06 - Urologie - prostaatcarcinoma - Imelda
06 - Urologie - prostaatcarcinoma - Imelda
06 - Urologie - prostaatcarcinoma - Imelda
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Prostaatcarcinoma:<br />
wie,wanneer behandelen?<br />
Symposium 10 j Medische<br />
Oncologie <strong>Imelda</strong>ziekenhuis
Registratie <strong>prostaatcarcinoma</strong><br />
in het <strong>Imelda</strong>ziekenhuis<br />
20<strong>06</strong><br />
2007<br />
2008<br />
2009<br />
2010<br />
Astitel<br />
45%<br />
40%<br />
35%<br />
30%<br />
25%<br />
20%<br />
15%<br />
10%<br />
5%<br />
0%<br />
Grafiektitel<br />
≤ 50 jr. 51-60 jr. 61-70 jr. 71-80 jr. ≥ 81 jr.<br />
Leeftijd
Casus 1:<br />
Pt 65 jaar<br />
Vader met <strong>prostaatcarcinoma</strong><br />
Oplopend PSA 1.5 naar 3.0 (12mnd), voordien stabiel<br />
Geen mictieklachten, goed potent, geen<br />
comorbiditeit<br />
Klinisch geen nodulus palpabel<br />
Echo: discrete hypoechogene zone li, vol 30cc<br />
CT-scan: geen klieren of meta’s<br />
Punctiebiopten: li 2/4 50%, re 0/4, gleason 3+3=6<br />
Staging: T2aNoMo
Casus 1: Therapeutische<br />
opties: MOC<br />
1. Radicale prostatectomie<br />
2. Prostaatbrachytherapie<br />
3. Externe bestraling<br />
4. Actieve opvolging<br />
5. Alle mogelijkheden
Lokaal beperkt<br />
prostaatcarcinoom- chirurgie<br />
Chirurgie:<br />
Open radicale prostatectomie<br />
Laparoscopische radicale prostatectomie<br />
Robot geAssisteerde Laparoscopische radicale<br />
Prostatectomie
Chirurgie: 3 therapeutische doelen<br />
Oncologisch:<br />
Continentie behouden<br />
Erectie bewaren (nerve sparing)<br />
Quality of Life patiënt wordt belangrijker
Laparoscopische radicale<br />
prostatectomie
Laparoscopische radicale<br />
prostatectomie
Nerve sparing
Robot systeem<br />
Gesofistikeerde tele-manipulator<br />
3 dimensioneel beeld, tot 15 keer vergroot<br />
4 armen<br />
Filtert fysiologische tremor<br />
“verkleint de beweging”<br />
Endo wrist instrument
Voordeel robot<br />
met behulp van de robotarmen kan de arts zeer<br />
secuur en precies complexe handelingen<br />
uitvoeren. Hierdoor kunnen zenuwen worden<br />
gespaard, waardoor de kans op incontinentie<br />
en erectiestoornissen kleiner is;<br />
tijdens de operatie is er minder bloedverlies;<br />
de operatie is minder pijnlijk, wat een sneller<br />
herstel tot gevolg heeft
Brachytherapie: techniek
Prostaatbrachy feedback<br />
Intraop<br />
N 2005 2010<br />
D90 170 180 173 Gy<br />
V100 94 96 96 %<br />
V150 58 66 %<br />
Postop<br />
N 2005 2010<br />
D90 151 55 155 Gy<br />
V100 86 88 92%<br />
V150 52 64%
Kwaliteitsverbetering gelokaliseerd<br />
prostaatkanker met goede prognose<br />
Betere diagnostiek<br />
Meer biopten<br />
Betere echo-apparatuur<br />
Minder invasieve technieken<br />
Laparascopisch-robot-chirurgie<br />
Prostaatbrachytherapie<br />
Support prostaatverpleegkundige<br />
MOC
Actieve opvolging: criteria<br />
Criteria:<br />
T1c-T2a<br />
Gleason < of = 6<br />
Maximaal 2 biopten +, maximaal 50 % Ca/biopsie
Casus 2:<br />
Patient 66 j, klachtenvrij<br />
Familiaal niet belast, psa-dosage op verzoek pt<br />
PSA: 17, geen plasklachten, geen comorbiditeit<br />
Klinisch: verhard voorkomen van bijna ganse linker<br />
kwab<br />
Echografisch: 30cc, nog bijkomend letsel rechts<br />
Punctie: li 4/4 re 2/4, gleasonscore 8<br />
MRI: kapseldoorbraak li, geen zaadblaasjesinvasie<br />
CT + botscan: geen klieren of meta<br />
Staging: cT3aNOMO
Casus 2: therapeutische opties<br />
1. Klierdissectie pelvien gevolgd door combinatie<br />
van hormonale therapie + radiotherapie<br />
2. Radicale prostatectomie + klierdissectie pelvien,<br />
vermoedelijk gevolgd door radiotherapie<br />
postoperatief<br />
3. Afwachtende houding/actieve opvolging
Laparoscopische pelviene<br />
lymfeklierdissectie (plnd)<br />
Bij wie?<br />
High risk en intermediate risk ptn: PSA > 10 gleason<br />
> 7<br />
Nomogrammen kans > 7 %<br />
MSKC<br />
Briganti<br />
Hoe:<br />
Laparoscopische modified extended pelviene<br />
klierdissectie<br />
Robot geassisteerd
Nomogram: ? Kans op + LN<br />
Memorial Sloan<br />
Kettering 32,6 %<br />
Briganti nomogram 73,6 %<br />
!
anatomie
klassiek
extended
Modified extended
Lineaire versneller voor uitwendige<br />
bestraling
IMRT planning prostaatkanker:<br />
sterk doorgedreven fijne berekeningen
Integratie van beeldvorming<br />
Beeldfusie met MR prostaat
RT-optimalisatie door MRI
Rol van NMR:<br />
Aflijning van de prostaat<br />
Grootte tumor<br />
Uitbreiding extracapsulair of naar zaadblaasjes<br />
Gerichte biopsie van verdachte gebieden<br />
Planning RT/heelkunde
Kwaliteitscontroles<br />
Camera<br />
voor het<br />
nemen van<br />
foto’s<br />
voor of<br />
tijdens<br />
bestraling
IGRT: Goudmarker:<br />
positieverificatie<br />
Dagelijkse correctie van positie prostaat voor toediening<br />
bestraling
Implanteren goudmarker onder echo-geleide
Kwaliteitsverbetering locaal uitgebreide<br />
prostaatkanker<br />
met minder gunstige prognose<br />
Betere staging:<br />
MRI-beelden<br />
Klierdissectie<br />
Betere therapie:<br />
Klierdissectie<br />
Radiotherapie: IMRT-IGRT, mri-dosisescalatie<br />
Support prostaatverpleegkundige<br />
MOC
Casus 3:<br />
Pt 65 j, 2009: nachtelijke rugpijn,<br />
KO: wsp lumbaal, harde massa prostaat<br />
Ct : osteoblastische botmetastase L2-L3<br />
PSA: 900 (10-2009)<br />
cT3aNOM1 prostaatCa, G 4+4<br />
Start LHRH-agonist + Casodex (4 w)<br />
PSA daalt tot 1,2 (04-2010)<br />
PSA: 18 in 09-2010, herstart Casodex<br />
PSA: 42 in 12-2010, pijn thv linker schouder
Casus 3: therapeutische opties<br />
1. Chemotherapie +/-antalgische RT<br />
2. Hormonale therapie +/-antalgische RT<br />
3. Bifosfonaten +/-antalgische Radiotherapie<br />
4. Chemotherapie + bifosfonaten +/- antalgische<br />
RT
Chemotherapie<br />
Standaard zo castraatresistent: docetaxel<br />
(Taxotere®) + prednisone: verlenging<br />
overleving en verbetering kwaliteit van leven,<br />
50 % respons<br />
Nieuwe opties: cabizitaxel (Jevtana®) in tweede<br />
lijn<br />
Steeds LHRH-analogen verderzetten!<br />
Ondersteuning door psychologen,<br />
oncocoaches, sociale dienst, …
Hormonale therapie
Hormonale therapie<br />
Controle testosteronespiegel (LHRH analogen<br />
steeds verder!)<br />
androgeenbiosynthese-inhibitor?<br />
Bv. Abiraterone acetaat (Zytiga®)<br />
momenteel NA chemotherapie, studie VOOR<br />
peroraal 4 co/d 2 u na maaltijd<br />
substitutie met Prednisone 5 mg 2/d!
Metastatisch castraat resistente prostaatkanker<br />
Abiraterone acetaat
Abiraterone acetaat (Zytiga)<br />
Before starting treatment:<br />
Assess blood pressure, liver, cardiac and renal function<br />
and K + levels<br />
Review other medications and possible interactions<br />
During treatment:<br />
Continue LHRH (ant)agonist, continue or start prednisone<br />
Monitor blood pressure, edema, K + (potassium) levels and<br />
liver function tests<br />
Adjust dose when indicated<br />
When to stop treatment:<br />
In case of unmanageable or intolerable toxicities<br />
In case of progression (PSA + radiographic + clinical)<br />
42
Bifosfonaten<br />
Zoledronaat (Zometa®):<br />
4 wekelijks iv ,<br />
nw: osteonecrose (tandsanering!)<br />
afname SRE bij castraatresistent PC<br />
Denosumab (Xgeva ®; opm: Prolia® bij osteoporose )<br />
uitstel 1° SRE tov Zometa met 3m<br />
4 w subcutane toediening<br />
nw: osteonecrose, hypocalcemie<br />
kostprijs: kostenbatenanalyse
Besluit: Kwaliteitsverbetering<br />
Betere diagnostiek<br />
Verfijning van therapeutische opties<br />
Multidisciplinair overleg – rol huisarts!<br />
Ondersteuning van patient<br />
(prostaatverpleegkundige, kinesitherapie,<br />
psycholoog, …)<br />
BEDANKT VOOR UW AANDACHT!
Change language