Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 1<br />
“<strong>Contactbrief</strong>”<br />
Diaconaal contactblad van het bisdom Brugge<br />
Gemeenschap<br />
emeenschap vormen is een diepchristelijk gegeven.<br />
Jezus bracht mensen samen. Hij ging niet alleen rond,<br />
maar riep leerlingen. Hij riep ze twee aan twee en<br />
zond hen daarna twee aan twee om het rijk van God<br />
aan mensen te laten weten. Op het laatste avondmaal<br />
riep Hij zijn leerlingen op om Hem te gedenken in het breken van het<br />
brood en het delen van de wijn. Gaandeweg zijn christenen<br />
gemeenschap meer en meer gaan beleven. Als diaken zijn wij voor<br />
een gemeenschap geroepen, gewijd en gezonden. We mogen de<br />
dienstbaarheid van God elke dag in vele kleine tekenen beleven en<br />
uitdragen.<br />
Straks worden enkele nieuwe collega’s gewijd. Op 6 juni wordt Stijn<br />
Hantson als negenennegentigste diaken en op 7 juni wordt Jean‐Yves<br />
Verhaeghe als honderdste diaken gewijd. Als één gemeenschap<br />
kunnen wij rond hen staan om mee te bidden om voor hun<br />
engagement en om roepingen in onze kerk. Op pinkstermaandag 1<br />
juni komt de diakengemeenschap samen in Roeselare in het<br />
parochiaal centrum “De Kiem”. De uitnodigingen heeft iedereen<br />
ondertussen digitaal of per post ontvangen. Je komt toch ook?<br />
Ook dit <strong>nummer</strong> van de contactbrief is weerom een teken van een<br />
verbonden gemeenschap van de diakens van ons bisdom. Veel<br />
leesgenot.
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 2<br />
Diaconaal diagonaal<br />
Gemeenschap ....................................................................................... 1<br />
Diaconaal diagonaal ............................................................................. 2<br />
<strong>Diaken</strong> in het onderwijs ........................................................................ 3<br />
Efrem vzw één jaar na de prijs “Armoede uitsluiten”. ......................... 9<br />
Waar situeert zich de grootste toename in hulpvragen? ........... 11<br />
Oproep tot medewerking ........................................................... 12<br />
Er zit meer in een liedje 5 ................................................................... 14<br />
1 Intredelied: eigenschappen ..................................................... 16<br />
2 De structuur of de literaire vorm ............................................ 17<br />
Geboorte ............................................................................................ 25<br />
Huwelijk .............................................................................................. 27<br />
Geroepen en gezonden door onze bisschop ...................................... 28<br />
Het woord “diaken” in Nederlandstalige Bijbels. ............................... 29<br />
Diaconale reis ..................................................................................... 36<br />
<strong>Diaken</strong>s wereldwijd ............................................................................ 37<br />
Adreswijziging ..................................................................................... 38<br />
Wijdingen in 2009 ............................................................................... 39<br />
Diaconale databank ............................................................................ 40
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 3<br />
Marc Vangheluwe, gehuwd met Nicole Truant werd gewijd op 3 december<br />
1995. Hij is door de bisschop benoemd als medeverantwoordelijke voor de<br />
pastoraal in de federatie Ieper Sint‐Elooi. Hij is parochiaal contactpersoon voor<br />
de parochie Sint‐Vedastus in Vlamertinge. Beroepshalve werkt Marc in het<br />
BUSO, buitengewoon secundair onderwijs, van het GO!,<br />
gemeenschapsonderwijs. Zo is Marc een stille bruggenbouwer. Op de jaarlijkse<br />
ontmoeting van gewijde bedienaren en religieuzen werkzaam in het onderwijs<br />
sprak hij onderstaand getuigenis uit.<br />
<strong>Diaken</strong> in het onderwijs<br />
Marc Vangheluwe<br />
oen ik in 1989 begon aan de opleiding van het<br />
permanent diaconaat, had ik echt niet het minste<br />
vermoeden van hoe mijn leven zou veranderen in het<br />
kader van mijn schoolse loopbaan.<br />
Ik was toen en ben nog steeds leraar<br />
algemene sociale vorming aan de<br />
school “ Ter bruyninge”, een school<br />
van het gemeenschapsonderwijs<br />
voor buitengewoon onderwijs in<br />
Marke. Ik was pas een tweetal jaar<br />
in het BUSO, toen ik de opleiding<br />
startte. Als regent Nederlands‐Engels‐geschiedenis had men mij<br />
gevraagd om een beetje taal te geven aan wat zwakke leerlingen.<br />
Maar groot was mijn verbazing toen ik in opleidingsvorm 1<br />
terechtkwam in een klasje met 5 leerlingen tussen 15 en 25 jaar, die<br />
meervoudig gehandicapt waren, en waarvan de voornaamste<br />
diagnose luidde : autisme.<br />
In die eerste jaren werd ik dagelijks geconfronteerd met veel<br />
tegenstrijdige gevoelens en vragen. Enerzijds was het vaak plezierig
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 4<br />
om met deze kinderen te werken, en anderzijds was de mogelijkheid<br />
tot menselijk contact zo klein omwille van hun handicap. Enerzijds<br />
was ik gewend om theorie en oefeningen, dus de cognitieve leerstof,<br />
door te geven, en nu werd mijn taak eerder opvoedend, werd ik<br />
vooral op affectie aangesproken en werd ik ook sterk geconfronteerd<br />
met de zinsvraag die leefde bij sommige ouders.<br />
Gelukkig was ik in de periode bij een gebedsgroep van de<br />
Charismatische Vernieuwing, en was ik ook sterk betrokken op de<br />
Kerk en het geloof. Ik las veel in de periode en kon mijn werk met die<br />
kinderen plaatsen in een brede context van christelijke naastenliefde.<br />
Zoals Levinas het zo passend verwoord heeft, was hun zijn een levend<br />
appel om liefde in de wereld te brengen. Ik kon voor mezelf vrij vlug<br />
tot aanvaarding komen om de taak die me werd toegewezen met<br />
gedrevenheid en vreugde te beleven.<br />
Tijdens de opleiding werden wij vaak erop gewezen dat onze roeping<br />
er vooral in lag om het diaconaat te beleven, in de eerste plaats in<br />
ons gezin en onze werkkring, en pas dan in de geloofsgemeenschap.<br />
In het begin kun je dat moeilijk plaatsen, omdat je gedreven als<br />
echtpaar de opleiding volgt, en het diaken zijn vooral ziet in functie<br />
van een mogelijke inschakeling in het kerkwerk. Diaconie thuis en bij<br />
de mensen is toch een evidentie, waarvoor je niet onmiddellijk een<br />
opleiding nodig hebt, enkel een groot hart dat door Jezus<br />
geïnspireerd wordt. Maar naderhand blijkt dat toch belangrijk<br />
geweest te zijn, want eenmaal gewijd en benoemd gaat er zoveel<br />
energie naar dat deelaspect van je diaken zijn, dat, vooral het belang<br />
van het gezin, en de relatie, daaronder af en toe onder druk komen<br />
te staan.<br />
Wat mijn beroep betreft, ik naderde de wijdingsdatum en eigenlijk<br />
wist ik niet goed hoe ik dat op school kon of moest bekendmaken. Er<br />
werd bij ons op school praktisch nooit over godsdienst of religieuze<br />
bewogenheid gesproken en slechts enkele collega’s waren op de<br />
hoogte van de weg die ik aan het bewandelen was. Dat was uiteraard
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 5<br />
de lerares Rooms‐katholieke godsdienst, een tweetal collega’s<br />
paramedici, waarvan er één een zeer gelovig evangelisch mens is, en<br />
vreemd genoeg de leraar niet‐confessionele zedenleer. Met deze<br />
laatste had ik regelmatig zinnige en diepe gesprekken en hij kon dit<br />
plaatsen, want zelf kwam hij uit een gelovig katholiek verleden. Maar<br />
om een of andere reden had hij geloof en kerk de rug toegekeerd en<br />
was fervent humanist geworden. Hij was echter niet antiklerikaal,<br />
zoals sommigen wel zijn.<br />
Dus in die periode gebeurde het dat er een betrekking zedenleer vrij<br />
kwam en men niet onmiddellijk een leerkracht vond, en toen vroeg<br />
de directeur me of ik die taak niet op me wou nemen. Ja, toen was ik<br />
wel verplicht om open kaart te spelen en het duurde niet lang of<br />
nogal wat collega’s wisten dat ik in de kerk “ iets” ging doen. Vanaf<br />
dat moment werd er openlijk over gesproken en tot mijn verbazing<br />
was dat eerder positief dan negatief. Maar meteen bracht dat ook<br />
met zich mee, dat ik precies meer collega’s zomaar eens “toevallig”<br />
ontmoette, en dat die mensen dan met een of ander probleem, of<br />
vraag i.v.m. kerk of geloof op de proppen kwamen.<br />
Op een winterse dag, het was het feest van Franciscus Xaverius,<br />
missionaris, werd ik gewijd. En naast de godsdienstleerkrachten<br />
waren er toch een tiental andere collega’s naar Reningelst<br />
afgezakt om er de plechtigheid bij te wonen. Kort na de<br />
wijding heb ik een jaar “verlof zonder wedde” genomen<br />
om me in te zetten als animator voor wereldmissiehulp,<br />
maar dat beviel me niet zo, en ik verlangde terug naar<br />
school.<br />
En zo ben ik nu al weer elf jaar terug in mijn vertrouwde BUSO.<br />
Intussen heb ik veel meer dan enkel maar autistische kinderen gehad<br />
in mijn klasje, en ik ervaar dat ik inderdaad, zonder uitgesproken<br />
“diaken” te zijn, toch de diaconale figuur van de school ben<br />
geworden, en dit op vele vlakken.
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 6<br />
Ten eerste op het vlak van de leerlingen.<br />
Met mijn 54 jaar – in het onderwijs al een<br />
oudgediende‐ b en ik zowat een<br />
vaderfiguur<br />
in onze afdeling OV1 geworden. Ik ka n van<br />
die kinderen heel veel verdragen – en wees<br />
gerust, dat is niet altijd gemakkelijk, zowel<br />
psychisch als fysisch. Maar als je kunt<br />
relativeren, als je de oorsprong van de conflicten kunt ontdekken, als<br />
je de leerling als een evenwaardige mens kunt benaderen en als je af<br />
en toe ook het kind kunt laten aanvoelen dat het er mag zijn – in al<br />
zijn gebrokenheid en onmacht‐ , en dat jij er wilt zijn voor die<br />
leerling‐ los ook van je opdracht als leraar, dan ervaar je toch in de<br />
eerste plaats voor jezelf dat het leven zinvol is, en dit alles toch<br />
gebeurt in het licht van Christus. Het moet allemaal niet, maar als je<br />
zelf door zo te leven en te werken gestalte kunt en mag geven aan de<br />
Liefde, dan maakt dat je ergens diep gelukkig. En meer en meer,<br />
ervaar ik dat die kinderen voor mij het gelaat van de gekruisigde zijn.<br />
Sommige kinderen komen uit zo’n schrijnende en erbarmelijke<br />
situaties, sommigen zijn echt verstoten door hun ouders en zien ze<br />
ook nooit meer, sommige kinderen komen<br />
uit sociale milieus waar nooit een<br />
vriendelijk woord gezegd wordt, waar<br />
incest en porno en drank nooit ver weg zijn,<br />
waar de “struggle for life” in volle hevigheid<br />
gevoerd wordt. Een wereld waar je als<br />
mens en als leerkracht machteloos<br />
tegenover staat. En als er dan op een goede<br />
dag een leerling zegt :” Meester, zou jij mijn<br />
papa niet willen zijn ?”, dan weent mijn<br />
hart, en ik besef dat het meteen ook het<br />
grote hart van God is, dat weent. En ik ben dankbaar<br />
dat ik in al mijn<br />
onmacht en kleinheid, daar mag zijn, woordeloos, sprakeloos.
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 7<br />
Ten tweede mag ik ook ervaren dat op het vlak van de collega’s, er<br />
een grote openheid is gegroeid ten opzichte van mijn extrascolaire<br />
functie en van het geloof in het algemeen. Wat vroeger praktisch<br />
nooit gebeurde, kan nu in alle vrijheid en verdraagzaamheid plaats<br />
grijpen. In onze vergaderingen, in de leraarskamer, tijdens<br />
gesprekken vertelt regelmatig iemand iets over het geloof, hetzij een<br />
gebeurtenis die men meemaakte, hetzij dat hun kinderen naar de<br />
vormselcatechese gaan, of ze zijn naar een doop of een huwelijk<br />
geweest, of ze hebben een of andere uitzending op tv gezien en daar<br />
kwam de kerk , het geloof of de paus ter sprake. Alleen moet ik<br />
eerlijkheidshalve toegeven dat de figuur van de paus voor veel<br />
mensen controversieel is. En wat ik erg apprecieer, is dat gelovige<br />
collega’s zich precies gesterkt voelen om als gelovige naar buiten te<br />
treden. Zo was er een lerares die zei dat ze met haar man elke<br />
zondag naar de mis ging, en dat ze daar deugd aan beleefde. En<br />
iedereen vond dat normaal.<br />
Ook heb ik al jaren een zeer hechte band met de leerkrachten<br />
godsdienst, zowel katholiek als protestant. Vooral met de leerkracht<br />
protestantse godsdienst heb ik diepzinnige gesprekken en ik kijk<br />
eigenlijk een beetje op naar zijn Bijbelse kennis. Soms kan ik wel<br />
eens, als ik van preek ben, met hem daarover van gedachten wisselen<br />
en krijg ik soms nieuwe inzichten. Van hem krijg ik zo vooral impulsen<br />
om enerzijds mens van God te zijn en anderzijds een mens die in de<br />
realiteit van elke dag staat, en dat harmonisch met elkaar te kunnen<br />
waarmaken.<br />
Een derde vlak waarop mijn diaconaat zich manifesteert in mijn<br />
onderwijsloopbaan, is de inzet in het geheel van de schoolstructuur.<br />
Misschien heeft dat ook wel iets te maken met het feit dat ik zelden “<br />
nee” zeg. Zo ben ik coördinator – klassenraadvoorzitter van onze<br />
afdeling, ik vertegenwoordig onze afdeling in de vriendenkring, en ik<br />
ben onuitgesproken mentor van de jonge collega’s die hun eerste<br />
stappen zetten in het BUSO. En als er dan nog in het kader van de
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 8<br />
leerlingenbegeleiding eens speciale stappen dienen te worden gezet<br />
naar gerechtelijke of sociale instellingen, dan vindt men mij ook. En in<br />
die optiek heb ik soms contact met moslimgezinnen, wat op zichzelf<br />
verrijkend is als je het cordon van de argwaan kunt doorbreken. En<br />
tenslotte ben je de aan te spreken persoon als er zich een overlijden<br />
voordoet op school of als men eens – zij het dan pluralistisch – een<br />
herdenkingsdienst organiseert. Maar als je een beetje inventief bent,<br />
kun je daar zeker God even ter sprake brengen.<br />
<strong>Diaken</strong> zijn in het Gemeenschapsonderwijs is voor mij<br />
geen officiële functie, geen liturgie, geen pastoraal, geen<br />
grote woorden, en geen must. Maar het is mogen<br />
beseffen dat ik mag zijn wie ik ben, en zoals ik ben,<br />
levend teken van Gods liefde voor de mensen, bewust en<br />
onbewust. Ik kan dan ook alleen maar voor Hem komen,<br />
dankbaar om het geroepen zijn, en bidden :” Vader, hier ben ik, doe<br />
met mij wat Gij wilt, als Uw liefde maar gebeurt in mij.”<br />
Vraag je elke dag als je wakker wordt af:<br />
wat kan ik vandaag doen<br />
om de degenen waar ik van houd<br />
gelukkig te maken?<br />
Dr. Phil McGraw
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 9<br />
Efrem vzw één jaar na de prijs<br />
“Armoede uitsluiten”.<br />
Dirk Verschoore<br />
14<br />
februari 2008 was voor Efrem vzw min of meer<br />
Valentijnsdag. Het was Welzijnszorg vzw die haar oog<br />
had laten vallen op onze organisatie om haar in de<br />
aandacht te brengen met de nationale Prijs “Armoede Uitsluiten<br />
2008”. Vorig jaar werd daarover al uitvoerig bericht.<br />
Maar wat zijn de gevolgen nu, ruim een jaar later? Was de bekomen<br />
Prijs een start voor herkenning en erkenning of een vergiftigd<br />
geschenk? Gedurende de jaren 2003‐2004‐2005 werden we al<br />
gesteund door Cera(foundation) als pilootproject. Ook toen ging Cera<br />
van de veronderstelling uit dat na drie jaar er wel een structurele<br />
ondersteuning uit de bus zou komen in de vorm van erkenning en<br />
subsidiëring door één of ander ministerie. Dit bleek niet het geval.<br />
Ook gedurende 2008 werden alle ministeries (Vlaams en federaal)<br />
bevraagd naar de mogelijkheden op het vlak van erkenning en<br />
subsidiëring. Alleen binnen het Vlaams<br />
Ministerie voor Welzijn en Gezin bleek<br />
er een mogelijkheid te bestaan om<br />
gedurende 1 jaar een toelage te<br />
ontvangen in het kader van de<br />
aanvullende, experimentele en<br />
vernieuwende projecten in de<br />
armoedebestrijding. Per Vlaamse<br />
provincie hebben we daar dan ook een<br />
aanvraag ingediend. Geen enkel van<br />
deze aanvragen had resultaat. Binnen<br />
het Ministerie heeft men immers<br />
prioriteiten gesteld inzake
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 10<br />
armoedebestrijding en de zelfstandige ondernemers vallen daar niet<br />
onder.<br />
Binnen de beperkte middelen die aan armoedebestrijding besteed<br />
worden, kan je met een groep die niet automatisch gelinkt wordt aan<br />
armoede niet terecht. Zelfstandige ondernemers zijn duidelijk zo’n<br />
groep die meer armoede en meer verborgen armoede kent dan<br />
werknemers en bedienden, maar die helemaal niet genoemd worden<br />
in het federaal plan voor armoedebestrijding of in enig ander<br />
beleidsdocument inzake sociaal beleid. Natuurlijk is het daarom net<br />
nodig om regelmatig in de aandacht te komen. Een<br />
mentaliteitsverandering in het denken rond zelfstandig<br />
ondernemerschap is meer dan ooit nodig. Maar publiciteit werkt als<br />
een tweesnijdend zwaard.<br />
Uit het werkingsverslag blijkt dat het aantal begeleidingen<br />
toegenomen is van 126 in 2007 naar 233 in 2008. Als we kijken naar<br />
het aantal begeleidingen die nieuw opgestart werden tijdens het<br />
werkjaar, zien we het cijfer meer dan verdubbelen in deze jaren; van<br />
82 naar 176!
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 11<br />
Waar situeert zich de grootste toename in hulpvragen?<br />
In Menen/Lauwe (van 1 naar 14), in de Westhoekgemeenten (van 31<br />
naar 70) met Groot‐Ieper op kop (van 14 naar 20), gevolgd door<br />
Groot‐Poperinge (van 6 naar 14) en met een zeer opvallend cijfer<br />
voor Houthulst (+Merkem) dat stijgt van 2 naar 8. Ook de regio<br />
Torhout/Zedelgem/Zwevezele scoort opvallend hoger (van 3 naar<br />
11), alsook Oostende (van 3 naar 9) en de Oostkust (van 4 naar 9). De<br />
regio Roeselare‐Tielt en de Westkust stagneren en de regio Kortrijk‐<br />
Waregem volgt het stijgingspercentage (van 24 naar 47 voor het<br />
Kortrijkse en van 3 naar 7 voor Deerlijk/Waregem).<br />
In tegenstelling tot wat de lezer waarschijnlijk verwacht, moeten wij<br />
stellen dat dit geen gevolg is van de slabbakkende economie. Het<br />
overgrote deel van de hulpvragers kampen al jaren met ernstige<br />
problemen en vonden nu pas de mogelijkheid om op onze organisatie<br />
een beroep te doen. Natuurlijk zitten er wel een aantal tussen die<br />
door economische berichtgeving de hoop ontnomen worden dat het<br />
nog zal beter gaan. Maar de echte slachtoffers van de recessie
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 12<br />
verwachten we maar na het verlof en in de loop van 2010. Het ligt in<br />
de aard van onze ondernemers dat zij eerst alle mogelijkheden en<br />
middelen zullen uitputten voor zij om hulp willen roepen.<br />
Oproep tot medewerking<br />
Het baart ons zorgen hoe wij ons op de<br />
verwachtte, aanhoudende stijging van<br />
hulpvragen kunnen voorbereiden. Efrem vzw<br />
blijft in belangrijke mate een<br />
vrijwilligersorganisatie. Maar de toenemende<br />
problematiek vergt al een personeelskader<br />
van meer dan drie voltijdse equivalenten. Bij afwezigheid van<br />
structurele middelen, blijkt dat wij sterk de kaart van de sponsoring<br />
zullen moeten trekken. Nu al gaat 20 tot 30 % van onze tijd naar het<br />
zoeken van financiële middelen. Wie ons hierbij behulpzaam kan en<br />
wil zijn, wordt verzocht zich te melden.<br />
We denken hierbij vooral aan mensen die ons kunnen in contact<br />
brengen met begoede ondernemers of met verantwoordelijken van<br />
organisaties die sociaal hulpbetoon in het vaandel voeren. Wil eens<br />
nagaan of u in uw kennissenkring of parochie niet iemand kent die<br />
daarvoor in aanmerking komt. Het kan nooit kwaad om eens te<br />
polsen bij bekenden naar mogelijkheden voor ondersteuning. Wij zijn<br />
steeds bereid om alle mogelijke informatie te bezorgen en om<br />
persoonlijk de doelstelling en werking van Efrem vzw toe te lichten.<br />
Het gaat werkelijk om het voortbestaan en de verdere uitbouw van de<br />
hulpverlening aan zelfstandigen in moeilijkheden en gefailleerden. Dit<br />
in afwachting van het wonder van structurele ondersteuning. Zoals u<br />
weet, vragen wonderen in deze dagen veel geduld.
24 meii<br />
2009<br />
Wee<br />
lezen inn<br />
de brie even van Paulus ddat<br />
de diakens<br />
niett<br />
alleen werden aangestteld<br />
voorr<br />
de zorg g voor<br />
de weduween,<br />
maar r dat zij daartoe ook collectes<br />
dienden<br />
te houden n en oppgedrageen<br />
werde en de<br />
finaanciën<br />
gooed<br />
te be eheren. VVan<br />
daarruit<br />
mog gen we<br />
afleeiden<br />
daat<br />
ook het h zoekken<br />
van middele en en<br />
spoonsoring<br />
voor goede<br />
o doelen<br />
behhoren<br />
to ot het<br />
echhte<br />
diacconale<br />
werk. Vaak liijkt<br />
het t ons<br />
gemakkelijker<br />
te geven<br />
dan te vragen. Misschieen<br />
moeten<br />
we bi ij deze<br />
gelegeenheid<br />
oook<br />
eens die laatsste<br />
weg uitprober u ren.<br />
Ook ddiakens<br />
kunnen<br />
een<br />
drupppel<br />
op de e hete plaaat<br />
zijn……<br />
Een ggewone<br />
gift kann<br />
op reekening<strong>nummer</strong><br />
91952231‐17<br />
mmet<br />
vermelding<br />
"ggift".<br />
[CONTACTBRIEF<br />
NUUMMER<br />
<strong>61</strong>] ]<br />
13<br />
van Efrrem<br />
vzw 462‐<br />
Maar wie eenn<br />
belastingsattesst<br />
wil (omdat<br />
hijj/zij<br />
minstens<br />
30 0 euro<br />
stort of omdaat<br />
hij/zij regelmaatig<br />
klein nere bedragen<br />
sttort)<br />
moe et zijn<br />
betaling<br />
verrichten<br />
nnaar<br />
rekkening<br />
<strong>nummer</strong> n 467‐50001701‐80<br />
0 van<br />
Caritaas<br />
Hulpbetoon<br />
vzzw<br />
met vermeld ding "vooorkeurproject<br />
nu ummer<br />
15".
24 mei 2009<br />
Er zit meer in een liedje 5<br />
Rudy Weyne<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 14<br />
e vorige bijdrage bracht ons op het spoor van het<br />
intredelied doorheen de christelijke liturgie, dit vanaf<br />
de eerste tekenen van organisatie en structurering van<br />
de eucharistieviering tot aan het Tweede Vaticaans<br />
Concilie. De ontwikkeling van de liturgische muziek die<br />
daarop volgde, bracht heel wat nieuw materiaal op de markt. Muziek<br />
en teksten kwamen dichter bij de concrete leefwereld van de<br />
gelovigen te staan en leenden zich beter tot participatie van de<br />
verzamelde gemeenschap.<br />
Om deze deelname te helpen realiseren volstaat het niet om gewoon<br />
wat liederen in de volkstaal te presenteren. Er moet meer gebeuren!<br />
Inzichten vanuit verschillende disciplines kunnen de keuze van het<br />
intredelied mee helpen bepalen. Daarom doen we voor een goede<br />
keuze beroep op liturgische, muziekwetenschappelijke,<br />
pedagogische, artistieke en literaire inzichten. Deze gebieden kunnen<br />
ons verder op weg zetten om een interessant en verantwoord
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 15<br />
intredelied te vinden dat zijn plaats en functie ten volle kan<br />
waarmaken. Ook dat is een van de geheimen van een aansprekende<br />
en uitnodigende liturgie.<br />
Het spreekt voor zich dat een aantal criteria ook zullen opgaan voor<br />
andere liederen tijdens het vieren van de eucharistie. Tevens kunnen<br />
andere vormen van vieren hun voordeel halen uit de opgedane<br />
inzichten.<br />
We bekijken het (intrede)lied even zoals het zich bij een eerste<br />
kennismaking aan ons voordoet.<br />
We staan er niet altijd bij stil dat een lied is samengesteld uit muziek<br />
en woorden. We horen een melodie samen met een tekst. Waar we<br />
vaak helemaal niet op letten is dat het ook een structuur heeft, een<br />
welbepaalde vorm. Deze vorm is belangrijk. Ook de inhoud van de<br />
tekst is ons niet altijd meteen duidelijk. Redenen genoeg om even uit<br />
te zoeken waarom een intredelied niet zomaar gelijk welk lied kan<br />
zijn.
24 mei 2009<br />
1 Intredelied: eigenschappen<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 16<br />
Met het intredelied begint de participatie van de gelovigen aan de<br />
viering. Omdat mensen mentaal en fysiek nog in de<br />
voorbereidingsfase zitten, kunnen we best wat voorzichtig zijn met<br />
de belasting van het participatievermogen van de verzamelde<br />
gemeenschap.<br />
Het intredelied moet vooral een uitnodiging zijn om mee te doen en<br />
niet om af te haken.<br />
Daaruit volgen deze inzichten:<br />
• Een duidelijke, aansprekende melodie samengesteld uit een<br />
eenvoudig ritme, een diatonisch melos met een zekere logica in<br />
de gebruikte toonafstanden en een beperkte tessituur.<br />
• Een duidelijke tekst zowel inhoudelijk als naar literaire vorm.<br />
• Een syllabische tekstplaatsing.<br />
• Een overzichtelijke en goed gestructureerde muzikale vorm.<br />
• Een duidelijke en op de hoofdfuncties gebaseerde harmonische<br />
ondersteuning.<br />
Het klinkt misschien wat overweldigend (en dat is het ook) maar veel<br />
zal duidelijk worden aan de hand van een voorbeeld uit onze bundel.<br />
Een goed voorbeeld dat onze gedachtegang kan ondersteunen is het<br />
lied op blz. 85: Wij zoeken U.
24 mei 2009<br />
2 De structuur of de literaire vorm<br />
Wij zoeken U als wij samenkomen<br />
Wij zoeken U als wij samenkomen,<br />
hopen dat Gij aanwezig zijt,<br />
hopen dat het er eens van zal komen:<br />
mensen in vrede vandaag en altijd.<br />
Wij horen U in oude woorden,<br />
hopen dat wij uw stem verstaan,<br />
hopen dat zij voor ons gaan verwoorden<br />
waarheid en leven, de bron van bestaan.<br />
Wij breken brood en delen het samen,<br />
hopen dat het wonder geschiedt,<br />
hopen dat wij op hem gaan gelijken,<br />
die ons dit teken als spijs achterliet.<br />
Wij vragen U om behoud en zegen,<br />
hopen dat Gij ons bidden hoort,<br />
hopen dat Gij ons adem zult geven:<br />
geestkracht die mensen tot vrede bekoort.<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 17<br />
a<br />
b<br />
a<br />
b<br />
a<br />
b<br />
a<br />
b<br />
a<br />
b<br />
a<br />
b<br />
a<br />
b<br />
a<br />
b<br />
Kwatrijn<br />
Gekruist rijm<br />
met eindrijm<br />
Vrouwelijk of slepend rijm<br />
Mannelijk of staand rijm<br />
Dit lied verscheen in de bundel 24 Kerkliederen, een uitgave van Gooi<br />
en Sticht BV‐Hilversum. Het is een reeks liederen rond woord en<br />
sacrament op teksten van Henk Jongerius o.p.(1). Deze bundel wil<br />
tegemoet komen aan de vraag naar gezangen die minder aan het<br />
kerkelijk jaar gebonden zijn en daardoor een grotere inzetbaarheid<br />
hebben.
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 18<br />
2.1 Vorm<br />
Naar vorm merken we dat er vier strofen zijn die telkens vier regels<br />
bevatten. In literaire termen(2) spreken we van kwatrijnen. Het<br />
gedicht bevat dus 4 kwatrijnen. De regels zijn zo geschreven dat ze<br />
als 1 en 3, en 2 en 4 rijmen op het laatste woord, de laatste<br />
lettergreep of meerdere lettergrepen. Bij mannelijk of staand rijm<br />
bestaat de rijmuitgang uit één lettergreep, bv. zijt en tijd. Bij<br />
vrouwelijk of slepend rijm twee lettergrepen, bv. zegen en geven. Bij<br />
onzijdig of glijdend rijm bestaat de uitgang uit drie gelijkluidende<br />
lettergrepen, bv. kinderen en hinderen (niet van toepassing in dit<br />
gedicht).<br />
Komen en komen<br />
Zijt en altijd<br />
Woorden en verwoorden<br />
Verstaan en bestaan<br />
Samen en gelijken<br />
Geschiedt en achterliet<br />
Zegen en geven<br />
Hoort en bekoort<br />
Deze manier van rijmen noemen we gekruist rijm met eindrijm. Door<br />
zijn klankrijkdom is het zeer geschikt voor liederen of liedachtige<br />
gedichten.(3)<br />
Het rijmschema stellen we voor als a b a b.<br />
De structuur van het gedicht is dus 4 x abab.<br />
Het grote voordeel van een rijmschema is dat het geheugen extra<br />
impulsen krijgt door de gelijke klanken op het einde van de pare of<br />
onpare regels. Vermits ons geheugen werkt met associaties, zijn deze
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 19<br />
klanken en het gebruik van een logische vorm (4x4) goede<br />
hulpmiddelen bij het aanleren, verwerken en onthouden van deze<br />
tekst. Dat heeft dan weer tot gevolg dat men het gevoel heeft dat het<br />
‘doenbaar’ is. De cognitieve processen die het ‘onthouden’<br />
veroorzaken, mogen dus gerust mee in kaart worden gebracht bij het<br />
kiezen van een (intrede)lied.(4)<br />
Laten we nu even kijken hoe de versregels zijn opgebouwd.<br />
Door het feit dat het hier om poëzie gaat en niet om proza, merken<br />
we dat de verschillende regels over een sterk en regelmatig zinsritme<br />
beschikken. Ritme is dan ook van groot belang in poëzie, zeker als het<br />
gedicht ook bedoeld is om zich met melodie te verbinden.<br />
Het ritme zorgt voor een regelmaat die wij als natuurlijk aanvoelen.<br />
Regelmaat ontstaat door de opeenvolging van versregels die op hun<br />
beurt samengesteld zijn uit versvoeten. Dichtregels waarin<br />
versvoeten te onderscheiden zijn noemen we metrisch: ze hebben<br />
een metrum.<br />
Om het metrische patroon van een gedicht te ontdekken, moet je<br />
zoeken naar de beklemtoonde en onbeklemtoonde lettergrepen. We<br />
noemen ze heffingen en dalingen. Het gaat dus over de afwisseling<br />
van sterke en zwakke lettergrepen.<br />
Versvoeten kunnen bestaan uit:<br />
• een heffing en een daling = de troche;<br />
• een daling en een heffing= de jambe;<br />
• twee heffingen =de spondee;<br />
• een heffing en twee dalingen: dactylus, amfibrachys of de<br />
anapest.
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 20<br />
Een versregel kan bestaan uit één tot acht versvoeten: van<br />
monometer tot octometer.<br />
Deze ritmische en metrische onderverdeling heeft tot gevolg dat er<br />
een soort wiskundige verhouding bestaat in de totale structuur van<br />
het gedicht.<br />
Even in detail: alle versregels – met uitzondering van de eerste regel<br />
van de tweede strofe – zijn deelbaar door het getal 4.<br />
Het woord HOPEN komt als belangrijkste woord 8 maal voor en is dus<br />
ook deelbaar door 4.<br />
Even op een rijtje:<br />
4 strofen<br />
4 versregels per strofe (kwatrijnen)<br />
15 van de 16 regels zijn deelbaar door 4 (aantal lettergrepen)<br />
8 maal het woord HOPEN<br />
8 maal het gebruik van gekruist rijm<br />
Het getal 4 speelt dus een duidelijke rol in de structurering van het<br />
gedicht.
24 mei 2009<br />
2.2 Het getal 4 in de Bijbel en in dit<br />
gedicht<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 21<br />
Vier is in de Bijbel het volkomen getal: vier<br />
evangelies, vier windstreken, vier letters<br />
voor God (JHWH), vierkant en kubus: gelijkheid en evenwicht enz.(5)<br />
Het is dus niet verwonderlijk dat het getal vier en zijn veelvouden een<br />
krachtige invloed uitoefenen op de cognitieve processen die<br />
meespelen in het onthouden en bezitten van deze tekst.(6)<br />
Niet alleen naar vorm, maar ook naar inhoud speelt het getal 4 mee.<br />
Zo merken we een duidelijke verdeling van de inhoud over de vier<br />
strofen waarbij het woord HOPEN werkt als een soort katalysator.<br />
Strofe 1 Wij komen samen omwille van de heer Jezus en<br />
Strofe 2<br />
Strofe 3<br />
HOPEN op zijn aanwezigheid.<br />
Wij luisteren naar het woord en HOPEN op het<br />
verstaan van de boodschap.<br />
Wij breken brood en HOPEN dat wij op Hem gaan<br />
gelijken.<br />
Strofe 4 Wij HOPEN op zegen en kracht om de boodschap<br />
naar de wereld te brengen.
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 22<br />
2.3 Inhoud<br />
We zien heel duidelijk dat de opbouw van de strofen parallel loopt<br />
met de opbouw van de eucharistieviering:<br />
• wij komen samen: openingsriten<br />
• wij luisteren naar het woord: dienst van het woord<br />
• wij breken brood: dienst van de eucharistie<br />
• wij vragen om kracht naar de wereld toe: zending<br />
2.3.1. VAN IK NAAR WIJ<br />
De tekst verwoordt wat we doen: samenkomen, luisteren, breken en<br />
delen en gesterkt de boodschap brengen aan de wereld. Het is een<br />
echt WIJ‐lied. Wij komen samen om gemeenschap te vormen. Onze<br />
individualiteit wordt doorbroken door het samen zingen en beleven<br />
van de tekst. Het is dus een interessante tekst om de delen en de<br />
inhoud<br />
van de eucharistie aan te brengen.<br />
2.3.2. HOOP<br />
Het woord HOOP biedt ons de gelegenheid om een van de<br />
fundamenten van ons christenzijn even naar voren te schuiven. Hoop<br />
is dan ook het leidmotief in dit gedicht.(7) Christenen zijn positief<br />
ingestelde mensen die altijd blijven HOPEN dat alles goed komt. De<br />
eigen inzet is hierbij zeer belangrijk. Het Rijk Gods moet immers tot<br />
stand worden gebracht in een wereld die andere prioriteiten heeft.<br />
Maar een christen die zich niet voedt aan de eucharistie, dreigt zijn<br />
kracht en overtuiging te verliezen. De wereldse krachten zijn zo sterk<br />
dat men zonder het regelmatige voedsel van de eucharistie de kans<br />
loopt opgeslorpt te worden door wat de wereld opdringt. Dat proces<br />
van secularisatie kan een verlies aan identiteit veroorzaken.(8) We<br />
moeten dus bijzonder waakzaam zijn en alle kansen grijpen om over<br />
de eucharistie te blijven spreken en er naar te verwijzen. Het verlies<br />
aan eucharistie waar we nu mee te maken hebben, kan nauwelijks
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 23<br />
onderschat worden. Het verminderen van de mogelijkheden om<br />
eucharistie te vieren en het weren van de communie bij niet‐<br />
eucharistische vieringen (zelfs in noodgevallen op zondag) zal de<br />
band met het breken van het brood langzaam maar zeker losser<br />
maken. De behoefte aan eucharistie kan op termijn zelfs verdwijnen.<br />
Dat lijkt mij een gevaarlijke evolutie. Men kan zich zelfs de vraag<br />
stellen in hoeverre men nog ten volle kerk kan zijn zonder<br />
eucharistie…<br />
2.3.3. Het taalidioom van de dichter<br />
In het boek: De kerk bloost(9) merkt J. Mettepenningen terecht op:<br />
’de essentie van de liturgiehervorming ligt volgens mij in een<br />
taalhervorming… Men kan pas echt danken als men er de gepaste<br />
taal voor heeft, een taal waarin men zich thuis kan weten.’<br />
De taal die in de liturgie gebruikt wordt is inderdaad een belangrijk<br />
gegeven. Veel van onze kerkliederen zijn ‐ zeker wat de tekst betreft‐<br />
gedateerd. Ze gebruiken een beeldtaal die niet altijd meer<br />
verstaanbaar is voor de eigentijdse gelovigen. Daardoor ontstaan<br />
misverstanden en verkeerde interpretaties van de teksten. Er is dus<br />
grote nood aan teksten die aansluiten op de leefwereld van de<br />
moderne mens.<br />
De taal die Jongerius gebruikt is tegelijk lyrisch, poëtisch én duidelijk.<br />
De tekst van het gedicht vertelt gewoon wat er gebeurt als wij<br />
samenkomen vanuit de hoop dat het wonder geschiedt. Geen<br />
theologische of academische hoogstandjes, maar een alledaags<br />
taalgebruik dat door zijn poëtische kracht toch boven het directe<br />
uitstijgt. De dichter slaagt erin om in de opeenvolging van de<br />
kwatrijnen een dynamiek te ontwikkelen, die de kern van ons gelovig<br />
samenzijn rond woord en brood eenvoudig verwoordt. Dat<br />
taalidioom is dan ook bijzonder geschikt als tekst voor een<br />
intredelied.
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 24<br />
Verwijzingen<br />
(1) JONGERIUS, Henk. Geb. 1941 te Utrecht. Dominicaan.<br />
Schrijver van liturgische teksten en liederen.<br />
(2) H. van Gorp e.a. Lexicon van literaire termen, Mechelen<br />
2007<br />
(3) J. BAKKER, Rijmhandboek, 8 woorden op muziek,<br />
Amsterdam 2005<br />
(4) J. RITGER, Psychologie voor de praktijk, 3.3. cognitieve<br />
leerprocessen, Bussum 2004<br />
(5) Dr. C.J. den Heyer, Dr. P. Schelling, Symbolen in de Bijbel,<br />
Zoetermeer 2000<br />
(6) J.RITGER ,Psychologie voor de praktijk, 3.3.3 Het geheugen,<br />
Bussum 2004<br />
(7) Rom. 15: 1‐6<br />
(8) C.A.M. HERMANS, Participerend organiseren van identiteit,<br />
Budel 2003<br />
(9) J. METTEPENNINGEN, De kerk bloost, Leuven 2008
24 mei 2009<br />
Geboorte<br />
Noor Van den Bussche<br />
Geboren op 19 september 2008<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 25<br />
Dochter van Matthias en Katrien Van den Bussche – Dejonghe<br />
Kleindochter van Philippe en Tine Van den Bussche – Pecceu<br />
Janne Debusschere<br />
Geboren op 8 december 2008<br />
Dochter van Harold en Nele Debusschere ‐ Devos<br />
Axl Demuynck<br />
Tille Ghyssaert<br />
Geboren op 28 januari 2009<br />
Zoon van Sigrid Deceuninck en Steve Demuynck<br />
Kleinzoon van Dirk en Ann Deceuninck ‐ Toye<br />
Geboren op 18 februari 2009<br />
Dochter van Pieter en Veerle Ghyssaert ‐ Ranson<br />
Kleindochter van Paul en Chris Ghyssaert ‐ Mahy<br />
Aylin Thais Heirbaut<br />
Geboren op 26 februari 2009<br />
dochter van Piet en Rois Heirbaut<br />
Kleindochter van Guy en Magda Heirbaut ‐ Fryns.
24 mei 2009<br />
Brent Descamps<br />
Geboren op 23 maart 2009<br />
Zoon van Joris en Heidi Vangheluwe.<br />
Kleinzoon van Marc en Nicole Vangheluwe ‐ Truant<br />
Leon Rigole<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 26<br />
Geboren op 22 april 2009<br />
zoon van Dieter en Elisabet Rigole‐Vergaerde<br />
Opa Achiel Vergaerde en oma Claudette Duyck zijn grootouders.<br />
Renaat Deschamps<br />
Tot kind Gods geboren op vrijdag 24 april 2009.<br />
Kind van Tobias en Lizzy Deschamps‐Deceuninck<br />
Kleinzoon van Dirk Deceuninck – Ann Toye.<br />
Proficiat aan alle ouders en grootouders
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 28<br />
Geroepen en gezonden door onze bisschop<br />
Bron: Ministrando<br />
Filip Carpentier, permanent diaken, mede‐verantwoordelijke voor de<br />
pastoraal van de Sint‐Amandusparochie te Hooglede, is benoemd tot<br />
medeverantwoordelijke voor de pastoraal in de federatie Hooglede‐<br />
Gits, met behoud van zijn functies van proost van het ACW‐verbond<br />
Brugge en interdiocesaan pastor van de KAJ.<br />
Kan. Antoon Wullepit is, met behoud van zijn andere functies, tevens<br />
benoemd tot verantwoordelijk priester in het diocesaan team<br />
gezinspastoraal, in opvolging van Geert Dedecker.<br />
Harold Debusschere, nieuw gewijd permanent diaken, is benoemd<br />
tot diocesaan proost van de K.A.J. en tot medeverantwoordelijke<br />
voor de pastoraal in de federatie Noorder‐Licht Diksmuide.<br />
Dominiek Gheysen is benoemd tot halftijds pastoraal werker aan het<br />
PZ Heilige Familie te Kortrijk en halftijds pastoraal werker aan het<br />
WZC Rustenhove te Ledegem.<br />
Dominiek Lodewijckx, permanent diaken, is benoemd tot voltijds<br />
medeverantwoordelijke voor de pastoraal in het decanaat Kortrijk.<br />
Ksaf Hennion, permanent diaken, voltijds medeverantwoordelijke<br />
voor de pastoraal in de federatie Waregem, is benoemd tot voltijds<br />
medeverantwoordelijke voor de pastoraal in de federatie Kuurne,<br />
met ingang van 1 april 2009.<br />
Steven Knockaert, permanent diaken, verbonden aan de Sint‐<br />
Michielsbeweging Kortrijk en medeverantwoordelijke voor de<br />
pastoraal in het decanaat Menen, is tevens benoemd tot<br />
medewerker aan IJD‐Brugge (jeugddienst bisdom Brugge)
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 29<br />
Het woord “diaken” in Nederlandstalige Bijbels.<br />
Wilfried Pauwels<br />
Op de derde centrale avond kwam een dominee over het thema<br />
“dienstwerk in de Bijbel” spreken. Hoewel het thema maar beperkt<br />
werd belicht, ging onze collega Wilfried dan toch op zoek in zijn<br />
verzameling bijbels.<br />
Wilfried zocht naar het woord diaken. Hiervoor komen vier<br />
bijbelfragmenten in aanmerking:<br />
Romeinen 16,1<br />
Filippenzen. 1,1 1<br />
1 Timoteus 3,8<br />
1 Timoteus 3,12<br />
Vergelijk nu zelf maar. Lees hier dan het verrassende resultaat.<br />
k heb gekeken in welke vertalingen er letterlijk “diaken” staat.<br />
Ik weet ook wel dat we al van in het oude testament en zeker in<br />
het evangelie verwijzingen hebben naar de dienaar, en dat we<br />
zeker uitkomen bij Jezus, maar hier zoek ik enkel naar het<br />
letterlijke woord “diaken”.
24 mei 2009<br />
1. In de katholieke traditie:<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 30<br />
Bijbeluitgave Rom. 16,1 Fil. 1,1 1 Tim. 3,8 1 Tim. 3,12<br />
Moerentorf<br />
(1599)<br />
Editie 1846<br />
Die in dienst is<br />
van<br />
Beelen (1866) Die in dienst is<br />
der<br />
Van Tichelen Die diakones<br />
is<br />
Bisschoppen<br />
en diakens<br />
Bisschoppen<br />
en diakenen<br />
Episcopen en<br />
diakenen<br />
(1926)<br />
C. Smits Diakones van Bisschoppen<br />
(1938)<br />
Keulers<br />
(1938)<br />
en diakens<br />
Petrus Canisius Diakones van Bisschoppen<br />
(1939)<br />
en diakens<br />
Pouckens diakones Episcopen<br />
(1948)<br />
Willibrord<br />
((19<strong>61</strong>)<br />
en diakens<br />
Vertaling v/d ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Bisschoppen<br />
Regensburger<br />
NT (1963)<br />
en diakens<br />
Willibrord <strong>Diaken</strong> van Leiders en<br />
(1995)<br />
diakens<br />
Diakones van Opzieners en<br />
diakenen<br />
Diakones van Opzieners en<br />
diakens<br />
diakens diakens<br />
diakenen <strong>Diaken</strong>en<br />
diakenen <strong>Diaken</strong>en<br />
diakens <strong>Diaken</strong>s<br />
<strong>Diaken</strong>s <strong>Diaken</strong>s<br />
diakens <strong>Diaken</strong>s<br />
diakens <strong>Diaken</strong>s<br />
diakenen <strong>Diaken</strong>en<br />
De diakens diakens<br />
<strong>Diaken</strong>s diakens
24 mei 2009<br />
2. In de protestantse tradities:<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 31<br />
Bijbeluitgave Rom. 16,1 Fil. 1,1 1 Tim. 3,8 1 Tim. 3,12<br />
Statenve<br />
rtaling<br />
(1637)<br />
editie1928<br />
Van der Palm<br />
(1830)<br />
Alg. Synode<br />
der Nederl.<br />
Hervormde<br />
Kerk (1868)<br />
Een dienares<br />
in van<br />
Zijnde eene<br />
diakonesse<br />
der<br />
Welke<br />
diakones is<br />
van<br />
Opzieners en<br />
diakenen<br />
Opzieners en<br />
diakenen<br />
Opzieners en<br />
diakenen<br />
Bakels (1908) diakones Opzieners en<br />
diakenen<br />
Leidse Diakones is Opzieners en<br />
Vertaling van<br />
(1912)<br />
verzorgers<br />
Tekst en uitleg Dienares der Opzieners en<br />
(1916)<br />
diakenen<br />
Obbinck Die dienares Opzieners en<br />
Brouwer (1927) was van diakenen<br />
Korte Dienares is van Opzieners en<br />
verklaring<br />
(1932)<br />
diakenen<br />
Lutherbijbel Die in de Opzieners en<br />
(1935)<br />
Herziening van<br />
Visscher (1648)<br />
dienst der diakenen<br />
NBG Dienares der Opzieners en<br />
(1951)<br />
diakenen<br />
Parafrase-Bijbel<br />
(50’er jaren)<br />
Trouwe<br />
dienares<br />
Met de<br />
ouderlingen<br />
en de<br />
diakenen<br />
diakenen diakenen<br />
diakenen <strong>Diaken</strong>en<br />
<strong>Diaken</strong>en <strong>Diaken</strong>en<br />
diakenen diakenen<br />
diakenen <strong>Diaken</strong>en<br />
diakenen <strong>Diaken</strong>en<br />
diakenen <strong>Diaken</strong>en<br />
diakenen <strong>Diaken</strong>en<br />
diakenen <strong>Diaken</strong>en<br />
diakens <strong>Diaken</strong>s<br />
Het<br />
diakenambt<br />
<strong>Diaken</strong>en
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 32<br />
Bijbeluitgave Rom. 16,1 Fil. 1,1 1 Tim. 3,8 1 Tim. 3,12<br />
Een<br />
gevangene<br />
schrijft<br />
(1960)<br />
NT voor<br />
mensen van<br />
deze tijd<br />
(’68)<br />
NT in de taal<br />
va n onze tijd<br />
(’68)<br />
NT Ogilvie<br />
(1968)<br />
‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ Haar leiders ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐<br />
‐‐‐‐ en verzor gers ‐‐‐‐‐‐ ‐‐‐‐<br />
Die op het De leiders en diakens <strong>Diaken</strong>s<br />
ogenblik in … de helpers<br />
werkt<br />
Die haar Leiders en diakens <strong>Diaken</strong><br />
ambt vervuld<br />
helpers<br />
Helpster van Alle leiders Gemeente‐ Gemeente‐<br />
en hun helpers helpers<br />
helpers<br />
Dienares Opzieners en diakenen <strong>Diaken</strong>en<br />
diakenen<br />
Staten<br />
Vertaling<br />
( 1977)<br />
SV Jongbloed dienares Opzieners en<br />
dienaars<br />
diakenen <strong>Diaken</strong>en<br />
Bijbeluitgave Rom. 16,1 Fil. 1,1 1 Tim. 3,8 1 Tim. 3,12<br />
Voorhoeve<br />
vertaling<br />
(1982)<br />
Het Boek<br />
(<br />
1988)<br />
dienares Opzieners en dienaars Dienaars<br />
dienaars<br />
(nota:<br />
letterlijk:<br />
diakenen)<br />
Die veel goed Voorgangers helpers Helper<br />
werk doet e n diakenen
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 33<br />
3. Interconfessionele Bijbels:<br />
Bijbeluitgave Rom. 16,1 Fil. 1,1 1 Tim. 3,8 1 Tim. 3,12<br />
Groot Nieuws<br />
bijbel (1972)<br />
Die dienst<br />
doet bij<br />
Leiders en<br />
helpers<br />
helpers Een helper<br />
Bijbeluitgave Rom. 16,1 Fil. 1,1 1 Tim. 3,8 1 Tim. 3,12<br />
GNB (1995) Die dienst<br />
doet in<br />
Hen die leiding<br />
geven van de<br />
gemeente en<br />
die haar<br />
dienen<br />
Naardense <strong>Diaken</strong> Opzieners en<br />
Bijbel (2004) diakenen<br />
NBV (2004) Die in dienst Opzieners en<br />
staat van dienaren<br />
4. Bij de oudkatholieken:<br />
Nieuwe<br />
testament<br />
(1953)<br />
Dienares der Bisschoppen<br />
en diakenen<br />
5. Bij de getuigen van Jehova:<br />
Nieuwe-<br />
Wereld-<br />
vertaling<br />
(1963)<br />
Die een<br />
dienares is van<br />
Opzieners en<br />
dienaren in de<br />
bediening<br />
Die een<br />
dienende taak<br />
kregen …<br />
Die een<br />
dienende taak<br />
vervullen…<br />
diakenen <strong>Diaken</strong>en<br />
diaken <strong>Diaken</strong><br />
diakenen <strong>Diaken</strong>en<br />
Dienaren in de<br />
bediening<br />
Dienaren in de<br />
bediening
24 mei 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 34<br />
Opmerking:<br />
• De lijst is n iet volledig; vooral oudere werken heb ik niet<br />
kunnen<br />
terugvinden.<br />
• Het Boek, de parafrase‐B ijbel en de GNB, Groot nieuws Bijbels<br />
schrijven niet zo letterlijk de vertaling, ze omschrijven wel eens.<br />
Conclusies:<br />
Je merkt<br />
meer “protestantse” werken. Die waren bedoeld om<br />
de mensen de Bijbel te laten lezen.<br />
Oudere katholieke werken waren er om de pries ter beter de<br />
Bijbel te kunnen brengen<br />
bij de parochianen.<br />
Die Bijbel stond<br />
immers lang op de<br />
index voor de gewone<br />
mensen.<br />
Je merkt een<br />
duidelijk verschil tussen de vertalingen: Bij de Romeinenbrief: • Enkele oudere<br />
protestantse werken<br />
spreken van diakones. Daarna wordt<br />
het zoals in de Statenvertaling<br />
opnieuw dienares.<br />
• Bij de katholieke werken is het:<br />
“diakones”.<br />
• 2 maal spreekt<br />
men over diaken en 1<br />
maal over het ambt.<br />
Bij de Filippenzenbrief<br />
• Er wordt algemeen diaken geschreven,<br />
zeker bij de katholieke werken.<br />
• Zelfs als staat<br />
er letterlijk ‘diaken’<br />
in<br />
de grondtekst volgens de<br />
Voorhoevevertaling<br />
toch kiezen<br />
verschillende voor het woord<br />
dienaars.<br />
• Dienaren in de<br />
bediening ( de vertaling
24 mei 2009<br />
Bij de brief aan<br />
Timotheüs:<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 35<br />
van de getuigen van Jehova) vind ik<br />
ook wel mooi.<br />
• Pas vanaf 1960 verandert het woord<br />
diaken in andere omschrijvingen bij de<br />
protestantse Bijbels. Waarom?<br />
• Zie ook hoe moeilijk het wordt om in<br />
de interconfessionele werken ( de<br />
werken waarin getracht wordt om tot<br />
één tekst te komen over de<br />
verschillende overtuigingen heen) het<br />
woord diaken te gebruiken.<br />
• Bijna overal tref je het woord ‘diaken’.<br />
<strong>Diaken</strong>s worden ook genoemd:<br />
Verzorgers, helpers, gemeentehelpers, dienaars, die een<br />
dienende taak…, dienaren in de bediening<br />
Merk op: Bij de protestanten spreekt men van een gemeente in plaats<br />
van een parochie.<br />
Bisschoppen (en priesters) worden dan als volgt genoemd:<br />
Bisschoppen, op zieners, leiders, ouderlingen, herders, die<br />
leiding geven.<br />
Beste gemeentehelpers,<br />
ik ben<br />
op weg gezet na de laatste centrale<br />
avond<br />
waarop Marie‐Claire Vandoornen een<br />
stuk toelichtte wat het diaconale werk in de<br />
protestantse kerk was. Mochten wij ooit ook<br />
allemaal eens per twee of drie in onze<br />
gemeente<br />
staan…
24 mei 2009<br />
Diaconale reis<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 36<br />
amen op reis gaan om de roots van het christendom,<br />
grote christenen te ontdekken en biddend op weg<br />
gaan<br />
is steeds een doel geweest van de diaconale reizen. De<br />
diakengemeenschap heeft een traditie van samen op<br />
reis gaan. In de voorbije jaren gingen we ooit naar<br />
Israël, Jordanië, Turkije, Rusland en vorig jaar nog naar Rome.<br />
Met<br />
een ritme van 4 jaar wordt<br />
deze reis georganiseerd. Normaal zou dus<br />
in 2012 de volgende reis gepland worden.<br />
2012 lijkt misschien<br />
nog ver weg, maar een organisatie start best<br />
tijdig. Omdat<br />
we deze reizen betaalbaar willen houden, starten we<br />
nog<br />
in 2009 een spaaractie. Elke maand legt men een klein bedrag<br />
aan de kant zodat op het moment<br />
van de reis geen grote bedragen<br />
meer betaald moeten worden.<br />
De werkgroep<br />
heeft twee vragen aan de diakengezinnen:<br />
• Waar gaan we de<br />
volgende reis naar toe? Heb je een droom van<br />
een voorstel? Waar had je altijd al eens willen naar toe gaan<br />
met een groep gemotiveerde christenen? Dan verwachten we<br />
je voorstel zo spoedig<br />
mogelijk.<br />
• De<br />
werkgroep is op zoek naar “jonge krachten” om de toekomst<br />
van dit initiatief te verzekeren. Je moet geen reisleider zijn maar<br />
een gedreven iemand<br />
die samen met anderen voor de<br />
reisgenoten wat tijd en energie wil steken om een goed en<br />
evenwichtig programma<br />
samen te stellen.<br />
De werkgroep komt een eerste keer samen o p woensdag 17 juni<br />
2009 om 16.30u bij Lut Vanbelle, Koning Albertstraat 16, 8210<br />
Veldegem. Je kan Lut o ok mailen: Lut.Vanbelle@telenet.be .
24 mei 2009<br />
<strong>Diaken</strong>s wereldwijd<br />
Bron: kerknet<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 37<br />
Foto‐impressie<br />
aanstelling Ksaf Hennion<br />
Wie een foto‐ impressie wil van de aanstelling van Ksaf Hennion kan<br />
op kerknet een mooie reeks vinden.<br />
http://www.kerknet.be/federatie/<strong>61</strong>31/nieuws_detail.php?nieuwsID=85537&ID=376<br />
Gezonden om te dienen<br />
Maandag, 17 november 2008 : Nieuw diakenmagazine voorgesteld<br />
Wat is een diaken? Niet iedereen kan daar zomaar een antwoord op<br />
verzinnen… hij is geen priester, vaak gehuwd en toch gewijd. Wat kan<br />
en mag hij dan doen? Of nog beter: waarom heeft de kerk het<br />
diaconaat ingesteld?<br />
Vrijdag 14 november stelde de Interdiocesane Commissie Permanent<br />
Diaconaat het diakenmagazine “Gezonden om te dienen. <strong>Diaken</strong>s in<br />
de Kerk” voor in de Sint‐Jan‐Baptist kerk in Gent. Het diakenmagazine<br />
geeft aan de lezer de mogelijkheid om het diaconaat beter te leren<br />
kennen, te begrijpen en waarderen.<br />
In het mooi vormgegeven magazine vinden we onder andere een<br />
voorstelling van het diakenambt, een interview met Monseigneur<br />
Van Looy over het permanent diaconaat, het dagboek van een<br />
diaken, reacties en impressies van de echtgenotes van diakens en een<br />
handige rubriek “veel gestelde vragen”.<br />
Deze brochure is geschikt als kennismaking met het diakenambt maar<br />
kan evenzeer dienst doen als verduidelijking en verheldering voor<br />
geloofsgemeenschappen waar een diaken actief is.
24 mei 2009<br />
Adreswijziging<br />
Jean‐Yves en Sofie Verhaeghe‐Maillard<br />
Klaverstraat 3 8570 Vichte<br />
056 42 37 10<br />
0476 304 677<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 38<br />
Ksaf en Riet Hennion ‐ Goemaes<br />
St.‐Pietersstraat 22<br />
8520 Kuurne<br />
privé: 056 <strong>61</strong> 53 04<br />
parochiaal secretariaat (op hetzelfde adres) 056 37 41 35.<br />
Depoorter ‐ Vandewalle Denise<br />
Avondrust<br />
de Manlaan 50 C<br />
8490 Varsenare<br />
Ignace Marie Putman<br />
Stationsstraat 10 (i.p.v. Diksmuidestraat 23)<br />
8650 Houthulst.
24 mei 2009<br />
Wijdingen in 2009<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 39<br />
99 Stijn Hantson<br />
Zaterdag 6 juni 2009<br />
&<br />
17 uur<br />
Veronique Bekaert<br />
Sint‐Martinuskerk<br />
Moorslede<br />
100 Jean‐Yves Verhaeghe Zondag 7 juni 2009<br />
& 15 uur<br />
Sofie Maillard<br />
Sint‐Stefanuskerk<br />
Vichte<br />
101 Frank Van Renterghem Zondag 30 augustus 2009<br />
&<br />
15 uur<br />
Lieve Blomme Sint‐Katharinakerk<br />
Assebroek<br />
Brugge<br />
102 Ronny Vanpraet Zaterdag 12 september 2009<br />
&<br />
17 uur<br />
Linda Deschrevel Sint‐Jozefskerk<br />
103 Danny Vandenbroucke<br />
&<br />
Els Vandaele<br />
Oostende<br />
Zondag 8 november 2009<br />
14.30 uur<br />
Sint‐Amandus<br />
Wingene
24 mei 2009<br />
Diaconale databank<br />
2009 - 2010<br />
[CONTACTBRIEF NUMMER <strong>61</strong>] 40<br />
Woensdag 3 juni Diocesane commissie<br />
Zaterdag 6 juni Zomerrecollectie (Inge Cordemans)<br />
Woensdag 16 september Eerste centrale avond<br />
**<br />
Zaterdag 28 november Najaa rsrecollectie (Lionel Cardon)<br />
Donderdag 21 januari Tweede centrale<br />
avond **<br />
18 tot 21 februari Diaco nale retraite (René Stockman)<br />
Dinsdag 20 april Derde centrale<br />
avond **<br />
Zaterdag 29 mei Zomerrecollectie Zaterd ag 27 november Najaarsrecollectie<br />
Retraites 2011 tot 2015<br />
10 tot 1 3 maart 2011<br />
23 tot 26 februari 2012<br />
14 tot 17 februari 2013<br />
6 tot 9 maart 2014<br />
19 tot 22 februari 2015<br />
Heb je alle data in je agenda genoteerd? Bedankt<br />
** = data onder voorbehoud, maar misschien<br />
voorlopig vrijhouden?.<br />
kan je die data<br />
Deze contactbrief nr. <strong>61</strong> is een uitgave van de diocesane commissie voor het permanent<br />
diaconaat van het bisdom Brugge.<br />
De contactbrief verschijnt op 1 februari, 1 mei, 1 augustus en 1 november<br />
Redactieadres: Georges De Smet, Grote Moerstraat 90, 8200 Brugge<br />
Georges.de.smet@telenet.be