Juni 2012 - vrijwillige inzet voor en door jeugd en gezin
Juni 2012 - vrijwillige inzet voor en door jeugd en gezin
Juni 2012 - vrijwillige inzet voor en door jeugd en gezin
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Vrijwillige<br />
de ZIN<br />
Magazine van het ZonMw-programma Vrijwillige <strong>inzet</strong> <strong>voor</strong> <strong>en</strong> <strong>door</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong><br />
SLOTNUMMER MET:<br />
LUcaS MEIjS EN MIcha dE WINTER bEvRagEN ELkaaR<br />
wat is er bereikt? wat moet er nog gebeur<strong>en</strong>?<br />
Projectleiders:<br />
dE PEdagOgISchE cIvIL SOcIETY<br />
kOMT OP STOOM<br />
Resultat<strong>en</strong> van praktijkproject<strong>en</strong><br />
<strong>Juni</strong> <strong>2012</strong><br />
VRIJWILLIGE INzet 1
de ZIN<br />
2 VRIJWILLIGE INzet<br />
Zie het als e<strong>en</strong> verre reis.<br />
Veel ontdekt. Veel geleerd.<br />
En nu?<br />
Alles inpakk<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
Of <strong>door</strong>pakk<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
Soms herk<strong>en</strong> je het keuzemom<strong>en</strong>t<br />
Maar dat kan
Veel verzameld.<br />
netjes opberg<strong>en</strong> in de kast?<br />
echt verder gaan<br />
met wat je nu weet <strong>en</strong> kan?<br />
pas achteraf.<br />
nu niet meer. Door wat je hier net las.<br />
VRIJWILLIGE INzet 3
INhoud<br />
Slotnummer iNZeT juni <strong>2012</strong><br />
Doorpakk<strong>en</strong><br />
de Zin | Doorpakk<strong>en</strong> 2-3<br />
In perspectief | Programmacommissie 8-10<br />
de visie van | externe partners 12-19<br />
In je drom<strong>en</strong> | liefde is vrijwillig 68-69<br />
column | Sociaal invester<strong>en</strong> 85<br />
de Inzet van | Movisie <strong>en</strong> Nji 136-145<br />
Ter gebruik | Product<strong>en</strong> uit project<strong>en</strong> 150-159<br />
4 VRIJWILLIGE INzet<br />
96<br />
wet<strong>en</strong> <strong>en</strong> do<strong>en</strong><br />
essaybundel Zorg <strong>voor</strong> onszelf? 11<br />
gratis! Vrijwillige <strong>inzet</strong> 146-147<br />
8<br />
Projectresultat<strong>en</strong><br />
De prakijkproject<strong>en</strong> 22-23<br />
Onderlinge steun 24-41<br />
Training <strong>en</strong> methodiek 58-67<br />
Kleine lokale impuls<strong>en</strong> 78-84<br />
Sport <strong>en</strong> school 96-107<br />
Brugg<strong>en</strong> slaan 124-135<br />
Actieve buurt<strong>en</strong> 160-173<br />
24
58<br />
160<br />
124<br />
Nuttig uit iNZeT<br />
reportages <strong>en</strong> interviews<br />
Uitgesprok<strong>en</strong> | lucas Meijs <strong>en</strong> Micha de winter 42-53<br />
Sam<strong>en</strong> aan ’t werk | Team Maatschappij 74-77<br />
kringgesprek | De pedagogische civil society<br />
komt op stoom 110-117<br />
Onderzoek<br />
Over werv<strong>en</strong> <strong>en</strong> vasthoud<strong>en</strong> van <strong>vrijwillige</strong>rs 54-55<br />
Vrijwilligers over <strong>vrijwillige</strong>rswerk 56-57<br />
Over geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rswerk 118-119<br />
Over beroepskracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs 120-121<br />
Over werk<strong>en</strong> met jonger<strong>en</strong> 122-123<br />
Over het versterk<strong>en</strong> van eig<strong>en</strong> kracht 174-175<br />
Zev<strong>en</strong> doodzond<strong>en</strong> <strong>voor</strong> het werk<strong>en</strong> met <strong>vrijwillige</strong>rs 176<br />
Tips <strong>voor</strong> <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties over sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong><br />
met andere instanties 177<br />
Plezier in <strong>vrijwillige</strong>rswerk 86-87<br />
Allemaal opvoeders 88-89<br />
Hoe ziet de ideale pedagogische buurt er uit? 90-91<br />
Vrijwilliger of beroepskracht? 92-93<br />
Sam<strong>en</strong>werking tuss<strong>en</strong> beroepskracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs 94-95<br />
78<br />
VRIJWILLIGE INzet 5
de MOOI INzet uit van INzet<br />
6 VRIJWILLIGE INzet<br />
‘Je moet er<br />
<strong>voor</strong> de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
zijn,<br />
Annekee Bosveld, opbouwwerker in Hout<strong>en</strong><br />
maar het ze zelf<br />
lat<strong>en</strong> do<strong>en</strong>.’<br />
iNZeT maart <strong>2012</strong>, speciale bijlage over Allemaal Opvoeders
Myrte de Jong, adviesbueau BMC<br />
‘Waardering is ge<strong>en</strong> motivatie om te<br />
start<strong>en</strong> met <strong>vrijwillige</strong>rswerk. Maar<br />
wel e<strong>en</strong> motor om <strong>door</strong> te gaan.<br />
Ev<strong>en</strong> dat bedankje, ev<strong>en</strong> in het zon-<br />
netje – het zijn kleine gebar<strong>en</strong> met<br />
e<strong>en</strong> groot effect.’ iNZeT mei <strong>2012</strong>, special onderzoek<br />
VRIJWILLIGE INzet 7
IN de perspectief<br />
INzet van<br />
‘elkaars eig<strong>en</strong><br />
kracht stimuler<strong>en</strong> is<br />
e<strong>en</strong> supermotivator’<br />
AlS Ze ieTS HeefT geleerD VAN HeT PrOgrAMMA ‘Vrijwillige<br />
iNZeT VOOr eN DOOr jeugD eN geZiN’ iS HeT wel DAT HeT MOOie<br />
SAMeNSPel iN De PeDAgOgiSCH CiVil SOCieTy NieT SiMPliSTiSCH<br />
Te STureN iS eN NAAST Alle MOgelijKHeDeN OOK greNZeN KeNT.<br />
MAAr HeT POSiTieVe geVOel OVerHeerST ruiMSCHOOTS Bij<br />
HeleeN juMeleT, VOOrZiTTer VAN De PrOgrAMMACOMMiSSie.<br />
8 VRIJWILLIGE INzet<br />
Tekst Pieter Matthijss<strong>en</strong>. foto’s ries van w<strong>en</strong>del de joode.
‘Het programma Vrijwillige Inzet <strong>voor</strong> <strong>en</strong><br />
<strong>door</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong> heeft het sam<strong>en</strong>spel<br />
in de pedagogische civil society bevorderd.<br />
Het besef gekweekt dat je kans<strong>en</strong> <strong>voor</strong><br />
ander<strong>en</strong> <strong>en</strong> jezelf creëert als je bewustwording<br />
<strong>en</strong> empowerm<strong>en</strong>t stimuleert. Het<br />
mooie van de eig<strong>en</strong> kracht van <strong>jeugd</strong>ig<strong>en</strong>,<br />
ouders <strong>en</strong> hun omgeving is dat iedere<strong>en</strong><br />
het altijd bij zich heeft. Het is e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>spel<br />
van gev<strong>en</strong> <strong>en</strong> nem<strong>en</strong>. Het gaat niet<br />
altijd vanzelf. Er zijn kwetsbare groep<strong>en</strong><br />
die bij opvoedings- <strong>en</strong> opgroeivrag<strong>en</strong> niet<br />
direct kunn<strong>en</strong> terugvall<strong>en</strong> op de directe<br />
omgeving of het sociale netwerk of daar<br />
zelf e<strong>en</strong> rol in kunn<strong>en</strong> spel<strong>en</strong>. Daarom is de<br />
rol van het maatschappelijke midd<strong>en</strong>veld<br />
zo belangrijk. Het gaat om verbinding<strong>en</strong>,<br />
niet alle<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> burgers <strong>en</strong> verband<strong>en</strong><br />
van burgers, maar ook tuss<strong>en</strong> burgers <strong>en</strong><br />
bij<strong>voor</strong>beeld beroepskracht<strong>en</strong>.<br />
Het programma heeft de kijk op de<br />
mogelijkhed<strong>en</strong> van pedagogische civil<br />
society gestimuleerd <strong>en</strong> veranderd. De vijf<br />
onderzoeksproject<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> schat<br />
aan k<strong>en</strong>nis opgeleverd. De essaybundel<br />
“Zorg <strong>voor</strong> onszelf?” laat zi<strong>en</strong> waar de<br />
mogelijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> de gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> ligg<strong>en</strong>. Maar<br />
het is <strong>voor</strong>al de praktijk die veranderd is.<br />
In meer dan 200 geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> project<strong>en</strong><br />
van ouders <strong>en</strong> <strong>jeugd</strong>ig<strong>en</strong> e<strong>en</strong> plek<br />
gekreg<strong>en</strong>. Vel<strong>en</strong> daarvan zijn – ondanks<br />
de bezuiniging<strong>en</strong> – duurzaam. CJG’s verruil<strong>en</strong><br />
langzamerhand het medische model<br />
<strong>voor</strong> e<strong>en</strong> wijkgerichte b<strong>en</strong>adering waarin<br />
de rol van <strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werking met <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
aan belang to<strong>en</strong>eemt. Project<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> geborgd, inzicht<strong>en</strong> gebundeld.<br />
Tijd om sam<strong>en</strong> verder de boer op te gaan.<br />
Elkaar empower<strong>en</strong> doe je niet alle<strong>en</strong>!’<br />
VRIJWILLIGE INzet 9
10 VRIJWILLIGE INzet<br />
‘Wat ik hoopgev<strong>en</strong>d vind is dat het magazine INZET<br />
het sam<strong>en</strong>spel tuss<strong>en</strong> allerlei organisaties <strong>en</strong> domein<strong>en</strong><br />
op de kaart heeft gezet. Keer op keer zie je hoezeer<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties, de <strong>jeugd</strong>zorg<br />
<strong>en</strong> de welzijnssector elkaar nodig hebb<strong>en</strong>. Juist <strong>door</strong><br />
sam<strong>en</strong> op te trekk<strong>en</strong> ontstaan mooie ding<strong>en</strong>.’<br />
Lisette van der Poel, Hogeschool inholland. lid van de programmacommissie Vrijwillige<br />
<strong>inzet</strong> <strong>voor</strong> <strong>en</strong> <strong>door</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong><br />
‘Door het programma Vrijwillige Inzet is de belangstelling<br />
<strong>voor</strong> de unieke rol <strong>en</strong> belangrijke meerwaarde<br />
van <strong>vrijwillige</strong>rs in de pedagogische civil society toeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
Vrijwillige <strong>inzet</strong> hoef je niet te regisser<strong>en</strong> om<br />
tot e<strong>en</strong> vruchtbare sam<strong>en</strong>werking met beroepskracht<strong>en</strong><br />
te kom<strong>en</strong>. Faciliteer het <strong>en</strong> geef het ruimte. Laat duiz<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
bloem<strong>en</strong> bloei<strong>en</strong>.’<br />
Mohamed Sini, vice<strong>voor</strong>zitter NOV. lid van de programmacommissie Vrijwillige<br />
<strong>inzet</strong> <strong>voor</strong> <strong>en</strong> <strong>door</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong><br />
‘Het programma Vrijwillige Inzet heeft heel veel mooie<br />
praktische project<strong>en</strong> van onderop opgeleverd die we de<br />
kans hebb<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> om zich te lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong>. Nu is<br />
het aan de geme<strong>en</strong>tes om goed te borg<strong>en</strong> wat we van al<br />
deze project<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> geleerd. Juist in het kader van de<br />
dec<strong>en</strong>tralisatie van de <strong>jeugd</strong>zorg is het e<strong>en</strong> uitdaging om<br />
goed in te spel<strong>en</strong> op de eig<strong>en</strong> kracht van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun<br />
omgeving. En het niet allemaal <strong>door</strong> professionals te<br />
lat<strong>en</strong> oploss<strong>en</strong>.’<br />
Rinda d<strong>en</strong> Best<strong>en</strong>, wethouder van onder meer werk & inkom<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>jeugd</strong> in utrecht.<br />
lid van de programmacommissie Vrijwillige <strong>inzet</strong> <strong>voor</strong> <strong>en</strong> <strong>door</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong>
Zorg<br />
<strong>voor</strong> onszelf?<br />
eSSAyBuNDel OVer eigeN KrACHT VAN jeugDigeN,<br />
OPVOeDerS eN OMgeViNg, greNZeN eN MOgelijK-<br />
HeDeN VOOr BeleiD eN PrAKTijK<br />
Aan het begin van deze eeuw lijk<strong>en</strong> de eig<strong>en</strong><br />
kracht van <strong>jeugd</strong>ig<strong>en</strong> <strong>en</strong> ouders <strong>en</strong> de kracht<br />
van hun omgeving zowel uitgangspunt als<br />
doel van het <strong>jeugd</strong>beleid <strong>en</strong> de praktijk. welke<br />
theoretische <strong>en</strong> ideële concept<strong>en</strong> ligg<strong>en</strong> hieraan<br />
t<strong>en</strong> grondslag? is Nederland ‘over-geprofessionaliseerd’<br />
als het gaat om opvoed<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
opgroei<strong>en</strong>? Kan je simpelweg e<strong>en</strong> deel van de<br />
professionals <strong>door</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs vervang<strong>en</strong>?<br />
Zijn we op zoek naar (nieuwe) opvoedingsideal<strong>en</strong>:<br />
van actief burgerschap tot alles eruit<br />
hal<strong>en</strong> wat er in het individuele zelf zit? Of is<br />
het e<strong>en</strong> vertaling van e<strong>en</strong> steeds dominantere<br />
maatschappij- <strong>en</strong> m<strong>en</strong>svisie: iedere<strong>en</strong><br />
kan alles, <strong>en</strong> als dat niet lukt, dan b<strong>en</strong> je<br />
zelf verantwoordelijk?<br />
Deze vrag<strong>en</strong> heeft het ZonMw-programma<br />
Vrijwillige <strong>inzet</strong> <strong>voor</strong> <strong>en</strong> <strong>door</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong><br />
<strong>voor</strong>gelegd aan e<strong>en</strong> keur aan schrijvers, onder-<br />
zoekers <strong>en</strong> professionals die in de dagelijkse<br />
opgroei- <strong>en</strong> opvoedpraktijk werkzaam zijn.<br />
Met ‘Het meisje <strong>en</strong> het konijn’ <strong>en</strong> 24 andere<br />
essays krijgt u e<strong>en</strong> kleurrijk palet van analyses,<br />
overd<strong>en</strong>king<strong>en</strong> <strong>en</strong> overtuiging<strong>en</strong>. Stuk <strong>voor</strong><br />
stuk geschrev<strong>en</strong> <strong>door</strong> gepassioneerde spelers<br />
in de <strong>jeugd</strong>sector.<br />
Zorg <strong>voor</strong> onszelf?<br />
Hele<strong>en</strong> Jumelet & Joli<strong>en</strong> W<strong>en</strong>ink<br />
uitgeverij SwP<br />
iSBN: 9789088503290<br />
Prijs: € 27,90<br />
VRIJWILLIGE INzet 11
de INzet vISIE van<br />
Wim Hodd<strong>en</strong>bagh (VNG) maakte tot<br />
eind 2011 als projectleider van het<br />
ondersteuningstraject <strong>voor</strong> de invoering<br />
van Cjg de <strong>voor</strong>del<strong>en</strong> <strong>en</strong> het belang<br />
van <strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong> van dichtbij mee.<br />
Mom<strong>en</strong>teel is hij projectleider van het<br />
transitiebureau <strong>jeugd</strong>.<br />
12 VRIJWILLIGE INzet
Tekst Pieter Matthijss<strong>en</strong>. foto’s Sietske raaijmakers.<br />
MeNSeN eN MANieReN Het idee achter de<br />
pedagogische civil society <strong>voor</strong> mij is dat wat gebeurt, lat<strong>en</strong> bloei<strong>en</strong>.<br />
Het ‘normaal do<strong>en</strong>’ stimuler<strong>en</strong>. Niet met overheidsgeld of beleidspapie-<br />
r<strong>en</strong>, maar via m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> <strong>en</strong> manier<strong>en</strong>. De oplossing ligt letterlijk op straat.<br />
Bur<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> elkaar al versterk<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> gesprek bij de zandbak <strong>voor</strong><br />
de deur of e<strong>en</strong> toevallige ontmoeting op het buurtfeest. Het programma<br />
Vrijwillige <strong>inzet</strong> draagt bij aan dat besef. <strong>en</strong> aan de rol die geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
hierin kunn<strong>en</strong> spel<strong>en</strong>. Zeker als ze loskom<strong>en</strong> van de vaste <strong>en</strong> vaak overge-<br />
organiseerde kaders. Veel aandacht <strong>en</strong> daarmee het gros van het budget<br />
in de <strong>jeugd</strong>zorg gaat naar de moeilijkste gevall<strong>en</strong>. Soms terecht. Maar<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die zich breed oriënter<strong>en</strong> <strong>en</strong> zich richt<strong>en</strong> op meer maatschap-<br />
pelijke terrein<strong>en</strong> als de wmo of het jonger<strong>en</strong>werk do<strong>en</strong> pas echt goede<br />
zak<strong>en</strong>. Het grote geld zit niet in <strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong>, wél de grootste winst.<br />
VRIJWILLIGE INzet 13
LANGe AdeM Vrijwilligerswerk is de motor achter de<br />
pedagogische civil society. Het ís de pedagogische civil society. Daarom<br />
was het programma ook zo belangrijk. Professionele organisaties zijn zich<br />
bewuster geword<strong>en</strong> van de kracht <strong>en</strong> de kwaliteit van <strong>vrijwillige</strong>rswerk<br />
<strong>en</strong> de pedagogische kracht van <strong>vrijwillige</strong> activiteit<strong>en</strong>. Die zijn niet per<br />
definitie alle<strong>en</strong> maar gezellig, maar hebb<strong>en</strong> ook opvoedkundige waarde.<br />
Dat het programma na drie jaar stopt, vind ik ontzett<strong>en</strong>d jammer. Dit is<br />
e<strong>en</strong> thema van de lange adem. Het risico bestaat dat geleerde less<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
bereikte resultat<strong>en</strong> vervlieg<strong>en</strong>. <strong>en</strong> dat iedere<strong>en</strong> zich weer richt op de pro-<br />
bleemgevall<strong>en</strong> in plaats van verder te bouw<strong>en</strong> op de kans<strong>en</strong> <strong>en</strong> de kracht<br />
van de pedagogische civil society. jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> zijn gebaat bij<br />
e<strong>en</strong> perman<strong>en</strong>te structuur waarin ze actief kunn<strong>en</strong> zijn op e<strong>en</strong> manier die<br />
bij hun past. in slechte, maar juist ook in goede tijd<strong>en</strong>.<br />
14 VRIJWILLIGE INzet
els Berman begon in 2003 als bestuurslid<br />
bij de Ver<strong>en</strong>iging Nederlandse<br />
Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV).<br />
later werd ze bestuurssecretaris (2006)<br />
<strong>en</strong> per 1 januari <strong>2012</strong> is ze directeur.<br />
Berman is daarnaast <strong>voor</strong>zitter van de<br />
raad van Toezicht van de Alkmaarse<br />
<strong>jeugd</strong>zorgorganisatie Parlan.<br />
VRIJWILLIGE INzet 15
16 VRIJWILLIGE INzet<br />
Andrea Bos is sinds september 2011<br />
<strong>voor</strong>zitter van Njr, waar ze eerder<br />
<strong>vrijwillige</strong>r <strong>en</strong> bestuurslid internationaal<br />
was. Njr organiseert (media)<br />
campagnes, zet jonger<strong>en</strong>project<strong>en</strong><br />
op <strong>en</strong> adviseert overhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> organisaties<br />
over <strong>jeugd</strong>beleid.
VeRGeet de JoNGeReN Niet Het pro-<br />
gramma Vrijwillige <strong>inzet</strong> heeft bruikbare k<strong>en</strong>nis <strong>voor</strong> <strong>en</strong> over e<strong>en</strong> posi-<br />
tiever opvoedingsklimaat opgeleverd. Ook de <strong>inzet</strong> van jonger<strong>en</strong> zelf is<br />
daarbij belangrijk. juist zij oef<strong>en</strong><strong>en</strong> veel invloed op elkaar <strong>en</strong> dus hun<br />
omgeving uit. Vaak op e<strong>en</strong> positieve manier. we kunn<strong>en</strong> hun pot<strong>en</strong>tieel<br />
als <strong>vrijwillige</strong> steunpilar<strong>en</strong> <strong>en</strong> sparringpartners <strong>voor</strong> leeftijdsg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong><br />
veel breder <strong>en</strong> beter b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong>. je stimuleert jonger<strong>en</strong> zich vrijwillig in<br />
te zett<strong>en</strong> <strong>door</strong> aan te sluit<strong>en</strong> bij wat ze drijft <strong>en</strong> bezighoudt. Door te zijn<br />
waar ze zijn. <strong>en</strong> <strong>door</strong> ze de verantwoordelijkheid te gev<strong>en</strong> die hun past.<br />
e<strong>en</strong> vorm van coaching <strong>en</strong> sturing van professionals is daarbij onont-<br />
beerlijk. wie de kracht <strong>en</strong> daarmee het welslag<strong>en</strong> van de pedagogische<br />
civil society wil bevorder<strong>en</strong>, vergeet zeker de jonger<strong>en</strong> niet. Ook zij zijn<br />
burgers om rek<strong>en</strong>ing mee te houd<strong>en</strong>.<br />
VRIJWILLIGE INzet 17
PoSitieVe BeNAdeRiNG Hulpverl<strong>en</strong>ing in<br />
de <strong>jeugd</strong>zorg is vaak op het individu gericht <strong>en</strong> heel specialistisch. Deels<br />
terecht. Almaar stijg<strong>en</strong>de zorgkost<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> tr<strong>en</strong>dbreuk met<br />
deze probleemgestuurde aanpak. De stelselwijziging <strong>jeugd</strong> biedt moge-<br />
lijkhed<strong>en</strong>, al ligg<strong>en</strong> echte kans<strong>en</strong> in de sociale omgeving zelf. je vrij-<br />
willig <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> ander <strong>inzet</strong>t<strong>en</strong>, het naar elkaar omkijk<strong>en</strong> geeft niet<br />
alle<strong>en</strong> veel voldo<strong>en</strong>ing, maar zorgt ook <strong>voor</strong> onderlinge verbond<strong>en</strong>heid.<br />
Voor sam<strong>en</strong>lev<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> buurt waarin m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> elkaar versterk<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
handje help<strong>en</strong> <strong>en</strong> waar het prettig opvoed<strong>en</strong>, opgroei<strong>en</strong> <strong>en</strong> ontwik-<br />
kel<strong>en</strong> is. Voor e<strong>en</strong> klimaat waarin je als hulpverl<strong>en</strong>ers met <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong><br />
in gesprek gaat <strong>en</strong> daarbij hun ideal<strong>en</strong> <strong>voor</strong>opstelt. Op basis van e<strong>en</strong> ge-<br />
lijkwaardige relatie. in de pedagogische civil society ligt ontzett<strong>en</strong>d<br />
veel kracht. will<strong>en</strong> we die optimaal ontsluit<strong>en</strong>, dan moet<strong>en</strong> we uitgaan<br />
van e<strong>en</strong> positieve b<strong>en</strong>adering <strong>en</strong> de soms automatische drang naar<br />
negatieve repressie loslat<strong>en</strong>.<br />
18 VRIJWILLIGE INzet
Marijke Vos zit in de eerste Kamer<br />
nam<strong>en</strong>s gro<strong>en</strong>links. Verder is ze <strong>voor</strong>zit-<br />
ter van de MOgroep <strong>en</strong> bestuurslid van de<br />
Vrijwilligersacademie Amsterdam. eerder<br />
was Vos onder meer Tweede Kamerlid <strong>en</strong><br />
wethouder in Amsterdam.<br />
VRIJWILLIGE INzet 19
‘Wij bestuurders <strong>en</strong> professionals<br />
moet<strong>en</strong> erop uit. We moet<strong>en</strong> de-pro-<br />
fessionaliser<strong>en</strong>: niet meer rek<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
in consult<strong>en</strong> van maximaal ti<strong>en</strong> of<br />
vijfti<strong>en</strong> minut<strong>en</strong>, maar <strong>voor</strong>tdur<strong>en</strong>d<br />
nagaan hoe we de kracht<strong>en</strong> van<br />
kinder<strong>en</strong>, ouders <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
kunn<strong>en</strong> aanbor<strong>en</strong>.’ iNZeT december 2010<br />
20 VRIJWILLIGE INzet<br />
Bart eigeman, <strong>voor</strong>malig wethouder in D<strong>en</strong> Bosch
Nick Baggerman, jonger<strong>en</strong>werker Stiching Mooi<br />
‘Je moet juist invester<strong>en</strong> in de <strong>jeugd</strong>.<br />
Geef iedere welzijnsstichting er<br />
iemand bij, dan kan die sam<strong>en</strong> met<br />
e<strong>en</strong> groep <strong>vrijwillige</strong>rs hele mooie<br />
ding<strong>en</strong> do<strong>en</strong>.’ iNZeT december 2010<br />
VRIJWILLIGE INzet 21
PROjEcTresultat<strong>en</strong><br />
in drie jaar tijd hebb<strong>en</strong> 83 praktijkproject<strong>en</strong> met subsidie<br />
van het ZonMw-programma Vrijwillige <strong>inzet</strong> <strong>voor</strong> <strong>en</strong><br />
<strong>door</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong> de kans gekreg<strong>en</strong> hun activiteit<strong>en</strong><br />
verder te ontwikkel<strong>en</strong> of op andere plekk<strong>en</strong> in het land<br />
uit te gaan voer<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> project<strong>en</strong> hun<br />
methodiek<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> vervolmak<strong>en</strong> <strong>en</strong> beschrijv<strong>en</strong> om<br />
ze ook <strong>voor</strong> ander<strong>en</strong> beschikbaar te stell<strong>en</strong>. e<strong>en</strong> greep<br />
uit de vele product<strong>en</strong> die dat opleverde is elders te zi<strong>en</strong><br />
in deze iNZeT.<br />
Op www.<strong>vrijwillige</strong>-<strong>inzet</strong>.nl <strong>en</strong> in de magazines iNZeT<br />
heeft iedere<strong>en</strong> de afgelop<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> volg<strong>en</strong> hoe<br />
het met de project<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere activiteit<strong>en</strong> van het<br />
programma ging. Nerg<strong>en</strong>s anders was zoveel informatie<br />
te vind<strong>en</strong> over de volle breedte van de praktijk van de<br />
pedagogische civil society.<br />
Op allerlei manier<strong>en</strong> kreg<strong>en</strong> de praktijkproject<strong>en</strong> de<br />
mogelijkheid om ervaring<strong>en</strong> uit te wissel<strong>en</strong> of op<br />
22 VRIJWILLIGE INzet<br />
De<br />
PRAktiJk-<br />
PRoJecteN<br />
bepaalde thema’s dieper in te gaan. Daarnaast kond<strong>en</strong><br />
de project<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> van de k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> kunde<br />
van medewerkers van Movisie <strong>en</strong> het Nederlands <strong>jeugd</strong>instituut<br />
(Nji). Zij ondersteund<strong>en</strong> de project<strong>en</strong> waar<br />
gew<strong>en</strong>st met informatie <strong>en</strong> advies. Ook de projectleidersbije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong><br />
zorgd<strong>en</strong> er<strong>voor</strong> dat de project<strong>en</strong><br />
van elkaar kond<strong>en</strong> ler<strong>en</strong>.<br />
Na drie jaar is er wel het e<strong>en</strong> <strong>en</strong> ander veranderd. De<br />
pedagogische civil society is e<strong>en</strong> begrip geword<strong>en</strong>!<br />
Dat blijkt niet alle<strong>en</strong> uit de ervaring<strong>en</strong> van de praktijkproject<strong>en</strong><br />
maar ook uit de resultat<strong>en</strong> van de pilots van<br />
Allemaal Opvoeders, waarin elf geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> C<strong>en</strong>tra<br />
<strong>voor</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong> proef draaid<strong>en</strong> met het stimuler<strong>en</strong><br />
van die pedagogische civil society. Daarover is meer te<br />
lez<strong>en</strong> in de speciale bijlage van iNZeT uit maart <strong>2012</strong><br />
www.<strong>vrijwillige</strong>-<strong>inzet</strong>.nl/magazine.
Borging projectresultat<strong>en</strong><br />
op website Nji<br />
Het ZonMw-programma mag dan afgelop<strong>en</strong> zijn, de<br />
praktijkproject<strong>en</strong> gaan vrijwel allemaal – vele ervaring<strong>en</strong><br />
rijker – gewoon <strong>door</strong>. Om de resultat<strong>en</strong> van de project<strong>en</strong><br />
niet verlor<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong> gaan zijn deze opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> op de<br />
website van het Nji, in het dossier Vrijwillige <strong>inzet</strong><br />
<strong>voor</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong>. Het dossier is in sam<strong>en</strong>werking<br />
met MOViSie ontwikkeld. De informatie over veel project<strong>en</strong><br />
zal in dit dossier up-to-date word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong>.<br />
in het dossier zijn meer dan 90 praktijk<strong>voor</strong>beeld<strong>en</strong> van<br />
<strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong> rond opvoed<strong>en</strong> <strong>en</strong> opgroei<strong>en</strong> verzameld<br />
<strong>en</strong> beschrev<strong>en</strong>. Ook de onderzoeksproject<strong>en</strong> uit het<br />
ZonMw-programma staan in dit dossier. Verder is er<br />
veel aandacht <strong>voor</strong> achtergrond<strong>en</strong> van de pedagogische<br />
civil society. Voor e<strong>en</strong> ieder die op zoek is naar manier<strong>en</strong><br />
om <strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong> te stimuler<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> structurele plek<br />
te gev<strong>en</strong> in geme<strong>en</strong>telijke context<strong>en</strong>, biedt het dossier<br />
inspiratie.<br />
www.nji.nl > dossier <strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong> <strong>voor</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong><br />
De website van het Nji geeft tev<strong>en</strong>s uitgebreide informatie<br />
over Allemaal Opvoeders. Voor iedere geme<strong>en</strong>te is<br />
de aanpak beschrev<strong>en</strong> <strong>en</strong> er is veel aandacht <strong>voor</strong> zowel<br />
theorie als praktijk. Ook informatie over het onderzoek<br />
naar Allemaal Opvoeders <strong>door</strong> de universiteit utrecht is<br />
hier te vind<strong>en</strong>.<br />
www.allemaalopvoeders.nl<br />
Project <strong>voor</strong> project<br />
in het magazine iNZeT is de laatste twee jaar <strong>voor</strong>tdur<strong>en</strong>d aandacht besteed aan allerlei<br />
praktijkproject<strong>en</strong>. in deze laatste iNZeT vindt u alle praktijkproject<strong>en</strong> – <strong>en</strong> hun resultat<strong>en</strong> –<br />
kort beschrev<strong>en</strong>. De project<strong>en</strong> staan gegroepeerd op zes thema’s op de volg<strong>en</strong>de pagina’s:<br />
• Onderlinge steun 24-41<br />
• Training <strong>en</strong> methodiek 58-67<br />
• Kleine lokale impuls<strong>en</strong> 78-84<br />
• Sport <strong>en</strong> school 96-107<br />
• Brugg<strong>en</strong> slaan 124-135<br />
• Actieve buurt<strong>en</strong> 160-173<br />
VRIJWILLIGE INzet 23
PROjEcTresultat<strong>en</strong><br />
de <strong>voor</strong>leesExpress<br />
Vrijwilligers lez<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> taalachterstand<br />
thuis <strong>voor</strong> <strong>en</strong> introducer<strong>en</strong> zo <strong>voor</strong>lez<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
<strong>gezin</strong>. Ouders word<strong>en</strong> gestimuleerd om zelf <strong>voor</strong> te<br />
gaan lez<strong>en</strong>.<br />
RESULTaTEN De Voorleesexpress is in de bestaande geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
verder uitgegroeid <strong>en</strong> verspreid onder nieuwe geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
e<strong>en</strong> kleine 1.500 <strong>vrijwillige</strong>rs lez<strong>en</strong> <strong>voor</strong> in ongeveer 1.250<br />
<strong>gezin</strong>n<strong>en</strong>. Tev<strong>en</strong>s heeft de Voorleesexpress de methodiek<br />
toegankelijk gemaakt <strong>voor</strong> taalarme autochtone <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong>.<br />
WaaR? De Voorleesexpress wordt nu uitgevoerd in zesti<strong>en</strong><br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? Bibliothek<strong>en</strong>, welzijnsorganisaties <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? in zev<strong>en</strong>ti<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> is de Voorleesexpress<br />
bezig met e<strong>en</strong> opstart. Ook wordt er gewerkt aan de implem<strong>en</strong>tatie<br />
in kleinere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> dorp<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: SodaProducties<br />
www.<strong>voor</strong>leesexpress.nl<br />
24 VRIJWILLIGE INzet<br />
oNdeRLiNGe SteuN<br />
foto Hans Oostrum
VRIJWILLIGE INzet 25
jonger<strong>en</strong> help<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> met<br />
verantwoord keetbeheer<br />
De zog<strong>en</strong>aamde drankket<strong>en</strong> op het platteland hebb<strong>en</strong><br />
ondanks hun slechte reputatie e<strong>en</strong> belangrijke sociale<br />
functie. goed keetbeheer is dan wel ess<strong>en</strong>tieel.<br />
RESULTaTEN Op e<strong>en</strong> aansprek<strong>en</strong>de website met e<strong>en</strong> online-test<br />
over veilig keetbeheer schrev<strong>en</strong> 119 ket<strong>en</strong> zich in. e<strong>en</strong> jaarlijkse<br />
wedstrijd bepaalt wie de beste keet heeft. Na e<strong>en</strong> opleiding<br />
gav<strong>en</strong> 22 keetadviseurs (zelf ook keetbezoeker) e<strong>en</strong> workshop<br />
goed keetbeheer aan duiz<strong>en</strong>d jonger<strong>en</strong>. Bijbehor<strong>en</strong>de methodiek<strong>en</strong>,<br />
trainingsmateriaal <strong>en</strong> handvatt<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de omgeving<br />
om in gesprek te gaan met keetbeheerders zijn beschikbaar.<br />
WaaR? De keetworkshops zijn in 32 verschill<strong>en</strong>de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
gegev<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> lokale organisaties die te mak<strong>en</strong><br />
hebb<strong>en</strong> met ket<strong>en</strong> <strong>en</strong> keetbezoekers.<br />
hOE vERdER? De methodiek wordt aangebod<strong>en</strong> aan geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> lokale organisaties.<br />
Projectleiding: plattelandsjonger<strong>en</strong>.nl<br />
www.keetkeur.nl<br />
26 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto Hans Oostrum
VRIJWILLIGE INzet 27
alleskunners<br />
Via Alleskunner kom<strong>en</strong> jonge plattelandsvrouw<strong>en</strong> met<br />
elkaar in contact om ervaring<strong>en</strong> uit te wissel<strong>en</strong>, over<br />
de verschill<strong>en</strong>de roll<strong>en</strong> die zij toebedeeld krijg<strong>en</strong>.<br />
Vervolg<strong>en</strong>s gaan ze zelf actief met hun eig<strong>en</strong> situatie<br />
aan de slag.<br />
Ouders help<strong>en</strong> elkaar in eig<strong>en</strong> kring<br />
Ouders die de opvoeding van hun kinder<strong>en</strong> niet als problematisch<br />
ervar<strong>en</strong>, hebb<strong>en</strong> meestal ge<strong>en</strong> behoefte aan<br />
hulp van deskundig<strong>en</strong>. Maar ervaring<strong>en</strong> uitwissel<strong>en</strong><br />
met andere ouders is altijd welkom.<br />
28 VRIJWILLIGE INzet<br />
RESULTaTEN in totaal zijn er 1.260 jonge vrouw<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong>.<br />
Op 21 plaats<strong>en</strong> op het platteland zijn zij actief bezig met vier<br />
thema’s (zorg, tijd, gezondheid <strong>en</strong> geld). Dankzij tips van<br />
andere jonge vrouw<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> ze hun eig<strong>en</strong> situatie gunstig<br />
beïnvloed<strong>en</strong>. Hierbij is tev<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> activiteit<strong>en</strong>waaier<br />
ontwikkeld.<br />
WaaR? Verspreid over Nederland.<br />
vOOR WIE? Cjg’s, welzijnsorganisaties <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? Het project gaat <strong>door</strong>, het totaal aantal locaties<br />
zal waarschijnlijk verder uitgebreid word<strong>en</strong> aangezi<strong>en</strong> er<br />
veel animo <strong>voor</strong> is.<br />
Projectleiding: Nederlands Agrarisch jonger<strong>en</strong> Kontakt<br />
www.alleskunner.com<br />
RESULTaTEN Met training <strong>en</strong> coaching zijn 21 <strong>vrijwillige</strong>rs met<br />
diverse achtergrond<strong>en</strong> ‘ouders in actie’ geword<strong>en</strong>. Zij organiser<strong>en</strong><br />
binn<strong>en</strong> hun eig<strong>en</strong> achterban kleinschalige laagdrempelige<br />
bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> waar opvoedthema’s besprok<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong>. Zo vind<strong>en</strong> ouders steun bij elkaar. Vaak zijn ze<br />
opgelucht als ze merk<strong>en</strong> dat ze niet de <strong>en</strong>ige zijn die soms<br />
worstel<strong>en</strong> met opvoedingsvrag<strong>en</strong>.<br />
WaaR? rotterdam, Schiedam <strong>en</strong> Spijk<strong>en</strong>isse.<br />
vOOR WIE? Cjg’s.<br />
hOE vERdER? De ouders in actie gaan zelfstandig verder.<br />
Ze word<strong>en</strong> begeleid <strong>door</strong> Cjg’s.<br />
Projectleiding: Stichting de Meeuw<br />
www.stichtingdemeeuw.nl/project<strong>en</strong>/opvoeders-in-actie
Opvoedmix.nl<br />
Ondersteuning <strong>voor</strong> <strong>en</strong> <strong>door</strong> Marokkaans-Nederlandse<br />
ouders via internet.<br />
RESULTaTEN uit de statistiek<strong>en</strong>, de reacties van ouders <strong>en</strong> de aard<br />
van de opvoedvrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> -problem<strong>en</strong> die via Opvoedmix.nl<br />
zijn besprok<strong>en</strong> blijkt dat het gelukt is om de doelgroep eerder<br />
<strong>en</strong> beter te bereik<strong>en</strong>, op e<strong>en</strong> manier die <strong>voor</strong> h<strong>en</strong> veilig <strong>en</strong><br />
best buddies Nederland<br />
foto Arie Kievit/Hollandse Hoogte<br />
Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> sluit<strong>en</strong> vri<strong>en</strong>dschap met jonger<strong>en</strong> met e<strong>en</strong><br />
verstandelijke beperking <strong>en</strong> ondernem<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> activiteit<strong>en</strong><br />
om zo het sociale netwerk te vergrot<strong>en</strong>.<br />
RESULTaTEN Best Buddies Nederland heeft met 34 mbo/hbo <strong>en</strong><br />
universitaire onderwijsinstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> 38 zorg- <strong>en</strong> welzijns-<br />
vertrouwd voelt. De website is bezocht <strong>door</strong> ruim 56.000<br />
unieke bezoekers. Omgerek<strong>en</strong>d zijn er ruim 4.000 ouders per<br />
maand bereikt.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, Cjg’s <strong>en</strong> ontwikkelaars van e<strong>en</strong> interculturele<br />
opvoedingsondersteuning.<br />
hOE vERdER? Marokka Media formeert vanuit de eig<strong>en</strong> doelgroep<br />
e<strong>en</strong> team (freelance) deskundig<strong>en</strong> op het gebied van opvoed<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> opgroei<strong>en</strong> om anonieme vrag<strong>en</strong> van ouders te kunn<strong>en</strong><br />
blijv<strong>en</strong> beantwoord<strong>en</strong>. Het plan is om deskundig<strong>en</strong> face-to-face<br />
opvoedcursuss<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> op bij<strong>voor</strong>beeld basisschol<strong>en</strong><br />
of bij de Cjg’s.<br />
Projectleiding: Stichting e-hulp.nl<br />
www.opvoedmix.nl<br />
organisaties e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werkingsovere<strong>en</strong>komst getek<strong>en</strong>d.<br />
in totaal zijn er 50 Best Buddies Clubs gerealiseerd met<br />
spreiding over heel Nederland. 1.170 koppels van jonger<strong>en</strong><br />
met <strong>en</strong> zonder verstandelijke beperking zijn gerealiseerd.<br />
Ongeveer vijfti<strong>en</strong> proc<strong>en</strong>t van de doelgroepjonger<strong>en</strong> wordt<br />
hiermee bereikt. er zijn 117 stud<strong>en</strong>t<strong>voor</strong>zitters opgeleid.<br />
25 proc<strong>en</strong>t van de buddiekoppels continueert de vri<strong>en</strong>dschap<br />
na het project.<br />
WaaR? 50 clubs verspreid over Nederland.<br />
vOOR WIE? Onderwijsinstelling<strong>en</strong>, zorg- <strong>en</strong> welzijnsorganisaties<br />
<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? in sam<strong>en</strong>werking met fonds<strong>en</strong> <strong>en</strong> bedrijv<strong>en</strong> zet<br />
Best Buddies het werk <strong>voor</strong>t.<br />
Projectleiding: Best Buddies Nederland<br />
www.bestbuddies.nl<br />
VRIJWILLIGE INzet 29
ijstands<strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> sociale vakantie aangebod<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong>ouder<strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> minimuminkom<strong>en</strong> of in e<strong>en</strong><br />
sociaal isolem<strong>en</strong>t, kom<strong>en</strong> vaak niet aan vakantie toe.<br />
Het Nivon organiseert <strong>voor</strong> h<strong>en</strong> e<strong>en</strong> ontspann<strong>en</strong> week<br />
in de natuur.<br />
RESULTaTEN er hebb<strong>en</strong> 105 moeders met in totaal 200 kinder<strong>en</strong><br />
deelg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. De deelnemers kom<strong>en</strong> uit dezelfde buurt. Voor<br />
foto Hans Oostrum<br />
Ouderbije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> in de kinderopvang<br />
e<strong>en</strong> ouders-<strong>voor</strong>-ouders programma <strong>inzet</strong>baar bij<br />
kinderopvangorganisaties.<br />
RESULTaaT in totaal iets meer dan 200 ouders hebb<strong>en</strong> deelg<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />
aan <strong>door</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs georganiseerde bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong><br />
over ouderschap in sam<strong>en</strong>werking met hun instelling <strong>voor</strong><br />
30 VRIJWILLIGE INzet<br />
het project zijn 70 <strong>vrijwillige</strong>rs getraind. Voor het organiser<strong>en</strong><br />
van sociale vakanties wordt gebruik gemaakt van e<strong>en</strong> ondersteuningsgroep,<br />
training <strong>en</strong> e<strong>en</strong> handboek met veel nuttige<br />
tips <strong>en</strong> anekdotes.<br />
WaaR? groep<strong>en</strong> uit leid<strong>en</strong>, Zand<strong>voor</strong>t, rotterdam, Dev<strong>en</strong>ter,<br />
groning<strong>en</strong> <strong>en</strong> utrecht ging<strong>en</strong> naar Dordrecht, e<strong>en</strong>-west,<br />
eerbeek, wijk aan Zee <strong>en</strong> Oisterwijk.<br />
vOOR WIE? Cjg’s <strong>en</strong> welzijnsorganisaties.<br />
hOE vERdER? Kom<strong>en</strong>d jaar staan zes wek<strong>en</strong> op het programma<br />
waarin 60-70 <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> 100 kinder<strong>en</strong> verwacht word<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Nivon<br />
www.nivon.nl/sociaaltoerisme<br />
kinderopvang (soms het Cjg). resultaat van het project is<br />
e<strong>en</strong> methodiek, waarvan in eerste instantie instelling<strong>en</strong> <strong>voor</strong><br />
kinderopvang, maar ook geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (Cjg’s) gebruik kunn<strong>en</strong><br />
mak<strong>en</strong>.<br />
WaaR? Barneveld, Biddinghuiz<strong>en</strong>, Brunssum, D<strong>en</strong> Haag, ede,<br />
Hout<strong>en</strong>, lelystad, leusd<strong>en</strong> <strong>en</strong> Tiel.<br />
hOE vERdER? e<strong>en</strong> ‘digitale applicatie’ van de methodiek wordt<br />
verspreid onder kinderdagverblijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> Cjg’s.<br />
Projectleiding: Stg. Par<strong>en</strong>t <strong>en</strong> family factory<br />
www.familyfactory.nl
Steun aan ouders met schoolgaande kinder<strong>en</strong> <strong>voor</strong>komt problem<strong>en</strong><br />
getrainde <strong>vrijwillige</strong>rs ondersteun<strong>en</strong> kwetsbare<br />
<strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> <strong>door</strong> e<strong>en</strong> luister<strong>en</strong>d oor, aandacht <strong>en</strong> praktische<br />
tips te bied<strong>en</strong>. Het betreft <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> met<br />
kinder<strong>en</strong> in de leeftijd van 7 t/m 14 jaar.<br />
RESULTaTEN er zijn elf coördinator<strong>en</strong> werkzaam <strong>en</strong> 131 <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> training gevolgd. er zijn 131 <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong><br />
Moeders Informer<strong>en</strong> moeders<br />
ervar<strong>en</strong> moeders (vrijwilligsters) bezoek<strong>en</strong> maandelijks<br />
nieuwe moeders <strong>en</strong> prat<strong>en</strong> met h<strong>en</strong> over de opvoeding<br />
<strong>en</strong> verzorging tot het kind 18 maand<strong>en</strong> oud is.<br />
RESULTaTEN Met vrag<strong>en</strong>lijst<strong>en</strong> <strong>en</strong> interviews met moeders,<br />
vrijwilligsters <strong>en</strong> coördinator<strong>en</strong> van MiM zijn de succesvolle<br />
foto H<strong>en</strong>k Braam/Hollandse Hoogte<br />
ondersteund <strong>en</strong> 254 kinder<strong>en</strong> begeleid. er zijn e<strong>en</strong> (overdraagbare)<br />
methodiek <strong>en</strong> e<strong>en</strong> website ontwikkeld.<br />
WaaR? in 12 geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, Cjg’s (<strong>en</strong> aangeslot<strong>en</strong> organisaties)<br />
<strong>en</strong> schol<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? in de nu reeds actieve geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gaat m<strong>en</strong> <strong>door</strong><br />
met het project. e<strong>en</strong> vijftal andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> start er zeer<br />
waarschijnlijk mee: het stadium van ‘afgestemde’ subsidieaanvrag<strong>en</strong><br />
is bereikt.<br />
Projectleiding: Humanitas<br />
www.humanitas.nl/project/<strong>door</strong>start-4<br />
werkwijz<strong>en</strong> in kaart gebracht. Daarnaast hebb<strong>en</strong> hun w<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> behoeft<strong>en</strong> geresulteerd in e<strong>en</strong> handleiding <strong>voor</strong> bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong><br />
met als thema’s ‘norm<strong>en</strong> <strong>en</strong> waard<strong>en</strong> in opvoed<strong>en</strong>: het<br />
overbrugg<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>’, ‘jong <strong>en</strong> moeder’ <strong>en</strong> ‘signaler<strong>en</strong><br />
van problem<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> <strong>gezin</strong>’.<br />
vOOR WIE? <strong>jeugd</strong>gezondheidszorg, Cjg’s, welzijnsorganisaties <strong>en</strong><br />
<strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties.<br />
hOE vERdER? De succesvolle werkwijz<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gecontinueerd<br />
<strong>en</strong> er word<strong>en</strong> themabije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> georganiseerd. Het Nji<br />
verspreidt de product<strong>en</strong> landelijk.<br />
Projectleiding: Nederlands <strong>jeugd</strong>instituut<br />
www.moedersinformer<strong>en</strong>moeders.nl<br />
VRIJWILLIGE INzet 31
home-Start promotieteams<br />
Binn<strong>en</strong> ‘Home-Start’ ondersteun<strong>en</strong> getrainde <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
<strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> met jonge kinder<strong>en</strong>. Provinciale<br />
promoteams (bestaande uit ouders, <strong>vrijwillige</strong>rs <strong>en</strong><br />
beroepskracht<strong>en</strong>) hebb<strong>en</strong> de bek<strong>en</strong>dheid van<br />
Home-Start vergroot.<br />
RESULTaTEN Het aantal Home-Start <strong>vrijwillige</strong>rs is gegroeid<br />
van 1850 (eind 2009) tot 2500 (begin <strong>2012</strong>). Deze <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
ondersteun<strong>en</strong> ruim 2500 <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong>. Ouders, pot<strong>en</strong>tiële<br />
<strong>vrijwillige</strong>rs, beroepskracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> beleidsambt<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> zijn op<br />
allerlei manier<strong>en</strong> geïnformeerd over Home-Start. Zo zijn er<br />
80 artikel<strong>en</strong> geschrev<strong>en</strong>, zijn de teams aanwezig geweest<br />
op 65 festivals/markt<strong>en</strong> <strong>en</strong> is met 66 geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gesprok<strong>en</strong><br />
over Home-Start.<br />
WaaR? Home-Start wordt in 118 geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aangebod<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> Cjg’s .<br />
hOE vERdER? e<strong>en</strong> landelijk promoteam blijft zich <strong>inzet</strong>t<strong>en</strong><br />
om de stem van ouders <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs te lat<strong>en</strong> hor<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
Home-Start bereikbaar te mak<strong>en</strong> <strong>voor</strong> meer <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: landelijk steunpunt Home-Start<br />
www.home-start.nl<br />
32 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto Hans Oostrum
VRIJWILLIGE INzet 33
Project connect: Steun <strong>voor</strong> <strong>en</strong> <strong>door</strong> jonge moeders in Friesland<br />
Vrijwilligersproject Connect helpt jonge moeders<br />
(t/m 23 jaar), <strong>door</strong> h<strong>en</strong> in contact te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> met<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> luister<strong>en</strong>d oor of praktische steun<br />
bied<strong>en</strong>.<br />
foto Klaas fopma/Hollandse Hoogte<br />
Integrer<strong>en</strong> <strong>door</strong> sam<strong>en</strong> leuke ding<strong>en</strong> te do<strong>en</strong><br />
Alle<strong>en</strong>staande minderjarige asielzoekers <strong>en</strong> andere<br />
jonge nieuwkomers hebb<strong>en</strong> het vaak lastig bij het<br />
legg<strong>en</strong> van persoonlijke contact<strong>en</strong> met Nederlanders.<br />
Daarom gaan stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> jaar lang met h<strong>en</strong> op<br />
stap om leuke ding<strong>en</strong> te do<strong>en</strong>.<br />
34 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto Hans Oostrum<br />
RESULTaTEN er zijn 197 jonge moeders <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs gematcht.<br />
Het is e<strong>en</strong> brede meerwaarde <strong>voor</strong> zowel jonge moeders (meer<br />
<strong>en</strong> betere hulp <strong>en</strong> steun bij opgroei<strong>en</strong> <strong>en</strong> opvoed<strong>en</strong>, bewuster<br />
van eig<strong>en</strong> kwaliteit<strong>en</strong>) als <strong>voor</strong> andere betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> (iets <strong>voor</strong><br />
e<strong>en</strong> ander kunn<strong>en</strong> betek<strong>en</strong><strong>en</strong>).<br />
WaaR? regio Zuidwest friesland <strong>en</strong> leeuward<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, welzijnsorganisatie, <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties<br />
<strong>en</strong> Cjg’s.<br />
hOE vERdER? De projectpartners gaan verder met de werkwijze<br />
van Connect. Daarnaast wordt de methode Connect verspreid<br />
<strong>en</strong> wordt er gekek<strong>en</strong> wat de methode kan betek<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>voor</strong><br />
andere kwetsbare doelgroep<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Timpaan welzijn<br />
www.timpaanwelzijn.nl<br />
RESULTaTEN in Zwolle <strong>en</strong> <strong>en</strong>schede trekk<strong>en</strong> per schooljaar elk<br />
30 jonge nieuwkomers int<strong>en</strong>sief op met hun Nederlandse<br />
maatje. Ook de buurt <strong>en</strong> het <strong>gezin</strong> van de jonge nieuwkomers<br />
word<strong>en</strong> hierbij betrokk<strong>en</strong>. er is e<strong>en</strong> methodiekbeschrijving,<br />
e<strong>en</strong> website <strong>en</strong> e<strong>en</strong> filmpje van het maatjesproject gemaakt.<br />
WaaR? De regio <strong>en</strong>schede <strong>en</strong> regio Zwolle.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, welzijnsorganisaties <strong>en</strong> schol<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? Doel is <strong>voor</strong>tzetting in de bestaande sted<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
uitbreiding naar andere sted<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Stichting Kinderperspectief in sam<strong>en</strong>werking<br />
met Humanitas<br />
www.Newathome.nl
Family Factory - de Tijd van je Lev<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> vijfdelige serie interactieve <strong>en</strong> speelse workshops<br />
<strong>voor</strong> <strong>en</strong> <strong>door</strong> ouders.<br />
RESULTaTEN Bijna 3.000 ouders ded<strong>en</strong> mee aan De Tijd van je<br />
lev<strong>en</strong>: 1.561 ouders volgd<strong>en</strong> één van de 114 volledige work-<br />
shopseries; ander<strong>en</strong> ded<strong>en</strong> mee aan e<strong>en</strong> losse workshop. De<br />
Tijd van je lev<strong>en</strong> versterkt verbinding<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
ouders onderling <strong>en</strong> inspireert ouders iets moois te mak<strong>en</strong><br />
van hun tijd als <strong>gezin</strong>.<br />
WaaR? in 67 geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? Cjg’s, geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties.<br />
hOE vERdER? De Tijd van je lev<strong>en</strong> wordt blijv<strong>en</strong>d opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in<br />
het aanbod van de family factory <strong>en</strong> in veel geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> blijft<br />
het project actief. Sam<strong>en</strong> met lokale organisaties zoals Cjg’s<br />
<strong>en</strong> schol<strong>en</strong> word<strong>en</strong> nieuwe project<strong>en</strong> opgezet.<br />
Projectleiding: family factory Nederland<br />
www.familyfactory.nu<br />
Ouders help<strong>en</strong> kind van ouders met psychiatrische beperking<br />
e<strong>en</strong> meeleef<strong>gezin</strong> vangt e<strong>en</strong> jong kind (0-4 jaar) op van<br />
ouders met psychische/psychiatrische problem<strong>en</strong>.<br />
Als het kind regelmatig bij het meeleef<strong>gezin</strong> is kunn<strong>en</strong><br />
ouders tot rust kom<strong>en</strong>. Met deze steun kan e<strong>en</strong> kind bij<br />
zijn eig<strong>en</strong> ouders opgroei<strong>en</strong>.<br />
RESULTaTEN e<strong>en</strong> training, website <strong>en</strong> brochure zijn ontwikkeld.<br />
er zijn neg<strong>en</strong> <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> gescre<strong>en</strong>d <strong>en</strong> getraind om e<strong>en</strong> kind op<br />
te vang<strong>en</strong> <strong>en</strong> de koppeling met zes kinder<strong>en</strong> is in gang gezet.<br />
WaaR? utrecht.<br />
vOOR WIE? Cjg’s <strong>en</strong> welzijnsorganisaties.<br />
hOE vERdER? Zes nieuwe meeleef<strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> zich aangemeld.<br />
er lop<strong>en</strong> contact<strong>en</strong> in Amersfoort, Ve<strong>en</strong><strong>en</strong>daal <strong>en</strong><br />
Zoetermeer. Alles wordt in e<strong>en</strong> handboek beschrev<strong>en</strong>.<br />
Onderzoek naar het effect van meeleef<strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> op de ontwikkeling<br />
van het kind is in <strong>voor</strong>bereiding.<br />
Projectleiding: CoManagem<strong>en</strong>t<br />
www.meeleef<strong>gezin</strong>.nl<br />
VRIJWILLIGE INzet 35
hulp <strong>voor</strong> gescheid<strong>en</strong> ouders bij<br />
omgangsregeling<br />
Vrijwilligers van BOr Humanitas help<strong>en</strong> pas gescheid<strong>en</strong><br />
ouders op weg naar e<strong>en</strong> goede, duurzame omgangsregeling.<br />
RESULTaTEN BOr is nu beschikbaar in zes regio’s in Nederland.<br />
er zijn 364 ouderpar<strong>en</strong> met 572 kinder<strong>en</strong> begeleid; 99 <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
actief geweest, gemiddeld 60% van de traject<strong>en</strong> leidde<br />
tot e<strong>en</strong> succesvolle omgangsregeling waar<strong>door</strong> 344 kinder<strong>en</strong><br />
weer volwaardig contact met beide ouders hebb<strong>en</strong>.<br />
WaaR? in 32 geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, provincies, maatschappelijk werk,<br />
Bureau <strong>jeugd</strong>zorg, rechtbank<strong>en</strong> <strong>en</strong> de raad <strong>voor</strong> de Kinderbescherming.<br />
hOE vERdER? De project<strong>en</strong> die in 2009 startt<strong>en</strong>, continuer<strong>en</strong><br />
hun activiteit<strong>en</strong>. Met e<strong>en</strong> lic<strong>en</strong>tie- <strong>en</strong> registratiesysteem wordt<br />
de kwaliteit van de methodiek overdraagbaar én geborgd.<br />
e<strong>en</strong> handreiking <strong>en</strong> basistraining volg<strong>en</strong> binn<strong>en</strong>kort.<br />
Projectleiding: Humanitas<br />
www.borhumanitas.nl<br />
36 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto inge van Mill/Hollandse Hoogte
VRIJWILLIGE INzet 37
<strong>gezin</strong>snetwerk<strong>en</strong><br />
lokale initiatiev<strong>en</strong> ‘<strong>voor</strong> <strong>en</strong> <strong>door</strong> ouders’ krijg<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
steuntje in de rug zodat ze uit kunn<strong>en</strong> groei<strong>en</strong> tot<br />
meer structurele netwerk<strong>en</strong>.<br />
RESULTaaT Activiteit<strong>en</strong> uitgevoerd in ca. 20 geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met<br />
400 deelnemers. Ti<strong>en</strong>tall<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
afgeronde methodiek om mee verder te kunn<strong>en</strong>. inmiddels<br />
Ouders <strong>voor</strong> elkaar<br />
Ouders <strong>voor</strong> elkaar wil zoveel mogelijk ouders faciliter<strong>en</strong><br />
om steunnetwerk<strong>en</strong> te bouw<strong>en</strong> via internet. er wordt<br />
e<strong>en</strong> technische <strong>en</strong> communicatieve structuur opgezet<br />
waarvan alle lokale Cjg’s kunn<strong>en</strong> profiter<strong>en</strong>. Ouders<br />
die bij elkaar in de buurt won<strong>en</strong>, kunn<strong>en</strong> elkaar ler<strong>en</strong><br />
k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> zonder mete<strong>en</strong> hun id<strong>en</strong>titeit prijs te gev<strong>en</strong>.<br />
foto roel Burgler/Hollandse Hoogte<br />
38 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto Marcel van d<strong>en</strong> Bergh/Hollandse Hoogte<br />
werkt family factory sam<strong>en</strong> met ca. 15 Cjg’s <strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal<br />
basis- <strong>en</strong> brede schol<strong>en</strong>.<br />
WaaR? O.a. Amersfoort, Brunssum, Culemborg, D<strong>en</strong> Haag,<br />
<strong>en</strong>schede, Hout<strong>en</strong>, Nieuwegein, utrecht, Vian<strong>en</strong> <strong>en</strong> Zwolle.<br />
vOOR WIE? C<strong>en</strong>tra <strong>voor</strong> <strong>jeugd</strong> & <strong>gezin</strong>, welzijnsorganisaties,<br />
basis- <strong>en</strong> brede schol<strong>en</strong> <strong>en</strong> kerk<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? De family factory biedt actief <strong>vrijwillige</strong>rs <strong>en</strong><br />
g<strong>en</strong>oemde organisaties de mogelijkheid zelf e<strong>en</strong> netwerk van<br />
ouders op te bouw<strong>en</strong>. De ontwikkelde k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> material<strong>en</strong>,<br />
begeleiding etc. blijv<strong>en</strong> beschikbaar <strong>en</strong> word<strong>en</strong> zelfs<br />
verder uitgebreid.<br />
Projectleiding: familyfactory<br />
www.familyfactory.nl<br />
RESULTaaT Het project omvat: behoefte-onderzoek ouders <strong>en</strong><br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (Cjg’s), software-ontwikkeling, implem<strong>en</strong>tatie<br />
daarvan binn<strong>en</strong> afzonderlijke Cjg-websites <strong>en</strong> test<strong>en</strong>.<br />
Bezoekers van e<strong>en</strong> forum op e<strong>en</strong> bij het project aangeslot<strong>en</strong><br />
Cjg-site krijg<strong>en</strong> discussies te zi<strong>en</strong> die <strong>voor</strong> h<strong>en</strong> relevant zijn,<br />
op basis van hun woonplaats <strong>en</strong> hun informatiebehoefte.<br />
vOOR WIE? Alle C<strong>en</strong>tra <strong>voor</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong>.<br />
hOE vERdER? Na e<strong>en</strong> pilotfase kunn<strong>en</strong> andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
aansluit<strong>en</strong>. Het project loopt tot maart 2014.<br />
Projectleiding: Ouders Online<br />
www.ouders.nl
Ouders help<strong>en</strong> elkaar in ‘Opvoed<strong>en</strong> Sam<strong>en</strong> aanpakk<strong>en</strong>’<br />
Ouders gaan aan de hand van e<strong>en</strong> t<strong>en</strong>toonstelling met<br />
elkaar in gesprek over wat zij belangrijk <strong>en</strong> moeilijk vind<strong>en</strong><br />
bij het opvoed<strong>en</strong> van hun kinder<strong>en</strong>. e<strong>en</strong> getrainde<br />
<strong>vrijwillige</strong>r begeleidt het gesprek.<br />
RESULTaTEN in totaal zijn er ongeveer 90 t<strong>en</strong>toonstelling<strong>en</strong><br />
georganiseerd. De t<strong>en</strong>toonstelling is uitgebreid om beter aan<br />
foto Mieke Schlaman<br />
Mamma weet alles<br />
Mamma weet alles biedt ouders e<strong>en</strong> netwerk om ervaring<strong>en</strong><br />
uit te wissel<strong>en</strong> <strong>en</strong> elkaar te help<strong>en</strong> bij vrag<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
problem<strong>en</strong> bij puberopvoeding.<br />
RESULTaTEN er zijn 58 themabije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> georganiseerd. De<br />
opkomst varieerde van twee tot tweehonderd ouders. Vanuit<br />
foto ries van w<strong>en</strong>del de joode<br />
te sluit<strong>en</strong> bij autochtone doelgroep<strong>en</strong> <strong>en</strong> in vijf geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
uitgerold. De opgedane ervaring<strong>en</strong> <strong>en</strong> ontwikkeling<strong>en</strong><br />
vorm<strong>en</strong> e<strong>en</strong> toolkit die online beschikbaar komt.<br />
WaaR? Almere, Amsterdam, D<strong>en</strong> Haag, weert <strong>en</strong> Zoetermeer.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> Cjg’s .<br />
hOE vERdER? in de nu reeds actieve geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gaat het project<br />
<strong>door</strong>, daarnaast wordt het in sam<strong>en</strong>werking met ‘Mamma<br />
weet alles’ in andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> Cjg’s uitgerold.<br />
Projectleiding: radarAdvies <strong>en</strong> Stichting MOOi D<strong>en</strong> Haag<br />
www.opvoed<strong>en</strong>sam<strong>en</strong>aanpakk<strong>en</strong>.nl<br />
de bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> zijn meer dan twintig netwerk<strong>en</strong> van<br />
ouders met pubers opgericht. Voor deze netwerk<strong>en</strong> is<br />
e<strong>en</strong> toolkit ontwikkeld die onder Cjg’s/geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> wordt<br />
verspreid. Zo ontstaat e<strong>en</strong> verbinding tuss<strong>en</strong> de netwerk<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> het Cjg <strong>en</strong> wet<strong>en</strong> ouders waar ze zo nodig met vrag<strong>en</strong><br />
terecht kunn<strong>en</strong>.<br />
WaaR? in meer dan 50 Cjg’s verspreid over Nederland.<br />
vOOR WIE? Cjg’s <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? Sam<strong>en</strong>werking met geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> Cjg’s blijft<br />
<strong>door</strong>gaan. er is in sam<strong>en</strong>werking met ‘Opvoed<strong>en</strong> Sam<strong>en</strong><br />
Aanpakk<strong>en</strong>’ e<strong>en</strong> gecombineerd aanbod ontwikkeld.<br />
Projectleiding: Mamma weet alles.<br />
www.mammaweetalles.nl<br />
VRIJWILLIGE INzet 39
uddyproject bijdehand<br />
Kinder<strong>en</strong> van 9 tot 12 jaar die opgroei<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> achterstandssituatie<br />
word<strong>en</strong> ‘bij de hand g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>’ <strong>door</strong><br />
stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Sam<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> ze e<strong>en</strong> ontdekkingsreis <strong>door</strong><br />
de eig<strong>en</strong> leefomgeving <strong>en</strong> stad.<br />
RESULTaTEN Verdeeld over vier sted<strong>en</strong> zijn meer dan neg<strong>en</strong>tig<br />
buddytraject<strong>en</strong> gestart <strong>en</strong> acht buddyoverstijg<strong>en</strong>de wijkactiviteit<strong>en</strong><br />
georganiseerd. Binn<strong>en</strong> het project is in sam<strong>en</strong>spel<br />
met welzijnsorganisaties <strong>en</strong> het onderwijs e<strong>en</strong><br />
methodiek ontwikkeld, die h<strong>en</strong> maar ook andere organisaties<br />
in staat stelt het project zelfstandig over te nem<strong>en</strong>.<br />
WaaR? Amersfoort, Amsterdam, Nijmeg<strong>en</strong> <strong>en</strong> utrecht.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, welzijnsorganisaties <strong>en</strong> het onderwijs.<br />
hOE vERdER? De directe sam<strong>en</strong>werkingspartners nem<strong>en</strong> het<br />
buddyproject Bijdehand over of zijn dit van plan. Ook andere<br />
partij<strong>en</strong> ton<strong>en</strong> interesse. Njr zal zich inspann<strong>en</strong> <strong>voor</strong> het<br />
verspreid<strong>en</strong> van de Bijdehand methodiek.<br />
Projectleiding: Njr<br />
www.njr.nl/bijdehand<br />
40 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto Bert Spiertz/Hollandse Hoogte
VRIJWILLIGE INzet 41
UITgesprok<strong>en</strong><br />
42 VRIJWILLIGE INzet
Tekst gonny t<strong>en</strong> Haaft. foto’s Sietske raaijmakers.<br />
De PeDAgOgiSCHe<br />
ciViL Society<br />
iS VOlKOMeN<br />
VANZeLfSPRekeNd<br />
iN HeT ADVieS ‘InVEstEREn Rondom kIndEREn’ iNTrODuCeerDeN<br />
De rAAD VOOr MAATSCHAPPelijKe ONTwiKKeliNg eN De rAAD<br />
VOOr De VOlKSgeZONDHeiD eN ZOrg Drie jAAr geleDeN HeT<br />
CONCePT VAN De PeDAgOgiSCHe CiVil SOCieTy. iNMiDDelS iS DiT<br />
eeN Heel gewOON BegriP, CONSTATereN rMO-leDeN MiCHA De<br />
wiNTer eN luCAS MeijS. DiT ADVieS VOrMDe eeN BelANgrijKe<br />
BASiS VOOr HeT PrOgrAMMA Vrijwillige iNZeT VOOr eN<br />
DOOr jeugD eN geZiN VAN ZONMw. iN eeN geSPreK BeVrAgeN<br />
De Twee HOOglerAreN elKAAr: wAT iS er BereiKT? wAT MOeT<br />
er NOg geBeureN?<br />
VRIJWILLIGE INzet 43
Beroepskracht<strong>en</strong> zijn<br />
nodig <strong>voor</strong> organisatorische<br />
continuïteit.<br />
Micha de Winter: ‘Ons gedachtegoed is in<br />
hele korte tijd geme<strong>en</strong>goed geword<strong>en</strong>.<br />
Dat is <strong>voor</strong> mij de grootste verrassing.<br />
To<strong>en</strong> we drie jaar geled<strong>en</strong> de begripp<strong>en</strong><br />
eig<strong>en</strong> kracht <strong>en</strong> burgerschap in het RMO/<br />
RVZ-advies introduceerd<strong>en</strong>, keek iedere<strong>en</strong><br />
ons glazig aan. Nu hoor ik deze woord<strong>en</strong> in<br />
elke geme<strong>en</strong>te vall<strong>en</strong>. De staatssecretaris,<br />
ambt<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> <strong>en</strong> professionals prat<strong>en</strong> over<br />
de pedagogische civil society alsof het de<br />
gewoonste zaak van de wereld is. Ik vind dit<br />
het mooiste wat er kon gebeur<strong>en</strong>. En jij?’<br />
Lucas Meijs: ‘Ik deel je <strong>en</strong>thousiasme,<br />
maar ik b<strong>en</strong> ook geschrokk<strong>en</strong>. De<br />
afstand tuss<strong>en</strong> beroepskracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
is veel groter dan ik had gedacht.<br />
Beroepskracht<strong>en</strong> in de <strong>jeugd</strong>zorg do<strong>en</strong><br />
de <strong>inzet</strong> van sport- <strong>en</strong> scoutingver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong><br />
nog regelmatig af als iets knulligs,<br />
iets onb<strong>en</strong>ulligs zelfs. Ze do<strong>en</strong> alsof er nog<br />
nooit <strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong> is geweest. Beroepskracht<strong>en</strong><br />
vrag<strong>en</strong> mij wel e<strong>en</strong>s om advies als<br />
zij met e<strong>en</strong> sportver<strong>en</strong>iging will<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong>.<br />
Als ik dan <strong>voor</strong>stel om e<strong>en</strong> activiteit<br />
niet op dinsdag maar op zaterdag te<br />
organiser<strong>en</strong>, zie ik de paniek in hun og<strong>en</strong>.’<br />
44 VRIJWILLIGE INzet<br />
Micha de Winter: ‘Jij kijkt vanuit het <strong>vrijwillige</strong>rswerk.<br />
Dus ik begrijp je schrik.<br />
Maar ik begon <strong>voor</strong>al vanuit het perspectief<br />
van de professionals, dat is e<strong>en</strong> heel andere<br />
invalshoek. To<strong>en</strong> ze mij zo’n vier jaar<br />
geled<strong>en</strong> vroeg<strong>en</strong> over het <strong>jeugd</strong>beleid mee<br />
te d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>, ging het daar alle<strong>en</strong> maar over<br />
knell<strong>en</strong>de wachtlijst<strong>en</strong>, kinder<strong>en</strong> met e<strong>en</strong><br />
rugzak <strong>en</strong> effectieve interv<strong>en</strong>ties die uitkomst<br />
moest<strong>en</strong> bied<strong>en</strong>. Minister Rouvoet<br />
moest elke keer weer bij de Tweede Kamer<br />
op het matje kom<strong>en</strong> omdat de wachtlijst<strong>en</strong><br />
ondanks de financiële injecties gegroeid<br />
war<strong>en</strong>. Het antwoord was steeds: effectievere<br />
<strong>en</strong> efficiëntere <strong>jeugd</strong>zorg, maar dat<br />
blijkt e<strong>en</strong> te beperkte blik. En nu prat<strong>en</strong> we<br />
dagelijks over de pedagogische civil society<br />
<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> volkom<strong>en</strong> vanzelfsprek<strong>en</strong>d<br />
concept. Ik vind dit e<strong>en</strong> metamorfose<br />
die ongelooflijk snel is gegaan. Dat moet je<br />
toch herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>?’<br />
Lucas Meijs: ‘Ja, maar mijn verbazing<br />
bleef. Ik was ook geschokt <strong>door</strong> de eerste<br />
zinn<strong>en</strong> uit het programma Vrijwillige Inzet<br />
van ZonMw: “Hoe gaan de CJG’s <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
van <strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong> gebruik
mak<strong>en</strong>?”, las ik daar. Volg<strong>en</strong>s mij moet <strong>vrijwillige</strong><br />
<strong>inzet</strong> juist het startpunt zijn. Dus<br />
er had moet<strong>en</strong> staan: “Hoe mak<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
goed gebruik van de <strong>inzet</strong> <strong>en</strong> mogelijkhed<strong>en</strong><br />
van beroepskracht<strong>en</strong>?” Ik betreur<br />
dat nog steeds.’<br />
Micha de Winter: ‘Het zou best kunn<strong>en</strong> dat<br />
dit mijn formulering was. Terugblikk<strong>en</strong>d<br />
snap ik wat je bedoelt, maar in<br />
de context van to<strong>en</strong> was het e<strong>en</strong> volstrekt<br />
logische zin. Het was namelijk de tijd dat<br />
ambt<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> concreet invulling moest<strong>en</strong><br />
gev<strong>en</strong> aan de vorm <strong>en</strong> tak<strong>en</strong> van de CJG’s.<br />
Wij war<strong>en</strong> b<strong>en</strong>auwd dat dit e<strong>en</strong> nieuw soort<br />
bureaus <strong>jeugd</strong>zorg op wijkniveau zoud<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong>. Alles wat eerder misging, zou zich<br />
dan herhal<strong>en</strong>. Wij vond<strong>en</strong> dat het CJG iets<br />
fundam<strong>en</strong>teel anders zou moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>:<br />
ons startpunt was dus e<strong>en</strong> CJG dat met die<br />
<strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong> verbinding moest gaan<br />
mak<strong>en</strong>.’<br />
Lucas Meijs: ‘Die verbinding is nog steeds<br />
e<strong>en</strong> stevige uitdaging. Beroepskracht<strong>en</strong><br />
lijk<strong>en</strong> de wereld van de ‘gewone’ <strong>vrijwillige</strong><br />
<strong>inzet</strong> niet e<strong>en</strong>s te k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, laat staan van<br />
de wat meer specifieke vorm<strong>en</strong> van deze<br />
<strong>inzet</strong> in de project<strong>en</strong> die van ZonMw subsidie<br />
kreg<strong>en</strong>. Hoe kan je e<strong>en</strong> beroepskracht<br />
zijn in het veld van opvoed<strong>en</strong> <strong>en</strong> opgroei<strong>en</strong><br />
als je ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel besef hebt van wat er bij de<br />
sport- <strong>en</strong> scoutingver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> gebeurt?’<br />
Micha de Winter: ‘E<strong>en</strong> beroepskracht ziet<br />
zichzelf als iemand die helpt bij opvoedingsproblem<strong>en</strong>.<br />
Niet als iemand<br />
die bij de opvoeding betrokk<strong>en</strong> is. Lange<br />
tijd kwam het begrip <strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong> in hun<br />
vocabulaire niet e<strong>en</strong>s <strong>voor</strong>, als beroepskracht<br />
word je immers opgeleid om zelf<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> te help<strong>en</strong>. Dát is hun id<strong>en</strong>titeit, e<strong>en</strong><br />
soort klinische id<strong>en</strong>titeit, zoals die van e<strong>en</strong><br />
arts of psycholoog. Gelukkig is dat nu veranderd,<br />
maar <strong>voor</strong> sommige professionals<br />
gaat die omw<strong>en</strong>teling misschi<strong>en</strong> wat snel.<br />
Dit kan handelingsverleg<strong>en</strong>heid oproep<strong>en</strong>:<br />
de beroepskracht weet niet meer wat er van<br />
hem wordt verwacht <strong>en</strong> vindt het moeilijk<br />
zijn functie in te vull<strong>en</strong>.’<br />
Lucas Meijs: ‘Beroepskracht<strong>en</strong> moet<strong>en</strong><br />
ler<strong>en</strong> hoe ze met <strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong><br />
moet<strong>en</strong> omgaan. Dat wordt de volg<strong>en</strong>-<br />
VRIJWILLIGE INzet 45
de stap. Hun houding is nog steeds: “<strong>vrijwillige</strong>rs,<br />
die kom<strong>en</strong>, die zijn er, punt.’’ Terwijl<br />
ze zich niet afvrag<strong>en</strong> wat dat <strong>voor</strong> hun<br />
eig<strong>en</strong> functioner<strong>en</strong> betek<strong>en</strong>t, wat zij <strong>voor</strong><br />
<strong>vrijwillige</strong>rs kunn<strong>en</strong> do<strong>en</strong>, hoe zij h<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
faciliter<strong>en</strong> <strong>en</strong> zo lang mogelijk kunn<strong>en</strong><br />
vasthoud<strong>en</strong>. Ik vind het opvall<strong>en</strong>d dat veel<br />
project<strong>en</strong> die uit het programma Vrijwillige<br />
Inzet subsidie kreg<strong>en</strong>, relatief weinig van de<br />
kracht van bestaande ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> gebruik<br />
mak<strong>en</strong>. Ik zie weinig echte zelfhulpproject<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> als ze er al zijn, zijn ze nog steeds<br />
geformuleerd vanuit de beroepskracht die<br />
iets rond zelfhulp start.’<br />
Micha de Winter: ‘Maar pas nu we er woord<strong>en</strong><br />
<strong>voor</strong> gevond<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>, zijn<br />
we deze eig<strong>en</strong> initiatiev<strong>en</strong> gaan<br />
zi<strong>en</strong>. Ik vind dat heel frappant. Zo heeft<br />
e<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t in opdracht van de GG&GD<br />
Utrecht uitgezocht waarom de belangstelling<br />
van allochton<strong>en</strong> <strong>voor</strong> opvoedcursuss<strong>en</strong><br />
zo terugloopt. De stud<strong>en</strong>t ontdekte – met<br />
de nadruk op ontdekte – dat er al minst<strong>en</strong>s<br />
honderd spontane groepjes van allochtone<br />
ouders zijn die allerlei opvoedkwesties met<br />
elkaar besprek<strong>en</strong>. Nu het<strong>en</strong> die groepjes<br />
46 VRIJWILLIGE INzet<br />
ine<strong>en</strong>s “informele opvoedondersteuning”<br />
of “opvoedondersteuning in eig<strong>en</strong> beheer”,<br />
terwijl er eerder niemand in geïnteresseerd<br />
was. D<strong>en</strong>k jij ook niet dat we <strong>door</strong> ons nieuwe<br />
begripp<strong>en</strong>kader deze initiatiev<strong>en</strong> beter<br />
zijn gaan zi<strong>en</strong>?’<br />
Lucas Meijs: ‘Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> wet<strong>en</strong> we nu<br />
veel beter hoe ingewikkeld <strong>vrijwillige</strong><br />
<strong>inzet</strong> is. Door alle project<strong>en</strong> g<strong>en</strong>erer<strong>en</strong><br />
we veel meer k<strong>en</strong>nis over de afstemming<br />
tuss<strong>en</strong> formele <strong>en</strong> informele zorg. Zo<br />
moet er bij sam<strong>en</strong>werking tuss<strong>en</strong> beroepskracht<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs veel beter word<strong>en</strong><br />
nagedacht over de aard van het project <strong>en</strong><br />
de bijbehor<strong>en</strong>de activiteit<strong>en</strong>. Voorhe<strong>en</strong> was<br />
het “er is zoveel geld, dus dan is er dertig<br />
uur <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> beroepskracht, <strong>en</strong> de rest dan<br />
maar met <strong>vrijwillige</strong>rs’’. Nu wet<strong>en</strong> we dat<br />
de inhoud <strong>voor</strong>op moet staan, wat tot e<strong>en</strong><br />
andere verdeling van ur<strong>en</strong> <strong>en</strong> werk moet<br />
leid<strong>en</strong>. Dat vergt e<strong>en</strong> andere manier van<br />
d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. Vanuit het <strong>jeugd</strong>beleid zal je dat<br />
herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>?’<br />
Micha de Winter: ‘Dat anders d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> gaat<br />
ook niet vanzelf. Ik sprak bij<strong>voor</strong>beeld
Lucas Meijs is bijzonder hoogleraar<br />
strategische filantropie aan<br />
de rotterdam School of Managem<strong>en</strong>t,<br />
erasmus universiteit/erasmus<br />
C<strong>en</strong>tre for Strategic Philanthropy.<br />
Hij onderzoekt tr<strong>en</strong>ds in het <strong>vrijwillige</strong>rswerk,<br />
<strong>vrijwillige</strong>rsmanagem<strong>en</strong>t,<br />
maatschappelijk betrokk<strong>en</strong> ondernem<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> het ontwikkel<strong>en</strong> van de<br />
Civil Society. Hij is tev<strong>en</strong>s lid van<br />
de raad <strong>voor</strong> Maatschappelijke<br />
Ontwikkeling <strong>en</strong> lid van de ZonMwprogrammacommissie<br />
Vrijwillige<br />
<strong>inzet</strong>.<br />
VRIJWILLIGE INzet 47
Het RMo/RVZ-AdVieS ‘iNVeSteReN RoNdoM kiNdeReN’<br />
‘Twee is te weinig’, zegt Marcus, de jonge hoofdpersoon in de roman ‘About a<br />
boy’ van Nick Hornby. Hij leeft alle<strong>en</strong> met zijn moeder, die soms t<strong>en</strong> prooi valt<br />
aan depressies, <strong>en</strong> is zich bewust van zijn eig<strong>en</strong> kwetsbaarheid in die wankele<br />
situatie. gelukkig heeft hij er aan het einde van het boek <strong>voor</strong> gezorgd dat er e<strong>en</strong><br />
heel netwerk van vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> <strong>en</strong> familie is ontstaan.<br />
Met dit verhaal wild<strong>en</strong> de raad <strong>voor</strong> Maatschappelijke Ontwikkeling (rMO) <strong>en</strong> de<br />
raad <strong>voor</strong> de Volksgezondheid <strong>en</strong> Zorg drie jaar geled<strong>en</strong> <strong>voor</strong>al prikkel<strong>en</strong>. in haar<br />
advies ‘invester<strong>en</strong> rondom kinder<strong>en</strong>’ gebruikte zij deze roman om te illustrer<strong>en</strong><br />
dat zulke netwerk<strong>en</strong> in de huidige sam<strong>en</strong>leving vaak ontbrek<strong>en</strong>. ‘familie <strong>en</strong> vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
won<strong>en</strong> niet langer op loop- <strong>en</strong> fietsafstand, bur<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> elkaar vaak nauwelijks<br />
<strong>en</strong> indi<strong>en</strong> er hulp nodig is, wordt deze op commerciële basis ingehuurd.’<br />
Volg<strong>en</strong>s de rMO zijn sociale netwerk<strong>en</strong> juist nodig om e<strong>en</strong> gunstig opgroeiklimaat<br />
te creër<strong>en</strong>. Deze visie betek<strong>en</strong>de e<strong>en</strong> belangrijke wijziging in het <strong>jeugd</strong>-<br />
<strong>en</strong> <strong>gezin</strong>sbeleid, waarin <strong>voor</strong>al veel aandacht was <strong>voor</strong> effectieve interv<strong>en</strong>ties,<br />
monitoring <strong>en</strong> vroegsignalering. Volg<strong>en</strong>s de rMO draai<strong>en</strong> we ons daarmee vast<br />
in e<strong>en</strong> klem. ‘Hoe individueler wij gaan lev<strong>en</strong>, hoe dichter de overheid onze persoonlijke<br />
lev<strong>en</strong>ssfeer zal nader<strong>en</strong>, om zo <strong>voor</strong> het gebrek aan steun in onze sociale<br />
omgeving te comp<strong>en</strong>ser<strong>en</strong>’. Maar die comp<strong>en</strong>satie zal altijd heel gebrekkig zijn,<br />
omdat de overheid e<strong>en</strong> ondersteun<strong>en</strong>de sociale omgeving bestaande uit familie,<br />
vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> <strong>en</strong> bur<strong>en</strong> nu e<strong>en</strong>maal niet kan vervang<strong>en</strong>.<br />
in plaats daarvan pleitte de rMO er<strong>voor</strong> om meer de kracht van de sociale omgeving<br />
als uitgangspunt te nem<strong>en</strong>. inmiddels is het ruim drie jaar later <strong>en</strong> blijkt deze<br />
visie goed geland. Beleidsmakers, politici, instelling<strong>en</strong>, professionals, ouder- <strong>en</strong><br />
<strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties <strong>en</strong> doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> lat<strong>en</strong> zich er<strong>door</strong> inspirer<strong>en</strong> <strong>en</strong> bordur<strong>en</strong> er<br />
zelf op <strong>door</strong>.<br />
48 VRIJWILLIGE INzet
met gedrev<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong>werkers die in middelgrote<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> basketbaltoernooi<strong>en</strong><br />
<strong>voor</strong> jonger<strong>en</strong> organiser<strong>en</strong>. Naar hun zegg<strong>en</strong><br />
do<strong>en</strong> ze dit omdat deze jonger<strong>en</strong> niet<br />
<strong>door</strong> ‘gewone’ ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> geaccepteerd<br />
word<strong>en</strong>. Maar moet<strong>en</strong> deze ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong><br />
dat zelf niet met deze jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun<br />
ouders gaan oppakk<strong>en</strong>? Welzijnswerkers<br />
moet<strong>en</strong> daarbij behulpzaam zijn, maar<br />
<strong>voor</strong>al niet de rol van de civil society gaan<br />
overnem<strong>en</strong>. Vanuit het perspectief van de<br />
civil society moet je dit oploss<strong>en</strong> <strong>door</strong> deze<br />
jonger<strong>en</strong> met die plaatselijke ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong><br />
in contact te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Maar die notie is nog<br />
lang niet bij alle beroeps-kracht<strong>en</strong> <strong>door</strong>gedrong<strong>en</strong>.’<br />
Lucas Meijs: ‘Vaak zie ik bij zulke <strong>voor</strong>beeld<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> wankel ev<strong>en</strong>wicht.<br />
K<strong>en</strong> je de campagne whoZnext? Deze had<br />
<strong>en</strong> heeft expliciet als doel dat jonger<strong>en</strong> zelf<br />
meehelp<strong>en</strong> om hun eig<strong>en</strong> sportactiviteit<strong>en</strong><br />
te organiser<strong>en</strong>. Dat was niet alle<strong>en</strong> bij<br />
havo- <strong>en</strong> vwo-leerling<strong>en</strong> e<strong>en</strong> groot succes,<br />
maar ook op het vmbo, zeker de basketbal-<br />
veldjes. Dat liep al snel zo goed, dat diverse<br />
wethouders <strong>en</strong> journalist<strong>en</strong> er aandacht<br />
aan wild<strong>en</strong> bested<strong>en</strong>. Ine<strong>en</strong>s mocht er niks<br />
meer mis gaan! Binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> paar maand<strong>en</strong><br />
zorgd<strong>en</strong> de begeleiders er<strong>voor</strong> dat de bord<strong>en</strong><br />
op de sportveldjes recht hing<strong>en</strong>, dat de<br />
jong<strong>en</strong>s schone hesjes aan hadd<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat<br />
alles er netjes uit zag. Weg was het charmante<br />
beeld van de actieve jonger<strong>en</strong> die<br />
alles zelf <strong>voor</strong>bereid<strong>en</strong>, ook al was het dan<br />
schots <strong>en</strong> scheef. Ook bij deze initiatiev<strong>en</strong><br />
ging het helaas minder over de vraag of de<br />
leerling<strong>en</strong> het zelf georganiseerd hadd<strong>en</strong>,<br />
maar of alles er goed uitzag.’<br />
Micha de Winter: ‘Dat zelf organiser<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> verantwoordelijkheid drag<strong>en</strong><br />
vind ik heel belangrijk. Deze jonger<strong>en</strong><br />
moet<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> zulke activiteit<strong>en</strong> te<br />
organiser<strong>en</strong> <strong>en</strong> daar mede-eig<strong>en</strong>aar van<br />
word<strong>en</strong>. Ook in e<strong>en</strong> dictatuur kunn<strong>en</strong> jong<strong>en</strong>s<br />
goed ler<strong>en</strong> sport<strong>en</strong>, maar in e<strong>en</strong> op<strong>en</strong><br />
sam<strong>en</strong>leving moet je <strong>voor</strong>al ler<strong>en</strong> lev<strong>en</strong>.’<br />
Lucas Meijs: ‘Het wordt spann<strong>en</strong>d of<br />
zulke gesubsidieerde project<strong>en</strong> op<br />
eig<strong>en</strong> b<strong>en</strong><strong>en</strong> verder kunn<strong>en</strong>. Ook bij<br />
al die Cruijff- <strong>en</strong> Krajicekveldjes b<strong>en</strong> ik daar<br />
heel b<strong>en</strong>ieuwd naar. Kunn<strong>en</strong> de beroeps-<br />
VRIJWILLIGE INzet 49
kracht<strong>en</strong> er uit weg? Zal het ze lukk<strong>en</strong> om<br />
het eig<strong>en</strong>aarschap over te drag<strong>en</strong> aan de<br />
geme<strong>en</strong>schap die er gebruik van maakt,<br />
kunn<strong>en</strong> ze dit eig<strong>en</strong>aarschap ook bij de<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zelf ontwikkel<strong>en</strong>? Beroepskracht<strong>en</strong><br />
zijn nodig <strong>voor</strong> organisatorische continuïteit,<br />
dat is de belangrijkste <strong>voor</strong>waarde om<br />
e<strong>en</strong> initiatief op lange termijn draai<strong>en</strong>de te<br />
houd<strong>en</strong>. Wat d<strong>en</strong>k jij, wat kunn<strong>en</strong> we de kom<strong>en</strong>de<br />
jar<strong>en</strong> verwacht<strong>en</strong>?’<br />
Micha de Winter: ‘De toekomst ziet er niet<br />
rooskleurig uit. Er wordt flink bezuinigd<br />
<strong>en</strong> diverse wett<strong>en</strong> <strong>en</strong> verandering<strong>en</strong><br />
zull<strong>en</strong> grote gevolg<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> <strong>voor</strong><br />
het <strong>jeugd</strong>domein. D<strong>en</strong>k aan de invoering<br />
van e<strong>en</strong> nieuw <strong>jeugd</strong>stelsel, het pass<strong>en</strong>d<br />
onderwijs, welzijn nieuwe stijl <strong>en</strong> aanpassing<strong>en</strong><br />
binn<strong>en</strong> de Wmo. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> vrees<br />
ik dat Nederland de kant van de big society<br />
opgaat, zoals in Engeland al gebeurt.<br />
De Engelse premier Cameron wil de lokale<br />
geme<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> meer macht gev<strong>en</strong>, maar<br />
in de praktijk betek<strong>en</strong>t dit dat de landelijke<br />
overheid haar problem<strong>en</strong> over de schutting<br />
gooit <strong>en</strong> bij de sam<strong>en</strong>leving neerlegt.<br />
Je kunt niet zomaar zegg<strong>en</strong> “burgers, doe<br />
50 VRIJWILLIGE INzet<br />
het nu maar zelf”, <strong>voor</strong>al niet teg<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
met weinig sociaal kapitaal. Het concept<br />
van burgerschap moet je <strong>voor</strong>tdur<strong>en</strong>d<br />
koester<strong>en</strong> <strong>en</strong> cultiver<strong>en</strong> – dat vergt e<strong>en</strong> ander<br />
soort professional, die vaak eerst nog<br />
opgeleid moet word<strong>en</strong>.’<br />
Lucas Meijs: ‘We zull<strong>en</strong> aanjagers nodig<br />
hebb<strong>en</strong>. Dat blijkt ook uit e<strong>en</strong> onderzoek<br />
naar spontane burgerschapsinitiatiev<strong>en</strong><br />
van Eveline Tonk<strong>en</strong>s, hoogleraar actief<br />
burgerschap. Bijna alle initiatiev<strong>en</strong> die ze<br />
onderzocht, zijn minder spontaan dan gedacht<br />
– vrijwel altijd was er e<strong>en</strong> beroepskracht<br />
als drijv<strong>en</strong>de kracht bij betrokk<strong>en</strong>.<br />
De gedachte dat de bevrijde burger zelf<br />
actie onderneemt als hij dat nodig of zinvol<br />
vindt, is naïef. Overig<strong>en</strong>s hebb<strong>en</strong> we naast<br />
de aanjag<strong>en</strong>de machers – de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met<br />
ideeën – ook schmoozers nodig. Dit zijn<br />
dan de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die de formele of informele<br />
verband<strong>en</strong> onderhoud<strong>en</strong> met de plaats of<br />
persoon waar de ideeën neergelegd kunn<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong>.’<br />
Micha de Winter: ‘Maar juist als het om<br />
opvoedkwesties gaat, is er nog e<strong>en</strong>
Micha de Winter is faculteitshoogleraar<br />
maatschappelijke opvoedingsvraagstukk<strong>en</strong><br />
aan de universiteit<br />
utrecht, <strong>en</strong> onder meer lid van de<br />
raad <strong>voor</strong> Maatschappelijke Ontwikkeling.<br />
Zijn laatst versch<strong>en</strong><strong>en</strong> boek<br />
is Verbeter de wereld, begin bij de<br />
opvoeding (SwP, 2011).<br />
VRIJWILLIGE INzet 51
ehoorlijk taboe. Lang niet iedere<strong>en</strong><br />
gaat het uit zichzelf over allerlei<br />
opvoedingsgedoe hebb<strong>en</strong>. Soms gaan<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> er wel spontaan met ander<strong>en</strong> over<br />
prat<strong>en</strong>, maar het dominante patroon is<br />
toch dat we opvoeding als ons privéproject<br />
beschouw<strong>en</strong>.’<br />
Lucas Meijs: ‘Informele initiatiev<strong>en</strong><br />
blijv<strong>en</strong> inderdaad niet automatisch<br />
bij elkaar. Daar heb je vastigheid<br />
<strong>voor</strong> nodig <strong>en</strong> die kan er op twee manier<strong>en</strong><br />
kom<strong>en</strong>. De eerste manier is <strong>door</strong> structuur,<br />
zoals bij de Anonieme Alcoholist<strong>en</strong>, die<br />
wekelijks in groepjes volg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> vast format<br />
bij elkaar kom<strong>en</strong>. De tweede manier<br />
is continuïteit: iemand die het blijft organiser<strong>en</strong>,<br />
ook het jaar daarna. Daarnaast,<br />
dus naast die vastigheid, is het van belang<br />
dat de “afstand” tuss<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> niet te<br />
groot is. Als m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zich in elkaar herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>,<br />
is er meer vertrouw<strong>en</strong>. Noem het de<br />
sfeer van ‘osm’, ons soort m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>: als die er<br />
is, dán vraag je elkaar om te help<strong>en</strong>.’<br />
Micha de Winter: ‘Sociale cohesie is dus<br />
belangrijk. Want je hebt het nu, als ik<br />
52 VRIJWILLIGE INzet<br />
in term<strong>en</strong> van de Amerikaanse socioloog<br />
Putnam spreek, over bonding: de binding<strong>en</strong><br />
tuss<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van de eig<strong>en</strong> sociale<br />
groep. Maar hoe zit het dan met bridging,<br />
de initiatiev<strong>en</strong> die bedoeld zijn om brugg<strong>en</strong><br />
met m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> buit<strong>en</strong> die eig<strong>en</strong> sociale groep<br />
te slaan? Ik was laatst in de Rotterdamse<br />
wijk Feij<strong>en</strong>oord <strong>en</strong> zag dat het nauwelijks<br />
lukt om die verbinding<strong>en</strong> te mak<strong>en</strong>: er<br />
ligt letterlijk e<strong>en</strong> brug tuss<strong>en</strong> de <strong>en</strong>e <strong>en</strong> de<br />
andere wijk waar m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> niet overhe<strong>en</strong><br />
kom<strong>en</strong>.’<br />
Lucas Meijs: ‘Bridiging is inderdaad<br />
moeilijk. Ook ik heb dat in Rotterdam<br />
gezi<strong>en</strong>. De hockeyclub uit Kraling<strong>en</strong><br />
probeert met speciale project<strong>en</strong> in<br />
Feij<strong>en</strong>oord om kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> ouders <strong>voor</strong><br />
hockey te interesser<strong>en</strong>. Bij de kinder<strong>en</strong> lukt<br />
dit goed, maar vervolg<strong>en</strong>s blijkt het lastig<br />
om de organisatie ervan over te drag<strong>en</strong> aan<br />
ouders. Hier wet<strong>en</strong> we nog onvoldo<strong>en</strong>de<br />
van. De bezuiniging<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> daar nu bij.<br />
Ik vrees dat veel geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met goedlop<strong>en</strong>de<br />
project<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> stopp<strong>en</strong>. Mede<br />
<strong>door</strong> alle hervorming<strong>en</strong>, is er veel onzekerheid.<br />
We hebb<strong>en</strong> nu veel k<strong>en</strong>nis opgedaan
in e<strong>en</strong> op<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>leving<br />
moet je <strong>voor</strong>al ler<strong>en</strong> lev<strong>en</strong>.<br />
<strong>en</strong> praktijk<strong>voor</strong>beeld<strong>en</strong> verzameld, maar<br />
dat betek<strong>en</strong>t niet dat we achterover kunn<strong>en</strong><br />
leun<strong>en</strong>.’<br />
Micha de Winter: ‘Veel geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> beschouw<strong>en</strong><br />
dit ‘welzijnswerk’ als<br />
luxe. Ze zull<strong>en</strong> er daarom mee stopp<strong>en</strong>,<br />
maar ik <strong>voor</strong>spel dat ze daarop terugkom<strong>en</strong>.<br />
Over e<strong>en</strong> paar jaar zull<strong>en</strong> ze inzi<strong>en</strong> dat<br />
ze de prijs betal<strong>en</strong>: meer <strong>jeugd</strong>criminaliteit,<br />
hangjonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> overlast.’<br />
Lucas Meijs: ‘Juist in achterstandswijk<strong>en</strong><br />
zijn duurzame, sociale investering<strong>en</strong><br />
nodig. Het zou zonde zijn als er niet<br />
meer geïnvesteerd wordt <strong>en</strong> als de huidige<br />
experim<strong>en</strong>t<strong>en</strong> stopp<strong>en</strong>. Het is ge<strong>en</strong> gelop<strong>en</strong><br />
race.’<br />
Micha de Winter: ‘Ook in de project<strong>en</strong> die<br />
wij in Allemaal Opvoeders onderzoek<strong>en</strong>,<br />
b<strong>en</strong> ik b<strong>en</strong>ieuwd hoe het verder<br />
gaat. Neem het <strong>voor</strong>beeld van het CJG in<br />
het Groningse Beijum. Daar is e<strong>en</strong> huiskamer<br />
waar ouders met elkaar over hun kinder<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> opvoed<strong>en</strong> <strong>en</strong> opgroei<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
prat<strong>en</strong>. De ouders do<strong>en</strong> hier veel zelf, sa-<br />
m<strong>en</strong> met <strong>en</strong>kele <strong>vrijwillige</strong>rs. De beroepskracht<br />
van het CJG, Evali<strong>en</strong> Verschur<strong>en</strong>,<br />
is alle<strong>en</strong> maar ondersteun<strong>en</strong>d. Staatssecretaris<br />
Van Veldhuijz<strong>en</strong> van Zant<strong>en</strong> was<br />
hiervan erg onder de indruk <strong>en</strong> spreekt<br />
sindsdi<strong>en</strong> van Evali<strong>en</strong>-achtige constructies.<br />
Terecht, want het is e<strong>en</strong> mooi project, dat<br />
pas <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> wordt “aangejaagd” <strong>en</strong> al<br />
veel good practices heeft opgeleverd. Maar<br />
wat gebeurt er als alle <strong>en</strong>ergie die zij erin<br />
stopt, later weer ophoudt? Dat is e<strong>en</strong> moeilijk<br />
dilemma: we moet<strong>en</strong> niet te makkelijk<br />
d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> dat we er met zo’n korte aanjaagtermijn<br />
zijn, maar we kunn<strong>en</strong> ook niet eeuwig<br />
<strong>vrijwillige</strong>rsproject<strong>en</strong> subsidiër<strong>en</strong>.’<br />
VRIJWILLIGE INzet 53
de NUTTIg INzet uit van INzet<br />
Over werv<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
vasthoud<strong>en</strong> van<br />
<strong>vrijwillige</strong>rs<br />
De iDeAle MATCH TuSSeN eeN Vrijwilliger eN VrijwilligerS-<br />
werK VOlDOeT AAN Drie CriTeriA: De Vrijwilliger iS BereiD,<br />
BeSCHiKBAAr eN BeKwAAM. OfTewel: De Vrijwilliger MOeT er<br />
ZiN iN HeBBeN eN MOeT OVer VOlDOeNDe TijD eN CAPACiTeiTeN<br />
BeSCHiKKeN. PrOBleMeN ONTSTAAN VAAK DOOrDAT MeNSeN<br />
NieT Of Te weiNig AAN ééN VAN DeZe Drie CriTeriA VOlDOeN.<br />
54 VRIJWILLIGE INzet<br />
Bronn<strong>en</strong>: artikel<strong>en</strong> in iNZeT over onderzoek <strong>door</strong> Adviesbureau<br />
BMC <strong>en</strong> rotterdam School of Managem<strong>en</strong>t (erasmus universiteit<br />
rotterdam)
Zet je verleg<strong>en</strong>heid opzij. Vraag of m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bepaalde klus will<strong>en</strong> do<strong>en</strong>. Als<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> persoonlijk gevraagd word<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong> ze heel vaak ja. gewoon do<strong>en</strong>, het werkt echt.<br />
Verdeel het werk in kleine overzichtelijke losse kluss<strong>en</strong>. Zoek <strong>voor</strong> elke<br />
klus iemand die het werk leuk vindt, tijd heeft <strong>en</strong> over de b<strong>en</strong>odigde capaciteit<strong>en</strong> beschikt.<br />
Kijk of er tak<strong>en</strong> bij zijn die m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> zelfgekoz<strong>en</strong> mom<strong>en</strong>t thuis kunn<strong>en</strong> do<strong>en</strong>; handig<br />
<strong>voor</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met volle ag<strong>en</strong>da’s.<br />
Vraag wat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zelf zoud<strong>en</strong> will<strong>en</strong>. wat vind<strong>en</strong> ze leuk? waar hebb<strong>en</strong> ze tijd<br />
<strong>voor</strong>? Hoe kun je dat het beste organiser<strong>en</strong>?<br />
digitaal contact is ook contact. SMS, twitter, facebook <strong>en</strong> Hyves, de mail, interactieve<br />
websites; er zijn heel veel manier<strong>en</strong> om contact te hebb<strong>en</strong> met m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die iets <strong>voor</strong><br />
jouw organisatie (kunn<strong>en</strong>) betek<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
e<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>r die e<strong>en</strong>maal actief is, is e<strong>en</strong> bron van informatie.<br />
Blijf vrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> luister<strong>en</strong>. Merk je dat e<strong>en</strong> bepaalde taak minder boei<strong>en</strong>d wordt? Zoek in overleg<br />
dan meer uitdag<strong>en</strong>d werk. De concurr<strong>en</strong>tie om de <strong>vrijwillige</strong>r is in volle gang!<br />
M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> will<strong>en</strong> groei<strong>en</strong> in <strong>vrijwillige</strong>rswerk, ze vind<strong>en</strong> zelfontplooiing<br />
heel belangrijk. geef <strong>vrijwillige</strong>rs dus – in overleg – meer tak<strong>en</strong> <strong>en</strong> verantwoordelijkhed<strong>en</strong>.<br />
Zie <strong>vrijwillige</strong>rs als gewaardeerde medewerkers: geef aandacht, hou<br />
nabespreking<strong>en</strong> <strong>en</strong> bespreek de w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van de <strong>vrijwillige</strong>r.<br />
B<strong>en</strong>ut mogelijkhed<strong>en</strong> om te lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> wat de organisatie doet <strong>en</strong><br />
waar<strong>voor</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> nodig zijn (website, flyers, artikel in krant<strong>en</strong>/tijdschrift<strong>en</strong>, wees pres<strong>en</strong>t bij<br />
braderieën <strong>en</strong> feest<strong>en</strong>).<br />
Zorg dat de eig<strong>en</strong> medewerkers <strong>en</strong>thousiast over de organisatie <strong>en</strong><br />
haar activiteit<strong>en</strong> prat<strong>en</strong> <strong>en</strong> stimuleer dat zij aan ander<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> of ze zich vrijwillig<br />
will<strong>en</strong> <strong>inzet</strong>t<strong>en</strong>.<br />
VRIJWILLIGE INzet 55
56 VRIJWILLIGE INzet<br />
Vrijwilligers<br />
over <strong>vrijwillige</strong>rswerk<br />
‘Ik vind het belangrijk om juist in deze politiek roerige tijd<strong>en</strong> met<br />
elkaar aan de sam<strong>en</strong>leving te werk<strong>en</strong>, elkaar weer te zi<strong>en</strong> staan.’<br />
Alphons deville, organiseert vakanties in Nivonhuiz<strong>en</strong><br />
iNZeT december 2010<br />
‘Je kunt er je tal<strong>en</strong>t<strong>en</strong> mee ontwikkel<strong>en</strong> <strong>en</strong> jezelf beter ler<strong>en</strong><br />
k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>.’<br />
Jarab Mohamedajoeb, werkt als <strong>vrijwillige</strong>r in allerlei bestuursfuncties<br />
iNZeT december 2010<br />
‘Het is leuk om iets te kunn<strong>en</strong> betek<strong>en</strong><strong>en</strong>.’<br />
isabel Jans<strong>en</strong> (16 jaar), geeft op school <strong>voor</strong>lichting over ti<strong>en</strong>erzwangerschapp<strong>en</strong><br />
iNZeT december 2010<br />
‘Natuurlijk kun je ook e<strong>en</strong> baantje nem<strong>en</strong>, maar zoveel verdi<strong>en</strong> je<br />
niet op onze leeftijd. Dus waarom zou je niet iets bijdrag<strong>en</strong> aan de<br />
sam<strong>en</strong>leving? Niet alles draait om geld.’<br />
Gulcan Purtul (16 jaar) werkt als <strong>vrijwillige</strong>r bij de joud Club<br />
iNZeT januari <strong>2012</strong><br />
‘Vrijwilligerswerk is <strong>voor</strong>al erg leuk. Het sam<strong>en</strong> met leeftijdsg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong><br />
erg<strong>en</strong>s <strong>voor</strong> gaan, geeft superveel <strong>en</strong>ergie.’<br />
karoli<strong>en</strong> kroon (21 jaar), <strong>vrijwillige</strong>r bij Bijdehand, e<strong>en</strong> buddyproject <strong>voor</strong> jonge<br />
kinder<strong>en</strong><br />
iNZeT januari <strong>2012</strong>
‘Iemand <strong>voor</strong> niks help<strong>en</strong> levert altijd wat positiefs op. Zelf heb ik<br />
het idee dat mijn gevoel van eig<strong>en</strong>waarde <strong>door</strong> mijn <strong>vrijwillige</strong>rswerk<br />
<strong>en</strong>orm is toeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Daar kan ge<strong>en</strong> zak geld teg<strong>en</strong>op.’<br />
kimberley Slagveer-t<strong>en</strong> Huls<strong>en</strong> (22) uit Almere bedacht <strong>voor</strong> haar stageproject de<br />
granny Awards. iNZeT januari <strong>2012</strong><br />
‘Door jezelf te ontwikkel<strong>en</strong> <strong>en</strong> in jezelf te blijv<strong>en</strong> invester<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
er hele leuke <strong>en</strong> onverwachte ding<strong>en</strong> op je pad kom<strong>en</strong>.’<br />
Hidde van Bov<strong>en</strong> (20 jaar) organiseert activiteit<strong>en</strong> <strong>voor</strong> <strong>jeugd</strong>spelers<br />
iNZeT januari <strong>2012</strong><br />
‘Door je van je sociale kant te lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong>, bied je teg<strong>en</strong>wicht aan<br />
het feit dat we met zijn all<strong>en</strong> e<strong>en</strong> beetje asocialer lijk<strong>en</strong> te word<strong>en</strong>.’<br />
R<strong>en</strong>s Geerse (19 jaar) organiseert nam<strong>en</strong>s de Stichting Plattelands jonger<strong>en</strong> Services<br />
training<strong>en</strong>.<br />
iNZeT januari <strong>2012</strong><br />
‘Je leert ervan om je te verplaats<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> ander’<br />
Sanne Bouwman (16 jaar), <strong>vrijwillige</strong>r project ‘e<strong>en</strong> Cjg <strong>voor</strong> <strong>en</strong> <strong>door</strong> jonger<strong>en</strong>’<br />
iNZeT juli 2011<br />
VRIJWILLIGE INzet 57
PROjEcTresultat<strong>en</strong><br />
Train!<br />
Training<strong>en</strong> rond onderwerp<strong>en</strong> als seksuele intimidatie,<br />
<strong>voor</strong>kom<strong>en</strong> van alcohol- <strong>en</strong> drugsmisbruik, omgaan met<br />
geweld <strong>en</strong> veiligheid.<br />
RESULTaTEN Train! heeft e<strong>en</strong> groep van 22 <strong>vrijwillige</strong> trainers<br />
opgeleverd. Deze trainerspool is nu bijna 2 jaar actief. De<br />
jonger<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> zelf de training<strong>en</strong> ontwikkeld, onder supervisie<br />
van de professionals van Plattelandsjonger<strong>en</strong>.nl <strong>en</strong><br />
andere organisaties. in totaal zijn er 5 training<strong>en</strong> ontwikkeld<br />
<strong>en</strong> getest tijd<strong>en</strong>s de pilotfase <strong>en</strong> zijn nu beschikbaar als<br />
volwaardige training bij Plattelandsjonger<strong>en</strong>.nl. er zijn al<br />
bijna dertig training<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> aan meer dan 200 <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
van lokale plattelandsver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>.<br />
WaaR? in neg<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? Voor (plattelands)jonger<strong>en</strong>ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere<br />
<strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties.<br />
hOE vERdER? De training<strong>en</strong> word<strong>en</strong> mom<strong>en</strong>teel verder verspreid<br />
in de plattelandsjonger<strong>en</strong>ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>. De trainerspool wordt<br />
actief gehoud<strong>en</strong> <strong>en</strong> regelmatig bijgeschoold.<br />
Projectleiding: Plattelandsjonger<strong>en</strong>.nl<br />
www.plattelandsjonger<strong>en</strong>.nl/training<strong>en</strong><br />
58 VRIJWILLIGE INzet<br />
tRAiNiNG eN MetHodiek
VRIJWILLIGE INzet 59
Sam<strong>en</strong> opvoed<strong>en</strong> in speeltuin <strong>en</strong> buurt<br />
wat doe je als speeltuin<strong>vrijwillige</strong>r als het uit de hand<br />
loopt? Training<strong>en</strong> bied<strong>en</strong> uitkomst.<br />
RESULTaTEN er zijn drie praktische training<strong>en</strong> ontwikkeld,<br />
afgestemd op de specifieke doelgroep van <strong>vrijwillige</strong>rs in de<br />
speeltuin. Hiermee zijn 260 <strong>vrijwillige</strong>rs getraind op het gebied<br />
van pedagogisch handel<strong>en</strong>, omgaan met lastig <strong>en</strong> agressief<br />
foto werry Crone/Hollandse Hoogte<br />
Sam<strong>en</strong> vaardig <strong>en</strong> vrijwillig<br />
Steeds meer jonger<strong>en</strong>groep<strong>en</strong> meld<strong>en</strong> zich <strong>voor</strong> e<strong>en</strong><br />
<strong>vrijwillige</strong>rsklus. Maar de jonger<strong>en</strong> wet<strong>en</strong> vaak niet<br />
welk <strong>vrijwillige</strong>rswerk ze will<strong>en</strong> <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> do<strong>en</strong>.<br />
e<strong>en</strong> workshop biedt uitkomst.<br />
60 VRIJWILLIGE INzet<br />
gedrag <strong>en</strong> signaler<strong>en</strong> van kindermishandeling. er is e<strong>en</strong><br />
introductiefolder gemaakt i.s.m. Scouting <strong>en</strong> Spectrum.<br />
WaaR? Vijfti<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> verspreid over<br />
Nederland.<br />
vOOR WIE? Speeltuinver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>, welzijnsinstelling<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? De NuSO blijft het project onder de aandacht<br />
br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> bij al haar led<strong>en</strong> <strong>en</strong> heeft de methodiek<strong>en</strong> gratis<br />
beschikbaar op de website. Ook bij geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> wordt het<br />
programma onder de aandacht gebracht.<br />
Projectleiding: NuSO Speelruimte Nederland<br />
www.nuso.nl<br />
RESULTaTEN Binn<strong>en</strong> de methodiek zijn verschill<strong>en</strong>de tools<br />
ontwikkeld. Zo is er e<strong>en</strong> (online)test die zicht geeft op de<br />
persoonlijke <strong>voor</strong>keur<strong>en</strong> <strong>en</strong> tal<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van jonger<strong>en</strong> als het<br />
gaat om <strong>vrijwillige</strong>rswerk. in e<strong>en</strong> workshop ler<strong>en</strong> de jonger<strong>en</strong><br />
sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong>. Tev<strong>en</strong>s is er e<strong>en</strong> methode die op basis van<br />
opgedane ervaring<strong>en</strong> laat zi<strong>en</strong> wat de jonger<strong>en</strong> nog meer<br />
zoud<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> <strong>en</strong> will<strong>en</strong> do<strong>en</strong>.<br />
WaaR? Smallingerland, Amsterdam, Hoogezand-Sappemeer,<br />
utrecht <strong>en</strong> Hout<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties.<br />
hOE vERdER? Stichting Pres<strong>en</strong>t stelt de methodiek (online)<br />
beschikbaar aan de lokale stichting<strong>en</strong> zodat zij goed <strong>voor</strong>bereid<br />
jonger<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> <strong>inzet</strong>t<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Stichting Pres<strong>en</strong>t Nederland<br />
www.stichtingpres<strong>en</strong>t.nl
Op eig<strong>en</strong> kracht <strong>voor</strong>uit<br />
Het werkt heel goed als ouders hun familie, vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> bur<strong>en</strong> betrekk<strong>en</strong> bij de opvoeding van hun kinder<strong>en</strong>.<br />
Dat vraagt van professionals e<strong>en</strong> andere houding: niet<br />
direct zelf met oplossing<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>, maar de eig<strong>en</strong><br />
kracht van ouders, jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun omgeving<br />
mobiliser<strong>en</strong>.<br />
In veilige hand<strong>en</strong><br />
Prev<strong>en</strong>tie van seksueel misbuik van kinder<strong>en</strong> in situaties<br />
waar <strong>vrijwillige</strong>rs werk<strong>en</strong>.<br />
RESULTaTEN 25 ondersteuners van het <strong>vrijwillige</strong>rswerk<br />
(medewerkers van <strong>vrijwillige</strong>rssteunpunt<strong>en</strong>, sportservicepunt<strong>en</strong>,<br />
landelijke koepelorganisaties <strong>en</strong> C<strong>en</strong>tra <strong>voor</strong><br />
foto Amber Beckers/Hollandse Hoogte<br />
RESULTaTEN werkvorm<strong>en</strong> waarmee professionals <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
vanuit deze gedachte kunn<strong>en</strong> werk<strong>en</strong> staan op de website<br />
groeikracht.net. Betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> ervaring<strong>en</strong> uitwissel<strong>en</strong>.<br />
in zev<strong>en</strong> regio’s is e<strong>en</strong> bije<strong>en</strong>komst georganiseerd.<br />
vOOR WIE? Professionals, <strong>jeugd</strong>hulpverl<strong>en</strong>ing, Cjg, C<strong>en</strong>tra <strong>voor</strong><br />
Maatschappelijke Ontwikkeling.<br />
hOE vERdER? De website wordt verder gepromoot. Vanwege<br />
grote belangstelling <strong>voor</strong> de regionale bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong><br />
kom<strong>en</strong> er vervolgbije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> waarin ook de website<br />
wordt gepres<strong>en</strong>teerd. De website zal word<strong>en</strong> ondergebracht<br />
bij e<strong>en</strong> maatschappelijke organisatie om ook na <strong>2012</strong> actueel<br />
<strong>en</strong> in de lucht te blijv<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Alleato<br />
www.groeikracht.net<br />
Maatschappelijke Ontwikkeling) zijn getraind om <strong>voor</strong>lichting<br />
<strong>en</strong> training te verzorg<strong>en</strong> <strong>voor</strong> <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties over<br />
het <strong>voor</strong>kom<strong>en</strong> van seksueel gr<strong>en</strong>soverschrijd<strong>en</strong>d gedrag met<br />
kinder<strong>en</strong>. Zij mak<strong>en</strong> gebruik van e<strong>en</strong> speciaal ontwikkelde dvd<br />
<strong>en</strong> toolkit. geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> stell<strong>en</strong> naar aanleiding hiervan eis<strong>en</strong><br />
aan de veiligheid van minderjarig<strong>en</strong> in <strong>vrijwillige</strong>rswerk. Het<br />
project leidt tot sam<strong>en</strong>werkingsverband<strong>en</strong> op lokaal niveau.<br />
WaaR? 25 geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? Vrijwilligersorganisaties, <strong>vrijwillige</strong>rssteunpunt<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? Vrijwilligerssteunpunt<strong>en</strong> gaan verder met <strong>voor</strong>lichting,<br />
training, advies gev<strong>en</strong> <strong>en</strong> het onderhoud<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />
lokaal netwerk. De dvd <strong>en</strong> toolkit blijv<strong>en</strong> online beschikbaar.<br />
Projectleiding: NOV<br />
www.inveiligehand<strong>en</strong>.nl<br />
VRIJWILLIGE INzet 61
Roefel<strong>en</strong>: kinder<strong>en</strong> do<strong>en</strong> mee met volwass<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
Kinder<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> e<strong>en</strong> kijkje achter de scherm<strong>en</strong> van<br />
de volwass<strong>en</strong><strong>en</strong>wereld <strong>en</strong> do<strong>en</strong> actief mee in allerlei<br />
bedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> instelling<strong>en</strong> in hun buurt.<br />
RESULTaTEN ruim 5.000 <strong>vrijwillige</strong>rs in ruim 70 buurt<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong><br />
dat jaarlijks meer dan 20.000 kinder<strong>en</strong> mee kunn<strong>en</strong> do<strong>en</strong> aan<br />
roefelactiviteit<strong>en</strong>. e<strong>en</strong> nieuw landelijk steunpunt zorgt <strong>voor</strong><br />
Elk kind verdi<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> vakantie!<br />
e<strong>en</strong> aantal landelijke kindervakantieorganisaties heeft<br />
het initiatief g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> om gezam<strong>en</strong>lijk de toegankelijkheid<br />
<strong>en</strong> kwaliteit van vakantiekamp<strong>en</strong> <strong>voor</strong> kwetsbare<br />
doelgroep<strong>en</strong> te verbeter<strong>en</strong>.<br />
62 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto ries van w<strong>en</strong>del de joode<br />
foto Patrick Post/Hollandse Hoogte<br />
ondersteuning van roefelcomités <strong>en</strong> nog meer roefelactiviteit<strong>en</strong>.<br />
De methodiek roefel<strong>en</strong> is vastgelegd in e<strong>en</strong> Handboek<br />
roefel<strong>en</strong> waarin omschrev<strong>en</strong> is hoe kinder<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> roefel<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> wat er allemaal bij komt kijk<strong>en</strong>.<br />
WaaR? Circa 60 locaties.<br />
vOOR WIE? Bestaande <strong>en</strong> pot<strong>en</strong>tiële roefelcomités, geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,<br />
brede schol<strong>en</strong>, kinderwerk, welzijnswerk.<br />
hOE vERdER? gezocht wordt naar meer sam<strong>en</strong>werkingspartners,<br />
financiering <strong>en</strong> manier<strong>en</strong> om roefel<strong>en</strong> verder uit te zett<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
te ondersteun<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Stichting roefel<strong>en</strong><br />
www.roefel<strong>en</strong>.nl<br />
RESULTaTEN Het Steunpunt Kindervakanties is gegroeid van<br />
10 naar 61 aangeslot<strong>en</strong> organisaties. Met <strong>en</strong> <strong>voor</strong> deze organisaties<br />
zijn e<strong>en</strong> aantal docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ontwikkeld om de kwaliteit<br />
van vakantiekamp<strong>en</strong> te verbeter<strong>en</strong>. jaarlijks word<strong>en</strong> er vier<br />
bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> georganiseerd <strong>voor</strong> deskundigheidsbevordering<br />
<strong>en</strong> brancheoverleg.<br />
vOOR WIE? Vrijwilligersorganisaties <strong>en</strong> welzijnsinstelling<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? Het Steunpunt Kindervakanties blijft zich <strong>inzet</strong>t<strong>en</strong><br />
om meer participant<strong>en</strong> te bereik<strong>en</strong> <strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> ervaring te<br />
del<strong>en</strong>. Nog steeds krijgt het Steunpunt aanmelding<strong>en</strong> van<br />
organisaties die zich erbij will<strong>en</strong> aansluit<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Steunpunt Kindervakanties<br />
www.steunpuntkindervakanties.nl
etere hulp aan kinder<strong>en</strong> in vluchteling<strong>en</strong><strong>gezin</strong>n<strong>en</strong><br />
Versterking van de mogelijkhed<strong>en</strong> van <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
om e<strong>en</strong> escalatie van problem<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> vluchteling<strong>en</strong><strong>gezin</strong>n<strong>en</strong><br />
te <strong>voor</strong>kom<strong>en</strong>.<br />
RESULTaTEN De <strong>vrijwillige</strong>rs van vier locaties kunn<strong>en</strong> dankzij<br />
verdiepingsbije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> beter omgaan met de dilemma’s<br />
waar ze teg<strong>en</strong> aan lop<strong>en</strong> <strong>en</strong> ze zoek<strong>en</strong> vaker sam<strong>en</strong>werking<br />
foto Martin roemers/Hollandse Hoogte<br />
Winn<strong>en</strong> in <strong>en</strong> <strong>door</strong> sport: Er is meer te winn<strong>en</strong><br />
in de amateursport zijn veel <strong>vrijwillige</strong>rs actief als coach<br />
of trainer. De cursus ‘winn<strong>en</strong> in <strong>en</strong> <strong>door</strong> sport’ biedt h<strong>en</strong><br />
pedagogische ondersteuning.<br />
RESULTaTEN De cursus is <strong>door</strong>ontwikkeld <strong>en</strong> heet nu ‘er is meer<br />
te winn<strong>en</strong>’. De cursus is o.a. toegankelijker gemaakt <strong>door</strong> het<br />
foto ries van w<strong>en</strong>del de joode<br />
met schol<strong>en</strong> <strong>en</strong> prev<strong>en</strong>tieve <strong>voor</strong>zi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> <strong>voor</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong>.<br />
er zijn product<strong>en</strong> ontwikkeld zoals folders <strong>voor</strong> de sam<strong>en</strong>werking<br />
met andere instanties, e<strong>en</strong> checklist, e<strong>en</strong> trainingsprogramma<br />
<strong>en</strong> e<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nisdossier vluchteling<strong>en</strong><strong>jeugd</strong>.<br />
WaaR? utrecht, Zeist, Huiz<strong>en</strong> <strong>en</strong> Soest.<br />
vOOR WIE? Vluchteling<strong>en</strong>werk, onderwijs, <strong>jeugd</strong>zorg <strong>en</strong> welzijnssector.<br />
hOE vERdER? Het ontwikkelde materiaal wordt opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in<br />
de werkwijze van vluchteling<strong>en</strong>werk Midd<strong>en</strong> Nederland <strong>en</strong> via<br />
het landelijk bureau van vluchteling<strong>en</strong>werk verspreid onder de<br />
andere regio’s.<br />
Projectleiding: Vluchteling<strong>en</strong>werk Midd<strong>en</strong> Nederland<br />
www.vwmn.nl<br />
toevoeg<strong>en</strong> van praktijk<strong>voor</strong>beeld<strong>en</strong>/situaties aan de<br />
module <strong>en</strong> het ontwikkel<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> praktisch naslagwerk.<br />
Voor doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> meer gedetailleerde<br />
handleiding ontwikkeld. Ter ondersteuning is e<strong>en</strong> dvd<br />
met praktijksituaties <strong>en</strong> –<strong>voor</strong>beeld<strong>en</strong> gemaakt.<br />
vOOR WIE? Sportver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> <strong>en</strong> sportbond<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? De opleiding wordt via de Academie <strong>voor</strong><br />
Sportkader verspreid naar andere bond<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: K<strong>en</strong>nispraktijk<br />
www.k<strong>en</strong>nispraktijk.nl<br />
VRIJWILLIGE INzet 63
Toolkit <strong>jeugd</strong>participatie<br />
e<strong>en</strong> actuele, toegankelijke bundeling van methodiek<strong>en</strong><br />
over jonger<strong>en</strong>participatie waarmee het <strong>voor</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> <strong>jeugd</strong>professionals e<strong>en</strong>voudiger wordt om jonger<strong>en</strong><br />
op de juiste manier te b<strong>en</strong>ader<strong>en</strong>.<br />
RESULTaTEN Door literatuurstudie <strong>en</strong> veldonderzoek zijn er tot<br />
nu toe 32 method<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>gebracht in e<strong>en</strong> handboek <strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> website. De website geeft ook achtergrondinformatie<br />
over <strong>jeugd</strong>participatie <strong>en</strong> k<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> zeer gebruiksvri<strong>en</strong>delijke<br />
zoekstructuur om tot keuze van e<strong>en</strong> methode te kom<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, welzijnsinstelling<strong>en</strong>, <strong>vrijwillige</strong>rs- <strong>en</strong><br />
wijkorganisaties.<br />
hOE vERdER? De Toolkit <strong>jeugd</strong>participatie is onderdeel van<br />
‘Be involved’. Be involved is de verzamelnaam van verschill<strong>en</strong>de<br />
instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ter bevordering van <strong>jeugd</strong>participatie<br />
in geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. De Toolkit wordt vanaf juni <strong>2012</strong> actueel<br />
gehoud<strong>en</strong> <strong>en</strong> actief verspreid binn<strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in<br />
Nederland.<br />
Projectleiding: Stichting Alexander & Verwey-jonker instituut<br />
www.toolkit-<strong>jeugd</strong>participatie.nl <strong>en</strong> www.be-involved.nl<br />
64 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto Peter Hilz/Hollandse Hoogte
VRIJWILLIGE INzet 65
<strong>gezin</strong>shuis als spil van de buurt<br />
<strong>gezin</strong>shuiz<strong>en</strong> bied<strong>en</strong> goede opvoedingsmogelijkhed<strong>en</strong><br />
in relatie tot het ‘gewone lev<strong>en</strong>’. Met hun ervaring help<strong>en</strong><br />
<strong>gezin</strong>shuisouders ook andere ouders <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
in de buurt bij opvoedingsvrag<strong>en</strong>. De Community Scan<br />
versterkt de relaties tuss<strong>en</strong> <strong>gezin</strong>souders <strong>en</strong> buurt.<br />
Zo organiseer je e<strong>en</strong> project<br />
e<strong>en</strong> handige methode die jonger<strong>en</strong> helpt ideeën om<br />
te zett<strong>en</strong> in project<strong>en</strong>.<br />
RESULTaaT Het Handboek Doe Maar geweldig legt in vijf heldere<br />
stapp<strong>en</strong> uit hoe je e<strong>en</strong> project organiseert: van idee <strong>en</strong> financiering<br />
zoek<strong>en</strong>, tot uitvoering, promotie <strong>en</strong> afronding. Op de<br />
Mariette Carst<strong>en</strong>s/Hollandse Hoogte<br />
66 VRIJWILLIGE INzet<br />
RESULTaTEN De Community Scan geeft e<strong>en</strong> overzicht <strong>en</strong><br />
waardering van de sociale <strong>en</strong> professionele relaties tuss<strong>en</strong><br />
<strong>gezin</strong>shuis <strong>en</strong> buurt. Met e<strong>en</strong> grafische weergave <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
aantal ‘brill<strong>en</strong>’, word<strong>en</strong> de uitkomst<strong>en</strong> geïnterpreteerd <strong>en</strong><br />
mogelijke interv<strong>en</strong>ties in omvang <strong>en</strong> kwaliteit van het<br />
netwerk besprok<strong>en</strong>. er is e<strong>en</strong> handleiding beschikbaar.<br />
e<strong>en</strong> korte training is noodzakelijk.<br />
vOOR WIE? <strong>gezin</strong>shuisouders, pleegouders <strong>en</strong> andere <strong>jeugd</strong>zorgprofessionals.<br />
hOE vERdER? De Community Scan wordt opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in de<br />
jaarcyclus van de <strong>gezin</strong>shuiz<strong>en</strong> bij <strong>gezin</strong>shuis.com. Op<br />
basis van de gebruikservaring<strong>en</strong> wordt volg<strong>en</strong>d jaar e<strong>en</strong><br />
verbeterde versie gemaakt.<br />
Projectleiding: De rudolphstichting<br />
www.inhuisplaats<strong>en</strong>.nu/de-bouwplaats/praktijk-versterk<strong>en</strong>/<br />
community-scan<br />
website www.doemaargeweldig.nl word<strong>en</strong> de stapp<strong>en</strong> toegelicht<br />
met meer informatie, <strong>voor</strong>beeld<strong>en</strong>, tips <strong>en</strong> filmpjes.<br />
vOOR WIE? jonger<strong>en</strong>, jonger<strong>en</strong>werkers, straatcoaches, geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,<br />
schol<strong>en</strong>, sportinstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere (<strong>vrijwillige</strong>rs)organisaties<br />
die met jonger<strong>en</strong> werk<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? De Njr verspreidt het handboek landelijk zodat<br />
zoveel mogelijk jonger<strong>en</strong> geïnspireerd rak<strong>en</strong> om zelf iets<br />
geweldigs te organiser<strong>en</strong>. Op elke website van de geme<strong>en</strong>te<br />
komt e<strong>en</strong> verwijzing naar het stapp<strong>en</strong>plan.<br />
Projectleiding: Njr<br />
www.doemaargeweldig.nl
E<strong>en</strong> trainingsfilm <strong>voor</strong> aankom<strong>en</strong>de m<strong>en</strong>tor<strong>en</strong><br />
Trainings- <strong>en</strong> intervisiemateriaal gemaakt <strong>door</strong> <strong>en</strong><br />
<strong>voor</strong> m<strong>en</strong>tor<strong>en</strong> <strong>en</strong> jonger<strong>en</strong>. Doel is het teg<strong>en</strong>gaan<br />
van vroegtijdige uitval.<br />
RESULTaaT Met de trainingsfilm ‘e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>tor moet gezellig zijn!’<br />
krijg<strong>en</strong> toekomstige m<strong>en</strong>tor<strong>en</strong> e<strong>en</strong> beeld van e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>toraat<br />
in de praktijk. wie zijn de jonger<strong>en</strong> die deelnem<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong><br />
foto Bert Beel<strong>en</strong>/Hollandse Hoogte<br />
m<strong>en</strong>torproject? wat kun je zoal ondernem<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> jongere?<br />
wat vind<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> belangrijk? De film is gemaakt <strong>voor</strong> <strong>en</strong><br />
<strong>door</strong> jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> m<strong>en</strong>tor<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? (Trainers/projectleiders van) aankom<strong>en</strong>de m<strong>en</strong>tor<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? De aandacht ligt op de verspreiding van de film.<br />
De film is geplaatst op youTube. M<strong>en</strong>toringorganisaties die<br />
de film will<strong>en</strong> toepass<strong>en</strong> in m<strong>en</strong>tortraining<strong>en</strong> of intervisies,<br />
kunn<strong>en</strong> kosteloos gebruik mak<strong>en</strong> van de film.<br />
Projectleiding: radarAdvies<br />
www.radaradvies.nl,<br />
www.youtube.com/watch?v=xjbo8Z_WeHo<br />
VRIJWILLIGE INzet 67
IN je drom<strong>en</strong><br />
68 VRIJWILLIGE INzet<br />
liefde kost niks, liefde is<br />
vrij
‘Mijn droom is dat onze kinder<strong>en</strong> allemaal zoveel goede m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> om<br />
zich he<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> dat zij vertrouw<strong>en</strong> ler<strong>en</strong>. Dan bouw<strong>en</strong> zij daarop<br />
onze sam<strong>en</strong>leving van morg<strong>en</strong>. Vaders <strong>en</strong> moeders, opa’s <strong>en</strong> oma’s,<br />
de juf, de slager die e<strong>en</strong> plakje worst geeft, het meisje van de ezeltjes<br />
bij de kinderboerderij, de leesmoeder, de dokter op het consultatiebureau,<br />
de timmerman die vrijwillig bankjes bij de speeltuin bouwt.<br />
En als e<strong>en</strong> kind minder kansrijk is dan hoop ik dat onze professionals<br />
die taak overnem<strong>en</strong>. Het sch<strong>en</strong>k<strong>en</strong> van vertrouw<strong>en</strong>. Want daar groeit<br />
het kind van. Dat lijkt e<strong>en</strong>voudig, maar ook als het moeilijk is vraagt<br />
het om vast te houd<strong>en</strong> aan je droom. Het vraagt om m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die dat<br />
durv<strong>en</strong>! Dat zijn jullie <strong>en</strong> dat b<strong>en</strong> ik, want sam<strong>en</strong> gunn<strong>en</strong> wij dat alle<br />
kinder<strong>en</strong>. Liefde kost niks, liefde is vrijwillig.’<br />
Marlies Veldhuijz<strong>en</strong> van Zant<strong>en</strong> - Hyllner.<br />
Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn <strong>en</strong> Sport.<br />
willig.<br />
VRIJWILLIGE INzet 69
de MOOI INzet uit van INzet<br />
‘Het domste wat je<br />
kunt do<strong>en</strong> is <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
beschouw<strong>en</strong> als onbe-<br />
taalde medewerkers.’ iNZeT<br />
70 VRIJWILLIGE INzet<br />
Marian van der klein, Verwey-jonker-instituut, over de<br />
relatie tuss<strong>en</strong> beroepskracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrijwiligers<br />
mei <strong>2012</strong>
‘Volg<strong>en</strong>s mij is het niet<br />
zozeer e<strong>en</strong> probleem<br />
dat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> elkaar niet<br />
will<strong>en</strong> help<strong>en</strong>, maar dat<br />
ze niet om hulp durv<strong>en</strong><br />
vrag<strong>en</strong>.’ iNZeT<br />
Lilian Linders, fontys-hogeschool<br />
mei 2011<br />
VRIJWILLIGE INzet 71
72 VRIJWILLIGE INzet<br />
Micha de Winter, universiteit utrecht<br />
‘Helaas is opvoed<strong>en</strong> e<strong>en</strong> privéproject<br />
<strong>voor</strong> ouders geword<strong>en</strong>. Door het<br />
wegvall<strong>en</strong> van allerlei sociale ver-<br />
band<strong>en</strong> staan ouders er meer <strong>en</strong><br />
meer alle<strong>en</strong> <strong>voor</strong>. Dat gat vull<strong>en</strong> we<br />
op met e<strong>en</strong> hele horde aan hulp-<br />
verl<strong>en</strong>ers. Dat is e<strong>en</strong> heilloze weg.’<br />
iNZeT maart <strong>2012</strong>, speciale bijlage over Allemaal Opvoeders
Marije kesselring, universiteit utrecht<br />
‘Als je ziet dat e<strong>en</strong> kind rommel op<br />
straat gooit, kun je daar wat van zeg-<br />
g<strong>en</strong>. Als e<strong>en</strong> kind afval in e<strong>en</strong> vuilnis-<br />
bak doet, kun je je duim opstek<strong>en</strong>.<br />
Maar toch zijn we daar blijkbaar<br />
huiverig <strong>voor</strong>.’ iNZeT mei 2011<br />
VRIJWILLIGE INzet 73
SaMEN de INzet aan van ’t werk<br />
74 VRIJWILLIGE INzet
team<br />
Maatschappij<br />
eeN DAgje HArD werKeN AAN HeT VerSTerKeN VAN De<br />
lOKAle PeDAgOgiSCHe CiVil SOCieTy. ZO KuN je De Vier TeAM<br />
MAATSCHAPPij CONfereNTieS wel NOeMeN Die iN APril eN<br />
Mei VerSPreiD OVer HeT lAND PlAATSVONDeN. iN TOTAAl<br />
29 geMeeNTeN STrOOPTeN De MOuweN OP OM eeN eigeN<br />
ACTiePlAN Te MAKeN. HierVOOr VOrMDeN Zij eeN TeAM DAT<br />
ONDer ANDere BeSTOND uiT eeN BeSTuurDer, eeN BeleiDS-<br />
MeDewerKer eN VerTegeNwOOrDigerS VAN HeT Cjg, De<br />
welZijNSSeCTOr eN HeT lOKAle VrijwilligerSwerK. HeT<br />
reSulTAAT? Veel STOf TOT NADeNKeN eN eeN CONCreeT PlAN.<br />
VRIJWILLIGE INzet 75
Sc<strong>en</strong>ario-game<br />
ev<strong>en</strong> w<strong>en</strong>n<strong>en</strong> was het wel. De groep werd ingedeeld<br />
naar professie <strong>en</strong> kreeg vervolg<strong>en</strong>s de opdracht te<br />
werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> vanuit e<strong>en</strong> andere professie. Bestuurders<br />
veranderd<strong>en</strong> in <strong>vrijwillige</strong>rs, <strong>vrijwillige</strong>rs in Cjg-ers,<br />
<strong>en</strong> zo verder. <strong>en</strong> dan aan de slag met e<strong>en</strong> opdracht,<br />
e<strong>en</strong> probleem dat zich <strong>voor</strong> heeft gedaan in de fictieve<br />
geme<strong>en</strong>te reppel:<br />
E<strong>en</strong> aantal jar<strong>en</strong> werd er in verschill<strong>en</strong>de wijk<strong>en</strong><br />
succesvol e<strong>en</strong> voetbaltoernooi georganiseerd <strong>door</strong><br />
buurtbewoners. To<strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>te besloot hier e<strong>en</strong><br />
geme<strong>en</strong>tebreed voetbaltoernooi van te mak<strong>en</strong>, e<strong>en</strong><br />
opdracht die zij uitbesteedde aan het CJG <strong>en</strong> zij<br />
weer op hun beurt aan jonger<strong>en</strong>werkers, mislukte<br />
het voetbaltoernooi.<br />
Aan de deelnemers de taak om het mislukte voetbaltoernooi<br />
te analyser<strong>en</strong> <strong>en</strong> er<strong>voor</strong> te zorg<strong>en</strong> dat er met<br />
alle partij<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> wel e<strong>en</strong> succesvol geme<strong>en</strong>tebreed<br />
76 VRIJWILLIGE INzet<br />
project georganiseerd wordt. Aan de hand van opdracht<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> onder andere e<strong>en</strong> crisisberaad onder leiding<br />
van de burgermeester (gespeeld <strong>door</strong> e<strong>en</strong> begeleider)<br />
kwam<strong>en</strong> de deelnemers stap <strong>voor</strong> stap – ondanks alle<br />
onderlinge verschill<strong>en</strong> – tot e<strong>en</strong> gezam<strong>en</strong>lijk toekomstsc<strong>en</strong>ario.<br />
<strong>en</strong>kele aandachtspunt<strong>en</strong>:<br />
• Zorg <strong>voor</strong> draagvlak.<br />
• Let op goede communicatie, duidelijke afsprak<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> e<strong>en</strong> <strong>voor</strong> iedere<strong>en</strong> heldere rolverdeling.<br />
• Zorg <strong>voor</strong> gelijkwaardigheid tuss<strong>en</strong> partij<strong>en</strong>.<br />
• Sluit aan bij wat er al is.<br />
• Zorg dat ‘plezier’ <strong>voor</strong>op staat.<br />
Reacties van deelnemers: ‘De case van de sc<strong>en</strong>ariogame<br />
was heel herk<strong>en</strong>baar. e<strong>en</strong> project wordt<br />
overg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>door</strong> de geme<strong>en</strong>te <strong>en</strong> bloedt vervolg<strong>en</strong>s<br />
dood.’ <strong>en</strong>: ‘je komt tot nieuwe inzicht<strong>en</strong> <strong>door</strong> uit je<br />
eig<strong>en</strong> rol te stapp<strong>en</strong>.’
Plann<strong>en</strong> pitch<strong>en</strong><br />
Tijd<strong>en</strong>s de middagsessie kond<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> onder<br />
begeleiding aan de slag met hun eig<strong>en</strong> actieplan.<br />
Sommige geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> nog helemaal ge<strong>en</strong> plan,<br />
andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> al sam<strong>en</strong> met hun team<br />
wat <strong>voor</strong>werk gedaan of wild<strong>en</strong> graag <strong>voor</strong>tbordur<strong>en</strong><br />
op bestaande initiatiev<strong>en</strong>. De sessie eindigde met korte<br />
pitches van alle <strong>voor</strong>lopige actieplann<strong>en</strong>, waarna de<br />
teams elkaar tips <strong>en</strong> tops meegav<strong>en</strong>.<br />
Actieplann<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong>kele <strong>voor</strong>beeld<strong>en</strong> van actieplann<strong>en</strong> die <strong>door</strong><br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> uitgewerkt:<br />
• Vrijwillige intermediairs <strong>inzet</strong>t<strong>en</strong> als verbindingsschakel<br />
tuss<strong>en</strong> (welzijns)professionals <strong>en</strong> burgers.<br />
• Versterk<strong>en</strong> van de sociale netwerkstructuur in de<br />
geme<strong>en</strong>te, <strong>door</strong> in kaart te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> wat er al is<br />
aan <strong>vrijwillige</strong> project<strong>en</strong> <strong>en</strong> waar nodig deze te<br />
ondersteun<strong>en</strong>.<br />
• Het beter zichtbaar mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> uitbreid<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />
bestaand ouder-kindproject.<br />
• Jonger<strong>en</strong> stimuler<strong>en</strong> <strong>en</strong> motiver<strong>en</strong> om <strong>vrijwillige</strong>rs-<br />
werk te gaan do<strong>en</strong>.<br />
Burgers aan het woord<br />
De actieplann<strong>en</strong> van de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn korte aanzett<strong>en</strong><br />
tot e<strong>en</strong> project. De meeste teams gav<strong>en</strong> aan eerst binn<strong>en</strong><br />
hun geme<strong>en</strong>te te will<strong>en</strong> peil<strong>en</strong> waar écht behoefte<br />
aan is. <strong>en</strong> dat is precies het idee van de pedagogische<br />
civil society: de burgers zijn aan zet.<br />
de team Maatschappij confer<strong>en</strong>ties zijn georganiseerd <strong>door</strong> k2 Adviesbureau<br />
<strong>voor</strong> Jeugdvraagstukk<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> met jonger<strong>en</strong>organisatie NJR <strong>en</strong> per confer<strong>en</strong>tie<br />
e<strong>en</strong> of meerdere betrokk<strong>en</strong> cMo’s. Meer informatie is te vind<strong>en</strong> op<br />
www.<strong>vrijwillige</strong>-<strong>inzet</strong>.nl/team-maatschappij .<br />
VRIJWILLIGE INzet 77
PROjEcTresultat<strong>en</strong> kLeiNe LokALe iMPuLSeN<br />
kinder<strong>en</strong> word<strong>en</strong> journalist.<br />
Kinder<strong>en</strong> uit groep 7 <strong>en</strong> 8 krijg<strong>en</strong> mediaworkshops<br />
<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> zelf e<strong>en</strong> krant, radio- of televisie-uitz<strong>en</strong>ding.<br />
RESULTaTEN in rotterdam functioner<strong>en</strong> zes wijktijgerpersbureaus.<br />
Per bureau do<strong>en</strong> ti<strong>en</strong> tot vijfti<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> het gehele<br />
schooljaar mee. Daarnaast zijn er jaarlijks dertig workshoptraject<strong>en</strong><br />
<strong>voor</strong> ti<strong>en</strong> tot dertig kinder<strong>en</strong>. e<strong>en</strong> methodiekmanual<br />
beschrijft de methodiek, inclusief formats <strong>voor</strong> lesplann<strong>en</strong>,<br />
werkvorm<strong>en</strong> <strong>en</strong> evaluaties.<br />
WaaR? rotterdam <strong>en</strong> Breda. Binn<strong>en</strong>kort ook in D<strong>en</strong> Haag.<br />
vOOR WIE? Schol<strong>en</strong>, welzijnsorganisaties, culturele organisaties<br />
<strong>en</strong> iedere<strong>en</strong> die geïnteresseerd is om met kinder<strong>en</strong> media te<br />
mak<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? De huidige activiteit<strong>en</strong> word<strong>en</strong> <strong>voor</strong>tgezet <strong>en</strong><br />
er kom<strong>en</strong> pilotproject<strong>en</strong> met nieuwe doelgroep<strong>en</strong> als<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> beperking, nieuwe Nederlanders, ouder<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> die opgroei<strong>en</strong> in <strong>gezin</strong>svervang<strong>en</strong>de tehuiz<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Stichting Hoedje van Papier<br />
www.stichtinghoedjevanpapier.nl<br />
78 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto Hans Oostrum
VRIJWILLIGE INzet 79
jonger<strong>en</strong> actief in sportbuurtwerk<br />
jonger<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> scheidsrechters- <strong>en</strong> trainerscursuss<strong>en</strong><br />
bij de Mixed Hockeyclub Heerhugowaard. Daarna zett<strong>en</strong><br />
ze zich in <strong>voor</strong> het sportbuurtwerk, hockeyclinics op<br />
schol<strong>en</strong> <strong>en</strong> activiteit<strong>en</strong> op de club.<br />
RESULTaTEN jonge <strong>vrijwillige</strong>rs zijn opgeleid tot hockeytrainer<br />
<strong>en</strong>/of scheidsrechter <strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> onder leiding van ervar<strong>en</strong><br />
You(th) can do It!<br />
80 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto roel Ovinge<br />
jonger<strong>en</strong> lev<strong>en</strong> in subcultur<strong>en</strong> die vaak weinig onderling<br />
contact hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> dus ook weinig onderling begrip. e<strong>en</strong><br />
‘cultural battle’ daagt jonger<strong>en</strong> uit om hun cultuur <strong>voor</strong><br />
het voetlicht te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
foto ries van w<strong>en</strong>del de joode<br />
trainers <strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van Sportservice Heerhugowaard hockey-<br />
clinics gegev<strong>en</strong> <strong>en</strong> sportbuurtwerk georganiseerd in diverse<br />
wijk<strong>en</strong>. Naast het sportbuurtwerk zijn ook activiteit<strong>en</strong><br />
georganiseerd rondom e<strong>en</strong> buit<strong>en</strong>speelmiddag <strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal<br />
sportcarrousels <strong>voor</strong> scholier<strong>en</strong>.<br />
WaaR? Heerhugowaard.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> sportver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? Sportservice Heerhugowaard zet de initiatiev<strong>en</strong><br />
<strong>voor</strong>t <strong>en</strong> heeft hier<strong>voor</strong> e<strong>en</strong> combinatiefunctionaris aangesteld.<br />
De hockeyclub blijft ook invester<strong>en</strong> in jonge <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
<strong>en</strong> de positieve uitstraling die dit met zich meebr<strong>en</strong>gt.<br />
Projectleiding: Mixed Hockeyclub Heerhugowaard<br />
www.mhcheerhugowaard.nl<br />
RESULTaTEN in sam<strong>en</strong>werking met rockschool Dront<strong>en</strong> <strong>en</strong> het<br />
welzijnswerk van De Meerpaal is de CultBattle op de kaart<br />
gezet. jonger<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gestimuleerd <strong>en</strong> uitgedaagd om hun<br />
culturele tal<strong>en</strong>t<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong>. Met masterclasses <strong>en</strong> op<strong>en</strong><br />
podia word<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> gestimuleerd om zich te ontwikkel<strong>en</strong>.<br />
e<strong>en</strong> draaiboek is ontwikkeld.<br />
WaaR? Dront<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? jonger<strong>en</strong>- <strong>en</strong> cultuurorganisaties.<br />
hOE vERdER? Met middelbare schol<strong>en</strong>, CKV van De Meerpaal in<br />
Dront<strong>en</strong> <strong>en</strong> private muziekschol<strong>en</strong> wordt sam<strong>en</strong>gewerkt om<br />
dit ev<strong>en</strong>em<strong>en</strong>t jaarlijks terug te lat<strong>en</strong> ker<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: stichting free-XS<br />
www.deboot.org
het Promoteam<br />
in het project ‘Promoteam Oost’ draai<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong><br />
mee bij diverse <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties. Ze mak<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
geschrev<strong>en</strong> of gefilmd verslag <strong>en</strong> zett<strong>en</strong> dit op e<strong>en</strong> <strong>voor</strong><br />
iedere<strong>en</strong> goed toegankelijke website.<br />
RESULTaaT Drie edities van het promoteam bezocht<strong>en</strong> sam<strong>en</strong><br />
meer dan vijf<strong>en</strong>twintig organisaties in hun directe omgeving.<br />
Oasis game – gewoon gev<strong>en</strong><br />
‘gewoon gev<strong>en</strong>’ stimuleert kinder<strong>en</strong> om vrijwillig iets<br />
<strong>voor</strong> e<strong>en</strong> ander te do<strong>en</strong>.<br />
RESULTaTEN Bij dit project war<strong>en</strong> drie basisschol<strong>en</strong> <strong>en</strong> zestig person<strong>en</strong><br />
(<strong>vrijwillige</strong>rs, buurtbewoners <strong>en</strong> kinder<strong>en</strong>) betrokk<strong>en</strong>.<br />
Zij hebb<strong>en</strong> daar ruim 250 <strong>vrijwillige</strong>rs <strong>en</strong> andere medewerkers<br />
<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> mee bereikt. Als kroon op het project hebb<strong>en</strong><br />
de deelnemers H.K.H. Prinses Máxima mog<strong>en</strong> interview<strong>en</strong>.<br />
Voor de opzet <strong>en</strong> uitvoering van e<strong>en</strong> promoteam is e<strong>en</strong> handboek<br />
ontwikkeld.<br />
WaaR? Amsterdam, Stadsdel<strong>en</strong> Oost <strong>en</strong> Zuid-Oost.<br />
vOOR WIE? (Vrijwilligers)organisaties die met kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
jonger<strong>en</strong> werk<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? e<strong>en</strong> woningbouwcorporatie zet het project<br />
<strong>voor</strong>t. De methodiek wordt verspreid onder verschill<strong>en</strong>de<br />
stadsdel<strong>en</strong>, fonds<strong>en</strong> <strong>en</strong> organisaties. e<strong>en</strong> praktisch handboek<br />
is beschikbaar.<br />
Projectleiding: Cybersoek<br />
www.cybersoek.nl/pto/<br />
De wildemanbuurt (Osdorp) heeft dankzij de Oasisgame e<strong>en</strong><br />
‘sociale boost’ gekreg<strong>en</strong>. Kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs hebb<strong>en</strong><br />
w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> ter verbetering van de buurt verzameld, <strong>en</strong> daar<strong>door</strong><br />
e<strong>en</strong> plan van aanpak gemaakt. Hiermee hebb<strong>en</strong> zij e<strong>en</strong> ‘oase’<br />
geschap<strong>en</strong> midd<strong>en</strong> in de wijk, waarmee e<strong>en</strong> verwaarloosde,<br />
maar c<strong>en</strong>trale <strong>en</strong> veel bezochte plek in de buurt is opgeknapt.<br />
WaaR? Osdorp, Amsterdam.<br />
vOOR WIE? Basisschol<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties.<br />
hOE vERdER? Mede dankzij sam<strong>en</strong>werking met allerlei organisaties<br />
<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> de activiteit<strong>en</strong> <strong>en</strong> de sam<strong>en</strong>hang in de<br />
buurt blijv<strong>en</strong>de aandacht. De schol<strong>en</strong> will<strong>en</strong> in de vakanties<br />
dergelijke project<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> organiser<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Stichting Sam<strong>en</strong>binding<br />
www.nieuwwestexpress.nl/5322/nl/oasis-gewoon-gev<strong>en</strong><br />
www.fairground.nl (zoek op oasisgame)<br />
VRIJWILLIGE INzet 81
vv de Meern betrokk<strong>en</strong><br />
Voetbalver<strong>en</strong>iging VV de Meern speelt e<strong>en</strong> belangrijke<br />
positieve rol in het opgroei<strong>en</strong> van jonger<strong>en</strong>.<br />
RESULTaTEN 40 <strong>jeugd</strong>spelers zijn tijd<strong>en</strong>s hun maatschappelijke<br />
stage bij VV de Meern opgeleid tot scheidsrechter of trainer.<br />
Ook 10 mbo/hbo stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> liep<strong>en</strong> stage bij VV de Meern.<br />
er zijn bij 50 klass<strong>en</strong> in het basisonderwijs voetbalclinics<br />
gegev<strong>en</strong> met aandacht <strong>voor</strong> sportiviteit <strong>en</strong> respect. Hiermee<br />
werd<strong>en</strong> 650 kinder<strong>en</strong> bereikt <strong>en</strong> het heeft geleid tot e<strong>en</strong><br />
recorddeelname aan het schoolvoetbal (60 teams, waarvan<br />
30 meisjes). Ook zijn er clinics opgezet sam<strong>en</strong> met het rode<br />
Kruis, of <strong>voor</strong> Bosnische jonger<strong>en</strong> uit gast<strong>gezin</strong>n<strong>en</strong>.<br />
WaaR? utrecht.<br />
vOOR WIE? Alle sportver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> <strong>jeugd</strong>afdeling met<br />
kinder<strong>en</strong> in de leeftijd tuss<strong>en</strong> 13 <strong>en</strong> 18.<br />
hOE vERdER? VV de Meern verduurzaamt de activiteit<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: VV de Meern<br />
www.vvdemeern.nl<br />
82 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto ell<strong>en</strong> Kok/Hollandse Hoogte
VRIJWILLIGE INzet 83
Netwerk amsterdamse held<strong>en</strong><br />
jonge allochtone Nederlanders zett<strong>en</strong> zich in <strong>voor</strong><br />
andere jonge allochtone Nederlanders die de aansluiting<br />
miss<strong>en</strong> bij onderwijs, arbeidsmarkt, sport <strong>en</strong> cultuur.<br />
RESULTaTEN Het NAH verbindt onderling ti<strong>en</strong>tall<strong>en</strong> initiatiev<strong>en</strong><br />
van actieve jonge mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong> (Amsterdamse Held<strong>en</strong>)<br />
die zich <strong>inzet</strong>t<strong>en</strong> om jonger<strong>en</strong> uit hun isolem<strong>en</strong>t te hal<strong>en</strong>. Via<br />
Wanneperkamp<br />
e<strong>en</strong> vakantiekamp <strong>voor</strong> kinder<strong>en</strong> met uite<strong>en</strong>lop<strong>en</strong>de<br />
achtergrond<strong>en</strong> <strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> die niet op vakantie gaan.<br />
e<strong>en</strong> 2e project ‘Op kamp’ is uit dit zomerkamp ontstaan,<br />
met vervolgactiviteit<strong>en</strong> op school <strong>en</strong> in de schoolvakanties<br />
op gebied van taal, groepsontwikkeling <strong>en</strong><br />
natuurbeleving.<br />
84 VRIJWILLIGE INzet<br />
e<strong>en</strong> ti<strong>en</strong>tal coaches zijn deze initiatiev<strong>en</strong> in contact gebracht<br />
met verschill<strong>en</strong>de maatschappelijke instanties.<br />
WaaR? Amsterdam, in vier stadsdel<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> organisaties, betrokk<strong>en</strong> bij het<br />
<strong>jeugd</strong>beleid.<br />
hOE vERdER? NAH is actief in de stadsdel<strong>en</strong> west <strong>en</strong> Nieuw-west<br />
<strong>en</strong> heeft ook e<strong>en</strong> goede binding met de stadsdel<strong>en</strong> Amsterdam<br />
Oost/Zeeburg <strong>en</strong> Amsterdam Zuid-Oost opgebouwd. De activiteit<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> <strong>voor</strong>tgezet, geïnt<strong>en</strong>siveerd <strong>en</strong> verbreed naar<br />
andere del<strong>en</strong> van Amsterdam.<br />
Projectleiding: Netwerk Amsterdamse Held<strong>en</strong><br />
www.netwerkamsterdamseheld<strong>en</strong>.nl<br />
RESULTaTEN er is e<strong>en</strong> informatiefolder <strong>voor</strong> ouders gemaakt<br />
<strong>en</strong> e<strong>en</strong> herinneringsposter. Ook is het project beschrev<strong>en</strong> ter<br />
inspiratie van ander<strong>en</strong>. Via de kamp<strong>en</strong> zijn meer verbinding<strong>en</strong><br />
gelegd tuss<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong>, school, leerkracht<strong>en</strong>, ouders, <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
<strong>en</strong> kinderwerkers in én buit<strong>en</strong> de buurt.<br />
WaaR? Amsterdam Oost, Zuid-Oost <strong>en</strong> wanneperve<strong>en</strong> (geme<strong>en</strong>te<br />
Ste<strong>en</strong>wijkerland).<br />
vOOR WIE? Vrijwilligersorganisaties, basisschol<strong>en</strong>, <strong>jeugd</strong>werk<br />
<strong>en</strong> vakantiekamporganisaties.<br />
hOE vERdER? De Stichting Kinderwerk gaat <strong>door</strong> met de zomerkamp<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> heeft het project ‘Op Kamp’ overgedrag<strong>en</strong> aan<br />
Basisschool De Polsstok.<br />
Projectleiding: Stichting Kinderwerk<br />
www.kinderwerk.net
Judith Metz onderzoeker <strong>en</strong> verbond<strong>en</strong> aan Youth Spot, hogeSchool van aMSterdaM<br />
<strong>en</strong> ecSp, eraSMuS univerSiteit rotterdaM<br />
Sociaal<br />
Het beroep op <strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong> groeit. Scouting<br />
<strong>vrijwillige</strong>rs, sporttrainers <strong>en</strong> buurtmoeders<br />
mog<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> <strong>voor</strong> laagdrempelige, goedkope<br />
<strong>en</strong> pedagogisch verantwoordde vrijetijdsbesteding.<br />
Op straat wordt van <strong>voor</strong>bijgangers verwacht<br />
dat zij als interim ouders e<strong>en</strong> oogje in<br />
het zeil houd<strong>en</strong> op spel<strong>en</strong>de kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> rondhang<strong>en</strong>de<br />
jonger<strong>en</strong>. Als ouders <strong>en</strong> kinder<strong>en</strong><br />
het ev<strong>en</strong> niet meer alle<strong>en</strong> redd<strong>en</strong>, is daar de<br />
ondersteun<strong>en</strong>de <strong>vrijwillige</strong>r. Die biedt praktische<br />
hulp, studiebegeleiding, gezelschap <strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> uitgestok<strong>en</strong> hand.<br />
wie d<strong>en</strong>kt dat de <strong>vrijwillige</strong>r e<strong>en</strong>maal thuis op<br />
zijn of haar lauwer<strong>en</strong> kan rust<strong>en</strong> heeft het mis.<br />
Vrijwilligers zijn niet alle<strong>en</strong> nodig bij opvoed<strong>en</strong>.<br />
Ook de ouder<strong>en</strong>-, de medische <strong>en</strong> gehandicapt<strong>en</strong>zorg<br />
houd<strong>en</strong> hun hand op. <strong>en</strong> dan heb ik<br />
het nog niet gehad over aandacht <strong>en</strong> zorg <strong>voor</strong><br />
naast<strong>en</strong>. Het is immers vanzelfsprek<strong>en</strong>d dat<br />
m<strong>en</strong> de ondersteuningsbehoefte thuis in het<br />
eig<strong>en</strong> netwerk opvangt.<br />
Vrijwillige <strong>en</strong>ergie is daarmee onze belangrijkste<br />
kapitaalbron. Zonder deze onbetaalde <strong>inzet</strong><br />
is het niet mogelijk om Nederland betaalbaar<br />
te houd<strong>en</strong>.<br />
ik maak mij zorg<strong>en</strong> over het ontbrek<strong>en</strong> van zorg<br />
invester<strong>en</strong><br />
<strong>voor</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs. Het spaarzame onderzoek<br />
naar <strong>vrijwillige</strong>rswerk toont dat de meeste<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> graag wat <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> ander do<strong>en</strong>, <strong>en</strong><br />
als dat nodig is van harte nog meer will<strong>en</strong><br />
betek<strong>en</strong><strong>en</strong>. wel verbind<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs <strong>voor</strong>waard<strong>en</strong><br />
aan hun <strong>inzet</strong>. Zo vind<strong>en</strong> zij het belangrijk<br />
dat hun betrokk<strong>en</strong>heid aansluit bij<br />
eig<strong>en</strong> behoefte <strong>en</strong> motivatie. Ze will<strong>en</strong> graag<br />
zegg<strong>en</strong>schap over de werkzaamhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> de<br />
omstandighed<strong>en</strong> waarin zij die verricht<strong>en</strong>. T<strong>en</strong><br />
slotte will<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs 100% zeker wet<strong>en</strong> dat<br />
zij er niet alle<strong>en</strong> <strong>voor</strong> staan als het h<strong>en</strong> ev<strong>en</strong><br />
te veel wordt. Ofwel: hed<strong>en</strong>daags <strong>vrijwillige</strong>rswerk<br />
vraagt continue <strong>en</strong> professionele ondersteuning.<br />
De maatschappelijke prijs <strong>voor</strong> het<br />
ontbrek<strong>en</strong> daarvan is hoog: <strong>vrijwillige</strong> <strong>en</strong>ergie<br />
die in de kou komt te staan is <strong>voor</strong>goed verlor<strong>en</strong>.<br />
will<strong>en</strong> we in de toekomst niet met afgew<strong>en</strong>d<br />
gezicht langs te dikke, bleke, vecht<strong>en</strong>de <strong>en</strong><br />
huil<strong>en</strong>de kinder<strong>en</strong> in vervuilde speeltuintjes<br />
hoev<strong>en</strong> lop<strong>en</strong>, dan is het noodzakelijk om te invester<strong>en</strong><br />
in zorg <strong>voor</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs. Dat betek<strong>en</strong>t<br />
dat er geld moet word<strong>en</strong> gestok<strong>en</strong> in overhead,<br />
begeleiding <strong>en</strong> coördinatie. <strong>en</strong> dat mag best<br />
wat kost<strong>en</strong>.<br />
VRIJWILLIGE INzet 85
de ONdERzoek INzet van<br />
Plezier<br />
in <strong>vrijwillige</strong>rswerk<br />
wAArOM DOeN MeNSeN VrijwilligerSwerK VOOr eN MeT<br />
KiNDereN eN jONgereN? OMDAT Ze HeT leuK ViNDeN eN<br />
er Zelf BeTer VAN wOrDeN, CONCluDeerT HeT ADVieS-<br />
BureAu BMC uiT grOOTSCHAlig ONDerZOeK. eN wAArOM<br />
BlijVeN Ze HeT DOeN? OMDAT Ze er wAArDeriNg VOOr<br />
KrijgeN. HierONDer eeN greeP uiT NOg wAT ANDere<br />
ANTwOOrDeN OP ONDerZOeKSVrAgeN.<br />
86 VRIJWILLIGE INzet<br />
Meer info? www.bmc.nl of lees de Special Onderzoek van iNZeT,<br />
mei <strong>2012</strong>: www.<strong>vrijwillige</strong>-<strong>inzet</strong>.nl/magazine
Waarom zett<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zich in<br />
specifiek <strong>voor</strong> de pedagogische civil society?<br />
• Ze do<strong>en</strong> dit meer om zichzelf te help<strong>en</strong> dan om ander<strong>en</strong> te help<strong>en</strong>.<br />
• Ze beginn<strong>en</strong> met hun <strong>inzet</strong> omdat ze zelfontplooiing zoek<strong>en</strong>.<br />
• Ze zoek<strong>en</strong> vergroting van hun praktische netwerk <strong>en</strong> buurt (contact<strong>en</strong> rond de<br />
eig<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong>).<br />
• Ze blijv<strong>en</strong> zich <strong>inzet</strong>t<strong>en</strong> <strong>voor</strong>al omdat het plezier oplevert <strong>en</strong> vanwege de waardering<br />
die ze krijg<strong>en</strong>.<br />
• De <strong>inzet</strong> is goed te combiner<strong>en</strong> met de opvoeding van de eig<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong>.<br />
• Vaak is het eig<strong>en</strong> kind betrokk<strong>en</strong> bij de <strong>vrijwillige</strong> activiteit<strong>en</strong>.<br />
Wat zijn k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> van <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
in de pedagogische civil society?<br />
in vergelijking met <strong>vrijwillige</strong>rs die actief zijn op andere terrein<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> we:<br />
• M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> tot 45 jaar die zelf kinder<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> zijn vaker actief.<br />
• M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> do<strong>en</strong> vaker meerdere activiteit<strong>en</strong> tegelijkertijd: zowel <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> organisatie<br />
als <strong>voor</strong> de buurt of stad als informele hulp <strong>voor</strong> familie, bek<strong>en</strong>d<strong>en</strong> of vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>.<br />
• M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> <strong>gezin</strong>sinkom<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> € 38.000 <strong>en</strong> € 51.300 zijn vaker actief<br />
als <strong>vrijwillige</strong>r.<br />
• M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> vaker zelf hulp gekreg<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> organisatie of van ander<strong>en</strong> bij<br />
opvoed/opgroeiproblem<strong>en</strong>.<br />
Waar/hoe zijn m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> actief<br />
in de pedagogische civil society?<br />
• In georganiseerd verband: bij sportver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>, schol<strong>en</strong>, recreatie/hobby,<br />
club- <strong>en</strong> buurthuiswerk.<br />
• In informele hulp: verzorg<strong>en</strong> van kinder<strong>en</strong>, oppass<strong>en</strong>.<br />
• In de buurt/stad: organiser<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> feest, organiser<strong>en</strong> van activiteit<strong>en</strong> <strong>voor</strong><br />
groep<strong>en</strong> in de buurt.<br />
VRIJWILLIGE INzet 87
Allemaal opvoeders<br />
iN elf geMeeNTeN HeBBeN CeNTrA VOOr jeugD eN geZiN eN TAl<br />
VAN ANDere OrgANiSATieS PrOefPrOjeCTeN geDrAAiD VANuiT<br />
HeT geDACHTegOeD VAN AlleMAAl OPVOeDerS. Ze ONDer-<br />
STeuNeN VrijwilligerSACTiViTeiTeN eN ZOrgeN VOOr gelegeN-<br />
HeDeN eN PleKKeN wAAr OuDerS, jONgereN eN BuurTgeNOTeN<br />
MeT elKAAr iN geSPreK KuNNeN gAAN OVer OPVOeDeN eN OP-<br />
grOeieN. elKe geMeeNTe HeefT OP eigeN wijZe VOrM gegeVeN<br />
AAN AlleMAAl OPVOeDerS. DAT leVerT eeN BreeD SCAlA AAN er-<br />
VAriNgeN OP. eN OVerAl BlijKT AlleMAAl OPVOeDerS DiSCuSSie<br />
OP Te rOePeN. OVer De rOl VAN De PrOfeSSiONAl, OVer De TAAK<br />
VAN De geMeeNTe, De iNZeT VAN VrijwilligerS Of De weNSeN<br />
eN ViSie VAN OuDerS eN BuurTgeNOTeN. MAAr wAT Alle PilOTS<br />
geMeeN HeBBeN iS HeT eNTHOuSiASMe. VAN BerOePSKrACHTeN,<br />
VrijwilligerS, BeleiDMAKerS eN OuDerS. CONCluSie?<br />
AlleMAAl OPVOeDerS SMAAKT NAAr Heel Veel Meer!<br />
88 VRIJWILLIGE INzet
Pilotgeme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van Allemaal opvoeders<br />
Hout<strong>en</strong> • Utrecht • Enschede • Loon op Zand • Groning<strong>en</strong> • Haarlemmermeer •<br />
Maastricht • Eindhov<strong>en</strong> • Zaanstad • Sittard-Gele<strong>en</strong> • Tilburg<br />
onderzoek<br />
Het doel was om in de pilotgeme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ervaring op te do<strong>en</strong> met het versterk<strong>en</strong> van de<br />
pedagogische civil society. De universiteit utrecht volgt de pilots met onderzoek. e<strong>en</strong><br />
eerste nulmeting bij de start van het project gaf al e<strong>en</strong> aantal opvall<strong>en</strong>de uitkomst<strong>en</strong>.<br />
Zo vindt 69% van de ondervraagd<strong>en</strong> dat opvoeding uitsluit<strong>en</strong>d e<strong>en</strong> zaak van de ouders<br />
is. Tegelijkertijd vindt 79% dat buurtbewoners e<strong>en</strong> rol kunn<strong>en</strong> spel<strong>en</strong> bij de opvoeding<br />
van kinder<strong>en</strong> uit de buurt.<br />
Brochures<br />
in 2010 versche<strong>en</strong> de brochure: De kracht van de pedagogische civil society. in 2011<br />
werd e<strong>en</strong> handreiking geschrev<strong>en</strong> <strong>voor</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> Cjg’s over de vraag hoe zij de<br />
omgeving meer kan betrekk<strong>en</strong> bij de opvoeding van kinder<strong>en</strong>.<br />
Meer informatie vindt u op www.allemaalopvoeders.nl.<br />
u kunt daar ook de brochures download<strong>en</strong> <strong>en</strong> tezijnertijd<br />
de eindresutat<strong>en</strong> van het onderzoek lez<strong>en</strong>.<br />
u kunt ook de speciale bijlage over Allemaal Opvoeders<br />
van iNZeT maart <strong>2012</strong> download<strong>en</strong> of bestell<strong>en</strong> via<br />
www.zonmw.nl/publicaties<br />
VRIJWILLIGE INzet 89
Hoe ziet de<br />
ideale pedagogische<br />
buurt er uit?<br />
De DSP-grOeP ONDerZOCHT De PeDAgOgiSCHe KrACHT BiN-<br />
NeN VijfTieN uiTeeNlOPeNDe BuurTeN eN De fACTOreN eN<br />
ACTOreN Die HierOP VAN iNVlOeD ZijN. ONTleeND AAN gOeDe<br />
VOOrBeelDeN iS eeN PrAKTiSCHe HANDreiKiNg ONTwiKKelD<br />
MeT TiPS eN HANDVATTeN OM De PeDAgOgiSCHe BijDrAge VAN<br />
VerSCHilleNDe OrgANiSATieS iN De BuurT Te VerSTerKeN: VAN<br />
geMeeNTe, Cjg, jONgereN- eN welZijNSwerK TOT SCHOleN,<br />
SPOrTVereNigiNgeN eN BuurT- eN ZelfOrgANiSATieS.<br />
90 VRIJWILLIGE INzet
kwaliteit<br />
De kwaliteit van de pedagogische civil society<br />
hangt volg<strong>en</strong>s de DSP-groep sam<strong>en</strong> met de<br />
aanwezigheid van informele sociale <strong>en</strong> pedagogische<br />
steun, eig<strong>en</strong> kracht <strong>en</strong> de onderlinge<br />
betrokk<strong>en</strong>heid tuss<strong>en</strong> ouders <strong>en</strong> <strong>jeugd</strong>ig<strong>en</strong>.<br />
Buurtk<strong>en</strong>merk<strong>en</strong><br />
Van invloed zijn: de sociaal-economische<br />
status van de bewoners, de etnische diversiteit<br />
van de bewoners, het opleidingsniveau van de<br />
bewoners <strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>tegrootte <strong>en</strong> mate van<br />
stedelijkheid. Ook de aanwezigheid van fysieke<br />
ontmoetingsplekk<strong>en</strong> in de buurt heeft invloed.<br />
Aan de rand van de zandbak kan over opvoedingsvraagstukk<strong>en</strong><br />
gesprok<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
Meerwaarde<br />
Als het lukt om de pedagogische rol van reguliere<br />
organisaties zoals schol<strong>en</strong> <strong>en</strong> sportver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong><br />
te versterk<strong>en</strong>, al is het maar e<strong>en</strong><br />
klein beetje, kan veel bereikt word<strong>en</strong>. immers,<br />
hun gezam<strong>en</strong>lijke bereik is <strong>en</strong>orm.<br />
Meer info? www.dsp-groep.nl of lees<br />
de Special Onderzoek van iNZeT, mei <strong>2012</strong>:<br />
www.<strong>vrijwillige</strong>-<strong>inzet</strong>.nl/magazine<br />
type Buurt<strong>en</strong><br />
in het onderzoek kom<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de type<br />
buurt<strong>en</strong> naar vor<strong>en</strong>, zoals:<br />
de volksbuurt Oudere buurt<strong>en</strong> met goedkope<br />
huurwoning<strong>en</strong> • in del<strong>en</strong> sterke sociale sam<strong>en</strong>hang<br />
• <strong>door</strong> veelheid aan problem<strong>en</strong> afhankelijkheid<br />
van hulpverl<strong>en</strong>ers • opbouwwerk,<br />
school, jonger<strong>en</strong>werk <strong>en</strong> andere instanties<br />
zijn belangrijk <strong>voor</strong> pedagogisch klimaat.<br />
de gem<strong>en</strong>gde buurt Bewoners met veelal<br />
laag inkom<strong>en</strong> • veel verschill<strong>en</strong>de cultur<strong>en</strong> •<br />
bewoners lev<strong>en</strong> naast elkaar • meer contact<br />
tuss<strong>en</strong> groep<strong>en</strong> is van belang <strong>voor</strong> sociale<br />
sam<strong>en</strong>hang • school, sportclubs, <strong>en</strong> het welzijnswerk<br />
zijn belangrijk <strong>voor</strong> het stimuler<strong>en</strong><br />
van het pedagogisch klimaat.<br />
hechte kleine kern<strong>en</strong> Dorp<strong>en</strong> met nauwe<br />
band tuss<strong>en</strong> bewoners • verschill<strong>en</strong> in opleiding<br />
<strong>en</strong> inkom<strong>en</strong> maar iedere<strong>en</strong> k<strong>en</strong>t elkaar<br />
• zelfredzame geme<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> met rijk<br />
ver<strong>en</strong>igingslev<strong>en</strong> • m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> sprek<strong>en</strong> elkaar aan<br />
• nieuwkomers wortel<strong>en</strong> moeizaam • soms<br />
weinig mogelijkhed<strong>en</strong> <strong>voor</strong> oudere <strong>jeugd</strong>.<br />
Nieuwe homog<strong>en</strong>e buurt<strong>en</strong> Nieuwe wijk<strong>en</strong><br />
met afwissel<strong>en</strong>d woningaanbod • veel jonge<br />
tweeverdi<strong>en</strong>ers met weinig vrije tijd • sociale<br />
relaties zijn pril • grote rol <strong>voor</strong> kinderopvang<br />
<strong>en</strong> school waar ouders elkaar teg<strong>en</strong>kom<strong>en</strong> •<br />
de wil om iets <strong>voor</strong> elkaar te do<strong>en</strong> is nadrukkelijk<br />
aanwezig.<br />
VRIJWILLIGE INzet 91
Vrijwilliger of<br />
beroepskracht?<br />
wAT KuNNeN VrijwilligerS eN wAT MOeTeN BerOePS-<br />
KrACHTeN DOeN? wAT ZijN De VerSCHilleN? ONDerZOeK<br />
DOOr HeT erASMuS CeNTre fOr STrATegiC PHilANTHrOPy/<br />
De rOTTerDAM SCHOOl Of MANAgeMeNT VAN De erASMuS<br />
uNiVerSiTeiT leiDT TOT eeN AANTAl fACTOreN Die MeT elKAAr<br />
SAMeNHANgeN. MAAr leT wel, HeT ZijN geeN feiTeN, HeT<br />
gAAT OM PerCePTieS; OM HeT BeelD DAT MeNSeN VAN Vrijwil-<br />
ligerS eN BerOePSKrACHTeN HeBBeN.<br />
92 VRIJWILLIGE INzet<br />
Meer info? Kijk op www.ecsp.nl (>research >projects) of lees de Special<br />
Onderzoek van iNZeT, mei <strong>2012</strong>: www.<strong>vrijwillige</strong>-<strong>inzet</strong>.nl/magazine
Professionaliteit<br />
Van e<strong>en</strong> beroepskracht verwacht<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> e<strong>en</strong> grotere k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> professionaliteit<br />
omdat hij of zij er waarschijnlijk <strong>voor</strong> geleerd heeft.<br />
Altruïsme<br />
e<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>r roept het beeld op van e<strong>en</strong> grotere persoonlijke betrokk<strong>en</strong>heid.<br />
e<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>r is er zonder geldelijke beloning <strong>en</strong> zonder e<strong>en</strong> dwing<strong>en</strong>de manager<br />
echt <strong>voor</strong> jou.<br />
Afstand<br />
Beroepskracht<strong>en</strong> staan in de perceptie van veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> grotere afstand dan<br />
<strong>vrijwillige</strong>rs. Dat hoort bij de professionele distantie van de beroepskracht, terwijl<br />
nabijheid juist de kracht kan zijn van <strong>vrijwillige</strong>rs.<br />
Betrouwbaarheid<br />
Beroepskracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun organisaties zijn <strong>voor</strong>al volg<strong>en</strong>s sam<strong>en</strong>werkingspartners<br />
betrouwbare partners. Maar <strong>voor</strong> de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die geholp<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ligt dat soms<br />
anders. Vrijwilligers die belov<strong>en</strong> dat je ze altijd mag bell<strong>en</strong>, mag je echt ook in het<br />
week<strong>en</strong>d <strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s hun vakantie bell<strong>en</strong>.<br />
geheimhouding<br />
Vrijwilligers zull<strong>en</strong> misschi<strong>en</strong> roddel<strong>en</strong> over je, maar beroepskracht<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> alles<br />
vermeld<strong>en</strong> in het dossier!<br />
ervaringsdeskundigheid<br />
Van beroepskracht<strong>en</strong> wordt eig<strong>en</strong>lijk nooit aang<strong>en</strong>om<strong>en</strong> dat ze ervaringsdeskundigheid<br />
hebb<strong>en</strong>. Bij <strong>vrijwillige</strong>rs is dit juist precies andersom.<br />
Macht<br />
Van beroepskracht<strong>en</strong> wordt verwacht dat ze macht over m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> <strong>en</strong> will<strong>en</strong><br />
uitoef<strong>en</strong><strong>en</strong>. Vrijwilligers hebb<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> formele macht hoewel ze natuurlijk heel lastig<br />
kunn<strong>en</strong> do<strong>en</strong>.<br />
VRIJWILLIGE INzet 93
Sam<strong>en</strong>werking<br />
tuss<strong>en</strong> beroepskracht<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
HOe KuNNeN BerOePSKrACHTeN eN VrijwilligerS SAMeN-<br />
werKeN AAN HeT welZijN VAN De jeugD? wAT MOeT je wel<br />
DOeN, eN wAT NieT? welKe erVAriNgeN ZijN er TOT Nu<br />
TOe OPgeDAAN eN wAT KuNNeN we DAArVAN lereN? HeT<br />
Verwey-jONKer iNSTiTuuT STelDe NAAr AANleiDiNg VAN<br />
HuN ONDerZOeK eeN HANDleiDiNg OP. eeN ZeSTAl BeViN-<br />
DiNgeN eN AANBeVeliNgeN:<br />
94 VRIJWILLIGE INzet<br />
Meer info? Kijk op www.verwey-jonker.nl of lees de Special Onderzoek<br />
van iNZeT, mei <strong>2012</strong>: www.<strong>vrijwillige</strong>-<strong>inzet</strong>.nl/magazine
1<br />
Vrijwilligers <strong>en</strong> beroepskracht<strong>en</strong><br />
hebb<strong>en</strong> elkaar veel te bied<strong>en</strong><br />
Zo kunn<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs e<strong>en</strong> brug slaan tuss<strong>en</strong><br />
cliënt<strong>en</strong> <strong>en</strong> professionals. Spreek met elkaar<br />
af wie wat doet <strong>en</strong> zit elkaar niet te veel in de<br />
weg. Korte lijntjes <strong>en</strong> e<strong>en</strong> duidelijk aanspreekpunt<br />
<strong>voor</strong> beide partij<strong>en</strong> do<strong>en</strong> wonder<strong>en</strong>.<br />
2<br />
cJG’s hebb<strong>en</strong> vaak koudwatervrees<br />
om sam<strong>en</strong> te werk<strong>en</strong><br />
met <strong>vrijwillige</strong>rs <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties<br />
Het welzijnswerk daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong> is al veel meer<br />
gew<strong>en</strong>d om met <strong>vrijwillige</strong>rs <strong>en</strong> hun organisaties<br />
te werk<strong>en</strong>.<br />
3<br />
Vrijwilligers hebb<strong>en</strong> waardering<br />
<strong>en</strong> vertrouw<strong>en</strong> nodig<br />
Beroepskracht<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> dat ze<br />
<strong>vrijwillige</strong>rswerk belangrijk vind<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
de ruimte gev<strong>en</strong>. Vrijwilligers beschikk<strong>en</strong><br />
vaak over specifieke capaciteit<strong>en</strong> die in<br />
bepaalde situaties belangrijker zijn dan k<strong>en</strong>nis<br />
<strong>en</strong> opleiding. waardeer <strong>vrijwillige</strong>rs in woord<br />
<strong>en</strong> daad.<br />
4<br />
Geef <strong>vrijwillige</strong>rs e<strong>en</strong> stem bij<br />
de inrichting van het project<br />
Vrijheid om werkzaamhed<strong>en</strong> naar eig<strong>en</strong> inzicht<br />
in te richt<strong>en</strong> is belangrijk <strong>voor</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs.<br />
wat beslist niet werkt is opdracht<strong>en</strong> gev<strong>en</strong>!<br />
Binding <strong>en</strong> gezelligheid zijn <strong>voor</strong> de meeste<br />
<strong>vrijwillige</strong>rs heel belangrijk.<br />
5<br />
Vrijwilligers hebb<strong>en</strong> vaak meer<br />
deskundigheid dan beroepskracht<strong>en</strong><br />
d<strong>en</strong>k<strong>en</strong><br />
Sommige <strong>vrijwillige</strong>rs zijn pedagogisch geschoold<br />
of werk<strong>en</strong> betaald in <strong>jeugd</strong>zorg of welzijn.<br />
Ander<strong>en</strong> zijn tijd<strong>en</strong>s het <strong>vrijwillige</strong>rswerk<br />
getraind of hebb<strong>en</strong> veel ervaring opgebouwd<br />
met <strong>jeugd</strong>- <strong>en</strong> <strong>gezin</strong>swerk. Onderschat <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
niet.<br />
6<br />
Vrijwilligers houd<strong>en</strong> van<br />
betrokk<strong>en</strong> professionals<br />
e<strong>en</strong> professional die inhoudelijk net zo<br />
betrokk<strong>en</strong> <strong>en</strong> gemotiveerd is als de<br />
<strong>vrijwillige</strong>rs kan in e<strong>en</strong> project op veel<br />
<strong>en</strong>thousiasme rek<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
VRIJWILLIGE INzet 95
PROjEcTresultat<strong>en</strong><br />
OESh: vechtsport als pedagogisch<br />
instrum<strong>en</strong>t in de wijk<br />
jonger<strong>en</strong> van sportclubs zett<strong>en</strong> zich vrijwillig in<br />
binn<strong>en</strong> <strong>jeugd</strong>teams <strong>en</strong> in hun wijk.<br />
RESULTaaT jonger<strong>en</strong> van vijf krachtsportver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />
nieuwe compet<strong>en</strong>ties verworv<strong>en</strong> die zij ook in hun wijk<br />
<strong>inzet</strong>t<strong>en</strong>. Daarbij werk<strong>en</strong> ze lokaal sam<strong>en</strong> met geme<strong>en</strong>te,<br />
politie, schol<strong>en</strong> <strong>en</strong> welzijnsinstelling<strong>en</strong>. Zo runt e<strong>en</strong> club<br />
sam<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> woningbouwcoöperatie e<strong>en</strong> wijkc<strong>en</strong>trum.<br />
De opgedane k<strong>en</strong>nis is verwerkt in e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>torcursus,<br />
toolkit, citytour <strong>en</strong> promotiepakket.<br />
WaaR? Amersfoort, Breda <strong>en</strong> D<strong>en</strong> Bosch.<br />
vOOR WIE? (Kracht)sportver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? Dankzij de sam<strong>en</strong>werking met lokale partners <strong>en</strong><br />
monitoring vanuit het Nederlands instituut <strong>voor</strong> Vechtsport<br />
<strong>en</strong> Maatschappij (NiVM) zijn de OeSHclubs geborgd.<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> bijdrag<strong>en</strong> aan de (wijk)gerichte activiteit<strong>en</strong><br />
van <strong>en</strong> mee-invester<strong>en</strong> in het opzett<strong>en</strong> van nieuwe clubs.<br />
Projectleiding: NiVM<br />
www.vechtsport<strong>en</strong>maatschappij.nl/programmas/oesh<br />
96 VRIJWILLIGE INzet<br />
SPoRt eN ScHooL
VRIJWILLIGE INzet 97
Meer <strong>vrijwillige</strong>rs <strong>en</strong> gerichter aanbod gymnastiekver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong><br />
Sportver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> zett<strong>en</strong> activiteit<strong>en</strong> op om (nieuwe)<br />
groep<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> ouder<strong>en</strong> te activer<strong>en</strong> als <strong>vrijwillige</strong>r.<br />
RESULTaTEN e<strong>en</strong> greep uit de resultat<strong>en</strong>: Bij 70% van de clubs<br />
lop<strong>en</strong> regelmatig leerling<strong>en</strong> maatschappelijke stage. in vier<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> is het lesaanbod ‘tricks & freerunning’ <strong>voor</strong><br />
foto Pim ras<br />
98 VRIJWILLIGE INzet<br />
‘jonger<strong>en</strong> van de straat’ geïmplem<strong>en</strong>teerd. Dertig clubs ded<strong>en</strong><br />
mee aan de pilot <strong>gezin</strong>ssport, waarbij <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> sport<br />
<strong>en</strong> spel beoef<strong>en</strong>d<strong>en</strong> <strong>en</strong> bij de club betrokk<strong>en</strong> werd<strong>en</strong>. jonger<strong>en</strong><br />
zijn gestimuleerd om actief te word<strong>en</strong> als commissielid of als<br />
assist<strong>en</strong>t. Tev<strong>en</strong>s zijn bijbehor<strong>en</strong>de handleiding<strong>en</strong> ontwikkeld.<br />
WaaR? landelijk.<br />
vOOR WIE? Clubs, geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, jonger<strong>en</strong>werkers, <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong>/<br />
jonger<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? De uitgezette lijn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> <strong>door</strong>gezet <strong>en</strong> ondersteund,<br />
ook kunn<strong>en</strong> clubs zelf aan de slag met de ontwikkelde<br />
product<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Koninklijke Nederlandse gymnastiek unie<br />
www.kngu-yourturn.nl<br />
buurtsportver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> smed<strong>en</strong> sociaal netwerk in stadswijk<br />
Sport is e<strong>en</strong> probaat middel om te verbroeder<strong>en</strong>, ook in<br />
achterstandswijk<strong>en</strong>. Daarom word<strong>en</strong> in diverse geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
buurtsportver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> opgezet.<br />
RESULTaTEN in zev<strong>en</strong> buurt<strong>en</strong> zijn ti<strong>en</strong>tall<strong>en</strong> tot honderd<strong>en</strong><br />
jonger<strong>en</strong> bereikt. Ook de betrokk<strong>en</strong>heid van ouders is<br />
foto Dolph Cantrijn/Hollandse Hoogte<br />
toeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Op sommige locaties werkt het opzett<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />
formele ‘ver<strong>en</strong>iging’ het beste terwijl e<strong>en</strong> andere locatie meer<br />
baat heeft bij het ‘ver<strong>en</strong>ig<strong>en</strong>’ van partij<strong>en</strong>, zonder e<strong>en</strong> formeel<br />
verband.<br />
WaaR? Almere, Amsterdam (Slotervaart), Delft, D<strong>en</strong> Helder,<br />
Haarlem, Haarlemmermeer <strong>en</strong> Zaanstad.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> sportorganisaties.<br />
hOE vERdER? De buurtsportver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> zett<strong>en</strong> hun werk<br />
<strong>voor</strong>t. Per locatie wordt onderzocht wat de succesfactor<strong>en</strong><br />
zijn. lokale <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties word<strong>en</strong> geïnspireerd <strong>en</strong><br />
begeleid bij het opstell<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> aanvraag in het kader<br />
van de Sportimpuls.<br />
Projectleiding: Stichting Sportservice Noord-Holland<br />
www.effectiefactief.nl/m<strong>en</strong>ukaart (> zoek De buurtsportver<strong>en</strong>iging)
Praktijkonderwijs van vakm<strong>en</strong>s<strong>en</strong> uit de buurt<br />
Bij de Klusklup ler<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> na schooltijd praktische<br />
k<strong>en</strong>nis van vakm<strong>en</strong>s<strong>en</strong> (ondernemers, ouders, gep<strong>en</strong>sioneerde<br />
vakm<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, of oudere leerling<strong>en</strong> uit het<br />
mbo-onderwijs) uit de buurt.<br />
RESULTaTEN Ongeveer 140 bov<strong>en</strong>bouwleerling<strong>en</strong> van de basisschool<br />
zijn bij vijf Klusklups actief geweest. Ze maakt<strong>en</strong> van<br />
foto ries van w<strong>en</strong>del de joode<br />
jonger<strong>en</strong> opgeleid tot sportcoach<br />
jonger<strong>en</strong> beweg<strong>en</strong> te weinig <strong>en</strong> zijn niet altijd makkelijk<br />
bereikbaar <strong>voor</strong> het jonger<strong>en</strong>werk. Coaches 16 – 21<br />
stimuleert jonger<strong>en</strong> sportactiviteit<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de wijk te<br />
organiser<strong>en</strong> <strong>en</strong> ander<strong>en</strong> te coach<strong>en</strong>.<br />
foto Hans Oostrum<br />
alles <strong>voor</strong> ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>, verzorgingstehuiz<strong>en</strong> <strong>en</strong> maatschap-<br />
pelijke organisaties in de wijk. feestartikel<strong>en</strong>, lekkere hapjes<br />
of e<strong>en</strong> nieuw naambord <strong>voor</strong> op de deur bij<strong>voor</strong>beeld.<br />
Tev<strong>en</strong>s is e<strong>en</strong> methodiekbeschrijving ontwikkeld.<br />
WaaR? gilze, Oisterwijk <strong>en</strong> Tilburg.<br />
vOOR WIE? (Brede) schol<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties.<br />
hOE vERdER? De Klusklup krijgt in Tilburg e<strong>en</strong> vervolg.<br />
in Oisterwijk <strong>en</strong> gilze vindt nog definitieve besluitvorming<br />
plaats. in rotterdam zijn ontwikkeling<strong>en</strong> gaande om het<br />
project daar op te zett<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Brede school Tilburg<br />
www.deklusklup.nl<br />
RESULTaTEN Op de zes pilotlocaties krijg<strong>en</strong> twaalf jonger<strong>en</strong><br />
tuss<strong>en</strong> de 16 <strong>en</strong> 21 jaar e<strong>en</strong> korte sport- <strong>en</strong> beweegopleiding.<br />
Zij verzorg<strong>en</strong> als sportcoach acht keer per week (40 wek<strong>en</strong><br />
lang) e<strong>en</strong> activiteit <strong>voor</strong> jonge kinder<strong>en</strong>. Per activiteit do<strong>en</strong><br />
20 kinder<strong>en</strong> mee.<br />
WaaR? Amsterdam (stadsdel<strong>en</strong> Oost <strong>en</strong> west), groning<strong>en</strong>,<br />
Maastricht, wag<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> <strong>en</strong> wester<strong>voor</strong>t.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de beleidsterrein<strong>en</strong> zoals<br />
jonger<strong>en</strong>werk.<br />
hOE vERdER? NiSB Consult gaat met sponsors <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> het<br />
project verder verspreid<strong>en</strong>. locaties gaan (op één na) zelfstandig<br />
<strong>door</strong> met het project.<br />
Projectleiding: Nederlands instituut <strong>voor</strong> Sport <strong>en</strong> Beweg<strong>en</strong><br />
(NiSB)<br />
www.nisb.nl<br />
VRIJWILLIGE INzet 99
<strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong> na<br />
maatschappelijke stage<br />
Het project ‘HelDeN na MaS’ zorgt dat stagiairs ook<br />
na hun maatschappelijke stage als <strong>vrijwillige</strong>r blijv<strong>en</strong><br />
werk<strong>en</strong>.<br />
RESULTaaT De maatschappelijk makelaars <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties<br />
ontwikkeld<strong>en</strong> e<strong>en</strong> toolkit. Deze instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> drag<strong>en</strong><br />
er aan bij dat de maatschappelijk stagiair van nu in de<br />
toekomst e<strong>en</strong> <strong>en</strong>thousiaste <strong>vrijwillige</strong>r wordt. Daarnaast<br />
geeft de brochure inzicht in hoe de jonger<strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> over de<br />
maatschappelijke stages <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rswerk.<br />
WaaR? Baarn, Nieuwegein <strong>en</strong> woerd<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? Maatschappelijk makelaars.<br />
hOE vERdER? Alleato organiseert drie regionale werkbije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong><br />
<strong>voor</strong> stagemakelaars om de resultat<strong>en</strong> uit HelDeN na MaS<br />
te verspreid<strong>en</strong> <strong>en</strong> implem<strong>en</strong>ter<strong>en</strong>. er zijn acht andere regio’s<br />
die hebb<strong>en</strong> aangegev<strong>en</strong> interesse te hebb<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> regionale<br />
bije<strong>en</strong>komst. De toolkit wordt gratis beschikbaar gesteld aan<br />
alle maatschappelijk makelaars in Nederland.<br />
Projectleiding: Alleato<br />
www.alleato.nl/ons_werk/project<strong>en</strong>/onderwijs-<strong>en</strong>-educatie/<br />
held<strong>en</strong>-na-mas<br />
100 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto frank Muller/Hollandse Hoogte
VRIJWILLIGE INzet 101
Sam<strong>en</strong> opvoed<strong>en</strong> <strong>en</strong> ler<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> multiculturele school <strong>en</strong> actieve ouders zett<strong>en</strong> zich<br />
sam<strong>en</strong> in om met elkaar te kunn<strong>en</strong> prat<strong>en</strong> over opvoedingsvraagstukk<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> diverse thema’s.<br />
RESULTaTEN Het project was succesvol. er war<strong>en</strong> vijf informatiebije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong><br />
<strong>voor</strong> ouders, met opkomstperc<strong>en</strong>tages bov<strong>en</strong><br />
het Elfm<strong>en</strong>toraat van School’s cool<br />
School’s cool koppelt <strong>vrijwillige</strong> m<strong>en</strong>tor<strong>en</strong> uit de buurt<br />
aan 11-jarige leerling<strong>en</strong> uit groep zev<strong>en</strong> die vanwege<br />
onvoldo<strong>en</strong>de ondersteuning vanuit thuis op e<strong>en</strong> te laag<br />
schooladvies uitkom<strong>en</strong>.<br />
102 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto Chris P<strong>en</strong>narts/Hollandse Hoogte<br />
de vijftig proc<strong>en</strong>t. Drie groep<strong>en</strong> (25 ouders) <strong>voor</strong> de cursus<br />
‘Ouders actief’ zijn opgezet. De school heeft veel meer contact<br />
gekreg<strong>en</strong> met de ouders. De ouders voel<strong>en</strong> zich serieus<br />
g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> er zijn meer contact<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de ouders.<br />
WaaR? Basisschool Het Kompas, Berg<strong>en</strong> op Zoom.<br />
vOOR WIE? De school (leerkracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> directie) <strong>en</strong> de ouders.<br />
hOE vERdER? De school gaat <strong>door</strong> met het vormgev<strong>en</strong> van<br />
ouderbetrokk<strong>en</strong>heid. De geme<strong>en</strong>te wil onder andere het<br />
Cjg <strong>inzet</strong>t<strong>en</strong> bij de borging van de resultat<strong>en</strong> <strong>en</strong> lokale<br />
verspreiding van de aanpak.<br />
Projectleiding: PON<br />
www.hetkompas.info<br />
www.hetpon.nl<br />
RESULTaTEN De methode is al succesvol geblek<strong>en</strong> <strong>voor</strong> het<br />
<strong>voor</strong>kom<strong>en</strong> van schooluitval bij leerling<strong>en</strong> in groep acht<br />
<strong>en</strong> wordt nu ingevoerd <strong>voor</strong> leerling<strong>en</strong> in groep zev<strong>en</strong>.<br />
Op 38 schol<strong>en</strong> zijn 54 leerling<strong>en</strong> in groep zev<strong>en</strong> gekoppeld<br />
aan e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>tor. Het onderzoek loopt nog, waar<strong>door</strong> de<br />
resultat<strong>en</strong> nog niet bek<strong>en</strong>d zijn.<br />
WaaR? Amsterdam <strong>en</strong> Diem<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? Basisschol<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? Data word<strong>en</strong> verzameld. Aan het einde van de rit<br />
word<strong>en</strong> de advies- <strong>en</strong> testresultat<strong>en</strong> van de onderzoeksgroep<br />
vergelek<strong>en</strong> met die van de controlegroep, die ge<strong>en</strong> m<strong>en</strong>tor<br />
heeft gehad. Dit gebeurt in mei 2013.<br />
Projectleiding: School’s cool<br />
www.schoolscool.nl
Meedo<strong>en</strong> kun je ler<strong>en</strong>!<br />
Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> pedagogiek b<strong>en</strong>ader<strong>en</strong> allochtone ouders om<br />
actief betrokk<strong>en</strong> te zijn bij de school van hun kinder<strong>en</strong>.<br />
RESULTaTEN Met twaalf stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op twaalf basisschol<strong>en</strong> zijn<br />
ongeveer 80 allochtone ouders geactiveerd <strong>en</strong> begeleid. Zij<br />
d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> nu actief op school mee. Schol<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> het project<br />
aangegrep<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> stimulans om hun eig<strong>en</strong> ouderpartici-<br />
de Week<strong>en</strong>d academie<br />
Vrijwilligers van de week<strong>en</strong>d Academie in Amsterdam<br />
Nieuw-west help<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> uit het lager <strong>en</strong> <strong>voor</strong>tgezet<br />
onderwijs met huiswerkbegeleiding, sociale vaardigheidstraining,<br />
sport <strong>en</strong> excursies.<br />
patiebeleid te verbeter<strong>en</strong>. De best practices kom<strong>en</strong> in e<strong>en</strong><br />
brochure.<br />
WaaR? Amsterdam, D<strong>en</strong> Haag, Dev<strong>en</strong>ter, rotterdam, Tilburg<br />
<strong>en</strong> utrecht.<br />
vOOR WIE? Basisschol<strong>en</strong>, Cjg’s, <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties <strong>en</strong><br />
educatieve c<strong>en</strong>tra.<br />
hOE vERdER? <strong>en</strong>kele educatieve c<strong>en</strong>tra hebb<strong>en</strong> het projectidee<br />
opgepakt. uitdaging is om nog meer schol<strong>en</strong> ervan te overtuig<strong>en</strong><br />
dat met <strong>en</strong>ige hulp van buit<strong>en</strong>af e<strong>en</strong> wereld aan actieve,<br />
<strong>en</strong>thousiaste allochtone hulpouders geworv<strong>en</strong> kan word<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Dialoog Academie<br />
www.dialoogacademie.nl/diversiteit-platform<br />
RESULTaTEN wekelijks nam<strong>en</strong> 120 kinder<strong>en</strong> deel, waar<strong>door</strong><br />
ze achterstand<strong>en</strong> op school hebb<strong>en</strong> weggewerkt, extra tijd<br />
<strong>en</strong> aandacht hebb<strong>en</strong> besteed aan schoolvakk<strong>en</strong> <strong>en</strong> sociale<br />
vaardighed<strong>en</strong>. De leerling<strong>en</strong> zijn op verschill<strong>en</strong>de excursies<br />
geweest, zoals naar fotografiemuseum fOAM.<br />
WaaR? Amsterdam <strong>en</strong> Haarlem<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties <strong>en</strong> schol<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? Het blijkt dat taal <strong>en</strong> rek<strong>en</strong><strong>en</strong> het <strong>voor</strong>naamste<br />
aandachtspunt is <strong>voor</strong> deze leerling<strong>en</strong>. Vanaf schooljaar<br />
<strong>2012</strong>-2013 wordt de huiswerkbegeleiding toegespitst op taal<br />
<strong>en</strong> rek<strong>en</strong><strong>en</strong>. Met behulp van medefinanciers (stadsdel<strong>en</strong>,<br />
fonds<strong>en</strong>, ouders <strong>en</strong> het bedrijfslev<strong>en</strong>) word<strong>en</strong> in Amsterdam<br />
zes week<strong>en</strong>d academies gefinancierd <strong>voor</strong> 600 leerling<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: week<strong>en</strong>d Academie<br />
www.week<strong>en</strong>dacademie.nl<br />
VRIJWILLIGE INzet 103
ROc-jonger<strong>en</strong> vergrot<strong>en</strong> hun zelfvertrouw<strong>en</strong><br />
met <strong>vrijwillige</strong>rswerk<br />
Tijd<strong>en</strong>s workshops georganiseerd met <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties<br />
ontdekk<strong>en</strong> rOC-jonger<strong>en</strong> hun tal<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
ambities. Als dank verricht<strong>en</strong> ze e<strong>en</strong> wederdi<strong>en</strong>st.<br />
RESULTaTEN Bijna 1.400 (v)mbo-jonger<strong>en</strong> in veerti<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
ded<strong>en</strong> mee. Ze werd<strong>en</strong> begeleid <strong>door</strong> 70 <strong>vrijwillige</strong>rs (ook<br />
jonger<strong>en</strong>) <strong>en</strong> 50 professionals uit bedrijv<strong>en</strong>, maatschappelijke<br />
organisaties <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Per stad werd<strong>en</strong> 15 tot 30<br />
<strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties ‘bedankt’ <strong>door</strong> de jonger<strong>en</strong>. Van de<br />
jonger<strong>en</strong> wil na afloop van het project 85 proc<strong>en</strong>t zich actiever<br />
<strong>voor</strong> de sam<strong>en</strong>leving <strong>inzet</strong>t<strong>en</strong>. De werkwijze is vastgelegd in<br />
e<strong>en</strong> handleiding/methodiek.<br />
WaaR? in 14 geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? Onderwijs, jonger<strong>en</strong>organisaties <strong>en</strong> <strong>jeugd</strong>welzijnswerk.<br />
hOE vERdER? Het project wordt <strong>voor</strong>tgezet <strong>en</strong> er is e<strong>en</strong> vervolg:<br />
de Maatschappelijke Broedplaats.<br />
Projectleiding: De Slinger jonger<strong>en</strong>/De Publieke Zaak<br />
www.deslinger.nu/jonger<strong>en</strong><br />
104 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto Hans Oostrum
VRIJWILLIGE INzet 105
city trainers zett<strong>en</strong> aan tot sport<br />
De geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ’s-Hertog<strong>en</strong>bosch, Tilburg <strong>en</strong> Dordrecht<br />
hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> team Citytrainers: getrainde jonger<strong>en</strong><br />
vanaf 14 jaar die hun eig<strong>en</strong> tal<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong> om<br />
leeftijdg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> <strong>en</strong>thousiast te mak<strong>en</strong> <strong>voor</strong> sport.<br />
Motto: jonger<strong>en</strong> beweg<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong>.<br />
RESULTaTEN in totaal zijn er 194 Citytrainers opgeleid die hebb<strong>en</strong><br />
gezorgd <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> spectaculaire to<strong>en</strong>ame van het aantal<br />
activiteit<strong>en</strong>/ev<strong>en</strong>ts <strong>en</strong> het aantal deelnemers daaraan. er zijn<br />
trainingsmodules, e<strong>en</strong> landelijk platform <strong>en</strong> e<strong>en</strong> elektronische<br />
leeromgeving ontwikkeld. Voor de jonger<strong>en</strong> zelf heeft het<br />
persoonlijke groei opgeleverd (zelfvertrouw<strong>en</strong>, to<strong>en</strong>ame<br />
compet<strong>en</strong>ties, praktijkervaring).<br />
WaaR? Dordrecht, ’s-Hertog<strong>en</strong>bosch <strong>en</strong> Tilburg.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> sportinstanties.<br />
hOE vERdER? in de drie geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gaat het project <strong>door</strong>. Diverse<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> het over of hebb<strong>en</strong> interesse getoond.<br />
Projectleiding: geme<strong>en</strong>te ’s-Hertog<strong>en</strong>bosch, KPC groep<br />
<strong>en</strong> wHiSe<br />
www.citytrainer.nl<br />
106 VRIJWILLIGE INzet
VRIJWILLIGE INzet 107
de MOOI INzet uit van INzet<br />
‘Vrijwilligers gaan steeds meer eis<strong>en</strong> stell<strong>en</strong>.<br />
De vraag is niet meer: wat kan de <strong>vrijwillige</strong>r<br />
<strong>voor</strong> de organisatie do<strong>en</strong>, maar wat kan de<br />
organisatie <strong>voor</strong> de <strong>vrijwillige</strong>r do<strong>en</strong>. Vrijwilligers<br />
zoek<strong>en</strong> tak<strong>en</strong> die bij hun interesse<br />
pass<strong>en</strong>, ze will<strong>en</strong> resultaat zi<strong>en</strong>, ze will<strong>en</strong><br />
duidelijk vastomlijnde kluss<strong>en</strong> <strong>en</strong> ze will<strong>en</strong><br />
gehoord word<strong>en</strong>.’ iNZeT januari <strong>2012</strong><br />
108 VRIJWILLIGE INzet<br />
eva van Bar<strong>en</strong>, rotterdam School of Managem<strong>en</strong>t<br />
(erasmus universiteit)
Jos van der Lans, publicist<br />
‘Kijk naar de groei van HomeStart, van<br />
m<strong>en</strong>tor<strong>en</strong> <strong>en</strong> coaches. Het is e<strong>en</strong> beweging<br />
waarvan de aanduiding <strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong><br />
eig<strong>en</strong>lijk van te weinig respect getuigt. Vanuit<br />
professioneel oogpunt is hun inbr<strong>en</strong>g<br />
immers onmisbaar <strong>en</strong> dus broodnodig.<br />
Daar zoud<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> beter pass<strong>en</strong>de term<br />
<strong>voor</strong> moet<strong>en</strong> bed<strong>en</strong>k<strong>en</strong>.’ iNZeT januari <strong>2012</strong><br />
VRIJWILLIGE INzet 109
de kRINggesprek<br />
INzet van<br />
110 VRIJWILLIGE INzet<br />
De pedagogische<br />
civil society<br />
komt op stoom
MAMMA Weet ALLeS, de VReedZAMe WiJk, keetkeuR, doeN!<br />
AlleMAAl PrOjeCTeN wAAriN VrijwilligerS De PriNCiPeS VAN<br />
De PeDAgOgiSCHe CiVil SOCieTy iN PrAKTijK BreNgeN. AlS eeN<br />
OlieVleK VerSPreiDeN Ze ZiCH OVer STeeDS Meer geMeeNTeS.<br />
wie PrOjeCTleiDerS MAriNA VAN Der wAl, ger rOOS eN jeSKe<br />
De KOrT HOOrT PrATeN, VOelT HuN geDreVeNHeiD. SAMeN MeT<br />
PrOgrAMMASeCreTAriS jOlieN weNiNK VAN ZONMw gAAN Ze<br />
MeT elKAAr iN geSPreK. HeT KliKT MeTeeN. Tekst Veronique Huijbregts.<br />
foto’s Hans Oostrum.<br />
VRIJWILLIGE INzet 111
Joli<strong>en</strong> W<strong>en</strong>ink: waar staan jullie nu?<br />
Ger Roos trapt af: ‘wij zijn derti<strong>en</strong> jaar geled<strong>en</strong> in<br />
utrecht begonn<strong>en</strong>. Aanleiding was dat de opvoedstijl<br />
van ouders <strong>en</strong> die van leerkracht<strong>en</strong> niet goed meer bij<br />
elkaar past<strong>en</strong>. De str<strong>en</strong>ge opstelling van veel doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
sloot niet meer aan bij de onderhandelingshuishouding<br />
waarin kinder<strong>en</strong> thuis opgroei<strong>en</strong>. wij wild<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
positief klimaat terugkrijg<strong>en</strong>, waarin iedere<strong>en</strong> weer<br />
opstekers krijgt. De school is volg<strong>en</strong>s ons e<strong>en</strong> ideale<br />
plek om met elkaar te ler<strong>en</strong> lev<strong>en</strong>. Het is ook e<strong>en</strong><br />
oef<strong>en</strong>plaats. Kinder<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> er bij<strong>voor</strong>beeld ler<strong>en</strong><br />
dat conflict<strong>en</strong> – die heeft elk m<strong>en</strong>s elke dag – pas op<br />
ruzie uitlop<strong>en</strong> als je ze niet goed oplost. Onze aanpak<br />
groeide over de gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> van de Vreedzame Schol<strong>en</strong><br />
he<strong>en</strong>. in utrecht, Amsterdam-Noord, Amersfoort <strong>en</strong><br />
Hoorn zijn we nu bezig met de Vreedzame wijk. Op<br />
plekk<strong>en</strong> waar voldo<strong>en</strong>de Vreedzame Schol<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong><br />
pass<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> schill<strong>en</strong>model toe. we kijk<strong>en</strong> eerst hoe<br />
we de ouders kunn<strong>en</strong> versterk<strong>en</strong>, daarna de speeltuin,<br />
het buurthuis, dan de sportver<strong>en</strong>iging. De wijkag<strong>en</strong>t<br />
informer<strong>en</strong> we erover dat we kinder<strong>en</strong> geleerd hebb<strong>en</strong><br />
hoe je conflict<strong>en</strong> kunt oploss<strong>en</strong>. we werk<strong>en</strong> vanuit de<br />
filosofie ‘it takes a village to raise a child’. Niet dat<br />
we terugwill<strong>en</strong> naar de tijd dat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> elkaar op de<br />
vingers tikt<strong>en</strong>, maar we will<strong>en</strong> wel dat ouders kinder<strong>en</strong><br />
uit de buurt op e<strong>en</strong> goede manier durv<strong>en</strong> aan<br />
te sprek<strong>en</strong>.’<br />
Jeske de kort: ‘Ons doel is om jonger<strong>en</strong> in heel<br />
Nederland sterker te mak<strong>en</strong> om hun eig<strong>en</strong> situatie<br />
aan te pakk<strong>en</strong>. Bij<strong>voor</strong>beeld <strong>door</strong> hun eig<strong>en</strong> keet veilig<br />
112 VRIJWILLIGE INzet<br />
te mak<strong>en</strong>. we zoek<strong>en</strong> de jonger<strong>en</strong> via het jonger<strong>en</strong>werk<br />
<strong>en</strong> onze eig<strong>en</strong> afdeling<strong>en</strong>. Dus niet direct via de geme<strong>en</strong>tes,<br />
want jonger<strong>en</strong> zijn bang dat de geme<strong>en</strong>te ze dwingt<br />
hun keet te sluit<strong>en</strong>. geme<strong>en</strong>tes die aan de slag will<strong>en</strong><br />
met ket<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> jonger<strong>en</strong>werkers<br />
lat<strong>en</strong> opleid<strong>en</strong> tot keetadviseurs, of ons inhur<strong>en</strong> <strong>voor</strong><br />
keetinformatieavond<strong>en</strong>, <strong>voor</strong> jonger<strong>en</strong> van de laatste<br />
klas basisschool, eerste klass<strong>en</strong> middelbaar onderwijs,<br />
<strong>en</strong> ouders.’<br />
Marina van der Wal: ‘Aha! jullie zijn van de keetkeuring<strong>en</strong>!<br />
leuke m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>!... wij zijn in 2006 in onze geme<strong>en</strong>te<br />
begonn<strong>en</strong> met drie moeders. Onze netwerk<strong>en</strong> groeid<strong>en</strong><br />
hard. ik heb subsidie aangevraagd <strong>en</strong> gekreg<strong>en</strong> van<br />
ZonMw <strong>en</strong> de provincie Noord-Holland. Het gaat nu<br />
heel snel. ik houd op dit mom<strong>en</strong>t drie avond<strong>en</strong> per<br />
week <strong>voor</strong>dracht<strong>en</strong> om Mamma weet alles te promot<strong>en</strong>,<br />
sam<strong>en</strong> met mijn zoon van neg<strong>en</strong>ti<strong>en</strong>. we merk<strong>en</strong> sterk<br />
de waarde van onze aanpak. Als e<strong>en</strong> ouder uit je Mamma-groep<br />
je kind bij<strong>voor</strong>beeld signaleert op e<strong>en</strong> plek<br />
waar je het liever niet ziet <strong>en</strong> dat tuss<strong>en</strong> neus <strong>en</strong> lipp<strong>en</strong><br />
teg<strong>en</strong> je zegt, kun je sneller met je kind in gesprek gaan.<br />
Dat lijkt <strong>en</strong>g, maar het is ook veilig dat we het opvoed<strong>en</strong><br />
met elkaar do<strong>en</strong>. Op advies van het Nederlands <strong>jeugd</strong>instituut<br />
(Nji) hebb<strong>en</strong> we de Cjg’s ingeschakeld.<br />
wij zett<strong>en</strong> de groep<strong>en</strong> in gang met e<strong>en</strong> aftrapbije<strong>en</strong>komst.<br />
Daar kom<strong>en</strong> soms twintig <strong>en</strong> meestal rond de<br />
120 m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> of meer op af. Daarna gaat het Cjg verder.’
Joli<strong>en</strong> W<strong>en</strong>ink: Hoe zi<strong>en</strong> jullie de toekomst?<br />
Ger Roos: ‘Borging blijft e<strong>en</strong> belangrijk aandachtspunt.<br />
Het is niet moeilijk m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met onze verhal<strong>en</strong> te<br />
inspirer<strong>en</strong>, maar wel om onze aanpak zo te vervlecht<strong>en</strong><br />
dat deze blijft staan als we weg zijn. je moet eig<strong>en</strong>lijk<br />
e<strong>en</strong> soort stadspedagoog hebb<strong>en</strong>, die er perman<strong>en</strong>t<br />
aandacht <strong>voor</strong> vraagt, eis<strong>en</strong> stelt <strong>en</strong> de subsidies in de<br />
gat<strong>en</strong> houdt. utrecht Stad heeft er<strong>voor</strong> gekoz<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
Vreedzame Stad te will<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. 60 proc<strong>en</strong>t van de<br />
basisschol<strong>en</strong> is daar nu e<strong>en</strong> Vreedzame School. De<br />
geme<strong>en</strong>te heeft hier geld <strong>voor</strong> uitgetrokk<strong>en</strong>, tot uiterlijk<br />
2014. Daarna houdt het echt op, maar dan hebb<strong>en</strong> we<br />
ook de halve stad gehad. Of eig<strong>en</strong>lijk meer, want de<br />
drie welzijnsorganisaties in utrecht hebb<strong>en</strong> allemaal<br />
uitgesprok<strong>en</strong> dat ze e<strong>en</strong> Vreedzame Organisatie will<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong>.’<br />
Marina van der Wal: ‘wij hebb<strong>en</strong> bewust gekoz<strong>en</strong> <strong>voor</strong><br />
sam<strong>en</strong>werking met het Cjg, want wij bestaan niet eeuwig<br />
<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong> niet in elke regio, de Cjg’s wel.’<br />
Ger Roos: ‘wij hebb<strong>en</strong> de Cjg’s waar dat kon bij de<br />
Vreedzame wijk betrokk<strong>en</strong>, maar werk<strong>en</strong> toch <strong>voor</strong>al<br />
met de geme<strong>en</strong>tes sam<strong>en</strong>.’<br />
Marina van der Wal: in sommige geme<strong>en</strong>tes krijg je<br />
zo moeilijk iets van de grond…’<br />
Jeske de kort: ‘wij start<strong>en</strong> vaak gewoon. Dan merkt<br />
de geme<strong>en</strong>te dat het werkt <strong>en</strong> komt er wel geld. Bij<br />
dat project teg<strong>en</strong> radicalisering was het lastig dat<br />
geme<strong>en</strong>tes niet als “radicale geme<strong>en</strong>te” bek<strong>en</strong>d will<strong>en</strong><br />
staan. Daarom kwam<strong>en</strong> we soms moeilijk binn<strong>en</strong> om<br />
jonger<strong>en</strong> onderzoek te lat<strong>en</strong> do<strong>en</strong>. in allerlei plaats<strong>en</strong><br />
zijn we begonn<strong>en</strong> met jonger<strong>en</strong> zelf <strong>en</strong> de jonger<strong>en</strong>werkers<br />
om h<strong>en</strong> he<strong>en</strong>. wij bereik<strong>en</strong> het meeste via lokale<br />
ver<strong>en</strong>igingsafdeling<strong>en</strong>. Daarom train<strong>en</strong> we jonger<strong>en</strong> van<br />
onze afdeling<strong>en</strong> in heel Nederland. De training hebb<strong>en</strong><br />
we sam<strong>en</strong> met h<strong>en</strong> ontwikkeld. Bij het project Do<strong>en</strong>!<br />
ondersteun<strong>en</strong> we jonger<strong>en</strong> in dorp<strong>en</strong> waar niet veel te<br />
belev<strong>en</strong> is bij het zelf organiser<strong>en</strong> van activiteit<strong>en</strong> <strong>en</strong> het<br />
opzett<strong>en</strong> van afdeling<strong>en</strong>. Dat heeft vaak veel voet<strong>en</strong> in<br />
de aarde.’<br />
Marina van der Wal: ‘ja, het lijkt me bij bepaalde<br />
geme<strong>en</strong>tes lastig. ik kom zelf uit e<strong>en</strong> dorp waar weinig<br />
is <strong>voor</strong> jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> dan zie je dat de geme<strong>en</strong>te het<br />
probleem eig<strong>en</strong>lijk niet snapt.’<br />
Jeske de kort: ‘in het <strong>en</strong>e dorp is de burgemeester<br />
welwill<strong>en</strong>d <strong>en</strong> wil m<strong>en</strong> graag dat het dorp aantrekkelijk<br />
is <strong>voor</strong> jonger<strong>en</strong>, in het andere dorp will<strong>en</strong> ze niks.<br />
Als ik bij e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>te kom proef ik het direct. Als je<br />
het licht in iemands og<strong>en</strong> ziet, wil je meedo<strong>en</strong> <strong>en</strong> overdrag<strong>en</strong>.<br />
Dat licht heb je zelf in je project, maar er<strong>voor</strong><br />
zorg<strong>en</strong> dat ander<strong>en</strong> dat ook krijg<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> hele kunst.<br />
Als je e<strong>en</strong>maal e<strong>en</strong> beetje naam heb komt de organisatie<br />
wel naar je toe.’<br />
Ger Roos beaamt: ‘je krijgt ambassadeurs.’<br />
VRIJWILLIGE INzet 113
Joli<strong>en</strong> W<strong>en</strong>ink: Zi<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>tes voldo<strong>en</strong>de de noodzaak in van sam<strong>en</strong>werking<br />
tuss<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rsproject<strong>en</strong> <strong>en</strong> beroepskracht<strong>en</strong>? <strong>en</strong> beseff<strong>en</strong><br />
ze dat ook <strong>vrijwillige</strong>rsproject<strong>en</strong> geld kost<strong>en</strong>?<br />
Jeske de kort: ‘geme<strong>en</strong>tes die e<strong>en</strong> bepaald thema<br />
belangrijk g<strong>en</strong>oeg vind<strong>en</strong> – dan zijn ket<strong>en</strong> e<strong>en</strong> goed<br />
<strong>voor</strong>beeld – pikk<strong>en</strong> dat wel op. Die nem<strong>en</strong> wel iemand<br />
in di<strong>en</strong>st <strong>voor</strong>, bij<strong>voor</strong>beeld, e<strong>en</strong> ket<strong>en</strong>beleid. Zo’n<br />
medewerker haalt dan bij ons advies <strong>en</strong> ondersteuning<br />
op punt<strong>en</strong> waarvan hij zelf minder kaas geget<strong>en</strong> heeft.<br />
wat dat betreft is de naam Keetkeur lastig. Als geme<strong>en</strong>tes<br />
daaraan meedo<strong>en</strong> lijkt het of ze de ket<strong>en</strong> goedkeur<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> dat will<strong>en</strong> ze vaak niet. wij adviser<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> zelf te<br />
betrekk<strong>en</strong> bij het beleid op ket<strong>en</strong> <strong>en</strong> h<strong>en</strong> ook de ket<strong>en</strong> te<br />
lat<strong>en</strong> keur<strong>en</strong>. Ket<strong>en</strong> die er goed uitzi<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> gemakkelijk<br />
naar ons toe. Andere ket<strong>en</strong> bereik<strong>en</strong> we <strong>door</strong> eerst<br />
gezam<strong>en</strong>lijk iets leuk te do<strong>en</strong>, stapsgewijs. geme<strong>en</strong>tes<br />
adviser<strong>en</strong> we ook om eerst leuke ding<strong>en</strong> met de jonger<strong>en</strong><br />
te do<strong>en</strong>.’<br />
Ger Roos: ‘Organisaties b<strong>en</strong>ader<strong>en</strong> ons steeds vaker<br />
zelf. Nu bij<strong>voor</strong>beeld e<strong>en</strong> rOC in utrecht. Dat wil in het<br />
curriculum <strong>en</strong> in de hele organisatie onze vreedzame<br />
114 VRIJWILLIGE INzet<br />
Ger Roos is projectleider Vreedzame wijk<br />
‘Met de Vreedzame wijk strev<strong>en</strong> we naar e<strong>en</strong> vreedzaam pedagogisch<br />
leer- <strong>en</strong> opvoedingsklimaat in de hele wijk. Aan de basis ligt de Vreedzame<br />
School. Daarvan zijn er nu 500 in heel Nederland. Kinder<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> er rek<strong>en</strong>ing<br />
houd<strong>en</strong> met <strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> <strong>voor</strong> elkaar. Ze ler<strong>en</strong> vreedzaam conflict<strong>en</strong><br />
oploss<strong>en</strong>, <strong>en</strong> verantwoordelijkheid drag<strong>en</strong> <strong>voor</strong> zichzelf, de school, de<br />
groep <strong>en</strong> e<strong>en</strong> beetje <strong>voor</strong> de sam<strong>en</strong>leving. Kinder<strong>en</strong> uit groep 7 <strong>en</strong> 8 die<br />
dat will<strong>en</strong>, train<strong>en</strong> we om als mediator te bemiddel<strong>en</strong> bij conflict<strong>en</strong> in de<br />
klas <strong>en</strong> op school. Door uitbreiding van deze b<strong>en</strong>adering naar de speeltuin,<br />
de buit<strong>en</strong>schoolse opvang, de wijkwelzijnsorganisatie of de sportclub, ontstaat<br />
e<strong>en</strong> Vreedzame wijk. wij stimuler<strong>en</strong> organisaties om de vreedzame<br />
pedagogische principes op te nem<strong>en</strong> in hun visie <strong>en</strong> missie. Ook de wijkpolitie<br />
<strong>en</strong> de buurtwinkel betrekk<strong>en</strong> we bij de Vreedzame wijk.’<br />
principes <strong>door</strong>voer<strong>en</strong>, want, zegg<strong>en</strong> zij: jullie werk<strong>en</strong><br />
met wijkwelzijnsorganisaties die Vreedzame Organisaties<br />
word<strong>en</strong> <strong>en</strong> wij leid<strong>en</strong> de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> op die daar gaan<br />
werk<strong>en</strong>. Dus we gaan nu met dat rOC les<strong>voor</strong>stell<strong>en</strong><br />
mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> kijk<strong>en</strong> of we de organisatie vreedzaam<br />
kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>.’
Jeske de kort is projectleider bij Plattelandsjonger<strong>en</strong>.nl<br />
‘Bij Plattelandsjonger<strong>en</strong>.nl organiser<strong>en</strong> wij project<strong>en</strong> als Keetkeur, Do<strong>en</strong>!<br />
<strong>en</strong> radicaal jong. we stimuler<strong>en</strong> <strong>en</strong> train<strong>en</strong> plattelandsjonger<strong>en</strong> om zelf<br />
aan de slag te gaan. Bij Keetkeur beoordel<strong>en</strong> ze zelf of de ket<strong>en</strong> waar<br />
jonger<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>kom<strong>en</strong> op zev<strong>en</strong> belangrijke punt<strong>en</strong> goed scor<strong>en</strong>. Bij Do<strong>en</strong>!<br />
ontwikkel<strong>en</strong> ze activiteit<strong>en</strong> <strong>voor</strong> jonger<strong>en</strong> in hun geme<strong>en</strong>te, <strong>en</strong> <strong>voor</strong> het<br />
radicaal jong interviewd<strong>en</strong> ze zelf hun leeftijdg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> over hun ideeën<br />
over allochton<strong>en</strong>. Sam<strong>en</strong> met experts hebb<strong>en</strong> ze vervolg<strong>en</strong>s plann<strong>en</strong><br />
bedacht om de gevond<strong>en</strong> <strong>voor</strong>oordel<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> te gaan, bij<strong>voor</strong>beeld <strong>door</strong><br />
de organisatie van e<strong>en</strong> multicultureel dorpsfeest.’<br />
Joli<strong>en</strong> W<strong>en</strong>ink: wat wet<strong>en</strong> jullie over de effect<strong>en</strong> van de project<strong>en</strong>?<br />
Ger Roos: ‘De universiteit utrecht doet daar onderzoek<br />
naar. elke geme<strong>en</strong>te heeft er belang bij de geme<strong>en</strong>teraad<br />
te informer<strong>en</strong> over de effect<strong>en</strong> van de Vreedzame<br />
wijk. we adviser<strong>en</strong> <strong>en</strong> do<strong>en</strong> daarom overal waar dat<br />
kan nul- <strong>en</strong> éénmeting<strong>en</strong>.’<br />
Marina van der Wal: ‘wij initiër<strong>en</strong> alle<strong>en</strong>. Daarna ligt<br />
het echt bij de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zelf om de groep<strong>en</strong> in stand te<br />
houd<strong>en</strong>. De Cjg’s adviseer ik onze toolkit te gebruik<strong>en</strong><br />
om ouders die de ggD-cursus Beter omgaan met pubers<br />
volg<strong>en</strong>, bij elkaar te houd<strong>en</strong>. Dat gebeurt ook, volg<strong>en</strong>s<br />
mij.’<br />
Jeske de kort: wij houd<strong>en</strong> contact met de groep<strong>en</strong><br />
van alle ket<strong>en</strong> die we gezi<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. Op e<strong>en</strong> trainingsweek<strong>en</strong>d<br />
in maart hebb<strong>en</strong> we de ket<strong>en</strong> van afgelop<strong>en</strong><br />
jaar uitg<strong>en</strong>odigd om ons advies te gev<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de Beste<br />
Keet van <strong>2012</strong>. Dat vind<strong>en</strong> ze fantastisch. Dan kom<strong>en</strong> ze<br />
aanzett<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> auto die beplakt is met het logo van<br />
de plattelandsjonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun eig<strong>en</strong> logo <strong>en</strong> Beste Keet<br />
van Nederland. Dat vind ik zo gaaf! Maar we do<strong>en</strong> ge<strong>en</strong><br />
onderzoek. Dus of Keetkeuring helpt om bij<strong>voor</strong>beeld<br />
alcoholproblematiek te verminder<strong>en</strong> wet<strong>en</strong> we niet.<br />
Dat gaat ook e<strong>en</strong> stap te ver. Ket<strong>en</strong> zijn plekk<strong>en</strong> waar<br />
jonger<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>kom<strong>en</strong>. Zulke plekk<strong>en</strong> ontbrek<strong>en</strong> vaak<br />
op het platteland <strong>en</strong> dan mak<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> ze zelf. je mag<br />
blij zijn dat ze daar met elkaar sam<strong>en</strong>kom<strong>en</strong>. Daarom<br />
will<strong>en</strong> we niet alle<strong>en</strong> instek<strong>en</strong> op alcoholgebruik, maar<br />
bested<strong>en</strong> we ook aandacht aan de brandveiligheid of het<br />
contact tuss<strong>en</strong> de jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun omgeving. we hebb<strong>en</strong><br />
wel met de jonger<strong>en</strong> die zelf training<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
eig<strong>en</strong> iVA-training ontwikkeld: instructie Verantwoord<br />
Alcoholgebruik.’<br />
VRIJWILLIGE INzet 115
Marina van der Wal is projectleider bij Mamma weet alles<br />
‘Als mamma van e<strong>en</strong> puber ontdekte ik hoe waardevol het is als je met<br />
andere ouders kunt prat<strong>en</strong> over de omgang met hun kinder<strong>en</strong> in deze<br />
leeftijdsfase. want ook doodgewone pubers kunn<strong>en</strong> je met lastige (opvoed)<br />
vrag<strong>en</strong> confronter<strong>en</strong>. Onder de naam Mamma weet alles heb ik e<strong>en</strong> netwerk<br />
opgezet van groep<strong>en</strong> waarin ouders ervaring<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> uitwissel<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> elkaar kunn<strong>en</strong> steun<strong>en</strong> <strong>en</strong> adviser<strong>en</strong>. Om de groep<strong>en</strong> in goede ban<strong>en</strong> te<br />
leid<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> toolkit ontwikkeld. Oudergroep<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> die nu bij<br />
C<strong>en</strong>tra <strong>voor</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong> (Cjg) krijg<strong>en</strong>. Daar werk<strong>en</strong> we inmiddels nauw<br />
mee sam<strong>en</strong>.’<br />
Joli<strong>en</strong> W<strong>en</strong>ink: Hoe verloopt de sam<strong>en</strong>werking tuss<strong>en</strong> beroepskracht<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties?<br />
Marina van der Wal: ‘Daar b<strong>en</strong> ik wat cynisch over<br />
geword<strong>en</strong>. we hebb<strong>en</strong> veel beroepskracht<strong>en</strong>, maar heel<br />
weinig gedrev<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. we hebb<strong>en</strong> in Nederland veel<br />
behoefte aan beroepskracht<strong>en</strong> met passie, die vijf stapp<strong>en</strong><br />
extra will<strong>en</strong> <strong>en</strong> durv<strong>en</strong> zett<strong>en</strong>...’<br />
Ger Roos: ‘ja! Ze zitt<strong>en</strong> allemaal nog veel teveel binn<strong>en</strong><br />
hun eig<strong>en</strong> territorium. Daarbinn<strong>en</strong> will<strong>en</strong> ze success<strong>en</strong><br />
hal<strong>en</strong>, maar ze stapp<strong>en</strong> nog te weinig over hun eig<strong>en</strong><br />
drempel he<strong>en</strong>.’<br />
Jeske de kort: ‘ik mis soms creativiteit. Dan word<strong>en</strong><br />
er activiteit<strong>en</strong> georganiseerd, maar de jonger<strong>en</strong><br />
kom<strong>en</strong> niet. logisch. Ze word<strong>en</strong> ook niet betrokk<strong>en</strong><br />
bij het bed<strong>en</strong>k<strong>en</strong> ervan. Toch heeft die betrokk<strong>en</strong>heid<br />
de toekomst, volg<strong>en</strong>s mij. Die omslag mak<strong>en</strong> blijkt<br />
lastig te zijn.’<br />
Marina van der Wal: ‘ik zie wel de wil om te verander<strong>en</strong>.<br />
Maar ik zie ook dat veel beroepskracht<strong>en</strong> met hand<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> voet<strong>en</strong> gebond<strong>en</strong> zijn aan protocoll<strong>en</strong> <strong>en</strong> inspanningsverplichting<strong>en</strong>.<br />
<strong>en</strong> soms voel<strong>en</strong> ze zich <strong>door</strong> ons<br />
116 VRIJWILLIGE INzet<br />
bedreigd. e<strong>en</strong> pedagoog dwarsboomde de vorming van<br />
Mamma-groep<strong>en</strong>, uit angst dat ze haar werk overbodig<br />
zoud<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>! we hebb<strong>en</strong> ook allemaal last van de<br />
bezuiniging<strong>en</strong>.’<br />
Ger Roos: ‘Bezuiniging<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> focus, dat is het <strong>en</strong>ige<br />
positieve wat ik er in zie. Meer verbinding in beleid,<br />
programmatisch werk<strong>en</strong>, meer nadruk op eig<strong>en</strong> kracht<br />
<strong>en</strong> sociale cohesie. Dat vind<strong>en</strong> steeds meer m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
belangrijk. Naast individualisering is er ook zo iets als<br />
geme<strong>en</strong>schapszin. Overheidsinstanties zull<strong>en</strong> daarop<br />
inspel<strong>en</strong>. Ze moet<strong>en</strong> zich dan wel realiser<strong>en</strong> dat ze<br />
er niet alle<strong>en</strong> zijn <strong>voor</strong> de st<strong>en</strong><strong>en</strong>, maar ook <strong>voor</strong> het<br />
cem<strong>en</strong>t. Het bevorder<strong>en</strong> van verbinding<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong><br />
verschill<strong>en</strong>de organisaties vind ik e<strong>en</strong> taak <strong>voor</strong> de<br />
geme<strong>en</strong>telijke overheid.’<br />
Jeske de kort: ‘Het is vaak onduidelijk waar je bij de<br />
geme<strong>en</strong>te moet zijn. er zijn wmo-regeling<strong>en</strong> <strong>en</strong> -geld<strong>en</strong>,<br />
maar niemand weet precies waar <strong>en</strong> hoe. Daar kunn<strong>en</strong><br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> nog e<strong>en</strong> slag in slaan.’
Joli<strong>en</strong> W<strong>en</strong>ink: Meer tips?<br />
Marina van der Wal <strong>en</strong> Jeske de kort: ‘er kan nog veel<br />
meer word<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>gewerkt.’<br />
Jeske de kort teg<strong>en</strong> Ger Roos: Volg<strong>en</strong>s mij is er tuss<strong>en</strong><br />
onze project<strong>en</strong> e<strong>en</strong> leuke link te legg<strong>en</strong>. wij zijn e<strong>en</strong> heel<br />
grote doelgroep!’<br />
Ger Roos: ‘e<strong>en</strong> andere tip is: voer e<strong>en</strong> prev<strong>en</strong>tief beleid.<br />
<strong>en</strong> accepteer dat verandering<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> tijd kost<strong>en</strong>. rek<strong>en</strong><br />
daarom elkaar af op haalbare doel<strong>en</strong>. e<strong>en</strong> project van<br />
twee jaar is veel te kort.’<br />
Marina van der Wal: ‘Precies. Vergelijk het met e<strong>en</strong><br />
tanker die bij rotterdam de hav<strong>en</strong> in moet. Die begint in<br />
het Nauw van Calais bij te stur<strong>en</strong>. <strong>en</strong> wij zijn maar kleine<br />
radertjes.’<br />
Jeske de kort: ‘Maar toch, die tanker komt volg<strong>en</strong>s mij<br />
aardig op stoom. ik d<strong>en</strong>k wel dat het nodig is dat er<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> richting gev<strong>en</strong> aan het werk van <strong>vrijwillige</strong>rs.<br />
want we will<strong>en</strong> die richting <strong>en</strong> de onderlinge sam<strong>en</strong>-<br />
hang ook beïnvloed<strong>en</strong>. Dat kunn<strong>en</strong> landelijke organisaties<br />
zoals de onze niet alle<strong>en</strong> met geld<strong>en</strong> die we van<br />
individuele geme<strong>en</strong>tes krijg<strong>en</strong>. Daar hebb<strong>en</strong> we ook<br />
meer structurele financiële middel<strong>en</strong> <strong>voor</strong> nodig. e<strong>en</strong><br />
subsidie van € 10.000,- van e<strong>en</strong> provincie is hooguit e<strong>en</strong><br />
druppel op e<strong>en</strong> gloei<strong>en</strong>de plaat.’<br />
Ger Roos: ‘Het is in ons vak ook de kunst kleine ding<strong>en</strong><br />
met e<strong>en</strong> groot effect te vind<strong>en</strong>. Als je zorgzaamheid bij<br />
kinder<strong>en</strong> belangrijk vindt, stel dan per klas e<strong>en</strong> zorgcommissie<br />
in. Twee of drie kinder<strong>en</strong> die erop lett<strong>en</strong> dat kinder<strong>en</strong><br />
die langer dan twee dag<strong>en</strong> afwezig zijn aandacht<br />
krijg<strong>en</strong>. <strong>en</strong> die bij<strong>voor</strong>beeld <strong>voor</strong>stell<strong>en</strong> om <strong>voor</strong> e<strong>en</strong><br />
afwezig kind e<strong>en</strong> tek<strong>en</strong>ing te mak<strong>en</strong> of om hem allemaal<br />
e<strong>en</strong> sms’je te stur<strong>en</strong>.’<br />
Jeske de kort: ‘laatste tip: maak gebruik van werkwijz<strong>en</strong><br />
die al ontwikkeld zijn <strong>en</strong> blijf die gebruik<strong>en</strong>. er zijn al<br />
veel goede <strong>voor</strong>beeld<strong>en</strong>!’<br />
VRIJWILLIGE INzet 117
de NUTTIg INzet uit van INzet<br />
Over geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rswerk<br />
‘Subsidieaanvrag<strong>en</strong> van <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties zegg<strong>en</strong> niet alles.<br />
Ga bij ze langs. Ga kijk<strong>en</strong>. Ook als dat buit<strong>en</strong> kantoortijd<strong>en</strong> is.<br />
Zie het met eig<strong>en</strong> og<strong>en</strong>. Voel het <strong>en</strong>thousiasme.’<br />
St<strong>en</strong> fierant, Stichting wijkalliantie<br />
iNZeT december 2010<br />
‘Probeer in e<strong>en</strong> buurt of wijk iets te organiser<strong>en</strong> <strong>en</strong> er zull<strong>en</strong> altijd <strong>en</strong>thousiaste<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zijn. Net zo goed als er ook altijd bewoners van zich lat<strong>en</strong><br />
hor<strong>en</strong> die het niet zi<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong>. Ga daarom vroeg in gesprek met buurtbewoners,<br />
<strong>voor</strong>dat teg<strong>en</strong>stelling<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> verhard<strong>en</strong>.’<br />
Wanne Roetemeijer, landschapsbeheer Nederland<br />
iNZeT december 2010<br />
‘Het zou geweldig zijn als geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>voor</strong>taan meer ruimte mak<strong>en</strong><br />
<strong>voor</strong> het maatschappelijk midd<strong>en</strong>veld. Alle<strong>en</strong> zo zijn de problem<strong>en</strong> in<br />
de sam<strong>en</strong>leving op te loss<strong>en</strong>. Nodig <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties <strong>en</strong> allerlei<br />
clubs uit. Zo van: jullie zijn belangrijk, d<strong>en</strong>k creatief met ons mee.’<br />
Marius ernsting, <strong>voor</strong>zitter NOV, Ver<strong>en</strong>iging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk<br />
iNZeT mei 2011<br />
‘Vrijwilligerswerk kost geld. E<strong>en</strong> oplossing kan zijn om met e<strong>en</strong> aantal<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> regionaal sam<strong>en</strong> te werk<strong>en</strong>. En we kunn<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> op zoek<br />
gaan naar cofinanciering <strong>door</strong> fonds<strong>en</strong>. Waar e<strong>en</strong> wil is, is meestal wel<br />
e<strong>en</strong> weg.’<br />
Loes Meijer, Humanitas<br />
iNZeT december 2010<br />
118 VRIJWILLIGE INzet
‘Voer in je geme<strong>en</strong>te e<strong>en</strong> fundam<strong>en</strong>teel gesprek over <strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong>.<br />
Je móet wel, gezi<strong>en</strong> de bezuiniging<strong>en</strong> <strong>en</strong> wat daar<strong>door</strong> straks niet meer<br />
kan. Het is juist goed als m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in hun eig<strong>en</strong> woongebied <strong>voor</strong> hun<br />
eig<strong>en</strong> omgeving help<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong>. Dat versterkt de onderlinge betrokk<strong>en</strong>heid.<br />
En dat is toch wat we will<strong>en</strong>?’<br />
Annemarie Jorritsma, <strong>voor</strong>zitter VNg<br />
iNZeT oktober 2011<br />
‘Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> beschikk<strong>en</strong> over bijzonder veel expertise die ze ter beschikking<br />
kunn<strong>en</strong> stell<strong>en</strong>. Bij<strong>voor</strong>beeld op het gebied van begroting<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>,<br />
het aanvrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> verantwoord<strong>en</strong> van subsidies, netwerkontwikkeling,<br />
organiser<strong>en</strong> van groepsactiviteit<strong>en</strong>. Laat <strong>vrijwillige</strong>rs <strong>voor</strong>al in de uitvoering<br />
actief zijn.’<br />
Sigrid claes, Best Buddies Nederland<br />
iNZeT december 2010<br />
‘Jar<strong>en</strong>lang heeft de overheid m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van alles uit hand<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
Wat dat betreft biedt deze tijd van overheidsbezuiniging<strong>en</strong> ook kans<strong>en</strong>.<br />
Maar dan moet je niet beknibbel<strong>en</strong> op het <strong>vrijwillige</strong>rswerk. Integ<strong>en</strong>deel.<br />
Het is belangrijk om te invester<strong>en</strong> in de infrastructuur.’<br />
Paul Blokhuis, wethouder in Apel<strong>door</strong>n<br />
iNZeT mei 2011<br />
‘Plann<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> kan achteraf. Als er e<strong>en</strong> goed idee is moet je snel handel<strong>en</strong>.<br />
Vrag<strong>en</strong> van bezoekers moet je snel kunn<strong>en</strong> beantwoord<strong>en</strong>. Dus ge<strong>en</strong><br />
jaarprogramma’s, maar ding<strong>en</strong> organisch lat<strong>en</strong> ontstaan. Dat moet je<br />
kunn<strong>en</strong> als leidinggev<strong>en</strong>de <strong>en</strong> durv<strong>en</strong> als geme<strong>en</strong>te.’<br />
evali<strong>en</strong> Verschur<strong>en</strong>, Cjg Beijum<br />
iNZeT maart <strong>2012</strong>, speciale bijlage over Allemaal Opvoeders<br />
VRIJWILLIGE INzet 119
Over beroepskracht<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
‘Als je <strong>vrijwillige</strong>rs in <strong>en</strong> rond het CJG wilt <strong>inzet</strong>t<strong>en</strong>, geef h<strong>en</strong> dan ook<br />
echt inspraak. Sluit goed aan bij wat h<strong>en</strong> motiveert. En natuurlijk sta je<br />
als betaalde kracht pal <strong>voor</strong> je <strong>vrijwillige</strong>rs <strong>en</strong> ondersteun je h<strong>en</strong> waar<br />
dat maar kan.’<br />
Jan Willem Roseboom, The family factory<br />
iNZeT december 2010<br />
Tips <strong>voor</strong> beroepskracht<strong>en</strong><br />
• Toon je betrokk<strong>en</strong>heid bij de <strong>vrijwillige</strong>rs <strong>en</strong> laat zi<strong>en</strong> dat je hun werk<br />
belangrijk vindt!<br />
• Zorg <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> gelijkwaardige relatie tuss<strong>en</strong> beroepskracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs,<br />
ieder werkt vanuit eig<strong>en</strong> deskundigheid <strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong>heid aan hetzelfde doel!<br />
• Stimuleer e<strong>en</strong> goede onderlinge band tuss<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs <strong>en</strong> tuss<strong>en</strong><br />
<strong>vrijwillige</strong>rs <strong>en</strong> beroepskracht<strong>en</strong>.<br />
• Geef <strong>vrijwillige</strong>rs die dat will<strong>en</strong> de mogelijkheid zich te ontwikkel<strong>en</strong>.<br />
• Laat <strong>vrijwillige</strong>rs het werk op hun eig<strong>en</strong> manier inricht<strong>en</strong> <strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong>.<br />
Bron: Verwey-jonker instituut<br />
iNZeT mei <strong>2012</strong><br />
120 VRIJWILLIGE INzet
‘Lat<strong>en</strong> we ophoud<strong>en</strong> met krampachtig de gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> te bewak<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong><br />
<strong>vrijwillige</strong>rswerk <strong>en</strong> de <strong>inzet</strong> van beroepskracht<strong>en</strong>. Heb vertrouw<strong>en</strong> in<br />
elkaar, leer, experim<strong>en</strong>teer!’<br />
Marijke Ste<strong>en</strong>berg<strong>en</strong>, raad van Bestuur Movisie<br />
iNZeT maart <strong>2012</strong><br />
Tips van Evali<strong>en</strong> verschur<strong>en</strong> (Cjg Beijum) <strong>voor</strong> het werk<strong>en</strong> met<br />
<strong>vrijwillige</strong>rs binn<strong>en</strong> het Cjg:<br />
• Iedere<strong>en</strong> is gelijk!<br />
• Begin gewoon, d<strong>en</strong>k na, maar niet te lang.<br />
• Reageer snel op vrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> behoeftes van bewoners.<br />
• Heb vertrouw<strong>en</strong>, geef vertrouw<strong>en</strong>, dan krijg je vertrouw<strong>en</strong>.<br />
• Blijf op de achtergrond.<br />
• Wees flexibel, maar hou de uitgangspunt<strong>en</strong> in de gat<strong>en</strong>.<br />
• Neem bewoners mee, letterlijk <strong>en</strong> figuurlijk (dus ook naar beleidsmakers).<br />
• Als je gelooft in je product, kun je het ook verkop<strong>en</strong>.<br />
• Lach!<br />
iNZeT maart <strong>2012</strong>, speciale bijlage over Allemaal Opvoeders<br />
VRIJWILLIGE INzet 121
Over werk<strong>en</strong> met jonger<strong>en</strong><br />
‘Ga niet zelf bed<strong>en</strong>k<strong>en</strong> wat jonger<strong>en</strong> aanspreekt. In het algeme<strong>en</strong> prat<strong>en</strong><br />
we als volwass<strong>en</strong><strong>en</strong> vaak óver in plaats van met jonger<strong>en</strong>. De praktijk wijst<br />
uit dat jonger<strong>en</strong> echter heel goed wet<strong>en</strong> waar zij behoefte aan hebb<strong>en</strong>.<br />
Maak daar dus gebruik van!’<br />
Marieke Mulder, CNV jonger<strong>en</strong><br />
iNZeT december 2010<br />
‘Het werkt uitstek<strong>en</strong>d als je jonger<strong>en</strong> <strong>inzet</strong> om jonger<strong>en</strong> te mobiliser<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> te motiver<strong>en</strong>. Zij k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> de gedragscodes, gebruik<strong>en</strong> hun eig<strong>en</strong> social<br />
media <strong>en</strong> sprek<strong>en</strong> dezelfde taal.’<br />
Remco van der Pot, projectleider City Trainers<br />
iNZeT mei 2011<br />
‘Wees duidelijk over omvang <strong>en</strong> looptijd: jonger<strong>en</strong> hecht<strong>en</strong> waarde aan<br />
korte, overzichtelijke <strong>vrijwillige</strong>rsopdracht<strong>en</strong>.’<br />
Mark Rouw, K<strong>en</strong>nisnetwerk C<strong>en</strong>tra <strong>voor</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong><br />
iNZeT juli 2011<br />
122 VRIJWILLIGE INzet
‘De overheid pakt overlastgev<strong>en</strong>de<br />
groep<strong>en</strong> vaak hard aan. Zonder dat<br />
onderzocht wordt waarom ze op<br />
straat rondhang<strong>en</strong>. Vraag wat de<br />
jonger<strong>en</strong> will<strong>en</strong>, geef ze e<strong>en</strong> doel.<br />
En maak ze vervolg<strong>en</strong>s verantwoor-<br />
delijk <strong>voor</strong> dat doel.’ed Maass, trainer KNgu<br />
iNZeT december 2010<br />
VRIJWILLIGE INzet 123
PROjEcTresultat<strong>en</strong><br />
We can Young bestrijdt geweld<br />
teg<strong>en</strong> meisjes <strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong><br />
De we CAN young campagne maakt jonger<strong>en</strong> weerbaarder<br />
teg<strong>en</strong> discriminatie, groepsdruk of machtsmisbruik.<br />
RESULTaTEN Met ti<strong>en</strong>tall<strong>en</strong> peertraining<strong>en</strong> zijn jonger<strong>en</strong> bewust<br />
gemaakt van allerlei vorm<strong>en</strong> van ongelijkheid <strong>en</strong> geweld. De<br />
jonger<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> grote <strong>en</strong> kleine acties gevoerd teg<strong>en</strong> geweld,<br />
gadgets help<strong>en</strong> ontwikkel<strong>en</strong>, er is e<strong>en</strong> website gelanceerd <strong>en</strong><br />
er zijn uiteindelijk 250 changemakers geworv<strong>en</strong>.<br />
WaaR? Arnhem, D<strong>en</strong> Haag <strong>en</strong> Zwolle.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> jonger<strong>en</strong>organisaties.<br />
hOE vERdER? De huidige changemakers word<strong>en</strong> ondersteund in<br />
het uitvoer<strong>en</strong> van hun acties <strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zich aanmeld<strong>en</strong><br />
op de website. Vanuit de landelijke overheid bestaat<br />
serieuze belangstelling om het project uit te breid<strong>en</strong> naar<br />
meerdere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. e<strong>en</strong> beschrijving van de good practices<br />
<strong>en</strong> e<strong>en</strong> handleiding volg<strong>en</strong> binn<strong>en</strong>kort.<br />
Projectleiding: importante <strong>en</strong> Movisie<br />
www.wecanyoung.nl<br />
124 VRIJWILLIGE INzet<br />
BRuGGeN SLAAN<br />
foto Ko<strong>en</strong> Verheijd<strong>en</strong>/Hollandse Hoogte
VRIJWILLIGE INzet 125
Prev<strong>en</strong>tie ambassadeurs<br />
Vrijwillige Prev<strong>en</strong>tie Ambassadeurs funger<strong>en</strong> als intermediair<br />
tuss<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong>, ouders <strong>en</strong> de school om de<br />
(taboesfeer rond) verslaving onder allochtone jonger<strong>en</strong><br />
terug te dring<strong>en</strong>. De aanpak informeert allochtone<br />
ouders over alcohol, drugs <strong>en</strong> verslaving<strong>en</strong>, zodat zij<br />
deze herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. jonger<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> over de gevar<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van verslaving<strong>en</strong>, alcohol <strong>en</strong> drugs.<br />
aan de slag in de speeltuin<br />
jonger<strong>en</strong> met verstandelijke beperking vind<strong>en</strong> stages <strong>en</strong><br />
werkplekk<strong>en</strong> in de speeltuin.<br />
RESULTaTEN Speeltuin<strong>en</strong> (21) krijg<strong>en</strong> dankzij e<strong>en</strong> stageplek <strong>voor</strong><br />
zeer moeilijk ler<strong>en</strong>de kinder<strong>en</strong> hulp bij kluss<strong>en</strong> waar zij moeilijk<br />
<strong>vrijwillige</strong>rs <strong>voor</strong> vind<strong>en</strong>. Bezoekers <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs mak<strong>en</strong> zo<br />
126 VRIJWILLIGE INzet<br />
RESULTaTEN in totaal zijn in de pilot 10 Prev<strong>en</strong>tie Ambassadeurs<br />
opgeleid die 219 ouders <strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> bereikt. De publicatie<br />
Prev<strong>en</strong>tie Ambassadeurs is online beschikbaar.<br />
WaaR? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Kamp<strong>en</strong> <strong>en</strong> Zwolle.<br />
vOOR WIE? jonger<strong>en</strong>werk, verslavingszorg, migrant<strong>en</strong>organisaties.<br />
hOE vERdER? De Prev<strong>en</strong>tie Ambassadeurs <strong>en</strong> Tactus Verslavingszorg<br />
gaan <strong>door</strong> met de werkzaamhed<strong>en</strong>. Projecttrekker<br />
iMAO wil de aanpak ook in andere sted<strong>en</strong> in Overijssel<br />
gaan toepass<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: iMAO (islamitisch Maatschappelijk<br />
Activeringswerk Overijssel)<br />
www.imao.nu<br />
k<strong>en</strong>nis met de pot<strong>en</strong>tie van deze leerling<strong>en</strong> die <strong>door</strong> hun werk<br />
in beheer <strong>en</strong> onderhoud, nuttige vaardighed<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> op e<strong>en</strong><br />
veilige <strong>en</strong> overzichtelijke plek. e<strong>en</strong> aantal leerling<strong>en</strong> behaalde<br />
e<strong>en</strong> certificaat <strong>en</strong> vond werk in de gro<strong>en</strong><strong>voor</strong>zi<strong>en</strong>ing.<br />
WaaR? 21 speeltuin<strong>en</strong> verspreid over derti<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? Speeltuinver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>, zml-schol<strong>en</strong>, dagbestedingsorganisaties<br />
<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? De NuSO promoot met o.a. e<strong>en</strong> brochure <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
website deze stages <strong>voor</strong> zeer moeilijk ler<strong>en</strong>de jonger<strong>en</strong>.<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> help<strong>en</strong> met bij<strong>voor</strong>beeld materiaal <strong>voor</strong><br />
gro<strong>en</strong>onderhoud.<br />
Projectleiding: NuSO<br />
www.aandeslaginspeeltuin.nl
de Turkse <strong>en</strong> Marokkaanse grootfamilie aan zet<br />
Bij Turkse <strong>en</strong> Marokkaanse immigrant<strong>en</strong> speelt de<br />
‘vierg<strong>en</strong>eratie’-familie e<strong>en</strong> c<strong>en</strong>trale rol. Deze zog<strong>en</strong>oemde<br />
‘grootfamilie’ kan e<strong>en</strong> belangrijke rol spel<strong>en</strong><br />
bij de aanpak van problem<strong>en</strong> bij opvoed<strong>en</strong>, opgroei<strong>en</strong>,<br />
gezondheid <strong>en</strong> integratie.<br />
foto Peter Blok/Hollandse Hoogte<br />
jong geleerd oud gedaan!<br />
jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> s<strong>en</strong>ior<strong>en</strong> lev<strong>en</strong> vaak in volstrekt verschill<strong>en</strong>de<br />
wereld<strong>en</strong>. in de Schiedamse joud Club (jong geleerd,<br />
oud gedaan), runn<strong>en</strong> jonge meid<strong>en</strong> als <strong>vrijwillige</strong>r e<strong>en</strong><br />
ontmoetingsruimte <strong>voor</strong> s<strong>en</strong>ior<strong>en</strong>.<br />
foto ries van w<strong>en</strong>del de joode<br />
RESULTaTEN 35 grootfamilies zijn bije<strong>en</strong>gebracht om in<br />
drie bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> pedagogische <strong>en</strong>/of psychiatrische<br />
vraagstukk<strong>en</strong> te besprek<strong>en</strong>. Daarnaast is het handboek<br />
‘De grootfamilie aan Zet’ ontwikkeld. Ook is de website<br />
www.grootfamiliesaanzet.nl gemaakt, die ondersteuning<br />
biedt bij de methode.<br />
WaaR? Amsterdam <strong>en</strong> omgeving.<br />
vOOR WIE? ggZ instelling<strong>en</strong>, mantelzorgers <strong>en</strong> families die<br />
zelf aan de slag will<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? Allekleur ontwikkelt e<strong>en</strong> trainingstraject <strong>voor</strong><br />
de grootfamilie-aanpak <strong>en</strong> e<strong>en</strong> (online)platform waar vraag<br />
<strong>en</strong> aanbod vanuit verschill<strong>en</strong>de hoek<strong>en</strong> (bij<strong>voor</strong>beeld pedagogische<br />
ondersteuning, onderwijs) elkaar kunn<strong>en</strong> vind<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Allekleur<br />
www.grootfamiliesaanzet.nl<br />
RESULTaTEN Zesti<strong>en</strong> meid<strong>en</strong> zijn e<strong>en</strong> jaar actief geweest in het<br />
project als <strong>vrijwillige</strong>r. ruim 200 s<strong>en</strong>ior<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> gebruik<br />
gemaakt van de joud Club. Het project is nu ingebed als<br />
e<strong>en</strong> <strong>voor</strong>zi<strong>en</strong>ing in de wijk <strong>en</strong> wordt ondersteund <strong>door</strong> de<br />
lokale organisaties van het jonger<strong>en</strong>werk <strong>en</strong> ouder<strong>en</strong>werk.<br />
De methodiek van het project is online beschikbaar.<br />
WaaR? Schiedam.<br />
vOOR WIE? welzijnsorganisaties, <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties<br />
<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? Het project wordt in Schiedam <strong>voor</strong>tgezet<br />
<strong>en</strong> ook in Bos & lommer in Amsterdam, Charlois in rotterdam<br />
<strong>en</strong> Vlaarding<strong>en</strong> opgezet.<br />
Projectleiding: Bureau me & society<br />
www.meandsociety.com/nl/project<strong>en</strong>/joud-club-schiedam<br />
VRIJWILLIGE INzet 127
E<strong>en</strong> cjg <strong>voor</strong> <strong>en</strong> <strong>door</strong> jonger<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> methodiek waarbij jonger<strong>en</strong> nam<strong>en</strong>s het Cjg <strong>voor</strong>lichting<br />
gev<strong>en</strong> aan andere jonger<strong>en</strong> over het Cjg <strong>en</strong> over<br />
onderwerp<strong>en</strong> als ti<strong>en</strong>erzwangerschapp<strong>en</strong>, discriminatie,<br />
criminaliteit, alcohol <strong>en</strong> drugs, zelfbeeld <strong>en</strong> sollicitaties.<br />
RESULTaaT in e<strong>en</strong> pilot is e<strong>en</strong> methodiek ontwikkeld, uitgetest<br />
<strong>en</strong> aangepast. in totaal zijn er in de pilot 48 jonger<strong>en</strong> getraind<br />
tot peer-<strong>voor</strong>lichter <strong>voor</strong> het Cjg. Zij hebb<strong>en</strong> ruim 600 jonger<strong>en</strong><br />
<strong>voor</strong>gelicht.<br />
WaaR? Het project is tot nu toe uitgevoerd in geldermals<strong>en</strong>,<br />
Capelle aan d<strong>en</strong> ijssel, Heer<strong>en</strong>ve<strong>en</strong>, rhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> Oegstgeest.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> Cjg’s.<br />
hOE vERdER? De pilotgeme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn <strong>en</strong>thousiast <strong>en</strong> gaan verder<br />
met het project. inmiddels wordt de methodiek actief verspreid<br />
onder andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> Cjg’s. Daar<strong>voor</strong> is e<strong>en</strong> praktisch<br />
methodiekboek beschikbaar.<br />
Projectleiding: CNV jonger<strong>en</strong>, Partners+Pröpper<br />
www.cnvjonger<strong>en</strong>.nl of www.<strong>jeugd</strong>zorginbeeld.nl<br />
128 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto www.githavaneeuw<strong>en</strong>.nl
VRIJWILLIGE INzet 129
Moslimjonger<strong>en</strong> als bekwame <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
Kaderled<strong>en</strong> van moslimorganisaties krijg<strong>en</strong> training <strong>en</strong><br />
begeleiding in het werv<strong>en</strong> <strong>en</strong> motiver<strong>en</strong> van moslimjonger<strong>en</strong><br />
om zelf ook <strong>vrijwillige</strong>r te word<strong>en</strong>. Deze jonge<br />
<strong>vrijwillige</strong>rs zett<strong>en</strong> activiteit<strong>en</strong> op <strong>voor</strong> andere jonger<strong>en</strong>,<br />
bij<strong>voor</strong>beeld in achterstandswijk<strong>en</strong>.<br />
Spiegelbije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong><br />
Pharos <strong>en</strong> het Cjg Almere hebb<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> met ouders<br />
met e<strong>en</strong> migrant<strong>en</strong>achtergrond <strong>en</strong>/of e<strong>en</strong> lage SeS<br />
de methode ‘spiegelbije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong>’ aangepast. Doel<br />
is sam<strong>en</strong> het pedagogische klimaat in de wijk te<br />
verbeter<strong>en</strong>.<br />
foto Amaury Miller/Hollandse Hoogte<br />
130 VRIJWILLIGE INzet<br />
RESULTaTEN Door minipanels <strong>en</strong> focusgroep<strong>en</strong> is meer inzicht<br />
ontstaan in de motivatie van islamitische jonger<strong>en</strong> om vrijwil-<br />
ligerswerk te do<strong>en</strong>. Deze zijn o.a. verwerkt in training<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
<strong>voor</strong>lichtingsmateriaal. in zev<strong>en</strong> sted<strong>en</strong> zijn met lokale educatieve<br />
organisaties project<strong>en</strong> ontwikkeld waaronder rondom de<br />
maatschappelijke stage.<br />
vOOR WIE? (Organisaties die e<strong>en</strong> brugfunctie will<strong>en</strong> mak<strong>en</strong><br />
met) islamitische <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties rond <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong>.<br />
hOE vERdER? Medio <strong>2012</strong> verschijnt de herzi<strong>en</strong>e Toolkit<br />
Vrijwilligerswerk Moslimjonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> nieuw vormgegev<strong>en</strong><br />
website.<br />
Projectleiding: iHSAN<br />
www.ihsannet.nl<br />
RESULTaTEN in totaal word<strong>en</strong> vier bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> georganiseerd,<br />
waarvan er inmiddels twee hebb<strong>en</strong> plaatsgevond<strong>en</strong>. Per bije<strong>en</strong>komst<br />
gaan twaalf ouders met elkaar in gesprek. Vijf tot<br />
ti<strong>en</strong> professionals zijn aanwezig om te hor<strong>en</strong> wat er leeft onder<br />
deze ouders. Het uiteindelijke resultaat is e<strong>en</strong> beschrijving<br />
van e<strong>en</strong> instrum<strong>en</strong>t waarmee Cjg’s het opvoedklimaat kunn<strong>en</strong><br />
verbeter<strong>en</strong>.<br />
WaaR? geme<strong>en</strong>te Almere.<br />
vOOR WIE? Cjg’s.<br />
hOE vERdER? Op basis van de bevinding<strong>en</strong> uit de spiegelbije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong><br />
gaan Cjg <strong>en</strong> ouders het pedagogisch klimaat in de<br />
buurt aanpakk<strong>en</strong>. Het ontwikkelde instrum<strong>en</strong>t is beschikbaar<br />
<strong>voor</strong> andere Cjg’s.<br />
Projectleiding: Pharos<br />
www.pharos.nl
allochtone ouders <strong>en</strong> de digitale g<strong>en</strong>eratiekloof<br />
Het project inv<strong>en</strong>tariseert het internetgebruik van<br />
allochtone ouders <strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> doet suggesties<br />
<strong>en</strong> aanbeveling<strong>en</strong> om daarover met elkaar in gesprek<br />
te gaan.<br />
RESULTaTEN uit het onderzoek blijkt onder andere dat het<br />
bestaande <strong>voor</strong>lichtingsaanbod niet aansluit bij allochtone<br />
foto Sabine joost<strong>en</strong>/Hollandse Hoogte<br />
Op stap met oma<br />
De website www.opstapmetoma.nl br<strong>en</strong>gt jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
ouder<strong>en</strong> uit de buurt bij elkaar om sam<strong>en</strong> activiteit<strong>en</strong> te<br />
ondernem<strong>en</strong>.<br />
RESULTaTEN er is e<strong>en</strong> website opgezet met aantrekkelijke<br />
korting<strong>en</strong>, waarvan al ruim 2.000 jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> ouder<strong>en</strong> gebruik<br />
foto Hans Oostrum<br />
ouders. Het materiaal is niet intercultureel, de <strong>voor</strong>beeld<strong>en</strong><br />
zijn te Nederlands <strong>en</strong> er wordt ge<strong>en</strong> rek<strong>en</strong>ing gehoud<strong>en</strong> met<br />
allochtone <strong>gezin</strong>ssituaties. Verder blijkt dat heel weinig mediacoaches<br />
ervaring hebb<strong>en</strong> met allochtone oudergroep<strong>en</strong>.<br />
WaaR? Amsterdam, Arnhem, D<strong>en</strong> Haag, Panning<strong>en</strong>, rotterdam,<br />
Schiedam <strong>en</strong> utrecht.<br />
vOOR WIE? Multiculturele schol<strong>en</strong>, lokale organisaties van<br />
etnisch culturele minderhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> mediawijsheid instelling<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? er komt e<strong>en</strong> netwerk van interculturele mediacoaches,<br />
interculturele deskundigheidsbevordering van<br />
professionele intermediairs <strong>en</strong> e<strong>en</strong> opleiding <strong>voor</strong> <strong>vrijwillige</strong><br />
allochtone ‘cyberouders’ die ondersteuning kunn<strong>en</strong> gev<strong>en</strong><br />
aan ander<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Mira Media<br />
www.miramedia.nl<br />
hebb<strong>en</strong> gemaakt. er is e<strong>en</strong> lespakket <strong>voor</strong> de maatschappelijke<br />
stage in het middelbaar onderwijs <strong>en</strong> e<strong>en</strong> les- <strong>en</strong> activiteit<strong>en</strong>programma<br />
<strong>voor</strong> de basisschool om jonger<strong>en</strong> te stimuler<strong>en</strong><br />
activiteit<strong>en</strong> met ouder<strong>en</strong> in de omgeving van de school te<br />
ondernem<strong>en</strong>. in 2011 hebb<strong>en</strong> ti<strong>en</strong>tall<strong>en</strong> basisschol<strong>en</strong> <strong>en</strong> circa<br />
400 jonger<strong>en</strong> meegedaan aan de actie ‘jonger<strong>en</strong> portretter<strong>en</strong><br />
ouder<strong>en</strong>’.<br />
vOOR WIE? jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> ouder<strong>en</strong>, schol<strong>en</strong> <strong>en</strong> ouder<strong>en</strong>instelling<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? Sam<strong>en</strong> met Movisie wordt gekek<strong>en</strong> hoe de website<br />
<strong>en</strong> de aanbieding<strong>en</strong> verder ontwikkeld kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Stichting welzijn innovatiegroep Nederland<br />
www.opstapmetoma.nl<br />
VRIJWILLIGE INzet 131
cultuurshaker<br />
jonger<strong>en</strong> uit internationale Schakelklass<strong>en</strong> (die net in<br />
Nederland zijn) organiser<strong>en</strong> op ouder<strong>en</strong>instelling<strong>en</strong> in<br />
de buurt van de school e<strong>en</strong> feest. De jonger<strong>en</strong> verzinn<strong>en</strong><br />
zelf het programma <strong>en</strong> voer<strong>en</strong> het uit.<br />
RESULTaTEN er zijn 21 cultuurshaker-traject<strong>en</strong> uitgevoerd in<br />
derti<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Ongeveer 525 jonger<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> 1.260 ouder<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> deelg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. er is e<strong>en</strong> toolkit/<br />
workshop met filmpjes <strong>en</strong> digitale middel<strong>en</strong>. Bij vrijwel al de<br />
schol<strong>en</strong> zijn relaties opgebouwd tuss<strong>en</strong> iSK-schol<strong>en</strong>/klass<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> zorginstelling<strong>en</strong>.<br />
WaaR? in 12 geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> Cjg’s.<br />
hOE vERdER? Neg<strong>en</strong> locaties gaan <strong>door</strong>, twee hebb<strong>en</strong> hiertoe<br />
de int<strong>en</strong>tie <strong>en</strong> 1 locatie gaat <strong>door</strong> in e<strong>en</strong> andere vorm.<br />
Met de ontwikkelde toolkit/workshop kunn<strong>en</strong> ook nieuwe<br />
groep<strong>en</strong> zelfstandig aan de slag teg<strong>en</strong> minimale kost<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Njr<br />
www.cultuurshaker.nl<br />
132 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto ries van w<strong>en</strong>del de joode
VRIJWILLIGE INzet 133
Ontmoeting vermindert radicalisering<br />
plattelandsjonger<strong>en</strong><br />
in dorp<strong>en</strong> koester<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> vaak negatieve <strong>voor</strong>oordel<strong>en</strong><br />
over allochton<strong>en</strong>. Contact <strong>en</strong> dialoog corriger<strong>en</strong><br />
hun onwerkelijke beeld<strong>en</strong>.<br />
RESULTaTEN Drieënveertig jonger<strong>en</strong> uit drie provincies kreg<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> peerraadplegingstraining. Zij hebb<strong>en</strong> 378 jonger<strong>en</strong> geïnterviewd.<br />
Per geme<strong>en</strong>te is e<strong>en</strong> knelpunt geformuleerd <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
concrete oplossing uitgewerkt <strong>en</strong> uitgevoerd, ondersteund<br />
<strong>door</strong> maatschappelijke organisaties, plattelandsjonger<strong>en</strong>.nl<br />
<strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>te.<br />
WaaR? Aalt<strong>en</strong>, Berkelland, loppersum, Delfzijl, Hulst, Terneuz<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> jonger<strong>en</strong>organisaties.<br />
hOE vERdER? De draaiboek<strong>en</strong> van de beste oplossing<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
verspreid onder jonger<strong>en</strong>organisaties <strong>en</strong> zijn online beschikbaar.<br />
Plattelandsjonger<strong>en</strong>.nl <strong>en</strong> de jonger<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> met e<strong>en</strong><br />
campagne dat er aandacht blijft <strong>voor</strong> polarisatie <strong>en</strong> radicalisering<br />
<strong>en</strong> daarnaast zijn de adviez<strong>en</strong>/resultat<strong>en</strong> meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in<br />
het lokale geme<strong>en</strong>tebeleid.<br />
Projectleiding: plattelandsjonger<strong>en</strong>.nl<br />
www.plattelandsjonger<strong>en</strong>.nl<br />
134 VRIJWILLIGE INzet
VRIJWILLIGE INzet 135
de INzet van<br />
136 VRIJWILLIGE INzet<br />
Bora Avric is S<strong>en</strong>ior Organisatieadviseurgebiedsgericht<br />
werk<strong>en</strong>. Nam<strong>en</strong>s<br />
MOViSie was hij projectleider<br />
binn<strong>en</strong> het programma<br />
‘Vrijwillige <strong>inzet</strong> <strong>voor</strong><br />
<strong>en</strong> <strong>door</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong>’.
Tekst Pieter Matthijss<strong>en</strong>. foto’s Sietske raaijmakers.<br />
eeN MARAtHoN, GeeN SPRiNt-<br />
WedStRiJd Tijd<strong>en</strong>s het programma heeft de sam<strong>en</strong>wer-<br />
king tuss<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de organisaties e<strong>en</strong> aantal succesvolle resultat<strong>en</strong><br />
opgeleverd. Of sprake is van duurzaam succes, blijft afwacht<strong>en</strong>. Door be-<br />
zuiniging<strong>en</strong> wordt structurele verankering lastig <strong>en</strong> lijkt het korte ter-<br />
mijn d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> het te winn<strong>en</strong> van invester<strong>en</strong> op de lange termijn. Tijd is nu<br />
e<strong>en</strong>maal geld. Verder hangt het welslag<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> project vaak af van<br />
één <strong>en</strong>thousiaste projectleider die meestal alle k<strong>en</strong>nis in huis heeft. Het<br />
boek<strong>en</strong> van structureel succes is wel degelijk mogelijk. Door buit<strong>en</strong> de ei-<br />
g<strong>en</strong> mur<strong>en</strong> te kijk<strong>en</strong>. Strategische allianties te sluit<strong>en</strong>. M<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, organisa-<br />
ties, domein<strong>en</strong> <strong>en</strong> project<strong>en</strong> met elkaar te verbind<strong>en</strong>. e<strong>en</strong> goed netwerk<br />
is belangrijker dan e<strong>en</strong> goed plan. <strong>en</strong> het is <strong>voor</strong>al e<strong>en</strong> kwestie van<br />
geduld. Duurzame sam<strong>en</strong>werking is e<strong>en</strong> marathon, ge<strong>en</strong> sprintwedstrijd.<br />
VRIJWILLIGE INzet 137
eLkAAR ViNdeN Versterking van lokaal <strong>jeugd</strong>beleid<br />
vraagt om e<strong>en</strong> nieuwe manier van d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> <strong>en</strong> werk<strong>en</strong>. waarbij niet het<br />
aanbod maar de wijk het uitgangspunt is. waar Cjg’s stimuler<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> faciliter<strong>en</strong> in plaats van het zelf do<strong>en</strong>. waar hulpverl<strong>en</strong>ers ouders<br />
<strong>en</strong> medeopvoeders niet mete<strong>en</strong> bij de hand nem<strong>en</strong>. <strong>en</strong> waar betrokk<strong>en</strong><br />
partij<strong>en</strong> elkaar beter vind<strong>en</strong>. De eerste stap is gezet. Mede <strong>door</strong> het<br />
programma kijk<strong>en</strong> beroepskracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs anders te-<br />
g<strong>en</strong> elkaar <strong>en</strong> elkaars initiatiev<strong>en</strong> aan. Zo laat het Mammacafé in<br />
<strong>en</strong>schede zi<strong>en</strong> wat er gebeurt als professionals de ruimte krijg<strong>en</strong> om uit<br />
hun ‘koker’ te kom<strong>en</strong>. <strong>en</strong> bewijst e<strong>en</strong> project als family factory dat vrij-<br />
willigers zonder hulp van bij<strong>voor</strong>beeld e<strong>en</strong> Cjg kwalitatieve <strong>en</strong> succes-<br />
volle opvoedondersteuning kunn<strong>en</strong> bied<strong>en</strong>. we zijn er nog niet, maar<br />
de pedagogische civil society wordt merkbaar sterker. Steeds meer<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> beseff<strong>en</strong> met iets nieuws bezig te zijn dat de moeite waard is.<br />
138 VRIJWILLIGE INzet
Mireille Gemmeke is s<strong>en</strong>ior medewerker<br />
op de afdeling educatie & Opvang van het<br />
Nederlands <strong>jeugd</strong>instituut (Nji). Tijd<strong>en</strong>s<br />
het programma was ze onder meer verantwoordelijk<br />
<strong>voor</strong> de (inhoudelijke) ondersteuning<br />
<strong>en</strong> begeleiding van de pilotgeme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
in het project Allemaal Opvoeders.<br />
VRIJWILLIGE INzet 139
irma van Hoorik is s<strong>en</strong>ior medewerker<br />
<strong>jeugd</strong>welzijn <strong>en</strong> Tal<strong>en</strong>tontwikkeling bij het<br />
Nederlands <strong>jeugd</strong>instituut (Nji). Ze was onder<br />
meer bij het programma betrokk<strong>en</strong> vanuit<br />
haar rol als adviseur <strong>jeugd</strong>welzijnswerk <strong>en</strong><br />
Professionalisering.<br />
140 VRIJWILLIGE INzet
GeeN GoedkooP iNStRuMeNt<br />
Vrijwilligerswerk heb je in allerlei soort<strong>en</strong> <strong>en</strong> mat<strong>en</strong>. wat <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
bindt is hun belangeloze <strong>inzet</strong>. De passie om zich vol overgave in te<br />
zett<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de ander. Zonder financiële bijbedoeling<strong>en</strong>, omdat ze er<br />
veel <strong>voor</strong> terugkrijg<strong>en</strong>. Hopelijk gaan nog veel meer m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vrijwil-<br />
ligerswerk do<strong>en</strong>. Theoretisch gezi<strong>en</strong> is er <strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong> in overvloed.<br />
De kunst is om die te mobiliser<strong>en</strong>. Aan te hak<strong>en</strong> bij wat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> leuk<br />
vind<strong>en</strong>, bij hoe ze lev<strong>en</strong>. Maar dan wel vanuit de juiste gedachte. Vrij-<br />
willigerswerk mag ge<strong>en</strong> goedkoop instrum<strong>en</strong>t word<strong>en</strong> om professionele<br />
tak<strong>en</strong> in de welzijnssector over te nem<strong>en</strong>. e<strong>en</strong> verkapte bezuinigings-<br />
maatregel. De pedagogische civil society gaat uit van e<strong>en</strong> heldere visie:<br />
onderlinge betrokk<strong>en</strong>heid <strong>en</strong> solidariteit. Dat uitgangspunt staat los van<br />
bezuiniging<strong>en</strong> <strong>en</strong> laat <strong>voor</strong>al zi<strong>en</strong> hoe wij met elkaar will<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>lev<strong>en</strong>.<br />
VRIJWILLIGE INzet 141
BeGeLeideN iS BALANceReN Het werk<strong>en</strong><br />
met <strong>vrijwillige</strong>rs vergt goede begeleiding. De kunst is om <strong>voor</strong>al niet<br />
<strong>voor</strong> ander<strong>en</strong> te d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. je moet m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> op hun mogelijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
tempo aansprek<strong>en</strong>, aansluiting vind<strong>en</strong> bij hun ideeën <strong>en</strong> manier van<br />
werk<strong>en</strong>. ‘goede begeleiding’, zei e<strong>en</strong> begeleider tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> trai-<br />
ning van De Slinger jonger<strong>en</strong>, ‘is je expres lui <strong>en</strong> dom <strong>voor</strong>do<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
alle<strong>en</strong> maar vrag<strong>en</strong> stell<strong>en</strong>. Dan kom<strong>en</strong> jonge <strong>vrijwillige</strong>rs zelf met<br />
initiatiev<strong>en</strong> <strong>en</strong> antwoord<strong>en</strong>.’ Ook in het project radicaal jong van van<br />
plattelandsjonger<strong>en</strong>.nl kreg<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> zelf de ruimte om te bepal<strong>en</strong><br />
waar ze zich op wild<strong>en</strong> richt<strong>en</strong>. in beide gevall<strong>en</strong> ondersteund<strong>en</strong> professio-<br />
nals de keuzes die jonger<strong>en</strong> vanuit hun eig<strong>en</strong> motivatie maakt<strong>en</strong>. Het<br />
begeleid<strong>en</strong> van <strong>vrijwillige</strong>rs is soms balancer<strong>en</strong>. Maar wie <strong>inzet</strong> op ruim-<br />
te <strong>voor</strong> eig<strong>en</strong> initiatief, kan rek<strong>en</strong><strong>en</strong> op e<strong>en</strong> grote betrokk<strong>en</strong>heid.<br />
142 VRIJWILLIGE INzet
else Boss is Adviseur Participatie <strong>en</strong> Actief<br />
Burgerschap bij MOViSie. Ze richtte zich<br />
tijd<strong>en</strong>s de programmaperiode onder meer<br />
op het adviser<strong>en</strong> over coaching <strong>en</strong> begeleiding<br />
van <strong>vrijwillige</strong>rs <strong>en</strong> stimulering van de<br />
<strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong> van jonger<strong>en</strong>.<br />
VRIJWILLIGE INzet 143
144 VRIJWILLIGE INzet<br />
Pieter Paul Bakker is s<strong>en</strong>ior medewerker op de<br />
afdeling educatie & Opvang van het Nederlands<br />
<strong>jeugd</strong>instituut (Nji). Tijd<strong>en</strong>s het programma was<br />
hij onder meer verantwoordelijk <strong>voor</strong> de ondersteuning<br />
bij het ontwikkel<strong>en</strong> <strong>en</strong> beschrijv<strong>en</strong> van<br />
methodiek<strong>en</strong> rondom <strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong>.
eeNVoud eN eSSeNtie Organisaties stell<strong>en</strong><br />
vaak veel <strong>en</strong> ambitieuze doel<strong>en</strong>. liefst verander<strong>en</strong> ze de hele wereld. Niet<br />
handig, zeker niet als je met <strong>vrijwillige</strong>rs werkt. wat helpt, is e<strong>en</strong> beknopte<br />
methodiekbeschrijving met belang <strong>en</strong> ess<strong>en</strong>tie van project<strong>en</strong> helder aange-<br />
gev<strong>en</strong>. Deelnemers aan de methodiekbije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> war<strong>en</strong> aanvankelijk<br />
wat sceptisch. Dat veranderde to<strong>en</strong> ze leerd<strong>en</strong> dat ti<strong>en</strong>stapp<strong>en</strong>plann<strong>en</strong> of<br />
ingewikkelde projectomschrijving<strong>en</strong> meestal niet tot gew<strong>en</strong>ste resultat<strong>en</strong><br />
leid<strong>en</strong>. De kracht van e<strong>en</strong> goede methodiekbeschrijving zit in concrete doe-<br />
l<strong>en</strong>. Het begrijpelijk verwoord<strong>en</strong> van wat, waarom <strong>en</strong> <strong>voor</strong> wie je iets doet.<br />
Oftewel: in de e<strong>en</strong>voud. Methodiekbeschrijving<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> <strong>voor</strong> noodzake-<br />
lijke kwaliteitsslag<strong>en</strong>. Ze drag<strong>en</strong> bij aan het mak<strong>en</strong> van weloverwog<strong>en</strong><br />
keuzes, zijn schakels in k<strong>en</strong>nisoverdracht <strong>en</strong> -borging <strong>en</strong> verschaff<strong>en</strong> organi-<br />
saties lucht <strong>en</strong> ruimte om de druk op de <strong>jeugd</strong>sector te verlicht<strong>en</strong>.<br />
VRIJWILLIGE INzet 145
Gratis!<br />
Bestel extra nummers (zolang de <strong>voor</strong>raad strekt)<br />
om uit te del<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s uw activiteit<strong>en</strong>,<br />
congress<strong>en</strong> of bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong>.<br />
146 VRIJWILLIGE INzet<br />
Vrijwillige<br />
INzet<br />
de website www.<strong>vrijwillige</strong>-<strong>inzet</strong>.nl blijft actief tot <strong>en</strong> met eind <strong>2012</strong>.<br />
Wilt u op de de hoogte blijv<strong>en</strong> van nieuwe ontwikkeling<strong>en</strong> <strong>en</strong> subsidie-<br />
mogelijkhed<strong>en</strong> <strong>voor</strong> <strong>jeugd</strong> bij ZonMw? kijk op www.zonmw.nl/<strong>jeugd</strong> <strong>en</strong><br />
abonneer u mete<strong>en</strong> op de ZonMw-nieuwsbrief <strong>jeugd</strong>.
Vrijwillige<br />
Allemaal<br />
speciale bijlage<br />
Opvoeders<br />
Vijf dilemma’s<br />
HET CJG IS TOCH GEEN BUURTHUIS!<br />
Micha de winter:<br />
‘IEDEREEN HEEFT EEN<br />
PEDAGOGISCHE ROL’<br />
HET GEHEIM VAN CJG BEIJUM<br />
‘Als er e<strong>en</strong> goed idee is moet je snel handel<strong>en</strong>’<br />
1<br />
Vrijwillige<br />
Magazine van het ZonMw-programma Vrijwillige <strong>inzet</strong> <strong>voor</strong> <strong>en</strong> <strong>door</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong> in sam<strong>en</strong>werking<br />
met het ZonMw-programma Diversiteit in het <strong>jeugd</strong>beleid<br />
Special<br />
Onderzoek<br />
Vrijwillige<br />
Magazine van het ZonMw-programma Vrijwillige <strong>inzet</strong> <strong>voor</strong> <strong>en</strong> <strong>door</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong><br />
DE TIPS KOMEN UIT DE GROEP<br />
Fotopanel<strong>en</strong> zett<strong>en</strong> ouders aan tot prat<strong>en</strong><br />
VRIJWILLIGERS BEGELEIDEN<br />
GESCHEIDEN OUDERS<br />
‘Kinder<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> er baat bij’<br />
FONDSEN WILLEN HUN GELD ZO GOED<br />
MOGELIJK BESTEDEN<br />
VSBfonds geeft spoedcursus fonds<strong>en</strong> werv<strong>en</strong><br />
<strong>inzet</strong> is het magazine van het ZonMw-programma Vrijwillige <strong>inzet</strong> <strong>voor</strong> <strong>en</strong> <strong>door</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong>.<br />
<strong>inzet</strong> is bestemd <strong>voor</strong> iedere<strong>en</strong> die binn<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, de <strong>jeugd</strong>sector, C<strong>en</strong>tra <strong>voor</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong><br />
<strong>gezin</strong> of het welzijnswerk met <strong>vrijwillige</strong>rs werkt. <strong>inzet</strong> biedt e<strong>en</strong> gevarieerd overzicht van<br />
<strong>vrijwillige</strong>rsproject<strong>en</strong>, m<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> <strong>en</strong> achtergrondinformatie. dit is het laatste nummer van <strong>inzet</strong>.<br />
Mei <strong>2012</strong><br />
Plezier nóg belangrijker dan waardering<br />
Motivatie van <strong>vrijwillige</strong>rs onderzocht<br />
‘Professionals <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
hebb<strong>en</strong> elkaar nodig’<br />
Tips <strong>voor</strong> sam<strong>en</strong>werking<br />
oPvoed<strong>en</strong> als neTwerk<br />
Bij wie zoek<strong>en</strong> migrant<strong>en</strong> hulp bij opvoeding?<br />
Vrijwillige<br />
Magazine van het ZonMw-programma Vrijwillige <strong>inzet</strong> <strong>voor</strong> <strong>en</strong> <strong>door</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong><br />
SLOTNUMMER MET:<br />
LUcaS MEIjS EN MIcha dE WINTER bEvRagEN ELkaaR<br />
wat is er bereikt? wat moet er nog gebeur<strong>en</strong>?<br />
Maart <strong>2012</strong><br />
Projectleiders:<br />
dE PEdagOgISchE cIvIL SOcIETY<br />
kOMT OP STOOM<br />
Resultat<strong>en</strong> van praktijkproject<strong>en</strong><br />
Bestel op www.zonmw.nl/publicaties<br />
VRIJWILLIGE INzet 1<br />
VRIJWILLIGE INzet 1<br />
VRIJWILLIGE INzet 147
de MOOI INzet uit van INzet<br />
‘Helaas zijn jaarwerkplann<strong>en</strong> <strong>en</strong> tijdsbudgett<strong>en</strong><br />
teg<strong>en</strong>woordig nogal dominant<br />
bij organisaties. Er is daar<strong>door</strong> nauwelijks<br />
ruimte om snel in te spel<strong>en</strong> op spontane<br />
initiatiev<strong>en</strong> vanuit de wijk. Je kunt zo’n<br />
idee wel e<strong>en</strong> jaar later in e<strong>en</strong> jaarwerkplan<br />
opnem<strong>en</strong>, maar dan is de schwung<br />
eruit.’ iNZeT oktober 2011<br />
148 VRIJWILLIGE INzet<br />
Leonie Reumers, Cjg eindhov<strong>en</strong>
Reinout kleinhans, Technische universiteit Delft<br />
‘Beroepskracht<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> het soms lastig als<br />
er e<strong>en</strong> initiatief uit de buurt zelf komt. Of ze<br />
do<strong>en</strong> er niets mee, of ze nem<strong>en</strong> het uit hand<strong>en</strong><br />
van de bewoners <strong>en</strong> knuffel<strong>en</strong> het dood.<br />
Maar het is juist heel waardevol als er <strong>en</strong>ergie<br />
komt vanuit de bewoners zelf; dan moet<br />
je niet in de weg gaan ligg<strong>en</strong>.’ iNZeT mei 2011<br />
VRIJWILLIGE INzet 149
de TER INzet gebruik van<br />
150 VRIJWILLIGE INzet<br />
toolkit Held<strong>en</strong> na MaS<br />
in deze toolkit vindt u onder andere vier instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die<br />
kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ingezet als oplossing<strong>en</strong> <strong>voor</strong> knelpunt<strong>en</strong><br />
rondom de maatschappelijke stage.<br />
www.alleato.nl/ons_werk/project<strong>en</strong>/onderwijs-<strong>en</strong>-educatie/<br />
held<strong>en</strong>-na-mas<br />
Sam<strong>en</strong> opvoed<strong>en</strong> in de buurt<br />
De NuSO biedt ondersteuning aan speeltuinver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun<br />
<strong>vrijwillige</strong>rs. Met training<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de omgang met problematisch<br />
gedrag, pedagogisch werk<strong>en</strong> met kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> het herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> van<br />
signal<strong>en</strong> rond kindermishandeling.<br />
Meer informatie: www.nuso.nl<br />
Ga weg... met je maatschappelijke stage<br />
Dit lesboek is ontwikkeld <strong>voor</strong> leerling<strong>en</strong> die hun maatschappelijke<br />
stage in groepsverband vorm will<strong>en</strong> gev<strong>en</strong>. Het lesboek bestaat<br />
uit e<strong>en</strong> stapp<strong>en</strong>plan hoe je tijd<strong>en</strong>s je stage activiteit<strong>en</strong> kunt organiser<strong>en</strong><br />
met ouder<strong>en</strong> in de omgeving van de school.<br />
www.opstapmetoma.nl<br />
de Voorleesexpress: feit<strong>en</strong> <strong>en</strong> cijfers<br />
in ‘Voorleesexpress, feit<strong>en</strong> & Cijfers’ staat informatie over het<br />
project <strong>en</strong> het effectonderzoek.<br />
Te download<strong>en</strong> via: www.<strong>voor</strong>leesexpress.nl/project
Handboek Maatschappelijke Stages in de sport <strong>voor</strong><br />
gymnastiekver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong><br />
Het handboek Maatschappelijke Stages (MaS) in de sport is<br />
geschrev<strong>en</strong> <strong>voor</strong> bestur<strong>en</strong> van gymnastiekver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> die de<br />
MaS binn<strong>en</strong> de ver<strong>en</strong>iging will<strong>en</strong> invoer<strong>en</strong>. Dit handboek <strong>en</strong><br />
andere product<strong>en</strong> zijn te download<strong>en</strong> op www.kngu-yourturn.nl<br />
Manual Vakkracht<strong>en</strong><br />
in deze methodiekmanual staat beschrev<strong>en</strong> hoe je sam<strong>en</strong> met kinder<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> media aan de slag kunt gaan. <strong>en</strong> hoe je de ontwikkeling<br />
van sociale compet<strong>en</strong>ties <strong>voor</strong> actief burgerschap kunt stimuler<strong>en</strong>.<br />
Meer informatie: info@stichtinghoedjevanpapier.nl<br />
Handleiding <strong>voor</strong> Pres<strong>en</strong>tcoördinator<strong>en</strong> <strong>voor</strong> het begeleid<strong>en</strong><br />
van <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong><br />
De ervaring<strong>en</strong> met <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> die zich vrijwillig <strong>inzet</strong>t<strong>en</strong> <strong>voor</strong> e<strong>en</strong><br />
ander werd<strong>en</strong> <strong>door</strong> Pres<strong>en</strong>tcoördinator<strong>en</strong> vastgelegd in e<strong>en</strong> handleiding.<br />
Ook ontwikkeld<strong>en</strong> de gereformeerde Hogeschool Zwolle<br />
<strong>en</strong> de Pres<strong>en</strong>tcoördinator<strong>en</strong> e<strong>en</strong> praktische toolbox met material<strong>en</strong><br />
die gebruikt kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bij de begeleiding van <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong>.<br />
Meer informatie: www.stichtingpres<strong>en</strong>t.nl<br />
e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>tor moet gezellig zijn! M<strong>en</strong>toring in de praktijk<br />
Met de trainingsfilm ‘e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>tor moet gezellig zijn!’, krijg<strong>en</strong><br />
toekomstige m<strong>en</strong>tor<strong>en</strong> e<strong>en</strong> beeld van e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>toraat in de<br />
praktijk. Bekijk de film op www.youtube.com (goal - e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>tor<br />
moet gezellig zijn.mov).<br />
VRIJWILLIGE INzet 151
152 VRIJWILLIGE INzet<br />
Methodiekboek: Jonger<strong>en</strong>participatie binn<strong>en</strong> het c<strong>en</strong>trum <strong>voor</strong><br />
<strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong><br />
jonger<strong>en</strong>participatie binn<strong>en</strong> het C<strong>en</strong>trum <strong>voor</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong> (Cjg)<br />
is e<strong>en</strong> concrete manier om de informatie- <strong>en</strong> adviesfunctie van het<br />
Cjg in te richt<strong>en</strong> op thema’s <strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> die lev<strong>en</strong> onder jonger<strong>en</strong>.<br />
Dit handboek beschrijft in vijf stapp<strong>en</strong> e<strong>en</strong> methodiek hoe dit te<br />
bereik<strong>en</strong>. Download<strong>en</strong> via www.cnvjonger<strong>en</strong>.nl<br />
Speelwijk<strong>en</strong>: <strong>voor</strong> kinder<strong>en</strong>, <strong>door</strong> kinder<strong>en</strong><br />
Sam<strong>en</strong> met kinder<strong>en</strong> aan de slag om buit<strong>en</strong>spel<strong>en</strong> in de buurt<br />
leuker te mak<strong>en</strong>; hoe doe je dat eig<strong>en</strong>lijk? lees hier de ervaring<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> tips van betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
www.jantjebeton.nl/nieuws/publicaties<br />
Handboek: Roefel<strong>en</strong><br />
Het Handboek roefel<strong>en</strong> biedt achtergrond<strong>en</strong> <strong>en</strong> visie op het<br />
roefel<strong>en</strong> <strong>en</strong> tev<strong>en</strong>s praktische handvatt<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> roefeldag te<br />
organiser<strong>en</strong>. Op e<strong>en</strong> roefeldag nem<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> e<strong>en</strong> kijkje achter<br />
de scherm<strong>en</strong> van de volwass<strong>en</strong><strong>en</strong>wereld <strong>en</strong> do<strong>en</strong> actief mee in<br />
allerlei bedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> instelling<strong>en</strong> in hun buurt. Het handboek is te<br />
verkrijg<strong>en</strong> via www.roefel<strong>en</strong>.nl<br />
Winn<strong>en</strong> in <strong>en</strong> <strong>door</strong> sport<br />
Bij de cursus ‘winn<strong>en</strong> in <strong>en</strong> <strong>door</strong> sport’ ler<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs, leiders<br />
<strong>en</strong> trainers beter om te gaan met kinder<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s sportwedstrijd<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> training<strong>en</strong>. Op de DVD zijn <strong>voor</strong>beeldsituaties<br />
uitgewerkt. Meer informatie via a.f.t.luderus@hhs.nl
opvoedingsondersteuning aan <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> met jonge kinder<strong>en</strong><br />
<strong>door</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
Deze publicatie biedt succesvolle werkwijz<strong>en</strong> van Moeders informer<strong>en</strong><br />
Moeders (MiM), waarbij ervar<strong>en</strong> moeders jonge moeders ondersteun<strong>en</strong>.<br />
Het biedt concrete handvat<strong>en</strong> <strong>voor</strong> MiM-coördinator<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> het kan andere programma’s inspirer<strong>en</strong> die met <strong>vrijwillige</strong> <strong>inzet</strong><br />
opvoedingsondersteuning bied<strong>en</strong>.<br />
Download<strong>en</strong> vanaf www.moedersinformer<strong>en</strong>moeders.nl<br />
Ook vindt u hier e<strong>en</strong> handleiding <strong>voor</strong> het organiser<strong>en</strong> van themabije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong><br />
<strong>voor</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs.<br />
toolkit opvoed<strong>en</strong> Sam<strong>en</strong> Aanpakk<strong>en</strong><br />
Voor geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die aan de slag will<strong>en</strong> met Opvoed<strong>en</strong> Sam<strong>en</strong><br />
Aanpakk<strong>en</strong> komt er binn<strong>en</strong>kort e<strong>en</strong> online toolkit beschikbaar.<br />
Hierin wordt de methodiek beschrev<strong>en</strong> waarbij ouders aan de hand<br />
van e<strong>en</strong> t<strong>en</strong>toonstelling met elkaar in gesprek gaan. De toolkit<br />
biedt praktische handvatt<strong>en</strong> <strong>en</strong> tips om OSA in uw geme<strong>en</strong>te uit<br />
te roll<strong>en</strong>.<br />
www.opvoed<strong>en</strong>sam<strong>en</strong>aanpakk<strong>en</strong>.nl<br />
de Vonk van Nederland<br />
De Vonk is e<strong>en</strong> wedstrijd, waar burgerinitiatiev<strong>en</strong> het teg<strong>en</strong> elkaar<br />
opnem<strong>en</strong>. in deze methodiekbeschrijving wordt helder beschrev<strong>en</strong><br />
welke stapp<strong>en</strong> je als geme<strong>en</strong>te moet <strong>door</strong>lop<strong>en</strong> om je eig<strong>en</strong> Vonk<br />
succesvol te implem<strong>en</strong>ter<strong>en</strong>. Hierin zijn de geleerde less<strong>en</strong> van<br />
de pilots verwerkt. Meer informatie <strong>en</strong> praktische hulpmiddel<strong>en</strong>:<br />
www.devonkvannederland.nl<br />
VRIJWILLIGE INzet 153
154 VRIJWILLIGE INzet<br />
Handleiding de tijd van je lev<strong>en</strong><br />
Ouders die aan de slag will<strong>en</strong> met de workshopserie De Tijd van<br />
je lev<strong>en</strong>, vind<strong>en</strong> in deze handleiding alle informatie over de<br />
workshops én vijf geheel uitgewerkte workshops.<br />
Te bestell<strong>en</strong> via www.familyfactory.nu<br />
Handboek Bijdehand<br />
in dit handboek vindt u e<strong>en</strong> uitwerking van het Bijdehand buddyconcept,<br />
e<strong>en</strong> methodiekbeschrijving <strong>en</strong> aanverwante docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
Deze buddies begeleid<strong>en</strong> jonge kinder<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> achterstandssituatie.<br />
Alle ingrediënt<strong>en</strong> die lokale spelers nodig hebb<strong>en</strong> om<br />
e<strong>en</strong> vlieg<strong>en</strong>de start te mak<strong>en</strong> met buddyproject Bijdehand.<br />
www.njr.nl/bijdehand<br />
e<strong>en</strong> onvergetelijke week<br />
e<strong>en</strong> handreiking <strong>voor</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs in het Nivon die sociale groepsvakanties<br />
will<strong>en</strong> organiser<strong>en</strong>. Met checklists, tips <strong>en</strong> korte anekdotes.<br />
Download<strong>en</strong> via www.nivon.nl/sociaaltoerisme<br />
de rol van de c<strong>en</strong>tra <strong>voor</strong> Jeugd <strong>en</strong> Gezin bij versterking van de<br />
pedagogische civil society<br />
Deze handreiking <strong>voor</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> beschrijft welke rol de C<strong>en</strong>tra<br />
<strong>voor</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> <strong>gezin</strong> kunn<strong>en</strong> spel<strong>en</strong> bij de versterking van de pedagogische<br />
civil society. Deze handreiking is mede tot stand gekom<strong>en</strong><br />
op basis van de ervaring<strong>en</strong> van de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die deelnam<strong>en</strong><br />
aan het project Allemaal Opvoeders.<br />
Download<strong>en</strong> via www.allemaalopvoeders.nl
trainershandleiding keetkeur<br />
De trainershandleiding Keetadviseur ondersteunt de adviseur bij<br />
het gev<strong>en</strong> van de workshop <strong>en</strong> het veiliger mak<strong>en</strong> van ket<strong>en</strong>.<br />
Voor meer informatie ga naar: www.keetkeur.nl. Deze handleiding<br />
<strong>en</strong> het werkboek <strong>voor</strong> bezoekers van ket<strong>en</strong> zijn op te vrag<strong>en</strong> via<br />
info@plattelandsjonger<strong>en</strong>.nl<br />
Radicaal Jong Verbetergroep<br />
e<strong>en</strong> uitgebreide beschrijving van de jonger<strong>en</strong>participatiemethodiek<br />
‘Verbetergroep’ inclusief kleurrijke praktijk<strong>voor</strong>beeld<strong>en</strong><br />
zoals toegepast binn<strong>en</strong> het project radicaal jong. Deze publicatie<br />
<strong>en</strong> diverse draaiboek<strong>en</strong> <strong>voor</strong> activiteit<strong>en</strong> vindt u via<br />
http://plattelandsjonger<strong>en</strong>.nl/<strong>voor</strong>-bestuurders/bibliotheek<br />
Alleskunner Activiteit<strong>en</strong>waaier<br />
Alleskunner maakte e<strong>en</strong> activiteit<strong>en</strong>waaier <strong>voor</strong> jonge plattelandsvrouw<strong>en</strong>,<br />
als hulpmiddel bij het organiser<strong>en</strong> van allerhande<br />
activiteit<strong>en</strong>. Van ideeën <strong>voor</strong> activiteit<strong>en</strong> tot tips over partij<strong>en</strong><br />
waar je <strong>voor</strong> verschill<strong>en</strong>de activiteit<strong>en</strong> contact mee op kan nem<strong>en</strong>.<br />
Meer informatie: www.najk.nl<br />
doe maar geweldig<br />
Vaak kom<strong>en</strong> project<strong>en</strong> van jonger<strong>en</strong> niet van de grond omdat<br />
jonger<strong>en</strong> niet wet<strong>en</strong> hoe ze dit het beste vorm kunn<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
welke (financiële) ondersteuning mogelijk is. Njr publiceert de<br />
hernieuwde versie van het handboek Doe Maar geweldig dat in<br />
vijf heldere stapp<strong>en</strong> uitlegt hoe je e<strong>en</strong> project organiseert.<br />
www.doemaargeweldig.nl<br />
VRIJWILLIGE INzet 155
156 VRIJWILLIGE INzet<br />
Handboek opgro<strong>en</strong><strong>en</strong> in de wijk<br />
Het handboek Opgro<strong>en</strong><strong>en</strong> in de wijk biedt e<strong>en</strong> interactieve<br />
methode <strong>voor</strong> gro<strong>en</strong>e wijkontwikkeling, <strong>door</strong> <strong>en</strong> met jonger<strong>en</strong>.<br />
Het handboek Opgro<strong>en</strong><strong>en</strong> in de wijk is onderdeel van e<strong>en</strong> trilogie<br />
over praktische method<strong>en</strong> <strong>voor</strong> integrale jonger<strong>en</strong>participatie in<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Meer informatie <strong>en</strong> bestelling<strong>en</strong> via<br />
www.wijktal<strong>en</strong>t<strong>en</strong>team.nl of www.st-alexander.nl<br />
Handboek Wijktal<strong>en</strong>t<strong>en</strong>team<br />
in het handboek wijkTal<strong>en</strong>t<strong>en</strong>Team maakt u k<strong>en</strong>nis met e<strong>en</strong> basismethodiek<br />
om (het perspectief van) jonger<strong>en</strong> e<strong>en</strong> meer zichtbare<br />
plek te gev<strong>en</strong> in de wijk <strong>en</strong> in het d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> over <strong>en</strong> werk<strong>en</strong> aan de<br />
leefbaarheid <strong>en</strong> sociale betrokk<strong>en</strong>heid in de wijk.<br />
Meer informatie <strong>en</strong> bestelling<strong>en</strong> via www.wijktal<strong>en</strong>t<strong>en</strong>team.nl of<br />
www.st-alexander.nl Ook is binn<strong>en</strong> dit project e<strong>en</strong> compilatie-dvd<br />
gemaakt.<br />
toolkit Jeugdparticipatie<br />
Het Handboek Toolkit <strong>jeugd</strong>participatie is e<strong>en</strong> actuele, toegankelijke<br />
<strong>en</strong> gebruiksvri<strong>en</strong>delijke bundeling van methodiek<strong>en</strong> op het<br />
gebied van jonger<strong>en</strong>participatie. Meer informatie <strong>en</strong> bestelling<strong>en</strong><br />
via: www.be-involved.nl of www.st-alexander.nl<br />
Wij(k) <strong>en</strong> onze kinder<strong>en</strong><br />
Schatgrav<strong>en</strong> bevat video’s, ‘tips & trics’ <strong>en</strong> nodigt professionals <strong>en</strong><br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit om zelf aan de slag te gaan met het versterk<strong>en</strong> van<br />
de pedagogische civil society binn<strong>en</strong> hun wijk, dorp of stad.<br />
Zie http://tinyurl.com/schatgrav<strong>en</strong>
Gezinssport<br />
<strong>gezin</strong>ssport bevordert sport<strong>en</strong> met het hele <strong>gezin</strong>. Hoe dit in te<br />
zett<strong>en</strong> is, vindt u in de reader <strong>gezin</strong>ssport. Ook is er e<strong>en</strong> cd waarop<br />
alle <strong>voor</strong>beeld<strong>en</strong> staan <strong>en</strong> er zijn drie series van ti<strong>en</strong> less<strong>en</strong> ontwikkeld<br />
met bijbehor<strong>en</strong>de <strong>gezin</strong>ssport-kwartett<strong>en</strong>. Voor meer informatie;<br />
www.kngu-yourturn.nl of mail naar yourturn@kngu.nl<br />
Handboek Gezins<strong>vrijwillige</strong>rswerk<br />
Het Handboek ‘<strong>gezin</strong>s<strong>vrijwillige</strong>rswerk’ helpt <strong>vrijwillige</strong>rsc<strong>en</strong>trales<br />
om e<strong>en</strong> keer per jaar <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> te beweg<strong>en</strong> om gezam<strong>en</strong>lijk<br />
<strong>vrijwillige</strong>rswerk te do<strong>en</strong> <strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis te mak<strong>en</strong> met <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties<br />
in de buurt.<br />
Meer wet<strong>en</strong>? Stuur e<strong>en</strong> e-mail aan wapperdag@welsa<strong>en</strong>.nl<br />
toolkit Mamma weet alles<br />
Stichting Mamma weet alles biedt ouders met e<strong>en</strong> toolkit handvatt<strong>en</strong><br />
om met elkaar e<strong>en</strong> gestructureerd gesprek te voer<strong>en</strong> zonder dat<br />
hier ur<strong>en</strong> <strong>voor</strong>bereidingstijd aan <strong>voor</strong>af gaat. <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> Cjg’s<br />
krijg<strong>en</strong> de mogelijkheid om e<strong>en</strong> groep ouders die ge<strong>en</strong> ‘natuurlijk’<br />
contactmom<strong>en</strong>t meer heeft, effectief te bereik<strong>en</strong>.<br />
Meer informatie: www.mammaweetalles.nl<br />
Sam<strong>en</strong> opvoed<strong>en</strong> in de buurt<br />
Dit boek is ontwikkeld <strong>voor</strong> hulpverl<strong>en</strong>ers <strong>en</strong> led<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> Turkse<br />
of Marokkaanse grootfamilie (vier g<strong>en</strong>eraties) die gebruik will<strong>en</strong><br />
mak<strong>en</strong> van het oploss<strong>en</strong>d vermog<strong>en</strong> van grootfamilies. e<strong>en</strong> handleiding<br />
die stap <strong>voor</strong> stap uitlegt hoe de aanpak werkt met tips<br />
<strong>en</strong> <strong>voor</strong>beeld<strong>en</strong> ter ondersteuning. Verkrijgbaar <strong>voor</strong> € 24,95 via<br />
www.pumbo.nl/boek/de-grootfamilie-aan-zet<br />
VRIJWILLIGE INzet 157
158 VRIJWILLIGE INzet<br />
e<strong>en</strong> pedagogisch plan <strong>voor</strong> je kamp<br />
Vrijwillige begeleiders hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> grote verantwoordelijkheid<br />
tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> zomerkamp. welke regels word<strong>en</strong> gesteld, wat mag,<br />
wat kan, <strong>en</strong> waar wordt e<strong>en</strong> gr<strong>en</strong>s getrokk<strong>en</strong>? in deze brochure is<br />
beschrev<strong>en</strong> hoe je als organisatie vrij e<strong>en</strong>voudig e<strong>en</strong> pedagogisch<br />
beleid op papier kan zett<strong>en</strong>.<br />
Te vind<strong>en</strong> op www.steunpuntkindervakanties.nl<br />
toolkit cultuurshaker<br />
Njr ontwikkelde e<strong>en</strong> online toolkit om schol<strong>en</strong> te help<strong>en</strong> zelf e<strong>en</strong><br />
CultuurShaker (ontmoeting tuss<strong>en</strong> jong <strong>en</strong> oud) te organiser<strong>en</strong>.<br />
in de toolkit zitt<strong>en</strong> o.a. e<strong>en</strong> Cultuurshaker-Bingospel, e<strong>en</strong> speeddate-spel<br />
<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de promotiemiddel<strong>en</strong>. De toolkit is bereikbaar<br />
via http://njr.nl/Project<strong>en</strong>/cultuurshaker/Informatie/<br />
cultuurShaker.html<br />
Handboek de Vreedzame Wijk<br />
in het Handboek De Vreedzame wijk word<strong>en</strong> de ervaring<strong>en</strong> met<br />
de methodiek Vreedzame wijk beschrev<strong>en</strong>. Ook staan er o.a.<br />
draaiboek<strong>en</strong> <strong>voor</strong> training<strong>en</strong> aan verschill<strong>en</strong>de doelgroep<strong>en</strong> in.<br />
Meer informatie via www.devreedzameschool.net<br />
e<strong>en</strong> onvergetelijke week<br />
Hoe zet je e<strong>en</strong> Klusklup op, wat of wie heb je daar<strong>voor</strong> nodig <strong>en</strong><br />
welke methodiek ligt hieraan t<strong>en</strong> grondslag? Het staat allemaal<br />
in de methodiekbeschrijving <strong>voor</strong> De Klusklup. Deze methodiekbeschrijving<br />
is te download<strong>en</strong> via www.deklusklup.nl
fonds<strong>en</strong>werving <strong>en</strong> financiering <strong>voor</strong> vakantiekamp<strong>en</strong><br />
Het is altijd weer e<strong>en</strong> hele toer om de vakantiekamp<strong>en</strong> financieel<br />
rond te krijg<strong>en</strong>, <strong>en</strong> de deelnemersbijdrage niet te hoog te mak<strong>en</strong>.<br />
wat zijn de mogelijkhed<strong>en</strong> om extra fonds<strong>en</strong> te werv<strong>en</strong>?<br />
Te vind<strong>en</strong> op www.steunpuntkindervakanties.nl<br />
draaiboek: Goed bezig<br />
in dit draaiboek word<strong>en</strong> de gevolgde werkwijze <strong>en</strong> workshops<br />
beschrev<strong>en</strong> van het ‘goed Bezig’ project, waarin kwetsbare jonger<strong>en</strong><br />
op rOC’s op e<strong>en</strong> zelfbedachte wijze <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties<br />
gaan bedank<strong>en</strong> die pass<strong>en</strong> bij hun interesses. Op te vrag<strong>en</strong> via:<br />
jonger<strong>en</strong>@deslinger.nu of telefoonnummer: 020-3032820.<br />
draaiboek: Jonger<strong>en</strong> thuis in de buurt<br />
in dit draaiboek staan de gevolgde werkwijze <strong>en</strong> workshops<br />
beschrev<strong>en</strong> van het project ‘jonger<strong>en</strong>, thuis in de buurt’, waarin<br />
(v)mbo-jonger<strong>en</strong> hun ideeën <strong>voor</strong> de buurt realiser<strong>en</strong> met hulp<br />
van lokale Slingerpartners. Op te vrag<strong>en</strong> via jonger<strong>en</strong>@deslinger.<br />
nu of telefoonnummer: 020-3032820.<br />
toolkit in veilige hand<strong>en</strong><br />
De toolkit in veilige hand<strong>en</strong> helpt <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties om seksueel<br />
gr<strong>en</strong>soverschrijd<strong>en</strong>d gedrag in hun ver<strong>en</strong>iging te <strong>voor</strong>kom<strong>en</strong>.<br />
Meer informatie <strong>en</strong> download<strong>en</strong> van de toolkit via<br />
www.inveiligehand<strong>en</strong>.nl<br />
VRIJWILLIGE INzet 159
PROjEcTresultat<strong>en</strong><br />
Natuurlijke speelplekk<strong>en</strong> als ontmoetingsplaats<strong>en</strong><br />
in de wijk<br />
Buurtbewoners die met kinder<strong>en</strong> e<strong>en</strong> natuurlijke<br />
speelplek bed<strong>en</strong>k<strong>en</strong> <strong>en</strong> aanlegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> daarna de<br />
natuurspeelplek zelf will<strong>en</strong> onderhoud<strong>en</strong>.<br />
RESULTaTEN in zes geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn sam<strong>en</strong> met de bewoners<br />
natuurlijke speelplekk<strong>en</strong> ontworp<strong>en</strong> <strong>en</strong> aangelegd. De kinder<strong>en</strong><br />
dacht<strong>en</strong> <strong>en</strong> ontwierp<strong>en</strong> mee. De speelplekk<strong>en</strong> zijn <strong>voor</strong>zi<strong>en</strong><br />
van gro<strong>en</strong>e speelaanleiding<strong>en</strong> als waterpartij<strong>en</strong>, amfitheaters,<br />
spann<strong>en</strong>de paadjes <strong>en</strong> hutt<strong>en</strong>. Voor projectleiders war<strong>en</strong> er<br />
landelijke bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> over thema’s als beheer, veiligheid,<br />
participatie van specifieke doelgroep<strong>en</strong>.<br />
WaaR? Arnhem, lelystad, leeuward<strong>en</strong>, Middelburg, <strong>en</strong>schede<br />
<strong>en</strong> Slochter<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties <strong>en</strong> bewonersver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? Op alle locaties zijn werkgroep<strong>en</strong> met <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
opgericht die blijv<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de speelplekk<strong>en</strong>. De opgedane<br />
k<strong>en</strong>nis is vastgelegd <strong>en</strong> wordt gepubliceerd in e<strong>en</strong> boekje<br />
<strong>en</strong> artikel<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: landschapsbeheer Nederland<br />
www.landschapsbeheer.nl/project<strong>en</strong>/dat-do<strong>en</strong>-we-sam<strong>en</strong>/<br />
project/modder-aan-je-broek-natuurlijke-speelplaats<strong>en</strong>/24<br />
160 VRIJWILLIGE INzet<br />
ActieVe BuuRteN
foto Hans Oostrum<br />
VRIJWILLIGE INzet 161
jonger<strong>en</strong>Prev<strong>en</strong>tieTeams<br />
jonger<strong>en</strong> zett<strong>en</strong> zich – <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> kleine vergoeding –<br />
in <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> leefbare wijk; ze ruim<strong>en</strong> op, do<strong>en</strong> kluss<strong>en</strong>,<br />
verl<strong>en</strong><strong>en</strong> hand- <strong>en</strong> spandi<strong>en</strong>st<strong>en</strong> <strong>en</strong> werk<strong>en</strong> ondertuss<strong>en</strong><br />
aan hun eig<strong>en</strong> ontwikkeling.<br />
RESULTaTEN Zes jonger<strong>en</strong>Prev<strong>en</strong>tieTeams in drie geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
waaraan 200 jonger<strong>en</strong> (tijdelijk) hebb<strong>en</strong> deelg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
<strong>gezin</strong>n<strong>en</strong>: Pres<strong>en</strong>t!<br />
Het project ‘<strong>gezin</strong>n<strong>en</strong>: Pres<strong>en</strong>t’ daagt <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> uit de<br />
hand<strong>en</strong> uit de mouw<strong>en</strong> te stek<strong>en</strong> in de eig<strong>en</strong> buurt.<br />
RESULTaTEN in totaal hebb<strong>en</strong> 60 <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rswerk<br />
gedaan. Pres<strong>en</strong>tcoördinator<strong>en</strong> begeleidd<strong>en</strong> h<strong>en</strong>. Sam<strong>en</strong> met<br />
het C<strong>en</strong>trum <strong>voor</strong> Sam<strong>en</strong>levingsvraagstukk<strong>en</strong> ontwikkeld<strong>en</strong> ze<br />
162 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto Hans Oostrum<br />
e<strong>en</strong> groot deel van deze jonger<strong>en</strong> was onderdeel van<br />
‘hinderlijke’ groep<strong>en</strong> in de wijk<strong>en</strong>. Deze jonger<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />
tal van kluss<strong>en</strong> verricht in de buurt<strong>en</strong> in opdracht van<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, woningbouwcorporaties, zorginstelling<strong>en</strong>,<br />
bewonersorganisaties <strong>en</strong> winkeliersver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>.<br />
WaaR? D<strong>en</strong> Haag, Vlaarding<strong>en</strong> <strong>en</strong> Zoetermeer.<br />
vOOR WIE? welzijnsorganisaties <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? Binn<strong>en</strong> de drie welzijnsorganisaties is de methode<br />
geëvalueerd <strong>en</strong> beslot<strong>en</strong> de methode te implem<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> in het<br />
reguliere werk. Van hieruit zull<strong>en</strong> meer structurele afsprak<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> gemaakt met woningcorporaties, geme<strong>en</strong>te <strong>en</strong><br />
georganiseerde ondernemingsverband<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Stichting Mooi<br />
www.allemaalopvoeders.nl --> inspirer<strong>en</strong>de <strong>voor</strong>beeld<strong>en</strong><br />
de nieuwe methodiek ‘<strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> Pres<strong>en</strong>t’, e<strong>en</strong> methodiek <strong>voor</strong><br />
family volunteering. Daarnaast is e<strong>en</strong> toolbox ontwikkeld <strong>voor</strong><br />
de begeleiding van <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong>. e<strong>en</strong> onderzoeksrapport beschrijft<br />
het ontwikkelproces <strong>en</strong> het bereikte effect.<br />
WaaR? Almere, Amersfoort, Dordrecht, ede, gouda, Hout<strong>en</strong>,<br />
utrecht <strong>en</strong> Zwolle.<br />
vOOR WIE? Pres<strong>en</strong>tcoördinator<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere ‘<strong>vrijwillige</strong>rsmakelaars’<br />
die <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> begeleid<strong>en</strong> die zich vrijwillig will<strong>en</strong><br />
<strong>inzet</strong>t<strong>en</strong> <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> ander.<br />
hOE vERdER? De actieve Pres<strong>en</strong>tcoördinator<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong><br />
begeleid<strong>en</strong> als onderdeel van hun reguliere werkzaamhed<strong>en</strong>.<br />
Aan andere Pres<strong>en</strong>tcoördinator<strong>en</strong> die ook <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> will<strong>en</strong><br />
begeleid<strong>en</strong> wordt e<strong>en</strong> training aangebod<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Stichting Pres<strong>en</strong>t Nederland <strong>en</strong> C<strong>en</strong>trum <strong>voor</strong><br />
Sam<strong>en</strong>levingsvraagstukk<strong>en</strong> (gereformeerde Hogeschool Zwolle)<br />
www.stichtingpres<strong>en</strong>t.nl
Mijn buurt; ONZE buurt<br />
Met ondersteuning van e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> Kracht-coach<br />
invester<strong>en</strong> buurtbewoners (ouders, kinder<strong>en</strong>) in<br />
hun eig<strong>en</strong> omgeving.<br />
RESULTaTEN in totaal 215 buurtbewoners (61 volwass<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
154 kinder<strong>en</strong>) zijn ondersteund <strong>door</strong> ‘eig<strong>en</strong> Kracht-coaches’.<br />
in iedere geme<strong>en</strong>te is e<strong>en</strong> ander plan ontstaan. <strong>en</strong>kele<br />
foto Kees van de Ve<strong>en</strong>/Hollandse Hoogte<br />
Wapperdag, <strong>gezin</strong>s<strong>vrijwillige</strong>rswerk<br />
e<strong>en</strong> <strong>gezin</strong>s<strong>vrijwillige</strong>rsdag in de Zaanstreek br<strong>en</strong>gt <strong>voor</strong><br />
incid<strong>en</strong>teel <strong>vrijwillige</strong>rswerk vraag <strong>en</strong> aanbod bij elkaar.<br />
Ouders van kinder<strong>en</strong> in de basisschoolleeftijd mak<strong>en</strong><br />
k<strong>en</strong>nis met organisaties die kluss<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>.<br />
<strong>voor</strong>beeld<strong>en</strong>: binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> sportver<strong>en</strong>iging is e<strong>en</strong> fair play prijs<br />
ingesteld; e<strong>en</strong> groep Somalische vrouw<strong>en</strong> heeft geleerd om<br />
cursuss<strong>en</strong> rond opvoedingsvrag<strong>en</strong> te gev<strong>en</strong> <strong>en</strong> voert deze nu<br />
uit; speeltuincoaches zijn opgeleid om knelpunt<strong>en</strong> in de wijk<br />
sam<strong>en</strong> op te loss<strong>en</strong>.<br />
WaaR? Amersfoort, Stichtse Vecht <strong>en</strong> Ve<strong>en</strong><strong>en</strong>daal.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, bewonersorganisaties.<br />
hOE vERdER? De opgedane k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> ervaring wordt <strong>door</strong> de<br />
betrokk<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> verbreed <strong>en</strong> overgedrag<strong>en</strong> aan andere<br />
wijkprofessionals <strong>en</strong> andere wijk<strong>en</strong> in dezelfde geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
e<strong>en</strong> methodiekbeschrijving is beschikbaar.<br />
Projectleiding: Alleato<br />
www.alleato.nl/ons_werk/project<strong>en</strong>/<strong>jeugd</strong>zorg-<strong>en</strong>-<strong>jeugd</strong>beleid/mijn-buurt-onze-buurt<br />
RESULTaTEN in 2010 <strong>en</strong> 2011 hebb<strong>en</strong> 26 organisaties <strong>en</strong><br />
43 <strong>gezin</strong>n<strong>en</strong> meegedaan aan e<strong>en</strong> <strong>gezin</strong>s<strong>vrijwillige</strong>rsdag.<br />
Daarnaast zijn 15 nieuwe <strong>vrijwillige</strong>rs geworv<strong>en</strong>. Op basis<br />
van de opgedane ervaring<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> methodiek ontwikkeld<br />
die <strong>inzet</strong>baar is <strong>voor</strong> <strong>vrijwillige</strong>rsc<strong>en</strong>trales tijd<strong>en</strong>s<br />
ev<strong>en</strong>em<strong>en</strong>t<strong>en</strong> als Nl Doet <strong>en</strong> Bur<strong>en</strong>dag.<br />
WaaR? Het project heeft in 2010 <strong>en</strong> 2011 in Zaanstad <strong>en</strong><br />
Amsterdam-Noord plaats gevond<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? Vrijwilligersc<strong>en</strong>trales <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties.<br />
hOE vERdER? De ontwikkelde methodiek kan ingezet word<strong>en</strong><br />
bij andere ev<strong>en</strong>em<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die gaan over <strong>vrijwillige</strong>rswerk.<br />
Projectleiding: Stichting welsa<strong>en</strong><br />
www.welsa<strong>en</strong>.nl/wapperdag/<br />
VRIJWILLIGE INzet 163
jonger<strong>en</strong>teams verbeter<strong>en</strong> leefbaarheid in de buurt<br />
Buurtteams van jonger<strong>en</strong> onder de 25 jaar krijg<strong>en</strong><br />
500 euro <strong>en</strong> begeleiding vanuit wijkAlliantie om sam<strong>en</strong><br />
met ouders <strong>en</strong> buurtbewoners met twee acties de leefbaarheid<br />
in de wijk te verbeter<strong>en</strong>.<br />
RESULTaTEN Meer dan 140 lokale juNiOr-acties met in totaal<br />
7.500 deelnemers zijn <strong>door</strong> jonger<strong>en</strong> bedacht <strong>en</strong> uitgevoerd.<br />
foto Hans Oostrum<br />
buurtfunctie terug naar de speeltuin<br />
werk<strong>en</strong> aan veilige <strong>en</strong> uitdag<strong>en</strong>de speeltuin<strong>en</strong> met<br />
e<strong>en</strong> ontmoetingsfunctie <strong>en</strong> actieve buurtbewoners.<br />
RESULTaaT fysieke <strong>en</strong> sociale r<strong>en</strong>ovatie van 45 speeltuin<strong>en</strong>. Door<br />
sam<strong>en</strong>werking met organisaties als schol<strong>en</strong>, (sport)ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> welzijnsinstelling<strong>en</strong> zijn deze speeltuin<strong>en</strong> e<strong>en</strong> spil in de<br />
foto Hans Oostrum<br />
164 VRIJWILLIGE INzet<br />
landelijke bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> competitie verbind<strong>en</strong> de<br />
58 juNiOr-teams. landelijk is het project beschrev<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
online beschikbaar via de databank effectieve sociale<br />
interv<strong>en</strong>ties van Movisie.<br />
WaaR? Verspreid over 31 verschill<strong>en</strong>de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? jonger<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> met ouders <strong>en</strong><br />
buurtbewoners(ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>) <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
hOE vERdER? lokaal blijv<strong>en</strong> ongeveer 30 juNiOr-teams actief.<br />
De ambitie is om met andere partij<strong>en</strong>, waaronder geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,<br />
de methodiek <strong>voor</strong>t te zett<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: wijkAlliantie<br />
www.wijkjonger<strong>en</strong>.nl<br />
buurt geword<strong>en</strong>, met meer bezoekers <strong>en</strong> nieuwe <strong>vrijwillige</strong>rs.<br />
Dit leidde tot twee methodiek<strong>en</strong>: ‘Vind<strong>en</strong> <strong>en</strong> bind<strong>en</strong> van <strong>vrijwillige</strong>rs’<br />
<strong>en</strong> ‘Buurtfunctie terug naar de speeltuin’.<br />
WaaR? 45 speeltuin<strong>en</strong> in 38 geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? Speeltuinver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>, welzijnsinstelling<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? De NuSO zal de methodiek<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> <strong>inzet</strong>t<strong>en</strong>,<br />
waarbij de uitdaging is financiers <strong>en</strong> lokale beleidsmakers te<br />
overtuig<strong>en</strong> van het belang van speeltuin<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de buurt.<br />
Speeltuinver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> lokaal sam<strong>en</strong>werkingsverband<strong>en</strong><br />
aan te gaan. De NuSO <strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> daarbij<br />
e<strong>en</strong> stimuler<strong>en</strong>de rol spel<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: NuSO Speelruimte Nederland<br />
www.nuso.nl
Opgro<strong>en</strong><strong>en</strong> in de wijk<br />
jonger<strong>en</strong> participer<strong>en</strong> in project<strong>en</strong> waarbij ze hun<br />
creativiteit volop kunn<strong>en</strong> <strong>inzet</strong>t<strong>en</strong> bij de inrichting van<br />
op<strong>en</strong>baar gro<strong>en</strong> in hun directe woonomgeving.<br />
RESULTaTEN in totaal zijn 250 professionals, wijkbewoners<br />
<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> op de be<strong>en</strong> gebracht in de pilot die in vier geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
is uitgevoerd. Sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong>d hebb<strong>en</strong> zij sport-<br />
do<strong>en</strong>!!!!<br />
foto jaco Klamer/Hollandse Hoogte<br />
Plattelandsjonger<strong>en</strong> uit dorp<strong>en</strong>/kern<strong>en</strong> waar nog weinig<br />
jonger<strong>en</strong> activiteit<strong>en</strong> plaatsvind<strong>en</strong>, richt<strong>en</strong> actieve <strong>vrijwillige</strong>rsclubs<br />
op die allerlei activiteit<strong>en</strong> organiser<strong>en</strong>.<br />
RESULTaaT Met Do<strong>en</strong>!!!! heeft Plattelandsjonger<strong>en</strong>.nl groep<strong>en</strong><br />
jonger<strong>en</strong> geactiveerd, die onder begeleiding van e<strong>en</strong> tot coach<br />
foto ell<strong>en</strong> Kok/Hollandse Hoogte<br />
<strong>en</strong> speelterrein<strong>en</strong>, ontmoetingshutt<strong>en</strong> <strong>en</strong> theater<strong>voor</strong>stelling<strong>en</strong><br />
gerealiseerd. De professionals, wijkbewoners <strong>en</strong><br />
jonger<strong>en</strong> gaan nu sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> om ook op langere termijn<br />
te blijv<strong>en</strong> ‘opgro<strong>en</strong><strong>en</strong>’ in de wijk. er zijn e<strong>en</strong> handboek, e<strong>en</strong><br />
website <strong>en</strong> e<strong>en</strong> DVD beschikbaar.<br />
WaaR? Amsterdam, <strong>en</strong>schede, leeuward<strong>en</strong> <strong>en</strong> Tilburg.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, welzijnsinstelling<strong>en</strong>, <strong>vrijwillige</strong>rs<strong>en</strong><br />
wijkorganisaties.<br />
hOE vERdER? De betrokk<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn <strong>en</strong>thousiast <strong>en</strong><br />
gaan verder met de methodiek. De methodiek wordt daarnaast<br />
actief verspreid binn<strong>en</strong> deze <strong>en</strong> andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Stichting Alexander<br />
www.wijktal<strong>en</strong>t<strong>en</strong>team.nl<br />
opgeleide jongere activiteit<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de <strong>jeugd</strong> in hun omgeving<br />
hebb<strong>en</strong> opgezet. in vijf workshops begeleidt de coach<br />
e<strong>en</strong> groep naar e<strong>en</strong> activiteit die aansluit bij de w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van<br />
de jonger<strong>en</strong>. Naar schatting zijn meer dan vijfduiz<strong>en</strong>d m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
bereikt met de activiteit<strong>en</strong>. De ervaring<strong>en</strong> zijn vastgelegd in<br />
e<strong>en</strong> methodiek.<br />
WaaR? Op 40 plekk<strong>en</strong> op het Nederlandse platteland.<br />
vOOR WIE? Plattelandsgeme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> welzijnsorganisaties.<br />
hOE vERdER? De jonger<strong>en</strong>groep<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> na afloop van het<br />
project actief als feestcommissie, ver<strong>en</strong>iging of als <strong>vrijwillige</strong>rsgroep.<br />
De groep<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> die verder will<strong>en</strong> gaan<br />
met het organiser<strong>en</strong> van activiteit<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> rek<strong>en</strong><strong>en</strong> op<br />
ondersteuning van Plattelandsjonger<strong>en</strong>.nl.<br />
Projectleiding: Plattelandsjonger<strong>en</strong>.nl<br />
www.durftedo<strong>en</strong>.nu<br />
VRIJWILLIGE INzet 165
de vreedzame Wijk<br />
De Vreedzame wijk verbetert de sociale sam<strong>en</strong>hang<br />
<strong>door</strong>dat professionals, ouders, <strong>vrijwillige</strong>rs, winkeliers<br />
<strong>en</strong> buurtbewoners gezam<strong>en</strong>lijk, op e<strong>en</strong> coher<strong>en</strong>te wijze,<br />
opvoedingsverantwoordelijkheid nem<strong>en</strong>.<br />
RESULTaTEN De methodiek is <strong>door</strong>ontwikkeld <strong>en</strong> ingevoerd in zes<br />
wijk<strong>en</strong>. De universiteit utrecht constateert dat de ‘vreedzame’<br />
houding die op school wordt bevorderd, zich <strong>door</strong>zet naar<br />
andere plekk<strong>en</strong> in de wijk. er is tev<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> Handboek De<br />
Vreedzame wijk gemaakt.<br />
WaaR? Amersfoort, Amsterdam-Noord, Hoorn <strong>en</strong> utrecht.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> organisaties (welzijn, kinderopvang,<br />
sport, etc.) met e<strong>en</strong> opvoed<strong>en</strong>de taak.<br />
hOE vERdER? Voor Hoorn <strong>en</strong> Amersfoort is de <strong>voor</strong>tzetting nog<br />
niet geheel duidelijk. utrecht maakt de invoering in alle<br />
‘krachtwijk<strong>en</strong>’ in de stad mogelijk. Ook Amsterdam-Noord gaat<br />
uitbreid<strong>en</strong> naar andere buurt<strong>en</strong>. in diverse andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
(waaronder groning<strong>en</strong>, leid<strong>en</strong>, Nijmeg<strong>en</strong>) zijn initiatiev<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: eduniek / CeDgroep<br />
www.devreedzameschool.nl<br />
166 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto Hans Oostrum
VRIJWILLIGE INzet 167
kinder<strong>en</strong> ontwerp<strong>en</strong> <strong>en</strong> do<strong>en</strong> mee<br />
jantje Beton laat kinder<strong>en</strong> meeontwerp<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
meebouw<strong>en</strong> aan op<strong>en</strong>bare ruimte, zodat ze overal<br />
kunn<strong>en</strong> spel<strong>en</strong>.<br />
RESULTaTEN in zes wijk<strong>en</strong> in Nederland speeld<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
promin<strong>en</strong>te rol bij de totstandkoming van e<strong>en</strong> creatieve<br />
speelruimte in hun eig<strong>en</strong> buurt. Circa 600 kinder<strong>en</strong> werd<strong>en</strong><br />
vanaf het ontwerp betrokk<strong>en</strong> bij de uiteindelijke (her)inrichting<br />
van de speelruimte. De kinder<strong>en</strong> zijn bij diverse activiteit<strong>en</strong><br />
betrokk<strong>en</strong>: van antihond<strong>en</strong>poepacties tot aan e<strong>en</strong><br />
bezoek aan e<strong>en</strong> fabriek om hun zelfbedachte speelelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
te lat<strong>en</strong> schilder<strong>en</strong>.<br />
WaaR? D<strong>en</strong> Helder, gouda, groning<strong>en</strong>, leeuward<strong>en</strong>, Tilburg<br />
<strong>en</strong> Voorst.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere partij<strong>en</strong> die betrokk<strong>en</strong> zijn bij<br />
inrichting van de op<strong>en</strong>bare ruimte.<br />
hOE vERdER? jantje Beton blijft geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die deze werkwijze<br />
(will<strong>en</strong>) gebruik<strong>en</strong> ondersteun<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: jantje Beton<br />
www.jantjebeton.nl/geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
168 VRIJWILLIGE INzet<br />
foto Oskar van wijk
VRIJWILLIGE INzet 169
jonger<strong>en</strong>: thuis in de buurt<br />
(V)mbo-jonger<strong>en</strong> br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> hun ideeën <strong>voor</strong> het<br />
verbeter<strong>en</strong> van de wijk in de praktijk.<br />
RESULTaTEN 781 (v)mbo-jonger<strong>en</strong> in acht geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ded<strong>en</strong> mee<br />
aan het project. Daarbij werd<strong>en</strong> ze begeleid <strong>door</strong> andere jonger<strong>en</strong><br />
van mbo- <strong>en</strong> hbo-niveau. Nadat de jonger<strong>en</strong> hun ideeën<br />
in kaart bracht<strong>en</strong>, pres<strong>en</strong>teerd<strong>en</strong> zij hun ideeën aan lokale be-<br />
foto Hans Oostrum<br />
WijkTal<strong>en</strong>t<strong>en</strong>Team<br />
jonger<strong>en</strong> zett<strong>en</strong> zich sam<strong>en</strong> met buurtbewoners in om<br />
de leefbaarheid in wijk<strong>en</strong> te verbeter<strong>en</strong>.<br />
RESULTaTEN De basismethodiek is in zes geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uitgetest <strong>en</strong><br />
ingekleurd op basis van de opgedane ervaring<strong>en</strong>. Meer dan<br />
350 professionals, wijkbewoners <strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> zijn op de be<strong>en</strong><br />
foto David rozing/Hollandse Hoogte<br />
170 VRIJWILLIGE INzet<br />
drijv<strong>en</strong>, woningcorporaties, maatschappelijke organisaties <strong>en</strong><br />
mediapartners. Die hebb<strong>en</strong> de jonger<strong>en</strong> vervolg<strong>en</strong>s geholp<strong>en</strong><br />
bij de uitvoering van hun plann<strong>en</strong>. De werkwijze is vastgelegd<br />
in verschill<strong>en</strong>de handleiding<strong>en</strong> (met gedeeltelijk variër<strong>en</strong>de<br />
aanpakk<strong>en</strong> per stad).<br />
WaaR? in neg<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? jonger<strong>en</strong>organisaties, <strong>jeugd</strong>welzijnswerk, maatschappelijk<br />
betrokk<strong>en</strong> ondernem<strong>en</strong> (MBO) netwerk<strong>en</strong>.<br />
hOE vERdER? Als vervolg zijn in vier geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Maatschappelijke<br />
Broedplaats<strong>en</strong> <strong>voor</strong> <strong>en</strong> <strong>door</strong> jonger<strong>en</strong> gestart. Nieuwe geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
zijn in <strong>voor</strong>bereiding.<br />
Projectleiding: De Slinger jonger<strong>en</strong>/De Publieke Zaak<br />
www.deslinger.nu/jonger<strong>en</strong><br />
gebracht. e<strong>en</strong> wijkTal<strong>en</strong>t<strong>en</strong>Team van jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> wijkbewoners<br />
maakte e<strong>en</strong> plan van aanpak <strong>voor</strong> activiteit<strong>en</strong><br />
die bijdrag<strong>en</strong> aan de leefbaarheid in de wijk. Hierbij kunn<strong>en</strong><br />
bij<strong>voor</strong>beeld ook bedrijv<strong>en</strong> of schol<strong>en</strong> uit de wijk word<strong>en</strong><br />
betrokk<strong>en</strong>. er zijn e<strong>en</strong> handboek, e<strong>en</strong> website <strong>en</strong> e<strong>en</strong> DVD<br />
beschikbaar<br />
WaaR? Dev<strong>en</strong>ter, Haarlemmermeer, Helmond, Hoogeve<strong>en</strong>,<br />
utrecht <strong>en</strong> Zeist.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, welzijnsorganisaties, <strong>vrijwillige</strong>rs<strong>en</strong><br />
wijkorganisaties.<br />
hOE vERdER? De betrokk<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn <strong>en</strong>thousiast <strong>en</strong><br />
gaan verder. De methodiek wordt daarnaast actief verspreid<br />
binn<strong>en</strong> deze <strong>en</strong> nieuwe geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: Stichting Alexander<br />
www.wijktal<strong>en</strong>t<strong>en</strong>team.nl
Wij(k) <strong>en</strong> onze kinder<strong>en</strong><br />
Hoe geef je vanuit de geme<strong>en</strong>te of vanuit professioneel<br />
oogpunt vorm aan de pedagogische civil society?<br />
Hoe versterk je actief burgerschap <strong>en</strong> sluit je aan bij<br />
informele initiatiev<strong>en</strong>? in het project ‘wij(k) <strong>en</strong> onze<br />
kinder<strong>en</strong>’ ging<strong>en</strong> drie geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op zoek naar de<br />
antwoord<strong>en</strong>. Op zoek naar ‘de diamantjes in de wijk’.<br />
vNg Promotour<br />
2011 was het europees jaar van het <strong>vrijwillige</strong>rswerk.<br />
Vrijwilligerswerk is van groot maatschappelijk belang<br />
<strong>en</strong> dat zal de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> meer word<strong>en</strong>.<br />
Het europees jaar gaf geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> uitgelez<strong>en</strong> kans<br />
om overal de relevantie van <strong>vrijwillige</strong>rswerk nog e<strong>en</strong>s<br />
foto Cees Kruithof<br />
RESULTaTEN De ervaring<strong>en</strong> zijn sam<strong>en</strong>gevat in filmpjes <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
prezipres<strong>en</strong>tatie waarin de zoektocht (methode) <strong>en</strong> lokale<br />
bevinding<strong>en</strong> <strong>en</strong> resultat<strong>en</strong> (diamantjes) inzichtelijk zijn<br />
gemaakt. De geslaagde initiatiev<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> ook in andere<br />
wijk<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gebruikt.<br />
WaaR? ‘s-Hertog<strong>en</strong>bosch, Best <strong>en</strong> Berg<strong>en</strong> op Zoom.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> organisaties rondom de zorg<br />
<strong>voor</strong> <strong>jeugd</strong>.<br />
hOE vERdER? De bestuurders van de betrokk<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
mak<strong>en</strong> zich hard <strong>voor</strong> het veranker<strong>en</strong> van de resultat<strong>en</strong>.<br />
Projectleiding: K2 adviesbureau <strong>voor</strong> <strong>jeugd</strong>vraagstukk<strong>en</strong><br />
www.k2.nl/project<strong>en</strong>/wij(k)-<strong>en</strong>-onze-kinder<strong>en</strong><br />
extra te belicht<strong>en</strong> <strong>en</strong> lokale initiatiev<strong>en</strong>, organisaties<br />
<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs in het zonnetje te zett<strong>en</strong>.<br />
RESULTaaT 90 geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ded<strong>en</strong> mee met de VNg-promotour <strong>en</strong><br />
organiseerd<strong>en</strong> aanvull<strong>en</strong>de activiteit<strong>en</strong>. Onderdeel van de tour<br />
was naast de Dj-brandweerauto, e<strong>en</strong> t<strong>en</strong>t <strong>en</strong> e<strong>en</strong> springkuss<strong>en</strong><br />
ook e<strong>en</strong> Sutuwall (interactief trapmuurtje). De tour werd<br />
ingezet tijd<strong>en</strong>s ev<strong>en</strong>em<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van 50 tot 10.000 bezoekers.<br />
er zijn diverse foto’s <strong>en</strong> 160 you-Tube filmpjes gemaakt <strong>en</strong><br />
verspreid. De Sutu is na afloop van de tour verloot onder de<br />
deelnem<strong>en</strong>de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
VRIJWILLIGE INzet 171
de vonk van Nederland<br />
e<strong>en</strong> wedstrijd, waar burgerinitiatiev<strong>en</strong> het teg<strong>en</strong> elkaar<br />
opnem<strong>en</strong> met de inwoners van de geme<strong>en</strong>te als jury.<br />
RESULTaTEN in de vier pilotgeme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn 97 ideeën ingedi<strong>en</strong>d,<br />
waarvan er uiteindelijk 37 in stemming zijn gebracht.<br />
Meer dan 3.500 m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> bracht<strong>en</strong> hun stem uit. Buurtbewoners,<br />
ouders, ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> <strong>en</strong> natuurlijk jonger<strong>en</strong> zelf,<br />
organiser<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>em<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, gaan sam<strong>en</strong> sport<strong>en</strong> of mak<strong>en</strong><br />
de eig<strong>en</strong> wijk leuker <strong>voor</strong> jonger<strong>en</strong>. er is e<strong>en</strong> methodiekbeschrijving<br />
beschikbaar <strong>en</strong> e<strong>en</strong> website met praktische tips.<br />
WaaR? T<strong>en</strong> Boer, Har<strong>en</strong>, ubberg<strong>en</strong> <strong>en</strong> wag<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>.<br />
vOOR WIE? geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties.<br />
hOE vERdER? De pilotgeme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gaan ermee verder. er kom<strong>en</strong><br />
nog vier extra pilotgeme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Met de methodiekbeschrijving<br />
<strong>en</strong> tips van de website kunn<strong>en</strong> ook andere geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan de<br />
slag.<br />
Projectleiding: Spectrum CMO gelderland<br />
www.devonkvannederland.nl<br />
172 VRIJWILLIGE INzet
VRIJWILLIGE INzet 173
de NUTTIg INzet uit van INzet<br />
Over het versterk<strong>en</strong><br />
van eig<strong>en</strong> kracht<br />
‘Bij thema-avond<strong>en</strong> stimuler<strong>en</strong> we ouders nu om met elkaar in gesprek<br />
te gaan in plaats van alle<strong>en</strong> maar te luister<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> deskundige. Die<br />
avond<strong>en</strong> zijn er e<strong>en</strong> stuk lev<strong>en</strong>diger op geword<strong>en</strong>!’<br />
Pim van Hulst, Cjg <strong>en</strong>schede<br />
iNZeT oktober 2011<br />
‘We wacht<strong>en</strong> niet tot ouders <strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> bij ons kom<strong>en</strong>, maar zoek<strong>en</strong> h<strong>en</strong><br />
op, op school, thuis of in de wijk. Zo hebb<strong>en</strong> we in de wijk Born gesprekk<strong>en</strong><br />
georganiseerd tuss<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> die <strong>voor</strong> overlast zorgd<strong>en</strong> <strong>en</strong> buurtbewoners<br />
die daar last van hadd<strong>en</strong>.’<br />
H<strong>en</strong>k Bruns, beleidsmedewerker Sittard-gele<strong>en</strong><br />
iNZeT oktober 2011<br />
‘Op ouderavond<strong>en</strong>, buurtspeeldag<strong>en</strong> <strong>en</strong> in de dagelijkse praktijk van de<br />
leerling<strong>en</strong>zorg, overal lat<strong>en</strong> we nu hetzelfde geluid hor<strong>en</strong>: dat het belangrijk<br />
is om e<strong>en</strong> goede sfeer <strong>en</strong> e<strong>en</strong> goed opvoedklimaat in de wijk te hebb<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> dat we daar sam<strong>en</strong> <strong>voor</strong> moet<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong>.’<br />
Marga tegelaars, loon op Zand<br />
iNZeT oktober 2011<br />
‘Beroepskracht<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> met <strong>vrijwillige</strong>rs de mooiste ding<strong>en</strong><br />
bereik<strong>en</strong>. Zeker als ze <strong>door</strong> wat minder sturing beter aansluit<strong>en</strong> bij de<br />
behoefte van de doelgroep <strong>en</strong> beseff<strong>en</strong> dat de pedagogische civil society<br />
ook na vijv<strong>en</strong> <strong>door</strong>draait.’<br />
Annette di<strong>en</strong>der, projectleider bij Stichting De Meeuw<br />
iNZeT maart <strong>2012</strong><br />
174 VRIJWILLIGE INzet
‘De heers<strong>en</strong>de visie is dat de overheid ge<strong>en</strong> ding<strong>en</strong> moet oploss<strong>en</strong> die<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zelf kunn<strong>en</strong> regel<strong>en</strong>. Lat<strong>en</strong> we nou e<strong>en</strong>s sam<strong>en</strong> kijk<strong>en</strong> hoe we<br />
dat grote pot<strong>en</strong>tieel van ouders kunn<strong>en</strong> b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong>. En daar mag wat mij<br />
betreft flink bij geëxperim<strong>en</strong>teerd word<strong>en</strong>!’<br />
Jan Willem Roseboom, The family factory<br />
iNZeT oktober 2011<br />
‘Ook m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die zwak lijk<strong>en</strong>, kunn<strong>en</strong> <strong>en</strong> will<strong>en</strong> vaak iets <strong>voor</strong> ander<strong>en</strong><br />
betek<strong>en</strong><strong>en</strong>. Ze voel<strong>en</strong> zich misschi<strong>en</strong> niet betrokk<strong>en</strong> bij hun buurt, maar<br />
wel bij hun bur<strong>en</strong>.’<br />
Lilian Linders, fontys-hogeschool<br />
iNZeT mei 2011<br />
‘De professionele hulpverl<strong>en</strong>er trekt zich wat terug, maar het is zeker niet<br />
de bedoeling om teg<strong>en</strong> ouders <strong>en</strong> buurtbewoners te zegg<strong>en</strong>: ga het nu<br />
maar zelf do<strong>en</strong>, prettige wedstrijd.’<br />
Mireille Gemmeke, Nji<br />
iNZeT oktober 2011<br />
‘CJG’s zoud<strong>en</strong> het effect van hun werk kunn<strong>en</strong> versterk<strong>en</strong> <strong>door</strong> sam<strong>en</strong><br />
op te trekk<strong>en</strong> met bij<strong>voor</strong>beeld e<strong>en</strong> migrant<strong>en</strong>organisatie, e<strong>en</strong> buurtver<strong>en</strong>iging,<br />
kerk of sportclub.’<br />
Marian van der klein, Verwey-jonker instituut<br />
iNZeT maart 2011<br />
VRIJWILLIGE INzet 175
de INzet van<br />
Zev<strong>en</strong> doodzond<strong>en</strong><br />
<strong>voor</strong> het werk<strong>en</strong> met<br />
<strong>vrijwillige</strong>rs<br />
e<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>r werv<strong>en</strong> <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> doel of e<strong>en</strong> activiteit waar je zelf niet in gelooft<br />
of e<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>r vrag<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> activiteit te do<strong>en</strong> die je zelf nooit zou (will<strong>en</strong>)<br />
do<strong>en</strong>.<br />
je zo zorg<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> om het aantal <strong>vrijwillige</strong>rs dat je moet werv<strong>en</strong> dat je <strong>vrijwillige</strong>rs<br />
aanneemt die het werk helemaal niet aankunn<strong>en</strong>.<br />
De effectiviteit van e<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>r verminder<strong>en</strong> <strong>door</strong> e<strong>en</strong> gebrek aan <strong>voor</strong>bereiding,<br />
ondersteuning <strong>en</strong> training.<br />
Aan collega beroepskracht<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> om met <strong>vrijwillige</strong>rs sam<strong>en</strong> te werk<strong>en</strong><br />
terwijl jijzelf in je werk ge<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rs hebt die jou ondersteun<strong>en</strong>.<br />
je zo druk mak<strong>en</strong> om je eig<strong>en</strong> baan zekerheid dat je niet opkomt <strong>voor</strong> de recht<strong>en</strong><br />
van de <strong>vrijwillige</strong>rs waar<strong>voor</strong> je verantwoordelijk b<strong>en</strong>t.<br />
Vrijwilligers recht<strong>en</strong> <strong>en</strong> mogelijkhed<strong>en</strong> belov<strong>en</strong> <strong>en</strong> die vervolg<strong>en</strong>s niet lever<strong>en</strong>.<br />
De tijd van e<strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>r verspill<strong>en</strong>!<br />
176 VRIJWILLIGE INzet<br />
Lucas Meijs, naar Susan ellis: ‘The Sev<strong>en</strong> Deadly Sins<br />
of Directing Volunteers’<br />
iNZeT december 2010
tips <strong>voor</strong> <strong>vrijwillige</strong>rsorga-<br />
nisaties over sam<strong>en</strong>werking<br />
met andere instanties<br />
‘Kom niet met e<strong>en</strong> kant-<strong>en</strong>-klaar product, maar zoek in sam<strong>en</strong>werking<br />
met ander<strong>en</strong> hoe je elkaar het beste aan kunt vull<strong>en</strong>. Het is gev<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
nem<strong>en</strong>.’<br />
Marina van der Wal, Mamma weet alles<br />
iNZeT juli 2011<br />
‘Zoek je connecties hoog in de boom. Wees niet te bescheid<strong>en</strong>, maar leg<br />
bij de organisaties waarmee je sam<strong>en</strong>werkt, contact<strong>en</strong> op directi<strong>en</strong>iveau.’<br />
L<strong>en</strong>ny Blijker, Netwerk Amsterdamse Held<strong>en</strong><br />
iNZeT juli 2011<br />
‘Zorg dat je e<strong>en</strong> goed plan hebt, draagvlak bij andere organisaties <strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> aansprek<strong>en</strong>de pres<strong>en</strong>tatie.’<br />
H<strong>en</strong>k Bley<strong>en</strong>daal, NuSO<br />
iNZeT juli 2011<br />
‘Stap naar je geme<strong>en</strong>te. Kom met goede ideeën. Eig<strong>en</strong> initiatief wordt<br />
vaak gewaardeerd <strong>door</strong> de wethouder. Dus neem dat initiatief, laat je<br />
stem hor<strong>en</strong>.’<br />
Niek Ritz<strong>en</strong>, <strong>voor</strong>zitter Njr<br />
iNZeT juli 2011<br />
VRIJWILLIGE INzet 177
de MET INzet INzetvan<br />
e<strong>en</strong> greep uit de vele geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> waar de iNZeTproject<strong>en</strong><br />
de afgelop<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> uitgevoerd werd<strong>en</strong> <strong>en</strong> veelal uitgevoerd<br />
blijv<strong>en</strong> word<strong>en</strong>:<br />
Aa <strong>en</strong> Hunze • Aalsmeer • Aalt<strong>en</strong> • Achtkarspel<strong>en</strong> • Alblasserdam • Alkmaar • Almelo • Almere • Alph<strong>en</strong><br />
aan d<strong>en</strong> Rijn • Alph<strong>en</strong>-Chaam • Amersfoort • Amstelve<strong>en</strong> • Amsterdam • Apel<strong>door</strong>n • Appingedam •<br />
Arnhem • Bar<strong>en</strong>drecht • Barneveld • Bedum • Beesel • Berg<strong>en</strong> op Zoom • Berkelland • Best •<br />
Beverwijk • Bladelt • Bloem<strong>en</strong>daal • Bodegrav<strong>en</strong>-Reeuwijk • Boekel • Boornsterhem • Breda •<br />
Bronckhorst • Brumm<strong>en</strong> • Brunssum • Bunschot<strong>en</strong>-Spak<strong>en</strong>burg • Bur<strong>en</strong> • Bussum • Capelle aan d<strong>en</strong><br />
IJssel • Castricum • Coevord<strong>en</strong> • Cuijk • Culemborg • Dalfs<strong>en</strong> • De Bilt • De Wold<strong>en</strong> • Delft • Delfzijl<br />
• D<strong>en</strong> Haag • D<strong>en</strong> Helder • Dev<strong>en</strong>ter • Diem<strong>en</strong> • Dinkelland • Doetinchem • Dordrecht • Dront<strong>en</strong> •<br />
Duiv<strong>en</strong> • Echt-Suster<strong>en</strong> • Ede • Eindhov<strong>en</strong> • Emm<strong>en</strong> • Enschede • Epe • Ermelo • Geldermals<strong>en</strong> •<br />
Gilze <strong>en</strong> Rij<strong>en</strong> • Goes • Gorinchem • Gouda • Groning<strong>en</strong> • Grootegast • Haarlem • Haarlemmermeer •<br />
Hard<strong>en</strong>berg • Hardinxveld-Giess<strong>en</strong>dam • Har<strong>en</strong> •Hattem • Heemskerk • Heer<strong>en</strong>ve<strong>en</strong> • Heerhugowaard •<br />
Heerl<strong>en</strong> • Heeze-Le<strong>en</strong>de • Hell<strong>en</strong><strong>door</strong>n • Helmond • H<strong>en</strong>gelo (Overijssel) • ’s-Hertog<strong>en</strong>bosch • Het Bildt •<br />
Heusd<strong>en</strong> • Hillegom • Hilversum • Hof van Tw<strong>en</strong>te • Hoogeve<strong>en</strong> • Hoogezand-Sappemeer • Hoorn • Hout<strong>en</strong><br />
• Huiz<strong>en</strong> • Hulst • IJsselstein • Kamp<strong>en</strong> • Krimp<strong>en</strong> aan d<strong>en</strong> IJssel • Lansingerland • Lar<strong>en</strong> • Leeuward<strong>en</strong><br />
• Leid<strong>en</strong> • Leidsch<strong>en</strong>dam-Voorburg • Lelystad • Leudal • Leusd<strong>en</strong> • Lisse • Loon op Zand • Loppersum •<br />
Maasgouwt • Maastricht • Marum • Medemblik • M<strong>en</strong>terwolde • Meppel • Middelburg • Middelharnis •<br />
Midd<strong>en</strong>-Delfland • Midd<strong>en</strong>-Dr<strong>en</strong>the • Milling<strong>en</strong> aan de Rijn • Moerdijk • Mook <strong>en</strong> Middelaar • Nieuwegein<br />
• Nijkerk • Nijmeg<strong>en</strong> • Noordoostpolder • Nu<strong>en</strong><strong>en</strong>, Gerw<strong>en</strong> <strong>en</strong> Nederwett<strong>en</strong> • Nunspeet • Oegstgeest •<br />
Oisterwijk • Oldambt • Oldebroek • Old<strong>en</strong>zaal • Omm<strong>en</strong> • Opmeer • Oss • Oude IJsselstreek •<br />
Ouder-Amstel • Pap<strong>en</strong>drecht • Peel <strong>en</strong> Maas • Pijnacker-Nootdorp • Purmer<strong>en</strong>d • Raalte • R<strong>en</strong>kum •<br />
Reusel-De Mierd<strong>en</strong> • Rhed<strong>en</strong> • Ridderkerk • Rijnwoude • Rijss<strong>en</strong>-Holt<strong>en</strong> • Roermond • Roos<strong>en</strong>daal •<br />
Rotterdam • Schiedam • Schinn<strong>en</strong> • Sittard-Gele<strong>en</strong> • Skarsterlân • Sliedrecht • Slochter<strong>en</strong> • Soest • Son <strong>en</strong><br />
Breugel • Spijk<strong>en</strong>isse • Stadskanaal • Staphorst • Ste<strong>en</strong>wijkerland • Stichtse Vecht • Súdwest Fryslân •<br />
T<strong>en</strong> Boer • Terneuz<strong>en</strong> • Texel • Tiel • Tilburg • Tubberg<strong>en</strong> • Ubberg<strong>en</strong> • Utrecht • Utrechtse Heuvelrug •<br />
Ve<strong>en</strong>dam • Ve<strong>en</strong><strong>en</strong>daal • Veldhov<strong>en</strong> • Vels<strong>en</strong> • V<strong>en</strong>lo • Vian<strong>en</strong> • Vlaarding<strong>en</strong> • Vlissing<strong>en</strong> • Voorst •<br />
Waddinxve<strong>en</strong> • Wag<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> • Weert • Weesp • Wester<strong>voor</strong>t • Wijk bij Duurstede • Winterswijk •<br />
Wo<strong>en</strong>sdrecht • Zaanstad • Zand<strong>voor</strong>t • Zeist • Zoetermeer • Zoeterwoude • Zuidhorn • Zundert • Zutph<strong>en</strong><br />
• Zwijndrecht • Zwolle<br />
178 VRIJWILLIGE INzet
colofon<br />
Sam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> eindredactie:<br />
Marcel S<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
concept:<br />
Carel jans<strong>en</strong>, Marcel S<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,<br />
Cecile Voss<strong>en</strong><br />
Met medewerking van:<br />
gianna van Beekum, Karin van gorp,<br />
loes Hartman, Hankie Hol, Christel<br />
Pijtak, ell<strong>en</strong> Spanjaard, Bob Stout<strong>en</strong>,<br />
joli<strong>en</strong> w<strong>en</strong>ink<br />
Tekst<strong>en</strong>:<br />
gonny t<strong>en</strong> Haaft, Veronique Huijbregts,<br />
Pieter Matthijss<strong>en</strong>, Cecile Voss<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> ander<strong>en</strong><br />
Fotografie:<br />
Hans Oostrum, Sietske raaijmakers,<br />
ries van w<strong>en</strong>del de joode <strong>en</strong> ander<strong>en</strong><br />
vormgeving:<br />
Ontwerpstudio Spanjaard<br />
drukwerk:<br />
Drukkerij geers<br />
Programmacoördinatie ZonMw:<br />
joli<strong>en</strong> w<strong>en</strong>ink<br />
ZonMw heeft getracht alle rechthebb<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
te achterhal<strong>en</strong>. Mocht u<br />
desondanks m<strong>en</strong><strong>en</strong> dat uw recht<strong>en</strong><br />
niet zijn gehonoreerd dan kunt u<br />
contact opnem<strong>en</strong> met ZonMw.<br />
INZET is e<strong>en</strong> magazine <strong>voor</strong> iedere<strong>en</strong> die binn<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,<br />
C<strong>en</strong>tra <strong>voor</strong> Jeugd <strong>en</strong> Gezin, de <strong>jeugd</strong>sector of het welzijnswerk<br />
met <strong>vrijwillige</strong>rs werkt.<br />
Het ZonMw-programma Vrijwillige <strong>inzet</strong> <strong>voor</strong> <strong>en</strong> <strong>door</strong> <strong>jeugd</strong> <strong>en</strong><br />
<strong>gezin</strong>; versterking van de (pedagogische) civil society in de lokale<br />
praktijk wil met dit magazine lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> dat er veel <strong>vrijwillige</strong>rsinitiatiev<strong>en</strong><br />
zijn waar kinder<strong>en</strong>, jonger<strong>en</strong>, ouders, wijk<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> profijt van hebb<strong>en</strong>. Opgroei<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> positief<br />
pedagogisch klimaat vergt betrokk<strong>en</strong>heid van buurtbewoners,<br />
ouders, beroepskracht<strong>en</strong>, <strong>vrijwillige</strong>rs, geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> van kinder<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> zelf. Opvoed<strong>en</strong> <strong>en</strong> opgroei<strong>en</strong> doe je sam<strong>en</strong>. Dat kan<br />
dankzij de <strong>inzet</strong> van vel<strong>en</strong> – jong <strong>en</strong> oud.<br />
Dit is het laatste nummer van INZET. U kunt <strong>voor</strong>gaande nummers<br />
download<strong>en</strong> <strong>en</strong> bestell<strong>en</strong> via www.zonmw.nl/publicaties (zolang<br />
de <strong>voor</strong>raad strekt). De website www.<strong>vrijwillige</strong>-<strong>inzet</strong>.nl blijft actief<br />
tot <strong>en</strong> met eind <strong>2012</strong>. Wilt u op de hoogte blijv<strong>en</strong> van nieuwe<br />
ontwikkeling<strong>en</strong> <strong>en</strong> subsidiemogelijkhed<strong>en</strong> <strong>voor</strong> <strong>jeugd</strong> bij ZonMw?<br />
Kijk op www.zonmw.nl/<strong>jeugd</strong> <strong>en</strong> abonneer u mete<strong>en</strong> op de<br />
ZonMw-nieuwsbrief <strong>jeugd</strong>.<br />
Het ZonMw-programma wordt gefinancierd <strong>door</strong> het ministerie<br />
van Volksgezondheid, Welzijn <strong>en</strong> Sport. Het programma wil<br />
sam<strong>en</strong>werking <strong>en</strong> uitwisseling tuss<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, <strong>jeugd</strong>zorg,<br />
welzijnswerk <strong>en</strong> <strong>vrijwillige</strong>rsorganisaties stimuler<strong>en</strong> op het<br />
gebied van actief burgerschap rondom opvoed<strong>en</strong> <strong>en</strong> opgroei<strong>en</strong>.<br />
Het ZonMw-programma werkt sam<strong>en</strong> met:<br />
VRIJWILLIGE INzet 179
pedagogische civil society <br />
dat deel van de sam<strong>en</strong>leving waar<br />
burgers (kinder<strong>en</strong>, jonger<strong>en</strong>, ouders<br />
<strong>en</strong> andere volwass<strong>en</strong><strong>en</strong>) in <strong>vrijwillige</strong><br />
verband<strong>en</strong> verantwoordelijkheid<br />
nem<strong>en</strong> <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> pedagogisch klimaat<br />
waarin het goed opvoed<strong>en</strong> <strong>en</strong> opgroei<strong>en</strong><br />
is, in sam<strong>en</strong>werking met of<br />
juist als teg<strong>en</strong>kracht tot overhed<strong>en</strong><br />
(geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, de <strong>jeugd</strong>sector, het<br />
welzijnswerk), bedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere<br />
civil society organisaties (bij<strong>voor</strong>beeld<br />
sportver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>).<br />
180 VRIJWILLIGE INzet