financiële aandelen en obligaties onder de loep - BNP Paribas Fortis

Evolutie van de basisrente van de ECB en de Fed tijdens de
voorbije 10 jaar.
6
5
4
3
2
1
— REFIRENTIE ECB
— FEDERAL FUNDS RATE
0
07.02.03 07.02.05 07.02.07 07.02.09 07.02.11 07.02.13
Bron: Bloomberg
het restrictieve monetaire beleid van toen mee verantwoordelijk
voor de omvang die de depressie aannam.
Die valkuil wil hij nu vermijden. En dus voert Bernanke
een extreem soepel beleid. De kortetermijnrente wordt
op 0,25% gehouden, terwijl de langetermijnrente door
massale aankopen (85 miljard USD per maand) van
staatspapier en hypotheekleningen onder druk wordt
gezet. De lage intrestvoeten moeten de gigantische
Amerikaanse overheidsschuld betaalbaar houden en
tegelijkertijd de Amerikaanse economie een vlotte toegang
geven tot goedkoop geld. Geld dat kan geleend
worden om te investeren of te consumeren en zo het
economische motortje aan de praat te houden. Dat lukt
ook aardig. De jarenlang zieltogende vastgoedmarkt
schijnt een tweede adem te vinden en de werkloosheidsgraad
gaat mondjesmaat naar beneden.
Geen ommekeer in zicht
Even konden de markten de illusie koesteren dat de Fed
dit jaar nog zijn monetaire beleid een beetje zou verstrakken.
Maar Bernanke maakte van een tegenvallend
groeicijfer gebruik om deze illusie de kop in te drukken.
Zelfs al was dat groeicijfer niet eens zo slecht. Het werd
vooral getekend door een sterke terugval van de defensie-uitgaven
en een fi kse voorraadafbouw. De vraag van
consumenten en ondernemingen daarentegen ging wel
degelijk de goede kant uit. Offi cieel heet het nog steeds
dat de Fed zijn beleid pas zal verstrakken als de werkloosheid
onder de 6,5% zakt (we zitten nu aan 7,9%)
of de infl atie boven de 2,5% gaat uittorenen. Dat zit er
voorlopig niet in.
Japan grijpt opnieuw naar de geldpers
Ook Japan gaat de geldpers inschakelen om zijn economie
uit het slop te halen. Japan heeft al een lange
traditie om de geldpers te gebruiken, maar het doet dat
zo halfslachtig dat het quasi nooit de gewenste resultaten
oplevert. Voor de kersverse regering Abe moet dat
resultaat een infl atie zijn van 2% en een zwakkere yen.
De centrale bank moet daar met een nieuwe gouverneur
voor zorgen. Tot nu toe waren de Japanners vooral gewoon
dat de prijzen constant daalden. Defl atie noemen
ze dat. Door terug infl atie te creëren wil Abe mensen
ertoe aanzetten al wat sneller naar de winkel te lopen
in plaats van hun geld gewoon op te potten.
De Japanners kunnen alleen
maar hopen dat de beoogde
infl atie wordt opgevangen
door een stevige groei van
de Japanse economie.
Een lagere yen moet dan weer de export bevorderen.
Al maakt het meteen ook de import duurder. En Japan
moet nogal wat invoeren. Het land is nu eenmaal niet
gezegend met grote voorraden grond- en brandstoffen.
Ook de gestelde infl atiedoelstellingen kunnen minder
sympathieke neveneffecten hebben. Als ze de intrestvoeten
doen stijgen, kunnen ze de intrestlasten op de
gigantische staatsschuld (meer dan 230% van de hele
Japanse economie) stevig de hoogte injagen. De Japanners
kunnen dan alleen maar hopen dat dit opgevangen
wordt door een stevige stijging van de economische
groei. In het andere geval dreigt de oplossing de kwaal
alleen maar te verergeren.
Voorzichtig Europa
Hebben de VS en Japan het voornemen met een creatief
en ultrasoepel monetair beleid hun economie uit het
moeras te halen, de Europese Centrale Bank (ECB) toont
zich hier veel voorzichtiger. Met de LTRO-operatie verschafte
de ECB tijdelijk extra liquiditeit aan de banken.
Sinds het einde van deze operatie, nu bijna een jaar geleden,
heeft zij eigenlijk nauwelijks nog de geldpers boven
gehaald. Zij overweegt dit wel te doen, mocht Italië
of Spanje geen geld meer kunnen ophalen op de markt
tegen fatsoenlijke intrestvoeten. Maar dat is nu niet het
geval. Beide landen aarzelen trouwens om de hulp van
de ECB in te schakelen. Want dan krijgen ze er Europa
als bemoeizieke schoonmoeder gratis bovenop.
5