TNO werkt voor het MKB: Samen werken aan kennis maken

SAMENWERKING MET
BRANCHES: UNETO-VNI EN
TNO BRENGEN INSTALLATEUR
HOGER IN DE KETEN
Welke innovatie vraagt de markt van de
installatiebranche? UNETO-VNI en TNO
beantwoorden die vraag samen. Remco
van der Linden, secretaris van de
InnovatieGroep van UNETO-VNI,
waardeert TNO’s koppeling van wetenschap
en praktische vakkennis. Voor TNO
betekent samenwerking met brancheorganisaties
directe vraagsturing. Volgens
TNO projectleiders Roald Vandepoel en
Paul Kuypers is de benadering ook voor
andere branches nuttig.
De InnovatieGroep van UNETO-VNI activeert sinds begin 2004 de innovatiekracht binnen
de installatiebranche. Remco van der Linden: ‘Daarbij zochten we een partner. TNO
schetste de beste visie op onze doelstellingen. Daarnaast hadden we vertrouwen in de
aanpak en praktische vakkennis.’
Niet iedereen ziet brancheverenigingen in een innoverende rol, maar UNETO-VNI wel. Van
der Linden: ‘Een branchevereniging kan precompetitieve innovatie efficiënt en effectief
aanpakken. Kleinere bedrijven hebben beperkte mogelijkheden om zelf onderzoek te
doen. Als de brancheorganisatie dat voor groepen bedrijven organiseert, komt de hele
branche vooruit. Wij pakken zaken op die niet vanzelf gebeuren; zo brengen we zorginstellingen,
woningbouwcorporaties en installateurs bij elkaar aan tafel om vernieuwing
in de markt te starten.’
MARKTKANSEN
Samen met TNO verkent UNETO-VNI systematisch nieuwe mogelijkheden rond onder
andere wonen, vergrijzing, veiligheid en mobiliteit. Het gaat om nieuwe producten, maar
vooral ook om diensten, product-marktcombinaties, logistieke oplossingen en werkmethoden.
Voor de brancheleden zelf gaat het daarnaast om lagere kosten en hogere omzet.
De basis voor het opsporen van maatschappelijke trends, die koppelen aan technische
mogelijkheden en omzetten in kansen voor de installatiebranche is de Dynamo-database
die TNO voor het Ministerie van EZ onderhoudt. Die database helpt bedrijven op weg om
WINFRIED PONSIOEN:
‘WIJ HEBBEN DE BRANCHEORGANISATIE EN TNO VOOR ONZE R&D’
In 1839 werd Ponsioen Instalatietechniek B.V. opgericht. Directeur
Winfried Ponsioen is de vijfde generatie aan het roer in Alphen aan
den Rijn. Met zeventig medewerkers verzorgt het bedrijf totaalinstallatie
voor vooral utiliteitsprojecten in de Randstad: warmte, sanitair, elektri-
sche, werktuigbouwkundige installatie en meer. ‘Waarom ik zitting heb
in de InnovatieGroep ofwel de Radarcommissie? Waarom wij meedoen
aan de innovatieateliers en de pilot van de Installatieprovider?’, vraagt
Ponsioen. ‘Omdat we nog decennia willen blijven bestaan. Innovatie
biedt de beste garantie voor toekomstig succes.’
Ponsioen legt uit hoe het werkt: ‘In de innovatieateliers stemmen
aanbieders en klanten samen ideeën af. Zo stellen we vast of er
een business case in zit. Zo ja, dan komt er een pilotproject, zoals
de “installatieprovider”. Vroeger sleutelde de installateur op aanvraag
van de architect of de gebruiker. Bij de “installatieprovider” koopt de
gebruiker installatietechnische functionaliteit: warmte, elektriciteit,
een data-infrastructuur. De installateur zorgt dat het werkt en up-to-
date blijft. De laatste tijd zijn we in bouwteams vroeg bij projecten
betrokken. Dit “beheer gedurende de levenscyclus” gaat weer een stap
verder. De markt gaat dat vragen, dus moet je klaar zijn als die vraag
komt’, stelt Ponsioen vast.
Hij is tevreden over de faciliterende, signalerende en aanzwengelende
rol die UNETO-VNI rond innovatie speelt. ‘Philips heeft zijn eigen R&D.
Wij hebben daar de brancheorganisatie en TNO voor. Na een vrij breed
en theoretisch begin spelen de TNO’ers goed in op wat we willen. Dat
gaat de goede kant op.’
Winfried Ponsioen
via systematische gegevensverzameling en analyse relevante relaties in de onderzoekswereld
en het bedrijfsleven te vinden. Vanuit Dynamo maakt de systematiek Radar de
kansen en de tijdshorizon duidelijk voor de branche. Uitgangspunt is niet per definitie
één van de vakdisciplines werktuigkundige techniek, elektro-, ict- en sanitaire installatietechniek,
maar de marktkansen die er zijn voor de installatiebranche.
Dat maakt de mogelijkheden tastbaar. ‘Dit blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat we de Radar
gebruiken voor het bepalen van de benodigde competenties van huidig en toekomstig
personeel’, zegt Van der Linden. ‘Dat is zeer relevante informatie voor het Opleidings- en
Ontwikkelingsfonds voor Technische Installatiebedrijven (OTIB).’
VRAAGKANT BETREKKEN
UNETO-VNI en TNO stelden eerst de optimale insteek voor het proces vast. Daarna wisselden
ondernemers ideeën uit en maakten ze keuzes. Sindsdien werken UNETO-VNI en TNO
14 15