Opskrif; Chemiese beheer van bosluise en die ... - Landbou.com

osluisdoders (Stone, 1972). Die moontlikheid dat bosluisdoders
weerstandigheid biochemies kan meebring, word buite rekening gelaat
(Stone, 1972) aangesien dit sal afhang van die vermoë van elke individu
om aan te pas deur gepaste veranderings in sy biochemiese paaie te
maak. Die gevolglike verhoogde toleransie sal nie oorerflik wees nie en nie
volgehou word wanneer die oorsaak onttrek word nie. Stone (1962a,b) en
Nolan et al., (1977) het aangedui dat bosluisweerstandigheid voortduur in
die afwesigheid van chemiese druk en Merrel & Underhill (1956) het
aangedui dat geen weerstandigheid teen DDT in ‘n Drosophila
melanogaster (vrugtevlieg) kolonie, wat in ‘n homosigotiese staat ingeteel
is, ontwikkel het nie. Dit ondersteun die teorie dat individue met
weerstandige gene vooraf bestaan in ‘n bevolking en dat weerstandigheid
deur blootstelling aan insekdoders geselekteer word.
Ontwikkeling van bosluisweerstandigheid binne bevolkings
Die ontwikkeling van weerstandigheid teen bosluisdoders wat vir
bosluisbeheer gebruik word, kom in drie fases voor (Sutherst & Comins,
1979).
• Eerstens moet die aanvanklike vestiging of vooraf bestaan van
individue wat ‘n mate van weerstandigheid besit (allelomorfe) in ‘n
bevolking voorkom. Dit vind plaas deur ‘n proses van onwillekeurige
mutasie wat proporsioneel ooreenkom met die grootte van die
bevolking.
• Wanneer hierdie individue of heterosigote (halfweerstandige individue)
bevestig is, kom die tweede fase van verspreiding van weerstandige
heterosigote deur seleksie voor d.m.v. die verstrooiing van genetiese
weerstandige individue onder ontvanklike sub-populasies (Keiding,
1974) en weerstandigheid is normaalweg nie merkbaar gedurende
hierdie fase nie.
• Die finale fase, die vestiging en seleksie deur bosluisdoders van
homosigotiese individue (volledig weerstandige individue) in die
bevolking is gewoonlik, afhangend van die graad van dominansie van
die weerstandige allelomorfe, baie vinnig (Sutherst & Comins, 1979).
Streng dipprogramme, wat ‘n lae getal oorblywende individue agterlaat,
verminder paringskompetisie wat verdere digtheidsafhanklike
oorlewing van parasiete se nageslag op die gasheer meebring en die
weerstandige komponent van die bevolking bevorder (Sutherst et al,
1973).
Ontwikkelingstempo van bosluisweerstandigheid
Die koers waarteen weerstandigheid teen bosluisdoders ontwikkel, hang
grootliks af van die graad van dominansie van die individue wat ‘n mate
van weerstandigheid besit (allelomorfe), die sterkte van die bosluisdoder
wat gebruik word en hoe dikwels gedip word (Stone, 1972). Sutherst &
Stone (1962a,b) wat in Australië met R. (B.) microplus gewerk het, het
aangedui dat weerstandigheid vir DDT onvolledig resessief was, terwyl
BHC-dieldrin weerstandigheid totaal dominant bevind is.
Organofosfaatweerstandigheid is in geheel afhanklik van onvolledige
dominansie van die weerstandigheids gene (Stone, 1968; Wilson et al.,
1971; Stone et al., 1973) Die graad van weerstandigheid word gereflekteer