Gemeente Vianen

cultuurhistorische inventarisatie Vianen
minuut stond hier onder meer de Franse School. Aan de noordzijde
van het Valkenplein (Badhuisstraat) stond rond 1830 geen bebouwing.
In het verdere rijtje huizen aan de noord zijde van de Valkenstraat
bevindt zich een oorspronkelijke stads boerderij [Valkenstraat
20]. De bebouwing aan de zuidzijde kent wel een aaneengesloten
karakter, waarbij historische bebou wing en nieuwbouw elkaar afwisselen.
Valkenstraat 11 (afb . 48)
Vroeg 17de-eeuws tweebeukig dwars huis van oorspronkelijk één
bouwlaag met kapverdieping, onder parallelle zadeldaken. Het pand heeft
oorspronkelijk deel uitgemaakt van een serie, zo is aan het licht gekomen
tijdens een bouwhistorisch onderzoek. Het huis is opgetrok ken uit rode
baksteen (25 x 12-12,5 x 5-5,5 cm, 10 lagen = 63 cm). De houtconstructie is
in eiken (moer- en kinder bintlagen, sleutelstukken, spantbenen en muurplaten)
en in grenen (vloeren en overige kapon derdelen).
De voorgevel is asymmetrisch van indeling en eindigt tegen een eenvoudige
gootlijst op klossen. De voordeur zit links van het midden. In
de gevel twee lelieankers, alsmede een ‘6’ en een ‘8’. In het inwen dige
heeft het voorhuis twee evenwijdig met de voorgevel lopende moerbalken
met sleutelstukken aan de uiteinden, halver wege door een binnenmuur
ondersteund. Het achterhuis bestaat uit verschillende ni veaus en heeft
een andere oriëntatie van de balklaag: het linkerge deelte heeft een tussenverdieping
met kinderbintlagen, waarvan de uiteinden op eenvoudige
sleutel stukken rusten; het rechtergedeelte heeft een samengestelde balklaag
loodrecht op de voorgevel met een zelfde sleutelstuk als voor. De kap
van het achterste gedeelte wordt gedragen door twee spanten met eiken
krommers, met gehakte mer ken, waarop rondhouten driehoekspanten.
De indeling van het huis in de 17de eeuw was als volgt: links voor een
ingangshal met voordeur en een spiltrap tegen de schei dings muur met
het achterhuis. Deze ruimte heeft hoogst waarschijnlijk dienst ge daan als
winkel- of bedrijfs ruimte. Rechts voor was een zijkamer met stookplaats.
Het achter huis is van een gang voorzien, met links daar van een kelder- of
voorraadkamer, waarboven een opkamer met stookplaats en rechts een
grote kamer met stookplaats, die mogelijk als keuken heeft gediend. De
ruimte voor de ‘opkamer’ is verkregen door het verhogen van de zoldervloer:
verdiepen van de kelderruimte had eerder voor de hand gelegen.
Het huis is in de 18de eeuw ver hoogd, waarbij de kapconstructie gehandhaafd
bleef. De schouwen werden vernieuwd, doorgangen werden gewijzigd
en het trapgat werd met een portaal omtimmerd. Aan het eind van de
19de eeuw heeft wederom een verbouwing plaats gevonden, waarbij vooren
achter ge vels werden gewijzigd, nieuwe schouwen geplaatst werden en
vloeren en doorgangen werden veranderd. Na 1925 kreeg het gebouw een
pakhuisfunctie en is het daardoor in verval geraakt. Tijdens de restau ratie
(1980-1983) is een haardsteentje gevonden met het jaartal ‘1628’. Mede
gezien de jaartalankers met een ‘6’ en een ‘8’ lijkt een datering in die tijd
heel goed te verdedigen.
Valkenstraat 20-22
Dit in oorsprong bij elkaar horend midden 16de-eeuws complex met
houtskelet, komt in het volgende hoofdstuk bij de behandeling van het
samengestelde huis aan de orde (zie blz. 79).
Afb . 48 Valkenstraat 11
39