Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
landbou in praktyk<br />
dat daar aan minimum vereistes voldoen word. Sodanige<br />
opleiding sal voortaan gesertifiseer kan word en leerders<br />
sal amptelik erkende sertifikate ontvang.<br />
Koste hiervoor kan met vooraf goedkeuring van die<br />
AgriSETA teruggeëis word, gegewe bepaalde reëls vir<br />
daardie opleiding van werkers. Buiten landboukolleges,<br />
verdere-onderwyskolleges, technikons en universiteite, is<br />
daar verskeie geakkrediteerde opleidingvoorsieners wat<br />
eenheidstandaardgebaseerde opleiding kan aanbied.<br />
Leerlingskappe<br />
‘n Leerlingskap is ‘n uitbreiding en verbetering van die<br />
voormalige vakleerlingskap (wat beperk was tot tegniese<br />
beroepe) en strek gewoonlik oor ‘n tydperk van ses<br />
maande tot een jaar. 30% van die opleiding is teorie en<br />
70% is prakties. Die grootste deel van die opleiding, ten<br />
minste die praktiese gedeelte, kan op die plaas geskied.<br />
Leerlingskappe kan in verskeie rigtings deurloop word<br />
soos bv. plaasoperateur, plaaseienaar of junior-plaasbestuurder<br />
met ‘n keuse van tuinbou, akkerbou<br />
of veeteelt.<br />
Leerlingskappe word in samewerking met die SETA<br />
by die Departement van Arbeid geregistreer en is ’n<br />
manier waarop ‘n nasionale kwalifikasie verwerf kan word.<br />
AgriSETA sal die kursusgelde betaal indien ‘n boer<br />
van sy werknemers aan ‘n geregistreerde leerlingskap<br />
wil blootstel. Om soveel as moontlik werkgewers die<br />
geleentheid te bied om aan die proses deel te neem, sal<br />
tot ‘n maksimum van vyf werknemers per werkgewer voor<br />
betaal word. Indien ‘n werkgewer meer werknemers aan<br />
‘n leerlingskap wil blootstel, sal hy self vir die addisionele<br />
leerders moet betaal. Die koste verbonde aan ‘n leerlingskap<br />
is ±R15 000 per leerder.<br />
Bogenoemde is gerig op permanente werkers, maar<br />
indien ‘n produsent byvoorbeeld ‘n werklose persoon die<br />
geleentheid wou gun om ‘n leerlingskap te voltooi, sal<br />
AgriSETA ook bydra tot so ‘n persoon se onderrigkoste<br />
plus ‘n weeklikse toelaag van R130 per week vir die<br />
duur van die opleiding. In alle gevalle moet formele<br />
leerlingskapkontrakte gesluit word volgens wetlike<br />
voorskrifte.<br />
Na die voltooiing van die leerlingskap sal die<br />
werkgewer geen verdere verpligtinge teenoor die leerder<br />
hê nie. Die inneem van so ‘n leerder gee egter vir die<br />
werkgewer die geleentheid om so ‘n persoon te evalueer<br />
vir moontlike permanente indiensneming.<br />
Praktiese opleiding kan op die plaas geskied.<br />
Mielies en<br />
winterlekke<br />
Ulrich Müller, Tegniese Bestuurder<br />
Oor die afgelope paar weke het heelwat veeboere<br />
navraag gedoen oor die gebruik van mielies in<br />
winterlekke. Weens die relatief lae prys van mielies is<br />
daar ‘n groot behoefte om soveel moontlik mielies in ‘n<br />
winterlek te gebruik. Hoewel mieliemeel ‘n belangrike<br />
komponent in ‘n winterlek is, moet mieliemeel teen die<br />
korrekte hoeveelheid in ‘n goed gebalanseerde<br />
winterlek gebruik word.<br />
Die proteïen-waarde van mielies is tussen agt- en nege<br />
persent, terwyl die proteïen-inhoud van ‘n winterlek<br />
tipies tussen 25% en 50% is. Sou mens dus te veel<br />
mieliemeel in ‘n winterlek insluit, sal dit die proteïeninhoud<br />
daarvan verlaag. Sodra die proteïen-inhoud van<br />
‘n winterlek te laag is, werk so ‘n lek nie meer as ‘n<br />
rumenstimulerende lek nie. So ‘n lek sal geneig wees<br />
om die weiding te verplaas in plaas van om die<br />
benutting van droëgras te bevorder of die inname<br />
daarvan te verhoog. Dikwels word na die situasie<br />
verwys as vervangingsvoeding. M.a.w. die diere word<br />
“lui om te wei en lê by die lekbakke”. ‘n Lek te laag in<br />
proteïen, sal die lekkostes drasties verhoog.<br />
Mieliemeel bevorder die veilige benutting van ureum.<br />
Die onderstaande tabel gee ‘n paar voorbeelde van<br />
lekmengsels waar gepoog word om die maksimum<br />
hoeveelheid mieliemeel sinvol in ‘n winterlek te gebruik.<br />
Menginstruksies vir maksimum mieliemeel insluiting<br />
Tipe lek Winterlek Produksielek<br />
Mengsel 1 2 3 4 5<br />
Kg Kg Kg Kg Kg<br />
Voermol Dundee<br />
Lekkonsentraat+P* 50 150 - 250 -<br />
Voermol Premix 450* - - 200 - 50<br />
Voermol Rumevite P12* - - - 50 -<br />
Mieliemeel 50 100 100 550 50<br />
Sout 50 100 50 150 -<br />
Totaal 150 350 350 1000 100<br />
Samestelling (g/kg):<br />
Ruproteïen<br />
(min) 300 374 280 250 265<br />
Aanbevole Inname:<br />
(g/dier/dag)<br />
Beeste 500 - 400 - 550 - 1500 - 1750<br />
730 580 780<br />
* Geregistreer onder Wet 36 van 1947.<br />
Hoë vlakke van mieliemeel kan baie<br />
suksesvol in winterlekke gebruik<br />
word, mits die insluiting van<br />
mieliemeel oordeelkundig<br />
gedoen word.<br />
Tindrum 4/217