1617 november 2011 - Haags Straatnieuws

4
Ferry
Mingelen
‘er zit iets
van een
schoolmeester
in mij’
Haags Straatnieuws
#162011
> Ferry wordt vaker door uitgevers
benaderd om een boek over politiek te
schrijven. “Ik houd dat af omdat ik er nog
middenin zit; je kunt alleen zinvol over
politiek schrijven met distantie. Waar
vind ik bovendien de tijd in mijn drukke
leven?”
Een jong gezin en een werkkring die alle
avonden van de week vult. De zonen van
Ferry en zijn vrouw Marike (actrice) zijn
vijftien en tien. Op het schoolplein is de
nestor van de parlementaire journalistiek
‘s ochtends vroeg te zien; op tv pas
na 22.00 uur in Nieuwsuur, het allround
actualiteitenprogramma van NOS en
NTR.
“Drie jaar geleden belde uitgeverij
Conserve mij met de vraag of ik wilde
schrijven niet over de politiek, maar
over de stad Den Haag en ik zou er alle
tijd voor krijgen. Als geboren en getogen
Hagenaar sprak mij dit aan en zo begon
ik tijdens Kamerrecessen aan mijn
ontdekkingsreis door heden en verleden
van onze rijk gevulde stad. De interesse
voor het hoe en waarom van je eigen tijd
is universeel, maar de discussie over het
uiteindelijk fysiek niet tot stand gekomen
Nationaal Historisch Museum blijkt
deze nog te hebben aangewakkerd. Bij de
afronding van mijn verhalen ontstond
toch nog de nodige tijdsdruk: tijdens het
afgelopen mooie voorjaar heb ik vooral
binnen gezeten achter mijn pc en de zomervakantie
moest worden uitgesteld.”
Maar dan heb je als lezer ook wat: verhalen
die een mix vormen van geschiedenis,
cultuur, politiek en autobiografie. In
‘Graven rond het Binnenhof’ biedt Ferry
een onthullende kijk achter de gevel van
de diverse sociëteiten, verenigingen en
cafés die kakstad Den Haag in alle soorten
en maten rijk is, hij brengt bezoeken
aan bunkers en grafkelders en verschaft
vermakelijke én macabere details over
historische moord- en lynchpartijen op
plekken waar nu louter wordt gewandeld
en gewinkeld.
Vierendelen
Zijn we er op vooruitgegaan?
“Tijdens het werken aan het boek heb
ik de spreekwoordelijke slinger door
de tijd zien bewegen. De discussie in
hoeverre hard straffen zinvol is, werd
eeuwen geleden in iets andere gradatie
ook gevoerd. Wel of niet vierendelen is
gelukkig een vraag waarover we ons het
hoofd niet langer hoeven breken, maar
resocialisatie – het, al of niet met zachte
hand, teruggeleiden van bestraften in
de maatschappij - werd destijds evengoed
in de overwegingen betrokken.
Een afgehakte neus, hand of een andere
in het oog springende verminking bemoeilijkt
dit proces voor de delinquent
aanmerkelijk, oordeelde men. Liberaal
voorman Thorbecke (1798-1872) wordt
door de PVV ten onrechte aangeroepen
in hun verregaande zucht naar bezuini-
Haags Straatnieuws
#162011 interview ferry mingelen 5
Politiek verslaggever Ferry Mingelen heeft in zijn boek ‘Graven rond het
Binnenhof’ onomstotelijk aangetoond dat Den Haag bruist. Al eeuwenlang.
Over de Nederlandse identiteit mag dan, met dank aan Máxima, discussie
bestaan: in de Haagse identiteit is het heerlijk graven. tekst Vera de Jonckheere foto Willem Mingelen
gen op cultuur. Met zijn uitspraak dat
de overheid zich niet met kunst moet
bemoeien, bedoelde Thorbecke evenwel
dat de overheid zich dient te onthouden
van waardeoordelen over mooi of
lelijk, want uitgerekend hij stelde geld
ter beschikking om cultureel erfgoed
als de Gevangenpoort te redden en te
restaureren.
Voor politici heb ik
geen bewondering’
Hopelijk ontdekken mensen door mijn
boekje net als ik nieuwe aspecten aan
hun stad. Bij voorbeeld hoe de Ridderzaal
zich van grafelijk bezit ontwikkelde
tot politiek partycentrum, waar ook de
koninklijke familie zich voor officiële
ontvangsten graag verpoost. Of dat
onder het gebouw van de Eerste Kamer
eeuwenoude grafkelders liggen met de
graven en gravinnen van Holland en
Johan van Oldenbarnevelt. En wist je dat
zowel Vincent van Gogh als Jan Cremer
hun schilderscarrière in Den Haag zijn
begonnen?”
Vanzelfsprekend ontbreekt de Ooievaart
niet. Ferry stapte in de boot bij een van
de initiatiefnemers van deze prachtige
tocht door de Haagse binnenstad: Peter
(broer van Adri) Duivesteijn, activist uit
de Schilderswijk.
“Deze raamvertelling behoort tot mijn
favorieten. Alles wat in Den Haag te
beleven is en was, passeert de revue aan
de hand van de karakteristiek Haagse
scheidslijn tussen zand en veen. In de
gouden eeuw was Den Haag een grachtenstad
waar filosofen woonden als
Spinoza – voorvechter van de nog altijd
veelbesproken vrijheid van meningsuiting
en godsdienst – en kunstenaars
als Paulus Potter, Jan Steen en Jan van
Goyen.”
Evenmin gaat het boek smeuïge verhalen
over de fameuze rosse buurt uit de
weg. Dominante tante Ria, ook wel de
Strik of Paashaas genoemd, leerde deftige
heren in hun blootje met harde hand
stofzuigen. Blonde Dolly (1927-1959)
beleefde haar spraakmakende einde in
haar bloeiende praktijk aan de Nieuwe
Haven. Wreed was het einde voor een
vuurpeloton in het Franse Vincennes
van de Friezin Margaretha Zelle - a.k.a.
Mata Hari - (1876-1917) nadat zij eerst
nog pikante avonturen beleefde aan de
chique Haagse Nieuwe Uitleg.
Iedere drie weken
In dakloosheid heeft hij zich voor zijn
boek niet verdiept. “Ik vind het belangrijker
dat politici zich kunnen inleven
in alle noden die er in de samenleving
bestaan. Ik koop iedere drie weken het
nieuwe Haags Straatnieuws, maar weet
soms niet goed hoe ik me gedurende de
rest van die periode tegenover de verkopers
moet opstellen. Het is moeilijk om
nee te zeggen, ik weet dat het niet de
bedoeling is alleen geld te geven zonder
de krant af te nemen, maar vind het ook
onnodig om steeds diezelfde krant mee
te nemen.”
Zo kan de omgang met daklozen ongemakkelijker
zijn dan die met politici.
Gelukkig gaat Ferry na zijn boek onverminderd
enthousiast door met zijn
politieke analyses en blijft hij regeringsleiders
aan de tand voelen, op de beleefdvasthoudende
wijze die het televisiepubliek
al sinds 1984 van hem kent.
“Den Haag is een van de weinige
plekken waar je als journalist direct
met je bronnen in contact staat.
Buitenlandverslaggevers schrijven
over mensen die ze nooit persoonlijk te
spreken krijgen. In Den Haag zien we
de premier, ministers en Kamerleden
vrijwel dagelijks tijdens interviews in
de wandelgangen, bij Kamerdebatten of
elders in dat beknopte politieke centrum
van de stad. De diversiteit aan onderwerpen
is ook nog eens sleur vermijdend
aantrekkelijk. Van Afghanistan tot
Euro, van persoonsgebonden budget
voor gehandicapten tot subsidies voor
kunstenaars: allemaal interessante
zaken die mensen rechtstreeks aangaan.
Bovendien vind ik het heerlijk om het
iedere avond te mogen uitleggen, er zit
iets van een schoolmeester in mij.”
Niet gehinderd door de Hilversumse
slangenkuil?
“Ik ben altijd in Den Haag bezig met
Haagse politiek en snap niets van de
Hilversumse omroepperikelen. Veel
ingewikkelder dan nationale politiek.”
Uiteraard ontkwam hij er niet aan enkele
hoofdstukken te wijden aan het politieke
bedrijf: Perscentrum Nieuwspoort,
Fortuyn, taartincident, moord en rumoe-
rige nadagen, met de daaropvolgende
verhoogde beveiliging van politici.
Over Hofstad Den Haag lezen hoe de
koningen Willem I, II en III tekeergingen
brengt republikeinen aan het jubelen
over het huidige vorstenhuis. Niettemin
vindt Mingelen het in alle objectiviteit
niet voor de hand liggen dat vader
Zorreguieta ooit de kroning van zijn
schoonzoon en dochter bijwoont.
“Hoogleraar Baud die destijds het onderzoek
leidde naar Jorge Zorreguieta’s rol
tijdens het dictatoriale Videla-bewind
heeft zich duidelijk uitgesproken.
Waarom bovendien de nieuwe koning
blootstellen aan heikele discussies
die schoonvaders aanwezigheid zou
oproepen?”
Terughoudend
Zo toeschietelijk als hij is voor de dame
die in Café 2005 koffie serveert, zo
terughoudend is Mingelen tegenover
iedere politicus. Hij bewaart professionele
afstand tot de komende en gaande
machthebbers. Voor hem geen joviale
biertjes in Nieuwspoort op jacht naar
nieuwtjes. Toch houden ministers en
Kamerleden bij zijn microfoon de pas in
om antwoord te geven. Hij heeft er een
bescheiden verklaring voor.
“Dat is dankzij het belangrijke medium
waarvoor ik werk. Misschien mis ik
wel eens een primeur doordat ik alleen
met collega’s eet in
Nieuwspoort, maar het is
mijn taak om politici vanuit
onafhankelijkheid te
beoordelen. Dat prefereer
ik boven mensen zó goed
te leren kennen dat het
moeilijk wordt kritisch te
blijven.”
Kan hij desondanks
politici noemen die hij
bewondert?
“Voor politici heb ik geen
bewondering. Dat grote
woord is voorbehouden
aan mensen die onder
moeilijke omstandigheden
iets bijzonders tot
stand brengen. Politici
moeten gewoon hun
vak verstaan. Ik houd
wel van een scherp debat
zoals Jolande Sap,
Alexander Pechtold,
Emiel Roemer, Mark
Rutte, Wouter Bos vroeger, en Geert
Wilders dat kunnen voeren. Ook Kees
van der Staaij weet met zijn strenge
SGP-principes geestig en to the point te
debatteren.”
Wie is de ‘Haagse historicus, werkzaam op
het Ministerie van Algemene Zaken’ die het
eerste exemplaar in ontvangst nam?
Ferry Mingelen grinnikt. “In ogenschijnlijke
tegenspraak met eerdere beweringen
was dat onze premier Mark Rutte.
Tijdens de research voor de hoofdstukken
over het Haagse verenigingsleven
kwam mij zijn lidmaatschap van De
Witte ter ore. Grootveld, voorzitter van
De Witte, weigerde daarover iets los te
laten. Rutte zelf beantwoordde mijn
sms direct: ‘Ja, ik ben lid maar heb er
weinig tijd voor. Hoezo?’ Nadat ik hem
vertelde over mijn historische Haagse
boekje reageerde hij zo enthousiast dat
hem niét vragen bijna onbeleefd zou zijn
geweest. Rutte is daarin gewoon een
aardige vent.”
Ferry Mingelen vragen wanneer hij stopt,
is even onbetamelijk als je verwonderen
over het feit dat de Earring nog altijd
bestaat …. maar hij wordt volgend jaar
toch 65?
De blik in zijn ogen spreekt boekdelen:
“Ik vrees dat ik er voor mijn zeventigste
mee op zal moeten houden.”