protocol-medicijnverstrekking-en-medisch ... - GGD Groningen
protocol-medicijnverstrekking-en-medisch ... - GGD Groningen
protocol-medicijnverstrekking-en-medisch ... - GGD Groningen
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Protocol<br />
Medicijn verstrekking<br />
<strong>en</strong><br />
Medische handeling<strong>en</strong><br />
op basisschol<strong>en</strong><br />
Medicijnverstrekking <strong>en</strong> <strong>medisch</strong> handel<strong>en</strong> op de basisschool<br />
Versie: 2.0 Datum: 1 juli 2011<br />
Revisiedatum: juli 2012
Inhoudsopgave<br />
• Inleiding:……………………………………………………………………… pag. 2<br />
• Het kind wordt ziek op school:…………………………………………………pag. 3<br />
• Het verstrekk<strong>en</strong> van medicijn<strong>en</strong> op verzoek: ………………………………….pag. 4<br />
• Medische handeling<strong>en</strong>:………...……………….………………………………pag. 5 <strong>en</strong> 6<br />
Bijlag<strong>en</strong>:<br />
1. Toestemmingsformulier voor: “ het kind wordt ziek op school”<br />
2. Toestemmingsformulier voor: “ het verstrekk<strong>en</strong> van medicijn<strong>en</strong> op verzoek”<br />
3. Toestemmingsformulier voor: “ uitvoer<strong>en</strong> van <strong>medisch</strong>e handeling<strong>en</strong>”<br />
4. Bekwaamheidsverklaring<br />
5. Richtlijn<strong>en</strong>: “ hoe te handel<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> calamiteit”<br />
Medicijnverstrekking <strong>en</strong> <strong>medisch</strong> handel<strong>en</strong> op de basisschool 2<br />
Versie: 2.0 Datum: 1 juli 2011<br />
Revisiedatum: juli 2012
Inleiding<br />
Lerar<strong>en</strong> op school word<strong>en</strong> regelmatig geconfronteerd met leerling<strong>en</strong> die klag<strong>en</strong> over pijn die<br />
meestal met e<strong>en</strong>voudige middel<strong>en</strong> te verhelp<strong>en</strong> is, zoals hoofdpijn, buikpijn, oorpijn of pijn<br />
t<strong>en</strong> gevolge van e<strong>en</strong> insect<strong>en</strong>beet.<br />
Ook krijgt de schoolleiding steeds vaker het verzoek van ouder(s) / verzorger(s) om hun<br />
kinder<strong>en</strong> de door e<strong>en</strong> arts voorgeschrev<strong>en</strong> medicijn<strong>en</strong> toe te di<strong>en</strong><strong>en</strong>. ( Voor de leesbaarheid<br />
van het stuk zull<strong>en</strong> we hierna sprek<strong>en</strong> over ouders wanneer wij ouder(s) <strong>en</strong> verzorger(s)<br />
bedoel<strong>en</strong> ).<br />
E<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele keer wordt werkelijk <strong>medisch</strong> handel<strong>en</strong> van lerar<strong>en</strong> gevraagd zoals het gev<strong>en</strong> van<br />
sondevoeding, het toedi<strong>en</strong><strong>en</strong> van e<strong>en</strong> zetpil of het gev<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> injectie.<br />
De schoolleiding aanvaardt met het verricht<strong>en</strong> van dergelijke handeling<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal<br />
verantwoordelijkhed<strong>en</strong>.<br />
Lerar<strong>en</strong> begev<strong>en</strong> zich dan op e<strong>en</strong> terrein waarvoor zij niet gekwalificeerd zijn.<br />
Met het oog op de gezondheid van kinder<strong>en</strong> is het van groot belang dat zij in dergelijke<br />
situaties zorgvuldig handel<strong>en</strong>. Zij moet<strong>en</strong> daarbij over de vereiste bekwaamheid beschikk<strong>en</strong>.<br />
Lerar<strong>en</strong> <strong>en</strong> schoolleiding moet<strong>en</strong> zich realiser<strong>en</strong> dat wanneer zij fout<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> of zich<br />
vergiss<strong>en</strong> zij voor deze handeling<strong>en</strong> aansprakelijk gesteld kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
Daarom wil de <strong>GGD</strong> middels dit <strong>protocol</strong> schol<strong>en</strong> e<strong>en</strong> handreiking gev<strong>en</strong> over hoe in deze<br />
situaties te handel<strong>en</strong>.<br />
De drie te onderscheid<strong>en</strong> situaties zijn:<br />
• Het kind wordt ziek op school<br />
• Het verstrekk<strong>en</strong> van medicijn<strong>en</strong> op verzoek<br />
• Medische handeling<strong>en</strong><br />
De eerste situatie laat de school <strong>en</strong> de leraar ge<strong>en</strong> keus. De leerling wordt ziek of krijgt e<strong>en</strong><br />
ongeluk <strong>en</strong> de leraar moet direct bepal<strong>en</strong> hoe hij moet handel<strong>en</strong>. Bij de tweede <strong>en</strong> de derde<br />
situatie kan de schoolleiding kiez<strong>en</strong> of zij wel of ge<strong>en</strong> medewerking verle<strong>en</strong>t aan het gev<strong>en</strong><br />
van medicijn<strong>en</strong> of het uitvoer<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> <strong>medisch</strong>e handeling. Voor de individuele leraar geldt<br />
dat hij mag weiger<strong>en</strong> handeling<strong>en</strong> uit te voer<strong>en</strong> waarvoor hij zich niet bekwaam acht.<br />
Op de volg<strong>en</strong>de pagina’s wordt elk onderdeel beschrev<strong>en</strong>. In de bijlag<strong>en</strong> vindt u het<br />
betreff<strong>en</strong>de toestemmingsformulier <strong>en</strong> / of bekwaamheidsverklaring.<br />
Wij adviser<strong>en</strong> u dit te gebruik<strong>en</strong>.<br />
Heeft u naar aanleiding van dit <strong>protocol</strong> nog vrag<strong>en</strong>, dan kunt u zich w<strong>en</strong>d<strong>en</strong> tot de<br />
sociaal verpleegkundige van de <strong>GGD</strong> die werkzaam is op uw school.<br />
2
1. Het kind wordt ziek op school<br />
Regelmatig komt e<strong>en</strong> kind ’s morg<strong>en</strong>s gezond op school <strong>en</strong> krijgt tijd<strong>en</strong>s de schoolur<strong>en</strong><br />
last van hoofd- buik- of oorpijn. Ook kan het bijvoorbeeld door e<strong>en</strong> insect geprikt word<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> leraar verstrekt dan vaak - zonder toestemming of medewet<strong>en</strong> van ouders - e<strong>en</strong><br />
“paracetamolletje” of wrijft Azaron op de plaats van e<strong>en</strong> insect<strong>en</strong>beet.<br />
In zijn algeme<strong>en</strong>heid is e<strong>en</strong> leraar niet deskundig om e<strong>en</strong> juiste diagnose te stell<strong>en</strong>. De<br />
grootst mogelijke terughoud<strong>en</strong>dheid is hier dan ook gebod<strong>en</strong>. Uitgangspunt moet zijn dat<br />
e<strong>en</strong> kind dat ziek is naar huis moet. De schoolleiding zal, in geval van ziekte, altijd contact<br />
op moet<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> met de ouders om te overlegg<strong>en</strong> wat er moet gebeur<strong>en</strong> ( is er iemand<br />
thuis om het kind op te vang<strong>en</strong>, wordt het kind gehaald of moet het gebracht word<strong>en</strong>,<br />
moet het naar de huisarts, etc.? ).<br />
Ook wanneer e<strong>en</strong> leraar inschat dat het kind bij e<strong>en</strong> e<strong>en</strong>voudig middel gebaat is, dan is het<br />
gew<strong>en</strong>st om altijd eerst contact te zoek<strong>en</strong> met de ouders. Wij adviser<strong>en</strong> u het kind met de<br />
ouders te lat<strong>en</strong> bell<strong>en</strong>. Vraag daarna om toestemming aan de ouders om e<strong>en</strong> bepaald middel te<br />
verstrekk<strong>en</strong>. 1<br />
Problematisch is het wanneer de ouders <strong>en</strong> andere, door de ouders aangewez<strong>en</strong><br />
verteg<strong>en</strong>woordigers, niet te bereik<strong>en</strong> zijn. Het kind kan niet naar huis gestuurd word<strong>en</strong><br />
zonder dat daar toezicht is. Ook kunn<strong>en</strong> de medicijn<strong>en</strong> niet met toestemming van de<br />
ouders verstrekt word<strong>en</strong>. De leraar kan dan besluit<strong>en</strong>, ev<strong>en</strong>tueel na overleg met e<strong>en</strong><br />
collega, om zelf e<strong>en</strong> e<strong>en</strong>voudig middel te gev<strong>en</strong>. Daarnaast moet hij inschatt<strong>en</strong> of niet<br />
alsnog e<strong>en</strong> (huis)arts geraadpleegd moet word<strong>en</strong>. Raadpleeg bij twijfel altijd e<strong>en</strong> arts. Zo<br />
kan bijvoorbeeld e<strong>en</strong> og<strong>en</strong>schijnlijk e<strong>en</strong>voudige hoofdpijn e<strong>en</strong> uiting zijn van e<strong>en</strong> veel<br />
ernstiger ziektebeeld. Het blijft zaak het kind voortdur<strong>en</strong>d te observer<strong>en</strong>. Iedere situatie<br />
is anders zodat we niet uitputt<strong>en</strong>d alle signal<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> b<strong>en</strong>oem<strong>en</strong> die zich kunn<strong>en</strong><br />
voordo<strong>en</strong>.<br />
Enkele zak<strong>en</strong> waar u op kunt lett<strong>en</strong> zijn:<br />
• to<strong>en</strong>ame van pijn<br />
• misselijkheid<br />
• verandering van houding ( bijvoorbeeld in elkaar krimp<strong>en</strong> )<br />
• verandering van de huid ( bijvoorbeeld erg bleke of hoogrode kleur)<br />
• verandering van gedrag ( bijvoorbeeld onrust, afnem<strong>en</strong> van alertheid )<br />
Realiseer u dat u ge<strong>en</strong> arts b<strong>en</strong>t <strong>en</strong> raadpleeg, bij twijfel, altijd e<strong>en</strong> (huis)arts. Dit geldt<br />
uiteraard ook wanneer de pijn blijft of de situatie zich verergert.<br />
De zorgvuldigheid die u hierbij in acht moet nem<strong>en</strong> is dat u handelt alsof het uw eig<strong>en</strong> kind is.<br />
1 Toestemmingsformulier voor: “ het kind wordt ziek op school” zie bijlage 1<br />
Richtlijn<strong>en</strong>: “hoe te handel<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> calamiteit” zie bijlage 5<br />
3
2. Het verstrekk<strong>en</strong> van medicijn<strong>en</strong> op verzoek<br />
Kinder<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> soms medicijn<strong>en</strong> of andere middel<strong>en</strong> voorgeschrev<strong>en</strong> die zij e<strong>en</strong> aantal<br />
mal<strong>en</strong> per dag moet<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong>, dus ook tijd<strong>en</strong>s schoolur<strong>en</strong>. Te d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> valt bijvoorbeeld aan<br />
pufjes voor astma, antibiotica, of zetpill<strong>en</strong> bij toevall<strong>en</strong>. Ouders vrag<strong>en</strong> dan aan de<br />
schoolleiding of e<strong>en</strong> leraar deze middel<strong>en</strong> wil verstrekk<strong>en</strong>. In deze situatie is de toestemming<br />
van de ouders gegev<strong>en</strong>.<br />
Het is in dit geval van belang deze toestemming schriftelijk vast te legg<strong>en</strong> 2 . Meestal gaat het<br />
niet alle<strong>en</strong> om e<strong>en</strong>voudige middel<strong>en</strong>, maar ook om middel<strong>en</strong> die bij onjuist gebruik tot schade<br />
van de gezondheid van het kind kunn<strong>en</strong> leid<strong>en</strong>.<br />
Leg daarom schriftelijk vast om welke medicijn<strong>en</strong> het gaat, hoe vaak <strong>en</strong> in welke<br />
hoeveelhed<strong>en</strong> ze moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> toegedi<strong>en</strong>d <strong>en</strong> op welke wijze dat di<strong>en</strong>t te geschied<strong>en</strong>.<br />
Leg verder de periode vast waarin de medicijn<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> verstrekt, de wijze van<br />
bewar<strong>en</strong>, opberg<strong>en</strong> <strong>en</strong> de wijze van controle op de vervaldatum. Ouders gev<strong>en</strong> hierdoor<br />
duidelijk aan wat zij van de schoolleiding <strong>en</strong> de lerar<strong>en</strong> verwacht<strong>en</strong> <strong>en</strong> die wet<strong>en</strong> op hun beurt<br />
weer precies wat ze moet<strong>en</strong> do<strong>en</strong> <strong>en</strong> waar ze verantwoordelijk voor zijn.<br />
Wanneer het gaat om het verstrekk<strong>en</strong> van medicijn<strong>en</strong> gedur<strong>en</strong>de e<strong>en</strong> lange periode moet<br />
regelmatig met ouders overlegd word<strong>en</strong> over de ziekte <strong>en</strong> het daarbij behor<strong>en</strong>de<br />
medicijn gebruik op school. E<strong>en</strong> goed mom<strong>en</strong>t om te overlegg<strong>en</strong> is wanneer ouders e<strong>en</strong><br />
nieuwe voorraad medicijn<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
Enkele praktische adviez<strong>en</strong>:<br />
• Neem de medicijn<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> in ontvangst wanneer ze in de originele verpakking zitt<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
uitgeschrev<strong>en</strong> zijn op naam van het betreff<strong>en</strong>de kind<br />
• Lees goed de bijsluiter zodat u op de hoogte b<strong>en</strong>t van ev<strong>en</strong>tuele bijwerking<strong>en</strong> van het<br />
medicijn<br />
• Noteer, per keer, op e<strong>en</strong> aftek<strong>en</strong>lijst dat u het medicijn aan het betreff<strong>en</strong>de kind gegev<strong>en</strong><br />
heeft<br />
Mocht de situatie zich voordo<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> kind niet goed op e<strong>en</strong> medicijn reageert of dat er<br />
onverhoopt toch e<strong>en</strong> fout gemaakt wordt bij de toedi<strong>en</strong>ing van e<strong>en</strong> medicijn bel dan direct met<br />
de huisarts of specialist in het ziek<strong>en</strong>huis. Bel bij e<strong>en</strong> ernstige situatie direct het landelijk<br />
alarmnummer 112. Zorg in alle gevall<strong>en</strong> dat u duidelijk alle relevante gegev<strong>en</strong>s bij de hand<br />
hebt, zoals: naam, geboortedatum, adres, huisarts <strong>en</strong> / of specialist van het kind, het medicijn<br />
dat is toegedi<strong>en</strong>d, welke reacties het kind vertoont ( ev<strong>en</strong>tueel welke fout is gemaakt ).<br />
2 Toestemmingsformulier voor: ” verstrekk<strong>en</strong> van medicijn<strong>en</strong> op verzoek” zie bijlage 2<br />
Richtlijn<strong>en</strong>: “hoe te handel<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> calamiteit” zie bijlage 5<br />
4
3. Medische handeling<strong>en</strong><br />
Het is van groot belang dat e<strong>en</strong> langdurig ziek kind of e<strong>en</strong> kind met e<strong>en</strong> bepaalde<br />
handicap zoveel mogelijk gewoon naar school gaat. Het kind heeft contact met<br />
leeftijdsg<strong>en</strong>ootjes, neemt deel aan het normale lev<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> schoolkind <strong>en</strong> wordt<br />
daardoor niet de hele dag herinnerd aan zijn handicap of ziek zijn. Gelukkig zi<strong>en</strong> steeds<br />
meer schol<strong>en</strong> in hoe belangrijk het is voor het psychosociaal welbevind<strong>en</strong> van het<br />
langdurig zieke kind om, indi<strong>en</strong> mogelijk, naar school te gaan.<br />
Medische handeling<strong>en</strong><br />
In hoog uitzonderlijke gevall<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> ouders aan schoolleiding <strong>en</strong> lerar<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> handeling<strong>en</strong><br />
te verricht<strong>en</strong> die vall<strong>en</strong> onder <strong>medisch</strong> handel<strong>en</strong>. Te d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> valt daarbij aan het gev<strong>en</strong> van<br />
sondevoeding, het met<strong>en</strong> van de bloedsuikerspiegel bij suikerpatiënt<strong>en</strong> door middel van e<strong>en</strong><br />
vingerprikje. In zijn algeme<strong>en</strong>heid word<strong>en</strong> deze handeling<strong>en</strong> door de Thuiszorg of de ouders<br />
zelf op school verricht. In zeer uitzonderlijke situaties, vooral als er sprake is van e<strong>en</strong> situatie<br />
die al langer bestaat, wordt door de ouders wel e<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> beroep op de schoolleiding <strong>en</strong> de<br />
lerar<strong>en</strong> gedaan.<br />
Schoolbestur<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> zich, wanneer wordt overgegaan tot het uitvoer<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> <strong>medisch</strong>e<br />
handeling door e<strong>en</strong> leraar, wel realiser<strong>en</strong> dat zij daarmee bepaalde verantwoordelijkhed<strong>en</strong> op<br />
zich nem<strong>en</strong>. Dit hoeft niet onoverkomelijk te zijn, maar het is goed zich te realiser<strong>en</strong> wat<br />
hiervan de consequ<strong>en</strong>ties kunn<strong>en</strong> zijn.<br />
Het zal duidelijk zijn dat de ouders voor dergelijke ingrijp<strong>en</strong>de handeling<strong>en</strong> hun toestemming<br />
moet<strong>en</strong> gev<strong>en</strong>. Zonder toestemming van de ouders kan e<strong>en</strong> schoolleiding of leraar al helemaal<br />
niets do<strong>en</strong>. Gezi<strong>en</strong> de ingrijp<strong>en</strong>dheid van de handeling<strong>en</strong> moet e<strong>en</strong> schoolleiding e<strong>en</strong><br />
schriftelijke toestemming van de ouders vrag<strong>en</strong>.<br />
Wettelijke regels<br />
Voor de hierbov<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oemde <strong>medisch</strong>e handeling<strong>en</strong> heeft de wetgever e<strong>en</strong> aparte regeling<br />
gemaakt. De Wet Beroep<strong>en</strong> in de Individuele Gezondheidszorg (Wet BIG) regelt wie wat mag<br />
do<strong>en</strong> in de gezondheidszorg. De wet BIG is bedoeld voor beroepsbeoef<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> in de<br />
gezondheidszorg <strong>en</strong> geldt als zodanig niet voor onderwijz<strong>en</strong>d personeel. Dat neemt niet weg<br />
dat in deze wet e<strong>en</strong> aantal waarborg<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> goede uitoef<strong>en</strong>ing van de<br />
beroepspraktijk aan de hand waarvan ook e<strong>en</strong> aantal regels te gev<strong>en</strong> zijn voor schoolbestur<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> lerar<strong>en</strong> als het gaat om in de wet BIG g<strong>en</strong>oemde <strong>medisch</strong>e handeling<strong>en</strong>.<br />
Bepaalde <strong>medisch</strong>e handeling<strong>en</strong> – de zog<strong>en</strong>aamde voorbehoud<strong>en</strong> handeling<strong>en</strong> - mog<strong>en</strong><br />
alle<strong>en</strong> word<strong>en</strong> verricht door arts<strong>en</strong>. Ander<strong>en</strong> dan arts<strong>en</strong> mog<strong>en</strong> <strong>medisch</strong>e handeling<strong>en</strong><br />
alle<strong>en</strong> verricht<strong>en</strong> in opdracht van e<strong>en</strong> arts. De betreff<strong>en</strong>de arts moet zich er dan van<br />
vergewiss<strong>en</strong> dat deg<strong>en</strong>e die niet bevoegd is, wel de bekwaamheid bezit om die<br />
handeling<strong>en</strong> te verricht<strong>en</strong>.<br />
5
Aansprakelijkheid<br />
Vor<strong>en</strong>staande is ook van toepassing wanneer e<strong>en</strong> leraar bij e<strong>en</strong> leerling e<strong>en</strong> <strong>medisch</strong>e<br />
handeling verricht. Technisch gezi<strong>en</strong> vall<strong>en</strong> lerar<strong>en</strong> niet onder de wet BIG. Deze geldt<br />
alle<strong>en</strong> voor <strong>medisch</strong>e – <strong>en</strong> para<strong>medisch</strong>e beroep<strong>en</strong>, zie pag. 5. Soms word<strong>en</strong> lerar<strong>en</strong><br />
betrokk<strong>en</strong> bij de zorg rond e<strong>en</strong> ziek kind <strong>en</strong> word<strong>en</strong> daarmee partners in de zorg. In zo’n<br />
geval kan het voorkom<strong>en</strong> dat lerar<strong>en</strong> gevraagd wordt om e<strong>en</strong> <strong>medisch</strong>e handeling bij e<strong>en</strong><br />
kind uit te voer<strong>en</strong>. Deze, niet alledaagse, positie van de leraar moet hierbij serieus<br />
g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Daarom moet e<strong>en</strong> leraar e<strong>en</strong> gedeg<strong>en</strong> instructie krijg<strong>en</strong> hoe hij de<br />
handeling moet uitvoer<strong>en</strong>. Het naar tevred<strong>en</strong>heid uitvoer<strong>en</strong> van deze handeling wordt<br />
schriftelijk vastgelegd in e<strong>en</strong> bekwaamheidsverklaring 3 . Zodo<strong>en</strong>de wordt e<strong>en</strong> zo optimaal<br />
mogelijke zekerheid aan kind, ouders, leraar <strong>en</strong> schoolleiding gewaarborgd. Ook voor de<br />
verzekeraar van de school zal duidelijk zijn dat er zo zorgvuldig mogelijk is gehandeld. Dit<br />
betek<strong>en</strong>t dat e<strong>en</strong> leraar in opdracht van e<strong>en</strong> arts moet handel<strong>en</strong> die hem bekwaam heeft<br />
verklaard voor het uitvoer<strong>en</strong> van die <strong>medisch</strong>e handeling.<br />
Binn<strong>en</strong> organisaties in de gezondheidszorg is het gebruikelijk dat e<strong>en</strong> arts, of e<strong>en</strong> door<br />
hem aangewez<strong>en</strong> <strong>en</strong> geïnstrueerde verteg<strong>en</strong>woordiger, e<strong>en</strong> bekwaamheidsverklaring<br />
afgeeft met het oog op ev<strong>en</strong>tuele aansprakelijkhed<strong>en</strong>.<br />
Heeft e<strong>en</strong> leraar ge<strong>en</strong> bekwaamheidsverklaring dan kan hij bij onoordeelkundig handel<strong>en</strong><br />
aangesprok<strong>en</strong> word<strong>en</strong> voor de aangerichte schade. Het schoolbestuur is echter weer<br />
verantwoordelijk voor datg<strong>en</strong>e wat de leraar doet. Kan e<strong>en</strong> schoolbestuur e<strong>en</strong><br />
bekwaamheidsverklaring van e<strong>en</strong> arts overlegg<strong>en</strong>, dan kan niet bij voorbaat word<strong>en</strong><br />
aang<strong>en</strong>om<strong>en</strong> dat de schoolleiding onzorgvuldig heeft gehandeld.<br />
E<strong>en</strong> schoolbestuur dat niet kan bewijz<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> leraar voor e<strong>en</strong> bepaalde handeling bekwaam<br />
is, rad<strong>en</strong> wij aan de <strong>medisch</strong>e handeling<strong>en</strong> niet te lat<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> leraar die wel e<strong>en</strong><br />
bekwaamheidsverklaring heeft, maar zich niet bekwaam acht - bijvoorbeeld omdat hij deze<br />
handeling al e<strong>en</strong> hele tijd niet heeft verricht - zal deze handeling ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s niet mog<strong>en</strong><br />
uitvoer<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> leraar die onbekwaam <strong>en</strong> / of zonder opdracht van e<strong>en</strong> arts deze handeling<strong>en</strong><br />
verricht is niet alle<strong>en</strong> civielrechtelijk aansprakelijk ( betal<strong>en</strong> van schadevergoeding ), maar<br />
ook strafrechtelijk ( mishandeling ). Het schoolbestuur kan op zijn beurt als werkgever<br />
ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s civiel- <strong>en</strong> strafrechtelijk aansprakelijk gesteld word<strong>en</strong>.<br />
Om zeker te zijn dat de civielrechtelijke aansprakelijkheid gedekt is, is het raadzaam om,<br />
voordat er wordt overgegaan tot <strong>medisch</strong> handel<strong>en</strong>, contact op te nem<strong>en</strong> met de verzekeraar<br />
van de school. Het kan zijn dat bij de beroepsaansprakelijkheid de risico’s die zijn verbond<strong>en</strong><br />
aan deze <strong>medisch</strong>e handeling<strong>en</strong> niet zijn meeverzekerd. Dat hoeft op zich ge<strong>en</strong> probleem te<br />
zijn, omdat wanneer de verzekeraar van e<strong>en</strong> <strong>en</strong> ander op de hoogte wordt gesteld hij deze<br />
risico’s kan meeverzeker<strong>en</strong>, ev<strong>en</strong>tueel teg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> hogere premie <strong>en</strong> onder bepaalde<br />
voorwaard<strong>en</strong> ( bijvoorbeeld e<strong>en</strong> bekwaamheidsverklaring ).<br />
3 Toestemmingsformulier voor: “ uitvoer<strong>en</strong> van <strong>medisch</strong>e handeling<strong>en</strong>” zie bijlage 3<br />
Bekwaamheidsverklaring: zie bijlage 4<br />
Richtlijn<strong>en</strong>: “hoe te handel<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> calamiteit” zie bijlage<br />
6
Mocht zich onverhoopt t<strong>en</strong> gevolge van e<strong>en</strong> <strong>medisch</strong>e handeling e<strong>en</strong> calamiteit voordo<strong>en</strong> stel<br />
u dan direct in verbinding met de huisarts <strong>en</strong> / of specialist van het kind. Bel bij e<strong>en</strong> ernstige<br />
situatie direct het landelijk alarmnummer 112. Zorg ervoor dat u alle relevante gegev<strong>en</strong>s van<br />
het kind bij de hand heeft, zoals: naam, geboortedatum, adres, huisarts <strong>en</strong> specialist van het<br />
kind. Geef verder door naar aanleiding van welke handeling de calamiteit zich heeft<br />
voorgedaan <strong>en</strong> welke verschijnsel<strong>en</strong> bij het kind waarneembaar zijn.<br />
7
BIJLAGE 1<br />
Het kind wordt ziek op school
TOESTEMMINGSFORMULIER<br />
(Ev<strong>en</strong>tueel te gebruik<strong>en</strong> als bijlage bij het inschrijfformulier van de school)<br />
Het kan voorkom<strong>en</strong> dat uw kind gezond naar school gaat <strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de schoolur<strong>en</strong> ziek wordt, zich<br />
verwondt, door e<strong>en</strong> insect wordt geprikt of iets dergelijks. In zo’n geval zal de school altijd contact<br />
opnem<strong>en</strong> met de ouders, verzorgers of met e<strong>en</strong> andere, door h<strong>en</strong> aangewez<strong>en</strong>, persoon. E<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele<br />
keer komt het voor dat deze person<strong>en</strong> niet te bereik<strong>en</strong> zijn. Als deze situatie zich voordoet dan zal de<br />
leraar e<strong>en</strong> zorgvuldige afweging mak<strong>en</strong> of uw kind gebaat is met e<strong>en</strong> ‘e<strong>en</strong>voudige’ pijnstiller of dat<br />
e<strong>en</strong> arts geconsulteerd moet word<strong>en</strong>.<br />
Als u met bov<strong>en</strong>staande akkoord b<strong>en</strong>t, wilt u dan dit formulier invull<strong>en</strong>.<br />
Ondergetek<strong>en</strong>de gaat akkoord met bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde handelwijze t<strong>en</strong> behoeve van:<br />
_____________________________________________________________________ (naam leerling)<br />
geboortedatum: __________________________________________________________________<br />
Wanneer onderstaande gegev<strong>en</strong>s reeds op het inschrijfformulier vermeld zijn, kunt u verdergaan<br />
naar ommezijde.<br />
adres: _____________________________________________________________________________<br />
postcode: ___________________________ plaats: ________________________________________<br />
Naam ouder(s) / verzorger(s):<br />
____________________________________________________________<br />
telefoon thuis: ______________________________ telefoon werk: __________________________<br />
naam huisarts: ______________________________ telefoon: ______________________________<br />
Te waarschuw<strong>en</strong> persoon, indi<strong>en</strong> ouder(s) / verzorger(s) niet te bereik<strong>en</strong> zijn:<br />
naam: ____________________________________________________________________________<br />
telefoon thuis: ______________________________ telefoon werk: __________________________<br />
Formulier 1 behor<strong>en</strong>de bij het ptotocol: het kind wordt ziek school<br />
Ook ommezijde invull<strong>en</strong>
• Medicijn<strong>en</strong>:<br />
Mijn kind is overgevoelig voor de volg<strong>en</strong>de zak<strong>en</strong>:<br />
naam: _________________________________________________________________________<br />
_______________________________________________________________________________<br />
_______________________________________________________________________________<br />
• Ontsmettingsmiddel<strong>en</strong>:<br />
naam: _________________________________________________________________________<br />
_______________________________________________________________________________<br />
_______________________________________________________________________________<br />
• Smeerseltjes teg<strong>en</strong> bijvoorbeeld insect<strong>en</strong>bet<strong>en</strong>:<br />
naam: _________________________________________________________________________<br />
_______________________________________________________________________________<br />
_______________________________________________________________________________<br />
• Pleisters:<br />
naam / soort: ___________________________________________________________________<br />
_______________________________________________________________________________<br />
_______________________________________________________________________________<br />
• Overig:<br />
naam: _________________________________________________________________________<br />
_______________________________________________________________________________<br />
_______________________________________________________________________________<br />
Ruimte voor zak<strong>en</strong> die hierbov<strong>en</strong> niet g<strong>en</strong>oemd zijn:<br />
___________________________________________________________________________________<br />
___________________________________________________________________________________<br />
___________________________________________________________________________________<br />
_____________________________________________________________________<br />
Wilt u ev<strong>en</strong>tuele verandering<strong>en</strong> zo spoedig mogelijk doorgev<strong>en</strong> aan de directie. Het is zeer belangrijk<br />
dat deze gegev<strong>en</strong>s actueel zijn.<br />
Ondergetek<strong>en</strong>de:<br />
naam: _____________________________________________________________________________<br />
ouder: ___________________________________________ verzorger: ________________________<br />
datum: ___________________________________________ plaats:___________________________<br />
Handtek<strong>en</strong>ing:<br />
__________________________________________________
BIJLAGE 2<br />
Het verstrekk<strong>en</strong> van medicijn<strong>en</strong> op verzoek
voor het toedi<strong>en</strong><strong>en</strong> van de hieronder omschrev<strong>en</strong> medicijn(<strong>en</strong>) aan:<br />
___________________________________________________________________ (naam leerling)<br />
geboortedatum: _____________________________________________________________________<br />
adres: _____________________________________________________________________________<br />
postcode: ______________________________ woonplaats: _________________________________<br />
zoon / dochter / pupil van:<br />
TOESTEMMINGSFORMULIER<br />
__________________________________________________________ (naam ouder(s) / verzorger(s)<br />
telefoon thuis: ________________________________ telefoon werk: _________________________<br />
naam huisarts: ________________________________ telefoon: _____________________________<br />
naam specialist: _______________________________ telefoon: _____________________________<br />
De medicijn<strong>en</strong> zijn nodig voor onderstaande ziekte:<br />
___________________________________________________________________________________<br />
___________________________________________________________________________________<br />
___________________________________________________________________________________<br />
Naam van het medicijn: _______________________________________________________________<br />
Medicijn di<strong>en</strong>t dagelijks te word<strong>en</strong> toegedi<strong>en</strong>d op onderstaande tijd<strong>en</strong>:<br />
______________________ uur ______________________ uur<br />
______________________ uur ______________________ uur<br />
Medicijn(<strong>en</strong>) mog<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> word<strong>en</strong> toegedi<strong>en</strong>d in de volg<strong>en</strong>de situatie(s):<br />
__________________________________________________________________________________<br />
__________________________________________________________________________________<br />
Formulier 2 behor<strong>en</strong>de bij het <strong>protocol</strong>: <strong>medicijnverstrekking</strong> op verzoek<br />
Ook ommezijde invull<strong>en</strong>:
Dosering van het medicijn: ____________________________________________________________<br />
Wijze van toedi<strong>en</strong>ing: _______________________________________________________________<br />
Wijze van bewar<strong>en</strong>: __________________________________________________________________<br />
Controle op vervaldatum door: _____________________________ functie: _____________________<br />
Ondergetek<strong>en</strong>de, ouder / verzorger van g<strong>en</strong>oemde leerling, geeft hiermee aan de school c.q. de<br />
hieronder g<strong>en</strong>oemde leraar die daarvoor e<strong>en</strong> medicijninstructie heeft gehad, toestemming voor het<br />
toedi<strong>en</strong><strong>en</strong> van de bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde medicijn<strong>en</strong>:<br />
Naam: _____________________________________________________________________________<br />
Plaats: __________________________________Datum: ____________________________________<br />
Handtek<strong>en</strong>ing:<br />
==============================================================<br />
MEDICIJNINSTRUCTIE<br />
Er is instructie gegev<strong>en</strong> over het toedi<strong>en</strong><strong>en</strong> van de medicijn<strong>en</strong> op: _____________________ (datum)<br />
door: ______________________________________________ naam: ________________________<br />
functie: ___________________________________________________________________________<br />
van: _____________________________________________________________________ (instelling)<br />
aan: _______________________________________________ ______________________________<br />
functie(s): ____________________________________________ ____________________________<br />
van: ___________________________________________________________(naam + plaats school)
BIJLAGE 3<br />
Uitvoer<strong>en</strong> van <strong>medisch</strong>e handeling<strong>en</strong>
Ondergetek<strong>en</strong>de geeft toestemming voor uitvoering van de zog<strong>en</strong>oemde ‘<strong>medisch</strong>e<br />
handeling’ op school bij:<br />
___________________________________________________________________ (naam leerling)<br />
geboortedatum: _____________________________________________________________________<br />
adres: _____________________________________________________________________________<br />
postcode: ___________________________ plaats: ________________________________________<br />
zoon / dochter / pupil van:<br />
TOESTEMMINGSFORMULIER<br />
__________________________________________________________ (naam ouder(s) / verzorger(s)<br />
telefoon thuis: ______________________________ telefoon werk: ____________________________<br />
naam huisarts: ______________________________ telefoon: ________________________________<br />
naam specialist: _____________________________ telefoon: ________________________________<br />
naam van contactpersoon (in ziek<strong>en</strong>huis of anders) _______________ Telefoon: _________________<br />
Beschrijving van de ziekte waarvoor de ‘<strong>medisch</strong>e handeling’ op school bij de leerling nodig is:<br />
__________________________________________________________________________________<br />
__________________________________________________________________________________<br />
__________________________________________________________________________________<br />
__________________________________________________________________________________<br />
Omschrijving van de uit te voer<strong>en</strong> ‘<strong>medisch</strong>e handeling’:<br />
__________________________________________________________________________________<br />
__________________________________________________________________________________<br />
__________________________________________________________________________________<br />
Formulier 3 behor<strong>en</strong>de bij <strong>protocol</strong>: <strong>medisch</strong>e handeling<br />
Ook ommezijde invull<strong>en</strong>:
De ‘<strong>medisch</strong>e handeling’ moet dagelijks word<strong>en</strong> uitgevoerd op onderstaande tijd<strong>en</strong>:<br />
_______________________uur _______________________uur<br />
_______________________uur _______________________uur<br />
De ‘<strong>medisch</strong>e handeling’ mag alle<strong>en</strong> word<strong>en</strong> uitgevoerd in de hieronder nader omschrev<strong>en</strong> situatie:<br />
___________________________________________________________________________________<br />
___________________________________________________________________________________<br />
___________________________________________________________________________________<br />
___________________________________________________________________________________<br />
___________________________________________________________________________________<br />
manier waarop de ‘<strong>medisch</strong>e handeling’ moet word<strong>en</strong> uitgevoerd:<br />
___________________________________________________________________________________<br />
___________________________________________________________________________________<br />
___________________________________________________________________________________<br />
Ev<strong>en</strong>tuele extra opmerking<strong>en</strong>:<br />
___________________________________________________________________________________<br />
___________________________________________________________________________________<br />
___________________________________________________________________________________<br />
Bekwaamheidsverklaring aanwezig ja / nee<br />
Instructie van de ‘<strong>medisch</strong>e handeling + controle op de juiste uitvoering is gegev<strong>en</strong> op (datum):<br />
___________________________________________________________________________________<br />
___________________________________________________________________________________<br />
door: ___________________________________ functie: ___________________________________<br />
van: _____________________________________________________________________ (instelling)<br />
Ondergetek<strong>en</strong>de:<br />
naam: _____________________________________________________________________________<br />
ouder: _________________________________ verzorger: __________________________________<br />
datum: _______________________________________ plaats: ______________________________<br />
Handtek<strong>en</strong>ing: __________________________________
BIJLAGE 4<br />
Bekwaamheidsverklaring bij het uitvoer<strong>en</strong> van <strong>medisch</strong>e handeling<strong>en</strong>
Voor het uitvoer<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> zog<strong>en</strong>oemde ‘<strong>medisch</strong>e handeling’.<br />
Ondergetek<strong>en</strong>de, bevoegd tot het uitvoer<strong>en</strong> van de hieronder beschrev<strong>en</strong> handeling<br />
__________________________________________________________________________________<br />
__________________________________________________________________________________<br />
__________________________________________________________________________________<br />
__________________________________________________________________________________<br />
verklaart dat,<br />
BEKWAAMHEIDSVERKLARING<br />
_________________________________________________________ (naam werknemer)<br />
functie: ____________________________________________________________________________<br />
werkzaam aan / bij: _______________________________________________________________<br />
na instructie door ondergetek<strong>en</strong>de, in staat is bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde handeling bekwaam uit te voer<strong>en</strong>.<br />
De handeling moet word<strong>en</strong> uitgevoerd t<strong>en</strong> behoeve van:<br />
naam:_____________________________________________________________________________<br />
geboortedatum:_____________________________________________________________________<br />
Het uitvoer<strong>en</strong> van bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde handeling is voor de leerling noodzakelijk weg<strong>en</strong>s:<br />
__________________________________________________________________________________<br />
__________________________________________________________________________________<br />
__________________________________________________________________________________<br />
De hierbov<strong>en</strong> beschrev<strong>en</strong> handeling mag alle<strong>en</strong> word<strong>en</strong> uitgevoerd op de tijdstipp<strong>en</strong> waarop de<br />
leerling op school aanwezig is.<br />
De hierbov<strong>en</strong> beschrev<strong>en</strong> handeling moet word<strong>en</strong> uitgevoerd gedur<strong>en</strong>de de periode:<br />
__________________________________________________________________________________<br />
____________________ ______________________________________________________________<br />
__________________________________________________________________________________<br />
Ondergetek<strong>en</strong>de:<br />
__________________________________________________________________________________<br />
functie:<br />
__________________________________________________________________________________<br />
werkzaam aan / bij:<br />
__________________________________________________________________________________<br />
Plaats: ____________________________________ Datum: _________________________________<br />
Handtek<strong>en</strong>ing: _________________________________
BIJLAGE 5<br />
Richtlijn<strong>en</strong> hoe te handel<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> calamiteit t.g.v.:<br />
- het toedi<strong>en</strong><strong>en</strong> van medicijn<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> kind<br />
- het uitvoer<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> <strong>medisch</strong>e handeling
Richtlijn<strong>en</strong> hoe te handel<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> calamiteit t.g.v.:<br />
- het toedi<strong>en</strong><strong>en</strong> van medicijn<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> kind<br />
- het uitvoer<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> <strong>medisch</strong>e handeling<br />
• Laat het kind niet alle<strong>en</strong>. Probeer rustig te blijv<strong>en</strong>. Observeer het kind goed <strong>en</strong> probeer het<br />
gerust te stell<strong>en</strong><br />
• Waarschuw e<strong>en</strong> volwass<strong>en</strong>e ( of laat één van de kinder<strong>en</strong> e<strong>en</strong> volwass<strong>en</strong>e ophal<strong>en</strong> waarbij<br />
u duidelijk instrueert wat het kind teg<strong>en</strong> de volwass<strong>en</strong>e moet zegg<strong>en</strong> )<br />
• Bel direct de huisarts <strong>en</strong> / of de specialist van het kind<br />
• Bel bij e<strong>en</strong> ernstige situatie direct het landelijk alarmnummer 112<br />
• Geef door naar aanleiding van welk medicijn of “<strong>medisch</strong>e” handeling de calamiteit zich<br />
heeft voorgedaan<br />
• Zorg ervoor dat u alle relevante gegev<strong>en</strong>s van het kind bij de hand hebt ( of laat ze direct<br />
door iemand opzoek<strong>en</strong> ) zoals:<br />
♦ Naam van het kind<br />
♦ Geboortedatum<br />
♦ Adres<br />
♦ Telefoonnummer van ouders <strong>en</strong> / of andere, door de ouders aangewez<strong>en</strong>,<br />
persoon<br />
♦ Naam + telefoonnummer van huisarts / specialist<br />
♦ Ziektebeeld waarvoor medicijn<strong>en</strong> of <strong>medisch</strong>e handeling nodig zijn<br />
• Bel de ouders ( bij ge<strong>en</strong> gehoor e<strong>en</strong> andere, door de ouders aangewez<strong>en</strong> persoon ):<br />
♦ Leg duidelijk uit wat er gebeurd is.<br />
♦ Vertel, indi<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>d, wat de arts heeft gedaan / gezegd.<br />
♦ In geval van opname, geef door naar welk ziek<strong>en</strong>huis het kind is gegaan.