLaurêtio petétudefuper.i. de calo: qmoê bona de corlo venit : ft largif .û<br />

profudit abûde.i.amplc. Iam terdena meos:azmulatio Virgilianatnam ait<br />

iUein.iff .eneiTettf aiamlune,fecornualumfnecôplët:QuSvitiin GIuis<br />

fnter deferta ferarû Luftra domofq3 trahovaftofq3 a rupe cyclopas Profpi<br />

do :fonitûq3 pedum:vocemcj3 tremifeo Viftum infalicê baccas lapidofas<br />

q3 corna Dant raraf ft vulfis pafeut radicib 9<br />

herbf Oïa colluftrâs hanc prf<br />

mu ad littora claflem Cofpexi veniêtem :huic me quf cûq3 f uifTet Addixi:<br />

fatis eft gêtem effugiffe nephâdâ. Iam terdena çtas.i.trigcGm 9<br />

ann?volufe<br />

tur.i.agif tpoft meos ori*.i.poft dië natale meô 013 duco vitâ.i.viuo in ter<br />

ris per tcdia.i.moleft/as cafus logi.i. diuturng calamitatis p varios Iu

Laufetttiadbs<br />

Tupîus o Qhïiûe 8C facilisîqui maximus aftra<br />

Etterramditionetenes:&fcedere tra&as:<br />

Quo fguîs mortale genus duce triftis auerni<br />

Faucibus elapfum fapera regione quiefcitt<br />

Damifero vîfus:& plantas robore firma:<br />

Extet vt in terris tua magna potentianofîrfs:<br />

Et verum cumpatredeum tefentiatorbisî<br />

Talia dfcenti niueus color ocyter ardet<br />

Amplexus nigrum:fit cornu concauus orbis:<br />

In morem bu% furgentibus aura refulget<br />

Clara oculis:radi|fcj feritnoualumiha phcebus::<br />

lame]* flupet/ qui caecus erat cekftisolympi<br />

Ikifuetamcj?foli fâdem rerumc|coloreni:<br />

Per loca re&us iter léuibus fàcitomniaplàntis:<br />

Mox Chfifto gratesagit:& celeberrima reddit<br />

Vota libens;riguafcjî gcadu feftinat ad vndas.<br />

Letior &faagfluuijs luftatiir aquaû.

Liber primas* Fo+XXVIÎL<br />

gr XC plus o Chrifte ftc.H*c dîui Laurent*} ad Chriftum oratio: quf vt<br />

cecus & claudus bomo videat & f cfto gradu ambulet:orat: vt hoc rniracus<br />

lo perluaff mortates Chïîfti potentiâ imméfà agte cc^nofcât:pa#a oratio<br />

ne extemplocgcus incolumis euadit: 9 ftatim gratias deo agis bapti'3ATUR.<br />

Ordo eft.O Chrifte pt 9<br />

:&facilis*i.cxorabilfe:mffcri(:otsîçîa eft tuûpptiu Orcfo.<br />

* mifererj q tenes.i.poffides terra vbi habîtam 9<br />

plena ditfone.i.poteftatc tra<br />

#as.i.ducis autmodcrarisfadere.i*côcordia 4 ducefe$ Chrifto gen* mot<br />

tale.i.humanô elapfum.i.creptâ faucibus .i. carcere auerni Jjnferni triftfa<br />

f.damnatf s TRIFTITIA3 afferentistquiefdt.i.tranquilla quiète fruitur fupera re<br />

gione J.regno caîefti vc.i.quatenus tua potêtia magna:îmo maHima extet<br />

1 .appareat:emineatterfis:apudmortales:jorbis.i.mundus qui diabolico et<br />

tore deluditur fentiat.i.cognofcat te fcj Chriftuni deum verum.i. certû &<br />

non f alfurn vt funt idola:da vifus mifero FC3 ceco & f irma jiortificatcorros<br />

feora plantas J.pedes robore*i*virtute ambutandi:eolor nîueusXalbus am<br />

plexus.i.circundans nigrum.{.partent illam mediam oculorum nigram ar.<br />

det.i.f ulgct:fplcndet ocyter : celeriter ft hoc JLaurentio dicenti .(.narrant!<br />

talia FC3 quas difta funt. PRA2FTÂTIFLÏMA eft defcriptio ca>d vifum redpientf s:<br />

QUA3 diuinitus faftam eïïe credo:nihii aptiustnihil IOC5DFUS:nihil fanepfe<br />

àius elle opinor :defcriptionem ceci vifum redpientis apud Baptiftam Ma<br />

tuanum in,|.li.de fâflo Dionyfio itiemini me vidiffe : fed longo internais<br />

to ille ab ornât u noftri authoris dffceditjorbis.i.rotundftas oculorumxôca<br />

uus:quia fine oculis état: fit cornu. Un ûmilitudmem cornutrifittinde oculi<br />

comei dicuntunaura.i.fplendor clara refuîget.i.fplendefcit oculis furgenti?<br />

busJ.aefcentibusinmoremJ.inEmilitudinembull$.i«tumorisilliusquç<br />

(oîetin aqua eftuante fîerf.Bullafvt author eft PlutharcusJ eft tumor oui* Bulla.<br />

dam excrefcens tam in aqua:cum bulitrg in vrina cum fpumam facit: a re<br />

pente euanefdttex quo prouerbialiter apud Varronem didtur. Homo buis<br />

laeft;phabus.i.folfcrit.i. percutit rouaîumina .1. ocuîosnouitercreatos<br />

radqs: ille qui erat cecus ftupeti.cn ftuporequodâ admiratur fade.i.fpeci<br />

x «tfimilitudinem olympi caleftis ft folM.terrç infuetam Xquam nong C5<br />

fueuerat videre ft colorem rerum.ISIam vtdicunt Phifid ea>cus difcernere<br />

rerum colores requit ft ipfe facit iter .i. ambulat reftus leuibus plantis g<br />

omnia loca ft mox.i.ftatim agit grates Chrifto ft ipfe libens.i. volens reds<br />

diti.pedoluitvota celeberrima ft feftinata ^perat ad vndas riguas «i.luftra<br />

les que, habent vim purgandi peccatum origidale in baptifmo gradu letior:<br />

ft luftratur.i. abiuitur fluutys facre, aquaU.facrad baptifmi qd fit per aquâ:<br />

aquai pro aquf .Vir. Aulai in medio libabant pocula baccbi.Eft inquit Set<br />

uius DiereGs de greca ratione venienstquorum diphthongus refoluta ap J DFCMFT<br />

nos duas fy lia bas : facit 92 diphthongus apud nos eft: quas apud graecos eft<br />

ctt.Sed nos in diffolutione non dicimus aulç:vt eft diphthongus latinatfed<br />

aquai vt eft al greca. Haftenus de primo libro:ad expofltionctp (ecundipga<br />

*nus;& aufpicatum exordium fumamus»<br />

FINIS PRIMILIBRI.

Laurentiados*<br />

Liber fecundus Laurentiados<br />

cum perfpicuisNuBonefpei pu<br />

teani treceii+explicationibus*<br />

Erttaiam tulerat terris aurora fe-<br />

renam<br />

Expe£latadie:rutilis fublatusab<br />

vnda<br />

Phcebus equis colles radïjs luftrabat opacos:<br />

Cum rurfus manus omni's opus petitfat

Liber fecundus Fo*XXIX*<br />

rentiers enim tctiio dit thefâuros fefereddftutum pollidtus efat. Tertfus<br />

îam dies adcrat:quo ptomifTis defungi licebat : itacj Laurentius toto aîo<br />

totatt mente volutat:vtfaïuo tare pie cupidiiTimi Tyranni fxuitiamdt ç>rdo<br />

auarmamfallat Ordo eft» Tertia autora expeâata.i. defiderata tuleratf.<br />

•pducerat: diemMuccm fcrenamJ.claram.Vïr.Expeftata diesaderattnos<br />

namq; ferena Aurora phoftontis equi ia luce vehebant terris :Pbafcus.i.<br />

fol fublatus. iiurfum ereftus ab vnda fc$ maris occeanivbi a poefis ruftico<br />

t um opinionem fequutfs mergi fingitunequis qui folis plauftrom vehunt<br />

rutilis. f .Claris propter folem oriente, De folis equis plurima Ouidius in fe £qui fo?<br />

cundo Methamorphofeos de quibus pauca addam. Curr 9<br />

folis a quatuor jjjjT<br />

trahitur alatis equistquib? nomina ab effeftu fuere importa pyrois:eoust<br />

ethomphlegon.Ouidi*. Interea volucres pyrois eous ft ethon Soifs equis<br />

quartuto phlegon hinitibus auras Flammiferis implcnt pcdîbufq? repa*<br />

gula putànt:luftrabat.i.drcundabat radtjs colles J. montes opacos.i.obfcit<br />

tostvmbt ofos:Stati 9<br />

! achileide: Iam premit aftra dies humilifq? ex f quo<br />

re tytan Rorantes euoluit equos:ft ab aethere magno fublatum currru pe<br />

iagus cadtt.Optima eft poetf péri phrafis quç per ornatum reunloquutio<br />

nis oftendit venilîe diem cum. i.quando omnis manus.i omnis multitudo<br />

operariorum petit rurfus JJterumquaeritopus feilicet pridieillius diei<br />

fntermiiTum atqj laborem fc$ hefternum:inde,i.deinde ingens vnda .i.ma<br />

xima multitudo ciuium effuditur,i\egreditur teftisj. domibus reclufls<br />

apettis ft ftipaticomplet vias ingentes J,maximas:compita .i.quadriuia:<br />

locapublicarefultantJ.refonantvoce^tranreôtium homtnum:heros fc3<br />

]Laurentius hefperfusj.hyfpanusnon immemor promiftï.i.pollidti pêdet<br />

f.cogitat componere.i.perlfeete facinus conceptum.i. excogitatumîdudu;<br />

at

Laurentiados*<br />

Aut quibus amifTas vires infuderat xgtisï<br />

Ecceadfuntalijffemumquos triftemoratur:<br />

Pars pedibus captifatq? oculisf pars alteralinguaf<br />

Inde ait) :qufbus auditum natura negauit:<br />

Infelix non vulgus abeft:Laurentius altam<br />

Omnibus antearcemle&is cum paupereccetu<br />

S tat regem opperienstregi vt fpecftecula reddat<br />

Trifttatfpem(Ç noua prorlus terat arte caducam*<br />

4£ Extemplo incedf tpius &c. Cômemorat poeta vt Laurcntius otta luce<br />

foras egreiîus pauperes omnes ante capitolium quibus thefauros fuerat<br />

impartitus:colIegit:vt ecsDedo coram oftenderet quibus maxime thefau<br />

ricongruébantquippequi rerumomniumegeni forent atcg aliorum auxfe<br />

lio indigerent.Ordo eft.Laurentius incedit j.proffciicitur: vadit: quoniam<br />

fncederef vt âi&um eftjgraufurn perfonarutn eft: extemplo: S relinquitJ»<br />

deferit fua teft j.tdomum fuà: quomodo fua te&a : cum effet in carcerem<br />

coi!e&us:& fi forte exierat:attamen cuftodis manibus detentus obferua*<br />

batur:ne arbitriofuo vagaretur:vel îicet permittite Hyppolyto iâ Chriftia<br />

no ad nutûvagareturtôt pafffm oberratet:cj ergo erunt fua tefta^Credibiie<br />

eft diuû LaurentiS fine domiciiio peculiari non fuiffe:qui Sixto fummo p5<br />

tifici philippis amicillimo iure relfgionis & facerdotg coniunftiiTimus erat<br />

ergo relinquit fua tefta:hyfteron a protheron:prius relinçjt fua teâa:dein<br />

de incedit. Vïrg. Poftq alto tetigit fiu#as:& adequora venit:& vagàtur.ï.<br />

oberrat cunfta regioneXomni parte vrbis fc3 romas excelievi, magnifies? Bt<br />

explorât .Unueftigat genus fnopû.i.pauperû quos fc3 inopes cogit. i.cogre. a<br />

gat vndfcj .U ab omni parte ftatuens eos ante arcem fcilicetcapitolfl. Arx<br />

ab arcendoteja procul hoftes arcetf .ptohibet accède re. Eft locus in vrbe ma<br />

gis munitus:autf5mitas môtis vel alteriusmagnitirdinis: vnde facile ho*<br />

ftes arceri poff Sttoês fc3 pauperes côuenint.i.côfluût ftequëtesf.numeros<br />

D per'corîipita.i.per quadriuia iata Xfpatfofa.Côpfta vel a petendo g> in vn5<br />

petant îocûtvel a coeSdo g> plurfme viç coeat in vnn vel a compotâdo cp ibt<br />

tuUki potates facrificare folent:quos fcjpauperes donauerat çre.i.pecunia<br />

aut.i.veî qb* egris fc3dau distends :mutf s:furdis iriuderat.i.pbuerat vires<br />

amiffasXpditastfimilima eftVirgiltj ftrufturain.| *nei:c6ueni5t:qb* aut<br />

Liber fecundus; Fo+XXXV<br />

«5t:quosftnuli.f«ic

Lautentiados<br />

Chriftigenismutiq pietas aut îut a lacebant<br />

f£ Mac âge quis malus &c. Rutfus inuocatfoni itérât mufatû auxifta f m<br />

plorâs ne le poeta eë obliuifcaf :na cS ad locû materif grauioris peruenerit:<br />

itéra inuocare f uit opus:hoc maxime placet qd Fabi* Qjaintiliamis ceci;<br />

nit.Cp fi nemo miraf poetas maximos fçpe fccifle:vt no iolS initijs opéra<br />

luorû mufas inuocarët:fcd pixttti quoq3iogius:ca ad aliqui grautorê ve*<br />

niffent loe5:repeterêt vota:ft velut noua pcatione vterêtunmmi quoq?<br />

fcàto poterit f gnofcitâ quod initio:quo prima hic mater la inchoaui no fu><br />

cerâ.Mûc ois in auxiliâ deostfpfumcg imprimis quo neq3 prçfend* aliud;<br />

tieq3 ftudîjs magis .ppriû numen eft inuocem vt quâtum expeâatiôis adie<br />

dt:tantâ ingcng afpiret dcxterq3 ac volés adfit & me quaiê eiîe credidit: fa<br />

dat.Cui* mihi religfonfs nô hec fola rô que. maxima eft alioquï: fed ûc p&<br />

cedit ipfum op 9<br />

:vt maiora pteritis: ac magis ardua tint quf ingredior : hec<br />

Quintilian*.Dem5ftrat em poeta ri difficile & cognitu dignâft a mémo»<br />

tia noftrom têpora remotâtideo inuocare neceiîe f ait: vnâ mufarâ $ cûdtis<br />

inuocatdnuodtdo $ponit quod inde explicabit:qui tyrânf Ghriftianos pfc<br />

quuti fuerît:& c5 magis f ides chriftiana a perfequutorib* agitaref : muito<br />

forti?augebaf. Egregie Virgiliâ imitat 9<br />

eft:in. vtf.çnci.lMâc âge qui reges<br />

eratotqug têpora rerS Quis latio antiquo fuerit ftat?aduena claiïem Cum<br />

prima aufonîjs excercitus appulitoris Expédia: ftprfmçrcuocabo exordia<br />

pugne.:Tuvatë tu dma mone:dicâ horrida bella Dicâ acies aftofq3 animis<br />

in funera reges Tirrhenâq3man5totâq3fub armacoaâiHffperiâ:maiot<br />

Ordo* fera mihi nafcitur ordo Matus opus moueo. Ordo eft* O dio.i.mufa hys<br />

ftoriarô inuêtrix que. têpora in mcmona reducis a gloria dicSa. Vïrg. Qio<br />

gefta canes trâfactis têpora reddit : âge nûc.i.hortâtis aduerbil: doce nos<br />

guis error.i.quc cedtas: ignora tfa malus. Virgi. Quis me malus abftulit<br />

error heGttmortalib* fc3 gétilib^ quos Ghriftiani paganos vocât:vt impe<br />

tus fc3 tyrànorû ardès.i.faribadus tulcrit.i. dederit leto J. morti intentes<br />

fc3Chriftianosinnocêtes*QuaJ«qnpiareligiofc3Chriftianapeteret fa*<br />

ftigia .f .ad fûmû vfq3 crefceret: greffu celeri:& ftaret.Mn vigore ft robore<br />

effet. Vitgttius.Dum ftaret regno incolumis:» hoctot dadib*.i.plurimis<br />

cedib* Chriftianorâaôis.f.perpetratis:quoniâante Deciû pîejriq3fuerant<br />

Tyrâni qui Chriftianos acerrime fuerat perfequutfeego deducam .idefcri<br />

bam. Virgi.Deduftû dicerecarmen:ft dicam.i.expîicabo:& comemorabo<br />

gladios Xenfes quib*cedebàtur Ghriftiani graues J.moleftos & vcrbera.f*<br />

îlagellatO diua fc3 mufa Ciio doce nos,i.meipfum poetâ:addâ ignés fub*<br />

ieftos j .fuppofitos cratibus: S addâ viros fc3 Tyrânos atfos.i. fmpulfos<br />

odQs ptra iuffa cœleftia»i.decreta:dei ego fidês fc3 preddio tuo molior.i.cS<br />

moîimineaggrcdiororfum.i.exordium grauiorem.i. maiorisponderisft<br />

maiora id eft grandiora car». Haftenus de inuocatione. ïam incipit nunc<br />

narrare:noftra fides feilicet Chriftiana non vi#a id eft nuîla tyrannide exc<br />

tinfta inuenit id eft reperit viam id eft aditS poft fata id eft mortem fobolis<br />

fuperngid eft progenieividelicet Chrifti quieft verusdeifiiiusoïimideft<br />

tempore preterito per tela ft per dades id eft per varias perfequutiones ft<br />

permedios ignés; qui bus plurimJChdftianimultiphatfe comburebatut

Liberptimus ' Fo.XXXL<br />

FAIT ft fjjés noftra extutfc.i.erexit «fut alt5 fup nubestftaffliâaA. ve xat*<br />

agitata vigebat i.vigorê habebat honoreXdignitate falua;dû.rf.cjn Philip<br />

pus &3 impêrator forctUffet imperio S hoc pace copoGta J.fafta fila DITS<br />

«htempus illud tutaXtranîquillum dabat X concedcbatquictcm.i.pacern<br />

Chriftigèhis fthoc enflbus fc$ pcrfcquutiônis poflris Xremotistdepofitfs»<br />

Qulescmditf aquitibicflft nulloalionegotiodtAincristdiScrôtvtqbuf Q<br />

dapiacetquicsfttrâquilitasrq)quicscorporisfitîtriquilitas animipietas<br />

.i.religio:dcuotio ft iura j.iufticia nunâ iacebant.i.profterncbantur alrj le»<br />

gunt nuf

Laurentiados*<br />

Chriftigctus obetatdcgcfc| vrgebat olympï:<br />

Principes oblcquîturvotis mutabile vulgus: ,<br />

Gaudebantalî/cultuspûdorevetufh':<br />

Quosiongi tenuere vfus:iam(j impiusomnem<br />

Mouerat ingenti populum terroré Tyrannus<br />

Pollut^nc^dedmttotmilîapalrnfe*<br />

Illum non patftur txcis clormïre faperba<br />

Nodtibus ambiab : autaiirifunefta cupidoi<br />

Semperhyat:tems quîd principe pcîus auarô?<br />

Expe&âtam fgitur lucem haud oblf tus 8C aurum<br />

Q^umprimuniphaetontisequis tytanarélatum<br />

Vidit:moxardette

Lîbetprimus. Fo.XXXlL. .<br />

Candantcm expe&ant cuftodes agminc denibî<br />

Stîpatusfompes furîfc&ten'tore lupatum:<br />

Cum demum procerum denlà comîiante caterua<br />

Omnîbus incedi'tfuluo confpedus in aaro:<br />

Cui penites liseîumtytij decus émirat oftrK<br />

Poftq ad fummâarce ventum eft atq^ aurea te&ar<br />

Reftititantefbres oculiscircumottinia luftrans*<br />

Ecce aderat dex tra îuuenis cum paupere turba<br />

Quipofîtiscufiscoramfeoftendittatille<br />

HancvltrommpitvQcemt&tonatorefupei'bo<br />

JVl!ensneeadem&n^<br />

Têpus adeft awm nobis quo f eddere pa&um eft:<br />

Promiffis ergo maneas : Cbriflumq^ îplidaeuades:mcate gensomnisamabitr<br />

Ânte altos mihi charus eris: tibi digna rependaim<br />

Laurentiados<br />

•tiaxfmusrablatBsXfoJba^ab antro.i.abobfairo foco vteft antrumîpri<br />

ttio miles fuit robuftus rci beiiicf non ignarus ob rcs egtegie geftas fanai<br />

fuam magis in dies auxit adeo:vt demum occius eius fraude Phiîippis im<br />

perium adeptes eftroritur.i.nafdtur fcrens.Lportans fata.f.mortcm ft fas<br />

ccs.i.ignes:quia plurimos Chriftianos miût ad incendium ft euer tit.i.pef<br />

fondât acriter.i.truculenter quietem ft hoc fumptis giadgs.i. acceptis ad*<br />

tierfus Chriitianos:atq3 turbat omnia;etas.Ltempus veneubiiis.i. 11 aigt<br />

honorabile:aut veneraaone dignumueiigiofum defMtA. dilcedit reb 9<br />

hu<br />

manis iura.i.iuftitiacumpietate.!.religionc ruunt. i. abeuntprofternôtuï<br />

- & hoc tumultu.i.pcrfequutione Tyrannorum turbante.i.agitante.Ceu.i.<br />

quëadmodumtoptimapiofeâo&ianegcongrua Jiftis fuperioribuscom<br />

paratiotnauita F lexit iter veiis.i.nauigauit calo cxtftcntc Icreno.ûdaro pet<br />

freta.i.per maria. i\Lam freturn a feruorc di&um putatunimpetus.i. vehe<br />

mens f latus Boref furit .Q^uoniam Boreas omnium maxime furiofus eft<br />

ft agit.i.duxit vndas inftar mondsA.ad magnitudinem montis.Eft ern hy<br />

permeter verfustqn in fuie carroinis vna f y lîaba abundat qug affumitur in<br />

principio fequentis a vocali incipientis quod crebro apud V irgtliu fit:eftus<br />

.i,ebulitioiferuor:4UT potius vorago $ quoris.i.maris vorat.i.abiortet mu<br />

tam:carina.i.nauis fragtiis:caduca fmctuat.i.nutat; vacillât ft hoc reftort<br />

.i.nauarcorguberna tore merfo.i.aquis obruto homines negabant *i. reçu*<br />

fabant foluere vota ft preces & thura Chrifto & hoc fettsj. dt|s veterum;<br />

quoscolebant veteres repctitis.i. iterum cultis ft per cultum hatitis tali<br />

tempore in quo tncrebreicebat horribilis perfequutio: vana iuperftitio J.FAÎ<br />

fus ft inutiiis idolorum cultus dcduxit.i.deiecît: detrufit Chriftum ab ars<br />

ce fcilicet ca pftolq quoniam dictum eft. lam latia fedem Chnftus figebat<br />

in arccift alibi: Ab arec exigit infenfus Çhriftum:timor mortis ft tormen<br />

torum nonfcrcbat.i.non patiebatur hos.f .aliquos iuftrari J.ablui fonte fa*<br />

cro J.bapttfmo.maxima pars fcilicet Romanorum fequuta.i. ïmitata ftu?<br />

diumXvoIuntatcm DecCf crudelc.i.truculcntam obérât, i. nocebat Chris<br />

ftigenismam vt priheipi gratffiearëtur varqs contumeiQs & incommodis<br />

l n<br />

• Chriftianos afficiebant.Studium eft vehemens animi applicatio ad aliqaid<br />

peragendum:eft nonnuncj excercitatio : vt ftudialitterarum aiias pro dite<br />

gentfafumitunfummo ftudio negotia mea peragas:aliquando pro amore<br />

vt vulgo dicunt:Iingulare tuum erga me ftudiunualf quando pro voluntas<br />

te. V r<br />

irgtlius.Scinditur incertum ftudia in contraria vuIgus:vrgebat.i.com<br />

primebat:ft agitabat leges.i.decreta olympii.dci vt leges Chriftinç fidei<br />

quf a fummo dcocôftitutç erant vulgus mutabile.i,mobile obfequitur.u<br />

tnorem gerit:paret.inferuit:votis.i.deiiderrJsprindpis. Claudian 9<br />

. Mo*<br />

bile mutatur femper cum principe vulgus.Oftendit facile diuus Bernard^<br />

quomodo eo vulgus inclinatur quo principis votuntas eft prona.In euan?<br />

gelio.Turbatuseft rex herodes ft omnts hierofolima cumiiio : fî dixiflet»<br />

ÎLçtatus eft rex HerodesîcuentfTet etiâ:& omnis hierofolima cum iilo:allf<br />

fcilicet gentiles gaudebanti.1|tabantur perfore: fltu: fcalore cultus fcilicet<br />

Idolorum vetuftU.antiqui quos fcilicet aïios gentiles longi vfus.i. dïutut<br />

na confuetudo tenuere.i.femper occupautt: hoc eft tlli propter diuturnam<br />

coniuetudinem cuttibus idolorum tenaaflïme hgrebât rjulios preftâttores

HTe cette actotesmamdifficUfmâcratprotfusidoIornm cultum que ho<br />

iiiûiespeïtotf|C«lateiitteiîît:extiïpaïe. P|doragrecodetorquef FOC&SS ptdok fdcft pueri dicuntur in ilïa etate teneta iordidi nec a iordibus idunt abftme<br />

re:quarefaâum eft vtpfdot fit fqualor tilluuiestfordes ftomnis immun?<br />

ditîa feu putor in anmiaiiXucamis*Taâufq3 in carcere pfdor4*fitus:lawi<br />

go;ipfe Uedus impius.i.improbus mouerat.i.excitauerat omnem popus<br />

fum terrore .i.timore ingenti.i.maximo dcderat.i.tradïderat necu.morc<br />

ri tôt milia fdlieet Chriftianorumft hoepatmis.i.manibus pollutis.i.fans<br />

gaine Chriftianorum coinquinatistanabitioJ. cupido honoris non p2ititut<br />

.i.non petmittit iiltim feilicet Tyrannura dormire noftibus cecis. i.obicus<br />

ris aut cupf do.l.dc&derium auri funeftaJ.mortifera : non eft iegendum vt<br />

81çriq3 aliucinantut ft auri funefta cupido îquia carmen nô ftaret quippe c5<br />

Uequente vocalifitbreuisxfedhocpaftoleges. Aut auri funefta cupido<br />

lion patitut ilium dormire:Decius hyat.i.hyanti ore aurum tang prêtera<br />

aliquam defiderat fcmpcr:quidpeius.i. détenus principe auaro terris qua?<br />

fi dicat nihil.nam nulla peftis peimrioûor certe eft princîptbus; quibus fez<br />

tnel auaritia inceilit.igitur Decius haud. i. non oblitus lucem.i. diem ters<br />

tium expettatam.i.deûderatum ft aurum quod erat promiffum cû prima<br />

vidittytana.i. folem relatum.Meduâum equis phathontis .i.aurïgç qui<br />

cquosioiares dudt.Virgilius.Et iam prima nouo fpargebatlumine terras<br />

Tithoni croceum linquens aurora cubiie Kegina ex fpeculis vt prima aibe<br />

feere lucem Vidit» & alibi Auroram Phatontis equi iam luce vehebant;<br />

phatontisJ.folis vt Seruio placet. JUam Phaton quafi fplendens dicitur: Pheeton<br />

velâpellauitequosfolis:equosPhatontis;quia phetthonfolis exclime?<br />

ne filius eos maie rexit ft Tyrannus ardet.i.cupit exîte.i.egredi teftis fus<br />

perbis.i.ex domo regia maniftea & parat.i.prcparat fefe proferre,i>produce<br />

te in medium.î.manifeftumtapertum: S oftentareper iaftantiam mon*<br />

ftrarevinscoram:Prifdanusait.Coramquoq3&paiamapud grgcosad^ Coram.<br />

uerbiafunt:qugpropterfupradï(Sascaufa0 noftri etiam inier pr^poûtiôes Palam.<br />

affumpferunt.Sed mihi vidttuuCum inter aduerbia quoqs hge eadepif s<br />

Iiq3 ponant quippe çp fine cafuaiibus ver bis adiungi poiîunt:aduerbia ea di<br />

cere: qug prfpoûtiua potTunt effe etiam ft cafualium. Vîrgi.ïn,|.jnei. Co^<br />

ta quem quçritis adfunt. Idem in eodem. Poft g introgreflï ft coram data<br />

copia fandf.SaUuftius in.iitf .hyfto.Si mihi ante aduentâ fuum inter plebë<br />

ft patres cQuenifïet corâ fe daturum opérât ft habet fîgnificationê côtrari|<br />

dam:femperq3 in appoGtionc inuenitur.Sed coram magisad perfonas; pa<br />

iam adomnia accipitur.Terentius in eunûcho. Sin falium aut fiâum con<br />

tinuopalamcft.Hec Prifdanustft iaaarcj.cumquadâarrogâtiaoftenta*<br />

te:demonftrarefaftus fuperbos.i.fuperbiam fuam clatam.Per0us.Et eau<br />

damiaclarepQpelio:autficlegat:faftus.itornatusf4ftuplenos; phaierato<br />

ometu infkibatur qui imperiorum cupidus erat.<br />

CConfluit ad celias f des romana ftc. Oftedtt deinde quo cûâis £cerib*<br />

tomanis expe&âtib^Dedus extêpio egredif :atq3 ad capitoliu ^fkucif :efe<br />

qj foca ola circâfpeftanti JLaurêtius eu cçterispauperib 9<br />

appamit:qué fta<br />

timrexpriorallo^tureûqjadmonetvtthefauros reddat&Chriftûafper?<br />

«timmdeprfmiapollicctur.O^ Oiio*<br />

e.f*

taufàitiados<br />

aum tomsuotn cofluit.f.cocedit ad edes celfas ici capitoîin. Vfr. Occeana<br />

interea furgês aurora rilinquit: It portis iubare exorto deletfa f uuëtus. !<br />

Re<br />

tia rata pîagç lato venabula ferro MaiTyliq3 ruant equftcs ftodora canum<br />

vis:Regirâ thalamo cur»ftantè ad limina pi imi Petiorû expeftant.oftrcqj<br />

ihfignis ft auro Stat fonfpestat frena ferox fpumâtia màdit: Tandem prc*<br />

greditur magna ftipate caterua Sfdoniâ pâo cîamidë drcûdata limtoCui<br />

pharetra ex humero urines nodâtur f n aura Aurea purpuream fubneflit<br />

fibula veftêtft #ceres. i magnâtes îçti fc3 prçfeatia prindpfszatcg ordo equf<br />

tum celeberrimus cofluit: euftodes J. fateliîtes expeftant agminedenfo.îV<br />

tnaxima multitudine regem £3 Decium cunâàtem.f. tardantem: morâtê<br />

exiftêtes mftruâi teîis in Iimine.Un ingreiîu aulç q eft dômus regia,Sonfc<br />

pes.Kequus ftipatus a turba circûdatus furitait) legut frémit : vtrûq3 legi<br />

poteft:ftterit.i.tcrendo mordit lupatum.î.frerïum: ore Qjium.i. quando<br />

fjpfe Décrus confpeftus J.vifus omnibus, LcunSis fn auro falûo A An veftfe<br />

métis aurefsdcma.i.tandêft hoc magna caterua.i.turba multitudine pro<br />

cerum feilicet nobilium romanorum comitantercui fdlicet Dedo decus.f.<br />

ornamentum oftri j.purpurç tyrif.i.apud tyrfos inuentç lf tum.i.amenum<br />

penitus.i.valde emicat.i.refplendet. Virgilius. Penitufq3 tenantes aceftit<br />

Fenitus fcopulos:penitus.i.valde quafl pene intus aliasXomnfnotprorfustnon ex*<br />

ponendum penitus cro ommno in prçdifto Virgilfl loco vt muifi perperàî<br />

credunt: altquando pro longe. Virgilius. Penitufq3alias aduexerat ©ras:<br />

poftq ventumeft.i.omnesveneruntadfummam arcem feilicet capitolg ft<br />

ad tectaaureaXpulchra. Virgilius. Iam fubeunttriuif lucosatq3aureaté<br />

ôa. Ipfe Decius luftrans oculis i.afpkiens omnia.1 .cunâa circumJ.pcr cit<br />

cuttum reftitft.i.manfit ante fores.!, ianuam capitolû tançj is qui eupidifli<br />

me ft curiofe eos intueretur qui eum tegio apparatu infignitS admirarêtur<br />

Eccc aduejrbium demonftrantis iuuenis fdlicet Haurentius aderat dextra<br />

fc3 partecïî turba paupere.ixumultitudï ne pauperaquos coadunaueratyt<br />

eos oftenderet quib* thefauros dederat: qui fc3 Laurêtius eftêdit fefe co*<br />

râ fc3 Decio ft hoc curis.i. vano timoré curarû poftis.i.depofito : remoto.'<br />

tfndefan^eccîefialcanit.Nolftctimereeosqui corpus cccidSt fedaîam;<br />

at.i.fed file fc^Dedus rnpit hanc vor ê\ i.hec pa#ô loquitur vitro. i.deîde*<br />

Virgilius, Hislachrimis vitàdamus amiferefeimas vitro: vel vîtro.i. an*<br />

te q Laurendus ft tonat ore fuperbo.i.elato fermone sffatur: vt fequentfs<br />

orationis oftendit qualitas:nè.i«vtr um eft tibi mens eadem.f.voîutas qui<br />

tu habebas quando tu poîîidtus es te aurum die tertio ttdàitutum : an.i.<br />

vtrum hora velox.i.breuis.i.fpatium trium dierum feceriti* reddiderit te<br />

feilicet Laurentium alium. i. alterius opinionis. Tempus .i. tertfus die* •<br />

adeft.i.venit quo fdlicet tempore padum eft.i. ftàtutS'eft redderc.i. reftiV<br />

tuere aurum maneasJ.perftespromiffisJ.pollicitisftrelinquas.i. défera»<br />

Chriftum ft colas j.venereris deos antiquos.i.vetuftostprifcoS tu eoades<br />

id eft euitabfs triftia fupplicia.i.afperatormentaprorfus.i. omnino omnis<br />

gens mea amaMt te & tu eris mihi charus.i.diieâus ante ahos.i.predpue<br />

ft rependàm.i.retrîbnam digna Xcengrua munera tibi. Virgilius.Tu nuido<br />

promiiTismaneas^eruatacp férues TroiafidemCvcraferamii magna<br />

(rependam.

t&etCeamdas. F6.XXXIIIk<br />

Dîxerattaftanimtcblle&is viribus héros<br />

Sic ait mfîgmsîcjue^ieam. corde volutes:<br />

Mens eadem:haudalium velox mereddidithora<br />

Promiflïs(vtinam cupîas )maiora capeffes:<br />

Au

Laufetittados*<br />

Quo fçms moréalegenus duce ttiRismmni<br />

Faucibus ekpfam ïupèra regfonequiefdt:<br />

GontrapîiasSimmpetis tuàdonacapeffam<br />

Sarcirralas fragiles coelo meliareteliéto;<br />

Prçftat:qoamfpïetd quilqmepei^efedbttflà<br />

Ordo.<br />

Nonagefcàutatfs dtàumdâre thutaveti3llfe><br />

4£Dixerat:afl animi colle#fs ftc.Perafta DecCf oratione ilieo Laurêtftis<br />

Tyrâno tefpSdet vt pauperibiis thefaurosp buerat inde Tyrâni inertfa â<br />

CFDTATË opidoq peftiferâ criminatur : cpillc tcrrena munera vt ca îeftia ad?<br />

tnitatur ^mittïtt^inde poftmorte nu*<br />

bibus inuoïutf a loue hoiriftiibas praspôfiti dicantur:vel sp

tiUtfecUndm* Fo*XXXVV<br />

tnflMsJ.cxcetfcns:egregtas zitA.dicitûc.1 fient fcquitur .O DeciJ vofu*<br />

tes.i.cogites:pcniîtes cordefc$ tuo ea çj dici.f. expheabo ; quia verba mea<br />

état tibi d faiuberrima fi mihi morë géras : mens eadë.i.eadë eft vokmtas<br />

mthi hoia.Upatiû tria dierâ veloxa.breue:haud Xnô tcdàtàiti* fecitmc<br />

ahâ.i.alteri* opinionis

1<br />

Laurent/adôs<br />

HunçnpttipluwbquifbriatamentcTyranus<br />

Pcrtulît:at

Z,iUtCecunâu$> Fo.XXXVL<br />

Tingcrecurafattfumptis rapuereflagellis<br />

Captoium:obliqui% manus poft terga cathents<br />

Preffere:ad pcenas agituf fpeâanteeaterua*<br />

(£Hunc non pluratoqui furiata mête Tyranus Se.Poft verba diui Lau*<br />

rentij Decius ira vehemëtiffime agitatus & côtumeliofe necê minatus cru<br />

ciatu tmmenfa cocudtur : $ thefauris no potius ût.deindc g> Laurcntf us<br />

deos gentttittm audacuTime criminatus fit.Extemplo iubet Decius eumea<br />

pi & variotormenii génère aftid.Ordo eft. Tyranus fe3 Deciusexiftens fu 0 -*<br />

tiata mente» Virg.IMontuUthancfpeciemfuriata mente corebus. Seruius<br />

Furiolus eft aquo nunçj furor reccdittFuïiatus vero quif uritex caufarnon.<br />

a t<br />

pcttulit.i.pa(ïus hune fesLaurentiumloqui.i.fari pîura at

Laufetitiadosi<br />

Cutta .Pctflus.Mttîta vibice fïagellas.ttamCutiseftdôtaxat hominum<br />

Pellis* acutiêJo difta.Pellîs veto brutorum a pellendo.inde.i.deinde: pa na.i.fup<br />

plfciumitormer*tumfa^<br />

confpcrfa largo crucfre.i.abundand rubeattEccc quatuor liftores eonuene<br />

re.i. fimuî vcneruntrquoniam ad fânguinë fpargendum prefto aderant vtide<br />

fubdit. quibus fc3 liftorib 9<br />

cura fuit fpargere pro fpargendi.i.fpargendo ce<br />

inquinaridi dextras fc3 manus mortali fangufocJ.effuOonehumani langui<br />

Ris & rapuere captiuum fc3 Laurentiu3 f lagellis fumptfs.i.acceptis ft prcf<br />

fere Xeomprefterunt man* £3 LaurentQ cathenis obliquis «JLeurufs «ppter<br />

Catena. varfos nodos:poft tcrga.i .dorfum. Catena difta eft g> proprie fe capiêdo te<br />

ncat:quia in ea armulus annulum capittaltj dfcunt diftam a cane cp venatfe<br />

c i c a n e s c a t e n a v<br />

Caterua * fi<br />

3i teneâtur:& agiturJ.dudtur ad panas.i.ad fupplicia:<br />

tormentum & hoc caterua X multitudine fpe&ante.i. afpidente. Caterua<br />

proprie gallorum legio fîcut phalans macedonum caterua enim fena mftV<br />

tummilliacont net;ledcrcbro pro omni multitudine fumitun<br />

Efllocusantearcemftratis latiffimaporro<br />

Areaîfiietus vbi fiibdio ludcrc ciuis:<br />

In mcdio ad tenues auras flat rafile lignum:<br />

i/auren. Hic nudus premitur vinclis ante ora Tyranru:<br />

flagéllis<br />

c*ditur. Infefticrebrislidoresicfhbusvna<br />

Incumbunt:flagriï^leuemfîmulaeratunduntt .<br />

Certatim motisinfcribunttergalacertis:<br />

Iam teritur cutis:& duro fit verbergfiilcus:<br />

Per faciem ottine perq^humeros corpufïjj j*omne<br />

Effiuitinde draorplagis emiffusapertis<br />

Flummis in morem:#pafïïm tellure vagaturt

Liber fecimdus Fo+XXXVIL<br />

Horret cçdeIocus:faciemc|r oftendit acerbam:<br />

Iamfera turbaiacet durisdefeffa flagelîïs*<br />

Eft locus antearcë ftc.oftendit infuper poeta quomodo tmruIenttfÏÏmi<br />

liôorcs diftis A Tyranni votfs obfequuti in catafta machina lignca beatu;<br />

martyre JLaurentium ligauerunuante vrbis arcem.Extemplo illi vcltitca* Q yj 0<br />

nés furiofiftimi f lagellis omnem eius cutem diflïpauerunt. Ordo eft. Loc* *<br />

cil porro ant c arccm fc3 vrbis & no capitoltj apofitorif area cjua3 noftri pla<br />

team vocantra plerifq; ineptecuria dicitur:latiiîlmaJ, ampliffima ftratis.i.<br />

pauimcntis:vnde ftrata viarn dicitVir. vfci.i.in qua area ciuis .i. multitudo<br />

ciuium romanorum:ûnguIàris pro pluratiuo fuet? fubaudi eft.i confueuit<br />

ludere fub dto.ifub nudo acre lignum.i.machma ïignea quam cataftam di<br />

cunt.raule.f.per drcuitum rafa. Catafta eft locus vbi vénales ferui expone Catafta<br />

bantur:vel machina 1/gnea quaïcrui vinâi tenebantur: aut noxij ligatf tôt<br />

quebantur:ftat.Uretta eft adauras.i.ad ethera. Vit Statferrea turris ad<br />

auras in medio fc3 aregtLaurentius premiturXcomprimitur nudusvindis<br />

ante orà.i.confpeftum Tyranni £3 Decq hic.i.in hoeîoeo fam di&oiiiâon<br />

tes .i. tortoresinfefti .i pcmidofi incumbunt .i.inftanttdant operam itfibus<br />

ercbrfsJmultipIidbus vna Xparitcr. fttundunti.percutfunt acra leuë.ite<br />

nuem flagris.i. virgis & inferibunt J.dilacerant. Virgi. Et verfa puUiis infori<br />

bitut aftatlacertis.i.brachus motis.i.commotis certatim J.CU3 quodâ cet*<br />

taminetquia vna percutientes altcrnatim bracbia motitabanttft cutis terfc<br />

tur.i.côlumitur iam ftfukus*i.plagain modum fulci fata fit.i.effkitur ver<br />

berc duro.f.afpero flagello cruor emiffus id eft eieftus plagts id eft yuïnes<br />

tibus apertis id eft referatis cflfluit id eft fiuendo egreditur in morem id eft<br />

in Ûmilitudinemfiuminis per omnem tfaciern ft per humeros ft per owne<br />

corpus, per ibi ckgantiflimc itetatur carmini pondus addiuft vagaturid eft<br />

oberrat tellure id eft per terram paftim id eft per fîngulos vtvulgo dkkut<br />

paffus:locus horret id eft hortorem quidam demonftraf: p ctrcuituS afpici<br />

cntibuscçde.i.fuppliciotftoftendit ideftmonftrat fàdemideft qùandam<br />

fimilitudinem acerbam id eft moIeftam:quia omnesftantes ad illud triftiffi<br />

mumfpeftaculûfuppIic^horroreacerbiflimeafificiebantur:Turbafc3qua T »<br />

tuor liftorum.Si folum quatuor fuit quomodo turba.Soluiturrfigura Em<br />

phaGs eft. Nam quatuor iunt ad famiti^ eorum ietulit:turbam impetum<br />

oftendit:asmu)atio Virgilû in tertio amcidos.Cecifcj latebris turbafonans<br />

ptaedatn pedibus circum volât vnds, Itfam vt Seruio placet de tribus loqui<br />

tur fards : & turbara ad earum impetum detorquet ft poeta nofter alfe<br />

bi didt:& peftima dreum turba fedet cum defurfis loqueretur: iacet id eft<br />

manet defeffa id eft valde fattgata fera f lagellis id eft verberib?durfs id eft<br />

trucujcntis:£cce maxima vis fupplicfl ejHO Laurentius vfçgaddefctigatio<br />

nemtortorumperpdTus cil»<br />

L U t t ) 9<br />

*

Zdatmtkâos*<br />

IlUtm vbimn flagrisDecius mutariervnï|<br />

Pofle videfcregum necj? ferrea tela vererit<br />

tawrt. l-ï^^^osftatuîtîqiutrtflîareddunt<br />

Sfmaf Supplîciavtfiifmnplittnbû .vaftifq? camina<br />

toiq?êf! CaiîdchtfsF^rimaffasrat^ignearurfùs,<br />

Telaferunt:calidum crudeles addere tergo<br />

Ferruininftant:£u(ï$ cmitfeereflumma plutiibi:<br />

Vriturî&lbrideiTstrifâcutcfgngUïsabunitfe<br />

Aeftuat:& tenues furgîtferacxrcfiiB auras .'<br />

Fumus:fupplkij horret dedignatâ tueri<br />

DenÊKorona genus? calidafc^ in corporë mafias:<br />

VJiflbus infignis rapîdosLaurenti'us œftus<br />

Sicpatitunvultusptoditnonmobflepeélus: V<br />

Mox faciles oailos fupplex adfydera tollic<br />

Et Ghrîftum ingentem validi's i ta voribus ©rat*<br />

Maxime ccelorumpropiusmerefpîcerëiâor !<br />

Vtfibushumanis caffum:codeïlis egentem

Ltefecuhcîus> Fo*XXXVIIL<br />

Auxilif tnobis abs te via primafalutis<br />

Panditur:&praefens terris tuaîab<br />

Tu quales MUANT cernisquahÊi^Iaborest<br />

Hactege déxtïàantmâ pâtef:& ïblare pr erateni^<br />

f£ IHum vbi no flagris &c.Poftg Dedus JLaurentu coftantiâ qui nullis<br />

verberu idibus ad Tytâmvpluntati fiec$* minime poterat : côfpexiueum<br />

nouofupplicvj génère afficieridû ftatim curauit: vt 63 maris ferreis igne ca<br />

dentibus & liqucfatfo plimtbo aliove metaUo cr*daretur:tantis cm aucîa<br />

dbusLaurerrriusneuticjdefidt:fedr^ prg*<br />

Cens imptorat.Ordo eft.Vbi.i.poftq Decius videt iîtum Xc$ t amendent*<br />

nonpoiTemutarferpromutar^<br />

eius flagris.i.virgis : neq3 vereri.i. timere tela ferrea regum que. iubditte<br />

teges inferre poflunt : ftatuit.i.elcgit altos fciîket quatuor récentes li#o*<br />

tes Xtortorcs qui fdlicet lictores reddunt i.faciuntfuppriciatrîflia.i.acers<br />

batelegantius comparatfuoq pofitiuo vfus fuittetUî earmen paterettmfen<br />

fus profeâo fuifletgraulortt perfeâior t Ûgrauiora aut triftiora did po*<br />

tuiflettaut per fuperlatiuumîgrauiflïma aut tri ftîrTima.çquus !c#or aurirî<br />

iudidum adamurTimconf«let:fed id proptereatjuifg vfdo poefs.ver.tere no<br />

attentettquandoquidem fécus Iferi non potuit prôpter carminis ratfonem:<br />

cjuod alitet ftarc non poflfet:vt icWktt ferunt.f .portant plumbum.i métal?<br />

lumilhidfafum.i.liquefacîum& mafiasfetricandends. Mgitteftîiantfe<br />

ex camirns .f.fornadbus vaftis .i.ampfis & teîa i^eaprofgmtarautexignè<br />

compofitatvel calidiiTima rurfus.Mteruni ipfi liftores crudeles.i.ar erbi in*<br />

ftant:c5tinuant:perfeuerant addere.fcadiun£ere ferrum èatnlum JireruidS<br />

tergotf.dorfo.Ferrum autem a ferendovt pleritg volunt aut rcâius a feriê Ferrum*'<br />

dotq? feriendae ç tera perdomatS flecSitmetaila âemitterc fiuminaplur»<br />

bi FuGJ Jiquetac^tl-aûrentrus^ritur J.ardet&fariguistlridehs.i.ebulîiê5<br />

do refônans eftuat fdlicet prçnimio caîore abunde.i.affatf m hoc cute tri<br />

ta .i.confuropta &fumusfdlket aterfurgi&i, erigitur fub auras .f. in aera<br />

tenuesi.leuemferuoreJ |ilu.Corona.i.muldtudo per citcuitum flans in<br />

modum coronç denfa i.ftipata dedignata.i.recufan&tuery,videretcernere<br />

genus fdlicet tam borcendum fuppfcctf Terrf bîfe eft mortaUbusfpeftacti<br />

lum vbi qtiifq id patitur quod nimium eft:ft tueri mafias^ ferri calidas<br />

tn corporr fc^ Laurétiî pofitas: Lactrêtius inOgnis viub*. j. magnanimuse<br />

patitur. i.toîerat Hc.f.vt vifum eft vt pote equo aïo fftM.ardores rapidos.f.<br />

talidu vtVIr. ait trapidus fol. i.caîfd 9<br />

tardés vultus.i.f^cics Laurëdjf prodft<br />

A .oftendit pcftu&f.animû non n.obirci.conftantemîrortemî tia vt author<br />

eft Ariftoteles Î vuftus eftanimi index : mox J.detnde toiiit fupplex fd eft *'<br />

f Balkans oculos faciles ad fidera,tad calum 8 orat J.precatur Ghriflum

Xaurentkrjos<br />

fta.l.fn hnnc mod5 vt fequitur vodbus J.prçdb^quç vexeefferîtu? vaHdte<br />

•i.magms.O reftoM.

Liber fecuftdus Fo*XXXIX*<br />

Veftibus vt hiueis tedus fupra aftitit vrbem:<br />

Mira fit îuuenislpeciefat^ itafatur ab alto*<br />

Vit mihi chare feras:cedet tibi palma ferendo: V o x x-<br />

Sic emitur mea magna domus regnumcj perene:<br />

Ipfeadero(nunqmetuas)poenafi$leuabo:<br />

Noxia tela teram+di&is fie talibus orfo<br />

Fit fremitus proceres interrdiuina quirini<br />

Verba deinofcunt:& triftia fîgnavolutant:<br />

Immanef

TLaurcntiado^<br />

4ketcg aîtemm ftiperiiacuum efïetpoeta certe Virgifiu émulâtes qtilclaô<br />

aduerbia pofuit immo ttia:ft nullu vacat extribus :Tunc vndifj vafti certa<br />

dm crebris collucent ignibus agri: Tâcvndigîicertadmdunt aduerbiatat<br />

dices vnS dqtaxattvndi^icft aduetbium loci:icd breuiter vt authoris fen*<br />

ium explicent dicâtdom" eali poterat vndiqg micare.i.abomni parte ft no<br />

palîiro j.vbi

non adurat £3 corpus LaurentQ amplius.i. vlterius, filon enim mihi Sers<br />

ui) & Marcelli diflerendf probâtur. Seruius autem ait» Monilrum ad près<br />

fetisrefertur:pïodigiumadfdquodin^<br />

Marceilus vero didt monflra oftenta efle deorurprodigiairasvel minas. Orienta<br />

Pprtenta qui aliquid imminere Ggnificant : fed nobis magis placet Ocero Portera,<br />

qui nullam drfferêtiam inter hec nominâ ponit:ex eius verbis hoc pafto col prodigia<br />

ligitur.Qftenta funt cjuç prêter naturâ eueniètia futurû aliquid ilgnificât; IXlôftra*<br />

m cum in excercitu xerxis eqtia animal beliicofum Ieporem timidiflïmam<br />

feram pepeniTettportendcbatur tantum exercitum & tantf s opibus fuffuiV<br />

tum turpem elle fugam molfturumrhfc quia aliquid futurû ofter.tâtïpor*<br />

tendunt:monftrant:ft pridicunttoiVntatpcrtenta :prodigia ft monilra aps><br />

peUantur.HecOcero.<br />

'ForfîtanSTmiles Romanusnominecœlum Romand<br />

>••• cl?riflttj><br />

Sufpicit:atq? oculis fpatium ingens luftrat acutis:<br />

Eccedeuml'uuenifîmilem(resmira)tuetur<br />

Affli&ifupraora viri volitare per auras;<br />

Tytanofq? faces vultulupemreferetio::<br />

Mox tenue medio incœtu quatit çtHera voce*<br />

0 ciues qualemcçli regione vagarf<br />

EtquMitumiuuenem video:miferi

Laurentmdos<br />

Pïçbew8l faerisluftrari fontibus opta*<br />

T^&useffato<br />

C^rda metust toto pallefcunt ore quïrini:<br />

Militis mtrepidi vocem mirantur:& vrbis<br />

Exitiumhaud dubijs cefentconfurgere monflrisî<br />

Triftia quâdo quidem cunâos prçfagia terrent*<br />

ÇTorGtan S miles ftc.Territis romanis tes alia tcrribiHor infuper acce*<br />

dit vt feilicet miles aîiquts nomine Romanus cui Chriftus iuueni fimilfc<br />

mus in aere vifus eft Chriftum Laurentio auxiiium ferêtem viderc fe pro<br />

damaftft elata voce omni depofito fupplictf timoré Chriftianum fe fate*<br />

Otào; tur:huius verbis terror romanorum muîtiplicatur.Ordo eft.Mlles Roma<br />

nus nomine qui Romanus nuncupabatur fulpiciti. furfum cemit calum<br />

ft luftrat oculis.i.afpicit fpatium feilicet aeris ingensXlatiffimum.Ecce ip<br />

fe tuetur j«refpicit:videt deum feilicet Chriftum fimilem muent: res mira<br />

.i.qug res eft omnibus admiranda volitare.i. vagari perauras.*, per aera fu*<br />

pra oraJ.faciem viri feilicet Laurent^ affliâi.i. maximo fupplicio ctuciati<br />

ft fupcrare.i.exccdcie facesXlumen:lucem Tytanos.i.folis vultu fereno<br />

A.luddo:daro.Sol autem dicitur Titan $ a titanibus terrigenis originem<br />

ducit.Seruius fie aitFerunt fabule, titanas ab irata contra deos terra in et*<br />

vltionemcreatosvnde ft titanesdifti funt OC^OTHC Ti0^0.i. ab vîtione:<br />

x r Romanus quatifci. verberat aera tenuemmam vt vult Prifcianus: philofo<br />

v 0<br />

* phi diffimunt vocem effe aerem tetiuifumum i&um:vel fuum ienfibile au<br />

rium in medio catu.lin média multitudine fupplicium fpeflànti.O dues<br />

feilicet romani quaîemig pulchrum ft quantum.i.q magnum fouettera<br />

video vagaru.oberrare inregfone caii.i. aetis ftleuaref. mttigâfe fupplis<br />

dum miferi feilicet JLaurentî) & abftergere.i * mundare plagas. i. vulnera<br />

panno niueo.i. albo cernite .i. videte ftncs.i.terminos rerum fdlicet créas<br />

tarum cunctarum.i. omnium aiturgere«J« reuerentiamprf bere ipfi kHiat<br />

Chriftonunc.i.hoc temporismomento ft polos i. omnes caîos famula»<br />

tier pro f^amulari.i.feruire:déniqj.i.tandem ego opto.i,ardeo:defidero pre><br />

bere.i.deuouerctded'.care me Chrifto potenti. i. domino calift terrç.Vir*<br />

gilius. lMimborumq3 facis TEMPEFTATURIKG potentê ft opto luftrarM.abluij<br />

ïauarirontibusfdlicetbapdfmifacrisJ.deoconfecrattsidedicatis. Talib^<br />

effato.i.poftq Romanus vfus eft talibus verbis metus acrior.i. terribiliot<br />

quatiU.agitatiepenteJJubito corda fdlicet Romanorum ima, i. intima:<br />

piofunda ftqulrini.i.romani pallefcunt i.pallidi èffiduntur totoore.i.fade<br />

mirantur vocem militis fcijicet Romani intrepidU,non timidi qui nullum

Litefccundus* F04XLL<br />

toïmertiimtin^fpfi*^ porterais haud<br />

.i.nondubCjs Xambigafediaii»*^<br />

gna dédit ti itonfa roonftris exitiiim vtbis fdlicet Komç conf utgere.t. ori><br />

ti quandoquidem.i.quia:cum ita fit;

-EaurctttiadbS'<br />

ntanfreotrafus vota.(.fua dcfiderf a %ftuat. i. prç nimfa f ra ebulfît : atqj mfc<br />

natuf letum.i.necem:mortê bomini fc3 Romane fine fine. O vos iuuenes<br />

fc3 litfores agitcrhortâtis aduerbiS fpoiiate vfta.i.mter&citetoccidite. Vir.<br />

Poftgillum vtta vtâor fpotiauit Achilles prophanuttni, Romanum pro*<br />

Propha cul a religione noftrorum deorS remotû:impium:fceleratum» Propbanus<br />

nus. , dupHcem habet flgnificat jonem: nam {Implicite* ptophanum habetur: qj<br />

nô eft facris additum aut initiatS &quod denicj3 nô eft inter facra:vnde eft<br />

illa byftoricoru diuiflo publica & pri uatadacra & prophana.Eft itidem pro<br />

pbanum quod ex religione in vf um humanû peruenit : vnde eft : faune près<br />

cor:miferere inquit:tuq3 optima ferrum terra tene: colui i eftros fi femper<br />

honoresrquos contra eneadç bello fecere prophanosdtcm impium ft fcele<br />

ratum;nam ifti£culfunta phar.o.i.abomni religione : Stattusfraternas<br />

ades alternaq3 bella prophanis decertata od(|s:qui fc5 propbanus venera*<br />

tur.i.colitthonorat Chriftum ft hoc cultibus louis immenfi.i.fummi dei<br />

auitis quosfc3aui noftri colueruntfpretis .i. negîcftis penitus.i. valde vel<br />

rediusdicespenitusJ.omninovosacres.i.terribilescçdite.ipercutite ter<br />

ga nuda.i.doifum Laurentq decoopertumtfiagellis citius pro eitocompà<br />

iattuus pro potîtiuo locus omnis.i, totus. Qjioniâ omnis pro toto ponfc<br />

tur.VirgiIius.Omnemq3reucrtipcrtroiaminfonet.i.valdeforjet:quiabfc<br />

in fuarn auget figniftcationë vcrberibus.i.percutiomfcus crcbris.i.aiTjduis<br />

ft fanguinis hbrreât vnda quantum amaritudinis hec verba habent fi exa$<br />

muftim perpendâtur ; ibi profefto Ty ranni ctudekiTimus exprimiturani*<br />

mus ft voluntas eius afperrimatDecîus niti.dkitXicJ.hoc modo vt dfÂ5<br />

cft:haud J.non fit mora.i.tardatfo îifteres.i.tortores fcroccsj.crudelcs ra<br />

puere RomanS ft fparfere.i.perfudeHint cruore 63 €nufo:al(j Ècgût cruorï<br />

ft dicunt opus eiTe prçpofitione per intellefta:vt per humeros fparfere cruo<br />

rem. Virgilius.Gens inimka mihf tirrenS nauigat çquor.i.vt vult Scruius<br />

per çquortfed verior ft tutior erit leâiotâ iegaturrcruore vt fparfere.i. mac<br />

defecerunt fpargcnd© humeros cruore ft hoc exuufjs.i. veftimentis pofi*<br />

tts.i.depofitisaerliquidus.i.darus for»t jjffonatiâibus rperottionibus*<br />

ver beribus'aebris.i.aflfiduis vt Tyrannus preceperat locus infonet omnis<br />

vcrberfbus crebris quinetfâ.i.deinde lidcr.i. tortor atcr.i. férus premit.f*<br />

ocridit.mtetfidtcn^<br />

nu tenet & premit afta at.i.fed ille fdlicet Romanus algetJ. propter met»<br />

, temfrr gefdt : autmoriturft confondit in altasfedesfc3regnicedeftfsfn><br />

peraftraft capït.i;aiTumitpatriampcrennem.i.fempiternaminregionefu<br />

pera.i.in regnocalefti.CitîiTîma martyrtf çeletitas qui repente chriftianus<br />

cuafit nondilatam necem perpeSiis eft

Xfoerfecundus. Fo.XLIï;<br />

Prçterea multi(quoniam fllos fîgnamouebanÉ<br />

Infote&cceHfau^^^<br />

Non vero dare thura deo:cuItu(vclâlubres<br />

' Accipcre:autprifcosmetuutdânarepcnatesr<br />

Etfacns deroum primifcelus omneparentis<br />

Fontibus abftergunt:quos împms obruîtenGs:<br />

At

Laurentiados*<br />

Lfoerfeeundus. Fo.XLIIIk.<br />

t «notas digtmm eftXres eft digna fletu.Memo fine bchtimis patriam ds<br />

feteie poteft.Virgilius.Ltttota cum patïfj !achrimans|»rtul$f elinquot<br />

paisfcilicetalteraGhriftianotumpaUtui.i.toletatptoptet nomen Chrifti<br />

defendendum letum mottem quam kUicetpattemChriftianQtuit> glotia.<br />

,i.honor caU-i.patadiû incitau.vQeat:haiid.i.nô metuit.i. timetodium.i.<br />

fôioiein:lia«ctHdcle TyrarraifciUcrtDecij V»gûius, QuibosantodiS<br />

nudel«Tytaiwiautmetusac«eiat»<br />

TaIiaperpopulos:animo quç cun

Laurèntiados<br />

Adflygiyfedcsillabfflumimsegîtr \, '<br />

\Temm tufacflismîtîf

Libeffècundus* Fo.XLIIIL<br />

Talïbus orantem fublimis regia cceli ^<br />

Audi) t:excelfo(^ prêtes placuerctonantf: J<br />

MoxFauetille bonis infîrmosrobore firmat:<br />

Vlcifci

Danum<br />

Laurent/ados*<br />

continens p»ô contftoîftygg .f.infe mafccarpfit J.ac*epft S hauGt .f.come*<br />

dit contra phasJ.precepttmi diuina fBruges.i.pomâ letiferas.i.mortiferu3.<br />

Quoniam diftû erattqua hora comcdcrfds.morte moriemini.Quod fce*<br />

lus j.peccatu primi parètis Adç ingratum.i.ab ingrato hominc perpétrât*<br />

egit i.coegitîcopuîit parente fc$ Adam:îterum addas ingratum J.adeo in*<br />

gratus fuit vt fummi dei bénéficia no cognofcerct.atqj eius pceptô obliui<br />

fcerctur tegit illabi cumtotagente.i.humano génère ad fedes f iuminis fty<br />

gCJ.i.ad infernâ veru A .fed tu Chrifte facilis.i.exorabilis S mitis.i.fuauis:<br />

miféricors & fortis j*poter& & gquusAJuftus miferans.i.mifcricordia #fes<br />

quens banc iafturam Xhanc perdition* humani gencris gfardftM.reparafti<br />

tanta damna fcj quanta emanarant ex p&5 primi parentis two cruore .i.eflfa<br />

C o n e t a l fan<br />

g uin,s<br />

« Danum autê a dcmendo.i.diminuendo:qu5 minus de<br />

rc faâum eft g quand conftettft tu hauflfti.i.tulifti tandem.i. poft longas<br />

morasfupplfcium.i.cruciat5dum.i.afperâ.*aceïb5c5funercJ.nece:mortc<br />

vt homo lf tus eiapfus Xereptus aucrno i.inferno diro A* te tro quafi ira dei<br />

Dirum» adpuniendosmalosf^o.fslàdirum.i.infeftuquafiiradeoïûvtinterpreta<br />

* tur Scrutas immiffum. peter et. i. quçreret afcêderct coelosJ* régna caleftia<br />

; cui fc3 ho mini tu ponis j.ftatuis;daslegemft fadera.i. côcordiàtvndc legë<br />

pone mihi domine. Tu ipfe fc; Chrifte legifti.i,efegifti gregem A. populâ<br />

Chriftianum in terris.Un hoc orbe terrari cui fc3 gregi hec vrbs fc$ roma<br />

egregia .i.excellens dédit fepta i.ouiliaft predpuû domidlium ft ducem.i*<br />

paftorem videltcet fûmi pontificê qui fcj vrbê româ medi 9<br />

ajther.i\mcdia<br />

regio aeris pleftiturJ.drcundat Quia Caphurnius ait medio fub aethere<br />

feruit.Ecceaduerbiu demonftrantis lupus ic3Decfus TyrannuslupoGmi<br />

limus infeftus.i.pemidofus currit A. vagatur per ouiIe.i*perteft 5 omnium<br />

fraftâi. euerfû.Èleganter prçpoGtfo quar nomini débet addi verbo additut<br />

. vt reflius percurrit ouiie q currit per ouile vt .f.quëadmodâccmis.i.vidcs<br />

atcj vertit fe in omnes locos.i.omnes partcsdrruitMmmittitur ipecudes<br />

.i.in populuti? Chriftianu3 quas fc3 pecudes ipfe lupus horrens cxdpiti.p<br />

infidias aggreditur faudbus iicds.f.orc cfuricntf ft ftcrniti.interfieitropprl<br />

mit ft cfditipercutit & vorat vu!goJ.r*ffim:vbi

Liber fecundus Fo+XLVV<br />

eesfcjl^iaeiitflp!^^<br />

Chriftus faiietJUaxiUatwÈbhis.i/pfls Chtiftianis ftfirmat.i. corroborât<br />

infirmos .LdeHles in fidezquia datMis animum firmûrcflftcndi perfequuti<br />

oni:& ftatuit vlcifci pios.i.vindicarc iniutiam pîjs Chriftianis hùtà .(Ma rc<br />

fcrût hyftorfç fanflf authores nullâchriftiarç fidei perfcquutorê fmflc qui<br />

mtempeftiuaw wortem non obietit mifcrrimc ante diem:ft ftatuit obfta<br />

teJ.e*eiirrere poft decem pcifequutfones gladio fc3 Tyrânorû furenti ft fa<br />

ccreXdare oria.i.qutetem noftrç fidei (c3*chriftianf quondam vidtUcet tem<br />

pore Conftantini impcratoris.Qjioniam inquit Paulus Orofiust Confia<br />

tinus pacem eccleG|s poft decem annos quf a perfequutoribus vexabantur:<br />

indulflt.Deinde primus iuftoordine ft pio vicem vertft cdi#o;Gquide3 ftaz<br />

tuitcitr a vlia m hominum codera paganorumtemplaclaudi.<br />

Noxeratt&rpulfa terra iam luce tegebat:<br />

Et polusardebatflâmiscoeleffibusomnis:<br />

Cum magis atcj magis crudu grauis ira Tyranû<br />

Âfperat:&dimmin fecinus crudelitervrgètî<br />

Tuncfurit:âti$ ai no&ëdolor aegçradurit:<br />

NuncforuamfiK:iéofte^<br />

Aggeratthgctri£Hfec»mficcordevolutat:<br />

Hcutotisequtdemronatusvmtu^vnuni<br />

Vcrtcrenoîipotuiîpofro nihdacre reli&um eft<br />

Suppiïdî:metuit(vî

• LaurentîaclosV<br />

Gotttraquidpoffumf'folitu cum vmcef efenipet<br />

Me fuper^t cap tug:$ fi nil ferrea maiïa<br />

Aut plumkùm pôtuittcundôs quod terreat addï<br />

Tormentum(credas)boui's acrius çre fycani:<br />

Chrifto facra feras:efto:& tefluijiinis vnda<br />

Abluerit:flamm^rum gflus cumrrate vidébis<br />

Feruere: 8t indomttis facibus tua terga repones+<br />

LibetCecmàusï Fo.XLVT;<br />

Snfdfc} tùtmêd i eliquûfuperati. reftat mihf quodego flltïnferam : quaif<br />

icat tiihfl quid fc3 reliquû cruciatus poflumus fubaudi inferre quafl dicat<br />

nuli5:ç«a crueiati corporis non formidat:ft no poffum niC ificorp? graflari<br />

tnerito meillefuperattvndefubdittmea fceptra.tvires meiregnf faccnî.i.<br />

profternuntur: vis omnis.i .omnfe poteftas tolfrtur.i. aufertur fceptris.i. re<br />

gnis quid.i.quam rem : eft rurfus repctitio ad makis iraçundfç incrément<br />

tumtpoflïm i.valeam committere contrafdlieet Laurentium: quum,i,qn<br />

captus.i.captiuus fuperet.i.v(ncat me feilicet regem Dedum potentfflimfï<br />

folitum.i.qui femper folitus fum fteonfueui vincereJ.omnia fuperareîvn<br />

de diStum fupratSoliti qui vincere fernpct vincimur a viflis:g> G mafia fer*<br />

yea candens auti* plumbum feilicet liquefaftum hil. U non aliquid potuit<br />

fubaudi faceteego DeciûtTaddamJ.adiungam tormentum acrius.i. trucu<br />

Iènd«s:acerbius §re bouis Sicani.i.boue çreo fidlieiL quem ftruxerat péri?<br />

lusvtphalari^rannograri^^ Phafas<br />

loOrofîofîdeKflimohyftorico.Eatempéftatephalaris Gculus agringenti ris<br />

nos arrepta tyrannidf depopulabaturtquiaudelis mente :cômentfs rrude*<br />

liortomnia nefarie in innocentes agen^fnuenîtaîrquàndocjuem îuftepo*<br />

niret iniuftus.fiTam perilus quidamfrisopifex affetf ans Tyranniamiàtii Perijus*<br />

aptum munus crudelftati illius ratus taùrum çneurn ftdttcm fabre ianua<br />

e latere compofulttquf ad contrudendos damnatos receptuï foret : vtcum<br />

induGs ibidem fubieflis ignibus terrerêumfonum vods extorte capacitas<br />

concauierfsauo^ctîputfu^<br />

rettnefarioqs fpèftaculo mugitus pecudis non feemitus videretur fed phas<br />

larisfatfum amplexus fatforcm cxceeratus:ft vltioni matedamptebuifc ft<br />

drudeltatirnam ^ Oro*<br />

flus qui egregie prç cafteris hane by ftoriam tra&at: efto: aduerbium cqm<br />

ccdentis.VirgiHus. EftoegramnulliquondamflexeTemariti: vt ferasiia*<br />

era.i.facrtfices Chrifto vt vnda fluminis feilicet baptifmï ablueriti. lauec<br />

arft te fdlieet Ilaurentiunutu vidtbis eftus feruqrem flammarum cum c*a<br />

tcfctuerc.i.ebuflire. Virgilius. Atrafqj videbiscolIucèrefacestEt Httora<br />

fèruere latetft tepones.i\ftatues tua terga J.dorfum fàcibus.i.ignft>usîpra<br />

nisindomitia^Mnexdnguibilibra^ Fax*,<br />

riëdodeduftum q> lumen fadatcuras dimfnutfûum eftfecutétlhde fax eft<br />

noftis principium propter o> tune primum cum aduefperafceret mos face ,<br />

vtendi eratrWeodicï potefttptmia face non eft tyttim çîfcfbtfe? fcliquando *<br />

l*o igne fumiturvtVfrgito id eft ignés:<br />

flammas* '<br />

TaliBus effatustturbam vocat ore ferocem<br />

tiâorum(in pems mente furor improbus ngè&f<br />

Vt flammas illt dura cum crate mmrftktttr<br />

Imperat:& vinclis ducaat heroa reuindum:<br />

1 1

* - ~ IUurentiados<br />

Extéplo înmedijs per noâem mcenibus vrbis<br />

Itnmenfùs ftraitùr focus : 8C vis maxima flamme.;<br />

Feruidus inftantes pellit procul gftus ab igne:<br />

Etlocus^ambiguis immiftaluce tenebris<br />

Hprret*.& in taedis faciès ihcertayagatur*<br />

Cuflcîonimobttttofèfrilatiffirnacfates<br />

(Infandùm) tMiitur tflammifqj impomtur vitro;<br />

Captusadeftiuuenisîdedusrexviditvt illum:<br />

Tercj quater

Liber feomdus Fo+XLVÏI*<br />

Me ne feris(quandoprorfus tua fluxa poteftas)<br />

Tormentis terrere putasî& fledere leto/<br />

Ferreusarternam nobis torus ifte quietam<br />

A&utumparietcœlumq? & fydera pandet^<br />

Talibus eflatus turbâ ftc.Oftendït quomô Decius poil fcec verba feci<br />

habita eius prgcepto nofîu ignis immenfus ftruitur fuper qui ampftftima<br />

crates impenitunvtLaurenti 9<br />

qn h|C videretftatim terrereturtquê prima<br />

adduftû Decius hoc tHftifpec3aculoterifeieelafcoîauit:fedmeTyrânJiiiJ n .<br />

nas ceteraç? totmêta ffoxifecitOrdo eft. Ipfe Derius eflfatus talib* fe3 ver* urao*<br />

bis:vocat turbam féroce, i.truculêtâ ltàorû ora î furor improbus.i. deterri<br />

mus $ ni alibidi&5eft.Quâdoquidê nouus in peius furor oïa verritu'mpe<br />

rat vt illi miniftrent.i.parent f iammas.i.ignésic5 crate dura.i.acerba & du?<br />

cant heroa £3 Laurentiû reuinc^ûi.ligatû vinclisfocus.i.ignis tcotinens^<br />

côtcnto: immenfus j.maximus ftruif .i.paratur extemplo.i.iiico in medijs<br />

iwonibus vrbisfc3romf pernoftëftvis.i,copia:abndâtia flammf maxima<br />

fftus.i.feruor feruidusJ.caliduspcllit.i.detruditproculi.logeabigncîftàl<br />

tcsJ.hoïespre/entes*quitriftiillofpeft^<br />

ilIehorretJ.hcrroremincutitahocluce.i.lumint ignisimmffta J.addiz<br />

totadiunâo tenebris ambiguis.i.dubiaj noftLlVEam ignis tenebris nofturs<br />

nis additu s horrori tcrribile3 parft: vt nofturna multomagis g diurna hor<br />

refcût incêdia ft faciès J. Cmtlitudo quedâ incerta.f.dubia in qua nô poteit<br />

nifi horror confpici: vagatur.i.oberrat in tcdis.i.fîammis crates lati fffma.fc<br />

ampliflïma ferri trahitur J.agitur nam propter magnftudinë ft pondus 001<br />

tari non poterat obtutu. i.in confpe&u cun&orn ioïum infandcïptro infëde<br />

iftetre:terribiliter:Simponitur.i.fuperadditur flammis vitro, i.deindefuue<br />

nis £3 Laurentfus captus.f.captfuusadeft.i.venit vt.i.poftq rex Decius vi<br />

dit.i.profpexit illû £3 Laurentiû leuitâ ipfe Decius quatiens .i. quatiendo<br />

motitans caputterqg quaterc^JJepiffime infinité orfus eft.i.loquutuscft<br />

Bc acriter.i.vehementer. Vir.Tunc quaflas caput hçc effudit peâore difta.<br />

Qjiid.f.quam rem voluis Xteeum cogitas tandëj* poft longâ moram an»<br />

Lvttum tu inhfres.i detinerfs inc

Caurentiados*<br />

fponfiim dédit fie id eft hoc paâo vt fequitur illudcns id eft iiridetif hottS»<br />

ti id eft Tyrannohonibiuter îoqoenti talibus fcilicet verbis;venerate id eft<br />

cole pénates patrios fcilicet quos colites romç. deos fuadet vt maxime diftu<br />

adeat qui fcilicet pattQ pénates ftatunt id eft patant tibi Phlegetonta id eft<br />

Phlege rofernum.Phiegetonf iuuius mfernalis flammis eftuantibus rapidus

Lfefecundus* Fo+XLVIIL<br />

Fèffeaiubiedo crates miferum aeftuatigne<br />

Et vires prunç diris audoribus augent*<br />

Improbus bac fari patffus ftc. Laurent!} ver bis Dec fus adeo it atus efï '<br />

vt animi iraciidiam eomprimere nequf uft quin Laurentium ftatf m cruciâ*<br />

dum prçccpedt:eiufq3 t utTu tortores eftuantibus prunfs in candentem cra* Ordo*<br />

tern condciunt. Ordo eft. Tyrannus fc3 Deeius improbus.i .impius non<br />

paiTus eft.i.non tulit.permifit hune feilicet Laurentium fari.i. îoqui pîura<br />

feilicet diâa inquit O iuuenes feilicet Hftores corripite. i. q celerrime fier i<br />

poterit rapite ft exquoquite hune hominem audum feilicet Laurentium Crudus»<br />

cratibus.Crudus enimXrecens quafi cruentus vt plaga cruda.i. quafi crue<br />

ta. Etcrudûm dicimus inparTïua vtféunt grâmatid fignifiiatione : quod<br />

non eftcoAumafimilitudinecrudf carnis que^dbucfmenfaeftdndecrus<br />

da ppma nondum matura. Item crudi cifciqui indfgefti ft nendum ce&i in<br />

ftomacbo. Iuuenaîis.Et crudum pauonem in balnea portas. Inde in aftiua<br />

fignificatione homo crudus cuius ftomachus non facile ronquoquit : hoc<br />

mo etiamcrudus dicitor qui eft truci afpeâu:ftexurite.i. penitusadurfte<br />

flammis.i.ignibus diris J.truculentfs Itâores.i.tortores adfunti. venfunt<br />

citius dftf o.i\cftiusg dWpoffet. Virgih 9<br />

.Sic ait ft diflo dti* tumida f quo<br />

raplacat:inftrutSi.i.acciiJÔienCbus.i. glad^scrudelibus.i.crudelitertra» ^ m c ±<br />

ftatisftinftant.i.vrgent:incumbimtfurcis.i.illis inftrumêtis bicornib 9<br />

.!.<br />

duoeorrma habentibus* Virgilius. Inftat vipatriapirrus.Furcaa ferendo<br />

# ftrameta feratîftrapiuntcaptfuum feilicet Laurentium ft hoc veftifcus<br />

pofitis.i.depofitistadigunt i. impellunt ociter.i. celeriter in erates atras.f.<br />

truculîtas: hypermeterverfusmfrabile vifu.i.quçerat mirabilis ad yiden<br />

dum aut dum videtur :nam trifte erat fpeftaculum hic.i. vnus ex liftbrib*<br />

complexus fc3 Laurëtfum retinet.f.retnoratut medium.t mediam partem<br />

corporis ferro.i.inftrumêtoaliquo ferreo acuto alius f verbS<br />

fingularis numeri increpitat precedftïarq^ lfâôres ittâauranti. renouât<br />

vulcanum.i.ignë. Vuîcanus quafl volicanns q> canus per aera volet t volât trttvan^ enim flamma ft candida efhindedidmus vulcanum in cornu conclufum ge<br />

ris Ognificat ignem in laterna portas :ft miniftrant i.parant prunas J, carto<br />

nés incifos crates ferrea f ftuat J.ebullit:feruet miferum pro mifere nomi<br />

pro abuerbio. Vir. Miferu feptena quotSais corpora'natotû : fgne fubietfô<br />

•Mijppofito.Vir.SubfeeWq3vm^<br />

authoribus liftoribus diris.feuis*<br />

Flamaru paties rapidos Eaurentiws aeftùs*<br />

ProChrifto toleratvetucftti cxïïtasantzî

Lautentiados<br />

Suppliera artli&us meàiocç repoftus inigne<br />

Cefaris errorem illudit(mirabilc diôu )<br />

Ahmîfer his rapjdis credis mëledere ti&disf<br />

Hee fiint(quod minime reris) fblatia nobis:<br />

Augetopesfdixnimiûhgc mihi flâma (îipemis<br />

Sedibus:& dignos cg 11 mêlions honores:<br />

Gorporis vnamei toxta eft parstvefcere Codes*<br />

Conticuit tandem:&fadbuscorrepttis acerb»<br />

Indicio vultus lçtumfepecltoremonftrat:<br />

Infuper&fupplex tulîc vltfma verbaprecando*<br />

Nuncoculi's tu Chrifte poltdator opti'mus gqttts<br />

Arpkeme:lînqtutvitaLsrpmtusartus:<br />

Tepusadeft quo mefbueafc tua dextera[ phas eft:<br />

Maxîma prçpofui cun&îs tua numina rébus:<br />

Flammar um non ardor edax : non verberaferri<br />

Non homînum virestnon regum terruit ira:<br />

Vt me chriftigenûÇtnéia degente negaremt<br />

Hanccapiasanirnam;^felicifyderedoûésv

CF^wmatapatienstapidos ftoffic fumma Laurètij ft patiêtia ft cofti<br />

tia abûdcoftêditur qui nulla fiammarû violêtia fuperari pôtded aîo letiftfe<br />

mo mcdas ignib* âctctus Tyranni luicitta & cgcitatcm Uiudcndo argmt:<br />

pofthac Chriftum prccatur vc eius (piritus in regnum calefte recipiatur.<br />

Ordo eft. Laurentms fc3 Iguita patiens fiammarum tolerat.i» patitur pro Qf* a<br />

Chrifto.i.propter Chriftum gftus rapidos.i.caJidos:repete fiammarum ft<br />

K J ï a o<br />

hoc aura.t,auxilio diuino vementi«i.!abentt CflitusJ.de calo ipfe JLaurens<br />

tius afifitaus.i.crudatus fupplido.i.tormento & repoftus pro rcpoûtus pet<br />

fincopen in medio igne îliudita, irridet errorem cgfaris feilicet Decg impea<br />

ratorismirabiledittu,i.que.res eft mirabilis ad dicendum AhintericCtio<br />

excerantis credis.i.putas me feilicet JLaurentium ledereJ* oftendere his te<br />

dis j.hmufmodi ignibus.nam tui ignesfunt nobis refrigerio : vnde fubdit<br />

bec funt foiatîa nobis quodJ.qucm rem tu minime rens.i.nô arbitraris ita<br />

«ne vt ûnt nobis magna iolatu hgc fiamma qua ego nunc crudor felîx.i. fa<br />

lubris quali foelicitatcm acquirens auget Xmultipiccat nLmium*L valde mi<br />

hi opes.i.diuitias in fedibus fupernis.i. in regno calefti ft auget honore»<br />

id eft gioiiam dignos cali melioris. i. regni calcftis vna pars corporis mef<br />

eft toxta.i.decocta tu Decivciccrc.i.comede eam partem fodesJ.fi audeas<br />

Sodés quidam aduerbtum precationem vel exortationem denotans arbfe ^<br />

tràtur, fiiicianusputatdîeverbum. Ait enim quedamvcrba c(Te quç in ^ 0lics<br />

*<br />

vfu deficiunt perloms vt cedo:fodesdalue:f uris:infit;inquam;foretfi;o:diff<br />

etumfodesuaudes: vt fis prou vis;ilicoproinlocol^urétiu$c6ticuit.i.<br />

obmutuit tandem:tandê mco iudicio vacat: quia Laurcntius non diutius<br />

loquutus fuerat in crate: vei ba JUurcntij nunc predifta non longam moral<br />

expiicant : ipfe correptus.i. affumptus fadbus.i.ignibus acerbis. i «mole?<br />

His raonftrat. i.ofondit fe letum pectorc animo indicio J*figno:teftimonio<br />

vultus.ûfaciei quoniam vt vult Ariftoteles vultus eft aut triftidg autgatt<br />

dij vel timoris vel fpei index infuper.i.deinde ipfe Laurcntius fupplex tua<br />

lit.i.edidit vltima vcrba.i.nouiiTima dicta precando J. orando. Virgiii? dis<br />

citq3 nouiHïma verba. Tu Chrifte dator.Uargitor poli Xregni caieitis op*<br />

timusafpiccme nûcjjntam neceflariatêporisoportunitate ocuiisgquis<br />

.i.iufto afpeftu. Virgilius.l\Lecfaturnius hgc oculis pater afpicit sqursfpis<br />

ritusdtalisJ.vitaipialinquit.i.deieritartusicilicetcorporismci.Virgili^<br />

Outn fpiritus hos reget artus/Tempus adeft.i.prcfens eft quo feilicet të*<br />

pore phas eft vt tua dextra.i.potentia foueat.i. protegat : tueatur mefciife<br />

cetLaurêtiumegoprepofui.i.prctulituanumina.i.tuamdeitatemîtuam<br />

maieftatem cunttis rébus kilicet crcatis:ardor J.eftus édax.i. vorax fiam?<br />

roarum non verbera ferri.i.maflf fcrregtnon vires hominum.i.omncs hu?<br />

manf poteftates non ira.i.iracundia regum.i. principum tyrannorum terc<br />

ruit.i.ftupçfccit me vt ego negarcm me de gente fanftaa. venerabili Chri<br />

gcnumj.Chnftianorum.HçcSeruij regula.Qjiotienfcun^nominaplu Régula<br />

ralis ft ûngularis numeri conucrtuntur:refpondemus viciniori;vt ecce hoc Serug*<br />

Ioco currui:non armis rcfpondit.Eadem ft in diuerfis generibus eft obfer?<br />

natiovt magis vicino Que mafeulinum lit ûuc feemimnum rcfpondeamus:<br />

puta vir ft mulier magna ad me venfcSi autem plural! numéro velimus<br />

S*<br />

*

Eaurentiados r<br />

«({almafcaffnnmtianfcamttsntctSedhvtrft maHer msgnf ad me **he:<br />

nmt.CapJas.f. allumas hanc animant (citicet mcam ft dones fatlici fydete<br />

,f,regnocaltfti:quodp^sChiiftianisfoftobitumdebetuï.<br />

Oppetithe/:dicens:cIaudunturlumina fomno»<br />

Aetemo:$dongacapiûnturmembra quiète:<br />

Ernïcatenpolûst&tradusfulgore ferenat<br />

Aereos:fùbito patetaltï ianua ccdfc.<br />

Maximusçthereis domibusdemittitur ordô<br />

Spirituum:expuUâvolitabantîio

Stephams* FoX*<br />

Sedpalmam réfères cglidignatushonofef<br />

4£Oppei!t î?ec dicens Se. Poft orationem fuam ad Chriftum Laurent.^<br />

ftattm animam expirauitjgu* ab angelis f ucepta eft:ft ad regnum calefte<br />

euc&a vbi iempiterno beatitudinis euo cum Chrifto caeterjfgj celtcolis<br />

fruituitQrdo eftXaurentius oppctit-i. decedit:moritur: cjua&o icterrain Qrdo,<br />

petit.Virgiiius contfgit oppeteie. iUam qui viriliter oecâbebant: ae quam -<br />

voeem indignam viro forti emitterenttmordicus terram ore petcbàr.quod Oppeto*<br />

Homerus*bundeexprciïit.Seruius dicit. Oppetere.i. ore terram petere.i,<br />

mpr i.Hthîmologia eft: non autem compofitio: poflumus autê vti hoc fer<br />

monc ûc:vt per ie plenus ût:& recipiatadieftione3:ergo dicimns & oppetit<br />

ft mortem oppetit ûcut ft expirât & anima cxpirat;oppetit ergo diccns hec<br />

q diiià iut: lumina.i.oculi daudûtur îpno eterno k$ mortis ft membra ic3<br />

X-aur entq capiuntur.i.dctinentur quiete Quia femper in tumuio iacebunt<br />

vfqg ad diem iudicij. Virgiiius ait. Ht ferreus ollilônusan eternam daudâ<br />

tur iumina noftcmîemi.etce f oius .i. calum emicat.i.fp!endetî& ferenat<br />

i.darif icat traftus aereos .i. regionê aeris inferioris fulgorej* fplendore ft<br />

ianua.i.porta cali .i.regni caleftis patet i.apentur fubito: maximus ordo*<br />

i.innumera multitudo fpirituum.i.angelotum dcmittitur.i. delabiturdos<br />

mibus fthereis«i«ex calo;ft volitabât.i.vagabantur p auras «p aera & hoc<br />

noâe expulfa.i.tenebris noâurnis fugatis ft capf unu.iumunt anfmamfe<br />

licem.i.ipintum bcatiflimi Laurenttj at($ ferunt.i. portant fupra aftra au<br />

tea. Quoniam fupra ligna caleftia [unt beatorum fedes: omnes fc3 angeii<br />

canunt.i.modulantur vna.i.flmul difcrimine.i.diffcrentia cantus vartf .i.dfe<br />

uerfi gefta«i.fafla ft virum.i.virtutes viri feilicet JLaurenttjîoîympus id eft<br />

omnis curia caleftis fonat i.tefonat:ftrepit vndftj.teb omnî parte carmin!<br />

bus J.hy mnis crebrîs.i.aiîidiuis & olympus micans.i.fplendës Jetât vulgo<br />

i.paffim.O iuuenis (ciliect Laurentius felixîhfcfunt poet| verba qui Vite<br />

gtliumf mulatur in nono #neidôs.Fortunati ambo fiquid mea carmina pof<br />

funt i\f ulla dies vnjj memoti vox eximet moxDum àomus aaneae capitolf<br />

immobile faxum accolitamper ium

Laurentfadbs*<br />

Tam veto vtdeciusdidfeofFcnft» acèrbis<br />

Oppetijflfe vtrum:&fato expiraffefecundo<br />

Nomt:fulppIicij($ genus migraffeperomne<br />

Indomitum.ftimulis iraramtundïturimisi<br />

Ingenti fefe vidum clamor efatetur:<br />

Inuifiimq* focum confula mente relïnqmt<br />

Regia te&a petens famulis folentibus vitro*<br />

Improbe ferre tibi quidnoxiaproFuit arma<br />

Chrifligenas conttaîiuffif^<br />

Tune flammas deus ipfètuas extinguet:& enfesr<br />

Conteretîacviresfrangefcgladibfcjhiofum<br />

In te acuet : nonlongadïes nontuta tyrano elît<br />

Tertius elàtosfaftus iamfïniet annus*<br />

fT Tam veto vt Decius ftcPoftremo porta expedit quêadmodûroftoH<br />

t9 beatf leurre. LaurentQ Deci* nS meâioai tr.ftida eft afflifl* cp no ampli<br />

/ us in EàurentiS graiïari poterat qui foetus ex vita migranit Tyranni fnertf<br />

amirridës.ExtempIorex omnfnoaîocôfufus rurfus in regiampffdfdturj<br />

Ordo. Ordo eft. Tu vero.i pdpueCoiungûtur ifte duf pardculçcû rêreliquis ma<br />

T5 veto iotî oftendete vokim 9<br />

. Ergo oftendit hic $ quis -in alQs doluifletrnô tm tri<br />

doîuiffèt. Vfr.in.tXacnefdos.Tu vero ingenti pugna ceu calera nufn bella<br />

forêtîvt.i.poftq Decius oftëfusj.lffus didifs fc$ Laurenttf acerbis .i.moa<br />

Icftis:quiadicerat:Ahmifer hisrapid/scredismeîçderetedis. Cot-poris<br />

. vna mei toxta eft parsvefcere fodes nouiJ.precepfe vitq £3 Laurentii oppç<br />

tûffeJ.magnanfmiter ex vita migralTe & expiraile.i.decetTilTe fefo i, morte<br />

fecudo A £fpera:felid:nâ ïetus prefête Tyrano die mortis obflt & noui t em<br />

indomjtîî.i Jnuiftu migraile.i.tranfyfte g omne gémis (upplfcyj. totmïtt

Liberfecundus* FoXT*<br />

Tynnnus tixnditur.î.vexatuï ftimuîis.i.agftationib«s quafiaîcarib^imfs<br />

approfondis irarum ft fatetur.i.cenfet fefe vfftum.U Laurentio fïïfcratS<br />

ingétidamore.crldidt*Credo^iâperartê magica vifti fum 9<br />

:&relinquit<br />

*t defetit fodi J.igne inuifum J.odiofum mite cofufa.i.turbato aîo petcns<br />

«i.requiris tecta regia fc3 fua:ft hoc famulis.i.feruis folâWU. cofoiâtib*<br />

eâ vitro va non rogatis.O improbe.i.Tyranne împfe:hec funt poetg verba<br />

Tyrânum carpentis & criminantis qutdXad quid profait tibi ferre.i.porta<br />

re arma noxia.i.permciofa cotra Ghriftigenas quart dicat nihil prof ait tibi<br />

ft obftare Xaduerfarucotrariari rafTîs. i. decretis tonâtis J. fummi d ci ; ipfe<br />

deus^xtinguet.ûabolebit f lamas tuas .Lignes quibus pios Chriftianos co J^ 0ÏS<br />

u c d<br />

buris.ft côtetet:diiîo!act enfes fc3 tuos & franget.i.rôpet viresa.oêm po* J*<br />

teftatê tua ft acuet J.acuëdo ïpetiet gladios tuorâ fc3 fubditorS in te.i. co*<br />

tra te.nà a fuis cûfilio qui Cefari eiegerat ptinuo in medio barbarora Qnu v<br />

interfeft* eft.dies.i.tip* no eft lôga.i.diuturnS nec tuta.i Jecmu:trâfqml«».<br />

lum Tyrâno.Egregia eft certe Untitia maxime Tyrinis côgruës* lUa tya<br />

rânus miferrimus quifq3 eft brcuis ei* vita # nihil ei eft tutum qui alfi<br />

duus comitaf timor.Terti* annusfc3 imperQ tui quia tertio anno impert)<br />

fui per#t;fïniet.i.terminabit elatos faft?.Muperbiâ tuâ modû excedïtë.<br />

Iamc| aurora nouam pulfacaligine lucem<br />

Extukratîrutilifcj ignés fubtraxerat aftris:<br />

Cum pius Hippolytus(quatiatlicetoïa terror)<br />

Iuftino facrorumibatcomitante miniftro:<br />

Infpicitimpofîtumdiris vt corpus amici<br />

Çratibusunfuetas çrumms fletibus imis<br />

Profequitur:toxtofc£ dolet mœftiÏÏÏmus artus*<br />

Extemplo corpus tollunttcapuloq? reponunt:<br />

Vcranum ad campum portant: mit vndiq? crebra<br />

Chriftigenû m^us : &pôpgmcomitatur amans<br />

Fletibus mdulgôastcunâi mm facra mentes

Laurentiacfos<br />

De more exequias peragunt:laudef($fé|)ulchra<br />

Addunt.extremfs demum memorabilefunus<br />

Sedibus impofitum verano conditur agro*<br />

Iamq3 aurora noua &c. In nouiffima îcftfone poeta abfoluit op 9<br />

hoc »e<br />

feras qualiter poftridie manc Hippoly t 9<br />

c5 Iullino facerdote corp 9<br />

Ofdôf<br />

beatiflï<br />

mi LaurëtQ ex crate eripuit indc ad câpâ veranthulit vbi id fepeliuitOrdo<br />

eft. lâcgauroraJ.pidma pars pofteïf dieiextuleratJ.emiferatlucë nouâ.i»<br />

lumen a hoc caHgine.i.obfcuritate nofturna pulfaJ.fugata ftfubftraxerat<br />

i.abftulerat aftris.i.ftellisrutilis.i.daris fgnes.f.lucëquia oriëte die ornnis<br />

aftrorû îuxextinguif .Cû\ i.qn Hfppoîyt 9<br />

pius.i.religiofus.ij> Chttftfanus<br />

effet cj> fepelîëdi Laurëtij CUÏÛ haberet ibat ft hoc I uftino miniftro facroj*<br />

riM, facerdote comitâteJ.fociâte licet.i.quis terror fcj Tyrani Decff qua«s<br />

tiat.i turbet oîa.i.eutSa.fila pîericg vt fupra relati eft adeo Tytâni fçuitiàl<br />

m etuebât vt baptisât! recufarëtîvt.i. poftq Hippolyt 9<br />

infpicit corp 9<br />

amici<br />

fc3 Laurëtfl impoGtû.i.collocatû cratib 9<br />

diris J.truculëtis.Profeqnif ftcs<br />

tibus imis.i. abûde lachrimaf ft plotat erunzs.Mabotë aut tormëiu infue<br />

aeriïiia tas.i.nou5 quafi infolita.Aetûna co.içro.i.tQlîo.Jeuo.Froprie<br />

grime dicûtur furctnuî| quib 9<br />

vistores farcinasfuas religatas tabeîla inters<br />

pofita ferrecôfueuemt.hincfa&u vt # lafcoiib 9<br />

accipiaf vt Herculisftûne<br />

& doleti.egrefert artus J.mëbra LaurëtiJ toxtos ft «5 tortosvt perperâ in<br />

aliquid codidb 9<br />

icrfptu inueni.i.eobufta vt dfcwt affata: toll5t.i.portât ex<br />

tempîo.i.ftatim.iHco eotp* fc3 Lauièti3:aut rollût.i.eiigSt vt poiîit in ca*<br />

pulu immitti facili 9<br />

: nâ aliter effet Hylleron & Prothercmft reponût.i.re<br />

Cacul 9<br />

. f 0 n r f<br />

" t<br />

^apulo.i.inftrumêto il!o quo mortui ad fepuîturi fetûtur. Capul*<br />

^ * ftcapulumaeapiëdodfftûcffntrafea^<br />

dtf

- FoXltv<br />

Adpfxftantcmvirumdo^PetrumRofTetum<br />

poetam prorfus diumum deJLaurentiados lu<br />

dîciotNf Bonalpes fuus*<br />

VidimusandinosKoITetedifertefu^ ?<br />

Laurentic^ heroo^maximagefta pede:<br />

Quarts an externas yaleant volitareper vrbes<br />

An laribus femperfint mage tuta lins*<br />

piaagenetrepides:fàtet.^^<br />

Et Laurentiadem profertïn alta tuanu<br />

Fronte ferenata cunéki mihicredkopaiTim<br />

Exdpient/jreïegentl acvbicimcjcolenfr<br />

. Adlnuidunu<br />

Soliie tuam céleri vomitumiferçmul^bilem<br />

Velwdeasoc^<br />

NuUalibido fubeft : nugç nec habenturinanes:<br />

CltinâafubMftbri<br />

DecuiusLaurentiadoseditioms Erafeu teta*<br />

pore*B4ubitaneuni diftichom<br />

Virgûiei fuit hgc quintum ppftneftorapartus<br />

Et tribus adiun&isl^^<br />

Finis Spes no ftra leius maria AmeXaus deo<br />

trino 8c vno femper optimo maxto<br />

%l matri totiA curiae ttiumphanti*

BetrilSoffetiStepbame<br />

fiuceposdebeatiflïmi ^tomatyris Stephani A*<br />

gone eu docMïïmis JSk Bonefpei puteani trecefu<br />

commentants*<br />

ILLVSTRISSIMO PRINCIPIMA*<br />

xi'miliano Sphortiç Petrus Roffetus 4SJP;D*<br />

Vmperfçpemecû plûrima repus<br />

tare emtnêtifïïme princeps : ftatue<br />

req? nequaqmttfîs âbftineretfadû<br />

eûvtdktiflitiièânimusmè^ peit<br />

deret qmd feribedû foret op tirnû:<br />

Non enim ignoraba varia materfâ<br />

rerum effe q fty îo âptifflme congrueret: fed mate*<br />

rise varietasftylû adeo detinmt vt vires ingenij ex^<br />

tenuarettquod p%rû(Ç excellêtilTïmis vatibus eue<br />

nirefolettquibusfcribendicupido mceflît dmerfa<br />

fe vitro offerente copia: verû tuus ad lutetiaparrhr<br />

fiorum aduetus hanc cogitationis moleftiâ fubftra<br />

xi'trfuperfuït dùtaxatvtid feire arderêtquodoïbns<br />

ad religione ^delTet & tibi tuifq? admodu gratum<br />

efl^ïtaq? tua caufa martyriû înclïtiïîmi jptomar^<br />

tyris Stephani exorfus fû : que ardêter & tu & aui<br />

tui ptoauicf coîuifliSf Edit/oneni (fateor) vt tibia<br />

t(us gratificarer prçcipitaui: fpero tn fore vt quod<br />

opus tuonominidïcatûeftdeofecundate féliciter<br />

exeakValeîacRofïk^<br />

lucûqj certe ex antmo futurûtdïlige^<br />

fendkMartiisiMtDtXVIt

FoXIIL<br />

^Baptiftçmâtuatti defanéto Stephano carme»<br />

quod in ftephanidemargumcnturatxfaftis<br />

affumptumcft^<br />

Alteralux primt célébrât folenma teftisî<br />

Primores fidei feptem légère miniftros<br />

Infignes probitate viros ante omnia caftos f<br />

Qui regerent muliebregenus viduafq? nurufqjf<br />

Iftorum ex numéro Stephanus Fuit :ipfe docendï<br />

Ipfe gubërnandi curam ofïïciumqj gerebat<br />

Strehnue:#hune odijs infeâabaturacerbis<br />

Plebs iudaea neci iuueni dare certa pudicum:<br />

Prodigij s 8C enim magnis erat inclitus inter<br />

ChriftigenastMirifq? modis taxare folebat<br />

Perfidiâ iudseorumfigmenta dolofq?:<br />

Dum frémit hsecrabies/laqueos dû tedere certatr<br />

Ëcce lupus de genterapax ifaeide Saulus<br />

S^infôttvtinhuncprimas exercèat iras:<br />

Iftgreditur turbam verbifq? potentibus ignem<br />

Semi^ttaccenditijanimo &fufcitafarma:<br />

Pro patrïa pr o gente monet prolegedeoq?<br />

Monpugnarenepbasfgenus extirparenephandïï<br />

Effe opus exclamatrfaffi mala femina Chrifti<br />

In tcnetis obolenda hçrbfs ne furgat in altum<br />

Immortale feges animis paritura venenum*<br />

Talibus alloquifs prèceps excita iuuentus<br />

Saxa rapit: volitant in morem grandinis orbes<br />

Marmoreitmulticj fugmt de moentbus vnum:<br />

Hecmora: nec requies:pulchrum%uire putabâtî

Quo$ magis noceantf augent clamorefurorem:<br />

Ipfe vbi & ft&fhim fentit madidumcp craore<br />

Vicinumq* necif genuaincuruauitfetaftra<br />

Sufpicies vidit Chriftum celofq? patentes:<br />

Atcfj ait:o codorum opifexignofcemeorum<br />

Carnificum furijs [ Sauli miferere iuuent^:<br />

Nam nec^ fe peccare videntîmec^ accipe teftem<br />

Chrifte tuumsgentemqj tuam feruare memêto:<br />

Sic ait;& (andam tenues efflauit in auras<br />

Sufpiciens animamu'acuitcf in fanguine corpus*<br />

Altéra lux primi.Breuiffime Baptifta qufcquid in aStbirs apofloîofum<br />

continetur hoc no logo carminé traôatrqucd certe a nobis latf us & liquidï*<br />

foret explicandum. fiifi propoOtum noftrum cxcederem? aut quia hoc car<br />

men eft facilimum vt interprétaiIone neutf g indigcre videatur. Dtctt enim<br />

primi teftis qui etfamgrece prothomartyr diàus.i.ptimus teftis. Infigncs<br />

probitate viro. Vïr JnGgnëpictatc vira. Dum frémit, hgc rabics.fenfus eft.,<br />

Cum quotidie fudej cogitarent quibus falîacijs dolis ve Stephanus excipe<br />

retur tSaulus qui pofthac Paulus dt&us ruit cun&is adxazdcm beatiftimi<br />

prothomartyris anima addidit No cm fut audiëdi q iudfps ad Stéphane<br />

lapidandum a Saulo prima exciiatos cffc dicunt; non certe nofcunt quanta<br />

inerat iudfis obftinatio & inuidia qui prophetas omneis ocdderat:ft Chrf<br />

ftum Pauloante crud affixetant:& quanta Saulo tam fcçlcratf fadnoris ht<br />

feratignorandaquiiudeorum cxemplo prouocatus Chriftianosmolefta<br />

bat Mam necj fe peccare vident Quis non fe peccare videat qui tnuiàom<br />

ftymulocommotusinnocentem occidit? Forte dices tsmulatu* diftutn<br />

illud. Ignofce tHis quanefdunt quidfadunt Mon oinoin facto illoditfo pce<br />

cati ignorantia oftcnditur.fed pcccati magnitudo ft fpedes jfcnorata. Ideo<br />

fenfus cft.Sdunt aut fe peccaretfed quod ft quantum peccatû in Stephano<br />

lapidando commiferint/nefciut «Roffetus multo verius ft ornatius g Bapti<br />

Ha cccinit in StephanidcTucj? opdme rcflor Iftorum miferere Hbens qui<br />

Triftia nobis fata paranttnon quata inftant fua crimina nofcôt Hoc cft:n5<br />

nofcunt quanta .i. g magna Gnt fua crimina « His fgitur ptttmûTis egrcgâ<br />

poeta2noftriinterpretationem aggtediamurt

* Stéphane ~ J^^HPJL*<br />

P.ROSSHTÏOPVSpEMARfTMS ^<br />

beatiflimi S tephani protomartyUfed egregîû<br />

principem Maximil/anum Sphorti'am*<br />

Ffera qmd (axis mfbntem preffe tio*<br />

ritira<br />

Hebraei generis nobis aperfre m?<br />

propofi*<br />

pidoeft*<br />

In exordfo huius interpretationfsfvt reor)id tepetete fupettiaom effet<br />

quod habunde in prfndpio Laurentiados feriptis wiâdaui mus. Sed hicfvt<br />

tt expîicandf cura maiorjaltior fenfus eft qwçrcdus: ft eu tota oronfs drue<br />

ftura Gr.gula voeabuta funt perpfdida. N 6 cm qd fupra dtâû eft/vt leftori<br />

bus labor itérât? inquifîtiois fubftrahatur/breuiter memorare dedignabor*<br />

FoetarûIatinorûveftigiSrelic^ogrecommore imitatus primo proponitt<br />

deinde fnuocattpoftrejno narrât Proponit quidem materiam omni duob*<br />

verni us includens quam in hoc opère tra&aturus eft. In hac certe propofl<br />

tione fummo cum ornatu ft verborum eleftione breuker adeo côtenta efl<br />

snateria/vt breuius faîua fenfus fntegritate fieri ni potuit.Porro inquit pee<br />

ta mihi prfdpue îibet recenfere ucutiiudejl furûs eflerati atq$ haud mediç?<br />

cri inufdfa offenfî protomartyrë StephanS nulîi culpf obnoxiû lapidib* op*<br />

preffetûkHt que. prima ta feelerati fadnoris orfgo quod imputé ad fapidâdS'<br />

innoccntêcopuferit/detegâ.Sed vt diligês et ftudî'ofus leétorhàc propofîss<br />

tioni grautu verborû ft acutiffïmi fenfus inopi effe nôrutet/didfonû pon*<br />

dus altquâtuttrexplicabo. Ira hebrad generis. Plus emàicitira hebrçige*<br />

neris q hebrçiï genus ifati: vt plus eft auaritia hoïs ius violât q auarus ha<br />

roo ius violat.Plus etia Herculis fortitudo âuodecim môftra perdomuit<br />

Q Hercules fortis. Addidfc effera vt maior ire. dementia ft iniquitas cften?<br />

datur. Efferata per Smcopen effera/vt faudata per Sincopen fauda, Na effe<br />

ta (îue effetata.i.emdelis inftar ferarû fafla. iMon enim ira fudeorû qui Sfe Erafta*f<br />

hanû fanftiffimû lapidabat/eft c5 hcminib* fed eu feris coferida.Vfr.de<br />

MexItiotEt fila effera vis animi.fnfontcm.f. nulîi feeleri obroxmm. filons<br />

ne Iudeorum fceîus augetur qui Stephanum nonmodo vfcfo carêtem fed<br />

ft de falute humani genctis fcene merentem fnterfecerunt.Sonsautcma Sons*<br />

fonando deèuftnmAAn quo cuîpa fonat. fnfons.i in quo nuîla cuîpa fonat» I nions*<br />

Quom'am fn eft prluadua partiruîa. Hebraef gencrfs.ab his certe interft*<br />

#us eft vt pote a fuis fdlieet hebrf fs a quffcus protegi aduerfus eentilcs de<br />

SebattpïoquorôJaluteadterrapdpue venerat Chrifti;iJlûeiTi^Chrifti

^ Stepharus* *<br />

Cuddo g* e<br />

8 cm<br />

mrftfpfcabat/Iapfdaucî5t.iSIoWs aperfre cupidoeft.PI|rfq3poe*<br />

p<br />

* tam criminari nituntur qui cupidïnem in ftultum dumtaxat cadere dicunt<br />

femidofti vuigi veftigia imitati. itfon folum ValcrtJ Maximi teftimos<br />

niû dtent/velim :qui dicit cupido fcribendi mihi inccfTit/ fed eorum etiam<br />

fcripta exceîlentilumaintueâtur qui liquido oftendunt: quemadmodScu?<br />

pido medtû fit vocabuiû/vt pote in bom aut in malâ partem accipi poteft*<br />

Otào> Or doeft .Cupido.i.defyderiâ: voluntas eft nobis.i.mihi poetç.pro fingu*<br />

tari pluratiu 9<br />

vt tum apud poetas tum apud oratores crebro f ieri folet: qui<br />

quis vnus loquatur in prima psrfonattamen pluratiuo vtûtur.Eft nobis eu<br />

pido.i.habeo cupidinë. qn eft;datiuû régit fignificat haberc. Virgili*.Sunt<br />

mihi bifeptem preftanti corpore ny mphg. Superuacuû eft in re puerili in?<br />

culcare exempta plurima.aperire.i.explicareîmanifeftare; memorarî: aperi<br />

te pro aperiendi. Figura grfca eft qua crebro poeta vtitva t quid.i.ad quid:<br />

quare atQ legit quë:vtrucj3 ftare poteft:fed authori piacuitfcriberc; quid*<br />

quodcX fentêtiga fonopotius congruft. iragenerishebrciUgcntfs iudee»<br />

hoc eft iudçi ipii.De hebreo alias dicemus vnde originem habeatEffera.i*<br />

crudclis quafl moribus ferarum confona que, nulla habita mifericordif ra?<br />

tionelmpetSmore feraminStephànum feceruntprefferit proopprefferit<br />

tinterfeceritveiquiapremoj*interficio fignificat VirgiiiMamiammanu<br />

tenet 8 premit aftatfaxis.i Japidibus:ficutt folebat pumre noccntcs.i.infon<br />

tem.i.Stephanum pium omni vicio carentem. Ante omnes iudtf prophe?<br />

tas qui pro eoiû falute cslitus miflï erant vario tormentorum génère crus<br />

ciabant. ATec tandem Chriftum cruci affigere veriti funti:proinde poft<br />

Chriftipaflïonem apoftolos omnes & Chriftianos omnium primi perte?<br />

quuti funt : guis JMcro omnium primus Ghriftlanorum perfequutor ab<br />

hyftoricis dictus fit. Ex f?occomprobatur g> fie truculentiffime primante<br />

mi o inufdiç ftimulo coafti beatilTimum prothomartyrem Stephanum la»<br />

pidauerunt «CgterofqB multis cgOs a iudfa cxpulcrunt.<br />

înuoea* Calefti pro regeneccmquiprimus acerbam<br />

tio*<br />

Haufîfti:defcendepoIo:faciem^<br />

Qualis ïam ftetit ipfe feros quae terruit hoftes:<br />

Vincere concilt| cum tcfuroriftenequiuit:<br />

ËxpromêtatiÇ vote<br />

Humànipofitafenfus caliginé îucem*

Stéphane Fo&V»<br />

Ccmfeusarcedcamt^<br />

Ante oculos offerttpelagus fugiente procella<br />

Lxtatùftnubes abcunttpolus vndiq? fulget:<br />

Sedmodo duranatât(video)cûfangum<br />

Quaepcenascûmortcfcfûtîcafufcj mmatur:<br />

Incceptis vt dira mali vis miminis obftet<br />

Nonpatiarc:tuaeportatmea carbafus vnéis<br />

Laudis op«s:nuncire Ixcctîfluduf^ per altos<br />

Mecum efto .velif

' Laurentiados* *<br />

fîopefedt hofteé videticet ipfosfalfps telles & teteros Èudeps qui intoffl fe<br />

erant feros.iïcrudeles quaû fens ûm ilim os. Qjtn.i. quand o furor ifte quaû<br />

vilis ft aJbie ftus: immo iniquus conGlt) .1. multftudinis pharifeorï ad cote<br />

lia codcxatc vt Stcphianus falfis tefhbus accufaretur :nequiuit. i. nô potuit<br />

vincetc.ûfalfo teiliinonîo fuperarc te fc3 muiftum Stephanum.Emphafls<br />

eft. quaG dicai tdpfum qui pfidio fpiritusparadeti fretus yinci nong poteft*<br />

Conciliurn autem per c.a concalando.i\vocando . vel vt Var* ait.a coactio<br />

ne.Seu fecundu Fcftâ a populi confenfu quod certe minime probatujr. JUS<br />

per f.faibi décret Proprie viri eonuocad conciliurn dicitur. Vel meîius a<br />

conciendo.i. comouendo dedudû:fcd optimufejfçg leâor fenfu fuo abuns<br />

dètnecefîe eft, At

Stephatife*<br />

v<br />

PoXJVÏï<br />

Sed faxa.Mapides quitus Stephanus cefqs eft duta.ifoîidaîaut afpera na* ,<br />

tant.i.f luunt aut natare vidêtur eu fanguïne qui ex corpore Stephaniftfus<br />

eft : vt video qui fc3 ^ axa<br />

f«ûti. porta ti ^erunt panas.i.fupplidum c5 mot<br />

te S miiiâtur cafus. t. ruinant* Seio nônullos putaturos hune eiTe fenfum %<br />

abSde fenobis aperit materia deuti Stephan 9<br />

lapidatus eft cùi 9<br />

ob cedem<br />

fudeîtâttfcelcris authores Romanis bella ft rîeciinferétib 9<br />

exit5patTifntî<br />

fed ïe&P ficexponiturtabSdefenobfs aperit materia qug fine marorefetfe<br />

bi no pot ficuti Stephanus lapidûiftus paflus fufo fanguine ex vita migra*<br />

uitteum maxime deoaparête Jetari necefte eft.fie trifticia affid lieet du S t en<br />

phanus lapidatur.Tu non patiare.i.non permitte: vt vfs.i. vioîentia dira<br />

aduerfatinimica numinis qci.i.cacodemows obfteti. impedht aut noceat<br />

incaptis.i.iam inchoato operi.Eft em aemulatfo Virg.in.ifl.Georg.Si que<br />

numina leua finunt:auditq3 vodtatus apoîlo. IMam vt inquit Gellius deos<br />

quofdâvtprodeffentcelebrabât:quofdâvt ne obciîent plaça bât. Propm^ .<br />

V i u m m a<br />

VirgiliumquocgaiuntînuminaleuainGeorgids deprecari figniffcantem J<br />

quadam vim effe hmôi deorum in ledêdo magts giuuàdo potentem. La* *<br />

ftadttsgètiliumfup pu<br />

tanttcû nocere definunttqui nihil aliud poltunt q nocere. Dfcat fortalTe ali<br />

quis colendos efle ergo ne noceant: Gqûidê pofliint nocere: nocentUli i. materiam tui martyrfj quo tibi fempiterna laus<br />

ft gloria eft parta t ft Iiceti.oportet ire.^pergete in componendo nunc : ft<br />

tu Stéphane efto meçum per altos fluâusi.per gràdem huius operis ma<br />

teriamtft fleftamus velis viam.i. nauigemus.Côntinuat Methaphorara<br />

ideftcomponamus>Virgilius.Flec^eviamvelisiouantesJ.îçti.Ouareaa<br />

tem eft Içtad.Prçtercundn non eft quod ab Aul. Gehdè ouali corona tradi _ ,<br />

t t a<br />

tur.Oualis verocorona myrtea efttea vtebantur imperatorestqui ouantes ° "*<br />

c o r o n a<br />

introibant vrbemtouandi ft non triumphandi caufa eft. Cum aut bella no *<br />

rite indifta:neq3 cum iufto hofte gefta funt: ant hoftfttm nomen hutnikz<br />

ft non idoneum eft : vt feruorum pyratarumq? aut deédtione repente fas<br />

fta/in pulueref vt dici folet )incruentaq3 viftoria obuenit: cui facilitât! apti<br />

efTe vencris frondem crediderunt / cp non Mattf us/ fed quafi Veneris qui?<br />

dam triumphus foret.Pardmenimfcripferurrt/qui ouarent/introire folie<br />

tos/equo vehentes/ft Sabinus malTurius pedibus fngredi ouantes dicit le*<br />

quentibus eos no milîtibus fed «niueife fcnatu.Plura apud prifeos fer fpto<br />

tes oScndet Icftoïftudiofus.

<strong>Stéphanie</strong><br />

Rmaa* poflprfmoshominumîateiamcreucmt ertus<br />

Humanum genus: 8t trapus impîeuerat omnes<br />

Terrarum:ante alias cum gens hebraeatonanti<br />

Sblaeleâaforet:darif(5 incenderetaras<br />

ïgnibus:& ver as coleret pia feedera legfs:<br />

Sede frui cun&os cupiens deus îpfebeata<br />

Huicdeditinnumeros vates:quifanâaper omne<br />

Iuffatulerelocumîmirifc^ adfyderafîgnis<br />

Etmonitisegere viros^tcjorefupefno<br />

Euentus cecinere(vt ver a eft fama) futur os*<br />

f£Poft prfmos hominum ftc Poftremo Pocta materiam propofitâ ag*<br />

grcditur.Primum Iudforum ingratttudo ftiniquitas dcmonftratur : qui<br />

poft hitmatii generis inctementum ad veros facrificiorum ritus obfetuan?<br />

dos a deo eleeti funt qui fprctfs idolorum cultoribus eosfanftiflimflcgis<br />

cuttoresconftituft:milItq3 ad terram plurimos prophetas : quorum mos<br />

niris ft miraculis ft intègre, vite, exemplo iudei ad bene beateqj viuendum<br />

Ordo copellcrêtur.Ordo eft. Genus humanum.i.progenies hominum creuerat<br />

.i.adoleuerat iam.i.tunc poft primosortus.i.no uam ottgincm hominum<br />

feilicet Adf ft Hcg qui primi fuerunt homines a deo ereati vt pote vira foi<br />

Homo mina:a quibus moitales omncisoriginemtrahunt:homo enim a gra:co<br />

nomo. Dg 06j,fi m(|i vel ûmfliter que.eft Mius veraorfgo .huiccerteopinfoni. F.<br />

Quinti.ft thcologi noftri admodum aduerfantur qui ab humo dedudfes<br />

tunt:& impîeuerat trapus omnes.i.regioncs terrarum in quibus morta*<br />

les habitant Cum.i.quando gens hcbrga.i.iudça foret.i.effetfolaeleftato<br />

nand fdlieet a deo ante alias fdlieet gentcsftincêdcrct.i. inflammaretaras<br />

.i.altaiia aut hoftiam qui in arls comburebatur ignibus daris.i.lucidis vel<br />

f» opter factotum preftanriam immaeuiads:& coleret.i. veneraretur feedes<br />

ta.i.decreta pia.i.rcligfofa legfe verf .f. reâf quaz a iummo de© Abrabç ft<br />

MoyC data eft vt ludefeobferuandatraderetur. Deus fdlieet ommpotens<br />

cttjpiensciwitwfcflicet mortajes frui ti,poaiifed«beata ti tregno caleftis

StephamW FoXVII*<br />

fiamomiies fût vocad fed paud cIc

Stephaftis*<br />

Indomito:faxis aliûspullàtur adad:isr<br />

Vïuosfèrra fecat: viuis miferum extatrahuntuK;<br />

Vniusinnecuo perfunditur ara cruore:<br />

Cpntra phas 8C iura viri fihemore necantur<br />

(Quande cum trucifensraraefïconcordïa îufb).<br />

Enfibiis infpnte§:g^sjmp|a dad^shprret:<br />

Goîorumvltriees^<br />

ÇVerusIudjfquibus mcr,&ftc. Ap tuTimc n.at«iifuiTpotUcôtfruat:<br />

comcmorat em ûcnti I«df i ^«idimi ber cficiottim dei immemorcs nuila*<br />

habita falutis ft iMcrkofdig ratïoiîevar(|sctudat.bus mirTosadeopros<br />

phetas afoccruntïcum ab^fenbtari videreatiir*«nr|ifm *<br />

uerfa mortis gênera quf fanÀt&mi propheî|ob vtrtutem tulerunt. Ordo<br />

eiK¥eram.i fed I udei quibup impro ba mer^Umt^v^luntas:maliis ani<br />

mus inceffit Xquos inuafit.Perf|pe a poetis in quinto lococarminis herofe<br />

d fpondeus poni foie t vbi materiç grauitas/ maieitas expoflulat aut mat<br />

tôt aut Urogor. Non eurmadmifarinon poflunt quorundam ignorât^qui<br />

quodam acri ftomacho aiTerunt debere daâyluih in quarto loco poni ; vbi<br />

i pondeus in quinto fcerit ppfitus : fed erunt contenu exempta Virgiliano<br />

qui daâyiumïn quarto locauitvbi inquintofpcndçus ef?. Ait iir.it}. eneîV<br />

Mcreidum matri Dotidi ft IMeptuno çg|0. Plura apud eundem inuenient<br />

excmpla que, longum foret cnnumerare.nequicg.i.rion alias profruftra*no<br />

uerunt munera.i. bénéficia tdona calf.î «dei aut qu§ certe ex ealo illis prebe<br />

bâtur immenfiâmaximi.exiftentes immemorcjs iuftitfç. Quoniam gérai<br />

iiia tetra ft infanda nos* verebatur contra iuftidam infontes audeliter oppri<br />

meretgratia nuîla.i.nulîum meritum aut beneficium eft imuflisj. impffs<br />

lud^is.Senfusdl.ALullumcerte ludejbenefrcïumaut meritum pro reaii<br />

qua bene gcfta ailequi debent quippe cum tantorum dei bcneficiorum fur<br />

rint ïmemores.Prejtantiffima eft fentêda diuinitus prolataded vt admodi<br />

intelligatiir fenfus prof udks inuetfigetur / neceileê.Gratia hic pro virtute<br />

feu pro efficatia vel refpeftu fumitur : iniuftis gratte nulla eft.i. miufli non<br />

hafcentvllam gratiamj.berjeficiorum a deo aaeptorum refpeftum feura<br />

tionem: hoc eftitio» conûdérant bénéficia que, a deo acceperint quanta fue<br />

rint*Quoniam horum immemorcsfunt ; ideonullain gratiam habenc.

Stepfcaftfer FoXVIlI*<br />

Jati. Won enim congruit Jentêtis authorfe xpod :pîe>fc| aiunttpattol mê*<br />

«ces noneft iniuftis4,iwlJamhabent mercedem* Sed g bene dicerfot tgii nie<br />

.deant Jtforme iniufti pro feeleribus commilîis mcrceaej habebunt i. penj<br />

inferni perpétua. lMam dicit La&antius. In die iudiçtj lupis tapadbus erit<br />

fua merces.tpcena.fupplidum eternum. Iudçi preflere.i.cruciauerunt iup<br />

pltcfis>i.Wme«tisnouiM4nfolitis:maxu^<br />

gente quos prophetas deus miferat f MegaùCT^<br />

datiuuspro aceufatiuo. Vir.lt clamor calo.i.ad cedum ft dedere Içto.i.jn*<br />

*erfece«inkEgO|>0etacar^^<br />

plicia crucior.i. perturbation agitor. Virgili*. Horrefco referens. Ipfa mis<br />

Ic3 mca recufat.i.ncgat memiriiffe.i.memorate genus.i. fpeciem nephldï<br />

Ctetramfup^icifvarfl.Uraerfitormentf/quoprophetçaucfcbantur.Vit.<br />

Quàg animus meminiffe horret luftucj refugit:fed hoc in loco vt fenfus<br />

attthorisrarja^<br />

chetas ftSpiehtcs 1<br />

*f&iÉâs ft ex ïllis occïdetisV ft crucitigetis / ~&kx el$<br />

flagellabms in fy nagogis veftris/ftjifequimini de ciuitztc in duitatem&s<br />

i.partim prophecarum patitur exflium .i.exaht hic.i.aliquis vtpote Damd<br />

daturefcavelutfc3dbusleoni indomifoi.inuiftovelferoci.Muïtoplura<br />

infacra pagina çomperientu» aîius k$ Hieremias pulfatorj;. pçrcudtur fa*<br />

jris :<br />

adaa.srf,impu^^^^<br />

abundefietmêtio.Addam Hieronymi argumentum in Hieremiam. Hie* Mon'<br />

leiwia^afiathodMes/quUft^^ Kittem,<br />

apud taphriisïniigyptô a populo lapidibus obrutus occubuit. lacet veroî<br />

eo loco fepuitus/quo du

<strong>Stéphanie</strong> '<<br />

ara aWeo.Sangiris cnlm iufti eftafas vmdtâam aeko perittejaf retrerafa»<br />

^infsetlufiinimià vidfcctur.Dictt Pfal, Qjion famrfquf rcns fanguincm<br />

€orum recotdatus eft/non eft oblrtus daroorempauperum.<br />

Quaecselfis vtcunébpaterprofpexitabafîriV<br />

Ommpotensfecum mortalîa corde volutanst<br />

Vltores anfmos fubîto non induifcorbem<br />

Vtpraefens vindîétepremafcfediiira vocarè<br />

Humana «imelïus voluît:morcf

Stéphane FoXIX*<br />

ïhptimit&dodxim pedibus chkomiepdliu<br />

{£Qugceifisvtamfo<br />

mus mortaliô femper faiuti confulit qui flatta in iudeos animaduertere re<br />

' eufauit guis plurimis prophetarâ cfdibus ad vltionê effet prouoeatus, AI5<br />

tm vnicâ filium Chriftum / qui mortalibus errores fubftia'oeret humana<br />

figura veftitus/adorbem terrara mittere dedignatus eft:fed iniquiflimi m<br />

d|i femper diuinis monitis faiutem aflfercntibus répugnâtes CbriftS tèlu* Q »<br />

tis authorcm acrius perfe quuti funt. Qrdo eft.VtiJ.poftçj qtrç cunâa fcj<br />

facinora impiaqugue impie a mortalibus perpetrabantur pater omnipotès<br />

prolpexit ab aftns celûs.i.de calo vbi aftra funt. Quia profpexitde excelfo<br />

iaricto fuo dns de calo in terram afpexït/ voiutansj.cogitans:reuoluensfe<br />

cum corde mortalia.i.fragilitatem humanam. Virgiiius* Talia f iammato<br />

Iecum dea cordevolutans:non induit J.non accjpit iubito.i.repentc animos<br />

vltores.i. voluntatem vlcifcendi vt vmdi

<strong>Stéphanie</strong><br />

MfiiWatttt^<br />

frémit honidus oie auentotfl forte fogerit dextras fc3 medid maimJTaliis<br />

f brcs.i.medicabilem vlcus.i.tefia morbi malignitas.VIcus aotemeft tt(t&<br />

VKUS. ^ claofonjajjguji-as^ Vttgilrâs,gG quisferropotuftrefdndere fummum<br />

f vlcerisbs/aiiturvidum/viuitq3tegerido. Vulnus vero eft hyanspatenfq^<br />

yulnus igçjrtura corporisiâu fafta tangitur fcj a tnedko cutàdo,U dum curatur.f.<br />

purgatuu fanatur. paflTiue em curado acdpitur.Ott.nis authore Seruio ge<br />

rundgmodustamabagë^ proftrtu*<br />

ytcantando tu ttlâoi«dumcàntas: Etfrigidus inçratis eâtando rSpitur ans<br />

guis,i. dum incantatur.Hçç Scrutas. Ipfeeouus ardcns.i.propter vkus ta<br />

Ctum iratus/aut furicns/expïimit.i.exptomit iras ingcntes.i. maxiir.5 fu*<br />

rorem oculis quos prç nimia ira ft dolore accidue motitat mox.i.ilico/vbi<br />

contaâi vlceris dblorcm percfpit vel fit ordo.equus ardcns oculis.f >per ocu<br />

los refplêdehs exprimit ingentes iras naribus ft repellit.i. retfdtpedfbus<br />

jn quibus ingêtem yim abtgendt omnia ab fe babet dcftum chirotiaXpre*<br />

ftantiffimum medicumqua lis fuit Chiron. Nomen pteprium proappcila<br />

rwt*» ttuo.Fuit Ghironmcdicus excellens/cêtaurusftachtIMs^pr|ceptor/Satnf?<br />

l*nirori> jriflphillireji^ iuftiffl<br />

mus optimufq3.Fuit entmmedicfrjf inuentorquamabeoEfculapius dû<br />

&cit.Tâdem deorum miferatiom: cum ex viùtare obgftet «lattis ad aftra<br />

^ilagittarius didtttï.<br />

Tum vero magicis pix>ducere cantibus ollî<br />

Chriftuingentem eafi^aferut:ftygiof

Stephams* FoXX><br />

3fi[Tum veto magfcis ftç.Hic iudforï iniquités & mutdfa m preripftf fUtff<br />

fe oftenditur.qui Ghriftûm^d falutem humsni gencris a deo miflû tôt mi<br />

tacuiis tantacj vît tote prediftû varijs maledidds afficere ft tâg iegis diffipa<br />

lotem ft eueriorem ctiminati non erubuerut ft tandem etiuetfis cruriatib?<br />

affiiàum cruci aftigere .indepoft eius pafïïonë nonnullos apoftoios oppreffe<br />

tutrcf tetofgj omnes a iudea cxpuierunt. Ordo eft» Tum veto.i.pra2dpue. Qrdo*<br />

Coniungu»curiftsdujpadcul*(vtfa^ TS vero<br />

oftender* voiumus. Er go oftendit hic % guis in alijs iudg: fremuiftent non<br />

tantû tamen fremuiiîent.VirgnTum vero ingentê pugnà ceu caetera nufâ<br />

beiia forent. Ola fdlicet illi tudgi ferirnt id eft dicunt Chriftum ingentem<br />

id eft maximum» Virgilius* Simulaecipitalueo ingentem ameampros<br />

ducete .i4efficercjea figna .i.huiufmodi miracula câtibus magids.i. magica<br />

arte/ft monere,i,exatate ftygios deos.i.cacodcmones in fiia vota .i. defide<br />

ria. VirgJluFlcCterc g nequeo fuperos acheronta mouebo, Votum a voue votum*<br />

do eft rjromiflio faâa deo.Sed quia ea valdc defideramus quçvoto a deo pb<br />

feimus fit vt aliquâdovotû pro volutate & deflderiofumatur» Vnde voti cô<br />

potem dicimus eum qui deiideriû fu5 aiïequutus eft» Et pro voto fucced*<br />

ie»i»deûderio »Indedict potoïaex mmimti votofiuntift tefoluete.Leuets<br />

tere:abolere ieges prifeas J.andquas a deo mpfî ad iudeos datas» Al on fatis<br />

fubaudi eft.4,nonittflidt Ç eu dteerlnteffè màgS ft legts euerforëfed ipfl ici<br />

dad rapiuntpropere»i»celéritét hune fc3 Chrifti .fia iuda proditore id pro?<br />

curante in monte oliuarum a iudejs capitur ft fatigant »i» crucianteummil<br />

le moiis.i. vartf s fapflictjs penftus»i»valde ft audent keleraie.i. coinquina<br />

reîmaculare dextras icj manus cruore k$Chtifti Siaudent» Ifta iunt cum<br />

vehementiftomacho ft intimo mentis afteidtt^roferenda. depofcere.i.rej<br />

tere ad panas diras.i.ad acerbu3 lupplicm cruels mortem elegerSt* In cru?<br />

ce autem vt JLaftantius ait hommes infime, conditions vt pote fçrui fup*<br />

plicmmpltàtebanmr.Crucemvemesgabalumvocauerat. Furornouus. ç t u %<br />

i.magnus quafi dicat ita iteratus ft multiplicatifs vt nou? effe videatur pul *<br />

fat J. agitât ;t>Jgat corda icaiud^orq intima J.profundapoft^umJ.paiTio<br />

nem eiusfcilicet chrifti» ludgt fçuiftimi inuadunt.i.adoriuntur comités frj<br />

apoftoios charosj.dileâos quos feilicet comités ipfe feilicet Chriftus te*<br />

tu potens liquerati»defenterat apud iudeos vtouesde&dbmo ifrael congre<br />

garent anteçj ad alienigenas traniîrent pellunt »i» ex trudunt altos, i.ali quos<br />

apoftoios. immo omnes extrudunt extra iudç a3»Et truddant.i.fntcrfidûtt j .<br />

oeddunt altos fdlicet apoftoIo^Q^omodo alios pellunt aliofej trucidant* 7!ÏÏ?jf u<br />

*<br />

Cum omnes apoftoios a iudça expulctint & Stephannm dïtaxat lapfdaue iÇÇllQ<br />

*<br />

tint.Xalis enim veritas intégra maneat/ fit fcnfus.Herodcs diuum îacot 5<br />

ocddlt ft-quia ob hancc|dem videbat fe valde gtatificari fudejs : non dubi<br />

tauit diuum petrum in carcetem conQcere quem occiderc geftiebat fed i lie<br />

tniffo angelo mords perieuluj cuaût. Itacj îudfi diuum lacobum truddaf<br />

fe cenfeantur qui Hcrodi fauorcm & animum ad caedem prç ftabant.Tructè<br />

dmt ergo alios fc3 Stephanum qui lapidauerunt ft àimm lacobum ad eu<br />

tus c$dem Herodihuorem ft animum prçftabant qui maxime laftabantur<br />

cpiilcdcifamulosoccidcret»

Stephafttsv<br />

Forfifcâtt aetatem îuueni's formofus agebafr<br />

ScdibushebraeisStcphanus:qucmclîccrenunq[<br />

îam(kfasvllapotcftd^mnîcopîacantus+ **<br />

^Synccrçfîdeicuftpsinonmobîlisynqt<br />

Quo non plus altct fuît aequusihumen abunde<br />

Senfibus impleratmentem ccelèfie fupcrnist<br />

Is cum fex alîjs ynô pïus orc mmiftef<br />

JBîgîtur îcum devidufs difcordia quondam<br />

Chtiffigetwm fôièttextemplo pi'a ptouidusvltra<br />

Officia cxerccttfimul ad Chriftû excitai omneis<br />

VQatusi&nQfeçcoelcfliadonafalutis<br />

Vf

Stéphane FoXXL<br />

tfe carminfs vel poematfs. Alfl leguntdfafnf gtotia cantus.quod leftfoni no<br />

wwîtum alienum foret fed copia legatut neceffc etfcCopfafvt pîertcg aiâtj -<br />

a con & ope:fed reftfus a capiendo:vt fit copia : quâfi capfa #multa capiat. Copfa;<br />

Eft enim nonnung facultas feu poteftastcrebrtus copiant facere q date dis<br />

cunt authores.Quorum alterum poeticumtalterum oratorfumt aliquâdo<br />

abundantiatvt copia pecuniam.profefto non mihi pbztut quoi rouit! afle<br />

tunt vt copia One aliqua aditione pro eloquentia fumatur* ATon enim dicic<br />

mus copia foîâi.eloquentia:fed copia dicendi/eopiiorarionis / verborum<br />

eloquQ• Inde in pluratiuo copiai aliqn exercitû/aliquando diuitias Ggnificat<br />

guis poète pF§ rûq? in fingulari jp exercitu accipiât ft nônûg etia hy ftoricl<br />

Itfon poteft fatisJ.non valet tm vt fieri débet dfcere.i.Iaudare.Mam dieere<br />

nonnûg laudareeft.Horattus in. f.cpifto. Prima difle mihi fumma diccns»<br />

de cameena A Jaudate ft laudande. Stephanus cuftos.u obferuator fidei fe$<br />

chrlftiang fyncerç.iJntegrç tpuraaimmaculatf mon mobilisvng. ûconftantt<br />

fimusjquo fcj Stepbano aïter non fuit magis equus JJuftior/ numen cale<br />

fte.i.fpirftuffantfus qui caleftis eft implerat^ impleuerat mentem £3 Ste<br />

phani fenfïbus fupernis A Jntelligentia diufnà.ATam Stephanus plenus gra<br />

tia ft fpfritufan&o erat abunde.i.copiofe. Is fc3 Stephanus pius.i. religion<br />

fus minifter fcj viduarû eligiturore vno.f. vno confeenfu ft quidem omniâ<br />

fuffragio eufex alfls fc3 miniftrfs Philippo ft procoro /& nicanore/ ft timo<br />

ne/ft permena & Nfcolao aduenaanthiocheno.Cum.i.quando difcordia.f*<br />

controuerfia Chriftigenumpro Chriftigenaru3: foret.UfTet.de viduis fcj Vldua.»<br />

mulieribus. Vfdua quaO valde idua ab idusfcpi menfem diuiditA. a viro di<br />

tiifa.hazc fuit difcotdia.Crefcente numérodifcipulorum fàS5 eft murmut<br />

grecorum aduerfus hebrgos eo ^> defpfcerentur in minifterio quotidiano vi<br />

due eorum.Conuocantes autem.xtj.multitudinem difcipulorum dixerût*.<br />

Won eft equa nos derelf nquere verbum dei ft miniftrare menOs. Confide*<br />

fate ergo fratres viros ex vobis boni teftimonfl feptc3plenos fpfritufanfta<br />

& fapientia/quos conftituamus fuper hoc opus* fiTos vero orationi ft mini<br />

fterio verbi inftantes erimusJ pfe Stephanus prouidus qui fcjomnem rej<br />

admodum prouidet exercet i.obitteffidt officia fibi cômnTa pia .i.rclfgiofa.<br />

Quid em piu3 magis eftici poteft g viduas regere ft moderari ft cafte edti<br />

care. extemplo.i.ftatim.quonia nulla in viro pio ad piuj opus obeundû mo<br />

va eft. Vitro aut vacat aut pro deinde accipftur. Virg.His lachry mi s vitam<br />

damus ft miïere feim* vlfro.i. vt Seruius interpretatur/infuper/fenfus eft.<br />

deinde ftatfm Stephanus dirigendt viduas offldum committum exercct.ft<br />

excitat.i.cômouet omnes qui olfm in fudea erât vodbus.i.affîdufs fermoei<br />

nationibus ad GhriftSJ.ad lege Chrifti.* reftrt.i. redtattmemorat dena<br />

raleftfaj.diuinamunerafaîutisnoftrçfc3bumanç quomodo nos faimus<br />

Chrifti fanguine redempti/vf9.i.afTidueîcontiuuoft teftatur.i.teflimonio<br />

corroborât tconfirmatveîpalamexplkatîproptercadiôus eft protomartyr<br />

i.primus teftis honorcm.i.di^.iitatemtmafcftatê fumi.i.fupremlîe^is .f.<br />

8dd Chriftianç nouçvi.magna2 aut recenter a Chrifto conftttuteft teftatur<br />

vt .i. quëadm od5 lux fc3 Chriftus qui eft lux ver a q illuminât oem hominê<br />

eerta .i. vera Eft orta ft hoctenebris ablatis J.expulfis.vt populus qui arn^<br />

bulabat in tenebris vidit lucem magnam>-

Stéphane<br />

latg. varijs vulgo(fœmx quianôuefëtaetas<br />

Quç fteri a iuûis poterant mkacula quondam)<br />

Prodigijs popuhim &rerumnouitate mouebat<br />

Mirarum:vtregredii tenues in frigida^vitas<br />

Membra dabat miutof

<strong>Stéphanie</strong> FoXXïI»<br />

aaiïtatttn habehErgo laudatuï fubtileingénia / tenue vituperatur t Sciai<br />

bat mutos loqui.i.fari Se cçcos videre. Fama.i.rumor de Stephano diftufa<br />

«i.dtfperfa innumeris îoeis.i. varfjs regionibus vagatur.i. obcrrat côtinuo<br />

4t.i1ico:ftatirn.Viïgîlius.ExteiTïp!o libyçmagnas it fama per vtbes. j\ïam<br />

vbi qufcq, a#um eft fama fubito paffim difunditvt folet.i.quemadmcdum<br />

femper confueuit dîfpergere omnia. Virgilius. Fama maîum quo nô aliud<br />

veîocius vllum mobilitate viget virefq3 acquirit eundoâcèX tcîhf.i. erigit<br />

virum fdlicet Stephanum vitili laude infignitum notum.i. cognitum cun?<br />

Sispropter eiusmiracuîàfuper §£hera.i. fuper cakim, Hypcrboleeft. nifi<br />

forGtanviripientiffimifamam ad deum caleftem Cfterofqa calicolas pers<br />

txcnifle dicas:quiafanftiffimus homo fthcminibusct deo ceterifq3 calez<br />

flibuseîîabundenotus.ViigiiJus.Sumpiuseneasfama fuper çthera no<br />

tus.Rabies pontiffeum feilicet iuâçctum qui feilicet odiorum moleftia ca pôtifex*<br />

1ère debebant & çktttiiïimum aduerfus iniques tueri.Pontifex vtvuli fee<br />

uola a poffe & facere. Sed meo iudkia reflius Vâitd qui a ponté faciendo<br />

dedudttquiafubliciusponsapontirïcib^faâuseftprimttm / & reftitutus<br />

fàpe impulfa.i.coafta furus malignis .i. odioiîs:maîiuolis.Wam maliucfc<br />

lentia duftf Stephanum adorti funt: ipfi pcndficcs qui pientiffîmi famam<br />

augere debebant : ardent id eft quodam vehementi ardoredefiderant î

wSo pa<br />

Stephanïs*<br />

For tior it contrats veris fallacia âiûis<br />

Dida terittftudiïimcç latens laqueof

Stephams* FoXXIÏÏ*<br />

910s ora.f.rcgfo ferdlis.i.firugibus abundans canopUili/us vrbfs agyptf<br />

qui abalcxandria.cxx.ftad.diftat Htnc Canopita? propter lororum vidnita Canot**<br />

tem pro alexandiinishicaffamuntur: peperit J,produdt:prottiiit.Hoc eft/<br />

p<br />

alexandrin! ineunt.i.inchoant iitemXcontrouerfias.queftiones. & quos fc3<br />

tentatores Cyrene.MHa vrbsa&icefnclita p0tcnf9.De huius conditoreva Cyrene.<br />

lia eft inter authorescontrouerfia quatn prattereo / ne Cm arquo prolixior* 1<br />

Cyrene etiam eft nomen vtbi$ in c y pro infula quâ Cyrus condidit.Cyree<br />

nenfes qui cum Stepharo difputabant ab vrbe aftricae ne an cypricyrene f u<br />

crint orti/eut lofum eft inueftigare, gcnus Ubertinorum J.hominum hufuf<br />

tuodi conditionis.Sunt aute3 Libertin! qui iuxra feruitute manumiiîi fit libertine<br />

Qjtemadmodum econtrario ingenui funt qui libéra matre nati /nec poftca<br />

ferui fa#i funt vt tiitû eftXtbcrtinus cfnrelatiuu eft fngenui.Sfcut autho<br />

le Vaila.Libertus patroni:licet vnum idemcg fit libertmus ft libcrtus.per r 0,0^9<br />

libertinum ûgnificamus conditioncm hominîs ficut per ingenuû. per liber *•<br />

tum priuatum quidam ftatum ft rcfpeftum ficut per patronum/qui priua<br />

tam dientis caufam tuetur:atrum.i.obfcurum.lMam libertin! funt femper<br />

Obfcuri ft nung famati ob feruilis ftatus notam/non défait : omnes iam di<br />

Ai tentatores inftrudi .!«accincH ambagibus.i.vartf s verborum ft qusftio<br />

nu3 inuoiucris ft crroribus inuadunt.i.adoriumurugredmtur vna*i* 0mul<br />

vt ddits eum terrerent/iuuenem fc$Stephanum ft lacdïunt.i.prouocât di<br />

âis A contumelijs.at.i.fed héros fc3 Stephanus heroica virtute prédit 9<br />

fpe<br />

ftabilis.i.laudabilis qui propter dus virtutem débeat ab omnibus fpe&ari<br />

fretus.i.adiutus:fubftentatus.Fra.tusenfmincertf origfnfs eft.Mon proce p r i f U R<br />

r r $ t u s<br />

dit quod ptericj affirmant a fruendo deduci / quandoqufde m aliud frçtus/<br />

aliud fruor Ggnat.opc.i.fauoretauxilio calefti.i.diuino.

Steplnànki<br />

fem iraitando.CcuXqucmadmodum mira cfl author fsfolcttfaquiY nos<br />

tudços vipetcum genus dix erat. iMunc cos ferpenti comparât qui la ti bu iis<br />

egreiîus mcautehornincm armatum mordeie nftitur miles inftructus J.<br />

acctnftus armisfc;ferreisft arcu penitus.i,pene intus.tvalde vtnuilus fit<br />

locus armorumimmunisalijtleguntprotedius.i.omninotopertus quod<br />

mihi placetferro ft armisid eft armis ferreis* Virgilius. Pateris libamus<br />

ft auro.de hac figura in JLautentiade diâum eft.iacet i.requiefdt: recubat<br />

fub foie ardend.!.*ftuand/vt masftatedrdter mcridiem, Virg.Sole fub at<br />

dëtitcfonà^atbufta*cicadis.qu^<br />

fedtbùs .i.a profundis latibults vbi delitefcebat adeft.i.venit. Virgili. inj||»<br />

geor.Sfpefub immotis ptçfcpibus/aut mala tafiu vipera delituittCalûcj<br />

cxterrita fugittaut tefto alîuetus coïuber fuccedere ft vmbrç Peftis aeerba<br />

bouû:pecoriqp afpergerc vfrustfouit humurmCape faxamanu/cape robos<br />

ta paftor/ Tolientcrncj miaas & fibila colla tumentemDeiJee ïamcj fuga<br />

timidum caput abdidit alte / Cummtdii nexus extrcmazcj agmina caudal<br />

Soluunturtfardofq? trahitûnusvldmusorbes. Rurfus ait Virgilius de<br />

|erpente.Poftg exhaufta palus : tcrraecj atdore dehifomt Exiiit in ficcû ft<br />

f lam manda lumina torques Seuit agris : afpcrej Dti/ atcj exterrttus xftur<br />

Me mihi tum molles fub diuo carpere fumnos Nôdorfo nemoris Iibeat ia<br />

cuiffe perherbam.nititur.i.elaborat fpargere.i.funderevirus.i. venenipla<br />

gis.i.vulncribus ferpens enim vulnerando itnmittit venenumquoddentib*<br />

gcftat & explorat.i.inueftigat aditusXviam per qui poterit vcnèmAmmit<br />

tere vt j.poftcj tuetur.f. vide t vira k$mi\item fumer c .i.aedpcre faxa du*<br />

ta.i.folida ferpens Iubricus X labilis veluti anguilla quas dtiffimc elabitun<br />

Dum tenetur mttutns.L timensora.i. afpectumviri fcj militis iucctdit ft<br />

non facceffit legendum eft/ne temporum fiât cofufio/quia fequitur gftuat<br />

verbum prçfentis temporis/lods oparis.i.fpeluncis ocultis ne forte teratur<br />

Lconteraturtopprimatur tâibus fc3 faxorum crebisJ.affidaisdtetatis ateg<br />

atfuat.i.quodam feruore irarumfurit. ReSe ferpentis infidiasparantisna<br />

t4tram expreiTitft timoré.porro vt Vir.vult. Mon eft homini tutum vel in<br />

pratis vel fecâdS rubeta vel in fyluis fub vmbra foie fftfôte dormirctibidë<br />

perfçpefepetcsftrepcre audies qui hoï$ prefentta diuti 9<br />

pad nô poffuntaut<br />

in foraminibus Gue latibulis terrç aut in arborum cauernis vel in hftba plg<br />

tune» delitefcunt quo fa&um eft vt peçorain pafcuisfgpiffrme motfus fers<br />

pcntu expertafun t. agricole fupta modâ hacpermdê in agris tempête mef<br />

ÊsmctuuFit. ^<br />

JPr gtereaâJfperat iflamagîsvi&oria prima

Stéphane FoXXlIIR<br />

Fundttus incautum fccum fine fine volutant<br />

Hinc artes verfare nouastodiumq? pîoterui&<br />

Moliri dicîis:varium

<strong>Stéphanie</strong><br />

tm«bas.4.alfqu0)usiijffdl3s.i.frau

4<br />

Stephanis* FoXXV*<br />

for tàlptMMdmœ.Vit%iuus. Redolenfqj Thymo fcagrantia. Ergo le*<br />

gas flagrante*! .pire, nimia ira ardente:non fecus atq3 foret încendium iiagra<br />

ti videatur : et vocat.Sane queritur quomodo dicit lurrexit & vocat. Scdaut<br />

per iicêtiam poeticâm tempos pro témpore pofuit: vt Virgilius. Cedditq^ _<br />

iuperbum ilium ft omnis humofumax neptunia Troia.autccrteprimum± €m<br />

t?<br />

pontifias rnoturn anteçjconcilium vOcaretUT/ujtel]exit.IUam.primô furre P° Pt**<br />

Kit & poil aliquod temperîs intcruaBum concilium vocation eft tgitur ht<br />

mat pro famaoit/ vocat pro vocauit/vt quidam opinantur : vocat concilium<br />

.i.conuentum iudçorum intra timîna .i. arcem vel tntra domkiiium fuUvef<br />

intra tcmplum ; & cogit.i.côgrcgat patres.i.primores iudeorum quos (cj<br />

patres nouerat aducrfos.i.contrarios f quo«i.|quitati:iuftitie / Won cm ad<br />

perpetrandum maiefictiim quçruntur vit! probi.Mcns*i voluntas.gcneras<br />

lis eft fcntëaa nid ad fpeciaiitatem rcferatur;imptobaJ Jmpta ardet.i. qua<br />

fi nimiû deûderâdo comburitur ce&bus.Uladibus.ocdfionc piorum haud<br />

.i,non fit mor a ;tpfl parent, i.obediunt iiiftis j*mandatts pontificis: & fer un<br />

tur.i.ducunturtotis viribus:ft rapiuntur furgsa, quodam véhément! fus<br />

tiarumimpetu aguntur in arcem iummam.i.aldfiimam qu^ femper in edi<br />

tifïimo vrfcis loco edificari iolct. Virgilius. Ergo concilium magnum pris<br />

mofqafuorum imperio accitos alta tntra lin.inacogit.01Mcôuenerc;fiuût<br />

adregiaplenistettavitist ,<br />

Tum comités înterfublimifede locatur<br />

Antiftes:faciem vertit dolor altus:iniqui's<br />

Horretportentis locus: afpera ferueterymmsï<br />

V t vocem pofuere omnes:at($ om quieruutt<br />

Ad fcèlus ante alios primus damortbuâ yfgct.<br />

Nos dura o folymf nullam fuperefle nitâam<br />

' - i. • Oratfo<br />

Vnîuspoftfataratnnulliunve l^acèmv, ; ;<br />

m $ : :<br />

^<br />

Nota reoridoluiftis emnv.atcgoptàtôifs àcerfcam<br />

M»

<strong>Stéphanie</strong><br />

Pemiciem ëraere:& dubijsoccuttetettbust<br />

Ha&enus (vt video)labor irritas extititomnisï<br />

Prohfcelus exitium gtaùiusmi cura rcfiftatr<br />

Eft iterum templo folymifq? vrbiqs futummr<br />

•Quidam mmc(alios taceo) vïr notus vbiq?<br />

Monftris vulgusinets fâllit : quem vincere quifq<br />

Noîîpotisteloquiotonatî&tefitomniavetbis:<br />

Ad Cbriftum prifcfs populum dcducit ab aris*<br />

Hancftimulilabem telis abolereneccffe efh<br />

Scu vi fîuc dolo pet eat fi iure perire<br />

Nonqueatîinfeftum fatis eftarcere timorem.<br />

Vniuscxitio:at^animisaucftetccuras4 *<br />

Tum comités intet ftc. Infupcr hic déferait ur quidïnconfilfo rlîo acTum<br />

Êt:imprimis ponttfex / vbi omnes adeflent / vartfs modis Stephani necetn<br />

procurattoftcndit acutiflïma oratione maximam iudçis iaâuram feTre atcft<br />

exitium fttturnm impcndcre nifi iumma cura S diligentia impendatur vt<br />

Chriftianorum genus omnino exterminetur qui copiofius In dies auge»<br />

turtpoftremoco.Iigitcomprfmis Stephanum oppreiTumiri nccefle èfle/<br />

"qui piodigiorum & fignorum vatietate plebem ad Chrifti ïegem attrahit -<br />

OldD», quem etiam nemodifpiitandovincercpQttft.Ordoeft.Tum.i.dcindc An<br />

tïft es J, pontife* fe*atur.^^<br />

ter comités quos feilicet ad confilium vocauerat* Virgiiius» Sedet in me?<br />

diîsrexniaxinr«sçuc.aprimusfceptris haudleta fronte latinus. Comte<br />

Anaftro tes inter: Anaftrophe figura eihQjioniam verfcorum tantum ordo prepo<br />

phe. ftauseftîvtItaliamcontraproconualtalfam.ComitesinterprointeKOr

Stéphane FoXXVI *<br />

mftw/Mw.f.maror altus.f .profundus quafi in penetraîibus côrdis pofit»<br />

vertit.i. mutât faciem » Congr uum magis atcj aptius erat dicerc vultum<br />

quippe eum animi paffiones indicet quibus facile mutaturded pf opter ton<br />

Jotiantiumafpcritatemdieere ncquiuit.vultum verdt dolor altus. Quia ai<br />

mium afpera effet fcanïïo.aut quîa in homme faciès & vultus indsfferentet<br />

àidtutdcripGtpoetafadem. Ducor ego hac femper opinione vt veritatem<br />

ferutati poffim ft fcdptotum fenfum apertiffïme inteîligere. ALon cette eft<br />

mihi eiaborandum vt quibufdam videat noftri authoris ftrucfurà: immuta<br />

te fedtobnixe eum adûcrfus criticorum cenfuram tang patronus protéger*<br />

velim . Ilie locus vbi agebatur conCiium.horretid eft horrorem quendam<br />

pra> fe fert poîtentis.uudçjs pottentuoSs qui iimiUmi portentis crât q> pio<br />

tttm fanguinem effundere iniuftedeûderabant erymnis.i. furià iud#oruttt<br />

afpera .i.accrba.pernidofa feruet.i. magr.o iratum ardorc ebullit vt.i. poftçj<br />

omnes fc3 qui in con&lio erant/ pofuere vocem pro depofuere.i. tacutmntf<br />

àtejbrafc3pr«fentiSquieruntproquieueruntprimusfc3 prffdl antealios<br />

iudeos vrgct.i.fuadet:hortatur clamoribus ad fcçïus.i.ad fcalcratum fade<br />

nus vt pote ad caedem diui Stephani. Virg. Vt prfmum placati animi ft tre<br />

pida ora quierût.Prçfatus diuos folio rex infit ab alto.o fbîy mUAuà$i nos<br />

tatf fumus A. putauimus nullamruinam.i.nullumexitiumfuperefre.i.rcîî<br />

ftare poft fata..mortem dura.i.afperam vntus fc3 Chrifti. Qjncû Chrifti<br />

effet extinftus/libera quiete frui arbitrabamur. Iam Chrifti nomen paifîm<br />

fiorct & ppftrû labi indpit/nos rati fumus nullum laborem.i. nulla3 erûnS<br />

fuperefle, AuU Gel.li.f .ca.xxtf .refert lie» Irroborauit inueterauitcjj falfa ft<br />

aliéna verbi (5gnificatio;quod didtunhic illi fuperefhCâdicendumeftad*<br />

uoeatum quem cuipiam/caûfamcj eius defendere ategid didtnt non in cos Suoerfo<br />

pids tahtum/neq? in plèbe vulgaria/fed in foro/ in comitio apud trfbunalia ^<br />

Qui intègre autem loquuti futit.magnam partem itaJupereflc dixerunt. vt<br />

eo verbo figm'ficarent fupetf luere/ft fuperuacaretatqg eue fupra neccflariS<br />

modûplura Gel Qjud.i.ad quid:quarc memorê.f.reritem:refera3 qnqui»<br />

dem idincaflumfien video rcs.iiacuîtatcs quç in dits augitur ad fummûr<br />

chriftigenum pro chrïftigcnarum. Vir» Qjiid memorem tofandas caedes.<br />

Ego teor id eft opinor: puto^u^<br />

futit fads nota vobis.ïdeo nonropus eft vt ea nunc refera"*', ft doluiftis^<br />

tantâm nobis ià&uram im^enderc videbatfoSf preterîta cloluiftistdebêtis<br />

eau ère ne rurfus dolenda fuccedant, Vir,i\[ota tibi ft noftrodoluifti fepedo<br />

fore at

<strong>Stéphanie</strong><br />

flOfho quoi fçpiffime ab alfenfgenis euctfatti eft & fo!ymte.Madefe ft vtbi<br />

fcs ierofoly me nf.i.niQ curaJ.diligentfa noftra i efîftat j.repugnet:repellat»<br />

VirgiUn.q xnci.Tummagnumexcitf um(quoddîjpriusomenfnfpfum<br />

conuertant)priami imperio phrigibufcjj futurû. Quidam vir/de certo Io j<br />

tur/fc3 Stephanus notus .i.cognitus vbiç.lMam diftû eft fupra.Continuo<br />

(vt folet jirmumeris diftufa vagatur fama iods:notûcg vir um fuper adhéra<br />

tollft:egq taceo aliosj.de altjs non mentlonem facio/quorum multitudine<br />

iam iudea omnis complctur. Ipfe Stephanus fallit.Medudttdedpit vulgus<br />

i*plebe3 fners J.rudem:imprudentem Gne arte monftris J.prodigtfs : porte<br />

t is qui fc3 Stephanu3 quifg X aliquis non eft potfsJ.no poteft vineere.i. fu<br />

perare.Pos autem vt aliqui volunt idem eft quod potenstinde eius compo<br />

fitum poflum Apotens fum. Won eft ergo poiîum per flncopen poteiîum.<br />

yt nonnullicenfent Eft potis genitfuusapos/licetloeo nominatiufponaf.<br />

PerGus. l\[ec potis eft nigrumivitio^prf figerethita.Si potis in nominatiua<br />

inueniaturtft pos non fit in vfu/nifî incompoGtione/ Quis infidabitur po*<br />

tis effe nominatiui/communisgeneristft pote neutri :vt refte Prifdanus<br />

pcepitîquod pro polîibile fumitur ft fubauditur eft» PerGus. Qui pote vis<br />

dicam:perperam ifti dicuntpote pro potis metrt caufa.tonat eîoquio. Vir.<br />

Protnde tonat eloqo ft terit .i. petTundat:euerdt omnia verbis. Oftedit em<br />

poiîeillum copia verborum feientiamomnium dûTtpare.ft dedudtAquafi<br />

ex anhtii fui fentètia audttorum auribus obftrependo aftrahit popuîum fc$<br />

noftrum ad Chriftum i.ad lege Chrifti ab aris prifdsAa lege faerorum ait<br />

tiqua qua authore fummo deo nobis Mofes ttadidiu NeceiTe eft aboierez<br />

i «funditus euertere hanc labem Ahuiufmodi contagfonem ftymuli.f.indta<br />

menti vt pote Stephani qui nobis eftveluti ftymulus.Stymulus eft omne<br />

quo pungimustft eft ex gtôco deduftum. Mi enim otjJûû J.pungo S vers<br />

bero dicunt/htnc 6Tv j*ûû. telfs.i.aut lapfdibtis aut alio teli génère ipfe Ste<br />

phanus pereat. Ecce cum iuftaillis via occidendipium fuit indufa/ ftadm<br />

ad violent tam ft ad dolos fe conuertunt:quod certe ad poftremum feelerati<br />

optare folenttpereat ergo.i.ocddaturvM. violenter aut per vim flue.f.veldo<br />

lo.i. fraude fi nequeati.non poteft perire J.opprimi:interfid iurci.iufte/fass<br />

ds eft j.fuflFicitarcerc.i.rcmouereîdepellere timoré infeftum.i. truculente^<br />

quo femper audamur èxftfo J oàiorte vni 9<br />

fc3 Stephani qui nobis quotidfe<br />

dmore3 meutf t atqj auetterc id f ft decrudere curas J JoUidtudines animis<br />

fc3 noftris.lMam tantifper varfls curis.i.marore grau! agitabimur dum vfc<br />

uet/vthacmQÎeftiacareamus/occidaturioportet,<br />

Dixerat hascttaîi magis aeftuat impia voce<br />

Turba hottu^^<br />

Sâguimsardor fctabet lùnékiicç adfimera pofeunt<br />

Ore vnoîcrigitur tënuesfragor altusadaurasr

<strong>Stéphanie</strong> FoXXVlI*<br />

Ulius atraloci fades grauis ominamonftrat*<br />

Ecce autem fubito fada inter talia mo tu 2SS<br />

Corripituriuuenis:petitur(^mvinclatenellus: 4m><br />

Infenfifq? agitur per compitalata mfniftris<br />

Dirumadconciliumtatcç altam traducitur arcem*.<br />

Qui fidei clypeo tedus non trifte reculât<br />

Suppliciûtauthominurabiempro rege fuperno<br />

Siue extrema patitnulla hune vrolentia terret*<br />

Exoritur vulgo ftrepitusttedifç relicffr's<br />

Confluit vnda vij'sîrumor nouus excitât vrbem+<br />

4£ Dfcerat hec &c»Commemorat pocta fîcuti poft abiolutaro pr^fulis ora<br />

tionë ludgi trucuiëtiffimi adeo cemmoti atq3 afperati fueriit/ vt nihil cette<br />

aliud deflderarc g Stephaninccê videtétur tâg ois vna cômraiTcnt.intcrca<br />

a quibufdam fuppofitis viris & exploratorib* dolofîs capt 9<br />

eft atVirgi«Regem ad<br />

fuppHcium prefenti matteiepofcuntFacies atra.i. horrida quedâ a terri*<br />

buis ûmilitudo iliius loci vbi état concilium x monftraM. oftendit omina.i.<br />

ominoiam & monfit uofam cedemfuturâ.Quiade truculêtiffima Stepha<br />

ni nece hic agebatur/inditiu3 future, cedis horrëda quadà fpecieapparebat.<br />

Omen dicitur quart ore men <br />

qu^ fortuitu accriSt/prgdi&io iïty pr|ceptio & f rgeipite rei futurg proriun*<br />

Mij>

StephamV*<br />

flatte ori homfnis ineidens diultio tamen furore. Et tara de mato g d* bo*<br />

no dicitur :hac te refertiftime funt prifeorum hyftoriç. Ecce vt Donatus re<br />

âe explicatinopfnatutnptOBuntiatmaîumbfcdJftfo/ ftgrauefatisacvcîs<br />

hemens.Virgilius.Hos inter motus medfo flagrante tumultu Ecce fupe*<br />

mafti magna Diomedis ab vr beJLegatf refponfa fer unt. Iuuenis £3 S tes<br />

phanus cort ipitur fubito motu.i.repcntino inter talia fatfa vt pote dum cô<br />

fiïïum fieret & tenellus petitut in vmcla J.ligaturtnunc deo fummo permit<br />

tente/vt fît maior glotiç aceiïio/euenit/o> fortuna id affera t quod in fuis to<br />

fultatfonibus fceleratiiîimi iudej dcfiderauerunt:& agiturXdudtur a mini<br />

ihfe feilicet pharifeorum quibus hçc capiendi commiffa erat prouintia ; in*<br />

fenGs.i.valde iratis per compita.i.quatriuia îataJ .fpatiofa ad condlium fd*<br />

Iicet iudeorl dir5.i.acerbum qui feilicet Stephanus te&us.i.proteftustde<br />

fenfus dypeo.i.tutelatcuftodia fidei quam kilictt firmam habebat. Serufc<br />

< n m i a , t .<br />

r»( Vn#9 ^ Clypcus tantum peditum eft. Dtétas autem Glypeus q> etc<br />

' * lettotum corpus vel a clepere quod eft furariabiftibus vel authoreVars<br />

roneacauo:veivtvultPliniusoc^oTov7Avôawi.afealpido eejandoqsde<br />

ducif ita vt dicatur dype^quafi ^AteGTos .1 .fculpt 9<br />

.g.in.c.mutatavel quia<br />

KA&sTofuror ft cejotquia totum hominem tegit immo plures : tanq vna<br />

porta eft:non reeufat.i.non dedignatur pati.i. tolerare : ferre fupplicium J.<br />

tormentum trifte. i. truculentumtgraue aut pati rabiem.K%ntiam homis<br />

num 8 pati extremaJ. mortem protège fupcrno.i. Ghrifto qui ceelorum<br />

eft rex. Dicit autem rabiem hominum q>homines rabiofi furiofam illam<br />

Kabics > canum feuitiam imitantur. Nam rabies~canum eft quippe qui furore quos<br />

dam capti hue ft illuc tapiuntur / nec vllum quietis locum inueniunt vel a<br />

t apiendo rabies/vel a rauie.i.raudtate vods/quam rabioil habent Bmiïem<br />

canum Iatratui. itfulla vfolentia iuâçptum terret j. ftupefacit hune fdlieet<br />

Stephanum>Mam fupra diftSeft.Sèu vifiuedolo pereat ft iureperirenon<br />

queat. Enitebantur enim iudfi quando iufte interfiei nequibat vt per vfos<br />

lentf am ftatim opprimeretur: fed hune nulla vfolentia quas a fudads inferri<br />

poffit terret tftrepitus feilicet hominum ad fpetfaculum currentium exorfo<br />

tur vuîgaJ.paflïm:per totam vrbem / S vnda.i.multitudo ciuium ft relis<br />

quç plebis confluit i.abunde vagatur vt captiuum videat. Virgiiius. Vndis<br />

q3 vifendi ftudio Troiana iuuttstus Circumfufa ruitieer tantqj illudere ca*<br />

ptoift hoc tedtis.i.domibus reliais ft rumor.i. fama nouus.i. repentina*<br />

PIeriq3 dicunt nouus fuperuacue poni : quandoquidem didtur femper de<br />

recentire. Sedprofeftononintelligunt quemadmodum nouus repentini<br />

motus tumultum ©ftendit. Poteftenim rumor de reeenti te fed non tame<br />

nouus.i.repentînusefîe:exdtat.i.commouet vrbem.<br />

Obtutu intnedio poftq ftetit mtus:i'niquos<br />

A{petetiraviros:(ummus^^<br />

Quos preciofalfos telles produxemtanteî-

<strong>Stéphanie</strong>* ~ FoXXVIIt;<br />

ïa fuuénem tumîdus fari iubetîaÇ>crafaHîs<br />

Indîdjs vt rata pârenfcfîmul ocyus omnes<br />

Conticueré:atq$ hmc cun&is pro teftîbus vnus<br />

IuflTusadcft:auiduf

Stéphane<br />

Indeaitunfenfus poenas&fatammatur<br />

Hebr xo generi Chriftusîlegemcj r efoluett<br />

Qu# lata eft Mofîtatq? aras 8C moem'a vertet*<br />

Stéphane FoXXlX t<br />

rço non patfa* J.non permfttam fila fcj nocumenta îateteX occultàri fi qua<br />

f .aliqua premunt.i.euertunt:deterunt legcs fc3 facrorum. Vit gi. Atcjom*<br />

nia ferre fub auras lî qua tegunt.quas fc3 ieges author.i.creator deusjeru^<br />

fc3 omnium tradidit .i.dcditquoniam iudeos facroru3 fuorum cultores fta<br />

tuit ifte vir fc3 Stephanus quafl dicat abieftus: vilis getit.L portât faces J.<br />

incendia:quafl dicat per methaphoram.Stephanus habet ruinam noftram<br />

fecum qui quondam in detrimentum producet: quibus fc3 fadbus/ exitus<br />

ingens.i.maxima ruina hauriet J.peffundabitteuertet aras J.tcmpK noftra<br />

Ptericg cenfentHypalageneffe exitus hauriet aras pro ara cnitum haut<br />

rfetSed meo iudicio vtr5 t^itum haurient haud.i.no teftor J.tcftif!cor:tcftimoniu3 dico fncerta<br />

f.dubfum immo manifeftum. Vfrgi.Haud ignota ioquor.ft vagatur.i.ob?<br />

errât impius cuncSis iods vfqpi.affidue. Vfcj enim eft affldue. Vfr.fllec vi<br />

diffe femel fatis eft iuuat vfcg morari.aîfqn fignificat dfu aut multû.&terrî VT<br />

tat.i.terrore affidt gen 9<br />

hebreû.i.ipfos iudeos egoexpediâ.i. expedite ma?<br />

nifeftabo St referam ilïud detrïmentû quod ïnftati.prefenseft triftius J.acer<br />

bius. Polïet etiâ legi triftiffima qug

Fades<br />

Stephanis*<br />

legifiatot fatîftifTim^ fuitH ftatuit honotcsJ.dignitatcs vanos.Mcufs iuti<br />

les pietatis.i.rcligionts.vei cultus facri inde.i.deinde Stephanus ait.i. dictt<br />

Chriftus infenfus j.admoiu3 iratus propterea $ nos cruce eum necauim?<br />

tninatur peinas.i.totmenta & fata.Lmortem generi hebraso id eft iud32is S<br />

refoluet id eft eueitet legem feilicet facrorum que. feilicet lex lata eft id eft a<br />

fammo deo data eft Mofl/atcj vertet.i.funditus delebit aras.i. templunu<br />

pars pro totoft monia.i.vïbcm ierofoIymam»QU»q forfitan Stephanus<br />

non didt quod iniquifïimusteftis nunc expromit tamen Chriftus prius iu<br />

dazis prfdixeratltapaulopoft euenit vt euerfa vtbc partûn exularêt partim<br />

cçdercntur*<br />

Talibus accufafcfolymos iam feraere cernas<br />

Irarum fafeibus: frçnis non tmpetus vllis<br />

Aut reprimi vis vlla potefVXurijfijj coaéli<br />

v^eft 11<br />

^ ^quater^'eaput quatiuttoculofçj reuoluuk<br />

Sïj$. Ecce micatnouus at

<strong>Stéphanie</strong> Fo+LXSC<br />

CTalibusra^rat Sc.Proinde poft prolatum falfum aduerfus StepharrS<br />

teftimonium lud$i velutf quoda celerrimo turbine coaftidam ad necê S te*<br />

phani properabât fed vt ta prçceps a repëtin* mot 9<br />

rcrinercf ftatim cûâis<br />

in Stephario vife eft faciès angeli.quo quidë fpetfaculo adeo terrftf funt fa<br />

dgi vt fubito a cedis iniuria abftinuerunt. Donec Stephan 9<br />

crimen obieftS<br />

purgaret SC fniquorum teftium mend^da dariffimepatefaceret Ordo efh Ordol<br />

Teftis fclfus qui pro cunâis teftificabatur accufat fcilicet Stephanum tas<br />

libus fcilicet verbis/ tucernas.i.quilibetccrnerepoteft. Secunda perfona<br />

pro terria.Virgilius.Migrantes cernas folymo&.i.iudeps feruere.i. f bullfe<br />

re.eftuaretnon deerint forte aîiqui grâmatîftg qui ftatim âicent penultimS<br />

cxferueredcbereprodudproptereac^fit ferund§ equos ver? <br />

tatferatqsquo velit.Inde frçnum morderetflgnificat contemnere tranfla; *• -1<br />

tio ab equo : qui cum cèfTorem contemnit fr enum mordet Gi. Si frenum JÎS \<br />

m o m m<br />

momorderis percamtipfiiudficoaSi.i. impulfifurfls quatîunti.quadëdo<br />

prç nimia ira motitat tet ftquater.i.ff piffime caput & rcuoIu5t.Utcr5atq3<br />

iterum vertunt oculos fcilicet more iratorum.Ecce fuîgor.i.luxdpîêdor no<br />

uus.i.rependnus a ingës.i.maximus fuïget.Mucct in ore viri fdlicet Stef5aas meduias. Virg* Qtlid 9<br />

toicris per ima cucurrit offa tremor^

Stephanis*<br />

8nonairient haurire ocuïis.i. cerner c ; videre. Virgiiius. Sarclât hune<br />

ocuUs ignem crudelis ab alto Dardanus.Hunc feilicet Stephanum ampli*<br />

fed afpiciunt.i.cernunt terram & hoc dcmtlo lumine.i.oculis in terram ver<br />

Hs. filon enim pudotealfquoaieâi fedmalidgcumulo refcrtilîimi crant<br />

vfq3adeovtocu!osincalumtollcreautStephanifaeicra/qugangelis erat<br />

hmilima/intuerinonpoterant/ itaq30culosin terram conuertebant.fdeo<br />

fubdit timor improbus quai! dicat diabolicus & non dininus, Quia verus<br />

illcdddmorcharitatcmparitideo tritumillud faaumdiftumcft. Initia<br />

fapientie. timor domini : S a diaboliferuitute mortalcs eripit verus & plus<br />

dmor fed malus t% improbus mortalibus feruitij vincula additionne et<br />

go egregie cecinit RoHetus / improbus timor frenat.i.detinet condliumJ»<br />

multitudmcm iudçorum in concilio ilio peiîimo coaftam vinclis.i.diabolb<br />

ds quibitfdam vînculis t% funibus arftis .i.comprcffis;ftricte f<br />

Aftartimum cdfiperfufusnuminis aura<br />

(Fulget in ore decus)contra fîcreddidit héros:<br />

ftitte Omifericûiesverisalfenalocijtf '<br />

phani*<br />

Impia vos odi/intantum vis alperatvltro:<br />

Vt virtutis opus falfis extingerecertumefï<br />

Indicijstcertofqj aditus abolere falutis*<br />

Nunc ego(fî veris locus vfcj eft)verafatebor:<br />

Ecederisantiquipaucis memoreturorigo*<br />

Poftqprimahominis labes genus omnefuturum<br />

Lgferat:& ftygioprima fubieceratorco:<br />

Nonvotisvnqautprecibuspacafiervllià<br />

Autthuteipf^^

<strong>Stéphanie</strong> FoXXXi;<br />

Phas erat: vllaiacrispi'etas ttonprofuitaris: \<br />

Iam foelix aderat tempus quo fluxerat omnfs<br />

Ira deinpfe parens tenues abraamus m auras<br />

Editunhanc habui'tfedemtatq? altaria pri'mus<br />

Imbui't :in(uetis populos cum fterneret armis<br />

Àffyrius nmus:hunc vocat in noua fcedera cœlûf<br />

Ingumis vtpartemrcïndat:lux<br />

Ce{Terit:hunc morem teneant in lege nepotesr<br />

Vindiûç cecidi't furor:&pax fa

<strong>Stéphanie</strong><br />

^aucteratf arr**atf.acetb# vitro inmtnmAMqf ad*oM rertumtttAUm<br />

per decretum eft extinguere J.a tolère opus virtuds falfis inditif s.l.midad<br />

tcftimonfo vel falfa criminatione & abolere .i. euertere: ad nihilîi deducere<br />

aditus.i.viâ falutisj.beatitudinis certos.Ueram. Quoniam Iuda?i conti*<br />

nuo eos accrbfflïme perfeqcititi funt qui pro eoru3 ialute a deo fummo mif<br />

Advtu* c<br />

étanteAdytum neutrî generis eft : â grecum nomen : ft dfcftur ab ce çtb<br />

Adïtus uatiuaftJiUoojlubeorquiaiilumlocumnemininifîfacerdod fubirelicet.<br />

Aditus autem abadeoadis verbale efl;cXGgnificatïngrcfTum.V r<br />

irgi. Soia<br />

viri moles aditus & tempora norattego fcj Stephanus fatebor,i,explicabo%<br />

dieam vera nuncG eft loeus vfq fdlicet apud mortales veris .i.veritati. pro?<br />

mîttit omniavera diftururn quippe in quo fpiritufparadetus in omni parte<br />

veritatem difturusnung falîit. Vir. Gun^aequMêtibirexfuêritquecuqî<br />

fatebor Vera inquit»origo.i«prindpium antiqui fcederis.i.noftrç legis quai<br />

nobis^fdsfgculisdata ê a patrie antiqsmcmoreepaudsfc3verfcis, Poil<br />

prima labes.i. prima peccatû hominis fe3 Adç leferat,i,vulneraùerat omne<br />

genusftfturum.f.omnes pofteros.Quia pofteri omnes Ad# pcecato coin?<br />

quinati funt/& fubiecerat.i.fuppofuerat prirm^iiAn princirMocréationis or<br />

co.i.dfabolotdcmoni ilygio.iJnfernali. Per Adgpeccatum diabolus in to?<br />

to tercarum orbe dominabatur f altos idolorum cultus mortalibus fug*<br />

gerens.ipfc deus fc3 omnipotens non potuit.i.non valait paearier $> pacari<br />

•i.mitigari votis q vng a mortaîibus fieri pofîent, Quia grauior erat Adas<br />

noxa g vt ab homme eju^rf poffet:aut.i. vetnon potuit^paeari vllis, pred*<br />

busj.aliqua mortâlicQ oratione aut thure quod aris infundi poterat vel no<br />

erat phas.iïneceiTç precari venfama, vt Theoïogi dicunt remiffïone^ hui*<br />

tant! peceatiquôd Ada3perpetraucrat/vUa pietasJ.aliquadeuotioîreîigio<br />

non profuit ad impetrandam veniam huius peccad/aris facris*Tempus .i.<br />

*tas felix.i. faufta: quia prindpium noftrae falutisemergebat iam «i.tunc<br />

quo fc3 tempore omnis ira dei/ouamfeilicet deus in genus humanum pro<br />

pter peecatum Ad| coneeperat/ f luxcrat.i.abierat. Ipfe abraamus paris edi<br />

tut A. nafeendo emittitur in auras tenues A* inlueem viuentium.IUam dte<br />

dtur fit aftibus apoftoIorum,Deus glorieapparuit patrinoftro Abrae. cum<br />

effet in mèfopotamia priufg moraretur in earramtft dixft ad illum. £xi de<br />

terra tua ft de cognatione iftatft veni in terra quam monftrauero tibi itûc<br />

txiuit de terra chaldeor um ft habitauit in carram. Et inde poft g mort uu s<br />

eft pater eius/trâftulit illumin terram iftam in quavosnunc habitatïs .Et '<br />

habuitid eft habitauit hanefedemid eft hancterram in qua vos nunchaB<br />

' - tatis atqj primus.i.antc omnes imbuitA. fanguine pecudum emifo mâde?<br />

imouOt fecjt avaria. Imbuere eft rri primam tinfturam dare ac madefacere. Ita

StephamW FoXXXlL<br />

PrfmusomnfumMinus rex Afly riorum vétetem « quafï auftum gens ;<br />

dum morcm noua impetô cupiditate mutauit.Hfc prfmus intutft bella fe KHM*<br />

nltitnts rudesadhuç ad refiftendum populos terminosvfq3ltbya?pcrdo<br />

mute.Ccdum.i.deus quiin calo eft voeat hune feilicet A braam in noua fee<br />

dera. Un lut a nouf legis vt fdndat.i.feeettamputet partem videlicet pulpfe<br />

duminguinisJ.membripudibundipoftcj luxfeptfma.f. feptimusdiescef<br />

ferit.1 .abicrit & oftauus dfes venerit. Et dédit fllf teftàtnentum dreund£o*<br />

m's.Et ftc genuit yfaac ft circundedïf eum die oftauo:& yfaac Iacob:ft Ta<br />

cob duodedm patriarchas.Sunt autem pfetieg qui obftrepunt poeta feri<br />

pferit lux feptima & non ceîaua.fed apertefvt video)fenfum;non intelligût<br />

nec virtutem huius verbi ceffetit. Monne cjuando ait / poftq lux feptima cet<br />

f erit J.abietittdifcefîedt/fignîfkat iam fepttmum diem eftluxifte/ otfauus<br />

ergo poft fepttmum elapfum adeft.Mepotes .f.pofteri teneant.i.obferuent<br />

hune morcm, i. hanc confuetudtnem facrorum in lege feilicet talû VtrgiH*.<br />

Hune foctf morem factotum/hune ipfe teneto / Haccafti maneant in relfe<br />

gione nepotes.Furor vfndic%.i. vltfonfs.Deus enim propter peccatu Adar<br />

Ira abftfnuft. Et pax .i.ccneordia cum humano génère eft fefta perennts<br />

ideft pcrpetua.Quoniam didt deus ad A braam. Iam perciiffi tecum f«c<br />

dus.tubt.i.genuit y faacum. vnde.f.a ejuo feilicet yfaaco gtas.i.longn tem*<br />

pus auxerit i.multfpHcauerit genus ingens.f.maxfmam progenfem/nume<br />

tus fdltcetpatrum noftrorum terruit.i. ftupefedt: Aegiptum.Stephanus<br />

In aftibus apçftolorum aft.Cum autem appropfaquar et tempus promit<br />

fionis quam f onfdTus erat deus A braç. Creuit popuîus ft multfplfcatus<br />

eft in aâgipto quoadufqj furrexit alius f ex in fgipto qui non fdebat Iofeph.<br />

Hic drcùmueniens genus noftruma01f xit patres noihos: vt exponerent in<br />

fantes faos ne viuiffearentur, Ecce ipmt quomodo diufna quadam ft ma*<br />

xime fluend vena poeta cednft paucis longam hyftortam complexus.Tet<br />

tuit aegyptum numcrus.Tanto numéro in a?gypto auflum erat iuàçotum<br />

g;enus vtipfi azgyptii eorum grandem numerum in dies crefeentem fbrmi<br />

darenttimcntes/neforfitanolfmftnumeroftpoteftatefuperareiîtwtfïac:<br />

q3 eorum infantes expofuerunt/ne vfuiflearentur. Anubis.i.deus aegyptfo<br />

tumcaputcanimim habenstftideoa Virgiîiodftfuseftlatrator Anubis/<br />

dequolatiuspofthac mcritîonemfademus;metuebat.i.timcbattamgta<br />

dem numerum*<br />

Virpras & mitis Iongo poft tempor c Moles<br />

Bripuitletotnifcrbr: 8Ct egis îmquam<br />

Vimfagiéttsponfa^<br />

TutusitcrtcnuitdLiluaf

ordn P<br />

u a<br />

Stephams*<br />

Defertas habuitfedes:arcam

<strong>Stéphanie</strong> FoXXXlI£<br />

Sic Virgilius. Longo poil tempore venit. Scrutas autem ait.Longo poft<br />

tempore:aut Archaiïmos çft;aut longo poft vna pats eft ; vt dicat venit të*<br />

pote longo poft.ûcut muito magis multo minus poft modo. Horati. Poft<br />

modo cjuod mi obfit:& longo poft vt poftpofita videaf prçpofitio.-ft in vnita<br />

tem coaâaapfe Moyfes fugiens vîm j*violentiam:ff u.aam régis fc3 Pha<br />

taôis iniquam.i.iniuitamlecuit.i.diuifit pontum.i.mare. ISIam vt facra hy<br />

ftoriarefert. Dum Pharaoiudepsperfequereturdiuifo mari ad Arabum<br />

incultas lolitudines tranûcrunt per altos fiu#us.i. per profundum mare ru<br />

fcrum&ipfe Moyfes cum cçteris iudgis tenuit iter.i. mit : migramt tutus<br />

.i.ftne perieuîo ft habuit. J. hMtàvât ledes.i. regiones defertas .i. incultes<br />

diu J.longo tempore inter fy luas feilicet Arabie. opacas,i

<strong>Stéphanie</strong><br />

«xtitctSfcego Stephan 9<br />

no incufo J.reprehendo phana Syônfs.f.tèpfa qua<br />

erât erefta in cacumine môtis fyonis vbi erat fita vrbs hierofoJymaappo?<br />

Ctorieopus Salomonis videlicetquod Salomon rex Dauidisfili 9<br />

edifi'ca*<br />

uit:& nô laceflb .i.culpo.vitupcro ouaû affidue dilacerâs riif.MegêXacrorS<br />

veftrom aût.i.fed oïpotës gcnitor f

Stephamsi FoXXXïïH,<br />

Humanis làturus opem : &domiturus auernum:<br />

Monali^imfperatetfatisprasfagiapatrum<br />

Etnouageftaferunt noftraehunc veniffefaîutis<br />

Egregtum votis Chriftum cupiere vetufti:<br />

Genfcj aris aliéna cokt:qucm fpreuimus ipfîf<br />

Et leto dedimus:cupient vidiffe nepotes:<br />

lté igttur miferi:& clademlaudateparentun»<br />

Et qiios ipfedeus noftro demiferitorbi<br />

Gœditetcfuam faftus (pemantcontagiaveftrn<br />

Infandum^ lceksfugiant:c|lim^<br />

Hocftygiusliuot cupitîîîocîaetabiturorcus^<br />

{[O miferi magis at

Stephams*<br />

T ues<br />

« quid.l.ad qufd a* a celfç fy onis.i.templum fn faft/gfo motte ffOnb-aidUb<br />

cati/ vbi dutaxat deus a fodatfs colebatur. Profuft vobis fc3 f«d*is qui optf<br />

ma facti f tdorn legem répudiais quu.i.quando vos fpreufftis opem. i.auxf<br />

liumtfauorem olympi cefcftis.i.dci qui pcrfepe ad via falutis vos voîuit re<br />

ducere/ft pepuliftis.i.deiedftis ft neglexiftis monitus.iicrmoes.ft dfuinas<br />

admonitiones vatum.i,ptophctarum infqufs ftudtfs.i. peruerfa ft impfa vo<br />

luntatevnde.i.a quo oritur îucs.i.pernidestta dira J.trueulenta nunc.i. hoc<br />

tcmporc falutis. Virgi.Vndc hectam diracupido. JLuesautem vt Lautcrt<br />

* tiusVallcnfîstraaat.Cuminvrbeautinagrofebrisaliudvemorbigcnus<br />

homfnes vel pecora Que vtruncj corripittinterdum arbores ftfata. Vir. Su<br />

bito cum tabida membris corrtiptq calittraâumiferandaçp venit arborib*<br />

fatifcjlues.Peiliscîautdtoocdditautdtoabitabeoquejinuafit. quf fcj<br />

Peftis. | u e s pemrit.i.vrendo acerbattafperat corda veilra odtfs .i. inuidfç ftymulo<br />

parentes t.maiores veftri oblfti iufîitiâ.i.vt fupra diôû eft iuftidf mémo?<br />

tes docuere fc$ vos iter J. viam ad fadnus.i.ad c$dem prophetarum perpe*<br />

trandâ. N à in omne feelus fpreta iuftida corruunt mortales : quem vatum<br />

per interrogadonem J.prophetarum illi fc3 patres veftri erubuerunt fterne<br />

te leto.i.ocddere quafi dicat neminê:immo ois oedderut porro.i certe vos<br />

fc3 qui maiorum veftrorum hy ftoriam vidiftis / poteftis memînilTe.i. tecof<br />

dari. vel fic.Ordo. Vos poteftis meminiiTe quem vatu3 illi patres erubuere<br />

fternere Igto. Quorum fc3 parentum veftrorum veftigf a.i. viam vel exem*<br />

Vcftfeiâ P^^eftigium enim eft pedisimpreffio.i.Bgnumquodapede rclinquitur<br />

v g , a<br />

pertranflationemponiturproquocuncjreigeftçindidofeuSgnoîergovos<br />

fequuti.Umitati veftigia ferda.i. viam immunddi patrû veftrorum qui pphe<br />

tas omneisocdderût/macîaftis.Refte ern maftaftis & non oeddiftis Chrf<br />

ftum. IMâ Chriftus veluti agnus fuit maftatus, ïdeo didtur vera hoftia ad<br />

facrif/candum deftinata qui fc3 chriftus venerat a fripera arce.i.de calo fatu<br />

lus opë.i. auxiliaturus humanis qui ,ppter peceatum primf parentis ad îfe<br />

ros mortales corruebant ft domiturus.i.fubaâurus auemum.f. infernum<br />

non fperate.i.expeftatealium fc3 q Chriftu3 qui vobis falutem aWerafcpre<br />

pfagium fagia.i.oraculatvatfdnia patrum fc3 prophetaru.Prefagium a prenante ft<br />

f agio J. vt Cicero vuït acute fêtio.c\ noua gefta.f.miracuta a Chrifto fafta.<br />

A1Q legunt noua fignarferuntf .oftenduntimanifeftant hune fc3 Chriftum<br />

veniflenoftre. faluti.i.ad falutemhumani generis vetufti .1 antiquicupfere<br />

_ i.defiderauerunt fubaudi videre ChfftS faluds fuf authori egregiSJ.excet<br />

Egtegiu lentem. ISIa egregfus ille didtur quafi ex toto grege èleftus.i*eminens.pm<br />

flans. votfsJ.defideras gens aliena.i.genus alienigenarum coïeti. vénéras<br />

bitut aris. Quia Chrifto per totum orbem terrarvm azdiff'eabûtur templa<br />

quem fc3 iudxi. Cu3 de iudf is loquitur Stephanus fe iliis adiûgft de feipfc<br />

minime intelligens.fpréuimus.i.afpernati fumus ft dedfmus îattoJ.fntcrfe<br />

cl mus ft nepotes i.omnes pofteri cupientvidifle fdlicet Chriftumtfed non<br />

videbitur in terris nifrin extremôiudicQ die. oiudfimiferi.i. infauftifte.<br />

Virg. I/verbis vfrtutemillude fuperbis. Acer rima eftJncrepftatfo ft faud»<br />

te clade?i.casdemparentum.i. maiorum veftrorum quiffc truculentiffime<br />

prophetas peddaunt .Eft cn(m artifidofa conceffîo qua* egregiu^cplotem

<strong>Stéphanie</strong> FoXX X V*<br />

thctoricumcotfnet quod fit cumid concedimus quod nullopaâo fieti vefe<br />

lemus quo tempo» aliquid femper addimus vt a faciendo detcrrcamus» p .<br />

Virgibus.Quin âge & ipfamanu felicea erue fyluas*Fer ftabuïis inimicû h^î?*,<br />

Jgnem:*tq3 mrerfice mclTcs;Vit fata ft vaiidam invites moisre bipcnnem; Cli!<br />

Tanta meg û te ccperunt tedia laudis.ft alibi. I/icqucrc Italiam ventis/ pc *<br />

te régna per vndas. ALam deterrct ab agendo quodconceditur propofitome<br />

tu tempeftatis. Sic hic propolka cladis atrocttate in pios viros quam non<br />

eft vçrifimtle vtiuâzi vllo pacto euenire cupiant. £ft( vt inquJt Quintilia?<br />

nus j> iroma.ft cçdite.i.occidite eos omnes prophcc s quos ipfe deus demi<br />

fent.i.de ccelo iegaucrit noitro orbi.i.ad falutcm huius orbis quum j.qua<br />

do fpcrnât contagia.Uabcm veftri faftus.i.iuperbiç ft etiam ipik ianfîi viri<br />

fugiantUuitcnt fcelusXcrimcn veftrum infandum.i.detcftabilctft lequl<br />

tur.i.obfcruandoaflequanturcalum.i. legem dei caieftem Jiuor ftygius<br />

.i.ûîuidiadiabolicupit.i.dcudcrathocfcilkctcrimen vt pq ab impijsocci*<br />

dantur ftorcus.i. cacodemonlgtabitur.i. gaudebit hoc feilicet crimine cxa<br />

dis.jErgofldiabolushumanigcncrïshoftis inteftinus qui femper iniuria<br />

Igtariloutuseft habetveftracnmina aàmoàum grataa fcelcrc veftro alfc<br />

quando abftincte, VfrgiHj imitatio cft.Hoc Ithacus velit /ft magnomer*<br />

ccnturatridg»<br />

Talibus m furias exarfït curia diûis:<br />

Atq? animo rapuit fçuas ad funcra vires*<br />

Panditur extemplo cœlum:fummi

<strong>Stéphanie</strong><br />

^Colligit humantpoiita caligine fenfus<br />

Cordedeutn[& ltquidumtaliquatitœthefavoce^<br />

Émieat o qualis fpecies o qualia tempe:<br />

Huncpatefa&anouilate régna infïmacoeli<br />

Atqrarce m média Chriftum confifterecerno:<br />

Quem numéro fequitur circûvis maxima diuumt<br />

ïpfepolùm quatit.&motis polus intremit aftrisî<br />

Elus fub pedibus tellus defeffàlàborati<br />

f£ Talibus In furfas ftc. Extemplo poft Stcphani refponfum fit mentio vt<br />

iudçt huiufmodt vet bis afpetati ad cedem omnes côpellûturded Stcphano<br />

nullam iudeof um vim metuenti fuperadditur caleftc tobur vt fcrtius im*<br />

petuofîs tumuituu procellis rcftftat.J\[am gftuantibus ira iudefe Stephan*<br />

cminente & apparente Chrifto eceîumapertum vidittquod cunflis aftanti<br />

bus magna voce profiter! auiuseft.Poctaadamufîim byftorrçcontextiï<br />

quiinaâibusapoftolorûê/exequiturvtnihil pretermitti videaturimmo<br />

non nulla funt addita qu§ maxime ad poematis ornatû pertinent.Ordo eft.<br />

Curia.i.côcilium iudiùtutn exarfit in f urias talibus diftis feilicet Stephas<br />

ni. Vir.Talibus ale&odiftis exarfit in iras. Curia a cura difta. Eft em alfe<br />

quando locus vbi fenatus remp.curat.aliquâdo locus vbi faeerdotes tes db<br />

uinas difponunt nônung pro ipfis hominibus tes gerendas curantibus ta*<br />

mitur.Inepte femidotum vulgus pro fpatiofa domus parte deteftacuriam<br />

accipitqufteAiusaut area aut atrium vecaretur guis atrium Gt locus in<br />

quem collecta ex omni te&o pluuia defeendit:atq3 rapuk.i. celeritcr jolies<br />

git animo vires fçuas.i.violentum robut ad nocendum autocddcndS Ste*<br />

phamimcalumpanditur.i.aperitur:referatur extemplo. i. ilicoft au la. i.re<br />

gia caleftis fummi partis feilicet dei retefta.i.dccoperta. A ula ab CLVAH las<br />

tine enim atrium df. Eft aula prindpis domus quf ft regia diciturrft vulgo<br />

fala apellatui fpedacula.i.ea que. in ccOo fpeftantur ft videntur / nequeunt<br />

.i.non pofTunt did.t.narrari: explicari vetbis.i. ditfis autaliqua bominum<br />

eloquentia.i.ea quç nec oculus vidit nec licet homini loqui/omnia.Uunâa<br />

fupcrnaiubaudi funtvifa.i.apparueruntillabi.i.corruereinter fuperostta?<br />

ôus.içthereas regiones.Virgiiius.Tremere omïa vifa répète limina.Ful i<br />

gotXfptMoijiQ^

<strong>Stéphanie</strong> FoXXXlIIk<br />

teat appiret.i.vkietur latc.i.abu»de per aîta aÉrfa.i.fpadofa tcelf loca & ha*<br />

«tacula & chorusJ.muItitudo fupcruw.i.angeloriim apparet tt Chrift us<br />

ardeiis.i.micans.refplcndens. Vir.ardebat murice lena/fupereminet ,i. fup<br />

apparet in medio folio.i.ï editioti tronorSfede a expromiu. oûïditluçem<br />

a.iuraenimmenfemJ.maximum per axem.i.per mcàium califirmamëtS<br />

Uàtum.i.diuxïum & faeiem fc3 fuam verëdam,i.maieftate plenam aut mot<br />

talibus cunftis timcndam vel honorandam & oftentati.qaadam pompa in<br />

figni fe dcmonftrat.Stephano antcoculos.i.confpcftum at.f.fed file £3 Stc<br />

phanus colligît.i.coadunattattrahit deum .i. fenfum diuini vel ChMtxm<br />

ipfum corde & hoc caîigine.i.obfturitate poSta pro depoflta.lexpulfa fenP<br />

humanu. intellects hominum qui profefto eft debliis in comparationej<br />

luperne, mentis & qua*it.i.percutit ethcra liquidum.i.tenuem tali voce.Ree<br />

ôe exprimitur hic quid fit vox vt pote non nifi aeris percutiio .Pofuit enim<br />

{thera pro aere.Ether autem fummcis eft vbi ftelle funt' grçcc Au*<br />

guftmus ait.lib.vitj.de ciui. Acthcr longe a terra a!teq$ fufpenfus eft» Att<br />

veto çthentcrrçqi cotinguus.de hacrepotcritledor philofophos cofuiere Ether<br />

0 interieâto admirantis qualis fpcdesj.pulchrftudo qui nunc video emi<br />

catA Jplendet o qualia tempe.i. g pulcherrima loca emicant . Tempe funtAet<br />

amoefifffima loca teîïalig a temperie difta vt fcribitXaâantius grâmaticus<br />

Iib.j.Thebaidos.netttrigeneriseft.pluialistantumnumeri.Addamverba Tempe*<br />

Probi vttufti grâmatici qufhoc pafto pi|cepit. Tempe autë funt loca frigi<br />

da: opaca/ frondofa/ copiofa fontibus vel fiuminibus : hoc commune oîrn<br />

eiufmodi locorum eftft iccirco a Virgilio additâ peneia Têpetquia poterat<br />

alia intclHgi.dfcitur quidë & in his locfe prçcipue vbi pcneos oritur:vt in<br />

primo methamor.Oui.refert dicês. Eft nemus g rnonfç prupta quod vndis<br />

q3 daudit Silua.vocanttëpc.per quf pcneus ab imo^ftufuspindo fpumo*<br />

fis voluitur vndislnfuîa carpatho difta/quas éxiftimatur obicfta peneo.hgc<br />

probus.Pli.vcro in eo curlu Tempe vocantur quinqj millium pafikiâ logis<br />

tudîe/ft ferme fex iadtudïe: vitra viiu hoîs attoîlêtib 9<br />

fè dextra lcuaqa leni<br />

ter connexis iugis.Intus faa luce viridâte/aiîabiturpeneus viridis calcul©/<br />

amoenus circa ripasgramîne/csnoïus amu cScentaft cerno ,i. tfdco régna<br />

infimaJ.;pfunda patefa#a.iapcrtacali noui.i.âdmiraîiIisaceïnoChrift5<br />

côfiftcre in média arec J.mfummo calivcrtice.Vir.Sic vertice caîicSflftit*<br />

Jtf a in a&ibus 3pofto!orumfcript5 eft.Gum autem effet plcnus fpîritufans<br />

fto intendens in calum vidit gloriam dei & ïefum ftantem a^dextris virtus<br />

tis dci:ft ait.Ecce video calos apertos S filtoahoïs itentë a a>xf;ds virtotis<br />

dei .que fc$chrfftu3maxima visA.muUitudo diuum.i.angclorumfequif ;f.<br />

comitatur numéro drcû.i.p circuitû a ipe fc3 Chnft 9<br />

quatiUquat1e ,<br />

do mo<br />

uet polâXcalâ S poi 9<br />

.i.Çf l5intremit.i.p grâdfGhrifti potêtia tremidomo<br />

uetur. fthoc aftris.i.ïïgnis cctfeftibus motis J.condtatfs. VirguWFum pa<br />

ter oîpotisrcrScuiïSmapoteftas Infit:eodicêtede3dom 9<br />

alta filefcitEt<br />

tremefafta foîotell 9<br />

filet ardu 9<br />

ether T5 Zephiri pofuère pmitpladda et\a<br />

ta pontus Jdem.aîibi. Totum nutu tremefedt olympùm. Tellus id eft ter<br />

ta defeffa id eft prç nimfo pondère poteftatis fatigata 1 èborat id eft fummS<br />

1 aborem padtur fub pedibus eius fcilicet Ghri. iMam pèr prophetarum os<br />

deus dicit. Terra eft fcabeUum pedum meotum . In manu dei omnia<br />

UAiiU

<strong>Stéphanie</strong><br />

fttnt.PO€ta auto* maximo far mis ppetfcf fty moto ccmcftatïttStebhanîi<br />

lOûtteritCTOinaucens^cgicimmcnfatndc^<br />

gtauitatc & fctïtcDtii pondère cxprcïïtt. ,<br />

Talia dicentifeua rapiuntur er ynni<br />

Acriusinfcnfîfolymi:fufiunt^<br />

Ipfiiis a faciemiraiîmulom retentis<br />

Aurfbus auertunttfedem fimul agmme mifcentt<br />

Ada odio nullis premitur violentia loris*<br />

Segniorhaudmora:fitfremitus:cIamoribusyn*<br />

Infurgiint:vari)T(^ ïnfontemnexibus omnes<br />

Pofttergumretinenttatcjextramcenialtrudunt^<br />

Compa Non fie no&e Iupifaltus cum forte relinquunt<br />

Prçdarumperqcupidiiniuftseq^ rapine:<br />

Imbellem rapiuntfradisabouilibusagnum^<br />

Gonfl^ltingenti per^mpttalatatumultu<br />

VhdicÇ coUedum vulgustvincîhim^ tueri<br />

Nititur.acefreum volitat ftipatacaterua^<br />

CI Talia dicenti ftcDemde cometnorat poeta quanto furore fttdriob Ste<br />

phani verba eorrepti fucrunt Afcçdeo permfttente accerrfmo quoda tumul<br />

tu Stephanumcorripfunt &adfuppllcî) loeujimpetuofeextrudunt. Et cla<br />

mantes atttemf vt fctjpttriii eftinaftibits apoftolorum) voce magna contfe<br />

nuerunt autes luas;ft impetwfecerunt vnanimiter in en & extra ciuitatem

Stephanfe. FoXXXVII.<br />

tu efeeeruntOrdo eft.Solymi.Mudart infcnG.i.iratiaaius.f. vehementfus Oldè*<br />

tapiuntut crymri feua.i.furore atrod & hoc Stephano dkend J. profèrent!<br />

talia que. iam dicta funt*& furiunt videndo.i.dum vident Stephanû ft auer<br />

tunt.i.remouent ora fc3 fua a facie.i.confpetfu ipfius fc3 Stephani mira .f.<br />

diuina.quia Stephano erat faciès angeliea ft hoc auribus retentis.i.repref?<br />

fis ne/ velut foret blaphcmia/ audirent ft tang, furibundi mifcenti. tttrbant<br />

GmuU paritcr agmine.i.impetu. Virgi.velut agmine fefto qua data porta<br />

tuutfedëJ.locii vbi concilia iud|or5 erat. Simul autem ( vt Valîa teftrt)<br />

geminatinomeminimcreperifleapud^fcostapudpofterioresfepe.Quï. Simufc<br />

Simul vt pleniori obfequio demererer amantiiTfmos meitfimul ne vulgarê<br />

vit ingreiTus alienis dcmâ veftigQ infiftcrem.Virgi.Obftupuft flmul ipfe<br />

Smul percu(T*achates.Et iterrç* Accélérât fimul xneasîflmul agmina te»<br />

erum.Cice. Et tamen raro pro flmul didt vha* In verrem aftione fecunda.<br />

Vna & id quod fado probabittvna ft in hac caufa profeâo neminem repo? y n a #<br />

nendum mihi efle cxiftimabit. Simul non geminatû ft Pariter apud Quin paritcr. dlianum fçpe.Vt homo fortis fimul ft (ap^ns.Raro cum geminata.Horac<br />

dus. Aut fimul ft iocunda ft idonea dicere vîbkCice.pto Rofdo.PcrdituTi<br />

mi eft igitur hominis fimul ft amidtta diftbluere ft fallere eum qui ladus<br />

noneffettnifi credidiffettviolenda fc3 iudaeorum nullis îoris.i.nulîp rationis »vinculo<br />

aâaj.compulfa odio.i.inuidia prcmitur.i.retinetur* Lorum enim J<br />

- o m m<br />

*<br />

grecu eft Atopojjt pro quocuncj ligamine acdpi poteft.haud.i.non fubaudi<br />

eft mora fegnior.i. tarda, immo per liptoten celerrima comparadu? pro po<br />

fiduo.fremitus fit.i.oritur iudfiinfurguntJ.contra Stcphanum erfguntut<br />

clamoribus vna.i, pariter ft retinent.i*comprimunt varijs nexibus.i. cathe<br />

na diucrfls nodis referta infontem £3 Stephanus innocentem poft tet^um<br />

i.dorfû atcj extrudunt eu extra mecnia.i. vrbê.IMon fic.i. non tanto impttu<br />

lupi perg cupidi.i. valdc auidi predaru3«f .fpolforum aut furtorum & rapinar<br />

ïiuftg. Mira eft comparatio.Lupug enim imptobus: ft fa>uus eft S in pra?*<br />

dam intentustprazfertim cum catulos habet cui quidem apdflimae tenebras<br />

fint ad componendas infidiastrapiunt agnum imbelle3.i.mitem:manfuet5<br />

ab ouilibus.f.feptis ouium fraftis .i. diffolutisnoâe.i.tcmpore noâurno*<br />

vbi lupi folent efle ferociores.cu3 J.quando relinquunt fa!tus.i.deferta fiîua<br />

f um loca vulgus.i.plebs colleftum.i.côgregata vndicgj.ab omniparte co<br />

fluit.i.magno agmine currit ingend tumultu per compita.i. quadrîuia lata<br />

f .fpatiofa. Virgi. Vndicp vifendi ftudio Troiana iuuentus circunfufa ruit:<br />

certantcçiîluderecapto:anititurtueri.i.élaborât viderevin&um.i.Stepha

Stephams*<br />

Acrejpati.rabiefne vîros tam dira coegit:<br />

Corpus inanefolo quondamtdurofcj tacere<br />

Sangufnis effufalapides vidiftis in vnda*<br />

Stepham's. FoXXXVIII.<br />

Bjciïmtvefteshumm'sr&brachianudantt...<br />

Etmcdîoincampo coram vefttgîafîgunfcr<br />

ExuuîasiuuenicreduntJcui tempore eodem<br />

Saulo nomcnerattfidei'poftbuccMianoflrae Sinitr^<br />

Extititinfignîspatilas:cundîacrîtcf ardait<br />

Ic^bustmccftaf^parantad vulncrapalmasî<br />

Dudturîn^atuimca^<br />

Cunclis mœftaferens: iam crebris vndicfe (axis stq**<br />

nuslapfa<br />

Tundîtimhauddàifisparcitgenstôibiisatra datBtt<br />

*<br />

Saxa volant.vdirt aclanotfs afpemma grando<br />

In te&îs crepitatrrurfufqj exultât maurasr<br />

Lumine quiTcj locum plagfs ferutataracuto^<br />

Miccaputîille humeros : alîus lattis :hïçpetttbrat<br />

Altéra pars dreum fremitu rurit: obuîà fexîs<br />

Saxaforiantlatetliriqiintveftîgîafâxaî<br />

Vulrieialàtapaienfcfo<br />

Êarg^«sir^apaoravm(miferabflevîfu)

Stephams*<br />

Flummïs in motem fufi fluit vnda cruoris*<br />

CTEttom ven&imetat adfedes ftc.Poftg Stephanus extra vrbem trufos<br />

eft ft ad locû vbi lapidari debebat/dutfus/fhtim faifi teftes veftes fuas vt<br />

ad lapida iaàtum habiliores effent abftuierunt quas Sauîo cuftodiêdas côs<br />

miferât.Euefligio nulla habita humanitadsft mifericordie. ratios truculc*<br />

Ordo. ter in Stephanum lapides conQeiunt .Or do eft. Et iam ventum erat k$ ab<br />

omnibus.!.vt inquit Diomedes omnes vénérât ad fedes.i.Iocum vbi.i. in<br />

quo îoeo lieuit tueri.i.cernere fuppîidum,i. tormentum trifte.i. acerbumt<br />

Suppîici durum.XTirgilius.Te trifte manebit fupplicium.Supplicium a fuppïican*<br />

d o e f t<br />

um. fwpplieatio. Varro.Boues ad vtôimas faciunt atqj ad deorum fuppli<br />

cia.Pro tormento autemvcl pana nota eft.Teftes exiftentes peâtore furia<br />

to. Virgiiius. Et furiata mente corebusrêijdunt.i.remouent veftes hume e<br />

Humer 9<br />

fiS#Humerus ab humo deducitur .quia inftar humi fufferêdis onerib* aptl<br />

funthumeri.Suntaute humeri a quibus dépendit brachia.ft nudanti. de<br />

tegunt bractya videlicet vt nudatis braehtis ad impcllêdos lapides Ûnt ma<br />

gis accômodati:A figût veftigia.i.côfiftunt in medio campo cora J.tn corn<br />

fpeftu oim. Prius em ctï&is cofpidëtibus vires tentabât g lapidibus Ste*<br />

phanû peteritvt folent opifices qui ante cjuibufdâirritameds vim experii<br />

tur/g opus aliquod aggrediâtur ipfi credutrcômittunt: fidei tradât exuufe<br />

as.i.veftimêta iuutni cui fc$ eratnomenSaulo.i.qui Saulus dicebatur eo<br />

dem têpore.ScriptB eft in aftib* apForû.Et teftes depofuerunt veftimenta<br />

fua (crus pedes adolefcëtis/qui vocabatur Saulus.Omadus nomen Saulo<br />

erat g Saulus vt Valia & Aul.Gel.pr|ceper5t:&exiftit Paulus poft i.po*<br />

ftea appoCtorie bucdna.i.tuba noftr§ fidei fc3 Chriftianç quia fuit vas des<br />

Inflgnis £Honis/infignis.i.excellens.ftam infignis vt ego cenfeo ex in ft fegnis.i*pj<br />

ger eum fignificatio no padatur fed videtur côpofitâ ex in & iignum j . ex»<br />

tellens qui aliquib* fîgnis df propter rem egregie aut turpiter geftâtideo<br />

in boni & in mali parti aeeipi poteft.Cunâi ardët.i.eftuat iâib? acriter.i»<br />

vehemêter paràti.acdngStpalmas.i. manus inceftas.i.poilutasad vulne<br />

ra feilicet confidenda captus feilicet Stephanus dudtur in fpatium.i.in Jos<br />

cumfpadofumvbiiâusiapidumcurfumiuShaberepoftïnt ferens.i. ofte<br />

dens fpeâaculaJ. quendâ horrorem vifionis porro maftaJ. valde ttiftem<br />

cunâis feilicet fpecrantfbus .Quoniam nemo vng fine quodam fpc&acu<br />

!i honore ocddftur.Stephanus tnditur.i.percutiiur vndiq^.i.ab omnipar<br />

te iam faxis crebris.i.affidue iatfis gens feilicet iudea atra.i.crudclis : ttuc<br />

culenta haud.i.non parcit.i. abftinetiâibus denfis.i. frequentibus. Saxa<br />

fc3 iafta volant velutf. ficiitgrandoac^a.i.impulfanotis.i.ventis.Species<br />

pro génère ponitur.crepitat.i.refonat in teâis & exultât.i.extra falit rurfus<br />

«i.iterumin auras, i. in aera.lMam grando repereuffa in altum refilit.Virgi<br />

lius.Tam multa in teftis crepitans falit horrida grando.Idem alibi Q mu!<br />

Grando. ta gridine nimbi Culminibus crépitât. Grando fecûdû Ariftotelê eft ftilla<br />

pluufç ft venti rigore in aere congelata:fft em ex vapore frigido ft humido<br />

ad interiora nubis fricato per dominium caloris drcunftantis ; qui calor in<br />

nube redpitur ft afrigiditate aeriscôdenfatur.JVâfrig^fugijs CajQrI a c r, s

Stephanfs* FoXXXlX*<br />

in fnterfora nabis fe redptoft ex fuacoitgregatforie vfrtus eius conuatefcft*<br />

Vnde vaporem quem in nube fnuenft fua virtute conftringit bine eft quod<br />

minus in hyeme fiunt grandines:quia vfrtus quas in asftate vtitur ft in vna<br />

parte aeris congregatunin hyeme peraerem totum difpergtamvnde debi<br />

lior ad vaporem congelandum redditur.Fit autem minor in nubibus a ter*<br />

ta longinquis ft tnagis orbiculata: quia ionginfeulo fpatio peraerem rotas<br />

ta atteritur atcj orbiculatur. JM à G contingat in loco terre, propinquo gighf/<br />

ft maior defeendit/ft minus orbiculatur .quif^lapidator ferutatur luis<br />

mine acuto.i.acute refpiciëdo inueftigat locû pfagisJ.ad pîagas coficiëdas<br />

i.afpiciunt vbi potius Stcphanû vulnerare valeathic fea aitquispetit caput<br />

ille petit.i. perçut ithumcros.i.dorfua abus petit latus/hic petit ora.i.faciê.<br />

ex hac compofltione verborum lâpidationë comouet qui deferibit. Nâ fi re<br />

Se #nuntientur hec carmina/ipfe verborû contextus imitabitur furorê ius<br />

d$orumlapidâtiû.alteraparsfc3iudeorumfuritfremitu.i.ftrcpitucircum/<br />

quç ic3Clamandoper circuitu laptdantibus animum dabat faxa obuiaJ.oc<br />

currentia faxis fonant late«i,abunde:& faxa lfnquunti.defcrunt veftigia .fc<br />

maculas,trammas;fignacu!a« Vi rgi.Et veftigïa fada reïinqunt. vulnera iata<br />

i.grandia patent.i.apparent locus fc3 vbi Stephanus lapidabatur horret c&<br />

dibusXplagis vel pcrcuffionibus autiâibus lapidu3 atris.i acerbis:fa?ufs*<br />

f uneftis* Atrum ab atterendo difla. quoniam quç atteruntur liuorë contra<br />

hunt.vnda.i.copia vndf acmuïa cruons.i.fanguinis.IMam cruor eft fangufs £trum*<br />

quiexaliquovulnercfpargitur.vtteftiseftPrifcianus.Vir.Lauitimproba CruOï.<br />

teter ora cruoriufi j.fparfl.Ccmgrue fecundû fignififeationis proprietatem<br />

dicitfufi cruori$;fluit in morem .Un Gmilitudincm fiuminis quia paff/mp<br />

totum corpus lapidibus casfus erat per oraXper fadem viri £3 Stephani a<br />

in feipfo virilem conftantiam preftabat ft viriiiter lapida i£ius toIcrabat:lar<br />

gius i.abundantius'miferabile f<br />

vifuj'. que, res erat miferabilfs dum videref<br />

^ fane hordbflis effet.<br />

Intet ea nullis lapidum piusidibushefos .<br />

Frangitim hune prçfens cœli fouet aura fereni:<br />

Atqj anfmumimmotus Chriftu fievocibus otat*<br />

Aftra pi/stu Chrifte tui qui munerelçti<br />

peruiafeciftitcafus ne defpice noftros:<br />

Ëflfluit ih ventos dilapfo vita caloret ;

<strong>Stéphanie</strong><br />

Da fup era hânc animam tecuminjfegiotie morarf*<br />

TDiMtM in tenues totisfefcatraîift auras<br />

Viril)Us:hunchorretden(aafpedarecorona:<br />

Moxgpculos referans fulgentia fufpidt aftra:<br />

Et geniibus flexïs fg uo fuperliofte precatur<br />

Çlamorem extollenstteteprecor optimerecfbr<br />

Iftorum miferere lîbensîqm triftia nobis<br />

Fata parant: non quanta inftât fua

Stephanfe; FoXXXX*<br />

«gowtnepatibr vt nomen tu5 fanftifTîmâ tueri aduerfus infidèles poffimt<br />

vita.f.fpiritusvitaîisefflttit.i. abit in ventos ftdilapfo caîcre fcilicet vitaîl<br />

fugato.Virgilius in.iiiï.eneidos. Omnis & vna dilapfus caîor/ atq3 fn ven

Stéphane<br />

Defîcithfcmcmorâstmêbris fopof vltmfhçm<br />

Alget corpus humimuus calor effluit omnïs*<br />

Eccepatet coclumtliquidunKj per çthera vulgo<br />

Spirituumvolitatchorus&defcendit abalto:<br />

Saxorum immenfa pelagus fugiente procella<br />

Lçtatur mubes abeuntî|>olus vndicç fulget:<br />

Acre nihil terris fuperefbdominatur olympusï<br />

Diffugiuntlarua&& cçci vis tiuminis atra<br />

Frangitun&ftygio défunt fua vota tyranno*<br />

Tu fuperû chorusille anima capit : ocyus omnes<br />

Qeftaviri laudefq? ferunt modulamfne cantus*<br />

|£ Dtîicit hec memorans &c.Statim poft oratfonem Stephanus defcedft<br />

copiofa angcïoriim multitudo catitusad terram dilabitur qui Stephani<br />

animant ad regnum calefte portant. Porto pocta Stephani ex.tum tanto<br />

ornatu poetice delcribit vt id fine numine diuum euenue no putêt. Ecce ad<br />

vngucm(quod certe ardui eft; facrâ hy ftoria côplettitur ab illuftri poeta<br />

tu maieftate 8 carminis venuftate nô dtfcedês vtintext? enarratioe manias<br />

Ordo; f eft abitut.Ordo eft .Stephanus déficit .i.decedtttexvi ta migrauitmemoî<br />

tans.i.referês htc fc3 quf diâa£int(nâ fcriptS eft inaâib* apoftoIotô)Po<br />

Êtis autê genub* damauit voce magna diceus.Dne ne ftatuas Hlis hoc pec<br />

catâ.Etcû hocdixifTctobdormiuitin dno. Vnde addit :fopor vltïm 9<br />

.i. pos<br />

ftrem* fomnus hçret mêbris fc3 Stephani. Virg.Et ferreus olli fomnus/in<br />

gtctnâ daudûtur lumina noéfècorp? alget.i. friget humi.i.in terra. QJn<br />

\ vitaabeâteftatimcadauerfrtgefcitc&idcoanneditomniscalor viuus.i.vi<br />

taliseffiuitJ.difcedit:abit.Egregicvn3 rem per diuerfaexprimit. Ecceca?<br />

ïum patet.i. aperitut & chorus.i.muldtudo fpifituû.ï. angelorâ vohtat, i.<br />

vagatundikurrit vulgo.i.paffim per gthera 1iquid5.i.SQ&mm£#hmte%&<br />

gioné que. ferena eft tX nubiu expèrs & defcêdit.i.delabitur ab alto fc; calo/<br />

pei3gustîangcni5noft m vel intellect us pelagQfimilimus vdmatciia hgc

StephamW FoXXXXL<br />

lejtatur.f.gaudet. Quia omnia feta nunc fctibuntut ft hoc proceiia,i. tcm*<br />

peftate immenfaj.ingend faxorum fugiente.i.abeuntejquia iam defcriptS<br />

cil quomodo Stephanus lapidibus eft ocdfus» AI une veto deferibitur anjs<br />

tng atTumptio ad cqdum.nubes.i.omnes hufus mundi cala mitâtes & çmng<br />

quas abunde Stephanus paulo ante paflus fuetat abeunt i,effluunt:quo<br />

tuamnunqpofthac çrumnarum aliquid eft perpeffutus / quandoquidem<br />

Iternaccelorumgîoria fruitur vbi eft omnis glorfç acceffio/ ideo dïcit. Po»<br />

lus.i.reguumccileftefuIget.i.fpîêdetvndiq3,Labomni patte» Nihilf.nS<br />

aliquid fupcrefU.reftat Stephano acrc.i.moleftum: acetbum in terris.i.fn<br />

hoc orbe terrarum quia non eft vlterius aliquid tormenti palTurus. Kihil Rihil<br />

indéclinable efttvt ait Prifdanus. Qjuoniam petapocopen ab eo quod eft<br />

trihiium prolatu eft.Sicut etiam apud grecos KpsiTTcàKUKsoa pto KpsiTTca<br />

ftKVKsopoc.Qjiidam tamen putantaduetbiumeiîetquod nomen efle adie<br />

ftiuum quantitatis ip(a oftendtt confttucîio.Quomodo enim dicim*mu1<br />

tum bonum ft boni ft bonorum : ft riimium Iucrum ft lucti ft Iucrowmt<br />

fie nihil malum vel malt vel maiorum* Tercntius in andria. Plïhil hotum<br />

egregie prêter cetera. Et Ciceto de fignis.Mihil minus ferendum .pro nihil<br />

intolerabiltus.Poteft etiam loco aduer bi| accipi: quomodo multum ft prf<br />

mum.ISIihtt autem 8 nihtlum a non & hiium eft compoiltum : quod fine<br />

dubio eit nomemhikxm enim pto vUumvetufttiTrmi ptofetebantLucilius<br />

in.xii^.lMaumachtam liect hec inquam alueoîumq} putare.ft cakes deles<br />

fteste hilononre&ius viuas. Hgc Pnïctanus qui perfpicue oftenditquo?<br />

modo nihil accipi poteft.Sunt qui putant hilum elle patuum illud nigrum u<br />

quod in fummitate fabf adhçtetVnde pro breui & exiguo vfurpatur. Enc J"; 1<br />

;?* 1<br />

*<br />

a , n<br />

tiius. ISLeqj difpëdium facit hilum.Poffet etiam dici prouerbialitcr. Eft M <br />

luminfaba i.rescft modica &patua.01impus.t.diuinitascoiîi&potentia *<br />

caleftisdominatur feilicet in Stephano qui ampliuspeccate non poteft ft<br />

nunc f tenta cet li glotia fruitur. Et laruç.i.maligni fpiritus diflugiunt in di? _<br />

tierfas partes abeunt quia Stephani anitttam habetc non potuerunt. Lar? Larxrg<br />

Uf a lare dtftf Xmalo genio qug funt noxie inferorum vmbrç. Vnde îaruati<br />

dicuntur f uriofi & mente moti quafi a laruis exterriti quales funt quos vul<br />

go demoniacos appellant.Larua etiam perfona didtur S laruatu ®erfona><br />

tum. Et vis J.vtolentia quç poteft did fecundum theologos tentatio numi<br />

nis ced.i.cacodemonis:diaboii frangitur.i. euertitut. Quoniam diabolus<br />

pertentationem pofthaeStephanonocerenon poteft Jdèo poeta refte ait<br />

Et ceci vis numinis atta ftangitut :ft Ty ranno fty gio.i. plutont que Chris<br />

iliani ludferum votant Jndpienda eft eonftruftio ab obliquovt relatiuum<br />

fua habeat locumtfua vota J.fua eeftderia definunt.f.deficiunt quia ptiufq<br />

Stephanus mortem oppeteret eius animamobtinêdt diabolo fpes erat:fc

Stephanfe» ~<br />

BtftiO twrftm:gefla.i.«6»egii £apioteçlcofrutocîépafi?asinalto<br />

Ediercîsdiuumdapibusîpatrîamcjpcrcjinem.<br />

Accipitalmtenensfalidsmunetavît^.

StephamV FoXXXXlX<br />

^Fortunatemfois &c. Poil StephaniobitS fit ftatim mentfo cjuomoàa<br />

*i*anima abangelis fuccepta A ad tegnSccxlefteeuefta eft eu inligni hym<br />

fiorummodulaminequibusillelaudabatut muitiphariam/pdmum oriaq3 egregia fa&a vt vmbra corpus fequatur:et omnes acs<br />

cenduntur adftudia-gloria. Potiaris pro fruarisregno olympi ideft catf.<br />

Pofteritas id eft pofterior *tas colet id eft vene*abttur;cêlbtabit:honorabit

Stephanis*<br />

te fc3 Sternum a fig^^<br />

fim. Quoniam pofteri omnes v bkg in tmim honorerai templa edificabwu<br />

vt noftra çtate nulla eft fcre vrbs in qua non fit aliquod diui Stephant tern*<br />

plumfltum* a fercnt.i.extollent calo .f. ad calum vfqj tua faftaj\tua gc*<br />

Ha a f<br />

canent i.laudabunt. Virgili. Ibant equati numéro regemqi eanebant»<br />

iftafaxa fcj quibus cefus eft:cu3 fanguine fcj tuo fufo.i.fparfo.flLamfn phi<br />

timfstempiisaChriftianis nunc lapides a diui Stephani fanguis religion<br />

OiTimecolitui.Ether immcnfus.i.amplus.fpatiofus refonattalibus concen<br />

tibus.i.hufufrnodi cantu angelomm.Stcphanus qui cette coronari meruft<br />

|f<br />

vteiusnomcnrefert Stephanus grfceSTS^ocvov .i. carona fuper eminttU<br />

fupcrapparetincelfisaftrisJJnregnocaleftidenicg.i.tandern:demum:vt<br />

vulgodicunt fmaHtcr.fruitur deo propriore.i. vidniore. Virgiîi.ftnumine<br />

quandoiam propriore dei. depaftus dapibus .i. epulisçthereis.i. diuinis<br />

vt pote neftare a Ambrofia'diuum J.caleftfam in alto 6:3 calo & ipfe Ste<br />

phanus tcnens J.habens munera.i, bénéficia feiicis viteJ.bcatitudinis acci<br />

pfti. aiïumit patriam percnnem .i. domidliumfuumperpetuum in regno<br />

calefti in quo eft cunftis hominibus pijs propria pattia Et quidem pcrpe*<br />

tua a pronoftris mentis nobis peuuV<br />

Inocui fam vifafatis fparfiffecfuoffs<br />

Contemptrix fuperum turba & cefliffe furort<br />

>etit;cladis fubito non infcius atrae<br />

Gammalicl rapidis ad campum paffîbus ibat:<br />

Sanguinis vt fluuium & corpus profpexit ariiict<br />

Et foedos lapides lachrymis indulget obortis*<br />

Gens crudelis ait iùftos quidprofuit vtiq<br />

Iudseis preflMevirosftua funera refiant:<br />

Supplicium pro csedeferes:ficfatus:cX ipfunt<br />

Çum focib pariter niueo velamine corpus

Stéphane FoXXXXïIL<br />

Excipiuntttumulocj teguntî&fletibus inftant:<br />

Exequijs tandem quasruntfua tedaperaftis*.<br />

f£ Innocui iam viia fatis ftc.Poftremo pocta cômemorat fiorti ditiiSrea<br />

phàni corpus fcpuîtum eft quod nequuTimi iudçi feris deuorandum foris<br />

teliquerant.Gamaiieî legis interpres non medioii erga Chriftum charitate<br />

afteftus non paiTas eft Stephanum Chrifti famulum pientiflimum fëpufe<br />

tura came.ltaq3 iupplex quibufdam viris religioûsobnixe iubet vt beatif<br />

fimi protomartyris Stephani corpus ad viliam eius Caphargamalam nos<br />

mine Gamàlielis diftam portarent;ibidemq3 fepelirentded mihi placet im<br />

primis quod a poeta dkitut vt fcilicj Gamaliel cum Micodemo nepote fuo<br />

ad campum deuentës iubet corpus efterri quod comitatus eft/ fepultureq3<br />

exequQsatqj officgs omnibus interfuit. Moluiftetmeo iudicio vit ta pius<br />

procul fanctiflïmis offices abefle. Ordo eft. Turba fdlieet tudeprum con* Ordo.<br />

temptrix.i.fecuraifine cura fuperum.i.caleftium iam vifa fparufïe.i. effu?<br />

diiîe fatis cruoris.i.mxtitum fanguinis. Satis aduerbium fignificat abunde/ Satis.<br />

quantum opus eft nonnuncj vendicat fibi vim nominis ft genitiuum régit<br />

more fubftantiuorum vt fatis cruoris innocut.i.eius qui nung, nocuit. In- Innocu*<br />

nocuus authore Valla accipitur aftiuepro eo quinônocet.Plinius. Eoîdê<br />

peftiferos ferunt in Greciaûnocuos eê in Sïdlia, Paflïue vero pro eo cui nô<br />

nocetur. Et turba vifalatisceffiiTe furori.i.difceftiiïea furore.Propterea cj><br />

Stephanû iapidibus opprciTerat/animo fuo fatiffecerat non fuit igitur poft<br />

lapidatione f uroris materia.Cederc enim eft difeedere vel euitare vt cedere<br />

«rg.i.ab ira difeedere .Cedere f urori. i.a f urore difeedere. Cedere bonis.i.di; Cedo fu<br />

icedere a bonis ft quicquid noftrum erattraderecreditori,petit.i quçrit te; rori»<br />

âa.i.domidlia fua. GamaJiel.i.ille legis interpres non infdusj.non igna- Cedo bo<br />

tus ciadis atrç.i.tam crudelis lapidationis ibat.i.tendebat ad campum/ vbi nis*<br />

lapidatus fuerat Stephanus/ pai&busrapidis.i.velocfbus / fubito vacat/niû<br />

dicat/ibat fubito/fcd erat fatis dieere/ibat paflïbus rapidis; vel intellige fus<br />

bito rumpêdam f uiffe moram ft debere rapidis ire paflïbus. vt.i.poftg ipfe<br />

Gamaliel profpexitfluuium fanguinis qui ex corpore diui Stephani fufus.<br />

IMon eft Tapinofis g» dicit f luuium fanguinis vt pîertq3 autumant. f\Iâ pro<br />

prie dicit f luuium fanguinis.i.fanguinem f iuentem/& profpexit corpus ici<br />

licet Stephani amici que kiiicet fummopere in vita propter ci* 7<br />

fanctos mo<br />

tes dijigebat lapides quibus erat cgfus Stephanus/ fcrdos.i. fanguine S te*<br />

phani maculatos induîget.i.dat operam lachrimis obortisj.repente ortis<br />

•i.repente vifo Stephani corpore îachrimatur.Eft enim Virgile imitatio in<br />

primomelTum veto ingentem gemitum dat pérore ab imo Vt fpolia/<br />

vt currus/vtq3 ipfum corpus amid/ Tendentemq; manus Priamum côfpe<br />

xit inhermes: ft Gamaliel ait.i.didt O gens (cilic3foiyma crudelis.Ltrucu<br />

lenta quid J.ad quid profuit vng preil!ffe.i,interfeciffe:occidiiTc viros iuftos<br />

•i.fanétos prophetas iudgis feilicet mafo»b 9<br />

vcftris/ tua f une* a.i.exitus tui<br />

ft tuj ruine, vrbis reftant.i. fuperfunt. Qjonjam vt dicit Chriftus. Rdin*<br />

Mi|.

Stephani»<br />

tjrjcfuï domus tuadeferta.Tufetcs J.tolcnHst r^cttsfupplldum.f.porï<br />

lias tiM débitas pto cçde.f.pro ocdtîone Stephani quem tu tic truculentiffi<br />

me Iapidafti Gamaliel fertus .i.loquutus eft fîe.i.hoc paôo vt diftum eft:&<br />

cçteriqui cum Gamaliele crantexcipiunt.i.atTumunt ipfum corpusfeilicet<br />

Stephani velamineniueo.i.albopanno cum focio feilicet IMicodemo nepo<br />

te Gamalielis &t um duce Gamaliele vel Ce expone. lpt1 aliqui viri religio*<br />

fi quibus a Gamaliele erat commifla prouinda ferendi corpus exdpf unt cûr<br />

Ilimu? fodQ faifcetGaroaltefeStegurt Turou<br />

l u s<br />

* luscftterrabmens«Itac0poteiTeflecollisnatutal»<br />

vnde Ttoia videri. Et etiam tci ra opéra humana coaceruata tumulus dici:<br />

tur. Et quia fepulchra omabantur huiufmodi aceruis/tumulus pro fepuU<br />

Gùmu s tura ponitur.Cumulus autem non natura eiî/fed manu hominum foftust<br />

las, ftinftant.i.perfcuerant f fetibus.i. ploratibus : quis Ennius dicat ATec me<br />

quifej lachrimis decoret/nec funera fietu fàxitta qu^runtfcpettint fua te*<br />

daJ.domiciliatàdemJ.poftlongammoramvelpofllongos fïetus&boc<br />

exequijs.loflïcûs funcribus per^isa*.abfoluds:perfeftis. Virgilius. A t<br />

pius exequQs aeneas rite folutis aggere compofïfo tumuli/poftcjalta quie*<br />

Exequig runt f quora/tendit iter velis / portumqs relinquit. ExequieJ.funebre of8$<br />

ciumtquod feilicet in funere exequimur: ab eo difte/cç hominer pomparr*<br />

poft fequuntur.Hec funt que. in Stephanidem Rofledexplicanda habuf.<br />

^Finis Stcphanid[6&*

Toxxxxini.<br />

Pétri liofletiad cxcellentîffîmum Senonen+archi<br />

epifcopum Galliarum

SaîazarîoïtMm<br />

IodocusBadïus Afcefius Triftado Saîàzarfo<br />

Senonû Archiepifcopo inter primos nobtlitdo<br />

(So : 8C Reueredo cum omni obferuantia *S*D+<br />

Alafariaedomus nobilitateman^<br />

tiquiffîmam/çum alla qplurima]<br />

tum triapotcftatuf maximein te<br />

Pra^fuI cxcellcntifTime praecipue<br />

confpfcua : nomen/ dignitas pru*<br />

dentia* Nomen fiLquidem gcncri<br />

tûo commune! dedu&um opinorf aSalaquaemul<br />

tis nationibus aulamtaule aut grgcis regiamfîgnifi<br />

cattSi partLculacormpta Ser:quçltalis (vndeHi<br />

fpanifca linguâ nata eft ) vulgari fermôe domïrium<br />

aut principem indtcat^ Vnde Salazar vno démena<br />

to (vt fere a vulgaribus fit) mutato aut qa zita duî<br />

eius fonatvSalazartegie principem / quem Franct<br />

maiorem domus appellitabant : olim demonftra^<br />

bat* Triftandus vero (lïcet etiam Triftrandus feri<br />

batur)nomen tuç excelîentiç propriû & moribus<br />

congruumgeneroritatinobilifïîmçfeueritatemap<br />

pontt+Triftem enimfeuerum dicunt: vt ille+Q uis<br />

enim non vicus abundat Triftibus obfcœnisfTrfc<br />

ftandus igitur triftïtia affïciendum pronotat : fi veî<br />

vnguem latum ab ingenua nobilitate 8C Chriftia^<br />

lia pietate tuorum quifpiam aberraueritDignftas<br />

autem maiorum tuorum a

Panegyrfe* FoXXXXVV<br />

feus &fummis moderatoribus in Hifp^ni/sorta:i<br />

te non folnm conjfefuataha€lènus efttfeditaauâa<br />

vt Gal% Qermaniçcç primatum vendicesîprinci<br />

pemc^ agasregalis facerdotij'.facerdotumqi iftaru<br />

prouinciarum omnium:quo#> minimus quifi$ (eu<br />

nullus fit paruus) cum regali dignitate euchariftiç<br />

nomine Herculano niore contederit+In qua re Iw<br />

feet adorare altiffîmç prouideptiç boni'tatemf çg fb<br />

eut maiores .tut qui impio quide zelo fed pertgnas<br />

rantiam quondam tradr.Garoli magni exercitum<br />

fub pyreneis môtibus dèleueranttblt'm ia fufeepto<br />

fidei lumine pienttffïmi Chriftianorû euaferut : fie<br />

tu pater obferuandef illis peipue Gallis nûc prefk<br />

eeris ac moderaristqui Breno duce alpibus fuper a<br />

tis Rhomam prêter Capitolium capta combufle^<br />

runt:Qraeciâcç atq? Afiamtvnde Gallogrçcf Gala<br />

thçq? I Delphicûq? çrarium : vnde Tholbfanû au^<br />

rum didum eft depopulati funttvt vbi fuperabun<br />

dauit iniquitas:illic tePrçfideadhucufiç fuperabu<br />

det & gratia+Porro prudentia tua tam multisargu<br />

mentis-euidens nequaqamaioribus degenerafle<br />

fidpietatis incremetumadiecifletetiam ex eo com<br />

probatur: $ 8C maiorum&tui generis ^enominis<br />

sethernttati prouide côfulueris : cum ipfum mufis oî eve «<br />

Pétri Roffeti omni a>re ac marmore perfnioribus •£<br />

éommiferis^Quem homfnemf modicum quidèm nés. „<br />

fed vti confido bonum \ qua charitateïn bonos om

ISâlazattorann<br />

nefs aîfrctor plurimumReucrendçbeneficctiç<br />

paterôptime(vtimcipfum)cômcdo> Vale Echàl<br />

cographia noftra apud Parrifios Noms Odobri*<br />

bus Anni fuprafefguimilkfîmum decimifextu<br />

Oratio.M^Bonefpei in Panegyricum+P* Roffeti<br />

habita lutetias iaSenaœmgymnafîo*<br />

I Am fàtfe fatum habetur quod fepiflïme didfoîefcad<br />

| gioriâ trahimur omnes laudis cupiditate ducti :miii*<br />

1 adeo fn fragili terrât S orbe repérai pot tam ïmobtliM<br />

|ta3çiîeiis(Vt Horatias ait)murus cui etiaj fit(vt Pet<br />

fixus vult) cornea fibra qui # reb* bene geftis méritas<br />

llaudes afpernetur:imo vt iui laudadi argumenta abq<br />

gdecunftis prçbeatîvltro ad res bene gerëdas Jaudatio<br />

Inis ilimuloeoaâi trahuntur : prfclare. Ciceto eecinit<br />

Xhonor alit artes: omnefej îtcndûtur ad ftudiagloria+<br />

ptimum vt idem refert quo min 9<br />

honoris erat poetisteo minora ftudia foc<br />

tunt:neetamcn ft qui magnisingentfsin eo génère exdtcruntnô iatis gre*<br />

eorum gîorie. r cfpondcrunt. An cenfem* il Fabio nobiliflïmo homini iaudf<br />

datum eflet.quod pingerettnonne multos etiam apud nos futuros.Pohcle<br />

tos. Parchafios fuiiïegloriaremur uudicio igitur meo.mhtl certe ï terris ex<br />

titit quoi Philofophos apud Grccos magis ad ftudiû Philofophiauft Ro<br />

manos admilitiam g vt iaudisGupido exeitarct: hiquidinihil premiotu3<br />

aut mereedis pro re optimegeftaalfud optauerunt g merito laudar entur *<br />

quo £aftum eft vt per toti orbem terrarum figna viatida ferrent;* fulmis<br />

ne belli regionem omnem Jnuiam tang nullum foret obftaculum. : penc*<br />

trarent talteri vero adeo elaborauerunt qui laudem aliqua via mereri dcfîde<br />

tarent: vt phiiofophiam comprimis excolerent quod ftudium apud tos pHr<br />

vimum f loruittquo etti intenti laudë* ingentem adepti funt'Ceteri oësfqug<br />

plurima turba cil) variasfvt nernini ambigurç eft)attes adinuenerôt:quas<br />

fnuëtas authorê Tulio vt qaffq$ nouit in his tantum fe exercerait : vt non<br />

. exiguam gloriç portionem naâus Gt; fed dus edam gloria in pracdpiti fte?<br />

Uriti non enimpenitus eorum opinioiiem probotnec vitupero prorîus: qui<br />

mortales aiunt egeftate coaftos fuifle vfq3 eo vt & fummo labore.cura ar*<br />

tes nouas rfmarentur:vt illeXabor omnia vindt/improbus ft duris vrgêa<br />

. in rébus egeftasxgterum ad artes inueniendas prima hominibus duo fuc<br />

tant indtabuladabor ft egeftastfed eas confummat ft perficit laudis capfe<br />

do* Ergo quifq3 fîbi perfuafum habeat: egeftas prindpiam atâbus:glorf$<br />

Cupido pcrfeeSfoncm dcdJtîquibus famutatur labor .egeftas enim fcomi»

Paftegyrïs?; Fo+LXXXVT*<br />

rfcogitdStaxatvtc^xadvfftumaveftitum fvt vulgodicftur) neccflfarfa<br />

ftrnttcomparetipoft obftum nihil ad eumîquid laudis cupido no cogft qug<br />

intcntatum apud mortales nihil relinquittfi nunc liccret per totum hyitos<br />

tiarumpelagus decurreretlatiilimum proculdubio imperium gîorie. cupf#<br />

din( ineiTe vbiq3 omnes confpicere poffent Quid olfm IMf num aiTyriorum<br />

tege impertf propagâdi caufa g pîurimi s tnferre beliuimpuîft:quid inde q»<br />

tcros regesr*quf monarehfls prefuernttft quorâ egrtgia gerTa apud nos ce<br />

tebrâtcmnonne Aîexander Macedo glorfecupfdine captus fntantn enfxus<br />

ci! vt ft Bacehi ft Hèrculfs incredibiles res geftas fuperauerft t fi oportues<br />

rit vt de iituffrium Romanorum faftis hyftoria euoîuatur: nemo adcrit fit<br />

tanto numéro qui fine laudis cupfdftate ad facinus fit compulfus: vtfemel<br />

drcam qutd fcntiottantum habet robur fpfa gtoriç cupido vt non homo lau<br />

dibus tantifper fit obnoxius dum viuit folum : fed eius etiam volûtas poft<br />

obitumad e^nitatemlaudumprorogaturtquotac^umefl vtpJfriq^habi<br />

ta tam breuis vifçratione nomen ft glorii in fempitemam memariam cxc<br />

tenderrobhfxc ftuduerunt.Elogff s vulgo fua geffâ expîieare cupientes ft<br />

potleris prodere ftâtuas ft imagines in geftorum remuneratione vt admis<br />

ratione fpeftatoribus effe pofféntrpublfcecoîlocauerunt : quç geftoru mo^<br />

numenta ft pofterorum ad virtutem forent incitabuîa : fed plurimi eâ qui<br />

egregio authori gloriam fiatuç ft imagines parfont rfragilem ft raducaiti<br />

exiflimauerit cj> vno in îoeo ft angufio quidem vbi fitç funtîfpe(Satur:eu^<br />

tus caufa pofttç tint non loquuntur aut vi dfrutç aut çtate contrite, extingns<br />

tuttfnde ante oeulos fibipropofueruntSrfpionisç^rcçïum àithxm* Cum<br />

enim Leïïus nullas nafieç flatuas in public0 in interfeftiïTyrâni rémunéra<br />

tione locatas.Refpcndit Sdpio poft alia in hec verba.Sed qulêj fapientf b?<br />

confcientfaipfafaàbrum premium<br />

tamen illâ diuina virttts non ftatuaspîumbo inhérentes : née triumphos<br />

arefcentibuslaureisfedftabilioraquçdamft vi ri diora premf orum gênera<br />

dcGderatntaqa fcriptis Poetarum ft Hyfloriographorum decorari maîue<br />

mnttvt Aîexander magnusrex flle inuiftus infelidtatem fe. culifui conque<br />

Hus in quo nullus rnlignis vatcs vigcretifdicêctf Achillem aîîeruitîcui*ge<br />

fta carminé Hbmer*illuftrauit. Idedqjlibri funt ft erunt fempfterni telles<br />

itlufhium viror um ft amplitTfmi fadnoris : non enim vi pereunt non state<br />

terunturtquo antiquioreseocarfores.vetutlate!pfacorroboraturcuius te<br />

flfmonio celebrantumon in vno loco vbi facli funttleguntur tatum fed per<br />

toturti orbem terrarum euoluiinturtteguntufrtamantur coluntur: taudatis<br />

turtquicquid a magnis ft preftantibus viris egregie fatfam ft diftum fut*<br />

titelarilTimeexpromunt. Quid hominibusnotumciTet : fi nunc quod ab<br />

fnido rem raftïfuft ex flaMs tntdlfgi licererV quare optfmo iure itW prnr<br />

dentés dici poflunt qui potius a Pbetis aut Hyftortograpbis carminé oma<br />

tfelegetunt. At dicent normulli: falfo epàùim id ab authoribus folitû efl 1<br />

perff pe fieritnon omnino inficior:faifo enim preconfo poetf (Hy ftoriogra*<br />

phostaceo)plerieBnonul!oscômendanttfedprofecloBne periculo : irro<br />

hînc vdlttatis acceflfo emergit Pbetf autc quod fit aut quod faftu fit côn><br />

miftquodnofît^

Salazaribrimn<br />

«d fummum cednft quem patrfg proditorê ferunt:* EUÏÏam eju| byftorfa*<br />

rum authoritate caftifîima probatur iccmcubiium Aeneae nouuTe oïcifcpre<br />

terea multa id genus qu# hyftoriae veritati admodum aduerfantur : at tas<br />

men Aeneis non eft deterior : nec ob hanc rem fioccifacinda.Carmê Quif<br />

dq Petielopen caftiflïmam profitetur :qu*fi hyftortjs credendum eft;<br />

meretrtx fuitinemoproptereaOuidium vitupérât : qmi comicos tragis<br />

cos ftcasteros omnes qui fabulas feribere iolent : malos efle dicat & pes<br />

nitus fugiendos aiTerat:non autem meoiudkio refert poeta vere faipferit<br />

neene^fed quid optimum ad imitationem virtutis compofuerit;huiuimodi<br />

ferip ta ftatim explodantur tang indigna auditu quf iafciua quas turpfa &<br />

obeenaft diftu fane pudibunda complectuntur : nam mali fermones cor*<br />

tumpuntbonos mores: nec ftatim mihi probatur iik qui pudoris fpecie<br />

quadâ fuam ineptiam velans ait: nobis Iafciua pagina vita caftatllmilimus<br />

eft ei qui venenum non haurit:ft esteris propinat : confirit enim gladium<br />

quo ait) fodiantutîhos tam perditos libros vt caftiffimus quifq3 euitet:ope<br />

ram dabittquiaf vt vulgo dicttur)non minus elaborandum vt periculumfa<br />

giatur q vt aliquid commodf obtincatundiuinus autem Plato non iniuria<br />

folitus erat perfçpè dicere librum lafduum eiTe peftem qui ad inftitutionê<br />

bong vitg hominibus noceret:ideo poetas lafciuos ab vrbe expuiit quippe<br />

qui tangiuucntutfs impoftores cunftfs perniciei eiTent: ftcoptimuiquifqi<br />

poeta efficiat ne quid turpe ne quid obfcenum dicatur.G quieg prêter hyfto<br />

rig veritatemmemoretur vthme admiratio eliciatur:fiat vcrlumile: ppote<br />

tettS non a veritate abhoneatîvt veritati contrarietur.fcd femper fl minus<br />

vere:ac tamen cafte lo qua tu r : & fcribat.Et aiTidue aliquid grande excogfc<br />

tettqnod omnibus ad falutem animç proftt.Porro Rofîctus admodS f gre<br />

gius poeta cui(vt verbis Iuuenalis vtarjnonfitpublica vena:quinihile**<br />

pofitum foleat deduceremec qui commun! feriat carmen triuiale moneta:<br />

hune qualem nequeo monftrare ft fentio tantumrquicupidus fiiuarum/ca<br />

ptufq3 blbendis fontibus Aonidum:quantum ad Virgilium accédât nemi<br />

nieritdubiumquiadamuiïimeiusverfus perpendet: quantum o dq bo<br />

ni authoritatis ft admiratfonis feculo noftro adflceiet û tantum & taie<br />

carmen prifeis annfs excudiffet quod hucufqj perueni(Tet:ncc propter mils<br />

le annos(vt Satyrographus ait) vni Homero aut Virgilfo cederet: nam no<br />

uitas fatis dcleftat/vt ait Plinius/fed vetuftatis venerabilem authoritate<br />

non habet:quo fit vt optimus ft maxime peritus poeta non hmdibus dum<br />

viuit quibus dignus eft ornatur: vt de Homero cenlet Vaierius Martiaiis<br />

& fua riferunt fçcula MeonidemCfed vt vere augurorj olim fuarum laudS<br />

«cquag erit immunis* Is enim huiubnodi oportunitatem notiiTimi homi<br />

niselegit quem quibufdam Iaudum fcintilults afticere queat vt exteros<br />

ad virtutem Iaudum cômemorationcadigat:nunccius Panegyricum deo<br />

faotore exordiamur:audite ergo attente iampoetam canentem,<br />

|£Habita eft in gymnaffo diul Michaelis Genacen.prûiieidus oflobres*<br />

Quum Panegyriri interpretationemibi exordiretur JBonafpes.

Panegyrfe* FoXXXXVTI*<br />

P ANEGIRIC VS • P 4 Roffetiad celeberrimQ<br />

SenoneHiArchicpifcopum Galiàrû

Sakzariorumi<br />

p Icl^fxitviïdePanegyridf^<br />

& frais celebritatibus habcntunqualcs funt quibus diuif mperatorcs lare<br />

pin * clantar ft Panegyricon tertfum dicendi genus quod latini dcmonftratittuj<br />

tica dicut.Pr1fcaSaJa3ariiac.hoc in loco poeta tefte laudes TriftâdiSa^arii<br />

aggreditur dfeens quomodo ipfe iam farore poetico coa&us prçpofuerat<br />

ab origine geila Sa.a33r.oru deferibere: ft laudes'Triftandi Sala3arij gallia<br />

rum ft germanîi primatis car»»îe heroico compteti:fed(vtpoetarum mos<br />

eftjmufasincçpds grandioribus obftare inttoducit: vt huius opufculipaf<br />

dus exeufeturtvifus eft ftatim meo f udicio id ipfum refpexiflc quod Boc*<br />

dus in exordio de confolatu phi jofophie. fedt: Car mina qut quôdam ftudfo<br />

f lorente peregi Flebiiis heu meftos cogor inire modos.Hcce mihi lacère dl<br />

cSant fcribêdacamanf Et veiiselegifiedbusorarigant, Ordo eft. Àrdoni.<br />

Of »o* caIor;cupidoîdeaderîum;gmulatur papinium Ststium in principio Thebai<br />

dos:pterius mmi calor inc!dit:pierius.L vt vult JLaâantius po eticus: dice<br />

re pro dicendi graeca authore Seruiofigura eft» Virgilius in.^.fneidos Stâ<br />

fi tantus amor cafus cognofeere noftros pro cafuum cognofcendorum:ea£<br />

dem eft figura apud Stati^rFraternas ades;akernaqj régna prophanisDc<br />

certata odijs fontefej euoluere thebas Pierius menti calor incidit: primos<br />

dia*i*origincm generis j,progeniei.Genus non a generàdo vt Prifdano pia*<br />

Genus» cetfed a grçco dedudtur Sa!a3artg id eft fie appeliati. Egregie quffit<br />

Sala3arius Badius in epiftola liminari explicat : prifca.i.antiqu&vetuftatm<br />

nam vt idem Badius refert vt eodem in loco. Dignités maiorum tuorurn a<br />

gothief reglf prindpibusft fummis moderatoribusin hyfpanijsortaefi<br />

_ f neelferat nobis id eft inuafetat meipfom vt fcdbere3 quondam id eft teins<br />

Ineedo, porepretcritoJncedo autemtingrediorfubeo ft eft graufu3 perfonarumfn<br />

cederc. Vug. Aft ego quç diimm incedo regina Iouiiq?:raro fignificat Cm*<br />

pliciterireabincedoinceuoreftinuadovt habendi cupiditas mihi feu me<br />

vel in me inceftït* Vaierius datiuo iunxit nec mihi cunfta compleftendi eu*<br />

pido ince(îit:ft ardo incefferat nobis dicere id eft memorare fama3 id eft r«<br />

moremînomemft laudes id eft gloriam viri fed Triftàdi Sal23arfl. nomen<br />

viri non pofuittfed fequentiaoftendunt efïe Triftandu3:cum dkit.tMam vit<br />

miniftrat facra id eft facrificat:rem diuinmh factdqaodindoôidlcuntcantf<br />

tat mtffamîprimus gallorum id eft galliarum ft germant primas nem vif<br />

Vit avirendo vt Prifdano placet aut a virtute vt Geero vultvelaviribus. vt<br />

Mocrobius eft author çp virf mulicribus fînt fôitiores : vir enim excetfejt*<br />

dam alîquando oftendivt prefteste virumfc3 excelientiemvtbeatusvir<br />

qui non abijt in conulioimpiorum aliquando ftatemtpuer eft ft non vinatt<br />

qiiando iexumteft vir & non muliertaliquando matitum fignificat:vt mu\i§<br />

et didaeft vil meus id eft maritus ft non de hominibus modo fed de brus<br />

ds.Virvvitf régis ipfe caper dum id eft quando;legerë id eft coIîigerem:ac*<br />

cumularét vires il eft robur validas id eft fuffidentes in carminafc3 condês<br />

P n da^CarmenauthoreSeru^oacanendodeducSumquancanîmcnetdâegs<br />

varmtn e x 0 ï^ $ 14 efi aufpicatusancipiês aldus id eft altiori ftilo aut incepto g. fors»<br />

te par fit.HoraUus in aite $oztk& Incepds grauibus pîçrumç ft magna#<br />

f eflKsiftc.v©carerii id eft muoearem deasideft mufasudles«i

Panegyrisf, FoXXXXVTO<br />

OfaWîcS. Vfrgftfos. Faciles vencrabere napeàs id eft vt volt Serufus exo*<br />

rabîles vnde didmus da mihi te faeilem .i exorabilem ad capta .i. ad exor*<br />

diurn mci carminis.Senfus eft quum iam maieria totiiis operis de gente<br />

Salaria propofuiifem 8 mufarum fauorem AD carmen implorarem. Ecce<br />

ex improuifo demonftrantis de re inopinata i chorus.i. muidtudo pferfdû<br />

id eft mufartim pierium fontem ineolentmm voîat.i. vagatur îate.i. fpatfo<br />

le per ethera.Corusvel caurus vtranqj dici poteft prima produtfa One afpi Corus.<br />

vatione eft ventus occidcntaîfs.Chorus cumafpiratione conucntumtmul^ Chorus.<br />

titudimm fignfffcat:& veluti coronam eorum qui ad iudos conueniunttfe<br />

ne fartantium atcg canentiuraide mufis plene in hoc loco Ifbèt commemo<br />

rarevt darior euadat Icflfo.Gred fabuloOora quedà de hocnomfne tradide<br />

»unt.Straboverohyftoriamfequutusitafcribit:namid pl mum eft ex Io*<br />

ds in quibus, cultf iunt mufçPiera enim Olympus &Diplaft Lybe< Pw^es<br />

trum quondam loca fuere Thrade S montes quos nunc Macedones poffi n&afë;<br />

dent quincg mufis Helicona confecrarunt Thraces fuerunt : variç font au&<br />

thorum opiniones de numéro mufarum.p!fdq3 très tâtum cfte dicût : fed<br />

communiot eft opinfo S verior effê nouem quç louis &|IVïr.emoftees dieu<br />

TURfil^tnam afummo deoJtmemodaottf funtomnes difdpîinç.Vïrgfe<br />

iius nomina earum fie pon.tiClfo gefta canens tranfafiis tempora reddit:<br />

Meîpomene tragfco «pdamat mcefta boatutComica lafduo gaudet fermo<br />

ne ThaliaiDuldloquis calamos Euterpefladb^ vr^ettTèrpficore aflfcft*<br />

citharis fnouctrfmperat:auget.PJe

Safezariomm*<br />

fcmpet muGs apenuntur : vt ait Martialis ad Plinfum. fïox homfnum+fV<br />

SenPhu caligo (eu obtuûtas f enfus humani noâi flmitf ma : nam ienfus humanus<br />

manus in cotnpatationem diuini dicitur clîc nox:& diuinus fenfus lux erîe nuncu*<br />

nox (il: pctut oporteuideo aptiflime poeta (uxiunxit:atq3 animosjalit etheris aura*<br />

diuinus Claudianus ait I am furor humanos noilro de pcftore fenl 9<br />

Expulit: S to<br />

vero lux. tum fpirant precordia phccbum:aura.i.fpiendoriluxtaut auxilium : fauor;<br />

etheris.i.cceli aiit.i.fouet:aut iuuat animos. Virgilius. Da pater auguriS<br />

atqj animisîllabere notais*<br />

Agmen vt exultans vitro ftetit: ipfa ferenos<br />

Induit ante alias Glio dux incly ta vultus:<br />

JJJ^ Extêplo fubittatqj audadbus obuiat orfis:<br />

Sicinde incr epitans co tra mea vota loquuta eft*<br />

Quid iuuat încaflTum tantiVincumbererebusï<br />

JVÏoliriq^ duces: hominû non viribus ifti$<br />

Exiguisopus çft.gracili non ore tonandum:<br />

Ardua res adeo eftîfummo quam tollere cantu<br />

Obnixein cglumlicett&veftire cothurnof<br />

Cun&a prius tentanda tibi:| témpoçe tali<br />

Prifca Salazari) generfs memoretuf origo*<br />

f£ Agmen vt cxUltans vitro ftetit &c* Inde oftenditur quomodo Clfo cet<br />

cazteris mufîs ingrefla poetam aerf ter arguere cocpitipropterea m tam gran<br />

dem deferibendorum Salajariorum prouinciam obierit demonftrans mo?<br />

deilius illi fuiffe.Ç prius vires fuas confuluifTet g tam ptédara ^eila huma<br />

Ordo. nas vires excedentia carmini grandiloquo congrua aggredirctur .Ordo cil.<br />

Agmen» Agmen.f.multitudomufarum.Agmenabagendodeduftumacut regfe<br />

men a regendo exultansVf Jupra moium exiliens atq$ eflferens &qaafî ges<br />

ftibus quibufdam & faitibus affeftum animi prç nimia Igtitiâ oftendens:<br />

ftetfM»manfitvfap4.d^

Panegytîs. FoXXXXIX.<br />

fererdttitts vitro fdeo pro deinde hic aedpfendum: ipfa CTodmc fc3 agmfc Déclina*<br />

nfs que. a gloria dicitur. Clio grçce déclinâtur nam Seruius aitthuius dedfe tio graz?<br />

nationis très cafus vfurpamus; genitiun videlicet in us/vt Clius/ Alectus/ ca in o*<br />

Didus/nominatiuum & accufatiuum in o.Alerto Clio. Virgiiius. Lu(Si^<br />

fieam Alefto dirarum a fede fororum infem.fq3c.et tencbris:induit.i\a(Tu<br />

mit ante aiias fdlieet mufas vultus ferenos.i. placidos aut fi mauis lïtos.<br />

Et fu bit. iJubingreditarextemplo.i.ilico: ftatim: abauguribustranflatum<br />

eft atqjJ.ft obuiat.i.oeeurrit:obftat qualî cotra vfam it. dicunt pî|dq3 poes Obufo*<br />

tam propter raritatem non debere vti hoc verbo obuio: nam obuiatum dis<br />

cit Saluftius: Baptifta Mantuanus: mox obuiat hofti. Macrobius. ex ilffg<br />

vt colieâum fît elle aliquid immobiletnullus obuiat vel refeliit:crgo refte<br />

Obufat orGs.i.prindp(js:cciptis;audacibus.i.cum audatia ex magnanime<br />

tate inchoatis. Virgiiius. A tq3audacib 9<br />

annuecaptis. Ce inde.i.deinde jpa<br />

Clioincrepitans.i.acriter arguens. Virgiiius. Et bitif dédit increpitans lo?<br />

quuta eft.contra mea vota. i.deGderia cum dcGderarcm ab origine omnia<br />

gefta Sa1a3ariorum carminé complefti:ftatim mufa me detinuit : ne vitra<br />

pergerem:dicens.quid4.quare iuuati. deleftat te incumbere,i,operam da<br />

tednfudare rébus kftket geftis tantis.i.tam magnis quanta funt gefta Sas<br />

Ia3ariorumincaf!um*Lfruftra:inane ttmoliri.i.cummoHmine compone?<br />

re duces.i.gefta ducum quàles fuerunt Sala3arQ:non opus eft tibi.i.nô in*<br />

diges ad carmen tuum iftis viribus hominumj. facultate vitium huma?<br />

narum exiguis.i.pawa:nam materia hf quam feribere proponis zxctâit fa<br />

cultatem ingenîj t^umanitft non eft fonandum .i.inftar tonitrui canêdum:<br />

ore gradli.i.modico ftito.Çtadus in Thebaideatcgalio capaneus horrore<br />

canendustres.i.materiadeSafcçafCfseft adeo. i.intantumarduadifficilïs<br />

propter geftorum magnitudinemtquam feilicet rem Itcet tôlière in calurn<br />

.i.vfq3adfummumlaudare:obnixe.i.fortiter:cumnfxuîaveftire.i.comï Cothur<br />

plefti cotburno.i.grandiloquo ftilo.Cothurnus eft genus ealdamêti vtrfe n f t s<br />

q3 pedi aptum quo calciantur tragedi qui in theatro difturi f unt alta voce *<br />

Inde vulgariprouerbiodicimns tues inftabiliorcothurno.lincôftans; ahV<br />

qH pro alto dicendi génère. Virgilius.Sola fophodeo tua carmina digna co<br />

thurnotinde cothumatus poeta.i.grandiîoquus.Mardalis. Grade çothut<br />

nadponeMaronis opus.Cûfta J.omnia fubaudi funt tentanda tibii.opor<br />

tet vt tentes a expedaris priufcj origo.i.initium generis Sala3ar0prifca.rï<br />

mticpumivctufïum memoretur.i.rcferatur:& feriptis mandetur :tali tes<br />

pore. Virgiiius antecquidem fumma de re ftatuifle latlni vellem a ma<br />

liusfuerat: non temporctali cogère confilium.<br />

HiticTriftadusadeft quôdâmelioribusannis Trf<br />

?* B<br />

'<br />

Àèditus antiftestclài^<br />

* dus arifi Sala Sa!*<br />

33rius.<br />

Ipfccanas laudestfeclis qutfoedera noftris

Salàzanbmtm<br />

At

kxRidzmi qua priusmortâles caruerant faeit emergere cumul?. Lztenïm<br />

audum eft ingensJ.maximus ft gefta fc3 Triftâdifuntceleberrima .i.ma<br />

ximacelebratione digna ft laudes eius funt innumereJ. multipliées ego no<br />

teuoluam ditfif X dicam:refcra3 cuncla.!. ommiacjug funt de laudib? Tti<br />

ftanditfedvelim.i.volotopto.Subiûc^iuusproindicatiuo.mcmimffe.i.mec:<br />

tnorare: referre btcuiteM.fummatim quecj dignfffïma.ù ommia qua? nia<br />

sime digna funt.Meno a coniuctudine dieendi diîudit fed Memima mête Mena,<br />

geminatum prftetitum eft vtparcopeperci ftpoftfe genitiuumautaccus Memutf<br />

fatiuum efflagitat ft eft recordari. vel aliquando genitiuum aut ablatiuum<br />

interueniente de & llgnificatmenfionemiacere Quintiîianus.bmus rei no<br />

meminit poetaipfc.ft alibi de ejuibus ipfinon meminerint : & multaidge?<br />

nus offendesille fC3Triftandus: valet piimum.i.excelIit:ptotcftconûhoic3<br />

dando ft honore.i.dignitate pietatisJ. quod dicût deuotionis ac charitatis<br />

valeo:piOpoffumablaUuogaudet:vtviribusillev9M:ejuandOadprgcitt>n x r f<br />

tefertur partter ablatiuum potlulattfed rarius aceufatiuu3 valet tribus nie v<br />

* t Q<br />

*<br />

mis:plejri

lacobus<br />

Salazariofutnv<br />

Certatum cfttnetj palma data c fine marte tuorû*<br />

faia3a»i 9 Illa Salazarij generis fpes cet ta facobus<br />

fuuenfs<br />

tobuftifc<br />

Bmusvi Obpatriam valido traiecluspedora telo<br />

gintittes<br />

vewtoïS SeraafTent:caefîs gemeretquot miîibus hoftisf"<br />

Obliquifqj oculïs atros quo t cernèfet îéhist<br />

înob* îmmenfuîuuenicomusîfaciefcbvirilis:<br />

Safari)<br />

Et formas decus egregiumtdenfi^ capûlu<br />

îrigentefqjhume^^<br />

Nunc piétatë omnes valïdifq? excederetatmist -<br />

Heu patmisquantos gemitus fratricç patriq^<br />

Et conlàngùfneispepmtttua ttiflia mater<br />

Largi'tis otàmtantMchiym^<br />

Fîetibtts^^<br />

Patiegyris* Fo*XCI.<br />

XKObus in tumuUu bellko oppet^t ikm mortte .cufus obitum poeta de.<br />

fietX>rdoeft.Dum.i.quandoit^ Ordo.<br />

tis viribus.i.toto robore Gallorum ipfe confulçus.i.prudcns rcgit.i.mode<br />

tatur diàisomnem rem feilicet gerendam:quia tanta prudentia eft foli fa<br />

«cet Triftando. Virgilius. At pietate grauem B forte vitum quem confpe*<br />

xcte filent. Ille régit diftis animos: & petf ora mulcet : fratres feilicet Tris<br />

ftandi vt pote Galcfus ft catferi cum natis.i.cum FM]s:vertunt.Ldelcnt ma<br />

gnanimitercettandoagminahoftilia*i*inimicorum excercitum armis mil<br />

gnibus.i.virtutebellicaggregia ipfe Triftandus afTmt.i. auxiliatus eft ni*<br />

mium.i.va!de Gallis in.i.contra Venetos:vtinam Veneti prcfMcnt,!. cos<br />

prefliffent bella : ne geffiffent & vtinam pax fuiftet farta : quia non cuemf?<br />

iet vt Iacobus tuus fuiflet in prelio occifustreuera in bellico tumultu Ve*<br />

netoruminterfeAus eft qu an do Ludouicus rex.xij.bellum aduerfus Ves<br />

mtos mouit:hcu:interieâio dolentis. Jtfam heu per exprobrationem no*<br />

nungaccufatiuogaudet.Virgilius.Heu ftirpeminuifamraliquando nomi<br />

natiuo. ïdem.Heu pietas heu prifea fidesthei datiuo. Idem. H ci mihi qua<br />

lis erat:aliquando abfolute ponitur.Heu quid voluit mihi mifero* nonnug<br />

gemiriatur.BoetP.Heu heu q furda miferos auertitur aure: alias heus eli<br />

aduerbium vocantis. Virgilius. Hcus inquit iuuenes : alias refpondentis»<br />

Heu ergo o Triftade piget inftaurarc.i.rcnouare tibi f Ictus.i.gemitus gra<br />

lies. i.moleftos:& dolorem.i.marorem:triftitiam feuum neq3 j,non certa<br />

tumeft.i.belligeratum eft olim.i.quondam Gallis fortibus:neq3paIma.i.<br />

viâoria data eft Gallis fine Marte.l.fine maxima vtrtute bcllica tuorû ici s<br />

licet Salajariorum qui egregie pto patria certauerunt.Iacobus feilicet ne*<br />

pos tuus appoiltorie illa eximia fpesXexpeftatio generts SafcQarfl certa.i»<br />

tutatmanifefta quia fi vixiffet erat ad ptiftinum ftatum genus Sala^arium<br />

t iuoeaturus : vt ruerat olim cumvicerit excercitum Karoli magni: Iacobus<br />

traieftus peftora teio valido.i.habens ttaieâa hoc eft petfoiîa peftora. Bi FfgTO<br />

gura greca eft quando fit per participiumtvt vult Setuius:aut per verbum g r<br />

*«*<br />

vtdolcocaput: fed per nomen eft Synedochc vt albus dentés : ob.i.propter<br />

patriam occidit.i.pertjt: fi numina ceeli celfl.i. di} caleftes : feruaiTcnt<br />

hune feilicet Iacobum francis.i.ad defenfionem fi ancorum:quot mtlibus<br />

quafi dicat fonumeris c§fis.i.interfe

tetmtcjtiod eftmalum omeniNam Boetfos att*£)^ fil«CE^ftl MtmHa<br />

deferit ordinem îetos non habet exitus : ipfe excederet.f.ptaftaret omnes<br />

fdlieet n^ftalespietate J.deuotionetrclf^ioe ftarmis.i.virtute bellica nie<br />

«inoftro tetnpore fi viuer et :heu inter icftiodolcrrtis : quantos gemitus.fe<br />

gmagnosfletiis peperit .iproducit pattuisj.fcitribttspatrist?0f fft Trfc<br />

ftàndo ftcateris ftpatti feilicet Gaîefo ftfratt! fdHeet Ioanni ft confanguf<br />

neis Xcognatis. Virgiiius. Quantos illevirum magnam mauortis ad vrbe<br />

Campus aget gemitus ft quç Tiberinevidebis Funcra eum tumulû prçtet<br />

labwe récent em. O mater feilicet lacobi tua ora triftia natant. i.f luunt la?<br />

chrimis largius.i.abundantius Q did poiîit.non eft hic locustletibus ama<br />

ris.i.afperis J.fletus amarf non habent hïelocum quia non deferibenda eft<br />

hicelegia.Ouidius.Flendus amor meus efhelegcia fiebileearmen:nofa?<br />

liOCUSt eft: ad îachrimas barbitos vlla meas. Locus autem dicitur efîe qurequid atf<br />

qui rem cotinetVitgîlPJSiç toens vrbfs etittaîjqn pfogeniënotat.Sàito;<br />

Catilina haud obfcuroloco nat 9<br />

:r.orunq eft oportunftas rcî geridf (vt vu!<br />

go df)nô eft mihi dicendi locus. Impcritom vulgus cenfeHocàin plurali<br />

Ignificarefedestertf/& Idcos graues îententias dStaxat. IMôem penïtus<br />

inficias eo locos Ggnifîcare graues fentêtias. Perfçpe etiâ âpudiclariffimos<br />

authores inuenies pro cçteris terrç habitaculfs accipf poiTé. Beféro ad eorS r<br />

iuàiciumqui ftpoetas fthyftoricosftoratores diuno#uq3 cuoluerfnt.<br />

necefle eft.ûoportet hçrcre Jadhetcre incaptisi.propoGto neftro fnchoas<br />

to quodpoetf ft wrtores ft hyftôrlographî dicunt femper redeam? ad pro<br />

poGtum aut ad primo inftitutû tandem deùeniamus* Poeta procuîdubfo<br />

egregie poft lacobi mortem defletam ad prepofitam materiam redflt qui<br />

doquidëdidtnô leftis am|tis flttib* hic locus meetptis bercre necefle eft*<br />

Héreo» Hfrere autem eft cumresconGftit neqjmouetnrrftiqm qui cogitantes iii<br />

dubium fnridunttconGftunt incogitadonetneqjvrterius protedunttdicitul<br />

fe'l rere dubitaretdidmus ca ratione feras/auefeg captas retibus herere i]]fs<br />

qmnequeunt difeederetftem ad id quod alff rdnftuntur/quia non dtmoue<br />

R^rUes tut illic hçrere dtdturtvndc hjrent parietibusfcale,. Hinc heredes;quia h»<br />

s v<br />

rent bonis teftâtorfs.<br />

toSiZ Pratereaaltafuse (ktmt veftigia gentts-<br />

SSS! Antiftespfus : atq? inuiâï Marte parentis:<br />

imitatut<br />

Ioânes<br />

Qui magnfs toties fpolïjfs remeauf t honuftust<br />

Rurfus ab hoflefuos toties impune petiuit<br />

Vidtorf &oppreffïsini[t / tôt millibifôvrbemt<br />

TOJARP Sequatiiaumcj ducem totiesifagratitibus armis :

Panegyrîs* Fo.XCII*<br />

Ikpulîfc&pattijs tandem detrufitaboris Kg!»<br />

dionum<br />

Nccfatis:înfe£los(quiscredcrct)agmincpafuo multisp<br />

Sequanidumfinesfe^ da^fu^<br />

Gallo.rum eripuit regem:atc|5 exhofteTecepft<br />

Francigenis pacem referms:longamqj qufetanu<br />

{£Pra2terea altafug fcmatvcftigiagéris antiftes pîas&cPccta TriftâdS<br />

laudatçp patris fui loannisSàh^arq mores ad vngue^ imitatur: patris em<br />

laudes mmmatfm & breuiter oftenduntunqui perfgpe pauds copgs inftru<br />

âus apud bellouacum exercitutn duds burgundionum ff egit: & fpolijs in<br />

gentibusoneratus crebro itnpmt ad oppidu3 redibat. pofthâe gaitoru$ te<br />

gem Ludoukum yndmmum LeodCJ detentû fouiâis hoftibus ad francia<br />

adduxit.Ordo eft* Antiftes Trifbndus pia$,i«reIigfofus fequitur.Umitas<br />

tur alta veftigia J.pafTus îmore3:viam fuç gentis.i. fuf progeniei S paren? Ordo*<br />

tis.i.patris fui Ioannis Sala^ari) inuiflM Jnuindbilis martc.i.belîotqui k$<br />

patet remeauit.i,regrdîuseft totienshonuftus.i.honefte oneratusipolqs<br />

•Mngenti praeda petiuit J.quçfiuit fuos fc3 milites aut exerdtum fuorumis<br />

une.i.fine damno ab jbofte fc$ yi&o rurfus . i» iterum viftor.i. voticôpos<br />

S<br />

: iniSM^greffas^ vr^^<br />

oppre(Tis,i.intcrfe^is:&expulit.i.deiedt totics ducem fcj Catolum fequa<br />

nidum.pro fequanidarumthoc eft but fundipnumtquos fequanos %ocam*<br />

Sequanid & fequani funt popuîi burgundig ducatû, incoîentes Hduetijs<br />

heduis/acltgombus ftnitimi.Lucanus.li.f.Opdma gensflexisingyrû Se SequanJ<br />

ejuana ftasnis.Mar.Hanc tibi fcquairiçf pingue3 tetrids alunnâ.Didt Kofe<br />

fétus per forma3 patronimici fequanidas vt Virg. Aufonidas.armis îiagri<br />

tibus.i.ardentlbellodt detrufit cumaborispatdjs.i.afrandatandê.i. poft<br />

|onga bdlatncc fatisfupple efti.non fufficit ipfe fecuitj. penetrauit fines<br />

#iregioes fequanidi.Lburgûdionâ ifeftos.i. hoftiles.paruoagmîej.pau?<br />

ciscopô,siftra$?^a^ :<br />

gë gallori &3 Ludouicû leodi j detentrç per tda afpcra.i.p medios hoftes<br />

armis inftfutf os. Vu. 1115 ego p flammas àC mille fequêtia tela Eripuihis<br />

humerisrat^rccepitexhofteJJiberau^<br />

cauitpacêJ.trâ$nitate&^^<br />

fcurgûdionib<br />

*<br />

9<br />

* reduxfciâftaurjiujt gctë.i.odi lôg^.i.diutuinâ:qS pax tï<br />

defuit. * ' 1<br />

, " ;<br />

' l<br />

• i ~ • .<br />

• . 5<br />

~<br />

Sic patriumfedatus iternon deuius^qui<br />

(Haudincerta putes) pnmis Triftadus ab annis<br />

Hit,

Salazariortmù<br />

Iuftîtiâ colitt&populis extingueremartem<br />

Nitkur :& feffîs vulgo facere oda rébus.<br />

Vndicg vîdiftinuper confurgere^bcllum<br />

Immenfum:& crebris mifcerî clafïïbus xquoti<br />

Ingeritef^nouiscomplerimflîbusagros:<br />

Mox gelidae tremuerealpesthincmilitemulto<br />

Exarfit venetusîcontra furrexit Iberus:<br />

Indomîtacç manu contta fremuerc Britanm.<br />

Et numeroheluetîus tu tas exterruit vrbes:<br />

Francorumantîquumcundisextînguerc nomen,<br />

Mens erat:&paribus cfiftbluere monta telis:<br />

S ed/uftis fert rébus opcm deus:ommbus obfians<br />

Iniuftfchominum votisîfbrtemqjj teuoluît:<br />

d'oêstu Belîorum îmmerifaiWîtiurienteproeelIa<br />

multus<br />

x<br />

l^Zit Triftandum inuidasmîferîs expromere fecîia<br />

!£S IftgeWj>u^sif^ii6^vtmMgêthôftèsi :<br />

*"* HîcigiWqûafttoisp^^^

Panegyris* Fd*XCIII*<br />

Lcgatuspotuitlurgcntibuscffctotarmis<br />

Obuius:& duras àiéiis componere litest<br />

Et faeuam pacare aciem pacemq? perennem<br />

Efficeret & terris arçere pericula veftris*<br />

Salazariorum*<br />

erudelesthic 63 Trm^»qu3tus J.g niagn' iegatos *.f. c5 legattone obfref<br />

ad aduerfarios potuit effe obui*. t.occurrës tôt artnfs J. tôt bellis furgëtf b*<br />

J.vndiqj fubortétibus Surgere quafi fub regeretp mille picula letf Xmortis<br />

ft potuit pacare.i.mittgarc adë iazuâ.i.hoftilë exercitu.Adcsem dffta a grc,<br />

co (XKocysipXab acuêdotaliqn fignificat acuitatê falds : cukrfcft fimiliS guj<br />

ADESI fecant aliqn exerdtû ad dimtcandqj paratû.aliqn oculorum kimë: per trâfta<br />

tionê ades Itimitur pro ingenij pfpkadtate ft potuit efficere4.côfummare<br />

pacê perennë.i«perpetuâ;ft arcere,i.£hibere perfcula fc$ belli terris veftrfs.ïV<br />

agallorâ regioneftcôponerc.

Quinopdùrafuçmodopr^<br />

Sedgrauiorfeclis 8C mateftate verenda<br />

Qua fubar oceatio inftaurat:qua condit Apeïlo<br />

Qua gelidusboreas agitur:qua murmurât aufterl<br />

ArmoramrabîemcxtLnxittpacem^ reduxit*<br />

Ç Gallia Ttiftadi ftudfls &c. Infuper poeta oftëdit quiadmodum: mutiû<br />

mclius de Gallis Triftâdus q numa Poptlfus de romanis merit*eft:numa<br />

em romanos belliardore duAos qui fub Romulo militauerant refrcnauit<br />

aeoidêadfacromamotêcompuIit.Trifrâdus vero a quattuor mSdi parti<br />

bus fuborientia in gallos belia fua prudentia pacauit.Ordo eft.Gaîlfa eft 15 Ordar<br />

ge plusJ.multo magis obnoxia.i,obîi>ata ftudqs.i.laboribus : diligentie ?<br />

TriftandigRomaftudi|snumçfc3Pôpilu . DenumapôpiHoaitfic JLu* Numa«<br />

dus florus.Succeflït Romulo numa pompiliustquem curribus fabinis agë<br />

tcm vitro petiuere ob indytâviri religionë : illefacra cçrimoniasoêmqj<br />

cukidcotâ immortaiiS-deluitn'Iîc pôtifice^îaugmesdalios î cf teroftg pet<br />

facerdotta:annum quoq3 in.xtjî. menfes : faftos dies:nefaftofq3 defcripfit:<br />

ille andlta atq3 palladiirfccreta quedà impertf pfgnora :ïanuq3 getainn ffe*<br />

dem pacis ac bellitimprimis foen veftf vit ginibus colendn âtâittvt ad fimu<br />

Sacrum cedeftiû fider 5 euftos imperfl flamma vigilaret:hf c oîa qualî menl<br />

tu def aegerif quo magis barbari aedperent : eodemq3 f eroeë populu ttàtc<br />

git vt quod vi & iniuria occupauerat imperii religione atq3 iuftitfa guber*<br />

naretHçc Florus.qui 1V3 numa pretTitJfrenauituomulidasJ.romanosac<br />

tetifosXinflâmatosamorecupfdinem^^<br />

biëJ.f urias beltorff iacerbSJ.woIeftasta tulit.i.attuiit pacem: a iMuitU<br />

impofuit honorê.i.dccus:dignitatê pictatis.ijeligiocis a eeleferauit.Lhoff<br />

norauitdeos acerraJrepofitorio thurfe pJena.Perfi*.Et tacita libabit acet<br />

tatmulto grauius eft.i.diff/dli* repeîlere.i.arccre belia aliéna gtefjnere.i*<br />

» efrenare motus ce!etes.i.tumti?tus précipites fuorum fcj mHitû iuflu.f •<br />

prgcepto.Galliaferuata per Triftâdum omnibus dicbus.i.omnitempore<br />

memov muneris.i. doni immenfl &officif vetuftM.bcneficfl andqui.OtÏÏ? OffîdS *<br />

cin vt diuo Ambrofio placet eft a (Sus côgruus vnfufcuf ufq3 perfonç ab è'ffi<br />

dëdo:di#um putât aliqui ab offfdêdo per antiphratlm quod minime ofljfc<br />

riat»i.noceat:aliqiiando figniffeat benefid5.Ckero.Si plurima aut majora<br />

officia q maleficia videbûtur côftarejttônunqpro obfequio aedpitur. Id?»<br />

Odiofum fane gen 9<br />

hoïm officia exprobratil que, memfnifte débet is î que<br />

eollata funtmo cômemorare quicôtulittaïïqn pro honore: vt drcûnftabât<br />

Cefarê fenatores fedêtë in aurea cella offieft gratia.i.hônorfetad ordini re*<br />

deo:qui fc3 Triftâdus no modo preiTit.i frçnauit vt numa plia dura.i.aïpc<br />

lalufcgëtisfed ipfe grauiorjtmatur^clisa.âw^

Salazariommi<br />

«ftetafent&img pmimm*iemcA*uthQtitztti «TFGNFTATT IFFTFIIDAJ.FI<br />

NETABITI qualis TOLET fempct fenibus TOTFFE QUI FTATFC QAADAM hcnorifitens<br />

TIAGFAUCSHALXIJTUR:EXTINX!TJ.ABOLEUITFABICMJ.FUTOTTMAR»NORUWJ.BD<br />

IORIIM EA PARTE QUA idlktt parte APOILO.I.FOL iuftaurat.I. RCNPUAT iubar J.<br />

Cp1cndorcmoc«AIIOJ.MAGTIO mari hoc CFTIRI oriente a QUA apollocondft<br />

a.occuitat:abfconditiubarhcKeftinoccideiitc&QUABORCASJJUEVENTUS<br />

Feptëtiionalte GEIIDUS.I.FRIGIDUS QUONIAM A REGIONE FNGIDA VENIT vt POTE A<br />

MONTIBUSRIPHEISSCITH!G.VIRGILMS.ETBORE|PERÏETRABILEFRIGUSADURITIFU<br />

dificus BOTTAS agitur timpetu vehementitfimo impellitttr :& QUA aufter.f •<br />

ATTFTET* illcventusmeridionalismurmurat.I.ftrepittrefonat. AUFTERAB hauriêdis<br />

aquisdiftus grgcepOTpv.Virgihus. Qua fol VTTSQ)rccurrctisafpicit OC*<br />

CCAMIMFT reducitpaccm.I.tranquiilitatem..<br />

confilio<br />

C^fadlcîmmenfus(talinonomfnefallor)<br />

Hus confdfo terrarum cederct orbîs<br />

TTIIFTÀDI Vnius m dbmîni feeptrum j & noua îura fubiret*<br />

FADLIMC *<br />

* lncmf<br />

In melius dîuum cultus fàn&umcjî REFERRE<br />

Rellîgîonis opus ftuduît: ritumq* falubrem<br />

Sacrorum:ac donisaras cumukuftopimis*<br />

NecvcroprifcîsfântumFuitvtilisanmsS<br />

îf^Jo Falcîfer ûledeus:fummo quemferturolympo<br />

NIAIT SA ,<br />

Extrufiffe fatustpladdum lket egerit aeuum:<br />

Incultoq? lîcetgenerinouafcedera quondam<br />

Rcddideritjlatioç^lkctpcrfeculanomen<br />

Fcccritî^paccm tuleritilongamcjquietemv -

Paftegytfe» Fo+XCV*<br />

C C$ hiï* fmmenlïis (tali ft t . Prcterea hic oftendftur quanta fndidhfa<br />

Tnftandus fit pditus:^ cius confilfo facilime totus orbfs terrarum fupare<br />

tutttndecjuomodoclaborauitvtecdcllçcultusadmeliotcm ftatumredu*<br />

cetetur.quamuis fatumus mortales o\im in fumma concordia tenuerittnô<br />

eft tamë Triftando prefcrendus: Otdo eft g facile A.qturn fadle orbis ter*<br />

tevratami.mundus immefifusj.maxfmus cederetJ*pemenfret In fceptfi n , ^<br />

J.in domfnium.imperf U3 vnius domfni.i.foîius refis ft fubireti.pateretur<br />

noua iuraXfegem noui domini confilfo eius fc3 Trfftadiego tnufa cHo no<br />

fcllor cum flm rerutn fitturamm préfaça taM omfne id eft.huiufmodf prate<br />

fagiotipfe ftuduitJ.operam dédit referre.i.conuertere cultus.culturatntrt^<br />

iigionem dfuum.i.fanftorum ft fan&um opus religfonfs.i charitatf sîpi etar<br />

tis in melius.Un ftatum prçftatiorem ft ritum.i, motem falubrem J« faluti<br />

feramtvtflem facrorum*i.facrifidoru3ft cumulauit.i.oneràuit aras J«tem*<br />

pla pars pro toto.donis.i.muncribus opimisA, pfnguibus.Si nônullus ade<br />

lit crftf eus qui ftatfm poetaj ctimmMtut ^ nimiâ pirofufe hune anti'ftites<br />

laudauittftforfitanidema poctafalfe laudatum fciifle dicet fed latffftma<br />

templorum çdifida ventatemofliduntquçpalTimfitafunt.rJecveïOpri?<br />

fds de SaturuoSerui*ait: fitam Saturnus rex fuit cret§ quem iuppiter ex ç a f m i,*<br />

beifo pepulit hic ftigfens a Iano fucceptus cft qui regnabat in Itaîia quem ra<br />

cumdocuiiïentvfumvinearum & falfdsin partent eft admiffusimperi;ft<br />

Gbi oppidum fecftipoftea fuum repetiuit Imperium: h*c Seruius :ad aus<br />

jthoris fenfum explicahdumnuncfatis erftdtare catmina Vïrçiliana tVti*<br />

mus ab asthereo venit faturn* o!ympo Arma louis fugiens ft regnfs exul<br />

ademptis r Isgenus fndodte ft difperfum montibus altfs Comporufcfe*<br />

gefqp déditIatium

Salazanorum*<br />

Nonetîamincïulgensfupfa clamentiamorem<br />

C^fatis : at médium fequitur rationis abund^isî<br />

Hic quorum perfj t telis ïgnauerat anteî<br />

Plus equo tetricus gladio fefe al ter adaélo<br />

Oppreffitmocuit certos excedere fines*<br />

(£ Pro mcïitis qtiêcj extolift ftcTrifladus omnes bonos fccunda} met U<br />

tum veneratar malos autem (1 ficn pofîït ad melrorem raodum vîuêdi mo<br />

OrdO. ttitisallkit S fccîera debfta ration* corrfglttOrdo eft. Triïlandus exteffUt<br />

Pro* .lerf git querocg J. quetrilibet pro uieritts .1. fccundum qucd merriit. Pro<br />

enim aliip pubifcafcvt prof eroXpalam S publier ferotdemoftrotalias pro<br />

in vt fédère pro tribunal*: pro roftris caput Qceronis poGtum cftialias pro<br />

^ iicxta vt pro fententia» aliquando pro caufa vt brutus aceufauit pro teftimo<br />

»io:quando

PàftcgyWs. FcuXCVT.<br />

ffralff fuabattred accepta pattffidaiïe»FBN«IIAATOS:»t fcpfente dfgnaerat<br />

motte etiâlftus acdultltfâ poftçj ftlinm côftelig ab amptocu dfmifit in no<br />

geleftoadlucemamPlatotiislibroquilmnjortaHtatemanimjdocetîpau<br />

liitn quieuft. Tum diea prfmam vigilfam ftriâo gladt'o tenelatum manu<br />

ncâusf*mel:itetumq3 percufïft:auG poft hoc viram medfd vfolare fomê<br />

tfsnïle paffus dum abfrtdetêttrefcldit piafas:feqtiutaq} vis fangufnfsMtioe<br />

ribundas manusin ipfo vulnete reWnquft.Hçe Florus: nootit kiticet homi<br />

nlbasexced«e.f.ttanGfefin«s.l.t«»iiinos:c«tos.(. litnitatos. Horati'aft<br />

fnfcrmonibus. Eftnaodusintebusfuntcml denfq} fines Quosvlttad*<br />

ttaqj nequid conflftetc teâum,Dc hac le fatis,<br />

Afpice quant© alîjs frugali'us exigatannosr<br />

Pïotimiscxccïfûmpfusafpcrnatufi'nanemr<br />

Exîguum %tatur ami&ut<br />

Fabri'tîumfcqiàtoi^nobisuc'crccrcrcphascfl) F<br />

Exîguo vîcîucontentum:aurîc| fugaeem*<br />

ReUigfonisamans pœnas euftat auemt:<br />

Etfupcrameritîs patriamfâdtarce pefennetn<br />

MultarumcontcmptoroputnîcontêptorhonorS^<br />

Quos peperitmundustmî cette gratius flli<br />

Qsfpetare deumîattj animos extollereccelo:<br />

Ambiguostetuttueuentus muléo antevolutatr<br />

Faiton^c|FVKES;âtiuf

Crafuft<br />

rex Lys<br />

doium.<br />

Salazar/orum*<br />

Non Cf oefumfequitur:mfferum que fîne^bàfut<br />

Prouida veridid quas nefctus ora Solonis<br />

Spreuerat : ignoras quid fors paret afpera rébus:<br />

Terrarumftquideimperib:rebuf($ fecundis<br />

Elatonocuitleuium fîdudarerum*<br />

|£ Afpicequanto alfls frugalfus exigat annos. Hic oftendftur magna Tri<br />

ftandi modeftia qui non edulijs indulgerc ïçtatur neq$ veftimêtisfvt aiût)<br />

pompofts incederetneq)opes fane dcftderarc.niixcas quas ipfe putat bono<br />

commun! ftpauperibuseftevfui&totumcurfumvit|ft fortune, vaiieta*<br />

Ordo* temaffidue fecumreuoluit:quod peculiare eft prudentis.Oïdo eft.Afpice<br />

«i.quanto ftugalius.i.modeftius:tcmperâtfus alijs.i.g cçtcri homines exi<br />

gat annos.i>viuat:ipfc antiftes pius.i, deuotus: religioïus afpcrnatur.f ,nc?<br />

gligit protinus .i.omnino:prorfus exceffum J.fuperfiuitatem fnanem.i. va<br />

cuam:inutilem&petitXdeGdcratviffum exiguumJ.paruumnô foueti.<br />

non nutrft:alit corpus feilicet fuum abunde.i.ample dapibus.i. cibis opipa<br />

tis: Vnde ait Ouidius. Eft vif tus placidis abftinuifle bonis.haud.i.non îfta<br />

tur.i.gaudct amiSu.i.veftimento tyrio.ûpurpureotipfe fequitur.i. imitas<br />

Fabriti* tut Fabritium.i.iilum egregium romanum:contentum vtàu exiguo SClu<br />

gacem .i .fpretorem auriquod Qbi ftatimoblatum renuit. Luculen ter Au?<br />

fus Gellius de Fabritfo feribit fcbro primo ca. xiifj. hoc modo» Iulius Igi*<br />

nius in libro>de vita rebufeg illuftiium virorum fexto: legatos dicit a San?<br />

nitibus ad.CFabritium imperatorem pop.Roma.venitTc : & memoratis<br />

multis magnifqs rébus que. bene beniuole poft ttddiUm pacem Sannitib*<br />

fcciffet:obtulifle dono gtandem pecuniam orafleq3vti acciperet:vtereturqj<br />

atq$ id facere Sanites dixifle:ct> viderêt muîta ad fplendorem domùs atqj<br />

viftus defierineq^promagmtudinedignitateq^ lautumparatumq3 effe*<br />

Tu m Fabritium planas manus ab autibus ad oculos & inf r a deinceps ad<br />

nares c* ad os & ad gulam atq; inde porro ad ventrem imurn deduxiiîe S<br />

legatis ita refpondiiTe:dumillis omnibus membiis que. attfgiiîet obfiftere<br />

atq3 imperare poffet.nunq quieg defuturum:propterea pecuniam qua fîbi<br />

nihil effet vfus:ab his quibus eam feiret vfui etîe n5 accipere. hec Gellius*<br />

Ipfe Triftandus amans.i.amator relfgionis.i.caritatfs cuitati.effugit pce*<br />

nas.f .fupplidum çternum auerni,i*infemi et contcmptot.f .fptetoï multa?<br />

tum opum:fupcrfluitatis diuitiarum;& etiam contemptor honowm.i.lau<br />

dum quos feilicet honores mundus.i.orbis terrarumpepent.î.ptoducitifa<br />

dtJ.conftituit patriâJ. habitaculS perennë.f. perpétua in arce fupera. i.in<br />

tegno ccelefti nilgrati 9<br />

illi.Mill Triftâdo q fperare deS : qui fîngulariter in<br />

fpe pftituft nos atqj cxtQÎfotcff .crigeic aïos cc*lo.i\ad ccxfodatiu* f aflo-

Panegyrîs. Fo.XCVIL<br />

vOÎutat.i.reuoluit:fecû.i.in aïocuêt 9<br />

îcarusrer5 ambi|ups.i.dubios muU<br />

to ante n eueniât & vïces.i.varictates fortan§.i.fortis A tëpus.i.etatê vola<br />

bileJJabsiêcîti 9<br />

4iJubiton6fequlta^iJmftatutCfafum»f«regè Lidorû. r r<br />

Multa de Cretfo Heroiotustmulta Laertius diogenes;mu!ta luftin* dfe L<br />

- r o e m<br />

cit.Fuit itaqj Croefus £iiticifili 9<br />

gne Lydus qui prim 9<br />

Grgcos partim fub<br />

egit ttibutis impoêtis partim Obi focios acciuit & tm impeno ; thefauris;<br />

oîmq3 rcrâ fortuna creuit vt le faliciffimadicere no dabitaret câ ante So- Soton.<br />

Ion vir fapiêtiffim 9<br />

S iegi athenienfiâlator Pififtratâ tyrânûfugiës ad eû<br />

forte fe teceptdet & Croefus fe exqmGttffime oim ornamëtorâ gne copo*<br />

fuiflct fublimiqs folio (ediiïet interrogâs Solonë an pulchri 9<br />

vng fpeâaca s<br />

la vidiffet.Reipôdit Solo gallos gallinaceos faûanos pauones pulchriores<br />

vidiffc;naturali em forma tXinatdibiU fpecioûtate veftiâtunCrafus autë<br />

aiienoulio tpe oftëdit Soloni thefaum fua : interrogauit an vidifat aliquë<br />

fe beatiorê;cai Soiomccela inquit vidi qui liberos fufcepit & ex hisvidit ne<br />

potcs.mortu 9<br />

honeftiffime pro patria dimicâs.CS aut Groefus rurfum in<br />

tcrrogaftet:& quid de me fentis:te inquit muitorâ hominâregë arbitrer:<br />

quod vero interrogâs pri 9<br />

no aftirmauero rj audiuero te vita bn defunftâ<br />

etfe:bâc fentëtiâ Ctai 9<br />

floccifaciès poft modo* nimis veracë cognouit:quï<br />

a Ciro perfarû rcgecapt? & viu 9<br />

in ignëcôicât 9<br />

memor verbi Solonis fgpe<br />

numéro exclamât Solon Solon g verax mihi fuifti. Plura Laertius dioge?<br />

nestquê fc3 Crafum ora.i.difta q ex ore manâttSolonis.Mlli 9<br />

fapiêtis grg<br />

cig ^uida.i,q maxime f utura

Salâzafiofum*<br />

JJFVLÏT Nonboreçflatusmctuît:nongrandimsidus+<br />

NEFTUTIS.<br />

Haud fecus încœptts hçret: triftïfq? fene

Panegyris, Fo.XCVIIL<br />

ritudfnn & no f rigitftt.i.cowSpitur f flu AAmpttu molefltatâ dubfo.f.arm<br />

Wguo:qt*ê fc3 antiftité nulla moleftia.f.agitatio vertit.i.rautatîquç fcj ma<br />

leftia atr a.i.aipera presiiit.i.fatigat fcnes fc3 reIiquos:fenf us cft. Trtftâdus<br />

neutJâ bis malis folct agitari aut mutar nquib^reliqtti f enes aflïdue fatfgàl<br />

tar :qm quâto fenioresuo auariciorcstdebiiiorcstintirmforesjiîioEftiorcs:<br />

pigriorcs ; ipfe nô capituM. dele&atur amore, f. dileftfonc çrts. i. pecuniç Sù<br />

no grauis.î.ptc(Tus;morbo autmaror^.i.ttiftitfa. nôdeficit.i.côfumif exi<br />

ftês tardior.i.debiiior annîs.içtatctfcnio at Jied fadlis J.cxorabilis fane.f.<br />

valdc & benignus .i.bland 9<br />

:affdbiiis; ft IçtfcrJ .amanus vel gaudêtior vitra<br />

fortê.i.morêrcôdidonê gui.i.gUtis maturU. fenllis: triais a Vfttg.dtâa eii<br />

(enetfus & dcbilis vitra fortîq3 feiseâf mualidustad reHqaa pergamus. Tri fiatu<br />

Vt needura virumtficnecfors profpera mutât: ÏJÎPTRIS<br />

Hgc quatit affidue:vt prorfus demittat ad imumt WJ U,?C<br />

*<br />

Laetos fila gerens vultus faciemej ferenarn:<br />

Arridet : primum

Salazariomhn<br />

.itfdendo bîandftu* 8 oflendftXdemonftrat efcas.ialfqo5 poHfônê bon*<br />

tum tcrt cnorâ inanes.i. inutil em vt aucupes ad capturàauiu; profefti fpai<br />

gunt grana aut alfas efcas auibus vt glute aut tendiculis detineantur & pi<br />

catores efca hamum teg5t qui vbi ptfccsmomorderint ftatim detincâtur<br />

vt J. quatenus premat.i.detineat laqueos:& pellat.i. cogat a retia vt fere Gl<br />

ueftres ab hominibus vel a cantbus inftigantur inde.i.deinde tegens Axo*<br />

pcriês niibibus.i.caligine ignorârie ft cçdtatis daudat.Undudat çterno caï<br />

cere.i.pana inferni perpétua hyftoriographi fcrunH.dicunt cefttfle j»eue*<br />

uifle fic.i.hoc paflo craflb.MM Romano elato.i. fuperbo fucefTibus.i. pro*<br />

fpero euentu o\im J.prçterito tempore ft fuperbo.i.tumido opibus facufta<br />

tibus varqs A, plurtmis ft aurou'pfe Marcus CrafFus patftur cxitium A.mot<br />

termterminum quod fc$ exitium parabat inferre parthis.UUis populfs otk<br />

entaîib 9<br />

propter aurûfeuis .i.crudelib? & aum fufiî.i.Iiquefa

Paacgyris. Fo*XClX.<br />

ImmenGfqj (âcras molïtur fumptibus arces: g*»*<br />

Aera:togas:vi(flum:latelargituregeni's: plcruft<br />

ad aîimë<br />

Eiusopem explorant miferi: velutagminelongo J® m* ttec<br />

Paupes<br />

Frugiferç Cererfs quondam qugr ebat afy llum «» «t tri<br />

Vulgus inopsîmëbrispreflum genus oë fouetur c5flttat<br />

*<br />

Aut morbo affli&û: pietas fauet omnibus ardës*<br />

Salazarioftmu<br />

Quid demû meminiffelicetînouacopialaudu eft:<br />

Dicçre quas nequeo: aut potius Iïce t areat çquor:<br />

Lrttorisimmenfepotiusrefmntufarena^ ,<br />

Omnia Francigen^memorent per fecula vulgo<br />

Gefta viri : inecrfûq? ferant modulamine laudes:<br />

Cà*^ttipfefe^<br />

Hune omnes igf tur coticordi voce falutent*<br />

(CQjiiddemameminiffclicetctt. In hoc Iocooftêdit poeta innumeras<br />

adeo elfe laudes Ttiftadi quaruvt numem aliquis référât f fed nô pot dtaq3<br />

Ordo. Gallos ois ad laudes Triftâd!câtâdasimpenit.Ordoeft.Qji(d.i.quàrem<br />

licet.ioportetmeminiffe.i.memorarctrcfc^^<br />

pia.i.exupcrâtia laudu noua .i.magna.Vfrg.Pollfo ft ipfe facft noua carmi<br />

natquas fc£ laudesnequeo.i.nopoiTum dicere.i.riarrare.recitate; exprome<br />

Laus. ïe.Laus ,pprfc virtus eft nô aliûde £ueniës : fed fuis nixa radicib*. Virgf.<br />

Prima merui qui laude coronâ: diâa laus CCTÏCÛTOV AOCÔÛJ* hoc eft a popu<br />

lo/çp #prie fit laus populide alicl reftaloquëtis vel hcet.i.oportet vteouot<br />

.1 .mare areat .i.Gcdf pott*.i.dd* goês laudesdicâturtvelpoti^arengiftto<br />

lis immêf^i.innumerereferâtur.i.numerftut egregierhic Virgiliûsmue<br />

latur qui ait IN4.Georgicorum.Sed neq; gmuitf fpeciesnecnoîa quç ftnt<br />

eft mimer 9<br />

:neq3 em numéro eoprehëdete referttquë quis fdre velit libid<br />

velit çquoris idë difeere q-muftç jephiro turbëtur arenf autvbi nauigtfsyio<br />

lëtior iticidit Emus noffe quot lontf vernit ad littora f luft 9<br />

: Frâdgenf me<br />

morët.i.redtët vulgo.f.paflim:vbïq$peroîa fecuia j.inf ternû gefta viri fcj<br />

Triftâii ft ferât.i.extonâtin^^ceefilaudes.i.gloriâtipfefenex fcjTriifentf<br />

dus meruft.i.merit* eft propter magnitudinëin francos benefic/orum can<br />

tari.i.cantu celebrari & did.iJaudari.Horatius.-Ftimàdiâf mihi fumma<br />

dfeëdf camena:camanis.i.carminib 9<br />

tigitur.i.ideo omnes feilicet GalUfal»:<br />

tent hune feilicet Triftandum vocc.i.cantu concordi, i.confono.<br />

CAT^FCA Tu patriç pater.& facris pater additus ans:

Panegyr/s* Fo+O<br />

Confîlioqj hinc atcj l'Urne Cutgentiabella<br />

Sçpius auertis:pacem

Salazariortmn<br />

factOtS & glotia.i.laus noua.i.raagna cukus.ircligiois fcnSM. fyncetere<br />

uocatur.i.renouatur ad aras o patriae patct decus.i.honor addite haisA.tc*<br />

bus diuinis falue igitur que FC3 Trlftandn patrewi patres genuere» i. creaue<br />

tût afhis J.ftellis aut fignfe caleftibus feHc!b*.i.fauorabiHb*: ppfcfls quia<br />

vt fagt.Iuuenatts decet 9 fidera te excipiât tâtû.i.ti magnûtexcellentë. ad<br />

fis.i.faueas 0. i. vtfni adfisfadlis J.exoraWHs tidê.o Triftâde fclix.i.fauora<br />

bilis tercj qtercj.i.flne nûerotfine fine leues J.fubfeues laborëJ.ernnas du<br />

rû.ûafperas tuoin fc$ fubdiftotû. Vit k Sis fetfx nfmqj leues qcnqj Iabotë*<br />

Gaicfas Talïbus îmmefe référant preconia laudïs<br />

falaaari? V r<br />

*<br />

t S £ P* r<br />

mentis accedathonor.quis dicerepofllt<br />

magnant<br />

Laudes débita germani geftis QUAE dïgna Galefî<br />

Galelit<br />

Pr^miafintîquantaiîleetiamvitorqueatenfemt<br />

QUI Qenu$ celfem tenuit fortiffîmus arcem<br />

Et îigurum vires & tela diuomnia folus<br />

Feicna q Fregitriam viéhim Iatium fîia vulnera ploratt<br />

Bononia<br />

0 r<br />

tiernu YelRm nomen adhuc horretmeminiflTeGalefît<br />

Et perferremanû:vulm% videre tremendos:<br />

Non fieia^<br />

Aut fie Dardanidas fçuus frâgebat Achillest<br />

Vlcifd dum cçde dolens arderetamicum:<br />

Quotplagas tulifcùiuidis quot funera telfst<br />

Robufti generis cforaitor tobuffioripfe

Epitaphram* Fo+CL<br />

Nonmagno Alddaminor: Aegiâxve(kcmâ\is+<br />

Quem foueat fi forte deustfi luce fruatun<br />

Aut terris noncîum difcedat in aftra reliais:<br />

Indomitis manibus paffim delebitur enfîs<br />

Impiustac fçuis non proderit arma mouere<br />

Hoftibus: autconferre manus : aut tendere côtra*<br />

f£ Talibus inmêfg référant praseonfa laudfs: comendato affatrm Triftâdo<br />

ad eius fiatrem Galefutn laudandû accedittnam file virtute belli egregi?eft<br />

qui aduerfûs oês hoftiles impetus regiLudouico xtf.plurfmu opitulat*eft OïdO*<br />

vt Xatius in textu explieabitur.Ordo eft. Ipfi gallf omnes referam.î.memo?<br />

tent prçconia.i.difta laudotoria laudis imménfeJ* maxime talibus(c$càtis<br />

busîhonor.i.gîorfa par.i. equalfs meritis.i. bénéfices Triftandi in franco*<br />

aecedat.i.adfungatur meritistbis enim répète meritis quis fc3 ta3 eloquês<br />

eft qui poflït .i. valèatdfcere. i. narrare premia digna geftis .i. fatfis Galefi<br />

f

Sàlazarforum*<br />

vuîntta quaB dicat inmimcra Ipfe Galetas tuîltf. ffitulft quoifiroei a quaS<br />

dicat

GàîcO dcbeaHfVf.f.Iaudati olii» J.tcmpote future magna fpes.i.expecîas<br />

tfo eft femper fn dabijs J .ambigua re Ipfc Ioannes fuuenfs egregius.i.exi*<br />

mius quo feilicet îoannequiïg.i.aliqufs fuitmaiot.i. excelienttor ftudifs<br />

.i.omirt aftione vfrtutis & arte, i.doftrinaî quia doftus eft atqB J. à heunt<br />

dior.i.eloquentior Ithaco.i.Vtfxe Ithacenfi:excedit.i.prgftatPhc€bum.f.<br />

ApoîHnem ipfum fpede J.puîchritudine t\ fororè Phabi.ï. Dianam. fila<br />

Phabus A polio qui louis & Latonç filius fuit eodem partu eum Diana phejb^<br />

genitus qug & ipfa Phctbe voeitata eft.Ditfus Phabus quafî .06 ab<br />

Salazatiorum*<br />

Diu'iao Qu{pmtaasincratetulitDecî)

Epîtaphiutm Fo.XCIIL<br />

Hy fpanîâ in oreafu folis fit* vH erît adhuc duo filfl Pôpei vhib* HiîpaïKfe<br />

i5 adiuti ab ortu J.ab oriêtc vbi geffft belli c5 Ptholomeo ft pharnaxe cdc<br />

ferret manâ.i.certaret dC peteret J.petere vellet fua fa&a.f «mortem veneno*<br />

fidi eflfeflû ê vt ïulï*Cf far en veteranos faga capeflere videret:veneni hau CeTar ve<br />

rire voltift vt fubito oppeteret ne fn calamftatê Pompefj îndderet poft.i.po nenum<br />

fteaîgensgenusfc^Sa^ariotâcrcuit.!. rrwîtipHcatneftLaurëtiusleuita haurire<br />

martyr ortuseft bfne.i.ex hoc génère Sal33ario g fc3 Laurëtius tulit.f .pafe volait»<br />

fus eft prunas Xardorêfiamaru3 in erate vt in Laurëtiade ptulit vt rapidfs<br />

prunas in cratibus héros Hefperius & faror? deriï.i.tyràniinî in Lauretia<br />

de didt. Terra mihiprimos Hyfpanica pbuit ort*:infup*i.deinde magnus<br />

Carol 9<br />

gallori res & imperator rotnanorâ veniebat Iberfs.i. ab Hyfpanis<br />

viftisA«fuperatisad gallos îu/tfos forte Salaâaridç p Sal^arQ appofitorfe<br />

proies afperrimaXdurtlTima bellfsX vittutt belltca egerunt J. fugauerunt<br />

hiïc fe3 Caroln domina maris à ter rç ï fua régna J. gaîlfa & hoc fpoîf fs res;<br />

Mftis.i.ïgêti pda dimiffa o pyrene o mos feparâs gallia ab Hyfpanla vfdifti Ordo.<br />

vndastepidasi.madidasfanguinisfthocagmineXexerrftuCaroli eefo j*<br />

oppreffo.qm Orlâdus &01iueri 9<br />

& religpares frieie tic f uerot occiQ î mo<br />

ttbus pyreneis» Et ego mufa dfo linquo.Ldeferofd qèf fup eft.f. qà reliât<br />

fed tu poeta hauri J.collige vires vaHdas.f. abndc fufffriètes ï carmina:ft res<br />

iiqo&o ibrores fcjrmufç veniët meen ad eepta fc3 tua en tu aufpicaberis grS<br />

dius opus.fpfa dea lefla fc3 Clio effata petQtfuos penates.i.habitaciila*<br />

Epitaphiummagni ïoannfs Salazarij><br />

per eiufdem Roffetum*<br />

yWk PfeSalazarius defanguine du&us Ibero<br />

mm mm Fulnina loannes Marris acerba fuit<br />

Magnus equestdux côfilij :dux incly tus aulae:<br />

Qalltca r exfidei tradiditar ma meç*<br />

Sequanfdas pepuli 8tr egemi'nfuafeptraremifî<br />

GaHoramî&fines hoftibus eripui:<br />

Indomitusvixi rfedmemors afpera vidt:<br />

Spmtus affaatenetîmarmora corpus habenfc

Salazaf forum*<br />

C Ipfe Salajatfus de fangufoe du»* ibeto acJnhocephftapWoquavte<br />

tate a quanta Ioannes Sala^at ius prçditus : vnde bttus erat:oftenditur: $<br />

quibtts officfls fungebatur. Ordo eft. IpfeJ .ego Ioannes Salajari* duft «s<br />

OldOt a.deduft u s.ortus de fanguineJ.de génère ibero.Mnrfpanico. VitgHias.^<br />

geniem fed enim troiano a fanguine dm A udierat: fui. i.ft cti fulmina mac<br />

tïs.i.belH acerba.i.afpera. Vir. Aut geminos duo fulmîa belli Scipiadas. fui<br />

magnus equcs.i.de magno ordine equeftri tit aux conSltj fc3 régi) & dux.i*<br />

dominus indytus.i.fnfignis aulg.i.domus regiç: quod nomen 5ala3ar in*<br />

dicat .i.princeps domus rcgig Rcx fc3 gallorum tradidit arma gallica.i.exer<br />

dtn gallorôf idei meg.Marttaiis. Tradita cul fummi caftra fuere duds:ego<br />

pepulM*detrufi exfrancia fequamdas.i.burgundionesft remifi.!. redud re<br />

gem gailorâÏC3 Ludouicum.xf.leod^ detentum & erfpui.i*abftuU.fines.k<br />

regnâ f rancoiû hoftibus U$ burgundionib 9<br />

.ego vixi .i.ietatê egi. Viuo tfn<br />

VfaO*; quafi vim & vfgorê hafceo; quod licet abioiutum fit dicimus tame viuoîcz<br />

licë vita3/viuo bacchanaliajndomitus.i.inuidtus fed mors afpera vicitme/<br />

fpiritus tenet aiha ÔCmarmora habent corpus.<br />

EpitaphiumMargaritœ Termolm<br />

|Afta Salazanj TjermoliaMargaris VXOÎ:<br />

Mumanist apido funer e rapta plagis<br />

Felixprdïe tua iandocjïntegralpudorc<br />

Cernitur hic requtes corppris al ta tuu<br />

C[CaftaSaIa3ar^teïmolia&c. Breuiîïime poeta compleftftutvUtuttm<br />

Margaritg Termoifç quç mater fait Triftandirdi* ds trimoli fiiia/Ordo eil<br />

Orao* Tu Margaris terttioïia.iiilîa ttjtnoU vt Sajurnirfilia faturnj cafta vxorSaf<br />

la3arû fcj loânnis rapta.icapta funerc.f. morte plagis humanis âb région!<br />

> bus horoinu Tu es felix tua proie. L propter natos tnos virtutibus pditos<br />

rmou & intégra fantfo puitore.i^aftitate.Pttdorfvt votant philofophjjmbdeftia<br />

eft quf reprirr.it ahirnum ne procadter quid aut inornate aut turpiter pera?<br />

gat. P teiicg pudorë îtyerecundia difterre dicunt* Pudor tfn eft rei turpiter<br />

afte.V erecundia Veto rc

Epygtam* F04CIIIL<br />

Qm'veneto ob patriam telo ïouétiflibus antiis<br />

Cffusffors cceptis offuit atranouisj<br />

Quid décor 8C robur quid copia profuit orist<br />

TTraditafola manent fedibus offa fuis*<br />

{£SedeSaIa3*rius iacet hac Iacob*operta ftc.Demôftrat fummatitn quâ<br />

ta virtutû dote infignitus erat olirn Iacobus Sala^ari 9<br />

Galefi filius in belîo<br />

VeneticooppreflusOrdoeft.IacobusSavarins faeetf.côfiftitIn hacfes Ordo* *<br />

deJîhoctumuîoopcrta.i.copertoexiftës Tpes i.expeflatio fui generisfe)<br />

Sala^ard olim dum viueret ft nunc qilmortu 9<br />

eft: ipfe eft dolor.i maton<br />

triftitia fui generis quifc3 Iacobus cçfus,i.perêptus:interfeftus telo Vene<br />

to.i.armis Venetorura annis iuuenilibus ob.i.proptcr patriâdefendendâ:<br />

fors atra.i.fortuna aduerfa obfuit i.nocuit coeptis nouis.i. prîcipfo fuorum<br />

geftorua quid.i.ad quid décor .i, pukhritudo ft robur.i. vis: fortitudo:& co<br />

pia.i.exupcrâda:abundanrtaorisJ.variorum idiomatum profuit?*quaG dits<br />

catnihilfolaoffa.i.reliquiecorporis fui manêttradita.i. relata.i.addita fes<br />

dibus iuisj.fepulchro. Virgilius.Sedibus hune refet antefuis ft condefe*<br />

pulchro*<br />

Pe+Roiïeti adPhiIippu Qriuellniacrç pagûiae<br />

excellentiffîmumprofeffore Epygramma*<br />

ymme Philippe meis quondam célébra<br />

decameenisr<br />

SoQ>ite qucvSètîonû ferturïn aftra decusî<br />

Sermonumvitçq? modos &fïdera fentis:<br />

Myftica quem gremio mufa fouere folet*<br />

Prpheos&tetrkitlbicedat famaSoIomV<br />

Et maig genitor|Socraticuf

Epygramma*<br />

Tu gregis ipfe vagi duxf Scrpietatis -alumnusf<br />

Te duce fcecundas grex capit ore dapes*<br />

S tatlaudes grauiore tuas extollere cantuj<br />

Vis vbi noftra magis congrua rébus erit*<br />

prêter eorum iuditium Griuellum<br />

nimium profufe laudauerit.Si difciplinarum/qug tanto viro inciïe dicûtur/<br />

foret immenfus cumulus fatis iftfs explorâtes/repente obmutefcerêt tang<br />

iudief) nimium feueri eos peniteret quorû lima acrior id triuerit quod poil<br />

hac fine graui iatfura ref ici non poteft. Verum vt RoiTeti teftimonium cor?<br />

roborem/dicam demum quid fentio. Philippus Griucllus vir non medio;<br />

criter doftus/fed omni difciplinarum génère comprfmis prçditus ftvnicum<br />

totius facrç pagine, & theologota/abftt verbo inmdia/ decus & ornamëtu3:<br />

prçdpue prg cazteris et verbis ft feriptis ob multas caufas laudari ft célébra?<br />

ti ft coli ab omnibus meruit Primum cp theologis doârina longe PARLÂT<br />

omnibus quippe cum noftro tempore Lutetif vbi fummum iiiud theolo?<br />

gorum magifterium adepturus effet,i.theologalis gradus fafees habitu?<br />

rus/quem magiftratum noftri theoiogi triuiali more doâoratum vocant/<br />

primum locum aut VT r eft i us loquar/primas honoris partes in fummo or?<br />

dinis gradu ante alios obtinuit. Inde tum Iitteratis amicilTimus eft ft lit?<br />

terarum amore flagrans tum nuliius artis expets facris litteris aiTidue infu<br />

dat/vir certc acerrimoingenio/non mediocri eloquentia/quod paucis noftri<br />

ficuli theologis contingit. Poftremo q; probis moribus maxime infignis/<br />

tiulli vicio deditus omnium vtilitati confulit.Sed ne prêter modumaltenîs<br />

laudibusinferuirevidear/quis verum fatear/ ad huiusepygrammatisiri?<br />

terpretationem venio. Laudatur hic a poeta $ peritiffimus fit philofoph*/<br />

fummus theoîogus/ vir admodum pfus.Poiiicetur fe olim ei* laudes ab5<br />

de deferipturum/ vbi componendi carminis vires aufte fuerint | qug tanta.<br />

Ordo* materiç congruere poiïint.Ordo eft.O Philippe fumme .i.adfuromum di<br />

fertetperite celebrande J.cum quadam honoris célébration? Jattdide mefe<br />

camanis.i.meo carminé.Horatius.Prima diftf mihi fummadicende ca?<br />

Quoçla mena:quondam.Mnfuturum.Quondammodoprçteritum tempus deno<br />

tattpto olim: vel aliquando. Cicero. Fuit ifta quondam in hac rcp.virtus»<br />

modo prefens. Virgilius.Quondam etiam vtftis redit in precordia virtus.<br />

modo f uturum.vt quondam tua diceref afta Tempus erit*quo £3 Philip*<br />

Sofpcs. po fofpite.i.incolumitfaîuo.Sofpes enim patTiue pro eo qui feruatur.i. fal?<br />

uus eft. Aftiue etiam pro eo qui feruatponftur. Vnde Enniusfofpitipro<br />

faluatorepofuit. I\Ion enim a fenfu multum abhorreretguis hic aâiue

Epy; gramma. Fo*CV.<br />

TXPONERETUT fc quofdlieet Philippo fofpitcj.honori patrif fer uitc:decu*<br />

•ihonor vel honorificentia que. ex rébus geftis eft Senonum j, illorum po<br />

pulorum/fettur J.extoïlitunn aftra.i.vfcgad iummum : tu fentis.i* perlée<br />

e intelligis:percipis modos.i.ratiori lermonum.Moquutionum/aut ver<br />

borutn videlicet logicen.ISLam vt Qjiintilian 9<br />

ait.Sermonis autem ratio:<br />

quç togicç affignatur/omnibus effe cômunis videtur qui orationis curam<br />

habent.&tufentis modosvitç.i.rationemft menfuram viuendi videlfe<br />

cet Ethicen.ft fentis Gdera.i. uderum curfum videiicet phiûcen cuius prg<br />

cipua pars eft aftrologia : per quam poeta totam phificem inteiligit itfam<br />

Philofophff très partes ctfe dicuntur.Phiûce/Logice/ft Ethice : quarum PJ.fl0rô Phifîce/quamlatininaturalemappeliant/rerumnaturâperferutatur.Dya 4<br />

K.<br />

le&ice feu Iogke:quam rationalen* nominamus / proprïetates ver bor5 ftru P * *<br />

#uramq3 requirit* Ethice que, dicitur moralis/ ammum componit atqs om w<br />

*<br />

nés animorum perturbationes fedat: hanc poftremam Socrates complexe<br />

EFT.Ecce fumma poetf induftria qui cû GdueUum perfeftum phiiofophum<br />

cïïe cenfeat/fingulis philofophiç partibus proprïetates/ quas iogici diffinb<br />

liones vocant/aflïgnat. Quid altud eft logice mû fermonum modus.Ethfc<br />

ce nul vitf modus.Phiûce niû nature, ratio vel fyderum cognitio/ quem (ci<br />

Iscet PhiKppum mufaXfdentia: peritia vel fapientia myftica.i.quç rerum<br />

caleftium arcana tra&at videiicet thtologia.Myfticus ca.cum. proprie qd<br />

Inarcanisdeorumfiebat.foletfouereJ.educaretnutrireingremioJjniînu<br />

tang mater. Plusenimdiçitçp ftta theologia veiutàmatreeducatusgg»<br />

theologia dididt vel çp fît périras theologus.fama.i.gloria vel famata icie<br />

tia Orpheos.i.illius vetuftiflimi theologi & mufici.Singulis partibus funt<br />

exemplaaccomodatiflima/vtGriueliusqui fumm* theologus eft Orphc<br />

um theologum vetuftum ft Solonem Grçcif fapfentiffïmum fuperat/ qui<br />

phiûcus Athlàtem phiiîces inuëtorem/qui Ethice & Logice périt 9<br />

oïbus<br />

Sooratisçmulis prçponitur.Orphcustheologusprifegthéologie, fuitïquà Orphc 9<br />

quidë remhymnifu!indicât.Hicemorgiaabfgypt(|s accepta ad grascos<br />

trâftulit:qu| ab eo orphica diâa funt :& frçtus obfcuritate antiquitatis oïa<br />

quç de Baccho thebano ex thebe çgiptiaca ferebâtur: quonià cadmeis ami<br />

eus effet ad Bacchum thebanum ex Boetia tr âftuitt.Cuius cum tanta vis<br />

in poetica fuiflettvt aut eftrenatos:aut ftolidos:ftupidofq3 hommes ad mi<br />

tiorê cultum traduceret/diftus tygres ieonefqj demukere potuuîe ft fyy<br />

uas mouifte.Extant ergo vt diàmus hymni eius profunda primg theolo*<br />

gîç dodhina referti ft mira fuauitatc grauitateq3 inûgnes.Dicût faille vnS<br />

ex argonautis.Et fama Solonis.i.illms fapiëtis qui vnus ex illis tndytfs fe<br />

ptem grfdç fapîêtibus fuit/ vt fupra retulimus tetrid.ifeuert :propter fum<br />

mam iukitiam triftis cedat.i.det primuin locû honoris tibi: genitor maia?<br />

.i. Atlas qui Maiam genuit qug eft vna ex Vergilijs quarû pater eft Atlas<br />

qui eas ex Plefonefuccepifïefertur. Atlas autem mauritanfç rexfuit qui Atlas»<br />

humeriscotlum fubftinuifle fertar:^ primus curfum folisft lung (iderâq3<br />

oïm rationes vigore animi folertiaq3 curaffet tradenda omnibus:ft chorus<br />

«f.multitudo focraticus.i.Socratis çmula : imitatrix.î.om îes ( vt dicunt)<br />

philofophi morales/fubaudi cédant tibi. Tu feilicet Philippe dux.i. teàot<br />

gregis.i.tnultitadinîs ouiûvagM,apr|cepto diuino deuiâtis ft tualumnus

Epygramma*<br />

pîftatisJ.edacatusftanuttitusapfctatc.i.atcîigfcnf velu ta matre îhoc<br />

eft/tueft vit maxime pius: vel G fiât vt hic alûnus aftiue accipiatur:flc erit<br />

fcnfus.Tu es alumnus pietatis.i.tu alendo multiplicas cmniitm deuptio<br />

nemrfed pf $ftat vt hic patiïue accipiatut.gr ex .i. multitude* ptorum Chris»<br />

ftianorumcapit.i.affumitoredapesfflicundas.i. verbumdci falutiferunv<br />

Nam feriptum cfilMonex folo pane viuit homo fed ex verbo dci.Sunt er*<br />

gooptima animarum alimenta verba dei.Stat J. placet mihf extollere i.ex<br />

tollendo multiplicare tuas laudes grauiorc cantu. i. grandiloquo carminé»<br />

Virgitius.Stat cafus renouare omneis»i*dec*et5 eft/aut placet vbi .i.poflçj<br />

vis.i. vigor carmmts componendi ciit congruaj.conueniens i apta rebusa»<br />

materiftanti quanta eft de laudibusGriucHi.<br />

P+Roffett ad digniffîmum virum Michaele<br />

Leuinum theologumEpigramma^<br />

Triftandumfcquertsfmeliorquo praefide dam<br />

Efthonorf&fummo ditior aradëo*<br />

Formaf decus/pietasf diumi lumma fendis<br />

SuntLcume tibif quem dabis effeparemi*<br />

|£ Ttiftandum fequeris &c. In hoc epygrammate oftendit quomodo Mi<br />

chael Lcuinus omnem Triftandi virtutem imitaturtnam prfmumvir eft<br />

formofus:pius:difertus theologus. Ordo eft* O I^euine tu fequeris Tffe<br />

ftandum.ivit tûtes Triftandi quo prafide fciiicet Triftando pr§ fuie honot<br />

4l.d!gTiitas facrorumeft melior.i.prçftâtioï diuis.i. fanftis & ara.i têplura<br />

eft ditior.i.îocuplctius fumroo deotftomnia ifta funt tibi vtpote forma.!.<br />

pulchutudo:dccus.i.ornam€tuno ft lumfna diuintfenfus Xtheologia/ QUE<br />

Sdliçet hominem dabis.ûdiccs tfle partm.i.cquakm ttbîlcilicct Leuino/<br />

quaûdicatnuUum.<br />

J£Fùiis*

Fo-CVI.<br />

fèetmMoÏÏetmoe pue<br />

Toïudaeo adfacramentum Al taris profe&oi&a<br />

Pâtre Vitreario in fornacem adadxx cû elegantiffe<br />

matNfBone^ei Puteani XtecehikcvpmaÛotm<br />

Pud Biturigespuer quidâ fuitcor^<br />

poris & animi praeftantia admo^<br />

dum infîgnis Iudço pâtre vitreario<br />

natus:&pûeris chriftianisfamiliarî<br />

tervfus:atq?apatrefiagellis pfçpe<br />

ccefustcf Chriftianorum côfuetudinenequaq vti<br />

definerettis enim femper eifdem inhçrens cceptis<br />

indîePafchç cum pueris chriftianis quos pptifiGfc<br />

mum amabat ad edem facrâ proficifeitur rcuipla*<br />

cideantearasaftanti virginis Mariç effigies fubrfc<br />

fit: cuius pulchritudine Cupra modû puer oble&a<br />

tusadarâproperat atq? facratiffïma Euchariftia<br />

fuppliciter vefcitunlçtufqj domûrepetit*Poftc|<br />

illû pater (acràtiffimo euchariftiç cibo vfû fuifle cô<br />

perifcçueftigio eûaudeliffime pugnis cç fîiïflagra

tcm fornacem coniecittCuiftatim diumam opem<br />

imploranti mitiffima dei mater virgo maria fuccur<br />

ritiatij; illum albo panniculo protegit 4 Intereafç<br />

uifîmi ludçivxor cafum fïlij maxime dolens foras<br />

egreditur per vicos per côpita vociférât : eiidatq^t<br />

qua quidem voce ingens Chriftianorum mamïs<br />

colleda ad domum atrocis Iudçi confiait : ad qua<br />

quumomne perueniffent t fubito puerû in medijs<br />

ignibus illefum leniter quiefcere confpiciunt : ille<br />

vero populi ftrepituexcitus fornace celeriter egre<br />

ditur : atcg cun&is admirâtibus incolumëfefeofte<br />

tattpopulus enimapprimeiratus fceleratiffimum<br />

patrem in fornacem trufit : mox ille ignibus corre<br />

p tus ftatim mortem oppetit : eiufqj cadauer in ci*<br />

neres eîfluit.Proinde Puerum pontifex omnium<br />

primus interrogat4puer quidem virginem Maria<br />

apud populum commendans v t fada funt omnfa<br />

commémorât 4 Pofthac domum Iudaei ciuës fûndituseuertunt.atqj<br />

ibidem Tëplum VirgïniM^<br />

rfeconduntf ,

F0.CVII.<br />

PÉTRI ROFLCTI OPUFCULUM DE PUERO IUDASOFH<br />

FORNACCM ADA&O*<br />

TCTAUÎSMDIRAMRABÎEMFORNAS PIOPOS»<br />

&<br />

JCIS ADEGIT<br />

[INFËFUSGENITORPAFTÛLIBAMINANA<br />

ITUM<br />

MY ftica:& ÛI FLAMMFS PROTEDUM MUNERE DIUÇ:<br />

VT MERITUM ÎLLE ETIAM PRO NATO PERTULIT IGNEMF<br />

TIO*<br />

EXPEDIAM JPFA MUES FUPERUM REGINA CANENTEM MATFAVFC<br />

QUAEPARCASDITIONEPREMI'SFLAMME^ FUROREM: SSl* 0<br />

DAMIHTPOFTE GRADIMEDIOS IMPUNE PER IGNÉS<br />

FORNACIS.QUIBUS IPFA PIUM VELAMINA POFCO<br />

TEXIFTI PUERUMTFXUIS EGO TE DUCE TANDEM<br />

IGNIBUS ELAPFUS: TENUEFQ? REUERFUS IN AURAS<br />

AD NOUA CURRENTI REFERAM FPECTACULA TURBX<br />

HGCLAUDES POFT GEFTA TUAS:DIRAF

Depuefoiucîçoi<br />

C Vt graufs in dfram rabfem fomads adegit 8c.Poeta( vt fn Lamêtfade<br />

latius expreflïmusjlatinorum morem minime obîit 9<br />

.Primo breuiter ma*<br />

teriam oêm quâ eft in hoc opufculo tra#aturus:proponit. Sccndo inuoeat<br />

virginis Marie, a Chrifti auxilîû imploras. Tertio vero loco #pofîtâ mate<br />

riâ exequitur. Proponit em quo iudf us quidam vitrearius filtum fuum in<br />

fornacem igne candëtem tiufit:

Depueroiucîeo* Fo.CVTII.<br />

•nêtfprefentfs indicat fparia.Et quod nondn cxcoîo trrôum eft;fuba#5q$<br />

curç digitorn f uturi S confequentis feculi pofteriora videtur oftender c»<br />

Hgc illi coditio ex nominû eius «pprïctate cottngf t:vt Atropos prçttritî te*<br />

potis fatum:quod ne deus quide faceret infc#5:et futuri tëporis Lachcus<br />

a fine cognominata:quod ctiâ is que, funt FINE fu5 deus dcdent. Cloto prgc<br />

fcntis tëporis habet cura.O virgo da.i.côccde aut fac. AUudit poeta ad ti<br />

gefta cui materia qui icnpturus cft.aputare per modû propoilttonis enirJU<br />

turifac ergo inquit vt libère ft One reprehenftone icribere valeant quô puer<br />

per mediâ fornads fiammâ fine leflone trâSerit:atq3 me fcribëtëpfidio tuo<br />

vt fila quôdâpâniculo infornace £texrfti:tuearis o virgo da.i.permitte mi<br />

hi fc$ poetg poiïe gradi.i.ire impunc.i.finc Igûonc per medios ignés forna*<br />

ris.Uamim in que a pâtre conieftus eft puer.Ego pofco.i,qucro:pcto vcîa<br />

•nina.i.panniculumivcl tegmina quibus fcilicet velaminibus tu ipfa fcilicet<br />

virgo Maria tcxifti.i.coperifti aut abincendio protexifti puerum.i.filium<br />

iidgi vitreari pium.i.rcltgiofum: vt dicunt deuotum . Cum rem deferiptus<br />

tus fit videtur quafi vt puer incendium fubire atq3 vt puer euaderc : demi<br />

puerumvirginis laudes Chriiiianisvndicj3Confluentibus referentë indu;<br />

cturus.Pucr enim gtatem notât vt puer eft ft non vinetfam mare ; vt puer<br />

ft non puellatnonnunq filium.Virgilius.Tuq3 puerq3 tuus:aliquando fet<br />

uumtego poeta elapius.i.ereptus ignibus kilicet fornacis fguis.i.pernido?<br />

ils te fc3 virgine Maria duce j*ducente:regente . Ad rem geftam poeta re*<br />

Cpexit cum enim puer fornace egreffus chriftianfs vndia matris voce cok<br />

lectîs virginis laudes referebat: Imitatus cft(vt credo jStatium in Achil*<br />

Nos ire per altum(Sicamor eftjheroa velisSchiroq? latentem Dulichia<br />

Sroferre tubatnec in heâore tracto Siftereded tota iuuenë deducere troia*<br />

t ego reuerfus id eft regreftus in auras id eft aera tenues id eft leuem: vel<br />

vacuum hoc eft foras fornace regreffus. Ego référant id eft redtabo:com?<br />

tnemorabo poft hase gefta.i. miracula tua; tuas laudes turbad.multitudfe<br />

ni chriftianorum currëti id eft confluent! ad noua fpcftacula.i.ad infpiticns<br />

dum miraculum,nouiter fattum. De fpeftaculo in Pancgyri diftum cil»<br />

Tandem vacattnifi ad violentiam flammf refera* ^: qux tanta mora potes<br />

tatfieri vt puer diutius effet infornace : breui certc temporeeum eonftat<br />

fuifle Jed ionga erat illa mora: qua breuius niû diuino pratâdio f uiffet pros<br />

ttàus poterat inferire : ego moliar id eft cum molimine parabo ha2brco.i»<br />

iud$o thedas. i.f lamas: ignés diras.Mnfeftos eamini.i.fornads Statius in<br />

thcb.molior igne pyram.Tcda arbor exlartcum génère quaz liquorem feu<br />

pfccm ftilattabundans fucco liquidiore. Et ob hoc f iammis ac lumini facro<br />

tum gratavt inquit Plinius. Inde Thedasvocamus faces qusc optimal ex T .<br />

ca arbore fiebant: nonnunçj pro igne ipfo Theda fumitur ft molior eiym$<br />

nim id eft f urias gends fcilicet Chriftiana? quaz iuftis furijs correpta imma<br />

niffimumpatrem in fornacem trulît 1<br />

CHRIFTE<br />

tiocatui*

Dspueroiudaeo*<br />

Ponis cef talibens:validis qui viribus ofcum<br />

Humants laturus opcmfaftufij tumcntes<br />

Calcafti.cceliqjplagam mortalibus egris<br />

Annuis:haud geftis vires mea colligitçtas<br />

Ap ta tuis:vbi tempus eritf tua maxima quondam<br />

Fada cananr.nûc fledto ratent^erfluminis vndas<br />

Fxfgui: totis demum tentabimus altum<br />

Vintust&pleno fulcabimus çquora vélo:<br />

Hue ades:& trepidis prçfens tua defuper aura<br />

Nauibus accédât vélum qug dextera pellat*<br />

(TAttu qui peiagi traâus fc. Inde poeta Chrifti numen implorât: quf*<br />

eu (andtftlima vf rgine ei* matre pâniculû eeftabat îquo puer in fornaee pro*<br />

tt& 9<br />

efltprimû Chrifti fuprema poteftate àtummmin gen* humanS mil<br />

n - nus comemorat:eiuf in mots<br />

temvrgeat.Suntquivelintorcumdftfâ exeoq>d(f iurabâtper ftygê. Eft<br />

em orcos f uramêtum St orcoo ad iurida voco.Eft etia Theffaliç fluui 9<br />

qui<br />

peneaolei inftar fupernatat : fedbreui foatfo portatû abdicat. Orcus alfqS<br />

mfernustaltqn Pluto fnfernor5deus.Gke.ln vetrinis:vt after orcusvenifle<br />

ethnS 3t nô nroferpinâîfed fpfam cererêtapuuîe videaturrft calcafti faftus<br />

tumites.i.fuperbia diabolî eîata. KEam ifle amifTo beatitudiufs premio ob<br />

fmmoderata fuperbii ad inferos delapftts eft: altiffimo deo feipfum fqufo<br />

parare voluit.laturus.i.daturus opcm.i. auxilium humanis.i. homnibut

Depuefo radçd Fo*CIX*<br />

& atmufs.î.pollfcaistpromfttis plagam cetIUregnum caleftemortaftbug<br />

, f .bomfnibus egrts.i.vario labore affiiftis.Mea çtas feilicet fuaenilfs haud<br />

d.non apta.i.conueniens:congrua tuis gcftis fdlicet manifids collfgit ,i.cu<br />

mulat:aggerat vires.i.robur ft virtutem componëdi tua gcfta:vbi.i.poftg<br />

tempus eritJ.{tas aderit robori. Ego canamJ.carmie heroico complétai<br />

tua maxima faftatquç maxima merito did poffunt i qufppe cum otnnë im<br />

gcntj humanicàptum excedant:egoffeâo.i.duco ratem.i.nauigftrm.De*<br />

torta eft Metaphora a nautis qui prius nauem in exi^uis ffumfnibus duce<br />

Y te difeunt q profundi maris fortunam experiantur : hoc nautarS exempli<br />

poeta imitatus prius coponendis breuibus opufeulis ingenf um corrobora<br />

re ftatutt q tanta Chrifti gefta exordiri attentetifleôo ratem per vndas f lu<br />

minis exigui.i.parui ft nos tentabimus.i.experiemurtods viribus.i.provi<br />

rili noftra aitum icilktt mare demum.i. vt aiunt finaliter :deniq3 & fulcabi $<br />

mus* i Julcando quart arando more agricolarum pcrambulabimus vt agrfe<br />

colç terram aratro/ita naute nauibus g quora fulcare dicuntur: ergo fulcabi<br />

mus çquoraXmaria velo feilicet nauis pieno J.extenfo, Virgilius. Et pleno<br />

fubithoftiavelo.Vclumavolandodiftump^dq3ccnfent

Depuefoiudço<br />

Sacrafuperftitione nouisnoua fecefat aris<br />

Gens quaecunqmoti tra&us Phcebumqj «dente<br />

Incolitteoafqfî plagas quçcunq? niuofîs<br />

Nubibus:&fcy thicse vexatur frigore terrg:<br />

Luftralem quœrebat aqtianu&contagia ptimi<br />

Ctiminis abftefgcns LYMPHIS piirgabat:& altas<br />

Molibus in nubes Chrifto delubra ferebat:<br />

Vrbs etiam flla leucs medij fub cardinc coeli<br />

Roma deos fogat: 8C primos tibi madat honores<br />

Summe:PATEKTIBIPRIMA illic micat IGNIBUS ara*<br />

4£Iam noua de calo foboles ftc.Poeta propolitaia matetiam cxequftut:<br />

hoc enim opufcula ab eatc aufpicatur tqua? maxiritf tôt. raaterig cogrucre<br />

videtur.Primum vt iudarorum «tôt mafor appareat oftendit vt pet totum<br />

orbem tertarunt poft Chrifti conceptfonem: paffiotiem:ft afcentionem ex<br />

pullls idolorum cultibus omnes fere ad fidem chriftianâ coituerfi funt. Ita<br />

cjpaffiminhonore3Chtiftiereftatemplafunt:atcj Romgfuitchriftiang<br />

Oldo. eccleflgcapat.Ordocft.Sobolcsfc3Chrift 9<br />

fiiMeinou3J.adn.îrabilis.V r<br />

gi.Poliio S ipfefacit noua carmina Mt$ .Iam nouaprogcniesccelodimit*<br />

dtut alto.venctatiam.i.tunc annis.i. fçculis:tempotfbusmelioribs.i.faIUï3<br />

tiferis:quia dics falutis vcnerat quo Chriftus debebat in medio terrç faite<br />

Ccelttm tcmoperariintemroi.otbernterraturiidecotlo,i.detegnocalcfti.Cala3<br />

authore VarroneaKQi AojxX cauo : vel vt pif tifcj pîacet a cçlando g> varijs<br />

Ct cçlatura Ggnis*Quidarn fine diph, feribunt a ceiando a contratio nomîe<br />

apertum fit Et piarat pro piaueratf.repatauerattpurgaucrat omne feel*<br />

«i.crimeri frimant genetis leto J.mortetbeneficio fug paiîîonis. Vitg.ft col<br />

parti hanc miferorum motte piabunt.ft ceiTcrat.i. abierat rurfus.Mterurn<br />

ad fy dera calitpleanafmos eft In diftione cali .î. fuperabundantfa. IMec cm<br />

alibi funt g in caîo fldera. Virg.Haâenus aruorum cultus ft fidera ccrlfcla<br />

te de bac figura Fabius injx, at$ omne genus (q faominum fecetat facta<br />

u

Depuêto ïucïço F04CX;<br />

ftôna .1 .notto modo racrffîcauetatîquod vulgus indo ft5 d/cfttd/xcrat mftfàj<br />

arfs.f.aïtarib* nouis.l.ftoufterin honore ChMiitiftitutis:gchoc(upetfHfi<br />

tfone.i.fclfo cultu idolorû prifca.i.antfqua relifta.i. neglefta. Vïrgf. Van*<br />

fuperftïdoveterûhaud ignaradeorû. Qji5 différant religfoft fupeiftitfo<br />

totiffime Laftantf us difTcrit in inftitutfombus chriftianis. Quçcqq} gens<br />

incoliti. habitat trapus : regiones noti.i. meridiei vbi notus ventusfiat &<br />

& PhcebcM.folê cadêtemXocrtdêtcm &plagas.i.regiones eo3s.f. oriêta*<br />

les & quecûqs gens vexatur.i.agitatur tiubib* niuofîs.i. niue refertis. flli<br />

Sdthfvtrefertluftin^in.iJli.Perpetuisagitâtur ftigorib^^t vexatur fri<br />

gore.i.algore terrç .1 regionis Sdthice videiicet quâ* Sdthç incoîunt. ISTam<br />

vt inquit author funt hfi qui feptëtrionfs incoîunt pîagâ .qrebat i.inueftiga<br />

bat aqui Iuftralêi.rigabiîê.qua dicunt vuîgo purgatiiiâ videiicet baptffmf<br />

aquârquç peccatS originale vt dicSt theoîogi purgat.ft ipfa gens purgabat<br />

•i.mïdabat:abftergés J Jlluftrâs.tergens côtagiaj.maculâ: nota criminis<br />

prfmU.peccati originalis quod perpetrauit Adam prfmus parens nofter r<br />

quo gen* hutnanS exerdii fumpGt atq$ eius peccato oês poftert infetfifîu<br />

ineco!nquinatifunt:!ymphis«!«aquis« Lymphaanoiltisaqua permutas<br />

tfonë.Un*n.quaû nympha. Proprie effi dieff lympha aqua:fed error qnoc<br />

rHdam corrigatur qui dkutit vinS lymphatû J.aqua plenû: cum dicendum<br />

cflettvinum d&utum t inde diluere vinum muîta aqua. IMi lymphatus feu<br />

lymphaticus.i.furiofustvefanus. Virgi.reginam Jymphatam dfciti.furio<br />

fam:infanam:ftferebat.i. fdificandoextollebatmolibus.f.altfsgdififcQsfn<br />

altas nubes:Hyberboîeîdclubra.f. templa. Delubrum îoeus in quo dti Deîuhj|<br />

mulaaumdedicattmieilrquafîdeirepclîtoHumtGrutvt vultMacrofc/us<br />

candelabru in quo ponff ur câdeîa.aliï a dtluëdo df&u putât cj> ante aras lo*<br />

eus effet qui aqua diluebatunalfl a delibrato Itgno q> delubrum dti Gmula<br />

crumfbret.Seruius ait delubrum eiîe quod vnotefto plurfota côpîcèftur<br />

ferebat ergo delubra CI?rifto.f .in Chnfti honorem. fila vrbs f ornafeilicet<br />

preftandfïïma exiftens fub cardine.i.firmamento caîi medfl fogat.i. expel<br />

Vt deos fdîfcetgentilium leues.f.inutiîes:fnanes:qtti mhil fcabere vidhut<br />

prçterq leuitatem.O fumme pater.i.deus omnipotens.PI§riq3 autumant<br />

effeaddeum Apofîrophen. Nemocerteverusfideicultor deum abfentê<br />

cfîe créditc^îvtfq$fem^ alloquk<br />

tur.Woneft fgiturApoftrcrpherma&ati.facrificatveldedicattibiprimos Maftare<br />

hono»es.f.prfcipuafacriftcia.XTirgi.Et meiftosmaâauit honores. Madta<br />

te eft itiagfs augere:vnde quia facra res augêt hoftfç nô cç df fed maftati dt<br />

catitur. Inde in abufu eft maftare pro interfïcere: ara.i. ecclefia ttemplum<br />

pars pro totûtvt pote araprofpfo templo prima» f. prçcfpua quaG princepsr<br />

ni chriftianf eccîeGe; caput eft Romç quarfummus pôtifex moderatur ft re<br />

fit. Won ergo fnterpreteris prima 9 ante alias ortum habuerit : queniam Mfcares<br />

prfus alibi g Romf eccleGa Chrifti Boruit : mfcat .i.fulgetîfplendet. Mi *<br />

rare arnica proprie Ggnificat fubinde ft per interuaîla vt mic§ Jadunt fuîge<br />

te. Et quado talis qnçdam van'atfo du) digitis fortfmur apparet.Per tr£fla><br />

ffonem capfturpro digitïs fortiri.micat i%nib*AMmt$viàt\kct fadbus;<br />

lhedis.Virgi\Mieatfgnibusçther:il!icvidelicetHomfQufe paflifm fiât<br />

wsdJuina;ATT4M

Depuero Iudeo*<br />

Eft ENFIN EGTEGLA TEPETITFO q»t «TTOORFCÔ COLOTÊ PATFT Et PRIME*

Depuefoiudço Fo+CXL<br />

fECfcriftitm ennAaco!ntSc Iudan Chriftum quêomnehcmfmï genus<br />

vbîçg venerabatur afpernatifunt inter quos vn? erat vitrearius qui quondàl<br />

bftungesincolebatfupramodumfcucrus.Chtifli precipuus eontemptor<br />

nulla furoris ti menfura:nulîus dei timot : pî etatfe nihil : crudelitas plufg<br />

humana.Ordo eft. Cafta fc3 humana colunt Id eft venerantur Chriftu qui n .<br />

u w o<br />

falutem in mediotertf operatus eft: ertor malus J.cçdtas aut deliramenta *<br />

finiftrum.Virgili, vt me malus abftulit error fnhxflt iudarfsfolis id eft qui<br />

Chriftum foli afpernati funt quem cçteri omnes colebant vnda id eft aqu*<br />

vaga id eft erronea ab eSeAu:fluminis lethei.a lethe.f» obKuione reddidfk<br />

l.fedt foîos fc 3 iudeos immernores ptincipis alti £3 Chrifti qui fumm* prî<br />

dpujprinceps eft.Vitfr Animaquibusaltérafatocorp ora debentur lethei<br />

ad fluminis vnda3 Securos f atices ft longaobliuia potant : ft alibi vbi mille<br />

rotam voluere per annos ietheumad fluuium deus euocat agmine magnot<br />

Scjimmernores fupcravtconexa rcuifattfpG fadgf foliîcrcbra eft ad ïfultatio<br />

nemiudeorumtrepetitiotfpreuerunt Chriftum inter quos (c$\ud$os vnus<br />

IrçiudfusHyalurgusJ.vitreari^^^ Hytus*<br />

ab v/«AOV hoc eft hyaîuqua voce etiam latini vtuntur :ft sprov id eft opus. Hyabut<br />

Ha hyaîum latini vittum effe dicunt. Hyalurgumîopiffcem deditusJ. pe<br />

tnitus datus vîctjs : fcelerfbus no vlla.i.nulla peftis.i.pernides peftflëtff fait<br />

deterior.i.peior necp monftru fuit triftfus.i.truculêtius fflafisiudeo. Vir.<br />

TrfftiushaudjHis monftrumnonfeuiorvl!apeftisîque3fc3(udfumBte Biturix.<br />

tix.i.illa vrbs tenuit vel potiusille populus cuius metropolys eft auaricon •<br />

Si biturix pro vrbe ponaturfatfs improprie poeta loquutus eft: nifi Virgiii.<br />

fueritemulatusquf regionem Scruto authore pro vrbe aebro acdpftvt Auaticô<br />

Iroia regio ipfa pro ïlio vrbe (umitut. ISIomen enfm vrbi eft auaricon î fed<br />

tecentiomuncvulgi ©pinioatcjobftinatio vincitvtde nomine populfpos<br />

tius biturix vocetur : vt lutetia parifforum populorum metropotis potius<br />

pariÊuslïTulgaribus dicatur: vultus férus .i. terrfbfHs afperatf.crudefadt<br />

oti.i fadem vitreariiudad nùHusmodus.f.nulla menturat nulîamodeftfa<br />

fait irato fc3fud#o oimirâfcerèftir • mens îc$iuêxi fait prona .Mndfnata:<br />

auida ad vim .i. ad vlolentiam inferendam hoc eft praîceps erat vt oftenfus<br />

vlolentiam inferrefcingeniiliii 4. iiatûfa eratilliinfîdum A. fui non erat fie Pwfîd?*<br />

dendum.IMatfi perfidus qui iidem fregit.i.fîdefragus. Infidus perulffma Infidus.<br />

produâa cui non eft fidendum. Vfrgilius enim dicit infidum mare cui mi<br />

tiime mortafes fïdere debenttft feritas.itruculëtia erat grauis.f.pernidofa<br />

ft etiam impetus fc3 f udej vitreari erat anceps . i. dubfus ft maxime abigu<br />

us ipfe malus id eft impius fpernens id eft ludifcrto habens Chriftum tnGs<br />

gnem f d eft egregium ft f Cidera id eft legem Chrifti noua id eft reciter or<br />

tam aut admirandam ft vndam id eft aquam baptifmatis îuftralem id eft<br />

purgabifott.quia peccatwm originale purgatur ftlibumid eft facra3euchatiftiam<br />

qua in facris pro libo vitimur: & cuîtus id eft religionem Chrifti fa><br />

lubres.iJaluttfèram Quonia nulîus niff per Chrifti religonem falutem af<br />

fcquinoteft tharrebatiJeftdetirebaturritibusprifeis ideftcultibusanti*<br />

cjuis ft ferebat facrai.facrificabat. Virgi.Sacra Dionças matri dfuifcp ferer<br />

fcat more id eft confuetudfne patruro id eft maforumtveterum iudçorum. Pater^<br />

Son enfm patet détaxât dicitur is qui Slios genuit fed etiam ois qui ante

Depuetbiudeo<br />

Uafo IK»ftia»ïxenirjt:noimui)q honoris gtatia pattt *dtnr »t alicjiia per»<br />

fona vcooabiU»6cut (atwnus pdntifaaft fcckbat.i.obfcqii vibun tcncant&impediant.<br />

Protinushuîçmû ,<br />

anatusfuitkdolcîpatrcm<br />

Moribus aut referens:Ionge ftetitoptimus oês<br />

.Antealiosquondamfolymadeflîrpj&cteatos:<br />

Non puer inFdïxrqucm feptfma viderat eftas:<br />

Noclibus haerentes anîmos vanumej; fuorum<br />

Promdusexroremnouit:morem(jproteruum<br />

Defpexît.mentemtjfacraadmeHoraredudt:<br />

Is vero çquguos(vtlongîusorIareuoluam)<br />

Dicitur a prîmis SC adliucpuerilibusannîs<br />

Çhnftigenas arfiffeiquibus cornes elle folebat<br />

Dilectis:SCnoftrafrequensdelubrafubire:<br />

Erumnafcjj truces Chriftiq? ingentia fata<br />

No(relaborabat:celebref($(vtfertur)adîpras<br />

Sgpefcholasetiampueriscomitantibusibat

Depuero Iudgo Fo+CXl U<br />

Ghrifligenfstvbi fyncerefidei imbuftardens.<br />

Moribus ingemum.prfma vnde ùlutis origor<br />

Sacrorumq? nouos rrtus hominemq? deumcj f<br />

Atq? alijs quanto preftant my fteria noftra<br />

Et lucem nouit difcuffa nodefèrenam*<br />

f£ Protinus hufc mira natus Se. Poftg poeta patris hebref mores deter?<br />

rimos egregie dcfrripfit mine quibus eius films prçditus erat morib? abun<br />

de oftendit qufppe*um puer feptimum annum agens iudtptum errorê in?<br />

telligerepotuit ft Chrifti léger» Cfterfs prfferretqua quidem pietate dud*<br />

Chrtftigertis f quf uis familiaritervtebatur :cum quib? ad fcholas publicas<br />

libens profidfcebatur vbi Chriftrmyfteria omnia intellect ChriftianorS<br />

doârinis imbutus.Ordo eft.lMat 9<br />

.i.filius mira indole.i. fîgnificatiôe qua: Ordo»<br />

dam futurç probitatis. Cicero. vt enim adoîefcentibus bona indole preditis<br />

fapientes fenes deleAantur : protinus.f. valde & débet eonftr ui en mira vel<br />

aliterloeumnon haberettfuithuie feilicet Iudeo vitreario.i.hfc habuit fie<br />

lium mira indoleinatus haudi non referens.i.reprefentans patrem Uilket<br />

vitrearium moribus tquiaprorfus paternis morib*aduerfabatur:ftetit opti<br />

mus : plus enim eft ftetit optimus cj il dixiffet fuit optimus : quia per*<br />

feuerantiam dénotât:ante omnes alios creatos.i.genitos de ftirpe. t proge<br />

trie folymaXiudf a quondam.i.tempore preterito dum viueret. Virgilius*<br />

Ante alios pulcherrimus omnes exiftens puer non /nfetfx: immo feîix per<br />

tiptoten. Quoniam dici felfr merito poterat qui Chriftum nouit puer:<br />

quem fdlicet puerum eftas feptima.i.fepîimus ann 9<br />

viderat.i.agebat feptf<br />

mum annum ipfe nouit.i.cognouit aniroos hf.rentes, i.detentos no#ib*.i.<br />

fecris ritib^iudforS:mira eft poetf îduftria qui facra iudçom me tenebras<br />

voeatnunenoftes.fpfe prouidus.i.quieitifîimepromdet errorem vanu.f.<br />

tnanem fuorum £3 iudtptum & defpcxit.i.fpreuit more fc3 iudeorrr proter<br />

num.i.petulantemtprocacemrft reduxit.i. jConuertit mentem.i. voluntati<br />

fuam ad faeta meWoraXfecros Chrifti cultus preftantiores:is fcilicetpuei<br />

didtur arClTe.iardenter amaffea prfmis ft pueriiibus annis.i.a tenera êtes<br />

fe:Chriftigenas çqueuos.içquaîte eui vt ego poeta reuoluam.i. repetam:<br />

cômemorem orfa.i.exordia rei longios. i.profundius. Virgilius, Longius<br />

ft voluens fatorum archana mouebotquibus fc3 Chriftigenis dilcftisj*cà<br />

tis folebat effe cornes. Cornes autem diftert a fodo. Socius cm didtur a Sdcfusr<br />

focco qui calceus eft vtrf cg pedi aptus.S ocq autê ut ai!qua te dkuntut qui<br />

ita pares funt: vt in eo in quo funt foeû alter aîtero mai or mfnorve no fit*<br />

Cornes autem in eo iti quo eft cornes mirot eftètiamSi digtritate put for Cornes*<br />

tuna mafor fit in ceteris, Qjiapropter Cicero in otatiene ad Ca&rem pro •<br />

ttftituto matcello maicellum îpfam fodum comité 2ppel]at;focium

Dèpueroludfo*<br />

quia pariter multa in te publica egerâtComitem quia coful cum dignftate<br />

preiret multa ab Mo admucta aflequutus eft,â folebat lubire.i .ingredi fre<br />

quens.i. perfçpe frequitans delubra.i.templa no (ira feilicet Chriftiana ipe<br />

puer laborati.emtebatur noiîe,i.cognofccre:intelligere çr umnas.Uabores<br />

Chrifti truces.i.atrudbus iudfis impulfos & fa&aj.gefta Chrifti ingen*<br />

tia.i.omncm facultatem & opem hurnana excédent» tiC ibat ad ipfas icho<br />

las*Lgymna(la celebresj JcholafticorS multitudine celebrata: frcquëtata^<br />

Schoia. gcjj0| a yacatio eft a verbo grçco pXoAœJo $ eft vaco nonung pro ludo lio*<br />

terario iumitut quia caztens rébus omtflis vacare liberaiibus ftudijs pueri<br />

débit. Aufonius.Grato fcholanomine di&a eft Iufta laboriferis tribuâtur<br />

vt ocia mufts:& hoc pueris chriftigenis comitâtibus.i.aiïociâtibus vt fers<br />

tur.i.quëadmodû in hyftoria narratur : vbi.i. in quib* fcholis imbuiU.in?<br />

tinxiuformauitquafi prima tinâuraafperiltingeniûfc3 fuu moribus.i.do<br />

flrinis.inftitutionibus fidei fc3 Chriftianç fincerç .i.intemeratç: immacula<br />

tftpoteft bipharie dtci aut puer ardens.i.cupiës aut ingeniû ardës.i.acutû.<br />

vnde.i.a qua re videlicet quia fy ncerf fidei morib? ingeniû imbuit fubaus<br />

Magiftri di fuit prima origo i.primordiû falutis fc3 fuç. IMô verebor in hoc loco mul<br />

ludi nota torS inertiâ prgeeptorum notare qui cum puerorum erudiendorum prouin<br />

tur. tiâ obierint gentiles dûtaxat authores expiicât:relinquûtq3 chriftianorum<br />

authorû voluminatang forent prophana nihil vtilitatis iuuenibus allatue<br />

ra. 1M on cm vt penit 9<br />

gëcilium libri a fcholis explodâtur neceffe eft : fed vt<br />

Chriftianoiûfcriptispr|ferâtur minime velim:nôetiâid fidei noftrgdigni<br />

tas fineret:quomodo is puer de quo mëtionë poeta facit ad pietatê chriftia<br />

ni fuiflet côuedus nifi(vt pinguiori mmerua loquar)cûceteris pueris chri<br />

ftiants in fchola authores aliquos qui de Chrifto meminiffent/audfuiffett<br />

aut preceptorespios qui Chrifti laudes femper in ore habèt atq3 eius mfe<br />

taculacômcmorare g maxime obleftantur:atdices. Miraculumvirginis<br />

Marie, fuit q? ad fidi côuerfus fît:dicas igitur pariter pertinacê tua À diabo<br />

li obftinattonë effe $ fpretis Chrifti feriptis gètilium vanaeofabulatiôe de<br />

leâeris tançj aloes dbi melle fît fuauior & dulcior. Ergo aliqn reGpifcât ifti<br />

iuuëtutis impo&tores & in via redelt fi ex Chrifto (Int verba Chrifti libës<br />

ter audiët & loquêturtnc forfan aliorû errorib* nimiû inferuire videar ad or<br />

dinê redeotft cum adhuc effet puer nouit ritus.i.cultus Chrifti nouos.i.no<br />

uiffime inftitutos facrorû.i. facriffeiorû & hominë ft dcû fc3 Chriftû qui<br />

eft homo & de*:& nouit quâtoXg multo noftra myfteria.i.facrifkia chri<br />

ftianorû prçftëti.meliora Ont altjs fc) facrifictjs & nouit lucemferenam >L<br />

ChriftS qui eft lux veratquia dicit. Ego fum lux mûdi: qui fcqutf me non<br />

ambulat in tenebris fed tjabebit lumen vitgtâ hoc nofte difculTa.i. fugata<br />

ignorantia. '<br />

Hunc(paribusnatarapa^<br />

Chriftigenum ob fpeciem puerilisturba petebat:<br />

Hanc pater ob caufam genitum vibfce retor ta

4<br />

Depueroïudgo Fo+CXTÏL<br />

ïnceffat: teneranwg cutem detlfofij capïllos<br />

EripitîcXfaeuasdlicurn funerepœnas<br />

Sçpius immiti'(m defi'nat)of c minatur :<br />

Sedpuerincœptonunqdefîftit^<br />

Irarum patr ios patitur: vindtxç ferendo*<br />

At veluti excelfum rhodani velocibus hçrens<br />

Aftataquis (axumîpartitarepellituf unis<br />

Vndar um vis magna vadisf auulfaqj fylua:<br />

Fit fragor :8C fra&i labuntur flumine tmncu<br />

aribus natura pares)&r.Pr^<br />

fias îilium îuum ttuculentiflïme cgdebat cum chnftianis femper effet:<br />

fed ingens fuit fila pueri côftantia quem pater crudelis ab incapto deijcere<br />

non potuit.Ordo efl» Turba puerilis GhriftigenumJ.muîtitudo puerorû Ordo»<br />

chnftfanowm petebat .i.dcfiderabat hune fc3 îilium fudad ob, i. propter fpe<br />

dcm.i. pulchritudinem quia natura cogit.i.compcllit pares accedere j» ad*<br />

iungi paribus.i.equalibus nam vulgus ait.Gmilis fimilem Gbi qucrit.fentê<br />

tia h|C eft notatu opfdoâ digna ft quadâ optima orationis ftructura explfe<br />

cata. Si miiitudo amicitiç vim parit. Econtrariovt Ci ceroni placet difpares<br />

mores fequuturdifpari a ftudiarquorû dittimilitudo difîoluit fmkitià pater<br />

fc^Iudf us incdïit.J.pcutit.dilaccrat vifaice .iiiagelloî verbere rctorta .i. ob<br />

liquo incuruo.Perrtus.multa vibice flagellas: genitS J.ftli5 fuum ob hanc<br />

caufam»i« propter hanc rem quia frequentaret Chriftianos pueros ft eripit<br />

.i.euellit cutcm.i.pelle3teneram ft capillos.i.quafîcapitfs pillos denfosj*<br />

fpiflbs.ft mfnatur ore immftti.f .fade truculenta feuas panas.i fupplf dum*<br />

Panafupplidum a pendendo vt Varro vult quo quis ob deUStum afficitur p a n a t<br />

vel a'puniendo: AlQ.a graîeo deducunt quod eft TTONH inde pendere panam *<br />

.i.multam foluere quia hoepenfo azre fiebant. Virgilius.Tum penderepce<br />

nas ceeropide ïuiïi fçuas.i.atras cu£ fùnereXmortemece iUi feilicet f ilio fuo<br />

Virgilius.Pcenas cum fanguine pofcunttni per apocopen niG daiînat,i. cef<br />

Cet f requentare chriftianos fed puer* i iilius iudxi . Virgilus. tuqp puercj?<br />

tuus;aut forte exponas puer.i.cu adhuc in pueritia effct.Ή fuapte natura<br />

M*

Depuêfoiudgo^<br />

incapto.i.a primo propofito. Vir. Me ne încf pto defiftere viflf:at patitur.tV<br />

tolérât ^ftus.iifruorcm .rarum.i. fmraturo patrios.J.patris fui A vindtfes<br />

tëdo *i,toletâ>io f quo aîo. Vîr. Quiequtd erit fuperâda omnis fortuna ferë<br />

do eft at vtlutJ.qucrnadniodum. ^tgiUi Cimilia eft comparatio, Ille veiut<br />

pelagi rupes immota reCftit Vt pelagi rupes magno f entête ff agore Qjiaî<br />

fefe muftis circû lattantibus vndis Mole tenet : fcopuii nequicq & fpuroea<br />

circum Saxa fremunt : iateriqj iîlefa tecunditut alga»Saxum fcopulus.ru*<br />

pes excelfum.i.alta hsrens.i. conftans aftat. i. tcnaciflïme manet in aquis<br />

veiocibus.i. predpitibus rhodani qui fïuminuâ celeirimus eft :quoniam te<br />

{«rente Gellio eftmagnitudine azmulus iftri : vis A. fmpetus aut copia vna<br />

darum partita J.diuifa repcliitur.i.rcijcitur vadis imisA. profundis voragi?<br />

nibus aquatû. Vug. Et imis ftagna refufa vadis: fclua.i.ttôcus arbotis fut*<br />

audi eft ve) répète repcllitur auulfa.i.aquarû impttu a radice deie&a & fra *<br />

gor.i.ftrepitus & fonitus vndarum fit J.produdUir. ISlam teôiffime ait fit<br />

fragor cum arbor frangitur : quia fragor a frangendo dicitur qui in arbot u$<br />

f ra&one pioâucitur:& trunc» fc3 arboris truncatf fn&uUMoluti lahntur:<br />

d«fiuunt:fluminefc3rhodani. Mamrhodanus inhac comparatione ponie<br />

tur pro omni alio f luuio vt compluries id folet freri ornate apud poetas vfe<br />

delicet fpecies pro génère. Pif rià quadam temeraria audatia fr*tf dixerunt<br />

aliquid ad perfeftS fenfu3 décile in fine huius comparationis quia eftuams<br />

tibus vndis & fraâis arboribus faxum débet dici immobile: ideo voluerut<br />

addere hoc carmen.Scd manet immotum faxum falientibus vndis. verum<br />

id pr efert im le or es monco fi in nottnullis codicibusinucniatur precor vt<br />

penitus tollatur.lMon enim vident poetç induftriam qui noluitin fine corn*<br />

parationis repetere quod egregie & pcrfpicuc in piindpfo dixerafcne aliquid<br />

fuperuacuum effet.<br />

Venerat illa dïes foîemnis maxima pafchçf<br />

QuaChriftumrurlus vitalïs fpiritushaufît:<br />

Annuus ardentes honor inûauratur ad aras?<br />

Chrifligenisringens etiam ciét omnmlatc<br />

Relligio:at(J fidesanimos certifïîmafïrmatî<br />

Tunepiathuradeo maneardent:vndl

Depueroi'udço* Fo+CXIHL<br />

Iam$ adeo manus omms adeft muentn^ (enûcg<br />

Acceptera dapestcgtu facraria complent;<br />

Myfttcacuicç piusprotenfîslibafacerdos<br />

Pomgftordi'nibus:^<br />

Ora dapestvifa eftfacies cceleftis vbi'q?:<br />

Plurimaq? incenfïs cundtos fouet ho&a thgdi's*<br />

4£ Venerat tila dies 8c.ExpIfcatis pueri 8 patris moribus «Ierrime feffts<br />

nat materiam prepoûtam aperft e: ptimum quomodo Chriftiani OMNES in<br />

feftopafchgfecûdumanniuetfalem dtcicontuctudincmadtcmpla proficfe Ordo,<br />

fcebantur vt fcnft.tTimo euchariftigdbo vefcerentur.Ordo eft» I lia dies pa Pafcha*<br />

fchg folemnis .i.anniuerfartï. Pafcha.g>& pafcha atis. Aufoni 9<br />

.JMos & enî<br />

ptimis fanâum poft pafcha diebus. Eft enimdi&to hebtga quart) diuus<br />

Hieronymusdidttranfitura fignificarc. Pafcha $ hebraice diciturpbafe<br />

non a palïione vt plgri

Depueroïudço*<br />

euchar fftfamtquf fil panis angelorum:adeo vacattadomatutn pertinct ta<br />

tum. Virgilius. Iamqj adeo exicrat portis equitatus apcrtis;Complent cet<br />

tu.i.multitudine iaaaria.i.tcmpla vbi reponuntui faaa. Virgilius. Corn?<br />

plcbant littora catu.Pleriq} nô dubitant légère catus in nominal*uo vt St<br />

fuppo(îtum:Ied ornatius crittvt legatur catu ablatiuitfaccrdos pius.i.rcli<br />

giofus pomgit.i.tïibuit cuiq3 U$ Chriftiano liba myfticaj* facra eucharfc<br />

Siam ft hoc ordinibus.i.multitudine Chriftianorum in ordinë redafta pro<br />

Libum* tenus j.diffufisXibum enim pro facra euchariftia fumitur guis multi in*<br />

f idantunquific referuntXibum eft genus dulciarit cibi: vtvult Seruius:<br />

ex farre ft melle ft oleo ftc dictum libandi caufa fiât : ft quomodo id fiât<br />

Catoinagriculturaabundedocet:veiaverbo grçco Asi£côveïa Itberopa<br />

tre:minime inquiunt facra euchariftia libum dici debet:quo gentiles in fa*<br />

cris vtebantur cp no effet aptS facrf euchariftig vocabulû. Mon eft ergo etiâ<br />

dicëda hoftia quo femper vocabulo vfi funt gëtiles: vt demâ dicâ quid fen?<br />

tio.Mihil intererit hoftia ne an libum vel libamen guis libum rarius inue<br />

niatur # euchariftfa.Ora fc; Chriftianom fyncera.i.puratîmacuîata: quia<br />

fine peccato vt fumatur oportet: capmt.i. affumût dapes falubrcs.i. ipfam<br />

facra ft falutiferâ eachariftiâ:fades.i.qufdâ llmilitudo cedeftis J.quafi éi<br />

uina apraret.i. videf vbiqj.f .in omni parte plurfma hoftia.i.innumera copia<br />

hoftiarû q ex pane côficiûtur fouet.i.educat aîos.i. mëtë vel aïam:quta<br />

diftû* eft. Quifquis ex hoc pane mâducauer it viuet in çternu: vel legamus<br />

cunctosne poetf textû mutare videar:ft hoc thedis.i.facib 9<br />

incëfis J. infla<br />

matis que. fcj f ncèdûtur dû facra euchariftia oftëditur vt f£#âatorib 9<br />

maiot<br />

fit reuerëtia*<br />

Affuit extemplo pueris îmmixtus in çdem<br />

Filiushebm: poftqftctit ante verendi<br />

Orafacerdotistfacfumc^afpexithonofemî<br />

Hue îllucq? animum rapit: & crudele parentis<br />

Ingenium atq? minas puerili mor ereuoluit:<br />

Ambiguus p endet (andos an (îimer e paflus<br />

virgo DebeatîhucMariaefuperademittiturarec<br />

Maria<br />

Yixgims effigies dariper nubila cœlt

Depueromdeo fo.CXV.<br />

Prôngcrucm complexa fînuîfugatauta tenebrAFS<br />

Tantaprocùl:radi)f

Depuefoïucfço* _<br />

C AtTm't extempîopueris imrcixtusin edem &c. Inde t^etaoifcndft qui<br />

admodum filios vitrearij infefto pafchg cum pueris chriftianis ad Cbtiftï<br />

templum progreditur quem an aras aftantem ft dubitantem vifginis Ma?<br />

rte effigies fubridens intuetur tille veto hoc fpt&aculo letificatus libère fa?<br />

©rdo. cra euchariftia vcfcitur. Ordo eft. Filius hëbraei frilicet vitrearij imtnistus<br />

pueris.i.poGtus inter pueros chriftianosaôuît.ivenft in sdem.î. templum<br />

Aedes* «xtèmplô .i. ftatim. Aedes abedendo vt vuît Seruius & fn ea façrificantes<br />

* asdebât. Varro ab aditu fier!putat cj> fcilicet piano pede ibatur.Feftus enim<br />

(des cp a?dito poni foleret: tam in fingulari g, in plurali pro templo : fed fere<br />

iemper cum adieftione vt a-des facra : a?des facrç : aedes Iouis:$des virginis<br />

Mariejaedes Stehani. Aedes autem domum ptiuatam tantum ft prarcfpue<br />

fn numéro pluratmo fign.ficat fi abfolute pcnatur : vt aedes meas Iccabo*<br />

jftl on enim funt tôt in r e liquida inculcanda exempte. Poftg puer fletit ante<br />

ora.i.fâciem facerdotis verendi. i. honorandi ft veneratione dipii : afpexit<br />

hcnorem fecrum.i.faitâam euchariftiam: fanâam hoftiaro. Virgilius.Et<br />

raeritos maâauit honores:rapit J. repente trahit animum fcilicet fuum<br />

hue ft illucj.in omnem partem:nam quid faciat ignorât» Vif gilius. Ateg<br />

animum cèlerem nunc hue nunc àiuidit illuc In partefq? rapit varias per<br />

q3omr)iav«fat.â reuoluitidcft voluendo penfitat tcogitat :ingenium.f+<br />

naturam parentis J.patris fui audeîe.r.truculentam ai

Depaefomdgo; ' Fo*CXVL<br />

ifcipfaWJammatildeftfnc^^<br />

pi.uali:hoc eft infpirat tum quadam ignita fpiritus fancli gratia vt facro<br />

hoitJf donoriondedignetur veld.Quoniam bonai«fpiratio( vtceniffim^<br />

fides fort) ex ipiritu paradcto émanât. Tum vero.i. prgdpue puer périru s<br />

fus.i.vt ita loqaar inipiratus numine j*diuinitate aut pàtia diuç fdlicer vir<br />

ginis Marigingenti.i.maximacapitur.i.demuicetur:detgtatur:foïte vacatt<br />

non certe forte aceidunt quç diuimtus emanant:2pede.upukhritudfne: de<br />

tore iKwa.i.egregia.infigm et pellit.f. deponit corde.i. ex animo tîmorem<br />

id eft meturmpauorê t anum.i jnancm.Boetius.Gaudf a pelle: pelle timos<br />

rem.ft Ipfe intrepidus .i. non timidus pafeitur J.veicitur mox.i.ilico efu tic<br />

crato.Uan&iïïima euchariftia: vtitur mira fy nonimorum varietate:aliqua<br />

do facram euchariftiam vocat:libamen:nunclibum:nunc hoftiam.nunc fa<br />

crum pattum.nunc facrum efum.nuncdapes falubres.ft pulfat.i. expeiiit:<br />

exigit famem.i.efuriem dfram.i.pemiciofam de peâore.i.de animo : nam<br />

facra euchariftia eft cibus anime. atq3 ficiatL faturat animam dapibus.û<br />

diuinis e uc harift içd bis :iamq 5 ho ftia pariti.producit formam .i. pulchris<br />

tudintmdC Ifticiam.quia di&umfacrum fert.Dedifti ifticiâin corde meo:<br />

ft alibi:& ïf tentur omnes qai iperant in te: fpecies. i, pulchritudo:forma:de<br />

cor caicftis.i.diuMîusexuperat.i.abundat magis.i.larg.usf n ore.i. in f acie<br />

& vultus mitis.i.manfuetus cum iumine.i. cum quodam fpiendore cales:<br />

fti:repetas exuperat magisterattaîis quaiis candor.i.albedo ft fades niua<br />

lisJ.albaineft ebori.i.oilibus elephanti vel dentibus. Virgilius. Qjiale<br />

manusaddunt eboriautvbifiauoargentum parïusve lapis circundatur<br />

auro. Ebur autem a barro & clephintis dens eft:vtmuitis in iocis mutait CL^<br />

es:barrus enirni.elephas per Onomatopeiam : quia vox eiusfonumhu; *<br />

fus nominis imitatur. Ait enim Theophraftus. Hbur foiTile nigro et cmdi<br />

do colore inueniri ftoffa ex terra nafdtinuemriq} offeos lapides. Tune poft M»»U&2<br />

g manus feilicet artifids:vel ars ipfa.JVIanus a manâdo didtSplfriq3 putat * WflHS<br />

*<br />

ex ea digiti manât vel 9? ea a brachijs emanet: fed ambigus effevidetur<br />

propterèa çp manoprima producit/quam manus corripitManus enim eft<br />

nonnung multitude vt vuîgo apud authoresplurimus cxemplorum cumu<br />

ius orîenditur. Inde multipharie didmus:cofcrre ft cpferere manSa^certa<br />

re. Imponere extremam manum, i. finirct venir e ad manusi. percutere aut<br />

defeendere ad arma.MuItidicuut venire ad manus.i.ad notitiamtcum dite<br />

dum eruditorum iudicio foret/ venire inmanùs.Qjiintiîianùs.Multrl quo<br />

Q3 in tua f ide poûtû eft vt g ernêdatiffimi in manus hominû ventât:funt au<br />

tê huius nominis innumera deriuatiua ft fîgnificata q fane !oga memoratci<br />

eiTcnt. Propterèa lecîorib^ftadioGs inueftigâda reîiquo.addidit.i.adiunxit<br />

aura fuîuâ^.fuluicoIoris:quia ornât* ornatui addif. Ebur.i.dês elephitis<br />

ardet.i.fpëldet:lucet:vt ardebat murice lena magisJ Jatius: fuapte natura<br />

ebut eft fplendidS : fed vbi aura additum eft ;fit fplendoris acceîTio maior*<br />

Omne hic pro toto ponttur:omne dtcusA.tptum çrnamêtumjctum id eft<br />

gr a tum : iucundum : quoniam admodum fpe&atores mira volùpiate dés<br />

mulce>:moratur.i.detinet in délices oculosJ. vifum fpe&antium homU<br />

mm

Depueroïudço*<br />

CôcffiS Eftuatmtûramamisdomusàltab^<br />

Irarum ftimuIïs:HORRCT(f furentîbus VMBY&t<br />

Letiferas peftes hominum fucceffus acerbat:<br />

Prçdpue tumidusnigris penetralibus ardet<br />

Rcx erebi:atq? odijs animos extorquet Inique<br />

Non faciles cuiqîcçcis mi(ercfccrctie(cftr<br />

MariibusîamitTos fratrum deflebat honores<br />

Triftion&fpretam terris dolet effe fbroremr<br />

Ergo infelïcem ftygios turbatus înaulath<br />

Gonuocatore dços:GonipM>ant ËmimccxtM<br />

PeftiferçfaaW.furiarum pdflKmacircum<br />

Turba fedet : qtiçaîcf? nocent mortaîibus adfimfc<br />

Etparcntquçcuncçtenct portcntabararfirum:<br />

Longius & fufis volucntcs fçcula patc|:<br />

Et louis înfcmi' conîunx fceîerumq* feueri<br />

Ccflfofcspropcrantrpoftqmanus aftititomnfe<br />

LNFER^TEMEDMFUBIIWHSFE^LOCATUR:<br />

6

Depueroitidço* Fo+CXVIL<br />

Lumuubus taruisfedet : Stdamoribus aulam<br />

Terrifîdsimplet+tantiimlpe^ oratio<br />

Plntonls<br />

Extourna mi'feram (brtem cafufq* futuros^<br />

Longadies fatum peperit crudelequodinftat:<br />

Vfi$ adeo tantastraxeruntfceptra minas<br />

Nolfratvtnonindignadolisnon artibusvllïs:<br />

Nonali'quo nobis poterit fadura labore<br />

SarcirrJapfîfq? vnq mutabilis aetas<br />

Non aderit rebusînihileft (perarc quod vitro<br />

Poffîmus: fuperis igfturviâotia cxdatt<br />

f£Eftuat interea magnis domus &c*ReIiâa paulifper pccultarihui*opc*<br />

ris matcria poeta vt hoc opufculum exiguutn tctum varictatc i!!uftret:nc<br />

etiam poctatum morë qui fïgmentorum miraculis leftores deleâant: om<br />

nino fuerit oblitus: defctibit egregieapud inferos condlium celebraturo<br />

fuiflc ob puerum ad fidem chriftianam couerfum : itaq} Pluto inferorum<br />

princeps furtjs incenfus quem mortaliumfalus pKirimum oftendit côuôs<br />

cata inferorum contione oratfonem fuama calamttatibus & faftura fua au<br />

fpicatur.Ordo eft.Domus alta.i profundatfma barathri.f .fnferni azftuat.f. n »<br />

ebullft : feruetftimuHs magnfs irarum J. furiarum interea videiicet dum °*<br />

puer effet in templo#horret.i.horrorcmqucndam prçfefcrt&oftêdit 8<br />

hocvmbris.Unfcralibusdtfs furientibus : quorum proprium eftfurore<br />

femperagitariîquandofuperorum eft Içtaritfucceffusid eft félicitas homi<br />

mimJ.mortaliumacerbaHoftendittmoleftatpeftes«iifurias letiferàs.f*<br />

mortiferas. itfam Virgitius furias ctiam peftes vocat.funt geminç peftes*<br />

redte cenfet inferos* prçdpue furias hominum felicftatedefemquû ètô/<br />

ttario fuperilçtâtur.Rcx erebi.i. Pluto tumidus.Mnflatus tiratusardetn<br />

fcrtt Wrgilius. Medûïqs in miMbus ardet: prfdpue.1. ftàptimfs in nigrir<br />

pcnetralibusfdlicetinfcrni.Statiusin.vîa.Thcbaidos. Forte fedens mec<br />

diaregniinfelids (n arec dux crcbi populos pofcebat criminav%.IM:ij homt

De pueromdço<br />

« um miferans iratufq3 omnibus vmbtis atq3 extoïqutkf. tfudat anfmos<br />

fcUicet fuos oiijs iniqais.i.tructtlentis non cil fadlis j*exorabJiis cuig fci*<br />

licct homini

Depueroïudço Fo+CXVTII*<br />

Vïrgflitts.Hunc.ego fi potui tantumfpcrate dotorero. Spcramusenfm ba<br />

»a:& timemus mala.Tantum exitium J. tam magnam rtiinam : quafi di*<br />

cat minime / & fottem.i .eucntum mifcrum.i.infaliccm & cafcs futuros.r.<br />

exitumtamgrauem& pernidofum afforc : longadics.i.diututnum tcmz<br />

puspeperit.i.pœdudtfatum.i.fataledecretum/ftpromiflïcnem adeo fia<br />

ttttam. Quoniam a vatîbus prediâumfuerat aliquando nosrxiTundatum<br />

M vbi Chriftus femel ex virginenafeeïetuncmdeleJ.nobis infeftam quod<br />

fdlicet fatum inftaU.pïçffnseft:^^<br />

Inftat vi patria Pirrhus.nSc inteirogando cum fammo ftomacho ifta pro<br />

ferri debenttnonne eft ita hoc modo vt nofira fceptra.î.régna. Vfrgili*.Sic<br />

nosinfceptrareponi«traxeïuntadeotantasriifnas.i.intantu» peflïmecc<br />

ciderunt : vt iactura.i. dânum indigna.i.indigno anfœo ferenda non poffit<br />

farcirM.reparari:traâumefta farcinatoribus dolis&alf quibus artifcus.u<br />

fraudibus nec efjam aliquo Jabore.i.conatu:guis multitm elaborcmusno<br />

bis. Aetas mutabilis.i. variabilis non vnq aderit : opitulabituM.auxiliabb<br />

tur rébus fdilcet noftrislapfis.i.perditis : deftruôis. Q uonfam omnia vt<br />

vulgus ait confumit dits taut vertft in melius : nihil eft fdlicet boni quod<br />

nos poffimus.i.valeam* fperave.i.expeftarctvltro.i.pofthactdeindetigitut<br />

vi

Depuefôiudaeo*<br />

Aurea cyprigcnistfprctocj altaribus hefc<br />

Depueromdfoi Fo+CXlX*<br />

ftrepentibus dam hoffia crematuï vndfq3 vcrum.i.fcd vbi*i.po$g feaiïa.i><br />

temporaaureaJ.padfm aut falutf fêta îvt Saturm feotla quf aureadicee<br />

bantur:viderunt.i.profpexerîït prolcm dwinam fcs Chriftum ddapfam.i;<br />

defcendentem cala i.dc regno calefti ft petentemj* querêtem terra, i. hâc<br />

mâdumtmaxima gloria cultus.i* venerationis tartaret.i. inferni defluxit.i*<br />

pertjttquo gens ftatuiti*ftruxft aras j Jacrffida in aris digniusj* excellent<br />

tius nobis quondam.i.temporc preterito ledits Icdcndo crimina tur hoc.i.<br />

multo plus ft vrgeti.agitat îinguis.i.vetbis procacibtts.f.petul5tib* aras*<br />

Pallas.Udolatria Palladis deferitur j.reîinquitur grecis feilicet apud quos<br />

colebatur vtpote Athenis : cui vrbi nomen fuum dederat* Pallas difta #<br />

pallantemgyganteminterfcccritiveîa^AAôo.i.vibroiquadoreo V i.ab ouib* * *<br />

quibus pîcnus eft. Pana vt probus ait innunm ladni interpretantur t cuius j* m -<br />

teiigionem Italfg fertur intulifle Euander : fed creditur propter duo argu? " *<br />

menta fub dus numine ft vocabuîo luppiter colf.i.mundus: quorum vnS<br />

eft # Panftgnificatomne.i.vnfuerfamnatwam. Àltcrum^ hinnulipefc<br />

lis qua tegitur / varietas maculis imitetur ftellas. Hec probus* Et multo<br />

plura Seruius,cacumina.i.faftigiaardu2.i.alta Pâmant montis fcj phod<br />

dos.ïMam ParnafTusphocidismons biceps: quorum vertex alterIBaccho<br />

alter Photbo facer eft. Ibi autem Phoibus mufis preefle fertur lyrafonàs.<br />

Plerfq3 Patnaflum in medio mmdl effedicuntStatius in theb.Audtf tft naftt%m médius cce H ParnafTus* Bene mtdius vt Laftantius grammaticus refert: ^ a<br />

"<br />

quia vmbilicus terre. ParnatTus dicitur. Afam luppiter cum mundi medio !" mcdf<br />

2 C0 m<br />

locû vellet agnofceretab ortu ad occafu$ duas aquillas dimififle fertur quç J2 *<br />

volatu lafte in Parnaffi verdee côGdetSt» Vel quod cathaeïifmi tëpore terre. f<br />

fuerat diferimen & aftristvt Z.uca*Hoe folS f luftu terras mergête czcuml<br />

Izmkuit pontoq) fait diferimen & aftristliquete*i* deferuerût Phoebum. i*<br />

idûlattiâPhabi faddici videlicet çri oracula dicat.Eftem Hypalage $ ea

Depueroiudfo<br />

ÇttOi cft.Phabus fatidicus lîquft cacuminamotfs Parnaffi. firffns.i\fgy3<br />

ptas.Fluui*proregione pofutt .f<br />

Gens tamenvnafuitfummi poft funeraregts<br />

Hebrçaummemorem cœliquamfecimus alti'r<br />

Etquiapromiframlucem prolem^fupernam<br />

ImpfobanonnouittnDftr/sfîne cuîtibusvna<br />

PallenteserebiTauces petit agmme denfb:<br />

Hune vero puer hac dura de génie creatus

Depueroludeo Fo.CX3Ç.<br />

Me grauibus ftimulat curis:# pedora turbat<br />

Acriusullenoua&hodkpfocecîitaclai'as<br />

Chrifl%enû:&prifcisguftat noualibareli&fe<br />

Ritibus:&plenachriftt'lçtatufacetta:<br />

Vnîus exemple veterisnefcederacultus<br />

Ocyus hebreum fpemat genus omne timemus:<br />

Autipretamlucênofcatprolem

Depueroiudaeo*<br />

O comités animumcitius propellitepeîlem<br />

Surgentemmûcmille dolis nunc fraudtbusvfus:<br />

Iam propera iuffus fata node capeffere noftros<br />

Tifiphonevmanes hominumplagafentiatimos;<br />

Vnius hebrçi pernkibus ardua permis:<br />

Corripetedla volenstfbrijsconfunde pénates:<br />

Aemulafuneftosluébsgereîpedoraturba:<br />

In gtrxiti cçdempatrem compelle ferocemî<br />

Cult&usant^<br />

Vnius exmplo Chriftum dignetur honore*<br />

fCGens tamen vna fuit S c.Poftg pluto felicitatis fuç ruuuç demôftrauit<br />

poft omnes idolorrç cultus adhuc iudxos fuperefle didt g fine falfo idolos<br />

ruj cultu ob corum obftinationQ ad inferos delabuntur. Itacj eos prouide<br />

obferuatum iri prçcepit nefortead Chrifti legemconuertantureo magis<br />

çp puer iudgus caîterosexemplo fuo ad Chriftum fufdpicndum prouoeare<br />

potTct $ cum pueris Ghrtftianis facra euchariftia vfus fuerat.quarc praece*<br />

pit vt Tifiphonecaptisoccurrat vt fdlicet patiej ad filQ necem eompellat*<br />

Ordo* Oido eft. Vna gens hgbrça.i.iudaîa fuit.i.ftctft femper pertinax poft f une?<br />

ra.i.mortem aut pa(Tione3fummi régis videlicet Chrifti qui rex fummus<br />

cft/quamfc3 gentê nos fecimus.i. reddidmius immemorem coeli id eft dei<br />

guis ceteri omnes ad Ghriftum conuerterentur tamen adeo operam dedfe<br />

mus vt iudxi femper pertinaces extiteriirt:& quia ipfa gens iudga improba<br />

id eft impia non nouit J.cognouft lucem fc3 Chriftum qu* eft lux vera qu§<br />

omnem homine3 illuminat.promuTam fc3 in eorum lege / per ora prophes<br />

tarumid ante dcnuntiatumfuerat.a proie fupernara. Idemdicitvidellcet<br />

Ghriftum qui verus homo veras deus ftdei filius eft. Gens iudaea petit<br />

agmine denfo.i.maxima copia caterua f auces erebi.i.inferni pallentes.f.<br />

quodû palloïeobttt&isfiriecuit^<br />

diabolusfuoscult 9<br />

e(TedicitRecftepoet3dicit.Gncnoftriscultib 9<br />

/qa iud$<br />

Moy fis legem adeo datàobfcwabant.fedad infetos corruebant propterea

Depueroïudfo FcnCXXL<br />

$ Chriftum miiTum fucdpere dedignad font: puer fdlicet (udcus creatcts<br />

«iproduftusdehacgente feilicet iudga dura... pcrtinadftimulaki, agitât<br />

mecuris.iJolidtudinibus grauibus.i.accrbis : moleftis ft turbat pe&ora<br />

fdlicet mea acrius.i. vehemendus q quifçj me turbauerit: ille feilicet puer<br />

iudeus,pccdit hodie.i. i hac luce.Rodie enim dicitur quaû hoc die ad aras Hodfe»<br />

«i,ad;facramentutn altaris Chriftigenum pro Chrtftigenarum nouas.i.a<br />

Chrifto nouiter inftitutum:ft guftat .i.guftando affumit noua iibaaJacr i<br />

euchariftiam ft hoc ritibus prifeis reitâis.i.more iudaico facrificandi fpre*<br />

to quem patres antiqui obieruandum iudçis prgeeperant donec Chriftus<br />

venir et qui rnclioreminftitueret.ft Iftatur.i.gattdet acerra.i. vafe thurife*<br />

to Chrifti plena fdlicet thure. Virgilius. Et plena venerantur acerra. Acer; j^ c t m ¥<br />

ta in finguiari numéro arcula thuraria eft : in plurali nomen vr bis : vt ft vas<br />

cuis non equis acerris.Jtfos timemus.i.ego formido ne.i.vi non omneges<br />

nus hebreum videlicet iudçorum fpernat.i. odio habeat ocyus.i. ceierms<br />

gputemus fadcra.i.legcmcultus veteris.i. antiqug facrificandi contactas<br />

dmis exemplo vni us.i. duce vno puero eos ad legem Chrifti prouoeate aut<br />

iiofcatJ'.perdpiat lucem feilicet Chriftum.qui eft vera lux.fprctâ.i. negles<br />

cXam ft prolem fupernâadem dicit.i.Chriftû qui eft fummi patris proies/<br />

hoc eft filiusrni.i.niii maxima cura.i.diligcntia obftet.i. occurrat maiisj.<br />

calamitatibus propere.i.ccleiiter venientibus rurfus.i. iterum peftis.i. per<br />

niciesffuiffima.i.atrociiTimacedet.i.accidet:euenietnobis:res.l.miferia:<br />

incommodumtrahet.i.coiliget ; affumet vircs.i.robur ft eriget.i.cxtollet<br />

altum caput cotlo.i.vfq3 ad cetlum.Datiuus pro aceufatiuo. Iaftura.i.dam<br />

num raaior accedit.i.adiungitur tepius.i.frequenter minori feilicet iaftus<br />

te» Iaftura eft damnum a iaciendo:quâdo quis magnas merces in naui ha Iaftura.<br />

bet ft tempeftate eas in mare iacere cogitur ne nauis obruatur. vt.i.quêad<br />

modum noua fiamma.i, magnum incendiumextinguitur.i.aboleturvndis<br />

modicis.i.exigua aqua piincipio.i.ftatim.cum primum incendium incipit:<br />

ft mtgrat.i.abit alis citis.i. ecleriter quaû prffldio alarum volare videatur:<br />

verum.i.fedignis.i.incendiumindomitus.i.maximum vtdomari nequeat<br />

poftq corripit.i.celeriter capit:attingitfaftigia.i.culmina : domicilia late.i.<br />

abunde.Viigilius. Illicet ignis fumma ad faftigia vento voluitur; Exupes<br />

tant flimgtfurit eftus ad aurasthaud.i.nô vires.i.roboratfaculcates hoïm:<br />

aut fiu&us aquarum. Aliqui codices habent aquaitdominàtur. Vir. Mec<br />

vireshero5iinfufaq3 fluminr profunt. Quare.i.quaproptcr ovoscomis<br />

les agite; hortâtis aducr biû. Poetarû authoritas Vallg prgeeptioni refragatur<br />

quiait.Ageiingularem numerumdcGderat. Agite pluralem. Age Age.<br />

durnnonfmgularê tantû fed ctiâpluralê.nônûg âge plurali iuntfû reperd Agite.<br />

tur.Statius.Ite âge & obfeflsstfgîicm drcûdatc flàmâ. Vaî.Flac. Vos âge Agedû.<br />

funereas ad Httora voîuite flammas,Plau. Agefultis.i.fi vultis. Procréa Agitedû<br />

ficuti agedû vtriq$ numéro iungitunita agitedû plurali tantû.inftaurate.i*<br />

renouate animû icj veftrum torpentê.f .pigrefcêtë nouis viribus.i. recupe*<br />

tato magno vigore/quia phas eft.i.licitû eft : oportet : occurrere.i. obftare<br />

c

Depueroiûcfçô*<br />

eftj.eftopus mine doh's.f. var(JsinÊdCsnunc : ft miMCOpuseftfrattdtbug<br />

Ti'finha VirgiM.Aiuwacri fadenda virotnunc vitibus vfus:M5c manfbus rapidis<br />

xinpw o j n n J N O N C AFTE M A G| F T R A Q Tî0phone.i.faiia infernalis Be apellata a cfdis<br />

vltione. TiÉphonc i dtâa Ticio.i.vltfcvel pana, $6ojjt06.i.ce.des aut mors /<br />

videlicet cui cura fit mottis vltio.fata.i.genitanofte.Quoniam fartas ache<br />

rontis & noftis fille funtpropera.i.fetlina eapeftere.i.complere noihos tufs<br />

fus.i.mca mandata.Virg.Hune mibi da proprium virgo iata noftelabotë.<br />

Piotulit iulTus In pluràii contra Valte prazeptionem fed non caret authort?<br />

tate.Plaga.i.tegio hominin.i.morrattum fentiat.i.percipiat mânes imos.i.<br />

tnoleftias inferorum. Virgilius . Quis condita etymnis Inuifum numen<br />

terras calumep leuabat.Tu volësi.ltbens. AH) legunt volans con fpe. j.cee<br />

ieriter attinge ft pete alis pernidbus J. velodbusardua te&a.i.domum al*<br />

tamvnfoshebr$ifc$iudej vitrearij confonde J. mifcefurtfs pénates .i. fa?<br />

William: ft tu aanula.i.inuida gere.t.fer t porta luâus.i. fletus funellos J.<br />

letiferostmoftiferos ft turba.i.côfnude pe&ora.i.mentes hominû. & com<br />

pelle.i.coge patrem fc3 vitrearium ferocem.i* crudelem in cedem.i. in neci<br />

genitiJ.filtï.Cunfti fc3 omnes iudf i ne J. vt non dignentur.i.dignu habeât<br />

vekenfeant honore.i.cultu diuinotfacrificioChriftum.Virg.Haud tali me<br />

dignor honore* Nam dlftum erat fupra. Vntus exempfo veteris ne fade?<br />

ta cultus Ocyus hcbramro fpernat genus omne time mus, ft hoc cuits bus<br />

Ic3 factotum antiquis.i, vetuftis reliftisJJpretis forte, i.cafu quodam. For<br />

te non vacat vt altqui autumant :- fed tel futurg ambiguitatem oftendit»<br />

ExempiQvniusti» vnopuero omnes iud|os ad legem Chrifti prouocàntt*<br />

Talibus horrebattfremmt cum regia tota:<br />

Finis °<br />

oronis, Xriftibus&fçuedidisfremuerelatebra:<br />

Quç ventura timentîquf fa&a:quod acr lus îatiflat<br />

Corde dolentranimos ftimulatlpesnoxiacurist<br />

Infuper mferni régis dea pefiïma îuffi's<br />

Paruit:& tyriafepaîbinftruKit:&hydris<br />

Addidit mfeftas vires:at^:fndûit arma<br />

Armaquibus rabiam rçdis foletaddere gentil

Depueromclgo. Fo.CXVl.<br />

Etpaitiasveftiremanusinpîgnofachara: %e(r Us<br />

Hancfuror&lucfhisfcquitunpallent/sauerni<br />

Faucibus aethereasfefefubtraxitadauuras<br />

Ty tanos pertgfa îubar tcœlicj ferenos<br />

Infecit tra&us:& diris palluit çther<br />

Nubibus &peftem biturix mox fenfit:8£arua<br />

Proximaquaeq? nouo paffimfbnuef c tumùltu*<br />

|£ Talibus horrcbat frcmuît Se. Deïde poeta cômemorat ficuti poft abfo<br />

Itttam Plutonis orationem ftatim inferos omneis ftupor inuafit quos tàtai<br />

ttâuracomemoratio agitabat:pre,terea humfmodî orationis ftymulo co*<br />

aâa Tifiphone ftatim enititur vt Plutonis mandatum complcat . Poiro<br />

ab inferis ad orbem terrarum fublata eft.Ordo eft, Piuto horrcbatJ.qcicn? QrdO><br />

dam horror em pratfeferebat talibus fc3 dtàis curnX quando tota régla<br />

inferorum ftemuit : & latebrç Xfaferi in latebris pofiti fguaM.crudcles f rate<br />

muetunt diftfs .i. verbis Plutonis triftibus. i . maftis vel potius acerbis.<br />

Ecce quanto ornatu poeta in his duobus fequentibus carminibus often ?<br />

4it quomodo/ dolor/gaudium/metus/fpes/dJfterunttdolor ftgaudiumde<br />

tnalo praefenti dicuntur. Metus autem S fpes de f ututo. Sunt enim truces rj o t o f<br />

animorum paiTioncs quas quificj operam dabit vt ab animo expellat; quia *<br />

mente m pt or fus eonf ufamredduntrvt f gregie cednit Boetius.Gaudia peb jj***<br />

le. Pelle timorcm. Me doîor abfît Spem fugato t Mens eft vinfta frenïs / m<br />

s<br />

Hfc vbi regnanttipfi inferi timent.i.formidant: metuunt fubaudi mala quç D C S #<br />

P<br />

f unt futura «aventura; & doîêt.i.fgre ferunt qua» fubaudi funt facïa .i. atta•<br />

JErgo de prgterito aliquando dolor didtur/ & dolent malû quod inftat J. prg<br />

fens eft acri us J. moleftius :acctbi 9<br />

:et fpes noxia.i.noxiua: infefta ft imulat<br />

^i.agitattciudatcurisanimos infuper.i. deinde dea peflïma £3 Tifiphone<br />

furia paruiti.obfequuta cft.iufTis.i.prçceptf s inferni régis : fdlicet Plutos<br />

nis, AHj legunt ditistfed ornarior eft leftio inferni régis:* inftruxiti.com<br />

pofuit fe paJla.Mlîo veftimento muiiebri tyria.i. rubicundo ad fimilitudinê<br />

îanguinis hoc ê fâguinolêto & quafi coîorè purpurç fequuto/ & ^ddidit i.ad w à<br />

iûxitviresîfeftas.i.quâd3acerbânocêdiviolitiiHdiis.i.ferpitib^lSIShy n a r a<br />

y *<br />

dra ab aqua dîfta êJ.anoTOv và*Toeâ IduiUlmumit arma J Jnftrumëta<br />

raaleficqs.dico arma %b 9<br />

îc$ armis furia folct addere.i.adiûgere tabiiAAns<br />

faniiu^ditaticaidis a.necis gëti fc3 humanae ft folct veftire id eft induere

Depueroïudçoi<br />

manus pattras.Mpromm pammin çi%tK>n chmAxontitiltioê twsvt<br />

eos oeddarrt.quomodo chat a quando eo procedit odium vt a patribus occt<br />

dantur. Tu ergo fît cxpone. Cbara.i. quai prius erant chara vel quas chata<br />

efle dcbenttfuror ft luftus.i.fIctus fequitur banc fdHcet furiamiuria fubs<br />

tlraxitXfubduxit fefe faudbus auemi palientis J.inferni ad gthereas aura*<br />

.i.fupcr terram furia pertçfa J. afpematatodio habensf ubar J. fplendorera<br />

Pertffus tytanosXfolis Pertffus enim vtvult SeruiuspartidpiumGnevcrbiorigi<br />

ne & régit accufatiuum. Suetonius. Et quafi pertffus ignauiam fuam. non<br />

mnq additur genitiuo* Virgilius .in.iiQ.a2nd.Si non pertefum thalami tf *<br />

û$cç fuiffet ft infedt .i. maculauit fcilicet prç fentia fua traftus .f. regfonet<br />

cali.i.açris ferenos Xdaros/& çther.i.acr palluit nubibus diris.i.turbulens<br />

tis biturix .1. ille populus vel vrbs qu* Auaricon dicitur biturtgû métro*<br />

polis fenfît J.percepit moxpeftem .i. furiam TiGphonemu Virgilius furfe<br />

as peftes vocat.Sunt gemma; perles &c . aura proxima quç cradeIemmatur<br />

Supplicmtn:8Cmoeflis pulfat fua te

Depueroiudgo* Fc^CXXïII*<br />

Hortcndum(Ç ftrcpit:qualis malus incuba ouis<br />

FC3ECUNDISCOLUBER:forfan caua tedlabadllo<br />

Incautus paftor tetigit:mox coUigit atram<br />

Saeuitiam ille fonans:& dira cum fanie très<br />

Ore cietlinguastSi virus dentibus addit:<br />

Atq? minis hoftem fugat:& rurfus fua quam't<br />

Lubricus antrafurens:& vulnera diraminatur^<br />

Talis erat(blimus:talemfuror vrget inomnia:<br />

Non iram pacattfouet altum cura dolorem*<br />

Aduolat cxtcraplo.ftc.Proindc fit mentio quomodo Tifiphonepoftçi<br />

ab mfcris egrctfa eft et ad tudart domum pcruemt/ftatim cuncta confundc*<br />

tc caepit et praecipuc patri ardorcm occidendi fitium immittittpater vero fa<br />

tia2 fty muio coactus vbi f Uium abefte cognouit QUE cum pueris Chriftias<br />

ms elfe ratus non mediocri furore cruciatur. Ordo cil furia aduolat. iabit Ordo»<br />

cxtcmpio.i.ilico/vt.i.poftq ftetit.i.fuit in medi|s manibus vrbis. Virgil.<br />

et mania pâdimus vrbis;ec ety mnis obiedit.i.occupamt domos hebrfi ici<br />

licet iudaei vitieari). Virg. Pnncipio latium/et laurentis tefta Ty rannt Cet<br />

fa petit tadtûqj obfedit limen A mate/ et impleuit locum marorc.i.triftte<br />

tia/tlla fcilicet turia terruitXftupcfecit metu diro.i.acerbo/ et immifcuit.i.<br />

côfudit oiTa facibus .i.ardorc inteificiendi. Virgil. At dum prima lues vdo<br />

1 ublapfa veneno pcrtëtat fenfus atq3 ofTibus implicat igne3:ille fcilicet lus<br />

dacus vbi.i.poftg fenfit percepit iua pe&ora.i.mentem vexarU.agitari f là*<br />

mis vipereis.i.lerpentino necandi ardore/et coquui.ardcrc sftu irarum trus<br />

culcnti*»nacerbius:afperius«Corriptt icic.Uubito furgit ex ftratis,Mectis<br />

et tuctur *i.ccrnit focos preffos.i.confuios terrore funefto, f. horrendo quais<br />

û mortifero/et faciem ieueram.i.quandam rerum fimilitudinem et appari<br />

tionem molcfta3 et properat. i.propere et celeriter graditur et ambulat paf<br />

fim nunc.i.aUquando de more furibundorum et iactat.i. voluit nunci. alic<br />

quâdo curas pc&ore. Vug.Atcj illum taies iaftantempeftore curas etvo<br />

cat natum.i.filjum fuum quem abfentem compent/et mtnatur (upplicium<br />

etudele .1. truculentum nato .i. filio et puliat .1. concutit tecta iua .i. ao*

Depueroiudço*<br />

mm quetelisAqueftibus maftis a\trîflibus/ft ftrepft.f.fonat/ ft flrepftS<br />

prg nimia ira f acit horrcndum pro horrende. Women pro aducrbio.i. quadâ<br />

honibil! voce furibundus ftrepit exiilcns talis qualis coluber J.ferpeus ma<br />

lus:peilifer:perniciofusproptervenenutii/incubat«!\ fuper cubât. Xaftan*<br />

tius, IMtdos aut iuto edincant aut virgutis ft frondibus conftruunt/& cibo<br />

Incubo. rum expertes incubant ouis. Incuto em Xinnitor : fnhçreo & datiuofemp<br />

iungftur. Virgilius. Ponto rox incubât atra.ouis facundis.i. fatu prg gnS'<br />

Quum. tibus & plenis.Quum a grçco cocp. àtducitmt fed latmi u. euphonrç caufa<br />

interponunt / paftor incautus.Mmprouidus qui non cognouit iïïic cfle fpes<br />

luncam tctïgit forfan.i.cafu qUQdam caua tctf a.i.fpeluncam ferpentis bas<br />

ctilo.i. paruo baculo/^uatutem paftores geftare folent: ille fdîicct coluber<br />

ConanStiTibilanscoHigitJ^cumulattaggeratmox.i.flatim fçuitiam

DepueroHideo. Fo.CXXlIU.<br />

(Quâ^ôquidêinuiclas animo dedithoftia vires)<br />

Dirigit:ac toti pergitdeuotusolympo:<br />

Haud quicq mortale timetipatriofq? pénates<br />

Ocyus ingreditur matremcjî patremqj (àlutat.<br />

Te&um ingens îuxta iacet;& fuliginemulta<br />

Horrendura:&paffîni fades oftendit aduftas:<br />

Inmediofornaxcandensftat:&eÛuatintus<br />

Ignibus indomitis:certatim flamma vagatur:<br />

Hic pater incenfîs fornacibus arida ligna<br />

Forte dabat;ferro

Depueroiudaeo*<br />

Protînus ipfe probestfacris ex çdibus'adfum<br />

Lçttbr.immenfi quibus author prçfidet orbis<br />

Chriftus.ad Ambrofîaslongopoft tepore mêlas<br />

Vemmustatq? hodie facrum guftauimus çfum<br />

Qui Chriftum f vt fîdet refpondet dida) recôdit*<br />

|£ Lntiot interea ftc. Jtfunc poft inferorum confuttadonem ft pattis iracS<br />

diam poeta ad propofitâ materià redit/ vt fcj puer iudeus peraôis omnib*<br />

faeris Ictus a templo ad domû paternâ regreditur que pater ftatim interro*<br />

gat vt vbi fta diutius fuerat : cui fiiius côfcflus eft fe cum ceteris Chriftfa*<br />

n i s f a c r a C B f<br />

Ordo» harfffla vfum fuide.Ordo eft* Puer feilicet iudfus laetior.i.ma<br />

gis tetus q prius incedit.i.quadâ pafluum reucrêtia graditur & hocvotis<br />

perfeAis Xperaftis ordine interca.i.intcrim dum pater fie acriter furfla cru<br />

daretur.ft paft 9<br />

.i.fatur videlicet qui vfus fuerat diuinis dapibus.i.facra eu<br />

chariftia relinquit aras ft templa ft ipfe fidens côfidës prgGdtf s caleftib*.i.<br />

diuîno admmêto & auxilfo/ft dirigit grefTus.i.vadit ad limina nota.i.ad do<br />

mum patris/quâdoquidë.i.quia hoftia.f facra euchariftia dédit vires inufe<br />

ftas.i Jnfuperabiles animo/a pergit.i.debitoordine graditur deuotusj.de<br />

ditus'toti oîy ropoXdeo automnino reb* ccrlcftib 9<br />

/haud.i.n6 timet.i.for<br />

midat quicq mortale.i.rwllâ violêtiam mortalium/fed tanq côftâs ingre*<br />

ditur tocy us.i. celerius g dici queat pénates patrios.i. domum paternamt<br />

& falutat patremft matremquos poftdeum venerari debebat Tedum<br />

tngens.f .maxima domus facet.i.confiftit.iuxta vacat: nifi dicas iuxta fdli*<br />

cet locum vbi puer vtrumtg parentem falutauerat : teftum horrendumX<br />

cum quodam horrorc eonfpidendum/multa fuligine .i.abundanti nigrecie<br />

fiimi. Iuucnalis*Titulumq; feneftusdeleuit multa veterisfuligineteftg»<br />

Fuligo. fuligo didf nigretiesoïs quf ex f umo $uenit quafi f umigo* Apulcius»<br />

in prima apoîogf a, Parietes fuligine deformatos ait: & oftenditJ. démon*<br />

ftrat pafTim faciès aduftasJ.quedam fimulacra a fumo efteâa vel veftfgia<br />

fumi ft maculas quç a fumo fîunt:fornax J.çaminus càdens fdlicet prç gràl<br />

di igne ftat in medio feilicet domicile/ ft fftuat.L ebullit intus ignibus in*<br />

domitis.iJnexdnguibilibus/flamma vagatur.i. obérât falicndo/ certadm<br />

J.cu quodlcertamine / pater dabat ligna aridaXftcca:c5buftibilia fornad?<br />

bus incenfis.i.fnflammatis forte.i.cafu quodam hic.i.in hac domo iam dfe<br />

fta/aut hic pro ilïic/fpfe trahens.i.extrahens camino candente.i.cx fornace<br />

ardent! ferro Jfnftrumcnto ferreo ducebat J.formabat hy alum.i. vitru fui<br />

gëtë.i. Ifquidum in vatfos vfus vt i.poft poftq viderit natum Jftum.i. Jetfc<br />

da exultantem/volat.i.ccleriter currit obuius vitro ; inuadit aggreditur ci

Depueroaidgo Fo*CXXV*<br />

taHb* fcj verbis/o natc.i.o ftli expeftate .i.optate;defideratc a quibus îocf»<br />

tcmigras i.regrcdctit autvcato/qaç morata*ta»Maia magna tonitte fe6 gncm.i.tardumtfilic» rcdiid.t.f .rcfpôfum dcdit Oie tfto.l. verbfe fuauib*<br />

patriqutrentfXinteti^titatiaqufdtâ^ noftig<br />

menti 4 tu etil eo rnagis gratte fi tu probcs.i.laudcs id quod egoopto pro D<br />

tinus.i. valde deûdero. Probo, i lau do fed plus eft probo g laudo paffitn ***<br />

apud|peritos oflfendes.IMon modo fcntêtiâ tua laudo fed probo etfà. Qui<br />

doq3 ptobare eft argument*s demoftrare vt des opéra ne teftes probcnt te<br />

iniquû vfrumefle. AHquâdoexpenn vt pucror um ingcn.5 probabatSo*<br />

eratesiâ ego letior,i.magis lf tus g prius eram/adfum.i, venfo ex faeris edi<br />

bus.i.ex delubroitemplo: quibus £3 çdibus facris Chriftus preûdet i,do*<br />

minatur:prçeft exiftens author.f.crcatorrconditor orbis.i.mundi immenfi<br />

a.maxîmi nos venimus.i. ego filius tuus veni ad ambrofias menfas i. ad<br />

fuaues calcftium cibos longopoft tempore/atq3 nos guftauim 9<br />

.i ego gu<br />

ftaui efum facrum.i.fanftam euchariftiam hodieXin hac pafeatis folenni<br />

tate/qui fc3 efus faeer recondit. i.occultat Chriftum fcj humanç falutis an *<br />

thorê vt difta feilicet (acre, hyftorif refpondent.f.conucniunt fidei fcj Chri<br />

ftiang.<br />

Mox fubit ira patremîfaciem funeftus acerbat<br />

Liuor:# obliquos oculos ruborigneus haùn't:<br />

Hanc fubi'to rumpitvocem:atqj hsecacrïter addfc<br />

Infuperosnepucr quicc|committerepeius<br />

Q£ Chriftum cenferedeum:quc protuiusodit<br />

Gens folïma:hfcOhLriftareferas:tiy xps vt adfit<br />

Çommitte:huc fupera<br />

Det tibiquam dederit mortalibus ille falutet<br />

Nimirum ipfe tui faciam m^niniflenqpotcst<br />

Nuncpereas:aifchaec dicoiscruddior vitro

Depuero ùidgo<br />

(^rrj^tra^^<br />

Brachiacompreffît^urfus rapkUxjj rotatu<br />

VblaCttcX in terram fudit:iam calcibus ora<br />

Affiduequatit:liquidas iterum attrahitauras<br />

Paterfl Extemplocj illum<br />

Ha tiiidft<br />

ifoïnacc proqcittacvalidb vulcanivoluitinçftu^<br />

Ah pater infelixtab co quam nonmetues vimî<br />

Qui propria madaremanu fua pignora nunc|<br />

Erubuit: totumcj? nouo quicriminenomen:<br />

Etgenushebrfumfcelerauit talibus aufîs<br />

Ah pater infelix qui non fua pignoranouit:<br />

In felix qui t\on parcet cui flàmma pepercit*<br />

De pneto Iudço Fo*CXXVL<br />

ê^!ôquftur:gufsfmproprferumperevocemacdpfaturproeo quod eft ïo<br />

qui:atcg addft.i.acritcr.i.adi5git quodàm veher»êtifurorefcçcfc3 vcrbacj<br />

fequuntur .Ne id eft vitum o puei iubmdi potuifti.Mouet ibi pathos.De<br />

ficithoc loco vetbumtiC congrue quafi iratç & turbatç menti* Virgilius.<br />

QJIOS egotfed motos preftat componere £iudt 9<br />

:potuifti commitere id eft<br />

facere:perpetrare quicq peius.i.aliquid aliud detcrfus in fuperos id eft conV<br />

tracaîeftesQeenfereid eft diccretaffirmate Chriftum ciTedeumquemfci<br />

Mcat Chriftum gens Soîy ma id eft iudaea odit protinus id eft omninopro*<br />

fequuta eft odiotreferas id eft memores; narres Chrifto hçc fcilicet è dkS<br />

aut faciam tibi.5arcafmos eft iocus cum amaritudine/ vt En agros ja qua<br />

Troianepetiftihefperiam.IMon hic prgtereundum quod Chriftophorus<br />

iandinus in Virgilium refert.Duo funt gênera dicendi a moribus potius j} U 0 p tc<br />

g- aparté prouenientia. Maturum vnum et graûe in quo omm'a tum confis n c r a jj cg<br />

HOÏCX fedate/ft nihil ex concitatione animi aut perturbatiene crlerim 9<br />

qua <br />

to: tflunc morere.referas Chrifto & comité id eft facvtipfc Chriftus fi fit<br />

deus adtât id eft auxilietunihi tX veniat demiffM.delapfus a fupera arce.i.<br />

de cet!o hue id eft in hundocum vt tibiopituletur/iile fcilicet Chriftus det<br />

id eft tribuat faïutem tibi quam fcilicet falutem dederit mortalibus id eft<br />

humano generi. Uimitum id eft certeipfe id eft ego pater tuus faciam .i.<br />

committamtefificiam nepotes id eft omnes noftros pofteros meminiiTe.i»<br />

recordarftuifdlicetquiestlliusmeus/peteasid eft morerenuncft ipfepa<br />

ter crudel/or çj dici poflït dicens hec'corripuit natum id eft filium fuum vh<br />

tro.Remota efàhacdiflione vitro poteft integer eiTefenfttstnon hicaccfpi<br />

tur pro deinde vt apud Virgilium in fecûdo azneidos, Ris lachrimis vitam<br />

damus & miferefeere vitro. Itacg vt ego cenfeo/vacat. Mon etiam hic figni<br />

ficatuspaterfiiiiïinua^ Iccforcs mit*<br />

Husadditi iurare in verfea magiftri iudicio fuo vtantur : nichil impedfo.<br />

Pathos a modo. Crudele enim patri fait filium violenter percutiendo ras ^<br />

pere. Crudelius eum in terra proftratum pedibus calcare. CrudeliiTfmum *****<br />

in flagrantem fornacem immittere : ftcompretTit id efl detemit gemfnis<br />

païmis.i. ambabus manibus pucrilia brachiaft voluit.il quafî ventilando<br />

vertit rotatu id eft gy ro rapido id eft vclod rurfus id eft itttum & fudit.i.<br />

proftrauit in terram & quatit.i.eedit:calcat affidue ora.i.fedc»i filû fuirais:<br />

ribus id eft pedibus.Caîx tam mafetilinig formini acalcando id eft nitedo<br />

r.onacalcinâdo,Eft enim extremapedispars.nôRRung per itanflationcm

Rofletl<br />

Depueroludço*<br />

fumftur pro fine vt vuigo dicitut a capite ad caicem dtbito otdint fententfa<br />

contituutur/ attrahit.i.arripit itcrum.t, tutius in liquidas auras .i. iurfum/<br />

& progctt îiium k3 fUirçuitfm unnedfos tgnes fornacis extemploi.mox<br />

vo)uit.i. voAutac a nuicet in sftuu.fcruoic vaJidoâ, vehemêti vulcani.i.<br />

ignisflaranrç.ah eft hic alpcmmus cxecrâdi modus. o patei mfclix quant<br />

vim.i.quarufîolcnUal nô metues.l. qmubet nô metueie poflet ab eo U$ pas<br />

tic miaiict quan dicat omnis vioienua ab eo amenda eft omnibus . Quitf<br />

" altjs iàdctïcum fiUum occidcrc non dubitauerît* Vnde lequitur qui ic$ pa<br />

ter nun$ «ubuit .î.verttus eft matfare. i. occi dere propria manu qua eum<br />

protégée debebat iua pignoraa.filium iuutn & fcelerauit.i.macuUuit no<br />

men tomA.hiM crimine .1. nece filt| nouo a. iniolito ft fcelerauit gcn^hes<br />

braum.i.omnem iudcotum ptogcniê talibus auus. i. tam audaci tacinore»<br />

ah patet infaUix*£ft uciatio qu| Rhetoncum coloiem parît • qui fc3 patct<br />

non nomt videiicet eum mifcncoïditci afpictendo fua pignora.i. fila: tteta<br />

infaUx.Cu3 fummà îndignatione pronunciâdum. qui fcilicet pater non pat<br />

cetiUicuiiummapepercit.INtonmeoiudiuocftuc exponendum. Quo*<br />

niam hinc fenius eifcc . Poftg filius flammarum petkulum euaût itatim<br />

patei eum aggtcditur, Vetum tu fie expone. partet infaîix qui non pepers<br />

cit ei fc3 f ilio cui flamtna parcct.i.qui eum in incendiuin fotnads miilt que<br />

ignis non eft Igiurus. Ideo pi|ricj ttudiole hoc pa&o legunt* Infattx qui nô<br />

cui parcet fUmma/pepcrcit cui. j-ibetcr hoc pafto legercm.fcd carme nub<br />

iamc|furamhâbemftfcantioelîet multodurior. Quare nihil imutâdS<br />

eft/vtcatmcniuû pondus lempeïhabeat.£ccequâtaKo(ïcto ingenif ineil<br />

C x u<br />

P<br />

c t<br />

^<br />

t i a c u l w s<br />

cetteveïi 9<br />

penuftimufqiicj non mediocritet laudabit ft td<br />

Jaus; quidem nô îniuïia. qu| elegitia maior ehV qui vaiictas tocundior & carmi<br />

tus grauitas ardctfoi. Qws vberior cultus. IMon enim ab ei us laudibus ab<br />

ftùiere poffum qui diuino quodam f urote perclus talc carmen noftro ieculo<br />

modulatur quale modulan nemo fperat.<br />

Inuoca*<br />

«o.<br />

Quaefuperumvis tanta grauis difcriminalaeti<br />

Supplidum^ atrum 8C fguos (res mira relatu)<br />

Ocyus omufae puero deterruit ignés<br />

Diciteîprifcaviris memores noua redditis â&a*<br />

Tune puer in medijs poft

Depueromdeo. F0.CXXVII.<br />

Extemploindomitashac vîrcsmitigatignis<br />

Voce fuas: caltdis fornax fine vîribus ardet:<br />

Vox haec extremi pcnctrans fafli'gia cceli<br />

Cçlicolum medîos per ccetus fpargitur:altas<br />

Prindpîs aethcr cifedes fubit liïïius aurem<br />

Perfonat:& fubîto cceli pcnetralibus ait»<br />

Audi/t aima parens:cafus rcfpéxitîatilla<br />

Labitur erumpens nùnbos:fedcmcj relinquît<br />

Ethercam:&fçuumquçn'tcum proie cami'num: * dH<br />

jJ*<br />

Huiusînaducntupafîcstotumcjmouctur SSff<br />

Te&u: &fubpedtbus tellus tremît; 8Cîugacircû:<br />

Et domînam oftendi t fornax venîffe polorum:<br />

Vndicj luce noua(mirandum)albefcere vifk eft:<br />

Etrutilans dîuç affurgît Vulcanus:#omms<br />

Vertitur infuauem flammç vîolentia odorem:<br />

Lçticîam

Depuerofudço<br />

Ccepitîtumcafumafpcxitpropiusbottavirgo:<br />

Moxniueumpannumfumpfït: que fortegerebat<br />

Aurea progeniestmûferocj admouit: at ille<br />

In medîjs niueo prote&us corpora panno<br />

Ignibus auxilio fuperum prefente qufefdt*<br />

lEQug fuperum vis tantagrauisftc* Poeta ad prfdpuamftgrauioretn<br />

huius opcris matcriam peruenit vt feilicet puer a teterrimo pâtre in arden<br />

tem fornacê (lt proieâus.Et quia ad grauiorê locum tandem adduAus eft/<br />

opus fuit rurfus inuoeatione. Itaq$ ne fe poetâ obliuifeatur/ mufarû aux!*<br />

Uum implorât.Per fe cm non poterat fdreêj prgfcns ft fauorabiiis ft potês<br />

ceelefliû fauor ft poteftas viqjadco fuit:vt in tam repetino incêdij pericuio<br />

pueritm protegere potuit» Nâ fanftiïlima dei mater virgo Maria lubito at<br />

tam violends flammis pueri eripuit. Mirifico ornatu ft vberrima verborS<br />

copia virginis Marie, defcêfus & didi diuinitus auxilty modus deferibitur .<br />

Ordo* Ordo eft. Omttff.i.def rerum omnium in uentricesft memoratrices. £ft<br />

Virgflij imitatio in.ix. anèf. Quis deus o muff tam fgua incédia Teucris<br />

ÀuertuVtâtos ratib*js députa ignés?* Dicite/prifcafides facto/ fed fama<br />

perennis.dicite.i.narrate quç vis.i.quç poteftas tanta.f .tam magna fuper 5<br />

•i.caieftuï detcrruit.i.detcrrêdo ex pu lit puero fdliet iudep difcrimina.i.pe<br />

ricula/repctetanta/ieti.i.mortisgrauis.i.acerbf ftfupplicium.i.cruciatum<br />

atrum.i.durum ft ignés ff uos ocy us.i.celerius q ab igne ledatur. Non cil<br />

comparatiuus pro pofitiuo.res eft mira relatu.i.mfrabilfs ad référendum:<br />

vos mufgredditis.i.faddsprifca a&a.i.antiqua gefta & fafta noua.i. recen<br />

tia:exiftêtes memores feilicet omnium rerS. Virg.Et memsmftis em diux<br />

S memorare poteftis. Tune poftg puer feilicet iudgus ftetit in medQs igni<br />

bus feilicet fornacisiipfe fupplex tulit.i.emiGtaltumdamorê. O virgo pro<br />

fpcfta.i.viia mihi.i.a me tam dara per aras refpkc J.cum miferteordia cet<br />

ne meos cafus.i.hanc ealamitatem in quam nunc fnddi. Summa eft poetg<br />

induftria qui in tam repentino cafu breuiffimam orationem puero dédit vt<br />

auxihû diuinkm adeffe fubito oportere oftideret.ignis.i. flamma mitfgat<br />

.i.pacat extcmplo.i .ftatim fuas vires J.violcntiâ hac voce.i.hmoi breuifÏÏs<br />

ma pueri oratione fornax. i.caminus ardet. Uucct.fulget fine virib 9<br />

calidfe<br />

J.finecalore:hec vox .i» h moi breuis oratio pueri penetrans.i. penetrando<br />

ttanfcëdcns faftigia Xcacumina ccrlîextremU «fupremi: vltfmi vidclfcetvbi<br />

dei fedes eft:quia dicût vno ore Chriftiani pia ft breuis oratio pénétrât coe<br />

Jps.fpargitur.t.diflunditur per medios ç«tus.i.per médium conuenturn ft

Depuefo Iucïgo Fo4CXXVlIL ehoruni calfcoîum.i.ccjleftiumrdiuorum ft fub.t.f. fubingre ditut fedes al<br />

tas prindpis çtherei.i. iummi dti ft perfonat aures illfus fe3 dti. Didrnus<br />

teferëte S eruio fuperf us fteri ftguram: cum prç poOtio detraâa ftomfai ver PrçpoG*<br />

bocopuîaturtftpJeûu^eamfuamretiM^^ Hoc tio vert<br />

ergo feiendum eft 9» cum cafum fuû retinet Hyfterologfa eft/vt hoc Icco/ to addfc<br />

lllius aures perfonat/pro fonat per aurë illius; cum auti mutât/figura eft/ ta,<br />

vtcû ait Virg.Cumarum aliabitur orfs: oris em pro oras pofuit* Plgr5q3<br />

cm fuperfluas ponnt pripofitiones.parensJ.de! mater virgo Maria alma.f*<br />

qug cun&os mortales pios fua gratfa aîit. virginis Marie, eft optimum Epfe<br />

theton (îcut Luds/Ccreris/ft Vencrîsrapud poetas. Vïrg. Liber ft aima<br />

Cerestft itttum.Vt prima lux aima data cft:& item. Aima Vcn^phrigij Aima,}<br />

%€mit Simoentis ad vnda. Et Luattius in primo. Aeneadû genitrix ho*<br />

minû diuâq$ voluptas Aima venus. Venus tm dicitur aima quç mortaîe<br />

genus propagat/ab alcndo. Aima pares fdlicet virgo Maria audijt £3 vo*<br />

cem pueri (ubfto.i.repête ex penetralibus cali aîtis.i.ex locis regnf caleftis<br />

inrimis/refpxeit fcj mifericorditer vidtt catfM. calamitati puematiied Ma<br />

fcilicet virgo Maria erûpens nimbos labfturj. dckêàit ft relinquitâdefe*<br />

rit fedë atthereâJ .coelû ft quçrit Uzdit caminum.i.fornacem ($uumA, fçue<br />

tfiuiittmtum proie.i.cum filio fuo Chrifto: paries fdlicet domus ft tôt»<br />

ttftumA .totâ domus mouetur.i.codtatur pr§ nimio terremotu in aduene<br />

tu huius fc£ virginis Marff :telius.f.terra tremit fub pedibus ft iuga. i. co<br />

ies tremût drcû.i.per efreuitum. Vir. Trcmere omnia vifa répète Luminar<br />

«}3/laurufq3 dti}totufq3 moueri Môs circum/ ft mugire adytis Cortina re<br />

dufis.ft fornax oftêditi demêftrat dominai reginà vWttt virg/në Ma><br />

riam polorum J.cct Jorum.Reflî 9<br />

didt polorum Q deorum more Chriftia<br />

norum qui vnum dûtaxat deum colunt & veneranturtplures autem efle ne<br />

ganttproxime huic letfioni accedit principium huim hymni. Regina colo<br />

tu3 veniiTe/ft fornax vifa eft.Lapparuit albefeere vndicg.f.abomni parte lu<br />

ce.i.lumine noua.i>magno quafi infolito / mirandum.Lo res admirabjlfs»<br />

Débet enit» per vehementem métis anetfum vt vtdeatur eiîe fnteriftio/<br />

ft Vuîcanus.f.ignis rutilans.i*fuîgensaffurgit.i.(ut^tndoreuerentiam<br />

prebuit diuticilktt virgini Mariç & omnis viofentfa ftf mç .f.ignis vertitut<br />

\Umut*tut in odorem fuauem.i.dulcem/parit i. producit içtkiam & txub<br />

tat.i.faliendo propter virginis aduentum letatur facie amcrna.f,îf ta ft cepft<br />

.Unccplt lettre J, molliter tangere pucrum fdlicet iudpxm iacentem.Mn<br />

média fornace proftratum taftu duld.i.fuaufc virgo fdlicet Maria berna, ù<br />

I>iaafpexitpropfes.i.fauorabiJius.V^<br />

cafum fdlicet pueriïudffftfumpfît.i. accepftmox.i. ftatim pannm nfue5 :<br />

ti.album quem fdlicetpannum progeniesaurea.i.eius fiîius pulcher fdife<br />

fjetGhriftusgerebati.portabat forte vacat/quia nihil forte portât deusr<br />

Slippe cum apud eum rata ft firma fiant omnia/ft admouitA.zddiditxadï<br />

xit mifero feiliect puerotat.i.fed flic fdlicet puer protc&us corpora.i. ha<br />

fcens proteôa^corporaJ.abunde coperta pannoniueoialbo/Bcutinix qufe<br />

fciti.recubat ilîffus in medifs ignib 9<br />

feilicet fornacis ft hoc autflio.itCpct<br />

adiumêto fupetum.i.calcftium présente .i Jaucnte.

Depueroiudaeo*<br />

Et dummira magis vafta mfornacegerunturî<br />

Audads folymifubito mceftifïïma coniunx<br />

Vnguibus orapetittcrinefcj a verticc vellitî<br />

Ëgrediturcj domo:pct compita Iata viafcf<br />

Iam natum pcrij'ffc putans clamorc vocabat.<br />

Ciamot Même opeftifère fauccspallentîsauerni:<br />

mattisp<br />

n U m<br />

' Tu louis otelumruptispcnctrabilertimbisî<br />

O gurges marisîo vafti telluris hyatus<br />

Corripite î&mifcram penitus diffbluite matremï<br />

Lux odiofà mihi fuperefbcui dénie]* lu&um<br />

Aeternumf & duros certo fine fine labores<br />

Addidit:& vitçconiunx folatia noflrae<br />

Abftulitânflammas prolem pater ipfe coegit<br />

Quam genuit:letoc|$ dédit crudelis acerbo.<br />

Quo gemitucûdisgelidos tremor occupatartus<br />

Deferuere domos omnesf & tedadeorum:<br />

AnguftaHçvias ftipantf^compita coetu:<br />

Murmure mifcentur loca cun&a ; 8C tollitur ingès

Depuewiudfo* Fo+CXXlX<br />

Ad coclum clamor:fugiunt maledi&aper auras;<br />

Tune furi/s agttata locû vrbs coït omnis ih vnû:<br />

Delere mfandum feelus: atç occurrere nato<br />

Nititur:at

Depuero iucîço*<br />

roufs.f.fulmen penettabite nimbis ruptfs quod ex nubibus ftaflisin terri<br />

impelîitur/o gurges maris ,Uo vorago pefagi/o hyatus.i.apertura teltoris<br />

.f.terrçcorrîpiteftdiffôluite.i.euertitemcme. Virgi. Même adfumqui<br />

fedjin me conuertf te ferr um / o rutuli.raatrem mifcram.Unfcliccm. iMon<br />

Mater. cette probantur qui dicunt matrem a materia deduci çp in fatu mas<br />

teriam pragbeat ft formam pater : fed reftius hoc nomen a gre/o deduefc<br />

tur/quod eft pMTH? /lux.i.vita fupcreft .i.rcftat odiofa mihi.i. odio habitat<br />

molefta cui fc3 matriconiunx J.maritus meus addidit.i.adiunxitdenfcj.i.<br />

demum luâum.i.fletum sternum, npcrpetuu^ft labores.i. erumnasdir?<br />

ros.i.afperas fine fine certo/ft abftulit.i. depofuimemouit folâtià vita? no*<br />

ftrf .i. filium meum qui in vita mea îummum folatium affer ebat ipfe patet<br />

mouet pathos a perfona. cocgit.i. compulit inf fammas.i.m incendium ps.<br />

lem.i. filium quam genuit ft ipfe crudelis « i. immanis âedit leto acerbo.tV<br />

crudeliter interfedt.Qiio gemitu.i.quo flctu môtris tremor occupât art 9<br />

gclidos.f.propter timorem frigidos cuntfis.i. omnibus. Multi legunt hoc<br />

Tremor mô/gelidus tremor.Virg.Gelidufcj p fma cucurrit oiTa tremor. verûmul<br />

¥fcde* topraftat légère gelidosartus ex quoru3frigorcoritur tremor. Aient! eni<br />

ft ligamenta/vnde eft motus ft firmamentum calore roborantur/ frigore<br />

debilitantur/atqj vadllant.ft inde fit tremor. omnes fC3 vrbani ft dues de<br />

feruere.iUOquerunt domos fdlicet fuas & tefla dcorn.i.templa ft ftipanti..<br />

complet vias anguftas j«ftrifîas:exfguas ft ftipant compita cor tu.fmultfs<br />

tudine/loca cunâa.i«omnia mifcentur.i.turbantur.confunduntur mutmu*<br />

re.i.ftrepitu concurrentium hominum/clamor ingens «i.maximus tollitut<br />

.i.erigitur ad calu3 ft maledftfa.i.conuitia fugiunt fin quandâ fuga3 émit<br />

tuntur per auras.i.aera.Qjionia3 cunfti fàcinus patris deteftabantur quej<br />

vart)s eontumelqs afiidebant. Omnis vrbs J. omniS vrbïs multftudo agi $<br />

tata.i.turbata furtjs.coit.i.congregaturtcolligitur in vnu^locum/ft nititur<br />

.i.elaborat delerc.i.peffundare fcelus.Mudeum feeleratum infandû.i.dete<br />

ftabilem ft occurrere nato.i.auxiliari pucro qui in medfjs ignibus erat ateg<br />

explorat.i.inquirit oculis acutis .i.acute afpicientibus fedes id eft domum<br />

iudari vt id eft quemadmodum. Optima ft huk loco accommodata corn*<br />

patatio. Iuftinus in primo iibro ait. Auxilia velut ad extinguendnm cem?<br />

mune incendium confluebant«domus vnica flagrat id eft ardet:ft incêditut<br />

f lammis validis id eft grandi incendio in magna vrbe vbi omnes Cmul conc<br />

nftfuntur.Gcymbalaft buccina ideft tubadederint figmim.i. fonuerunt<br />

at hommes ad extrnguendum incendium excitentur. dues eolleèi ideft<br />

Fremo* coa&i.congregati vndicj id eft ab omni parte ft caetera turba fcilrcct p Jxbis<br />

Ff tndo. fremuereideft ftrepueruntft hoc tcâis reliais id eft domibus defertis res<br />

agiturcunâis.i.paratur etiam incendium omnibus.Horatius.Res tua agi<br />

tur paries cum proximus ardet. Mam fremere ft frendere dirîerunt. Freme<br />

re tefte Wonio eft magnum fonare : frendere vero eft dentem dentibus ira<br />

kendo quatere.Statius.fic ait in&endens.lMimbus id eft multitudo populi<br />

innumerus fufpidt id eft furfum cernit sftus id eft feruorem incendQ terri<br />

ficos id eft terrores facientem certatf m.i.quafi quodam certamine incendia<br />

.i,confiagrationesterrent.i.fl^efaciuntfc3fepaantcs t

Dcpueroïudeo. Fo.CXXX.<br />

Aftvbi'pcmentameftfucîaBiadteclaprophanï<br />

Polutafcg domos: tum forfanlinuneab ipfo<br />

Maxîma commotç folymus procul agmi'na gêus<br />

Triftîs adefTe videtîtrepîdoq? volarc tumultul<br />

Obftupefc&fïxoportas cttiis obice cîaudit:<br />

Has intas fadîbas toïtis BC robore fïrmat:<br />

Etlatebras queJrîttterror di'fcrïtnfna fingft*<br />

Aftcommotamanimisvulgusfuritaugetaccrbfi<br />

Chriftfeolîs tfamfacinustcundicf repente<br />

Inuaduntpoïtas proïeclis vndi'c| fàxïs:<br />

Vocîbusïmmixtg turbabant sethera voce»<br />

Telorom gênas omne volât : J^ojromnia turbatr<br />

Telaforesferiunfcpoftes compagefoluta<br />

Non retmet cardoterebrîs nutîdîbus alta<br />

Ianua:crudelîspaaiîtdomasïntas:acerbiaB |<br />

Fornacis patuere ignesitedum agmine denfo<br />

Vna omnes incunt:gladijfc| micantfbus vrgenfe

Depueroiudaeo*<br />

Obfcurofcf locos oculfefcrutantttf acutîsï<br />

Moxpuerum illçfum medio fornacts in aeftuj<br />

Et niuco afpidunt tcdiim velammc dîuç:<br />

Illevbicommotaepercepit murmura plaebis<br />

Telorumcjî acremftrepitumtrîftef^quçrçlas:<br />

Extemploforgît:datflammalocum

Dcpueroiudço. Fo+CXXXL<br />

quieTee?t eonfpidtmt qui ftatim îetusex fornaeetunâis admirantib^cxgt:<br />

fedGhriftianiviolentiamtamtrucuientifadnoris egrepaffivindiftamad<br />

tempus proferre non potuerunt. Itaqj omnes patrem in fornacem mitte*<br />

teftatuunt.Ordoeft.Aft.i,fedvbi.i.poftqperuentumeftfc3ab omnibus Qrdo,<br />

.i.poftq omnes Chriftiani peruenerât ad tetfa.i.ad domu iudfi fcj vitrea*<br />

t(j prophani A «factotum expertis. De prophano abunde in JLaurêtiade did<br />

mus:& domos polutas.i.ocdfione fiii| comquinatas: tum folymus.i.iudg<br />

tts pater triftis.i.maftus quia Omnes crudele eius facinus cognofccrèj: vt<br />

det.i.eonfpidt maximaagmina.i jnnumetam muititudinem gentts como<br />

tç.i.Chriftianom iraconcitatorum adciïe.i.venire & volate.i.celeriter curs<br />

tere tumultu trepido J.concurfu ft timido ftrepitu obftupet .i.ftupore quo<br />

damprçtimoreafficiturâdtus.i.vcloxclauditportas/obicc.i.repaculo fis<br />

xo & firmat.i.corroborat intus has fcilicjjanuas fudibus .i. tignis tortis ft<br />

tobore J.trSco.Qjtid em dicit firmat iudïbus & robore. Idem certe dicit:<br />

fed fie exponendum eft/firmat fudibus.i.perdcistpaxiliis ft roboreJ.forti p<br />

bus lignis. Virgiiius. Qjiadrifldafqj fudes ft acuto robore vailos. Robur K<br />

°bur«<br />

autem vt Seruius inquit eft id omne quod forte. Virgiiius. Aeternaqj fers<br />

ri roboraded proprie robur fpecies quercus eft duriflïme.ft querit iatebras<br />

.i.latibula in quibus occultaripoffft/ ne inueniatur. Terror.i.timor fingiti •<br />

heit vel effingit diferimina J.pericuîa. Quoniam timentes femper pericus<br />

lum fubire credunt at.i.fed vulgus.i. multitudo plebis commotum. i.con?<br />

citata animis furit:facinus acerbum J.fcelus vitreattf infandum ft deteftas<br />

bile auget.i.multiplicat iram J.iracundiam Chrifticolis & cunfti fcj Chri<br />

ftiani muadunt.i.aggrediuntur portas repènte.i.fubito ft hoc faxis.Uapfe<br />

dibus proieftts.Mmpulfis vndiqj J*ab omni parte: voces.i.clamores homi<br />

num immixtf i.additç vocibustquiaomnes vna voce vociférant/turbabant<br />

d.confundebantethera. f. aera. Omne genus telorum.i. iaculorum volât.<br />

Virgiiius.Mec faxa nec vlium telorum ceflatgenus : cardo.i.fubftentacu*<br />

lum ianuf /vt pote vbi voluitur fpfa ianua non retinetx non fubftentat pos<br />

ftes & hoc compage.i.iun^ura îoluta.i.fraita. Virgiiius.Poftefq3 a cardi<br />

ne vellittalta ianua iâa.i.percuiîa ruit.i.cadit i&ib 9<br />

crebris A. multiplidb 9<br />

ft aebio iteratis* Virgiiius. Labat ariete crebro ianua. Crudelis dom?fciIi<br />

cet ludgi truculent! patuit.i.apparuit intus & ignés fornads acerbç.i.mole?<br />

ftç patuere. Virgiiius. Apparet domus intus/ft atria longa patefeunt/ Aps<br />

paret Pria mi & veterum penetralia regum.omnes feilicet Chriftiani ineut<br />

«tMngrediuntur vnaj.fimu! te&ùm.i.domum iudej agmine denfo.i.impe?<br />

tuofa quadam multitudine ftvrgent J.agitant gladff s mtcantibus.i. fulgê<br />

tibus. Virgiiius.Fit via vi / rumpunt aditus / primofqj trucidant ImmifTi<br />

danai/ft late loca milite complet.* fcrutantur.i.inucftigant.inquirunt ocu<br />

lis acutis.i.acute afpiciëtibus locos obfcuros .i.latebras ipfas occultastafpi<br />

cfunt.i.cernunt puerum illçfam i.faluum in medio asftu.iicruore fornads<br />

mox.i. ftatim ft teâum.i.proteâum.copertum velamine.i.panno niueo.ï»<br />

albo diuç feilicet virgfnts Mariç/ille feilicet puer vbi.i.poftg percipit Xaudi<br />

liit murmura plçbis.i. vulgi commotç.i.ira concitati ft ftrepitum.i.fonum<br />

acremA,vehementem telorum ft querelas,i.planftus ; gemitus p!|bis tris

Depueroiudço*<br />

«es.i.iw««tas/fmf8it.f.«igfturextetnplo.i. ftatfm / flatiîit*a.Mgtiis dâtfi<br />

prabetttrf buit locum & vlatini.aditum exeundi & omnis calot abit.i.difcc<br />

dit.Virgilius* Ddcendo/acdueente deoflammatn interS hoftes Expédia<br />

ortdant tclalocum flammfq3 reccdunt. Quomodocalorem mineabiredi<br />

cat pucro iam egredf ente cum prius abufle dixerit : fed tu intellfge. Calot<br />

flamme ab eo loco vbi puer quicfccbat illgfus/abierattnunc veto qua puct<br />

egrediens tranfibat/calot extfnguebatut. Puer iudazusegtedftur id eft exit<br />

ocy us id eft celetius vt videtetut illf fus impune id eft fine JgGone pet mes<br />

dfos ignés id eft médium fornacis incendium ft reuerfus.i.tegrelîus in tes<br />

nues autas.i.in vacuum aeta qui îîneigne état / hoc eft extta fornacem/ &<br />

Oftêto. ©ftentat.i.perquandam honortflcentkm demonftrafcfe fncolumcm .i. hs<br />

num.Oftento enim eft cum taftantia demonftrotfed hic vt opinot pro Cm<br />

plicï acdpitur.mirabile vifud.quç res eft mirabilis dum videtur. Sane erat<br />

àdmlrandum fpeftaculum: ignis calet rurfus.i. iterum priftinum calorem<br />

tedpit & in naturam fuam redit:* flamma afpera cogit. f.colligit : congres<br />

gat vites.i.violentf am caloris iuuat.i.dcleôat populos qui afpiciebant/tue<br />

ri.t .videre ea mira.i.huiufmodi miracula ft audfre.i.mtellf gerc caufas no*<br />

uastquid patet eum in fotnacem adegetat/ ft quotnodo tantum incendium<br />

ilisfus euafetat : ft cunfiifdlicet Chriftianicondamant id eft ob tantum<br />

miraculum fimul vocifetant .Deus lapfus ab alto f there id eft de calo ade<br />

eft id eft pratfens eft/ft ipfe deus tuetur ideft protegit: défendit gémis hûs<br />

minum id eft humanos. Contra fententiam Epfcuri qui deum âicébdt hus<br />

mana non curare. VirgUias.Mec curare deumeredis mortalia queng:om*<br />

nés hortanturideft fuadentvt pater fcilicetiudsusfouusid efterudelis<br />

iuatid eft perfoluatttoleret diras panas id eft gtaue ftipplidum ptotanto<br />

aimineJ.pro tam magno feelete quod petpettauetat in filium ft ipfe fcilf^<br />

cet patet patîaturid eft fetatttoletetnecem ideft mortem acetbatnideft<br />

truculentam : moleftamftatuit fdlicettoletandam nato id eft filîo fuo / vie<br />

i^cx. MU*t vt in fotnacem proif datur Gcuti filium ptoiecetat vt Cmili pana pu<br />

Cades* tiiatut^juamWio inferre voluit.Mex iitnominatiuo dicipoteft vt veterum<br />

Mors. * authotitas probat/ guis pl§riq3 inftdantur. C*dem autem & necem dicte<br />

cfmus cum vi anima pellitur.Mors a mordendo eft omnis feparatio aniini<br />

acorpore.<br />

Haudmora: complût tquonia punirieromnes;<br />

Optant:#manibus fceleratumfortius vncis<br />

PrSfant:atqi humeros pugnis cçdûtcç premutq?:<br />

ladeillumincaiïum lu&antem & dira fonantem

DepueroîudgoV Fb*CXXXlL<br />

Inlocacandentisttuduntgfauioracam^ mtud^<br />

1 fornace<br />

Excipitur totis vulcani viribus:at

Depueroiucfaeo*<br />

CHaudmOïa.&c. Infupcr vbi Chriftiani apifddomfd!iamlttdaif«€ïr<br />

omnes coîlefli : ftatim confpetfo tam grandi miraculo ob tam feeleratuj<br />

facinusindtgnadatrodffimum patrem vna corripiunt atcjfn fftuantem<br />

fornaci impelîunt. Ilie extëplo animam expirât & eius corpus in cineres ef<br />

fiuit.hic enim Chriftianomimpetus vitrearq iudai interitus (ummo orna<br />

tu poedeo defcribitur.Ordo eft.Haudd.no mora fubaudi fit.ipfichriftfani<br />

Ordo» corrîptunt.i.fimulrapiunt patremîquonfa3.i. quia omnes kg Chriftiani op<br />

tanti.deflderantpunirier pro puniri/hoc eft vt puniaturtft prenfant.i. pren<br />

dendo acdpiunt fortiusA.robuftius ne eftùgiat: federatum fcj iudaeum vfe<br />

treariu3manibus vnds.i.ineuruis ateg c$dunt.i*percuftïunt ft premunt.i.<br />

côprimuntthumeros fc3iuda.i pugnis .i. manibus plicatis.Pugnus a puns<br />

p<br />

Aiôe.i.percuffioet vel a pugna. An pugnus a pugna fit dfcïus/anab illo pu<br />

s<br />

gna/inquitDonatus/ambiguumeft.Ciuidamagra2codeducunt7Tvr|AH.in<br />

de.i.demde trudunt.i.impellnt illum fc3patrem luftantem j.reluftantem:<br />

repùgnantem ft fonantcm.i.refonantem dira J. vocem deteftabilem in loca<br />

camini candends.i.$ftuantts:ardentis grauiora .i. magis infefta ft ipfe pas<br />

ter exdpitur .f «prorf us aflumitur toti s viribus.i. ab asftuante calore vulcani<br />

J.ignis/ ateg fcelus.i. iudeus feeleratus exidale.i. pcrniciofuscrematur.i.<br />

ardetteomburitur ignibus.i.flammis indomitis.i.inufftfs ft ipfe correptus<br />

a'.afîumptus ab igne teuo vndiqg.i.ab omni parte voluitur. i. volutaturin<br />

flammis.i. in ipfo fornacis incendio ft rotatur.iJn modum rotf vertitur per<br />

rogos.i

^ Depueroiudeo Fo.CXXXIII.<br />

Omnibus vtlibuitduro preflïffe merentem<br />

Supplieio hebraeumi&fsEuos traxifleper igncsr<br />

Cundalocum cingensiterûmanus ordinelong*<br />

Reft(tit:in puerumq? oculosconuertit 8C ora:<br />

Et primum antiftes denfa cirigënte corona<br />

Aggreditur di&istagedic puer optimC'quidte<br />

In tantas gèriitor metuenda periculà flammas<br />

MifenV aut laetu tulerit tibi:quo duce tanns<br />

Ignibus elapfus tenuefej? reuerfus in auras<br />

Fornacis rabiern vicifu/vidimus inquit<br />

Te média in flammà prote&um munere cceR*<br />

Sff aitîS cundi murmur pre(Tere:nouiïcj{<br />

Àè&tdas auidi praebentfermoriibusauresr<br />

Iri,de puer medio ih ccetu gratiffimus infit*<br />

Quando cupfererum caufas audire nouarum<br />

Micalibens & vera canam digniflîme praefùlr<br />

Jïnfigfoerft Chriftum a téneris venerarier annisi

Depuefoiudço<br />

Fixum antmofuk.atq? noms noua foluere vota<br />

Chriftigenum templistmox fpreto fœdere prifcg<br />

Legistad Ambrofias longo poft tempore menfas<br />

Ventmustatq? hodfe facrum guftauimus çfum<br />

Qui Ghf iftum(vt fidei refpondetdida) recôdi'tf<br />

Quam pater ob caufam (patrios heu dicere faftus<br />

Mens negat: & tantos horret meminiffe reatus)<br />

Me rapit infenfustfïammifq^ dédit torrendû*<br />

DepueroIud ?o Fo+CXXXIIIL<br />

fornacts inccndfo/ anfMes aiti.dfcit Gel hoc pafto cunfti fcilicet Chrifl/a<br />

ni preflere murmur.i conticucrunttft ipfî aufdi.i.cupidi ad audiendum pts<br />

bent.i.adhibent aures arreSas.i.attcntas nouis fermonibus fcilicet pueri.<br />

Sermo dicitur quafiferimoquiain&rduosferitur:8Intervtrûcg agftur. c C ï r a 0.<br />

Vi'rgilius.Multa inter fefc vario fermone ferebant. Inde.ideinde pue* gra<br />

tiflimusinfiti.loquiturin mediocet tu.i.in média homtnum multitudine<br />

o prazful dignilTime ego canam.f.dicam mira, i.adm ira bilia ft vera.i.certa II<br />

bens/quando j.quandoquidem.cum ita fit çj>eupis«i. defîderas audire eau<br />

fasrerumnouarumquç nouiterita miracuîofegetofuerunttfixumfuit<br />

animo.i.dellberatum & decretum fuit apud me a tencris annis venerarier<br />

pro vencrari.Uolere Chriftum inGgnem excellente»!. Virgilius» Si mihi<br />

nonanimofixum/immotum^federettato^foIuereJ.reddere vota noua<br />

templis Cbriftîgenum pro Croiftîgenarum nouis J.nouiter a Cbrifto ine<br />

ftttutisa,vcn!musj.egoacaiïi^<br />

pore ad mcnfas.i.efcas ambrofiasi.calelles ft hoc fadcrelègfeprffcç J.an<br />

tiquçtveteris quam iud$i habuerant a patribus fanetfs / fpreto.i.negleâo/<br />

atq3 guftauimus efum facrum.i. facram euchariftiam hodie.i. in hac luce<br />

pafchatos qui fcilicet gfus recondit Chriftum.i.occuItat:abfcôdft vti.què*<br />

admodum difta.i. verba facrç hy ftorff refpondent .i.conueniunticongrunt<br />

fidei fcilicet Ghriftiang/ob.i.propter quam caufam.j .occaftonem pater ins<br />

tcnfus.i.valde iratus rapit me. Vbi nunc Beroaldus Seruio maft yx qui Ser Seruia<br />

umrn de faftu diiTerêtem acriter vellicat ft id quidem parum ingénue, Gfcri maftyx<br />

flophorus Landinus futtum a Beroaldo ttûltutum iri pofdt. Ait autem Bcroal*<br />

Landinus.fiTon multo a veto aberrare Seruiumputo / cjuis Ênt qui velint dus*<br />

q> failus in quarta decîfnatione etiam de librfsinteffigatur : ar7eruntq3 non<br />

folumauthoritatemLucani/fed etiam Varronis/qui ait/ Cffarfaftus col .<br />

rexft:& Columelta. Sequor nunc Eudoxi failus. Tamen Ouidius non de "* I<br />

faftibus / fed de faftis dixit. Meq3 fuperbiam feftos fed faillis appelfatam<br />

rtufq inueni.Verum vt notius faflus appareat. Faftus eft ea fuperbia qua Faftus*<br />

quipiam nondignamur. H|C Landinus. Heu/interieâfo dolëtis/mens fri<br />

licetmeanegatdicere*i.mer»0rare faftus patrios.i. fuperbiam patrismej<br />

ft horret meminifle.i.in memoriam reducere reatus.i.crimen tàtos.Utam<br />

grande : ipfe pater dtdlt me torrendum.i. comburendutn flammis fcilicet<br />

fornacis.Spondakusvctfusinïetniîiftponderofa.<br />

Qtrid facer em valïdo candetibus igne caminis<br />

Detentus.neqj enim nobis fpes vllafalutis<br />

Certa eratîex tantis potëram nec viribus vllis*<br />

Ignibus elabfcatitprçfentes vincerecafos^

Depueroludç©.<br />

Mox vidiffe deam facris fuccurrit in ans<br />

Quanecj pulchra magîs nobîs ncc gratior vlk<br />

Vifafui'ttdaramiadetlîcetîpfavetuftas<br />

Hdena. Xmdaridîsfadem:at

Depuêfoiudço Fo*CXXXV*<br />

Quippe vocata mihi fuperis dcm ittitutaûris<br />

Sandaparenstdextramc^meisfecafibus offert:<br />

Vfqueadeo in noftros oculos noua cçlitus aura<br />

Decidit: vt nobis fummf patuere repente<br />

Te&a def :vt diuam mfrantur cun&a videbam*<br />

Qjxid facerem Se* Commémorât puer quomodo humanfs virib^ jfpo<br />

liatus nullam in tanto incendij periculo falutem affequi fperabat fed virgfe<br />

tiem Mari am quam mane in templo ante aras viderat/ in memoriam redu<br />

ciUmnc puer eam ceteris pueilis quas fabulofa antiquitas faudare confite? ^ .<br />

tiit/prçponittatqj eius immêfam efife poteftatem oftendit.Ordo eft. Quid lc<br />

"**<br />

«i.quam rem faceremJ.facere debebam cum nulia humaua facultas auxi<br />

liari mihi poterat.Modusloquendi eorum quorum ccmfultatfo dubia eft.<br />

Nam neq3 hominum vires illi fuccurrere in tam grandi ineendio poterant.<br />

NecrurfusalfuodegavlrgineMaria tam pracfentem fauorememanare<br />

profpidebatkEftenimoptima Virgtiqimitatioinbucco. Qjiidfaceremt'<br />

neq3 feruitio me exire Hcebat/ filec tam pré/entes ah'bi cognofcère diuos:<br />

detentusXrepretTus camfms.i, fornadbus candentib*, i. ebuîliëtibus igne<br />

valido.iforti:robufto/neq3 vira fpes J*expe#atio falutis erat nob/s certa.f*<br />

tuta vel aperta/nee poterat elabi.i.eripitliberari vllis viribus kilictt humas<br />

nis ex tantis ignibusj.de tam magno incendio/aut i. vel non poteram vin<br />

eere i.fuperare cafus prefcntes.i.repentinos/fuccurritJ.in memoriamvenit<br />

moxJ.ftatim vidiffe.Virgilius.Pulchrûqîmoriiuccurritin armis / deam<br />

fdlicet virginem Mariam in facris ans J. in ipfo templo. Alfl*hoc padto jle*<br />

gôt rooxvidifTc dea facras fuccurrit ad aras, uuxta arastfed non intetligunt<br />

quô 'ara pro tëplo hic accipitur vt pars pro tototqua fdlicet virgine neq$ vh<br />

la.i.aliquafuitnobisJ.mihipueromagis pulchra neq$gratior.Metiorli*<br />

cettguis ipfa vetuftas.i.ipfa fabulofa antiquitas iafteti. iaftando mémo<br />

tettnarret faciem J.formam.pukhritudinem que. in fade elle folet Tinda?<br />

tidisJ.Tindari filif videhcet Helenf quçfilia Tindariputatiua fait/cuim<br />

Pyramus adolefcens memphiticus qui c<br />

tentur /quadam noôe exeuntes ad arborem peruenerunt.Tifce prias iHue<br />

accedens vbi ieonem vtdimd fy luam relira vefte euolat quam cum adole<br />

fcensaleonedilaceratamvideretputanspariterpuettamtnterijfle feipfum<br />

oppreflte quem poftq illa regrediens peremptum comperit fefe eodem gfa<br />

dio truddauftîâ vetuftas definat.i. ceffet iactare.i.per ia&arrtram laudarc<br />

Gorgona.i. Medufamvnam ex gorgonibusgrata.i.pîaddamlMeptuno. QQ**Q (S><br />

Gorgones très fuemtki extrema Afirica cfcca Atl^tem m5tïfiJi$ Fhorci *

TDêpuefoiudçd<br />

— . f<br />

tt CftOîqa*om«es vnumocuto^<br />

moi Hutiale/4 Mcdufa.harum duc primç îmmortales fuerût. Medufa ve<br />

ivicauia t 0 m o r t ai| Syq^, y, templo Paliadis cum Itf eptuno concubuit irata dca<br />

cius crûtes quorum fplendore captus fucrat fteptunus m ferpentes conuet<br />

tittaci.Ud cnnes fcilicet Mcdufç vertatitur.i. mutcntur potius.i.dtiusin<br />

angues.i.ierpentes lo.i.ilia puclla ynachi argiuorûf luminis ftlia» De bac<br />

alibi dlcamtcompreffj.i fubatta ioui diâgo Creten.induat.it accipiat vacs<br />

cami.alunonefuperucnicnte pottusinbouem mutetur g virginiMarig<br />

iquiparetur Delius.i. Apollo indtlo natus cum virgo Maria lit tampul*<br />

chra fpernat connubia. i. ma tri rnonium DaphnesX ilifus puellg elatea .f u*<br />

©aphn* pcrbf quia deoApoliini parère nolet. Daphng penciflummis The aaiig fis<br />

lia fuit ab Apolline adamata quam cum tlle fugientem fequeretur in îau*<br />

rumconuerfa cft.Demoophon.i.filius Xhefei iinquat quandoquidem vit<br />

Philîis. go Maria eft pukhtior Phuiida*f.reginam Xhraûf/qua2 Licurgi filia fuit<br />

cum demoophontem athenas profeâum minime redire ftatuto tempote<br />

confpiceret amoris impatientta vitam f ufpendio finiuit & i n amigdalum cô<br />

ueria eft. laion fcilicet dus argonautarum Iinquat Medfam quam etiatn<br />

deferuit. Longua enim funt qua? de Medga ft I afone trattantur ft quia no<br />

ttffima funt ft paiîim inucniuntur/tciinquimus. Vos très de§ fcilicet luno<br />

Pallas/ft Venus/ ite.i.difcedite quia pulcherrima adeft quibus fcilicet dca<br />

bus fpecies purpurea.i.pulchritudo aggerat i.colligit iram.i. iracundiatm<br />

ite procui.i.ionge & componite litesa. terminate certamen veftrum quoi<br />

T -<br />

d e m a l<br />

de puichritudine eft. C5 em très des ° a u r c o i n t c r f c<br />

côtendcrent a<br />

ïtidf i<br />

o l t e a<br />

a r c m<br />

* * P ^ *uflgfunt.Is vider c nudas voluittcum Iuno Aûj impes<br />

t i a m<br />

Minerua fapëtiiarn/ Venus qu£cunq3 veliet putehertimam poHice*<br />

pariais. n t u m& v^cnerem inclfnauit & malo illo digniflïmam iudicauit : dea fcilû<br />

cet virgo Maria affdt.i.vcnft nunc cui fcilicet dej malum & aurumXmas<br />

ium aureumtpomum merito.i.iure debetur/ quia pulcberrima eft/ aurea<br />

roala.i.poma tegunt.i.coperiunt veftem niueam.i. candidam t albam bus<br />

fus fcilicet virginis Marig paffiratforma.i.pukhritudû fuperaddita.i.fupef<br />

adiunâaiormga'.pulchrirudinimicat & mgeminat.i. auget dccus.i.orna*<br />

mentum Jgtum J.amcenum:p!actdum/nemo eft potis .i,poteft:valet expro<br />

mete.i.explicare q prgfensa.gtum fauorabilis eft virgo Maria g.i. quan *<br />

tum pia q facilis.i.g faciliter exorabilis ft mitis.i* fuauis : nemo potis eft<br />

expromere q magna id eft quantum lata eft potentia rerum foli fcilicet<br />

virgini quippe.i.quia cerre fan&a parcns.f.dci mater vocata.i.inuocata mi*<br />

ht.i, a me demittitur.i.dcfcendit ab aftris îupcris.i.de calo & offert fe dex*<br />

tram.iiauorabiiem meis caûbus aura.! Jplendor nouaaatiagna dtcidit .i .<br />

accefftt in noftros*ocuios acUtus id eft de calo vfqsadeo/ vt te#a.i. domû<br />

cilia deifummividelicet régna caleftia patuere.i. aperta iucwnt nobis.fc<br />

mibi puero repente id eft fubitotego videbam id eft cernebatn vt id eft que<br />

admodum cunCta id eft omnia creata vel cûfti caleftes mirâtur id eft cum<br />

quadam admiratione venerantur» Senfus eft. oculi mei a deo diuina luce<br />

luciuntincenû vt vi(u intima caiipenctraJiabaurirem. EcceginOgmorm

Depuefoïiîcîeo Fo*CXXXVt.<br />

tn ma (mmêfa vitgfnfs Marfç poteftas Wc ûftëdfftn.Latfus expUcaretniis/<br />

«ralppe cum fenfus wdaasbne efle Wdeatu» / fed compofitlonls Oraftiita<br />

Bcflis&elegansextafc<br />

Tnmfoliumfublimefùum eternofcjf pénates<br />

Deferuîtmon exigua comitante cateraa<br />

Ardua ceh'colum céleri per tedla volatu<br />

FlexititeïtlongovoRtabantor dîne droit»<br />

Codeftes chorîtvtaftriferîs m (èdibus or bis<br />

Aftîtîtîaftmpoluspaflïmgeftirevidebatt<br />

Claramagîs caputîn morem dhxere corone<br />

Virgineum:&triuiamvù&cum iratredianam<br />

Lucemicarenoua: radi/fiç afpergère olympum<br />

Immenfumalle etiam dominam candore niuali /<br />

Protegit: &ccelo cîrcum (patiatur aperto:<br />

Ocyus ûi cœlum mutatis comibus illam<br />

Cmthîa vtfgîneo labentem fufpidt ore:<br />

Dîlcordeselementaluasconuerteréleges<br />

IrtmeRus vidnflammasîterramî gquoraî cœrutœ:

Depueroludeo*<br />

Scflicetambrofiœfuauem vis igneaodorem<br />

Spîrat:tcllurcm(j bono afpicitomine:& ora<br />

Cun£fis prebet amicalocis feruore reli&o:<br />

Et varios mor estScCxaifyderis iras<br />

Mîtigat:SC pulfîs lgtatut nubibus g ther:<br />

Et fuperam mânes prelTi formidine lucem<br />

Lmqunt:& ftïgi) properantadliminaditis:<br />

Immanefcç domos nunq remeabilis vndg t<br />

Vllanecareavulgoregionevagatur<br />

l^ruâîfèdinteclumremearitcaliginisaltaî: \<br />

Cœleftis rébus faciès afpirat vbi(j:<br />

Vcntorum rabies caditomnisî&omnia cedunt<br />

Flamina:#imméTus fternit placida çquora pôtus.<br />

Et lgtaspaffïm fyrtesoftentat:& omnes<br />

Mitia cgrulei volitant per flumina pifces<br />

Atcj iacens tellus tremittexultatc| tremendo<br />

Floribus infpcrfat&letisnemus omne virefcit<br />

i

De puer o l'udço* Fo+CXXXVIL<br />

FrondibustcXlatefragratfugientemephiti;<br />

EtcaputobliquatquercusviridifiÇcupreffus<br />

Numen adeflfefuum montes mirantur opacu<br />

|£Tum folium fublime fuum ftc.Poftg puer non mcdiocriter vuginem<br />

Mariamlaudauitfiquidemilla fubitointantisflammarum periculisper?<br />

cunti opcm tulit :nunc rcfcrt ficuti angelorum ccetu comitata pet ingentia<br />

calorum fpada ad terram properat cui cun&a creata afîurgcbant.Ornatiflï<br />

me hoc carminé maxima rerum commotio proptervirginis aduentûoftcn<br />

ditur.Ordo eft.Tum.i.deinde virgo defcrmt.i.linquitiuum folium.i.fuû n .<br />

fedem fublime.i.altam & pénates gternos.i.domicilia regni caleftis perpe Vtao*<br />

tui/â flexititer.i.iuit volatu cclcri.i.veioci greiîu pet te&a.i. domicilia cet<br />

lieolumprocalicolarumXdiuorumcalum incolentiumfthoc catcrua.u<br />

multitudine non cxigua.i.non parua immo magna: chori.i. ccetus angeïo<br />

rum caleftes volitabant.i.obcrrabant circum.i.per circuitum virginis ion *<br />

goordine vtXpoftqaftftit infedibusorbis.i.oftauicctli aftriferis.i. aftra<br />

jrerentibus videlicet poftg ad oftauum coelum vbi aftra funt peruenit : pos<br />

lus.i.codum vidtbzt aftra .iûgna caleftia geftire.i.quodam motu lçticiam<br />

oftêdere paffim.i.vbiq3;fydera magis clara.i.luddiora dnxere.i. circûdcde<br />

tunt caput virgincum m morem.i.m Gmilitudinem corong : quia feriptum<br />

eft/eius corona duodecim ftellis conftrutta eft/ ft vidi DianamXlunam tri<br />

uiam:triuQs prgGdentem micare JJplendere luce noua.i.ingenti lumine câ<br />

fratre.i. foie qui Diangfrater elfe dicimu Triuia difta eft Diana $ triufls Diana<br />

prgeffet propter quod; tris faciès habere fingebatur. Virgile Tria virginis triuia^<br />

ora Diang* Triformis enim eft eius virtus, I\Louilumum enim eius vim can<br />

didis ft aureis veftibus ft ardente face exprimant. Cifta vero cum iam me<br />

dia flttquoniam crefeente lumine fruges maturatPIenilunium autem fer?<br />

rugineo colore notarunt: & afpergere.Miluftrare olympum immenfum.f..<br />

fpatiofumtlatum/ille fdlieet foi protegit.Uate veftitdominam feilicet virs<br />

ginem Mariam candore niuali.i.albedine. IMam feriptum eft/mulier amis<br />

fta foie/ ft lunafubpedibus eiusftfpatiaturdrcumJ* per citcuitum calo<br />

apertojMereno Cinthia.i, luna a Cintho monte di&a/fufpicit ore virgineo<br />

•i.candido iiiarn feilicet virginem Mariam ft cornibus mutatis.i, verûs in<br />

caîum vnde virgo veniebat/ ego puer vidi elementa feilicet quatuor f iams<br />

mas/terram/equora/calûm conueitere i.mutare leges dffcordes.itdifcre*<br />

pantes in melius. Primo de igne/ fecundo de aere / tertio de mari / poftres<br />

roo de terra meminit, De igne fiquidem hoc pa#o dicit. Vis ignea.ï.fiarns<br />

marum violêtia fpirat.i.producitodorem fuauem.i. dulcem ambrofie qua<br />

lem ambro&a herba producere folet:& afpidt tellurem.i. terram bono omi<br />

ne.i.fcelid aufpicio/ft prgbet.i.tribuit ora J. faciem amica.i» gratam cû&is<br />

locis ft hoc reli&o feruore.i.depofitacaloris violentia ft gther mitigat.i. pa<br />

cat varios mores.i.diuerfaj mutàii qualitati ft iras.Unfluëtias fgui fideris<br />

ft ietatur,i*gaudet ft hoc nubibus puiûs.f Jugatis mancs.i. inferni fpirit*

Depuero îacfço*<br />

preflU .coafti foïmidine J.ttmote linqunt.i.deferunt fucirti fuper3m.f.Ui5<br />

menaereum«Qiioniam theoiogi âicût p!erofq3 infernales fpirit 9<br />

in aeris<br />

regione habitari/& properanti.propere f ugiunt ad limina.i.ad domkilium<br />

ditis.i. PIutonisftygQ,iinfern!ft addomos immanes.i. tétras : crudelcs<br />

vnd32J.aqua2nungremeabîlis.i.a qua ncmo rcmeare poteft / necvllalarua<br />

id eft aliquis fpiritus malignus vagatur J.oberratvulgo.i.paflïm in régie*<br />

ne aerea fed remeant.i.regredtuntur in tt&umA. latibulumcaîfginis atvae<br />

id eft tenebrarumtfacîes caleftis.i. quedam timïlitudo ft apparttio diuina<br />

afpitati.fauet vbiq3 rébus feilicet omnibus. Afpiro datiuo iunâû.i.faueo<br />

Virgilius. Afpirat primo fortunalabori. Aliquando affio. Virgilius. AfpiV<br />

tant aure in no&em: aliquando incumbo ft pro virili enitot / ft aceufatiun<br />

interueniente ad prgpofitiene vt Cefar ad fummum principatum afpf rabat:<br />

omnis rabies.i.impetus ventorum cadit .i.cffîuit.labitur vel ceflat/ ft otns<br />

nia f lamina ideft omnes ventorum flatus ctdunt i. abeunt/ eadem didt.de<br />

mari traflat quod ventis maxime voluitur. Boetius. Flamina foîlicitant<br />

gquora ponti/ ft pontus id eft mare immenfus .i. fpatiofum ft émit, i. corn?<br />

planaUcompomt arquora placida id eft arqualitatem aquarum gratam. Vir<br />

gilius. Et omne tibi ftratum Glet mare. Alibi. Piacidi ftrauerunt a?quora<br />

venti : ft ©ftentat.i.demonftrat paffim fyrtesJJoca maris periculofa Jetas<br />

id eft propter virginis aduentum exuïtantia. Virgilms.Et vaftas aperit fyr<br />

tes/& tempérât iquor.ft omnes ptfces cerulei.1. marini volitàt.i. vagatur<br />

per flumina feilicet maris mitia id eft tranfquilla/atq3 tellus id eft terra ias<br />

cens id eft quaû in imo loco proftrata tremit adueniente comminus virgfe<br />

ne/ft ipfa infpetfa ideft coperta ftoribus exultâttremendo propter maxfe<br />

mamvirginispoteftatem/ omne nemusvirefcitfrondibus ideft folflslate<br />

tis id eft amanis ft fragrat id eft fuauem odorem producit ft hoc mephfe<br />

ti fugiente id eft malo putore abeunte. Mephitis telle Seruio proprie eft<br />

terrf putor qui de aquis nafeitur fulphuratis : ft eft in nemoribus grauior<br />

exdenûtatefiluarum. Ali) mephitin deum volunt leuc hoteg connexum/<br />

fîcut eft Veneri adonis Diana2 virbi*. Alt) Mephitin Iunonem volût.qua<br />

aerem elfe confiât» Nouimus enim putorem non nifi ex corruptione aeris<br />

nafd: tkut etiam bonum de aere mcorrupto:vt Ct Mepfcitf s dea odoris gra<br />

uïflfimi id eft graue olentis.Hec Seruius.quercus id eft illa artorobliquat<br />

id eft incuruat caput id eft verticem vt virgini Marif reuerentiam prsbeat<br />

ft cupreiTus viridis id eft alia arboris fpecies obliquât caput ft montes opa<br />

ci id eft vmbrofi mirantur fuum numen id eft virginem Mariam qui eft ve<br />

ramontium dea/adeffe.i.venire vel prefentem efle*<br />

ïamejj propinquabat gcnitrfx cû proie camifloi<br />

Fatalisfubito peftis(mirabile vifu)

Depueroiudeo. FcnCXXXVIII.<br />

Efrkit:# flamme ceditpenetrabilis ardon<br />

Vifa mihi m gemînas fornaxfefînderepartes;<br />

Atqj aditum dtug dmifo pariete prebet:<br />

Ingreditunmiferumcj? leuatbene mitis : &omnes<br />

Solatur curastplacidifcj? ita vocibus orfa eft:<br />

Chare metum puer & curas exclude:periclis vfrg©<br />

r<br />

Math<br />

Omnibusipfaadero: enflesmeamaximaqualê g^Sta<br />

Prima puerperijnafcentemviderathoraî ^<br />

Curam femper habe noftri:difcrimina vinces<br />

Omnta:flammarumqî minas vaûaqj charybditm<br />

Et telum iouîs: accalus impuneper omnes<br />

Ibis:cœlorum nihil eft quod viribus obftet*<br />

Sic virgo:& niueo texit inea corpora panno<br />

Contra flammarum rabiem conttac^ necis vim?<br />

Lgtitiacj locum impïeuit ccelumcj petiuik<br />

Aethêra darus equis médium dû phœbtis anhelis<br />

Haurietîaethiopafcjî vret dum cancer 8C indos

Depueroiudaeo*<br />

Et pifces pelagus latum:&polus aftrafouebit:<br />

Prgdpue hanc cum proie colât&prsecôniadicam:<br />

Votafîmulreddamîprccibufcf 8C turelitabo:<br />

SicpuerintentisMariçmirandacancbat<br />

Omnibus ipfe libçnstlaudefcf ferebat in aftra:<br />

Et tacuit demum.fedtq? filentia di&is*<br />

lamqj propinquabat virgo cum #Ie ftc• itfunc puer enarrata immenfa<br />

virginis potentia quomodo tam acerbam inccndfj vim euaferit/recitatXMâ<br />

n . Q vt inquit cum in xftuanti fbrnaee iacerem ftatim virgo Maria me protêt<br />

y<br />

xit/quo minus igne Igfus eiTem.Cstera nofter ordo aperietOrdo eft. Iam<br />

qj virgo fc$ Maria genitrix.i.dei mater propinquabat camino c5 proie J« ci<br />

filio iuo Ghrifto peftis.i.incendium more Virgilfl. ft toto defcendit corpo<br />

te peftis fatalfs.i.cxitialc Eflfluit.i.difccdit fubito.i.ftat!3Mirabile vifu ft ar<br />

dorXaeftus.feruor f làmf pcnetrabilis/q use ici omnia pénétrât fornax vifa<br />

eftj.aparuit mihi fc3 puero findere .i.diuiderc: feparare fe ingeminas pars<br />

tes atcj prebeti. dat aàitu$A. viam diug fcj virgini Marie, ft hoc pariete di<br />

uïfo.i.in duas partes partito.Proceleufmaticus pro dafty loin quinto loco*<br />

Virgilius infecundo engidos.Labat arietecrebo Ianua» virgo ïgretitur fcj<br />

fornacê & ipfa mttis.i,(uaufs:bene.f.valde ft folatur.i.côfolatur curas om?<br />

nés Xmeipfum omnino refertû curis ft orfa eft ita.i.in hue modû placidis<br />

vocibus .i.grato fermone 0 puer chare .1. dflefte exclude.i. depelle metû.i.<br />

timoré ft curasJ.folicitudincs ipfa .1. ego virgo adero J. auxiliabor tibiin<br />

omnibus periculis/en.i. ecce proies mea maxima fc$ Chriftus talis qualej<br />

, prima hora puerpertj.i.partus viderat nafcentë.t.hic eft filius meus Chrk<br />

ftus tantus & talis quantus ft qualis erat in ea hora in qua natus eft. habe<br />

fc3 in memoria tua cura noftri. Virgi. Aut quo na noftri tibi cura rcceiTit.<br />

Tu vincesJ.fuperabis oïa difcrfmina.i.cûfta pericula S minas flamarû ft<br />

Ca*yb charybdimJ.omnë fortunâ huius mundf pericu!ofa3 q eft tag Charybdis<br />

in mari/vaftam J»exitiale3. Charybdis vt Serui* ait fa mina fuit voracifife<br />

ma quç ga boues herculis rapuit a loue àkitm fulminatatft in Maria pra*<br />

eipitata. Vnde naturam priftinam feruat ffa3 forbet vniuerfa* vinces telu3<br />

JouisJ.fulmë quoluppiter pro telo vtftur ft ibis.i.gradieris impune j.Gne<br />

dano per omnes cafus.ftihM.no aliquid tam forte potens eft quodobftet<br />

.i.r eûftattimpediendo occurat viribus ce* lorum.f.poteftati diuinç virgo fca,<br />

Maria fubaudi ait fic«i»hoc pafio vt diftu ê ft texitX coperîjt mea corpora

Depuefoiudeo* Fo +CXXXlX.<br />

panno niuco.i.albo contra rabicm j,$ftum:'feruorem fiammarum & eon*<br />

tra vim.i.violcntiam ncds.t.mortis:& impicuit locum fdlicet vbi ego erâj<br />

letitia.i.gaudio ft penuit.ûadmit calum dum .i.quando phcebus.i.ioi cîas<br />

rus.i. luctdus haurieti» poilidebit médium ethera,i» mttXium caîi fpatirî.<br />

Aether pro calo ponitur equis fcilicet fuis anhelis .i.ob iaborem anhelitS<br />

cmfttcnabus/dum.i. quando Cancer J. iltud iîgnum cet lefte vret.i. torre?<br />

bit afthiopas.i.iilospopulos ft Indos.i.altcros populos dum pelag 9<br />

.i.ma<br />

te latum.i Jpatiofum îouebit pifees ft polus.i. calum fouebit J» fubftincs<br />

bit aft ra A Jgnacaleft ia/ego puer colam.i.vcncrabor prçdpue.i.ante omta<br />

hanc fcilicet virginem Mariam cum prole.i.cum filîo iuo Chrifto/ S dicâl<br />

•i.narrabo preconia J*gloriam;famam:laudem ft reddam.i.foluam fimul.û<br />

pariter vota ft litabo J. impetrans facrificabo precibus ft thure. Ipfe puer<br />

libens canebat.i.narrabat miranda.f.miracula Marif fcilicet virginis ft hoc<br />

omnibus.i. cunâis intentts.i. auidis ad audiendurmft ferebat i.extollcbat<br />

laudes fcilicet virginis in aftra.i. ad fuma ccelû ft taaiit.i.obmutuit demi \_<br />

#i.adpoftremum:noutfT!mc.Hjcparticulavt teftàtur Seruius tam apud Demi»<br />

Virgiiium q apud îdoneos authores àd pofttemS & nouilîime flgnificat:<br />

liect m alijs diuerfa fîgnificct;ft ferit ûlentia dïftfs. Idem dicit: hoc eft tas<br />

cuit* %<br />

At noua miratum geftit fpe&acula vulgus:<br />

Profpe&uq? petit puerumtgaudetcj videndo<br />

Afïidue:& mirum fïgnum ftupet ïnïaa turba:<br />

Diuinum mirantur opus : dominâmes pbtentem<br />

Orecanuntomnes:famam

Depueromdço<br />

Deferuere: alîj cçcas infère latebras:<br />

Vfcjjlatenfcpïaebetqj domos fpelunca proteru(s:<br />

Suppliciùm penduntmulti quibus errorinhaefit:<br />

Vt noua gefta vidct rîguispars altéra fefe<br />

Luftrat aquisî&Chrifle tibi fert vota precefqj +<br />

SK" In%>^baudlongo%tipolltemporecîues<br />

Açquant faxafolo 8C te&um infeli cis hebrad<br />

Funditus euertuntfitfub di'o domus ingens.<br />

Arc^netantifceferis vtffigaquond^<br />

Tipium Reftarent:locuseftmedtafublimisin<br />

*itginis_<br />

tetooa QuemBiturifurnumflagrâtem nomme dicunfc<br />

futn'ca* ^ w<br />

bÏÏo fi* Arduacondunturmuneprofomacibusare<br />

fcaîis ap • < *<br />

Illi'c thurecalenttiacris luperaddituraris.<br />

Virginis effigies manibuscomplexa^tohantem^<br />

ŒAtnottamtatumf^^<br />

, fculiraateriamdecentiffimcabfoM^<br />

miraculo & hominmw mamis qu$ ad audiendum ftabat/ non mediocri ad s<br />

mirationc aftcitut. JExtemplocunâi vcootc virginem Maiiam commet

De paero/udgo* Fo+CXL*<br />

dant eJtrfppC que, pienufïiroum puerum nulli cuîpç obnoxium a fguillimo in<br />

cendioicripeie no dedignata cft.multicfflm ob vnius fcelus ab vrbe difec*<br />

dunt tudçt cruciatum metuentes. Altf occultantur ne inuenti capiantur. Cf<br />

tcii hoc eminentiffimo miraculo duâti ad pietatem Chriftianam conuertd Oido»<br />

tur.Chriftiant autem euetfa iudgi domo virginis Marif templum adtam<br />

gtandismiracmiobleïuandammemoriamccnftruxerunt.Ordo eft. At.i.<br />

ledvulgusmiratum.i.plebs quç admirabatur obftupens noua fpeftacula<br />

.i.infoiitamiraculageftit...quoaam corporis habitu Iftidam demonftrat<br />

petit profpectu.i.profpidt puerum ft gaudet videndo.i. dum videt afïfducj<br />

«i.contmuo : turba infcia.i.muîtitudo plebis tgnara ftupetJ.tta admiratut<br />

vtobftupeat mtrum ûgnum .î. tam grande miraculum ft mirantur dmina<br />

opus hoc eft tam arduum quod ab humants fier i nequit ft canot i. laudâU<br />

Vngilius. lbant equati numéro regemq^ canebant/ ore.i. magna voce dus<br />

minam fcittcctvirg.ncmMariampotentem videiicet cui ingens eft pote*<br />

fias & tollûturigunt laudes feilicet virginis in aftra : ipii omnes gaudent<br />

«i.lftantur parentem j.patreni vitrearium f|uum j. crudclem expcnduTe.f*<br />

peiîoiuifife. Traita eft vt vult Seruius a pecunia. Nam apud maiores pe*<br />

cuniarias panas conftabat fuitTe. Scelus id eft fupplidum ab eo quod praz*<br />

cedit/ id quod fequïtur, Virgilius. Et feelus expendiffe merentem Laocoon<br />

taferunt/mento.i.iure:noniniuria:qutamentasobfeelus panaspaiTus<br />

f uerat/ gaudêt parentem tuiifle id eft tolerafte fbrnacem id eft f lammas foi<br />

nacis&letumid ê morte meritoft gaudent puerum id eft filium vitrea*<br />

Uf magnanimum id eft conftantem cuafiffc id eft euitaffe atros ignés kiïh<br />

cetiornacis.Euado id eft cum difiicuMztt peruenio» Euadere enim eft cum Euado.<br />

per difficultatem aut labores aut pericula quo volumusperuenimus : hinc<br />

dkimus euadere mortemreuadere ad coniulatum. E namcg prspo&tfo exs<br />

ira figniflcat/quaoftenditur non pofle in huiufmodi rébus pcmenirequo<br />

voiumus nié per egreiïum periculorum ft laborumtdeus fdlicet omnipos<br />

tenstaut verba (unt poctx/aut vox populi lie vociferantis/deus fouet id eft<br />

défendit fteuftodit corda fdlicet homimm proba ideftpiaftvertit ideft<br />

deîettpeffundat improba feilicet corda impia fie id eft hoc paâo vt nunc ma<br />

nifeftum eft/ pauor id eft timor turbat iuda?os:hi id eft ait qui iud^i deferue<br />

re id eft liquerunt vrbem velocius. Ali) fdlicet iuàxi iniere id eft ingreflï<br />

funt cçcasiatebras ideft occulta latibula:& latent ideft occultantur vfq3<br />

id eft aifiduc.fcmpcr/fpelunca id eft antrum prabet domos id eft habitacu<br />

lum proteruis .i. iudaûs petulantibus & perttnacibus / multi feilicet iuâxi<br />

penduntideftpatiunturluppliciumidefteruciatum quibus iudazis err 0r<br />

inhgut. Altéra pars feilicet iudaeorû luftrat id eft mundat fefe aquis riguis<br />

ideft vndis bapttfmatis iuftralibusft ferto Ghnfte tibi vota & precest<br />

vt id eft poftq videt noua gefta id eft tam grandia miracula/d ucs \çti haud<br />

id eft non iongo poft tempère squant id eft arquando deijciuntfaxa foîo id<br />

eftinterram infuper ideft deinde ft euettnnt ideft delent funditus id eft<br />

©mnino; ptorfus/ teôum eft domicilia") hebr*i feilicet Vitrear#

Depueroiudço*<br />

Sub dfo. fiiàty/domus fcîlîcet iudej fit arca.i. locus pltnus & vacuns fub Dfo,!. fub<br />

mtdo acre.Didmus etfam fub I oue ac calo frigido. Horatf as. Manet fub<br />

loue frigido venatot. Didmus S fub Dio. Horatlus. Vitamq$ fub dfo «<br />

trepidis agat in reb*:bïc fubdiales pergulas & pauimêta fubdialta Icgim*.<br />

Et fubdiales ambulatiôes/quas grçd vocât Hypettas & paradromidas.qui<br />

bus vetovtimut fubopertoHypoftegaagrçcis vocantur.ne.i.vt non vefti<br />

gia tantifceleris quantum pater iudasusin filium commifit/reftarentJJu*<br />

perefîent quondam .i.oîimtlocus fublimisJ.a|tus in vrbe média* Quonia<br />

in editiori vrbis loco non procul a diui Stepbani ede templum fitum eft qui<br />

fdlicet locum Bituri pro Bituriges per apoeopen Bituri dieant.i. vocàt fut<br />

numflagrantem.i.calidum. Alonefthic pretereundum quomodo furnus<br />

Clyban<br />

9 a<br />

ctybano différât Ctybanus enim mobilis eft atq3 hucftillue trâfferrf po<br />

Furnus• teft.Furnus vero immobilisafuruo.i.nigrotatrotdelubra.i.templa ardua<br />

J.alta conduntur.i.çdificantur Mariç parenti illic.i.in illo loco vbi eratfur?<br />

nus pro domibus.i.loco domicilif quod illic habuit iudçusvitrcariusrarç,U<br />

aîtarjfa calent, i.ardentthure nunc videlicet noftro tempore pro fornadbus<br />

.i.loco fornads effigies.t.imago vel potius ftatua virginis fctHcet Mariaf<br />

complexa manibus tpnantemJJlium fuum Chriftum fuperadditur.f.fu^<br />

perponitur aris facris. Alij legunt Virginis effigies natum complexa lacet<br />

tis:fed poctg ftrufturam mutare noto.Hax fatis de puero f udfo»<br />

Finis*

Fo.CXLI. .<br />

jâc KolTctitô ocniirabili<br />

cultu hoftiç ab equo fuppliciter cultç:& de Iudço<br />

ad chriftianam pietatem monitis dtui Antonij paduani<br />

minorftç conuerfo cum eleganti Nu Bone^<br />

fpeiPuteaniTrecen^explicatione^*<br />

^rgumentum<br />

iVdçus nomine Guialdus apud Bi<br />

f turiges fomerator locuples perfç^<br />

IpeQiriftianos criminabaturrq? (afoameuchariftiam<br />

tanqremdiuint<br />

jtatis experte venerarentur : Diuus<br />

^AntoniusPaduarïus habita de ge=<br />

ftis Chrifti concione diutius cumiudço de fïdedi<br />

fputauittoblata tandem conditione equuscui fub<br />

latum triduo pabulum fiierat: auenam relinquens<br />

facram euchariftiam adoratteueftigio Iudçus ad fi<br />

dem conuerliis templûdiuo petro condidit apud<br />

Bituriges*

Demiraculo eucharifttf •<br />

D noua conueriiim pofitis dtaha<br />

jprifcis<br />

Ritibushebr|um ': &mirolibami*<br />

nax:ultn<br />

J^** Cornipcdi cdebrata cano*tu fola canentfs<br />

Qua ftupet omne pecus tantis ades hoftîa ccep tis<br />

Quemnecj telluris tra&us nonarduus çther<br />

Mon pdagus capitîanguflis comple&eris illum<br />

SedibusexiguKondens vdaminepams:<br />

Fontefalutiferogfauisipfafitim^fam<br />

Exigtst&fcelcrumfordesfmortcmcjfecun^<br />

Ocyus auerti'stportafq? recludis olympi<br />

Littoreamtcurfufef? regasf ventofq? fecundès*<br />

Ad noua conucrfum poiitfc aitaria prifcis. In hoc opufcuk» tagcnf ofus<br />

pectaiatinorum mottm ncquaq oblitus eft .Primo proponit. Secundo in*<br />

uoeat. Tcrcio nanat.Duo aut proponit vt iC3 ecjuus lacrofanftit hoftiâ ftbi<br />

oblatam fcipplex adotaucm :m ÎC viio miraculo îudf usGui aldus fpreto fuo<br />

ïum cultu ad nouas ieges Chrifti anima f iexent; verum non co cjuo propo<br />

Oldt» nitordmcnàrrat:fatisml.aurentiadcanobis ofteniumeft. Ordoeft.JEgo<br />

poeta^cano.i.carminc hcroico complcâot;hcbramm.!.iud|U3 Guialdû con<br />

jiaJi^adiwuaa^^

Dcmiraculoeucharifti^ Fo+CXLIL<br />

fatrotn quib* uidçi vtatur pïifcfs.f .antfquis pofitis J.depofitis:fpretis aph*<br />

hfrefis eft. Vir. Afpera ta pofltis mitefcêt fecula bcliis:& egocanolibami*<br />

na.i. faaatifiïmam hoftiâtcelebrata .i.honor atâ cornipedf. i. ab equo: dati<br />

uus pro ablatiuo.Vft.JMuîla tuarum audita mihi nec vifa fororuj. mihi J.<br />

a metmiro cultu i.mirabili vt ita dicâ adorationevt equus intelîedtu carens<br />

faeratifftmâeucharift!icoîueritîalti 9<br />

qu|dâ vocabula répéta prittfq cetera iUtare*<br />

memorë. Altare aôt ab altftudine diàtum eft.naantfqui in çdifkQs a terra<br />

clatfs facra faciebât dfts:fuperfsâ terra dtfs terrefttib? ineffolla drjs îferna A<br />

ib*:altare fuperis tâtûcôfecratu erat. Ara ta fuperis érinferis. Vir.Tû fty .<br />

lgio régi noffurnasinchoataras .Hebrgi di&ifot iud&zb Heberrq fuit ab<br />

n c w a a<br />

nepos Sem filfl Moetprius hebrç i cognominathficut docet Aug. li.xvj.d.<br />

dei Ht quia in eius familia rcmàllt linguatquf prius humano generi crédit<br />

fuiffe commuais cû gétcs linguarû diuerfitate funt diuiff : deinceps hebrf a<br />

eft nuncupata «deinde poeta facratiftimç hoftig auxilium implorât vt eius<br />

fauore iam propofit5 opus abfoluere queat : fed prius egregie at

Q tâ¥<br />

De miraculo euchâriftif *<br />

folucntibus bene precemur» AUj veto otamfoluentibus legisnt : & dicunfc<br />

oram elTe f une nautf cû: quod minime procédât: fed ota eft extremitas eu*<br />

mfq3 tet & a PUnio femper pto regionc littoral! acdpiturquarc dtâtam eft;<br />

foluimus oram id eft dimittimus;vt Statius.Et fcopulos loluit.i.authore<br />

Laftantto teiinquit;detorta eft methaphora a nautis quando nauigare in*<br />

cipiunttoram folùunt aut ab ota nauem foiuunt : didt enim poeta fc nunc<br />

oram folucre aut ab ota nauem foluere per methaphotam materiam hu=<br />

lus opufeuit cxordii i: & regas.i.gubernes curius J.naufgationcm:pcrieue<br />

tat é methaphora:hoc eftmateriâ] inceptâ:& iccudes ,i.£fperes: f ortunes<br />

ventosidefttuumfauoremquiicribentimihicongruerevidetm vtnauis<br />

gatiom vcntusatcrgoiliatus.<br />

Narra? Poftqfatidicosprincepsad fydera patres v<br />

tio.<br />

£S£ F UNERA<br />

P ER<br />

P e<br />

ff usv<br />

*&° fubtraxitab orco<br />

poiiunt. Q m n^p 0 t e^ :j^p e m m^pi agçp a t u<br />

Nullapaleftinis tellus conceflfa teneri: ;<br />

Pcrfretaperterrasverfagenîjsvrbevagarf<br />

Iure paleftinum reges egerc togatu<br />

Hos plaga fepteno nili quç mergitur orc<br />

Excipit f in feptem trudit quos deinde triones:<br />

Vltima non alios thulef non^figere fedem<br />

imtjvb Hos patitur latium:cepit quos gallia tandem<br />

varias re<br />

gfones, Mittit in occiduas(vb(phcebus tingitur)yndasî<br />

- Hincgraiosadeuntali/:parsaIter^

I<br />

Demfraculo eucharifttç Fo.CXLIII,<br />

Ocyus ethiopfas petitthinc vifuraferoces<br />

Pars fiibi to garaman tas lier molitur ad îndos:<br />

In phryg/am fedcs nunq pofitura perennes<br />

Parsvenit.&geticum tandem feAinatadaernum:<br />

Non locus in terris : non gentibus vllaprophanis<br />

Fœdera.nulla quiestvtbos tunonis oberrant:<br />

Quam varios fama eft tradus petijffe locorum*<br />

f£ Priufg poeta précipitait) materfam exordiatur: egregie eternu iudcorâ<br />

exilium conktibit vt £3 iuàxi poil Chrifti paiïionem perpétue exularunt a<br />

romanis ex fuis fedibus expulfi propterea $ fug falutis authorê Chriftum<br />

ingêti fupplicio afficere ft exquiGta morte necare non veriti funt. Ifti igitut<br />

deo atqj cunâis nationibus odio habit. patTim erranttnullus ad habitandu<br />

eis datus eft locus:hue ft illuc fefe ftatim rcdpf untdcd ppttt ab hominib* 0 A ù<br />

exduduntur qui tam feelerati generis contagfone3 perthefi fcnt.Ordo eft.<br />

Foftg princeps omnipotês fc3 Chriftus ppeffus.f. vf

Depueroiudço<br />

Infol* ratit inocctanofeptemtrionaliianftf Britannff vîtfmte pa rtibusor*<br />

ch3dcs:quaruwvlttmac(tthuic:indeSttabo dici t. Vitra tbulejaccepim*<br />

pigtâ & concret us mare. Ht lariâ.iatalia non patitur hos rc3 aliquos iudgos<br />

f .gère fediXatiâ a latêdo dîââ eft $ ilhc faturn^cx calode putfus latuerft<br />

VirgXatiumcj vocari maluittvt quonfa 3latmffct tutus in otis. Varro aât<br />

latium dici putat çp Uttt itaiia ïnter precipitia alpium & appenninf : galtia.i*<br />

regio mittit.ï.compeîlit in vndas occiduas vbi phoibus.i.fol mergitur :imi<br />

tatur opinî'oné rufticorum qui folem aiunt qu5 occidit demergi eos 1C3 ludf<br />

os quos cepït quia diuti*eue in gallia non poflunt.ali, fc3 iudxi adeât.i.pro<br />

ficiicûf graios.iad grscos altéra pars k$ iudforïpetit.i.adijt ocy?.i.cclcri<br />

ter gthiopas:i.illos populos nigros.i.^pter asftus folis atros. altéra pars iu<br />

deprum vifura garamantas féroces J.terribilcs molitur itcr.i.graditur ad ïs<br />

dos.t.ad illos populos oriêtis cxtrcmos.Garamàtes aûtextremi funt poptt<br />

li aftrica. fupra pfylos ad auftrS vergetés folitudinibus a reîiquorû mortaliS<br />

comerfio difcretl;armis caret, afpeftâ hoîm refugiût.romanis nûg fubditf<br />

«ccj bello tentatf vfcj adVefpafîanâ;aliaparsfc3 ludxorû venit in phrigti<br />

fc3 minorem 8 maior cm n&g pofltuta.i.locatura fedes perennes .i.habitaz<br />

cuia ppetuatS feftinat«i*properat:ad xmum geticum J.ad thraciâ vbi funt<br />

gçteieuiflïmipopuli. Aemusenimthracte monsefteuius excelfttasfex<br />

m.liapaffuumcotfnetvaftoiugo procabens inpontû nulluslocus.i.nulla<br />

habitatiomulla fcéderaJ.nullf côcordig funt getibus k$ iudxis prophanis<br />

.i.porro a phanis quafi hi funt quos excommunicatos vocamus ipfi fudan<br />

oberranttitpaiîim vagantur vt.i. quemadmodum bos kmouis.i.Io a loue<br />

in vaccammutata&iunonidonodatacrrauft per totum orbem. Qjiarn<br />

fc3 bouemfamaeftpetî}iTe.i.ad0iTevariostraàusterraru3J. varias partes<br />

orbfs.Scrui* in Vitgilium ait. Io hec Inachî ftlia argiuor um fiumfnis fuit<br />

hanc amauit Iuppitertft dum cum ea effet .fuperuenit iuno. ille timensne<br />

deprehenderetur. Io tmxtmit in vaccam: et ea pofcentl déditiunoni ne pefe<br />

licem confiteretuncui Iuno argum ooilatum omnibus membris ariftoris<br />

filium euftodem depofuit.guam cum luppiter per Mercuria interemiiîet<br />

Iuno cum in pauonej mutauit: Ioui vero immifît e*ftrum quo diu exagita<br />

ta peruenitad a2giptum:ft louis volitatein lûn mutata i «hec Serui*cui*<br />

verbis nihil addenda eft de hac fabula puippe CU3 apertifî.me cognofeatuf*<br />

• Vrbs etiam biturixqugdicitufmcly ta gallis<br />

Fintbus:çthereas arces oftentat:& altas<br />

In nubes apicem tollit.quam plurima circum<br />

Vberibus frumenta ceres:& collibus altis<br />

Bacchus alit vites:& lentus flexibus amnis

Demitamhmchatiûiç Fo+CXLIÏÎI*<br />

Pfataper&fulcosriguisconuoluituf vndis*<br />

Hanc tenuerelues magni fecura tomntis<br />

ïudçitvarijs quos interrebus abundans<br />

Forte Guialdus erat:fît/s hune incefferat auri Gufaid*<br />

Funeftat&vincKs^<br />

Si quatas pluuij compulfas fîatibus auftri<br />

Auarfc<br />

Mifcetabydus aquas: &puppibus semurafefîos+ tia Gufei<br />

dlinfatia<br />

Quo t fouet aftrapolus: quo t glades filua reponit bm<br />

Tortilibus dodona comis: huic prodïga tatas<br />

Fors fudiffet opes:vafix> tamen gris aceruo<br />

Copia nulla virifauces fetiaffet hiantis^<br />

Vrbs cria Bfturix &c. Infuper poeta docet quomodo pîetfqs iudçf quo* „JL<br />

dâ Bfturigé GaH/e vrfcê inditiiîimà incofuetittin quorâ numéro conftabat<br />

vnû efle nomine Guiaidutqui maxime cSSori locuples ft potês eft habit 9<br />

admodn etia auar'tquippe cui nulla prorfus optf copia fatts erattquo mafo ri»A*j<br />

te auri cumula in vrra cogebatteo ardêtfor ti 9<br />

mini* erat. Ordo eft. Vrbs<br />

u n w<br />

bitutix quf didfindita. f.excelles in finib* gallis oftëtati.môftrat arces.f*<br />

turres ethereas.i.altas ft tollit.ierfgft apicê.i.faftigintfûmitatê molibus<br />

.i.magnitudme in altasnubes: eft cm hyperbole» Apex proprie vt Inquit Apex<br />

Seruius dicif in fummo flaminis pileo virga lanatathoc eft cui^extremita*<br />

ti modica lana eft: quod primum coftat apud albà A f canin ftatuifle modo<br />

autê pro fummitate piler intellf gimus.Hec Seruius : indirTerêter pro omni<br />

fummitate acdpi potefttefreum quâ fc3 vrbi Ceres.f. dea frugn alit pluri?<br />

ma frumètaJ.maximâ copia frugï vbcrib^.f .fertilitate terrç. Ma Ceresvt Ccies*<br />

Scruio pïacj a creado difta efttfed Tulii* & Varro a gercdfe frugib*dicïâ7<br />

volunt per immutatforêvnius iitterçtvt Ccres quail geres:ft Bacchus.i.ii<br />

ber alit vites in coliib^altis. Vfrg.Et apertos Baccb* amat colles îamnis.i*

De mir aculoeuchariftif •<br />

FTUUIUS lentus J.tardus conuoluitur J.dcfiuit vndîs riguistft vt dicunt rîga<br />

Ubus/per prata ft pet fulcos.i.per agrps fertiles vbt fiunt fuici priufçj femi<br />

tes fpargâtur*Egregie profcfto vrbis ûtum deferibit ; pofuit enim regionë<br />

pro vrbe vel populum potius. fifam Sermus ait PlgrSqj tamen vfurpant<br />

poetf / & pro cimtate vel regionem vel prouindam ponunt. I uuenalis. Et f là<br />

Auarico mis afiamferroq3cadentem.Biturix eft populus/ft Auarico vrbs.fcd vuU<br />

gîobftinatio fecit vtnoftro tempbre vrbsBiturix dicatur.Roffetus.G.Cg<br />

farem f mulatur qui in li.vij.belli gallici de Auarico refert. Cçfar ad oppfc<br />

dum Auaricum quod erat maximum:muniti(Timumq3 in finibus Biturfe<br />

gum atq3 agri fertiliflïma regionc/prof eft 9<br />

eft.Paulopoft idem addit.Om<br />

nium confenfu hac fententia probata/ vno die amplius. xx. vrbes BiturigS<br />

incêduntur. hoc idem fit in reliquis duitatibus in omnibus partibus incen<br />

dia confpidunf •Qjuf & fi magno cum dolorc omnes ferebant ; tamen hoc<br />

ftbi folatij proponebant/ Plura Ce, far de Auaricotcuius ecclefiajnoftro fgeulo prg<br />

Antonvj ftantilîimusoptimurqacardinalis AntoniusBoherusmoddMime âtrec<br />

Bohcrij git ft moderaturjquo virtutis ftudiofior alter confpid non poteft:pr|fulum<br />

cardina P Certe decus & ornamentum.Vir cm talis(vt dtra inuidiâ loqui liceatjquas<br />

is laus. ns a fatyrico*Qjuintilianus diftus eft coruo quoq3 rarior albotfclix/ & pu!<br />

cher/ft aeer/felix/ft fapiens/ft nobilis/ftgenerofus/orator quoq3 maxim?<br />

ft iaculator mon mediocri quodam prgeonio dignum hune cenfeo cui 9<br />

laus<br />

dibus fi tam ampla ac penetnexhaufta eloquij copia atq3 ingenîj exuperan<br />

lia nobis effet ncutig parecrem, Ad explicationem rurfus venio. IudeJ apo<br />

fitorie lues.i.pernicies fecuraa

Demfraculoeuchan'%; Fo+CXLV*<br />

fcdefpooto:*mulaJ.(nfcftumpiippibus quis Statius dicat Scftos opo^<br />

tuna caiims. Hdcfpôtus eft mate anguttum A&am ab Huropa diuidës in Helefoc<br />

cuiusjittonbusdue vibesoppoftt|ûtf funfcabydus in Afïa;Seftos in £u* tus.<br />

topa intet quas ab angufttaro aquamtn mate ctebns ventJs agitatur : ft Abvdos<br />

foisfudiftet tôt opes : quot polus.i.calum fouet.i.fuftinet aftraJ.fydeta. S eft os*<br />

Vugittus.Conuexapoiusdum(ydcrapafcet.ft:dodona fylua fdlicet epiri<br />

lepomt.i.reparatrtcnouat giandes.Dodona èmin Hpito loui facia état ;nâ] Dodoni<br />

illictempittm&oracuiumfueiateiconftttutum:didt autem P lin lus m<br />

i)odona louis fons crat gdidus qui immerfas faces extinguebat : û tamë<br />

extinttf «admotç fuilTentiaccendcbantunnuila copia.i.nulia facultas opum<br />

fatiatfet.i. vtaiunt faturalîet fauces.i. voragincm mi fdlicet Guialdi hyan<br />

tis.i.quariorepatulocupientisaceruoj.cumuloa2ris.i,pecunk vafto.i.vai<br />

de ampio.Faucesfont aditus anguftoium locorurmfed hic pei methapho Fauces.<br />

tam pro voragme auariflirai homtnis accipitut•<br />

Sicpartis opibus paffim fine fine requirens<br />

Innumeras iûgebat opes;quis certus habendi<br />

Eft auidis modusf'ah multos grauiore premebat<br />

Fœnore vi rapiens rerum torquebat egenos<br />

Pfgnoribus pofitis:& multo rare potitus<br />

Innumeras tondebat oues:centumq? fecabat<br />

Vomeribus terras:& vites mille putabat<br />

Falcibus:& moles operum ducebat in auras*<br />

• Nota de<br />

Nullafidestfquinihihhaudpudorvllusauaro/ * waï0<br />

*<br />

Nullus amor ccelitfpretipietatis honores:<br />

Nullus amidei^ locus;haud vis pe&oris vlla*<br />

Incly ta chrifticolum %uis myfteriadiâis

Demfaculo mchatiftix*<br />

Sçpuis incufans cultus cenfebat mânes<br />

Prûîcipis çthercîîat(5 expertes numinïs atast<br />

Scilicet çthereîs(popuIus veh credit)ab aftris<br />

Sandavirimodico defeendantfata fufurro<br />

ExïgmdignatategiTubtegniine pamst<br />

Quem fie famafouere leues in corpore vitas<br />

Nédare 8C ambrofiatvt tandem ftatione fruantur<br />

Aetherea vinclis elapfe corporis ar&is*<br />

(£Sîcpartfe opi&us paffim ftc.Dcinde poeta inquiUGuiaWus uidçus fnta<br />

tum operam nauabat cumuîâdis opib*vt nulla modeftia penit 9<br />

ci conftare<br />

videretuttimmoquodgtaui*eft:virtutesomnesftdeoipfum propterbo<br />

na bui 9<br />

mSdi caduea afpernabaturtnô verebatur em per fanus mutuo pe*<br />

cunias plçrifcg daretquicorp 9<br />

ft pofieftiones ob inopiâ exponefcât aeditoa<br />

ti:inumerasvitcs ft agios plurimos babcbattfn vrbe ft in agris çdificabat.<br />

Oido. ° r<br />

^° «Mp** Guiafdcis tequiris multû optans fine fine iungebatX agge<br />

tabat opes.dfuitias opibus fdlicj fuis partis J. acquittas quo lccupïetf or eo<br />

cupidior ad queftû quis modusj.quis finis certus.f» cenftitutus eft atiidfs<br />

habcdi.f.auarfs quafi dicat nulhis.Vïrgilius.Et quis mod 9<br />

en't: ab interfe<br />

ftio dolitis ipfe rapiens J.fubftrabês vM.pet violentiam premebatî côtere<br />

bat multos fanore gtauioreXmolefto: ccmparatiuus pro pofitiuo ft tores<br />

quebat J.agitabat egenos rerut» fcilicet omnium boc eft pauperes S boc<br />

pignorîbus pofitfs J.aliquibus rébus in pignus datis tvix locupfetes fine pi<br />

gnore pauperibus mutuo dant pecunias : ft potirus multo rure.i. muftis<br />

Rus. agris finguîaris pro pîurali vt Virg. Armât© miMtt c3plent.Rus didf qua<br />

fi vbi rurfus collfeitur fruâus tondebat innumeras oues : ft fecabat fd eft<br />

arabatterras id eft agrosfuoscêtum vomerjbusideft aratrfs.Pars pro to<br />

Vomer. to*Kicvomet aut vomisvt ait Seruiu» a vomendodiftus 9 terra vomat:<br />

ftputabatvites.i»fuperitacaa in vitibus fecabat mille faldbus ft ducebat<br />

«t.erigebat moles J.magnitudinem operum.f .çdifidorû in auras .Lin aéra*<br />

Virg Jnftant ardentes tyrfl parsdueeremtrros Moliriq^arcem ft manib?<br />

Au2tus ^buoluerefaxa:nulla fides eft auaro ftnibiJJ.non aliquid f qui.i.f quitatfs<br />

Qjuoiiiàftdiutti*^

De miraculé euthaiftfç* Fo*CXLVî*<br />

maie ageti&ft ajper ncphas vulgus ait omnia fibi vendicat auarus«& rraf<br />

lus amor cctfieft quonia3ipretodeo diuitias veneratur quofitvtnecjdeo<br />

tieCb fimul opibus inferuire poteft. quia nemo duobus dorninis feruue po?<br />

teftinullnsloais amicitic eft apud auarum non enim veretur omnes I^dere<br />

Demîtacuîo cudhàriffif•<br />

Tela îoui'stnullos efasmétuebataquaramî<br />

Sçpias vmbonem gladîfs grauîbuf

Dcmfraculoeuchafiftif. F0.CXLVT&<br />

Mceruauamktefonat:5Ccommiffafeucris<br />

Vodbus mcufat:fan

Detm'ttculo éueharifïu£<br />

Ituf in excelfas «des: vbi fy dera pulfant<br />

Mcemafublimesinter mauorttaturres:<br />

HiccœturigidiflipantfMbfelKapatres:<br />

Hiccapiunt iuuenes fedemunnuptçqî pue%<br />

Eôgius hic trepidis numéro cum matribus aftâtr<br />

Pedorapedoribus làterilatustvfcçretentus<br />

Pes pedibus: manibufqj manus : 8C vertice vertex<br />

Tonditunihgentem vulgi numerofè tumultum<br />

Iam fonus exorftur tedïsaam murmur ad auras<br />

Tollitur multo refonant penetralia plaufu*<br />

C Ante alios latio ftc.Detdedocet poeta quô iudç i impietas diligëtia An<br />

tonit paduani minotitç ftàgitur:fed ptius in laudes AntontJ trahitur n cç*<br />

lera feribat. 1M5 cil deinde nobis ponidus ordo nid fubobfcuta fueiit \tti\o<br />

fed ita textï explicabo vt nihtl ambiguS lelinquctur.Diuim faderis J.fan*<br />

â| legis/vc! facrçpaginç» Ante alios oës.ftc Vugi* Ante alios pulchettim 9<br />

ois Turnus auts atauifcg potês.Fiurwfnis Eridani quigptic padus iià 9<br />

.<br />

padû autê Virg. fluuïorû regê voc at $ nuJIus fit rosi or in italïa vel vt in*<br />

quit Seruius forte in tôto orbe terraiS* Accolait*f,apud fiue iuxta habitas<br />

uitdeaquis CTÎJ& twontibus didtur. Antonius agnomen ofetiauit&me*<br />

fuit dici paduanus/propterea # diatius padof ftetfr.Tritonidis.i.palladis.<br />

Pallas autem appellatur Tritonia ab ArTticf paiude Trftcnide apud quant<br />

vt feribit Aug.regnâte Ogygio apparuit. Artibus exubetïis.Si fie legatut<br />

vcïfus nâetit cnoiis cxpers.quia.u.^ducit exubero/vt fatis oj&mb* ttitli

De miraculo euchai'%* FcuCXLVlIL.<br />

*ftî dicet alicjuis/apiid SiUffi cotripitiuqidzitjs fuit txubmszûu. Apud<br />

vtificjjm^fcfaiptS^^ Locas<br />

exuperâsaftu/ftambusexuperans. Vttg.m.xiJ.amei. Quâtûipleferod Sill italfr<br />

virtute cxuprrasXibet viddictt^uafi liberatus & nô fubdit*. Rcbas ace* ci emëda<br />

Msa*diidtqsqu|poflcflbrèfuum molcftat.Horatius.Monmereb*fedmi tut.<br />

hiiesfubmu^reconpr.Paria.i.marmorea.I\[amin paro iniula optimum<br />

tpaimorrcpcricur.Pioculvacat.Eftcmintcrpolitaparncula propter metri<br />

necelTitatcm; vt ftet verfus.Mam û detrahas procu] ftat fenfus fed non ftat<br />

verfus. Indomitos.i.tara vaiidos quales cuomere folct môsSidiig Ethna<br />

cjug petpetuis gftuat ignib*. JMô Borcg fiatus^Boreas vêtus violêti fiatus & Boitas*<br />

fonori.UiAuscftec^oTHC^OH6.i.aboatu:vt docetGellius iibrofecSdo.<br />

Ruptisnimbis.Non em decidit fulraenniû diuifa & fra#a nube.Tela lo*<br />

uis.i.fulmina. Aeftus aquaiB.i.turbuientttm feruorê. Hic fane valida dmi<br />

Antonij côftandaoftëdttur qui nullos rerum mortaliû impetus formidac<br />

bat.Boetijcft*mulatiO.IM6illumrabies/min£q3ponti Verfum funditus<br />

agitâiis {ftû/iMecruptis quodesvagus caminis Xorquetfumificos vefcs<br />

uus ignes/Haud celias foiitiferire tiares Ardentis via fulminis mouebit.<br />

Antonius adeo raagnanim 9<br />

erat vt neq3 môtis Ethng incêdianeqj fulmina<br />

tieqjfufibSdum aquara impttum metucret. Vmbonë.i.fcutû ft Clipeum<br />

doCtring.Pars pro toto. Vmbo autê eft pars média in feuto / quf turgefeit Vmbo*<br />

atqj emmet.Sic diâa $ vmbilicus.i.raediû fit fcuti.Grauibus iagitisj.no<br />

duis argumcntis.Logicus etiâ did poteft iaculatot vel fagitarius qui argu<br />

métis fuis tangtelis aduerfariS vrgeatJuuenalisorator quoqj maxim 9<br />

S<br />

iaculator. Infttuftus pefiora.i.habês inftruAa peâora.Ordo eft. Ipfe An<br />

tonius cxegit.i.expulit procul hgrefim muifam.i.odiofam fuperis.i, cejlefti<br />

busappofitoriemalafeminaditis.i.plutonis vel potfusdiaboli qui varias<br />

hgreles mortalibus adinuenit.Hazrefts ab hazrêdo vt nônuttis placet t a]Q a<br />

graeco deducût ocipovjxaci .i.eligo:opto.Eft enim fetf a: feu opiniopertinax*<br />

Apud peritiorespru»a^ducitur;noftristheatris.i.gymnaG(sChriftiano<br />

tum.Enigma vipereum.i.perniciofas proportion» ambages. Expiofit.i.cIa<br />

more ft geftu &ftrepitudânauit:expuiit.Senfus inanes.i. inutiles fenten?<br />

tias.Calcftia numina côtra, Anaftrophe eft verbo ru tantû ordo prgpofte*<br />

tus/pro contra ceeieftia numina.vt Itaiia contra pro cocra I talia. Is îdlic$<br />

Antonius.Monitis fupera.i.angelorû.MeoJudiciovt abangelo monitus<br />

ad petendâ gallta fit/certa nô extat hyftoria/nifi diceré liceat monids iupec<br />

tum.i.infpiratione fpiritus paradcti.Qua riguisRhodan^ftc.His em tutu<br />

minibus cïftafere galligflumina famata complcftitur,Rhodanus prgeeps Rfeoda*<br />

•i.predpitàtet aftus. Varro autem referente Gellio eu de parte orbisf quae nus,<br />

Europa dr Jdiflererettfn tribus eius terrg fiuminibus RhodanS elfe ponit/<br />

pctquodvidef e5facereIftroaemulû.Ligerftligerisinnomrnatiuof/uui Lf?er<br />

us maximi curf 9<br />

quilnocceanninfiuit.Rhen 9<br />

ab alpib 9<br />

/vt Rhodan*origi Rhemœ<br />

ni dudt in occeanâ defluês.Flexib^obliquis.i.curuis curHb 9<br />

. Araris ictus<br />

«Mente & tardef lues. Araris em ft per fincopen Àrar $i*tl ait Prifc*bic a Araris.<br />

«note Vogefo t8luit :ft p fines eduorS ac fequanorn leniter fluês rhodano<br />

jnilcet.Binô fiuâu.IU* Sequana kutetia panhiCoiû Inédits î du as ptes

Demifâculo eucharifti^<br />

diriditw.Comm^<br />

miiîa luetis.Seueris J.rigidisîafperts. Sfout pet fteriles&c i Apdflfaa eft<br />

huk lorocomparatio.Opti'rrmfqu.r(ï ecdefie. praféftus boni paftoris vefti<br />

gia i witatut qui pecus ad meliot a pafcua reliais fterilibus iods agit.Erran<br />

temJ.pafceritem.V'iïg* Mille me* ficufis errant in montibus agnc. Leti.i.<br />

{otcûdi.vacuumi.efuriëtêXc^us.i.collcftus.Pccoti falidacure.Pabula<br />

fubaudi funcFalicia.i.copiofa.Genitoif fc3 Antonius.Sermonc ftipernoJ*<br />

vfrbodd.Pcrpemçmenfç.i.quadcbentfruiinifegnocaleftibcati.Exdpit..<br />

i.fufdpit. Virg.Strophadum me littora primum Exdpilt .Syncera Xpura;<br />

inuiolata*EdereXnararre*MyiieriaJJam^<br />

bus.i.muldtudo turba/ Antique, .i.cxcellêd:nobilis:nam nobilia diuti 9<br />

fer uantur. Excellas çdes*Gtemplu3 intellfgat/addete licebat facras: aut alia<br />

adicftione opus erat . nifî dicas ExcclfasX diuinas videlicet vbi diuina dei<br />

verba referuntut. Vbi ridera pulfant&c.Hybcrfcolecft.flccft Ordo.Tufcs<br />

tes fublimes pulfant fîdera.i.in altum crfguntur inter mania communiait<br />

bis xdifida mauorda.i.bellicofa velpodusfortilTima.Stipant.i.complent..<br />

Subcellia j Jcanna» Subcellia autem funt fedes vel fcarma in quibus audito<br />

ïesiedent.Capiunt.i.eligunt.vfq^J.continuo.Vertcx.i.caput.Tunditur.i*<br />

tâgitunCeditur.Gapitur J.continetur. Vnda J. muldtudo ptiorum videli<br />

cet qui prius ad fermocinationem vencrantîtoUiU.aufcrt itcMnaditum vt<br />

nientibus vndicj..<br />

Interea facras tandem pater occupât çdes<br />

vitaxpi g tg sf e cj e l n CelfacompreflTo murmurefaturt<br />

natailst<br />

Vt tenuere nouam fyncerç vifeera prolem<br />

v o x an* Virginis çthereas nono quç menfefubauras<br />

geloru3.<br />

Mittiturvtcj chorus^^dmorumdixeritomnist<br />

Cœlfcolishonor 8C terris immobile foedus:<br />

paiiotef Montibusvtq? pecus paftorem Iiqueritagmen:<br />

ad xpm*<br />

At

De miraculo euchariftig Fo+CXkXI*<br />

Infantem :vte£ nouo Jetantes flexeritîgne TMMUI<br />

Tris fatale magos rutilis de fedibus aftrum: ma«Kâ<br />

° filtexpo<br />

Tum fandta cum proie parensmephitis adoras u$çQ<br />

Infentts<br />

Cefferitt&tenerçreferebatfuneraturbç SE»* 4<br />

*<br />

Fcemmeosrepetensludus&regiserymnû - SçSr.<br />

His agit ille cîtî chriftum Iordani'sad amnem<br />

Vocîbusio generis penitus fpes intimanoftri<br />

Chrifte patri compar:turerumfluminarcdor SJf3£<br />

Mitis:inops:(upplex tepidi fecurus honoris<br />

Tandéades:&rigufe luftrat tua corpora lymphis<br />

Prefagus vates:ccelo tibi falgor aperto<br />

Emicatî&fandusclarisdemittituraftris sâftufc<br />

tpitkusB<br />

Alesî&hacfummicoeleftiavocerefiiltant r^T<br />

mes de*<br />

__, t , . , . feendit.<br />

Templa patws:nunc hic natus mea cura perennis/ voxpa*<br />

tris de cj<br />

Quimediapopulos inter ftatione moratur<br />

Terrarum: haec animis nati fedet ardua noftrts<br />

CSloriaitumftygijfraudesliuorisopertas: Kl<br />

»<br />

,0<br />

*

Demiraculo eucharu%+<br />

J^Jjj Altac| pelligerimemoratprffagiavatisi<br />

baJîS Innouafcecundismutatasaddidit vndas<br />

ecce ags<br />

«is dei. Vinacadisîfattatavîrumtotmtllîaquondam<br />

Pifcibus 8C cerere exiguaimultofij laborcs j<br />

Régis olympiacûcharis vt mentibus dlos:<br />

nenlôr Auribushos:oculis altos &vocibusorbos<br />

botica»<br />

,at<br />

* Hos habilefcjj marais & multos crura retcntos<br />

mtnlS Rcddîditincolumestrurfijsgelîdifcjcalorem<br />

Artubus 6C fuperemunuspermîfcuit aure.<br />

Hune canit ante necem magni decus mfiiper çui<br />

Côdentcm/ atcjmouis melioremlegibusorbenu<br />

Adcoenam îllefuosinquitvicînavolutans<br />

SNMM Funeraîamcomitésmêlions conditorgui<br />

•âcôiit. Impulit-.hicfeclisretulitmyfterianonrist<br />

Mox pateris pîus:ÔC cererî vim admifeuit almat<br />

Fatalemtvt panis corpus:ce!fîc| tonantâ<br />

fiuntvmacruorîfumetquipe^oreiaeto >>

Demiraculb euchariffîf• Fo^CL*<br />

Ambrofîam cerêKmr&diumi donaliquoris<br />

Haurictintiocuus:fcdcs confcendet olympi<br />

tçtus:&aftra(uper cœlï ftationeferena<br />

Cumfuperum coetulongum tandeminduetçuuî J<br />

Progentes coelïgentem pertçfa mâlignam?<br />

Imbrc facto lautis Iatias mortaîibus arces<br />

Optauîttpatremcg dedît:qui(yderapandat><br />

. Chrifte<br />

* a folimis<br />

Adromanosfa<br />

cra tràk<br />

Huit<br />

Finis fer<br />

modna?<br />

f£ Intcrea fatras tandeâpater Se. Omni populi collcfto catu diuus An h<br />

toni 9<br />

Chriftigcftac5mcmorat. Et quia Chriftianis oïbus fatis nota eiTe<br />

teor/nonetitopuslogaînterptatione/fubobfcutioradâtaxatexpIîcabo.Nô<br />

nulli Ctitici gefta Ghrirli non hic debere referti cenfert/ propterca $ galli<br />

omnes cfTent Chriftiani quibus ta Çhrifti fides erat notiiTima : fed nô in*<br />

tclligSt quanta vî Ghrirli Hyftoria hebeat qua omnis Chriftianus attente<br />

audiis eternitatispremiâ acquirit.Rephenttone emnon carebàt CfabuIarS<br />

ffgmenta aut propfianas hyftorias retuliifet. Pater fc£ Afttonius qui hos<br />

noris ft reuerentif gratia pater eiîe didf. In celfa fedexcathedra. Nouâ.i.<br />

admirabiîê.vt Virg.noua progcniestProiëfcj Chnftum.iMono mêfe.De<br />

tipmis vatietate in puerper0s mulfern Aul.gcl.ca.xv^Poftq mulieris vtc<br />

rus coceperft femen gigni hominem grptimo mëfe rarentcrmtingo&auot<br />

fgpenono:ffpenumero dedmo menfe#c.Dfuorû\i.angclorn g in Criftina<br />

taîteanebant. Gloria in excelGs deo ft in terra paxhom{mb 9<br />

.ndefequitur<br />

CalicoHshonor ft terris immobile fàdus.Paflu3 minera A. drotneifum*<br />

Trismagos videlicet qui ab or fête Chrifto au m/tu s/ mirâoblaturf vene* Mâg»s#<br />

tûtMag* cmfdiftfo gffca qua apud eos flgnifteaf fapiës.Sic empfacmagos<br />

vocant/ft GrçdphîosjLatinifapiftestOallidraydasjEgiptil^hetasCtte<br />

facerdotes/Indi gymnofophfftas: Afifrif Chaldços a chaldea regtôe.Fatas<br />

Ic.ivarif s £phetarôoracufis pnûtiatû. Aftrâ # ftella pofuit.Rutilis.i.oriê<br />

talibMMouo igneJ. recêti Iuce.qa âtea nng nepo.Mêphitis.i.çgipti:vrbs .ptegione accipif cefTerft i.abfe*<br />

Ht.Tcnereturbçi.multitudmisinfantirlquosChriftianiînocëtes vocant»<br />

Régis fcjHttodis JUcXcj Antonius. Agitti.dudt.Virgi.HfncAiiguftua

De mtfaculocucharifti|><br />

agis ItoïosfnpïfliaG^^^ vtquafino£a8i<br />

rem narrai et fed îpfceam narrâdo facere videatur. Securus.i.comemptot<br />

quart feorfum acina. Virgiii*.Securus amorum germarç.Tepidi honoris<br />

7i.van* laudis. Q^uonià Chriftus adeo vang laudls ft famf côtemptor fuit<br />

vt in obfeuro aetaté agens nô fe homintb 9<br />

ante trigeilmum annS aperiret»<br />

Lymphis.i.aquis.Riguis.i.luftralibWatcsfc3 loannes Baptifta.Prgias<br />

gus.i.prçfcius. Cotlo aperto.Mathe.£t ecce aperti font et caii/ ft vidit fpfc<br />

ritû dei defcëdëtê fiait colûbam/ft venientem fuper fe.Santfus alcs.i. ipiri<br />

tuiTanctusm forma colûb^Tcmpia.i.caJi.IM une hicnattis ftc.Mathcus*<br />

Hic eft films meus dileftus in quo mihi complacui.Sedet J.placct. Vugi.<br />

Et fedet hoc animo. Tum ftygi) fraudes ftc.Ordo eft. Antom 9<br />

memorat<br />

fraudes ftygî| iiuoris.i.diaboii inuidi qui Chriftû in deferto tentauit.Prafi<br />

fagia .i.vattcinia;oracuîa videliect Ecce agnus dei* Vatis ic3 loannis Bapti<br />

ftac.Pelligeri.i.quivtinquitMath.habebatveftimêtum depiiis camelot<br />

tum. In noua feccundis ftc. Deinde addidtt memorâs ficut Chriftus in nu?<br />

ptijs aqui in vinu mutauit.Facûdis.i.plcnis.Tot millia videiicet vt Mat.<br />

ait quatuor millia virum pro virorum.Pifdbus fc3 duob* vel/ vt idê refert/<br />

paucis.ft Cerere cxigua.iicpté^anibusXaboresj.grumnas.Regis olyrn<br />

piacifc3Chrifti«Ordoeft.GhriftusredidttJ«fecitincolumesJ«fanosiii9S<br />

.i.aliquos orbos.i.crbatostpriuatos mêtibus charis videiicet quos demo»<br />

niacos vocam 9<br />

ft hos.i.nônul!os orbos auribus videiicet furdos & alios or<br />

Orbus* bosoculis ft vodb 9<br />

.icecos ft mutos. Orbus «pprie eft qui cculorum luce<br />

priuatus ft per tranflationë quicûq3 aliqua rechara priuatus/ft hos reten»<br />

tos manus ft crura.i.alfquos habites manus retentas ft crura rctêta vide»<br />

licet màcos ftclaudos.Geîidis artub*%i.mortuis corporib?»Calorem.i, vi<br />

tam qui in calore côfiftit. Aur§ fuperg.i.vit{. Idem dicit. Hune fc3 Chriftû<br />

CondcntemJ Jnftitucntê.DecusXoinamttum.IYlagni § ui.i. falutiferi fee<br />

culi.JMouis legibus fc3 vt dicunt theologinoui teftaméti. Adcana videib<br />

cet in qua noua teftamêtû inftituitSuos comites.i.apoftolos. Vicina fuc<br />

nera.i.morte inftàtê.Mam poftridie illms diei crudfixus eft.Retulit.i. re*<br />

nouauit.SuctoC^ar morê antique! rctulit.Myfteria.i.nouâ facrorS legc;<br />

p t m Pateris.i.vino.Continêsprocotento.Pateraatttemeftpocul5 tcfteMa*<br />

raiera. • crofaio'IatiiiSpianè^ patens apatêdodie â:Ccrerialme>feaopani.Virn<br />

fataleJ.virtutê diufriâ. Admifcuit.i.mifcêdo idëdit.filô cm legédû eft mi<br />

fcuit.AmbroûâccrerêJiacraleuchariftià.Hauriet.i.arTumet.Cûiuperum<br />

catu ftc.Senfus eft.Cum angelis inregno calefti in eternûviuet.Pollutis<br />

.i.fanguine Chrifticoinquinads.Aris.i.tëplis. Sionis.i.hieroioly mç quai<br />

in fyone erat iïta.Progentcs cali videiicet Chrift 9<br />

. Pertefa.i.tediohabês*<br />

Gêtê malignâ fc3 hebreâ. Imbrcfacro.i.fanâa baptifmi aqua. JLatias arces<br />

4.romanàccclcfiâ.Optauit.i.elegit.V'irg.Parsoptareloc5te«o.Patrê ff f<br />

fummum pontificem.<br />

Hgc pater vt cédait fenfus Antoniusimos<br />

Legibus expediens facris: fedemef relinquit*

De miraculo eucharifto'g Fo*G£ï*<br />

forteguîaldusadeft:qmpedorcfauçiiïs«no J^*)*^<br />

Ocyushui'ccontrattalemquidfpafgisincf tes thoniu*<br />

In populum vocestfruftra quid inama fadas**<br />

Tanta extat vcftrc'nc fupcrftitfonis origo : vt<br />

Caetera prçlato pcreant myfterîachrîflo:<br />

Maximus oblîquos cœli quilegibus orbes<br />

Temperat(vt rerfs)folîmos non defpîcit author:<br />

Imprimiscertammîferis laturafalutem<br />

Defuper îpfe pater generi fua ptgnora noftro<br />

P611ici'tus:qufs vana deum putat effe loquutumf<br />

Protinus humane kuturum crimma gentis<br />

Non illum mariç partum defede ferena<br />

Poftremi vemffe poli noftrç veïalutis<br />

Credi'mus authoremîtemplîs cm vota diaitis<br />

Ferre facrafcjî nephas latemolirier arces.<br />

Mensleuis v%adeo vobis:vtcerderécèrtam<br />

Ocy terauditîsî per tradus intonat ex quo

De rm'raculo eucharifti'f •<br />

Tcmrûchorus die vîrumtquos chriftus amabat: ;<br />

Nîtitur ingentem ex terris ad fydera famam<br />

Ferrevîrûac populos paffim clamore fatigat:<br />

Voxapo Hgcnoua(quandoaîsnomtasfedet)orereuoluit*<br />

ftolorâç<br />

totwoite Fodi'cespopdiquosludferignefereno<br />

tmt<br />

* Afpîcit 8C vefper/médius quos contînetçtherf<br />

Quospkgafaeuanotcquosmx aquilonîsaduritr<br />

Vos gaudete:fua genîtor cum proie beatos<br />

Iulïit adeffe dîes:cun

Exiôuocereri'sftanta^ Amm<br />

5<br />

teprej»<br />

Fortelateredeumccrtafinclegeputatfe<br />

Inqtiitî&infandum mutarivinacruorem<br />

Principis çtherei: vefïr ç cereremcj? ïyçumqj<br />

EflTe deum fîdei patiuntur forti'aiura*<br />

ÇHçc patervt cednit ftoFit mcntfo quomodo r oft abfolùtam fermodn*<br />

tionëGufaldusacriter Antoniû arguit g> Chriftn ampîiiîime laudauitrin<br />

de tiftftur pro vfriM oftëdere irrita atq3 inanem efle Cbrifti legem / qui pic<br />

Ghriftiani obferuatvtJ.poftQ .Sêfus imos.i.graues ft difficiles fentëtias*<br />

Lcgibus faeris.i.in facra fcriptura.Ocyus buir contra fubaudi refpondet*<br />

Jnertes.i.îutiles. ïaftas.Unaniter îoqueris.Virg«i 9<br />

.Studte iaclabat inani.<br />

ISTe i. vtru^ extat. i.eminettapparet Pra?Iato .i. alifs prçpofito. Imprimis cet<br />

tam ftc.Ordo eft. Ipfe pater fdlicet de* potticitus eft noftro generifcjhe^<br />

breo fua pignora.i.filiS fuS laturo.i. datum defuper.i. de calo falutê certï<br />

mifetisfc3mortaIib 9<br />

.Protfn* humane^c.RefpodettadtfcObiefttoni An<br />

tonius obijeere potuiffet mifît Chriftum laututû.i. purgaturi. Marie, par<br />

tumJ.Ghriftu tnephas eftJ.no tfcet molirier pro moîfri.i.cum moIib*qui<br />

bufdâçdifîcare. Riens Ieuis vfqjadeo ftc.Senfus eft. Ghriftiani vhi prima<br />

de Chrifto apoftolos loqui audiuerunt/ftatim diftis f/dem habuerunt.Le<br />

ttis.i.inconftans fubaudi eft:auditis.i.îs quçaudiuiftis virum pro virorum<br />

fdlicet apoftolorumtquia feriptum efl:per omnem terram txiuit fonus ea<br />

rum: viri fdlicet Chrifti quando J.quandoquidcmrqufa fedet.i.placet.Pli.<br />

ISTouitas auditorem intentum habet.Felices popuïi ftc.Ordo.O felices p©<br />

puli gaudete quos fc$ populos lucifer .i, ftella matutina £3 Venus afpicit<br />

igné fereno .i.îuce oriëtalitqui eftisin orientis plaga v&iiudfer ante fofisot<br />

tum oritur ft vefpera.i.ftelîa vefpertwia aipfcrt vidtlktt ocs qui font in occi<br />

dite & quos médius f ther.i.medj'a mundi plsga cotintt fc3 oês quiiutït in<br />

medio mûdo ft quos pîaga.f.regiô notf j'.i1Ii p<br />

vêtrqui a mttidit ventt f$ua<br />

.f.calida torrês fc3 hi qui merfdil verfus font ft quos nix squitomVJ.ilIi^vê<br />

ti frigidiflïmi qui in feptêtrionejatedeminaf/aduritmdcalorêreferlre Set<br />

uio 8 ad frig 9<br />

opttme referf .ad pltmias aût referri nô poteft :c5 proie fctHc3<br />

Ghrifto !uffit.i.voïuit.Virg.infandn regine iubes beatos dies.i. in quibus<br />

mortales ois fat futuri beati lymphis.i.aqua feaptf fmt*Crfminis antiqui. i.<br />

peccati origïalis. We

D^fraculo ôudiariflif•<br />

celrttaftis honores/anondco.Exigao ftuftro.i.modica portfonc Cexetfe<br />

.i.panis deum feilicet Chuftum.Ordo eft.J\Lonc fortia iura.Uan«e leges<br />

vcftrffides feilicet Chriftur^patiuntur.i.pernaittunt ; CereremJ. pane &<br />

Lye/tm»i*vînum effc deii3 quart dicatad qmdë ftulte fit ci parus a vinùm<br />

Ly |um. putetur tiïc a vobis deusXygum vnum ex nomimbus Bacchi ab eo quod<br />

eft Ausiv.i.folucre quia hommes a curis liberet. De his nomimbus icribit<br />

Ouidius.Xhuraq3dantBacchumq3vocantBtomlumq3 JLy^um ; Jgnfc<br />

genâq3 fatû itéra iotumq3 bimatrem; Additur his ALiicus ; mdetoniufq}<br />

thyoneus:£t cum len$o gcnuiis conûtor vuç I\LyCtileuicj3 eleuiq3 a Xaa<br />

chusaEui v<br />

Talia yoluentetn didis Antomus çquo<br />

Nonantmo paffustprimis anfemper ab anm's<br />

SoaSï Menshebet^cSduce^<br />

* y<br />

* Haurfetf & pheebo nunq luftrabitur oîtot<br />

Infartdos mores & faftum atq? effera gctitfs<br />

Probratuçfequeris:durafquetingerevatum<br />

Aufa cruore manusunfontibus arma parare<br />

prophe F«rea:quos varia(tu noftQmortej necabat:<br />

te a tudg<br />

isnccsm» Hospemtusfaxistacdentiboshos ma&abat<br />

tau f<br />

Fetratis:hifc]$ heu ferro terebrabat acuto<br />

Vtfcefa:fçpe feras alîfs pafcebat:&alta<br />

Hos cruce torquebattChrîfti venerabile nomen<br />

Lgderenunccertasîcultufijabolere falubres*<br />

Venturumhunc (equfdê fruftra prefagia dicam)<br />

•Omnïbfts vtnotumeft noflrg cecinere foluri "

Demîtaculbeucharîftfç. Fo.GLIIL<br />

Fatîdici vatestverum o fan&ifïïme dîuum<br />

Nulîus apud populos vlq gentemcj nephandam<br />

Eft tîbi chnftc locustpofutt delubra vetuftas<br />

Faldfero delufa fenuqui condîdit çuum<br />

Aurcus:atnphy trionîadç propterq? fuba&a<br />

Mortalî por tenta manu vi'refq? ferinas<br />

Sacra tulîfduro geffit qui tetra qufrmo<br />

Prçlia thure calenttclarîfcjî altarîa fulgent<br />

Ignîbusîhis coelo ftabûem fi forte fereno<br />

Si'cfectemfundaredatum eftroperifq? caduci<br />

Srtnanct authorem diuini gloria cultus:<br />

Afp(cc q merito chrtftum dignemur honore<br />

Alti'us infignem geftis quem gloria tollit<br />

Inclitadïuinorumoperum generifq? fupernu<br />

Non modo rex fuperum tantus miracula geffit:<br />

Sed dédit illefuis opus fmmortalemi'niftrfs<br />

Condere;qnod noftrivires excederet orbis:<br />

Vt gcnus humanum geftis cceleftibus adum

Demîtàculb euchariftiae*<br />

Ignotam fobolcm cceli cognofceret omne:<br />

Non adco vanos chrifto celebramus honores<br />

Muneris expertes:& thurea donalitamus:<br />

Tam âmhms honosnoftris altaribus hgret:<br />

Waxfma S^genusincenfis^h^^<br />

vis ho* ,<br />

«iffectas Noncoiatanguikcondentiaiedetonantemr<br />

Vciba ^<br />

Ocyus hi's pecudum genus Stgenus omneferattï<br />

Affurgettdominumq? (uisauulfà voeabunt<br />

Afperafaxa î&cisiSt prono verttce montes/,<br />

At^iouistelumprçcepst&frondeafiluar.<br />

Numinis immenfas vires hominemq? deum

De miraculo euchaiftig* Fo+CLïIIk<br />

Haud erit mcertis.verum in prgfepibus altis<br />

Sfuïor afkteqrjtusnobisîpreflumq^ lupatum<br />

V% terittcuifi fruges&iâcra tonantis<br />

Hoftia(ter folemcummerferitvnda)ferantam<br />

Ocyus Stlùmm fpreta véneretur aaenai<br />

Cederenoftralibens veftris aîtaria dicam:<br />

Sic

Demifaculo euchariftiç*<br />

Amphy trfbnisiilio putatiuo duodcdm labores cxtât inGgnes.Subarta. f.<br />

perdom.ta.IVIortali manu J.itfrib*huma»is.Virefq3 ferinas. Alt} legot ft*<br />

rarâ.Dttrogeffitftc.Ordocll.AItatfacalitthutcQuirino i. romulodus<br />

ro.i.robufto qui £3 Quirinus geffittetra prçlia. His fc3cûftis ii fupradfs<br />

Ais.Operis*i.fadnorïs*CadudJ,mortalis:perftutigerlisJ. miraculis.Ge<br />

nerfs faperni* quia Chrift*veru$ deifili 9<br />

eft. JMô modo rex ftc. Senfas eft»<br />

JMô fuit Chriftus d5ta*at mîrabmâ authot operû fed Melib* Chriftfanis<br />

coceffit mir acula fieri vt miracuîorû virtute oêsadChriftûeôucrterentur<br />

qui erat in prindpio mortalib 9<br />

ignot*.Rex hijpttu.k} ChtiÛ 9<br />

tâtus.Uam<br />

tnagnus dédit i.permftt opus immortale £3 quod virib* mortaliû fieri ne<br />

quit.MIniftris.i.fdelibu^Chrifîianis.A(Sum.i.impuUageftis caleftib*<br />

.i.miracuîis quç dîtaxat calcfti virtute fiât.Sobole cali videlicet ChriftE,<br />

JgnothUntmini aut faite pauds cognitû* Expertes.i. îmunes quafi extra<br />

partë.iMô adeo vanos ftcSêfus eft.Tita eft facrç euebariftif virtus diuinU<br />

tatis qui G hominesratiôis participes venerari recufarêt.nô folS faruta fed<br />

etfa c5 Sa afa carêtfa çolerêt Libamina, i.facrâ cuchariftiâ. Angufta fede<br />

J.moiicoloco.TonItemfc3Chriftû.A(TurgetJJur^êdoreuerët!âpr|be<br />

bit. Domina fc3Ghrifta.Pronoj.in honore euchariftif indfnato» Telum<br />

louis J.fulmen.Homfnc & deû.i. ChriftS qui eft ho & deus. Poftta irai,<br />

infefta influêtia remota.Retêta curfus.i, habëtia curfus retêtos j>pter eus<br />

chiriftfçdignitatê.Ardentê.i.cupiêti.V'irg.Ardetabirefuga.Dubtiscertf<br />

tffftma âtcSêfus eft. Idipfum faôo copïeas quod fieri poffe verbo affirmas<br />

AccedàtJ.adiûgantur.haudincertis.i,manitcftis.vfq3.i.aiTidue,Frugesvi<br />

delicet auena.Ter foie c5 merferit vnda.f .poft triduu. Ruftfcorû eft opinio<br />

qui folê fubmergi in occeano putât.Feratur J. offerantur libuituMacrâ eua<br />

chariftil.Gedere.i.darelocûrvelpotius 0 bfequi.lMoftr a fc3hebrça. Piaffe<br />

.i.reparaiTe.C5roifïa Xpeacata Adf. Reteâis,i Jucêtib 9<br />

quia noftu ftcll»<br />

dicûtur detegi qn lucêt.<br />

Interca folymus crimen meditatiir Inanc:<br />

Tris fluuium ille dies totidemq* &pabulano

Demiraculocuchariftig Fo*CLV*.<br />

Impïus:vt vanam contra ftetit hoftia frudem<br />

Suppliciter delata viro;qui forte precatur*<br />

Antotii*<br />

Ghnfte tuf primas generis miferate ruinas chriftum<br />

r<br />

° j>rccatur><br />

Que ftupetomne folû regë ftupet çthra fretûqj<br />

Quo line bifïenisnequicq^<br />

Fulgentem phœtontis equi ty tana Iaborant:<br />

Toile viro nebule molestac luce ferena *

Demiraculo euchatfftfç*<br />

Pars nouagefta canunt maieflaté^verendamf<br />

Ingentcfcf dci cultus hom«iem

De miraculo euchariflï^ Fo+CLVL<br />

Nunc veterem bacchum & fruges largftur egenis:<br />

Sumptibus îmmenfîs petto fublimia templa Tipium<br />

Condidïtîçthereas tangunt quç vertice nubes<br />

Non procuî hinc teplum exiguû pofuere nepo tes<br />

diaipfe<br />

boftfe. »<br />

In foribus ftat equus fupplex ante ora dicatt ^«"j<br />

Corporfs effigiesrcultus monumenta verendi:<br />

Illicfpretafefocalathisportaturauena*<br />

*2 .^r**«*<br />

K -

StephanisI Panegyrîs f opufculûdepueroludgo<br />

Kmiraculo Euchariftîç cum egregij's &perfpîcuis<br />

Nicolai Bonefpei Puteanî Trecen* commêtarijs.<br />

(TVcnundantur Parrifîjs m vîco diuî Iacobi<br />

ad fignum Pellîcanû<br />

Cum grarta et pîiinkgto.

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!