You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ulrich Müller, <strong>Voermol</strong> Voere<br />
Die afgelope paar jaar was daar ʼn skerp<br />
toename in plaasvoerkrale. Dit is omdat<br />
produsente hulle eie speenkalwers en/of<br />
mielies gebruik het om waarde tot mielies<br />
en speenkalf te voeg. Die hoë mielieprys<br />
en die relatiewe lae vleisprys het egter<br />
sake verander en winsgewendheid<br />
in die voerkraal is tans onder druk.<br />
Speenkalfprodusente moet dus hulle<br />
opsies versigtig oorweeg en besluit wat<br />
om met hulle speenkalwers te doen.<br />
Die maklikste en veiligste opsie is<br />
sekerlik om die speenkalf direk na speen<br />
aan 'n voerkraal te verkoop. Die voordeel<br />
daarvan is dat die risiko laag is en die<br />
geld onmiddellik gebank kan word. Die<br />
nadeel is egter dat geen waarde tot die<br />
speenkalf toevoeg word nie.<br />
Backgrounding<br />
Hoë Mielieprys?<br />
Oorweeg Backgrounding<br />
van Jou Speenkalwers<br />
'n Verdere opsie is om die speenkalf terug<br />
te hou en op weiding uit te groei. Sodra<br />
die kalf sowat 380 kg weeg, kan die kalf<br />
vir sowat 60 tot 80 dae in 'n voerkraal<br />
gevoer word om die kalf markklaar te<br />
kry. Sodoende word die kalf heelwat<br />
later in die jaar bemark (Nov/Des)<br />
wanneer vleispryse gewoonlik hoog is.<br />
Hierdie praktyk om 'n kalf eers te<br />
“background” of uit te groei en dan<br />
later af te rond, werk goed indien die<br />
produsent toegang het tot voldoende en<br />
goeie gehalte weiding. Sodanige gehalte<br />
weiding verseker 'n goeie gemiddelde<br />
daaglikse toename en bring mee dat<br />
die praktyk van backgrounding kostedoeltreffend<br />
is.<br />
Die gehalte van die weiding gaan bepaal<br />
watter aanvulling gebruik moet word vir<br />
backgrounding. Groenweiding is hoog in<br />
proteïen, hoogs verteerbaar en diere op<br />
sulke weidings se massa neem toe. Op<br />
groenweiding is fosfor (P) gevolg deur<br />
energie egter beperkend. Om optimale<br />
gewigstoename te verseker, moet P<br />
en energie aangevul word. Oorweeg<br />
produkte soos <strong>Voermol</strong> Supermol<br />
(V7267), <strong>Voermol</strong> Energieblok (V11456)<br />
of <strong>Voermol</strong> Molovite (V7266). Op droë<br />
weiding is proteïen gebrekkig en moet<br />
dit in die vorm van 'n produksielek<br />
aangevul word.<br />
Voerkraal<br />
Superieure kwaliteit produkte vir die uitgroei en vetmaak van beeste.<br />
Kalwers wat direk vanaf weidings<br />
bemark word se gradering is gewoonlik<br />
swak weens die gebrek aan afronding.<br />
Wat die natuur kort, sal <strong>Voermol</strong> voorsien<br />
<strong>Mei</strong> <strong>2012</strong><br />
'n Groot persentasie van die kalwers<br />
sal A0/A1 gradeer weens die te lae<br />
energie-inname vanaf die weiding.<br />
Gevolglik word aanbeveel dat kalwers<br />
na die backgroundingfase in 'n voerkraal<br />
afgerond word. 'n Voertydperk van<br />
tussen 60 en 80 dae is gewoonlik<br />
voldoende. Gebruik die <strong>Voermol</strong>stelsel<br />
met <strong>Voermol</strong> SB 100 (V4498) of, indien<br />
geen ruvoer beskikbaar is nie, <strong>Voermol</strong><br />
Beefmaker (V7535).<br />
52<br />
1
2<br />
1<br />
Ten Slotte<br />
Onder die huidige toestande (hoë<br />
mielieprys) is die backgrounding van<br />
speenkalwers 'n goeie praktyk wat wins-<br />
gewendheid aansienlik kan verhoog.<br />
Vir die suksesvolle backgrounding van<br />
kalwers, is van die volgende aspekte<br />
egter belangrik:<br />
i) Weens die lang voertydperk (uitgroei<br />
op weiding gevolg deur<br />
voerkraalperiode) is die karkasse<br />
dikwels te swaar, veral as die diere<br />
Koning Letsie III van Lesotho<br />
Besoek Clocolan<br />
Leon van Dijkhorst, <strong>Voermol</strong> Voere<br />
Dr. Carl Scholtz en sy vrou, Elmien, het<br />
die voorreg gehad om Koning Letsie<br />
III van die koninkryk van Lesotho op<br />
Vrydag 3 Februarie <strong>2012</strong> op hul plaas,<br />
Zuikerkop, buite Clocolan te ontvang.<br />
Die besoek is deur <strong>Voermol</strong> geborg en<br />
het baie informeel verloop. Dr. Scholtz<br />
het Koning Letsie III ingelig omtrent<br />
Zuikerkop Merino’s se teeldoelwitte en<br />
prestasies.<br />
Mnr. Jan Munnik van BKB is al 20 jaar<br />
betrokke by die kudde en die klas van<br />
ramme en ooie op Zuikerkop. Munnik<br />
Wat die natuur kort, sal <strong>Voermol</strong> voorsien<br />
nog langer en swaarder met 'n<br />
Zilmax-bevattende voer gevoer<br />
word.<br />
ii) Weens die lang tydperk op weiding,<br />
is die karkasse se vet geneig om<br />
geel te vertoon. Die voerkraalfase<br />
help om die geel vet met wit vet te<br />
verdun.<br />
iii) Die weiding moet van sodanige<br />
gehalte wees, dat kalwers ten minste<br />
ʼn GDT van 800 g handhaaf.<br />
Deur 'n speenkalf van 220 kg direk na<br />
speen in 'n voerkraal markklaar te voer,<br />
Henk Vermooten (<strong>Voermol</strong>agent), Leon van Dijkhorst (Verkoopsbestuurder - Sentralestreek), Dr. Carl Scholtz (Eienaar Zuikerkop), King<br />
Letsie III (Lesotho Koningkryk) en Ngaka Rafutho<br />
het van die ramme en ooie bespreek en<br />
praktiese teeldoelwitte uitgewys. Hy het<br />
ook klem gelê op die feit dat 20 % van<br />
die inkomste vanaf wol en 80 % vanaf<br />
vleis verkry word. Met voedselsekerheid<br />
hoog op vanjaar se agenda maak dit sin<br />
dat dit vir die inwoners van Lesotho<br />
belangrik is om 'n gebalanseerde skaapras<br />
te gebruik.<br />
Dr. Scholtz het egter beklemtoon dat<br />
wolproduksie nie ingeboet moet word<br />
ten koste van vleisproduksie nie. Die<br />
uiteindelike doelwit van sy teling is<br />
om 'n witwol gladdelyfskaap met goeie<br />
bouvorm te teel.<br />
word sowat 850 kg mielies benodig.<br />
Dit neem sowat 120 dae vanaf speen<br />
tot bemarking. Indien die kalf eers vir<br />
sowat vyf maande gebackground word<br />
en daarna in 'n voerkraal afgerond<br />
word, word die kalf sowat sewe maande<br />
na speen bemark en slegs sowat 500 kg<br />
mielies word benodig.<br />
Sien www.voermol.co.za vir meer besonderhede<br />
oor die produkte wat in die<br />
artikel aanbeveel is.<br />
Hierna het Dr. Scholtz een van sy Goue<br />
Meriete Herefordstoetbulle aan Koning<br />
Letsie III vertoon.<br />
Henk Vermooten, <strong>Voermol</strong> se agent in<br />
Clocolan, het tydens sy voordrag klem<br />
gelê op die voer van die regte tipe lek<br />
op die regte tyd. Maxiwol, Maxiblokke<br />
en ander produkte is bespreek. Daarna,<br />
het almal saam middagete by Zuikerkop<br />
Lodge geniet.<br />
Hierdie dag was werklik een van die<br />
hoogtepunte van my loopbaan. Sulke<br />
dae vergeet 'n mens nie sommer nie.<br />
Dankie, Koning Letsie III.
Hoekom Verkies Meeste SA Beesboere<br />
<strong>Voermol</strong> se Proteïenlekke?<br />
Dr. Jasper Coetzee, <strong>Voermol</strong> Voere<br />
(083 386 8382; jasperco@iafrica.com)<br />
Hoekom verkies meeste beesboere<br />
<strong>Voermol</strong> Proteïenlekke?<br />
• <strong>Voermol</strong> proteïenlekke word deur<br />
beesboere verkies weens hulle unieke<br />
eienskappe en die wye keuse van<br />
<strong>Voermol</strong> proteïenlekke wat beskikbaar<br />
is om proteïen-, mineraal-,<br />
spoorelement- en vitamientekorte op<br />
enige tipe droë weiding aan te vul.<br />
• Sommige <strong>Voermol</strong> proteïenlekke bevat<br />
natuurlike proteïen (deurvloeiproteïen)<br />
wat uitstekende diereprestasie<br />
verseker.<br />
Wat is die unieke eienskappe van<br />
<strong>Voermol</strong> se melassegebaseerde<br />
Proteïenlekke?<br />
• Ureum word in melassetroop opgelos<br />
wat die risiko van ureumvergiftiging<br />
verminder.<br />
• Die relatief lae pH van <strong>Voermol</strong>produkte<br />
verseker dat die ureum stadiger in<br />
die rumen tot ammoniak afbreek wat<br />
die risiko van ureumvergiftiging verminder.<br />
Die stadiger beskikbaarstelling<br />
van ammoniak verseker doeltreffender<br />
benutting daarvan deur die<br />
mikrobes in die rumen.<br />
• Die energie in melasse is onmiddellik<br />
vir die mikrobes in die grootpens<br />
beskikbaar. Dit verseker doeltreffender<br />
benutting van ureum wat die gevaar<br />
van ureumvergiftiging verder verlaag.<br />
• Melasse is ryk aan kalium wat matig<br />
lakserend is en gevolglik help om droë<br />
galsiekte in diere op droë weiding te<br />
voorkom.<br />
• Melasse is smaaklik en verseker ook<br />
dat lekke nie stowwerig is nie wat<br />
meehelp om die voorgeskrewe lekinnamepeile<br />
te bereik en terselfdertyd<br />
verhoed dit dat die lekke wegwaai.<br />
• <strong>Voermol</strong> bemark 'n reeks melassegebaseerde<br />
rumenstimulerende proteïenlekke<br />
wat in verskillende vorms<br />
(los lek, blok en vloeistof); formaat<br />
(klaargemeng en gereed om te gebruik<br />
en selfmeng); met hoë of lae<br />
fosforinhoud beskikbaar is en wat<br />
hoë vlakke van al ses noodsaaklike<br />
spoorelemente asook makrominerale<br />
en Vitamien A bevat. Daar kom<br />
dikwels groot verskille tussen plase<br />
voor weens verskeie faktore (bv.<br />
verskille in grondtipes; klimaatstoestande;<br />
weidingsamestelling en –spesies;<br />
weiding- en dierebestuurspraktyke;<br />
ensovoorts) wat dit noodsaak<br />
om aanpassings aan bestaande lekaanvullingspraktyke<br />
en -resepte te<br />
maak om optimum respons te kry.999<br />
Wat is die doel met die voorsiening van<br />
<strong>Voermol</strong> Proteïenlekke?<br />
• Die aanvulling van die ontbrekende<br />
voedingstowwe in droë weiding stimu-<br />
leer die diere se eetlus; bevorder die<br />
vertering van droë weiding wat dan<br />
weidingsinname met tot 20 % kan verhoog.<br />
Dit beperk kondisie- en massaverlies<br />
waardeur vrugbaarheid bevorder<br />
word. Sonder voldoende proteïnaanvulling<br />
via lekke op droë weiding<br />
bereik teelkoeie nie hulle teikenkondisie<br />
met aanvang van die paarseisoen<br />
nie en het dit swak besetting en gevolglik<br />
laer kalfpersentasies tot gevolg.999<br />
• Diereprestasie en optimale funksionering<br />
van die immuniteitstelsel word<br />
nadelig beïnvloed indien diere aan<br />
'n proteïentekort op droë weiding<br />
en oesreste blootgestel word. 'n Lae<br />
weerstand weens swak immuniteit<br />
maak diere meer vatbaar vir bakteriese<br />
en virussiektes terwyl diere<br />
ook swakker sal immuniseer wanneer<br />
hulle geënt word.<br />
Regte keuse van Proteïenlekke vir<br />
vleisbeeste<br />
• Deur die regte <strong>Voermol</strong> Proteïenlek vir<br />
'n spesifieke omstandighede te kies,<br />
sal nie net verseker word dat die diere<br />
maksimum voordeel uit die beskikbare<br />
droë weiding kry nie, maar ook kostedoeltreffende<br />
diereproduksie verseker.<br />
• Die volgende klaargemengde droëseisoenlekke<br />
is vir vleisbeeste beskikbaar.<br />
<strong>Voermol</strong> Premix 450 (V4676)<br />
Die voorsiening van ‘n proteïenlek aan beeste op droë weiding is uiters noodsaaklik aangesien die voedingswaarde daarvan te laag is om<br />
normale produksie en reproduksie te onderhou. Die vraag is dus nie wat proteïenlekaanvulling kos nie, maar of produsente kan bekostig<br />
om dit nie te voer nie!<br />
Wat die natuur kort, sal <strong>Voermol</strong> voorsien<br />
4<br />
3
4<br />
'n Besoek aan Tigani Bonsmaras<br />
Jeremy Bosman, <strong>Voermol</strong> Voere<br />
Hendrik en Elmarie Beyers boer met<br />
Bonsmarastoetbeeste op die plaas<br />
Goedevooruitzicht buite Hartbeesfontein.<br />
Hendrik het sy verse baie goed<br />
voorberei vir sy Aprilveiling saam met<br />
die Overvaalgroep. Hierdie ongelooflike<br />
produksieveiling het op 12 April plaasgevind.<br />
Van sy 200 verse is 100 verse<br />
op die produksieveiling aangebied.<br />
Die koeie kry 'n lek wat bestaan uit<br />
<strong>Voermol</strong> Super 18 (V355), <strong>Voermol</strong><br />
Rumevite 12P (V11994) en sout. Die<br />
verse gaan die winter deur met 'n<br />
produksielek wat uit 50 kg Premix 450<br />
3<br />
vir baie strawwe winters; EG Lek<br />
(V22522) vir suurveldgebiede met<br />
matige tot strawwe winters; Bovelderlek<br />
(V19218) vir laer lekinnames<br />
waar tradisionele winterlekke se innames<br />
te hoog is (bv. suurveldgebiede);<br />
Hoëveldlek (V16150) vir<br />
hoër fosforaanvulling; Dundee Lekkonsentraat<br />
(V10737) met of sonder<br />
ekstra fosfor vir selfmeng (sien Tabel);<br />
Rumevite Ekonolek (V11147) vir diere<br />
wat ekstra energie benodig soos speenkalwers<br />
en eerstekalfverse; Proteïenblok<br />
(V10448) en Beesblok (V10932)<br />
waar lekbakke nie beskikbaar is, eersgenoemde<br />
blok is ook hoog in fosfor.<br />
Vir meer besonderhede oor leksamestelling,<br />
lekmengsels, gebruiksaanwysings<br />
en aanbevole innamepeile<br />
raadpleeg <strong>Voermol</strong> se nuutste Produkhandleiding<br />
of www.voermol.co.za00<br />
Wat Wat die natuur kort, sal <strong>Voermol</strong> voorsien<br />
(V4676) en 50 kg mieliemeel bestaan.<br />
Met die aanvang van die somer word<br />
die verse oorgeplaas op goedbemeste<br />
Smutsvingerkampe en <strong>Voermol</strong> Supermol<br />
(V7267) word teen 1 kg per dier per dag<br />
gevoer. Met hierdie voedingstrategie is<br />
die vorige seisoen daarin geslaag om<br />
93 % van die verse beset te kry.<br />
Volgens Hendrik is <strong>Voermol</strong> Supermol<br />
definitief die beste belegging wat op<br />
die plaas gemaak word in terme van<br />
aanvullings, want sy diere bereik hulle<br />
teikenmassa betyds. Alhoewel dit ‘n<br />
groot kapitale uitleg is, word hierdie<br />
* Gebruik in gebiede waar ernstige fosfortekorte voorkom.<br />
** Gebruik Dundee Lekkonsentraat + P<br />
kwaliteitverse op die veiling aangebied<br />
om sodoende goeie genetika aan beide<br />
kommersiële en stoetboere te bied.<br />
By die ingang van sy plaas is daar ook<br />
‘n bord wat aandui dat hier <strong>Voermol</strong><br />
Supermol uitgegroeide Bonsmaraverse<br />
beskikbaar is. Hierdie vennootskap<br />
tussen Tigani Bonsmaras en <strong>Voermol</strong><br />
bewys dat dit baie moeilik is om ‘n prys<br />
op kwaliteit en genetika te bereken.<br />
<strong>Voermol</strong> Voere wens Tigani Bonsmaras<br />
alle sterkte toe met die toekomstige<br />
Overvaal Produksieveilings.<br />
Grondstowwe Selfmeng-proteïenlekke<br />
1 2* 3<br />
<strong>Voermol</strong> Dundee Lekkonsentraat<br />
met of sonder P (V10737) (kg)<br />
250 250** -<br />
Bovelderlekkonsentraat (V19908) (kg) - - 450<br />
Mieliemeel of <strong>Voermol</strong> Melassemeel 100 200 200<br />
<strong>Voermol</strong> Rumevite 12P (V11994) (kg) - 50 -<br />
Sout (kg) 150 150 350<br />
Totaal (kg) 500 650 1 000<br />
Aanbevole inname (g/bees/dag) 355 - 470 450 - 600 500 - 800
Doeltreffende Skaapbestuursprogram<br />
Ononderhandelbaar vir Hoogs<br />
Winsgewende Skaapboerdery<br />
Dr. Jasper Coetzee, <strong>Voermol</strong> Voere<br />
(083 386 8382; jasperco@iafrica.com)<br />
Wat is die hoofdoel van ‘n Skaapbestuursprogram?<br />
• Om nie te vergeet om 'n aktiwiteit uit<br />
te voer nie (bv. toediening van 'n skraagdosis).<br />
• Om die korrekte aktiwiteit op die regte<br />
tyd reg uit te voer om die bes moontlike<br />
diereprestasie te verseker. Dit<br />
sluit die gebruik van ‘n doeltreffende<br />
produk in. Die duurste produk is<br />
altyd die een wat nie gewerk het nie.<br />
• Verskaf 'n onmiddellike rekord van<br />
wat in 'n kudde gedoen is wat kan help<br />
om 'n probleem makliker op te spoor.<br />
• Baie skaapprodusente sukkel met lae<br />
winsmarges weens die gebruik van<br />
verouderde bestuur-, voeding- en<br />
seleksiepraktyke asook die gebruik<br />
van verouderde tegnologie. Wanneer<br />
die nuutste praktyke gelyktydig<br />
en korrek toegepas word, het dit 'n<br />
sinergistiese effek wat tot superieure<br />
diereprestasie en hoë winsgenerering<br />
aanleiding gee.<br />
Hoe word 'n Skaapbestuursprogram<br />
opgestel?<br />
• Kies eers die paardatum.<br />
• Deel die jaar op 'n weeklikse grondslag<br />
in en ken maksimum drie aktiwiteite<br />
per week toe.<br />
• Vul eers die “vaste datums” soos paar-<br />
tye, skandering, lamtye, speentye,<br />
veilings, skoue, vakansie, ensovoorts<br />
in om onnodige botsings te vermy wat<br />
soms daartoe lei dat 'n aktiwiteit nie<br />
uitgevoer word nie.<br />
• Vul dan entings vir klostridiale siektes,<br />
pasteurella, bloutong, slenkdalkoors,<br />
ensoötiese aborsie, ensovoorts in.<br />
• Res van die aktiwiteite soos dosering,<br />
skeer, dip, ensovoorts word op die<br />
mees geskikte tye ingevul.<br />
Waaruit bestaan 'n Skaapbestuursprogram?<br />
• Alle aktiwiteite wat met skape gedoen<br />
gaan word.<br />
'n Basiese Skaapbestuursprogram, wat deur kundiges vir elke spesifieke plaas opgestel is, is<br />
ononderhandelbaar om 'n hoogs winsgewende skaapboerdery te verseker. (Foto: AJ Burger, Sutherland).<br />
'n Resep om maksimum wins te genereer, is om nie op enting, dosering en voer te bespaar nie (Vizard,<br />
2002).<br />
STADIUM DATUM AKSIES /VOERMOLPRODUKTE PRODUKTE<br />
Prikkelvoeding 25 Maart <strong>2012</strong> Skuif ooie na spaarkampe & verskaf vir 'n ses weke periode 'n prikkelvoer<br />
(<strong>Voermol</strong> Winslekkorrels of 'n <strong>Voermol</strong> Maxiwollek) teen 300 tot<br />
400 g/ooi/dag.<br />
Koggelramme in 5 April <strong>2012</strong> Koggel ooie vir 10 dae. *<br />
Teelramme in 15 April <strong>2012</strong> Paar ooie vir 35 dae. *<br />
Teelramme uit 20 <strong>Mei</strong> <strong>2012</strong> Haal ramme uit en ent hulle met lewendige<br />
entstowwe teen heersemde siektes.<br />
• 'n Enting- en doseerprogram moet met<br />
behulp van 'n veearts opgestel word.<br />
• 'n Voedingsprogram, spoorelementen<br />
vitamienaanvullings moet met behulp<br />
van 'n voedingskundige opgestel<br />
word.<br />
Is 'n basiese Skaapbestuursprogram<br />
beskikbaar?<br />
• 'n Elektroniese Skaapbestuursprogram<br />
met 'n byvoedingsprogram is<br />
beskikbaar wat die basiese aktiwiteite<br />
aantoon en wat met behulp van<br />
kundiges vir elke spesifieke plaas pasgemaak*<br />
kan word (sien 'n uittreksel<br />
uit die program hieronder).<br />
Skandering 1 Julie <strong>2012</strong> Skandeer ooie en skot oorslaanooie uit. *<br />
Voorbereiding van 28 Julie <strong>2012</strong> Nodige entings, dosering en voorsien 'n<br />
*<br />
laatdragtige ooie<br />
Maxiwollek teen 300 tot 500 g/ooi/dag.<br />
Lamtyd 8 September <strong>2012</strong> Ooie begin lam; plaas ooie wat gelam het in lamhokke; voorsien<br />
byvoeding aan lammerooie (<strong>Voermol</strong> Maxiwollek of 'n volledige<br />
Lammerooirantsoen) en kruipvoeding aan lammers.<br />
*<br />
* 'n Immuniserings- en doseerprogram word met behulp van die plaaslike veearts en/of die Tegniese verteenwoordiger van ‘n Dieregesondheidsmaatskappy<br />
opgestel.<br />
Wat die natuur kort, sal <strong>Voermol</strong> voorsien<br />
*<br />
*<br />
5
6<br />
Wennerboere Oorkom Natuurlike<br />
Hulpbronbeperkings<br />
Daar was ook 'n praktiese gedeelte in die program waar die wennerboere sekere eienskappe van hul diere uitgewys het. (Foto: Johan Norval).<br />
Johan Greyling en Hennie Snyman,<br />
Universiteit van die Vrystaat en Hendrik<br />
van Pletzen, <strong>Voermol</strong> Voere<br />
’n Baie geslaagde Veeboeredag is op<br />
Paradys, proefplaas van die Universiteit<br />
van die Vrystaat gehou, waar die Bees-<br />
en Skaapboer van die Jaar hul praktiese<br />
bestuurspraktyke aan 230 mede-<br />
veeboere verduidelik het. Een van die<br />
doelwitte van die Nasionale Bees- en<br />
Skaapboer van die Jaar kompetisie is<br />
om bestuurspraktyke van suksesvolle<br />
veeboere prakties aan medeboere<br />
bekend te stel.<br />
Die 2011 Nasionale Bees- en Skaapboer<br />
van die Jaar is terdeë daarvan bewus<br />
dat saam met die natuur geboer moet<br />
word. Beide wenners boer uitsluitlik op<br />
veld en hulle besef dat die beskerming,<br />
bewaring en volhoubare benutting van<br />
die natuurlike landbouhulpbronne die<br />
sukses van hul ondernemings bepaal.<br />
Mnr Gerrit van Zyl, Beesboer van die<br />
Jaar, boer met Bonsmaras op 'n gemengde<br />
(soet/suur) veldtipe in die Dewetsdorp<br />
distrik. Sy veldbestuurstelsel maak<br />
voorsiening dat die helfte van die<br />
Wat die natuur kort, sal <strong>Voermol</strong> voorsien<br />
plaas elke tweede jaar rus vir 'n volle<br />
groeiseisoen. Met hierdie praktyk het hy<br />
die weidingkapasiteit van sy plaas reeds<br />
met 30 % bó die norm van die gebied<br />
verhoog. Veld, veral die wortelstelsel<br />
van die plant, baat geweldig baie by<br />
lang rusperiodes. Dit verseker goeie<br />
saadproduksie, ontkieming en groei<br />
van jong saailinge en koolhidraat-<br />
translokasie na die wortels wat groeikrag<br />
en produksie in die volgende seisoen<br />
verbeter.<br />
Ongewenste indringerplante word<br />
voortdurend bestry en dit is opmerklik<br />
dat slangbos, wat 'n groot probleem op<br />
baie plase is, nie by hom voorkom nie.<br />
'n Kenmerk van sy reproduksieprogram<br />
is 'n relatiewe kort teelseisoen van 63<br />
dae by verse wat volhoubaar op 12 - 14<br />
maande gedek word. In die afgelope<br />
produksiejaar was die speenpersentasie<br />
van hierdie verse 81.4 % (getal kalwers<br />
gespeen as 'n persentasie van getal verse<br />
by die bul) en dié van eerstekalfkoeie<br />
92.9 %. Die speenpersentasie oor die hele<br />
kudde was 94.7 %. 'n Goed uitgewerkte<br />
lekprogram word jaarliks hersien om<br />
by wisselende klimaatsomstandighede<br />
aan te pas en goeie diereproduksie te<br />
verseker. Mnr van Zyl het ook 'n unieke<br />
doeltreffendheidsmaatstaf, nl. die globale<br />
wins-indeks (GWI) ontwikkel wat<br />
gebruik word om potensiaalbereiking<br />
by verskillende hulpbronne te bepaal.<br />
Die bruto marge per GVE was R3888 die<br />
afgelope produksiejaar met 'n wins van<br />
R343 per ha. Sy wye betrokkenheid by<br />
die vleisbeesbedryf d.m.v. uitnodigingslesings<br />
reflekteer sy kundigheid op die<br />
gebied van diereteling.<br />
Mnre. Charl en Sarel Saunderson, Skaapboer<br />
van die Jaar, boer ekstensief met<br />
Dorpers in die Kenhardtdistrik. Hierdie<br />
uiters ariede gebied met sy lae reënval<br />
van 132 mm per jaar, verg in diepte<br />
weiveldbestuurskennis vir volhoubare<br />
skaapboerdery.<br />
Veldverbetering geniet 'n besondere<br />
hoë prioriteit ten einde die weiveld se<br />
weikapasiteit te verbeter. Sy weiveld<br />
verkeer tans in 'n baie goeie toestand<br />
wat verder getuig van die erns met die<br />
bewaring en volhoubare benutting van<br />
die natuurlike hulpbronne. Prosopis-<br />
7
<strong>Voermol</strong> Landelek vir die Optimale<br />
Benutting van Oesreste en Weimielies<br />
Hendrik van Pletzen, <strong>Voermol</strong> Voere<br />
Oesreste van kontantgewasse speel 'n<br />
belangrike rol in die oorwintering van<br />
vee in saaigebiede. Die drakrag van<br />
oesreste is hoog met 'n redelike hoë<br />
energiewaarde, maar die proteïenwaarde<br />
is marginaal tot laag. Die spoorelementinhoud<br />
van oesreste is laag, veral<br />
sink, koper, mangaan en selenium op<br />
swaarder gronde. Hamels wat lank op<br />
mieliereste of weimielies wei, ontwikkel<br />
blaasstene. Suurpens is 'n groot<br />
probleem wat aanleiding gee tot vrektes<br />
en swakker groei. Hoe meer graan op<br />
die grond soos, bv. koppe wat nie opgetel<br />
is nie, hoe groter die probleem.<br />
Voordele en Gebruike van Landelek<br />
• <strong>Voermol</strong> Landelek (V15414) is ontwikkel<br />
om tekorte aan te vul en voedingsprobleme<br />
te beperk op reste van<br />
mielies, graansorghum, sonneblomme,<br />
kleingrane en weimielies.<br />
• Landelek is 'n klaargemengde proteïen,<br />
mineraal- en spoormineraalaanvulling<br />
vir skape, beeste en bokke en<br />
kan net so gebruik word.<br />
• Dit bevat verskillende buffers om<br />
suurpens te voorkom en bevat ook 'n<br />
anioonsout om blaassteenvorming by<br />
hamels te voorkom.<br />
• Landelek het 'n medium-inhoud verbyvloeiproteïen<br />
en bevat voldoende<br />
hoeveelhede van al sewe noodsaaklike<br />
spoorelemente, is melasse gebaseer<br />
wat 'n goeie inname verseker en sal nie<br />
wegwaai nie.<br />
6<br />
bome is vanaf die vroeë 1980’s uitgeroei<br />
en vandag is daar geen Prosopisbome<br />
op die plaas nie. Ondergrondse water<br />
en veldtoestand het aansienlik verbeter<br />
sedert die indringers bestry is. Kaal<br />
kolle in die veld word geploeg om 'n<br />
goeie saadbed te verseker sodat “elke<br />
druppel reën op sy plaas bly en nie<br />
wegloop nie”. 'n Intensiewe turksvy<br />
vestigingsprogram dra daartoe by om die<br />
lae potensiaal natuurlike veld aan te vul.<br />
As Dorperteler met definitiewe seleksie-<br />
doelwitte, word 'n hoë premie geplaas<br />
op vrugbaarheid, aanpasbaarheid en<br />
moedereienskappe. Die gebruikmaking<br />
van prestasietoetsing versnel die<br />
bereiking van die doelwitte. Unieke<br />
Om die beste voordeel uit wolproduksie te kry, moet lammers twee weke voor bemarking geskeer word.<br />
• Navorsing toon dat goeie gehalte droë<br />
speenkalwers met 'n aanvulling van 1 kg<br />
Landelek per dag, tot 1.2 kg per dag<br />
gegroei het oor 'n weityd van 60 dae<br />
op mieliereste.<br />
• In praktyk groei goeie gehalte speenlammers<br />
tot 240 g/dag op weimielies<br />
met Landelek.<br />
• In gekontroleerde proewe met goeie<br />
gehalte lammerooie op weimielies met<br />
Landelek, het ooie tot 232 g/dag en<br />
lammers tot 265 g/dag gegroei.<br />
Voerinstruksies<br />
• Landelek word aanbeveel vir diere<br />
met 'n hoë voedingsbehoefte soos bv.<br />
reproduksiebestuursaspekte sluit o.a.<br />
in 'n teelseisoen van 35 dae, die gebruik<br />
van KI, vier lamseisoene in drie jaar en<br />
die gebruik van lamkruiphokke. Jong<br />
ooie word op 11 maande gepaar wanneer<br />
hulle 56 kg weeg (80 % van volwasse<br />
ooimassa). 'n Speenpersentasie van 142.7 %<br />
is die afgelope lamseisoen aangeteken<br />
en dit getuig van doeltreffende<br />
reproduksiebestuur. Rente verdien op<br />
kapitaal belê in grond en vee het 11.2 %<br />
beloop in die afgelope finansiële jaar<br />
en dit sluit kapitaalgroei in grond en<br />
ooie uit. Mnr Charl Saunderson is ook<br />
aktief betrokke by verskillende aksies<br />
van georganiseerde landbou en bied<br />
kursusse vir opkomende boere aan.<br />
eerstekalfkoeie, lammerooie, speenlammers<br />
en speenkalwers.<br />
• Die aanbevole inname van Landelek is<br />
800 – 1200 g/bees/dag en 150 - 200 g/<br />
skaap/dag.<br />
• Landelek kan ook in gelyke dele met<br />
mieliemeel gemeng word om beter lekinname<br />
en beter diereprestasie te verkry.<br />
Voer die mengsel teen 2 kg/bees/<br />
dag en 400 g/skaap/dag.<br />
• Gelykmatige aanpassing op mielies<br />
is belangrik. Volg die voorskrifte om<br />
verliese te beperk.<br />
Indien meer ingligting verlang word,<br />
raadpleeg u naaste <strong>Voermol</strong>agent of sien<br />
www.voermol.co.za.<br />
Die beoordelaars van die kompetisie<br />
was professore Johan Greyling en<br />
Hennie Snyman van die Universiteit van<br />
die Vrystaat (UV) se departement Vee-,<br />
Wild- en Weidingkunde en mnr Hendrik<br />
van Pletzen van <strong>Voermol</strong>. <strong>Voermol</strong><br />
is die hoofborg en koördineerder<br />
van die kompetisie. Ander borge en<br />
medewerkers sluit in Landbouweekblad,<br />
Agri SA, BKB, Eerste Nasionale Bank, die<br />
Nasionale Wolkwekersvereniging van<br />
SA (NWKV), die Rooivleisprodusente<br />
Organisasie (RPO), die Transvaalse<br />
Landbou Unie SA (TLU SA), die UV en<br />
die Veegesondheid- en Produksiegroep<br />
van die SA Veterinêre Vereniging.<br />
Wat die natuur kort, sal <strong>Voermol</strong> voorsien<br />
7
8<br />
Mark Barlow, <strong>Voermol</strong> Voere<br />
<strong>Voermol</strong> Voere rig graag 'n hartlike<br />
uitnodiging aan boere en hul gesinne<br />
om die Nampo-oesdag van 15 tot 18<br />
<strong>Mei</strong> <strong>2012</strong> naby Bothaville by te woon.<br />
Die fees beloof om weer 'n onvergeetlike<br />
ervaring te wees met 'n reeks uitstallings<br />
wat die hele gesin sal besig hou.<br />
Talle besoekers word verwag. Gedurende<br />
die 2011 Nampo-oesdag feestelikhede het<br />
meer as 73 000 besoekers die terrein oor<br />
die vier dae besoek. Die verkiesingsdag<br />
wat die Woensdag tot 'n openbare<br />
vakansiedag verklaar is, het 'n toeloop<br />
van bykans 34 000 besoekers tot gevolg<br />
gehad.<br />
Boere word genooi om <strong>Voermol</strong> Voere<br />
se stalletjie te besoek net wes van die<br />
Beeskompleks. Daar sal u geleentheid<br />
hê om u voerbehoeftes met die <strong>Voermol</strong>verkoopspan<br />
en ons tegniese kundiges,<br />
dr. Jasper Coetzee, Ulrich Müller en<br />
Hendrik van Pletzen, te bespreek.<br />
'n Aantal <strong>Voermol</strong>produkte sal ook<br />
tydens die Nampo-oesdag op promosie<br />
Wat die natuur kort, sal <strong>Voermol</strong> voorsien<br />
<strong>Voermol</strong> by NAMPO<br />
wees en sluit in die populêre vetmaakkonsentrate,<br />
<strong>Voermol</strong> SB 100 (V4498),<br />
en <strong>Voermol</strong> SS 200 (V8592) vir die vetmesting<br />
van beeste en lammers, asook<br />
<strong>Voermol</strong> se gewilde winterlek, <strong>Voermol</strong><br />
Landelek (V15414). Ons wil u graag<br />
aanmoedig om die meeste van u Nampo<br />
besoek te maak deur u bestelling by die<br />
<strong>Voermol</strong>stalletjie te plaas.<br />
Boere wat hul bestellings vir hierdie<br />
produkte by <strong>Voermol</strong> se Nampo-stalletjie<br />
plaas, sal nie alleen die beste pryse<br />
betaal nie, maar sal ook kwalifiseer vir 'n<br />
spesiale <strong>Voermol</strong>geskenk so na aan die<br />
veeboer se hart. 'n Minimum bestelling<br />
sal geld en alle bestellings wat by die<br />
<strong>Voermol</strong>stalletjie geplaas word, sal<br />
daagliks in aanmerking kom vir pryse<br />
tydens 'n gelukkige trekking.<br />
In 2011 is twee Leatherman Wave multitoebehore<br />
in die daaglikse gelukkige<br />
trekking weggegee. Ons wenners was Jan<br />
van Zyl van Vryburg; Rowland Munger<br />
van Francistown, Botswana; Jannie<br />
de Wet van Fochville; Dallas Phillips<br />
van die Evans-groep, Viljoenskroon;<br />
Jalome Joubert van Bothaville; Boeboe<br />
Louw van Wesselsbron; Albert Otto<br />
van Bultfontein en Rheeder Plase van<br />
Wesselsbron. Dankie vir u voortgesette<br />
ondersteuning; ons vertrou dat u groot<br />
waarde uit die pryse kon put.<br />
Die <strong>Voermol</strong> Voere-stalletjie by Nampo<br />
was nog altyd 'n spesiale trekpleister en<br />
vanjaar is geen uitsondering nie. Gesinne<br />
is welkom om by ons aan te kom vir<br />
'n koeldrank of 'n lekker koppie tee of<br />
koffie, terwyl die lewendige uitstalling<br />
van beeste en skape onder aangename<br />
omstandighede besigtig kan word.<br />
Ons maak dan ook graag van hierdie<br />
geleentheid gebruik om ons opregte<br />
dank oor te dra aan Redgate Bonsmaras,<br />
die EAC Groep, Naas Malherbe en Willie<br />
Oosthuisen vir die goedgunstige leen<br />
van hulle diere tydens die 2011 Nampooesdag.<br />
<strong>Voermol</strong> Voere sien daarna uit om<br />
boere by die <strong>Voermol</strong>stalletjie tydens<br />
die <strong>2012</strong> Nampo-oesdag te verwelkom.<br />
Maak seker dat u besoek vanjaar 'n<br />
onvergeetlike een is.<br />
Terwyl <strong>Voermol</strong> alles in sy vermoë gedoen het om die juistheid te verseker van inligting in hierdie<br />
inligtingstuk vervat, is ons nie aanspreeklik vir enige foute wat moontlik onopsetlik ingesluit is nie.