rapport Laaggletterd in het werk - TNO

12
Hoofdstuk 3 Beroepen
3.1 Inleiding
In dit hoofdstuk vindt u de resultaten van de casestudies
die zijn uitgevoerd voor zeven beroepen: schoonmaker,
beveiliger, vuilnisman, helpende thuiszorg, productiemedewerker,
magazijnmedewerker en verkoopmedewerker.
De beschrijvingen geven een beeld van de lees-, schrijf- en
rekentaken en de dagelijkse praktijk in de zeven
verschillende bedrijven. Elk beroep wordt beschreven
volgens hetzelfde format:
• Een introductie op het bedrijf: algemene gegevens,
laaggeletterdheid in het bedrijf.
• Functie, de functie-eisen en algemene taken die de
medewerkers verrichten.
• Ontwikkelingen (verleden, heden, toekomst) in het bedrijf
en in de functie die gevolgen hebben voor de lees-,
schrijf- en rekentaken van de medewerkers.
• Cruciale lees-, schrijf- en rekentaken die de medewerkers
moeten uitvoeren. Voor een aantal taken wordt het lees-,
schrijf- of rekenniveau aangegeven dat nodig is om deze
taken goed te kunnen uitvoeren. In bijlage 1 worden de
niveaus nader toegelicht.
• Als laatste is beschreven hoe nieuwe of moeilijke lees-,
schrijf- en rekentaken worden geleerd en of het bedrijf
specifiek beleid heeft voor laaggeletterden.
• Er is een voorbeeld opgenomen een van lees-, schrijfen/of
rekentaak.
• In een kader staat algemene informatie over het beroep
en relevante ontwikkelingen.
• Bij de meeste beschrijvingen is een kader opgenomen
met de ervaringen van een medewerker in het beroep
met lees-, schrijf- en rekentaken, en met leren en scholing.
Bij de lees-, schrijf- en rekentaken wordt onderscheid
gemaakt in taken die cruciaal zijn voor de directe
taakuitvoering, en taken die cruciaal zijn voor het functioneren
als werknemer. Taken zijn cruciaal voor de
werknemers als door het niet goed uitvoeren het optimaal
functioneren door de organisatie wordt belemmert.
Bijvoorbeeld het niet goed instellen van de machine, een
taak niet overdragen en de voorraadlijst niet goed invullen.
Taken zijn cruciaal voor het functioneren als werknemer, als
het optimaal reilen en zeilen van de organisatie wordt
belemmerd, als deze niet goed worden uitgevoerd. Hierbij
kan gedacht worden aan het niet juist invullen van een
vakantiebriefje, het niet goed lezen van een brief over het
rookbeleid of het bedrijfsnoodplan.
3.2 Schoonmaker
Inleiding
Succes
Schoonmaakbedrijf Succes is een holding met zes BV’s,
waaronder de BV Schoonmaak. Er werken bij Succes zo’n
650 personen als schoonmaker. Het bedrijf is gestart in
Volendam, waar het hoofdkantoor nog steeds is gevestigd.
In folders en op de website wordt het Volendamse karakter
benadrukt: “Volendammers zijn schoon en houden van
aanpakken.” Succes werkt vooral in het westen en midden
van Nederland.
Van de schoonmakers bij Succes is 55% man en 45%
vrouw, 57% autochtoon en 43% allochtoon, vooral van
Turkse, Marokkaanse en Spaanse afkomst. Bij deze laatste
percentages is het in bezit hebben van een Nederlands
paspoort het criterium. Als het criterium is ‘zelf of één van
de ouders geboren in een niet-westers land’, dan is het
percentage allochtonen ruim 80%. Ruim 80% van de
medewerkers is tussen de 25 en 55 jaar. Ongeveer de helft
van de medewerkers werkt parttime.
In de schoonmaak wordt verschil gemaakt tussen schoonmaak
van gebouwen, rollend materiaal en stations. In dit
onderzoek hebben we ons beperkt tot het schoonmaken
van gebouwen.