reize - Acehbooks.org

6a J. OLIVIER, AANTEEKENINGEN
gale, door de straat van Malahha, is het aandoen van
Banka tot aan die landen naauwclijks een' omweg te noe­
men. Als alle deze voordeelen in aanmerking genomen
vi orden, kan men met goeden grond vooruit zien, dat de
Europasche volkplanting van eene handeldrijvende natie,
onder gunstige omstandigheden op Banka gevestigd , van
een' sneller' voorspoed zoude vergezeld zijn, dan door eenig
voorbeeld, in de geheele kolonizering der volkeren, zoude
kunnen worden aangewezen.
Verscheiden min voordeelige plaatsen zijn in dit ge­
deelte van den Archipel, voor hetzelfde oogmerk aan te
wijzen , Pulo-Pinang, door de Engelschen Prince of
Wales 1
island genoemd, behoort nog tot dit getal. Een
ander, dat hetzelve nog ver overtreft, is het eiland Sin-
capoov (eigenlijk Singah-Purah), aan den Oostenlijken in­
gang van de straat van Malakka, de tweede van de groote
toegangen tot den Archipel, gelegen. De natuurlijke
voordeelen aan deze ligging verbonden, zijn zoodanig, dat
zij in den loop der tijden de opmerking der inboorlingen
niet ontsnapt zijn. Alhier werd de eerste Maleische volk­
planting van Sumatra opgerigt; en hier was het ook dat
het zelfde volk zich vestigde , nadat zij door de Portuge­
zen uit Malakka verdreven waren. Men behoeft slechts
de kaart in handen te nemen , om voor dergelijke kolo­
niën eene menigte voordeelige plaatsen , in het midden en
omstreeks den oostelijken uithoek van den Archipel te
vinden.
Het is een denkbeeld van een' der meest verlichte en
aanzienlijkste Nederlandsche ambtenaren, die thans in In­
dië leven, dat vele Nederlanders, die met vrouw en kroost
in hun vaderland, in de kommerlijkste en meedoogens-
waardigste omstandigheden, sober en bekrompen, soms
ook ten prooi van honger en gebrek , in een land waar,
gedurende de helft van het jaar, het gure saizoen hunne
eliende nog verzwaart, een droevig leven moeten voort­
slepen, in mildere gewesten op honderd plaatsen in
den