Gemeente Vianen

cultuurhistorische inventarisatie Vianen
De kaart van Blaeu laat dezelfde gevarieerde bebouwing zien als
thans nog het geval is. Deze bestaat uit panden van twee bouwla gen
en een kap met afwisselend de nok loodrecht of even wijdig aan de
straat. Aan de noordzijde vormde de stadsmuur ook de be grenzing
van de bebouwing aan de achterzijde. Aan de zuid zijde is sprake van
een groter bouwblok tussen de Voor- en de Achter straat, dat doorloopt
tot aan de Lombardstraat. Veel van de huizen dateren in de
kern uit de 17de eeuw. Kortendijk 5 heeft nog een trapgevel, terwijl
de ouderdom van Kortendijk 8 zich verraadt door de kapvorm en de
gevelankers.
Kortendijk 5
Het 17de-eeuwse huis met trapgevel wordt als voorbeeld van een diep
huis verderop uitgebreid behandeld (zie pag. 72).
Kortendijk 9 (afb . 29)
Tweebeukig dwars pand van een bouwlaag met gelijkwaardig achterhuis.
Beide bouwlichamen liggen onder een zadeldak met blauwe pannen.
De voorgevel wordt met een geprofi leerde houten kroonlijst afgesloten. De
gevel is symmetrisch van indeling met een deur met pilasteromlijsting en
hoofdgestel in het midden. Vensters met geprofi leerde omlijstingen en
terracotta versieringen in neo Lodewijk XIV stijl. De beide linkervensters
zitten hoger in verband met een on derliggende kelder. De kelderopening
naar de straat wordt door een fraai bewerkt ijzeren rooster afgesloten. De
stoep voor het huis wordt door een eenvoudig spijlen hek afgegrensd. In
1971 is het gebouw ge restaureerd, waarbij een dakkapel door twee nieuwe
vervangen werd en de kap vernieuwd is.
Kortendijk 8
Het tweebeukige diepe pand uit de 17de eeuw komt verderop breder
ter sprake (zie blz. 73).
Langendijk (afb . 30)
De Langendijk is een dwarsstraat aan de noordoostzijde van de
binnenstad, welke loopt van de Voorstraat tot de Brugdijk. Oorspronkelijk
was er sprake van een landweg op een oeverwal langs de
Lek. Deze veranderde later in een dijk.
Aan de noordzijde wordt de begrenzing van de tuinen aan de
ach terzijde gevormd door de restanten van de stadsmuur. Daarbij
is nog een aantal waltorens herkenbaar. Twee daarvan fungeren als
onderbouw voor een tuinkoepel. Volgens Blaeu liep het water van de
stadsgracht toen nog tot aan de voet van de muur. Th ans is er sprake
van een vrij brede strook groen langs de gehele stads muur.
Volgens de kaart van Blaeu kende de straat in het midden van de
17de eeuw aan weerszijden nog een aantal onbebouwde terrei nen.
Ook op de kadastrale minuut is nog een drietal tuinen afge beeld. De
bebouwing bestaat in hoofdzaak uit woonhuizen van twee bouwlagen
met de nok evenwijdig aan de straat.
De gevels van de huizen hebben een divers materiaalgebruik. De
oudste panden zijn opgetrokken in baksteen en hebben ac centen
uitgevoerd in natuursteen. In de 19de eeuw zijn veel oude re gevels
gepleisterd. In deze periode nieuw gebouwde panden hebben gevels
Afb . 29 Kortendijk 9
31