Communicatieplan Primo DEF 21.pdf - Nldata
Communicatieplan Primo DEF 21.pdf - Nldata
Communicatieplan Primo DEF 21.pdf - Nldata
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Communicatiemiddelen<br />
ABC-Communicatie<br />
Anna Rietdijk<br />
Manon Stoutjesdijk<br />
Meike Hoebink<br />
Kristel Klaassen<br />
COV 3A<br />
In opdracht van de heer A. Oldenburg<br />
opleiding communicatie<br />
HES commercieel Management<br />
Hogeschool Rotterdam<br />
Rotterdam, Juli 2012<br />
Adviesrapport<br />
<strong>Communicatieplan</strong> met betrekking tot<br />
de communicatie-uitingen van<br />
PRIMO basisscholen
VOORWOORD<br />
In jaar drie van de opleiding Communicatie hebben wij ons eigen leer-werkbedrijf opgestart<br />
genaamd: ABC Communicatie. Hier hebben wij gewerkt voor drie opdrachtgevers,<br />
waaronder PRIMO vpr. Wij hebben de opdracht gekregen om de communicatiemiddelen van<br />
de basisscholen die onder PRIMO vpr vallen te analyseren en op basis daarvan een<br />
adviesrapport te schrijven. Het probleem is dat het leerlingen aantal op de basisscholen<br />
terug loopt; optimalisering van de communicatiemiddelen is één van de aspecten die het<br />
probleem zou kunnen oplossen.<br />
Wij vonden het een plezier om aan dit adviesrapport te werken. Iedereen heeft immers op de<br />
basisschool gezeten en kijkt terug op een leuke/leervolle tijd. Wij zitten zelf nog op school<br />
dus hebben wij affiniteit met het onderwerp onderwijs. Wij houden van een uitdaging en dat<br />
was het zeker.<br />
Graag willen wij Mevrouw Heikoop en heer Oldenburg bedanken voor het vertrouwen in ons<br />
als team en ook voor de begeleiding en adviezen tijdens het schrijven van dit adviesrapport.<br />
Rotterdam, juli 2012<br />
ABC-Communicatie<br />
Anna Rietdijk<br />
Manon Stoutjesdijk<br />
Meike Hoebink<br />
Kristel Klaassen<br />
2
Inhoudsopgave:<br />
Inleiding<br />
1. Analyse onderneming<br />
1.1 Probleem en doelstelling<br />
1.2 Concurrentieanalyse<br />
1.3 SWOT analyse<br />
2. Huidige situatie<br />
2.1 Werkwijze<br />
2.2 Analyse huidige middelen<br />
2.3 Matrixen<br />
3. Conclusie matrixen<br />
4. Strategie<br />
4.1 Algemeen<br />
4.2 Website<br />
4.3 Schoolgids<br />
4.4 Nieuwsbrief<br />
4.5 Social Media<br />
Bronnenlijst<br />
Bijlage<br />
p. 4<br />
p. 5<br />
p. 4<br />
p. 5<br />
p. 7<br />
p. 8<br />
p. 8<br />
p. 9<br />
p. 10<br />
p. 15<br />
p. 19<br />
p. 19<br />
p. 20<br />
p. 21<br />
p. 22<br />
p. 23<br />
p. 27<br />
p. 28<br />
3
INLEIDING<br />
<strong>Primo</strong> vpr is een onderwijsorganisatie waar in totaal 24 basisscholen onder vallen. Deze<br />
organisatie heeft het probleem dat het aantal leerlingen terug loopt.<br />
In dit rapport wordt daarom aanbevelingen gegeven om de communicatiemiddelen van<br />
de basisscholen te optimaliseren. Hierbij staat de volgende probleemstelling centraal:<br />
Wat moet er aangepast worden aan de communicatiemiddelen van de basisscholen, om<br />
deze informatief en aantrekkelijker te maken voor (toekomstige) ouders, zodat dit<br />
uiteindelijk zal bijdragen aan de stijging van het aantal leerlingen.<br />
Voor het beantwoorden van deze probleemstelling is literatuuronderzoek verricht.<br />
Er is voornamelijk gebruik gemaakt van Het Mediaboek en het boek Code Sociale Media.<br />
Dit rapport is al volgt opgebouwd. In hoofdstuk 1 de onderwijsgroep PRIMO vpr<br />
geanalyseerd. Op basis van deze informatie wordt in hoofdstuk 2 de huidige situatie in<br />
kaart gebracht. In hoofdstuk 3 worden de matrixen toegelicht en er worden conclusies<br />
getrokken. Hoofdstuk 4 is het laatste hoofdstuk van dit rapport en hierin zullen de<br />
aanbevelingen gegeven worden, ook wel strategie genoemd.<br />
4
1. ANALYSE ONDERNEMING<br />
In dit hoofdstuk wordt de onderwijsgroep PRIMO vpr geanalyseerd. In de paragraaf 1.1<br />
worden er een probleem en doelstelling geformuleerd. Vervolgens in paragraaf 1.2 is er<br />
een concurrentie analyse gemaakt. Ten slotte zijn in paragraaf 1.3 de sterke en zwakke<br />
punten van <strong>Primo</strong> vpr in kaart gebracht met een SWOT- analyse.<br />
1.1 Probleem –en doelstelling<br />
Vanuit PRIMO vpr is ons gevraagd om de huidige communicatiemiddelen van hun 24<br />
basisscholen te analyseren en daar een advies over te geven.<br />
Naar aanleiding van het eerste gesprek met PRIMO vpr is gebleken dat het aantal<br />
leerlingen op de basisscholen van PRIMO vpr terug loopt. Eén van de oorzaken zouden<br />
de communicatiemiddelen kunnen zijn. Het vermoeden is dat de huidige<br />
communicatiemiddelen van alle basisscholen te grote verschillen bevatten en dat hier niet<br />
zoveel tijd aan besteed wordt om alles actueel te houden. Het kan hierdoor zijn dat<br />
ouders geen goed beeld krijgen van de basisscholen. Het is van belang, als de ouders<br />
onbekend zijn met de school, dat de school zich via zijn communicatiemiddelen goed kan<br />
profileren in de markt.<br />
Kortom: Wat moet er aangepast worden aan de communicatiemiddelen van de<br />
basisscholen, om deze informatief en aantrekkelijker te maken voor (toekomstige)<br />
ouders, zodat dit uiteindelijk zal bijdragen aan de stijging van het aantal leerlingen?<br />
1.2 Concurrentie analyse<br />
In deze paragraaf worden de concurrenten van PRIMO vpr uitgelicht. In de briefing werd<br />
beschreven dat de huidige marktaandeel van PRIMO vpr 50% is en dat ze te maken<br />
hebben met drie hoofdconcurrenten:<br />
1. Hendrik Bogaardschool (Hellevoetsluis)<br />
2. St. Leonardusschool (Brielle)<br />
3. Merulaschool (Heenvliet)<br />
Deze concurrenten worden in onderstaand tabel geanalyseerd aan de hand van vier<br />
communicatiemiddelen die in vorige hoofdstuk staan uitgelegd. Ook bij deze middelen<br />
gebruiken we de eerdere genoemde criteria (uitstraling, structuur, beschikbaarheid en<br />
actualiteit) als richtlijnen.<br />
5
Website Schoolgids Nieuwsbrief Social<br />
Media<br />
Hendrik<br />
Bogaardschool<br />
4 4 2 NVT<br />
St. Leonardusschool<br />
3 3 5 NVT<br />
Merulaschool 1 4 2 2<br />
Afbeelding 1: KvK, een concurrentieanalyse maken<br />
Legenda:<br />
5 = zeer<br />
4 = goed<br />
3 = matig<br />
2 = slecht<br />
1 = zeer<br />
slecht<br />
0 = N.V.T<br />
Concurrentiemodel van Porter<br />
Het is ook belangrijk om in kaart te brengen met wat voor soort concurrentie<br />
<strong>Primo</strong> vpr te maken heeft. Een model om dit in beeld te krijgen is<br />
het concurrentiemodel van Porter. Volgens Porter heeft een organisatie te maken<br />
met vijf ‘krachten’ wat betreft de concurrentie:<br />
Afbeelding 2: Vijf krachten model<br />
Waar <strong>Primo</strong> vpr vooral mee te<br />
maken heeft is de<br />
concurrentiekracht van<br />
andere spelers in de markt.<br />
Dit wordt ook wel interne<br />
concurrentie genoemd.<br />
Hiermee wordt bedoeld dat er<br />
concurrentie dreigt van<br />
andere basisscholen uit<br />
dezelfde bedrijfstak.<br />
Hierboven werden de grootste<br />
drie concurrenten van <strong>Primo</strong><br />
vpr genoemd, maar de 24<br />
basisscholen die onder <strong>Primo</strong><br />
vpr zelf vallen, vormen ook<br />
enigszins concurrentie voor<br />
elkaar. De scholen liggen<br />
allemaal in hetzelfde gebied<br />
en bieden allemaal<br />
basisonderwijs aan.<br />
Daarnaast hebben de afnemers ook een belangrijke rol. De afnemers zijn de leerlingen,<br />
omdat zij gebruik maken van de dienst, maar het zijn de ouders die beslissen op welke<br />
basisschool hun kinderen terecht komen. Zij hebben dus een grote macht, om te bepalen<br />
waar hun kind heen gaat.<br />
6
1.3 SWOT- analyse<br />
Een SWOT-analyse is bedoeld om de sterktes, kansen, zwaktes en bedreigingen van<br />
een organisatie weer te geven. Op deze manier kan daar rekening mee gehouden<br />
worden en eventueel op worden ingespeeld.<br />
Sterktes (intern)<br />
- Groot marktaandeel met 24<br />
scholen<br />
- Een breed aanbod aan onderwijs<br />
(dalton, jena enzovoorts)<br />
- Gebruik digitale middelen (Digibord)<br />
- Duidelijke website<br />
- Kleurrijk<br />
- Grote betrokkenheid scholen<br />
Kansen (extern)<br />
- Social media<br />
- Trend MVO, voor profilering<br />
school<br />
- Digitale middelen zodat kind<br />
goed opgroeit met nieuwe media<br />
(ipad)<br />
Zwaktes (intern)<br />
- Geen duidelijke missie en visie<br />
- Wel Twitter maar nog niet<br />
gekoppeld aan website<br />
- Meer koppeling aan hun scholen<br />
Bedreigingen (extern)<br />
- Crisis<br />
- Bezuinigingen<br />
- Discussie ouder en leerkracht<br />
- Negatieve berichten media<br />
7
2. HUIDIGE SITUATIE<br />
In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe de kwaliteit van de communicatiemiddelen in kaart<br />
gebracht zijn. In de paragraaf 2.1 wordt de toegepaste werkwijze beschreven. Vervolgens<br />
in paragraaf 2.2 staat een korte toelichting over de analyse van de huidige middelen. Ten<br />
slotte zijn in paragraaf 2.3 vier matrixen opgenomen; voor ieder communicatiemiddel één<br />
matrix.<br />
2.1 Werkwijze<br />
Om een antwoord te kunnen geven op in paragraaf 1.1 gestelde doelstelling, moet er een<br />
werkwijze worden vastgesteld. In dit rapport hebben wij gekozen om de vier belangrijkste<br />
communicatiemiddelen van de basisscholen te onderzoeken: website, schoolgids,<br />
nieuwsbrief en social media. Verantwoording voor deze keuze is terug te vinden in<br />
hoofdstuk 3.<br />
Bovenstaande communicatiemiddelen worden in dit rapport beoordeeld aan de hand van<br />
een aantal criteria. In het ‘Het Mediaboek’ van Jochum van der Graaf en Stephan<br />
Steinmetz, worden negen nieuwswaardecriteria voor een communicatiemiddel genoemd.<br />
Dit zijn de volgende criteria:<br />
- Dichtbij in tijd (actueel)<br />
- Dichtbij in afstand<br />
- Dichtbij in beleving<br />
- Uniciteit<br />
- Verandering<br />
- Elitepersonen<br />
- Elitelanden<br />
- Elite-instanties<br />
- Emoties, spanning en sensatie<br />
- Gevolgen voor de doelgroep<br />
- Beschikbaarheid<br />
Bovenstaande criteria zijn nieuwswaardecriteria. Twee daarvan vonden wij bruikbaar voor<br />
het beoordelen van de communicatiemiddelen: actueel en beschikbaarheid.<br />
Daarnaast hebben wij er nog twee criteria aan toegevoegd: presentatie (uitstraling) en<br />
consistentie (structuur).<br />
De keuze voor deze vier criteria is gemaakt, omdat het hier communicatiemiddelen van<br />
een basisschool betreft. Niet alle negen criteria uit het boek zijn van toepassing voor<br />
<strong>Primo</strong> vpr, dus vandaar de keuze om er twee toe te voegen aan het rijtje.<br />
De reden waarom er voor actualiteit is gekozen, is omdat het belangrijk is dat alle<br />
informatie van welk communicatiemiddel dan ook, zoveel mogelijk up-to-date is. Met een<br />
verouderde schoolgids, website of nieuwsbrief kan men een verkeerd beeld krijgen van<br />
de school. Ook is de kans groot dat de informatie dan niet meer klopt. Actualiteit is dus<br />
van groot belang.<br />
Onder beschikbaarheid wordt verstaan of alle informatie wel aanwezig is op alle media.<br />
Denk hierbij aan: Is er een schoolgids online te vinden? En een nieuwsbrief? Wordt er<br />
gebruik gemaakt van social media door de scholen?<br />
8
De uitstraling is het meest belangrijke criterium, omdat je hiermee de identiteit van de<br />
school kan benadrukken. Nu weten wij niet precies waar elke school voor staat, dus<br />
wordt er met de uitstraling beoordeeld of het communicatiemiddel de aandacht trekt of<br />
dat het juist heel zakelijk wordt gepresenteerd.<br />
Structuur is vooral bij een website erg belangrijk. Bij dit criteria wordt er gekeken of alles<br />
logisch in het communicatiemiddel is terug te vinden of dat het chaotisch is.<br />
De vier communicatiemiddelen worden beoordeeld aan de hand van twee criteria uit het<br />
rijtje van vier. Meer uitleg hierover is te vinden paragraaf 2.3.<br />
2.2 Analyse huidige middelen<br />
Nadat wij alle communicatiemiddelen van de basisscholen die onder <strong>Primo</strong> vallen hebben<br />
geanalyseerd, is een top 4 samengesteld van belangrijkste communicatiemiddelen die<br />
een basisschool moet aanbieden.<br />
In willekeurige volgorde:<br />
1. Website<br />
2. Schoolgids<br />
3. Nieuwsbrief<br />
4. Social media<br />
Uit de verschillende communicatiemiddelen hebben we de bovenstaande 4 geselecteerd,<br />
omdat je hiermee het juiste bereik hebt door de diversiteit aan middelen. Door deze<br />
middelenmix kun je de verschillende doelgroepen (zowel ouders als leerlingen)<br />
informeren en enthousiasmeren.<br />
In deze tijd waarin de online media de boventoon voert, is het belangrijk dat je een mix<br />
maakt van zowel offline als online communicatiemiddelen. Daarom hebben wij bewust<br />
gekozen voor twee offline (schoolgids en nieuwsbrief) en twee online (website en social<br />
media). Echter is het wel van belang dat deze middelen crossmediaal worden gebruikt.<br />
Dit houdt in dat de schoolgids en nieuwsbrief, die offline worden gebruikt, ook online op<br />
de website en eventueel social media aanwezig zijn.<br />
Tegenwoordig zijn er veel mensen online te vinden. Er wordt veel research gedaan op<br />
het internet. Zo ook de ouders van toekomstige basisscholieren. Al vanaf de leeftijd 2,5<br />
jaar oud gaan ouders zich oriënteren. Daarom is om het van belang dat je als<br />
basisschool een heldere, representatieve en gestructureerde website hebt. De uitstraling<br />
is belangrijk, omdat mensen zich aangetrokken moeten voelen tot de school. Laat dus de<br />
website uitstralen wie je bent als school en wat je kernwaarden zijn. Je kunt de website<br />
beschouwen als je eerste visitekaartje.<br />
De schoolgids is voornamelijk bestemd voor de ouders. Hierin kun je zakelijk en<br />
uitgebreid informatie geven over alle ins- en outs van de school. Met foto’s kun je een<br />
sfeerimpressie overbrengen aan de ouders. Dit is visitekaartje twee. Nadat je de ouders<br />
‘getriggerd’ hebt via de website, is de volgende stap dat ze zich uitgebreid gaan inlezen in<br />
de school. Dit gebeurt mede met behulp van de schoolgids.<br />
Om als ouders op de hoogte te blijven van actuele informatie rondom de basisschool van<br />
hun kind, is de nieuwsbrief van groot belang. De nieuwsbrief is de snelste manier om<br />
contact met de ouders te zoeken. Nieuwsbrieven moeten ook online worden geplaatst,<br />
9
omdat de kans bestaat dat de papieren versies kwijtraken. Ook dit middel moet aan een<br />
aantal criteria voldoen, zoals hieronder beschreven.<br />
Social media is een vrij nieuwe vorm voor basisscholen om te communiceren met zowel<br />
ouders, als medewerkers en eventueel de leerlingen. Dit communicatiemiddel zorgt, als<br />
het goed gebruikt wordt, voor een hoge interactie. Door een goede social media strategie<br />
kun je veel ‘fans’ creëren en zorg je voor een open en informele ‘huiskamergevoel’<br />
rondom de school. ¹) deze theorie is afkomstig uit Het Mediaboek<br />
Zoals in bovenstaand hoofdstuk vermeld, worden deze middelen geanalyseerd aan de<br />
hand van criteria, als uitstraling, structuur, beschikbaarheid en actuele informatie. Ook<br />
vinden wij het erg belangrijk dat mensen ‘getriggerd’ worden om iets te lezen, dit duiden<br />
wij in dit rapport aan als like ability.<br />
2.3 Matrixen<br />
In deze paragraaf zijn per middel twee criteria geselecteerd. De gekozen criteria zijn in<br />
paragraaf 2.1 uitwerkt en verklaart. Voor elk communicatiemiddel wordt in een matrix<br />
aangegeven hoe de scholen er op scoren. 4) De matrixen zijn gebaseerd op het boek<br />
Positioneren van Riezebos en Van der Grinten.<br />
Hieronder volgt eerst een overzicht van de gebruikte criteria per communicatiemiddel:<br />
1. Website: actualiteit en uitstraling<br />
2. Schoolgids: structuur en uitstraling<br />
3. Nieuwsbrief: structuur en uitstraling<br />
4. Social media: actualiteit en beschikbaarheid<br />
Zoals hierboven weergegeven is elk communicatiemiddel beoordeeld op twee criteria.<br />
Voor de website zijn die twee criteria actualiteit en uitstraling. Een website is voor de<br />
doelgroep het meest toegankelijk en moet daarom ook actueel zijn. Verouderde of<br />
gebrekkige informatie kan voor de ouders van toekomstige leerlingen een afknapper zijn.<br />
Daarnaast is de uitstraling het eerste wat een bezoeker opvalt. Je kunt als school<br />
hiermee goed voor de dag komen door je identiteit goed neer te zetten in de uitstraling.<br />
Voor het communicatiemiddel schoolgids is er gekozen voor structuur en uitstraling. In<br />
een groot en zakelijk document als de schoolgids, moet er een goede structuur terug te<br />
vinden zijn, zodat iedereen de benodigde informatie gemakkelijk uit het document kan<br />
halen. Ook is er gekozen voor uitstraling, omdat de schoolgids voor ouders een<br />
doorslaggevende functie kan hebben voor het plaatsen van hun kind op die school. Ze<br />
moeten wel overtuigd worden; de uitstraling van een schoolgids kan daar aan bijdragen.<br />
Ook voor de nieuwsbrief is er gekozen voor uitstraling, omdat je er ook voor moet zorgen<br />
dat de nieuwsbrief gelezen wordt. De kans is kleiner dat het gelezen wordt wanneer het<br />
alleen een papiertje met tekst is. Uitstraling is ook hier dus erg belangrijk. Structuur is<br />
hier ook van belang; is het chaotisch of juist prima te volgen?<br />
Als laatste communicatiemiddel wordt social media beoordeeld op beschikbaarheid en<br />
actualiteit. Omdat het gebruik van social media voor basisscholen nog in de<br />
kinderschoenen staat, wordt er eerst gekeken of de scholen van <strong>Primo</strong> vpr aan social<br />
media doen. Vervolgens wordt er gekeken of er iets mee gedaan wordt (actualiteit).<br />
10
Legenda:<br />
A = De hoeksteen N = De Nieuwe Poort<br />
B = Mildenburg O = De Wissel<br />
C = `t Want P = De Wateringe<br />
D = Het Overbos Q = Het Palet<br />
E = De Tiende Penning R = `t Schrijverke<br />
F = De zonnebloem S = De Kring<br />
G= De Vliegerdt T = De Brandaris<br />
H = De Branding U = De Houthoeffe<br />
I = Tweespan V = De Tweemaster<br />
J = Meester Eeuwout W = Maarlandschool (ZMLK)<br />
K = De Hoorn X = De Montessorischool<br />
L = De Windroos<br />
M = Markenburg<br />
Matrix 1: Website<br />
Beoordeling van het communicatiemiddel website volgens de twee belangrijkste criteria voor<br />
een website; de uitstraling en actualiteit.<br />
11
Matrix 2: Schoolgids<br />
Beoordeling van het communicatiemiddel schoolgids volgens de twee belangrijkste<br />
criteria voor een schoolgids: structuur en uitstraling.<br />
*De Windroos heeft online geen schoolgids, dus die is niet in de matrix terug te vinden.<br />
12
Matrix 3: Nieuwsbrief<br />
Beoordeling van het communicatiemiddel nieuwsbrief volgens de twee belangrijkste<br />
criteria voor een nieuwsbrief: uitstraling en structuur.<br />
*De Wissel heeft geen algemene nieuwsbrief (alleen per klas), dus is de school niet verwerkt<br />
in de matrix, omdat het niet voldoet aan de criteria.<br />
13
Matrix 4: Social Media<br />
Beoordeling van het communicatiemiddel social media volgens de twee belangrijkste criteria<br />
voor een social media: beschikbaar en actualiteit.<br />
*De criteria actualiteit is afhankelijk van het tijdstip waarop je het social media platform<br />
bezoekt. Er is gekeken naar regelmaat in de posts/tweets.<br />
14
3. CONCLUSIE MATRIXEN<br />
In dit hoofdstuk worden er conclusies getrokken op basis van de matrixen. Dit wordt<br />
gedaan door een top drie van basisscholen samen te stellen die wij een voorbeeldfunctie<br />
toekennen in het communicatiegebruik. Dit is bij ieder communicatiemiddel anders. In de<br />
matrix is te zien welke basisscholen dit middel dringend moeten verbeteren.<br />
- Website<br />
Na de 24 websites te hebben geanalyseerd kunnen wij concluderen dat er een groot<br />
verschil is in de professionaliteit van de websites. Er zijn geen duidelijke richtlijnen te<br />
onderscheiden waar een website voor een basisschool van <strong>Primo</strong> vpr aan moet voldoen.<br />
Het verschil in website qua actualiteit en uitstraling is zeer groot. Veel websites komen te<br />
zakelijk over en de actualiteit mag zeker niet ontbreken.<br />
Er is een drietal websites die het meest voldoen aan de gestelde criteria voor een<br />
professionele website. Dit zijn de basisscholen;<br />
- De Zonnebloem<br />
- De Wissel<br />
- Het Overbos<br />
Deze samenstelling is tot stand gekomen doordat er gekeken is naar de criteria<br />
uitstraling: kindvriendelijk vs. zakelijk en actualiteit: actueel vs. achterhaald.<br />
Bovenstaande websites voldoen van de 24 scholen het meeste aan de criteria. De<br />
Zonnebloem is bijvoorbeeld erg actueel, omdat zij per week de jarige leerlingen<br />
weergeven. Ook de nieuwsbrief is met regelmaat terug te vinden. Ze hebben een zeer<br />
kindvriendelijke maar zeker niet kinderachtige uitstraling. Dit geldt ook voor Het Overbos.<br />
Er wordt met veel kleur en afbeeldingen gewerkt; dit creëert sfeer.<br />
Afbeelding 3: Websites Het Overbos, De Wissel en De Zonnebloem<br />
- Schoolgids<br />
De schoolgids is de belangrijkste informatiebron voor ouders als het over<br />
schoolinformatie gaat. Hier waren ook weinig knelpunten in te vinden. Over het algemeen<br />
was alles helder en beschikbaar. Het verschil zat hem het meeste in de uitstraling. Bij de<br />
schoolgids waren er naar onze mening wel richtlijnen te vinden. Enkele scholen hadden<br />
een duidelijke huisstijl doorgevoerd in de schoolgids. Zo werd er bijvoorbeeld bovenaan<br />
een pagina begonnen met een logo van de desbetreffende school en een logo van <strong>Primo</strong><br />
15
vpr. Onderaan elke pagina was er een slogan zichtbaar van de desbetreffende school.<br />
Echter is deze huisstijl niet doorgevoerd in de overige basisscholen van <strong>Primo</strong> vpr.<br />
Hierdoor is er wel een verband zichtbaar, zodat ze herkenbaar zijn als onderdeel van<br />
<strong>Primo</strong> vpr.<br />
Er is een drietal schoolgidsen die het meest voldoen aan de gestelde criteria voor een<br />
professionele en informatierijke schoolgids. Dit zijn de basisscholen;<br />
- De Vliegerdt<br />
- Tweespan<br />
- De Houthoeffe<br />
Deze samenstelling is tot stand gekomen doordat er gekeken is naar de criteria<br />
uitstraling: uitnodigend vs. afstandelijk en structuur: geordend vs. chaotisch. Er is bij alle<br />
drie de schoolgidsen gewerkt met foto’s die afkomstig zijn van de desbetreffende school;<br />
“Real Life Pictures”. Hierdoor krijg je een goed beeld van de sfeer. Ook is er gewerkt met<br />
goede alinea’s en kopteksten (titels). De kopteksten geven helder aan waar de<br />
onderstaande informatie over gaat. De hoofdstukken zijn ook niet te lang.<br />
Afbeelding 4: Schoolgids De Vliegerdt<br />
- Nieuwsbrief<br />
Er was een groot verschil aanwezig in de nieuwsbrieven van de 24 scholen. Het was<br />
duidelijk zichtbaar dat er veel tijd in sommige nieuwsbrieven gestoken wordt. Groot<br />
aanbod in informatie, helder geformuleerde informatie en een speelse lay-out maakten<br />
het een plezier om te lezen. In veel nieuwsbrieven wordt er ook gewerkt met foto’s of<br />
afbeeldingen.<br />
Enkele nieuwsbrieven waren erg chaotisch en niet goed leesbaar. De nieuwsbrief is een<br />
handig middel om ouders zo snel mogelijk te bereiken met informatie. Toch waren de<br />
nieuwsbrieven soms onduidelijk, of slecht vindbaar op de homepage van de website. Op<br />
enkele websites waren de nieuwsbrieven niet actueel dat is een grote organisatorische<br />
fout; iedere nieuwsbrief moet actueel en vindbaar zijn op de site. De nieuwsbrieven<br />
moeten in een PDF bestand geupload worden, niet in een Word bestand. Er was ook een<br />
groot verschil in de regelmaat van de verschijning van de nieuwsbrief.<br />
Er is een drietal nieuwsbrieven die het meest voldoen aan de gestelde criteria voor een<br />
uitnodigende/gestructureerde nieuwsbrief. Dit zijn de basisscholen;<br />
- ’T Want<br />
- De Zonnebloem<br />
- De Vliegerdt<br />
16
Deze samenstelling is tot stand gekomen doordat er gekeken is naar de criteria<br />
uitstraling: uitnodigend vs. afstandelijk en structuur: geordend vs. chaotisch. De drie<br />
basisscholen die hierboven benoemd zijn hebben een voorbeeldfunctie. De<br />
nieuwsbrieven zijn kleurrijk, maar zeker niet chaotisch of rommelig ingedeeld. De<br />
nieuwsbrieven zijn goed vindbaar op de website en ze zijn in pdf bestand. Het ziet er<br />
toegankelijk en professioneel uit. Er wordt gewerkt met foto’s, kleuren en afbeeldingen; er<br />
is aandacht aan besteed. Niet onbelangrijk: de informatie die in de nieuwsbrieven<br />
verwerkt zijn is gestructureerd en in goed Nederlands geformuleerd.<br />
Afbeelding 5: Nieuwsbrief ‘t Want<br />
- Social Media<br />
Social media is in opkomst. Nog niet alle bedrijven zijn te vinden op social networks maar<br />
de voorspellingen luiden dat het over een jaar onmisbaar wordt. Bedrijven laten zich door<br />
social networks meer zien aan de buitenwereld en creëren een persoonlijkheid om hun<br />
merk/bedrijf heen. Er zijn al enkele basisscholen van <strong>Primo</strong> vpr meer bezig met de<br />
ontwikkeling en het inzetten ervan, maar nog lang niet allemaal.<br />
Van de 24 basisscholen zetten 13 scholen social media in als communicatiemiddel. Van<br />
deze 13 scholen zijn er 5 die actief bezig zijn met posten/twitteren en er zijn 8 scholen die<br />
wel een account hebben maar niet actief zijn. Dit is een knelpunt, want als de school niet<br />
actief is heeft het geen nut om een account te beheren. Dit gaat ten koste van de<br />
betrouwbaarheid en transparantie van de scholen.<br />
Een zeer groot knelpunt is dat de social media buttons of links nergens op de andere<br />
communicatiemiddelen zijn terug te vinden. Vooral is het niet duidelijk zichtbaar op de<br />
website van de desbetreffende school. Het is een onderscheidend vermogen als je je<br />
profileert met het gebruik van social media.<br />
17
Er is een drietal scholen die social media op de juiste manier inzet en die voldoen aan de<br />
gestelde criteria voor actuele/vindbare social media. Dit zijn de basisscholen;<br />
- De zonnebloem<br />
- De Vliegerdt<br />
- De Tiende penning<br />
De Vliegerdt heeft rechts op de website het Twitter-logo geplaatst, waardoor de bezoeker<br />
meteen een link krijgt naar het account. Op de pagina zelf worden er dagelijks nieuwtjes<br />
geplaatst over de activiteiten op school. Op die manier krijgen de ouders een beeld van<br />
wat hun kinderen op school allemaal doen. Ook De Zonnebloem is op het gebied van<br />
social media erg goed bezig. Een eigen You Tube-kanaal waar filmpjes van optredens<br />
worden vertoond, is niet alleen voor de ouders, maar ook voor de leerlingen leuk om<br />
terug te zien.<br />
Het actief gebruik maken van social media creëert een stuk openheid vanuit de school<br />
naar de buitenwereld toe. Er wordt een bepaalde sfeer uitgestraald die je in een<br />
schoolgids bijvoorbeeld niet terug kan vinden.<br />
Afbeelding 6: Social Media De<br />
Vliegerdt<br />
18
4. STRATEGIE<br />
In dit hoofdstuk worden aanbevelingen gegeven. Dit zijn enkele aanbevelingen die naar<br />
ons inzien bij kunnen dragen aan verbeteringen voor de communicatiemiddelen. De<br />
aanbevelingen worden per communicatiemiddel uitgewerkt en voor <strong>Primo</strong> vpr als<br />
organisatie. In de paragraaf 4.1 worden er algemene aanbevelingen beschreven.<br />
Vervolgens in paragraaf 4.2 worden er aanbevelingen geschreven die betrekking hebben<br />
op de website. Daarna komen in paragraaf 4.3 de aanbevelingen voor de schoolgids.<br />
Paragraaf 4.4 is gericht op de nieuwsbrief. Ten slotte staan in paragraaf 4.5<br />
aanbevelingen voor social media.<br />
4.1 Algemeen<br />
Hieronder worden enkel aanbevelingen genoemd die betrekking hebben op <strong>Primo</strong> vpr in<br />
het algemeen. De onderstaande punten kunnen bijdragen om het totale consistente beeld<br />
voor <strong>Primo</strong> vpr te optimaliseren.<br />
4.1.1. PRIMO vpr magazine<br />
Zoals in de SWOT-analyse van hoofdstuk 1 te lezen is, wordt daarin verwezen naar een<br />
magazine. Het idee hierachter is dat <strong>Primo</strong> vpr een magazine twee keer per jaar (najaar<br />
en voorjaar) zal uitgeven aan de scholen. Hierin kunnen verschillende onderwerpen<br />
aanbod komen zoals:<br />
- In te voeren veranderingen<br />
- Leuke weetjes<br />
- Onderzoeken<br />
- actualiteit en hoe <strong>Primo</strong> vpr hier op reageert/mee om gaat<br />
- Scholen die prijzen / oorkondes gewonnen hebben in het te zonnetje zetten<br />
- School die het afgelopen half jaar het zeer goed heeft gedaan in zowel communicatie of<br />
leerlingen aantal.<br />
Hiermee krijg je meer verbinding met alle 24 scholen maar ook de scholen onderling. Je<br />
stelt een maatstaaf in zodat voor alle scholen duidelijk is wat het minimum niveau is<br />
waaraan zij zich moeten houden of optrekken als dit niet voldoende is. Ook creëer je een<br />
uitdaging voor de scholen om zich te profileren ten opzichte van de rest. Hierdoor zijn de<br />
scholen sneller geneigd iets impulsiefs te doen als zij daarvoor waardering ontvangen.<br />
De scholen zien in het magazine hoe andere collega’s handelen en hierdoor kunnen zij<br />
ideeën opdoen of deze handeling zelf ook doorvoeren op de school, want uiteindelijk is<br />
<strong>Primo</strong> vpr het overkoepelende orgaan en moet er gestreefd worden naar saamhorigheid<br />
en consistentie.<br />
Door een magazine uit te geven voor de basisscholen benadruk je dat zij een zeer<br />
belangrijke doelgroep zijn voor <strong>Primo</strong> vpr en niet alleen de ouders van de toekomstige<br />
leerlingen. Je spreekt hun verantwoordelijkheidsgevoel aan, en je speelt hier op in door<br />
ze te complimenteren in het magazine. Het doel hiervan is dat je zo de scholen stimuleert<br />
om<br />
zich te onderscheiden van de concurrentie en één duidelijk beeld als gehele organisatie<br />
(zowel <strong>Primo</strong> als 24 scholen) naar buiten te brengen.<br />
19
4.1.2. Identiteit<br />
Tijdens ons onderzoek naar de communicatiemiddelen viel het op dat enkele scholen<br />
tegenstrijdig waren met zichzelf. Er was een verschil tussen hun missie/visie en de<br />
uitstraling van de school met daarbij de communicatiemiddelen. De scholen wilden<br />
verschillende dingen tegelijkertijd uitstralen. Hierdoor raakt de bezoeker in de war. Hij/zij<br />
krijgt geen helder beeld wie de school is en waar het voor staat. Uiteraard moeten niet<br />
alle scholen het zelfde zijn qua identiteit, iedere school heeft haar sterke en<br />
verbeterpunten dus deze moeten naar buiten worden gebracht. De lijn van de gekozen<br />
identiteit moet in alle communicatie uitingen terug te vinden zijn. Hiermee creëer je een<br />
onderscheidend vermogen.<br />
De scholen hadden een zeer zakelijke website, kleuren van het logo en statige<br />
afbeeldingen maar hun nieuwsbrief was zeer kleurrijk en speels met veel foto’s, dit komt<br />
dan niet overeen met elkaar. Als de school op een kenmerk de nadruk wil leggen, dus<br />
hun kernwaarden benadrukken, moeten zij dit overal in doorvoeren. Bijvoorbeeld als de<br />
kernwaarden speels en jong zijn, dan moet de website, nieuwsbrief en de social media<br />
ook die sfeer ofwel tone-of-voice uitdragen in hun middelen.<br />
Hierdoor zorg je dat je externe doelgroep (Leerlingen, <strong>Primo</strong>, bestaande en toekomstige<br />
ouders) een authentiek beeld krijgen over de basisschool. Dit volgens de theorie van C.<br />
van Riel: “Als je voor iedereen alles wilt zijn ben je uiteindelijke niets voor niemand.”<br />
4.1.3. Afstemming van de middelen onderling<br />
Het is van groot belang om één duidelijk beeld te creëren in alle communicatie uitingen<br />
van een school. Hierin kan je helder de identiteit van de school naar voren laten komen<br />
maar er moet één rode draad in naar voren komen. In ons huidige middelen onderzoek,<br />
is naar voren gekomen dat er geen eenheid in de nieuwsbrief, schoolgids en website zat.<br />
Er werd gewerkt met verschillende lay-outs en voornamelijk verschillende lettertypes.<br />
Het belang van consistentie is eerder uitgebreid behandeld.<br />
Wij adviseren om templates te gebruiken per school, zodat de opmaak, lay-out,<br />
lettertype, kleuren, logo’s en uitstraling van alle communicatie uitingen hetzelfde zijn.<br />
Door templates is de lay-out makkelijk te hergebruiken, je hoeft alleen de inhoud aan te<br />
passen. Dit scheelt tijd qua opmaak.<br />
Via de onderstaande website is het zeer gemakkelijk om een professionele template op<br />
te stellen, geheel met eigen logo en uitstaling. Het is een programma waar zeer<br />
gemakkelijk mee gewerkt kan worden. Voor een vast bedrag per maand kan de hosting<br />
verzorgd worden, waar je tevens een adressenlijst kan invullen van de contacten.<br />
Deze tool is te vinden op www.ymlp.com.<br />
4.2 De Website<br />
Hieronder worden enkele aanbevelingen genoemd die betrekking hebben op de website.<br />
De onderstaande punten kunnen bijdragen om de websites van de basisscholen te<br />
optimaliseren of ze kunnen als nieuwe richtlijnen gebruikt worden.<br />
4.2.1. Zichtbaarheid PRIMO vpr<br />
In de analyse van de websites kwam naar voren dat de zichtbaarheid van <strong>Primo</strong> niet<br />
optimaal is. Het is soms lastig te vinden dat de basisschool een onderdeel van <strong>Primo</strong> is.<br />
Alle scholen moeten een eenheid vormen en bekend maken dat zij onderdeel van <strong>Primo</strong><br />
zijn; dit optimaliseert het eenduidige beeld.<br />
Wij raden aan richtlijnen op te stellen voor iedere basisschool om het logo van PRIMO<br />
vpr op de homepage te plaatsen met daarbij een stukje informatie over <strong>Primo</strong> van<br />
maximaal 5 zinnen.<br />
20
4.2.2. Lettertype gebruik<br />
Enkele websites hadden een zeer rommelige uitstraling. Hier was mede het lettertype<br />
gebruik de oorzaak van. Er wordt gewerkt met verschillende lettertypes en ook de grote<br />
van letters verschillen. Het computerscherm is vrij klein van zichzelf dus de meeste<br />
informatie staat bij elkaar op het scherm. Als er gewerkt wordt met veel verschillende<br />
opmaken creëert dit een onrust en een chaotisch beeld.<br />
Het beste is om 1 á 2 lettertypes te hanteren en de kopregels een groter formaat te geven<br />
dan de alinea’s.<br />
4.2.3. Aanduiding social media<br />
Een groot aandachtspunt voor de website optimalisering is dat als scholen gebruik<br />
maken van social media, dat dit luid en duidelijk op de homepage van de website moet<br />
worden vermeld.<br />
Tijdens de analyse moest er veel zoekwerk verricht worden om te achterhalen of een<br />
school actief was op social media. Ook om het middel optimaal te laten functioneren en<br />
het bereik van je doelgroep te vergroten is het belangrijk dat dit bekend wordt gemaakt<br />
op de homepage. Het gebruik van social media kan een onderscheidend vermogen zijn<br />
voor een school. Hierdoor zien de ouders dat hun kinderen leren omgaan met internet en<br />
nieuwe soorten media.<br />
4.2.4 Professionaliteit website<br />
Dit is de laatste aanbeveling die betrekking heeft op de website. Uit de analyse valt te<br />
concluderen dat er een zeer groot verschil tussen de professionaliteit van de websites is.<br />
Het is van belang dat je als basisschool een representatieve website hebt, die goed laat<br />
zien laat zien waar de school voor staat. De uitstraling is belangrijk omdat mensen zich<br />
aangetrokken moeten voelen tot de school. Laat dus de website uitstralen wie je<br />
bent als school en wat je kernwaarden zijn.<br />
Een advies is om de scholen een briefing te geven waaraan een website moet voldoen<br />
en hun taak is om dit zo goed mogelijk te realiseren. Dit kan mede door de scholen de<br />
bovenstaande aanbevelingen te laten doorvoeren.<br />
4.3 Schoolgids<br />
Over het algemeen zagen de schoolgidsen van de basisscholen van <strong>Primo</strong> vpr er<br />
professioneel uit. Vele voldeden aan de door ons opgestelde criteria: structuur en<br />
uitstraling. Bij het laatste criteria is nog wel enige verbetering mogelijk. Hieronder zijn er 3<br />
aanbevelingen uitgewerkt met betrekking tot het communicatiemiddel de schoolgids.<br />
4.3.1 Zelfde lettertype<br />
Ondanks dat de algehele structuur van de schoolgidsen prima oogde, werd er in enkele<br />
schoolgidsen gebruik gemaakt van verschillende lettertypes. Dit zorgde voor een meer<br />
chaotische indruk en was het soms moeilijk te lezen welke tekst bij welk kopje hoorde.<br />
Een aanbeveling is dan ook: kies als school voor één lettertype die je in je gehele huisstijl<br />
doorvoert. Zo ook in de schoolgids.<br />
4.3.2. Identiteit<br />
Een schoolgids is er voor de ouders van (aankomende) leerlingen, waarin de informatie<br />
voor het nieuwe schooljaar vermeld staat. Omdat het al een vrij zakelijk document is, is<br />
het van belang dat er ook wordt gelet op de uitstraling van het document. Een<br />
21
aanbeveling voor de schoolgids is dan ook om de identiteit van de school duidelijk naar<br />
voren te laten komen. De schoolgids kan tenslotte een doorslaggevend middel zijn voor<br />
een ouder van een toekomstige leerling, om hun kind op die school te plaatsen.<br />
De identiteit kan al naar voren worden gebracht met een persoonlijk voorwoord van<br />
de directie die iets verteld over hoe de schoolgids in elkaar steekt. De lezer heeft dan<br />
meteen een beeld van degene die aan het hoofd staat. Belangrijk daarbij kan een<br />
foto van de desbetreffende persoon zijn. Dat maakt het beeld van de lezer compleet.<br />
Wees ook niet bang om de schoolgids met foto’s en quoten van de leraren en op te<br />
vrolijken.<br />
4.3.3. Beschikbaarheid<br />
Tijdens het onderzoek is gebleken dat niet alle schoolgidsen beschikbaar waren op de<br />
website. Bij obs De Windroos was helemaal geen schoolgids te vinden en bij enkele<br />
anderen kan het niet geopend worden doordat je bijvoorbeeld eerst een programma<br />
moest downloaden om het te kunnen bekijken.<br />
Voorkom problemen als bovenstaand beschreven. Wanneer bezoekers moeite moeten<br />
doen om online iets te kunnen bekijken, dan wordt er afgehaakt.<br />
Een aanbeveling is dan ook: hou het simpel en plaats de schoolgids op een zichtbare<br />
plek op de website in PDF-bestand. Word is niet aan te raden, aangezien iedereen er dan<br />
dingen in aan kan passen.<br />
4.4 Nieuwsbrief<br />
Hieronder worden enkel aanbevelingen genoemd die betrekking hebben op het<br />
communicatiemiddel nieuwsbrief. De onderstaande punten kunnen bijdragen om de<br />
nieuwsbrief van de basisscholen te optimaliseren en er een duidelijke leesstrategie in te<br />
verwerken. De onderstaande aanbevelingen kunnen als nieuwe richtlijnen gebruikt<br />
worden.<br />
4.4.1. Templates<br />
Door middel van de analyse kon geconcludeerd worden dat de nieuwsbrieven een zeer<br />
belangrijk middel is vanuit de scholen. Te zien is dat er veel aandacht aan besteed wordt.<br />
Toch zijn er scholen die de nieuwsbrief erg onoverzichtelijk indelen.<br />
Maak kopjes met daaronder de desbetreffende informatie gestructureerd eronder. Een<br />
afbeelding helpt ter verduidelijking of herinnering van de boodschap. De belangrijkste<br />
informatie staat in de eerst zin van het tekstblokje. Kaders in de nieuwsbrief helpt de lezer<br />
om de informatie gestructureerd te verwerken. Je begeleidt de lezer op deze manier.<br />
Zeker voor het realiseren van nieuwsbrieven worden templates geadviseerd. Dit zorgt<br />
voor een stuk gemak van uit de scholen en de lay-out hoeft niet telkens weer gemaakt te<br />
worden; via een template blijft de lay-out het zelfde, alleen de inhoud veranderd. De<br />
uitgebreide informatie over templates staat bij paragraaf 4.1.3.<br />
4.4.2. Vindbaarheid<br />
Een andere aanbeveling voor het verbeteren van de nieuwsbrieven is de vindbaarheid<br />
van de brieven op de website van de scholen. De nieuwsbrieven moeten de lezer geen<br />
moeite kosten om hem te vinden. Daar bij moet er op de website ook een archief zijn van<br />
alle nieuwsbrieven van het afgelopen jaar.<br />
22
Ook waren er nieuwsbrieven die los op de homepage verwerkt waren of de<br />
nieuwsbrieven waren in een Word bestand gemaakt. Dit is niet handig voor de lezer.<br />
Dus maak aparte nieuwsbrieven die door een link aan te klikken openen. Het gebruik<br />
voor Word voor een nieuwsbrief af is te raden; PDF is een gemakkelijk te openen en te<br />
downloaden programma die de lezer een goed en leesbaar overzicht geeft van de<br />
nieuwsbrieven.<br />
4.4.3. Frequentie<br />
De laatste aanbeveling voor de nieuwsbrief is de frequentie van de brieven. Maak als<br />
school hier afspraken over. Soms zat er geen lijn in wanneer de nieuwsbrieven<br />
verschenen online. Het advies is om één nieuwsbrief minimaal om de 2 weken uit te<br />
brengen. Liever kort en vaker, dan één keer en lang nieuwsbrief. Een nieuwsbrief mag<br />
maximaal twee A4 lang zijn. De reden hiervoor is omdat anders te leesaandacht van de<br />
lezers verslapt en ze de informatie niet goed meer opnemen.<br />
Een ander aandachtspuntje is de actualiteit van de brieven (up-todate). De laatst<br />
verschenen brief moet direct online geplaatst worden. Dit ontbrak ook regelmatig.<br />
4.5 Social Media<br />
Uit het onderzoek naar het gebruik van social media op de basisscholen van <strong>Primo</strong> vpr, is<br />
gebleken 11 basisscholen zijn, die helemaal geen gebruik maken van een social media<br />
platform. De overige 13 hebben wel een social media-account aangemaakt. Van die 13<br />
gebruiken 5 scholen het actief en is het goed vindbaar op de website van de school. 8<br />
basisscholen hebben wel een account, maar doen er of heel weinig mee of is de social<br />
media niet goed terug te vinden op de website. Hieronder worden aanbevelingen<br />
uitgewerkt die betrekking hebben op het communicatiemiddel social media.<br />
23
4.5.1. Afstemming op de website<br />
Zoals hierboven beschreven is er bij 8 van de 24 basisscholen die social media heeft, niets<br />
van terug te vinden op de website. Een gemiste kans, want als je het als bezoeker niet kunt<br />
vinden, kun je er ook niet vanaf weten. Het is van belang dat de communicatiemiddelen<br />
crossmediaal worden ingezet. Dit gebeurt bij <strong>Primo</strong> vpr al enigszins doordat er tegelijkertijd<br />
verschillende communicatiemiddelen worden ingezet (nieuwsbrief,social media, schoolgids,<br />
website etc). Echter is niet alles goed op elkaar afgestemd; niet alle media zijn op de<br />
verschillende uitingen beschikbaar. Op de bestaande Twitter –en Facebook wordt de<br />
website van de basisscholen wel genoemd, maar andersom is het gebruik van social media<br />
niet terug te vinden op de website. Het implementeren van social media op een website kan<br />
op verschillende manieren:<br />
1. Twitterfountain<br />
Een Twitterfountain is een implementatie voor op een website, die de laatst geplaatste<br />
tweets in een kader weer geeft. Deze tool is ook meteen een link naar de Twitter-pagina van<br />
het desbetreffende persoon of bedrijf. Op deze manier kan de bezoeker zien dat er een<br />
Twitter-account aanwezig is en dient het als een uitnodiging om een bezoek te brengen aan<br />
de pagina.<br />
Deze aanbeveling is te realiseren door een ICT-bedrijf die kan helpen met het<br />
implementeren van deze tool.<br />
Afbeelding 7: Social Media aanduiding OBS Tweemaster<br />
2. Buttons prominent op de website<br />
Om bezoekers in aanraking te laten komen met de social media-accounts, is het van<br />
belang dat ze op een goede manier zichtbaar zijn op de website. Maar wat is de beste<br />
plek op een website? Om de social media goed zichtbaar op de website weer te geven, is<br />
de beste manier om dat rechts bovenaan het menu te doen. Dit kan op de manier zoals in<br />
afbeelding 2 weergegeven. Deze buttons dienen als link om verder te klikken. Het is het<br />
meest effectief om het rechts bovenaan het menu te zetten, omdat bezoekers toch met<br />
hun muis gebruik maken van het menu en dus eerder geneigd zijn om er dan op te<br />
klikken.<br />
Afbeelding 8: Social Media aanduiding OBS De Zonnebloem<br />
Een tweede optie is om het helemaal onderaan, in de ‘voet’ van de website. Niet iedereen<br />
heeft na het bekijken van een website zin om naar boven te scrollen. Onderaan is dan<br />
24
een goede optie om de social media-buttons te plaatsen<br />
(Bron: http://socialmouths.com/blog/2012/05/08/social-media-buttons/ )<br />
4.5.2. Richtlijnen<br />
Nu social media al een tijd in opkomst is, zet bijna iedere organisatie, in welke branche<br />
dan ook, social media in om op hun eigen manier informatie te delen. In het onderwijs,<br />
vooral basisonderwijs waar het kind zich voor een groot deel ontwikkelt, is veel leuke<br />
informatie die buiten de scholen gedeeld kan worden voor bijvoorbeeld de ouders. Eind<br />
juli 2011 is er op www.socialmediawijs.nl, een website die zich bezig houdt met het juiste<br />
gebruik van social media in het onderwijs, een uitslag van een enquête naar buiten<br />
gebracht. Dit onderzoek richtte zich vooral op de beleving van social media van docenten<br />
in het basisonderwijs. De belangrijkste conclusies waren dat nagenoeg alle<br />
ondervraagden van mening zijn dat kinderen begeleid moeten worden met het gebruik<br />
van social media en dat men wel degelijk de toegevoegde waarde van het medium inziet.<br />
(Bron: http://socialmediawijs.nl/producten/onderzoek/enquete-basisscholen/)<br />
Men vindt dat er dus wel degelijk iets mee gedaan moet worden. Maar hoe? Tijdens het<br />
onderzoek naar het gebruik van social media op de basisscholen van <strong>Primo</strong> vpr, is<br />
gebleken dat 5 scholen het actief gebruiken en 8 wel een account hebben, maar er niets<br />
mee doen. Social media voor basisscholen zit nog grotendeels in de observatiefase; er<br />
wordt afgewacht wat andere scholen ermee doen, want zelf weet niet iedereen hoe ze<br />
het communicatiemiddel nu het meest effectief kunnen gebruiken.<br />
Een aanbeveling voor het gebruik van social media is dan ook om richtlijnen op te stellen<br />
voor leraren en leerlingen. Het is van belang voor iedere leraar en leerling om te weten<br />
wat wel en niet op het internet geplaatst mag worden. 80% van de 10-jarigen heeft een<br />
Hyves-account en beschikt over een mobiele telefoon waarmee ze op de social media<br />
kunnen. Op elk moment van de dag kan er dus iets gepost worden wat met de<br />
desbetreffende school waar ze op zitten te maken heeft. Wat kan wel en wat kan niet?<br />
Richtlijnen voor social media op basisscholen kunnen naar ons inzien op 3 manieren<br />
worden vormgegeven:<br />
1. Klavertje 4 model<br />
Marcel Kesselring, een adviseur voor social media in het onderwijs, heeft een model<br />
geïntroduceerd die de relevantie en samenhang van social media op scholen weer geeft:<br />
Afbeelding 9: Klavertje 4 model<br />
1. Didactische meerwaarde<br />
Social media zorgt voor meerwaarde in de klas<br />
2. Digitaal burgerschap<br />
Hoe gaan we met elkaar om op het internet?<br />
3. Externe communicatie<br />
Wat draagt de school voor identiteit uit?<br />
4. Samenwerking<br />
Social media is een manier om samen te werken<br />
en informatie te delen.<br />
Volgens Kesselring zijn de vier bovenstaande elementen redenen waarom social media<br />
relevant kan zijn voor een basisschool. Dit model kan intern gebruikt worden om te<br />
bepalen waarom je als basisschool eigenlijk social media in wilt zetten, omdat het niet<br />
verstandig is om zomaar ergens te beginnen. Tijdens vergaderingen kan dit model erg<br />
25
nuttig zijn voor het opwekken van discussies over het gebruik van social media en<br />
waarom je het wilt inzetten.<br />
In Bijlage 1 wordt er nog een extra toelichting gegeven op dit model.<br />
2. Boek: Social media op de basisschool<br />
Wanneer er intern is nagedacht over waarom social media voor de desbetreffende school<br />
belangrijk is, moet er nog vorm aan worden gegeven. Wat zet je nu op bijvoorbeeld een<br />
Facebookpagina? En hoe vaak?<br />
Eind juni 2012 is het boek ‘Social media op de basisschool’ uitgebracht, die antwoord kan<br />
bieden op bovenstaande vragen voor leraren, kinderen en de ouders. Aan de hand van<br />
21 vragen wordt in het boek uitgelegd hoe social media het beste kan worden inzet in het<br />
basisonderwijs en wat handige tips en tricks. Ook wordt er in gegaan op kwesties als<br />
online pesten.<br />
Aan de hand van dit boek kan het social media beleid voor de basisscholen van <strong>Primo</strong><br />
vpr vorm worden gegeven. Het boek is online op www.mijnkindonline.nl te vinden en<br />
gratis te downloaden.<br />
3. Introductieles voor kinderen<br />
Om de richtlijnen en ideeën over social media over te brengen naar de kinderen, is het<br />
effectief om éénmalig een les te geven over social media gebruik op de desbetreffende<br />
school. De gemiddelde leerling weet ondertussen allang wat het is en wat het kan, maar<br />
dat zou dan ook niet de kern van de les moeten zijn. De inhoud zal gaan over waarom de<br />
school social media heeft en wat er zoal mee gedaan wordt. Ook is het een goede manier<br />
om de opgestelde richtlijnen te vertellen en is het de ideale kans om aan de leerlingen te<br />
vragen wat zij nu eigenlijk graag online over hun school willen zien.<br />
26
BRONNENLIJST<br />
Literatuur:<br />
1) J. De Graaf & S. Steinmetz, Het Mediaboek, 2006, twaalfde druk, uitgever: Boom<br />
onderwijs<br />
2) D. Van Osch & A. Van Doorn, Communicatiekunde, 2006, tweede druk, uitgever:<br />
Boom onderwijs<br />
3) C. Van Riel, Reputatiemanagement, 2004, vierde druk, uitgever: Prentice Hall<br />
4) C. Huijskens, Code Sociale Media, 2011, vierde druk, uitgever: Bertram + de Leeuw<br />
5) R. Riezebos & J. Van Der Grinten, Positioneren, 2011, tweede druk, uitgever: Boom<br />
LEMMA<br />
Internet:<br />
Afbeelding 1: http://www.kvk.nl/ondernemen/marketing/marktonderzoek/eenconcurrentieanalyse-maken/.<br />
Bezocht op 20 april 2012.<br />
Afbeelding 2: http://123management.nl/0/010_strategie/images/015_porter.jpg<br />
Afbeelding 3 t/m 8:<br />
http://www.hetoverbos.nl/<br />
http://www.obsdewisselzuidland.nl/<br />
http://www.obsdezonnebloem.nl/<br />
http://www.obshetwant.nl/<br />
http://www.devliegerdt.nl/<br />
Afbeelding 9:<br />
http://www.frankwatching.com/archive/2012/04/27/social-media-voor-scholen-in-de-21eeeuw-het-klavertje4model/<br />
27
Bijlage<br />
Het Klavertje 4 model (Marcel Kesselring)<br />
De onderstaande vier uitgangspunten zijn volgens Kesselring de meerwaarde van social<br />
media voor het basisonderwijs:<br />
1. Didactische meerwaarde<br />
Social media zorgt voor meerwaarde in de klas<br />
2. Digitaal burgerschap<br />
Hoe gaan we met elkaar om op het internet?<br />
3. Externe communicatie<br />
Wat draagt de school voor identiteit uit?<br />
4. Samenwerking<br />
Social media is een manier om samen te werken en<br />
informatie te delen.<br />
Didactische meerwaarde<br />
Social media zorgt voor meerwaarde in de klas, wanneer de leerlingen hun huidige kennis<br />
over social media en ICT delen, met elkaar maar ook met de leraren. De gedachte achter dit<br />
uitgangspunt is dat de kloof tussen leraren en leerlingen gemakkelijker te overbruggen is<br />
dan gedacht. De meerwaarde kan worden gevormd aan de hand van 6 stappen:<br />
Digitaal burgerschap<br />
Hierbij draait het om het bewust en verantwoord met social media om gaan. Wat is kan<br />
wel en wat juist niet? Basisschool de Trinoom kwam met 6 geheugensteuntjes voor<br />
kinderen:<br />
- Gratis bestaat niet<br />
- Geef nooit je wachtwoord af<br />
- Spreek nooit met een onbekende af<br />
- Zorg dat je een vertrouwenspersoon hebt<br />
- Maak een screenshot bij pesten<br />
- Let op je privacy<br />
28
Externe communicatie<br />
Waar staat de basisschool voor? Wat zijn de missie, visie, identiteit en kernwaarden?<br />
Zorg dat je weet waar je als school voor staat, zodat je dat extern ook door kan voeren in<br />
de communicatiemiddelen. Zo ook in de sociale media. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm<br />
van een filmpje naar buiten worden gebracht.<br />
Samenwerking<br />
Dit uitgangspunt betreft de leerkrachten en het contact met de ouders van de leerlingen.<br />
Social media kan ervoor zorgen dat de hoge werkdruk wordt verminderd door het delen<br />
van kennis online. Dit kan bijvoorbeeld via Yammer; een sociaal netwerk waar<br />
medewerkers van een bedrijf informatie kunnen delen. Dit kan naast het verminderen van<br />
werkdruk ook veel tijd schelen.<br />
Bron: http://www.frankwatching.com/archive/2012/04/27/social-media-voor-scholen-in-de-<br />
21e-eeuw-het-klavertje4model/<br />
29