download (pdf) - UHasselt
download (pdf) - UHasselt
download (pdf) - UHasselt
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
studiegids bachelor | master<br />
informatica<br />
2012<br />
2013
Inhoud<br />
03 Voorwoord<br />
04 Studeren aan de Open Universiteit<br />
06 Studiemogelijkheden<br />
Losse cursussen<br />
Startpakket<br />
Propedeuse, postpropedeuse, bachelor en master<br />
Open Universiteit Extra – OUX<br />
Onderwijs- en examenregeling<br />
Wiskunde bij de informaticaopleidingen<br />
Voorbereidingscursussen wiskunde voor OU-studenten<br />
Promoveren bij de Open Universiteit<br />
08 Studenten aan het woord<br />
09 Opleidingsmogelijkheden voor bedrijven en instellingen<br />
10 Topcursussen<br />
12 Focusopleidingen<br />
14 Certified Professional Programs<br />
16 Bacheloropleiding Informatica<br />
Overzichtsschema propedeuse<br />
Overzichtsschema postpropedeuse<br />
Opleidingsschema bachelor Informatica<br />
Vrijstelling binnen de bacheloropleiding Informatica<br />
22 Bacheloropleiding Informatiekunde<br />
23 Open bacheloropleiding Informatica<br />
23 HBO-Informatica<br />
24 Masteropleiding Software Engineering<br />
Overzichtsschema master Software Engineering<br />
Opleidingsschema master Software Engineering<br />
Toelating tot de masteropleidingen Software Engineering en Computer Science<br />
30 Masteropleiding Business Process Management and IT<br />
Toelating tot de masteropleiding Business Process Management and IT<br />
32 Masteropleiding Computer Science<br />
Overzichtsschema master Computer Science<br />
Opleidingsschema master Computer Science<br />
36 Docenten en medewerkers Faculteit Informatica<br />
37 Inschrijven en kosten<br />
39 Studiebegeleiding<br />
40 Tentamen<br />
41 Voor studenten, door studenten<br />
Studiecentra<br />
Studieverenigingen<br />
Facultaire opleidingscommissie<br />
Studentenraad<br />
(Bijna) alumnus?<br />
Studievoorzieningen<br />
(Digitale) Bibliotheek<br />
Endnote en Reference Manager<br />
Academia en SURFspot<br />
43 Procedures en regelgeving<br />
44 Cursussen Informatica<br />
64 Overzicht wijzigingen cursusaanbod<br />
Service en informatie
Voorwoord<br />
Een leven-lang-leren is in de Informatica nog meer dan in andere vakgebieden noodzakelijk<br />
om bij te kunnen dragen aan de snelle ontwikkelingen van het vakgebied.<br />
Degenen die op academisch niveau hun informaticakennis willen vergroten of vernieuwen,<br />
kunnen kiezen uit vele cursussen en opleidingen.<br />
Nieuw in het academisch jaar 2012-2013 is de bachelorcursus ‘Functioneel programmeren’.<br />
Ook is er een nieuwe cursus ‘Webcultuur’ die ‘Webcultuur: creatieve technologie<br />
voor internet’ vervangt. De mastercursussen ‘Requirements engineering’, ‘Software<br />
evolution’, ‘Software verification and validation’ en ‘Software security’ zijn ontwikkeld ten<br />
behoeve van de nieuwe, nominaal eenjarige masteropleiding Software Engineering, die<br />
de faculteit dit jaar gaat starten. Dat laatste geldt naar verwachting ook voor een nieuwe<br />
bacheloropleiding Informatiekunde, maar het beoordelingsproces daarvan is bij het ter<br />
perse gaan van deze tekst nog niet afgesloten. Voor het laatste nieuws over deze en<br />
andere ontwikkelingen raadplege men het nieuwe informatieportaal (http://portal.<br />
ou.nl/web/informatica). Interessant is vooral ook dat van alle cursussen daar een voorproefje,<br />
in de vorm van ‘snapshots’, vrij beschikbaar is.<br />
In de bachelorfase bieden wij brede opleidingen aan, met ruimte voor individuele keuzes<br />
in het studieprogramma. De afgestudeerde van een OU-bacheloropleiding is goed opgeleid<br />
op academisch startniveau.<br />
Daartoe wordt ook in de bacheloropleiding specifiek aandacht geschonken aan de academische<br />
ontwikkeling van studenten. Op deze ontwikkeling van academische competenties<br />
wordt in de masterfase voortgebouwd. Alle opleidingen worden afgesloten met<br />
een afstudeerproject waarin alle kennis en vaardigheden geïntegreerd worden toegepast.<br />
Certified Professional Programs zijn gebaseerd op (delen van) cursussen uit de bachelor<br />
en de masteropleiding, aangeboden in combinatie met extra begeleiding. Als men na afronding<br />
van een Certified Professional Program besluit om door te gaan met de bachelor-<br />
of masteropleiding, dan wordt de eerder geleverde prestatie meegeteld.<br />
In de loop van dit jaar zal een tweetal nieuwe CPP’s van start gaan (Software Quality<br />
Engineer, IT Security Engineer).<br />
Wij wensen u veel succes met uw studie aan de faculteit Informatica.<br />
Prof. dr. Lex Bijlsma<br />
Decaan Faculteit Informatica<br />
3
4<br />
Studeren aan de Open Universiteit<br />
Studeren aan de Open Universiteit doet u waar u maar wilt en op een tijdstip dat het u schikt.<br />
Ook het studietempo bepaalt u zelf. Starten met studeren kan op elk moment. Iedereen kan een<br />
cursus, korte opleiding of bacheloropleiding op academisch niveau starten bij de Open Universiteit.<br />
Voor het volgen van een masteropleiding gelden voorwaarden. De minimum toelatingsleeftijd bij<br />
de Open Universiteit is 18 jaar. Raadpleeg voordat u een cursus gaat bestellen eerst onze website<br />
http://www.ou.nl/informatica om te zien of voor een cursus ingangseisen gelden of voorkennis<br />
wordt verwacht.<br />
Cursus<br />
Bij de Open Universiteit studeert u ‘per cursus’. U schrijft in voor één enkele of meerdere cursussen.<br />
Afhankelijk van uw studiedoelen studeert u door tot u alle cursussen van uw interesse of van een opleiding<br />
hebt voltooid.<br />
Bent u enkel geïnteresseerd in een specifiek onderwerp, dan volgt u alleen daarover een cursus.<br />
Omdat de cursussen allemaal onderdeel zijn van officieel erkende academische opleidingen, zijn niveau<br />
en kwaliteit gegarandeerd. Achteraan in deze gids staan korte beschrijvingen van alle cursussen.<br />
Uitgebreide informatie en inzage in de cursusmaterialen vindt u op<br />
http://portal.ou.nl/web/informatica/cursussen<br />
Opleidingen<br />
Als u meerdere cursussen afrondt, dan kunt u deze combineren tot een opleiding, waarvoor u een apart<br />
diploma verkrijgt.<br />
Focusopleidingen bestaan steeds uit drie cursussen met een gemeenschappelijk thema.<br />
Certified Professional Programmes (CPP’s) zijn opleidingen gericht op specifieke beroepskwalificaties.<br />
CPP’s hebben extra intensieve begeleiding en worden veel door werknemers van bedrijven en ZZP-ers<br />
gevolgd.<br />
Bachelor- en masteropleidingen zijn officieel geaccrediteerde academische opleidingen. Tot deze opleidingen<br />
behoren de afzonderlijke cursussen, maar ook competentieontwikkeling en afstudeerprojecten<br />
of –opdrachten.<br />
Verderop in deze gids treft u meer informatie over de opleidingen aan. Ook kunt u kijken op<br />
http://portal.ou.nl/web/informatica/opleidingen<br />
Focusopleiding Computers en communicatienetwerken 3 modulen 12,9 studiepunten<br />
Focusopleiding Informatica en maatschappij 3 modulen 12,9 studiepunten<br />
Focusopleiding Wiskunde 3 modulen 12,9 studiepunten<br />
Bacheloropleiding Informatica 42 modulen 180 studiepunten<br />
Masteropleiding Software Engineering 14 modulen 60 studiepunten<br />
Masteropleiding Business Process Management and IT 14 modulen 60 studiepunten<br />
Masteropleiding Computer Science 28 modulen 120 studiepunten<br />
Studiepunten en modulen<br />
Een cursus bestaat uit één of meer modulen, waarbij 1 module gelijk staat aan 4,3 studiepunten.<br />
De cursusomvang in deze studiegids wordt uitgedrukt in modulen. Het bestuderen van 1 module<br />
kost u 100 à 120 studie-uren.
Begeleiding<br />
Uitgangspunt van de onderwijsopzet van de Open<br />
Universiteit is ‘zelfstudie’. Maar u staat er niet alleen voor.<br />
Bij alle cursussen wordt begeleiding aangeboden. Soms<br />
zijn er bij een cursus bijeenkomsten in een studiecentrum,<br />
of online bijeenkomsten waar u via internet aan deel kunt<br />
nemen. Altijd kunt u een beroep doen op de docent van<br />
de cursus, via de elektronische leeromgeving Studienet.<br />
http://portal.ou.nl/web/informatica/studeren-aan-de-ou<br />
Tentamen<br />
Cursussen worden afgesloten met een beoordeling,<br />
bijvoorbeeld een schriftelijk of mondeling tentamen of<br />
een opdracht. In de opleidingsschema’s staat per cursus<br />
de tentamenvorm aangegeven waarmee de cursus wordt<br />
afgerond. In het hoofdstuk Tentamen worden de verschillende<br />
tentamenvormen toegelicht.<br />
Studiemateriaal en Studienet<br />
Het studiemateriaal van een cursus bestaat uit studieopdrachten<br />
en informatiebronnen. De studieopdrachten<br />
vindt u in het (elektronisch) werkboek van een cursus.<br />
De informatiebronnen kunnen bestaan uit cursusboeken,<br />
eventueel aangevuld met andere print- en e-literatuur,<br />
cd-roms en multimediale programmatuur, maar ook uit<br />
informatie die u zelfstandig verzamelt. Alle cursussen<br />
worden elektronisch begeleid via internet. Daarom is het<br />
niet mogelijk om aan de Open Universiteit te studeren<br />
zonder computer met internetaansluiting. De internetaansluiting<br />
heeft u nodig om op de hoogte te kunnen blijven<br />
van cursusgebonden informatie, de studieopdrachten te<br />
lezen, uw uitwerkingen te uploaden en om contact te onderhouden<br />
met andere studenten en docenten via e-mail<br />
en discussiefora.<br />
Als student krijgt u toegang tot de besloten elektronische<br />
leeromgeving van de Open Universiteit: Studienet.<br />
Op Studienet vindt u aanvullende informatie over uw<br />
faculteit, studietaken, discussiegroepen en nieuwsfora.<br />
Het is ook mogelijk documenten te plaatsen en naar wens<br />
te delen met anderen. Studienet is tevens een uitstekende<br />
omgeving om met medestudenten of docenten<br />
online informatie uit te wisselen of te discussiëren over de<br />
studiestof.<br />
http://www.ou.nl/studienet<br />
Onderwijsaanbod en informatie<br />
Het onderwijsaanbod van de faculteit Informatica wordt<br />
op http://portal.ou.nl/web/informatica gepubliceerd.<br />
Elke cursus wordt inhoudelijk uitgebreid beschreven en<br />
u vindt er ‘snapshots’ van de cursusmaterialen. Bij deze<br />
informatie staat ook welke voorkennis wordt gevraagd,<br />
en hoe en wanneer de cursus wordt begeleid of getentamineerd.<br />
Op de betreffende cursuspagina kunt u de<br />
cursus online bestellen.<br />
Alle algemene informatie over Informatica studeren aan<br />
de Open Universiteit vindt u bij ‘Studeren’ op<br />
http://www.ou.nl/informatica<br />
Studiepad online<br />
Naast het plannen van uw studie, kunt u ook uw studievorderingen<br />
raadplegen in het Studieresultatensysteem<br />
(SRS). Als u een opleiding volgt, geeft SRS een overzicht<br />
van het afgelegde, lopende en resterende studiepad van<br />
de opleiding waarmee u bezig bent.<br />
http://www.ou.nl/studiepad<br />
Studiecoach en workshops<br />
Veel studenten merken dat een studie aan een afstandsuniversiteit<br />
een nieuwe aanpak van studeren vergt.<br />
Sommige studenten zijn misschien al een tijdje uit het<br />
studieritme en moeten er weer even inkomen. Goed timemanagement<br />
is dan geen overbodige luxe. Maar ook een<br />
goede motivatie en studieplanning zijn belangrijk. Er zijn<br />
studiemethoden om informatie op te nemen en te onthouden<br />
en er zijn ook manieren om hoofd- en bijzaken te<br />
onderscheiden. De Studiecoach geeft u tips en suggesties<br />
om u actief te leren studeren. Daarnaast worden in de<br />
studiecentra regelmatig workshops georganiseerd waar u<br />
samen met andere studenten kunt werken aan het verbeteren<br />
van uw kwaliteiten en vaardigheden.<br />
http://www.ou.nl/studiecoach<br />
5
6<br />
Studiemogelijkheden<br />
Er zijn diverse manieren om de cursussen van de faculteit Informatica te volgen: als losse cursus, als onderdeel van<br />
een kort pakket of studieprogramma of als onderdeel van een academische bachelor- of masteropleiding. Wat u kiest<br />
zal afhangen van uw doelstelling en de tijd die u beschikbaar heeft. De formele, wettelijke ingangseisen verschillen<br />
per mogelijkheid. Voor sommige cursussen is ook voorkennis nodig, die u eerst op peil zult moeten brengen, om succesvol<br />
te kunnen studeren.<br />
Losse cursussen<br />
Voor velen is het uitbreiden en verdiepen van kennis en<br />
vaardigheden het motief om aan de Open Universiteit te<br />
studeren. U volgt dan niet een hele opleiding, maar een of<br />
meer van de bijna 300 cursussen. Deze zijn op inleidend,<br />
verdiepend of geavanceerd niveau. Elke cursus is een<br />
afgerond geheel en bestaat uit één of meer modulen.<br />
Er zijn ongeveer 100 studie-uren nodig om een module te<br />
bestuderen. Bij elke cursusinschrijving zijn drie tentamenkansen<br />
inbegrepen. Na het succesvol afronden van een<br />
cursus ontvangt u een certificaat. Wilt u later een volledige<br />
opleiding volgen, dan kunt u veelal de door u behaalde<br />
certificaten inbrengen in uw opleiding. Een certificaat<br />
kan ook vrijstelling opleveren bij andere universiteiten of<br />
hogescholen.<br />
http://portal.ou.nl/web/informatica/cursussen<br />
Startpakket<br />
Als u een academische bacheloropleiding ambieert, kunt<br />
u het beste starten met ons ‘Startpakket Informatica’.<br />
U bestudeert dan de eerste twee modulen van de opleiding<br />
met uitgebreide begeleiding. In de groepsbijeenkomsten<br />
komen naast inhoud ook zaken als een effectieve<br />
studieaanpak, planning, tentaminering en het gebruik van<br />
internet aan bod. Het startpakket Informatica geeft een<br />
goed beeld van wat u mag verwachten in het vervolg van<br />
de bacheloropleiding en van de capaciteiten die u daar<br />
voor nodig hebt. Het startpakket Informatica bestaat uit<br />
de cursussen ‘Inleiding informatica’ en ‘Databases’.<br />
http://portal.ou.nl/web/informatica/startpakket<br />
Propedeuse, postpropedeuse,<br />
bachelor en master<br />
Als u het startpakket heeft afgrond, dan kunt u doorgaan<br />
met de propedeuse en daarna de postpropedeuse van<br />
de bacheloropleiding. Als u een bachelor heeft afgerond,<br />
bij de OU of elders, dan kunt u een masteropleiding gaan<br />
doen. Verderop in deze studiegids vindt u de overzichtsschema’s<br />
met alle cursussen in de propedeuse en de<br />
postpropedeuse en alle cursussen van de masteropleidingen.<br />
De schema’s tonen de relaties tussen de cursussen.<br />
Ze zijn met name bedoeld om een beeld te vormen van de<br />
onderlinge samenhang tussen de cursussen wat betreft<br />
voorkenniseisen en inhoudelijke verwantschap.<br />
http://portal.ou.nl/web/informatica/opleidingen<br />
Open Universiteit Extra - OUX<br />
Met OUX verzorgt de Open Universiteit per 1 september<br />
2012 een meer gestructureerd onderwijsprogramma met<br />
minder vrijblijvendheid en meer binding. OUX komt naast<br />
het onderwijs met vrijheid van tijd, plaats en tempo.<br />
U kunt dus kiezen voor ‘vrij’ studeren of in een vast tempo<br />
onder begeleiding van een tutor.<br />
In OUX studeert u per blok. Een blok heeft een vaste startdatum<br />
en duurt één jaar, het bestaat uit vier modulen,<br />
vergt 400 tot 480 uur studie en is opgebouwd uit bestaande<br />
cursussen. Deelnemers beginnen op 1 september met<br />
het blok en doen op dezelfde momenten tentamen.<br />
Aan het eind van elk blok is een herkansingsperiode.<br />
Per blok is er een tutor die studenten actief volgt en er zijn<br />
‘events’, zoals (virtuele) bijeenkomsten, tentamen-trainingen<br />
of een tentamennabesprekingen. Ook worden er per<br />
blok deadlines vastgelegd. Als blijkt dat u een bepaalde<br />
deadline niet gehaald hebt, neemt de tutor contact met u<br />
op. Studenten die zich inschrijven voor een<br />
blok geven daarmee aan dat zij in een strak tempo willen<br />
studeren en actief gevolgd willen worden. Met alle<br />
studenten die zich inschrijven voor OUX wordt contact<br />
opgenomen voor een elektronische of telefonische intake.<br />
Studenten die sneller willen studeren kunnen naast het<br />
blok ook nog losse cursussen kopen.<br />
Vanaf 1 september 2012 start de faculteit Informatica met<br />
het blok ‘Vervolgpropedeuse Informatica 1’, dat bestaat uit<br />
de volgende cursussen:<br />
- Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1 (T25151,<br />
OpiJ1) (september - november)<br />
- Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2 (T42241,<br />
OpiJ2) (november - januari)<br />
- Discrete wiskunde A (T07131, DWA) (januari - april)<br />
- Objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen (T34141,<br />
OOAO) (april - juni)<br />
U kunt zich alleen voor dit blok inschrijven als u het startpakket<br />
met succes hebt afgerond.<br />
Kijk voor meer informatie en aanmelden op<br />
http://portal.ou.nl/web/informatica
Onderwijs- en examenregeling<br />
Aan de basis van de bachelor-masteropleidingen staat de<br />
Onderwijs- en examenregeling (OER). Deze regeling wordt<br />
elk jaar door de Raad van decanen vastgesteld na advies<br />
van de opleidingscommissies en studentenraad. In deze<br />
regeling staat het onderwijsprogramma beschreven én de<br />
rechten en plichten van de student. Vanaf 1 juli worden<br />
cursussen volgens de nieuwe OER aangeboden.<br />
Een belangrijk onderdeel zijn de Uitvoeringsregelingen bij<br />
de OER, waarin specifieke bepalingen voor elke opleiding<br />
zijn opgenomen. De integrale Onderwijs- en examenregeling<br />
en de bijhorende Uitvoeringsregelingen kunt u inzien<br />
op http://www.ou.nl/documenten.<br />
Wiskunde bij de informaticaopleidingen<br />
Om met succes een opleiding informatica te kunnen doen<br />
is voldoende kennis van wiskunde nodig. Als het gaat om<br />
het analyseren van algoritmes of elektronica, het berekenen<br />
van efficiëntie of betrouwbaarheid, vroeg of laat is<br />
daar gewoon wiskunde voor nodig. Het is dan ook voor<br />
iedere student van belang om zelf na te gaan of die wiskundevoorkennis<br />
voldoende is. En als dat niet zo is, om die<br />
op tijd op peil te brengen.<br />
We adviseren propedeusestudenten dringend om, als 1 of<br />
2 vakken van de propedeuse zijn gedaan (bijvoorbeeld het<br />
startpakket), een toets te doen, om na te gaan of het niveau<br />
van de wiskundevoorkennis voldoende is. Zo’n toets is<br />
gratis online beschikbaar op: http://portal.ou.nl/web/<br />
informatica/voorkennis. Als de voorkennis voldoende is,<br />
kan verder gestudeerd worden in de propedeuse. Is dat<br />
niet het geval, doe dan bijvoorbeeld de Basiscursus wiskunde<br />
(zie http://www.ou.nl/voorbereidingscursussen).<br />
In de postpropedeuse van de bacheloropleiding Informatica<br />
en de masteropleiding Computer Science is meer<br />
wiskundevoorkennis vereist. Doe één van de wiskunde<br />
B-voortentamens die te vinden zijn op http://www.ccvx.<br />
nl, voordat gestart wordt met cursussen zoals Continue<br />
wiskunde of Kunstmatige intelligentie 1. Als de wiskundevoorkennis<br />
onvoldoende is, werk die dan eerst bij, bijvoorbeeld<br />
met de voorbereidingscursus wiskunde B.<br />
Voorbereidingscursussen wiskunde voor<br />
OU-studenten<br />
Cursussen om de wiskundevoorkennis op peil te brengen<br />
zijn op middelbare schoolniveau; ze zijn geen onderdeel<br />
van de universitaire curricula. Er gelden andere regels<br />
voor deze cursussen en ook de kosten zijn anders.<br />
De faculteit Informatica vindt het belangrijk haar studenten<br />
mogelijkheden te bieden hun wiskundevoorkennis op<br />
peil te brengen. Daarom biedt de faculteit korting op de<br />
cursusprijs aan studenten die aan bepaalde criteria voldoen.<br />
Voor meer informatie, zie http://portal.ou.nl/web/<br />
informatica/voorkennis, en verder op:<br />
http://www.ou.nl/voorbereidingscursussen en<br />
http://www.voortentamen.nl.<br />
Promoveren bij de Open Universiteit<br />
De Open Universiteit wil naast bachelor- en masterstudenten<br />
ook promovendi aan zich binden. Zowel promovendi<br />
die bij de OU werken (aio’s en andere medewerkers), als<br />
buitenpromovendi, die bijvoorbeeld parttime promoveren<br />
naast hun werk, kunnen bij de OU een promotietraject<br />
afleggen. De Graduate School van de OU biedt (buiten)<br />
promovendi een inspirerende omgeving en faciliteiten om<br />
intern en ‘op afstand’ binnen de gestelde tijd te kunnen<br />
promoveren. Inhoudelijke begeleiding van (buiten)promovendi<br />
vindt plaats door de faculteiten en onderzoeksinstituten<br />
van de OU.<br />
De Graduate School is een thuishaven voor (buiten)promovendi,<br />
hun promotores en begeleiders.<br />
De Graduate School informeert aankomende promovendi,<br />
faciliteert promovendi en biedt hen toegang tot de online<br />
promovendi-community. Voorbeelden van deze faciliteiten<br />
zijn gebruikmaking van de digitale bibliotheekvoorzieningen<br />
en individuele begeleiding bij het maken van een<br />
onderzoeksvoorstel. Ook organiseert de Graduate School<br />
een jaarlijkse PhD-dag voor al haar promovendi.<br />
Voor interne en externe promovendi die formeel tot een<br />
promotietraject zijn toegelaten biedt de GS additioneel<br />
bijvoorbeeld gratis toegang tot enkele basiscursussen die<br />
relevant zijn voor promovendi, zoals academic writing en<br />
academic presenting. Ook stelt de Graduate School voor<br />
iedere promovendus een individueel scholingsbudget<br />
ter beschikking, dat in samenspraak met de faculteit kan<br />
worden ingevuld. Daarnaast is de Graduate School een<br />
communicatie- en ontmoetingsplatform voor promovendi,<br />
waar zij ervaringen en tips kunnen uitwisselen.<br />
http://portal.ou.nl/web/informatica/promoveren<br />
7
8<br />
Studenten aan het woord<br />
IVOn SCHEnkELS, STUDEnT LOSSE CUrSUSSEn<br />
“Ik werk als plaatwerker in de fabriek en dat bevalt mij uitstekend. Op<br />
m’n werk ben ik steeds meer met de computer bezig, met name om te<br />
tekenen en te programmeren. Ik zou graag wat meer van die computer<br />
willen weten. Maar daarvoor wil ik natuurlijk geen vier jaar meer terug<br />
naar school. Daarom ben ik blij dat ik bij de Open Universiteit de losse<br />
cursussen vond, want daarmee kan ik mijn opleiding prima aanvullen.”<br />
STEEF DE rOOI, STUDEnT CPP JaVaPrOgraMMEUr<br />
“Op het gebied van ICT heb ik al heel wat gedaan. Voor mij was deze<br />
korte studie tot Java-programmeur een van de inspirerendste ervaringen.<br />
Gemotiveerde cursisten, een docente die er lol in had … en heel praktijkgericht,<br />
zodat ik een vliegende start had in Java. Vlak na het behalen van<br />
mijn diploma werd ik bij uitgever Reed Elsevier gevraag om met een jong<br />
team aan webproducten te werken. Met als doelgroep universiteiten en<br />
de farmaceutische industrie. Het gaat om software met veel exposure,<br />
waar ook heel wat van verwacht wordt. Een grote, maar erg leuke uitdaging<br />
voor de komende jaren.”<br />
ELSE Van SCHaIJk, STUDEnT BaCHELOrOPLEIDIng<br />
InFOrMaTICa<br />
“Toen we bij onze afdeling een applicatie voor het verwerken van verkeerstelgegevens<br />
lieten ontwikkelen, dacht ik: Dat is ook iets voor mij.<br />
Ik begon met een cursus Java, en nu doe ik de hele bacheloropleiding<br />
Informatica. In mijn werk voor Infraprojecten bij de Provincie Limburg<br />
kan ik de kennis soms al meteen toepassen en dat motiveert enorm.<br />
Het was eigenlijk niet de bedoeling om als afgestudeerd bouwkundige<br />
opnieuw student te worden. Maar het bevalt uitstekend. In mijn achterhoofd<br />
speelt de mogelijkheid om hier over te stappen naar de ICTafdeling…<br />
Een carrièreswitch zou niet gek zijn.”<br />
gérarD DE SMaELE, HOOFD OnDErzOEk, OnTwIkkELIng<br />
En OnDErSTEUnIng SOFTwarEHOUSE VTSPn<br />
“Ik werk bij het softwarehuis van de Nederlandse politie. Bij het softwarehuis<br />
werken 250 mensen aan ontwikkeling en onderhoud van politieinformatiesystemen.<br />
ICT is uitermate belangrijk voor de Nederlandse<br />
politie. En het softwarehuis wil dan ook in alle opzichten een professionele<br />
partner zijn, die in staat is moderne ICT-ontwikkelingen te kunnen<br />
leveren. Daarom hebben wij voor de Open Universiteit als opleidingspartner<br />
gekozen. De Open Universiteit biedt trainingen op academisch niveau<br />
met veel diepgang. En we vragen van onze medewerkers in zichzelf te<br />
investeren. Levenlang leren, een thema van de Open Universiteit, is dan<br />
ook iets wat wij in onze afdeling en organisatie willen cultiveren.”
Opleidingsmogelijkheden voor<br />
bedrijven en instellingen<br />
De faculteit Informatica heeft een jarenlange ervaring met het verzorgen van opleidingen<br />
voor bedrijven en instellingen op basis van onze unieke opleidingsmogelijkheden.<br />
Kwaliteit, flexibiliteit en efficiëntie zijn de kernbegrippen in onze dienstverlening.<br />
In-company-opleidingen<br />
U wilt een groep medewerkers gezamenlijk een opleidingstraject laten volgen?<br />
Ons hoogwaardige studiemateriaal en de begeleiding door een ervaren OU-docent op<br />
locatie vormen een ideale combinatie. U kunt zelf bepalen hoeveel uren in werktijd of<br />
in eigen tijd van uw medewerkers wordt gestudeerd, in het kader van een goede balans<br />
tussen bedrijfsbelang en persoonlijke ontplooiing. De casuïstiek in de opleiding kan op<br />
uw bedrijf worden toegesneden. Certificering vormt een wezenlijk deel van onze opleidingen,<br />
op basis van aangetoonde kennis en kunde.<br />
Maatwerk<br />
Met ons uitgebreide en actuele cursusaanbod kunnen wij een opleidingstraject samenstellen<br />
dat is toegesneden op uw organisatie, uw situatie en uw wensen. Rond ons<br />
studiemateriaal als kern bieden we een rijk scala van onderwijsvormen en extra diensten:<br />
individuele zelfstudie of intensieve groepsbegeleiding door ervaren docenten, bijeenkomsten<br />
incompany of op één van onze studiecentra bij u in de buurt, begeleiding faceto-face<br />
of online in een virtuele klas, een snel of een rustig studietempo.<br />
Samen met u realiseren wij een opleiding die het beste past bij uw organisatie.<br />
Corporate University<br />
Heeft uw organisatie een structurele kennisbehoefte? Met de Open Universiteit realiseert<br />
u uw eigen universiteit in huis. Uw medewerkers kunnen individuele leerroutes volgen<br />
die zijn toegesneden op ieders persoonlijke ontwikkelingsplan, rekening houdend met<br />
eerder verworven competenties (EVC). Wij nemen u de organisatie uit handen en bouwen<br />
samen met u uw eigen Corporate University.<br />
Contact en advies<br />
Voor een vrijblijvend adviesgesprek over een passend antwoord op uw scholings- of<br />
professionaliseringsvragen kunt u contact opnemen met een van onze accountmanager<br />
Hans Belder, E hans.belder@ou.nl T 06 - 51 20 43 65<br />
9
10<br />
Topcursussen<br />
De tien meest populaire cursussen van de faculteit Informatica staan hieronder in alfabetische volgorde.<br />
Al deze topcursussen hebben een omvang van één module, wat overeenkomt met een studiebelasting<br />
van ruim honderd uren. De cursussen ‘Inleiding informatica’ en ‘Databases’ vormen samen het startpakket<br />
van de academische bacheloropleiding Informatica. Voor meer aanbod en uitgebreide cursusbeschrijvingen,<br />
zie achterin deze studiegids en http://portal.ou.nl/web/informatica/cursusoverzicht.<br />
Communicatietechnologie<br />
Fenomenen als digitaal winkelen, afstandsleren en virtuele organisaties zijn voorbeelden<br />
van toepassingen van communicatietechnologie. U krijgt in deze cursus<br />
een grondig inzicht in de principes voor het analyseren en beoordelen van netwerkinfrastructuren<br />
en –toepassingen.<br />
Databases<br />
Databases zijn het fundament onder alle IT-toepassingen waarbij informatie moet<br />
worden bewaard. De cursus behandelt de voor de praktijk zo belangrijke relationele<br />
databases. In de cursus zijn tekst, programmeeromgeving, databasebeheersysteem<br />
en voorbeelden geïntegreerd.<br />
Inleiding informatica<br />
Hoe werkt internet en wat gebeurt er precies als u een webpagina bekijkt?<br />
Hoe veilig is betalen via een beveiligde website? Hoe schrijft u eenvoudige programma’s<br />
in Java? Dit zijn enkele van de vele vragen die aan bod komen in deze<br />
cursus, die een brede en moderne inleiding in het vakgebied informatica geeft.<br />
Model-driven development<br />
Het ontwikkelen van informatiesystemen is een lastig ambacht. Vaardigheden kunt<br />
u alleen door ervaring opdoen. Deze cursus geeft dit ambacht weer de plek die het<br />
verdient. U werkt met modern gereedschap: ontwikkelsoftware die de gemaakte<br />
modellen direct omzet in werkende applicaties.<br />
Objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen<br />
Deze cursus bestrijkt de basisbegrippen uit het veld van objectgeoriënteerde<br />
systeemontwikkeling en bespreekt methoden en technieken als UML en het Unified<br />
process. Met de uitwerking van ontwerpopdrachten worden vaardigheden verder<br />
ontwikkeld.
Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1<br />
Java is een van de populairste programmeertalen. Java heet objectgeoriënteerd<br />
omdat een programmeertaak in Java wordt uitgevoerd door objecten die met<br />
elkaar samenwerken. Deze cursus behandelt de basisprincipes van Java en<br />
objectoriëntatie.<br />
Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2<br />
Er zijn in deze cursus drie belangrijke lijnen, namelijk objectgeoriënteerd ontwerpen,<br />
de taal Java en het gebruikt van de Java API. Het maken van een goed ontwerp is iets<br />
wat door de hele cursus aandacht krijgt.<br />
Security en IT<br />
Deze cursus geeft een brede kijk op het vakgebied security, zoals cryptografie, aspecten<br />
van beheer en privacy, en de beveiliging van software, besturingssystemen,<br />
databases en computernetwerken. De nadruk ligt op beveiliging in technische zin.<br />
Webapplicaties: de clientkant<br />
Steeds meer applicaties hebben de vorm van webapplicaties. Binnen deze cursus<br />
krijgt u de basis om dat type applicaties te ontwikkelen. Daarbij legt de cursus<br />
veel nadruk op het juiste gebruik van standaarden voor verschillende talen en<br />
technieken.<br />
XML en webservices<br />
XML ziet tegenwoordig overal ‘in’ en ‘onder’, maar wat is XML en waarom is het zo<br />
belangrijk? XML is een familie van talen, ontworpen om wereldwijde, geautomatiseerde<br />
gegevensuitwisseling tussen computersystemen mogelijk te maken.<br />
Deze cursus behandelt theorie en praktijk.<br />
11
12<br />
Focusopleidingen<br />
Een focusopleiding van de faculteit Informatica van de Open Universiteit bevat een<br />
aantal inhoudelijk samenhangende cursussen op bachelorniveau. De studiebelasting<br />
is ongeveer tien maanden als u acht tot tien uur per week in deeltijd studeert.<br />
Een focusopleiding kan als zelfstandige opleiding worden gevolgd, maar kan ook<br />
binnen een andere opleiding worden ingepast, bijvoorbeeld als minor. Zodra u alle<br />
cursussen die tot een focusopleiding behoren succesvol hebt afgerond, kunt u het<br />
betreffende focusdiploma aanvragen.<br />
Focusopleiding Computers en communicatienetwerken<br />
In deze opleiding krijgt u een brede inleiding in het vakgebied computersystemen en<br />
netwerken. U verdiept zich in de technologie waar informatiesystemen gebruik van<br />
maken. U krijgt inzicht in de opbouw van een computer en de manier waarop computers<br />
in netwerken aan elkaar gekoppeld worden. Het gaat daarbij over de hardware van de<br />
computers en netwerken, de koppeling tussen hardware en software en de protocollen<br />
die de communicatie tussen systemen beschrijven. Technische aspecten van informatiesystemen<br />
worden het best begrepen wanneer naast een gedegen theoretische behandeling<br />
van concepten ook toepassingen de revue passeren. U leert de basisprincipes van<br />
programmeren, de opbouw en werking van het internet, het beveiligen van informatie en<br />
de binaire representatie van informatie. Daarnaast worden ook praktische toepassingen<br />
beschreven waarin deze theoretische kennis toegepast wordt. U wordt vertrouwd gemaakt<br />
met de basisprincipes rond de opbouw en werking van de computer. U leert dat<br />
elektronische componenten zoals een microprocessor opgebouwd zijn uit elektronische<br />
schakelingen. U leert hoe een computersysteem is opgebouwd uit diverse lagen, waarbij<br />
de onderste lagen bestaan uit hardwarecomponenten en in de lagen daar bovenop softwarecomponenten<br />
een steeds grotere rol spelen. In practica maakt u programma’s die de<br />
hardware direct besturen.<br />
Focusopleiding Informatica en maatschappij<br />
Onze huidige samenleving is zeer sterk afhankelijk geworden van een breed scala van<br />
informaticaproducten. Huishoudelijke apparatuur, auto’s, ziekenhuizen, de wijze waarop<br />
we communiceren, betalen, onze vrije tijd doorbrengen, informatie vergaren en omgaan<br />
met privacy: dit alles is zonder informaticaproducten bijna ondenkbaar geworden. Maar<br />
wat is informatica dan eigenlijk, en hoe beïnvloedt het onze samenleving? Kunnen wij<br />
ook invloed uitoefenen op de ontwikkeling en het gebruik van informatica, hoe kunnen<br />
we zelf informatica gebruiken? Deze opleiding heeft als doelstelling deze kennis op<br />
universitair niveau te leveren. U maakt kennis met een aantal basisbegrippen en technieken<br />
van informatica, zoals relationele databases, logica, binair rekenen en besturingssystemen.<br />
Er is veel aandacht voor objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen, HTML<br />
en Java als programmeertaal. Hiermee oefent u ook. Neurale netwerken, genetische<br />
algoritmen en uiteraard het internet komen uitgebreid aan de orde. De wijze waarop internettechnologie<br />
het dagelijkse leven, in het bijzonder onze communicatie, beïnvloedt,<br />
waardoor nieuw gedrag, nieuwe subculturen en nieuwe vormen van creativiteit ontstaan<br />
komen aan bod. Relevante onderwerpen zijn communicatiemodellen, mediatheorie,<br />
semiotiek, en usability. De structuur van het internet, en technieken zoals HTML en CSS<br />
voor het maken van websites komen aan de orde. U bouwt zelf ook een website, met<br />
gereedschap dat nauwelijks technische kennis vereist. De opleiding geeft tevens inzicht<br />
in de wederzijdse beïnvloeding tussen maatschappij en informatiesystemen door in te<br />
gaan op sociale, organisatorische, culturele en juridische aspecten.
Focusopleiding Wiskunde<br />
In deze opleiding worden de kernbegrippen uit de wiskunde op universitair<br />
niveau behandeld. De belangrijkste hoofdonderwerpen komen aan<br />
bod en worden van een fundamentele basis voorzien. De aandacht is<br />
gericht op de wiskundige structuur en samenhang. Beperkt komen<br />
toepassingen aan bod. U wordt meegenomen in de wereld van getallen<br />
en verzamelingenleer, grafen en bomen, relaties en functies, en de logica.<br />
U krijgt onderwerpen behandeld als kansrekening, algebra en lineaire<br />
algebra, en bestudeert bewijsmethoden. In de afsluitende cursus van<br />
deze focusopleiding leert u over rijen en reeksen, functies en limieten,<br />
differentiëren en integreren. Verder leert u te werken met het computeralgebrapakket<br />
Maxima dat hulp biedt bij vele wiskundige analyses.<br />
Door de keuze voor de belangrijkste onderwerpen uit de wiskunde en<br />
door de wijze waarop ze in deze opleiding worden behandeld, is deze<br />
opleiding ook relevant voor studenten die een andere oriëntatie hebben<br />
dan informatica.<br />
Uitgebreide informatie over onze focusopleidingen Informatica vindt u<br />
op http://portal.ou.nl/web/informatica/focusopleidingen<br />
13
14<br />
Certified Professional Programs<br />
Onder de naam Certified Professional Program (CPP) biedt de Open Universiteit een aantal beroepsgerichte<br />
opleidingen aan. De opleidingen vormen een gedegen combinatie van theorie en praktische gerichtheid. Begeleidingsbijeenkomsten<br />
vinden ’s avonds plaats of online zodat u werk en studie kunt combineren. Het opleidingsprogramma<br />
is over een langere periode verspreid en biedt hierdoor voldoende bezinkingstijd. Daarmee onderscheiden<br />
deze OU-opleidingen zich van de meeste overige IT-trainingen die meestal gedurende een aantal aaneengesloten<br />
dagdelen plaatsvinden. Om in aanmerking te komen voor certificering moeten deelnemers voor alle opdrachten en<br />
toetsen van deze opleidingen een voldoende halen. De CPP’s vergen een tijdsinvestering van circa 10 uur per week.<br />
CPP Gecertificeerd Javaprogrammeur<br />
Deze opleiding leidt u in 18 maanden op tot een volwaardig<br />
Javaprogrammeur. De opleiding behandelt uitgebreid<br />
de theorie en concepten van objectoriëntatie (OO) en de<br />
‘vertaling’ ervan in Java. U leert dit toe te passen in praktijkgerichte<br />
ontwerp- en programmeeropdrachten. De<br />
opleiding houdt rekening met het ervaringsgegeven dat<br />
cursisten voldoende bezinkingstijd nodig hebben om zich<br />
het OO-paradigma eigen te maken; het is geen ‘stoomcursus<br />
of knoppenopleiding’. Iedere twee weken is er een<br />
begeleidingsavond. Dankzij het conceptuele karakter van<br />
de opleiding kunt u zich daarna ook andere objectgeorienteerde<br />
programmeertalen zoals C# in korte tijd eigen<br />
maken. De opleiding is uiterst geschikt als omscholing<br />
voor ‘klassieke’ programmeurs die de overstap willen<br />
maken naar een object-georiënteerde programmeertaal<br />
en moderne internettoepassingen.<br />
Geplande startmomenten: najaar 2012 en voorjaar 2013,<br />
looptijd 18 maanden.<br />
Kosten € 6.795,- of 17 maandelijkse termijnen van € 425,-<br />
(prijswijzigingen voorbehouden, zie de website).<br />
Voor actuele informatie zie http://portal.ou.nl/web/<br />
informatica/cpp-javaprogrammeur<br />
CPP Gecertificeerd softwarearchitect<br />
In deze opleiding op masterniveau krijgt u de nodige<br />
handvatten aangereikt om te kunnen uitgroeien tot een<br />
goed softwarearchitect. In 15 maanden maakt u zich een<br />
brede theoretische kennis eigen en een goede praktische<br />
vaardigheid in het ontwerpen en ontwikkelen van<br />
objectgeoriënteerde en componentgebaseerde systemen.<br />
U leert ontwerpen volgens het Unified Process. U gebruikt<br />
design patterns om te komen tot werkelijk flexibele<br />
objectgeoriënteerde ontwerpen. Daarnaast krijgt u inzicht<br />
en vaardigheid in het ontwerpen van componentgebaseerde<br />
systemen en multi-tiered applicaties en u krijgt<br />
kennis en methoden aangereikt op het gebied van softwarearchitectuur.<br />
De opleiding is bedoeld voor ervaren<br />
OO-programmeurs. De tweewekelijkse avondbijeenkomsten<br />
vormen een essentieel onderdeel van de opleiding<br />
waarbij u samen met andere deelnemers ontwerpstrategieën<br />
bestudeert en vergelijkt.<br />
Dit CPP kan grotendeels worden ingebracht in de master<br />
Software Engineering.<br />
Geplande startmomenten: najaar 2012 en voorjaar 2013,<br />
looptijd 15 maanden.<br />
Kosten € 6.995- of 15 maandelijkse termijnen van € 495,-<br />
(prijswijzigingen voorbehouden, zie de website).<br />
Voor actuele informatie zie http://portal.ou.nl/web/<br />
informatica/software-architect<br />
CPP Gecertificeerd databaseontwikkelaar<br />
In deze eenjarige opleiding leert u databases te ontwerpen,<br />
te bevragen met SQL en te beheren en bedrijfsregels<br />
op te stellen en te implementeren. Ook leert u bestaande,<br />
verouderde en vervuilde databases te herontwerpen.<br />
De opleiding biedt een grondige kennismaking met relationele<br />
databases en SQL. U leert een moderne ontwikkelaanpak<br />
door middel van model-driven development<br />
(MDD) en u leert eenvoudige applicaties te realiseren die<br />
gebaseerd zijn op een database.<br />
In een afsluitend practicum gaat u aan de slag met een<br />
realistische casus waarbij dataconversie een belangrijke<br />
rol speelt: een verouderd (legacy) systeem moet worden<br />
verbouwd met ‘onder de motorkap’ allerlei historische<br />
vergroeiingen en bugs.<br />
De begeleiding vindt plaats door middel van wekelijkse<br />
online bijeenkomsten, in de vorm van een virtuele klas.<br />
De ervaringen met deze begeleidingsvorm zijn zeer positief.<br />
Deelnemers zijn enthousiast over de flexibiliteit en de<br />
besparing aan reistijd.<br />
Geplande startmomenten: twee keer per jaar, in april en<br />
oktober, looptijd 12 maanden.<br />
Kosten € 5.895,- of 12 maandelijkse termijnen van € 525,-<br />
(prijswijzingen voorbehouden, zie de website).<br />
Voor actuele informatie zie http://portal.ou.nl/web/<br />
informatica/databaseontwikkelaar<br />
CPP Gecertificeerd web application<br />
developer<br />
Met deze eenjarige opleiding leert u het ontwerpen en<br />
implementeren van complexe webapplicaties voor zakelijke<br />
toepassingen. Hiervoor bestaat een groot scala aan<br />
technieken en talen zoals HTML, CSS, JavaScript, Ajax, JSP/<br />
JSTL en Java-servlets. Ook frameworks zoals Struts, Spring<br />
en Hibernate spelen een rol.
De meeste opleidingsinstituten geven afzonderlijke trainingen over deze verschillende technieken en<br />
talen voor het maken van webapplicaties. Deze OU-opleiding heeft een meer conceptueel karakter:<br />
u krijgt een overzicht van de meeste technieken in hun onderlinge samenhang zodat u kunt inschatten<br />
welke techniek het beste geschikt is voor een bepaalde situatie en u leert daarbij de juiste mix<br />
van client- en serverapplicaties qua ontwerp en architectuur. De opleiding is bedoeld voor IT-ers die<br />
minimaal één objectgeoriënteerde programmeertaal op een redelijk niveau beheersen, bijvoorbeeld<br />
Java, C# of C++. In de opleiding wordt gebruik gemaakt van Java. De opleiding bestaat uit een module<br />
over clientapplicaties en een module over serverapplicaties en wordt afgesloten met een integrerend<br />
practicum waarin u een volwaardige webapplicatie ontwerpt en implementeert met gebruikmaking van<br />
een framework.<br />
De begeleidingsavonden vinden hoofdzakelijk online plaats in de vorm van een virtuele klas met daarnaast<br />
een beperkt aantal face-to-face bijeenkomsten in Utrecht. De opleiding vergt hierdoor een minimum<br />
aan reistijd.<br />
Geplande startmomenten: begin 2013, looptijd circa 12 maanden.<br />
Kosten € 5.950,- of 12 maandelijkse termijnen van € 525,- (prijswijzingen voorbehouden, zie de website).<br />
Voor actuele informatie zie http://portal.ou.nl/web/informatica/webapplicationdeveloper<br />
In het najaar 2012 zijn onderstaande twee nieuwe CPP’s gepland. Bij het ter perse gaan van deze studiegids<br />
was nog niet alle informatie bekend, zie hiervoor de website<br />
http://portal.ou.nl/web/informatica/certified-professional-programs<br />
CPP Gecertificeerd software quality engineer<br />
Wie ervaring heeft met softwareontwikkeling kan met deze brede eenjarige opleiding op masterniveau<br />
het leveren van softwarekwaliteit naar een hoger, academisch niveau brengen. Dit geldt zowel voor de<br />
ontwikkeling van nieuwe softwaresystemen als voor uitbreiding en verbetering van verouderde, omvangrijke<br />
(legacy) softwaresystemen.<br />
De begeleidingsavonden vinden hoofdzakelijk online plaats in de vorm van een virtuele klas met<br />
daarnaast een beperkt aantal face-to-face bijeenkomsten in Utrecht. De opleiding vergt hierdoor een<br />
minimum aan reistijd.<br />
Dit CPP kan worden ingebracht in de master Software Engineering.<br />
CPP Gecertificeerd IT security engineer<br />
Waarom zijn er tegenwoordig zo vaak problemen met IT-security? Wat zijn de onderliggende oorzaken?<br />
Hoe kan de beveiliging van software worden verbeterd?<br />
In deze opleiding op academisch niveau leert u om rekening te houden met security in alle fasen van<br />
een softwareontwikkeltraject. Het uitgangspunt daarbij is dat problemen met security beter kunnen<br />
worden voorkomen dan gerepareerd.<br />
Voor deze technisch georiënteerde opleiding van ruim een half jaar moeten deelnemers beschikken over<br />
een goede beheersing van een objectgeoriënteerde programmeertaal (Java, C# e.d.). De begeleidingsavonden<br />
vinden hoofdzakelijk online plaats in de vorm van een virtuele klas met daarnaast een beperkt<br />
aantal face-to-face bijeenkomsten in Utrecht. De opleiding vergt hierdoor een minimum aan reistijd.<br />
15
16<br />
Bacheloropleiding Informatica<br />
De bacheloropleiding Informatica omvat 42 modulen. Dit is vergelijkbaar met drie jaar dagonderwijs.<br />
In het curriculum is een afgebakende fasering ingebouwd: de propedeuse (14 modulen) en de<br />
postpropedeuse (28 modulen), samen leidend tot de graad Bachelor of Science.<br />
Voor wie?<br />
Door bij deze tweedeling aan te sluiten, ontstaan binnen de bacheloropleiding twee (afzonderlijke)<br />
studiefasen die voor verschillende groepen interessant kunnen zijn:<br />
1. De propedeuse voor mensen die elementaire kennis en vaardigheden in de informatica willen<br />
verwerven.<br />
2. De postpropedeuse met de graad van Bachelor of Science (BSc) als afsluiting voor mensen die een<br />
brede en toepassingsgerichte academische basis willen verwerven.<br />
Wat leert u?<br />
In de propedeuse maakt u kennis met alle actuele ict-ontwikkelingen en verkrijgt u een brede basis op<br />
het gebied van informatica, communicatietechnologie en internetontwikkelingen. Na afronding van de<br />
propedeuse bent u competent om in een bedrijfscontext van beperkte complexiteit ict-toepassingen<br />
te initiëren, ict-systemen te ontwikkelen, de ontwikkeling van ict-systemen te leiden, ict-systemen te<br />
beheren en te exploiteren en te adviseren over de toepassing van ict-systemen. De bachelorfase biedt<br />
een verdieping op genoemde terreinen, waarbij naast theorie en methodologie veel aandacht is voor<br />
het opdoen en toepassen van praktische leerervaringen. Als afgestudeerd bachelor informatica beschikt<br />
u over een uitstekende vakinhoudelijke basis en kunt u als adviseur of ontwerper en beheerder van icttoepassingen<br />
verder in uw functie groeien.<br />
Inhoud van de opleiding in vogelvlucht<br />
De kern van de bacheloropleiding bestaat uit een serie samenhangende cursussen in de softwaretechnologie,<br />
informatiesystemen en communicatietechnologie, waarmee de vakinhoudelijke kennis op een<br />
goed niveau komt. Het gebruikersperspectief van systemen en toepassingen is een noodzakelijke schakel<br />
tussen de vakgebieden en is dan ook een essentieel onderdeel van de bacheloropleiding. Tenslotte<br />
werken informatici in een organisatorische en maatschappelijke context. Kennis, begrip en het vermogen<br />
om dit in de dagelijkse werkzaamheden tot uiting te laten komen, wordt aangeboden in meerdere<br />
cursussen. Verder zijn enkele wiskundecursussen opgenomen in het curriculum. Verbreding, bijvoorbeeld<br />
richting managementwetenschappen of psychologie, kan via de vrije ruimte van vijf modulen<br />
worden gerealiseerd. De bacheloropleiding heeft twee integrerende projecten: het ‘Propedeuseproject<br />
informatica’ dat de propedeuse afsluit en het ’Afstudeerproject bachelor informatica’ dat de bacheloropleiding<br />
afsluit.<br />
Bachelor, propedeuse en postpropedeuse<br />
Begeleiding tijdens de propedeuse vindt net als bij de cursussen uit het startpakket plaats in Utrecht of<br />
via online bijeenkomsten, maar in vrijwel alle gevallen slechts een reeks per jaar. Tijdens deze bijeenkomsten<br />
komen zowel theoretische als praktische aspecten aan bod. De wiskundige basis wordt gelegd<br />
door de cursussen ‘Discrete wiskunde A en B’. Nadat u de propedeuse hebt afgerond en hebt besloten<br />
om uw bachelordiploma te halen, bent u verplicht om u in te schrijven voor ‘Academische competenties<br />
in de bachelor’, maar eerst wordt van u verwacht dat u ‘Continue wiskunde’ afrondt. Met deze cursus (en<br />
de cursus ‘Capita selecta wiskunde’) wordt de wiskundige basis verbreed. Ook behorend tot de formele<br />
basis van de opleiding zijn de cursussen ‘Logica en informatica’ en ‘Formele talen en automaten’.<br />
‘Academische competenties in de bachelor’ is een bijzondere cursus. Dit komt op de eerste plaats tot<br />
uiting in de looptijd, die zich over vrijwel het gehele postpropedeutisch gedeelte van de opleiding<br />
uitstrekt. Doel van de cursus is het verwerven en waarborgen van academische competenties die van<br />
een informaticus in de beroepspraktijk worden verwacht. In het kader van deze cursus krijgt u een coach<br />
toegewezen.
De informaticavakken zijn door de faculteit opgedeeld in vakinhoudelijke basiscursussen en verbindende<br />
cursussen. Met de cursussen ‘Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1 en 2’ wordt een grondig<br />
begin gemaakt met de softwaretechnologielijn waartoe ook de cursus ‘Objectgeoriënteerd analyseren<br />
en ontwerpen’ wordt gerekend. In de postpropedeusefase wordt op de basis softwaretechnologie voortgebouwd<br />
met de cursussen ‘Datastructuren en algoritmen’ en ‘Software engineering’. Ook krijgt u een<br />
verbreding en verdieping door de cursussen ‘Programmeerpracticum’ en de meer theoretisch gerichte<br />
cursussen ‘Functioneel programmeren’, ‘Concepten van programmeertalen’ en ‘Formele talen en automaten’.<br />
Een andere lijn in het curriculum wordt gevormd door de cursussen ‘Webapplicaties: de clientkant’<br />
en ‘Webapplicaties: de serverkant’ (keuzecursus in de postpropedeuse). Ook deze twee cursussen kunnen<br />
gerekend worden tot de softwaretechnologielijn. De informatiesysteemontwikkelingslijn bestaat<br />
uit de cursus ‘Databases’, gevolgd door de propedeusecursus ‘Model-driven development’. Met het<br />
‘Ontwikkelpracticum’, ‘XML: theorie en toepassingen’ en de cursus ‘Procesmodelleren’ rondt u de informatiesysteemontwikkelingslijn<br />
af. In het gebonden keuzeblok van de postpropedeuse wordt ‘Inrichten en<br />
beheren van ict’ en ‘Semantic web’ aangeboden. Naast deze twee lijnen zijn er ook verbredende cursussen<br />
op het gebied van communicatietechnologie, hardware en de relatie tussen hardware en software,<br />
zoals in de propedeusecursussen ‘Communicatietechnologie’ en ‘De werking van computersystemen’<br />
en de postpropedeusecursus ‘Besturingssystemen’. ‘Architecturen van computernetwerken’ wordt in het<br />
gebonden keuzeblok van de postpropedeuse aangeboden.<br />
Voorgaande lijnen komen voort uit een traditionele kijk op het vakgebied informatica. De opleiding<br />
heeft ook ruimte gemaakt voor ontwikkelingen rond kunstmatige intelligentie, bijvoorbeeld in de cursus<br />
‘Kunstmatige intelligentie 1’ en voor een grondige kennis op het gebied van beveiliging in de cursus<br />
‘Security en IT’. Structurele aandacht voor de gebruikerswereld, organisatie en samenleving is noodzakelijk<br />
in de beroepspraktijk. In de opleiding leggen de verbindende cursussen het dwarsverband tussen de<br />
vakinhoudelijke pijlers, maar behandelen ze ook andere essentiële delen van het vakgebied. Met de cursus<br />
‘Inleiding informatica’ wordt een basis gelegd die wordt uitgediept met cursussen als ‘Webcultuur’,<br />
‘Context van informatica’ en ‘Ontwerpen van mens-machine-interactie’.<br />
Gebonden keuzeblok<br />
Het gebonden keuzeblok bestaat uit het volgende blok van vijf cursussen waaruit twee cursussen<br />
moeten worden gekozen:<br />
- Architecturen van computernetwerken<br />
- Inrichten en beheren van ict<br />
- Projectmanagement: implementeren van ERP-systemen<br />
- Semantic web<br />
- Webapplicaties: de serverkant.<br />
Met dit gebonden keuzeblok wil de faculteit tegemoetkomen aan de volgende drie groepen studenten:<br />
- Studenten die verder willen studeren in de masteropleiding Software Engineering of Computer<br />
Science. Deze studenten wordt dringend (maar niet dwingend) aanbevolen te kiezen voor de technische<br />
cursussen ‘Architecturen van computernetwerken’ en ‘Webapplicaties: de serverkant’.<br />
- Studenten die willen doorstuderen in de masteropleiding Business Process Management and IT.<br />
Deze studenten zullen veelal kiezen voor ‘Inrichten en beheren van ict’ en mogelijk ook voor ‘Semantic<br />
web’; ook dit is niet verplicht.<br />
- Studenten die de bacheloropleiding beschouwen als eindopleiding en niet van plan zijn verder te<br />
studeren in een masteropleiding. Deze studenten kunnen afhankelijk van belangstelling of werkkring<br />
een vrije keuze maken uit de vier cursussen.<br />
Projecten<br />
Het ‘Propedeuseproject informatica’ vormt het sluitstuk van de propedeuse. Het practicum heeft een<br />
integrerend karakter om een groot deel van de aangereikte leerstof samen te brengen en wijst vooruit<br />
naar de postpropedeusefase. De bacheloropleiding wordt afgesloten met het ‘Afstudeerproject bachelor<br />
informatica’ (vier modulen). In dit afstudeerproject werkt u samen met enkele medestudenten aan het<br />
ontwerp en de realisatie van een ict-oplossing voor een probleem dat door een opdrachtgever is ingebracht.<br />
De oplossing moet inpasbaar zijn in de bedrijfsomgeving van de opdrachtgever en wetenschappelijk<br />
worden verantwoord.<br />
17
18<br />
PrOPEDEUSE<br />
Overzichtsschema propedeuse<br />
Het overzichtsschema toont alle cursussen in de propedeuse van de bacheloropleiding Informatica. Het schema geeft<br />
de relaties aan tussen de cursussen. Het is met name bedoeld om een beeld te vormen van de onderlinge samenhang<br />
tussen de cursussen wat betreft voorkenniseisen en inhoudelijke verwantschap. Het vertrekpunt is de cursus<br />
Inleiding informatica en het eindpunt is het Propedeuseproject informatica. Een verbindingslijn tussen twee cursussen<br />
geeft aan dat de ene cursus gewenste of noodzakelijke voorkennis is voor de andere cursus. Zo is bijvoorbeeld<br />
de cursus Databases voorkennis voor de cursus Model-driven development. De cursus Inleiding informatica is eveneens<br />
voorkennis voor de cursus Model-driven development, maar omwille van de leesbaarheid is dit niet expliciet<br />
in het schema aangegeven. De voorkennis voor Model-driven development is Databases plus de voorkennis voor<br />
Databases die bestaat uit Inleiding informatica. Door middel van kleuren wordt in het schema aangegeven tot welk<br />
domein een cursus behoort. Cursussen uit hetzelfde domein zijn inhoudelijk aan elkaar verwant. Het opleidingsschema<br />
geeft een geadviseerde volgorde van bestudering, waarbij ook rekening wordt gehouden met het jaarrooster van de<br />
begeleidingsbijeenkomsten.<br />
T28141<br />
Inleiding informatica<br />
T14161 OP, PI T25151 OP, PI T07131 OP<br />
Databases Objectgeoriënteerd Discrete<br />
programmeren wiskunde A<br />
in Java 1<br />
T37121 OP T42241 OP, PI T34141 PI T58211 PI T16141 T33131 PI T38121 PI<br />
Model-driven Objectgeoriënteerd Objectgeoriënteerd Webapplicaties: De werking van Discrete Webcultuur<br />
development programmeren in analyseren en de clientkant computersystemen wiskunde B<br />
Java 2 ontwerpen<br />
T51211 T36131 PI<br />
Ontwikkelpracticum 1 Communicatie-<br />
technologie<br />
T63211<br />
Propedeuseproject informatica 2<br />
Domeinoverstijgend noodzakelijke voorkennis<br />
Mens, computer, maatschappij<br />
Informatiesystemen en bedrijfsprocessen<br />
Softwaretechnologie<br />
Wiskunde en kunstmatige intelligentie<br />
gewenste voorkennis<br />
1 Ingangseis voor deze cursus is dat ten minste 8 modulen van de propedeuse met succes zijn afgerond, waaronder in ieder geval de 5 cursussen gemarkeerd met OP .<br />
2 Ingangseis voor deze cursus is dat ten minste 11 modulen van de propedeuse met succes zijn afgerond, waaronder in ieder geval de 8 cursussen gemarkeerd met PI .
Overzichtsschema postpropedeuse<br />
Het overzichtsschema toont alle cursussen in de postpropedeuse van de bacheloropleiding Informatica. Het schema<br />
geeft de relaties weer tussen de cursussen wat betreft voorkenniseisen en inhoudelijke verwantschap. Afronding van de<br />
propedeuse geldt als voorkenniseis voor nagenoeg alle cursussen in de postpropedeuse. Omwille van de leesbaarheid<br />
is dat niet expliciet in het schema aangegeven.<br />
De vetomlijnde cursussen zijn de cursussen voor opleidingsstudenten. Als ingangseis voor deze cursussen geldt dat<br />
u ingeschreven moet zijn voor de cursus Academische competenties in de bachelor of, indien u hiervoor bent vrijgesteld,<br />
voldoet aan de ingangseisen die gelden voor Academische competenties in de bachelor. De ingangseisen voor<br />
Academische competenties in de bachelor zijn dat u de propedeuse volledig moet hebben afgerond evenals de cursussen<br />
Continue wiskunde en Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2 voor zover deze cursus niet is opgenomen in<br />
het propedeusestudiepad in SRS, of als vrijstelling voor deze cursussen is verleend door de Commissie voor de examens.<br />
De cursussen Architecturen van computernetwerken, Inrichten en beheren van ict, Webapplicaties: de serverkant en<br />
Semantic web zijn gemarkeerd met GK. Deze cursussen zijn onderdeel van het gebonden keuzeblok waaruit u twee<br />
cursussen moet kiezen.<br />
Propedeuse<br />
T06311 1 ABI T08131<br />
Academische compe- Continue wiskunde<br />
tenties in de bachelor<br />
T03211 T07351 ABI<br />
Context van informatica Software engineering<br />
T27231 T21331 GK T26241 T25231 T56211<br />
Besturingssystemen Websapplicaties: Datastructuren en Capita selecta Kunstmatige<br />
de serverkant algoritmen wiskunde intelligentie 1<br />
T20211 T50221 ABI T22321 T41221 T35231 ABI<br />
Security en IT Programmeer- Formele talen en Logica en XML: theorie en<br />
practicum automaten informatica toepassingen<br />
T01341 ABI T12341<br />
Ontwerpen van mens- Concepten van<br />
machine-interactie programmeertalen<br />
T39221 GK T01211 T04211 T64211 GK T45241 GK<br />
Architecturen van Functioneel Procesmodelleren Semantic web Inrichten en beheren<br />
computernetwerken programmeren van ict<br />
T61327<br />
afstudeerproject bachelor informatica 2<br />
Domeinoverstijgend Cursus zonder ingangseisen<br />
Mens, computer, maatschappij Cursus voor opleidingsstudenten<br />
Informatiesystemen en bedrijfsprocessen<br />
Softwaretechnologie noodzakelijke voorkennis<br />
Wiskunde en kunstmatige intelligentie gewenste voorkennis<br />
1 Ingangseis: de propedeuse, Continue wiskunde en (voor zover niet opgenomen in uw propedeuse) Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2 met succes<br />
afgerond.<br />
2 Ingangseis voor deze cursus is dat u 142 studiepunten (33 modulen) van de bacheloropleiding met certificaten en/of vrijstellingen hebt afgerond, waaronder in<br />
elk geval de 5 cursussen gemarkeerd met ABI .<br />
19
20<br />
Opleidingsschema bachelor Informatica<br />
Startpakket<br />
Na inschrijving voor het startpakket krijgt u in een persoonlijke brief informatie over de begeleiding, waaronder de<br />
data van de groepsbijeenkomsten. Mocht u vóór inschrijving al over de data willen beschikken dan kunt u hiernaar<br />
informeren in het betreffende studiecentrum. De data zijn beschikbaar vanaf 1 juli. U kunt op twee momenten in het<br />
jaar – in september of in februari – starten met de begeleiding voor het startpakket.<br />
code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata<br />
sept. ‘12 -aug. ‘13<br />
Propedeuse, start september 2012<br />
T28141 Inleiding informatica 1 groepsbijeenkomsten in Utrecht 1 CBI (mc) volgens afspraak<br />
of online 1<br />
T14161 Databases 1 groepsbijeenkomsten in Utrecht 2 schriftelijk (ov) 30-1, 8-4, 24-6, 28-8<br />
of online 2<br />
Vervolg propedeuse<br />
T07131 Discrete wiskunde A 1 online groepsbijeenkomsten 3 schriftelijk (ov) 13-11, 9-4, 26-6<br />
T37121 Model-driven development 1 online groepsbijeenkomsten 4 schriftelijk (ov) 28-1, 24-6, 26-8<br />
T25151 Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1 1 groepsbijeenkomsten in Utrecht 1 schriftelijk (ov) 14-11, 29-1, 25-6<br />
of online 1<br />
T42241 Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2 1 groepsbijeenkomsten in Utrecht 2 schriftelijk (ov) 28-1, 8-4, 28-8<br />
of online 2<br />
T16141 De werking van computersystemen 1 online groepsbijeenkomsten 3 schriftelijk (ov) 10-4, 26-6, 26-8<br />
T34141 Objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen 1 online groepsbijeenkomsten 4 schriftelijk (ov) 29-1, 26-6, 27-8<br />
T33131 Discrete wiskunde B 1 groepsbijeenkomsten in Utrecht 1 schriftelijk (ov) 12-11, 28-1, 24-6<br />
of online 1<br />
T58211 Webapplicaties: de clientkant 1 groepsbijeenkomsten in Utrecht 2 schriftelijk (ov) 14-11, 30-1, 9-4, 27-8<br />
of online 2<br />
T51211 Ontwikkelpracticum 1 elektronisch 1,3 opdracht volgens afspraak 1,3<br />
T63211 Propedeuseproject informatica 1 online groepsbijeenkomsten 2,4 opdracht volgens afspraak 2,4<br />
vrij te plannen<br />
T36131 Communicatietechnologie 1 elektronisch CBI (mc) volgens afspraak<br />
T38121 Webcultuur 1 elektronisch CBI (mc) volgens afspraak<br />
Propedeuse, start februari 2013<br />
T28141 Inleiding informatica 1 groepsbijeenkomsten in Utrecht 3 CBI (mc) volgens afspraak<br />
of online 3<br />
T14161 Databases 1 groepsbijeenkomsten in Utrecht 4 schriftelijk (ov) 30-1, 8-4, 24-6, 28-8<br />
of online 4<br />
Vervolg propedeuse<br />
T25151 Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1 1 groepsbijeenkomsten in Utrecht 1 schriftelijk (ov) 14-11, 29-1, 25-6<br />
of online 1<br />
T42241 Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2 1 groepsbijeenkomsten in Utrecht 2 schriftelijk (ov) 28-1, 8-4, 28-8<br />
of online 2<br />
T07131 Discrete wiskunde A 1 online groepsbijeenkomsten 3 schriftelijk (ov) 13-11, 9-4, 26-6<br />
T34141 Objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen 1 online groepsbijeenkomsten 4 schriftelijk (ov) 29-1, 26-6, 27-8<br />
T33131 Discrete wiskunde B 1 groepsbijeenkomsten in Utrecht 1 schriftelijk (ov) 12-11, 28-1, 24-6<br />
of online 1<br />
T58211 Webapplicaties: de clientkant 1 groepsbijeenkomsten in Utrecht 2 schriftelijk (ov) 14-11, 30-1, 9-4, 27-8<br />
of online 2<br />
T16141 De werking van computersystemen 1 online groepsbijeenkomsten 3 schriftelijk (ov) 10-4, 26-6, 26-8<br />
T37121 Model-driven development 1 online groepsbijeenkomsten 4 schriftelijk (ov) 28-1, 24-6, 26-8<br />
T51211 Ontwikkelpracticum 1 elektronisch 1,3 opdracht volgens afspraak 1,3<br />
T63211 Propedeuseproject informatica 1 online groepsbijeenkomsten 2,4 opdracht volgens afspraak 2,4<br />
vrij te plannen<br />
T36131 Communicatietechnologie 1 elektronisch CBI (mc) volgens afspraak<br />
T38121 Webcultuur 1 elektronisch CBI (mc) volgens afspraak
code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata<br />
sept. ‘12 -aug. ‘13<br />
Postpropedeuse<br />
T20211 Security en IT 1 online groepsbijeenkomsten 1 CBI (mc) volgens afspraak<br />
T07351 Software engineering 1 elektronisch mondeling volgens afspraak<br />
T35231 XML: theorie en toepassingen 1 online groepsbijeenkomsten 3 schriftelijk (ov) 13-11, 10-4, 26-6<br />
T08131 Continue wiskunde 1 online groepsbijeenkomsten 4 schriftelijk (ov) 29-1, 26-6, 27-8<br />
T06311 Academische competenties in de bachelor # 1 individueel opdracht volgens afspraak<br />
T56211 Kunstmatige intelligentie 1 1 online groepsbijeenkomsten 1 schriftelijk (ov) 12-11, 29-1, 24-6<br />
T25231 Capita selecta wiskunde* 1 online groepsbijeenkomsten 2 mondeling volgens afspraak<br />
T26241 Datastructuren en algoritmen* 1 online groepsbijeenkomsten 3 schriftelijk (ov) + 14-11, 10-4, 26-6<br />
opdracht<br />
T50221 Programmeerpracticum* 1 elektronisch 4 opdracht volgens afspraak 4<br />
T03211 Context van informatica* 1 elektronisch CBI (mc) + opdracht volgens afspraak<br />
T27231 Besturingssystemen* 1 groepsbijeenkomsten in Eindhoven 2 opdracht volgens afspraak<br />
T41221 Logica en informatica 1 online groepsbijeenkomsten 3 schriftelijk (ov) 14-11, 9-4, 24-6<br />
T01341 Ontwerpen van mens-machine-interactie* 1 2 groepsbijeenkomsten in Utrecht 4 opdracht volgens afspraak 4<br />
T22321 Formele talen en automaten* 1 online groepsbijeenkomsten 1 schriftelijk (ov) 12-11, 28-1, 25-6<br />
T01211 Functioneel programmeren 1 online groepsbijeenkomsten 2 schriftelijk (ov) + 30-1, 8-4, 28-8<br />
opdrachten<br />
T12341 Concepten van programmeertalen 1 online groepsbijeenkomsten 3 mondeling zie cursussite<br />
T04211 Procesmodelleren* 1 online groepsbijeenkomsten 2 zie cursussite zie cursussite<br />
gebonden keuzeblok (2 modulen)<br />
T39221 Architecturen van computernetwerken* 1 elektronisch 4 mondeling volgens afspraak<br />
T45241 Inrichten en beheren van ict 1 elektronisch mondeling volgens afspraak<br />
B23211 Projectmanagement: implementeren van 1 elektronisch CBI (ov) volgens afspraak<br />
ERP-systemen<br />
T64211 Semantic web* 1 elektronisch 4 opdrachten volgens afspraak 4<br />
T21331 Webapplicaties: de serverkant* 1 elektronisch 1 schriftelijk (ov) + 13-11, 30-1, 9-4<br />
opdracht<br />
- 5 Modulen kiezen uit de vrije ruimte 5<br />
T61327 Afstudeerproject bachelor informatica 4 elektronisch en startbijeenkomst in opdracht volgens afspraak;<br />
sc Utrecht (v) start in periode 1<br />
en periode 3<br />
1 Begeleiding in de periode september - november<br />
2 Begeleiding in de periode november - januari<br />
3 Begeleiding in de periode februari - april<br />
4 Begeleiding in de periode april - juni<br />
mc = multiple choiche<br />
ov = open vragen<br />
v = verplicht<br />
# Inschrijven voor en deelnemen aan Academische competenties in de bachelor (T06311) kan pas nadat de propedeuse volledig is afgerond alsmede de cursussen<br />
(of directe voorgangers ervan): Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2 (T42241) voor zover deze cursus niet is opgenomen op de cijferlijst bij het propedeuse<br />
getuigschrift en Continue wiskunde (T08131), of als vrijstellingen voor deze onderdelen zijn verleend door de Commissie voor de examens.<br />
* Deze cursussen zijn alleen toegankelijk voor opleidingsstudenten van de bacheloropleiding Informatica. Deze studenten:<br />
1. zijn ingeschreven voor de cursus Academische competenties in de bachelor (T06311), of, indien de student hiervoor is vrijgesteld, voldoen aan de ingangseisen die<br />
voor T06311 gelden.<br />
2. zijn via een schakelprogramma toegelaten tot de Masteropleiding Computer Science. Deze toelating blijkt uit een door de Commissie voor de examens afgegeven<br />
toelatingsbeschikking via een schakelprogramma.<br />
Een aantal van deze cursussen heeft daarnaast nog aanvullende ingangseisen. Zie verder de cursusbeschrijvingen in deze studiegids.<br />
21
22<br />
Vrijstelling binnen de<br />
bacheloropleiding Informatica<br />
Iedereen van 18 jaar of ouder kan bij de Open Universiteit starten met de<br />
bacheloropleiding Informatica: er is dus geen vooropleidingseis zoals bij<br />
andere universiteiten. Hebt u in het verleden een wo- of hbo-opleiding<br />
afgerond en wilt u de bacheloropleiding Informatica volgen, dan komt<br />
u altijd in aanmerking voor vrijstelling. Ook kunt vrijstelling krijgen op<br />
grond van relevante praktijkervaring.<br />
De vrijstelling is ruimer naarmate er meer overeenkomst bestaat tussen<br />
de door u afgeronde wo- of hbo-opleiding(en) en de te volgen opleiding.<br />
De omvang van de vrijstelling hangt af van de mate van verwantschap<br />
naar niveau, omvang en inhoud tussen de eerder gevolgde opleiding(en)<br />
en de te volgen bacheloropleiding Informatica van de Open Universiteit.<br />
Is er minder of geen verwantschap, of hebt u de opleiding niet voltooid,<br />
dan kunt u ook in aanmerking komen voor een beperktere vrijstelling.<br />
Sommige onderdelen, zoals het ‘Afstudeerproject bachelor informatica’,<br />
zijn overigens van vrijstelling uitgesloten.<br />
Kijk voor meer informatie over vrijstellingen op<br />
http://www.ou.nl/vrijstelling<br />
Bacheloropleiding Informatiekunde<br />
Plannen, maar nog niet zeker<br />
De faculteit Informatica hoopt op korte termijn te starten met een<br />
bacheloropleiding Informatiekunde. Een programma van de opleiding is<br />
uitgewerkt. Tijdens het maken van deze studiegids wordt de opleiding<br />
beoordeeld. Als de overheid akkoord gaat, is het de bedoeling om de<br />
opleiding in het studiejaar 2012-2013 formeel te starten.<br />
Informatiekunde richt zich op informatie- en communicatieprocessen in<br />
organisaties, bedrijven en samenleving en de ondersteuning van die processen<br />
met behulp van ict. De wisselwerking tussen ict en sociale context<br />
van organisaties of netwerken van organisaties, is daarbij een belangrijk<br />
aspect. Informatiekunde is dus echt anders dan informatica: informatica<br />
richt zich op gegevensverwerking in automaten, terwijl informatiekunde<br />
zich richt op informatie- en gegevensverwerking en –uitwisseling tussen<br />
mensen en in organisaties.<br />
Gedeeltelijk zal de bacheloropleiding Informatiekunde bestaan uit<br />
modulen die ook behoren tot de bacheloropleiding Informatica, maar<br />
er zijn ook belangrijke verschillen. Er is minder aandacht voor technische<br />
en wiskundige aspecten, maar juist meer voor organisatiekundige<br />
onderwerpen.<br />
Volg de berichtgeving over de nieuwe opleiding op<br />
http://portal.ou.nl/web/informatica.
Open bacheloropleiding Informatica<br />
Kenmerkend voor het ‘Open bachelorprogramma Informatica’ is de inhoudelijke breedte met<br />
een combinatie van de leerstof van ten minste twee faculteiten. Bijvoorbeeld Informatica en<br />
Managementwetenschappen, Informatica en Rechtswetenschappen, Informatica en Psychologie,<br />
enzovoort.<br />
De Open Bachelor heeft de volgende structuur:<br />
Facultair programma 116,1 studiepunten<br />
Verbredingpakket met cursussen van een of meer faculteiten 43 studiepunten<br />
Vrije ruimte 21,5 studiepunten<br />
Totaal 180,6 studiepunten<br />
Het Open bachelorprogramma Informatica staat niet alleen open voor nieuwe studenten die op deze<br />
wijze een eigen, breed bachelorprogramma Informatica kunnen samenstellen. Het staat ook open voor<br />
studenten die al, geheel of gedeeltelijk, een academische opleiding aan de Open Universiteit of elders<br />
hebben gevolgd. Het verbredingpakket (al of niet in combinatie met de vrije ruimte) kan namelijk worden<br />
ingevuld met in het verleden behaalde studiepunten. Inbreng van deze eerder behaalde studiepunten<br />
kan alleen indien de eerder gevolgde vakken een samenhangend geheel vormen en op academisch<br />
niveau getoetst zijn.<br />
Studenten die het Open Bachelorprogramma Informatica afronden krijgen de graad van Bachelor of<br />
Science (BSc) met de vermelding: Open bachelor. Deze graad geeft directe toegang tot de eenjarige<br />
interfacultaire masteropleiding Business Process Management and IT en met een schakelprogramma<br />
toegang tot de eenjarige masteropleiding Software Engineering of tot de tweejarige masteropleiding<br />
Computer Science.<br />
Meer informatie en het aanvraagformulier vindt u op http://www.ou.nl/openbachelor<br />
HBO-Informatica<br />
Samen met enkele hogescholen verzorgt de Open Universiteit<br />
een hbo informaticaopleiding. Dit vindt plaats binnen de Netwerk<br />
Open Hogeschool Informatica (NOH-I), een samenwerking van de<br />
Open Universiteit, Fontys hogescholen, De Haagse Hogeschool,<br />
Hanzehogeschool Groningen en Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.<br />
De opleiding is primair bedoeld voor diegenen met enkele jaren werkervaring in de ICT op mbo-niveau,<br />
die door willen groeien naar hbo-niveau.<br />
In de opleiding wordt theorie afgewisseld met (groeps)opdrachten op grond van authentieke cases of<br />
cases die zoveel mogelijk ontleend zijn aan de eigen werksituatie. Het accent ligt vooral op het uitvoeren<br />
van opdrachten. De opleiding is modulair opgebouwd, de themasemesters kunnen los worden gevolgd.<br />
Het onderwijs is een combinatie van afstandsleren en klassikaal leren, het zogenoemde blended<br />
learning. Naast tweewekelijkse bijeenkomsten op de hogeschool is er online onderwijs via een virtual<br />
classroom en een elektronische leeromgeving (ELO).<br />
Elk themasemester is een afgerond geheel en duurt een half studiejaar. Na succesvolle afronding van<br />
een semester wordt een certificaat verstrekt. Behaalde certificaten kunnen ‘gestapeld’ worden tot een<br />
volledige hbo-opleiding. Bij het voltooien van de totale opleiding wordt een hbo-getuigschrift uitgereikt<br />
en mag de titel Bachelor of ICT worden gevoerd (B ICT staat dan achter de naam).<br />
Meer informatie op http://www.noh-i.nl<br />
23
24<br />
Masteropleiding Software Engineering<br />
De masteropleiding Software Engineering (SE) is bij uitstek (maar niet uitsluitend) geschikt voor personen met een<br />
hbo-bachelor die al werkzaam zijn in de praktijk van de ICT en naast hun werk in deeltijd een universitaire graad<br />
willen halen. De opleiding heeft een omvang van 14 modulen en is vergelijkbaar met een 1-jarige voltijdopleiding.<br />
Software engineering is een discipline die voortdurend in beweging is en door de stormachtige ontwikkelingen op<br />
hardware- en softwaregebied voortdurend voor nieuwe uitdagingen staat. Softwaresystemen worden steeds groter en<br />
complexer. Steeds meer functies van apparaten die we dagelijks gebruiken, van auto tot magnetron, worden gedeeltelijk<br />
in hardware en gedeeltelijk in software gerealiseerd. Programmeertalen en ontwerpdisciplines die vijftien jaar<br />
geleden voldeden, zijn nu hopeloos verouderd. Bedrijven die zich bezighouden met softwareontwikkeling hebben<br />
daarom behoefte aan mensen die niet alleen een goed overzicht hebben over het vakgebied, maar die ook in staat zijn<br />
om zelfstandig nieuwe ontwikkelingen bij te houden en de relevantie ervan te beoordelen voor het bedrijf. Dit vraagt<br />
om een academische scholing, die de Open Universiteit met haar opleiding Software Engineering beoogt aan te bieden.<br />
De vakinhoud en de eindkwalificaties sluiten aan bij de Computing Curricula 2005, Computer Science Curricula 2008 en<br />
Graduate Software Engineering 2009 van ACM en IEEE. Afgestudeerde software engineers hebben een zodanig inzicht,<br />
overzicht, achtergrond en abstractievermogen dat zij in staat zijn om zowel op kleine als op grote schaal innovatieve<br />
software te ontwerpen, te ontwikkelen, uit te leveren en te onderhouden. Software die aantoonbaar voldoet aan kwaliteitseisen<br />
als correctheid, efficiency, security en onderhoudbaarheid en die in overeenstemming is met professionele en<br />
ethische standaarden.<br />
http://portal.ou.nl/web/informatica/masteropleiding-software-engineering<br />
Structuur van de opleiding<br />
Centraal in het curriculum staat de ontwikkeling en het<br />
onderhoud van hoge kwaliteit software met aandacht<br />
voor zowel de procesmatige als de technische kant.<br />
Daarbij zijn drie deelaspecten onderscheiden:<br />
1. Software architecture richt zich op het hoog-niveau-ontwerp<br />
van goed gestructureerde en goed onderhoudbare<br />
software. De cursussen zijn Design patterns, Software<br />
composition en Software architecture.<br />
2. Software quality management richt zich op de kwaliteit<br />
in alle fasen van de software lifecycle en het managen<br />
daarvan zowel aan het begin bij het bepalen van de<br />
requirements als later wanneer de software evolueert.<br />
De cursussen zijn Requirements engineering, Software<br />
evolution en Softwaremanagement.<br />
3. Software quality assurance richt zich op (formele) technieken<br />
voor kwaliteitsbewaking en kwaliteitsbepaling<br />
zowel wat functionele als niet-functionele<br />
eigenschappen betreft. De cursussen zijn Software<br />
security en Software verification and validation.<br />
In het cursorisch gedeelte van het programma komen alle<br />
drie aspecten aan de orde; bij het afstudeertraject van vijf<br />
modulen maakt de student een keuze waardoor het accent<br />
op een van de drie ligt.<br />
Het afstudeeronderwerp sluit bij voorkeur aan bij onderzoek<br />
aan de Open Universiteit en heeft een onderdeel<br />
waarin gebruikssoftware wordt ontwikkeld hetzij ten<br />
behoeve van de onderzoekers, hetzij om resultaten van<br />
het onderzoek toe te passen in een bedrijfssituatie.<br />
Voorafgaand aan het afstuderen worden de vereiste academische<br />
competenties ontwikkeld in een aparte module<br />
die bestaat uit coaching en uit verdiepingsopdrachten bij<br />
Design patterns, Software evolution en Software verification<br />
and validation. Deze competentiemodule loopt parallel<br />
aan het hele cursorisch gedeelte.<br />
Verschillende vakken zijn ontwikkeld in samenwerking<br />
met andere universiteiten; Software architecture met<br />
de Universiteit Utrecht, Software verification and validation<br />
en Software security met de Radboud Universiteit,<br />
Software evolution wordt in aangepaste vorm overgenomen<br />
van de Universiteit van Amsterdam en voor<br />
Requirements engineering wordt samengewerkt met de<br />
Université Catholique de Louvain.
De volgende figuur toont een ruwe positionering van de vakken uit de opleiding binnen het SE-domein<br />
(grijs weergegeven en ontleend aan de indeling van Computing Curricula 2005). Elke aspect heeft<br />
daarbij een eigen kleur gekregen: paars-rood voor software architecture, groen voor software quality<br />
management en geel voor software quality assurance. De figuur laat zien dat het vakkenpakket het<br />
SE-gebied goed afdekt. Iedere lijn heeft bovendien zijn eigen deelgebied: software quality management<br />
zit vooral bovenin (application technologies), software architecture bestrijkt vooral het middengebied<br />
terwijl quality assurance duidelijk het meest theoretisch karakter heeft.<br />
Organizational Issues<br />
and Information Systems<br />
Application<br />
Technologies<br />
Software methodes<br />
and Technologies<br />
System<br />
Infrastructure<br />
Computer Hardware<br />
and Architecture<br />
Theory<br />
Principles<br />
Innovation<br />
SVV<br />
DP<br />
SoSe<br />
Development<br />
Soma<br />
Sevo<br />
RE<br />
Soco<br />
SA<br />
Application<br />
Deployment<br />
Configuration<br />
More Theoretical More Applied<br />
Positionering van vakken binnen het terrein bestreken door SE<br />
Soma=Software management; Sevo=Software evolution, RE=Requirements engineering, Soco=Software composition,<br />
DP=Design patterns, SA=Software architecture, SVV=Software verification and validation, SoSe=Software security<br />
Accreditatie van de master Software Engineering<br />
In het voorjaar van 2012 heeft deze opleiding de Toets Nieuwe Opleiding van de NVAO doorstaan<br />
en de accreditatie verkregen.<br />
25
26<br />
Overzichtsschema master Software Engineering<br />
Voor de masteropleiding SE bieden wij een vast programma met begeleiding op afstand aan, met als<br />
doel de opleiding in ruim 4 jaar af te ronden. Bij voldoende belangstelling willen wij een versneld vast<br />
programma met intensieve begeleiding in circa 3 jaar aanbieden.<br />
De meeste studenten zullen instromen na een hbo-bachelor, zij dienen dan de schakelvakken Formele<br />
talen en automaten en Logica en informatica te doen. Wij hebben deze ingevlochten in het programma.<br />
STarT In SEPTEMBEr<br />
sep-okt-nov nov-dec-jan feb-mrt-apr apr-mei-jun<br />
jaar 1 DP VO-DP Soco SA<br />
jaar 2 FT&A Sevo VO-Sevo RE<br />
jaar 3 Soma SoSe L&I SVV<br />
jaar 4 VO-SVV VAF AF AF<br />
jaar 5 AF<br />
STarT In FEBrUarI<br />
feb-mrt-apr apr-mei-jun sep-okt-nov nov-dec-jan<br />
jaar 1 DP VO-DP FT&A Sevo<br />
jaar 2 VO-Sevo RE Soma SoSe<br />
jaar 3 L&I SVV VO-SVV SA<br />
jaar 4 Soco VAF AF AF<br />
jaar 5 AF<br />
AF = Afstudeeropdracht Software Engineering Soma = Software management<br />
DP = Design patterns<br />
FT&A = Formele talen en automaten<br />
L&I = Logica en informatica<br />
RE = Requirements engineering<br />
SA = Software architecture<br />
Sevo = Software evolution<br />
Soco = Software composition<br />
SoSe = Software security<br />
SVV = Software verification and validation<br />
VAF = Voorbereiding afstudeeropdracht SE<br />
VO-DP = Verdiepingsopdracht bij Design patterns<br />
VO-Sevo = Verdiepingsopdracht bij Software evolution<br />
VO-SVV = Verdiepingsopdracht bij Software verification and validation<br />
Software management is een cursus met open inschrijving en kan op ieder gewenst moment gestart<br />
worden. Design patterns en Software architecture starten twee maal per jaar. In overleg met de coach<br />
kan het tempo individueel worden aangepast.
Opleidingsschema master Software Engineering<br />
Hieronder vindt u de cursussen van de masteropleiding Software Engineering. De cursusbeschrijvingen vindt u achteraan<br />
in deze studiegids. In het opleidingsschema ziet u of u de cursus individueel kunt bestuderen of er sprake is van<br />
verplichte bijeenkomsten (v), wat de vaste begeleidingsperiode is (1, 2, 3 of 4) en welke tentamenvorm en daarbij eventueel<br />
horende vaste tentamenmomenten er zijn.<br />
(volgend op de bacheloropleiding Informatica)<br />
In VOLgOrDE Van BESTUDErEn na InSTrOOM In SEPTEMBEr<br />
code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata<br />
sept. ‘12 -aug. ‘13<br />
Cursussen preafstudeerfase<br />
T26321 Design patterns 1 elektronisch 1,3 opdracht volgens afspraak<br />
T33311 Academische competenties in de master SE # 1 elektronisch opdracht volgens afspraak<br />
Verdiepingsopdracht Design patterns elektronisch 2,4 opdracht volgens afspraak<br />
T28341 Software composition 1 elektronisch 3 opdracht volgens afspraak<br />
T32311 Software architecture 1 elektronisch 2,4 opdracht + schriftelijk (ov) volgens afspraak +<br />
29-1, 25-6, 27-8<br />
T66311 Software evolution 1 elektronisch en opdracht + mondeling volgens afspraak<br />
online bijeenkomsten 2 (v)<br />
Verdiepingsopdracht Software evolution elektronisch 3 opdracht volgens afspraak<br />
T65311 Requirements engineering 1 elektronisch 4 opdracht + mondeling volgens afspraak<br />
T24331 Softwaremanagement 1 elektronisch 1 opdracht + mondeling volgens afspraak<br />
T40311 Software security 1 elektronisch en opdracht + mondeling volgens afspraak<br />
online bijeenkomsten 2 (v)<br />
T67311 Software verification and validation 1 elektronisch en opdracht + mondeling volgens afspraak<br />
(online) bijeenkomsten 4 (v)<br />
Verdiepingsopdracht SVV elektronisch 1 opdracht volgens afspraak<br />
afstudeerfase<br />
U kunt aan het afstudeertraject beginnen als u de preafstudeerfase hebt afgerond en geslaagd bent voor Academische competenties in de master SE.<br />
T37311 Voorbereiding afstudeeropdracht SE 1 individueel en bijeenkomsten opdracht volgens afspraak<br />
T75317 Afstudeeropdracht Software Engineering* 4 individueel en bijeenkomsten (v) scriptie + presentatie volgens afspraak<br />
1 Startmoment 1 september, 2 Startmoment 1 november, 3 Startmoment 1 februari, 4 Startmoment 1 april, v = verplicht, ov = open vragen<br />
Ingangsvoorwaarden op cursusniveau<br />
Inschrijven voor en deelnemen aan de tentamens van alle cursussen, met uitzondering van Design patterns* en Softwaremanagement, kan pas nadat is voldaan<br />
aan het hierna gestelde onder 1 of 2 (voor een aantal van deze cursussen zijn tevens aanvullende ingangsvoorwaarden geformuleerd, zie hierna):<br />
1. De student is ingeschreven voor Academische competenties in de master SE (T33311).<br />
2. De student is in het bezit van een door de decaan van de faculteit Informatica afgegeven verklaring dat voor de betreffende cursus mag worden<br />
ingeschreven.<br />
* Zie verder aanvullende ingangseisen.<br />
aanvullende ingangseisen<br />
# Academische competenties in de master SE (T33311)<br />
Inschrijven voor deze cursus is enkel mogelijk indien de student is toegelaten tot de masteropleiding Software Engineering al dan niet met een schakelprogramma<br />
en van dit schakelprogramma nog maximaal drie modulen en eventueel de Afstudeeropdracht bachelor informatica moet afronden. De toelating blijkt uit een door<br />
de Commissie voor de examens afgegeven toelatingsbeschikking Master Software Engineering. Daarnaast moet Design patterns (T26321) met voldoende resultaat<br />
zijn afgerond, of hiervoor is een vrijstelling verleend.<br />
Design patterns (T26321)<br />
Inschrijven voor deze cursus is enkel mogelijk indien de student is toegelaten tot de masteropleiding al dan niet met een schakelprogramma en van dit schakelprogramma<br />
nog maximaal drie modulen en eventueel de Afstudeeropdracht bachelor informatica moet afronden. De toelating blijkt uit een door de Commissie voor de<br />
examens afgegeven toelatingsbeschikking master.<br />
27
28<br />
Toelating tot de masteropleidingen Software Engineering<br />
en Computer Science<br />
Omdat de toelating tot beide masteropleidingen veel overeenkomsten vertoont, zijn ze hier in één paragraaf<br />
samengevoegd.<br />
Rechtstreekse toelating<br />
Om te worden toegelaten tot de masteropleidingen Software Engineering of Computer Science moet u<br />
volgens de ‘Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek’ beschikken over het bachelorgetuigschrift<br />
van een eraan voorafgaande wo bacheloropleiding van de Open Universiteit. Als u niet beschikt<br />
over dat getuigschrift kan tot toelating worden besloten mits u de kennis en vaardigheden hebt<br />
die vergelijkbaar zijn met die van iemand die wel dat bachelorgetuigschrift heeft verworven. Ook studenten<br />
die een wo-bachelor- of doctoraalgetuigschrift van een gelijkwaardig geachte opleiding hebben<br />
behaald bij een andere, Nederlandse universiteit, worden toegelaten tot de masteropleiding.<br />
Wel wordt de regel gehanteerd dat bij opleidingen die acht jaar of langer geleden zijn gevolgd, per individueel<br />
geval wordt bekeken of toelating via een schakelprogramma noodzakelijk is.<br />
Toelating via een schakelprogramma<br />
Het is ook mogelijk toegelaten te worden tot de masteropleiding Software Engineering of Computer<br />
Science onder de voorwaarde van een zogeheten schakelprogramma. Daarmee worden studenten die<br />
bij een hbo-instelling een verwante opleiding hebben voltooid in de gelegeheid gesteld ontbrekende<br />
kennis aan te vullen die nodig is om het programma te doorlopen of de eindtermen te halen.<br />
De omvang van het schakelprogramma hangt af van de genoten vooropleiding en kan variëren van 0 tot<br />
maximaal 14 modulen. Het is verder mogelijk om de omvang van het schakelprogramma te reduceren<br />
als u beschikt over relevante praktijkervaring.<br />
Zie voor meer informatie http://portal.ou.nl/web/informatica.<br />
Vrijstelling binnen de masteropleiding<br />
In de masteropleiding Software Engineering of Computer Science wordt slechts vrijstelling verleend<br />
als de overeenkomende vakken zijn afgerond in het kader van een wo-opleiding én daar op wo-niveau<br />
getentamineerd zijn. Voorwaarde voor het kunnen aanvragen van vrijstelling is dat u bent toegelaten tot<br />
de masteropleiding.<br />
Zie voor meer informatie http://portal.ou.nl/web/informatica.<br />
Toelating en Vrijstelling aanvragen<br />
Een verzoek tot toelating tot de masteropleiding Software Engineering of Computer Science, al dan niet<br />
via een schakelprogramma, moet schriftelijk worden gedaan met een aanvraagformulier Vrijstellings-<br />
en/of toelatingsverzoek.<br />
Wanneer u rechtstreeks doorstroomt van onze bacheloropleiding Informatica naar onze masteropleiding<br />
Software Engineering of Computer Science, moet u wel een verzoek tot toelating indienen, maar hier<br />
zijn geen kosten aan verbonden.<br />
Het formulier kunt u telefonisch aanvragen, +31 (0)45 - 576 2888 of <strong>download</strong>en, www.ou.nl/vrijstelling.<br />
Voordat u een verzoek tot toelating indient, kunt u in een persoonlijk intakegesprek een realistisch<br />
advies krijgen over het door u te volgen schakelprogramma. Daarbij wordt een lijst van onderwerpen<br />
gehanteerd die u aantoonbar moet beheersen op grond van vooropleiding en/of werkervaring.
In de volgende tabel is de lijst van onderwerpen weergegeven, alsmede de schakelcursus die wordt<br />
voorgeschreven als de kandidaat het onderwerp niet beheerst. Voor kandidaten met hbo-i worden<br />
vrijwel altijd Formele talen en automaten, Logica en informatica en Procesmodelleren voorgeschreven.<br />
onderwerpen voorkennis master SE onderwerpen voorkennis master CS schakelcursus OU<br />
virtueel geheugen; synchronisatie Besturingssystemen<br />
programmeerparadigma’s programmeerparadigma’s Concepten van programmeertalen<br />
databases databases Databases<br />
datastructuren datastructuren Datastructuren en algoritmen<br />
basislogica, verzamelingen, inductie, recursie basislogica,verzamelingen, inductie, recursie Discrete wiskunde A<br />
taalstructuur taalstructuur Formele talen en automaten<br />
propositie- en predikaatlogica propositie- en predikaatlogica Logica en informatica<br />
analyseren en ontwerpen analyseren en ontwerpen Objectgeoriënteerd analyseren<br />
en ontwerpen<br />
objectgeoriënteerd programmeren objectgeoriënteerd programmeren Objectgeoriënteerd programmeren<br />
in Java 1<br />
objectgeoriënteerd programmeren objectgeoriënteerd programmeren Objectgeoriënteerd programmeren<br />
in Java 2<br />
modelleren en analyseren van Procesmodelleren<br />
bedrijfsprocessen<br />
basis security basis security Security en IT<br />
rekening houden met stakeholders rekening houden met stakeholders Software engineering<br />
software lifecycle software lifecycle Software engineering<br />
Kandidaten die geen ervaring hebben in het samenwerken in ict-projecten dienen als schakelcursus het<br />
Afstudeerproject bachelor informatica te doen.<br />
Een intakegesprek kunt u aanvragen via<br />
http://portal.ou.nl/web/informatica/master-se-intakegesprek<br />
29
30<br />
Masteropleiding Business Process<br />
Management and IT<br />
De masteropleiding Business Process Management and IT (BPMIT) is een interdisciplinaire opleiding<br />
van de faculteiten Informatica en Managementwetenschappen. De opleiding heeft een omvang van 14<br />
modulen, hetgeen overeenkomt met een voltijdsstudie van 1 jaar. Circa 60 studenten per jaar starten<br />
met deze opleiding.<br />
In de opleiding staat de volgende competentie centraal: de student moet in staat zijn tot het opzetten<br />
en uitvoeren van een onderzoek, gericht op het oplossen van een concreet probleem op het snijvlak van<br />
bedrijfsproces- en IT-management, waarbij in de analyse van de situatie op wetenschappelijk verantwoorde<br />
wijze gebruik wordt gemaakt van verworven theoretische kennis en inzicht, en deze analyse op<br />
onderbouwde en beargumenteerde wijze ten grondslag ligt aan oplossingen.<br />
Kernbegrippen in deze competentie zijn: opzetten, onderbouwen en uitvoeren van onderzoek; zoeken,<br />
selecteren, verwerken, toepassen van verworven kennis en inzichten; logisch redeneren/argumenteren<br />
waarom de gekozen oplossing de juiste is; rapporteren en presenteren.<br />
De problematiek omvat een breed terrein, van beleid tot en met implementatie. De masteropleiding<br />
BPMIT is daarom verdeeld in drie blokken, die elk een aspect van bedrijfsproces- en IT-management<br />
behandelen: integratie, verbetering en implementatie. Deze vormen dan ook de aanbevolen volgorde.<br />
Na de cursus Informatie- en procesarchitectuur kijkt u naar de inrichting en prestaties van bestaande<br />
bedrijfsprocessen en analyseert u deze met het oog op de aansluiting tussen de procesdoelstellingen<br />
en -uitkomsten, en de mogelijke verbeteringen door middel van innovatieve inzet van IT. U ontwerpt<br />
nieuwe of herontwerpt bestaande werksystemen. U houdt daarbij expliciet rekening met de manier<br />
waarop u verbeteringen voor de organisatie kunt realiseren, en met de manier waarop bijvoorbeeld de<br />
organisatiebrede impact van nieuwe IT-faciliteiten goed ingebed kan worden. Verwerving dan wel juist<br />
uitbesteding en implementatie van IT-systemen is hierbij een belangrijk punt van aandacht.<br />
Daarnaast wordt u geconfronteerd met IT Governance en het algemeen management op IT-gebied,<br />
waarbij de rol van IT in de organisatie medebeslissend is. Denk aan de toegevoegde waarde, bijdrage tot<br />
de kerncompetentie, en bijdrage tot onderscheid ten opzichte van de concurrentie. U ontwikkelt als het<br />
ware ‘gevoel’ voor de dilemma’s van het algemeen management.<br />
In onderstaand schema zijn de cursussen gerangschikt op aanbevolen studievolgorde.<br />
Opleidingsschema master Business Process Management and IT<br />
code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata<br />
sept. ‘12 -aug. ‘13<br />
T48221 Informatie- en procesarchitectuur 1 elektronisch opdracht + mondeling volgens afspraak<br />
B70332 IT-Governance 2 elektronisch (s) opdracht volgens afspraak<br />
B44322 Bedrijfsprocessen 2 elektronisch (s) opdracht volgens afspraak<br />
T18321 Ontwerpen met bedrijfsregels 1 elektronisch en online opdracht volgens afspraak<br />
groepsbijeenkomsten*<br />
T49221 Documentverwerking 1 elektronisch opdracht volgens afspraak<br />
T24331 Softwaremanagement 1 elektronisch opdracht + mondeling volgens afspraak<br />
afstudeertraject<br />
B9232B Afstudeertraject Business Process 6 individueel scriptie + presentatie volgens afspraak<br />
Management and IT<br />
of<br />
T9232B Afstudeertraject Business Process 6 individueel en bijeenkomsten (v) scriptie + presentatie volgens afspraak<br />
Management and IT<br />
U kunt aan het afstudeertraject beginnen als u voor de theoretische cursussen geslaagd bent.<br />
s = samenwerking met andere studenten vereist: v = verplicht<br />
* startmoment 1 september of 1 februari
Toelating tot de masteropleiding<br />
Business Process Management and IT<br />
Voor de toelatingsvoorwaarden, zie het beleid van de<br />
faculteit Managementwetenschappen op<br />
http://www.ou.nl/toelating.<br />
In het algemeen zult u na een hbo-vooropleiding eerst<br />
een premaster Managementwetenschappen (B6661C)<br />
moeten doen. Deze kent vaste startmomenten en verplichte<br />
bijeenkomsten in een groot aantal studiecentra.<br />
31
32<br />
Masteropleiding Computer Science<br />
De masteropleiding Computer Science (CS) is zo ingericht dat u geleidelijk aan zelf een zeer grote rol en verantwoordelijkheid<br />
krijgt in het vinden, vergelijken, beoordelen en toepassen van wetenschappelijke inzichten in de Informatica<br />
aan de hand van actuele problemen. De vraagstellingen kunnen voortkomen uit uw eigen omgeving, maar ook uit het<br />
onderzoek aan de faculteit Informatica. De opleiding heeft een omvang van 28 modulen en geeft recht op de titel master<br />
of ingenieur. Circa 30 studenten starten jaarlijks met deze opleiding.<br />
De masteropleiding is opgebouwd uit vakinhoudelijke cursussen in de softwaretechnologie en informatiesystemen.<br />
De verdieping van de vakinhoud gaat hand in hand met de ontwikkeling van academische vaardigheden. Dit laatste<br />
gebeurt expliciet in een reeks van cursussen: ‘Academische competenties in de master CS’, ‘Verdiepingsopdrachten<br />
master CS’, ‘Capita selecta thema’ en de ‘Afstudeeropdracht Computer Science’ waarmee u de opleiding afsluit.<br />
Bij het maken van uw studieplan en uw competentieplan wordt u ondersteund door een persoonlijke coach.<br />
De vakinhoud van de masteropleiding Computer Science sluit aan bij de Computer Science Curricula 2008 van de<br />
ACM en IEEE. Het is een brede opleiding gebaseerd op twee pijlers: Softwaretechnologie (met ‘Design patterns’,<br />
‘Software architecture’, ‘Software verification and validation’ en een aantal keuzevakken uit de masteropleiding Software<br />
Engineering) en Informatiesystemen & bedrijfsprocessen (met ‘Informatie- en procesarchitectuur’, ‘Ontwerpen met bedrijfsregels’<br />
en ‘Softwaremanagement’). Jaarlijks wordt een cursus met een telkens wisselend, actueel thema aangeboden<br />
dat vaak ontleend is aan het onderzoek (‘Capita selecta thema’). Daarnaast is het onder andere mogelijk om in het<br />
gebonden keuzeblok cursussen op te nemen van de masteropleiding Business Process Management and IT of de cursus<br />
Geo information systems.<br />
Structuur van de opleiding<br />
De masteropleiding omvat 28 modulen (120 studiepunten)<br />
en komt overeen met een voltijdstudie van 2 jaar. Tien<br />
modulen behoren tot de afstudeerfase, die u aan het eind<br />
doet, en achttien modulen tot de preafstudeerfase, waar<br />
u mee begint. Van deze achttien modulen in de preafstudeerfase<br />
zijn tien modulen verplicht en kunt u acht modulen<br />
kiezen uit een gebonden keuzeblok. De beschrijvingen<br />
van de cursussen vindt u verderop in deze Studiegids.<br />
De faculteit beveelt een studievolgorde aan. Deze is opgesteld<br />
op basis van ervaringen in de afgelopen jaren.<br />
U begint met ‘Informatie- en procesarchitectuur’ en<br />
‘Design patterns’. Daarna schrijft u in voor de cursus<br />
‘Academische competenties in de master CS’ en krijgt u<br />
een persoonlijke coach die u adviseert over het vervolgtraject<br />
in de masteropleiding Computer Science. Als u met<br />
een lang schakelprogramma - zie ‘Toelating’ - moet beginnen,<br />
krijgt u een persoonlijke mentor.<br />
Studenten met verschillende interesses doen de masteropleiding<br />
Computer Science:<br />
1. Studenten die een universitaire bacheloropleiding<br />
Informatica hebben afgerond en een masterdiploma<br />
willen behalen.<br />
2. Studenten die een opleiding hbo-i afgerond hebben;<br />
zij worden, afhankelijk van waar en wanneer hun<br />
opleiding is afgerond, toegelaten met minimaal een<br />
verplichte invulling van drie homologatiecursussen die<br />
zijn opgenomen in het gebonden keuzeblok. Wij raden<br />
deze studenten aan om eerst Informatie- en procesarchitectuur<br />
en Design patterns te doen, daarna de<br />
Verdiepingsopdracht van Design patterns.<br />
3. Studenten met een vooropleiding waarvoor een groter<br />
schakelprogramma geldt; zij ronden eerst het schakelprogramma<br />
af en volgen dan het masterprogramma,<br />
waarbij ook zij beginnen met Informatie- en procesarchitectuur<br />
en Design patterns.<br />
Starten met de masteropleiding<br />
Computer Science<br />
Als u wilt nagaan of u de masteropleiding kunt inpassen<br />
naast uw werk en privéactiviteiten, dan kunt u<br />
overwegen om eerst een cursus met open inschrijving<br />
te doen (Informatie- en procesarchitectuur of Software<br />
management) en daarna toelating tot de masteropleiding<br />
aan te vragen. Met alle overige cursussen van de masteropleiding<br />
kunt u pas starten als u in het bezit bent van<br />
een Toelatingsbeschikking masteropleiding Computer<br />
Science, afgegeven door de Commissie voor de examens.<br />
Na het behalen van ‘Design patterns’ en ‘Informatie- en<br />
procesarchitectuur’ schrijft u zich in voor ‘Academische<br />
competenties in de master CS’ en ‘Verdiepingsopdrachten<br />
master CS’, om de verdiepingsopdracht bij ‘Design patterns’<br />
te kunnen doen.<br />
Visitatie en accreditatie van de<br />
masteropleiding Computer Science<br />
In september 2006 is de masteropleiding van de faculteit<br />
Informatica gevisiteerd door een visitatiecommissie van<br />
de Quality Assurance Netherlands Universities (QANU).<br />
De QANU biedt universiteiten externe beoordelingen van<br />
hun wetenschappelijk onderwijs en onderzoek en geeft<br />
adviezen voor het verbeteren van hun interne kwaliteitszorg.<br />
Het beoordelingsrapport is in oktober 2007 door de<br />
QANU aangeboden aan de gevisiteerde instellingen. Op<br />
basis van het beoordelingsrapport van de visitatiecommissie<br />
heeft de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie<br />
(NVAO) besloten dat voor de masteropleiding Computer<br />
Science van de faculteit Informatica een accreditatie kan<br />
worden afgegeven.<br />
De NVAO waarborgt de kwaliteit van hoger onderwijs<br />
in Nederland en Vlaanderen. Een accreditatie door het<br />
NVAO is noodzakelijk om officieel diploma’s te mogen<br />
verstrekken.<br />
In 2013 vindt een volgende visitatie plaats.
InSTrOOM<br />
PrEaFSTUDEErFaSE<br />
aFSTUDEErFaSE<br />
STarTTraJECT<br />
Overzichtsschema master Computer Science<br />
Het overzichtsschema toont alle onderdelen van de masteropleiding Computer Science. Het is bedoeld om een beeld te<br />
vormen van de onderlinge samenhang tussen de cursussen en geeft de gewenste studievolgorde weer. Het vertrekpunt<br />
ongeacht de wijze van instroom is de cursus Informatie- en procesarchitectuur en het eindpunt is de Afstudeeropdracht<br />
Computer Science. Door middel van kleuren zijn de cursussen of cursusdelen van de twee hoofdlijnen in de masteropleiding<br />
van elkaar onderscheiden: grijs voor cursussen behorend tot het domein Informatiesystemen en bedrijfsprocessen<br />
en rood voor cursussen behorend tot het domein Softwaretechnologie. Cursussen uit hetzelfde domein zijn<br />
inhoudelijk aan elkaar verwant. De omvang van een schakelprogramma kan variëren, afhankelijk van de vooropleiding.<br />
Het opleidingsschema geeft een geadviseerde volgorde van bestudering, waarbij tevens rekening wordt gehouden met<br />
voorkenniseisen.<br />
T52321 Academische competenties in de master CS<br />
Vrij in te plannen:<br />
- T35311 Capita selecta thema<br />
- Overige vakken uit gebonden keuze<br />
Ingangseis voor alle cursussen uit de preafstudeerfase behalve<br />
de cursussen uit het starttraject<br />
Afstudeerfase<br />
Informatiesystemen en bedrijfsprocessen<br />
Softwaretechnologie<br />
Bachelor Informatica HBO-i Andere vooropleiding<br />
T48221<br />
Informatie- en<br />
procesarchitectuur<br />
T26321<br />
Design patterns<br />
Schakelprogramma<br />
Verdiepingsopdracht<br />
Design patterns T28341<br />
Software<br />
composition<br />
T24331 T32311<br />
Software- Software<br />
management architecture<br />
T04211 T18321 T22321 GK (SE)<br />
T66311<br />
Proces- Ontwerpen met Formele talen en Software evolution<br />
modelleren bedrijfsregels automaten<br />
Verdiepingsopdracht<br />
Ontwerpen met GK (SE)<br />
T65311<br />
bedrijfsregels Requirements<br />
engineering<br />
T41221 T67311 GK (SE)<br />
T40311<br />
Logica en Software Software security<br />
informatica verification and<br />
validation<br />
Verdiepingsopdracht<br />
Software<br />
verification and<br />
validation<br />
T30311 Voorbereiding T29312 Capita selecta<br />
afstudeeropdracht CS afstudeeropdracht CS<br />
T76318 Afstudeeropdracht<br />
Computer Science<br />
Vrij in te plannen cursussen in de preafstudeerfase<br />
Instromers die gehouden zijn aan een schakelprogramma<br />
Homologatiecursussen<br />
GK cursus maakt deel uit van het gebonden keuzeblok<br />
SE cursus is opgenomen in master Software Engineering<br />
33
34<br />
Opleidingsschema master Computer Science<br />
Hieronder vindt u in alfabetische volgorde de cursussen van de masteropleiding Computer Science. De cursusbeschrijvingen<br />
vindt u achteraan in deze studiegids. In het opleidingsschema ziet u of u de cursus individueel kunt bestuderen<br />
of dat samenwerken met medestudenten (s) noodzakelijk is, of er sprake is van verplichte begeleiding (v) of van een<br />
vaste begeleidingsperiode en/of startmoment (1, 2, 3, 4) of dat u het hele jaar door (permanent) kunt starten, welke<br />
tentamenvorm en daarbij eventueel horende vaste tentamenmomenten er zijn.<br />
De eerste twee cursussen zijn ‘Informatie- en procesarchitectuur’ en ‘Design patterns’.<br />
Voor de overige cursussen geldt dat u ingeschreven moet zijn voor ‘Academische competenties in de master CS’.<br />
In het kader van ACM-CS bespreekt u met uw coach uw studievoortgang en competentieontwikkeling.<br />
Een goede derde cursus is dan ‘Verdiepingsopdrachten master CS‘ (VOM-CS) en het uitvoeren van de verdiepingsopdracht<br />
bij Design patterns. Daarna kunt u verder gaan met de cursussen van de masteropleiding Software Engineering<br />
(SE) of met de cursussen uit het domein Informatiesystemen en bedrijfsprocessen: ‘Softwaremanagement’ en<br />
‘Ontwerpen met bedrijfsregels’. Daarbij vormen de Verdiepingsopdrachten met de bijbehorende cursussen de stam van<br />
de master; dit zijn in verplichte volgorde:<br />
- Design patterns<br />
- Ontwerpen met bedrijfsregels<br />
- Software verification and validation.<br />
De cursussen ‘Capita selecta thema’ en de overige keuzevakken kunt u naar eigen keuze in overleg met uw coach<br />
agenderen. Het overzichtsschema Masteropleiding Computer Science geeft dit weer.<br />
Na succesvol afronden van de preafstudeerfase start u met het afstudeertraject van tien modulen.
code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata<br />
sept ‘12 -aug ‘13<br />
Verplichte cursussen preafstudeerfase<br />
T48221 Informatie- en procesarchitectuur 1 elektronisch opdracht + mondeling volgens afspraak<br />
T26321 Design patterns 1 elektronisch 1,3 opdracht volgens afspraak<br />
T52321 Academische competenties in de master CS # 1 elektronisch opdracht volgens afspraak<br />
T53331 Verdiepingsopdrachten master CS 1 elektronisch opdracht volgens afspraak<br />
T35311 Capita selecta thema 1 elektronisch en opdracht volgens afspraak<br />
(online) bijeenkomst(en) (v) 3<br />
T18321 Ontwerpen met bedrijfsregels 1 elektronisch en opdracht volgens afspraak<br />
online bijeenkomsten 1,3<br />
T32311 Software architecture 1 elektronisch 2,4 opdracht + volgens afspraak +<br />
schriftelijk (ov) 29-1, 25-6, 27-8<br />
T28341 Software composition 1 elektronisch 3 opdracht volgens afspraak<br />
T24331 Softwaremanagement 1 elektronisch opdracht + mondeling volgens afspraak<br />
T67311 Software verification and validation 1 elektronisch en opdracht + mondeling volgens afspraak<br />
(online) bijeenkomsten 4 (v)<br />
gebonden keuzeblok preafstudeerfase, 8 modulen te kiezen<br />
T57311 Advanced functional programming 1 elektronisch opdracht volgens afspraak<br />
B44322 Bedrijfsprocessen 2 elektronisch (s) opdracht volgens afspraak<br />
T49221 Documentverwerking 1 elektronisch opdrachten volgens afspraak<br />
T44211 Ethiek in de ict bedrijfswereld 1 elektronisch opdracht volgens afspraak<br />
N35231 Geo information systems (GIS) 1 elektronisch, landelijke dag schriftelijk (ov + mc) 12-11, 28-1, 8-4<br />
B70332 IT-Governance 2 elektronisch (s) opdracht volgens afspraak<br />
T65311 Requirements engineering 1 elektronisch 4 opdracht + mondeling volgens afspraak<br />
T66311 Software evolution 1 elektronisch en opdracht + mondeling volgens afspraak<br />
online bijeenkomsten 2 (v)<br />
T40311 Software security 1 elektronisch en opdracht + mondeling volgens afspraak<br />
online bijeenkomsten 2 (v)<br />
Homologatie 1** 1 individueel - -<br />
Homologatie 2** 1 individueel - -<br />
Homologatie 3** 1 individueel - -<br />
afstudeerfase<br />
U kunt aan het afstudeertraject beginnen als u de pré-afstudeerfase hebt afgerond en geslaagd bent voor Academische competenties in de master CS.<br />
T30311 Voorbereiding afstudeeropdracht CS 1 individueel en bijeenkomsten opdracht volgens afspraak<br />
T29312 Capita selecta afstudeeropdracht CS 2 individueel en bijeenkomsten opdracht volgens afspraak<br />
T76318 Afstudeeropdracht Computer Science* 7 individueel en bijeenkomsten (v) scriptie + presentatie volgens afspraak<br />
1 Startmoment 1 september, 2 Startmoment 1 november, 3 Startmoment 1 februari 4 Startmoment 1 april, v = verplicht, s = samenwerking met andere studenten<br />
vereist, mc = meerkeuzevragen, ov = open vragen<br />
# Inschrijven voor en deelnemen aan Academische competenties in de master (T52321) kan pas indien de student is toegelaten tot de masteropleiding al dan niet<br />
met een schakelprogramma, van dit schakelprogramma nog maximaal drie modulen moet afronden èn de cursussen Informatie- en procesarchitectuur (T48221)<br />
en Design patterns (T26321) zijn afgerond. De toelating blijkt uit een door de Commissie voor de examens afgegeven toelatingschikking master.<br />
Voor alle T-cursussen van de masteropleiding (m.u.v. T48221, T24331 en de homologatiemodule T41221) geldt dat deze cursussen alleen toegankelijk zijn voor opleidingsstudenten<br />
van de masteropleiding Computer Science. Deze studenten zijn:<br />
1. ofwel toegelaten tot de masteropleiding Computer Science; deze toelating blijkt uit een door de Commissie voor de examens afgegeven toelatingsbeschikking<br />
master èn de student heeft T48221 en T26321 afgerond en is ingeschreven voor Academische competenties in de master CS (T52321);<br />
2. ofwel via een schakelprogramma toegelaten tot de masteropleiding Computer Science én moeten van dit schakelprogramma maximaal nog drie modulen<br />
afronden. De toelating tot het schakelprogramma blijkt uit een door de Commissie voor de examens afgegeven toelatingsbeschikking schakelprogramma.<br />
Een aantal van deze cursussen heeft daarnaast nog aanvullende ingangseisen en/of verwachte voorkennis. Zie verder de cursusbeschrijvingen op http://portal.ou.nl/<br />
web/informatica<br />
** Studenten met een vooropleiding hbo Informatica, hbo Technische informatica, hts-e/tck, hbo Bedrijfskundige informatica of de Vlaamse equivalenten van<br />
industrieel ingenieur informatica, Elektronica en Elektrotechniek die via een schakelprogramma toelating hebben verkregen tot de masteropleiding Computer<br />
Science, dienen deze drie modulen op te nemen in hun gebonden keuze en moeten deze invullen met de cursussen T22321 Formele talen en automaten, T41221<br />
Logica en informatica en T04211 Procesmodelleren. Het moment waarop deze drie homologatiemodulen het beste bestudeerd kunnen worden, vindt u in het<br />
overzichtsschema Masteropleiding Computer Science. Voor studenten die met een ander schakelprogramma tot de masteropleiding zijn toegelaten, kan de<br />
faculteit Informatica Homologatie 1 en 2 een nader te bepalen invulling geven.<br />
35
36<br />
Docenten en medewerkers Faculteit Informatica<br />
Wetenschappelijk personeel<br />
ing. Koos Baas drs. Laura Benvenuti prof. dr. Lex Bijlsma dr. Anda Counotte drs. Math Dicker prof. dr. Marko van Eekelen<br />
drs. Bert Esmeijer dr. Bastiaan Heeren drs. Annemiek Herrewijn prof. dr. Johan Jeuring prof. dr. ir. Stef Joosten ing. Jan Koelman<br />
dr. ir. Arjan Kok ir. Herman Koppelman lic. Marc Van Laeken dr. ir. Karel Lemmen drs. Josje Lodder drs. Peter Mijnheer<br />
dr. ir. Frans Mofers ir. Paul. Oord drs. ir. Daan van Oosten ir. Harrie Passier Bart Pauw drs. Harold Pootjes<br />
dr. Ella Roubtsova dr. Lloyd Rutledge dr. Julien Schmaltz dr. ir. Pieter Spronck ir. Sylvia Stuurman drs. Jan Timmerman<br />
prof. dr. Gerrit van der Veer dr. ir. Harald Vranken ir. Evert van de Vrie dr. Nikè. van Vugt dr. Lex Wedemeijer ir. Frank Wester<br />
drs. Jikke van Wijnen Manuela Witsiers dr. Jaap van der Woude<br />
Niet-wetenschappelijk personeel<br />
drs. John Arkenbout Jacqueline Arninkhof Heleen Bakker drs. Hans Belder Meta Cuppers drs. Henk Frederiks<br />
Maria Kampermann drs. Arnold van der Leer Chrisja Muris Ruud Sluijsmans Peter Szumski
Inschrijven en kosten<br />
Inschrijven<br />
U bepaalt zelf op welk moment u inschrijft. Dit kan op de volgende manieren.<br />
- via http://www.ou.nl of uw online studiepad. Op de betreffende cursuspagina staat de cursus<br />
uitgebreid beschreven.<br />
- met een schriftelijk inschrijfformulier dat u kunt <strong>download</strong>en van http://www.ou.nl/inschrijven.<br />
Bij een eerste inschrijving hebben wij een kopie van uw paspoort of identiteitskaart (beide zijden)<br />
nodig om u correct te registreren. Deze kopie kunt u bijvoegen of nasturen per post of e-mail.<br />
Na verwerking van uw inschrijving ontvangt u van ons een bevestiging.<br />
Inschrijfmogelijkheden<br />
Cursus<br />
U studeert per cursus. Een cursus bestaat uit één of meer modulen. Binnen de inschrijfduur van<br />
14 maanden zijn studiebegeleiding en drie tentamenkansen inbegrepen.<br />
Startpakket<br />
Twee vaste inleidende modulen van de bacheloropleiding met uitgebreide begeleiding. Het startpakket<br />
van de bacheloropleiding Informatica bestaat uit ‘Inleiding informatica’ en ‘Databases’.<br />
Studiepakket<br />
U schrijft u gelijktijdig in voor minimaal drie modulen. Bij een studiepakket krijgt u opnieuw 14 maanden<br />
inschrijfduur plus drie tentamenkansen voor cursussen waarvoor u eerder bent ingeschreven maar die u<br />
nog niet heeft afgerond. Dit geldt voor zover deze cursussen nog worden getentamineerd.<br />
Wanneer inschrijven?<br />
Wij raden u aan eerst het opleidingsschema te raadplegen. Daarin vindt u per cursus de begeleidings- en<br />
tentamenvorm en ook de tentamenmomenten. Data en locaties van begeleidingsbijeenkomsten staan<br />
vermeld in de cursusbeschrijvingen op het web. Om uw inschrijfduur zo optimaal mogelijk te benutten,<br />
kunt u bovendien uw eigen studieplanning maken.<br />
http://www.ou.nl/studieplanner<br />
Extra tentamenkansen<br />
Wanneer u een cursus nog niet heeft afgerond, maar wel al uw tentamenkansen heeft verbruikt, dan<br />
kunt u extra tentamenkansen bijkopen. Dit hoeft niet direct na afloop van uw inschrijfrechten, maar is<br />
alleen mogelijk zolang de betreffende cursus nog wordt getentamineerd.<br />
Met een extra tentamenkans voor een cursus krijgt u acht maanden tijd om tentamen te doen of uw<br />
opdracht in te leveren. Heeft u voor meer cursussen extra tentamenkansen nodig, kies dan voor een tentamenpakket.<br />
Daarmee krijgt u voor elke nog niet afgeronde cursus opnieuw 14 maanden inschrijfduur<br />
inclusief drie tentamenkansen. Inschrijven voor een nieuw studiepakket (zie hiervoor) is ook mogelijk.<br />
Meer informatie hierover vindt u op de website http://www.ou.nl/tentamenkansen.<br />
Kosten<br />
Conform de Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschap-pelijk onderwijs (WHW) wordt onderscheid<br />
gemaakt tussen wettelijk collegegeld en instellingscollegegeld.<br />
Welk collegegeld op uw inschrijving van toepassing is, is afhankelijk van uw nationaliteit, woonplaats,<br />
studieverleden en uw keuze voor bachelor- en/of mastercursussen. Alle actuele informatie vindt u op<br />
http://www.ou.nl/kosten.<br />
37
38<br />
Kortingsregeling cursusgeld – KCOU<br />
In een aantal situaties geeft de Open Universiteit een korting op het<br />
cursusgeld aan studenten met een laag inkomen. Wilt u een opleiding<br />
volgen aan de Open Universiteit, heeft u een (gezamenlijk) belastbaar<br />
inkomen tot 110% van het belastbaar minimumloon en geen voordeel uit<br />
sparen en beleggen, dan kunt u een korting op het cursusgeld aanvragen.<br />
Getoetst wordt onder meer het belastbaar jaarinkomen van u en uw partner/ouder<br />
in het kalenderjaar waarin de aanvraag wordt ingediend en of<br />
u voldoet aan de overige wettelijke voorwaarden om voor de kortingsregeling<br />
in aanmerking te komen.<br />
U kunt de brochure met het aanvraagformulier <strong>download</strong>en van de website<br />
of opvragen bij Service en informatie. Vraag de korting aan voordat u<br />
inschrijft voor een cursus.<br />
http://www.ou.nl/kcou<br />
Belastingaftrek studiekosten<br />
Soms kunt u studiekosten aftrekken als u aangifte inkomstenbelasting<br />
doet, maar dit is aan regels gebonden. Om te beginnen moet u de studie<br />
volgen voor uw huidige of toekomstige baan (geen studie uit interesse;<br />
het moet voor de hand liggend zijn dat de opleiding daadwerkelijk tot<br />
inkomsten zal leiden). U kunt alleen studiekosten aftrekken als u ze zelf<br />
heeft gemaakt. Er dient sprake te zijn van een leertraject.<br />
Vergoedt uw werkgever een deel van uw studiekosten? Dan dient u de<br />
aftrekbare kosten te verminderen met de ontvangen vergoeding.<br />
Let wel: de voor eigen rekening blijvende studiekosten zijn slechts aftrekbaar<br />
voor zover deze méér bedragen dan € 500.<br />
Niet aftrekbare kosten<br />
Kosten voor levensonderhoud (zoals huisvesting, eten, drinken en<br />
kleding) en (inrichting van) werkkamer of studeerruimte en standaard<br />
pc’s en printers, komen niet voor aftrek in aanmerking. Betaalde rente<br />
op een studielening of reiskosten naar een studiecentrum en kosten<br />
van excursies en studiereizen zijn niet aftrekbaar.<br />
Aftrekbare kosten<br />
Kosten van studieboeken, vakliteratuur, leermiddelen en lesgeld, waaronder<br />
de kosten voor modules, tentamens, aanvraag voor vrijstellingen<br />
en voor toelating tot opleidingen, komen in aanmerking voor aftrek.<br />
Onder de noemer lesgeld vallen ook het collegegeld en instellingscollegegeld.<br />
http://www.belastingdienst.nl
Studiebegeleiding<br />
Studeren aan de Open Universiteit wordt ook wel aangeduid als ‘begeleide zelfstudie’. Er zijn diverse vormen van<br />
begeleiding die bij de opleidingen van de faculteit Informatica gehanteerd worden. In de opleidingsschema’s is<br />
bij elke cursus de gehanteerde begeleidingsvorm vermeld.<br />
Kijk voor studiebegeleiding ook op http://portal.ou.nl/web/informatica/studeren-aan-de-ou<br />
Standaardbegeleiding<br />
Iedere cursus heeft een docent bij wie u terecht kunt voor<br />
inhoudelijke vragen. Deze standaard begeleidingsvorm<br />
vindt telefonisch of via e-mail plaats. Op Studieaanbod<br />
en in Studienet is op elke cursussite aangegeven wie de<br />
docent is van de betreffende cursus en wanneer hij of zij<br />
spreekuur houdt.<br />
Elektronische begeleiding<br />
Alle cursussen van de faculteit Informatica hebben een<br />
eigen cursussite op Studienet en worden begeleid via<br />
de elektronische leeromgeving. Indien van toepassing<br />
wordt u vanuit de cursussite op Studienet geleid naar een<br />
specifieke leeromgeving die bij de betreffende cursus<br />
wordt gebruikt. Op deze cursussite kunt u veelal ook via<br />
de discussiegroep vragen stellen aan medestudenten en<br />
docenten.<br />
Groepsbijeenkomsten<br />
Bij een aantal cursussen worden (soms verplichte) groepsbijeenkomsten<br />
georganiseerd. Deze vinden plaats in de<br />
avonduren of op zaterdag. Soms kan in overleg met studenten<br />
ook voor een doordeweekse dag worden gekozen.<br />
Groepsbijeenkomsten worden voornamelijk in het studiecentrum<br />
Utrecht gehouden. Tijdens de bijeenkomsten<br />
gaat u samen met de docent en medestudenten dieper<br />
in op de leerstof en bereidt u zich alvast voor op het<br />
tentamen. Data van bijeenkomsten staan vermeld op de<br />
cursussite op Studieaanbod en in Studienet.<br />
Na inschrijving voor een cursus waarbij groepsbijeenkomsten<br />
gegeven worden, ontvangt u per brief informatie,<br />
inclusief de aanmeldingsprocedure voor deze bijeenkomsten.<br />
Als het aantal aanmeldingen voor groepsbijeenkomsten<br />
te gering is, kan besloten worden dat de groepsbegeleiding<br />
wordt vervangen door een andere (elektronische)<br />
vorm van begeleiding. Hierover wordt u door de betreffende<br />
docent tijdig geïnformeerd.<br />
Online begeleidingsbijeenkomsten<br />
Bij een aantal cursussen worden ook (soms verplichte)<br />
online begeleidingsbijeenkomsten georganiseerd.<br />
Deze vinden plaats in de avonduren of op zaterdag.<br />
Soms kan in overleg met studenten ook voor een doordeweekse<br />
dag worden gekozen. Bij online begeleidingsbijeenkomsten<br />
communiceert u vanachter uw computer<br />
(bijvoorbeeld thuis) via het internet met uw docent en<br />
medestudenten. U ziet niet alleen beelden zoals een<br />
PowerPoint-presentatie, maar met behulp van een headset<br />
(koptelefoon met microfoon) kunt u ook met de<br />
anderen praten. Verder kunt u samen met anderen op een<br />
whiteboard tekenen of een applicatie of document delen.<br />
De online begeleiding bestaat uit een aantal korte bijeenkomsten<br />
van circa anderhalf uur. Voorafgaand aan een<br />
online groepsbijeenkomst moet u zich voorbereiden door<br />
het doornemen van de theorie en het al dan niet maken<br />
van opgaven. Bij de online begeleidingsbijeenkomsten<br />
maakt u meestal gebruik van de Elluminate-software.<br />
U krijgt uitleg hoe u deze software kunt installeren,<br />
configureren en gebruiken.<br />
Landelijke dagen<br />
Bij een enkele cursus wordt op een centrale plaats in het<br />
land een landelijke studiedag georganiseerd.<br />
Over data (altijd op zaterdag), locaties en inhoud van<br />
deze dagen wordt u tijdig geïnformeerd via het studentenblad<br />
Modulair.<br />
Individuele begeleiding<br />
Als opleidingsstudent aan de bachelor- of masteropleiding<br />
krijgt u een persoonlijke coach toegewezen.<br />
De coach biedt u ondersteuning bij het bewaken van<br />
uw studievoortgang en uw competentieontwikkeling.<br />
Bij practica, projecten, cursussen academische competenties<br />
en in de afstudeerfase wordt u altijd individueel<br />
begeleid.<br />
Wijzigingen in studiebegeleiding<br />
Voor wijzigingen in de studiebegeleiding (data, locaties<br />
en spreekuurtijden van de docent van de cursus) moet u<br />
de cursussites op Studieaanbod en Studienet raadplegen.<br />
39
40<br />
Tentamen<br />
Elke cursus wordt afgesloten met een of meer tentamens. Soms is er een combinatie van tentamenvormen. In het<br />
opleidingsschema en op de cursussite staat bij elke cursus aangegeven waaruit het tentamen bestaat. Om u goed<br />
te kunnen voorbereiden op het tentamen, zijn er in het studiemateriaal oefententamens opgenomen, zodat duidelijk<br />
is wat u tijdens het tentamen kunt verwachten.<br />
Regulier schriftelijk tentamen<br />
Dit tentamen bestaat uit gesloten vragen (meerkeuzevragen en juist/onjuist-vragen) en/of open vragen.<br />
Deze tentamens worden afgenomen op vastgestelde dagen tijdens vijf vastgestelde periodes per academisch jaar.<br />
Tentamenperiode Sluitingsdatum aanmelding Tentamenperiode Sluitingsdatum aanmelding<br />
20 t/m 22 augustus 25 juli 2012 8 t/m 10 april 2013 13 maart 2013<br />
12 t/m 14 november 2012 17 oktober 2012 24 t/m 26 juni 2013 29 mei 2013<br />
28 t/m 30 januari 2013 2 januari 2013 26 t/m 28 augustus 2013 31 juli 2013<br />
De geleidelijke invoering van computergebaseerde toetsing kan van invloed zijn op het tentamenrooster.<br />
Computergebaseerd toetsen - CBI of CBG<br />
Computergebaseerd toetsen houdt in dat de afname van<br />
tentamens niet op papier verloopt maar via een computer.<br />
De tentamens worden in de gebruikelijke tentamenlocaties<br />
afgenomen. In het opleidingsschema kan de afkorting<br />
CBI of CBG zijn opgenomen. Staat er CBI, dan betekent dit<br />
dat het tentamen individueel wordt afgenomen. Staat er<br />
CBG, dan wordt het tentamen groepsgewijs afgenomen.<br />
Opdracht<br />
Een opdracht kan een werkstuk, practicum, paper, casus<br />
e.d. zijn. Met de examinator wordt afgesproken wanneer<br />
de opdracht wordt ingeleverd.<br />
Mondeling<br />
Mondelinge tentamens worden op afspraak of in vaste<br />
perioden afgenomen. Op de cursussite is aangegeven op<br />
welke wijze een afspraak/aanmelding plaatsvindt.<br />
Aanmelden tentamen<br />
Voor alle tentamens, met uitzondering van de opdracht,<br />
is het nodig dat u zich hiervoor tijdig aanmeldt. Dit kan<br />
online door in te loggen bij Mijn account op de website.<br />
Voor studenten met een functiebeperking, studenten<br />
die langdurig buiten Europa verblijven of studenten in<br />
detentie gelden andere procedures en aanmeldtermijnen.<br />
Raadpleeg hiervoor de gegevens op de website<br />
(http://www.ou.nl/tentamen). Er wordt een ontvangstbevestiging<br />
verstuurd nadat uw aanmelding is verwerkt.<br />
Een week voor de tentamendatum volgt de oproepbrief.<br />
Hierop staan de tentamenlocatie, -datum, en het tafelnummer<br />
vermeld. Betreft uw tentamen een CBI-tentamen,<br />
dan ontvangt u alleen een oproepbrief.<br />
Uitslag tentamen<br />
Afhankelijk van de tentamenvorm ontvangt u eerst een<br />
voorlopige uitslagbrief en zodra de Commissie voor de<br />
examens de uitslag formeel heeft vastgesteld, volgt uw<br />
definitieve uitslagbrief en een officieel certificaat als u<br />
geslaagd bent. Bij schriftelijke tentamens wordt het antwoordmodel<br />
uiterlijk twee dagen na het tentamen op de<br />
cursussite op Studienet geplaatst.<br />
http://www.ou.nl/tentamen
Voor studenten, door studenten<br />
Studiecentra<br />
De studiecentra, in totaal 22 vestigingen in Nederland en België, zijn er<br />
op ingericht u aanvullende ondersteuning te bieden tijdens uw studie. U<br />
legt er tentamen af en er vinden groepsbijeenkomsten en faculteitsdagen<br />
plaats. In het studiecentrum kunt u terecht tijdens de openingstijden,<br />
voor sommige studiecentra wordt u gevraagd eerst een afspraak te maken.<br />
Meer informatie hierover vindt u op onze website.<br />
http://www.ou.nl/studiecentra<br />
Studieverenigingen<br />
‘TouW’ is de studievereniging van de studenten van de faculteit<br />
Informatica. Enkele malen per jaar organiseert TouW een TouWdag, met<br />
aandacht voor actuele onderwerpen en ontwikkelingen. Eens per jaar<br />
organiseert TouW, samen met de faculteit een symposium, ook met<br />
aandacht voor actuele onderwerpen en ontwikkelingen maar ook over<br />
veranderingen in de opleidingen en cursussen.<br />
Daarnaast organiseert TouW excursies naar interessante bedrijven.<br />
Door de activiteiten van TouW legt u gemakkelijk contacten met medestudenten,<br />
docenten en informatica-experts. De faculteit Informatica<br />
beveelt TouW dan ook van harte aan bij alle studenten.<br />
Meer informatie op http://www.studieverenigingtouw.nl.<br />
Facultaire opleidingscommissie<br />
Binnen de faculteit Informatica is een opleidingscommissie actief.<br />
Deze commissie is wettelijk ingesteld en samengesteld uit studenten<br />
en stafleden. De commissie heeft als taak advies uit te brengen over de<br />
Onderwijs- en examenregeling Informatica, jaarlijks de uitvoering van die<br />
regeling te beoordelen en gevraagd en ongevraagd advies te geven over<br />
het onderwijs aan de faculteit Informatica.<br />
De commissie bestaat uit de studenten A. Hegt, L. Oosterloo en<br />
M. Pashidis en uit de stafleden N. Baas, H. Frederiks (ambtelijk secretaris),<br />
K. Lemmen (voorzitter) en A. Pauw. Meer informatie op<br />
http://portal.ou.nl/web/informatica/facultaire-opleidingscommissie<br />
Studentenraad<br />
De belangen van alle studenten van de OU worden behartigd door de<br />
Studentenraad. De Studentenraad is een wettelijk inspraakorgaan en<br />
gesprekspartner van het College van bestuur. De raad ziet er op toe dat<br />
de student centraal blijft staan en het studietraject optimaal kan doorlopen.<br />
Bovendien heeft de raad de wettelijke taak de kwaliteit van het<br />
onderwijs te bewaken. Hierdoor kan gevraagd of ongevraagd advies aan<br />
het College van bestuur worden uitgebracht. De Studentenraad kan voor<br />
overleg vertegenwoordigers van bestuurlijke organen uitnodigen en zich<br />
laten bijstaan door inhoudelijk deskundigen.<br />
De Studentenraad bestaat uit maximaal negen leden die bij geheime<br />
stemming worden gekozen door en uit studenten. De zittingstermijn is<br />
twee jaar.<br />
De Studentenraad vergadert doorgaans één keer per maand en overlegt<br />
eens per kwartaal met het College van bestuur; de vergaderingen zijn<br />
openbaar. Wilt u eens een bijeenkomst bijwonen? Meldt u zich dan aan<br />
via studentenraad@ou.nl. Informatie over de agendapunten, notulen,<br />
reglement en andere berichten van de Studentenraad staan op Studienet.<br />
Diploma uitreiking door decaan Lex Bijlsma<br />
TouWdag studievereniging Touw<br />
TouWdag studievereniging Touw<br />
41
42<br />
(Bijna) alumnus?<br />
Als u de eindstreep van uw studie heeft bereikt, betekent dat niet dat het contact met de Open<br />
Universiteit komt te vervallen. Als Alumnus bent u graag gezien, u bent tenslotte ambassadeur van<br />
onze universiteit doordat u uit eigen ervaring goed zicht heeft op de ontwikkeling van de vraag naar<br />
opleidingen, scholing en trainingen. Daarom bent u van harte welkom op onze studiedagen, symposia<br />
en academische zittingen. Bent u lid van de Alumnivereniging, dan kunt u contact onderhouden met<br />
andere afgestudeerden. Ook is het mogelijk informatie te ontvangen over promoties en promotieonderzoek<br />
en kunt u bovendien cursussen bestellen (zonder tentamenrechten) tegen een gereduceerd tarief.<br />
De vereniging organiseert geregeld lezingen, excursies en bedrijfsbezoeken.<br />
http://www.ou.nl/alumni<br />
Studievoorzieningen<br />
(Digitale) Bibliotheek<br />
Als student van de Open Universiteit kunt u via Studienet/Mijn werkplek de digitale bibliotheek raadplegen.<br />
U krijgt rechtstreeks toegang tot de digitale bibliotheek met een reeks belangrijke e-journals,<br />
informatiebestanden en zoeksystemen voor wetenschappelijke tijdschriften en artikelen. De website<br />
Studiecoach geeft onder andere uitleg over het gebruik van de digitale bibliotheek. In de bibliotheek<br />
zelf krijgt u meer informatie via de veelgestelde vragen en de nieuwsberichten. Heeft u inhoudelijke<br />
vragen over de collectie, dan kunt u Ask Your Librarian raadplegen.<br />
http://www.ou.nl/bibliotheek of http://www.ou.nl/ub<br />
Endnote en Reference manager<br />
Studenten van de Open Universiteit kunnen gratis Endnote en Reference manager <strong>download</strong>en. Dit zijn<br />
beide softwarepakketten voor het opslaan van bibliografische gegevens. Hiermee <strong>download</strong>t u eenvoudig<br />
literatuurverwijzingen van websites van uitgeverijen en bibliotheken uit buiten- en binnenland.<br />
Daarnaast kunt u met deze programma’s zoeken in bibliotheekdatabases. Zo kunt u zelf een database<br />
aanmaken van literatuurverwijzingen om die te gebruiken in uw afstudeeronderzoek, tijdschriftartikelen,<br />
boeken en andere publicaties.<br />
U kunt beide programma’s één maand nadat u bent ingeschreven <strong>download</strong>en. Op de website<br />
Studiecoach staat een instructiefilm over het gebruik van Endnote.<br />
Academia en SURFspot<br />
De Open Universiteit is aangesloten op de SURFfederatie, waardoor u als student gebruik kunt maken<br />
van de mediabibliotheek Academia, en ook producten kunt bestellen via SURFspot.<br />
Het Academiamateriaal bevat een enorme collectie aan beeld- en geluidmateriaal over de Nederlandse<br />
geschiedenis, de medische wereld, mediageschiedenis, politiek en recht, natuur en milieu en zelfs over<br />
entertainment en curiosa. Er zijn Polygoonjournaals, amateurfilms, programma’s van de publieke omroep,<br />
radiofragmenten, foto’s en artikelen te vinden.<br />
SURFspot is de ict-webwinkel voor het onderwijs waar officiële software en andere ict-producten tegen<br />
voordelige prijzen aangeschaft kunnen worden.<br />
http://www.ou.nl/studievoorzieningen
Procedures en regelgeving<br />
OER en Uitvoeringsregelingen<br />
In de Onderwijs en examenregeling (OER) staat het onderwijsprogramma beschreven en de rechten en<br />
plichten van de student. Onderdeel van de OER zijn de Uitvoeringsregelingen waarin voor elke opleiding<br />
de specifieke bepalingen zijn opgenomen. Deze regelingen kunt u <strong>download</strong>en van de website of de<br />
faculteitstab op Studienet.<br />
http://www.ou.nl/documenten<br />
Getuigschriften<br />
De Open Universiteit verstrekt de volgende getuigschriften: een propedeuse-, een wo-bachelor- en een<br />
wo-mastergetuigschrift. Daarnaast geeft de OU dossierverklaringen af.<br />
http://www.ou.nl/getuigschrift<br />
Compensatorische regeling<br />
Studenten die een propedeuse-, of bachelorgetuigschrift aanvragen kunnen gebruik maken van een<br />
compensatorische regeling. De algemene regeling is vastgelegd in art 20a van de Nadere regels inrichting<br />
tentamen en examen 2012 - 2013.<br />
Beroepsprocedure<br />
Bij het College van beroep voor de examens kan binnen zes weken (administratief ) beroep worden<br />
ingesteld tegen o.a. beslissingen van de Commissie voor de examens of een examinator. Voorbeelden<br />
van een beslissing zijn: een individuele tentamenuitslag, een vrijstellingsbeslissing of een toelatingsbeslissing<br />
tot een wo-masteropleiding.<br />
Bezwaarprocedure<br />
Bezwaar kan gemaakt worden tegen een besluit, genomen door of namens het College van bestuur,<br />
waartegen geen (administratief) beroep mogelijk is. Deze besluiten kunnen betrekking hebben op<br />
bijvoorbeeld: de inschrijving, het cursusgeld.<br />
Klachtencommissie<br />
Voor klachten, waarvoor u geen beroep of bezwaar kunt aantekenen, bijvoorbeeld over de dienstverlening<br />
of de wijze waarop u bent behandeld, kunt u terecht bij de Klachtencommissie. Meld uw klacht<br />
eerst bij Service en informatie. Wordt uw klacht daar niet naar tevredenheid verholpen, dan kunt u<br />
schriftelijk een formele klacht indienen.<br />
Uitgebreide informatie rondom de Nadere regels inrichting tentamen, Beroep, Bezwaar en Klachten kunt<br />
u vinden op de website. Ook staan daar benodigde formulieren voor <strong>download</strong>.<br />
http://www.ou.nl/procedures<br />
Vertrouwenspersonen ongewenst gedrag<br />
De Open Universiteit heeft vertrouwenspersonen aangesteld die kennis hebben van de organisatie en<br />
de problemen die zich daarin kunnen voordoen. Als u hulp nodig heeft bij het oplossen van een probleem<br />
van ongewenst gedrag tijdens de studie kunt u contact opnemen met een van de vertrouwenspersonen<br />
via vertrouwenspersonen.oomgang@ou.nl, of kijk op onze website voor meer informatie.<br />
http://www.ou.nl/vertrouwenspersonen<br />
Alle bovenstaande informatie is ook verkrijgbaar in de studiecentra of telefonisch aan te vragen bij de<br />
afdeling Service en informatie, +31(0)45 - 576 2888.<br />
43
44<br />
Cursussen Informatica<br />
In deze studiegids geven wij u graag een korte beschrijving van onze cursussen in het academisch jaar 2012 - 2013.<br />
Het meest actuele overzicht met meer informatie en inzage in delen van de cursussen vindt u op http://portal.ou.nl/<br />
web/informatica.<br />
Academische competenties in de bachelor<br />
Cursuscode: T06311<br />
De cursus Academische competenties in de bachelor is een bijzondere cursus. Dit komt in de eerste<br />
plaats tot uiting in de looptijd, die zich over vrijwel het gehele postpropedeutisch gedeelte van de<br />
opleiding uitstrekt. Doel van de cursus is het verwerven en waarborgen van academische competenties<br />
die van een informaticus in de beroepspraktijk worden verwacht. Deze competentieontwikkeling<br />
vindt grotendeels plaats binnen een aantal cursussen voor opleidingsstudenten (cvos). De student<br />
krijgt bij het afronden van zo’n cvos naast de normale beoordeling ook een beoordeling op de wijze<br />
waarop de competenties behorende bij die cursus zijn getoond. Zo wordt bij deze cursus op basis van<br />
die beoordelingen de competentieontwikkeling bijgehouden. Hierbij wordt de student ondersteund<br />
door een coach. Aan belangrijke competenties die niet of nauwelijks in andere cursussen aan de orde<br />
komen kan in de vorm van minimodules binnen deze cursus gewerkt worden.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/academische-competenties-in-de-bachelor<br />
Academische competenties in de master CS<br />
Cursuscode: T52321<br />
Om goed voorbereid te zijn op het afstuderen, bestaat de preafstudeerfase niet alleen uit het<br />
opdoen van kennis maar ook uit het eigen maken van vaardigheden. Dit samenspel van kennis en<br />
vaardigheden heet competentie. Preciezer geformuleerd is een competentie het vermogen om kennis,<br />
inzichten, vaardigheden en attitudes effectief te hanteren in een taaksituatie. Het opdoen van<br />
competenties in de informatica vindt in de masteropleiding niet alleen plaats binnen afzonderlijke<br />
cursussen en door actieve deelname aan de mastercommunity (bijeenkomsten en discussiegroepen),<br />
maar krijgt ook vorm met een begeleid traject van overkoepelende activiteiten. Dit traject bestaat<br />
uit twee cursussen van elk één module: Academische competenties in de master CS ACM-CS) en<br />
Verdiepingsopdrachten master CS. Periodiek zult u met uw coach terugkijken op de door u behaalde<br />
resultaten en vooruitblikken op uw studieplannen (in ACM-CS).<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/academische-competenties-in-de-master-cs<br />
Academische competenties in de master SE<br />
Cursuscode: T33311<br />
De module Academische competenties in de master SE is specifiek bedoeld voor de ontwikkeling<br />
van academische competenties tot het niveau nodig om te beginnen met het afstudeertraject.<br />
De nadruk ligt op de competenties noodzakelijk voor het zelfstandig bijhouden van het vak en het<br />
doen van onderzoek. Deze competenties worden geoefend in drie verdiepingsopdrachten. Elk van<br />
deze opdrachten ligt in het verlengde van een bepaalde cursus, te weten Design patterns, Software<br />
evolution en Software verification and validation. Het gaat bij deze opdrachten om het aanleren van<br />
nieuwe (wisselende) vakinhoud in combinatie met het oefenen van bepaalde competenties.<br />
De competenties zijn argumenteren, schrijven, literatuur zoeken en gebruiken, gegevens verzamelen<br />
en analyseren, probleemstelling formuleren en onderzoeksmethoden hanteren. De student krijgt<br />
daarnaast ook een coach, die de student middels een aantal gesprekken ondersteunt en de competentieontwikkeling<br />
als geheel bewaakt.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/informatica/cursussen
Advanced functional programming<br />
Cursuscode: T57311<br />
Functioneel programmeren is een programmeerstijl waarin de nadruk wordt gelegd op functies<br />
(in plaats van objecten, zoals bij een objectgeoriënteerde taal, of toekenningen, zoals bij een<br />
imperatieve taal). Programma’s in een functionele taal worden geschreven als een verzameling van<br />
functies: deze functies kunnen vervolgens worden meegegeven als argument, het resultaat zijn van<br />
een functie-aanroep en worden opgeslagen in een datastructuur. Door de goede abstractiemogelijkheden<br />
komt er meer nadruk te liggen op het oplossen en specificeren van een probleem dan op<br />
de details van een berekening. In deze cursus komt de programmeertaal Haskell aan bod, samen<br />
met enkele achterliggende programmeerconcepten. U gaat zelf aan de slag met drie programmeeropdrachten<br />
om zo kennis te maken met de taal en de achterliggende concepten.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/advanced-functional-programming<br />
Afstudeerproject bachelor informatica<br />
Cursuscode: T61327<br />
Tijdens het afstudeerproject werkt u in een realistische projectomgeving waarin u samenwerkt<br />
in projectgroepen. Een projectgroep kiest een opdracht van een opdrachtgever, formuleert een<br />
projectvoorstel en voert het project zelfstandig uit. Nadere bijzonderheden zijn te vinden op de<br />
cursussite op Studienet.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/afstudeerproject-bachelor-informatica<br />
Afstudeeropdracht Computer Science<br />
Cursuscode: T76318<br />
In de afstudeeropdracht Computer Science laat u zien dat u voldoet aan de eindtermen van de<br />
masteropleiding Computer Science: een werkend informatiesysteem of applicatie bouwen, onderzoek<br />
doen naar nieuwere en betere applicaties en systemen en daarover communiceren. Als u in<br />
een ict-omgeving werkt, ligt het voor de hand een probleem te ontlenen aan uw eigen werkkring.<br />
Uw onderwerp dient aan te sluiten bij de expertise of het onderzoek van de docenten die uw begeleidingsteam<br />
vormen. Ook kunt u buiten uw werkkring om deelnemen aan het eigen onderzoek<br />
binnen de faculteit. Eventueel kan de faculteit bemiddelen bij het vinden een andere geschikte, al<br />
dan niet bedrijfsmatige, afstudeeromgeving. Uiteraard kunt u ook zelf met voorstellen komen.<br />
Zie ook Voorbereiding afstudeeropdracht CS (T30311).<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/afstudeeropdracht-computer-science<br />
Afstudeeropdracht Software Engineering<br />
Cursuscode: T75317<br />
Tijdens de uitvoering van de afstudeeropdracht ontwikkelt de student de onderzoeksvaardigheden<br />
tot het niveau dat van een Master verwacht mag worden. Daarnaast dient de afstudeeropdracht<br />
voor het in praktijk brengen, integreren en consolideren van datgene wat tijdens de opleiding<br />
geleerd is. Inhoudelijk vindt een verdieping plaats in één onderwerp. De student maakt deel uit<br />
van een onderzoeksgroep: dit geeft de gelegenheid om samen met de begeleider te reflecteren op<br />
het functioneren binnen een dergelijk team. Uitvoering van de afstudeeropdracht bestaat uit het<br />
uitwerken van de onderzoeksopdracht (waar softwareontwikkeling altijd deel van uit zal maken), het<br />
adequaat beschrijven van de uitwerking en resultaten en het houden van een voordracht hierover.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/informatica/cursussen<br />
45
46<br />
Afstudeertraject Business Process Management and IT<br />
Cursuscode: T9232B<br />
Het afstudeertraject Business Process Management and IT vormt de afsluiting van uw masteropleiding.<br />
Tijdens het afstudeertraject BPMIT ontwerpt u zelfstandig een afstudeeronderzoek binnen de<br />
onderzoeksagenda van de masteropleiding, u voert dit onderzoeksontwerp uit en u schrijft afsluitend<br />
een afstudeerverslag (‘scriptie’). De afronding van het afstudeertraject BPMIT gebeurt door het verzorgen<br />
van een openbare presentatie en verdediging van het onderzoek en de resultaten, en door een<br />
beoordeling van het afstudeerverslag.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/afstudeertraject-business-process-management-and-it<br />
Architecturen van computernetwerken<br />
Cursuscode: T39221<br />
Spraakcommunicatie, betaalautomaten, e-mail, internet, videovergaderen: al deze diensten vereisen<br />
een stevige transportcapaciteit. Als ruggengraat voor het transport dient vandaag de dag<br />
steeds meer een computernetwerk: het samenstel van computers, schakelaars en datacommunicatieverbindingen.<br />
De opbouw van een computernetwerk wordt sterk beïnvloed door schaalgrootte,<br />
gewenste capaciteit, betrouwbaarheid van het datatransport en de aard van de over te brengen<br />
data. Computernetwerken vinden we niet alleen op de schaal van wereldwijde netwerken, agglomeratie<br />
of bedrijfsnetwerken, maar ook binnen apparaten zelf zoals een auto of een fotokopieerapparaat.<br />
De cursus geeft een overzicht over de wijze waarop het transport van onder andere<br />
gedigitaliseerd geluid, video en computerdata kan plaatsvinden.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/architecturen-van-computernetwerken<br />
Bedrijfsprocessen (i.s.m. faculteit Managementwetenschappen)<br />
Cursuscode: B44322<br />
In deze cursus wordt uitgegaan van een procesgerichte kijk op organisaties. Vanuit een procesoptiek<br />
gaat het om inzicht te krijgen in de vraag welke dingen men doet, of men ze goed doet en of men de<br />
goede dingen doet. Dit houdt in dat het identificeren en analyseren van processen de kapstok vormt<br />
voor het verbeteren van de inrichting en besturing van organisaties. In de cursus wordt u vertrouwd<br />
gemaakt met de begrippen en uitgangspunten van deze procesgeoriënteerde kijk op organisaties.<br />
U leert om een gestructureerde analyse van bedrijfsprocessen uit te voeren en op basis van de analyseresultaten<br />
verbeteringsvoorstellen te formuleren. De cursus bestaat uit vier studietaken waarin u<br />
analyses uitvoert aan de hand van een reëel, zelfgekozen bedrijfsproces.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/informatica/cursussen<br />
Besturingssystemen<br />
Cursuscode: T27231<br />
Elke moderne computer wordt bestuurd door een besturingssysteem, een onontbeerlijk programma.<br />
Het besturingssysteem omvat de software die de gebruikersinterface naar de gebruikers bepaalt<br />
en die de toegang tot de beschikbare hardware regelt voor de in uitvoering zijnde programma’s.<br />
In de cursus ligt de nadruk op het besturen van processen die door de computer verwerkt<br />
worden, op de besturing van het geheugen, het bestandssysteem en de verschillende apparatuurcomponenten<br />
in een computer. Bekende besturingssystemen zijn de leden van de Windows-familie<br />
van Microsoft, Mac OS X, Linux en UNIX.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/besturingssystemen
Capita selecta afstudeeropdracht CS<br />
Cursuscode: T29312<br />
Tijdens de voorbereiding van uw afstudeeropdracht kan duidelijk worden dat het bestuderen van<br />
aanvullende leerstof noodzakelijk is. In overleg met uw afstudeercommissie wordt vastgesteld<br />
welke verdieping in een bepaalde informaticarichting, of welke specifieke domeinkennis van het<br />
domein waarbinnen uw onderzoek plaatsvindt, noodzakelijk is. Deze leerstof vormt de inhoud van<br />
het tweede deel van het afstudeertraject: Capita selecta afstudeeropdracht CS (T29312).<br />
Capita selecta afstudeeropdracht CS (T29312) kunt u parallel doen aan Voorbereiding afstudeeropdracht<br />
CS (T30311) en aan Afstudeeropdracht Computer Science (T76318).<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/capita-selecta-afstudeeropdracht-cs<br />
Capita selecta thema<br />
Cursuscode: T35311<br />
Informatie- en communicatietechnologie blijft zich snel ontwikkelen. Daarom is er naast een vaste<br />
kern van cursussen een jaarlijks wisselend aanbod in de vorm van een thema van één module.<br />
Studenten moeten tijdens hun preafstudeerfase aan één thema meedoen. De keuze wordt bepaald<br />
door het aanbod en de belangstelling van de student. Een thema start jaarlijks in het voorjaar (rond<br />
1 februari). Informatie over de inhoud van een thema en de competenties waaraan aandacht kan<br />
worden besteed, vindt u op de faculteitstab en op de Community Portal master Computer Science<br />
op Studienet.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/capita-selecta-thema<br />
Capita selecta wiskunde<br />
Cursuscode: T25231<br />
In deze cursus worden enkele wiskundige onderwerpen behandeld om belangrijke informaticaproblemen<br />
aan te kunnen pakken. Lineaire algebra wordt toegepast bij beeldverwerking, getaltheorie<br />
bij beveiliging. Om goede informaticaoplossingen te ontwikkelen, is voldoende achtergrond noodzakelijk<br />
in de achterliggende wiskundige theorie. In de cursus wordt de relatie gelegd tussen het<br />
informaticaprobleem en de wiskunde. Daarna wordt de wiskundige theorie bestudeerd. U past<br />
vervolgens in een werkstuk de opgedane kennis toe.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/capita-selecta-wiskunde<br />
Communicatietechnologie<br />
Cursuscode: T36131<br />
Communicatie vindt steeds vaker en intensiever digitaal plaats tussen mensen, tussen systemen en<br />
tussen mensen en systemen. De informatietechnologie helpt ons bij het vastleggen, bewerken en<br />
presenteren van informatie. Voorbeelden zijn de digitale telefoongids, reisplanner en databanken.<br />
Communicatietechnologie maakt het mogelijk dat deze informatie uitgewisseld kan worden, ook<br />
over grote afstanden. Denk daarbij aan video-vergaderen, chatsessies en de automatische verwerking<br />
van voorraadgegevens bij een supermarktketen. De cursus start met het bespreken van een<br />
aantal concrete toepassingen en de wisselwerking die er bestaat tussen context en technologie.<br />
Vervolgens wordt een aantal belangrijke concepten behandeld en wordt ingegaan op de architectuur<br />
van netwerken. Als laatste worden enkele concrete communicatienetwerken behandeld.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/communicatietechnologie<br />
47
48<br />
Component-based development<br />
Cursuscode: T28331, wordt opgevolgd door Software composition (T28341).<br />
De cursus heeft als onderwerp het ontwerpen van componentsoftware, dat wil zeggen het ontwerpen<br />
van nieuwe software, samengesteld uit geprefabriceerde softwarecomponenten. Een belangrijk<br />
aspect van componentsoftware is het componentmodel. Dit model definieert regels voor het<br />
opbouwen van een component en voor het samenvoegen van componenten tot een nieuwe component<br />
of applicatie. Deze cursus gaat over de theorie achter het ontwerpen van componentsoftware en<br />
de principes van een aantal modellen uit de praktijk in verschillende domeinen: business applicaties,<br />
software product lines, service-oriented architectures en resource-oriented architectures.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/component-based-development<br />
Concepten van programmeertalen<br />
Cursuscode: T12331, wordt opgevolgd door T12341<br />
Programmeren kan op veel verschillende manieren, in verschillende stijlen. Elke programmeerstijl<br />
kent zijn eigen specifieke programmeertalen. Zo onderscheiden we imperatieve, objectgeoriënteerde,<br />
parallelle, functionele en logische talen. Elke taal heeft zijn eigen voor- en nadelen op uiteenlopende<br />
onderdelen als uitdrukkingskracht, beschikbaarheid van implementaties, betrouwbaarheid,<br />
efficiëntie en theoretisch fundament. In de cursus worden de concepten en de programmeerstijlen<br />
bestudeerd die terug te vinden zijn in diverse programmeertalen. Het hoofddoel van deze cursus<br />
is het bieden van inzicht in de verschillen tussen de diverse talen. De nadruk ligt veel meer op de<br />
programmeertaalconcepten dan op het programmeren zelf.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/concepten-van-programmeertalen<br />
Context van informatica<br />
Cursuscode: T03211<br />
In de cursus wordt via vele voorbeelden ingegaan op de verschillende aspecten die een rol spelen<br />
bij gebruik en ontwikkeling van informatiesystemen. Het gebruik en toepassen van informaticaproducten<br />
is een zeer belangrijke bron van grote, grootschalige en snelle veranderingen in onze<br />
maatschappij. Die veranderingen in onze maatschappij hebben juridische, organisatorische, economische,<br />
sociale, culturele en ethische aspecten. De cursus geeft aan de hand van deze aspecten inzicht<br />
in de beïnvloeding van de maatschappij door informatica en de ict-industrie. Anderzijds komt<br />
aan de orde dat de ontwikkelaars van ict-producten ook deel uitmaken van de maatschappij zodat<br />
hun visie op het ontwikkelen van nieuwe ict-producten niet onbevooroordeeld en onbevangen is.<br />
De cursus gaat over de context van informatica. Welke rol speelt dit vakgebied in onze maatschappij<br />
en hoe wordt elk individu en elke organisatie beïnvloed door deze technologie? Maar, wat nog<br />
belangrijker is, hoe kan elk individu, en met name de aankomend informaticus invloed hebben op<br />
de ontwikkeling van deze technologie?<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/context-van-informatica
Continue wiskunde<br />
Cursuscode: T08131<br />
Continue processen zoals die bij natuurlijke, technische en economische processen voorkomen,<br />
kunnen worden beschreven met wiskundige functies. Ook in de informatica worden wiskundige<br />
functies toegepast. Door de functies te bestuderen, kunnen de processen beter worden begrepen<br />
en toegepast. In de cursus komen achtereenvolgens aan bod: rijen en reeksen, limieten en<br />
continuïteit en differentiaal- en integraalrekening. Met al deze onderwerpen kan een goed inzicht<br />
verkregen worden in het gedrag van functies. De onderwerpen worden geïllustreerd met toepassingen<br />
uit de informatica. Bij de cursus hoort een computeralgebrapakket Maxima, dat in staat is<br />
om symbolisch met wiskunde te werken. Bij alle onderwerpen uit de cursus horen opdrachten die<br />
met Maxima opgelost moeten worden.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/continue-wiskunde<br />
Databases<br />
Cursuscode: T14161<br />
Databases zijn gestructureerde, geautomatiseerde gegevensverzamelingen. De cursus omvat een<br />
theoretische en praktische inleiding op dit vakgebied. Met name de voor de praktijk zo belangrijke<br />
‘relationele databases’ worden uitgebreid behandeld, met veel aandacht voor de achterliggende<br />
‘relationele theorie’ en veel praktische oefening in de relationele gegevenstaal SQL. Het gaat daarbij<br />
zowel om het bevragen, als om het bouwen en beheren van dit soort databases. Bijzondere aandacht<br />
krijgen de volgende onderwerpen: normalisatie van gegevensstructuren, mechanismen om<br />
regels te bewaken (onder meer via ‘triggers’), transacties, optimalisatie van bevragingen, het verlenen<br />
van databaserechten aan gebruikers (autorisatie) en de wijze waarop een relationeel systeem achter<br />
de schermen opereert via ‘metagegevens’. Ook besteedt de cursus aandacht aan concurrency en<br />
aan enkele grote commerciële databases (waaronder Oracle). Tot de meegeleverde software horen<br />
(voor het praktisch oefenen met SQL) het relationele databasemanagementsysteem Firebird en<br />
twee bijzondere programma’s: een krachtige en programmeursvriendelijke SQL-tool (de Interactive<br />
query utility) en een ‘Boekverkenner’ die voor integratie zorgt tussen een elektronische tekstversie<br />
en de SQL-programmeeromgeving.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/databases<br />
Datastructuren en algoritmen<br />
Cursuscode: T26241<br />
In deze cursus komen aspecten aan bod die in de eerdere programmeercursussen nog niet aan de<br />
orde kwamen: u leert hoe u algoritmen ontwerpt en de datastructuren waarop deze algoritmen<br />
werken. Hierbij kunt u denken aan methoden en technieken om gegevens op te slaan, snel op te<br />
zoeken en te sorteren, om op een efficiënte manier een optimale weg te vinden in een netwerk, of<br />
om patronen in een stuk tekst te herkennen. De datastructuren die aan bod komen, zijn stapels,<br />
wachtrijen, rijen, prioriteitsrijen, (zoek)bomen en (gewogen) grafen. Deze datastructuren en algoritmen<br />
worden eerst in een taalonafhankelijke pseudocode beschreven, waarna (een deel van) de<br />
implementatie in Java wordt gegeven. Daarnaast wordt veel aandacht besteed aan analysetechnieken,<br />
zodat u kunt voorspellen hoeveel tijd het uitvoeren van een algoritme kost voor een probleem<br />
van een bepaalde omvang. Omdat veel algoritmen recursief zijn, komt ook dit onderwerp aan bod.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/datastructuren-en-algoritmen<br />
49
50<br />
De werking van computersystemen<br />
Cursuscode: T16141<br />
Hoe komt het dat stukjes zand, wat plastic en enig koper opeens dynamisch gedrag vertonen?<br />
De cursus De werking van computersystemen geeft hierop een antwoord. De cursus beschouwt in<br />
eerste aanleg de digitale schakelingen die elementaire logische of rekenkundige functies uitvoeren.<br />
Daarna worden deze schakelingen samengevoegd in een ALU, de bouwsteen van de moderne<br />
(verborgen) processor. Om de data naar de juiste logische schakeling in de ALU te voeren, wordt<br />
een ALU via een zogenaamde machinetaal bestuurd. Deze machinetaal vormt de koppeling tussen<br />
de digitale schakeling, de hardware en de software waarmee de computer wordt bestuurd.<br />
Tenslotte wordt incidenteel de vertaling van bekende constructies in een hogere programmeertaal<br />
(Java en C++) in machinetaal (assembler) getoond. Hiermee is de keten: programma --> compiler<br />
--> assembler --> machinetaal --> hardware compleet. Deze keten zal in een afsluitend practicum<br />
worden ervaren.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/de-werking-van-computersystemen<br />
Design patterns<br />
Cursuscode: T26321<br />
De cursus heeft een tweeledig doel. In de eerste plaats leert u een aantal vaakgebruikte design<br />
patterns kennen, krijgt u de vaardigheid om zelf uw weg te zoeken in catalogi van design patterns<br />
en leert u hoe u deze patterns kunt gebruiken in uw ontwerpen. Design patterns staan erg in de<br />
belangstelling en deze cursus biedt u de mogelijkheid er gebruik van te leren maken. Daarnaast krijgt<br />
u inzicht in de achterliggende principes van design patterns. Daarmee leert u de voordelen van objectgeoriënteerd<br />
ontwerpen beter te benutten en wordt u een beter objectgeoriënteerd ontwerper.<br />
Design patterns en de achterliggende principes ervan vergroten de flexibiliteit van objectgeoriënteerde<br />
ontwerpen. Programma’s zijn daardoor gemakkelijker aan te passen aan (toekomstige) veranderingen.<br />
De cursus bevat veel ontwerp- en programmeervoorbeelden en opdrachten.<br />
De programmeertaal die daarbij wordt gebruikt, is Java. Voor het ontwerpen wordt gebruikgemaakt<br />
van UML.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/design-patterns<br />
Discrete wiskunde A<br />
Cursuscode: T07131<br />
Informatici maken tijdens hun werk veelvuldig gebruik van wiskunde. Soms gaat het om concrete<br />
methoden of technieken, veelal gaat het ook om het hanteren van bepaalde gedachtegangen,<br />
redeneringen of bewijsvoeringen. In de cursus komen verzamelingenleer, getallen en getaltheorie,<br />
grafen en bomen, verzamelingenalgebra, relaties en afbeeldingen, inductie en recursie en logica<br />
aan bod. De onderwerpen worden alle ingeleid met een casus. Ook tijdens de behandeling van de<br />
onderwerpen is er veel aandacht voor voorbeelden en toepassingen, zowel binnen als buiten de<br />
informatica. De nadruk ligt enerzijds op het leren van allerlei begrippen, methoden en technieken,<br />
anderzijds op een correcte wijze van definiëren, formuleren en bewijzen. Beide aspecten zijn van<br />
essentieel belang voor een succesvolle verdere studie.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/discrete-wiskunde-a
Discrete wiskunde B<br />
Cursuscode: T33131<br />
Samen met de cursus Discrete wiskunde A biedt deze cursus een basiskennis wiskunde voor informatici.<br />
Het eerste blok behandelt de discrete kansrekening en geeft een eenvoudige inleiding tot<br />
de stochastiek, vakken die zowel in bedrijfskundige toepassingen als in de informatica zelf van<br />
belang zijn. De kracht van de wiskunde zit onder andere in het gebruik van verschillende abstractieniveaus.<br />
In het tweede blok van de cursus leert u dan ook van concrete problemen te abstraheren<br />
en abstracte resultaten in concrete situaties toe te passen. Het oplossen van lineaire vergelijkingen<br />
is het derde onderwerp van de cursus met als toepassing hiervan optimaliseringsproblemen.<br />
Afgesloten wordt met een blok over bewijzen, waarbij ook voorbeelden van bewijzen binnen de<br />
informatica aan bod komen. Elk blok wordt ingeleid met een casus die betrekking heeft op een<br />
informaticaprobleem.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/discrete-wiskunde-b<br />
Documentverwerking<br />
Cursuscode: T49221<br />
In deze cursus maakt u kennis met begrippen als contentmanagement, document life cycle of digitale<br />
duurzaamheid, en u leert hoe deze begrippen een rol spelen bij het organiseren van de documentverwerking<br />
in bedrijven met complexe administratie zoals een verzekeraar, een gemeente of<br />
een uitgever. In casussen komen verschillende aspecten aan bod die hierbij van belang zijn.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/documentverwerking<br />
Ethiek in de ict-bedrijfswereld<br />
Cursuscode: T44211<br />
In deze cursus leert u bedrijfssituaties, beroepsmatige besluitvorming en ontwerpprincipes te<br />
toetsen aan de heersende ethische visies. Het cursusboek geeft u een algemeen ethisch begrippenkader<br />
bij het gebruik, het ontwerp en de vervaardiging van ict-producten. Inhoudelijk biedt<br />
deel 1 een overzicht van zowel de klassieke als moderne ethische basisposities. Deel 2 gaat in op<br />
de ethiek in een gefragmenteerde, georganiseerde en genetwerkte samenleving. De vier casussen<br />
zijn opgebouwd rond verantwoordelijkheid en autonomie, verdelende rechtvaardigheid en informatietoegang,<br />
privacy en ten slotte intellectueel eigendom. Het doornemen van de casussen, de<br />
plaatsing van commentaren in de discussiegroep en het beoordelen van twee collega-werkstukken<br />
zijn zinvolle vooroefeningen voor de uitwerking van de eigen eindcasus.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/ethiek-in-de-ict-bedrijfswereld<br />
Formele talen en automaten<br />
Cursuscode: T22321<br />
De cursus is een introductie in de theorie van formele talen. Deze theorie houdt zich bezig met de<br />
beschrijving van de structuur van talen door middel van grammatica’s. Vanuit deze beschrijving<br />
kunnen ontleders gegenereerd worden voor de verwerking door een computer. De cursus begint<br />
met het definiëren van de begrippen string, alfabet en taal. Dan komen grammatica’s en de bijbehorende<br />
automaten aan de orde. In het laatste blok van de cursus wordt gekeken naar de machines<br />
van Turing en naar de indeling van talen volgens de hiërarchie van Chomsky. Tot slot komt het<br />
vraagstuk over beslisbaarheid van problemen aan de orde.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/formele-talen-en-automaten<br />
51
52<br />
Functioneel programmeren<br />
Cursuscode: T01211<br />
Deze cursus geeft een introductie in het functioneel programmeren. In een functionele programmeertaal<br />
staan functies centraal: functies kunnen als argument worden meegegeven aan een andere<br />
functie, worden opgeleverd als resultaat of worden opgeslagen in een datastructuur. Dit maakt het<br />
mogelijk om programma’s op een hoog abstractieniveau op te schrijven, wat leidt tot bondige<br />
programma’s. In de cursus wordt gebruik gemaakt van Haskell, een moderne, lazy programmeertaal.<br />
Tal van concepten, zoals recursieve en hogere-ordefuncties, lijstcomprehensies, patroonherkenning,<br />
monadische input-output, typeklassen en datatypen, lazy evaluatie en inductieve bewijzen over programma’s<br />
worden uitgelegd aan de hand van voorbeelden. Het toepassen van deze concepten oefent<br />
u door het maken van kleine programmeeropgaven. De besproken concepten vinden steeds vaker<br />
hun weg naar de mainstream programmeertalen.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/informatica/cursussen<br />
Geo Information Systems (GIS) (i.s.m. faculteit Natuurwetenschappen)<br />
Cursuscode: N35231<br />
Door gegevens over autodiefstallen te koppelen aan een landkaart, kan een verzekeraar komen<br />
tot premiedifferentiatie: je betaalt meer als je op een risicoplek woont. Bij geografische informatiesystemen<br />
(GIS) gaat het om het koppelen, bewerken en analyseren van gegevens waarbij de geografische<br />
locatie een essentiële rol speelt. In deze cursus maakt u zich vaardigheden eigen in het<br />
gebruik van GIS-computerprogramma’s. U maakt kennis met de mogelijkheden en beperkingen<br />
van diverse ruimtelijke analyse- en visualisatietechnieken en oefent deze in een aantal case studies.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/informatica/cursussen<br />
Informatie-en procesarchitectuur<br />
Cursuscode: T48221<br />
In veel organisaties groeit het gebruik van ict en neemt de complexiteit toe, zodat de beheersbaarheid<br />
en de samenhang afnemen. Een manier om hier grip op te krijgen, is het stellen van beleidskaders<br />
en richtlijnen voor de groei en ontwikkeling. Dit geheel van randvoorwaarden, standaarden en<br />
richtlijnen noemen we architectuur. We bedoelen hiermee niet systeemarchitectuur, dat gaat over<br />
de structuur van één systeem. Bij het begrip architectuur zoals hier gehanteerd, gaat het om meer<br />
dan platformen en applicaties. We passen dit begrip architectuur toe op verschillende domeinen:<br />
het applicatiedomein, het netwerkdomein en het platformdomein. Het domein is het begrip om<br />
een samenhang aan te duiden tussen objecten waarop de beschouwde architectuur betrekking<br />
heeft. In de cursus gaat het om de procesarchitectuur en de informatiearchitectuur. Het kaderstellende<br />
aspect van architectuur staat centraal in deze cursus. Ook de omgang met mogelijke weerstanden<br />
tegen architectuur en het toetsen van architectuur (nagaan dat men zich aan de architectuur<br />
houdt) speelt een belangrijke rol.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/informatie-en-procesarchitectuur
Inleiding informatica<br />
Cursuscode: T28141<br />
U krijgt in de cursus Inleiding informatica een brede inleiding in het vakgebied informatica. U bekijkt<br />
diverse moderne toepassingen van informatica, en buigt zich over vragen als: Hoe werkt het internet<br />
en wat gebeurt er precies als u een webpagina bekijkt of een e-mail verstuurt? Hoe kan Google zo<br />
snel zoveel antwoorden geven op uw vraag? Als u een betaling verricht via een beveiligde website,<br />
wat gebeurt er dan precies en hoe veilig is dat? Wat maakt een website gebruikersvriendelijk? Wat is<br />
een database, hoe ontwerpt u een database en hoe stelt u daar vragen aan? Hoe worden adressen op<br />
poststukken automatisch herkend? Waarom is logica zo belangrijk voor informatici? Waarom denken<br />
informatici vaak in termen van objecten en klassen? Hoe schrijft u eenvoudige programma’s in een<br />
objectgeoriënteerde programmeertaal zoals Java? Hoe kunnen computers taal begrijpen en welke<br />
rol spelen formele beschrijvingen daarbij? Waarom wordt informatie in computersystemen binair<br />
gerepresenteerd? Hoe werkt het besturingssysteem van een computer?<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/inleiding-informatica<br />
Inrichten en beheren van ict<br />
Cursuscode: T45241<br />
Beheer van ict is in deze tijd erg belangrijk omdat de meeste organisaties sterk afhankelijk zijn van<br />
ict. Denk maar aan organisaties als banken, verzekeringsbedrijven, overheden en niet te vergeten<br />
onderwijsorganisaties. In de loop van de tijd is in het Nederlandstalige taalgebied een aantal methoden<br />
voor beheer van ict ontwikkeld en toegepast. Te denken valt aan BiSL, ASL en ITIL. Over deze<br />
methoden en daarmee verwante zaken gaat deze cursus. De cursus is breed opgezet zodat u een<br />
overzicht krijgt van wat er bij beheer van ict allemaal speelt. Ook inrichtingsvraagstukken van beheer<br />
krijgen voldoende aandacht. Een en ander wordt mede geïllustreerd aan de hand van casussen.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/inrichten-en-beheren-van-ict<br />
IT-Governance (i.s.m. faculteit Managementwetenschappen)<br />
Cursuscode: B70332<br />
In deze mastercursus gaat u in teamverband (met medestudenten) zelfstandig de inrichting en<br />
werking van IT-Governance bij een daarvoor geschikte organisatie beoordelen. Deze beoordeling<br />
vindt plaats door een IT-management audit op te zetten en uit te voeren. U rapporteert over de<br />
resultaten in een afsluitend managementadviesrapport. De audit vindt plaats volgens een stappenplan<br />
en bestaat uit een externe analyse (over het belang van de inzet van IT voor de verbetering<br />
van de performance van het business model van de organisatie: identificatie van kansen en bedreigingen)<br />
en een interne analyse (over het goed omgaan met IT en de inrichting van de IT-functie<br />
(IT-Governance): identificatie van sterkten en zwakten). Beide resultaten confronteert u met elkaar,<br />
waarbij u gebruik maakt van de SWOT-analysetechniek.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/informatica/cursussen<br />
Kunstmatige intelligentie 1<br />
Cursuscode: T56211<br />
In deze cursus leert u de basistechnieken van de kunstmatige intelligentie. Deze technieken zijn enerzijds<br />
gebaseerd op menselijke intelligentie (symbolische kennissystemen en fuzzy systemen) en<br />
anderzijds op intelligentie zoals deze zich in de natuur voordoet (neurale netwerken en genetische algoritmen).<br />
In hybride systemen worden deze technieken met elkaar gecombineerd (zoals neuro-fuzzy<br />
systemen). Kunstmatige intelligentie vindt steeds meer toepassingsgebieden. Zo worden de technieken<br />
gebruikt bij medische diagnoses, financiële beslissingen en het beheer van water en energie.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/kunstmatige-intelligentie-1<br />
53
54<br />
Logica en informatica<br />
Cursuscode: T41221<br />
De logica houdt zich van oudsher bezig met onderzoek naar correct redeneren. Al in de Middeleeuwen<br />
werden de eerste pogingen gedaan tot het bouwen van ‘redeneermachines’, de voorlopers<br />
van onze computer. Tegenwoordig is informatica een belangrijk toepassingsgebied van de logica.<br />
In het eerste blok van de cursus leert u werken met een formele taal: de propositielogica. Met behulp<br />
van semantische tableaus kunt u onderzoeken of een formule een geldig gevolg is van een verzameling<br />
aannames. Een andere weg om een relatie tussen formules vast te stellen, is via axiomatische<br />
afleidingen. In het tweede blok wordt de taal uitgebreid met predikaten, waarmee eigenschappen van<br />
individuen kunnen worden vastgelegd. U maakt kennis met twee belangrijke toepassingen in de informatica:<br />
de Hoare-calculus waarmee correctheid van programma’s bewezen kan worden, en het logisch<br />
programmeren, een programmeerparadigma dat binnen kunstmatige intelligentie gebruikt wordt.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/logica-en-informatica<br />
Model-driven development<br />
Cursuscode: T37121<br />
Het ontwikkelen van informatiesystemen is en blijft een lastig ambacht. De benodigde modelleervaardigheden<br />
kunnen alleen door ervaring worden opgedaan. Deze cursus geeft dit ambacht<br />
weer de plek die het verdient. U werkt met prachtig, modern gereedschap: ontwikkelsoftware die<br />
de gemaakte modellen direct omzet in werkende applicaties. Zodoende wordt een iteratief en in<br />
wezen experimenteel proces van systeemontwikkeling ondersteund. U voert dit proces uit aan de<br />
hand van veel voorbeelden, informatiepatronen en opdrachten.<br />
Voor deze cursus geldt, net als voor de voorafgaande cursus Databases: de software doet het routinewerk,<br />
u doet het denkwerk.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/model-driven-development<br />
Objectgeoriënteerd analyseren en ontwerpen<br />
Cursuscode: T34141<br />
In deze cursus maakt u kennis met het Unified process, een objectgeoriënteerd proces voor<br />
systeemontwikkeling. Volgens de stappen van dit proces leert u een objectgeoriënteerd informatiesysteem<br />
ontwerpen, gebruikmakend van de Unified modelling language (UML). U leert requirements<br />
vast te leggen in de vorm van use-casebeschrijvingen, de ‘omgeving van het systeem’ in<br />
kaart te brengen in de vorm van een domeinmodel (een UML-klassendiagram). U leert ontwerpen<br />
op grond van een aantal ontwerprichtlijnen, de zogenaamde GRASP-richtlijnen. U maakt interactiediagrammen<br />
en op basis daarvan ten slotte een ontwerpdiagram in de vorm van een volledig<br />
UML-klassendiagram. Ook leert u een database te gebruiken als persistentiemechanisme.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/objectgeorienteerd-analyseren-en-ontwerpen
Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1<br />
Cursuscode: T25151<br />
Java is een van de populairste programmeertalen. Java heet objectgeoriënteerd omdat een programmeertaak<br />
in Java wordt uitgevoerd door objecten die met elkaar samenwerken. Het is de taak<br />
van de programmeur om de structuur en het gedrag van die objecten te beschrijven. De cursus<br />
Objectgeoriënteerd programmeren in Java 1 behandelt de basisprincipes van Java en objectoriëntatie<br />
en biedt een prima manier om daarmee vertrouwd te raken. Er wordt vanaf het begin met objecten<br />
gewerkt. Programma’s worden ontwikkeld binnen de ontwikkelomgeving Eclipse. Al in het<br />
eerste blok leert u om eenvoudige programma’s te schrijven en deze te voorzien van een grafische<br />
gebruikersinterface. Bij dit laatste neemt Eclipse u veel werk uit handen. In dit eerste blok worden<br />
nog niet alle details van de gebruikte programmeerconstructies uitgediept. In het tweede en derde<br />
blok volgt een volledige en systematische behandeling van de concepten die wij u in deze cursus<br />
willen leren.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/objectgeorienteerd-programmeren-in-java-1<br />
Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2<br />
Cursuscode: T42241<br />
Wat is een goed programma en wat is een goed ontwerp? Met deze vraag begint het eerste blok<br />
van de cursus Objectgeoriënteerd programmeren in Java 2. In de eerste leereenheid worden criteria<br />
geformuleerd waaraan de voorbeelden in de rest van de cursus zo goed mogelijk voldoen.<br />
Na die inleiding volgt een deel over het typesysteem. Typenhiërarchieën spelen daarbij een belangrijk<br />
rol, maar ook het gebruik van generieke typen komt aan de orde. En passant maakt u kennis<br />
met het begrip ontwerppatroon. In het tweede blok leert u hoe u fouten kunt afhandelen en hoe<br />
u parallellisme in uw programma kunt opnemen. Het derde blok gaat over verschillende manieren<br />
van gegevensopslag, waaronder de opslag in een database. Het vierde en laatste blok gaat over het<br />
programmeren van gebruikersinterfaces met behulp van Swing.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/objectgeorienteerd-programmeren-in-java-2<br />
Ontwerpen met bedrijfsregels<br />
Cursuscode: T18321<br />
Wie samenwerking wil laten slagen, moet heldere afspraken maken. Deze universele waarheid geldt<br />
ook voor informatici die oplossingen bedenken om groepen professionals in hun werk met ict te<br />
ondersteunen. In het bedrijfsleven staat dit onderwerp momenteel in de belangstelling.<br />
Men verwacht dat bedrijfsregels een cruciale rol zullen spelen bij het beheersbaar maken van ict en<br />
het reduceren van de complexiteit. In deze cursus leert u om op een specifieke manier tegen een<br />
organisatie aan te kijken: als een verzameling van mensen en bedrijfsregels. Bedrijfsregels dienen<br />
om de afspraken die mensen verbinden, expliciet te maken.<br />
U leert: bedrijfsregels op te stellen, een specificatie af te leiden uit bedrijfsregels, formuleringen in<br />
natuurlijke taal af te leiden om helder te communiceren met gebruikers, ontwerpmodellen af te<br />
leiden om helder te communiceren met informatici, en om te gaan met een tool die deze aanpak<br />
ondersteunt. Als wiskundige formalismen worden verzamelingentheorie en relatiealgebra gebruikt;<br />
bij de cursus worden de beginselen en aanvullende details van die theorie uitgelegd.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/ontwerpen-met-bedrijfsregels<br />
55
56<br />
Ontwerpen van mens-machine-interactie<br />
Cursuscode: T01331, wordt opgevolgd door T01341<br />
Met de explosieve groei van het aantal eindgebruikers van interactieve systemen is het belang<br />
toegenomen om bij het ontwerpen van dergelijke systemen de eindgebruiker centraal te stellen.<br />
Mens-machine-interactie (MMI) is het relatief nieuwe vakgebied dat zich hiermee bezighoudt.<br />
De cursus heeft een ontwerpgerichte en multidisciplinaire benadering. Bijdragen vanuit diverse<br />
disciplines (zoals cognitieve psychologie, ergonomie, grafisch ontwerpen) worden geïntegreerd<br />
tot een inhoudelijk samenhangend traject dat uit verschillende fasen en activiteiten bestaat.<br />
Het beginpunt ligt bij de gebruikers en de taken die zij uitvoeren in de huidige situatie, dus de<br />
situatie waar het te ontwerpen systeem moet gaan functioneren. Het eindpunt is een specificatie<br />
van de interface van het te ontwikkelen systeem. Er is voortdurend behoefte aan evaluatie: het<br />
beantwoorden van vragen die open blijven en het valideren van beslissingen. In het kader van<br />
evaluatie worden prototypes gemaakt. Centraal in de cursus staat een realistische casus die in<br />
een groepsopdracht wordt uitgewerkt.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/ontwerpen-van-mens-machine-interactie<br />
Ontwikkelpracticum<br />
Cursuscode: T51211<br />
Met dit practicum rondt u de lijn ‘informatiesysteemontwikkeling’ af. Kennis en vaardigheden op<br />
het gebied van programmeren, databases en model-driven development past u toe op een realistische<br />
bedrijfscasus. We kozen voor een pakketvervoerder die, ooit klein begonnen, té snel is gegroeid.<br />
De informatievoorziening is nog primitief. De database is omvangrijk maar staat op instorten.<br />
Sleutelwoorden in het reddingsplan zijn ‘reverse engineering’ en ‘re-engineering’.<br />
Daarbij staan moderne ontwikkeltools tot uw beschikking.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/ontwikkelpracticum<br />
Procesmodelleren<br />
Cursuscode: T04211<br />
Bedrijfsprocessen kunnen op vele niveaus gemodelleerd worden, van het abstracte en grofkorrelige<br />
niveau van de strategische visie tot de harde bits en bytes binnen de machines en netwerken.<br />
In deze cursus besteden we vooral aandacht aan processen op het niveau van taken, maar de<br />
benadering is generiek genoeg voor andere niveaus. Omdat modelleren veel aspecten heeft van<br />
zowel specificeren als structureel oplossen zullen validatie en verificatie van de modellen een grote<br />
rol spelen. Petri-netten zijn daarin een nuttig hulpmiddel. De grafische mogelijkheden, waaronder<br />
simulatie en animatie, zijn zeer geschikt voor validatie van en communicatie over modellen.<br />
De onderliggende mathematische semantiek maakt daarbij redeneren over correctheid en gedragseigenschappen<br />
mogelijk. Naast de methodologische en technische aanpak via Petri-netten wordt<br />
ook aandacht gegeven aan de inbedding in de wereld van de bedrijfsinformatiesystemen.<br />
Communicatie over modellen op het bedrijfsniveau en het bespreken van requirements en correctheid<br />
worden benadrukt via een modelleerproject.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/procesmodelleren
Programmeerpracticum<br />
Cursuscode: T50221<br />
Tijdens de opleiding wordt in een aantal cursussen theorie aangedragen over objectgeoriënteerd<br />
ontwerpen en programmeren en over algoritmen en datastructuren. Voor een goede beheersing<br />
van het programmeren is het ook noodzakelijk te oefenen met het uitwerken van grotere programmeeropdrachten<br />
met een integrerend karakter. Daarom bestaat deze cursus uit een groot practicum<br />
waarin u voor de gegeven opdrachten een oplossing moet bedenken en deze dan kunt omzetten<br />
in een werkend programma. Het practicum bestaat uit verschillende onderdelen. Een aantal onderdelen<br />
van het practicum, waar u aan een grote casus werkt, worden samen met een medestudent<br />
uitgevoerd. De andere onderdelen werkt u zelfstandig uit.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/programmeerpracticum<br />
Projectmanagement: implementeren van ERP-systemen<br />
(i.s.m. faculteit Managementwetenschappen)<br />
Cursuscode: B23211<br />
Enterprise Resource Planning-systemen (ERP-systemen) worden sinds het einde van de twintigste<br />
eeuw steeds meer toegepast als integrale vervanging van een samenraapsel van zelfbouwsystemen<br />
en aangekochte, gespecialiseerde systemen. Deze cursus biedt u inzicht in de mogelijke consequenties<br />
van een ERP-implementatie in een organisatie, met het accent op het project waarmee<br />
het systeem geïmplementeerd wordt. Dit inzicht verwerft u door kennis uit relevante wetenschappelijke<br />
artikelen op kleine cases toe te passen. Op deze wijze wordt u zich bewust van de verschillende<br />
aspecten die spelen bij de invoering van een ERP-systeem in een organisatie.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/informatica/cursussen<br />
Propedeuseproject informatica<br />
Cursuscode: T63211<br />
De propedeuse van de informaticaopleiding wordt afgerond met een practicum van één module,<br />
waarin de kennis en vaardigheden opgedaan in de andere cursussen worden toegepast in een gesimuleerde<br />
bedrijfscontext. U werkt aan een casus: theater De Tulp. U ontwerpt voor dit theater een<br />
volledig informatiesysteem en implementeert de website die daar deel van uitmaakt. Deze website<br />
wordt gepubliceerd op een server van de Open Universiteit. Tijdens het practicum doorloopt u het<br />
volledige ontwikkeltraject: analyse van de informatiebehoefte, het opstellen van een ontwerp voor<br />
de software en de grafische kant van de website, implementatie van software en site en oplevering<br />
van een goed onderhoudbaar en gedocumenteerd product.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/propedeuseproject-informatica<br />
57
58<br />
Requirements engineering<br />
Cursuscode: T65311<br />
Softwaresystemen zijn formele systemen die opereren in een complexe, niet-formele werkelijkheid.<br />
Requirement engineers moeten in beide werelden thuis zijn. Zij moeten in staat zijn om de wensen<br />
en doelen van de belanghebbenden boven tafel te krijgen. Om vervolgens over die requirements te<br />
kunnen redeneren (bijvoorbeeld consistentiecontrole, prioritering, validatie) moeten zij ze ook kunnen<br />
vertalen naar (semi)formele modellen. De cursus Requirements Engineering richt zich vooral op<br />
dit laatste aspect. De cursus biedt als inleiding een breed overzicht van populaire technieken voor<br />
onder meer de specificatie en documentatie van requirements, waarbij zowel semiformele diagramtechnieken<br />
als formele technieken (bijvoorbeeld gebaseerd op logica) aan de orde komen.<br />
Het zwaartepunt van de cursus ligt op het (semi)formeel modelleren van verschillende aspecten van<br />
het te bouwen systeem met als doel het opstellen van requirements-documenten van hoge kwaliteit.<br />
Hierbij wordt gebruikgemaakt van de KAOS-methode van A. van Lamsweerde. Er worden onder<br />
meer modellen opgesteld voor de doelen van het systeem, voor de structuur en voor het gedrag.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/requirements-engineering<br />
Security en IT<br />
Cursuscode: T20211<br />
Deze cursus geeft een brede kijk op het vakgebied security. Er komen uiteenlopende onderwerpen<br />
aan bod, zoals cryptografie, aspecten van beheer, privacy en de beveiliging van software, besturingssystemen,<br />
databases en computernetwerken. De nadruk van de cursus ligt bij beveiliging in<br />
technische zin. Centraal daarbij staan vragen als: welke kwetsbaarheden zijn er (op alle niveaus:<br />
hardware, internetprotocollen, besturingssystemen, applicaties en databases), welke aanvallen<br />
zijn daardoor mogelijk, hoe kunnen deze aanvallen worden voorkomen en hoe kunnen geslaagde<br />
aanvallen worden ontdekt. De meeste aandacht besteden we daarbij aan de bedreigingen en de<br />
beveiliging van computernetwerken, in het bijzonder internet.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/security-en-it<br />
Semantic web<br />
Cursuscode: T64211<br />
Het semantic web omvat technologieën waarmee de hele wereld data kan delen en integreren.<br />
Het belooft dus één web van data te worden, vergelijkbaar met hoe HTML en het world wide web<br />
één web van documenten vormen. Ontwikkeling van het semantic web vereist nieuwe technieken<br />
voor datamodellering en logica. Bij het semantic web worden data niet alleen ingevoerd of uitgewisseld,<br />
maar gedeeld met de hele wereld, gebruikmakend van de data die al op het semantic web<br />
staan. In deze cursus wordt nader ingegaan op en gewerkt met dit fenomeen. Dat gebeurt met<br />
name aan de hand van praktijkopdrachten.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/semantic-web
Software architecture<br />
Cursuscode: T32311<br />
Een softwarearchitect formuleert een blauwdruk van een systeem. Die blauwdruk maakt de softwarearchitect<br />
op basis van een prioriteitenlijst van de vaak conflicterende eisen van verschillende<br />
stakeholders, en daarbij beargumenteert hij of zij op welke manier de gekozen oplossing aan die<br />
eisen tegemoetkomt. Het gaat dan niet alleen om functionele, maar vooral ook om niet-functionele<br />
eisen, zoals performance, security, of de flexibiliteit met het oog op toekomstige veranderingen.<br />
Richtlijnen om de invloed van oplossingen op dat soort aspecten van systemen te bepalen, zijn er in<br />
de vorm van architectuurpatronen. In deze cursus leert u hoe u te werk gaat bij het maken van keuzes,<br />
ziet u een grote hoeveelheid architectural patterns, leert u hoe u een architectuurbeschrijving er<br />
uitziet, en leert hoe u een bestaande beschrijving van een softwarearchitectuur kunt evalueren.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/software-architecture<br />
Software composition<br />
Cursuscode: T28341, opvolger van Component-based development (T28331)<br />
Software compositie gaat over het ontwerpen van nieuwe software door geprefabriceerde softwarecomponenten<br />
te gebruiken en te integreren. Het is een hele uitdaging om componenten in<br />
verschillende producten te kunnen hergebruiken; vaak zijn daarvoor kleine aanpassingen in de<br />
componenten nodig. Om op een systematische manier grootschalig hergebruik van onderdelen<br />
te realiseren is het modelleren van variabiliteit erg belangrijk. De cursus behandelt grondslagen,<br />
principes en technieken om met variabiliteit en hergebruik om te gaan. De geschiedenis van<br />
componentgebaseerde softwareontwikkeling wordt kort besproken, met component technologieën<br />
zoals UNIX, CORBA en Enterprise JavaBeans. Daarna komen meer recente technologieën aan<br />
bod: servicegeoriënteerde architecturen (SOA), resourcegeoriënteerde architecturen (ROA) en de<br />
REST-principes, en tot slot Software Product Lines (SPL). In een SPL worden verschillende producten<br />
systematisch opgebouwd op basis van een domeinmodel en een variabiliteitmodel. In diverse<br />
ontwerpopdrachten over een fictief navigatiesysteem wordt geoefend met de leerstof.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/informatica/cursussen<br />
Software engineering<br />
Cursuscode: T07351<br />
Software engineering is het vakgebied dat zich bezighoudt met alle aspecten van het doelmatig<br />
produceren van hoogwaardige software die vanwege de omvang en/of complexiteit redelijkerwijs<br />
niet door een of enkele personen ontwikkeld kan worden. De doelmatigheid gebiedt dat zulke<br />
software (of onderdelen daarvan) gedurende langere tijd meegaat en dus aanpasbaar moet zijn<br />
aan veranderende eisen. Naast softwaretechnische zaken als analyse, requirements, ontwerp,<br />
architectuur en testen, wordt in deze cursus ook aandacht besteed aan organisatorische aspecten<br />
van softwareontwikkeling. De cursus geeft een breed overzicht van het gehele vakgebied software<br />
engineering. Vanwege de uitgebreidheid van het vakgebied mist zo’n overzicht vaak diepte.<br />
Om dat tegen te gaan, is naast een tekstboek dat voor het brede overzicht zorgt, gekozen voor het<br />
toevoegen van opdrachten waarin enkele onderwerpen nader uitgediept worden. De verhouding<br />
in hoeveelheid studielast tussen tekstboek en opdrachten is ongeveer 2:1. De opdrachten maken<br />
het ook mogelijk in te gaan op de snel veranderende actualiteit.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/software-engineering<br />
59
60<br />
Software evolution<br />
Cursuscode: T66311<br />
Software evolution omvat de activiteiten die volgen op de release van een softwaresysteem.<br />
Ook nadat een systeem is uitgebracht en in productie is genomen, zal de software moeten worden<br />
aangepast aan veranderende omstandigheden, om zo aan de wensen van de gebruikers te blijven<br />
voldoen. Hierbij kan worden gedacht aan het oplossen van fouten, het uitbreiden van de functionaliteit,<br />
het achterhalen van de structuur van een systeem en het verbeteren van de programmacode.<br />
In de cursus wordt ingegaan op de processen voor het onderhouden van een systeem (software<br />
maintenance), en de problemen die daarbij optreden. Verder worden er technieken aangeboden<br />
voor het analyseren en transformeren van programmacode. Met deze technieken wordt het makkelijker<br />
om bestaande systemen aan te passen. In twee practicumopdrachten gaat u zelf aan de<br />
slag met een voorbeeld van een techniek voor programma-analyse, namelijk het toepassen van<br />
softwaremetrieken om zo de kwaliteit van het softwareproduct te bepalen.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/software-evolution<br />
Software management<br />
Cursuscode: T24331<br />
In deze cursus wordt een overzicht gegeven van de diverse aspecten die van belang zijn voor het<br />
succesvol leiden van softwareprojecten. De cursus is gebaseerd op originele en beroemde artikelen<br />
van de kopstukken van het vakgebied. Onderwerpen die in de diverse artikelen specifiek aan de<br />
orde komen, zijn: procesbeheersing en -verbetering, projectmanagement, planning, schatten van<br />
tijd en kosten, risicomanagement, meten van softwarekwaliteit, certificering en problemen rond<br />
technologieoverdracht. De cursus heeft als uitgangspunt een boek waarin belangrijke artikelen uit<br />
de (Engelstalige) wetenschappelijke vakliteratuur op een overzichtelijke wijze bijeen zijn gebracht:<br />
met rode draad The ‘3P’s’ of softwaremanagement, waarbij het steeds weer gaat om het juiste evenwicht<br />
tussen product, proces en personen.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/softwaremanagement<br />
Software security<br />
Cursuscode: T40311<br />
De cursus gaat over de beveiliging van software, waarbij technische, organisatorische en ethische<br />
aspecten worden belicht. Het doel van software security is ervoor te zorgen dat software vrij is<br />
van beveiligingslekken en correct blijft werken, ook als een kwaadwillende hacker deze probeert<br />
te misbruiken. De cursus bespreekt veelvoorkomende beveiligingsproblemen, de onderliggende<br />
oorzaken en oplossingen. Centraal staat de filosofie dat beveiliging niet achteraf gerepareerd moet<br />
worden, maar dat software zodanig ontwikkeld wordt dat problemen met beveiliging voorkomen<br />
worden. In de cursus maakt u kennis met kwetsbaarheden zoals SQL-injectie, XSS en buffer overflows.<br />
U leert hoe u deze kwetsbaarheden kunt voorkomen tijdens het softwareontwikkelproces<br />
aan de hand van ontwerpprincipes, risicomanagement, risicoanalyse, statische codeanalyse en<br />
security-testen. De cursus besteedt ook aandacht aan security-aspecten van programmeertalen<br />
en programmeerplatformen en ethische aspecten van software security. Naast het bestuderen van<br />
theorie voert u diverse praktische opdrachten uit waarin u de beveiliging van applicaties onderzoekt<br />
en verbetert.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/software-security
Software verification and validation<br />
Cursuscode: T67311<br />
Deze cursus heeft als onderwerp de validatie en verificatie van software door gebruik te maken<br />
van formele (wiskundige) methoden. Het eerste deel van de cursus gaat over het analyseren van<br />
modellen van software. Het tweede deel gaat over het testen van bestaande software. Voor de<br />
analyse worden temporele logica en model checking gebruikt. Het testen gebeurt door middel van<br />
model-based testing-technieken. Een belangrijk concept van deze cursus is dat hetzelfde model<br />
wordt gebruikt voor zowel het analyseren als het testen van software.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/software-verification-and-validation<br />
Verdiepingsopdrachten master CS<br />
Cursuscode: T53331<br />
Als voorbereiding op het afstuderen doet u in de masteropleiding Computer Science in een begeleid<br />
traject ervaring op met taken als het schrijven van een artikel of het opstellen van een onderzoeksplan.<br />
Het traject bestaat uit twee cursussen van elk 1 module: Academische competenties in<br />
de master CS (ACM-CS) en Verdiepingsopdrachten master CS (VOM-CS).<br />
De verdiepingsopdrachten zijn bedoeld om een aantal belangrijke academische competenties<br />
in een realistische context uit te oefenen. Deze verdiepingsopdrachten bouwen elk voort op de<br />
inhoud van een andere cursus uit het masterprogramma. De opdrachten zijn gekoppeld aan de<br />
cursussen Design patterns, Ontwerpen met bedrijfsregels en Software verification and validation.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/verdiepingsopdrachten-master-cs<br />
Voorbereiding afstudeeropdracht SE<br />
Cursuscode: T37311<br />
Het doel van deze module is het afbakenen en preciseren van het afstudeeronderzoek. Van een los<br />
afstudeeridee moet de student in dit vooronderzoek komen tot een goed onderbouwde vraagstelling,<br />
die wetenschappelijk voldoende interessant is en die getoetst is op haalbaarheid. De vraagstelling<br />
wordt onderbouwd door een literatuuronderzoek. Deze vraagstelling wordt neergelegd in<br />
een uiteindelijk door een afstudeercommissie goed te keuren onderzoeksplan.<br />
De student kiest daarbij één van de drie aspecten (software architecture, software quality management<br />
of software quality assurance) om in af te studeren. Het afstudeeronderwerp sluit bij voorkeur<br />
aan bij OU-onderzoek en heeft een onderdeel waarin (eventueel in samenwerking met anderen)<br />
gebruikssoftware wordt ontwikkeld hetzij ten behoeve van de onderzoekers hetzij om resultaten<br />
van het onderzoek toe te passen in een bedrijfssituatie.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/informatica/cursussen<br />
61
62<br />
Voorbereiding afstudeeropdracht CS<br />
Cursuscode: T30311<br />
Het afstudeertraject bestaat uit drie onderdelen. Voordat u met het eerste deel, Voorbereiding<br />
afstudeeropdracht CS (T30311), kunt starten, moet u eerst de Handleiding afstuderen Informatica<br />
door nemen. Deze handleiding vindt u op de faculteitstab en op de Community Portal master<br />
Computer Science op Studienet. Hier vindt u ook informatie over de domeinen van Informatica, de<br />
mogelijke onderwerpen, de afstudeerbegeleiders en het inrichten van het afstudeerproces.<br />
Vervolgens stelt u een afstudeervoorstel (A4) op met het sjabloon van Studienet en dient u dit<br />
voorstel in bij de afstudeercoördinator. U krijgt dan een afstudeercommissie toegewezen en schrijft<br />
zich in voor Voorbereiding afstudeeropdracht CS (T30311).<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/voorbereiding-afstudeeropdracht-cs<br />
Webapplicaties: de clientkant<br />
Cursuscode: T58211<br />
Steeds meer applicaties hebben de vorm van een webapplicatie. Een webpagina vormt een geheel<br />
van objecten die u met behulp van een scriptingtaal (JavaScript) kunt manipuleren. Met JavaScript<br />
kunt u bovendien asynchroon communiceren met de webserver (dat is waar de naam Ajax voor<br />
staat), zodat u een pagina van informatie kunt voorzien die van de webserver is verkregen, zonder<br />
dat de browser een nieuwe pagina hoeft te laden en interpreteren. Op die manier is het mogelijk<br />
om - bijvoorbeeld - een complete spreadsheetapplicatie te bouwen, die geheel aan de clientkant<br />
draait en die alleen communiceert met de server om de gegevens te bewaren. Binnen de cursus<br />
Webapplicaties: de clientkant krijgt u de basis mee om dat type applicaties te ontwikkelen. Daarbij<br />
legt de cursus veel nadruk op het juiste gebruik van de standaarden die er zijn voor de verschillende<br />
talen en technieken.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/webapplicaties-de-clientkant<br />
Webapplicaties: de serverkant<br />
Cursuscode: T21331<br />
Het onderwerp van de cursus is het bouwen van webapplicaties waarvan de gebruikersinterface<br />
bestaat uit dynamische webpagina’s die door een server worden gegenereerd. De nadruk ligt daarbij<br />
op het gebruik van de MVC-architectuur en van Java-servlets in combinatie met JSP en JSTL.<br />
De cursus besteedt ook aandacht aan het gebruik van frameworks, waarbij zowel Struts als het<br />
populaire Ruby on Rails worden bekeken.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/webapplicaties-de-serverkant
Webcultuur<br />
Cursuscode: T38121, opvolger van ‘Webcultuur: creatieve technologie voor<br />
internet’ (T38111)<br />
‘Webcultuur’ is een propedeusecursus van de faculteit Informatica, maar richt zich op een breder<br />
publiek dan de informaticastudent alleen. De cursus gaat in op de wijze waarop het world wide<br />
web het dagelijkse leven beïnvloedt, waardoor nieuwe gedragswijzen, nieuwe subculturen en<br />
nieuwe vormen van creativiteit ontstaan. Internet is veel meer dan een netwerk tussen computers,<br />
het web is ook veel meer dan een netwerk van webpagina’s. In de cursus gaan we op onderzoek<br />
naar dat ‘meer’. We proberen webcultuur te benoemen. Hiertoe gaan we op zoek naar de wijze<br />
waarop het web de communicatie tussen mensen beïnvloedt en analyseren we diverse aspecten<br />
daarvan. Daarbij moedigen wij iedere deelnemer voortdurend aan om actief deel te nemen aan<br />
dat wat op het web gebeurt. Relevante onderwerpen zijn: communicatiemodellen, mediatheorie,<br />
semiotiek, usability en gebruik.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/webcultuur<br />
XML: theorie en toepassingen<br />
Cursuscode: T35231<br />
XML schijnt tegenwoordig overal ‘in’ en ‘onder’ te zitten, maar wat is XML en waarom is het zo<br />
belangrijk? XML is een familie van talen, ontworpen om wereldwijde, geautomatiseerde gegevensuitwisseling<br />
tussen computersystemen mogelijk te maken, los van specifieke besturingssystemen<br />
of programmeertalen en gebaseerd op internettechnologie. XML-documenten zijn leesbaar door<br />
zowel machines als mensen. De cursus behandelt theorie en praktijk van de belangrijkste XMLtechnologieën.<br />
Eén daarvan is de geavanceerde webservicetechnologie, waarbij programma’s - van<br />
legacysoftware op een mainframe tot moderne Java-toepassingen - over het internet functionaliteit<br />
beschikbaar stellen aan andere programma’s.<br />
Zie verder: http://portal.ou.nl/web/xml-theorie-en-toepassingen<br />
63
64<br />
Overzicht wijzigingen cursusaanbod<br />
De hieronder vermelde planning is onder voorbehoud; aan deze overzichten kunnen geen rechten<br />
worden ontleend.<br />
Code nieuwe cursussen en revisies 2012-2013 in verwacht in aanbod Vervangt cursus nieuw/revisie<br />
T01211 Functioneel programmeren B 1e blok Nieuw<br />
T01341 Ontwerpen van mens-machine-interactie B 3e blok T01331 Revisie<br />
T12341 Concepten van programmeertalen B 4e blok T12331 Revisie<br />
T28341 Software composition M 1e blok T28331 Revisie<br />
T38121 Webcultuur B 1e blok T38111 Revisie<br />
T50221 Programmeerpracticum B 3e blok T50211 Revisie<br />
1e blok: september – november<br />
2e blok: november – januari<br />
3e blok: januari – april<br />
4e blok: april - juni<br />
B = bachelor<br />
M = master
Service en informatie<br />
Heeft u vragen over uw studie of wilt u informatie<br />
over het dichtstbijzijnde studiecentrum?<br />
Neem dan contact op met een van onze medewerkers<br />
of kijk op de website voor onze bereikbaarheid<br />
T +31 (0)45 - 576 2888<br />
http://www.ou.nl/directcontact<br />
http://www.ou.nl/studiecentra<br />
Colofon<br />
Open Universiteit<br />
Faculteit Informatica<br />
Onderwijs Service Centrum<br />
Ontwerp<br />
Team Visuele Communicatie, Janine Cranshof<br />
Fotografie decanen<br />
Team Visuele Communicatie, Isabelle van Kollenburg<br />
en Chris Peeters<br />
Valkenburgerweg 177, 6419 AT Heerlen - NL<br />
Postbus 2960, 6401 DL Heerlen - NL<br />
Aan deze uitgave kunnen geen rechten<br />
worden ontleend.<br />
Mei 2012
80128 5212106<br />
Overige studiegidsen van de Open Universiteit<br />
cultuurwetenschappen<br />
managementwetenschappen<br />
natuurwetenschappen<br />
onderwijswetenschappen<br />
psychologie<br />
rechtswetenschappen<br />
Faculteit Informatica bezoekadres: Valkenburgerweg 177, 6419 AT Heerlen<br />
postadres: Postbus 2960, 6401 DL Heerlen, T +31 (0)45 - 576 2888 www.ou.nl/informatica
Change language