Eindverslag - CAD College

door: Jasper de Haas, 2011
Walls4PE
Verslag over systeemwand programma Walls4PE

Voorwoord.
Dit verslag maakt deel uit van de afstudeeropdracht ACE system manager.
Ik ben Jasper de Haas, tekenaar bij PlanEffect systeemwanden in
Geldermalsen. Ik heb de applicatie Walls4PE ontworpen om het teken proces bij
PlanEffect systeemwanden aanzienlijk te versnellen en de mogelijkheden tot
verbeteren van dit proces grenzeloos te maken.
Voor PlanEffect systeemwanden is het eindresultaat van dit HBO traject een
applicatie voor AutoCAD plus een block bibliotheek opmaat. Tevens dient dit
verslag als naslagwerk voor deze applicatie.
Tot slot wil ik de volgende personen bedanken voor alle hulp, steun en uitleg bij
en tijdens het onderzoek en bij het afronden van mijn project:
- Ronald Boeklagen
- Leonie Bergsma
- Sjoerd Roorda
- Marcel van der Ziel
- Bert Diepeveen
- Esther Meeuwissen
2

Inhoudsopgave.
Voorwoord………………………………………………………………………….
inhoudsopgave…………………………………………………………………….
1 inleiding…………………………………………………………………………..
2 bedrijfsprofiel PlanEffect systeemwanden ……………………………......
2.1 het bedrijf
2.2 organigram
2.3 functie omschrijving
3 huidige situatie…………………………………………………………………..
3.1 tekening strippen
3.2 plattegrond tekenen
3.3 aanzichten tekenen
3.4 probleem huidige situatie
3.5 oplossingen
4 applicatie Walls4PE ……………………………………………………………
4.1 mogelijkheden
4.2 dynamic blocks
4.3 dynamic blocks gesplitst
4.4 structuur Walls4PE
4.5 installatie Walls4PE
4.6 gebruik Walls 4PE
5 conclusie………………………………………………………………………….
bijlage 1: users manual Walls4PE
2
3
4
5
5
6
7
8
8
9
10
11
11
12
12
13
14
15
16
17
20
3

1. Inleiding
AutoCAD optimaliseren voor snel en gemakkelijk gebruik is een belangrijk item
voor ieder bedrijf of organisatie.
In de hedendaagse economie vinden we het bijna vanzelfsprekend dat alles een
korte levertijd heeft. In offerte stadium wordt hiermee net zoals met de prijs sterk
onderhandeld. Het is daarom ook erg belangrijk om bij opdrachten een zo kort
mogelijke levertijd te kunnen afspreken. Voor een groot gedeelte is de levertijd
afhankelijk van onze leveranciers. Het is dus van belang dat we zo snel mogelijk
de benodigde bestellingen doen. We kunnen echter pas gaan bestellen als we
een definitief akkoord hebben op onze tekening.
Dit verslag begint met een kleine introductie over PlanEffect systeemwanden en
mijn rol binnen dit bedrijf. Vervolgens wordt de huidige tekenwijze omschreven
en wordt er dieper ingegaan op de applicatie Walls4PE.
Als bijlage is er een handleiding over het gebruik van de applicatie Walls4PE.
4

2.1. het bedrijf
2. bedrijfsprofiel PlanEffect systeemwanden
PlanEffect systeemwanden is sinds 1989 een innovatief bedrijf in de
systeemwanden. wij produceren voornamelijk luxere systeemwanden.
Ons product is onder te verdelen in de volgende categorieën:
enkel glas wanden
dubbel glas wanden
gesloten wanden spaanplaat
gesloten wanden gips
stalen wanden
volglazen deuren
houten deuren
kader deuren
Vanzelfsprekend komen er op onze projecten veel combinaties en variaties van
de bovengenoemde elementen voor. Naast deze standaard elementen kunnen
er ook speciale schuifdeur-systemen, kasten, balies, en mobiele wanden
voorkomen. Deze laatst genoemde elementen worden meestal per project op
maat gemaakt.
Al onze systemen zijn ontworpen in eigen huis, hiernaast wordt veel aandacht
gegeven aan nieuwe ontwikkelingen en verbeteringen.
voorbeelden van ons product
5

2.2. organigram PlanEffect systeemwanden
6

2.3. functie omschrijving
Als tekenaar ben ik verantwoordelijk voor het maken van de tekeningen.
Daarnaast beheer ik de tekenomgeving van mijn collega werkvoorbereiders. Dit
betekend dat ik naast het maken van tekeningen ook bezig ben met het
ontwikkelen van verbeteringen in ons teken systeem.
Tijdens mijn werkzaamheid bij PlanEffect is er al het een en ander verbeterd aan
het tekensysteem. Zo hebben we bijvoorbeeld een template met ingestelde
layouts en printer configuraties gemaakt, en een toolpalette met diverse wandelementen
geconfigureerd. later heb ik me verdiept in de dynamic blocks en de
toolpalettes hiermee uitgebereid.
7

3. huidige situatie
Het teken proces is onder te verdelen in 3 delen:
1. tekening strippen
2. plattegrond tekenen
3. aanzichten tekenen
3.1. tekening strippen
Het is gebruikelijk om het wanden plan op een bouwkundige onderlegger te
tekenen. Deze bouwkundige onderlegger krijgen we vaak van de klant of van
een architect, de onderlegger moet dan eerst in de juiste layers worden omgezet.
Als de tekenaar de layers goed heeft gebruikt is dit met de functie layer merge, of
quick select goed te doen.
afb. 2 bouwkundige tekening van de klant
Onze template is standaard uitgerust met een aantal layers om de bouwkundige
tekening te verdelen. Het voorvoegsel -000 zorgt ervoor dat onze layers 99 v/d
100 keer bovenaan in de layermanager staan.
Alle bruikbare layers worden omgezet naar de onze (zie hieronder).
-000 PE - stramien
-000 PE - bouwkundig
-000 PE - inrichting
-000 PE - plafond
-000 PE - ruimte omschrijving
-000 PE - maatvoering klant
-000 PE - wanden klant
overige layers worden gelaten zoals ze zijn en uitgezet.
8

Nadat de tekening gestript is kunnen verschillende layers worden uitgezet zodat
het gebouw een stuk overzichtelijker in beeld is. Vaak komt het erop neer dat
alleen de layer “bouwkundig” en “wanden klant” aangezet worden. Vervolgens
worden er hartlijnen over het hart van de wanden die de klant heeft ingetekend
en als dit gedaan is wordt ook de layer “wanden klant” uitgezet.
Wat overblijft is dus het bouwkundige gedeelte plus de hartlijnen waar de
wanden moeten komen. Deze hartlijnen kunnen ook als hulplijnen worden
gebruikt en staan in een layer die niet wordt afgedrukt.
afb.3 bouwkundige gedeelte plus hartlijnen
3.2. plattegrond tekenen
Het volgende onderdeel is het tekenen van de plattegrond. Zolang de wensen
van de klant concreet en niet te ingewikkeld zijn is het plaatsen van de wandelementen
een simpel proces, alle elementen zijn immers vanuit de toolpalette
aan te roepen.
Nadat alle wand-elementen zijn geplaatst moeten er uiteraard nog diverse
maatvoeringen en notaties worden toegevoegd. Deze zijn ook in de toolpalette
terug te vinden.
afb.4 huidige palette set
9

Als de plattegrond in modelspace klaar is kunnen de viewports ingesteld worden
en de onderhoek ingevuld. In onze dwt-file staan diverse papierformaten met een
kader en onderhoek voor gedefinieerd.
Details kunnen nog worden toegevoegd en daarna is de tekening klaar om ter
controle naar de klant te sturen.
3.3 aanzichten tekenen
Als de tekening definitief akkoord is kan het productie proces beginnen. Hiervoor
is een aanzicht tekening nodig.
Het maken van een aanzicht tekening vereist meer tijd dan het maken van de
plattegrond. Dit komt doordat van iedere wand apart een aanzicht moet worden
gemaakt. Uiteraard moeten deze aanzichten ook worden voorzien van de nodige
maatvoering en details.
Alle dynamic blocks die als wand-elementen zijn gebruikt bij het tekenen van de
plattegrond bezitten een aanzicht in zich die kan worden weergegeven door de
visibility state te veranderen. Om van een wand het bijbehorende aanzicht te
genereren is het dus noodzakelijk om de wand te kopieren uit de plattegrond en
ergens in modelspace te plakken, om vervolgens de wand-elementen selecteren
en via het properties panel de visibility state veranderen. Dit proces moet worden
herhaald tot alle wanden hun aanzicht hebben gegenereerd.
afb.5 visibility state veranderen
Het werkt natuurlijk het snelst als alle wanden eerst gekopieerd worden en
daarnaa de visibility state in één keer voor alle elementen tegelijk wordt
veranderd.
Om eventuele details en andere aanpassingen te doen is het vaak handig om de
elementen te exploderen. Bedenk wel dat dan alle dynamic eigenschappen van
het element verloren gaan, het is dus niet meer mogelijk om waarden als
wandhoogte en bijvoorbeeld borstweringhoogte te veranderen. Het is dan
natuurlijk wel mogelijk om de aanzichten met de standaard AutoCAD
commando’s te bewerken.
10

3.4. probleem huidige situatie
Het probleem van de huidige werkwijze is dat het kopieren en goedzetten van de
wand-elementen te veel handelingen kost, waardoor het maken van een
aanzichten tekening te lang duurt.
Hiernaast zie je iedere onnauwkeurigheid op het gebied van snappen terug in de
horizontale lijn van de aanzichten.
Tevens brengt het combineren van een bovenaanzicht met een vooraanzicht in
één dynamic block beperkingen met zich mee. Dit is vooral omdat de visibility
parameter maar één keer gebruikt mag worden per dynamic block.
3.5. oplossingen
De in de vorige paragraaf genoemde problemen zijn op meerdere manieren op te
lossen.
Zo kan er een nieuw tekenpakket worden aangeschaft, waar standaard al een
bibliotheek systeem inzit en waarin aanzichten maken ook al is inbegrepen.
bijvoorbeeld autodesk Revit. Dit is een dure oplossing, hiernaast moeten alle
collega’s uit de werkvoorbereiding dan omgeschoold worden.
Een andere oplossing is programeren. Een speciaal geprogrameerde applicatie
moet de herhalende stappen in het tekenproces automatiseren waar dat mogelijk
is. De eerste gedachte was om met VBA (VisualBasic forApplications) een
applicatie te schrijven om het proces te automatiseren maar VBA bleek in
toekomstige versies van AutoCAD niet meer ondersteund te worden. Zodoende
viel automatisch de keuze op VB.NET omdat dit in alle toekomstige versies van
AutoCAD wel ondersteund word.
De oplossing is dus een op maat gemaakte applicatie geprogrameerd in
VB.NET. Op deze manier is de werkwijze bijna gelijk aan de oude werkwijze, dus
niemand hoeft te worden omgeschoold. Hiernaast is het ook maatwerk die
precies op ons product kan worden aangepast.
11

4.1 mogelijkheden
4. applicatie Walls4PE
Het tekenproces kan geautomatiseerd worden op verschillende manieren.
Hieronder worden de onderzochte manieren besproken.
manier 1:
De wand elementen in de plattegrond bevatten ieder hun aanzicht. Deze
aanzichten worden getoond door de visibility state te wijzigen. Het kopieeren,
roteren, plakken, en vervolgens de visibility state wijzigen zijn stappen die
geprogrammeerd worden. De applicatie zal eruit zien als een toolpalette waarin
alle wand elementen zijn verwerkt. Hiernaast zal de huidige AutoCAD toolpalette
uitgerust worden met diverse tools om de plattegrond en gegenereerde
aanzichten aan te vullen.
manier 2:
Nu bevatten de plattegrond units niet langer hun eigen aanzicht in zich. de
oorspronkelijke wand elementen worden als het ware gesplitst in losse units.
Deze units worden door de applicatie bij elkaar gezocht en in de juiste volgorde
geplaatst. Ook bij deze applicatie dient de huidige AutoCAD toolpalette als
ondersteuning voor de plattegrond en aanzichten.
manier 3:
Hier wordt het hele concept in VB.NET geprogrameerd, wat inhoud dat alle wand
elementen in de programma code gedefineerd zijn en dat het toevoegen of
wijzigen van de elementen alleen mogelijk is door middel van een update. Dit
maakt het programma betrouwbaarder maar ook minder toegankelijk.
na het afwegen van de voor en nadelen van beide manieren blijkt manier 2 de
beste. Door de wand elementen te splitsen in losse units is er meer mogelijk met
de dynamic eigenschappen. doordat de visibility parameter niet meer bezet is
met de functie “aanzicht genereren” is deze parameter nu vrij om voor andere
mogelijkheden te gebruiken. Hiernaast komt eventuele teken onnauwkeurigheid
tijdens het tekenen van de plattegrond niet terug in de aanzichten. Ook blijft het
op deze manier mogelijk om wand elementen aan te passen met enkel kennis
van dynamic blocks.
12

4.2 dynamic blocks
In deze paragraaf gaan we iets dieper in op de dynamic blocks zoals we die nu
gebruiken. Dit zijn dezelfde blocks die we bij manier 1 zouden gebruiken.
Deze dynamicblocks zijn opgebouwd uit bovenaanzichten die een distance
parameter bevatten waarmee ze opmaat in de plattegrond kunnen worden
geplaatst. Naast de distance parameter bezit ieder block een visibility state
waarmee het aanzicht kan worden getoond. Het deur element lijkt twee visibility
states te bezitten maar de tweede visibility state (wat eigenlijk niet kan, paragraaf
3.4) is een lookup parameter die verschillende visibility states regelt. zo is het
toch mogelijk om een aanzicht én verschillende draairichtingen in één block te
maken. Hieronder zie je twee afbeeldingen van een voorbeeld dynamic block.
afb.6 opbouw van dynamic block met ingebouwd aanzicht.
afb.7 deur unit met twee lookup parameters.
13

4.3 dynamic blocks gesplitst
In de vorige paragraaf is de opbouw van de dynamic blocks beschreven. In deze
paragraaf wordt dieper ingegaan op de voordelen van het splitsen van de wand
elementen in losse boven- en vooraanzichten.
Het grootste voordeel van de blocks splitsen is dat de visibility state niet meer
gebruikt hoeft te worden voor het genereren van het aanzicht. Nu kan er in zowel
het plattegrond-block als in het aanzicht-block een visibility state worden
gebruikt. Bij een verbouwing of uitbereiding op een bestaand project, is het
gebruikelijk om de bestaande elementen zwart/grijs te maken zodat duidelijk
wordt wat het nieuw te bouwen gedeelte is.
Vaak is het ook handig om meerdere markeringen per unit te kunnen maken, dit
komt voor als je van hetzelfde element meerdere varianten nodig hebt. Uiteraard
kan dit op verschillende manieren gedaan worden, maar een visibility state is hier
nu een prima oplossing voor.
Door het plattegrond-block en het aanzicht-block uit elkaar te halen wordt het
geheel in de blockeditor ook een stuk overzichtelijker.
De plattegrond elementen zijn ieder voorzien van een linear parameter
(distance1) waarmee de breedte van het block kan worden veranderd.
De aanzicht elementen zijn ook ieder voorzien van een linear parameter
(distance2) deze dient wederom om het block zijn breedte te wijzigen. Tijdens
het genereren van het aanzicht worden alle linear parameters distance1
vergeleken met alle linear parameters distance2, waarna de waarde van
distance2 wordt overschreven met de waarde van distance1. Dit heeft als
resultaat dat de wandaanzichten met de juiste breedte worden gegenereerd.
Naast de linear parameter heeft ieder plattegrond element ook een text attribute.
Dit attribute staat in een apparte layer en wordt gebruikt om het wandnummer en
de wandvolgorde weer te geven. Dit is voornamelijk bedoeld om te controleren of
de volgorde klopt, en om eventueel aanpassingen te maken.
Afb. 8 attribute in plattegrond element
14

4.4 structuur Walls4PE
Walls4Pe bestaat uit een user control waarop 3 tabs zijn gedefinieerd. Op deze
tabs zijn verschillende knoppen geplaatst. Iedere knop stuurt code aan waarmee
er verschillende elementen in de tekening kunnen worden geplaatst. Naast deze
3 tabs voor wand-elementen is er nog een hoofd-tab welke de meer applicatie
gebonden zaken bevat. In het hoofd-tab bevinden zich de knoppen om de
aanzichten te genereren en om het data-venster weer te geven.
De applicatie Walls4PE’s code is opgebouwd uit verschillende modulen(classes).
Elke module of class is opgebouwd uit verschillende functies. In elke functie is in
VB.NET code geprogrammeerd wat uitgevoerd wordt op het moment dat de
functie wordt aangeroepen door een knop of een andere functie. Hieronder zie je
afgebeeld hoe de applicatie is in gedeeld in Visual Studio 2008.
afb.9 solution explorer
In iedere Module of Class zijn alle functies onder elkaar geschreven. De volgorde
is hier niet echt van belang het gaat om de naam hiermee wordt de functie
aangeroepen.
Afb.10 class palette1
De applicatie Walls4PE’s code is opgebouwd uit
verschillende modulen(classes). Elke module of class is
opgebouwd uit verschillende functies. In elke functie is in
VB.NET code geprogrammeerd wat uitgevoerd wordt op
het moment dat de functie wordt aangeroepen door een
knop of een andere functie.
Hiernaast (afbeelding 9) zie je afgebeeld hoe de applicatie
is onderverdeeld in Visual Studio 2008.
Hiernaast (afbeelding 10) is
een gedeelte van de code
Class Palette1(tab1)
afgebeeld.
Je kunt zien dat
button2_Click gebruik maakt
van de module opvragen en
vervolgens met de uitkomst
van de functie EerstePunt en
hoek de unit
“topview_unit_deur102glas”
plaatst.
15

Hieronder is een gedeelte code van de Module Opvragen weergegeven.
Afb.11 module opvragen
16

4.5 installatie Walls4PE
Walls4PE is gecompileerd als dll file hierin zitten het complete programma.
Hiernaast dienen er 2 dwg file op bepaalde locatie te staan. Op deze files staan
de dynamic blocks die de applicatie nodig heeft.
De acad.mnl file dient te worden aangepast. Dit kan met het commando
“AI_Editcustfile”. De commandos die de applicatie laden kunnen worden
toegevoegd zodat het programma opstart wanneer AutoCAD wordt gestart.
afb.12 editing acad.mnl
17

4.6 gebruik Walls4PE
Walls4PE is een applicatie die kwa gebruik net zo werkt als een standaard
toolpalette. Alle tabs zijn voorzien van knoppen waarmee je de wand-elementen
in de tekening plaatst. Het hoofdmenu tab bevat het gedeelte waarmee de
aanzichten gegenereerd worden.
Afb.13 layout Walls4PE “toolpalette”
Op de tabs PE100, PE70, en PE25 vind je 2 invoervelden. Met deze
invoervelden bepaal je het wandnummer en het volgnummer van het te plaatsen
wand-element. De knop ernaast is bedoeld om het wand en/of volgnummer van
een bestaand wand-element te wijzigen.
Afb.14 datavenster
De data knop geeft een nieuw venster weer. In dit
venster zijn diverse gegevens over de aanwezige
wand-elementen terug te vinden. Hier kun je
bijvoorbeeld het aantal deuren of het aantal meter
wand per type terugvinden. Deze gegevens zijn niet
bedoeld om mee te rekenen maar dienen als
controle functie voor de te tekenaar.
De knop met de pijl is om de data te verversen.
18

Bij het tekenen van wanden is er één ding wat centraal staat. Dit is de
wandvolgorde. Op de vorige pagina afbeelding 12 is het wandnummer invoerveld
te zien. Hier wordt de wandvolgorde ingevoerd die aan het wand-element wordt
toegevoegd. Het tweede invoerveld is geautomatiseerd zodat het na ieder
geplaatst element 1 bij zijn huidige waarde optelt. Als de waarde van het eerste
invoerveld veranderd begint het tweede invoerveld vanzelf weer bij 1.
Je hoeft dus in principe niet op de wandvolgorde te letten.
De knop die zich naast de invoervelden bevind is bedoeld om de volgorde te
wijzigen als nodig is. Wijzigen van de wandvolgorde kan nodig zijn in gevallen
wanneer het tekenkundig prettiger werkt om de elementen in een niet logische
volgorde te plaatsen. Dit wordt niet aangeraden.
Wijzigen van de wandvolgorde is vooral bruikbaar in gevallen wanneer er
veelvoudig dezelfde wanden voorkomen.
Het plaatsen van wand elementen gebeurt altijd volgens de normale tekenregels,
van links naar rechts. Het is dus niet de bedoeling om wanden “op zijn kop”, van
links naar rechts te tekenen. Als dit toch gebeurt zullen de aanzichten namelijk in
spiegelbeeld gegenereerd worden.
Het is het makkelijkst om eerst de hartlijnen te tekenen op de plaats waar de
wanden moeten komen en vervolgens de tekening zo leeg mogelijk te maken
(zie hoofdstuk 3). Op plaatsen van hoeken en lastige aansluitingen is het soms
makkelijk om meerdere hulplijnen te gebruiken.
Het wandnummer wordt automatisch geplaatst en verplaatsbaar. Dit geldt ook
voor alle hoekprofiel namen.
Als alle wanden getekend zijn kan doormiddel van één druk op de aanzicht knop
de aanzichten gegenereerd worden. Nadat de aanzicht blocks geplaatst zijn
kunnen ze geëxplodeerd worden zodat er nadere bewerkingen op kunnen
worden uigevoerd.
19

5. conclusie
Nu het programma gereed is en er al een aantal collega’s mee werken. Blijkt dat
de tijdsduur van het tekenproces inderdaad korter is geworden. Vooral bij grote
projecten scheelt het een hoop tijd.
Nader onderzoek wijst uit dat dit ongeveer 1.5 minuut per wand is. Uiteraard
verschilt dit per wand omdat niet iedere wand even lang of even complex is.
Bij gemiddeld grote projecten word er per aanzicht tekening zoon 50 – 60
minuten tijdwinst gemaakt. Hier is uitgegaan van 30 – 40 wanden, met
gemiddelde complexiteit.
In de toekomst kan er nog een hoop toegevoegd en verbeterd worden aan de
applicatie Walls4PE. Zo ben ik nog van plan om de wandnummering te
automatiseren en het data venster uit te bereiden.
20