Historisch onderzoek OTB – MER Harlingen
Historisch onderzoek OTB – MER Harlingen
Historisch onderzoek OTB – MER Harlingen
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Historisch</strong> <strong>onderzoek</strong> <strong>OTB</strong> <strong>–</strong> <strong>MER</strong> <strong>Harlingen</strong><br />
Rijkswaterstaat Noord-Nederland<br />
21 augustus 2012<br />
Definitief rapport<br />
9W2569A0/R040
INHOUDSOPGAVE<br />
1 INLEIDING EN AANLEIDING ONDERZOEK - 1 -<br />
2 GEPLANDE WERKZAAMHEDEN EN UITGANGSPUNTEN ONDERZOEK - 2 -<br />
2.1 Geplande werkzaamheden - 2 -<br />
2.2 Uitgangspunten historisch <strong>onderzoek</strong> - 2 -<br />
2.3 Uitgevoerde werkzaamheden - 3 -<br />
3 RESULTATEN HISTORISCH ONDERZOEK - 4 -<br />
3.1 Algemeen - 4 -<br />
3.2 Verdachte locaties memo Milieuadviesdienst - 4 -<br />
3.3 Dempingen voormalige watergangen - 6 -<br />
3.4 Onderzoek kwaliteit bermen N31 - 6 -<br />
3.5 Te verwachte algemene bodemkwaliteit, buiten geregistreerde<br />
locaties - 7 -<br />
4 CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN - 8 -<br />
BIJLAGEN<br />
1. Invetarisatie Milieuadviesdienst<br />
2. Ligging deellocaties ten opzichte van voorkeurstracé<br />
3. Onderzoek Wetterskip Kanaalweg 96<br />
4. Perseverantia <strong>–</strong> Informatie <strong>onderzoek</strong> Oranjewoud, 1999<br />
5. Perseverantia <strong>–</strong> informatie <strong>onderzoek</strong> Verhoeve Milieu Noord, 2003<br />
6. Rapportage bodeminformatiesysteem van de provincie fryslân en de Friese<br />
gemeenten / <strong>Historisch</strong>e topografische kaarten periode 1982 -1931<br />
7. Bodemkwaliteitskaart gemeente <strong>Harlingen</strong><br />
8. Beschikking Perseverantia 1997 en informatie Perseverantia provincie fryslân<br />
H.O. N31 - <strong>Harlingen</strong> 9W2569.A0/R040<br />
Blz.<br />
- i - 21 August 2012
1 INLEIDING EN AANLEIDING ONDERZOEK<br />
Op en om de N31 in <strong>Harlingen</strong> spelen knelpunten ten aanzien van verkeersveiligheid,<br />
verkeersafwikkeling, bereikbaarheid & economie en ruimtelijke kwaliteit. Ten zuiden en ten<br />
noorden de N31 Traverse <strong>Harlingen</strong> is de weg ingericht als auto(snel)weg met twee fysiek<br />
gescheiden rijbanen en twee rijstroken in elke richting. In <strong>Harlingen</strong> is de weg echter<br />
vormgegeven als een autoweg met één rijstrook in elke richting op één rijbaan. De N31<br />
Traverse <strong>Harlingen</strong> vormt daarmee een flessenhals en discontinuïteit op de<br />
hoofdverbinding, met een negatieve impact op de bereikbaarheid en de economie van de<br />
regio’s <strong>Harlingen</strong> en Leeuwarden, ook door een structurele kans op filevorming in de<br />
toekomst. Verder blijft de kwaliteit van de N31 in <strong>Harlingen</strong> achter op de overige delen van<br />
de hoofdverbinding en leidt de vormgeving van de weg tot verkeersveiligheidrisico’s.<br />
In het kader van de planstudie <strong>OTB</strong>/<strong>MER</strong> N31 <strong>Harlingen</strong> wordt naast het referentiealternatief<br />
waarin er geen aanpassingen aan de N31 Traverse <strong>Harlingen</strong> plaatsvinden, een<br />
voorkeursalternatief onderzocht. Dit voorkeursalternatief omvat een verdiepte ligging van<br />
het tracé van de N31 in <strong>Harlingen</strong>, een lichte verschuiving van het tracé en een<br />
verdubbeling van het aantal rijstroken. Ter plaatse van het van Harinxmakanaal kruist de<br />
N31 het kanaal door middel van een aquaduct. Het aquaduct zal op circa 10 meter<br />
beneden maaiveld liggen. De Koningsbrug blijft voorlopig gehandhaafd en het lokale en<br />
langzame verkeer wordt in dit alternatief geleid over het oude tracé via de Koningsbrug.<br />
In het kader van de <strong>OTB</strong>/<strong>MER</strong> is inzicht gewenst in de milieuhygiënische bodemkwaliteit en<br />
het voormalige bodemgebruik in het plangebied, zoals de te verwachte bodemkwaliteit, de<br />
aanwezigheid van gevallen van ernstige bodemverontreiniging en eventuele verdenking<br />
voor de aanwezigheid van bodemverontreiniging. Daarnaast is informatie verzameld over<br />
de algemene milieuhygiënische kwaliteit van de bodem in het plangebied<br />
(achtergrondconcentraties) ter plaatse van de geplande werkzaamheden en de directe<br />
omgeving. In opdracht van de provincie fryslân heeft Royal Haskoning daarom een<br />
historisch <strong>onderzoek</strong> uitgevoerd waarbij informatie is verzameld en bestudeerd over de<br />
bodemkwaliteit ter plaatse van en in de directe omgeving van de plekken waar de<br />
werkzaamheden zijn gepland.<br />
In hoofdstuk 2 van dit rapport zijn de geplande werkzaamheden en de uitgangspunten voor<br />
het historisch <strong>onderzoek</strong> beschreven. Hoofdstuk 3 betreft de uitgevoerde werkzaamheden<br />
(wijze van <strong>onderzoek</strong>). In hoofdstuk 4 zijn de resultaten van het historisch <strong>onderzoek</strong><br />
beschreven en geëvalueerd. Tenslotte volgen in hoofdstuk 5 de conclusies van dit<br />
<strong>onderzoek</strong>.<br />
H.O. N31 - <strong>Harlingen</strong> 9W2569.A0/R040<br />
- 1 -<br />
21 August 2012
2 GEPLANDE WERKZAAMHEDEN EN UITGANGSPUNTEN ONDERZOEK<br />
2.1 Geplande werkzaamheden<br />
Het geplande tracé betreft een verdubbeling van 2x1 naar 2x2 rijstroken. Een kenmerkend<br />
element is de verdiepte ligging van het tracé op 4,70 meter onder het maaiveld. Ter plaatse<br />
van het van Harinxmakanaal kruist de N31 het kanaal door middel van een aquaduct. De<br />
weg ligt onder het aquaduct op circa 10 meter beneden maaiveld. De Koningsbrug blijft<br />
gehandhaafd. Het langzame verkeer en deels ook het lokale verkeer wordt in dit alternatief<br />
geleid over het oude tracé via de Koningsbrug.<br />
Figuur: verdiepte ligging 4,70m onder het maaiveld<br />
De optimalisatie van dit alternatief heeft geleid tot één centrale aansluiting van het<br />
onderliggende wegennet op de N31. Deze aansluiting is voorzien ter hoogte van het<br />
gebied Spaansen en Perseverantia.<br />
Figuur: voorkeursalternatief met centrale aansluiting (kaart en langsdoorsnede)<br />
Ten opzichte van de huidige situatie wordt in het voorkeursalternatief het tracé gestrekt. De<br />
N31 Traverse <strong>Harlingen</strong> wordt daardoor iets ingekort en de bochten verdwijnen uit het<br />
tracé.<br />
2.2 Uitgangspunten historisch <strong>onderzoek</strong><br />
Het historisch <strong>onderzoek</strong> is gebaseerd op de NEN 5725. De volgende uitgangspunten zijn<br />
in het kader van het <strong>onderzoek</strong> gehanteerd:<br />
Het historisch <strong>onderzoek</strong> is gericht op de plekken waar in het kader van de aanleg<br />
van de nieuwe weg grondverzet wordt verwacht.<br />
H.O. N31 - <strong>Harlingen</strong> 9W2569.A0/R040<br />
- 2 -<br />
21 August 2012
Het historisch <strong>onderzoek</strong> is ten aanzien van het opvragen / inzien van dossiers bij<br />
de gemeente <strong>Harlingen</strong> specifiek gericht op de door de Milieu-adviesdienst<br />
uitgevoerde inventarisatie die is gebaseerd op de in NAZCA-i bekende<br />
bodem<strong>onderzoek</strong>en. De inventarisatie van de Mileu-adviesdienst is opgenomen in<br />
bijlage 1.<br />
2.3 Uitgevoerde werkzaamheden<br />
In het kader van het historisch <strong>onderzoek</strong> ter plaatse van het geplande grondverzet zijn de<br />
onderstaande werkzaamheden uitgevoerd:<br />
Bestuderen van de door de opdrachtgever verstrekte informatie (tekeningen);<br />
Raadplegen digitaal beschikbare historische kaarten (via Internet);<br />
Raadplegen informatie beschikbaar op website Bodemloket;<br />
Informatie beschikbaar gesteld door de Milieuadviesdienst;<br />
Opvragen van informatie over de bodemkwaliteit bij de provincie fryslân;<br />
Bestuderen van de gegevens uit het bodeminformatiesysteem van de Provincie fryslan;<br />
Bestuderen van het bij de gemeente <strong>Harlingen</strong> aanwezige archiefmateriaal;<br />
Raadplegen bodemkwaliteitskaart gemeente <strong>Harlingen</strong>;<br />
uitvoeren van een locatiebezoek.<br />
De basis van het uitgevoerde <strong>onderzoek</strong> wordt gevormd door een memo van de<br />
Milieuadviesdienst die in opdracht van de gemeente <strong>Harlingen</strong> een inventarisatie heeft<br />
uitgevoerd naar mogelijke verontreinigingen ter plaatse van het nieuwe tracé van de N31<br />
door <strong>Harlingen</strong>. Het memo, met bijbehorende locatiekaarten is opgenomen in bijlage 1. In<br />
het memo worden een aantal verdachte locaties gesignaleerd, gebaseerd op het<br />
raadplegen van Nazca en archiefbezoek. Ten aanzien van deze verdachte locaties heeft<br />
nader archief<strong>onderzoek</strong> plaatsgevonden bij de gemeente <strong>Harlingen</strong>.<br />
Langs het tracé waar de werkzaamheden zijn gepland is (voor zover mogelijk) een<br />
locatiebezoek uitgevoerd. Particuliere terreinen en de berm van de provinciale weg zijn<br />
hierbij niet betreden, maar zijn (voor zover mogelijk) vanaf aangrenzende percelen<br />
bekeken.<br />
De resultaten van bovengenoemde werkzaamheden zijn gezamenlijk geëvalueerd. De<br />
resultaten van alle uitgevoerde werkzaamheden (inclusief de bijbehorende evaluatie) zijn<br />
verwoord in hoofdstuk 4 van dit rapport.<br />
H.O. N31 - <strong>Harlingen</strong> 9W2569.A0/R040<br />
- 3 -<br />
21 August 2012
3 RESULTATEN HISTORISCH ONDERZOEK<br />
3.1 Algemeen<br />
De meest relevante informatie uit het historisch <strong>onderzoek</strong> is samengevat weergegeven op<br />
de tekening in bijlage 2. Met betrekking tot de locaties waar bodem<strong>onderzoek</strong> is uitgevoerd<br />
in de indeling aangehouden die door de milieuadviesdienst is gehanteerd (Romeinse<br />
letters I t/m XIIII. Met betrekking tot locatie V, het Perseverantiaterrein, is het terrein<br />
onderverdeeld in de deellocaties A t/m F, zijnde de deellocaties zoals deze in het memo<br />
van de milieu-adviesdienst en het <strong>onderzoek</strong> van Verhoeve uit 2003 worden gehanteerd.<br />
De resultaten van de locaties die op basis van het memo van de Milieuadviesdienst<br />
verdacht zijn met betrekking tot bodemverontreiniging worden besproken in paragraaf 3.2.<br />
In paragraaf 3.3 worden de voormalige watergangen in het <strong>onderzoek</strong>sgebied besproken.<br />
De resultaten van het uitgevoerde <strong>onderzoek</strong> in de berrmen van de N31 is weergegeven in<br />
paragraaf 3.4. In paragraaf 3.5 wordt nader ingegaan op de te verwachten algemene<br />
bodemkwaliteit in het plangebied.<br />
3.2 Verdachte locaties memo Milieuadviesdienst<br />
Navolgend zijn locaties weergegeven die op basis de inventarisatie van de<br />
Milieuadviesdienst als relevant kunnen worden aangemerkt. De overige locaties zijn ofwel<br />
niet tot licht verontreinigd of reeds gesaneerd.<br />
Locatie IV - Kanaalweg 96 te <strong>Harlingen</strong><br />
Op de Kanaalweg 96 is in de periode 1909 tot 1992 de firma Roorda gevestigd geweest.<br />
Het betreft een voormalige leerlooierij en leerververij. Door het Wetterskip Fryslân is<br />
waterbodem<strong>onderzoek</strong> uitgevoerd ter hoogte van de Kanaalweg 96 te <strong>Harlingen</strong><br />
(Verkennend waterbodem<strong>onderzoek</strong> nabij 9 voormalige leerlooierijen in de provincie<br />
Friesland, Wetterskip Friesland, juli 2002).De firma loosde in de periode 1909 tot 1970<br />
rechtstreeks op de Trekvaart, via een sloot voor de voormalige leerlooierij.<br />
Door het Wetterskip is de kwaliteit van het slib in de Trekvaart en de sloot voor de<br />
voormalige leerlooierij onderzocht. De onderzochte locaties zijn weergegeven op de<br />
tekening in bijlage 3. In het slib in de Trekvaart zijn lichte tot matige verontreinigingen met<br />
koper, nikkel, PAK, DDT gemeten. In de sloot is een lichte verontreiniging met PAK en<br />
DDT gemeten.<br />
In 1998/1999 is op het terrein van de voormalige leerlooierij een grondsanering uitgevoerd.<br />
Hierbij zijn vrijwel alle verontreinigingen, met uitzondering van een sulfideverontreiniging in<br />
de ondergrond en een minerale olieverontreiniging langs de noordgrens van het perceel,<br />
gesaneerd tot aan of onder de streefwaarde. Uit het evaluatierapport (Evaluatierapport van<br />
een grondsanering op de locatie vml. leerfabriek Roorda te <strong>Harlingen</strong>, Tukkers, januari<br />
2000) blijkt dat aan de noordkant van de gesaneerde locatie nog een restverontreiniging<br />
met minerale olie in de grond aanwezig is. In het grondwater is een sterke verontreiniging<br />
met minerale olie aangetoond. In 2004 is in opdracht van de gemeente <strong>Harlingen</strong> een<br />
actualisatie <strong>onderzoek</strong> uitgevoerd door Arcadis (Aanvullend <strong>onderzoek</strong> Kanaalweg<br />
<strong>Harlingen</strong>., Arcadis, maart 2004) is gebleken dat de grond plaatselijk matig is verontreinigd<br />
met minerale olie, die onder de Kanaalweg niet geheel is afgeperkt. In het grondwater zijn<br />
geen verhoogde gehalten meer aangetroffen. De provincie heeft alsnog ingestemd met het<br />
saneringsresultaat.<br />
H.O. N31 - <strong>Harlingen</strong> 9W2569.A0/R040<br />
- 4 -<br />
21 August 2012
Locatie V - Perseverantia<br />
Op het Perseverantia terrein is een groot aantal bodem<strong>onderzoek</strong>en uitgevoerd. Op het<br />
terrein is in de periode 1895 t/m 1902 een koolteerdestilleerderij gevestigd geweest. Bij<br />
Perseverantia werd de steenkolenteer afkomstig van gasfabrieken verwerkt. Belangrijke<br />
rapporten in dit kader zijn:<br />
- Aanvullend <strong>onderzoek</strong> en actualisatie verontreinigingssituatie voormalig terrein<br />
kooldestileerderij ‘Perseverantia’ Oude Trekweg en omgeving te <strong>Harlingen</strong>, Oranjewoud,<br />
juli 1999;<br />
- Aanvullend milieukundig <strong>onderzoek</strong> Planlocatie Perseverantia te <strong>Harlingen</strong>, Verhoeve<br />
Milieu Noord, augustus 2003.<br />
De meest relevante informatie, waaronder kaarten met de verontreinigingssituatie, uit het<br />
rapport van Oranjewoud is opgenomen in bijlage 4. Een beschrijving van het door<br />
Verhoeve uitgevoerde <strong>onderzoek</strong> is opgenomen in bijlage 5. De verontreinigingssituatie is<br />
beschreven in het memo van de Milieu-adviesdienst. Onderstaand is een samenvatting<br />
weergegeven van de verontreingingssituatie in de grond en grondwater. Hierbij is de<br />
indeling aangehouden zoals deze is genoemd in het rapport van Verhoeve uit 2003.<br />
In 1997 is voor de locatie een beschikking opgesteld die vanwege het voornemen tot<br />
saneren pro forma urgent is verklaard. De beschikking van de provincie fryslân, alsmede<br />
de bij de provincie beschikbare informatie in het bodeminformatiesysteem is opgenomen in<br />
bijlage 8.<br />
Grondverontreiniging<br />
A. Perseverantia-terrrein<br />
De bovenste meter van het terrein is plaatselijk matig tot sterk verontreinigd met PAK<br />
en matig verontreinigd met lood. In de laag van 1-3 m-mv is het terrein over een<br />
grotere oppervlakte verontreinigd met PAK. In het <strong>onderzoek</strong> van Oranjewoud is de<br />
hooeveelheid sterk verontreinigde grond in de laag van 1-3 m-mv geraamd op 6000<br />
m3.<br />
B. Weiland en sloot kassencomplex<br />
Op het terrein is een gesaneerde vaart en een gedempte vaart aanwezig die<br />
respectievelijk matig en sterk zijn verontreinigd met lood en/of PAK<br />
C. Kassencomplex en weg<br />
Ter plaatse van een voormalige bovengrondse tank is de grond matig verontreinigd<br />
met minerale olie<br />
D. Woningen middenterrein<br />
Op dit terreindeel zijn geen matig of sterk verhoogd gehalten gemeten.<br />
E. Demping oude Trekvaart<br />
De sliblaag in de Oude Trekvaart is sterk verontreinigd met PAK en plaatselijk met<br />
minerale olie. In het dempingsmateriaal zijn niet tot licht verhoogde concentraties<br />
aangetroffen.<br />
F. Loods Oude Trekweg<br />
In de ondergrond zijn matig verhoogde gehalten aan minerale olie gemeten.<br />
Grondwaterverontreiniging<br />
Het grondwater op de locatie Perseverantia is sterk verontreinigd met PAK, BTEX en<br />
minerale olie. In het <strong>onderzoek</strong> van Oranjewoud is de hoeveelheid verontreinigd<br />
bodemvolume in de laag van 1-4 m-mv geraamd op 37.000 m3.<br />
H.O. N31 - <strong>Harlingen</strong> 9W2569.A0/R040<br />
- 5 -<br />
21 August 2012
Ter plaatse van de voormalige teerput/destillatiegebouw is in het diepere grondwater, 4-9<br />
m-mv, een sterke verontreiniging met benzeen naftaleen en minerale olie aangetoond. De<br />
omvang van de grondwaterverontreiniging is niet in beeld.<br />
Waterbodemverontreiniging<br />
In de watergangen rond het voormalige terrein van Perseverantia is het slib sterk<br />
verontreiniging met PAK. In het <strong>onderzoek</strong> van Oranjewoud wordt de hoeveelheid sterk<br />
verontreinigd slib geraamd op 600 m3<br />
Locatie VI - Watergangen nabij bedrijfsterrein Spaansen beton 1<br />
In opdracht van Rijkswaterstaat is door Verhoeve Milieu bv een nader<br />
waterbodem<strong>onderzoek</strong> uitgevoerd ter plaatse van watergangen nabij bedrijfsterrein<br />
Spaansen beton bv te <strong>Harlingen</strong> (Nader waterbodem<strong>onderzoek</strong> (fase 1) nabij<br />
bedrijfsterrein Spaansen beton bv te <strong>Harlingen</strong>, Verhoeve Milieu, september 2001. Het<br />
<strong>onderzoek</strong> is uitgevoerd in september 2001. De ligging van de locatie is weergegeven in<br />
bijlage 1. De kwaliteit van het slib in de watergangen varieerde van klasse 1 t/m 4. In 2002<br />
is door de provincie Fryslân een beschikking afgegeven dat sprake is van een geval van<br />
ernstige bodemverontreiniging en dat ontheffing kan worden verleend van het indienen van<br />
een saneringsplan.<br />
Het onderhoudsbaggerwerk is uitgevoerd onder milieukundige begeleiding van Verhoeve<br />
Milieu in januari 2003. Uit de beschikking op het evaluatierapport blijkt dat alle slib binnen<br />
het profiel is verwijderd. De gehaltes zijn hierdoor teruggebracht tot maximaal klasse 2 en<br />
in een klein gedeelte tot klasse 3. Het bevoegd gezag, de provincie Fryslân heeft<br />
ingestemd met het saneringsresultaat. .<br />
3.3 Dempingen voormalige watergangen<br />
In het bodeminformatiesysteem van de Provincie fryslân en de Friese gemeenten zijn<br />
binnen het plangebied diverse niet gespecificeerde dempingen geregistreerd. Uit het<br />
bodeminformatiesysteem van de provincie fryslân en de Friese gemeenten en<br />
topografische kaarten uit de periode 1931 <strong>–</strong> 1982 (zie bijlage 6) blijkt dat in het gebied<br />
diverse sloten / watergangen gelegen waren welke in het verleden zijn gedempt. De ligging<br />
van de geregistreerde dempingen is aangeven op de kaarten in bijlage 2. Sommige<br />
voormalige watergangen waren gelegen ter plaatse van de huidige N31.<br />
De voormalige watergangen zijn in het verleden gedempt. Naar verwachting zullen de<br />
watergangen veelal zijn gedempt of dichtgeschoven me gebiedseigen (veelal schone)<br />
grond. Daarnaast kunnen de watergangen zijn gedempt met van elders aangevoerd<br />
schoon zand, bodemvreemde materialen, afvalstoffen of verontreinigde grond. Bij de<br />
gemeente <strong>Harlingen</strong> is echter geen informatie beschikbaar met betrekking tot de aard en<br />
kwaliteit van de het zand / grond of eventuele bodemvreemde materialen waarmee de<br />
watergangen zijn gedempt.<br />
3.4 Onderzoek kwaliteit bermen N31<br />
In 2006 is door Grondslag een <strong>onderzoek</strong> uitgevoerd naar de kwaliteit van de bermen van<br />
de N31. Hierbij zijn partijkeuringen uitgevoerd op te verwijderen grond. Dit betreft een<br />
strook van circa 1 meter uit de kant van de weg tot een diepte van circa 0,1 m-mv.<br />
1 In het memo van de Milieuadviesdienst is deze locatie weergegeven op de kaart. De tekst in<br />
het memo correspondeert echter niet met het uitgevoerde <strong>onderzoek</strong><br />
H.O. N31 - <strong>Harlingen</strong> 9W2569.A0/R040<br />
- 6 -<br />
21 August 2012
Hieruit blijkt dat de grond licht is verontreinigd met minerale olie, PAK en EOX. Getoetst<br />
aan het destijds geldende Bouwstoffenbesluit is sprake van categorie 1 grond.<br />
De N31 bevindt zich op een grondlichaam enkele meters boven het maaiveld. Op basis<br />
van het uitgevoerde <strong>onderzoek</strong> wordt ingeschat dat de het grondlichaam is opgebouwd uit<br />
niet tot licht verontreinigde zand/grond. Als gevolg van depositie van de uitstoot door<br />
motorvoertuigen en slijtage van de aanwezige asfaltverharding wordt verwacht dat met<br />
name de bovenste halve meter licht verontreinigd is geraakt.<br />
3.5 Te verwachte algemene bodemkwaliteit, buiten geregistreerde locaties<br />
Het beleid ten aanzien van grondstromen in de gemeente <strong>Harlingen</strong> is vastgelegd in het<br />
bodembeheerplan (Bodembeheerplan en bodemkwaliteitskaart gemeente <strong>Harlingen</strong>,<br />
Royal Haskoning, januari 2005). De bodemkwaliteitskaart is opgenomen in bijlage 7.<br />
In de bodemkwaliteitskaart is de gemeente ingedeeld in 9 zones. Van elke zone is de<br />
bodemkwaliteit vastgesteld. In het bodembeheerplan is per zone vastgelegd hoe met de<br />
grond moet worden omgegaan die vrijkomt. Ter plaatse en in de omgeving van de<br />
geplande en huidige wegvakken kunnen in de huidige bodemkwaliteitskaart de volgende<br />
bodemkwaliteitszones worden onderscheiden:<br />
Industrie voor 1900;<br />
Industrie 1900-1970;<br />
Industrie na 1970;<br />
Wonen 1900-1940;<br />
Wonen na 1940;<br />
Klei;<br />
Klei-Bouwland.<br />
Navolgend wordt kort ingegaan op de algemene bodemkwaliteit buiten de bekende<br />
gevallen van bodemverontreiniging.<br />
De bodemkwaliteit in de oudere gebieden, wonen 1900 -1940, industrie voor 1900 en<br />
industrie 1900-1970 is diffuus verontreinigd met lood, koper, zink, kwik en PAK. Alle<br />
gemiddelde gehalten zij maximaal licht verontreinigd. Ook de bodemkwaliteit in het<br />
deelgebied wonen na 1940 is van mindere kwaliteit. Het PAK-gehalte in boven <strong>–</strong> en<br />
ondergrond is licht verhoogd. Deelgebied inudstrie na 1970 en het buitengebied (klei, kleibouwland)<br />
is milieuhygiënisch schoon.<br />
Grond afkomstig van wegbermen wordt in principe als verdacht aangemerkt. Indien grond<br />
wordt ontgraven van wegbermen dient in alle gevallen een partijkeuring te worden<br />
uitgevoerd om te bepalen of de grond mag worden hergebruikt.<br />
H.O. N31 - <strong>Harlingen</strong> 9W2569.A0/R040<br />
- 7 -<br />
21 August 2012
4 CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN<br />
Inleiding<br />
De N31 door <strong>Harlingen</strong> zal verdiept worden aangelegd op 4,70 meter onder het maaiveld.<br />
Ter plaatse van het van Harinxmakanaal kruist de N31 het kanaal door middel van een<br />
aquaduct. De weg ligt onder het aquaduct op circa 10 meter beneden maaiveld. Met<br />
betrekking tot het onderliggende wegennet zal één centrale aansluiting worden<br />
gerealiseerd ter hoogte van het gebied Spaansen en Perseverantia.<br />
In dat kader is inzicht gewenst in de milieuhygiënische bodemkwaliteit en het voormalige<br />
bodemgebruik in het plangebied, zoals de te verwachte bodemkwaliteit, de aanwezigheid<br />
van gevallen van ernstige bodemverontreiniging en eventuele verdenking voor de<br />
aanwezigheid van bodemverontreiniging. Daarnaast is informatie verzameld over de<br />
algemene milieuhygiënische kwaliteit van de bodem in het plangebied<br />
(achtergrondconcentraties) ter plaatse van de geplande werkzaamheden en de directe<br />
omgeving. In opdracht van Rijkswaterstaat heeft Royal Haskoning daarom een historisch<br />
<strong>onderzoek</strong> uitgevoerd waarbij informatie is verzameld en bestudeerd over de<br />
bodemkwaliteit ter plaatse van en in de directe omgeving van de plekken waar de<br />
werkzaamheden zijn gepland.<br />
Resultaten<br />
De belangrijkste verontreiniging is gelegen op het Perseverantiaterrein. Ter plaatse is de<br />
grond sterk verontreinigd met PAK en lood en is het grondwater sterk verontreinigd met<br />
PAK, vluchtige aromaten en minerale olie. Het geplande tracé doorsnijdt hierbij de meeste<br />
verontreinigde terreindelen. Voor het overige bevinden zich ter plaatse van het tracé<br />
slechts (rest)verontreinigingen van geringe/beperkte omvang.<br />
Op een aantal andere plaatsen is ter plaatse van het geplande tracé vanuit historisch oogpunt<br />
(in meer of mindere mate) een verdenking voor de aanwezigheid van bodemverontreiniging.<br />
Dit betreft met name dempingen van voormalige watergangen.<br />
Afgezien van de genoemde aandachtspunten waar sprake is van bodemverontreiniging of<br />
kans op het aantreffen van bodemverontreiniging vanwege (voormalige)<br />
bodembedreigende activiteiten wordt, op basis van de bodemkwaliteitskaart en het<br />
uitgevoerde <strong>onderzoek</strong> ter plaatse van de bermen van de N31, verwacht dat de kwaliteit<br />
van de grond niet tot licht verontreinigd zal zijn.<br />
Aanbevelingen<br />
Aanbevolen wordt om op die plekken waar daadwerkelijk grondverzet gaat plaatsvinden<br />
een bodem<strong>onderzoek</strong> uit te laten voeren. Ter plaatse van de bekende verontreinigingen op<br />
het Perseverantiaterrein dient een sanerings<strong>onderzoek</strong>/saneringsplan te worden opgesteld.<br />
Afhankelijk van de invulling kan het noodzakelijk zijn nader <strong>onderzoek</strong> uit te voeren om de<br />
verontreinigingssituatie nader in beeld te brengen.<br />
Bij het verbreden verwijderen van rijbanen dient tevens rekening te worden gehouden met<br />
de mogelijke aanwezigheid van fundatiematerialen zoals slakken en (asbesthoudend) puin.<br />
Bij hergebruik van deze fundatiematerialen en bij (her)gebruik van grondstromen in het<br />
werk dient de geldende regelgeving uit het Besluit Bodemkwaliteit in acht te worden<br />
genomen<br />
H.O. N31 - <strong>Harlingen</strong> 9W2569.A0/R040<br />
- 8 -<br />
21 August 2012
A COMPANY OF<br />
Bijlage 1<br />
Inventarisatie Milieuadviesdienst<br />
H.O. N31 - <strong>Harlingen</strong> 9W2569.A40<br />
21 August 2012
Bijlage 2<br />
Ligging deellocaties ten opzichte van voorkeurstracé<br />
H.O. N31 - <strong>Harlingen</strong> 9W2569.A0/R040<br />
2<br />
21 August 2012
A COMPANY OF<br />
Bijlage 3<br />
Onderzoek Wetterskip<br />
Kanaalweg 96<br />
H.O. N31 - <strong>Harlingen</strong> 9W2569.A40<br />
21 August 2012
A COMPANY OF<br />
Bijlage 4<br />
Perseverantia - Informatie <strong>onderzoek</strong> Oranjewoud, 1999<br />
H.O. N31 - <strong>Harlingen</strong> 9W2569.A40<br />
21 August 2012
A COMPANY OF<br />
Bijlage 5<br />
Perseverantia - Informatie <strong>onderzoek</strong> Verhoeve Milieu Noord,<br />
2003<br />
H.O. N31 - <strong>Harlingen</strong> 9W2569.A40<br />
21 August 2012
A COMPANY OF<br />
Bijlage 6<br />
- Rapportage bodeminformatiesysteem van de<br />
provincie fryslân en de Friese gemeenten<br />
- <strong>Historisch</strong>e topografische kaarten periode 1982-<br />
1931<br />
H.O. N31 - <strong>Harlingen</strong> 9W2569.A40<br />
21 August 2012
Bijlage 7<br />
Bodemkwaliteitskaart gemeente <strong>Harlingen</strong><br />
H.O. N31 - <strong>Harlingen</strong> 9W2569.A0/R040<br />
2<br />
21 August 2012
A COMPANY OF<br />
Bijlage 8<br />
Beschikking Perseverantia 1997 en informatie Perseverantia<br />
provincie fryslân<br />
V H.O. N31 - <strong>Harlingen</strong> 9W2569.A40<br />
21 August 2012