Prijsvorming glastuinbouw - Wageningen UR

More documents

Recommendations

Info

10 Figuur 4 Inkoopprijs als functie marktaandeel voor Britse supermarkten Gemiddelde inkoopprijs (Index: 100% Tesco) 115,0 110,0 105,0 100,0 3.2 Efficiëntie Booth Netto Budgens Waitrose Iceland Morrison Co-ops Somerfield Safeway Asda Sainsbury 95,0 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 Marktaandeel De concentratie in het grootwinkelbedrijf brengt niet alleen kommer en kwel. De concentratie is gepaard gegaan met een grote efficiëntieslag in de distributie van levensmiddelen. Tevens neemt het productassortiment in supermarktfilialen gestaag toe (OESO, 2006). Bij groente en fruit is de toename van het aantal variëteiten tomaten in de markt, maar ook in afzonderlijke supermarktfilialen exemplarisch. In navolging van Wal-Mart hebben alle grote Europese supermarktorganisaties hun inkopen gecentraliseerd in distributiecentra (DCs). Met de DCs als draaischijf hebben de supermarktorganisaties de toelevering geoptimaliseerd. De DCs zijn als zodanig een uiting van achterwaartse verticale integratie. De rol van de traditionele groothandel verwordt langzaam tot die van logistiek dienstverlener. De keten Albert Heijn - Bakker Barendrecht - Hartman e.a. is hierbij een sprekend voorbeeld. Leveranciers beleveren de DCs en de supermarktorganisaties beleveren de filialen vanuit de DCs. De keten is in twee opzichten korter geworden. (1) Er zijn activiteiten geschrapt. Het aantal ritten in de keten tussen teler en DC is teruggebracht. Zo verschijnen verse groente en fruit niet langer fysiek voor de klok en belevert naar schatting een kwart van de telersverenigingen anno 2008 de DCs direct. (2) In samenhang met de vermindering van het aantal activiteiten is het aantal schakels in de keten verminderd. De ketenverkorting gaat met name ten korte van de groot- en tussenhandel. De DCs hebben een belangrijke rol gespeeld bij de reductie van de inkoop- en logistieke kosten in de keten en in het bijzonder bij het grootwinkelbedrijf (OESO, 2006). Voorraden nemen af en worden verlegd naar de leverancier. Inkopen worden gepland en leveringstijden worden teruggebracht (Just-In-Time delivery en Efficient Consumer Response). Tegelijkertijd worden supermarktfilialen vaker beleverd. De toename van de schaalomvang, de toepassing van ICT en veranderingen in het logistiek management spelen alle een belangrijke rol bij de realisatie van de kostenbesparingen (Europese Commissie, 1997, p. 12). De reorganisatie van de toelevering heeft leveranciers gedwongen inefficienties in het aanbod aan te pakken De rationalisatie van de toelevering van het grootwinkelbedrijf is mede te danken aan verbeteringen in de ketenafstemming. In de managementliteratuur en de economische theorie wordt benadrukt dat er bij ketenafstemming twee elementen een rol spelen: de creatie van toegevoegde waarde en de verdeling hiervan. Ketenafstemming stimuleert waardecreatie, maar gaat niet noodzakelijkerwijs gepaard met een eerlijke verdeling van de gecreëerde toegevoegde waarde. In de praktijk wordt de verdeling waarschijnlijk beslecht door het Tesco
echt van de sterkste (Tirole 1988). Indien het grootwinkelbedrijf daadwerkelijk marktmacht heeft, betekent dit dat leveranciers een beloning ontvangen die hen in staat stelt de efficiëntieverbeteringen te realiseren en net het hoofd boven water te houden. Ketenafstemming is wenselijk omdat het waarde creëert, het betekent niet dat er sprake is van ketensamenwerking en winstdeling. In deze zin is het pleidooi vanuit de normatieve managementtheorie om vooral aan ketensamenwerking te doen enigszins misleidend geweest. Tegen deze achtergrond hebben zich belangrijke, institutionele veranderingen voorgedaan in de toelevering van supermarkten. De veilingklok is verdwenen. De voormalige coöperatieve veilingorganisaties hebben zich omgevormd tot handelshuizen en zijn inmiddels 50% van hun marktaandeel eind jaren negentig kwijt. In het vervolg van deze paper gaan wij meer in detail in op veranderingen in de marktstructuur, prijsinstituties en tenslotte prijzen en marges. 11
Page 1 and 2: Prijsvorming glastuinbouw Frank Bun
Page 3 and 4: Prijsvorming glastuinbouw Bunte, F.
Page 5 and 6: Woord vooraf Begin 1996 kondigde Fr
Page 7 and 8: 2 De Nederlandse keten van vruchtgr
Page 9: 3 Veranderingen in het aankoopbelei
Page 13 and 14: Kader 1 Merken voor verse groente e
Page 15 and 16: 5 Prijsvorming in de glastuinbouw 5
Page 17 and 18: 5.2 Aanbodbundeling De vraag is of
Page 19 and 20: Figuur 9 Nettowinst voor belastinge
Page 21 and 22: Figuur 11 Nettowinst voor belasting
Page 23 and 24: Tabel 6 Reactie Duitse supermarkten
Page 25 and 26: Tabel 8 Bedrijfspraktijken in de le
Page 27 and 28: Referenties Backus, G., J. Boone, E
Page 29 and 30: Bijlage 1 Winst, Marge en Toegevoeg

Prijsvorming glastuinbouw - Wageningen UR

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?