Download document - Greenpeace
Download document - Greenpeace
Download document - Greenpeace
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Jaarrapport 2002<br />
Extra nummer - Driemaandelijks - April 2002 - 14de jaargang - nr 53 bis - Afgiftekantoor: Brussel X
Het <strong>Greenpeace</strong> Jaarrapport is<br />
een extra uitgave van<br />
<strong>Greenpeace</strong> Magazine,<br />
een product van <strong>Greenpeace</strong><br />
Belgium vzw.<br />
Redactie en vertaling:<br />
Caroline Veter, Elysabeth<br />
Loos, Marjan De Roubaix,<br />
Peter De Smet<br />
Verantwoordelijke uitgever:<br />
Guy Lauwers,<br />
Haachtsesteenweg 159,<br />
1030 Brussel,<br />
tel: 02.274.02.00,<br />
www.greenpeace.be<br />
<strong>Greenpeace</strong> is een internationale<br />
drukkingsgroep die ijvert<br />
voor de bescherming van het<br />
ecosysteem Aarde. We zijn<br />
volledig politiek onafhankelijk<br />
en halen onze financiële<br />
middelen enkel uit giften van<br />
onze sympathisanten en de<br />
verkoop van goederen.<br />
Onze campagnes zijn altijd<br />
geweldloos.<br />
Concept: Griet Wittoek<br />
Druk: Massoz<br />
Gedrukt op Cyclus Print, 100%<br />
gerecycleerd papier, gebleekt<br />
zonder chloor.<br />
Foto cover<br />
Ontmoeting met de Thaise<br />
bevolking gedurende de tour<br />
voor de promotie van hernieuwbare<br />
energie.<br />
© <strong>Greenpeace</strong>/Cohen<br />
100.000 DONATEURS, DAAR KAN JE NIET OMHEEN<br />
Niet alleen in België, maar overal<br />
ter wereld is er de laatste jaren<br />
een versnelde groei van de groep<br />
mensen die <strong>Greenpeace</strong> willen<br />
steunen, zowel financieel als<br />
moreel.<br />
Uiteraard zijn we daar erg blij<br />
mee. We stellen vast dat steeds<br />
meer mensen begrijpen dat ongebreideld<br />
winstbejag niet samengaat<br />
met een hogere levenskwaliteit<br />
voor iedereen. De burger<br />
stelt zijn hoop in niet-gouvernementele<br />
organisaties (NGO’s),<br />
aangezien de resultaten van<br />
overheden en internationale<br />
organen of conventies niet briljant<br />
zijn. Belangrijke spelers<br />
zoals de Verenigde Staten graven<br />
zich in om de belangen van grote<br />
energiebedrijven – de sponsors<br />
van de ‘democratie’ – of andere<br />
belangen niet in het gedrang te<br />
brengen. Zij gaan daarbij zeer<br />
ver in het afhouden van interna-<br />
tionale afspraken. Voorbeelden<br />
van conventies die zij weigeren<br />
na te leven of te ratificeren: het<br />
klimaatverdrag van Kyoto, het<br />
ABM-verdrag (Anti-Ballistic<br />
Missile), het non-proliferatieverdrag<br />
voor nucleaire wapens, het<br />
protocol voor biologische<br />
wapens, het internationaal strafrechterlijk<br />
hof, …<br />
<strong>Greenpeace</strong> verdedigt de visie<br />
dat de politiek regulerend moet<br />
optreden om het publieke<br />
belang te verdedigen: mensen<br />
en milieu gaan voor!<br />
<strong>Greenpeace</strong> en andere NGO’s<br />
garanderen democratische processen<br />
in onze samenleving<br />
door op onafhankelijke wijze de<br />
publieke opinie te vertegenwoordigen<br />
en vanuit dat mandaat<br />
druk uit te oefenen op de<br />
politieke besluitvorming. Precies<br />
daarom zijn we erg opgetogen<br />
de kaap van de 100.000 te hebben<br />
bereikt. Het is een substantiële<br />
groep die niet zomaar genegeerd<br />
kan worden.<br />
Het jaarrapport 2002 is anders<br />
dan anders: in een globaliserende<br />
wereld willen wij de kracht<br />
van <strong>Greenpeace</strong> met zijn wereldwijde<br />
structuur benadrukken.<br />
Daarom vindt u in dit jaarrapport,<br />
naast de jaarresultaten<br />
2002 met toelichting bij het<br />
gebruik van de middelen, sleutelmomenten<br />
van onze campagnes,<br />
wereldwijd. Sterke beelden<br />
hebben altijd centraal gestaan in<br />
de aanpak van <strong>Greenpeace</strong>: toon<br />
de vervuiling aan het publiek en<br />
probeer fysiek te verhinderen<br />
dat het probleem blijft bestaan,<br />
dat is ons devies. De publieke<br />
verontwaardiging die daarop<br />
volgt is een hefboom om op de<br />
politiek te wegen.<br />
Dit overzicht is ver van volledig,<br />
ook al komen de meeste campagnethema’s<br />
wel aan bod.<br />
U zal nauwelijks informatie vinden<br />
over de Belgische activiteiten.<br />
Deze worden immers uitvoerig<br />
gerapporteerd in het driemaandelijks<br />
magazine. Toch wil<br />
ik even kort enkele van de<br />
belangrijkste Belgische successen<br />
in 2002 aanhalen.<br />
Klimaat: in maart ratificeren de<br />
Europese milieuministers in<br />
Brussel het protocol van Kyoto<br />
dat tegen 2012 een C02 reductie<br />
met 8% voorziet. In juli beloven<br />
de ministers Vande Lanotte en<br />
Deleuze zich voluit in te zetten<br />
voor windenergie.<br />
Genetisch gemanipuleerde organismen:<br />
sinds juni staat het<br />
kwaliteitslabel Meritus voor<br />
vleeswaren van runderen die zijn<br />
gevoed zonder GGO’s.<br />
Giftige stoffen: minister Vera Dua<br />
neemt duidelijk standpunt in het<br />
dossier van het ontmantelen van<br />
oude schepen. Oude schepen<br />
die vanuit België voor de sloop<br />
vertrekken moeten eerst van alle<br />
giftige stoffen worden ontdaan.<br />
Rest mij nog alle sympathisanten<br />
van <strong>Greenpeace</strong> persoonlijk te<br />
bedanken voor hun steun. Hij is<br />
voor ons onontbeerlijk om het<br />
verschil te blijven maken. U kan<br />
van <strong>Greenpeace</strong> verwachten dat<br />
wij zonder versagen blijven doorwerken<br />
voor de bescherming van<br />
het leefmilieu. Aan de kaak stellen<br />
wat verborgen wordt gehouden,<br />
realistische doelen formuleren,<br />
dossierkennis opbouwen en<br />
vervolgens met lef en volharding<br />
de vervuilers confronteren, daarin<br />
bestaat onze kracht en daarom<br />
verdienen wij uw steun.<br />
Peter De Smet
“De meeste inwoners van<br />
Groenland kanten zich tegen<br />
de installatie van een radar<br />
voor het Star Wars-project in<br />
Thule. Maar hoeveel kans maken<br />
we om gehoord te worden<br />
wanneer we tegenover het<br />
machtigste land ter wereld<br />
staan? Gelukkig is er <strong>Greenpeace</strong><br />
om onze boodschap<br />
over te brengen. Weet u, toen<br />
in 1953 de militaire basis werd<br />
uitgebreid, zijn 150 mensen<br />
van hun grond verdreven. We<br />
hadden vier dagen om onze<br />
spullen bij elkaar te graaien en<br />
te vertrekken. Ik was toen nog<br />
een klein meisje, ik ben beginnen<br />
huilen. Ik vind dat president<br />
Bush het Star Wars-project<br />
moet annuleren. De mensen<br />
hier delen mijn mening”.<br />
Inoqusiaq Piloq van de<br />
Inuitgemeenschap<br />
Inoqusiaq Piloq<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Rydbacken<br />
Maart 2002: <strong>Greenpeace</strong> zet een<br />
expeditie met hondensleden op<br />
touw: naar de Amerikaanse basis in<br />
het Groenlandse Thule, 1200 km ten<br />
noorden van de Poolcirkel<br />
(Groenland). De activisten trotseren<br />
er temperaturen van -40°C. Ze ontmoeten<br />
Inuitgemeenschappen die<br />
hen informeren over hun verzet<br />
tegen het Star Wars-project* van de<br />
VS. Samen met de plaatselijke<br />
bevolking kant <strong>Greenpeace</strong> zich<br />
tegen dit antirakettenschild. Het kan<br />
immers leiden tot een nieuwe<br />
wapenwedloop en een aantal ontwapeningsverdragen<br />
uit 1996 in de<br />
prullenmand laten eindigen.<br />
EEN STEM GEVEN AAN<br />
GEÏSOLEERDE BEVOLKINGSGROEPEN<br />
*Star Wars is een afweersysteem. Het<br />
bestaat uit twee belangrijke elementen:<br />
enerzijds radars en satellieten om vijandelijke<br />
raketten bij hun lancering op te sporen<br />
en, anderzijds, raketten in de VS die<br />
de vijandelijke raketten moeten vernietigen<br />
voor ze hun doel bereiken. Thule is van<br />
strategisch belang, daar zouden immers<br />
radars moeten worden geïnstalleerd die<br />
essentieel zijn voor de concrete verwezenlijking<br />
van het project.<br />
Op de achtergrond: de<br />
militaire basis van Thule<br />
<strong>Greenpeace</strong><br />
NUCLEAIR<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Rydbacken<br />
3
4<br />
JONGEREN MOBILISEREN !<br />
Maart-april 2002: Terwijl de Rainbow Warrior<br />
in Spaanse wateren vaart met haar nieuwe<br />
zeilen “Save the last ancient forests” (Red de<br />
laatste oerbossen), betogen kinderen samen<br />
met <strong>Greenpeace</strong> voor de definitieve bescherming<br />
van de laatste oerbossen op aarde.<br />
Links: een betoging op de Grote Muur van<br />
China; rechts: meer dan 1000 kinderen betogen<br />
in de straten van Den Haag. Deze foto’s<br />
werden gemaakt toen ministers in Den Haag<br />
bijeenkwamen voor een vergadering in het<br />
kader van de Conventie voor Biodiversiteit, om<br />
te beslissen over het lot van deze immens<br />
grote reservoirs aan biodiversiteit. De uitkomst<br />
van de conferentie was ontgoochelend.<br />
<strong>Greenpeace</strong> houdt de druk op de ketel.<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Sun Jun<br />
<strong>Greenpeace</strong><br />
De Chinese Muur<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Deiman<br />
Den Haag<br />
BOSSEN<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Beltra<br />
“Het is een schande dat voor<br />
die ministers enkel het geld<br />
telt. Wat moet er van alle<br />
mensen en dieren in het bos<br />
worden? Die paradijselijke<br />
streken zouden niet mogen<br />
vernield worden door de hebzucht<br />
en de onwetendheid van<br />
de volwassenen.”<br />
Caroline Ah-Yon,<br />
17 jaar, uit Canada<br />
“Ik woon in Caleta Milagro in<br />
Chili. Mijn dorp is omringd<br />
door bossen, je kan het enkel<br />
per boot bereiken. Jammer<br />
genoeg azen de grote bedrijven<br />
steeds meer op deze bossen.<br />
Wij doen er alles voor om<br />
hun vernieling tegen te houden<br />
en de aanleg van een<br />
autosnelweg te verhinderen;<br />
die zou het bos in twee verdelen.<br />
Het bos is voor mij een<br />
symbool van het leven. We<br />
moeten het beschermen. We<br />
moeten ook denken aan alle<br />
mensen die de bossen nodig<br />
hebben om te overleven.”<br />
Camila Fernanda<br />
Velasquez, 13 jaar, uit<br />
Chili
April 2002: <strong>Greenpeace</strong>-activisten blokkeren de<br />
toegang tot de haven van Veracruz in Mexico om te<br />
beletten dat de Sea Crown 40.000 ton genetisch<br />
gemanipuleerde maïs uit de VS lost. <strong>Greenpeace</strong><br />
verzet zich tegen de verspreiding van GGO’s in het<br />
milieu. En terecht! GGO’s ‘besmetten’ traditionele<br />
planten of verdringen ze.<br />
MILIEUDELICTEN<br />
AAN HET LICHT BRENGEN<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Bravo<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Lopez<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Sharon<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Bravo<br />
“Labotests hebben aangetoond<br />
dat de maïs die wordt<br />
verbouwd in de Mexicaanse<br />
staat Oaxaca besmet is door<br />
genetisch gemanipuleerde<br />
maïs uit de VS. Eeuwenlang<br />
heeft de lokale bevolking<br />
nieuwe maïsvariëteiten ontwikkeld<br />
die aangepast zijn<br />
aan de plaatselijke landbouw,<br />
maar ook aan hun eigen culturele<br />
en culinaire behoeften.<br />
Door de besmetting van die<br />
maïs door GGO’s bestaat het<br />
risico dat voor de bevolking<br />
de uitzonderlijke variëteit aan<br />
maïs waarover ze nu beschikt,<br />
verloren gaat. De Mexicaanse<br />
regering is van die besmetting<br />
op de hoogte, maar heeft besloten<br />
erover te zwijgen. Dat<br />
is erg, zeker als je weet dat ons<br />
land de bakermat is van deze<br />
graansoort. De belangrijkste<br />
verantwoordelijken zijn bedrijven<br />
zoals Monsanto, Aventis<br />
en Syngenta, die genetisch<br />
gemanipuleerde maïs produceren.<br />
Voor hen is winst belangrijker<br />
dan biodiversiteit!”<br />
Hector Magallón,<br />
GGO-campaigner voor<br />
<strong>Greenpeace</strong> Mexico<br />
BIODIVERSITEIT<br />
5<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Sharon
1920<br />
6<br />
2002<br />
BEELDEN ALS BEWIJS<br />
Foto’s gemaakt in Svalbard, de<br />
Noorse archipel in de Noordpoolzee,<br />
in de jaren ‘20 en in 2002. De recente<br />
foto’s zijn genomen door een<br />
<strong>Greenpeace</strong>-team dat vergezeld was<br />
door Noorse wetenschappers. Hun<br />
opdracht bestond erin klimaatveranderingen<br />
te <strong>document</strong>eren: het wegsmelten<br />
van de gletsjers is overduidelijk.<br />
Het smelten is het gevolg van<br />
de opwarming van de planeet.<br />
Oorzaak? Het overdreven gebruik van<br />
fossiele brandstoffen, zoals kolen,<br />
olie en gas.<br />
“Dat er meer dan 150m ijs per<br />
jaar in de Svalbard gletsjers<br />
wegsmelt, is geen uitzondering.<br />
Dit fenomeen speelt zich<br />
wereldwijd af. Tenzij we minder<br />
afhankelijk worden van<br />
fossiele brandstoffen en we<br />
schone, hernieuwbare energiebronnen<br />
gaan gebruiken,<br />
is het best mogelijk dat deze<br />
gletsjers volledig verdwijnen.<br />
Voor duizenden mensen zou<br />
dat dramatische gevolgen<br />
hebben.”<br />
Truls Gulowsen,<br />
klimaatcampaigner voor<br />
<strong>Greenpeace</strong> in Svalbard<br />
KLIMAAT<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Åslund<br />
Svalbard<br />
“Het smelten van de gletsjers<br />
in Svalbard is duidelijk<br />
het gevolg van de opwarming<br />
van de aarde die al een<br />
eeuw aan de gang is. Als de<br />
klimaatveranderingen zich<br />
volgens de huidige prognoses<br />
doorzetten, kunnen we<br />
verwachten dat het wegsmelten<br />
in de nabije toekomst<br />
nog sneller verloopt. In<br />
Alaska en in andere regio’s<br />
hebben we dat reeds vastgesteld.”<br />
Professor Jon Ove<br />
Hagen van de<br />
Universiteit van Oslo.<br />
Hij vergezelde het<br />
<strong>Greenpeace</strong>-team tijdens<br />
de onderzoeksreis naar<br />
de Svalbardeilanden.<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Åslund
<strong>Greenpeace</strong>/Pena<br />
MONDIALISATIE<br />
“Ik dank u omdat u me uw<br />
standpunt en uw bezorgdheden<br />
i.v.m. de Top over<br />
Duurzame Ontwikkeling van<br />
Johannesburg hebt meegedeeld.<br />
Ik verbind mij ertoe om<br />
van deze Top een succes te<br />
maken. Een Top zonder meer<br />
kan de loop van de geschiedenis<br />
niet wijzigen. Deze Top<br />
moet echter een scharniermoment<br />
worden, tenminste als<br />
we ons ten volle kunnen engageren<br />
voor verandering en we<br />
het eens raken over nieuwe<br />
initiatieven om die verandering<br />
te bewerkstelligen”<br />
Uittreksel uit een<br />
brief van Kofi Annan,<br />
VN-secretaris-generaal,<br />
aan <strong>Greenpeace</strong> vóór de<br />
opening van de Top van<br />
Johannesburg<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Shirley<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Beltra<br />
“Nu de Top van Johannesburg<br />
voorbij is, vragen velen zich af<br />
of het geen tijdverlies was en<br />
of zulke Topontmoetingen niet<br />
gedoemd zijn om te mislukken.<br />
‘Tijdverlies’ is precies<br />
wat de VS willen horen. Maar<br />
die willen dan ook de VN en<br />
het multilateralisme ondermijnen<br />
en verzwakken. De waarheid<br />
is dat de Top de thema’s<br />
van duurzame ontwikkeling<br />
5 september 2002: tien jaar na de Top<br />
van de Aarde in Rio en de dag na die in<br />
Johannesburg beklimmen <strong>Greenpeace</strong>activisten<br />
het standbeeld “Christus de<br />
Verlosser” in Rio. Ze wilden de aandacht<br />
vestigen op het povere resultaat<br />
van de Top die als belangrijkste doelstelling<br />
de omschakeling naar duurzame<br />
productie en consumptie had. De<br />
avond voordien had <strong>Greenpeace</strong> op het<br />
Afrikaanse continent een oproep voor<br />
schone energie gelanceerd. Onze medewerkers<br />
verwelkomden ook Nobelprijswinnaar<br />
Desmond Tutu aan boord<br />
van de Esperanza. Net als <strong>Greenpeace</strong>,<br />
wil hij hernieuwbare energiebronnen<br />
ter beschikking stellen van diegenen<br />
die het nog altijd zonder elektriciteit<br />
moeten doen.<br />
DUURZAME ONTWIKKELING<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Beltra<br />
en milieu opnieuw op de<br />
publieke en politieke agenda<br />
heeft geplaatst, de mate<br />
waarin George Bush zich hiertegen<br />
afzet is eens te meer<br />
duidelijk geworden. Dit alleen<br />
al is een stap vooruit (...).”<br />
Rémi Parmentier, Hoofd<br />
van de Politieke Afdeling<br />
van <strong>Greenpeace</strong><br />
International<br />
7
8<br />
KLIMAAT<br />
September 2002: 70 <strong>Greenpeace</strong>-activisten<br />
beklimmen de Pasterzegletsjer<br />
in Oostenrijk. Ze ontrollen er een<br />
immens grote spandoek die de verantwoordelijken<br />
voor klimaatveranderingen<br />
aanklaagt. Een maand later<br />
blokkeren 600 vrijwilligers alle Essotankstations<br />
in Luxemburg. Met deze<br />
laatste actie wilden ze bekomen dat<br />
de multinational ermee ophoudt de<br />
internationale akkoorden voor de<br />
bescherming van het klimaat te<br />
ondermijnen.<br />
“Elke bewoner van deze planeet<br />
legt zijn lot in handen<br />
van de vertegenwoordigers<br />
van zijn land tijdens de klimaatonderhandelingen.<br />
Maar<br />
sommige invloedrijke afgevaardigden<br />
voeren voor hun<br />
persoonlijke belangen een<br />
egoïstische en cynische guerrilla<br />
met de bedoeling de<br />
onderhandelingen te laten<br />
mislukken. De ergste hebben<br />
banden met ExxonMobil.<br />
Miljoenen mensen komen om<br />
door droogte of ziektes,<br />
gezinnen worden uiteengerukt<br />
door overstromingen,<br />
orkanen, diersoorten – zoals<br />
DE ECHTE VERANTWOORDELIJKEN<br />
AANPAKKEN<br />
de ijsbeer – verdwijnen... Wat<br />
kan het ze schelen? Voor<br />
Exxon zijn de economische<br />
belangen van het bedrijf en de<br />
levensstijl van de VS niet<br />
onderhandelbaar.<br />
ExxonMobil is een van de<br />
machtigste ondernemingen ter<br />
wereld. Als we kunnen voorkomen<br />
dat zij het Kyotoprotocol<br />
ondermijnen, hebben we nog<br />
een kans om het ernstigste milieuprobleem<br />
dat de mens zelf<br />
veroorzaakte te overwinnen.<br />
Bianca Jagger,<br />
mensenrechtenactiviste<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Gleizes<br />
Overstromingen in Praag,<br />
augustus 2002<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Rizman<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Beentjes<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Reynaers
“We komen aan bij het strand van Alang<br />
in India. Daar bevindt zich de grootste<br />
scheepswerf ter wereld. De arbeidsomstandigheden<br />
zijn er ietwat verbeterd:<br />
sommige arbeiders dragen nu helmen en<br />
laarzen. Maar het werk blijft gevaarlijk.<br />
Enorme stukken metaal hangen aan een<br />
kapotte kraan boven de hoofden van de<br />
arbeiders. Stukken ijzer en kabels liggen<br />
zowat overal op de grond. Op blote voeten<br />
werken of met sandalen aan is onverantwoord<br />
en onmogelijk. Maar op heel<br />
wat werven is dat nog altijd zo. Wij<br />
komen aan op werf nr 108. Een van de<br />
schepen, de Holstein Express, trekt onze<br />
aandacht. <strong>Greenpeace</strong> had de reder<br />
ervan gevraagd of dit oude schip naar de<br />
sloop in India zou worden gebracht. Het<br />
antwoord was NEE. Maar het bewijs is er:<br />
dit schip is wel degelijk naar Alang<br />
gebracht zonder dat vooraf asbest, PVC<br />
en alle andere mogelijke giftige stoffen<br />
zijn weggehaald.”<br />
Marietta Harjono en Frank<br />
Petersen, <strong>Greenpeace</strong>-campaigners<br />
vanop de scheepswerven van India,<br />
december 2002<br />
GIFTIGE<br />
STOFFEN<br />
DE WETGEVING VERSTERKEN<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Reynaers<br />
Wat u hier ziet is op de Aziatische scheepswerven spijtig genoeg nog steeds<br />
schering en inslag: schepen worden gesloopt in mensonwaardige omstandigheden,<br />
zonder enig respect voor het milieu. Hiernaast: <strong>Greenpeace</strong> was<br />
getipt over de Silver Ray, een afgedankt schip in de haven van Antwerpen,<br />
klaar voor de sloop. We zetten er een sloop-opera op het getouw. Op de<br />
romp van de Silver Ray projecteerden we beelden van India, China en Bangladesh.<br />
Dankzij <strong>Greenpeace</strong> is de Belgische overheid zich met het dossier<br />
gaan bemoeien. Vóór de Silver Ray naar de sloop kan, moeten alle giftige<br />
stoffen er uit, zoals de internationale wetgeving trouwens voorschrijft.<br />
<strong>Greenpeace</strong><br />
9
<strong>Greenpeace</strong>/Hancock<br />
10<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Hancock<br />
NATUURLIJKE RIJKDOMMEN BESCHERMEN<br />
VOOR TOEKOMSTIGE GENERATIES<br />
BIODIVERSITEIT<br />
November 2002: <strong>Greenpeace</strong>-activisten<br />
beklimmen een prachtige rotsformatie<br />
van 65 meter hoog die uitsteekt boven<br />
de Fortescuebaai in Australië. Het doel<br />
van hun actie? De Patagonische ijsheek<br />
(Patagonian toothfish), een diepzeevis<br />
uit de Zuidelijke Oceaan, opnieuw laten<br />
opnemen in Annex II van de Conventie<br />
inzake de Internationale Handel in<br />
Bedreigde uitheemse Dieren en<br />
Planten (CITES). Op hetzelfde ogenblik,<br />
maar duizenden kilometers daarvandaan,<br />
stappen meer dan 600 kinderen<br />
op in de straten van Chili. Waarom?<br />
In dat land staan deelnemers aan een<br />
vergadering in het kader van die<br />
Conventie op het punt te beslissen over<br />
de toekomst van deze vis. Piraatvissers<br />
vangen hem nu volkomen illegaal.<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Akelly<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Akelly<br />
“Japan, Rusland, Noorwegen,<br />
China en IJsland hebben er alles<br />
aan gedaan om te verhinderen<br />
dat de Patagonische ijsheek<br />
door de Conventie zou worden<br />
beschermd. De soort loopt het<br />
risico uit te sterven, toch zal men<br />
er wereldwijd op industriële<br />
schaal op blijven vissen. We zullen<br />
blijven ijveren voor de<br />
bescherming van de<br />
Patagonische ijsheek. Daarnaast<br />
moeten we werk maken van de<br />
afschaffing van de piraatvisserij<br />
die illegaal de visbestanden over<br />
de hele wereld plundert en uitroeit.<br />
De bijeenkomst van de<br />
Conventieleden heeft op andere<br />
vlakken wel vooruitgang<br />
geboekt: mahonie, haaien, zeepaardjes<br />
en dolfijnen zijn vanaf<br />
nu beter beschermd door de<br />
Conventie.”<br />
Desley Mather, oceaancampaigner<br />
voor <strong>Greenpeace</strong><br />
“De aarde hoort toe aan haar<br />
bewoners en niet enkel aan de<br />
rijken. We willen dat de Patagonische<br />
ijsheek, maar ook de<br />
walvissen, de olifanten en mahonie<br />
beschermd worden tegen<br />
het misbruik van de mensen.”<br />
Verklaring van de<br />
kinderen uit Chili ter<br />
gelegenheid van de bijeenkomst<br />
van CITES-leden<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Ventosa<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Beltra
<strong>Greenpeace</strong>/Raghu Rai<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Raghu Rai<br />
1984-2002: 18 JAAR ONRECHT<br />
Al jaren eist <strong>Greenpeace</strong> samen met de<br />
inwoners van Bhopal dat het fabrieksterrein<br />
wordt gesaneerd. Na het gaslek van 1984<br />
sloot de fabriek van Union Carbide (dat<br />
later door Dow werd overgenomen) zijn deuren.<br />
Vaten met gif bleven echter achter en<br />
verontreinigen nog altijd de bodem en het<br />
water. In Europa probeert <strong>Greenpeace</strong> de<br />
arbeiders van Dow te sensibiliseren: hun<br />
onderneming moet de passiva van Union<br />
Carbide aanvaarden, net zoals ze geprofiteerd<br />
heeft van de activa van dat bedrijf. De<br />
sanering van het fabrieksterrein is een<br />
noodzakelijke voorwaarde.<br />
Eén dag na de ramp<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Raghu Rai<br />
<strong>Greenpeace</strong><br />
Rashida Bee<br />
Zicht op de verlaten<br />
Dow-fabriek<br />
GIFTIGE<br />
STOFFEN<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Raghu Rai<br />
“In India bestaat de traditie van<br />
de bezem: wanneer een Indiase<br />
vrouw boos is op een man, geeft<br />
ze hem een bezem, een niet mis<br />
te verstaan signaal. Een veeg<br />
met de bezem is erger dan een<br />
oorvijg, het is de ultieme belediging.<br />
Ik heb de verantwoordelijken<br />
van de chemische groep ontmoet<br />
die de activiteiten van<br />
Union Carbide heeft voortgezet.<br />
Ik heb hun allemaal een bezem<br />
gegeven. In naam van alle<br />
slachtoffers van Bhopal: van hen<br />
die omkwamen tijdens de ‘nacht<br />
van het gas’ en van alle anderen<br />
die daarna stierven. Die bezem<br />
heeft ook een andere betekenis.<br />
Na de ramp werd het fabrieksterrein<br />
niet gesaneerd. Achttien jaar<br />
na het gaslek roesten er nog<br />
steeds vaten vol gif. <strong>Greenpeace</strong><br />
heeft een toxicologische studie<br />
uitgevoerd van het fabrieksterrein.<br />
Die toont aan dat het drinkwater<br />
van veel mensen nog<br />
steeds verontreinigd is. Wat we<br />
verwachten is een stevige<br />
bezemveeg over het terrein.<br />
Eindelijk een echte sanering.”<br />
Rashida Bee, overlevende<br />
van de Bhopalramp<br />
11
12<br />
November 2002: de Prestige ligt op 3500<br />
meter diepte. Uit haar ruim vloeien tonnen<br />
olie in de wateren van het Spaanse Galicië.<br />
De olielaag zal later andere kusten vervuilen...<br />
Een team van <strong>Greenpeace</strong>-duikers heeft<br />
de bijzonder rijke zeebodem geanalyseerd:<br />
weekdieren en schaaldieren (zoals deze<br />
krab) zijn bedekt met olie. Zij zijn de eerste<br />
slachtoffers van de olieramp. Terzelfder tijd<br />
voeren andere activisten actie tegen de<br />
Byzantio, een oude enkelwandige olietanker,<br />
die net zo’n groot risico vormt als de<br />
Prestige.<br />
KLIMAAT<br />
ENERGIE: EEN ANDERE KOERS<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Candan<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Reynaers<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Armestre<br />
“Na een ramp is het natuurlijk<br />
al te laat. “Beter voorkomen<br />
dan genezen”, is de boodschap.<br />
Daarom klagen we de<br />
afhankelijkheid van fossiele<br />
brandstoffen en hun talrijke<br />
negatieve effecten op het<br />
milieu aan. Een ramp als deze,<br />
die de Galicische vissers zo<br />
zwaar treft, kan worden voorkomen:<br />
dat moet op verschillende<br />
niveaus tegelijk worden<br />
aangepakt. Zowel de olie-<br />
industrie als de transportsector<br />
moeten een overstap<br />
naar milieuvriendelijke energie<br />
mogelijk maken.<br />
Regeringen moeten het wettelijk<br />
kader scheppen, zodat de<br />
industrie op rendabele wijze<br />
werk kan maken van hernieuwbare<br />
energie.<br />
Valéry Paternotte,<br />
klimaatcampaigner bij<br />
<strong>Greenpeace</strong> België.<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Armestre
Juli 2002: weer mochten we tal van sympathisanten aan boord van de Rainbow Warrior verwelkomen.<br />
COMMENTAAR BIJ DE CIJFERS<br />
2002 was niet alleen een<br />
memorabel jaar omdat de kaap<br />
van 100.000 sympathisanten<br />
werd overschreden – en de toekomst<br />
lijkt verzekerd, met ruim<br />
8.000 jongeren erbij – maar ook<br />
omdat talloze sympathisanten<br />
actief deelnamen aan onze campagnes:<br />
‘windenergie’, ‘genetisch<br />
gemanipuleerde organismen’<br />
en ‘Dow Chemical – clean<br />
up Bhopal’. Zij toonden hun<br />
betrokkenheid door protestkaarten<br />
of e-mails naar bedrijfsleiders<br />
of politici te sturen en<br />
verhoogden zo de druk. Deze<br />
betrokkenheid heeft alvast voor<br />
trouwe steun gezorgd, want<br />
nooit eerder telden we zo wei-<br />
nig afhakers in onze sympathisantenbestanden.<br />
Reden te<br />
meer om ook in 2003 nieuwe<br />
kanalen te ontwikkelen om<br />
actief te participeren aan het<br />
campagnewerk van<br />
<strong>Greenpeace</strong>.<br />
Zoals de voorbije jaren willen<br />
we in dit jaarrapport op een volledig<br />
transparante wijze rapporteren<br />
over de besteding van de<br />
steun die 100.000 mensen ons<br />
toevertrouwden. U vindt hieronder<br />
de balans (2001-2002) en<br />
de gedetailleerde resultatenrekening<br />
2002 met toelichting.<br />
Deze cijfers werden gecontroleerd<br />
en conform verklaard door<br />
een onafhankelijke bedrijfsrevisor.<br />
De verklaring van de<br />
revisor of bijkomende toelichting<br />
bij de resultaten kunnen<br />
aangevraagd worden op<br />
info@be.greenpeace.org of via<br />
de post.<br />
Tenslotte engageert <strong>Greenpeace</strong><br />
zich door een lidmaatschap<br />
van de VEF (Vereniging<br />
voor Ethiek in de Fondsenwerving)<br />
tot het navolgen van<br />
de deontologische code voor<br />
fondsenwerving.<br />
U kan deze code nalezen op<br />
www.vef-aerf.be.<br />
Verder wou ik nog zeggen dat ik het supertof<br />
vind, wat jullie allemaal doen! Echt waar!<br />
Doe zo voort!<br />
Elysabeth<br />
Commentaar bij de<br />
inkomsten<br />
2002 was het jaar van de intro-<br />
ductie van de Euro. De overheid<br />
heeft meteen de minimumgift<br />
die recht geeft op fiscale aftrekbaarheid<br />
opgetrokken van<br />
1000 fr naar € 30,00. Er is dus<br />
heel wat werk komen kijken bij<br />
de conversie van de vele doorlopende<br />
opdrachten van sympathisanten<br />
die per jaar minder<br />
dan € 30,00 schonken en verder<br />
in aanmerking wilden<br />
komen voor een fiscaal attest.<br />
De groei van het aantal sympathisanten<br />
brengt uiteraard een<br />
evenredige financiële groei mee.<br />
Het totaal van de inkomsten in<br />
2002 bedroeg 3,98 miljoen €,<br />
een stijging met 16% tegenover<br />
2001. Deze stijging werd quasi<br />
volledig gerealiseerd door de<br />
groei van het volume aan giften<br />
en legaten.<br />
De verkoopactiviteit kende haar<br />
2de jaar met een volwaardig<br />
ecologisch aanbod.<br />
Green License, onze nieuwe<br />
toeleverancier voor merchandise<br />
artikelen, is nu volledig operationeel.<br />
Leveringen verlopen<br />
vlot, het assortiment wordt<br />
gewaardeerd en de prijszetting<br />
voor het textiel, vervaardigd uit<br />
gecertificeerd bio-katoen, is<br />
13
14<br />
INKOMSTEN 2002<br />
Giften sympathisanten 3.599.320 90,3%<br />
Winst op verkoop 63.431 1,6%<br />
Terugwinning kosten GP-International 161.214 4,0%<br />
Terugwinning kosten magazine 91.991 2,3%<br />
Andere (intresten) 68.332 1,7%<br />
TOTAAL 3.984.288 100%<br />
UITGAVEN 2002<br />
CAMPAGNEKOSTEN<br />
Specifieke campagnekosten<br />
2.348.047 62,0%<br />
Actiedepartement 66.950<br />
Nucleaire campagne 23.888<br />
Klimaatcampagne 133.342<br />
Campagne Bossen 77.071<br />
Campagne GGO 42.187<br />
Campagne giftige stoffen 55.485<br />
Algemene campagnekosten 63.270<br />
Loonkosten campagnes 573.765<br />
Europese Campagnes kantoor Brussel 644.000<br />
Deelname Internationale campagnes 94.170<br />
Totaal<br />
Ondersteunende campagnekosten<br />
1.774.128<br />
Informatie en voorlichting 35.853<br />
<strong>Greenpeace</strong> Magazine 293.106<br />
Loonkosten communicatie 195.716<br />
Secretariaat campagnes 49.244<br />
Totaal 573.919<br />
FONDSENWERVING EN SYMPATHISANTENSERVICE 1.035.282 27,3%<br />
Kosten werving nieuwe donnateurs 394.540<br />
Kosten op verkoop 377<br />
Kosten bestaande donateurs 288.256<br />
Sympathisantenservice 91.871<br />
Loonkosten fondsenwerving 238.174<br />
Secretariaat sympathisantendienst 22.064<br />
Totaal 1.035.282<br />
ADMINISTRATIE EN HUISVESTING 403.286 10,7%<br />
Huisvesting 74.951<br />
Secretariaat administratie en huisvesting 8.633<br />
Personeelskost 319.702<br />
Totaal 403.286<br />
TOTAAL 3.786.615 100%<br />
Saldo(over te dragen naar reserves) 197.673<br />
Ik wil iedereen duidelijk maken dat we<br />
zuinig met energie moeten omspringen!<br />
Aurélie<br />
BALANS<br />
ACTIVA<br />
2001 2002<br />
MATERIELE VASTE ACTIVA 48.461 22.740<br />
FINANCIELE VASTE ACTIVA 246.033 245.861<br />
Aandelen Via-EX 239.540 239.540<br />
Aandelen Triodos 6.121 6.121<br />
Borgtochten 372 200<br />
VORDERINGEN 986.212 964.761<br />
Intercompany vorderingen 81.755 26.690<br />
Via-Ex r/c 904.358 938.071<br />
Andere vorderingen 99 0<br />
GELDBELEGGINGEN 421.055 332.472<br />
LIQUIDE MIDDELEN 577.529 1.029.885<br />
OVERLOPENDE REKENINGEN 0 3.370<br />
TOTAAL 2.279.290 2.599.089<br />
PASSIVA<br />
EIGEN VERMOGEN 1.384.997 1.546.058<br />
OVERGEDRAGEN RESULTATEN 161.061 197.673<br />
VOORZIENINGEN 274.257 352.789<br />
SCHULDEN 457.493 497.429<br />
Schulden op lange termijn 2.241 0<br />
Leveranciers 302.613 343.730<br />
Bezoldigingen en sociale lasten 152.639 145.899<br />
Overige schulden 0 7.800<br />
OVERLOPENDE REKENINGEN 1.483 5.140<br />
TOTAAL 2.279.290 2.599.089<br />
zeker competitief. Onze producten<br />
waren totnogtoe te koop via<br />
catalogus en in een aantal<br />
Oxfam wereldwinkels.<br />
De lancering van een nieuwe<br />
website begin 2003<br />
(www.greenpeaceshop.com)<br />
betekent een nieuw verkoopkanaal<br />
dat samen met andere<br />
inspanningen de verkoop moet<br />
laten groeien in de komende<br />
jaren.<br />
Commentaar bij de<br />
uitgaven<br />
Onze uitgaven zijn opgesplitst<br />
in 3 rubrieken: campagnes,<br />
fondsenwerving en administratie.<br />
Campagnes<br />
Enkel de uitgaven voor campagnes<br />
zijn in 2002 betekenisvol<br />
toegenomen: van 1,88 miljoen €<br />
naar 2,35 miljoen € of een stijging<br />
met 25%.<br />
Belangrijke kosten werden<br />
gemaakt in verband met de klimaatcampagne:<br />
vorige zomer<br />
organiseerden we een ‘windtour’<br />
voor de promotie van<br />
duurzame energie.<br />
Ook voor de bossencampagne<br />
100.000<br />
90.000<br />
80.000<br />
70.000<br />
60.000<br />
50.000<br />
40.000<br />
30.000<br />
20.000<br />
10.000<br />
Ik steun mee de campagne StopEsso en tank vanaf<br />
nu geen Esso meer!<br />
Eddy<br />
stegen de kosten: in het voorjaar<br />
van 2002 hebben we een<br />
bijzonder sterke TV-promotie<br />
voor de bescherming van oerbossen<br />
gevoerd op VRT en RTBf.<br />
Onze bijdrage aan internationale<br />
campagnes is sterk opgevoerd,<br />
enerzijds door 3 campagneverantwoordelijken<br />
vanuit<br />
België te laten meedraaien in<br />
een internationaal team<br />
(scheepssloop, genetische<br />
manipulatie en oerbossen) en<br />
anderzijds door mee middelen<br />
vrij te maken voor Europees<br />
politiek werk vanuit Brussel<br />
(0,64 miljoen € of een stijging<br />
met 23%).<br />
0<br />
AANTAL SYMPATHISANTEN<br />
1984<br />
1985<br />
1986<br />
1987<br />
1988<br />
1989<br />
1990<br />
1991<br />
1992<br />
1993<br />
1994<br />
1995<br />
1996<br />
1997<br />
1998<br />
1999<br />
2000<br />
2001<br />
2002<br />
Ondersteunende campagnekosten<br />
Hieronder vallen alle activiteiten<br />
van onze communicatieafdeling:<br />
• kosten van onze vrijwilligersgroep<br />
die informatie over<br />
<strong>Greenpeace</strong> en onze campagnes<br />
verstrekken in scholen,<br />
verenigingen en op publieke<br />
manifestaties<br />
• kosten verbonden aan onze<br />
elektronische communicatie<br />
(website, e-mail)<br />
• publicatie en verspreiding van<br />
magazines (volwassenen en<br />
kinderen) en andere publicaties:<br />
de totale kost hiervan<br />
bedroeg 201.115 € (293.106 €<br />
min 91.991 €, som terugge-
4.000.000<br />
3.500.000<br />
3.000.000<br />
2.500.000<br />
2.000.000<br />
1.500.000<br />
1.000.000<br />
500.000<br />
0<br />
INKOMSTEN UITGAVEN<br />
2001 2002 2001 2002<br />
stort aan het Belgisch kantoor).<br />
<strong>Greenpeace</strong> verzorgt in<br />
België de magazineproductie<br />
voor de Franstalige <strong>Greenpeace</strong>-vestigingen<br />
in Europa.<br />
Dit schaalvoordeel laat <strong>Greenpeace</strong><br />
toe heel wat kosten te<br />
besparen.<br />
• Perswerk<br />
• Salarissen van onze 4 communicatiemedewerkers.<br />
Fondsenwerving en sympathisantenservice<br />
• Kosten bestaande donateurs<br />
(0,29 miljoen €): reeds meer<br />
dan 60% van onze sympathisanten<br />
steunt <strong>Greenpeace</strong><br />
met een doorlopende<br />
opdracht. <strong>Greenpeace</strong> hoeft<br />
Giften sympathisanten<br />
Winst op verkoop<br />
Terugwinning kosten campagne<br />
Terugwinning kosten media<br />
Andere (intresten)<br />
geen kosten te maken om<br />
deze inkomsten te bestendigen,<br />
met uitzondering van de<br />
verzending van een fiscaal<br />
attest. Deze rubriek dient dus<br />
enkel om de overige 40% van<br />
onze sympathisanten uit te<br />
nodigen hun jaarlijkse bijdrage<br />
te hernieuwen.<br />
• Kosten werving nieuwe donateurs<br />
(0,39 miljoen €): dit vertegenwoordigt<br />
de investering<br />
in groei. In 2002 hebben de<br />
verschillende wervingsprogramma’s<br />
(promotieteams,<br />
telefonische werving, direct<br />
mail, TV-spots, folderacties) in<br />
totaal 20.080 nieuwe sympathisanten<br />
aangetrokken. Het<br />
hoogste aantal ooit!<br />
Campagnes<br />
Fondsenwerving en sympathisantenservice<br />
Administratie en huisvesting<br />
Ik zou me samen met de Indianen en<br />
met <strong>Greenpeace</strong> willen verzetten tegen de<br />
toenemende ontbossing in het<br />
Amazonewoud, en andere problemen die<br />
zich daar voordoen.<br />
Bert<br />
• Onder sympathisantenservice<br />
(0,09 miljoen €) vallen de<br />
kosten verbonden aan het<br />
beheer van de bestanden en<br />
de dienstverlening aan onze<br />
donateurs (evenementen,<br />
informatie).<br />
Administratie en huisvesting<br />
Huur, nutsvoorzieningen en<br />
kantoormaterialen, evenals de<br />
salarissen van de administratieve<br />
medewerkers (personeelszaken,<br />
financiën, receptie, algemene<br />
directie).<br />
Commentaar bij de<br />
balans<br />
Door enkele opeenvolgende<br />
jaren een positief jaarresultaat<br />
te kunnen voorleggen, zijn de<br />
reserves (Passiva: eigen vermogen<br />
en overgedragen resultaat)<br />
gestegen naar 1,74 miljoen €.<br />
Het andere vermeldenswaardige<br />
feit betreft de beslissing van<br />
het Bestuur een sociaal passief<br />
op te bouwen voor het personeel.<br />
Daar is een aanvang mee<br />
gemaakt die u kan aflezen in de<br />
rubriek “voorzieningen” onder<br />
de passiva.<br />
Wat brengt de<br />
toekomst?<br />
Niets staat in steen gebeiteld.<br />
Wanneer we dit jaarrapport<br />
opstellen, hebben de<br />
Amerikaanse legereenheden de<br />
aanval op Irak geopend en is de<br />
diplomatieke optie afgesloten.<br />
<strong>Greenpeace</strong> speelde een<br />
bescheiden rol in het aanklagen<br />
van een gewapend conflict en<br />
kon zo een duidelijke bijdrage<br />
leveren om de positie van de<br />
Belgische regering te beïnvloeden.<br />
Het isolement van de VS<br />
heeft hen er echter niet van<br />
weerhouden alleen door te<br />
gaan. Niemand kan vandaag<br />
voorspellen hoe de wereld er<br />
morgen zal uitzien, noch of de<br />
<strong>Greenpeace</strong>/Reynaers<br />
strijd voor het leefmilieu hoog<br />
op de agenda’s zal blijven<br />
staan. Voor <strong>Greenpeace</strong> is het<br />
echter duidelijk dat thema’s<br />
zoals honger, noord-zuid relaties,<br />
eerlijke handel en internationale<br />
verdragen over vrede en<br />
ontwapening, stuk voor stuk<br />
verbonden zijn met duurzame<br />
ontwikkeling en leefmilieu.<br />
<strong>Greenpeace</strong> speelt in België een<br />
belangrijke rol, precies omdat<br />
in België heel wat internationale<br />
fora gehuisvest zijn die regulerend<br />
optreden in al deze<br />
levensbelangrijke thema’s.<br />
Antwerpen, 14 februari 2002:<br />
Actie tegen de oorog<br />
15
Haachtsesteenweg 159<br />
1030 Brussel<br />
Tel: 02/274.02.00<br />
www. .be<br />
Ik ben bang. In welke staat zullen mijn kinderen de planeet<br />
erven? En toch droom ik nog van een publieke opinie die<br />
opstaat en, eindelijk, NEEN zegt.<br />
Frédéric