LEWENSWETENSKAPPE VRAESTEL 1 GRAAD 12 JUNIE 2010 TYD : 2½ UUR ...

Lewenswetenskappe Junie 2010 Eksamen V1 15
Set by Mrs Fledermaus (Scottsville High) and Mr Harrison (WC Sport School)
4.2 Bestudeer onderstaande tabel wat die groei van die menslike fetus aantoon, en beantwoord
die vrae wat volg:
Maand na bevrugting 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Lengte van fetus (cm) 0,5 4 7,5 15 25 30 35 40 51
4.2.1 Teken ‘n lyngrafiek om die groei van die fetus na elke maand van bevrugting
aan te toon. (11)
4.2.2 Tussen watter 2 maande het groei verdubbel? (1)
4.2.3 Maak EEN gevolgtrekking uit die resultate wat in die grafiek getoon is. (1)
4.3 Die uittreksel hieronder is gebaseer op ‘n aantal kwessies rakende tegnologie in
reproduksie.
Ultraklank
“As hierdie praktyk tipies is vir die grootste deel van die afgelope twee
dekades sedert toegang tot ultraklank algemeen geraak het, is ‘n syfer van 10
miljoen verlore manlike geboortes nie onredelik nie. Vroue wat reeds een of
twee dogtertjies het, is klaarblylik die kwesbaarste”
Amniosintese kan tussen die 14de en 16de week van swangerskap, bepaal of
die ontwikkelende fetus enige abnormaliteite van die chromosome het. Die
dokter steek ‘n naald in die uterus en onttrek amniotiese vloeistof. Toetse
word op die fetusselle gedoen om vas te stel of daar enige probleme met die
fetus is.
Stamselle in die menslike liggaam kan feitlik tot enige tipe gespesialiseerde
sel differensieer. Nuwe stamselle kan gespesialiseerde somatiese selle, soos
selle van die vel, spiere, senuwees, ensovoorts vorm. Stamselle word veral
verkry van geaborteerde fetusse of uit die naelstring van die pasgebore baba.
Hierdie stamselle kan bewaar word vir latere gebruik, bv. die behandeling van
siektes.
Skryf ‘n mini-opstel wat TWEE redes verduidelik waarom mense moontlik die gebruik van
die DRIE prosedures, soos hierbo beskryf, sal ondersteun, asook TWEE redes waarom
mense teen die gebruik van die prosedures gekant sal wees.
Inhoud (12)
Sintese (3)
LET WEL: GEEN punte sal toegeken word vir antwoorde in die vorm van vloeidiagramme of
diagramme nie.
(15)
TOTAAL: AFDELING C: [40]
GROOTTOTAAL: 150
(13)