ECN Beleidsstudies Benutting restwarmte 1. Inleiding 2 ...

Een zeer grove indicatie van de jaarlijkse kosten voor additionele warmtelevering van 15 PJ zijn 60
miljoen tot € 130 miljoen per jaar. 8
Effect op maatschappelijke kosten
De maatregel geeft een prijs aan restwarmtelozing. Er bestaan al belastingen op het verbruik van
energie en de verplichting tot aanschaf van CO2-emissierechten. De restwarmtelozing op zich is
een externaliteit die weinig schadelijk is. De maatregel stimuleert emissiereductie en energiebesparing,
maar leidt mogelijk ook tot suboptimale beslissingen (door de sterke gerichtheid op restwarmtebenutting
die economisch mogelijk niet optimaal is). Restwarmteprojecten vragen echter hoge
extra investeringen in infrastructuur en operationele kosten. Het nationale energieverbruik daalt.
Lastenverzwaring voor energie-intensieve bedrijven kan tot vermindering van de economische activiteit
leiden.
Lastendruk/koopkrachteffect
Een aanzienlijke heffing op alle warmtelozing leidt tot een sterke verhoging van de lastendruk voor
bedrijven. Warmteafnemers krijgen een betere onderhandelingspositie omdat de druk op de restwarmteproducenten
wordt gelegd. 9 Bestaande bedrijven die niet in staat zijn hun warmte af te zetten
kunnen met hoge kosten worden geconfronteerd.
Uitvoerbaarheid
Een heffing op restwarmtelozing lijkt uitvoerbaar, maar zal zeer veel weerstand oproepen. Dit zal
de samenwerking in convenanten sterk onder druk zetten. Bij het vaststellen van normen heeft de
overheid een kennisachterstand.
Handhaafbaarheid
De heffing lijkt wel handhaafbaar. Een verbod op restwarmtelozing is moeilijk te handhaven, omdat
dit sterk ingrijpt in de bedrijfsprocessen. Een normering van restwarmtelozing is handhaafbaar
via de milieuvergunning.
Economische effecten
Een hoge lastenverzwaring voor de energie-intensieve industrie en elektriciteitssector binnen Nederland
kan leiden tot vermindering van de internationale concurrentiepositie. Ook zullen er effecten
zijn op de elektriciteitsmarkt.
Effect op voorzieningszekerheid
Door vermindering van het gebruik van fossiele brandstoffen heeft extra restwarmtebenutting een
positief effect op de voorzieningszekerheid.
Effect op luchtkwaliteit en geluidshinder
Door vermindering van het energieverbruik is er een beperkt positief effect op de luchtkwaliteit.
Gevoeligheid van de uitkomsten
De rentabiliteit van de investeringen hangt sterk af van de energieprijzen en de CO2 prijs.
Is de maatregel robuust en toekomstbestendig?
De maatregel kan op de lange termijn aandacht voor en activiteiten in restwarmtebenutting bevorderen,
maar er zijn wel kanttekeningen te plaatsen en barrières die niet worden aangepakt.
8
Gebaseerd op kosten van ongeveer 100 €/ton.
9
De Warmtewet is gericht op het beschermen van de afnemers van warmte en stelt al een maximum aan de kosten voor geleverde
warmte.
8