Lees hier het externe veiligheidsbeleid - Gemeente Haaksbergen

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Extern Veiligheidsbeleid
gemeente Haaksbergen
2006-2010
Auteur : Werkgroep Externe Veiligheid
Plaats : Haaksbergen
Datum : Januari 2007
Pagina 1 van 56

Inhoudsopgave
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
1. Inleiding............................................................................................................... 3
1.1 Aanleiding .................................................................................................... 3
1.2 Doelstelling................................................................................................... 3
1.3 Proces .......................................................................................................... 4
1.4 Leeswijzer .................................................................................................... 4
2. Risiconormen voor Externe Veiligheid................................................................. 5
2.1 Algemeen ..................................................................................................... 5
2.2 Risiconormering ........................................................................................... 5
2.3 Plaats risiconormering in de veiligheidsketen............................................... 6
3. Wettelijk kader..................................................................................................... 8
3.1 Rijksbeleid.................................................................................................... 8
3.2 Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen (BEVI).............................................. 9
3.3 Vuurwerkbesluit (Vwb) ................................................................................. 9
3.4 Besluit Risico’s en Zware Ongevallen ’99 (BRZO’99) .................................. 9
3.5 Wet vervoer gevaarlijke stoffen (Wvgs)........................................................ 9
3.6 Registratiebesluit Externe Veiligheid.......................................................... 10
4 Beschrijving Risicosituatie gemeente Haaksbergen.......................................... 11
4.1 In beeld brengen van risico ........................................................................ 11
4.2 Beoordelen van risico’s. ............................................................................. 12
4.3 Beheersen van risico’s ............................................................................... 13
4.4 Communiceren over risico’s ....................................................................... 14
5. Ambitieniveau gemeente Haaksbergen............................................................. 15
5.1 Visie op externe veiligheid.......................................................................... 15
5.2 Uitgangspunten externe veiligheid ............................................................. 15
6. Gemeentelijke taken op het gebied van Externe Veiligheid en wijze van
uitvoering.......................................................................................................... 19
6.1 Gemeentelijke taken................................................................................... 19
6.2 Wijze van uitvoering ................................................................................... 21
6.3 Expertise medewerkers.............................................................................. 22
6.4 Signaleringskaart........................................................................................ 22
6.5 Uitvoeringsprogramma............................................................................... 23
Literatuurlijst ............................................................................................................. 24
Begrippen ................................................................................................................. 25
Afkortingen ............................................................................................................... 26
BIJLAGEN
1. Overzicht van risicovolle objecten binnen de gemeente Haaksbergen
2. Tracé van de route gevaarlijke stoffen
3. Tracé van de hogedruk gasleiding
4. Vastleggen van risiconormen in bestemmingsplannen
5. Uitvoeringsprogramma 2006 -2009
Pagina 2 van 56

1. Inleiding
1.1 Aanleiding
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Als gevolg van enkele rampen en incidenten zoals de vuurwerkramp in Enschede is
externe veiligheid een belangrijk landelijk thema geworden. Deze rampen en
incidenten hebben ertoe geleid dat de rijksoverheid diverse maatregelen heeft
genomen om zicht te krijgen op de risicobronnen in Nederland en het optimaliseren
van de risicobeheersing rondom de risicobronnen.
Om de veiligheidsrisico’s te beheersen zijn door de rijksoverheid diverse nota’s,
wetten en besluiten tot stand gekomen die leidend zijn voor de externe
veiligheidstaken van provincie en gemeenten. Het gaat daarbij om wet- en
regelgeving waarin risiconormen zijn gesteld voor inrichtingen die met gevaarlijke
stoffen werken en vervoer van gevaarlijke stoffen. Naast de landelijke sturing neemt
de gemeente Haaksbergen ook haar eigen verantwoordelijkheid om de
veiligheidsrisico’s voor haar burgers zo beperkt mogelijk te houden.
Wat is externe veiligheid?
Bij externe veiligheid gaat over het beheersen van de risico's die ontstaan voor de
omgeving bij het gebruik, de opslag en het vervoer van gevaarlijke stoffen als vuurwerk,
LPG en munitie over weg, water en spoor en door buisleidingen. Het gaat om kleine
kansen met soms grote gevolgen. In het begrip risico zijn kansen en effecten aan elkaar
gekoppeld. Het beleidsveld externe veiligheid houdt zich bezig met de beheersing van
activiteiten die een risico voor de omgeving met zich mee kunnen brengen. De uitvoering
van dit externe veiligheidsbeleid is vooral een taak van rijk, provincies en gemeenten.
Om duidelijkheid te verschaffen over de wijze waarop de gemeente Haaksbergen
voornemens is de nieuwe taken in het kader van het nieuwe veiligheidsbeleid uit te
voeren is deze beleidsnota opgesteld.
Binnen de gemeentelijke organisatie heeft het beleidsveld externe veiligheid invloed
op verschillende andere beleidsvelden. Te denken valt aan Ruimtelijke Ordening,
Milieu, Brandweer en Integrale veiligheid. Om er voor te zorgen dat de inbreng van
deze verschillende beleidsvelden in het nieuwe externe veiligheidsbeleid is verzekerd
is voor het opstellen van dit beleid een projectgroep opgericht waarin de verschillende
disciplines zijn vertegenwoordigd.
1.2 Doelstelling
Doel van het externe veiligheidsbeleid van de gemeente Haaksbergen is om duidelijk
te maken welke externe veiligheidsrisico’s er in de gemeente zijn en hoe met deze
risico’s dient te worden omgegaan. De gemeente streeft naar een beheersbare
veiligheidssituatie, waarbij:
1. De risico’s binnen de gemeente goed in beeld zijn gebracht en men zich er
van bewust is dat er risico’s zijn.
2. Een zorgvuldige afweging plaats vindt tussen nut en de noodzaak van nieuwe
ontwikkelingen en hun gevolgen voor externe veiligheid.
3. Het voorkomen van nieuwe risicosituaties en duidelijkheid over hoe om te
gaan met bestaande risico’s
Pagina 3 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
4. Door middel van beleidsuitvoering en handhaving ervoor gezorgd wordt dat
bestaande risico’s beheersbaar blijven.
1.3 Proces
Voor het opstellen van het extern veiligheidsbeleid is een projectgroep opgericht. In
de projectgroep waren de volgende afdelingen vertegenwoordigd:
• afdeling ROMB, werkeenheid Milieu
• afdeling ROMB, werkeenheid Ruimtelijke Ordening
• afdeling Openbare Werken, werkeenheid Beheer
• afdeling Staf, werkeenheid HOOV (Brandweer)
• afdeling Staf, werkeenheid HOOV (Integrale veiligheid)
Aan het begin van het project is de problematiek en de projectopzet gepresenteerd
aan het college. Gedurende het project is eerst de veiligheidsproblematiek inzichtelijk
gemaakt. Vervolgens is door de projectgroep in concept een visie geformuleerd, is
een uitvoeringsprogramma opgesteld en zijn werkprocessen beschreven.
Via de medewerker van de brandweer is ook de regionale brandweer bij het project
betrokken. De provincie is over het concept geraadpleegd. Zodra deze beleidsnota is
vastgesteld zal ten aanzien van het stuk zowel intern als extern bekendheid worden
gegeven.
1.4 Leeswijzer
Hoofdstuk 2 bevat een algemene introductie op het begrip externe veiligheid. In
hoofdstuk 3 wordt inzicht gegeven in het wettelijke kader. In hoofdstuk 4 wordt
specifiek ingegaan op de aard en omvang van de externe veiligheidsproblematiek
binnen de gemeentegrenzen van Haaksbergen. Hoofdstuk 5 bevat de gemeentelijke
doelstellingen en ambities op het gebied van externe veiligheid. In hoofdstuk 6 wordt
beschreven op welke wijze externe veiligheid binnen de gemeente is georganiseerd.
Tot slot wordt in hoofdstuk 7 een uitvoeringsprogramma voor externe veiligheid
beschreven.
Pagina 4 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
2. Risiconormen voor Externe Veiligheid
In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de achtergronden van externe veiligheid.
2.1 Algemeen
Bij externe veiligheid gaat het om de risico’s die samenhangen met het produceren,
verwerken, opslaan en vervoeren van gevaarlijke stoffen. Deze risico’s doen zich voor
rondom zowel risicovolle inrichtingen als transportassen waarover gevaarlijke stoffen
worden vervoerd.
Door te investeren in veiligheidsmaatregelen, het aantal risicobronnen te beperken en
de inrichting van de omgeving van risicobronnen aan te passen, wordt de veiligheid
zo groot mogelijk gemaakt. Echter, het volledig wegnemen van alle veiligheidsrisico’s
is onmogelijk. We leven in een dicht bevolkt land, waar de functies wonen en
bedrijven op een beperkt gebied gerealiseerd moeten worden. Dit brengt risico’s met
zich mee. Deze risico’s worden onderkend en zoveel mogelijk door maatregelen
ondervangen. Het in z’n geheel wegnemen van riscico’s is onmogelijk.
Binnen de diverse taakgebieden van de landelijke, provinciale, regionale en
gemeentelijke overheden dienen continue afwegingen te worden gemaakt tussen
veiligheid, haalbaarheid en de kosten. Hierbij gaat het ondermeer om taken op het
gebied van ruimtelijke ordening, verkeer, milieu en rampenbestrijding. De onderlinge
samenhang van de gemaakte afwegingen van verschillende taakvelden zijn hierbij
van cruciaal belang.
2.2 Risiconormering
De mate van risico is afhankelijk van twee aspecten, namelijk de kans op en de
mogelijke gevolgen van een ongeval. Onder de kans verstaan we de mogelijkheid dat
zich een situatie voordoet waarbij in bijvoorbeeld een opslag van gevaarlijke stoffen
een grote brand ontstaat. Op grond van ervaringscijfers is het mogelijk om een
dergelijke kans te berekenen. Onder gevolgen verstaan we het aantal dodelijke
slachtoffers van een ongeval, bijvoorbeeld het aantal personen dat bij een grote
brand bij een opslag van gevaarlijke stoffen wordt blootgesteld aan dodelijke
concentraties van gevaarlijke dampen. In Nederland worden twee maten gehanteerd
voor risico, namelijk het plaatsgebonden risico en het groepsrisico.
Plaatsgebonden risico (PR)
Bij het plaatsgebonden risico (PR) gaat het om de kans per jaar dat een (denkbeeldig) persoon
overlijdt als rechtstreeks gevolg van een ongeval met gevaarlijke stoffen als deze persoon zich
onafgebroken en onbeschermd in de nabijheid van een risicovolle inrichting of transportas bevindt.
Het plaatsgebonden risico wordt weergegeven als een contour rondom de risicovolle inrichting of de
transportas.
Groepsrisico (GR)
Het groepsrisico (GR) is de cumulatieve kans dat een (werkelijk aanwezige) groep van 10, 100 of
1000 personen overlijdt als rechtstreeks gevolg van een ongeval met gevaarlijke stoffen. Het
groepsrisico wordt weergegeven als een grafiek met het aantal personen op de horizontale as en de
kans op overlijden op de verticale as.
Pagina 5 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Vanuit het besef dat er altijd veiligheidsrisico’s zullen bestaan, maar dat er wel een
grens gesteld moet worden aan de grootte van de risico’s, heeft de Rijksoverheid
grenswaarden gesteld. De normen voor de toegestane risico’s als gevolg van
ongevallen met gevaarlijke stoffen zijn vastgelegd in landelijke wet- en regelgeving. In
hoofdstuk 3 wordt hier nader op ingegaan.
Norm voor Plaatsgebonden risico (PR)
De normering voor het plaatsgebonden risico is afhankelijk van de aard van het te
beschermen object. Hierbij wordt in wet- en regelgeving onderscheid gemaakt tussen
kwetsbare objecten en beperkt kwetsbare objecten. De normen voor het PR en GR
verschillen voor beide categorieën. De norm voor kwetsbare objecten (zoals
woningen, ziekenhuizen e.d.) is een grenswaarde (hieraan moet worden voldaan). De
norm voor beperkt kwetsbare objecten (zoals bijvoorbeeld kleinere kantoorgebouwen
of bedrijfsgebouwen) is een richtwaarde (hieraan moet zoveel mogelijk worden
voldaan).
De grenswaarde voor het plaatsgebonden risico voor kwetsbare objecten is 10-6 per jaar.
De richtwaarde voor het plaatsgebonden risico voor beperkt kwetsbare objecten is 10-6 per
jaar.
Dus: de kans dat een (denkbeeldig) persoon, die zich een jaar lang permanent op de betreffende
plek bevindt (de plek waarvoor het risico is uitgerekend) dodelijk verongelukt door een bedrijfs- of
transportongeval, mag niet groter zijn dan eens in de miljoen jaar (dat is 10-6 per jaar).
Norm voor Groepsrisico (GR)
Voor het groepsrisico is een oriënterende waarde vastgelegd. Dit houdt in dat hier
gemotiveerd van kan worden afgeweken. Dit is gebonden aan een verantwoordingsplicht.
De oriënterende waarde voor het groepsrisico voor stationaire inrichtingen is
hieronder weergegeven.
De kans op een ongeval met 10 of meer dodelijke slachtoffers is ten hoogste 10-5 per jaar
De kans op een ongeval met 100 of meer dodelijke slachtoffers is ten hoogste 10-7 per jaar
De kans op een ongeval met 1000 of meer dodelijke slachtoffers is ten hoogste 10-9 per jaar
Dus: Hoe groter de potentiële omvang van de ramp hoe strenger de oriënterende waarde. Immers,
een ongeval met 100 doden leidt tot meer ontwrichting, leed en emoties, dan een ongeval met tien
dodelijke slachtoffers. Dit is naar normering vertaald door aan de kans op een ramp met 100 doden
een grens te stellen die een factor honderd lager ligt dan voor een ramp met tien doden. Dus voor 10
dodelijke slachtoffers is de grens eens in de tienduizend jaar (10-5), voor 100 dodelijke slachtoffers is
de grens eens in de tien miljoen jaar (10-7) en voor 1000 dodelijke slachtoffers is de grens eens in de
miljard jaar (10-9).
2.3 Plaats risiconormering in de veiligheidsketen
De normen voor risico hebben een belangrijke plaats in het nederlandse
veiligheidsbeleid. In Figuur 1 is in de veiligheidsketen weergegeven hoe
risiconormering doorwerkt in het veiligheidsbeleid en wat de relatie is met de
verschillende gemeentelijke externe veiligheidstaken.
Pagina 6 van 56

PRO-ACTIE
Het structureel voorkomen van
situaties met onaanvaardbaar
hoge risico’s in de omgeving
van activiteiten met gevaarlijke
stoffen
Risiconormering externe veiligheid
Lokaal beleid RO
NAZORG
Alles wat nodig is om zo snel
Mogelijk terug te keren in de
‘normale’ verhoudingen
Figuur 1: Veiligheidsketen
PREVENTIE
Het voorkomen van directe
oorzaken van zware ongevallen
en het beperken van de gevolgen
hiervan
Vergunningverlening
Handhaving
REPRESSIE
De bestrijding van de gevolgen van
een zwaar ongeval en de verlening
van hulp in acute situaties
Inwerkingtreding
bestrijdingsplannen
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
PREPARATIE
De daadwerkelijke voorbereiding op
de bestrijding van de gevolgen van
mogelijke zware ongevallen
Hulpbehoefte, rampenplan,
aanvalsplan, rampenbestrijdingsplan
RISICOVOORLICHTING
Functie sirenenet. Beschrijving
risicobronnen, aard van de
risico’s, omvang van de schade,
inhoud RBP en VR
RBP = rampbestrijdingplan
VR = Veiligheidsrapport
Het externe veiligheidsbeleid in deze beleidsnota richt zich hoofdzakelijk op de eerste
vier schakels in de veiligheidsketen (van pro-actie tot en met risicovoorlichting).
Pagina 7 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
3. Wettelijk kader
In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de wettelijke regelgeving rond externe veiligheid.
3.1 Rijksbeleid
Het Nederlandse veiligheidsbeleid begint in 1810 toen Napoleon door een keizerlijk
decreet bepaalde dat het gemeentebestuur mocht vaststellen welke activiteiten zij
wilde toelaten temidden van woonbebouwing. Risicovolle bedrijfsactiviteiten werden
alleen toegelaten als kon worden aangetoond dat er geen gevaar was. Aanleiding
voor deze eerste ‘milieuwet’ was de explosie van een kruitschip in Leiden in 1807
waarbij 151 doden vielen en 2000 gewonden. In 1814 werd de basis gelegd voor de
Hinderwet met een Koninklijk Besluit ter voorkoming van gevaar, schade en hinder.
Begin jaren tachtig werd duidelijk dat het gebruik van LPG enorm zou toenemen. Het
aantal vergunningaanvragen voor LPG-tankstations was sterk toegenomen en er
ontstond grote onzekerheid over de veiligheid ervan. Een ongeluk met een LPGtankauto
in Spanje (Los Alfaques in 1978) verhoogde die onzekerheid. De
verscherpte aandacht voor de risico’s van LPG leide in 1984 tot de Integrale LPGnota
(Min. VROM, 1984).
In 1987 brengt de Europese Commissie de Seveso-richtlijn uit. Deze verplicht
bedrijven inzicht te verstrekken in de risico’s die zij veroorzaken voor omwonenden. In
Nederland wordt de richtlijn vertaald in het Besluit risico’s zware ongevallen (Brzo).
In 1988 publiceerde het ministerie van VROM de Nota Omgaan met Risico’s (OmR).
In deze nota worden voor het eerst normen voor het plaatsgebonden risico (PR) en
groepsrisico (GR) geïntroduceerd.
Het vervoer van gevaarlijke stoffen wordt in 1996 vastgelegd in de Nota Risico
Normering Vervoer Gevaarlijke Stoffen (RNVGS). Deze sluit qua normering aan bij
OmR. Zowel voor inrichtingen als voor het vervoer van gevaarlijke stoffen blijft het
echter bij normen die niet in wetgeving vastliggen.
Door de vuurwerkramp in Enschede op 13 mei 2000 komt het beleidsterrein externe
veiligheid in een stroomversnelling. De zeer zware vuurwerkontploffing kost aan 22
mensen het leven; 950 mensen raken gewond en een complete woonwijk wordt
weggevaagd.
De Commissie Onderzoek Vuurwerkramp, ook bekend onder de naam Commissie
Oosting, wordt in mei 2000 ingesteld om de oorzaken van de vuurwerkramp in
Enschede te onderzoeken. De Commissie kijkt ook naar de bredere context van
externe veiligheid en beperkt zich niet tot de risico’s van vuurwerk. Zij publiceert haar
rapport op 28 februari 2001. Een van de conclusies is dat op diverse plekken in het
land de veiligheidsrisico’s zijn toegenomen. Dit komt onder meer door het ontbreken
van een adequate, wettelijk geregelde doorwerking van het externeveiligheidsbeleid
in de ruimtelijke planvorming. De overheid moet, aldus de Commissie, zorgdragen
voor eenduidige regelgeving, goed toezicht en consequente handhaving. Het
veiligheidsbeleid moet transparant(er) worden en de verantwoordelijkheden helder.
De aanbevelingen van de Commissie Oosting hebben hun weerslag gehad in
verschillende wettelijke regelingen.
Pagina 8 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
3.2 Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen (BEVI)
Het BEVI gaat uit van categoriale en niet-categoriale inrichtingen. Voor de categoriale
inrichtingen hanteert het BEVI vaste afstanden. Hiermee krijgt het PR een wettelijke
status van grenswaarde. Deze afstanden worden gezien als de minimale afstanden
die tussen bepaalde inrichtingen en bijvoorbeeld woningen moeten worden
aangehouden. In het BEVI is aangegeven dat inrichtingen aan de grenswaarde van
de 10-5 contour moeten voldoen binnen 3 jaar nadat het besluit van kracht is
geworden. Uiterlijk 1-1-2010 moeten alle inrichtingen voldoen aan de grenswaarde
van 10-6. Dit is alleen voor bestaande situaties van toepassing. Nieuwe situaties
dienen per direct aan de 10-6 contour te voldoen. Naast het PR wordt in het BEVI ook
het GR genoemd. Het GR heeft de status van oriëntatiewaarde gekregen. Als een
inrichting de GR-waarde overschrijdt dan zal het bevoegd gezag een afweging
moeten maken of zij hiermee akkoord gaat.
In de gemeente Haaksbergen zijn 6 inrichtingen die onder dit besluit vallen. Het
betreft 5 LPG tankstations en een grote opslagplaats van brandbare stoffen.
3.3 Vuurwerkbesluit (Vwb)
Het Vuurwerkbesluit (Vwb) kent een aantal indelingen van inrichtingen in categorieën.
In eerste instantie worden de inrichtingen ingedeeld in categorieën van
consumentenvuurwerk en professioneel vuurwerk. Daarnaast wordt de categorie
consumentenvuurwerk onderverdeeld in opslagen tot 1.000 kg, tot 10.000 kg en
boven de 10.000 kg. De gemeenten zijn het bevoegd gezag voor inrichtingen voor de
opslag en verkoop van consumentenvuurwerk tot 10.000 kg. Voor deze inrichtingen
geldt dat er vaste veiligheidsafstanden zijn vastgelegd in het besluit. Het
vuurwerkbesluit is op dit moment in Nederland het enige besluit dat uitgaat van
effectafstanden. Daarnaast zijn in het besluit vastgelegd welke
veiligheidsmaatregelen moeten worden getroffen. Deze veiligheidsmaatregelen
bestaan uit een branddetectiesystemen, een branddoormeldsysteem en een
brandblussysteem. (bron 15, Vuurwerkbesluit en Memorandum 60).
In Haaksbergen zijn twee vuurwerkopslagplaatsen die onder het vuurwerkbesluit
vallen.
3.4 Besluit Risico’s en Zware Ongevallen ’99 (BRZO’99)
Het BRZO'99 is een uitvloeisel van de laatste herziening van de Europese Sevesorichtlijn.
De Seveso-richtlijn betreft het voorkómen van zware ongevallen waarbij
gevaarlijke stoffen betrokken zijn en het beperken van de gevolgen daarvan voor
mens en milieu. Bedrijven die onder de werkingsfeer van dit besluit vallen dienen een
veiligheidsrapport (VR) te schrijven. Daarin moeten maatregelen op het gebied van
milieubescherming en rampenbestrijding zijn opgenomen. Daarnaast is er een
tweede categorie bedrijven, met geringere hoeveelheden gevaarlijke stoffen dan de
VR-plichtige bedrijven, die een preventiebeleid voor zware ongevallen (PBZO)
moeten voeren en dat dienen te ondersteunen met een veiligheidsbeheerssysteem
(VBS). In 2001 heeft een risico-inventarisatie plaatsgevonden waarbij is gelet op
inrichtingen die vallen onder de werkingssfeer van het Besluit risico zware ongevallen
(verder: Brzo). Uit dit onderzoek bleek dat er binnen de gemeente Haaksbergen geen
bedrijven aanwezig zijn die vallen onder de werkingssfeer van het Brzo.
3.5 Wet vervoer gevaarlijke stoffen (Wvgs)
Vervoer van gevaarlijke stoffen is geregeld in de Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen. In
deze Wet is het ‘Accord européen relatif au transport international des marchandises
Pagina 9 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Dangereuses par Route’ (ADR) opgenomen. Dit is een Europese overeenkomst
welke door de meeste landen is ondertekend. Het ADR bevat voorschriften over het
vervoer van gevaarlijke stoffen over de weg. Individuele landen hebben echter de
mogelijkheid om aanvullende bepalingen te maken. Nederland heeft als aanvullende
bepaling dat gemeenten voor transporten van bepaalde gevaarlijke stoffen een
verplichte route mogen instellen. Wanneer overigens geen routeplicht is ingesteld dan
dienen vervoerders op grond van het ‘Reglement vervoer over land van gevaarlijke
stoffen’ (VLG, Bijlage 2, Hoofdstuk II, artikel 3 lid 1), bebouwde kommen zoveel
mogelijk te mijden. Deze regel geldt voor alle gevaarlijke stoffen. De gemeente
Haaksbergen heeft op 8 november 2006 een route vervoer gevaarlijke stoffen
vastgesteld.
3.6 Registratiebesluit Externe Veiligheid
Het Registratiebesluit regelt voor het bevoegd gezag en voor beheerders van
infrastructuur de verplichting tot registratie van risicovolle situaties met gevaarlijke
stoffen, met name (zeer) toxische, explosieve of brandbare stoffen (of een combinatie
van deze stoffen).
Het gaat om gegevens inzake de externe veiligheid van inrichtingen, transportroutes
en buisleidingen, die in een algemeen toegankelijk centraal register (het Register
Risicosituaties Gevaarlijke Stoffen, RRGS) worden opgenomen. De bevoegde
gezagen voor de inrichtingen c.q. de beheerders van de transportroutes en
buisleidingen (resp. de ministeries van Verkeer en Waterstaat en Economische
Zaken) zijn verantwoordelijk voor het aanleveren en actueel houden van de
gegevens. Het RIVM is verantwoordelijk voor het beheer van de gegevens. De
gegevens vanuit het RRGS vormen die basis voor de provinciale risicokaart.
Voor de inrichtingen waarvoor de gemeente Haaksbergen het bevoegd gezag is zijn
de gegevens in 2005 aangeleverd. Wanneer er risicobronnen bijkomen of verdwijnen
of wanneer de aard en omvang van de risico’s veranderen, wordt dit door de
gemeente verwerkt in het gegevensbestand.
Pagina 10 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
4 Beschrijving Risicosituatie gemeente Haaksbergen
In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de veiligheidssituatie binnen de gemeente
Haaksbergen. Voor een uitgebreide beschrijving van de risicovolle objecten binnen de
gemeente Haaksbergen wordt verwezen naar bijlage 1.
4.1 In beeld brengen van risico
Risicovolle inrichtingen
In de afgelopen jaren is door de gemeente Haaksbergen een inventarisatie
uitgevoerd naar risicobronnen binnen de gemeente. In bijlage 1 zijn de verschillende
risico-objecten in beeld gebracht. Aangezien er binnen de gemeente Haaksbergen
weinig risicovolle bedrijven aanwezig zijn, zijn er ook relatief weinig knelpuntsituaties
aanwezig. Belangrijke aandachtspunten zijn de 3 LPG tankstations binnen de
bebouwde kom en de grootschalige opslag van brandgevaarlijke stoffen bij een bedrijf
op het industrieterrein West van Haaksbergen.
Vervoer gevaarlijke stoffen
Op 8 november 2006 is door de gemeenteraad een routering voor gevaarlijke stoffen
vastgesteld. Een provinciale notitie waarin de rijks- en provinciale wegen zijn
aangegeven, heeft hiervoor als uitgangspunt gediend. Deze route is vastgesteld om
het vervoer van gevaarlijke stoffen in de gemeente te kunnen structureren. Omdat de
route is vastgesteld dienen vervoerders, indien zij een andere route wensen te rijden,
ontheffing van deze route aan te vragen. De Gemeente Haaksbergen moet per geval
een afweging maken of het transport kan worden toegestaan en betreffende de te
rijden route en het tijdstip. De route gevaarlijke stoffen betreft de provinciale weg N18.
De route is weergegeven in bijlage 2.
Transport gevaarlijke stoffen via buisleidingen
Aardgasleidingen en leidingen voor brandbare vloeistoffen kunnen risico's voor
gevaar en schade met zich meebrengen. Als gevolg hiervan dient een bepaalde
afstand tot deze leidingen aangehouden te worden. Binnen de gemeente
Haaksbergen is in dit kader een hogedruk aardgastransportleiding van de Gasunie
relevant. De transportleiding loopt deels door de bebouwde kom van Haaksbergen. In
bijlage 3 is de loop van deze gasleiding weergegeven.
Voor hogedruk aardgastransportleidingen geldt de circulaire van VROM uit 1984
(zonering langs hogedruk aardgastransportleidingen). In deze circulaire worden
minimale afstanden geadviseerd die gemeenten bij nieuwe ruimtelijke plannen dienen
aan te houden. Op dit moment wordt door het Rijk, IPO/VNG en de Gasunie overleg
gevoerd over een actualisatie van deze richtlijn.
Nieuwe vestigingsmogelijkheden van risicovolle objecten op bedrijfsterreinen in
Haaksbergen
Op het moment zijn voor de bedrijventerreinen in Haaksbergen de navolgende
bestemmingenplannen van toepassing:
Bestemmingsplan “Industrie-West 2003”. Dit plan moet de planologische procedure
nog doorlopen en is dus nog niet in werking getreden. Wel wordt gemakshalve van dit
plan uitgegaan. Dit plan zal te zijner tijd de bestemmingsplannen voor de
bedrijventerreinen ’t Varck, West en Brammelo vervangen. Dit plan gaat uit van
zonering en is gekoppeld aan een “lijst van bedrijven” die als bijlage is toegevoegd.
De maximaal toegestane milieucategorie is 4 (met vrijstelling kan daarvan worden
afgeweken).
Pagina 11 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Bestemmingsplan “Bedrijventerrein Stepelo”. Dit plan is eveneens gezoneerd en is
gekoppeld aan een “lijst van bedrijven”. De maximaal toegestane milieucategorie is 4
en met een nadere wijzigingsprocedure kan een bedrijf in milieucategorie 5 worden
toegestaan.
Bestemmingsplan “Bedrijventerrein de Greune”. Het is een gezoneerd plan en
gekoppeld aan een “lijst van bedrijven”. De maximale milieucategorie is 3.
Bestemmingsplan “Haaksbergen-Dorp, deelplan Eibergsestraat West”. Het is
gezoneerd bedrijventerrein gekoppeld aan een ‘lijst van bedrijven”. De maximale
milieucategorie is 3 (met vrijstelling kan daarvan worden afgeweken).
Bedrijventerrein Sint Isidorushoeve. Ook in dit geval sprake van een gezoneerd
bedrijventerrein gekoppeld aan een “lijst van bedrijven”. De maximale milieucategorie
is 4 (met vrijstelling kan daarvan worden afgeweken).
Het Binnenstedelijk Bedrijventerrein Goorsestraat (BBG) is buiten beschouwing
gelaten.
Risicovolle objecten zullen veelal behoren tot de milieucategorie 3 en hoger. De
vestiging van een nieuw risicovol object is alleen mogelijk als aan de eerder
beschreven wet en regelgeving kan worden voldaan.
Relatie met ontwerp Structuurplan Haaksbergen 2015
In het ontwerp structuurplan Haaksbergen 2015 wordt in grote lijnen de ruimtelijke
ontwikkelingen van Haaksbergen, Buurse en St. Isidorushoeve aangegeven. Het
structuurplan gaat er vanuit dat 50% van de te bouwen woningen (700) in de
bestaande kern Haaksbergen worden gebouwd. Ter uitvoering van die
binnenstedelijke bouwopgave tot 2015 hebben burgemeester en wethouders op 18
april 2006 een nota 'Inbreidingslocaties Haaksbergen 2015' opgesteld. Deze nota
bevat een inventarisatie van 30 plekken in de bebouwde kom die in aanmerking
komen voor (her)ontwikkeling en het realiseren van (een deel van) de bouwopgave
voor de komende jaren. Gekeken naar de bestaande risicovolle objecten is het niet
de verwachting dat zich nieuwe knelpuntsituaties zullen voordoen. Doordat in de
toekomst de route gevaarlijke stoffen via het nieuwe trace voor de N18 zal lopen is dit
een verbetering ten opzichte van de bestaande situatie waarbij het trace aan de
zuidkant van Haaksbergen vlak langs de bebouwde kom loopt.
4.2 Beoordelen van risico’s.
Nadat de externe veiligheidsrisico’s zijn geïnventariseerd (en tegelijkertijd de ligging
van kwetsbare objecten ten opzichte van de risicobronnen) zijn de risicovolle situaties
beoordeeld (voldoet de situatie aan de norm). Hiertoe zijn alle geïnventariseerde
externe veiligheidsrisico’s beoordeeld op de afstanden voor het plaatsgebonden risico
en een mogelijke overschrijding van de oriënterende waarde voor het groepsrisico.
Het overzicht hiervan is terug te vinden in bijlage 1.
Beoordeling plaatsgebonden risico (PR)
Van de binnen de gemeente Haaksbergen aanwezige risicobronnen zijn de contouren
voor het plaatsgebonden risico bepaald. Vervolgens is aan de hand van deze
contouren onderzocht of voldaan kon worden aan de wettelijke verplichtingen voor
het plaatsgebonden risico.
Uit de beoordeling van het plaatsgebonden risico blijkt dat er geen bedrijven zijn
waarbij binnen de 10-5 contour zich kwetsbare objecten bevinden. Bij twee bedrijven
zijn wel kwetsbare objecten aanwezig binnen de 10-6 contour. Het gaat hierbij om
een LPG tankstation aan de Hengelosestraat 10-14 en een grootschalige opslag van
brandbare stoffen aan de industriestraat 15. Voor deze twee inrichtingen zullen
Pagina 12 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
uiterlijk voor 1 januari 2010 saneringsmaatregelen maatregelen zijn getroffen
waardoor de risicoknelpunten zijn opgelost. Voor de overige bedrijven zijn geen
aanvullende bronmaatregelen nodig om het plaatsgebonden risico te reduceren tot
het wettelijk verplichte niveau. Wel zal van deze inrichtingen de milieuvergunning
moeten worden geactualiseerd.
Beoordeling groepsrisico (GR)
Bij het bepalen van het groepsrisico spelen verschillende factoren een rol, zoals de
dichtheid van de kwetsbare functies (aantallen mensen binnen invloedsgebied),
zelfredzaamheid van die mensen (is het een bejaardenhuis of een groot kantoor), de
mogelijkheden voor hulpverlening, etc. Daarnaast dient geborgd te worden dat de
gehanteerde factoren niet zomaar veranderd kunnen worden, bijvoorbeeld door ze
vast te leggen in het bestemmingplan. In veel gevallen betekent dit dat
bestemmingplannen moeten worden aangepast. In bijlage 4 wordt hier nader op
ingegaan.
Van de binnen de gemeente Haaksbergen aanwezige risicovolle inrichtingen is het
groepsrisico bepaald. Bij vier inrichtingen is er sprake van een overschrijding van de
oriënterende waarde. Omdat het hier gaat om een oriënterende waarde is er geen
sprake van een saneringsnoodzaak. Wel is er de verplichting om bij ruimtelijke
ontwikkelingen binnen het invloedsgebied van deze inrichtingen, door middel van de
verantwoordingsplicht voor het groepsrisico, te beoordelen op welke wijze
verdergaande risico´s kunnen worden vermeden.
4.3 Beheersen van risico’s
Doorwerking in milieuvergunningen en bestemmingsplannen
Nu de risicovolle situaties in beeld zijn, is het van belang deze door te laten werken in
milieuvergunningen en bestemmingsplannen. Bij alle nieuwe vergunningen en
bestemmingsplannen moet aandacht zijn voor externe veiligheid.
Door de gemeente Haaksbergen zijn de milieuvergunningen van bedrijven die
externe veiligheidsrisico’s veroorzaken doorgelicht. Daar waar op basis van de
risicobeoordeling blijkt dat dit nodig is, worden deze milieuvergunningen
geactualiseerd. Dit betekent dat aan de milieuvergunningen voorschriften worden
verbonden gebaseerd op het nieuwe veiligheidsbeleid.
Op dit moment zijn nog niet alle bestemmingplannen geactualiseerd. Het doornemen
en actualiseren van de bestemmingplannen is noodzakelijk om te voorkomen dat
kwetsbare objecten te dicht bij risicovolle activiteiten kunnen worden gerealiseerd. In
bijlage 4 wordt beschreven op welke wijze de nieuwe normen voor externe veiligheid
in bestemmingsplannen kunnen worden vastgelegd.
Pro-actie, preventie, rampenbestrijding.
Indien risicosituaties op basis van de normen voor risico acceptabel zijn dient zeker te
worden gesteld dat bij een calamiteit kan worden opgetreden door de hulpdiensten.
Op basis van de effectbenadering welke deel uit maakt van de risicobeoordeling
kunnen risico’s worden beheerst door middel van pro-actie en preventie. Uiteindelijk
dient in het geval van een calamiteit effectieve invulling te worden gegeven aan
rampenbestrijding.
Onderdeel van de normale procedures bij de gemeente Haaksbergen zal zijn dat de
brandweer wordt geïnformeerd over en om advies wordt gevraagd bij
Pagina 13 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
milieuvergunning- en bestemmingsplanprocedures. Daarnaast is er de mogelijkheid
om advies te vragen aan de regionale hulpverleningsdienst. Dit maakt het voor de
brandweer mogelijk om vroegtijdig aan te geven wat een bedrijf moet doen om
calamiteiten te voorkomen. Verder biedt het de brandweer de informatie om zich te
kunnen voorbereiden op eventuele incidenten of calamiteiten.
4.4 Communiceren over risico’s
In het kader van pro-actie, preventie en de rampenbestrijding is het van belang dat
burgers zelfredzaam zijn en hulpdiensten weten met welk soort calamiteiten ze
geconfronteerd kunnen worden. Op grond van de Wet Rampen en Zware Ongevallen
is de overheid verplicht inwoners te informeren over:
• de rampen en ongevallen die hen kunnen treffen;
• de maatregelen die de overheid getroffen heeft ter voorkoming en beperking van
deze ongevallen en rampen;
• de te volgen gedragslijn.
Ook op basis van de Wet Openbaarheid van Bestuur en het verdrag van Aarhus dient
de overheid uit eigen beweging informatie over beleid te verstrekken, ook als het gaat
om beleid dat nog in voorbereiding of al in uitvoering is. In een aparte
communicatienotitie zal worden aangegeven hoe naar de burger over het externe
veiligheidsbeleid van de gemeente Haaksbergen zal worden gecommuniceerd.
Door de gemeente Haaksbergen wordt invulling gegeven aan hiervoor genoemde
verplichtingen. Dit wordt onder andere gedaan door het verschaffen van informatie bij
vergunningprocedures en bestemmingsplanwijzigingen, maar ook door mee te
werken aan de openbare provinciale risicokaart en het opstellen van extern
veiligheidsbeleid. Over de openbare provinciale risicokaart is al gecommuniceerd.
Bedrijven die in het PRGS zijn opgenomen zijn via een aanschrijving door de
gemeente (werkeenheid milieu) in 2004 geïnformeerd. Daarnaast is op de site van de
gemeente een link geplaatst naar de PRGS, met een korte toelichting. Burgers
kunnen via deze link de risicokaart raadplegen. De veiligheidscontouren zijn in beeld
zijn gebracht op deze provinciale risicokaart. De veiligheidscontouren die in de
bestemmingsplannen opgenomen worden zijn een uitwerking hiervan.
Daarnaast brengt de gemeente 1x in de twee jaar een veiligheidswijzer uit waarin ook
op externe veiligheidsrisico’s wordt ingegaan.
Ter ondersteunen bij het verstrekken van informatie over risico’s is door het
Interprovinciaal Overleg (IPO) de Wegwijzer Risicocommunicatie uitgebracht. Deze
wegwijzer wordt door de hulpverleningsdienst regio Twente en de gemeente als
leidraad gehanteerd.
Pagina 14 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
5. Ambitieniveau gemeente Haaksbergen
In dit hoofdstuk wordt in gegaan op de visie van de gemeente Haaksbergen ten
aanzien van externe veiligheid en uitgangspunten die daarbij worden gehanteerd.
5.1 Visie op externe veiligheid
Eén van de kerntaken van de gemeente is het bieden van een veilige leefomgeving.
In die zin draagt de gemeente een belangrijke verantwoordelijkheid als het gaat om
externe veiligheid. Om die verantwoordelijkheid in te vullen kan de gemeente er niet
omheen een heldere visie op veiligheid binnen haar gemeentegrenzen te hebben.
Tegelijkertijd moet er een afweging zijn tussen de ambities enerzijds en de
maatschappelijke kosten anderzijds. Hoge veiligheidsambities hebben immers grote
financiële consequenties. Het spanningsveld tussen veiligheidsniveau en acceptabele
maatschappelijke kosten vraagt daarom om een visie op het veiligheidsvraagstuk.
Als het gaat om het ambitieniveau voor externe veiligheid is door de wetgever een
minimum-veiligheidsniveau gedefinieerd. Zo bestaat voor het plaatsgebonden risico
een grenswaarde waar minimaal aan moet worden voldaan. Voor het groepsrisico
bestaat een zogenoemde oriënterende waarde .Binnen deze kaders wordt van de
gemeente verlangd dat zij een eigen ambitieniveau formuleert.
5.2 Uitgangspunten externe veiligheid
De gemeente Haaksbergen streeft naar een verantwoord evenwicht tussen risico’s en
de behoefte aan de activiteiten die de risico’s veroorzaken. Dit streven is gebaseerd
op de overtuiging dat veiligheidsrisico’s een onderdeel zijn van het maatschappelijke
verkeer. De gemeente kan daarbij niet op alle gevaarlijke activiteiten direct invloed
uitoefenen. Deze verantwoordelijkheid ligt ook bij de gebruiker of eigenaar en bij de
provinciale en de rijksoverheid. Dit laat onverlet dat de gemeente wel een
verantwoordelijkheid heeft om veiligheidsrisico’s te minimaliseren en beheersbaar te
maken door grenzen te stellen en deze te handhaven. Op het gebied van externe
veiligheid wil de gemeente Haaksbergen dit bereiken door het hanteren van de
onderstaande uitgangspunten:
- In verblijfsgebieden worden geen risicobronnen geïntroduceerd.
- In de directe omgeving van bestaande en geprojecteerde risicobronnen worden
geen kwetsbare objecten en verblijfsgebieden geïntroduceerd. Beperkt kwetsbare
objecten zullen alleen in uitzonderingsituaties worden toegestaan.
- Risicobronnen worden niet geïntroduceerd indien zich in de omgeving bestaande
en geprojecteerde (beperkt) kwetsbare objecten en verblijfsgebieden bevinden,
tenzij uit beoordeling blijkt dat de aard en omvang van het risico beheersbaar is.
- Bij het beoordelen van risicosituaties worden aanvullend op de beoordeling van het
plaatsgebonden risico en het groepsrisico ook de mogelijke effecten en
beheersbaarheid van een calamiteit betrokken.
Verklaring van de gebruikte termen
Verblijfsgebieden:
Woonwijken en qua veiligheidsbeleving (daarmee) vergelijkbare terreinen en gebouwen waar
groepen personen aanwezig kunnen zijn welke qua aard en omvang relevant zijn in het kader van de
in het Besluit externe veiligheid inrichtingen gehanteerde definitie van groepsrisico. Bijvoorbeeld:
kantoren, markten, hotels, speelterreinen, sociale werkplaatsen, onderwijslocaties, winkel-, zorg- en
horecaconcentraties en recreatieterreinen.
Risicobronnen:
Pagina 15 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Transportleidingen voor gas, olie en chemicaliën (buisleidingen), transporten met routeplichtige
gevaarlijke stoffen en inrichtingtypen weergegeven in bijlage 4 (IPO-VNG-tabel).
De directe omgeving van risicobronnen:
De aan te houden afstand zoals aangegeven in wet- en regelgeving voor plaatsgebonden risico (10-6
contour).
De omgeving van risicobronnen:
De aan te houden afstand zoals aangegeven in wet- en regelgeving voor groepsrisico
(invloedsgebied).
(Beperkt) kwetsbare objecten:
Deze worden gedefinieerd conform het Besluit externe veiligheid inrichtingen.
Beheersbaar risico:
Een risico is beheersbaar indien voldoende preventie maatregelen zijn getroffen om een calamiteit te
voorkomen en de hulpdiensten in staat zijn om de te verwachten hulpvraag bij een eventuele
calamiteit in voldoende mate in te vullen.
5.2.1 Toepassen van de uitgangspunten
In nieuwe situaties kunnen de uitgangpunten direct worden toegepast. Bij bestaande-
en overgangssituaties is het niet altijd mogelijk om de uitgangspunten direct toe te
passen en kan sprake zijn van een overgangsperiode. De concrete gevolgen van de
uitgangspunten zijn in de volgende paragrafen uitgewerkt in doelstellingen ten
aanzien van het plaatsgebonden risico, het groepsrisico en de effectbenadering.
Hierbij wordt onderscheidt gemaakt tussen nieuwe-, bestaande- en
overgangssituaties.
5.2.2 Doelstelling plaatsgebonden risico
Volgens het wettelijke kader geldt het volgende minimum veiligheidsniveau voor het
plaatsgebonden risico. Zo mogen vanaf 2010 nergens situaties voorkomen waarbij
kwetsbare objecten binnen de PR=10-6 contour van een bedrijf of transportader
liggen. Verder mag bij tussentijdse wijzigingen bij een (stationaire) risicobron de
risicosituatie voor kwetsbare objecten liggend binnen de PR=10-6 contour niet
verslechteren.
Nieuwe situaties
Het plaatsgebonden risico (PR) is een grenswaarde voor kwetsbare objecten en een
richtwaarde voor beperkt kwetsbare objecten. Overschrijding van de grenswaarde is
wettelijk niet toegestaan. De gemeente Haaksbergen staat alleen in uitzonderingsituaties
een overschrijding van de richtwaarde toe.
Bestaande- en overgangssituaties
In bestaande- en in overgangsituaties waarbij voldaan wordt aan de grenswaarde kan
onder motivering overschrijding worden toegestaan van de richtwaarde voor het
plaatsgebonden risico. Dit kan het geval zijn als een beperkt kwetsbaar object binnen
de PR 10-6 contour aanwezig is of op basis van het bestemmingsplan aanwezig mag
zijn (geprojecteerd). In gevallen waarin niet voldaan kan worden aan de richtwaarde
dient hiervoor verantwoording te worden afgelegd. Deze verantwoording dient aan de
volgende voorwaarden te voldoen:
• Actieve communicatie met de eigenaar/ gebruiker van het betreffende beperkt
kwetsbare object over de overschrijding van de richtwaarde;
• Motivatie van de overschrijding waarin aandacht voor:
- technische (on)mogelijkheden voor verdere reductie van het
plaatsgebonden risico;
- kosten van de mogelijkheden, afgezet tegen de reductie van het
plaatsgebonden risico;
- (on)mogelijkheden van alternatieve ontwikkelingen, dat wil zeggen dat
bijvoorbeeld gemotiveerd dient te worden waarom een bedrijfsvestiging niet
Pagina 16 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
op een andere locatie mogelijk is, of waarom de uitbreiding van een
risicovolle activiteit niet op andere wijze mogelijk is.
5.2.3 Doelstelling groepsrisico
Op basis van het wettelijk kader dient er altijd een groepsrisicoverantwoording plaats
te vinden indien er een besluit wordt genomen waarbij (beperkt) kwetsbare objecten
zijn gelegen binnen het invloedsgebied van gevaarlijke inrichtingen of transportroutes.
Als onderdeel van de groepsrisicoverantwoording dient getoetst te worden aan een
oriënterende waarde.
Toetsing aan de oriënterende waarde in nieuwe situaties
De gemeente Haaksbergen acht overschrijding van de oriënterende waarde niet
maatschappelijk acceptabel. Als gevolg hiervan wordt de oriënterende waarde voor
het groepsrisico in nieuwe situaties door de gemeente Haaksbergen als grenswaarde
beschouwd.
Ook indien ontwikkelingen niet leiden tot overschrijding van de oriënterende waarde is
een toename van het groepsrisico niet altijd maatschappelijk acceptabel. In hoeverre
een groepsrisico maatschappelijk acceptabel is, is niet uit te drukken in kwantitatieve
normen en zal per individueel geval beoordeeld moeten worden. Indien de gemeente
Haaksbergen een bevoegdheid of taak heeft inzake het groepsrisico zal zij daarom
ook altijd een bestuurlijke afweging maken inzake de aanvaardbaarheid van het
groepsrisico. Om een groepsrisico als aanvaarbaar te kunnen beoordelen dient
minimaal te worden voldaan aan de volgende voorwaarden:
- Er dient een complete invulling te worden gegeven aan de verantwoordingsplicht
groepsrisico zoals opgenomen in het BEVI.
- De hulpdiensten dienen in staat te zijn om bij een calamiteit de te verwachten
hulpvraag in voldoende mate in te vullen (het advies van de Hulpverleningdienst
Regio Twente is hierbij zwaarwegend).
Toetsing aan de oriënterende waarde in bestaande- en overgangssituaties
De gemeente Haaksbergen acht overschrijding van de oriënterende waarde niet
maatschappelijk acceptabel. In bestaande en overgangssituaties is overschrijding van
de oriënterende waarde echter al aanwezig of niet altijd te voorkomen. Als gevolg
hiervan wordt de oriënterende waarde voor het groepsrisico in bestaande en
overgangssituaties door de gemeente Haaksbergen als richtwaarde beschouwd.
Aangezien de oriënterende waarde in bestaande en overgangssituaties als
richtwaarde wordt beschouwd, kan na bestuurlijke afweging de oriënterende waarde
worden overschreden. In dergelijke situaties kan het groepsrisico alleen als
aanvaarbaar worden beoordeeld als voldaan wordt aan de volgende voorwaarden:
- Er dient een complete invulling te worden gegeven aan de verantwoordingsplicht
groepsrisico zoals opgenomen in het BEVI.
- De hulpdiensten dienen in staat te zijn om bij een calamiteit de te verwachten
hulpvraag in voldoende mate in te vullen (hierbij wordt uitgegaan van het advies van
de regionale brandweer).
- Er dient actief te worden gecommuniceerd met de personen welke aan het risico
worden blootgesteld.
- De tijdelijke overschrijding van het groepsrisico heeft ten doel om uiteindelijk
verbetering te bereiken ten opzichte van het oorspronkelijk aanwezige groepsrisico.
5.2.4 Effectbenadering
Risicobronnen die voldoen aan de eisen voor het plaatsgebonden risico en het
groepsrisico kunnen bij een calamiteit wel schadelijke en letale effecten veroorzaken.
Pagina 17 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
In dergelijke gevallen dienen de te verwachten effecten ook in de beoordeling te
worden betrokken. Vanuit het oogpunt van pro-actie en preventie dient te worden
gekeken naar de mogelijkheden voor beperking, beheersing en bestrijding van
effecten.
Nieuwe-, bestaande- en overgangssituaties
Bij het vaststellen van bestemmingplannen, het verlenen van vrijstellingen en
vergunningen en bij het houden van toezicht wordt specifiek aandacht gegeven aan:
- De exacte locatie van risicobronnen in relatie tot de ruimtelijke ordening in de
omgeving (bestaande en geprojecteerde kwetsbare en beperkt kwetsbare objecten).
- De mogelijkheden voor inzet van hulpdiensten (gemeentelijke brandweer,
geneeskundige dienst en politie).
- De mogelijkheden voor het treffen van aanvullende maatregelen en het verhogen
van de zelfredzaamheid.
- Eventuele mogelijke aanvullende maatregelen welke op basis van de voortgang van
de stand der techniek kunnen worden opgelegd in de vergunning.
Pagina 18 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
6. Gemeentelijke taken op het gebied van Externe
Veiligheid en wijze van uitvoering
In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de wijze waarop de taken voor externe veiligheid
binnen de gemeente Haaksbergen zijn georganiseerd.
6.1 Gemeentelijke taken
Om de gemeentelijke externe veiligheidstaken inzichtelijk te maken is de indeling in
incidentele taken en structurele taken aangehouden. Navolgend is aangegeven welke
incidentele en structurele taken te onderkennen zijn. In bijlage 5 zijn deze taken
uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma.
Incidentele externe veiligheidstaken
De volgende incidentele wettelijke externe veiligheidstaken kunnen worden
onderscheiden:
- Risico-inventarisatie
Een wettelijk verplichte taak voorkomend uit het nog vast te stellen registratiebesluit.
De inventarisatie is gericht op het vullen van het risicoregister gevaarlijke stoffen, het
RRGS. De gemeente haaksbergen heeft deze risico-inventarsiatie in 2005 uitgevoerd
en de gegevens aangeleverd aan het RIVM.
- Opstellen saneringsplan
Artikel 19 van het Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen schrijft voor dat het bevoegd
gezag een saneringsprogramma moet opstellen voor die inrichtingen waarbij
kwetsbare objecten aanwezig zijn binnen de PR-contour van 10-5 en 10-6. Voor de
gemeente Haaksbergen geld dit alleen voor het LPG tankstation aan de
Hengelosestraat 10-14. Naar verwachting zal eind 2006 duidelijk zijn welke
veiligheidsafstanden op basis van het convenant met de LPG sector dienen te
worden aangehouden. Zodra hierover duidelijkheid is zal een aanvang worden
gemaakt met het opstellen van het saneringsplan.
- Actualisering Wm-vergunningen
Om te kunnen voldoen aan de grenswaarden van het Besluit externe veiligheid
inrichtingen is noodzakelijk de milieuvergunningen voor de bedrijven welke vallen
onder het Besluit Externe Veiligheid te actualiseren.
- Aanpassing bestemmingsplannen
Om nieuwe saneringsituaties te voorkomen zullen voor een aantal bedrijven welke
vallen onder het Besluit Externe Veiligheid de bestemmingsplannen dienen te worden
geactualiseerd. In bijlage 4 wordt hier nader op ingegaan.
De volgende incidentele niet-wettelijke externe veiligheidstaken kunnen worden
onderscheiden:
- Opstelling externe veiligheidsvisie
In het provinciaal Meerjarenprogramma Externe Veiligheid Overijssel is afgesproken
dat de gemeenten in 2006 een externe veiligheidsvisie zullen opstellen. Met deze
nota wordt hier invulling aan gegeven.
- Vaststellen van een route gevaarlijke stoffen
In het kader van het provinciaal Meerjarenprogramma Externe Veiligheid Overijssel is
gekomen tot een afgestemde route voor het transport van gevaarlijke, routeplichtige
stoffen over de weg in Overijssel. Door de gemeente Haaksbergen is deze route op 8
november 2006 vastgesteld.
Pagina 19 van 56

Structurele externe veiligheidstaken
De volgende structurele externe veiligheidstaken zijn aan de orde.
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Inbedding EV-taken in ruimtelijke ordeningsprocessen
In diverse ruimtelijke ordeningsbesluiten gerelateerd aan het bestemmingsplan zijn de
volgende structurele EV-taken in te bedden:
- Toepassing verantwoordingsplicht groepsrisico: Een wettelijk verplichte taak ex
art 13 Bevi
Bij ruimtelijke besluiten in het invloedsgebied rond inrichtingen (en transportassen)
moet worden aangegeven op welke wijze het bevoegd gezag rekening
heeft gehouden met de consequenties van het besluit op (veelal) een verhoging
van het groepsrisico en welke alternatieve ruimtelijke besluiten men heeft
afgewogen. Het is verplicht de regionale brandweer in de gelegenheid te stellen
over het besluit advies uit te brengen.
- Toepassing normstelling plaatsgebonden risico in ruimtelijke planvorming
Bij ruimtelijke besluiten moet het bevoegd gezag de grenswaarde voor het
plaatsgebonden risico in acht nemen en rekening houden met de richtwaarde
voor het plaatsgebonden risico. Dit betekent dat een programma van eisen dat
(veelal) ten grondslag ligt aan diverse besluiten omtrent bestemmingsplannen met
gegevens over het wettelijk regime rond het PR moet worden aangevuld.
- Toepassing normstelling specifieke AMvB’s
Via Bevi art. 5, lid 2 worden de afstandsnormen voor nieuwvestiging van de
Wminrichtingen bedoeld in de besluiten ‘LPG-tankstations milieubeheer’,
‘Voorzieningen en installaties milieubeheer’ en ‘Opslag- en transportbedrijven Wet
milieubeheer’ t.o.v. kwetsbare functies ook van toepassing verklaard voor de
nieuwbouw van kwetsbare functies.
Inbedding EV-taken in Wet milieubeheer gerelateerde taken
In diverse beschikkingen over handelingen rond Wm-vergunningverlening zijn de
volgende structurele EV-taken in te bedden:
- Toepassing normstelling plaatsgebonden risico bij de Wm-vergunningverlening
Bij besluiten over Wm-vergunningen moet het bevoegd gezag de grenswaarde
voor het plaatsgebonden risico in acht nemen en rekening houden met de
richtwaarde voor het plaatsgebonden risico.
- Toepassing verantwoordingsplicht groepsrisico
In de considerans bij beschikkingen omtrent een Wm-vergunning moet ex art. 12
Bevi worden aangegeven op welke wijze het bevoegd gezag rekening heeft
gehouden met de consequenties van de beschikking op (veelal) een verhoging
van het groepsrisico rond de betreffende inrichting. Het is verplicht de regionale
brandweer in de gelegenheid te stellen over het besluit advies uit te brengen.
- Continue actualisering Risicoregister gevaarlijke stoffen
Op basis van de gegevens van geactualiseerde Wm-vergunningen dient binnen
een afgebakend tijdsbestek het RRGS aan de nieuwe situatie binnen de inrichting
te worden aangepast. Het RRGS dient eens in de vijf jaar een over-all actualisatie
te ondergaan.
Rond de milieu-handhaving zijn de volgende externe veiligheidszaken aan de orde:
- Aanpassing handhavingsregime Wet milieubeheer
Voor de bedrijven welke vallen onder het Risico Register Gevaarlijke stoffen zal
de controlefrequentie worden aangepast tot minimaal 1x per jaar om de informatie
ten aanzien van de risicosituatie actueel te houden en tot een optimale naleving
van veiligheidsregels te komen.
Pagina 20 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
6.2 Wijze van uitvoering
In onderstaand schema is de gemeentelijke organisatie weergegeven.
Taken op het gebied van externe veiligheid liggen bij de het werkeenheid Milieu, de
werkeenheid Ruimtelijke Ordening, de afdeling Openbare Werken, de Stafafdeling
Hulpverlening, Openbare orde en Veiligheid en de Stafafdeling Communicatie &
Bestuurssecretariaat.
De werkeenheid Milieu
Primaat beleidsadvisering op het gebied van externe veiligheid
Het toetsen van aanvragen milieuvergunning aan de normen voor het
plaatsgebonden risico, groepsrisico en effectafstanden.
De handhaving van milieuvergunningen.
De advisering en milieutechnische ondersteuning van andere diensten.
Actueel houden van de signaleringskaart.
Actueel houden van het extern veiligheidsbeleid en het uitvoeringsprogramma.
Informatie verstrekken aan het RIVM en de provincie ten bate van het risicoregister
gevaarlijke stoffen en de provinciale risicokaart.
Communicatie over externe veiligheid tijdens vergunningsprocedures
De werkeenheid ruimtelijkeOrdening
Het opstellen, het herzien en het verlenen van vrijstellingen van bestemmingsplannen
Het toetsen van besluiten in het kader van de WRO aan de normen voor het
plaatsgebonden risico, groepsrisico en effectafstanden.
Communicatie over externe veiligheid tijdens bestemmingsplanprocedures.
Afdeling Openbare Werken
De advisering over de route gevaarlijke stoffen.
Het verlenen van ontheffingen voor de route gevaarlijke stoffen
Pagina 21 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Stafafdeling, werkeenheid Hulpverlening, Openbare orde en Veiligheid
Brandweer en rampenplan
Rampenbestrijding
Brandweeradvisering (voorbereiding calamiteitenbestrijding)
Risico-inventarisatie tbv preventie (gebruiksvergunningen en advisering tav van milieu
en bouwvergunningen)
Advisering rond de toepassing van de verantwoordingsplicht voor het groepsrisico en
effectafstanden van externe veiligheid.
Stafafdeling, werkeenheid Communicatie en Bestuurssecretariaat
Risicocommunicatie
In bijlage 6 zijn de volgende werkprocessen in relatie tot externe veiligheid
beschreven:
- Verlenen en handhaven van milieuvergunningen
- Opstellen en wijzigen van bestemmingsplannen
- Verlenen van ontheffing voor de route gevaarlijke stoffen
6.3 Expertise medewerkers
Binnen het apparaat van de gemeente is kennis over het externe veiligheidsbeleid op
basisniveau aanwezig. Binnen het werkeenheid Milieu is specifieke kennis
beschikbaar van ontwikkelingen op het gebied van externe veiligheid. Binnen de
Brandweer is specifieke kennis aanwezig over de toepassing van de
verantwoordingsplicht voor het groepsrisico.
Andere afdelingen met taken op het gebied van externe veiligheid kunnen gebruik
maken van de meer specifieke kennis die bij de werkeenheid Milieu en de brandweer
aanwezig is.
In het geval verdergaande specialistische kennis noodzakelijk is kan een beroep
worden gedaan op externe organisaties of adviesbureau’s.
6.4 Signaleringskaart
Door de gemeente is een signaleringskaart opgesteld voor risicovolle objecten. De
signaleringskaart bevat voor deze risicovolle objecten alle risicorelevante gegevens
binnen de gemeente. De kaart bevat:
1. Een overzicht van risicobronnen gekoppeld aan de effectafstand, de PR-contour
10-6 (indien aanwezig) of de standaardafstand conform BEVI.
2. De invloedsgebieden van het groepsrisico;
3. Een weergave van woonlocaties en van andere (beperkt) kwetsbare objecten
binnen deze invloedsgebieden;
4. Een overzicht van potentiële locaties voor bedrijfsvestiging (nieuwe /
geprojecteerde bedrijventerreinen of vestigingsruimte (zowel fysiek als qua toegelaten
bedrijfscategorieën) in bestemmingsplannen;
Op basis van de gegevens van de signaleringskaart kunnen risicorelevante
initiatieven qua ruimtelijke doorwerking worden beoordeeld.
De signaleringskaart is te vinden als kaartlaag “Veiligheid” in het programma
Flexiweb. De signaleringskaart zal door de werkeenheid Milieu actueel worden
gehouden.
Pagina 22 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
6.5 Uitvoeringsprogramma
De gemeente Haaksbergen heeft de hier genoemde maatregelen verwerkt in een
uitvoeringsprogramma. Dit uitvoeringsprogramma is opgenomen in bijlage 4. Het
uitvoeringsprogramma geeft weer welke incidentele en structurele acties zijn gepland
en welke inzet en middelen benodigd zijn.
Pagina 23 van 56

Literatuurlijst
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
1. InfoMil . 2004. Handreiking Externe Veiligheid Inrichtingen. Den Haag.
Auteur Infomil.
2. Ministerie van VROM augustus 2004. Handreiking verantwoordingsplicht
groepsrisico, Den Haag.
3. Ministerie van VROM. Besluit Risico en Zware Ongevallen ’99. 1999. Den
Haag.
4. Ministerie van VROM. Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen. 2004. Den
Haag
5. Ministerie van VROM. Regeling Externe Veiligheid Inrichtingen. 2004. Den
Haag.
6. Ministerie van VROM. Vuurwerkbesluit en bijbehorende memorandum 60.
Tekst geldend op 30-9-2004. Den Haag.
7. Ministerie van VROM. 22 december 2004. Kabinetsstandpunt ketenstudie
Ammoniak, Chloor en LPG. Den Haag.
8. Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Wet vervoer gevaarlijke stoffen,
Besluit vervoer gevaarlijke stoffen, Regeling vervoer gevaarlijke stoffen.
Tekst geldend op 20-12-2004. Den Haag.
9. Provincie Overijssel. 2002. Risico’s wegtransport gevaarlijke stoffen
provincie Overijssel peiljaar 2002. Zwolle. Auteur provincie Overijssel i.s.m.
AVIV.
10. Provincie Overijssel. November 2005. Meerjarenprogramma Externe
Veiligheid Overijssel Auteur provincie Overijssel.
11. VNG. Oktober 2004. VNG-visie op externe veiligheid. Den Haag. Auteur R.
van Vliet.
12. VNG. Februari 2006, Brief over aardgastransportleidingen en risicoafstanden,
Den Haag. Auteur R.J.J.M. Pans.
Pagina 24 van 56

Begrippen
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Begrip Omschrijving
Aanvaardbaarheid Afweging m.b.t. de ernst en impact van een risico
Effectafstand Afstand vanaf de grens van een inrichting, een transportroute of
buisleiding, waarop ten gevolge van een ongeval met gevaarlijke
stoffen binnen die inrichting, op die transportroute of met die
buisleiding, waarbij als gevolg van een explosie, brand of het
vrijkomen en blootgesteld worden aan toxische stoffen, hitte of
drukbelasting:
- dodelijke slachtoffers kunnen vallen;
- schade aan de lichamelijke gezondheid kan optreden, welke binnen
24 uur na het voorval leidt tot opname in een ziekenhuis ter
behandeling of ter observatie.
Externe veiligheid Risico’s en de kans op deze risico’s naar omwonenden en
leefomgeving afkomstig van stationaire objecten (zoals bedrijven) en
van transportroutes vertaald in afstanden.
Incident Heeft een beperkter bereik (in relatie tot verstoring van de openbare
orde en veiligheid) dan een ramp, maar de bestrijding van de
gevolgen vraagt wel om een gecoördineerd optreden van de diverse
(hulpverlenings)diensten.
Invloedsgebied Gebied waarin, bij ministeriële regeling te stellen regels, personen
worden meegeteld voor de berekening van het groepsrisico. Het
invloedsgebied voor het groepsrisico is gelegen tussen de risicovolle
inrichting en de 1% letaliteitgrens. Voor LPG tankstations met een
doorzet tot 1500 m 3 /jaar ligt de grens van het invloedsgebied op 150
meter.
Knelpunten Binnen de risicocontouren van een object (die tot buiten de
inrichtingsgrens strekken) bevinden zich kwetsbare objecten,
Kwantitatieve
waardoor niet wordt voldaan aan wet- en regelgeving.
QRA, een methode om risico’s naar de omgeving afkomstig van een
risicoanalyse
inrichting te berekenen
Minimale
Dit is de minimaal te hanteren bij hogedrukaardgasleidingen waarbij
bebouwingsafstand de afstand gemeten vanaf het hart van de buisleiding tot aan de rand
van de bebouwing.
Multicriteria-analyse Een methode om gelijke situaties of moeilijk oplosbare situaties op
een objectieve manier te prioriteren.
Risico Het effect van een incident of ramp en de kans op dit incident of
ramp.
Ramp Een gebeurtenis waardoor een ernstige verstoring van de openbare
orde en veiligheid is ontstaan, waarbij het leven en de gezondheid
van vele personen in ernstige mate wordt bedreigd. Een ramp eist
tevens een gecoördineerde inzet van (hulpverlenings)diensten en
organisaties van verschillende disciplines.
Oplossingsmogelijkhe- Het geven van verschillende mogelijkheden hoe een knelpunt (zoals
den
hiervoor is beschreven) kan worden opgelost en in de toekomst kan
worden voorkomen.
Toetsingsafstanden Dit zijn de ‘ideale’ afstanden tussen bebouwing en
Veiligheidseffectrappor-
hogedrukaardgasleidingen.
Vrijwillig instrument dat een integrale afweging van de diverse
tage
veiligheidsaspecten waarborgt. Het is mogelijk om hier een
onderbouwde prioritering in de uitvoering van de veiligheidsaspecten
in aan te brengen.
Vrijwaringzone Dit is de zone die hetzelfde is ‘bestemd’ in een bestemmingsplan als
de oorspronkelijke zone. Deze zone ligt rondom een
hogedrukaardgasleiding
bebouwingsafstand.
en is gelijk aan de minimale
Pagina 25 van 56

Vervolg begrippenlijst
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
10 -5 contour Plaatsgebonden risicocontour waarbij rekening is gehouden met een
sterftekans van 10 -5 per jaar. Bedrijven moeten hier binnen 3 jaar na
het van kracht worden van het BEVI aan voldoen.
10 -6 contour Plaatsgebonden risicocontour waarbij rekening is gehouden met een
sterftekans van 10 -6 per jaar. Hieraan moeten nieuwe situaties per
direct voldoen en alle bestaande situaties per 1-1-2010.
10 -8 contour Groepsrisicocontour. De afstand van het hart van de installatie tot
aan de 1% letaliteitsgrens (zie invloedsgebied)
Afkortingen
Afkorting Betekenis
AMvB Algemene Maatregel van Bestuur
BEVI Besluit externe veiligheid inrichtingen
BG Bevoegd Gezag
BRZO Besluit Risico’s en zware ongevallen
GR-contour Groepsrisicocontour
IPO Interprovinciaal overlegorgaan
IPORBM IPO risico berekeningsmethodiek.
ISOR Informatiesysteem Overige Ramptypen
MCA Multicriteria-analyse
PR-contour Plaatsgebonden risicocontour
REVI Regeling externe veiligheid inrichtingen
RRGS Register Risicosituaties Gevaarlijke Stoffen
QRA Quantitative risk assessment / kwantitatieve risicoanalyse
VBS Veiligheidsbeheerssysteem
VER Veiligheidseffectrapportage
VNG Vereniging van Nederlandse Gemeenten
VR Veiligheidsrapport
Pagina 26 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Bijlage 1: Overzicht van risicovolle objecten binnen de gemeente
Haaksbergen
Pagina 27 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Risico-inventarisatie externe veiligheid gemeente
Haaksbergen
1. Algemeen
In deze bijlage worden de huidig aanwezige risicovolle objecten in de gemeente
Haaksbergen getoetst aan de in hoofdstuk 3 beschreven wet- en regelgeving.
2. Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen (BEVI)
De gemeente heeft 6 bedrijven die onder de werkingsfeer van het Besluit Externe
Veiligheid Inrichtingen vallen. Het gaat om één grootschalige opslag van gevaarlijke
stoffen en om 5 LPG tankstations. Per bedrijf is een conclusie getrokken, met daarbij de
mogelijke oplossingen om eventuele knelpunten op te lossen.
Unipro, Industriestraat 15 Haaksbergen,
Het bedrijf heeft opslag van gevaarlijke stoffen die vallen onder de CPR 15-2. Het bedrijf
beschikt over een revisievergunning van 15 april 2003.
Planologische situatie
De gronden van dit bedrijf zijn geregeld in het in procedure zijnde bestemmingsplan
“Industrie-West 2003” en hebben daarin de bestemming “bedrijfsdoeleinden”. Het bedrijf
ligt midden op het bedrijventerrein en wordt ingesloten door andere bedrijven.
In het structuurplan wordt dit terrein gehandhaafd ten behoeve van de gevestigde
bedrijvigheid. Op dit moment wordt gewerkt aan het opstellen van een Masterplan om te
komen tot een duurzame herstructurering van de bestaande bedrijventerreinen ten
westen van Haaksbergen.
Op dit moment ligt er een verzoek om een veranderingsvergunning in het kader van de
Wet Milieubeheer. Het bedrijf is voornemens de totale hoeveel opgeslagen gevaarlijke
stoffen terug te brengen. Ten behoeve van de vergunningsaanvraag wordt een
zogenaamde QRA uitgevoerd. Resultaten van de QRA zijn nog niet bekend.
Risicobeoordeling
Volgens een indicatieve berekening volgens de methodiek van het BEVI ligt het
plaatsgebonden risico van 10-5 gemiddeld op een afstand van circa 100 meter van de
grens van de opslagruimten. Het plaatsgebonden risico van 10-6 ligt op circa 290 meter
afstand. De grens van het invloedsgebied voor de verantwoordingsplicht voor het
groepsrisico ligt op circa 380 meter. Uitgaande van deze waarden zijn binnen de 10-5
contour een aantal bedrijfsgebouwen aanwezig die als beperkt kwetsbare objecten
kunnen worden aangemerkt. Binnen de 10-6 contour zijn meerdere bedrijfsgebouwen en
dienst en bedrijfswoningen die als beperkt kwetsbare en in sommige gevallen als
kwetsbare objecten kunnen worden aangemerkt.
Naar verwachting wordt ook de oriënterende waarde voor het groepsrisico overschreden.
Dit is pas goed te bepalen zodra de resultaten van de risicoanalyse bekend zijn die op dit
moment door het bedrijf worden uitgevoerd.
Pagina 28 van 56

Situatie Unipro, Industriestraat 15 Haaksbergen
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Conclusie:
In het kader van de nieuwe vergunningsaanvraag is het bedrijf Unipro bezig de
veiligheidsrisicos gedetailleerd in beeld te brengen. In overleg met het bedrijf wordt
bepaald welke aanvullende maatregelen getroffen kunnen worden zodat aan het
risicoafstanden van het BEVI kan worden voldaan.
LPG tankstations
De gemeente heeft vijf LPG-tankstations welke onder de systematiek van het BEVI
vallen. In alle vijf de gevallen gaat het om bedrijven met een doorzet lager dan 1.000 m3
LPG per jaar. Daarnaast is er op het bedrijfsterrein de Greune rekening gehouden met de
vestiging van een nieuw LPG tankstation.
Voor deze bedrijven gelden voorlopig de volgende veiligheidsafstanden:
Risico-object 10-5 contour 10-6 contour
Vulpunt 25 meter 45 meter
Ondergrondse tank 15 meter 25 meter
Afleverzuil - 15 meter
Voor LPG tankstations waarbij sprake is van een knelpunt in het kader van het
plaatsgebonden risico en/of groepsrisico is er landelijk een convenant ondertekend
tussen het ministerie van VROM en de LPG sector. In deze convenant is afgesproken dat
de sector extra veligheidsmaatregelen zal treffen. Door het gebruik van verbeterde
vulslangen, een ander losproces en het aanbrengen van een hittewerende coating op
tankauto's kunnen daardoor de veiligheidsafstanden tussen lpg-tankstations en (beperkt)
kwetsbare objecten worden verminderd.
Het ministerie van VROM Als gevolg van deze maatregelen zullen de te hanteren
veiligheidsafstanden voor bestaande inrichtingen worden bijgesteld. Naar verwachting is
hier eind 2006 duidelijkheid over.
VROM zal naar aanleiding van deze maatregelen de afstanden aanpassen. Zodra deze
afstanden bekend zijn kan de gemeente definitef bepalen bij welke lpg-tankstations extra
maatregelen nodig zijn. In het kader van de convenant LPG zal de lpg-sector zelf er voor
zorgen dat deze tankstations uiterlijk in 2010 zijn gesaneerd.
Pagina 29 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Daarnaast kan worden gemeld dat door de gemeente voor elk LPG-tankstation een
rampenbestrijdingsplan is opgesteld. Deze rampenbestrijdingsplannen zijn recentelijk
(mei 2005) geheel herzien.
In het verleden zijn in Haaksbergen op basis van de integrale nota LPG bij verschillende
LPG tankstations al maatregelen getroffen om risico’s te reduceren. De aanvullende
maatregelen die nu nodig zijn worden veroorzaakt door de aanscherping van het
veiligheidsbeleid zoals verwoord in het Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen (BEVI).
Hieronder volgt een beschrijving van de betreffende bedrijven en wordt een conclusie
getrokken.
Tankstation Keizers, Gulf, Hengelosestraat 10-14, Haaksbergen
Het bedrijf is gelegen in een woonwijk aan de drukke verbindingsweg Haaksbergen –
Hengelo. Het bedrijf heeft het vulpunt aan de Hengelosestraat en de ondergrondse tank
aan de Karel Doormanstraat. Het bedrijf beschikt over een revisievergunning van 3
september 1996 en een veranderingsvergunning van 24 juni 2003.
Plannologische situatie
De gronden van dit bedrijf zijn geregeld in het bestemmingsplan “Haaksbergen Dorp,
deelplan De Pas” en hebben daarin de bestemming “bedrijfsdoeleinden” met op de
plankaart een nadere aanduiding “verkooppunt van motorbrandstoffen” toegekend
gekregen. Voor de locatie geldt een wijzigingsbevoegdheid ten behoeve van de functie
“gemengde doeleinden” (ambachtelijke en/of handelsbedrijven en opslag alsook kantoren
en/of praktijkruimten). De omgeving van deze locatie bestaat overwegend uit de functie
wonen.
In het structuurplan is de betreffende locatie als een “structuurbepalende locatie”
aangeduid. Dit zijn inbreidingslocaties gesitueerd op plaatsen die bepalend (kunnen) zijn
voor het beeld van Haaksbergen. In dit geval betreft het een locatie gesitueerd aan een
belangrijke invalsweg van Haaksbergen.
Voorts is deze locatie in de notitie inbreidingslocaties nader in beeld gebracht. Er wordt
erkend dat het benzinestation wat betreft externe veiligheid een grote invloed heeft op de
omgeving. Voor een toekomstige ruimtelijke invulling van de locatie wordt gedacht aan
woningbouw.
Risicobeoordeling
Binnen de 10-5 contour bevinden zich geen kwetsbare of beperkt kwetsbare objecten.
Binnen de 10-6 contour bevindt zich een kwetsbaar object en een beperkt kwestbaar
object. Het gaat om een woonhuis aan de Aart van Nesstraat die op circa 16 meter
afstand van de ondergrondse tank ligt en een dierenartsenpraktijk op circa 34 meter
afstand van het vulpunt. Op circa 39 meter afstand van het vulpunt bevindt zich een
dienstwoning aan de Hengelosestraat. Omdat deze woning tot het bedrijf behoort wordt
deze in het kader van het BEVI niet als kwetsbaar object meegerekend.
Binnen het beinvloedingsgebied voor het groepsrisico bevinden zich 91 woningen, twee
kantoorpanden en een dierenartsenpraktijk. Volgens de rekensystematiek van het
ministerie van VROM is de personendichtheid binnen het invloedsgebied circa 34
personen per ha. Dit is hoger dan de orienterende waarde die uitgaat van een
personendichtheid van 16 personen per ha.
Pagina 30 van 56

Situatie LPg tankstation, Hengelosestraat 10-14 Haaksbergen
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Conclusie:
Omdat zich een risicovol object bevindt binnen de 10-6 contour zullen er voor 1 januari
2010 maatregelen dienen te worden getroffen om aan de vereiste veiligheidsafstanden te
kunnen voldoen. Daarnaast is er sprake van een overschrijding van de richtwaarde voor
het groepsrisico. Omdat zich binnen de 10-5 contour geen kwestbare bevinden is geen
spraken van een urgente sanering. Het bedrijf valt daarom niet onder de
saneringsregeling die voor urgent te saneren LPG tankstations is opgesteld. Zodra in het
kader van de convenant LPG de te hanteren afstanden van externe veiligheid definitief
zijn vastgesteld zal in overleg met het bedrijf een saneringsplan worden opgesteld.
Tankstation Westsingel 15, Oliehandel Hulshof.
Het bedrijf is gelegen aan de rand van het industrieterrein Brammelo. Het bedrijf heeft het
afleverpunt aan de Westsingel 15. De ondergrondse tank ligt aan de noordkant van het
bedrijf. Het vulpunt is circa 130 meter noordelijker gelegen tegenover Westsingel 20-22.
Het bedrijf beschikt over een revisievergunning van 3 september 1996 en een
veranderingsvergunning van 24 juni 2003.
Plannologische situatie
De gronden van dit bedrijf zijn geregeld in het in procedure zijnde bestemmingsplan
“Industrie-West 2003” en hebben daarin de bestemming “bedrijfsdoeleinden” met als
nadere aanduiding “verkooppunt van motorbrandstoffen”. Het vulpunt voor LPG is op
enige afstand van het tankstation gesitueerd. De omgeving van het plangebied bestaat
uit bedrijventerreinen. Het tankstation is gelegen aan de zijde van de Westsingel
behorende tot bedrijventerrein Brammelo.
In het structuurplan wordt niet in een nieuwe ontwikkeling voorzien. De locatie maakt
onderdeel uit van bestaande bedrijfsbebouwing. De functie bedrijvigheid blijft
gehandhaafd. Er zijn plannen om het bedrijventerrein uit te breiden en voor de bestaande
terreinen wordt gekeken naar de mogelijkheden te komen tot een duurzame
herstructurering.
Pagina 31 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Risicobeoordeling
Binnen de 10-5 en de 10-6 contour bevinden zich geen kwetsbare of beperkt kwetsbare
objecten. Binnen het beinvloedingsgebied voor het groepsrisico bevinden zich een drietal
bedrijven. Volgens de rekensystematiek van het ministerie van VROM is de
personendichtheid binnen het invloedsgebied circa 19 personen per ha. Dit is hoger dan
de orienterende waarde die uitgaat van een personendichtheid van 16 personen per ha.
Situatie LPG tankstation, Westsingel 15 Haaksbergen
Conclusie:
Er is sprake van een overschrijding van de orienterende waarde voor het groepsrisico.
Daarbij is de afstand van het vulpunt maatgevend. Als op basis van de landelijke
convenant extra veiligheidsmaatregelen worden getroffen aan de LPG tankauto’s zal het
risico van het vullen van de tank voor LPG verminderen. Naar verwachting is in die
situatie geen spraken meer van een overschrijding van de orienterende waarde.
Auto Diepenmaat, Enschedesestraat 76.
Het betreft een LPG tankstation aan de Enschedesestraat met bedrijfsruimten ten
behoeve van showroom voor de auto- en caravanhandel. Het bedrijf heeft het afleverpunt
en het vulpunt aan de Enschedesestraat 76. De ondergrondse tank ligt ten zuide van het
bedrijf aan de oude Enschedeseweg. In 2002 had het bedrijf een doorzet van 512 m3
LPG per jaar. Het bedrijf beschikt over een revisievergunning van 16 maart 1993 en een
veranderingsvergunning van 4 maart 1997.
Plannologische situatie
De gronden van dit bedrijf zijn geregeld in het bestemmingsplan “Diepenmaat” en hebben
daarin de bestemming “bedrijfsdoeleinden“ met als nadere aanduiding “LPG toegestaan”.
In het structuurplan is voor deze betreffende locatie niet voorzien in een specifieke
ontwikkelingsrichting. Het maakt onderdeel uit van de groene ruimte vanwege de ligging
aan de zuidzijde van de Enschedesestraat. Wel is het gebied aan de overzijde van de
Enschedesestraat aangeduid als een structuurbepalende locatie. Op die locatie is het
verpleegtehuis Wiedenbroek gevestigd. In de notitie inbreidingslocaties is een mogelijke
ruimtelijke invulling gegeven van deze locatie waarbij ook de locatie van het bedrijf
Diepenmaat wordt betrokken. Het totale gebied wordt gezien als entree van het dorp. De
ontwikkeling van het totale gebied als entree van het dorp wordt genoemd als een
ontwikkeling op de lange termijn (en niet voor de komende 10 jaar).
Pagina 32 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Voor de korte termijn is het de bedoeling om tot herstructurering te komen van de locatie
van het verpleegtehuis en daarmee inhoud te geven aan de opgave die er ligt met
betrekking tot extramuralisering. Deze ontwikkeling is reeds in gang gezet. Ook voor de
locatie van bedrijf Diepenmaat zijn er concrete plannen waarvoor een herziening van het
bestemmingsplan in procedure is gebracht. De plannen hebben onder meer betrekking
op een uitbreiding van het bedrijventerrein ten behoeve van de oprichting van
bedrijfsruimten en de realisatie van meer parkeervoorzieningen. Ook bestaat het
voornemen om binnen dit plangebied 3 vrijstaande woningen te realiseren.
Risicobeoordeling
Binnen de 10-5 en de 10-6 contour bevinden zich geen kwetsbare of beperkt kwetsbare
objecten. Het bedrijf is echter voornemens een deel van de bedrijfsgebouwen te
verkopen als winkelruimte. Als de verkoop doorgaat zal zich een beperkt kwestbaar
object bevinden binnen de contour van 10-6 en mogelijk 10-5. In het kader van het BEVI
dienen nieuwe beperkt kwestbare objecten zich buiten de 10-6 contour te vestigen.
Omdat hierbij echter sprake is van een richtwaarde mag hiervan “uitsluitend in geval van
gewichtige redenen” worden afgeweken. Juridisch is de verkoop van de bedrijfsgebouwen
als winkel in dit geval echter niet te voorkomen. Het bedrijf creëert hiermee
echter wel in potentie zijn eigen saneringssituatie.
Binnen het beinvloedingsgebied voor het groepsrisico bevinden zich een tweetal
woningen en het verzorgingstehuis Het Wiedenbroek. Volgens de rekensystematiek van
het ministerie van VROM is de personendichtheid binnen het invloedsgebied circa 27
personen per ha. Dit is hoger dan de orienterende waarde die uitgaat van een
personendichtheid van 16 personen per ha.
Situatie LPG tankstation, Enschedesestraat 76 Haaksbergen
Conclusie:
Er is sprake van een overschrijding van de orienterende waarde voor het groepsrisico.
Daarbij is de afstand van het vulpunt maatgevend. Als op basis van de landelijke
convenant extra veiligheidsmaatregelen worden getroffen aan de LPG tankauto’s zal het
risico van het vullen van de tank voor LPG verminderen. Mogelijk is in die situatie geen
spraken meer van een overschrijding van de orienterende waarde.
Pagina 33 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Als het bedrijf een deel van zijn bedrijfsruimten verkoopt als winkelruimte kan in potentie
een saneringsituatie ontstaan. In de huidige situatie is dit echter juridisch niet te
voorkomen.
Tankstation Ter Huurne, Alsteedseweg 64.
Het betreft een LPG tankstation gelegen in de directe nabijheid van een supermarkt. Het
vulpunt en de ondergrondse tank is op geruime afstand van de supermarkt gesitueerd.
Het bedrijf beschikt over een revisievergunning van 29 december 1992 en een
veranderingsvergunning van 6 augustus 1998.
Plannologische situatie
De gronden van dit bedrijf zijn geregeld in het bestemmingsplan “Buitengebied” en
hebben daarin de bestemming “grenswinkel” toegekend gekregen. De gronden met een
dergelijke bestemming zijn bestemd voor de uitoefening van detailhandel, het
horecabedrijf en de verkoop van motorbrandstoffen. De grenswinkel ligt in het
buitengebied van Haaksbergen aan de grens met Duitsland. In de nabije omgeving van
de grenswinkel bevinden zich enkele woningen en is sprake van agrarische bedrijvigheid.
In het structuurplan is voor deze locatie geen ontwikkelingsrichting omschreven. Er zijn in
dit plan geen concrete ontwikkelingen neergelegd op het gebied van wonen, werken,
infrastructuur, recreatie of anderszins. Wel is bekend dat de eigenaar de bestaande
bedrijfsbebouwing wil vergroten en daarbij wil inspelen op een versterking van het
recreatieve gebeuren.
Risicobeoordeling
Binnen de 10-5 en de 10-6 contour bevinden zich geen kwetsbare of beperkt kwetsbare
objecten. Binnen het beinvloedingsgebied voor het groepsrisico bevinden zich twee
woningen en twee boerderijen. Volgens de rekensystematiek van het ministerie van
VROM is de personendichtheid binnen het invloedsgebied circa 2 personen per ha.
Hiermee voldoet het bedrijf ruimschoots aan orienterende waarde die uitgaat van een
personendichtheid van 16 personen per ha.
Situatie LPG tankstation, Alsteedseweg 64 Buurse
Conclusie:
Er is geen sprake van een overschrijding van de 10-5 en de 10-6 contour. Ook is er geen
overschrijding van de orienterende waarde voor het groepsrisico.
Pagina 34 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Tankstation Brand Oil, Eibergsestraat 238.
Het betreft een LPG tankstation aan de Eibergsestraat. Het bedrijf heeft het vulpunt en
de ondergrondsetank in de directe nabijheid van het tankstation gesitueerd. Het bedrijf
beschikt over een revisievergunning van 28 december 2001.
Plannologische situatie
De gronden van dit bedrijf zijn ook geregeld in het bestemmingsplan “Buitengebied” en
hebben daarin de bestemming “verkeersdoeleinden” met als nadere aanduiding
“verkooppunt van motorbrandstoffen” toegekend gekregen. In de nabije omgeving van
het tankstation bevinden zich enkele agrarische bedrijven.
De betreffende locatie maakt in het structuurplan onderdeel uit van de groene structuur
van Haaksbergen. Er zijn geen concrete ontwikkelingen op het gebied van wonen,
werken, infrastructuur, recreatie of anderszins.
Risicobeoordeling
Binnen de 10-5 en de 10-6 contour bevinden zich geen kwetsbare of beperkt kwetsbare
objecten. Binnen het beinvloedingsgebied voor het groepsrisico bevinden zich twee
boerderijen. Volgens de rekensystematiek van het ministerie van VROM is de
personendichtheid binnen het invloedsgebied circa 1,5 personen per ha. Hiermee voldoet
het bedrijf ruimschoots aan orienterende waarde die uitgaat van een personendichtheid
van 16 personen per ha.
Situatie LPG tankstation, Eibergsestraat 238 Haaksbergen
Conclusie:
Er is geen sprake van een overschrijding van de 10-5 en de 10-6 contour. Ook is er geen
overschrijding van de orienterende waarde voor het groepsrisico.
Geprojecteerd LPG tankstation op bedrijventerrein de Greune
Op bedrijventerrein De Greune is grond gereserveerd voor de vestiging van een LPGtankstation.
Het tankstation zal worden gesitueerd op de hoek van de Hengelosestraat en
de Noordsingel. De beoogde locatie voor het LPG-vulpunt ligt aan de Noordsingel tussen
bedrijventerrein Stepelo en sportpark De Greune. Aangenomen wordt dat de doorzet
lager zal zijn dan 1.000 m3 per jaar.
Plannologische situatie
Pagina 35 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
De betreffende gronden voor de oprichting van een tankstation zijn geregeld in het
bestemmingsplan “bedrijventerrein De Greune” en hebben de bestemming
“bedrijfsdoeleinden”. De beoogde realisatie van het LPG-vulpunt is planologisch nog niet
geregeld.
Er is onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden om het LPG-vulpunt te realiseren en
de gevolgen daarvan voor de gronden van bedrijventerrein De Stepelo. Het betreft onder
andere een toetsing van het beoogde LPG-vulpunt aan het Besluit Externe Veiligheid
Inrichtingen en een inventarisatie van mogelijke planschade. Door het college zal
hierover nog een standpunt moeten worden ingenomen.
Risicobeoordeling
Binnen de geprojecteerde 10-5 en 10-6 contouren bevinden zich geen kwetsbare of
beperkt kwetsbare objecten. Binnen het geprojecteerd beinvloedingsgebied voor het
groepsrisico bevindt zich op dit moment een vestiging van de Gamma. Volgens de
rekensystematiek van het ministerie van VROM is de personendichtheid binnen het
invloedsgebied circa 13 personen per ha. Hiermee wordt voldaan orienterende waarde
die uitgaat van een personendichtheid van 16 personen per ha. Als zich echter meer
bedrijven vestigen binnen het beinvloedingsgebied is het niet onwaarschijnlijk dat de
orienterende waarde zal worden overschreden.
Situatie geprojecteerd LPG tankstation op het bedrijfsterrein de Greune te Haaksbergen
Conclusie:
In de geprojecteerde situatie is er geen sprake van een overschrijding van de 10-5 en de
10-6 contour. Ook is er geen overschrijding van de orienterende waarde voor het
groepsrisico. Wel is er sprake van een potentieel knelpunt als zich meerdere bedrijven
vestigen binnen de straal van het beinvloedingsgebied.
3. Vuurwerkbesluit (Vwb)
De gemeente heeft twee bedrijven die onder de werkingsfeer van het vuurwerkbesluit
vallen. Beide bedrijven hebben een maximale opslag van 10.000 kg aan
consumentenvuurwerk.
Pagina 36 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Hengelsportspeciaalzaak Kruidenier, Spoelsterstraat 45.
Het bedrijf is gelegen aan de rand van het bedrijventerrein Oost. Het bedrijf heeft een
milieuvergunning voor de maximale opslag van 10.000 kg consumentenvuurwerk. Het
bedrijf beschikt over een revisievergunning van 9 november 2004.
Risicobeoordeling
In het kader van het vuurwerkbesluit dient voor de opslagruimte rekening te worden
gehouden met een veilige afstand van 8 meter tot kwetsbare objecten gerekend vanaf de
toegangsdeur tot de opslagruimte. Binnen deze afstand zijn geen kwetsbare objecten
aanwezig. Daarnaast dient het bedrijf zich te houden aan de regels van het
Vuurwerkbesluit. Het bedrijf wordt hierop periodiek gecontroleerd.
Situatie hengelsportspeciaalzaak Kruidenier, Spoelsterstraat 45.
Conclusie:
Het bedrijf voldoet aan de veiligheidsafstanden in het kader van het Vuurwerkbesluit.
Gereedschappenhandel Schutten, Blankenburgstraat 43.
Het bedrijf is gelegen aan de rand van het centrum. Het bedrijf heeft een
milieuvergunning voor de maximale opslag van 10.000 kg consumentenvuurwerk. Het
bedrijf beschikt over een revisievergunning van 9 november 2004.
Risicobeoordeling
In het kader van het vuurwerkbesluit dient voor de opslagruimte rekening te worden
gehouden met een veilige afstand van 8 meter tot kwetsbare objecten gerekend vanaf de
toegangsdeur tot de opslagruimte. Binnen deze afstand zijn geen kwetsbare objecten
aanwezig. Daarnaast dient het bedrijf zich te houden aan de regels van het
Vuurwerkbesluit. Het bedrijf wordt hierop periodiek gecontroleerd.
Pagina 37 van 56

Situatie gereedschappenhandel Schutten, Blankenburgstraat 43.
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Conclusie:
Het bedrijf voldoet aan de veiligheidsafstanden in het kader van het Vuurwerkbesluit.
4. Register Risicosituaties Gevaarlijke Stoffen (RRGS)
Naast de bedrijven welke onder het BEVI vallen en onder het vuurwerkbesluit zijn in
Haaksbergen nog 4 bedrijven opgenomen in het Register Risicosituaties Gevaarlijke
Stoffen. Het gaat hierbij om een opslagplaats voor bestrijdingsmiddelen en drie
opslagtanks voor propaangas.
Firma Screever, Goorsestraat 173
Het gaat hier om een bedrijf in graan-, zaad- en pootgoedhandel (inclusief
bestrijdingsmiddelen), gevestigd aan de Goorsestraat 173 in Sint Isidorushoeve. Het
bedrijf heeft een milieuvergunning voor de opslag van maximaal 5.000 kg
bestrijdingsmiddelen. In het Besluit Milieukwaliteitseisen Externe Veiligheid worden
opslagen kleiner dan 10.000 kg uitgesloten. Het bedrijf beschikt over een
revisievergunning van 11 november 2003.
Plannologische situatie
De gronden van dit bedrijf zijn in het bestemmingsplan “St. Isidorushoeve 2003” geregeld
en hebben daarin de bestemming “bedrijfsdoeleinden”.
In het structuurplan wordt voor deze locatie geen ontwikkelingsrichting voorgesteld. De
bestaande bedrijfsbebouwing wordt voor deze locatie gerespecteerd. Ook anderszins is
voor deze locatie geen specifieke ontwikkelingen bij de gemeente bekend.
Risicobeoordeling
Voor de opslag van de bestrijdingsmiddelen dient het bedrijf te voldoen aan de
veiligheidsvoorschriften van de CPR 15-3. Op de naleving hiervan wordt het bedrijf
periodiek gecontroleerd.
Pagina 38 van 56

Situatie firma Screever, Goorsestraat 173
Conclusie:
Er zijn geen aanvulllende veiligheidsvoorzieningen nodig.
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Camping Scholtenhagen, Scholtenhagenweg 30, Haaksbergen
Camping Scholtenhage heeft een bovengrondse propaantank heeft een inhoud van
5.000 liter. De opslag van propaan en butaan is niet in het BEVI ondergebracht. Voor de
opslag van propaan valt het bedrijf onder het Besluit “Voorzieningen en installaties
Milieubeheer”.
Risicobeoordeling
Volgens het besluit “Voorzieningen en Installaties Milieubeheer” dient met betrekking tot
de tank een afstand van 40 meter tot kwetsbare en 20 meter tot beperkt kwetsbare
objecten in acht te worden genomen. Binnen deze afstand bevinden zich geen kwetsbare
of beperkt kwetsbare objecten.
Situatie propaanopslag camping Scholtenhagen.
Pagina 39 van 56

Conclusie:
Er zijn geen aanvulllende veiligheidsvoorzieningen nodig.
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Recreatiehof 't Stien'n Boer, Scholtenhagenweg 42, Haaksbergen
Camping ’t Stien‘n Boer heeft een bovengrondse propaantank heeft een inhoud van
6.000 liter. De opslag van propaan en butaan is niet in het BEVI ondergebracht. Voor de
opslag van propaan valt het bedrijf onder het Besluit “Voorzieningen en installaties
Milieubeheer”.
Risicobeoordeling
Volgens het besluit “Voorzieningen en Installaties Milieubeheer” dient met betrekking tot
de tank een afstand van 50 meter tot kwetsbare en 20 meter tot beperkt kwetsbare
objecten in acht te worden genomen. Binnen deze afstand bevinden zich geen kwetsbare
of beperkt kwetsbare objecten
Situatie propaanopslag camping ´t Stien´n Boer
Conclusie:
Er zijn geen aanvulllende veiligheidsvoorzieningen nodig.
Camping Markslag, Markslagweg 1, Buurse
Camping Markslag heeft een bovengrondse propaantank heeft een inhoud van 13.000
liter. De opslag van propaan en butaan is niet in het BEVI ondergebracht. Voor de opslag
van propaan valt het bedrijf onder het Besluit “Voorzieningen en installaties
Milieubeheer”.
Risicobeoordeling
Volgens het besluit “Voorzieningen en Installaties Milieubeheer” dient met betrekking tot
de tank een afstand van 60 meter tot kwetsbare en 20 meter tot beperkt kwetsbare
objecten in acht te worden genomen. Binnen deze afstand bevinden zich geen kwetsbare
of beperkt kwetsbare objecten
Pagina 40 van 56

Situatie propaanopslag camping Markslag
Conclusie:
Er zijn geen aanvulllende veiligheidsvoorzieningen nodig.
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
5. Besluit risico’s zware ongevallen 1999 (BRZO ’99)
Binnen de Gemeente Haaksbergen is de BRZO-toets uitgevoerd bij de grote(re)
bedrijven. Hierdoor is het duidelijk geworden dat zich in de Gemeente Haaksbergen geen
bedrijf bevindt dat valt onder het regime van de BRZO’99, waarvoor de gemeente het
bevoegd gezag is. Ook de bestaande inrichtingen waar de provincie Overijssel bevoegd
gezag in het kader van de Wet milieubeheer is, Langezaal en Twentse Kabelfabrieken,
vallen niet onder dit Besluit.
In bestemmingsplannen, in de gemeente Haaksbergen, worden deze vaak wat grotere
inrichtingen niet toegelaten. In nieuwe bestemmingsplannen wordt uitvoerig aandacht
besteed aan het onderdeel externe veiligheid.
6. Wet vervoer gevaarlijke stoffen
Op 8 november 2006 is een route gevaarlijke stoffen vastgesteld. Het betreft de rondweg
ten zuiden van het dorp Haaksbergen bestaande uit de Eibergsestraat, de Koningin
Wilhelminastraat en de Enschedesestraat. Dit deel van de rondweg maakt onderdeel uit
van het tracé van de huidige N18. In bijlage 2 is het trace van de route weergegeven.
Plannologische situatie
Het tracé van de rondweg is in verschillende bestemmingsplannen planologisch geregeld
door middel van een verkeersbestemming. Dit tracé is thans nog onderdeel van een
belangrijke ontsluitingsstructuur van Haaksbergen met een hoge verkeersintensiteit. De
functie van deze rondweg zal blijven bestaan totdat de toekomstige ontsluitingsstructuur
is gerealiseerd.
Zoals hiervoor is aangeven zal de bestaande ontsluitingsstructuur veranderen met de
aanleg van een nieuw tracé voor de N18. In het structuurplan is de voorkeursvariant van
de gemeente aangegeven met betrekking tot het tracé van de toekomstige N18. Het
toekomstige tracé van de N18 is aan de noordkant van Haaksbergen geprojecteerd. Dit
zal de betekenis van het huidige tracé van de N 18 doen veranderen. Het huidige tracé
Pagina 41 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
zal dan een meer lokaal ontsluitende functie krijgen, de verkeersintensiteit zal
verminderen en de geluidhinder zal afnemen.
In de notitie inbreidingslocaties zijn drie locaties opgenomen die in directe omgeving van
de huidige N18 liggen. Het gaat om de volgende drie locaties:
- voormalige gemeentewerf aan de Veldkampstraat;
- Enschedesestraat, Wiedenbroeksingel en Geukerdijk;
- Woonzorgzone het Saalmerink.
Als alles doorgaat zullen op deze locaties nieuwe woningen gebouwd gaan worden. De
laatste twee projecten kunnen pas doorgaan als er een nieuwe N18 rond Haaksbergen
komt.
Risicobeoordeling
Voor routes van gevaarlijke stoffen zal waarschijnlijk een vaste veiligheidszone gaan
gelden van 30 meter vanaf de rand van de weg waarbinnen geen kwestbare objecten
mogen worden gerealiseerd. Voor beperkt kwetsbare objecten geldt de veiligheidszone
als richtwaarde wat betekend dat hiervan gemotiveerd mag worden afgeweken. Tussen
de 30m en 200m van de weg zal er een afweging voor het groepsrisico gemaakt moeten
worden. Voor kwetsbare objecten die zich nu al binnen de afstand van 30 meter
bevinden zal het vaststellen van de veiligheidszone geen concequenties hebben. Het is
echter nog niet zeker of deze afstanden werkelijk zullen gaan gelden en op welke wijze
zij zullen worden doorgevoerd.
Gekeken naar de gemeente Haaksbergen zal de veiligheidsafstand van 30 meter
consegenties hebben voor de 3 eerder genoemde ontwikkelingslocaties. Op
onderstaande kaart is de zone van 200 meter weer gegeven waarin mogelijk de
verantwoordingsplicht voor het groepsrisico zal gaan gelden. De zone van 200 meter valt
over een relatief groot gebied. Dit betekend echter niet dat binnen dit gebied sprake is
van een knelpunt ten aanzien van het groepsrisico. Door het ministerie van Verkeer en
Waterstaat is in 2003 een risicoatlast voor wegtransport van gevaarlijke stoffen
opgesteld. Voor deze risicoatlas is onder ander gekeken naar risicovol transport binnen
de provincie Overijssel waarbij ook het transport over de N18 is beoordeeld. Uit deze
inventarisatie bleek geen sprake van een overschrijding van de orienterende waarde van
het groepsrisico voor dit wegtrace.
Situatie route gevaarlijke stoffen waarbij indicatief de veiligheidsafstand van 30 meter en het
invloedsgebied van 200 meter is ingetekend.
Pagina 42 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Conclusies
Als landelijk veiligheidszones worden vastgesteld voor routes voor gevaarlijke stoffen kan
dit van invloed zijn op een geprojecteerde ontwikkelingslocaties binnen deze
veiligheidszones. Is echter nog niet zeker of en wanneer deze zones zullen gaan gelden.
Als het toekomstige tracé van de N18 is aan de noordkant van Haaksbergen wordt
geprojecteerd zal dit een gunstige invloed hebben.
7. Transport van gevaarlijke stoffen via buisleidingen
Aardgasleidingen en leidingen voor brandbare vloeistoffen kunnen risico's voor gevaar
en schade met zich meebrengen. Als gevolg hiervan dient een bepaalde afstand tot deze
leidingen aangehouden te worden. Binnen de gemeente Haaksbergen is in dit kader
alleen een hogedruk aardgastransportleiding relevant. De leiding is in eigendom van de
Gasunie. Het trace van de aardagsleiding is weergegeven in bijlage 3. De leiding welke
van noord naar zuid loop heeft een diameter van 7,9 inch en een druk van 40 bar. De
aftakking naar Haaksbergen heeft een diameter van 5,9 inch en eveneens een druk van
40 bar.
Risicobeoordeling
In de circulaire “Zonering langs hogedruk aardgasleidingen” van 26 november 1984
worden veiligheidafstanden genoemd voor dit soort leidingen. Voor gastransportleidingen
met een diameter van 4 inch tot 8 inch en een druk van 40 bar is de toetsingsafstand 20
meter. De minimale bebouwingsafstand gemeten vanaf het hart van de leiding tot
woonbebouwing voor de aftakking welke door Haaksbergen loopt is 4 meter. Voor het
trace welke van noord naar zuid loopt geld een minimale bebouwingsafstand van 4 tot 7
meter afhankelijk van de kwetsbaarheid van het object.
Binnen de gemeente Haaksbergen zijn deze veiligheidsafstanden in acht genomen bij
niuewe bestemmingsplannen en plannologische ontwikkelingen.
Op dit moment zijn VROM, het RIVM en de Gasunie bezig met het opstellen van een
nieuwe circulaire voor het berekenen van de risico’s. Hierin worden maatregelen aan en
om de gasleiding meegenomen, zoals gronddekking en de bestemming van de grond.
Het is nog onduidelijk welke afstanden in het kader van het nieuwe beleid zullen worden
gehanteerd.
Conclusie
Zodra duidelijk is welke afstanden gaan gelden volgens het nieuwe beleid dient getoetst
te worden of zich knelpuntsituaties voordoen. Naar verwachting zal hier begin 2007 meer
duidelijkheid over ontstaan.
Pagina 43 van 56

Bijlage 2: Trace van de route gevaarlijke stoffen
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Pagina 44 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Pagina 45 van 56

Bijlage 3: Trace van de hogedruk gasleiding
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Pagina 46 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Pagina 47 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Bijlage 4: Vastleggen van risiconormen in bestemmingsplannen
Pagina 48 van 56

Vastleggen van risiconormen in het bestemmingsplan
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Om knelpuntsituaties te voorkomen dienen de risiconormen in de verschillende
bestemmingsplannen te worden verwerkt. In deze bijlage wordt beschreven op welke
wijze dit mogelijk is. De verschillende opties worden onderstaand weergegeven.
• weergeven van risicocontouren op de plankaart
• vastleggen ‘tussenbestemmingen’
• categorieën bedrijven toekennen aan (gedeelten van) bestemmingsvlakken
• vastleggen plaatsing objecten en inrichtingen
• opnemen van de normen in voorschriften
• opnemen uitwerkingsbepalingen.
Weergeven risicocontouren en afstanden op plankaart
Op de plankaart kunnen risicocontouren en veiligheidsafstanden worden weergegeven.
De voorschriften moeten vervolgens het doel van deze contouren en afstanden
weergeven.Voor de gebieden binnen deze contouren dient het plan tevens voorschriften
te bevatten. Benadrukt wordt dat deze voorschriften wel bestemmingsoverschrijdend
dienen te zijn. Dit betekent dat de voorschriften gelden, onafhankelijk van de bestemming
die op de gronden binnen de contouren rust. Op deze wijze werken de contouren door bij
de vestiging van zowel (beperkt) kwetsbare objecten als risicovolle inrichtingen. Deze
bestemmingoverschrijding is slechts mogelijk door middel van een zogenaamde
medebestemming voor veiligheidszone. Vanuit deze medebestemming worden
aanvullende voorschriften gesteld aan het gebruik en de bebouwing van gronden.
Een nadeel van het opnemen van risicocontouren in een bestemmingsplan is dat het
plan flexibiliteit verliest: afwijking of wijziging van de risicocontour is slechts mogelijk na
een wijziging (wijzigingsbevoegdheid ex. Artikel 11 WRO) of bestemmingsplanherziening13.
Op grond van het besluit mag bij het vaststellen van de risicocontour
rekening worden gehouden met redelijkerwijs te verwachten ontwikkelingen bij het
risicovolle bedrijf die van belang zijn met het oog op externe veiligheid. Tevens kan
mogelijke cumulatie van het plaatsgebonden risico in verband met de aanwezigheid van
andere inrichtingen worden meegenomen.
Het vastleggen van risicocontouren op de plankaart is zinvol indien de feitelijke situatie
moet worden vastgelegd en een wijziging van deze situatie in de nabije toekomst niet
wordt verwacht of wanneer er voor de toekomst een claim op het gebied wordt gelegd.
Vastleggen ‘tussenbestemmingen’ / bufferzones
Bij de keuzes van bestemmingen en bestemmingsvlakken kan afstand worden gecreëerd
tussen de bestemmingen, door daar een derde ‘tussenbestemming’ neer te leggen. Zo
kan bijvoorbeeld tussen de bestemming ‘Bedrijven’ (risicovolle inrichting) en ‘Woningen’
(kwetsbaar object) de bestemming ‘Groenvoorzieningen (zonder bebouwing)’ worden
geplaatst.
Dit is slechts mogelijk indien de ruimte voor de bebouwingsvrije bestemming
daadwerkelijk aanwezig is. Door middel van de bestemmingskeuze kan deze ruimte vrij
worden gehouden. Deze mogelijkheid leent zich vooral voor nieuwe situaties.
Categorieën bedrijven toekennen aan (gedeelten van) bestemmingsvlakken
Binnen de bestemming ‘Bedrijven’ kan (op de plankaart) worden aangegeven dat op
bepaalde gedeelten van het bestemmingsvlak slechts met name genoemde categorieën
bedrijven of activiteiten die met die categorieën overeenkomen, zijn toegestaan. Op deze
wijze ontstaat een bedrijventerrein met zones. De zones worden dan zo vastgesteld dat
de categorie meest risicovolle bedrijven op de grootste afstand – conform de afstanden
uit het besluit – van de kwetsbare bjecten wordt geplaatst. Bij het bestemmingsplan wordt
Pagina 49 van 56

Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
vervolgens een bedrijvenstaat opgenomen, waarin de verschillende bedrijfscategorieën
en typen activiteiten zijn genoemd. Deze bedrijfscategoriën en activiteiten dienen aan te
sluiten bij de inrichtingen die in het besluit worden opgesomd, om doorwerking van het
besluit te verzekeren. Op deze wijze kan afstand tussen risicovolle inrichtingen en
(beperkt) kwetsbare objecten worden aangehouden, in gevallen waarin onvoldoende
ruimte is om een ‘tussenbestemming’ vast te leggen.
Vastleggen plaatsing objecten en inrichtingen
Binnen de bestemmingen kan eveneens afstand worden gecreëerd door bepalingen op
te nemen aangaande de plaatsing van (beperkt) kwetsbare objecten en risicovolle
inrichtingen binnen bestemmingsvlakken. Op deze wijze kan ruimtelijke scheiding worden
bereikt. Voor (beperkt) kwetsbare objecten kan bijvoorbeeld een bebouwingsvlak worden
aangegeven. Slechts binnen dat vlak is realisatie van dat object mogelijk. Voor risicovolle
inrichtingen kan bijvoorbeeld worden bepaald dat bij de plaatsing van de inrichting of
onderdelen daarvan, deze zo ver mogelijk van het (beperkt) kwetsbare object worden
geplaatst. Deze mogelijkheid biedt eveneens uitkomst in gevallen waarin onvoldoende
ruimte is om een ‘tussenbestemming’ vast te leggen.
Opnemen van de normen in voorschriften
Op grond van jurisprudentie is directe doorwerking van risiconormen in het
bestemmingsplan (opnemen van normen in de voorschriften) niet toegestaan. Het
belangrijkste bezwaar is dat opname van risiconormen impliceert dat besluitvorming ten
aanzien van die normen wordt uitgesteld tot op het moment van de verlening van de
bouwvergunning. Dit is in strijd met het systeem van de Wet op de Ruimtelijke Ordening.
In een recente uitspraak lijkt de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State in
een specifiek geval directe doorwerking wel toe te staan. In hoeverre de Afdeling deze
lijn in de toekomst in algemene zin zal volgen, is niet geheel zeker. Indien directe
doorwerking mogelijk wordt, dient deze wel bestemmingsoverschrijdend te zijn, zodat de
risiconormen onafhankelijk van de bestemming gelden. Op deze wijze wordt voorkomen
dat de normen bijvoorbeeld slechts naar bedrijven werken en oprukkende
woonbebouwing niet kan worden tegengegaan. Directe doorwerking kan echter niet los
worden gezien van indirecte doorwerking. Door het toekennen van bestemmingen aan
gronden wordt vastgelegd welke activiteiten gewenst zijn en kunnen risiconormen
ruimtelijk worden vertaald.
Opnemen uitwerkingsbepalingen
Voor sommige gebieden is het nog niet duidelijk wat de precieze inrichting zal zijn. In die
gevallen kan de gemeenteraad een globaal bestemmingsplan vaststellen, waarin een
globale visie op de inrichting van het plangebied wordt neergelegd door middel van
bijvoorbeeld het aangeven van bestemmingsvlekken of het opnemen van een
risiconormstelling. De gemeenteraad verbindt vervolgens aan het globale plan
eenuitwerkingsplicht voor burgemeester en wethouders. Door het opnemen van een
uitwerkingsbepaling in dat plan wordt bewerkstelligd dat de beslissing omtrent de
definitieve inrichting wordt uitgesteld.
De uitwerkingsbepaling bevat een programma van eisen waaraan het uitwerkingsplan
moet voldoen (bouwhoogtes, woningdichtheden, bedrijfsoppervlakten, etc.).
Burgemeester en wethouders werken het globale plan uit door een uitwerkingsplan vast
te stellen. In het uitwerkingsplan zelf vindt de definitieve inrichting van het gebied plaats.
Bij de totstandkoming van het uitwerkingsplan moeten de toepasselijke grenswaarden in
acht worden genomen en moet met de toepasselijke richtwaarden rekening worden
gehouden.
Pagina 50 van 56

Bijlage 5: Uitvoeringsprogramma 2006 - 2009
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Pagina 51 van 56

Uitvoeringsprogramma 2006-2009
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Op de volgende pagina’s bevindt zich het uitvoeringsprogramma externe veiligheid. Dit
programma bevat alle activiteiten voor de komende 3 jaren die nodig zijn om het externe
veiligheidbeleid in Haakbergen uit te voeren. De werkzaamheden voor 2006 is al in
uitvoering. De werkplanning bevat activiteiten die gericht zijn op inventarisatie, op
vergunningverlening, op handhaving en op preparatie.
In het uitvoeringsprogramma staan de organisatie-onderdelen genoemd die de
activiteiten moeten uitvoeren, als trekker of als betrokkene. Vervolgens is aangegeven
welke capaciteit en middelen de komende jaren nodig is.
Voorlopig is er vanuit gegaan dat de gemeente de taken intern uitvoert zodat voor de
uitvoering van het programma alleen rekening moet worden gehouden met de inzet van
uren.
Op basis van het Meerjarenprogramma Externe Veiligheid Overijssel (MEVO) kan de
gemeente Haaksbergen een financiele bijdrage krijgen van €16.018,25 per jaar over de
periode van 2007 tot en met 2010. Voor 2006 is een bedrag van € 20.000,- toegekend.
De subsidiegelden worden overeenkomst de doelstelling van het MEVO aangewend voor
het vrijmaken van extra capaciteit voor externe veiligheidstaken. Voor de uren waarvoor
geen financiele dekking is vanuit de subsidiegelden van het MEVO wordt binnen de
bestaande formatie naar een oplossing gezocht.
Pagina 52 van 56

Product
wettelijk
Niet wettelijk
Korte toelichting Trekker Betrokken
taakvelden
Incidentele taken
1. Risico inventarisatie (RRGS/ISOR) x Inventariseren (geprojecteerde) risico's
en (bep) kwetsb. Objecten
2. Opstellen signaleringskaart x Inventariseren alle relevante risico's tbv
signalering
3. Opstellen saneringsplan x Plan voor oplossen knelpunten (PR)
4. Uitvoeren saneringsplan x Uitvoeren sanering binnen wettelijke
termijnen
5. Actualiseren Milieu-vegunningen x Opnemen EV in bestaande WM
vergunningen
6. Aanpassen / actualiseren
bestemmingsplannen
x Opnemen EV in bestaande
bestemmingsplannen
milieu projectgroep
EV
Pagina 53 van 56
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Aantal Capaciteit (uren) Middelen
2006 2007 2008 2009 2006 2007 2008 2009 2006 2007 2008 2009
milieu ro 6 100 200
188 pm pm pm
ro Milieu 100 250 pm pm
7. Opstellen EV beleid x Opstellen EV beleid milieu projectgroep
EV
350 € 20.000,00
8. Presentatie EV beleid (intern en extern) x EV beleid bekend maken milieu Voorlichting pm
9. Aanpassen HH regiem
(RO/Bouw/Milieu/Brandweer)
10. Opstellen en aanpassen werkinstructies /
procedures)
x Meenemen EV-relevantie in HH taken milieu hh-coordinator pm
x Vastleggen EV taken en
informatieuitwisseling
milieu projectgroep
EV
Totaal 6 0 0 0 738 450 0 0 € 20.000,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00
pm

Structurele taken
1. Evalueren en aanpassen
uitvoeringsprogramma
2. Actueel houden risico
inventarisatie/signaleringskaart
x 1x evalueren en 1x aanpassen per jaar milieu 250 250 250 250
x Continue proces, 1 persoon
verantwoordelijk
3. Communicatie over risico's x Informeren over risicobron en
zelfredzaamheid
4. Kennis vergaren tbv EV-taken signaleringstaak: Iedereen
specialistische kennis: select
5. Kennisoverdracht tbv uitvoering EV-taken x informatie + ondersteuning bij RO/Mil
procedures
6. Toepassen EV-beleid bij RO-procedures x Standaard bij o.a. vrijstellingen,
bestemmingsplannen, etc.
7. Toepassen EV-beleid bij
bouwvergunningen
8. Toepassen EV-beleid bij
milieuvergunningen
9. Inbedden EV-beleid in kader
rampenbestrijding
10. Toepassen EV-beleid bij
gebruiksvergunningen
11. Controle bij EV-relevante (beperkt)
kwetsbare objecten
12. Controle bij EV-relevante inrichtingen x jaarlijkse controle uitgangspunten EVcontouren
+ naleefgedrag
ro pm pm pm pm
x Vrijstellingsprocedures +
bouwverordening
bwt pm pm pm pm
x Oprichting-,verandering-, en
revisievergunningen
milieu pm pm pm pm
x Aanvalsplannen risicobedrijven brandw
eer
pm pm pm pm
x preventie risico-objecten brandw
eer
pm pm pm pm
x Voorkomen ontstaan saneringssituaties milieu/
bwt
50 50 50 50
milieu 120 120 120 120
Pagina 54 van 56
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Totaal 0 0 0 0 420 420 420 420 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00

Bijlage 6: Werkprocessen
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Pagina 55 van 56

In deze bijlage worden de volgende werkprocessen beschreven:
- Werkproces Milieuvergunningverlening & Handhaving
- Werkproces bestemmingsplanprocedures
- Werkproces ontheffingverlening route gevaarlijke stoffen
- Werkproces actueel houden RRGS en provinciale risicokaart
Gemeentelijk extern veiligheidsbeleid
Pagina 56 van 56