You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Jaco Vermeulen<br />
Landboudienste<br />
34<br />
landbou in praktyk<br />
Gars kan met sukses<br />
in Noord-Kaap verbou word<br />
Met die huidige swak graanpryse, is die winsgewende verbouing van produkte en die saamstel van<br />
n gesonde wisselboustelsel nie altyd haalbaar nie. Gars is tans een van die produkte wat met sukses<br />
ingeskakel kan word. Jaco Vermeulen, Akkerboukundige van Landboudienste en Burrie<br />
Erasmus van SAB Maltings gee meer agtergrond en riglyne.<br />
Graanpryse is tans laag weens faktore<br />
soos onder andere wêreldvoorrade, oorproduksie,<br />
invoere en die wisselkoers.<br />
Besluitneming vir die tradisionele besproeiingsboer<br />
rakende die samestelling<br />
van sy produksieplan en die keuse van n<br />
gesonde wisselboustelsel is baie moeilik.<br />
Alternatiewe kry jy ook nie om elke<br />
hoek en draai nie aangesien meeste produkte<br />
dieselfde probleme ondervind.<br />
Die verbouing van moutgars is n alternatief<br />
om in die winter saam met koring<br />
in te bring. Die eerste kommersiële aanplanting<br />
van moutgars onder besproeiing<br />
is in 1998 in Vaalharts aangeplant.<br />
Die voordele van garsverbouing en<br />
die verbetering in opbrengste met die<br />
nuwe kultivars het produsente met<br />
nuwe oë na die gewas laat kyk.<br />
Afgelope seisoen<br />
Ongeveer 65 000 ton is die afgelope<br />
seisoen onder besproeiing in Vaalharts,<br />
Douglas, Barkly-Wes en die Modder-<br />
rivier gebied geproduseer. Hiervan is<br />
ongeveer 47 000 ton in Vaalharts en<br />
Taung alleen geproduseer. Produksie<br />
onder besproeiing het die potensiaal om<br />
tot 150 000 ton/jaar te groei sodra vermoutingskapasiteit<br />
vergroot word. Uitbreidings<br />
hang af van die rand/dollarwisselkoers<br />
en die invloed van invoere.<br />
Tans kan goeie kwaliteit goedkoper<br />
ingevoer word as die koste van plaaslike<br />
Figuur 1: Opbrengsgemiddeldes van gars in 2003 en 2004.<br />
produksie. Die produksiebeplanning vir<br />
2005 sal waarskynlik dieselfde wees as<br />
in 2004 met geen uitbreidings in hektare<br />
nie. Gars moet, waar moontlik, saam<br />
met koring in wisselbou gebruik word<br />
om risiko te versprei. Die kultivar Puma,<br />
wat Chariot vervang het, het die produksie<br />
van gars n hupstoot gegee<br />
aangesien soortgelyke opbrengste as<br />
met koring verkry kan word, maar teen<br />
Plante met dieselfde plantdatum (linkerkant van die foto), wat te diep geplant was (>2 cm) het nie dieselfde wortelontwikkeling, stoel en staanvermoë<br />
as die ander nie en het derhalwe n kleiner aantal halms per plant. Daar is n direkte negatiewe effek op die opbrengspotensiaal.<br />
36
Change language