infobundel - co 7

13
Anne-Mie Havermans
kunsthistorica
begraafplaatsen voorhanden zijn, zie verder) kunnen bijdragen om verwaterde structuren te
versterken.
Door het systematisch nagaan van deze elementen kunnen patronen worden herkend. Klopt het dat
er een voorkeur was om de blijvende graftekens op te richten aan een bepaalde kant van de kerk,
zoals in Watou, waar wordt verteld dat oorspronkelijk aan de marktzijde (zuidkant) de arduinen
graven, op de vergunningen, stonden en dat de andere kant het armenkerkhof werd genoemd…
Opvallend is dat de calvarie, een traditioneel gegeven op een kerkhof, niet steevast op de gevel van
het kerkkoor (oosten) is opgericht, zoals meer gebruikelijk in de rest van Vlaanderen. In deze regio is
de calvarie vooral op de zuidelijke beuk te vinden. In Kemmel, Loker, Oostvleteren (verdwenen na de
brand in de kerk) en Dranouter is de calvarie bevestigd tegen de westelijke kant van de zuidbeuk, te
Nieuwkerke, Dikkebus, Reningelst en Dranouter links van de toegang, dus aan de oostkant van de
noordbeuk. De meeste van deze kerken moesten worden herbouwd na WOI. Mogelijk werd dan de
plaats van de calvarie gewijzigd. Ook dit element wordt best opgenomen in het onderzoek.
Toen in Boezinge na WOI de kerk en het kerkhof bijna hersteld waren, werd in 1932 een calvarie
opgericht in de hoek van de begraafplaats. Deze site zou meteen dienen als begraafplaats voor
religieuzen. Een calvarie werd meer dan eens opgericht als grafteken, op die manier vervulde het een
dubbele functie: als graf én als voorwerp van de gemeenschappelijke devotie.
Dranouter, kerkhof Wijtschate, begraafplaats
Ook op de begraafplaatsen is de calvarie haast altijd aanwezig, doorgaans op het uiteinde van de
hoofdlaan. Uitzondering is Poperinge (Rekhof), waar twee lanen uitkomen op de calvarie, vanwege
het uitzonderlijke driehoekige grondplan. Roesbrugge heeft twee calvaries; één tegen het koor van
de kerk en één in het verlengde daarvan tegen de muur. .
Er waren gespecialiseerde firma’s die dergelijke, doorgaans gietijzeren, beelden leverden.