Checklist indicatoren vrijwilligersmanagement speeltuinwerk De ...

Checklist indicatoren vrijwilligersmanagement speeltuinwerk
De NUSO heeft een vragenlijst ontwikkeld om de organisatiestructuur bij speeltuinverenigingen
praktisch in kaart te brengen. Aan de hand van deze vragenlijst wordt vastgesteld hoe
de speeltuinvereniging er thans voorstaat (O-meting) en wat de ambities zijn voor de toekomst.
Met de resultaten wordt bepaald met welke type speeltuin we te maken hebben. Met
deze constatering is een plan van aanpak te maken waarin de interventies, planning en resultaten
zijn vast te stellen. De uitvoering van de voorgenomen interventies is veelal maatwerk
op lokaal niveau. Na een vastgestelde periode volgt een evaluatie waarin het effect van
de interventies en voorgenomen werkzaamheden duidelijk moet worden. Waar nodig zal
correctie of aanpassing op de uitvoering plaatsvinden.
Typering van de speeltuin
Er zijn diverse vormen van beheer en organisatie van de speeltuinen. Globaal is een verdeling
te maken op basis van de actuele situatie bij de speeltuinvereniging
Er is sprake van:
alleen beheer en onderhoud speeltuin
beheer, onderhoud en toezicht op speeltuin
idem, met verkoop van versnaperingen
idem, met een gebouw en aanbod van kinderactiviteiten
idem, met een breed programma van buurtactiviteiten
Deze situatie zegt echter nog niets over de interne organisatie op het gebied van het bestuurlijk
functioneren, de inzet van vrijwilligers of het aanbod van activiteiten voor de buurt.
Voor de interne organisatie onderscheiden we drie type speeltuinverenigingen:
Speeltuin met een zwak/problematisch functionerend bestuur en (te) weinig vrijwilligers
en weinig draagvlak vanuit de buurt.
Speeltuin met een klein bestuur en een minimaal aantal vrijwilligers
Speeltuin met een goed functionerend bestuur
Naar aanleiding van de bovenstaande typeringen van de speeltuinen zijn er vijf indicatoren te
benoemen waarop de vragenlijst is gebaseerd:
1. Functioneren van het bestuur
2. Inzet van de vrijwilligers.
3. Samenwerking in de buurt
4. Activiteiten in -en voor de buurt
5. Communicatie
Per onderwerp worden er gerichte vragen gesteld. De score per vraag:
A= 3 punten
B= 2 punten
C= 1 punt
Op basis van de totaal score wordt de vereniging ingedeeld in één van de drie type.

Vragenlijst
1. Functioneren van het bestuur.
1.1 Heeft de speeltuin voldoende bestuursleden?
A. Ja, alle functies en taken worden bekleed
B. Krap, het is een klein bestuur en iedereen heeft het druk
C. Nee, te weinig zodat we niet aan alle taken toekomen
1.2. Zijn alle werkzaamheden en taken goed verdeeld over de aanwezige bestuursleden?
A. Ja, na goed overleg hebben we daar geen problemen mee.
B. Wisselend, het blijft moeilijk om de verdeling rond te krijgen
C. Nee, het komt te vaak neer op te weinig bestuursleden.
1.3. Is er voldoende kennis en ervaring bij de bestuursleden om alle taken goed uit te
voeren?
A. Ja, gelukkig hebben we genoeg kennis in huis om alles goed te kunnen organiseren
B. Wisselend, we zouden op enkele specifieke taken in het bestuur wel extra deskundigheid
kunnen gebruiken
C. Nee, het blijft zoeken naar de juiste mensen. Bijna alles komt terecht bij te weinig bestuurders.
1.4. De ideale situatie is dat na een periode van vier tot zes jaar leden of buurtbewoners
taken van het bestuur overnemen.
A. Bestuursleden zijn bij ons voor een afgebakende periode actief. Daarna worden ze
opgevolgd door nieuwe bestuursleden uit de speeltuinvereniging of de buurt.
B. We zouden het wel willen, maar het gebeurd nauwelijks. Hoewel er altijd wel mensen
zijn die na lang aandringen verschillende taken willen overnemen.
C. Nee, onze bestuursleden blijven zolang ze willen en we hebben zelden nieuwe bestuursleden.
2. Inzet van de vrijwilligers.
2.1 Het functioneren van de speeltuin is sterk afhankelijk van de mensen die de taken en
werkzaamheden willen en kunnen uitvoeren.
A. Daar hebben wij geen problemen mee, er zijn altijd voldoende vrijwilligers die een
helpende hand toesteken.
B. Dit is voor ons altijd een probleem, soms moeten we taken laten liggen omdat er eenvoudig
geen vrijwilligers voor zijn.
C. Het lukt ons niet extra werkzaamheden te laten verrichten, het overeind houden van
de speeltuinorganisatie is al moeilijk genoeg.

2.2 Beheer, onderhoud en activiteiten. Een scala van taken die goed verdeeld moet worden
onder alle vrijwilligers.
A. Is voor ons geen enkel probleem, de verdeling verloopt soepel. Er zijn altijd wel voldoende
vrijwilligers voor te vinden.
B. Bij ons is het algemeen beeld dat een kleine groep mensen de meeste taken doen.
C. We krijgen de taken niet verdeeld omdat we niet genoeg vrijwilligers hebben of omdat
het aan deskundigheid ontbreekt.
2.3 Vrijwilligers die een keer in de maand of zelf een keer per jaar onze speeltuin komen
versterken zijn bij ons ook van harte welkom.
A. Zeker. Alle beetjes helpen en voor iedereen die wil helpen vinden we een passende
klus. Zo vergroten we de betrokkenheid met de buurt.
B. Voor grote activiteiten of evenementen kan dat misschien wel, maar we werken het
liefst met vrijwilligers waar we op kunnen bouwen en die vaak beschikbaar zijn.
C. Nee, vrijwilligerswerk is niet vrijblijvend. Wij vragen van onze vrijwilligers dan ook dat
ze regelmatig actief zijn en niet zoals het hen uitkomt.
3. Betrokkenheid in de buurt
3.1 Het vrijwilligersbestand is een prima afspiegeling van de buurt of wijk waarin de speeltuin
ligt. Diverse bevolkingsgroepen.
A. We krijgen alle bevolkingsgroepen uit de buurt binnen.
B. We krijgen nauwelijks diverse groepen binnen.
C. We krijgen maar een bevolkingsgroep binnen, de rest komt gewoon niet.
3.2 Diverse leeftijden.
A. We richten ons op alle leeftijden en bereiken die ook.
B. We krijgen vooral de jongere / oudere leeftijdsgroep in huis.
C. Eigenlijk is alleen de leeftijdsgroep…… binnen.
3.3 Samenwerking in de buurt.
Om de ontmoeting op de speeltuin te bevorderen hebben we buurtbewoners nodig die zich
daarvoor actief inzetten met een positieve uitstraling.
A. Helemaal mee eens, dit is bij ons goed geregeld
B. Hoewel wij het belangrijk vinden wil het op onze speeltuin maar gedeeltelijk lukken.
C. Vinden we van minder belang, dit kunnen we zelf ook.
3.4 Samenwerking met buurtorganisaties helpt de speeltuin om opnieuw de buurtfunctie in
de wijk te krijgen die zij in het verleden ook heeft gehad.

A. Voor ons is samenwerking vanzelfsprekend en we staan open voor veel initiatieven
en zoeken deze zelf actief op.
B. We zijn selectief in de samenwerking met andere organisaties. We moeten er vooral
het voordeel van inzien.
C. Samenwerken doen we nauwelijks. Er is geen bereidheid vanuit de speeltuin om het
op te pakken en te organiseren.
4. Activiteitenaanbod.
4.1 Om een goed activiteitenprogramma aan te bieden is het vooral zaak een breed aanbod
te doen voor alle buurtbewoners.
A. Dit vinden we heel belangrijk en we slagen er jaarlijks in dit ook aan te bieden.
B. We willen wel maar we slagen er niet altijd in om voor alle buurtbewoners iets aan te
bieden.
C. We hebben daar geen behoefte aan
4.2 Als we iets organiseren voor de buurt, luisteren we vooral naar wat de buurtbewoners wil
len.
A. Dat is vanzelfsprekend, het is tenslotte voor hen bedoeld.
B. We vragen het aan de buurtbewoners, maar we bedenken het ook zelf.
C. We bieden vooral de activiteiten aan zoals wij zelf dit bedacht hebben. Het gaat namelijk
al jaren goed.
4.3 Het aanbieden van activiteiten in de buurt is sterk afhankelijk van de medewerking van
de buurtbewoners en de inzet van buurtorganisaties.
A. Als dit niet gebeurd gaan de activiteiten niet door.
B. We proberen een verdeling te maken tussen wat we zelf kunnen en wat we in samenwerking
kunnen doen.
C. We doen het vooral zelf omdat het ontbreekt aan bereidheid uit de buurt
5. Communicatie
5.1 Het succes van een activiteit of een aanbod van een programma is sterk afhankelijk van
de deelname van de buurtbewoners. Goede publiciteit is van groot belang.
A. We gebruiken veel verschillende soorten media om ons programma kenbaar te maken.
B. We verspreiden onze informatie alleen onder onze leden en de buurtbewoners die
aanwezig zijn op de speeltuin.
C. Is nauwelijks geregeld omdat we de weg niet weten.
5.2 Voor de verspreiding van ons programma gebruiken we de volgende media:
Ledenblad
Mond op mond reclame
Telefonisch

Via onze website
Kabelkrant
Lokale kranten
Sociale media (zoals Hyves, Facebook, Twitter, YouTube)
Winkels en horeca
Score één punt per item.
Analyse van de gegevens
Nadat alle vragen zijn beantwoord kunnen de punten opgeteld worden. De totaalscore geeft
een goed inzicht met welke type speeltuin we te maken hebben. Het geeft tevens een richting
op welke wijze de NUSO een begeleidingstraject per speeltuin kan inzetten.
15-30 punten
Type 1: Speeltuin met een zwak/problematisch functionerend bestuur en (te) weinig vrijwilligers
en weinig draagvlak vanuit de buurt.
Oorzaken zijn wel te benoemen maar kunnen divers zijn. Voorbeelden zijn het gering aantal
leden maar ook de samenstelling of werkwijze van het vrijwilligerskader. Veelal zijn het families
ie teveel de dienst uitmaken of enkele personen die zich directeur-eigenaar voelen en
daar naar handelen. De speelvoorziening heeft nog bestaansrecht maar is gebaat met een
nieuw impuls op bestuurlijk niveau. Er zal opnieuw draagvlak binnen de vereniging en buurt
(en mogelijk gemeente) gecreëerd moeten worden. Dit betekent een intensief begeleidingstraject
vanuit de NUSO waarin tussen de 10 tot 15 dagdelen voor gereserveerd moeten
worden. Er zal geïnvesteerd moeten worden in een nieuwe organisatie (vrijwilligerskader),
draagvlak op lokaal niveau en samenwerking met andere (buurt) organisaties.
30-38 punten:
Type 2: Speeltuin met een klein bestuur en een minimaal aantal vrijwilligers.
Ze kunnen nog net de organisatie draaiende houden maar komen niet toe aan extra activiteiten
en het onderhouden van contacten in de buurt. De organisatie en uitvoering liggen op de
schouders van te weinig vrijwilligers die daardoor overbelast dreigen te raken.
De basis is er maar er is vooral behoefte aan meer menskracht op bestuurlijk en uitvoerend
niveau. Naast eenvoudige tips zijn ook enkele NUSO dagdelen t.b.v. de persoonlijke ondersteuning
van de vereniging noodzakelijk op het niveau van vinden en binden van vrijwilligers.
De methodieken die aangereikt worden zijn handzaam en praktisch toepasbaar. Ook voor
deze type speeltuin kan de NUSO website een belangrijke rol spelen voor wat betreft het
online beschikbaar stellen van brochures, voorbeelden etc.
38-45 punten:
Type 3: Speeltuin met een goed functionerend bestuur waarin alle functies worden bekleed
door vrijwilligers met hart voor de zaak en verstand van zaken.
Een stevige organisatie met voldoende bestuurders en vrijwilligers om de speeltuin veilig en
schoon te houden en de vereniging met voldoende draagvlak, initiatief en draagkracht te
laten functioneren. Daarnaast zijn er goede contacten in de buurt waarin o.a. goed wordt

samengewerkt met (buurt)organisaties op het gebied van o.a. lokale politiek, onderwijs, welzijnswerk,
kinderopvang, kinderen met een beperking etc. Het bestuur heeft vooral behoefte
aan meer vrijwilligers om de diverse activiteiten, werkzaamheden en taken op en rond de
speeltuin te laten uitvoeren. Het gaat vooral om eenvoudige en handzame tips om meer vrijwilligers
te betrekken in de organisatie. Dit kan door de NUSO worden gerealiseerd door het
sturen van nuttige informatie met toelichting via de mail of telefoon. De NUSO website is ook
een belangrijke informatiebron voor dit type verenigingen.