DIE KWEEK VAN SAMPIOENE: 'n HANDLEIDING VIR BEGINNERS

INLEIDING
1.1 Wat is sampioene?
Sampioene is makroswamme met kenmerkende vrugliggame wat groot genoeg is om
met die blote oog gesien en met die hand gepluk te word. Terwyl sampioene groei,
kan hulle organiese stowwe afb reek en voedingstowwe daaruit opneem. Dit is ’n
goeie bron van proteïen en bevat al die noodsaaklike aminosure. Sampioene is ook
ryk aan vesel, ryk aan vitamiene en laag in kolesterol. Dit word in ’n verskeidenheid
disse in verskeie gedaantes en vorms gebruik.
Sampioene word in woude regoor die wêreld aangetref. Dit sal in die regte omgewing
groei en is ’n goeie bron van natuurlike vitamiene en minerale. Sampioene kan ook
siekte en selfs dood veroorsaak wanneer mense in hul onkunde sekere soorte wilde
sampioene eet. Gekweekte sampioene is die mees betroubare voorsieningsbron en
moet dus voorkeur kry.
Akti witeit 1 10 minute
Maak ’n lys van voedingstowwe wat teenwoordig is in sampioene.
Hoekom is gekweekte sampioene meer betroubaar as wilde sampioene?
Namibië het ’n wye verskeidenheid sampioene, waarvan ’n paar nog nie geïdenti fi seer
is nie. Sommige van die bekende variëteite is die Termitomyces (Fig.1.5), plaaslik
bekend as Omayova (Herero), Mbowa (Silozi), Owowa (Oshindonga); Kalahari truffl e
(Fig.1.3), plaaslik bekend as Mana (Damara/Nama) en Omatumbula in Oshiwambo
wat net gedurende en kort ná die reënseisoen geoes kan word.
Die mees algemene en ook die sampioene wat die maklikste in Namibië gekweek
kan word, is oestersampioene (Fig. 1.1). Dit sluit in Pleurotus Ostreatus, Pleurotus
Soja caju, pleurotus HK35 en dwergsampioene (Fig. 1.2). Ander soorte sampioene
soos die Lenti nula spesie (Shiitake) (Fig.1.6), en Ganoderma spesie (Fig.1.4) kan
ook met sukses verbou word, maar verg meer aandag en tegniese vaardighede. Dit
6