reize - Acehbooks.org

4 3. OLIVIER, AANTEEKENINGEN
te schilderen (i), doch des schrijvers doel bestond minder
in het aanwijzen der onnaauwkeurigheden van CRAWFURB-
en in het wederleggen der bitse aantijgingen van RAFFLES,
dan wel in het beschrijven van nog niet algemeen bekend
geworden bijzonderheden, die de strekking zouden hebben
om voor onzeLandgenooten den staat der zaken, delevens-
wijze en bedrijven, zoowel der inlandsche als ook der Eu-
ropeschc bevolking, vollediger en in een helder licht ten
toon te stellen. Dit ten doel hebbende, zal hij zieh enkel
bepalen tot de bekendmaking van daadzaken (2), welke
opzettelijk of niet, aan het publiek tot nu toe onthouden
zijn geworden, daarbij, wat de landbeschrijving betreft,
wiet meer en niet minder omhalende, dan tot beter ver­
stand van de zaak vcreischt wordt, en hetwelk gedeelte­
lijk tot nu toe onvolledig of onnaauwkeurig ter kennis
van het publick is gekomen. ^
Batavia, wat de plaats betreft, behoeft geeue beschrij­
ving. Men weet, dat de stad zelve in diep verval is ge­
zonken; dat de steeds plaats hebbende, zoo niet toenemen­
de ongezondheid derzelve, de gegoede inwoners dagelijks
meer en meer naar boven (3) doet verhuizen , en dat er
bijgevolg niet dan behoeftige volksklassen overig blijven.
(1) RAFFLES, de Britsclie Ex-Gouverneur van Java, zoude,
zoo men in Indië atellrg verzekert, nimmer in zijne Hislory of Java
zoo schrikkelijk tegen het Bewind der Nederlanders hebben uitgevaren,
hadde men hem, tijdens der overname van hei; eiland,
meer gecajoleerd, en hem bijv. eene decoratie, of iets anders van
dien aard, in het verschiet doen zien. Deze en meer dergelijke
bijzonderheden, welke nu en dan in het vervolg zullen voorkomen
, zijn den Schrijver van goeder hand toegekomen.
(a) Een woord door BILDERDUK. afgekeurd , doch waarvoor mij
op het oogenblik geen ander invalt,
(3) Wanneer men op Java zich binnenwaarts van het land of
naar het gebergte begeeft, noemt men zulks naar boven gaan } en
strandwaarts reizen heet naar beneden komen.
Het