Netwerkstadvisie 2030 - Zwolle Kampen Netwerkstad
Netwerkstadvisie 2030 - Zwolle Kampen Netwerkstad
Netwerkstadvisie 2030 - Zwolle Kampen Netwerkstad
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Inhoudsopgave<br />
Inhoudsopgave<br />
Voorwoord<br />
Samenvatting<br />
1 Inleiding en leeswijzer<br />
2 De basiskwaliteiten van de <strong>Netwerkstad</strong><br />
2.1 Mensen<br />
2.2 Identiteit en cultuur<br />
2.3 Voorzieningen<br />
2.4 Wonen<br />
2.5 Werken<br />
2.6 Toerisme en Recreatie<br />
2.7 Landschap en Natuur<br />
2.8 Water<br />
2.9 Infrastructuur<br />
3 <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> in het nationale en regionale<br />
krachtenveld<br />
4 Het programma en de boegbeelden: de meerwaarde van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
4.1 Identiteit en Cultuur: binding en onderscheid<br />
boegbeeld Ontdek de IJsseldelta: Deltasteden langs de IJssel<br />
4.2 Voorzieningen: compleetheid in perspectief<br />
boegbeeld Zorgen voor de toekomst<br />
4.3 Wonen: gezamenlijk antwoorden op de vraag<br />
boegbeeld Bypass <strong>Kampen</strong><br />
4.4 Werken: ruimte voor ontwikkeling<br />
boegbeeld A28-zone: de etalage van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
boegbeeld De Stationsomgevingen: Hanzestations <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong><br />
boegbeeld Vernieuwing Economie: kennis, innovatie en concurrentiekracht<br />
4.7 Toerisme en Recreatie: aantrekkelijk voor iedereen<br />
boegbeeld Meerdaags Verblijfstoerisme<br />
4.6 Landschap en Natuur: behouden en versterken<br />
boegbeeld Nationaal Landschap IJsseldelta boegbeeld Stadsranden<br />
4.7 Infrastructuur: bereikbare knooppunten<br />
boegbeeld IJsselnet: kwaliteitsimpuls voor openbaar vervoer<br />
5 Op koers naar <strong>2030</strong> - ontwikkelingsstrategie<br />
5.1 Ontwikkelingsstrategie<br />
5.2 Fasering boegbeelden<br />
5.3 Meerjareninvesteringsprogramma en uitvoeringsprogramma<br />
5.4 Relatie met lokale plannen<br />
Bijlagen<br />
1. Kaders voor de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> (najaar 2004)<br />
2. De strategische agenda (maart 2005)<br />
3. De literatuurlijst<br />
Verantwoording
Voorwoord<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> zijn succesvolle steden. Gemeenten waarin het prettig wonen,<br />
werken en leven is. Steden met een rijke historie, in een regio met<br />
unieke landschappelijke kwaliteiten.<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> zijn ambitieuze steden.<br />
De regio heeft volop potentie voor kwalitatieve<br />
groei in de komende decennia.<br />
Kansen die gegrepen moeten worden om<br />
de kwaliteiten van de regio te behouden<br />
en op een duurzame wijze te versterken.<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> kiezen ervoor om de<br />
vraag die op de regio afkomt door haar<br />
veranderende positie, gezamenlijk te regisseren.<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> willen samenwerken<br />
om tot een duurzame kwalitatieve groei<br />
te komen. De handen ineenslaan in<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> leidt tot<br />
extra kracht en extra mogelijkheden. Die<br />
synergie is bij een aantal vraagstukken<br />
onmisbaar met het oog op de omvang van<br />
de landelijke, regionale en lokale ontwikkelingen<br />
die zich voordoen.<br />
In deze <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> beschrijven we<br />
de basiskwaliteiten, het nationale en regionale<br />
krachtenveld waarin het gebied ligt,<br />
de gemeenschappelijke opgaven op korte<br />
en lange termijn en de ambities die wij<br />
daarin als <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
zien. Het belang en welzijn van de mensen<br />
is uitgangspunt in de visie.<br />
Het document is een uitwerking van de<br />
kaders die beide raden ons hebben meegegeven.<br />
Het document geldt als een leidraad<br />
voor de samenwerking in de<br />
komende decennia en voor de afstemming<br />
tussen lokaal en regionaal beleid.<br />
De <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> is uitvoeringsgericht.<br />
Daarom bevat deze visie een stevig programma<br />
en de tien boegbeeldprojecten<br />
op sociaal, economisch en fysiek terrein.<br />
Het zijn de belangrijkste projecten waar<br />
de samenwerking de schijnwerpers op<br />
gaat richten, het gezicht van de<br />
<strong>Netwerkstad</strong>, beeldbepalend.<br />
De drie partners, de gemeenten <strong>Zwolle</strong>,<br />
<strong>Kampen</strong> en provincie Overijssel werken<br />
sinds 2000 samen aan projecten.We gaan<br />
met kracht verder met de boegbeeldprojecten.<br />
Maar niet als overheden alleen. Bij<br />
de ontwikkeling van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> is het van groot belang verder<br />
te verkennen hoe maatschappelijke<br />
organisaties en overheid, ieder vanuit hun<br />
eigen rol, elkaars initiatieven kunnen stimuleren<br />
en versterken ten gunste van de<br />
kwaliteiten van de regio. Deze ingezette<br />
lijn zal worden doorgezet.<br />
Met vriendelijke groet,<br />
namens de Stuurgroep <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>,<br />
Erik Dannenberg, wethouder <strong>Zwolle</strong> en<br />
portefeuillehouder <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> <strong>2030</strong>
Samenvatting<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is een bijzonder en vitaal gebied met een dynamiek die<br />
door haar ligging en potenties de komende jaren zal toenemen. De gemeenten<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> en de provincie Overijssel slaan de handen ineen om de kwaliteiten<br />
op een duurzame wijze te versterken en gezamenlijke kansen voor de ontwikkeling<br />
van de regio optimaal te benutten. De samenwerking leidt tot extra kracht en<br />
mogelijkheden, een synergie die de komende jaren bij het oplossen van de vraagstukken<br />
die op de regio afkomen, onmisbaar is.<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> zijn succesvolle<br />
steden. Gemeenten waarin het prettig<br />
wonen, werken en leven is. Steden met<br />
een rijke historie in een regio met unieke<br />
landschappelijke kwaliteiten. Ruim 160.000<br />
mensen wonen met veel plezier in <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>. Ze maken gebruik<br />
van de goede voorzieningen, vinden hun<br />
werk bij de vele bedrijven in het gebied<br />
en genieten van de buitengewone<br />
omgeving en de rijke cultuur. Het aantal<br />
inwoners neemt de komende decennia<br />
toe. De ambitie is dat <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> in <strong>2030</strong> zo´n 200.000 mensen<br />
herbergt. De identiteit en cultuur van<br />
de twee steden verschilt, maar kent ook<br />
vele overeenkomsten.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> heeft een<br />
divers woningaanbod en het gebied kent<br />
volop kansen voor nieuwe, innovatieve<br />
woonmilieus. De natuurlijke landschappen<br />
op een steenworp afstand vormen een<br />
unieke toegevoegde waarde van de<br />
steden.Veel voorzieningen in <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> concentreren zich<br />
in toenemende mate in <strong>Zwolle</strong>, maar<br />
<strong>Kampen</strong> is verzekerd van behoud van<br />
basisvoorzieningen. Het brede aanbod van<br />
zorg- en onderwijsinstellingen geeft<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> een belangrijke<br />
regionale functie. Op het gebied van<br />
sport en cultuur kent het gebied instellingen<br />
van hoog niveau. Dankzij de goede<br />
weg-, water- en spoorverbindingen en de<br />
beschikbare ruimte biedt <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> volop perspectief voor<br />
ontwikkeling op het gebied van bedrijventerreinen,<br />
kantoren, detailhandel en<br />
landbouw. En van grote meerwaarde is de<br />
combinatie met onderwijsinstellingen.<br />
De vele kwaliteiten van het gebied zijn<br />
essentieel voor de toeristische en recreatieve<br />
mogelijkheden van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>. Niet alleen het landschap en<br />
het water bevatten een aantrekkingskracht,<br />
ook de culturele en historische<br />
aspecten wekken interesse van buitenaf.<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> zijn ambitieuze steden.<br />
De regio heeft volop potentie voor<br />
kwalitatieve groei in de komende decennia.<br />
Kansen die gegrepen moeten worden<br />
om de kwaliteiten van de regio te behouden<br />
en op een duurzame wijze te versterken,<br />
en om de vraag die op de regio<br />
afkomt te kunnen regisseren.Anno 2005<br />
maakt <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> deel<br />
uit van een dynamisch regionaal en landelijk<br />
krachtenveld. De grote waarde die de<br />
landelijke overheid aan de regio toekent<br />
(onder meer in de Nota Ruimte), de<br />
komst van nieuwe infrastructuur die de<br />
relatieve afstand tot andere regio's<br />
verkleint en voor ontwikkelingskansen<br />
zorgt, en landelijke bewegingen op het<br />
gebied van natuur- en landschapsontwikkeling<br />
en waterberging bevestigen de roep<br />
om bovenlokale en integrale keuzes en<br />
toekomstplannen. De <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong><br />
legt de basis voor deze ambitie, het<br />
programma is de uitwerking hiervan.<br />
De boegbeeldprojecten zetten de<br />
schijnwerpers op de belangrijkste opgaven<br />
en zijn toonaangevend. Met deze projecten<br />
wil <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> haar<br />
ambities kenbaar maken.
Het programma en de boegbeelden:<br />
de meerwaarde van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
Het programma van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> begint bij de basis: het<br />
benoemen en ontwikkelen van de gezamenlijke<br />
identiteit en cultuur. Cultuur<br />
bindt en profileert de regio.<br />
Samenwerking en afstemming wordt gestimuleerd<br />
en zowel gezamenlijke thema's<br />
als verschillen worden benoemd. Het<br />
boegbeeld 'Ontdek de IJsseldelta:<br />
Deltasteden langs de IJssel' zet in op de<br />
dragende kracht van de cultuur van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>.<br />
De balans van de aanwezige voorzieningen<br />
in <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is<br />
gezocht. De ambitie om instellingen op<br />
het gebied van zorg, onderwijs en cultuur<br />
toegankelijk en van hoog niveau te houden<br />
leidt tot keuzes. Er ligt een uitdaging<br />
voor samenwerking en creatieve dwarsverbanden<br />
tussen onderwijs, zorgsector,<br />
de cultuursector, overheid en bedrijfsleven.<br />
Het boegbeeld "Zorgen voor de<br />
Toekomst"concentreert zich hierop.<br />
De ontwikkelingen op het gebied van<br />
wonen lenen zich bij uitstek voor afstemming<br />
binnen <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>. De verschillende gebieden<br />
en woonbehoeften vragen om duurzame,<br />
gedifferentieerde en vernieuwende woonmilieus.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> zet<br />
in op de gezamenlijke zorg voor een kwalitatief<br />
en kwantitatief goed en hoogwaardig<br />
woningaanbod.Voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> is het centrumstedelijke<br />
woonmilieu met daarbij het stedelijke<br />
leefklimaat wat <strong>Zwolle</strong> biedt, een belangrijk<br />
-nog verder te ontwikkelen- woonmilieu.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest<br />
ervoor zich gezamenlijk sterk te maken<br />
voor het boegbeeld Bypass <strong>Kampen</strong>. Dit is<br />
een integrale opgave, waardoor een<br />
belangrijk nieuw waterrijk woonmilieu<br />
met nieuwe vormen van waterrecreatie<br />
wordt toegevoegd. Daarbij is het project<br />
tevens van grote betekenis voor de economische<br />
structuurversterking voor<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> en geeft<br />
een extra impuls aan het voorzieningenniveau.<br />
Het belang van innovatie is groot, de<br />
mogelijkheden hiervoor in <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> zijn veelbelovend.<br />
Met het boegbeeld "Vernieuwing economie:<br />
kennis, innovatie en concurrentiekracht"<br />
wordt hierop hoog ingezet.<br />
Diverse ontwikkellocaties bieden kansen<br />
voor kwalitatieve en kwantitatieve groei<br />
van bedrijvigheid in <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>. De infrastructuur en uitbreiding<br />
hiervan leidt tot tal van nieuwe<br />
mogelijkheden. Met het boegbeeld<br />
"Stationsomgevingen Hanzestations<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong>" en het boegbeeld<br />
"A28-zone: de etalage van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>" wordt in samenhang hieraan<br />
gewerkt.<br />
De infrastructuur van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> begint aan een schaalsprong.<br />
De waarde van het gebied als knooppunt<br />
neemt hiermee toe.Voor de economische<br />
ontwikkeling van deze regio is bereikbaarheid<br />
essentieel en wordt, gekoppeld aan<br />
het boegbeeld A28-zone, ingezet op versterking<br />
van de interne en externe<br />
bereikbaarheid. Het boegbeeld "IJsselnet:<br />
kwaliteitsimpuls voor openbaar vervoer"<br />
geeft uitwerking aan de ambitie voor het<br />
openbaar vervoersnetwerk een goed afgestemd<br />
en samenhangend regionaal vervoerssysteem<br />
tot stand te brengen met<br />
clustering van voorzieningen bij de knooppunten<br />
en zo <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> optimaal bereikbaar te houden<br />
in de toekomst.<br />
Op het gebied van toerisme en recreatie<br />
heeft <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> met<br />
het boegbeeld "Meerdaags Toerisme" een<br />
inhaalslag voor ogen om het verblijfstoerisme<br />
verder te stimuleren.<br />
Met het boegbeeld "Nationaal Landschap<br />
IJsseldelta" kiest <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> voor behoud door ontwikkeling,<br />
een opgave van nationaal formaat.<br />
Externe en autonome ontwikkelingen vragen<br />
om de ontwikkeling van bestaande en<br />
nieuwe landschappen. Landschap, natuur<br />
en water zijn leidend bij de ontwikkeling<br />
van nieuwe gebieden, ook voor wonen en<br />
werken.<br />
Met het boegbeeld "Stadsranden" zet<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> in om deze<br />
integrale opgave op een unieke wijze uit<br />
te werken.<br />
Met het benoemen van tien boegbeelden<br />
is de vertaalslag gemaakt van een visie en<br />
een programma naar projecten. De boegbeelden<br />
zijn toonaangevend, maar dekken<br />
niet alle programmapunten. Naast de<br />
boegbeelden nemen ook deze programmapunten<br />
een plaats in het uitvoeringsprogramma<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>. De uitwerking van het programma<br />
en de boegbeelden is gericht op<br />
actie en samenwerking. Samenwerking<br />
met marktpartijen en maatschappelijke<br />
organisaties is onmisbaar om <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> algemeen en de<br />
boegbeelden in het bijzonder tot volle<br />
wasdom te laten komen.
Bij het opstellen van deze<br />
<strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> is onder<br />
meer gebruik gemaakt van:<br />
het Ruimtelijk Ontwerp <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> (2002);<br />
het Lagendocument (2003);<br />
het Masterplan Toerisme (2002);<br />
Bedrijventerreinen Stedelijk Netwerk<br />
<strong>Zwolle</strong>-<strong>Kampen</strong> (2002);<br />
Trendkaarten economische ontwikkeling<br />
(2003); de dilemmakaarten die zijn opgesteld<br />
voor de stadsdebatten <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong><br />
(2003);<br />
de uitkomsten van de stadsdebatten <strong>Zwolle</strong><br />
en <strong>Kampen</strong> (2003);<br />
de kaderstellende uitspraken, vastgesteld<br />
door de raden van <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> ten<br />
behoeve van de visie<br />
(bijlage1) (2004);<br />
de programmatische onderlegger (2005);<br />
de Strategische Agenda (bijlage 2) (2005);<br />
de resultaten van de themabijeenkomsten<br />
(debatten met het maatschappelijk middenveld<br />
(2005)<br />
de voortgang van het project IJsseldelta,<br />
Bypass <strong>Kampen</strong> (2005)<br />
de voortgang van het project IJsseldelta,<br />
Nationaal Landschap<br />
(Ontwikkelingsperspectief 2006)<br />
de Ruimtelijke Strategische visie <strong>Kampen</strong><br />
<strong>2030</strong> (2005)<br />
de Bereikbaarheidsvisie <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> (2005)<br />
Een uitgebreidere literatuurlijst is<br />
opgenomen in bijlage 3.<br />
1. Inleiding en leeswijzer<br />
Sinds de start van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> in 2000 werken de gemeenten<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> en de provincie Overijssel samen aan projecten. Om een goed<br />
afwegingskader te hebben voor deze projecten, is door de partners afgesproken een<br />
strategische visie voor de lange termijn op te stellen. Daarbij staat een aantal strategische<br />
plannen op gemeentelijk en provinciaal niveau op stapel zoals het Structuurplan<br />
<strong>Zwolle</strong>, de Strategische Visie <strong>Kampen</strong> <strong>2030</strong>, de Ruimtelijke Visie <strong>Kampen</strong>, de voorbeeldprojecten<br />
ontwikkelingsplanologie Bypass <strong>Kampen</strong> en Nationaal Landschap<br />
IJsseldelta. Bovendien brengen ontwikkelingen in en rond <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> een sterkere nationale positie met zich mee. Met de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong><br />
en de boegbeelden zorgt <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> ervoor dat op landelijke ontwikkelingen<br />
gezamenlijk pro-actief gereageerd kan worden en dat samen de regie<br />
gevoerd wordt, zodat nieuwe ontwikkelingen zo gunstig mogelijk uitpakken voor het<br />
gebied.<br />
Om tot de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> te komen<br />
zijn diverse stappen gezet. Begin 2003 zijn<br />
in de voorbereidingsfase inventariserende<br />
documenten opgesteld, zoals het<br />
Lagendocument waarin het beleid per<br />
fysiek deelgebied is geïnventariseerd.<br />
Bovendien zijn ter voorbereiding op de<br />
stadsdebatten in <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> zogenaamde<br />
Dilemmakaarten opgesteld.<br />
Vervolgens hebben in beide steden zowel<br />
apart als gezamenlijk debatten plaatsgevonden<br />
over de toekomst van <strong>Zwolle</strong>,<br />
<strong>Kampen</strong> en <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>.<br />
De uitkomsten zijn belangrijk voor beide<br />
steden in de strategische documenten<br />
zoals het Structuurplan <strong>Zwolle</strong> en de<br />
Strategische Visie <strong>Kampen</strong> <strong>2030</strong>, maar ook<br />
belangrijk als bouwsteen voor de<br />
<strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong>.<br />
In het najaar 2004 hebben beide gemeenteraden<br />
de kaders voor het opstellen van<br />
de visie vastgesteld en daarmee richting<br />
gegeven aan de samenwerkingsthema's en<br />
opgaven die voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> van belang zijn. De kaders<br />
zijn in deze uitgave opgenomen in bijlage 1.<br />
Doelstellingen<br />
De politiek-bestuurlijke kaders en de strategische<br />
agenda vormden het uitgangspunt<br />
bij het opstellen van de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong>.<br />
Doelstellingen van deze visie zijn:<br />
Gezamenlijk uitgangspunt<br />
De <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> is opgesteld op basis<br />
van de kwaliteiten en potenties van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> en de ontwikkelingen<br />
die op ons gebied afkomen. In<br />
de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> liggen kansen en<br />
worden keuzes gemaakt om de regie te<br />
voeren op een aantal gemeenschappelijke<br />
opgaven.<br />
Richting, afstemming en<br />
verankering<br />
De <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> moet richting geven<br />
aan toekomstige regionale ontwikkelingen<br />
en aan de afstemming tussen lokaal en<br />
regionaal beleid. Bovendien zal de<br />
<strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> dienen als richtinggevend<br />
voor het Streekplan. Het<br />
Structuurplan <strong>Zwolle</strong> en het Ruimtelijk-<br />
Strategische Document <strong>Kampen</strong> <strong>2030</strong> en<br />
de Strategische Visie <strong>Kampen</strong> <strong>2030</strong> zijn<br />
bouwstenen voor de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong>.<br />
Omgekeerd zal de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> ook<br />
een meerwaarde betekenen voor de lokale<br />
plannen en hierin meegenomen worden.<br />
Boegbeelden voor de<br />
samenwerking<br />
De <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> is uitvoeringsgericht.<br />
Daarom bevat de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> een<br />
aantal Boegbeeldprojecten: dit zijn de<br />
belangrijkste projecten waar de samenwerking<br />
zich op zal richten. Gelijktijdig<br />
met het opstellen van de
<strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> inventariseert <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> projectideeën<br />
waarin maatschappelijke organisaties het<br />
initiatief nemen. Hiermee wil <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> de belangstelling en<br />
slagkracht vergroten, de uitvoerbaarheid<br />
van de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> op korte termijn<br />
zichtbaar maken, het politiek-bestuurlijke<br />
draagvlak vergroten en aantonen op<br />
welke wijze de overheid per initiatief een<br />
rol kan spelen.<br />
Voertuig voor gezamenlijke<br />
lobby<br />
Met de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> heeft <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> een lobbyinstrument<br />
in handen om het gebied te positioneren<br />
richting Rijk.<br />
Overwegingen<br />
Bij het opstellen van de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong><br />
zijn de volgende overwegingen in het achterhoofd<br />
gehouden.<br />
Accent op meerwaarde<br />
Bij de uitwerking van de politiek-bestuurlijke<br />
kaders en de strategische uitgangspunten<br />
tot de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> is het<br />
accent gelegd op de onderbouwing van<br />
die punten waar de meerwaarde van de<br />
samenwerking ligt. De relevantie van de<br />
samenwerking in <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> zit in de waarde van de<br />
gehele regio, waarbinnen de twee steden<br />
een hoofdrol spelen. Zonder dat alles nu<br />
voortaan samen moet is het belangrijk<br />
een gezamenlijke visie te ontwikkelen.<br />
Daarmee wordt het gezamenlijke belang<br />
aangestuurd met als resultaat dat gezamenlijke<br />
bestuurlijke beïnvloeding op<br />
andere bestuurlijke niveaus kan worden<br />
bereikt.Als gevolg hiervan kunnen investeringsstromen<br />
op gang komen, maar ook<br />
invoeging in rijksbeleid.<br />
Heldere keuzes<br />
Om invulling te kunnen geven aan een<br />
duurzame ontwikkeling van het gebied<br />
zullen heldere keuzes gemaakt worden.<br />
Stedelijke ontwikkeling en uitbreiding van<br />
infrastructuur doen een aanslag op de<br />
groene ruimte (natuur, landschap, landbouw,<br />
cultuurhistorie). De uitdaging is om<br />
de juiste balans te vinden tussen de ont-<br />
wikkeling van stedelijke functies enerzijds<br />
en groene en blauwe functies anderzijds.<br />
Om nieuwe stedelijke functies te realiseren,<br />
maar ook om de wateropgave te kunnen<br />
vervullen, zal plaatselijk transformatie<br />
van het landschap nodig zijn; stedelijke<br />
(rode) landschappen nemen de plaats in<br />
van landelijke (groene) landschappen. In<br />
deze nieuwe landschappen staat ontwikkeling<br />
van identiteit en kwaliteit voorop.<br />
Denken vanuit nationaal en<br />
regionaal krachtenveld<br />
De <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> bekijkt <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> vanuit de basiskwaliteiten<br />
en vanuit de toekomstige positionering<br />
in het nationale en regionale krachtenveld.<br />
Daarbij wordt doorgekeken naar<br />
de ontwikkelingsmogelijkheden voor de<br />
langere termijn (<strong>2030</strong>). Door vanuit deze<br />
regionale samenhang èn vanuit de planhorizon<br />
<strong>2030</strong> te redeneren heeft de visie<br />
een extra betekenis voor de lokale plannen.<br />
Ruimte voor ideeën van maatschappelijke<br />
organisaties<br />
De <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> zal voor de punten<br />
van deze strategische agenda een analyse,<br />
onderbouwing en richting bieden en daarmee<br />
tevens een kader bieden voor de<br />
boegbeeldprojecten. Gelijktijdig met het<br />
opstellen van deze visie inventariseert<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> projectideeën<br />
waarin maatschappelijke organisaties<br />
het initiatief nemen. Hiermee wil<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> de belangstelling<br />
en slagkracht vergroten, de<br />
uitvoerbaarheid van de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong><br />
op korte termijn zichtbaar maken, het<br />
politiek-bestuurlijke draagvlak vergroten<br />
en aantonen op welke wijze de overheid<br />
in deze initiatieven een stimulerende rol<br />
kan spelen.<br />
Ruimte voor eigen beleid en<br />
overige samenwerking<br />
Het programma bestaat uit een bandbreedte<br />
van bedrijventerreinen, soorten<br />
woningen (woonmilieus) maar ook vrijetijdsprogramma's<br />
en niet in de laatste<br />
plaats een visie op natuur, water en landschap,<br />
die sluitend en eensluidend is. Deze<br />
gezamenlijke ambitie zorgt ervoor dat<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> voldoende ruimte
heeft voor eigen beleid. De voorgenomen<br />
groei kan daarmee goed geaccommodeerd<br />
worden. Daarmee gaat ook geen<br />
tijd verloren. De concurrentiepositie<br />
wordt verbeterd en de kansen die de<br />
(nieuwe) infrastructuur biedt, kunnen<br />
sneller worden opgepakt en beter worden<br />
uitgewerkt. Met de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong><br />
<strong>2030</strong> kan de samenwerking tussen beide<br />
gemeenten verder uitgebouwd worden.<br />
Dit betekent niet dat er geen andere<br />
samenwerkingsverbanden mogelijk zijn.<br />
Per opgave kan bekeken worden of het<br />
noodzakelijk is om een functionele<br />
samenwerking aan te gaan met andere<br />
overheden.<br />
Planhorizon<br />
Planhorizon <strong>2030</strong> met kaartbeelden<br />
tot 2020<br />
De planhorizon van de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong><br />
ligt op <strong>2030</strong> en worden in dit ruimtelijk<br />
strategisch document trends vanuit deze<br />
planhorizon bekeken. Doorrekening van<br />
effecten gaan echter van 2010 tot 2020<br />
en niet verder. Dit is dezelfde tijdsspanne<br />
als in het Structuurplan <strong>Zwolle</strong> wordt<br />
gehanteerd. De kaartbeelden in de<br />
<strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> zijn hiervan de neerslag.<br />
De periode tot 2010 wordt in hoofdstuk<br />
2 weergegeven. In deze periode wordt<br />
vooral reeds vastgesteld beleid van<br />
<strong>Zwolle</strong>, <strong>Kampen</strong> en provincie Overijssel<br />
uitgevoerd.<br />
Leeswijzer<br />
De <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> is als<br />
volgt opgebouwd:<br />
Voorwoord<br />
Samenvatting<br />
Hoofdstuk 1, in deze inleiding wordt<br />
teruggeblikt op <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> en wordt de aanleiding<br />
beschreven voor deze<br />
<strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong>.<br />
Hoofdstuk 2, waarin de basiskwaliteiten<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> worden<br />
beschreven. Het gaat om vastgesteld<br />
beleid van <strong>Zwolle</strong>, <strong>Kampen</strong> en de provin-<br />
cie Overijssel in de periode tot 2010.<br />
Hoofdstuk 3, waarin de ontwikkelingen<br />
in het nationale en regionale krachtenveld<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
staan vermeld.<br />
Hoofdstuk 4 betreft het programma<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> van<br />
2010 tot 2020. Op basis van de kaders<br />
en de Strategische Agenda worden de<br />
integrale opgaven weergegeven.<br />
Vervolgens worden de afspraken<br />
benoemd. De afspraken zijn die programma's<br />
die vanuit de<br />
<strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> een aanvulling vormen<br />
op bestaand beleid en lopende<br />
projecten. In dit hoofdstuk wordt gebalanceerd<br />
tussen een integrale benadering<br />
enerzijds en overzichtelijkheid en<br />
leesbaarheid anderzijds. In dit hoofdstuk<br />
worden de programma's integraal uitgewerkt<br />
tot boegbeelden. Boegbeelden<br />
zijn die projecten waar <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> de schijnwerpers op zet.<br />
Het gaat om projecten die een meerwaarde<br />
hebben omdat gebruik wordt<br />
gemaakt van complementariteit tussen<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> en omdat door de<br />
samenwerking een meerwaarde ontstaat.<br />
Het is de bedoeling dat de boegbeeldprojecten<br />
een stap vormen naar<br />
de uitwerking van de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong><br />
en dat daar een voorbeeldwerking vanuit<br />
gaat voor de inhoud en samenwerkingsverbanden.<br />
De boegbeelden vormen<br />
een aanvulling op de bestaande<br />
plannen.<br />
Hoofdstuk 5, onder de titel 'Op koers<br />
naar <strong>2030</strong>' wordt de ontwikkelingsstrategie<br />
besproken. In dit hoofdstuk zijn de<br />
boegbeelden in een fasering gezet zodat<br />
een beeld ontstaat over de volgtijdelijkheid<br />
en samenhang.
2. Basiskwaliteiten van de<br />
<strong>Netwerkstad</strong><br />
2.1 Mensen<br />
Mensen wonen graag in <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>. De ligging, centraal in<br />
Nederland en als poort naar Noord- en Oost-Nederland, staat garant voor snelle<br />
verbindingen naar alle delen van Nederland. De historische steden ademen een<br />
bijzondere sfeer uit. Op nabije afstand bevinden zich bijzondere landschappen, zowel<br />
'groen' als 'blauw', gebieden die zich bij uitstek lenen voor recreatie. <strong>Zwolle</strong> en<br />
<strong>Kampen</strong> bieden bovendien volop werkgelegenheid en ruimte voor groei van bedrijvigheid.<br />
En er zijn ook tal van voorzieningen, van hoog niveau en prima bereikbaar.<br />
In <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> staat de<br />
menselijke maat centraal. Er is rust, ruimte<br />
en overzicht. De sociale structuur is veelal<br />
hecht, met veel vrijwilligers en een rijk<br />
verenigingsleven.Vooral in <strong>Kampen</strong> is een<br />
sterk kerkelijk leven. De veiligheid is<br />
groot. In <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
woonden in januari 2005 160.770 mensen<br />
(<strong>Zwolle</strong> 111.806, <strong>Kampen</strong> 48.964). De<br />
afgelopen dertig jaar is de bevolking in<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> met<br />
gemiddeld 1% per jaar toegenomen<br />
(<strong>Zwolle</strong> 1,2 % en <strong>Kampen</strong> 0,6%).<br />
De schattingen over het aantal inwoners<br />
in <strong>2030</strong> lopen uiteen, met als ondergrens<br />
172.000 - 180.000 en als bovengrens<br />
211.000 - 222.000 inwoners.Als ambitie<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is<br />
gekozen voor een groei tot circa 200.000<br />
inwoners in <strong>2030</strong> (zie bijlage 1).
Trends<br />
De individualisering van de samenleving<br />
zet verder door. Dat proces heeft effect<br />
op de mobiliteit, de sociale verbanden en<br />
de behoefte aan kwaliteit en comfort. De<br />
informatisering versterkt deze ontwikkeling.<br />
De stijgende participatiegraad van<br />
vrouwen in het arbeidsproces heeft, zeker<br />
in <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> waar het<br />
huidige aandeel nog onder het nationale<br />
aandeel ligt, invloed op de woningmarkt,<br />
op de mobiliteit, op de sociale verbanden<br />
en op de voorzieningen, zoals kinderdagverblijven.<br />
Ook met de vergrijzing moet<br />
rekening gehouden worden.<br />
Gepensioneerden zijn op zoek naar leefkwaliteit.<br />
Op dit moment laten de ontwikkelingen<br />
al een trek zien van het westen<br />
van Nederland naar de noordelijke provincies.<br />
Deze trek zal in de loop van de<br />
jaren toenemen. Door de individualisering<br />
is er ook een trend dat ouderen langer<br />
op zichzelf blijven wonen.<br />
Opvallend is dat het aandeel jongeren niet<br />
sterk daalt.Voor de vitaliteit van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is dat een te koesteren<br />
ontwikkeling.<br />
2.2 Identiteit en<br />
Cultuur<br />
De menselijke maat staat centraal in<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>. De inwoners<br />
en bezoekers beschouwen de historische<br />
en bruisende binnensteden als een<br />
belangrijke kwaliteit. Ook de natuurrijke<br />
omgeving van de steden dragen in grote<br />
mate bij aan de identiteit en de cultuur<br />
van <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong>. De binnensteden<br />
en het landschap vormen het kapitaal van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>. Ze leveren<br />
een grote bijdrage aan de economische<br />
ontwikkelpotentie. De kleine kernen binnen<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kenmerken<br />
zich door een grote landschappelijke<br />
binding en een sterke eigen identiteit.<br />
<strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Zwolle</strong> wordt door haar bewoners geprezen<br />
om de rust, de ruimte, het groen en<br />
het water.Van deze oude Hanzestad met<br />
haar zakelijkheid en zijn zuinigheid gaat<br />
rust en welvaart uit. Het is een overzichtelijke<br />
gemeenschap. De bewoners roemen<br />
hun binnenstad. Daarnaast beleven<br />
de bewoners de directe omgeving als zeer<br />
aantrekkelijk. Men roemt de bossen op de<br />
Veluwe, de watersportmogelijkheden in<br />
de omgeving, Giethoorn, de Weeribben,<br />
het oude Sallandse achterland, de schitterende<br />
IJssel, de Vecht, het Veluwemeer en<br />
vijf attractieparken op een half uur rijden<br />
afstand. <strong>Zwolle</strong> is in de beleving van de<br />
mensen een prettige stad, omdat het net<br />
geen provinciaal karakter heeft en ook<br />
net geen grootstedelijke problematiek<br />
kent. Je hebt niet meer het ons-kent-ons<br />
van een dorp, maar ook niet het individuele<br />
en het langs elkaar heen rennen van<br />
de grote steden.Anders gezegd: <strong>Zwolle</strong><br />
wil erkend worden als stad, maar niet in<br />
alle opzichten een stad zijn.<br />
<strong>Zwolle</strong>naren worden gekarakteriseerd als<br />
bescheiden. <strong>Zwolle</strong> laat niet zien wat het in<br />
huis heeft. <strong>Zwolle</strong> heeft veel potentie, maar<br />
<strong>Zwolle</strong> is niet echt onderscheidend van andere<br />
provinciesteden in de buurt. Sommige<br />
<strong>Zwolle</strong>naren vinden het jammer dat <strong>Zwolle</strong><br />
te groot is voor het servet en te klein voor<br />
het tafellaken. <strong>Zwolle</strong> zou zichzelf meer op de<br />
kaart moeten zetten.<br />
Enerzijds is er dus een sterke behoefte een<br />
lekker rustige stad te blijven, maar anderzijds<br />
wil men wel gehoord worden. Menig<br />
<strong>Zwolle</strong>naar zit met de worsteling dat je als<br />
stad groter wordt en er steeds meer mensen<br />
van buiten komen met andere ideeën,<br />
gewoonten, behoeften. De andere kant is dat<br />
men trots is dat <strong>Zwolle</strong> in Nederland een<br />
andere naam heeft gekregen. Dat sommigen<br />
dat nog niet genoeg vinden ligt aan het ambitieniveau<br />
dat wordt nagestreefd.<br />
fragmenten uit 'Moment, opname voor een<br />
stadsfoto', Duyvendak/Van de Wetering 2003.
Als iets duidelijk naar voren komt, dan is het<br />
wel dat mensen in de stad en in de kernen<br />
het belangrijk vinden dat zij elkaar kennen.<br />
De menselijke maat moet letterlijk maatgevend<br />
zijn bij het ontwikkelen van visies en<br />
plannen. Opvallend is dat veel mensen in<br />
<strong>Kampen</strong> de rust koesteren en graag veel bij<br />
het oude laten. Het rustieke karakter van de<br />
gemeente is immers voor een belangrijk deel<br />
dat wat <strong>Kampen</strong> tot <strong>Kampen</strong> maakt. Het zit<br />
ook een beetje in de aard van de mensen om<br />
niet teveel te willen veranderen. Maar dat<br />
geldt niet voor iedereen. "Als er straks<br />
60.000 mensen wonen, is het een flinke<br />
gemeente, hoor! Dan moet er echt wel wat<br />
te doen zijn". <strong>Kampen</strong> moet dan ook een<br />
manier vinden hoe om te gaan met het dilemma<br />
tussen bedaard en dynamisch<br />
Fragmenten uit '<strong>Kampen</strong> lonkt naar <strong>2030</strong>,<br />
Strategische Visie <strong>Kampen</strong> <strong>2030</strong>', een gesprek<br />
met de bevolking over de ontwikkeling van de<br />
stad, kernen en het landelijk gebied.<br />
<strong>Kampen</strong><br />
Water speelt in <strong>Kampen</strong> een belangrijke<br />
rol. De IJssel en <strong>Kampen</strong> zijn onlosmakelijk<br />
met elkaar verbonden. De ligging van<br />
Hanzestad <strong>Kampen</strong> aan de monding van<br />
de IJssel maakte <strong>Kampen</strong> in het verleden<br />
tot een welvarende handelsstad met<br />
kooplieden vol ondernemersgeest. Die<br />
ondernemersgeest is er nog steeds.<br />
Handel en industrie zijn voorname pijlers<br />
onder de plaatselijke economie. Dat geldt<br />
ook voor recreatie en toerisme. De IJssel<br />
speelt daarbij een belangrijke rol als vaarverbinding<br />
tussen Noord- en Zuid-<br />
Nederland maar ook de aantrekkingskracht<br />
van historische binnenstad.<br />
<strong>Kampen</strong> heeft een lange en rijke historie.<br />
Achter een magnifiek IJsselfront ligt de<br />
oude binnenstad die zich laat lezen als<br />
een geschiedenisboek. Het is een aaneenschakeling<br />
van historische gevels en<br />
monumentale gebouwen. <strong>Kampen</strong> hecht<br />
aan het verleden en koestert zijn cultureel<br />
erfgoed, maar maakt ook werk van<br />
hedendaagse cultuur. Karakteristiek voor<br />
<strong>Kampen</strong> is ook de plaats die verschillende<br />
kerk- en geloofsgemeenschappen innemen.<br />
De kerkelijke meelevendheid is<br />
groot.<br />
<strong>Kampen</strong> is tegelijk ook een groene stad.<br />
De zeven kernen van <strong>Kampen</strong> kenmerken<br />
zich vooral door hun landelijke, rustieke<br />
karakter en een sterke agrarische sector.<br />
Ook de kernen hebben een rijke cultuurhistorie.<br />
De sociale samenhang is hier een<br />
groot goed. Dynamisch en bedaard, beide<br />
elementen zijn belangrijk.<br />
Bij de mensen in de stad en de kernen<br />
staat de menselijke maat voorop. Die<br />
moet letterlijk maatgevend zijn bij het<br />
ontwikkelen van visies en plannen.<br />
Anderzijds is er de notie dat <strong>Kampen</strong><br />
moet bouwen aan zijn toekomst en dat<br />
groei en wat daarmee samenhangt noodzakelijk<br />
is. Het dilemma tussen bedaard en<br />
dynamisch is typerend voor de<br />
<strong>Kampen</strong>aren.<br />
2.3 Voorzieningen<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is een vitaal<br />
en leefbaar gebied. Het aanbod van voorzieningen<br />
is op het niveau van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> hoogwaardig en<br />
redelijk compleet.<br />
Onderwijs<br />
<strong>Zwolle</strong> heeft een belangrijke regionale<br />
functie op het terrein van onderwijs en<br />
zorg. In <strong>Zwolle</strong> zijn alle soorten onderwijs<br />
aanwezig: van voorschool/basisschool en<br />
brede school tot en met hoger en universitair<br />
onderwijs. De grote regionale trekkers<br />
zijn de ROC's, Deltion College en<br />
Landstede, de Ambelt (speciaal onderwijs)<br />
en VUWindesheim (HBO en universiteit).<br />
Daarnaast zijn de Zwolse locaties van<br />
hogeschool voor de kunsten ArtEZ, de<br />
Gereformeerde Hogeschool, de<br />
Katholieke PABO, de Fontys Pedagogisch<br />
Technische Hogeschool en de Open<br />
Universiteit in <strong>Zwolle</strong> te vinden. De<br />
kunstacademie van <strong>Kampen</strong> is in het<br />
schooljaar 2004/2005 volledig naar <strong>Zwolle</strong><br />
verhuisd. Met de fusie van Windesheim<br />
met de Vrije Universiteit (VU) Amsterdam<br />
is <strong>Zwolle</strong> definitief een complete onderwijsstad<br />
geworden. Ruim 30.000 scholieren<br />
en studenten komen van buiten<br />
<strong>Zwolle</strong>, vaak uit de regio. Dankzij de fusie<br />
tussen VU en Windesheim komen door<br />
studenten en hoogleraren kennis en culturele<br />
voorzieningen naar <strong>Zwolle</strong> en het<br />
geeft zo meer stedelijke 'schwung' aan<br />
<strong>Zwolle</strong>. Studenten zullen zich in grotere<br />
getale dan tot nu toe gaan huisvesten.<br />
<strong>Kampen</strong> concentreert zich de laatste<br />
jaren vooral op het behoud en de versterking<br />
van het voorschoolse, basis-, speciaal-<br />
en voortgezet onderwijs. Het reformatorische<br />
Pieter Zandt College heeft<br />
met circa 2.500 leerlingen een functie<br />
voor een zeer brede regio. Beide andere<br />
scholen voor voortgezet onderwijs (het<br />
Almere College en het Ichthus College)<br />
hebben een functie voor een wat kleinere<br />
regio. Beide scholen hebben het HAVOen<br />
VWO-onderwijs op eigen locaties<br />
gehuisvest, maar verwachten hun VMBOonderwijs<br />
binnen enkele jaren gezamenlijk<br />
op een gezamenlijke locatie onder te<br />
brengen. Naast de VMBO-richtingen zal
ook het VSO en het Leerweg<br />
Ondersteunend Onderwijs (LWOO) op<br />
deze locatie een plek krijgen. Zowel<br />
<strong>Zwolle</strong> als <strong>Kampen</strong> hebben een school<br />
voor dove en slechthorende kinderen.<br />
Binnen brede scholen werkt het onderwijsveld<br />
samen met andere instellingen,<br />
zowel op het gebied van welzijn (peuterspeelzaal,<br />
kinderopvang, speel-o-theek,<br />
bibliotheek e.d.) als op het terrein van<br />
zorg (thuiszorg, bureau Jeugdzorg e.d.). In<br />
<strong>Zwolle</strong> concentreren zich sommige instellingen<br />
ook fysiek in één gebouw of op<br />
één locatie. Omdat dit in <strong>Kampen</strong> in verband<br />
met de beperkte ruimte vaak onmogelijk<br />
is, zal dit alleen bij nieuwbouw een<br />
optie zijn. Om deze reden krijgt het concept<br />
Brede School in <strong>Kampen</strong> in eerste<br />
instantie een invulling via organisatorische<br />
samenwerking.<br />
Het vertrek van HBO-onderwijs uit<br />
<strong>Kampen</strong> heeft gevolgen voor de sfeer op<br />
straat in de binnenstad van <strong>Kampen</strong>. De<br />
twee theologische universiteiten in<br />
<strong>Kampen</strong> zijn betrekkelijk klein en hebben<br />
niet de intentie om met nieuwe studierichtingen<br />
uit te breiden.Wel zijn tussen<br />
de Gereformeerde Hogeschool <strong>Zwolle</strong>,<br />
de Theologische Universiteit <strong>Kampen</strong> en<br />
de Theologische Universiteit Apeldoorn<br />
afspraken ten aanzien van pastorale opleidingen.<br />
<strong>Zwolle</strong> ontwikkelt zich steeds<br />
meer als studentenstad, zeker nu<br />
Windesheim gefuseerd is met de Vrije<br />
Universiteit.Wellicht kan <strong>Kampen</strong> een rol<br />
spelen bij de realisatie van studentenhuisvesting.<br />
Het MBO-onderwijs in <strong>Kampen</strong>, dat op<br />
een klein gedeelte na ook verdwenen<br />
was, lijkt met de komst van het reformatorische<br />
Hoornbeeck College weer terug<br />
te keren. Deze tot nu toe tijdelijke dependance<br />
lijkt binnen afzienbare tijd een<br />
meer definitieve vorm te krijgen.<br />
Gezondheidszorg<br />
Met de Isala klinieken beschikt <strong>Zwolle</strong><br />
over het grootste niet-academische ziekenhuis<br />
van Nederland, tevens het eerste<br />
niet-academische ziekenhuis met een<br />
Ronald McDonald huis. Er werken zesduizend<br />
mensen en het verzorgingsgebied<br />
omvat 400.000 mensen. Dit resultaat van<br />
een fusie tussen de ziekenhuizen De<br />
Weezenlanden en Sophia krijgt fysiek een<br />
gezicht met de bouw van een nieuw ziekenhuis<br />
op de locatie Sophia. In de nabijheid<br />
van de Isala kliniek is ook de landelijk<br />
bekende epilepsiekliniek gevestigd. De<br />
komst van het psychiatrisch ziekenhuis<br />
'De Zwolse Poort' naar <strong>Zwolle</strong> maakt het<br />
aanbod van zorg in de stad nog meer<br />
compleet. Omdat door de vergrijzing de<br />
vraag naar zorg toeneemt, concentreert<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> samen met<br />
zorgaanbieders een deel van deze zorg<br />
langs zogenaamde zorgboulevards.<br />
Zorgboulevards worden zowel gebruikt<br />
voor ouderen en zorgvoorzieningen als<br />
voor opvang en behandeling van verslaafden.<br />
Naast de Kamper polikliniek wordt<br />
een nieuw verpleeghuis in <strong>Kampen</strong> gerealiseerd.<br />
In de directe nabijheid hiervan zullen<br />
ouderenwoningen, een huisartsenpraktijk,<br />
een apotheek en andere zorgaanbieders<br />
(waaronder de Zwolse Poort)<br />
gehuisvest worden.Tegelijkertijd moet<br />
ook op andere plaatsen in <strong>Kampen</strong> een<br />
beter aanbod van wonen en zorg voor<br />
ouderen komen. Dat gebeurt in de vorm<br />
van woon-zorgzones, in onder andere de<br />
Hanzewijk maar ook bij de ontwikkeling<br />
van nieuwe wijken in de toekomst.<br />
Sport<br />
Het sportklimaat in <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> is goed. Sportorganisaties<br />
zoals FC <strong>Zwolle</strong> (voetbal), Landstede<br />
Volleybal en Landstede Basketbal bedrijven<br />
topsport. <strong>Kampen</strong> heeft net als <strong>Zwolle</strong> veel<br />
sportaccommodaties en is uniek met twee<br />
voetbalverenigingen in de hoofdklasse van<br />
het amateurvoetbal. <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong><br />
investeren fors in hun sportaccommodaties.<br />
Dat geldt ook voor de behoefte aan meer<br />
individuele sportbeoefening, al speelt de<br />
markt daar ook op in.Amateurverenigingen<br />
hebben belang bij voldoende vrijwilligers die<br />
de verenigingen in stand houden. Op het<br />
niveau van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
zijn nog wel inhaalslagen nodig om te<br />
komen tot een goede spreiding van sportaccommodaties<br />
die van goede kwaliteit zijn.<br />
Daardoor worden de mogelijkheden groter<br />
en kunnen ook gezamenlijk grootschalige<br />
sportevenementen worden georganiseerd.
Cultuur<br />
Jaarlijks bezoeken 100.000 mensen de<br />
musea, 300.000 de bioscopen en 100.000<br />
de theaters. Het merendeel van deze<br />
voorzieningen is in <strong>Zwolle</strong> gevestigd.<br />
<strong>Kampen</strong> beschikt met de Stadsgehoorzaal<br />
over een redelijk groot theaterpodium en<br />
er is een nieuwe bioscoop in aanbouw. Er<br />
zijn in <strong>Zwolle</strong> ongeveer zestig cafés en<br />
meer dan vijftig restaurants. Het driesterrenrestaurant<br />
De Librije is het bekendste.<br />
Sinds enkele jaren vindt er een inhaalslag<br />
plaats op het terrein van de cultuur en<br />
uitgaansmogelijkheden.Veel <strong>Zwolle</strong>naren<br />
zijn tevreden met het aanbod van kleine<br />
musea, het poppodium, de bioscoop, de<br />
schouwburg en de festivals.Anderen missen<br />
in het aanbod dat wat steden als<br />
Deventer of Groningen zo bijzonder<br />
maakt: een parel met toeristische aantrekkingskracht,<br />
het neusje van de zalm. Het<br />
nieuwe theater De Spiegel op het<br />
Noordereiland kan in het wegnemen van<br />
dat gemis een rol vervullen. De schouwburg,<br />
de bioscoop en de musea zijn culturele<br />
voorzieningen die <strong>Kampen</strong> een zekere<br />
stedelijke allure geven. De renovaties<br />
en aanpassingen die op dit moment<br />
plaatsvinden bij deze instellingen moeten<br />
er voor zorgen dat zij ook in de komende<br />
jaren een passend cultureel aanbod kunnen<br />
verzorgen voor bewoners en bezoekers.<br />
Ook wil <strong>Kampen</strong> haar rijke verenigingsleven<br />
en de amateurkunst blijven bevorderen.<br />
Het brede opleidingsaanbod van de<br />
muziekschool is uniek. De jarenlange aanwezigheid<br />
van de kunstacademie heeft het<br />
culturele klimaat in <strong>Kampen</strong> gestimuleerd.<br />
Nu deze academie is verhuisd naar<br />
<strong>Zwolle</strong> blijft deze stimulerende factor<br />
behouden voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>. De <strong>Netwerkstad</strong> kent bijvoorbeeld<br />
zeer veel zangkoren. In de uitgaanswereld<br />
is inmiddels de nodige<br />
samenwerking. <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> beginnen<br />
voor jonge kunstenaars steeds interessanter<br />
te worden om zich te vestigen<br />
of om na hun opleiding te blijven. Het is<br />
een ontwikkeling die voor de identiteit<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> belangrijk<br />
is om te stimuleren.<br />
Doorwerking van het<br />
Grotestedenbeleid in <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
Uitgangspunten voor het<br />
Grotestedenbeleid zijn grootstedelijke<br />
problemen en ontwikkelingen.Waar<br />
mogelijk en noodzakelijk wordt ook<br />
samenwerking op netwerkstadniveau aangemoedigd.<br />
De convenant "Voorbij de<br />
grenzen van de stad" is dan ook afgesloten<br />
tussen de provincie Overijssel en<br />
<strong>Zwolle</strong>, maar is in 2005 mede ondertekend<br />
namens de netwerkstad. In dit convenant<br />
zijn tot 2010 afspraken gemaakt op<br />
lokaal en bovenlokaal niveau. Op het<br />
niveau van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
gaat het om afstemming in de ketenaanpak<br />
voor de (jeugd)zorg, maatschappelijke<br />
opvang dak- en thuislozen en versterking<br />
van de regionale economie en bereikbaarheid.<br />
Lokale afspraken over de integrale<br />
aanpak van de binnenstad <strong>Zwolle</strong> -met<br />
aandacht voor wonen, cultuur, sociale<br />
samenhang en veiligheid- zijn inmiddels<br />
doorvertaald naar <strong>Kampen</strong>.<br />
2.4 Wonen<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> bezit bijzondere<br />
kwaliteiten die innovatieve, bijzondere<br />
en hoogwaardige woonmilieus<br />
mogelijk maken. <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> heeft vanaf de ondertekening<br />
van het convenant eind 2000 een<br />
pro-actieve houding ingenomen om de<br />
verstedelijkingsopgave gezamenlijk op te<br />
pakken. Hiertoe zijn programmeringafspraken<br />
gemaakt.Voor de periode 2005<br />
tot 2010 is grotendeels bekend waar de<br />
toekomstige woningbouw zal plaatsvinden.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> streeft<br />
ernaar ruim 6.370 woningen toe te voegen.<br />
Hierover is een convenant gesloten<br />
met het Rijk, de provincie en <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>, waarbij naast het<br />
streefgetal een minimale productie van<br />
5.090 woningen is afgesproken.
<strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Zwolle</strong> is voor velen een ideale woonstad.<br />
De historische binnenstad, de rust en het<br />
groen, de hoogwaardige voorzieningen, de<br />
goede werkgelegenheid en de centrale ligging<br />
in Nederland worden alom gewaardeerd.<br />
De stad combineert suburbaan<br />
wonen met hoogstedelijke voorzieningen.<br />
Het behoud van de vitaliteit van de<br />
bestaande wijken verdient aandacht.<br />
<strong>Zwolle</strong> kent een grote differentiatie aan<br />
woonmilieus: stedelijke milieus rond de<br />
binnenstad in Assendorp en Dieze, dorpse<br />
woonmilieu's in Berkum,Westenholte en<br />
Ittersum, villa's in de Brinkenbuurt en<br />
rond het station, groenstedelijk in <strong>Zwolle</strong>-<br />
Zuid, de Aa-landen en Stadshagen.<br />
Tot 2010 wil <strong>Zwolle</strong> 4.450 woningen bouwen.<br />
In Holtenbroek is ingrijpende herstructurering<br />
in uitvoering. De herstructurering<br />
in Kamperpoort is in voorbereiding.<br />
De volgende herstructureringsopgave<br />
ligt in Dieze-Oost. De herstructurering<br />
biedt kansen om in de betreffende wijken<br />
meer differentiatie aan te brengen in<br />
woonmilieus en prijscategorieën.<br />
<strong>Zwolle</strong> vervult een belangrijke opvangfunctie<br />
voor de regio. Dit geldt zeker<br />
voor de bijzondere doelgroepen, zoals<br />
ouderen, gehandicapten, dak- en thuislozen,<br />
woonwagenbewoners. Zij horen bij<br />
de stad en <strong>Zwolle</strong> wil ook ruimte bieden<br />
aan deze groepen. Speerpunt hierbij is<br />
wonen en zorg. <strong>Zwolle</strong> is in toenemende<br />
mate een studentenstad. Dit heeft een<br />
stijgende vraag naar studentenhuisvesting<br />
tot gevolg. <strong>Zwolle</strong> werkt aan tijdelijke en<br />
structurele studentenhuisvesting.<br />
<strong>Kampen</strong><br />
In <strong>Kampen</strong> zijn de grote verschillen in<br />
landschaptypen, karakteristieken en ligging<br />
bepalend voor de identiteit van de woonmilieus.<br />
De woningmarkt van <strong>Kampen</strong><br />
biedt een breed scala aan mogelijkheden.<br />
In de historische stad staan enkele honderden<br />
monumentale woonhuizen en de<br />
buitenwijken kennen zowel voor- als<br />
naoorlogse woningbouw in alle vormen.<br />
De woningmarkt van <strong>Kampen</strong> kent weinig<br />
'uitschieters'. Er worden vooral woningen<br />
gebouwd en ontwikkeld voor de middenklasse.<br />
In een aantal naoorlogse wijken is -<br />
op beperkte schaal- functionele hoogbouw<br />
neergezet. Uniek voor <strong>Kampen</strong> is<br />
het hoge aandeel particuliere kavels dat<br />
uitgegeven wordt. De kleine kernen kennen<br />
een heel eigen structuur. Bij de ontwikkeling<br />
van de meest recente wijken<br />
wordt door het opstellen van beeldkwaliteitplannen<br />
veel aandacht geschonken aan<br />
de kwaliteit. Het open polderlandschap is<br />
vanuit alle kernen snel bereikt. In de periode<br />
2005 tot en met 2009 zullen er in<br />
<strong>Kampen</strong> 1420 nieuwe woningen gebouwd<br />
moeten worden. Daarnaast dienen 500<br />
woningen vervangen te worden. Zo is er<br />
in de Hanzewijk een ingrijpende herstructurering<br />
aan de orde. Deze herstructureringsoperatie<br />
biedt kansen om in bestaand<br />
stedelijk gebied aan de kwalitatieve vragen<br />
tegemoet te komen. In totaal heeft<br />
<strong>Kampen</strong> een woningbouwopgave van<br />
1920 woningen voor de periode 2005 tot<br />
en met 2009.<br />
Afspraken met de regio<br />
Op regionaal niveau draagt <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> vanuit de gezamenlijke<br />
woningbouwopgave ook zorg voor<br />
een goede afstemming over de woningbouw.<br />
Het overleg tussen <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>, de buurgemeenten<br />
Zwartewaterland, Dalfsen, Raalte en Olst-<br />
Wijhe en de provincie heeft inmiddels een<br />
structureel karakter gekregen. Dit heeft<br />
geresulteerd in een convenant waarin is<br />
afgesproken dat de buurgemeenten tot<br />
2009 de bouw van tenminste 465 woningen<br />
versnellen, waarvan bijna de helft<br />
woningbouw is voor lagere inkomensgroepen.
2.5 Werken<br />
Bedrijven vestigen zich graag in <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>. De ligging van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> heeft daar<br />
onmiskenbaar een belangrijke rol in. De<br />
regio ligt in een strategische verbindingszone<br />
tussen het Noorden en de rest van<br />
Nederland. De combinatie van een goed<br />
stedelijk woon- en werkklimaat met een<br />
uitzonderlijke ligging, midden in een aantrekkelijk<br />
buitengebied blijkt succesvol. De<br />
regio is goed bereikbaar voor zowel de<br />
Randstad als soortgelijke grootstedelijke<br />
gebieden vlak over de landsgrenzen.<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> zijn ook aantrekkelijk<br />
voor lokaal en regionaal opererende<br />
bedrijven en instellingen. Door hun ligging<br />
en positie in het landelijk vervoersnetwerk<br />
vervullen <strong>Zwolle</strong> en straks ook<br />
<strong>Kampen</strong> na de realisering van de Hanzelijn<br />
een scharnierfunctie tussen West- en<br />
Noordoost-Nederland.<br />
Grote nationale transportassen kruisen<br />
elkaar hier: de IJssel als Noord-Zuid-vaarroute,<br />
de A28 en A50, de railverbindingen<br />
tussen Randstad, Noord-Nederland en<br />
het noorden van Duitsland, waaronder de<br />
nieuwe Hanzelijn, en tussen Zuid en<br />
Noord Nederland. Daarnaast heeft<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> een centrumfunctie<br />
voor de wijdere regio, verspreid<br />
over vijf provincies.<br />
De Isala klinieken (het grootste niet-academische<br />
ziekenhuis van Nederland) en<br />
VU-Windesheim dragen bij aan een snel<br />
groeiende ICT- en kennisinfrastructuur.<br />
Ook de komst van de Zuiderzeehaven is<br />
belangrijk voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>.<br />
Het bedrijfsleven is tevreden over de<br />
omvang en de aard van het arbeidspotentieel<br />
in de regio. Opvallend is dat meer<br />
dan de helft van de arbeidsplaatsen in<br />
<strong>Zwolle</strong> wordt ingenomen door werknemers<br />
van buiten de gemeente. En de helft<br />
van die groep komt van buiten Overijssel.<br />
Het onderstreept de bovenregionale positie<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>.<br />
Bedrijventerreinen<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> heeft<br />
omvangrijke bedrijventerreinen met nog<br />
volop groeikansen voor de komende<br />
jaren. Het onderscheid tussen 'nat en<br />
droog' is daarbij overeengekomen.<br />
<strong>Kampen</strong> specialiseert zich vooral in<br />
watergebonden (zeehaven-)bedrijvigheid<br />
en glastuinbouw, terwijl <strong>Zwolle</strong> zich toelegt<br />
op transport en distributie, de dienstensector,<br />
onderwijs en zorg. Die sectoren<br />
zijn tevens de branches waarin <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> zich op regionaal,<br />
nationaal en deels internationaal niveau<br />
wil onderscheiden.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> heeft scenario's<br />
laten opstellen voor de groei van<br />
bedrijventerreinen in de komende jaren.<br />
<strong>Zwolle</strong> komt uit op een groei van zestien<br />
hectare per jaar tot 2012. <strong>Kampen</strong> verwacht<br />
een groei van acht tot twaalf hectare<br />
per jaar. De voorraad bedrijventerreinen<br />
in <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
bestaat in 2005 uit:<br />
70 hectare segment gemengd bedrijventerreinen,<br />
kavels kleiner dan één hectare<br />
(bedrijvenpark RW50, Marslanden);<br />
170 hectare segment gemengd grootschalig<br />
bedrijventerrein (Hessenpoort I<br />
+ II en reserve);<br />
50 hectare segment natte bedrijventerreinen<br />
(Zuiderzeehaven).<br />
Kantoren<br />
<strong>Zwolle</strong> onderscheidt zich binnen <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> door de regionale<br />
en bovenregionale kantoren. Deze positie<br />
is voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> en<br />
voor Overijssel van bijzondere betekenis<br />
en wordt breed erkend. <strong>Kampen</strong> richt<br />
zich op kleinschalige tot middelgrote,<br />
lokale kantoren. De positie van <strong>Kampen</strong><br />
kan zich op termijn wijzigen, bijvoorbeeld<br />
wanneer de bovenregionale infrastructuur<br />
is aangepast. De nieuwe stationslocatie<br />
langs de Hanzelijn is in potentie een<br />
goede ontwikkellocatie voor kantoren,<br />
gecombineerd met wonen.<br />
Detailhandel<br />
De detailhandel vormt een belangrijke<br />
voorziening voor de inwoners en de<br />
bezoekers van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>.Voor <strong>Zwolle</strong> geldt dit vooral<br />
voor de bovenlokale consument. Het aanbod<br />
is zowel in <strong>Kampen</strong> als in <strong>Zwolle</strong> voldoende.<br />
In de binnensteden heeft de
detailhandel ook een toeristisch-recreatieve<br />
functie. <strong>Zwolle</strong> beschikt in de binnenstad<br />
en op een aantal perifere locaties<br />
over een aanbod met bovenlokale functie.<br />
Op buurt- en wijkniveau heeft <strong>Zwolle</strong> een<br />
netwerk van eerstelijnsvoorzieningen. In<br />
tegenstelling tot veel andere steden heeft<br />
<strong>Kampen</strong> in verhouding veel kleine detaillisten.<br />
Door de grote ketens dreigen deze<br />
echter weggedrukt te worden. Om<br />
onderscheidend te zijn, is het van belang<br />
ruimte te bieden aan kleinschalige detailhandel<br />
die mogelijk gecombineerd kan<br />
worden met creatieve ontwerpers en<br />
andere nieuwe kleine zelfstandigen.<br />
Landbouw<br />
De grondgebonden landbouw is voor de<br />
economische structuur van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> van minder groot<br />
belang dan andere sectoren.Voor <strong>Kampen</strong><br />
vormt de landbouw een belangrijk onderdeel<br />
van de economie (20% van de<br />
arbeidsplaatsen, voor <strong>Zwolle</strong> 5%). De verwachting<br />
is dat het werkgelegenheidsaandeel<br />
de komende decennia verder zal<br />
dalen: schaalvergroting en bedrijfsbeëindiging<br />
zijn daarvan de belangrijkste oorzaken.<br />
Over het algemeen geldt dat de vitaliteit<br />
van de landbouw in de gemeente<br />
<strong>Zwolle</strong> niet sterk is en dat de vitaalste<br />
bedrijven van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> in de polder Mastenbroek<br />
liggen, met een concentratie van glastuinbouwbedrijven<br />
in Polder de Koekoek.<br />
Glastuinbouwgebied Koekoekspolder<br />
neemt een bijzondere plaats in. De locatie<br />
is in het streekplan Overijssel 2000+ aangewezen<br />
als concentratiegebied voor glastuinbouw.<br />
Uit een recente landelijke evaluatie<br />
blijkt dat van de in 2001 aangewezen<br />
vestigingslocaties voor glastuinbouwbedrijven<br />
de Koekoekspolder het meest<br />
succesvol is in het opvangen van glastuinders<br />
uit andere delen van het land.<br />
Onlangs is besloten door het Rijk om de<br />
Koekoekspolder als vestigingslocatie te<br />
behouden en te ondersteunen. Het is van<br />
belang dat er wordt samengewerkt aan de<br />
ontwikkeling van het gebied. Daarbij zal<br />
worden ingezet op innovatieve oplossingen<br />
en duurzaamheid.Voor de glastuinbouw,<br />
wordt een groei voorzien tot 240<br />
hectare.Volgens de huidige prognose<br />
zullen de kavels van de Koekoek in 2012<br />
volledig uitgegeven zijn. De glastuinbouw<br />
ligt in een kwetsbaar gebied;voor landschappelijke<br />
inpassing heeft de provincie<br />
in 2005 € 1 miljoen vrij gemaakt. Er is<br />
reeds gestart met de aanleg van een<br />
terugleverkabel om de toekomstige elektriciteitsvoorziening<br />
duurzaam te voorzien.<br />
Naast landbouw- en veeteeltproducten<br />
levert landbouw ook kennis op. De<br />
agri-kennisstructuur is een bedrijfstak<br />
waarmee hoogwaardige kennis aan de<br />
landbouw kan worden toegevoegd.<br />
2.6 Toerisme en<br />
Recreatie<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> zijn behoorlijk in trek<br />
bij toeristen. <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> biedt veel bezienswaardigheden<br />
en mogelijkheden voor een dagje uit,<br />
een stedentrip of een langere vakantie.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> trekt<br />
momenteel ruim vijf miljoen toeristische<br />
dagbezoeken per jaar. De verblijfvoorzieningen<br />
tellen ongeveer 2.500 toeristische<br />
slaapplaatsen.<br />
Vooral de historische binnensteden zijn<br />
trekkers van formaat. De aandacht voor<br />
behoud van de cultuurhistorische elementen<br />
is sinds jaar en dag in beide steden<br />
groot. Ook de groene woonomgeving en<br />
de natuurgebieden in de regio worden<br />
door veel bezoekers gezien als belangrijke<br />
aanleidingen om naar <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> te komen. <strong>Zwolle</strong> kent de<br />
unieke groene-vingerstructuur, waarbij het<br />
buitengebied tot in het centrum van de<br />
stad wordt verbonden door parken,<br />
singels en andere groene locaties.<br />
Het culturele leven wordt ook benut<br />
door bezoekers en toeristen. Musea, theaters,<br />
festivals, warenmarkten en andere<br />
evenementen trekken veel bezoekers uit<br />
de regio en de rest van het land.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> ziet toerisme<br />
als een belangrijk onderdeel van de<br />
complete stad.Vanuit deze optiek levert<br />
toerisme niet alleen een bijdrage aan de<br />
versterking van de economie en werkge-
legenheid. Een geïntegreerd toeristisch<br />
beleid kan ook bijdragen aan de leefbaarheid,<br />
vitaliteit, veiligheid en toegankelijkheid<br />
van de stad voor de eigen inwoners.<br />
Daarnaast kan het toerisme de identiteit<br />
en het imago van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> versterken.<br />
Voor de ontwikkeling en stimulering van<br />
toerisme en recreatie in <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> is het Masterplan Toerisme<br />
<strong>Zwolle</strong>-<strong>Kampen</strong> geschreven, een kaderstellend<br />
beleidsplan voor de periode<br />
2002-2010. Het Masterplan Toerisme richt<br />
zich op drie gebiedseenheden: de stad<br />
<strong>Zwolle</strong>, de stad <strong>Kampen</strong> en het buitengebied.<br />
Daarbij kan ook de integrale inrichting<br />
van de Veluwerandmeren worden<br />
betrokken.<br />
De gebieden - de steden en het buitengebied<br />
- bezitten afzonderlijk en gezamenlijk<br />
bijzondere kwaliteiten, die een onderscheidend<br />
en aantrekkelijk toeristisch<br />
product vormen. Zowel <strong>Zwolle</strong> als<br />
<strong>Kampen</strong> heeft een cultuurhistorische<br />
binnenstad met een gevarieerde horecaen<br />
winkelfunctie en aantrekkelijke cultuurtoeristische<br />
voorzieningen. Ook het buitengebied<br />
met het vele water en het open<br />
landschap met haar bijzondere kwaliteiten<br />
biedt mogelijkheden voor de ontwikkeling<br />
van het toerisme. Het behoud en de stimulering<br />
van het toeristische product<br />
afhankelijk van bijvoorbeeld de inrichting<br />
van de openbare ruimte, het voorzieningenniveau,<br />
het imago, infrastructurele<br />
voorzieningen als de Bypass <strong>Kampen</strong> en<br />
stationslocaties en ontwikkelingen zoals<br />
het Nationaal Landschap IJsseldelta.<br />
2.7 Landschap en<br />
Natuur<br />
De natuur- en landschapswaarden in<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> hebben een<br />
directe relatie met het karakter van het<br />
gebied als rivierdelta. De IJsseldelta vormt<br />
een van de gaafste rivierdelta's van<br />
Europa. Het landschap van de IJsseldelta is<br />
opgebouwd uit diverse landschappelijke<br />
eenheden. De IJssel snijdt zichzelf een<br />
baan door de hoge Sallandse en Veluwse<br />
zandgronden om vervolgens uit te mon-<br />
den in de vlakke IJsseldelta. Er is een<br />
groot contrast tussen hoog, droog, kleinschalig,<br />
bos, lommerrijk en vlak, overzichtelijk<br />
en gevormd door de kracht van<br />
water.<br />
In het gebied ten westen van <strong>Zwolle</strong><br />
bevinden zich de polders Kamperveen,<br />
Mastenbroek en Kampereiland. Elk met<br />
een eigen karakteristieke verkaveling, maat<br />
en schaal. Oude IJsselarmen en dijkrestanten,<br />
waarvan vele met littekens van oude<br />
doorbraken, vertellen het verhaal van de<br />
opbouwende en afbrekende krachten van<br />
het water. De polder Mastenbroek is<br />
uniek vanwege de grote openheid en de<br />
geometrische structuur van weteringen<br />
met daarlangs wegen en bebouwing.<br />
Alleen rond de bebouwing, deels op terpen<br />
gelegen, is beplanting aanwezig. De<br />
Koekoekspolder is eerst verveend en<br />
later drooggemalen en bebouwd met<br />
groot deel glastuinbouw. Het<br />
Kampereiland is een recentere zeekleipolder,<br />
afgezet onder invloed van getijdenwerking<br />
van de voormalige Zuiderzee.<br />
Het is een bijzonder rijk landschap met<br />
een meer grillige structuur van dijken en<br />
veel zwaarbeplante terpen. Polder<br />
Kamperveen en Zalk zijn klei- en klei-opveenpolders<br />
met een meer lineaire structuur<br />
van wegen, dijken en waterlopen. Het<br />
Haerstenbroek, de Venekampen en de<br />
Tolhuislanden vormen een open veenweidelandschap.<br />
Aan de oostzijde van <strong>Zwolle</strong> ligt de Vecht<br />
met het daarmee verbonden rivierenlandschap<br />
en aan de zuidzijde van <strong>Zwolle</strong><br />
bevindt zich het kleinschalige, besloten<br />
landschap met dekzandruggen. Hier zijn<br />
verschillende landgoederen te vinden.<br />
Het gebied van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> kent een grote verscheidenheid<br />
aan natuurtypen, verbonden aan de<br />
verschillende bodemkundige en landschappelijke<br />
eenheden. Bijna alle buitendijkse<br />
gebieden inclusief de randmeren<br />
zijn aangemerkt als Vogelrichtlijngebied en<br />
deels als Wetlandgebied en Habitatgebied.<br />
Het gaat om het Zwarte Meer, Ketelmeer,<br />
Vossemeer en Drontermeer. De natuurwaarden<br />
zijn gekoppeld aan het agrarische<br />
gebruik voor melkveehouderij. Grote<br />
delen van de agrarische gronden hebben<br />
de status van weidevogelgebied en/of ganzenfoerageergebied.<br />
De grote, unieke landschappelijke kwaliteiten<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
moeten worden gekoesterd en ontwikkeld.Allereerst<br />
betekent dit het behouden<br />
en aanscherpen van de ruimtelijke contrasten<br />
tussen de verschillende landschapseenheden:<br />
het contrast tussen de<br />
open en grootschalige veen- en kleigebieden<br />
en de gesloten en kleinschalige dekzandgebieden<br />
en het contrast tussen IJssel<br />
en de meer ingesneden en besloten Vecht.<br />
De verschillen in landschappen klinken<br />
ook door in de steden en de begrenzing<br />
van de steden. Uniek voor <strong>Zwolle</strong> is dat<br />
door de huidige groene vingermodel het<br />
landschap tot diep in de stad doordringt,<br />
waardoor de stedeling direct van het<br />
landschap kan genieten.Voor <strong>Zwolle</strong> en<br />
<strong>Kampen</strong> zijn ook de weidse vergezichten<br />
van de polders uniek. De overgang van<br />
stad naar land is in de polders scherp, het<br />
contrast is hier groot, terwijl de overgangen<br />
in de zandgebieden veel diffuser zijn.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> ligt temidden<br />
van de nationale Parken de Hoge<br />
Veluwe en Weerribben. In <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> is het Nationaal Landschap<br />
IJsseldelta een essentieel onderdeel dat de<br />
steden met elkaar verbindt.
2.8 Water<br />
Water is altijd al belangrijk geweest voor<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>.Water is<br />
een belangrijke drager voor de identiteit<br />
en imago van de IJsseldelta met haar steden.Water<br />
komt terug in cultuur,<br />
Hanzesteden, heden en verleden, de IJssel<br />
en delta en de wateropgaven.Water zal<br />
ook voor de toekomst van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> van groot belang<br />
blijven als inspiratiebron. Het thema komt<br />
daarom ook integraal terug in het programma<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
en de boegbeelden.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is gelegen<br />
in de delta van de IJssel, de Overijsselse<br />
Vecht en het Zwarte Water. Deze delta<br />
wordt in het noorden en westen<br />
begrensd door randmeren van de<br />
Flevopolder en de Noordoostpolder. De<br />
drie genoemde rivieren hebben samen<br />
met hun dijken en restanten van oude<br />
rivierlopen een grote structurerende werking<br />
en dragen bij aan de ruimtelijke kwaliteit<br />
van het gebied. Daarbij ontlenen de<br />
Hanzesteden <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> een sterke<br />
identiteit aan hun ligging aan de rivier,<br />
respectievelijk het Zwarte Water en de<br />
IJssel. Het regionale watersysteem heeft<br />
per landschappelijke eenheid een eigen<br />
karakteristiek patroon.Veel waterstructuren<br />
worden toeristisch en recreatief<br />
gebruikt.<br />
Waterhuishouding<br />
Vanaf de Pannerdense Kop wordt het<br />
water van de Rijn over verschillende<br />
rivierarmen verdeeld. Bij het huidige<br />
maatgevende debiet van 16.000 m3/s treden<br />
knelpunten op in afvoer en daarmee<br />
ook veiligheid.Vooral nabij de flessenhals<br />
bij <strong>Kampen</strong>, waar uiterwaarden haast volkomen<br />
ontbreken. Naast piekafvoeren<br />
(maximaal 2400 m3/s voor de IJssel) zorgt<br />
een noordwesterstorm hier voor opstuwing<br />
van het Ketelmeerpeil en een belemmerende<br />
afvoer van rivierwater.<br />
Peilbeheer op het IJsselmeer heeft gevolgen<br />
voor de hoogten van de waterpeilen<br />
in de IJssel. Door de zeespiegelstijging zal<br />
na <strong>2030</strong>-2050 ook het peil van het<br />
IJsselmeer stijgen, omdat de afvoercapaciteit<br />
van de sluizen in de Afsluitdijk dan<br />
niet meer voldoende mee kan groeien<br />
met de extra aanvoer vanuit de IJssel. De<br />
invloed van het IJsselmeer is stroomopwaarts<br />
tot <strong>Zwolle</strong> merkbaar. De balgstuw<br />
tussen Ketelmeer en Zwarte Meer wordt<br />
bij hevige storm in werking gesteld<br />
(gemiddeld 1 keer per jaar), met als doel<br />
de gronden rondom het Zwarte Meer te<br />
beschermen en verdere opstuwing van<br />
het water te voorkomen. In de huidige<br />
situatie voldoen nagenoeg alle waterkeringen<br />
aan de normen. Bij deze hoogte van<br />
dijken is rekening gehouden met de situatie<br />
waarin piekafvoeren optreden bij westenwind.<br />
Het Kampereiland wordt<br />
gebruikt als wateropvanggebied met een<br />
overstromingsfrequentie van eenmaal per<br />
500 jaar.<br />
Er zijn sterk verschillende waterhuishoudkundige<br />
situaties in het gebied, verbonden<br />
aan de hoogteligging en de bodemsoorten,<br />
die elk hun specifieke grondgebruiksmogelijkheden<br />
bieden. Globaal is het<br />
noordelijk en westelijk deel van het<br />
gebied laag en nat en het zuidelijk deel<br />
hoog en droger.<br />
Drinkwatervoorziening<br />
In het Engelse Werk bij <strong>Zwolle</strong> wordt<br />
voor drinkwater grondwater en oevergrondwater<br />
gewonnen. De winning<br />
geschiedt in 2005 niet volgens duurzame<br />
principes. Knelpunten zijn de instroming<br />
van ernstig vervuild water uit het Zwolse<br />
stationsgebied, het feit dat een groot deel<br />
van het grondwaterbeschermingsgebied<br />
ligt in de bebouwde kom van <strong>Zwolle</strong> en<br />
dat het tracé van de Hanzelijn het waterwingebied<br />
doorsnijdt.<br />
In hoofdstuk 4, in het programma van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>, wordt een<br />
aantal integrale opgaven geformuleerd,<br />
waarbij de wateropgave nu en in de toekomst<br />
(zoals geformuleerd in het<br />
Rijksbeleid WB21) een belangrijke rol<br />
speelt.<br />
2.9 Infrastructuur<br />
De externe bereikbaarheid heeft altijd<br />
een grote rol gespeeld in de ontwikkeling<br />
van <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong>. In vroegere jaren<br />
betrof dat vooral de bereikbaarheid over<br />
het water.Voor beide voormalige<br />
Hanzesteden was de IJssel een belangrijke<br />
handelsroute tussen Holland, Zeeland,<br />
Vlaanderen en het Oostzeegebied. Sinds<br />
de vorige eeuw is de nadruk komen te liggen<br />
op de bereikbaarheid van beide steden<br />
over het spoor en de weg.<br />
Vanwege de gunstige bereikbaarheid heeft<br />
de regio van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> zich in de afgelopen decennia<br />
sterk ontwikkeld als (inter-) nationaal<br />
scharnierpunt tussen West- en<br />
Noordoost-Nederland en het Noord-<br />
Duitse achterland. Landelijk gezien telt<br />
<strong>Zwolle</strong> op de stad Utrecht na het grootste<br />
aantal spooraansluitingen in verschillende<br />
richtingen. <strong>Zwolle</strong> is een intercitystation<br />
en heeft spoorverbindingen met<br />
de Randstad (Amersfoort, Utrecht,<br />
Amsterdam, Rotterdam en Den Haag),<br />
met het noorden (via Meppel naar<br />
Leeuwarden en Groningen) met het zuiden<br />
(via Deventer naar Arnhem/Nijmegen<br />
en Roosendaal) en met het oosten richting<br />
Emmen en Almelo/Enschede.<br />
Op internationaal niveau is de A28 een<br />
schakel in het Trans-Europese wegennet
tussen de Randstad, Noord-Duitsland en<br />
verder naar Scandinavië. Op nationaal<br />
niveau vormt de A28 en A50 de hoofdverbindingsas<br />
tussen Oost-Nederland<br />
(Arnhem/Nijmegen), de Randstad en<br />
Midden-Nederland (Utrecht,Amersfoort)<br />
en met Noord-Nederland (Groningen,<br />
Assen, Leeuwarden). Bij Hattemerbroek<br />
komen de A28 en de A50 samen, terwijl<br />
bij Meppel de A28 zich weer opsplitst in<br />
de A28 en de A32. Dit maakt de passage<br />
van de A28 door <strong>Zwolle</strong> van groot belang<br />
voor de ontsluiting van Noord-<br />
Nederland. Ook de verbinding van de<br />
N50 met de A6 (de N23) speelt in dit<br />
netwerk een grote rol vanwege het belang<br />
van de A6 als as tussen de Randstad en<br />
het Noorden.<br />
Op lokaal en regionaal niveau is sprake<br />
van een uitgebreid onderliggend wegennet,<br />
dat in belangrijke mate de regionale<br />
centrumfunctie van de stad <strong>Zwolle</strong> ondersteunt.<br />
Het betreft onder andere de N50<br />
(<strong>Kampen</strong>), de N35 (Ceintuurbaan in<br />
<strong>Zwolle</strong>, richting Raalte), de N340<br />
(Dalfsen), de N337 (IJsselallee in <strong>Zwolle</strong>),<br />
en de N377 (Hattem). Daarnaast fungeert<br />
de A28 als verbinding voor het verkeer<br />
binnen het stadsgewest <strong>Zwolle</strong>. Mede<br />
door het beperkte aantal rivieroverschrijdende<br />
verbindingen maakt relatief veel<br />
korte afstandsverkeer (regionaal en lokaal<br />
verkeer) gebruik van de A28.<br />
Op spoorgebied is regionaal met name de<br />
Kamperlijn van groot belang voor het verkeer<br />
tussen <strong>Kampen</strong> en <strong>Zwolle</strong>. Het railsysteem<br />
wordt in de regio ondersteund<br />
door een uitgebreid netwerk van busverbindingen.Weg<br />
(inclusief de fietsverbindingen)<br />
en spoor ontsluiten zowel de belangrijke<br />
werkgebieden en centra in <strong>Kampen</strong><br />
en <strong>Zwolle</strong> als ook de concentraties van<br />
onderwijsinstellingen en zorginstellingen<br />
in <strong>Zwolle</strong>. In de afgelopen jaren heeft met<br />
name de spoorzone in <strong>Zwolle</strong> een nieuwe<br />
impuls gekregen door de toevoeging van<br />
een nieuw ruimtelijk programma.<br />
De strategische ligging van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> aan de IJssel en<br />
nabij het IJsselmeer wordt de komende<br />
jaren benut door de aanleg van de<br />
Zuiderzeehaven ten noordwesten van<br />
<strong>Kampen</strong>. Belangrijk voor de bereikbaarheid<br />
van de Zuiderzeehaven is de verdieping<br />
van de vaargeul van de IJssel. Ook<br />
voor de bereikbaarheid voor de recreatievaart<br />
is deze verdieping van belang.
3. <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
in het nationale en regionale<br />
krachtenveld<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> staat niet op zich. Ze maakt deel uit van een regio, van<br />
Nederland en van Europa. De ontwikkeling van steden en regio´s is sterk afhankelijk<br />
van ontwikkelingen in hun omgeving.Voor de huidige en toekomstige ontwikkeling van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is de positie die dit netwerk inneemt in een groter<br />
geheel daarom van wezenlijk belang. <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> wil de ruimte<br />
nemen om keuzes te maken en de regie voeren over de ontwikkelingen die op het<br />
gebied af komen.<br />
Kracht<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is uniek als<br />
knooppunt van water-, weg- en railinfrastructuur<br />
in combinatie met een kwalitatieve<br />
compleetheid op het gebied van<br />
wonen, werken en voorzieningen. <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is een samenhangend<br />
geheel van landschap, cultureel erfgoed,<br />
de IJsseldelta en rijke historische<br />
binnensteden.Van oudsher vormt <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> de verbindende<br />
schakel tussen West- en Zuid-Nederland<br />
(in het bijzonder de Randstad) aan de ene<br />
kant en Noord - Nederland aan de andere<br />
kant. Het is mede deze bijzondere ligging<br />
die de voorspoedige ontwikkeling van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> mogelijk<br />
heeft gemaakt. Niet voor niets is <strong>Zwolle</strong><br />
de afgelopen tien jaar in inwonertal en<br />
arbeidsplaatsen het snelst gegroeid van<br />
alle grote steden in de vijf noordoostelijke<br />
provincies.<br />
Oost- én westzijde sterker<br />
De positie van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> zal door ontwikkelingen op<br />
het gebied van weg, spoor, en water in de<br />
toekomst alleen nog maar sterker worden<br />
en komt de westkant van het netwerk<br />
ook veel prominenter op de kaart te liggen.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> werkt<br />
tegelijkertijd aan behoud en versterking<br />
van de kwaliteiten in het gebied. Het landelijk<br />
voorbeeldproject ontwikkelingsplanologie<br />
IJsseldelta bestaat uit het<br />
Nationaal Landschap IJsseldelta en de<br />
integrale complexe opgave Bypass<br />
<strong>Kampen</strong> in het kader van de PKB Ruimte<br />
voor de Rivier.Vanuit rijksbeleid (Nota<br />
Ruimte) worden beide projecten van<br />
grote waarde geacht. Project IJsseldelta<br />
biedt <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kansen<br />
om de unieke combinatie van knooppunt<br />
en kwalitatieve compleetheid te<br />
versterken. Hierin worden tevens de doelstellingen<br />
van Europees en provinciaal<br />
beleid ten aanzien van de realisering van<br />
de Ecologische Hoofdstructuur en<br />
behoud en ontwikkeling van weidevogelkwaliteiten<br />
in de IJsseldelta bereikt.<br />
De positie van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> leidt niet alleen tot voorrechten,<br />
maar ook tot plichten. Het Rijk<br />
erkent de bijzondere positie van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> en omgeving en<br />
verbindt daar opgaven aan. De potenties<br />
van en opdrachten aan de regio kunnen<br />
op gespannen voet staan met de bestaande<br />
kwaliteiten, maar het is de uitdaging<br />
om te zoeken naar een balans waarin de<br />
bestaande kracht en de toekomstige kansen<br />
in evenwicht zijn.<br />
De plaats die <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> en omgeving heeft toebedeeld<br />
gekregen in de Nota Ruimte is hierbij<br />
belangrijk. Daarnaast is de regio van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> in beweging<br />
door de komst van nieuwe infrastructuur.<br />
<strong>Kampen</strong> krijgt bijvoorbeeld een prominentere<br />
plek op de landkaart met de<br />
komst van de Hanzelijn.
Veranderende positionering<br />
Door landelijke ontwikkelingen op het<br />
gebied van infrastructuur, water, natuur en<br />
landschap, de extra verstedelijkingsdruk<br />
op Almere en de zone langs de A6 krijgt<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> een nieuwe<br />
positie op de kaart van Nederland. De<br />
veranderende positionering van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> in het landelijke<br />
infrastructuurnetwerk biedt unieke kansen<br />
voor de toekomstige ontwikkelingsmogelijkheden<br />
van dit gebied. Zeker wanneer<br />
deze ontwikkelingen gecombineerd<br />
worden met andere zaken zoals de Bypass<br />
van de IJssel bij <strong>Kampen</strong>, het Nationaal<br />
Landschap IJsseldelta en de twee historische<br />
binnensteden die <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> rijk is. De combinatie van de<br />
kwalitatieve en programmatische kenmerken<br />
en de fysieke ontwikkelingsmogelijkheden<br />
vormen de basis van de<br />
<strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong>.<br />
Huidige nationale positionering<br />
Toekomstige nationale positionering<br />
Geo-Informatie: Provincie Overijssel februari 2006 tek.nr. 06196084<br />
Bron: Rapportage BVR Kaders voor de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> Fase 1
In de Nota Ruimte (2005):<br />
Bij de vormgeving en inzet van financiële<br />
instrumenten, bij de totstandkoming<br />
van afspraken en in voortgaande<br />
ontwikkelingsprocessen, zal het rijk actief,<br />
maar selectief vorm geven aan zijn betrokkenheid<br />
vanuit de (inter)nationale betekenis<br />
van nationale stedelijke netwerken en<br />
economische kerngebieden. Stedelijke<br />
samenwerkingsverbanden die niet tot een van<br />
de nationale stedelijke netwerken behoren,<br />
maar wel met goede, onderling op elkaar<br />
afgestemde plannen komen op het gebied<br />
vanonder meer wonen, mobiliteit, water, de<br />
aanleg van nieuwe bedrijventerreinen en de<br />
realisatie van bovenlokale voorzieningen<br />
komen eveneens in aanmerking voor financiële<br />
steun van het rijk.<br />
Het stedelijke samenwerkingsverband<br />
Apeldoorn-Deventer-Zutphen<br />
(Stedendriehoek), de IJsseldelta en de samenwerkende<br />
Friese steden (liggende in de<br />
Westergozone en de A7-zone) komen hier<br />
onder de eerder genoemde voorwaarden in<br />
elk geval voor in aanmerking.<br />
Als gebieden in de toekomst voldoen aan de<br />
criteria van een economisch kerngebied dan<br />
zullen ze ook als zodanig worden behandeld.<br />
Zowel het ruimtelijk beleid als het regionaaleconomisch<br />
beleid van het rijk zullen dan<br />
daarop worden aangepast.<br />
<strong>Zwolle</strong> en omgeving vormt een scharnierpunt<br />
in ruimtelijk, economisch en logistiek<br />
opzicht tussen de Randstad en Noordoost-<br />
Nederland.<br />
De nationale stedelijke netwerken en economische<br />
kerngebieden onderscheiden<br />
zich qua omvang, dynamiek en positie. Ze<br />
hebben verschillende functionele ruimtelijke<br />
specialisaties, bevinden zich in verschillende<br />
stadia van ontwikkeling en hebben verschillende<br />
opgaven. De nationale stedelijke netwerken<br />
zijn bij elkaar de belangrijkste grootstedelijke<br />
gebieden van Nederland. Ze zijn<br />
zowel politiekbestuurlijk, sociaal, economisch<br />
als cultureel van grote betekenis. De economische<br />
kerngebieden zijn geselecteerd op<br />
grond van hun economische betekenis. Samen<br />
met de hoofdverbindingsassen, vormen deze<br />
bij elkaar de ruimtelijk-economische hoofdstructuur<br />
van Nederland.<br />
De glastuinbouw Koekoekspolder heeft de<br />
status als ontwikkelingsgebied voor<br />
glastuinbouw gekregen.<br />
Het Rijk wijst IJsseldelta aan als Nationaal<br />
Landschap met de daarbij beschreven<br />
kernkwaliteiten, te weten:<br />
oudste rationele geometrische verkaveling van<br />
Nederland;<br />
grote mate van openheid;<br />
reliëf in de vorm van huisterpen en<br />
kreekruggen<br />
Nota Ruimte<br />
<strong>Zwolle</strong> en omgeving is een bijzondere<br />
positie toebedeeld in de Nota Ruimte.<br />
Het Rijk hecht in die nota grote waarde<br />
aan afstemming en samenwerking tussen<br />
gemeenten en met name bij gemeentegrensoverstijgende<br />
vraagstukken op het<br />
gebied van verstedelijking, economie en<br />
verkeer en vervoer. <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> wil deze kansen verzilveren.<br />
De aanwijzing van de IJsseldelta tot<br />
Nationaal Landschap is voor <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> van groot belang.<br />
Hiermee is landelijk gehonoreerd dat<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> unieke nationaal<br />
kenmerkende landschapskwaliteiten<br />
bezit, met in samenhang daarmee bijzondere<br />
natuurlijke, cultuurhistorische en<br />
recreatieve kwaliteiten.<br />
Infrastructuur<br />
Het opwaarderen van de N50 richting<br />
Emmeloord waardoor er een snellere<br />
aansluiting op de A6 ontstaat, het verbeteren<br />
van de verbinding naar Flevoland via<br />
Dronten (N23), naar Twente via de N35<br />
en het verbeteren van de bereikbaarheid<br />
per openbaar vervoer door de aanleg van<br />
de Hanzelijn, zorgen ervoor dat <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> veel prominenter<br />
komt te liggen op de landkaart.Voor de<br />
ontwikkeling van meer watergebonden<br />
werkgelegenheid en het stimuleren van de<br />
recreatievaart is het belangrijk dat de<br />
IJssel door verdieping en verbreding hierop<br />
wordt ingericht.<br />
De Hanzelijn vormt een belangrijke verbetering<br />
van de verbinding voor <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> met de Randstad.<br />
Immers, door deze rechtstreekse openbaar<br />
vervoersverbinding wordt het noordelijk<br />
deel van de Randstad aanzienlijk<br />
sneller bereikbaar. Je kunt in het volgende<br />
decennium rechtstreeks met de trein naar<br />
Lelystad,Almere en Amsterdam. Hierdoor<br />
komt het infrastructurele zwaartepunt<br />
van <strong>Kampen</strong> aan de westkant te liggen.<br />
Deze gewijzigde oriëntatie zal gevolgen<br />
hebben voor de ontwikkeling van de stad.<br />
Niet voor niets zullen hier ook de grootschalige<br />
ontwikkelingen op het gebied van<br />
woningbouw en werkgelegenheid plaatsvinden.<br />
De Hanzelijn-plus is in de Structuurvisie<br />
Zuiderzeelijn een van de varianten van de<br />
Zuiderzeelijn en gaat over het tracé van<br />
de Hanzelijn, na <strong>Zwolle</strong> over bestaand<br />
spoor (met kleine aanpassingen). Keuze<br />
door de Tweede Kamer van deze variant<br />
levert een nog betere positie op voor<br />
<strong>Zwolle</strong> én <strong>Kampen</strong>.
Ruimte voor de Rivier, voorbeeldprojectontwikkelingsplanologie<br />
IJsseldelta<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> ligt midden<br />
in het rivierengebied van de IJsseldelta.<br />
De grote rivieren moeten in de toekomst<br />
meer water kunnen afvoeren. De<br />
Planologische Kernbeslissing Ruimte voor<br />
de Rivier voorziet landelijk in een aantal<br />
rivierverruimende maatregelen. Om de<br />
IJsseldelta te laten voldoen aan de toekomstige<br />
eisen van waterveiligheid volgens<br />
Ruimte voor de Rivier moeten er<br />
ook hier maatregelen genomen worden.<br />
De meest ingrijpende is de Bypass<br />
<strong>Kampen</strong>.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> ziet in de<br />
Bypass <strong>Kampen</strong> een belangrijke kans om<br />
aan waterveiligheid ruimtelijke kwaliteit<br />
toe te voegen. Om dit te bereiken voert<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> deze maatregel<br />
in samenhang met een aantal andere<br />
grote infrastructurele ontwikkelingen die<br />
in het zelfde gebied spelen: de Hanzelijn,<br />
de verbreding van de N50, de aanleg van<br />
de N23 en de toekomstige stadsuitbreiding<br />
van <strong>Kampen</strong>. <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> en haar partners ontvangen<br />
landelijke erkenning en waardering voor<br />
deze aanpak doordat het ministerie van<br />
VROM het project aanwijst als voorbeeldproject<br />
Ontwikkelingsplanologie. <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> ziet in dit belangrijke<br />
project met zijn integrale complexe<br />
opgave kansen voor de gehele<br />
<strong>Netwerkstad</strong> voor belangrijke economische<br />
structuurversterking, bijvoorbeeld<br />
door aantrekkelijke watergebonden<br />
woonmilieus toe te voegen.<br />
Nationaal Landschap<br />
In de Nota Ruimte zijn de natuur- en<br />
landschapswaarden van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> onderkend door de aanwijzing<br />
van de polder Mastenbroek met het<br />
Kampereiland, de Buitenpolders, de IJssel<br />
en het Zwartewater tot Nationaal landschap.<br />
In het kader van het project<br />
IJsseldelta zal voor het Nationaal<br />
Landschap als geheel, als voorbeeldproject<br />
in het kader van de Nota Ruimte, is in<br />
2006 door de provincie en de gemeenten<br />
<strong>Kampen</strong>, Zwartewaterland en <strong>Zwolle</strong> een<br />
ontwikkelingsperspectief opgesteld.<br />
In de Nota Ruimte is de Koekoekspolder<br />
aangewezen als ontwikkelingsgebied voor<br />
de glastuinbouw. Om het culturele erfgoed<br />
dat de polder Mastenbroek herbergt<br />
te behouden en ontwikkelen, is in 2002<br />
een visie opgesteld, die 2006 geïntegreerd<br />
is in het Ontwikkelingsperspectief<br />
Nationaal Landschap IJsseldelta.<br />
Ecologische Hoofdstructuur<br />
Centraal in het natuurbeleid staat de<br />
Ecologische Hoofdstructuur. Deze is<br />
gekoppeld aan de rivieren en de buitendijkse<br />
gebieden inclusief de randmeren<br />
met daarnaast robuuste verbindingen tussen<br />
enerzijds de Veluwe en Vechtstreek<br />
ten zuiden van <strong>Zwolle</strong>, anderzijds de IJssel<br />
en het Drontermeer ten zuidwesten van<br />
<strong>Kampen</strong>.Verder wordt gestreefd naar het<br />
natuurlijker maken van de Overijsselse<br />
Vecht, Zwarte Water en Sallandse<br />
Wetering.<br />
De uiterwaarden van de IJssel zijn grotendeels<br />
aangewezen als nieuwe natuur. De<br />
realisering hiervan kan plaatsvinden via<br />
particulier natuurbeheer of aankoop door<br />
natuurbeschermingsorganisaties. De uiterwaarden<br />
van de IJssel en de (oevers van)<br />
de Randmeren zijn grotendeels aangewezen<br />
als Vogel- en Habitatrichtlijngebied. De<br />
IJsseldelta kent verder een (inter)nationale<br />
betekenis voor weidevogels: vrijwel het<br />
hele gebied is begrensd als beheersgebied.<br />
Regionaal verzorgingsgebied<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> fungeert als<br />
hoogwaardig verzorgingscentrum, vooral<br />
in de sfeer van de dienstensector, het<br />
onderwijs en de gezondheidszorg. Het<br />
verzorgingsgebied is groot en omvat<br />
delen van vijf provincies: Overijssel,<br />
Gelderland, Flevoland, Drenthe en<br />
Friesland. Binnen dit verzorgingsgebied is<br />
deze functie van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> onbetwist en onbedreigd.<br />
Wel bestaan er hechte aanvullende functionele<br />
verbanden met andere binnen het<br />
verzorgingsgebied gelegen kernen. Dit is<br />
een unieke situatie in Nederland. <strong>Zwolle</strong><br />
en <strong>Kampen</strong> hebben als stedelijk netwerk<br />
vanuit hun regionaal verzorgende functie<br />
voortdurend een open oog voor de relaties<br />
met de wijdere omgeving. Of beter<br />
gezegd: het zijn juist de vertakkingen tot<br />
in de vijf genoemde provincies, die maken<br />
dat <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> als<br />
hoogwaardig centrum kan blijven<br />
functioneren.
Ruimte voor de Rivier, voorbeeldproject ontwikkelings-planologie IJsseldelta
Kaders:<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest voor het<br />
versterken van de samenhang en zet in op het<br />
benutten en versterken van de aanwezige<br />
landschappelijke kwaliteiten, bestaande en<br />
nieuwe waterlopen en het vasthouden en versterken<br />
van de cultuurhistorische waarden.<br />
Strategische agenda:<br />
Inzetten op de twee Hanzesteden, met hun<br />
natuurlijke omgeving, hoog inzetten op eigen<br />
kapitaal voor diverse doelgroepen.<br />
Cultuur meer benutten, meer verbindingen<br />
maken, dwarsverbanden leggen tussen activiteiten;<br />
cultuur benutten door het creëren<br />
van broedplaatsen.<br />
Zingeving als goed bindend thema: benut<br />
dragende structuren (HBO/universiteit).<br />
Leg verbindingen op uitingen daarvan;<br />
een marketeer hiertoe aanstellen.<br />
4. Het programma en de boegbeelden:<br />
de meerwaarde van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
Met het programma en de boegbeelden geeft <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> uitwerking<br />
aan de ambities om de kernkwaliteiten van de <strong>Netwerkstad</strong> te behouden en<br />
duurzaam te versterken, en om de vraag die op de regio afkomt door haar veranderende<br />
positie te kunnen regisseren. Per thema worden de opgaven integraal uitgewerkt<br />
tot een programma met afspraken en tot integrale boegbeelden.<br />
Boegbeelden zijn die projecten die voor<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> een meerwaarde<br />
hebben omdat gebruik wordt<br />
gemaakt van complementariteit of omdat<br />
door samenwerking een meerwaarde ontstaat,<br />
of door een combinatie van beide.<br />
Met de tien boegbeelden wordt een concrete<br />
stap gezet naar de uitwerking van<br />
de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong>. Daarnaast moet er<br />
een voorbeeldwerking vanuit gaan, zowel<br />
op het gebied van de inhoud als op het<br />
gebied van samenwerking. De boegbeelden<br />
vormen een aanvulling op de bestaande<br />
plannen en projecten.<br />
Twee paragrafen uit de beschrijving van de<br />
basiskwaliteiten van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> (hoofdstuk 2) komen niet<br />
als paragraaf terug in het programma. De<br />
thema's 'mensen' en 'water' hebben raakvlakken<br />
met diverse onderdelen van het<br />
programma, waardoor ze verwerkt zijn in<br />
onderstaande programmaonderdelen.<br />
Duurzaamheid is zowel in het beleid van<br />
<strong>Zwolle</strong>, <strong>Kampen</strong> als dat van de provincie<br />
Overijssel uitgangspunt. Steeds wordt<br />
gezocht naar oplossingen die ook op de<br />
lange termijn perspectief bieden. Daarom<br />
is ook duurzaamheid integraal verwerkt in<br />
de programmaonderdelen.<br />
4.1 Identiteit en Cultuur:<br />
binding en onderscheid<br />
Het doel van het thema 'identiteit en cultuur'<br />
is vooral de profilering van het<br />
gebied en hoe deze verzilverd kan worden.<br />
De identiteit van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> hangt sterk samen met de<br />
delta, de landschappelijke ligging, de historische<br />
Hanzesteden en de culturele traditie<br />
op het vlak van reflectie en zingeving.<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> zijn Hanzesteden en<br />
hebben een historische binnenstad. Het is<br />
belangrijk voor beide steden om de eigen<br />
identiteit uit te dragen en de verschillen<br />
tussen de steden uit te buiten, waardoor<br />
de historie van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> in zijn volle omvang tot zijn<br />
recht komt.<br />
Cultuur loopt als een rode draad door de<br />
geschiedenis van beide steden. Het profiel<br />
van de huidige culturele opleidingen komt<br />
daaruit voort en bouwt daarop door.Voor<br />
jongeren is dit een aantrekkelijk milieu.<br />
Het aangename woonklimaat van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> vormt samen met<br />
het culturele aanbod ook een aantrekkelijk<br />
woonmilieu voor de al wat rijpere cultuurgeneratie<br />
met een gezin, die op zoek<br />
is naar een combinatie van een mooie,<br />
rustige omgeving én culturele prikkels.<br />
Ook voor ouderen is de combinatie van<br />
historische binnensteden, cultuur en landschappelijk<br />
schoon aantrekkelijk.<br />
Cultuur werkt ook als drager van een<br />
innovatief milieu. Het gaat erom een innovatief<br />
klimaat te ontwikkelen, zodanig dat<br />
nieuwe strategieën en nieuwe producten<br />
(bijvoorbeeld culinair) tot ontwikkeling<br />
komen. Dat vraagt om een klimaat met<br />
oorspronkelijke denkers, openheid en stimulansen<br />
voor vernieuwing. Ruimte voor<br />
creatieve inwoners (broedplaatsen), al dan
niet in vrijkomende industriële complexen<br />
gekoppeld aan bedrijfsleven en detailhandel,<br />
is daarbij cruciaal. Dat vraagt naast<br />
ruimtelijke faciliteiten ook om een netwerk<br />
tussen kunstopleidingen, bedrijfsleven<br />
en midden- en kleinbedrijf en om<br />
relaties tussen bedrijfsleven en zorg. Het<br />
vraagt ook om interessante en onverwachte<br />
koppelingen en creatieve trekkers.<br />
Ook het toerisme is gebaat bij een aantrekkelijk<br />
afgestemd cultureel aanbod.<br />
Festivals zoals de 'Stad als Theater' geven<br />
kleur aan <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
en brengen het onder de aandacht van<br />
potentiële bezoekers.<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> kennen van oudsher<br />
een traditie van reflectie en zingeving. In<br />
beide steden heeft het een ander accent<br />
en inkleuring maar dat neemt niet weg<br />
dat reflectie voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> een bindend thema is.<br />
Binnen <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is<br />
een culturele infrastructuur aanwezig van<br />
HBO-universiteit, culturele instellingen,<br />
verenigingsleven en kerken. Ook plattelandsvernieuwing<br />
biedt mogelijkheden<br />
voor agrarisch gebonden functies als zorgboerderijen<br />
en retraite-oorden. <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> wil de bestaande<br />
culturele infrastructuur voor reflectie en<br />
zingeving verder uitbouwen en als kracht<br />
inzetten voor het imago van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>.<br />
In <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> staan<br />
grote infrastructurele projecten op stapel,<br />
met name opwaardering van spoor-,<br />
water- en wegennet, Bypass <strong>Kampen</strong>,<br />
Nationaal Landschap IJsseldelta,A28-zone,<br />
stationsomgevingen en de stadsuitbreidingen.<br />
Ook staan belangrijke grote nieuwbouwprojecten<br />
op stapel, zoals de uitbreiding<br />
van de Isala klinieken.Verbinding in<br />
vormgeving, stedenbouwkundige kwaliteit<br />
en architectuur met de kwaliteiten van<br />
landschap, water en cultuurhistorische<br />
waarden van het gebied zijn een opgave,<br />
maar ook een ambitie om deze aanwezige<br />
kwaliteiten te versterken. Het is ook een<br />
belangrijke kans om de identiteit en het<br />
imago van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
te versterken. Dat is voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> van groot belang in economisch,<br />
toeristisch en cultureel opzicht.<br />
Lobby<br />
Een gezamenlijke identiteit kan helpen bij<br />
het verkopen van het product <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> en geeft handvatten<br />
voor gezamenlijke lobby. <strong>Zwolle</strong> en<br />
<strong>Kampen</strong> zullen echter ook altijd van eigen<br />
krachten blijven uitgaan. De optelsom kan<br />
inwoners en bezoekers van het gebied<br />
een gevarieerd aanbod bieden. Eenheid<br />
door diversiteit is daarom juist aan te<br />
moedigen. Een gezamenlijke visie op de<br />
waarden en kwaliteiten van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>, zoals rust, ruimte<br />
en stedelijke dynamiek, geven de kaders<br />
voor overige keuzen. Ook cultuur is bij de<br />
identiteit een belangrijke drager.<br />
Mogelijkheden kunnen vooral gezocht<br />
worden in het scheppen van condities en<br />
het stimuleren van kruisbestuivingen.<br />
Daarbij bieden leegkomende agrarische<br />
gebouwen mogelijkheden. Het is het<br />
totaal van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
waarbinnen gewerkt kan worden aan de<br />
juiste balans.<br />
Afspraken<br />
Bevorderen van de samenwerking en<br />
afstemming tussen cultuurinstellingen<br />
onderling en bevordering van samenwerking<br />
met andere sectoren.Vergroten<br />
van de cultuurparticipatie door het<br />
bevorderen van een verbeterde programmering<br />
en aantrekkelijk en afgestemd<br />
cultuuraanbod.<br />
Bevorderen van verbindingen van cultuur<br />
en innovatieve cultuuruitingen met<br />
grote projecten.<br />
Reflectie en zingeving als thema op de<br />
agenda plaatsen. De bestaande infrastructuur<br />
in onderwijs, filosofische<br />
kringen en kerken biedt daarvoor een<br />
goede ingang.<br />
Cultuur als verbindend thema benoemen<br />
in de boegbeeldprojecten van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
Stimulering van broedplaatsen: <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> zet samen met<br />
kennisinstellingen in op het ontwikkelen<br />
en vasthouden van jong talent en<br />
onderzoekt de mogelijkheden hiervoor.<br />
Verbetering van het imago van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>, door het aanstellen<br />
van een marketeer.
Ontdek de IJsseldelta<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
Dit boegbeeld gaat over het imago van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>, over de dragende<br />
kracht van cultuur en over recreatie en<br />
toerisme. Maar bovenal wil dit boegbeeld aansluiten<br />
bij de mensen van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>.Waar liggen de behoeften van<br />
jongeren en ouderen? Wat maakt <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> vitaal en aantrekkelijk?<br />
De vraag: "Wat bindt ons binnen het gebied<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong>, hoe kunnen we dat met<br />
elkaar beleven en wat willen we uitdragen?"<br />
staat centraal. <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is<br />
een begrip waaronder bestuurlijke en ambtelijke<br />
samenwerking wordt vormgegeven.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> zegt haar inwoners<br />
en bezoekers nog te weinig: het is vooral<br />
nog een ambtelijk en bestuurlijk concept.<br />
'Ontdek de IJsseldelta' is de werktitel van dit<br />
boegbeeld. Het zal nog verder verkend en uitgewerkt<br />
moeten worden en daarom wordt<br />
voorgesteld om kunstenaars en/of marketeers<br />
de opdracht te geven om te werken aan het<br />
ontwikkelen, vormgeven en initiëren van de<br />
naam, het beeldmerk en imago van het gebied,<br />
vanuit de sociaal-culturele mogelijkheden en<br />
potenties.<br />
Binnen dit boegbeeld zijn we op zoek naar<br />
het beeldmerk van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>: een noemer die te vertalen is<br />
naar de menskant van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>. een beeldmerk dat zicht richt<br />
op de waarden van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>: de combinatie van historische<br />
Hanzesteden aan de IJssel en het rijke<br />
Nationale Landschap IJsseldelta dat de twee<br />
steden met elkaar verbindt. Een gebied dat<br />
ruimte geeft aan voorzieningen op het gebied<br />
van onderwijs, zorg, recreatie, sport, economisch<br />
en innovatief potentieel, maar ook<br />
ruimte voor en behoud van cultuur- en<br />
natuurwaarden, voor rust, zingeving en ontplooiing.<br />
Een unieke combinatie. Een beeldmerk<br />
ook dat de verschillende kanten laat<br />
zien van het gebied, zonder het tot éénheidsworst<br />
te maken. Kortom, een gebied waar het<br />
fijn is om te wonen, werken en te recreëren.<br />
Een beeldmerk dat ook dwarsverbanden legt<br />
met de andere boegbeelden van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>, waardoor eenduidigheid<br />
en een gezamenlijke filosofie uitgedragen<br />
kan worden.<br />
Bovenal dus een beeldmerk dat herkenbaar is.<br />
Daarnaast wordt ingezet op stimulering en<br />
samenwerking op het gebeid van kunst en<br />
cultuur. De samenwerking kan een vliegwiel<br />
zijn voor nieuwe creatieve ontwikkelingen op<br />
dit terrein. Samenwerking op het gebied van<br />
de kunst en cultuur kan andersom duidelijk<br />
bijdragen aan een beeldmerk van de samenwerking<br />
binnen het gebied.<br />
Concreet denken we daarbij aan<br />
deelprojecten en voornemens als:<br />
<strong>Netwerkstad</strong> als vast onderdeel bij beleidsontwikkeling<br />
op het gebied cultuur, welzijn,<br />
sport en onderwijs.<br />
Samenwerking en afstemming op het gebied<br />
van kunst en cultuur.<br />
Kunst- en cultuurprojecten in het kader van<br />
boegbeeld 'Ontdek de IJsseldelta'<br />
(Kameroperafestival, beelden langs de IJssel,<br />
kunstuitingen Kamperlijn, etcetera)<br />
De kwaliteiten en de verschillende identiteiten<br />
van beide steden (bijvoorbeeld <strong>Kampen</strong>:<br />
zingeving/<strong>Zwolle</strong>: culinair);<br />
Samenhang laten zien op terreinen als de historische<br />
binnensteden, de IJssel en het<br />
Nationaal Landschap. Grote cultuurhistorische<br />
waarden en toeristisch potentieel: rust,<br />
ruimte en stedelijke dynamiek.<br />
Verschillen uitbuiten. De gezonde<br />
spanning/competitie tussen <strong>Zwolle</strong> en<br />
<strong>Kampen</strong> als middel tot creativiteit en sportiviteit.<br />
Samenhang in diversiteit, competities,<br />
etcetera. Concreet samenwerken en werken<br />
aan wederzijdse promotie (gezamenlijke cultuurkrant,<br />
gezamenlijke bebording met overzicht<br />
van activiteiten in het hele gebied).<br />
Ontwikkelen van arrangementen waarbij<br />
inwoners en bezoekers van het gebied kunnen<br />
genieten van het potentieel van <strong>Zwolle</strong>,<br />
<strong>Kampen</strong> en al het moois dat gedeeld wordt.<br />
Ontwikkelen van een toeristisch, recreatief<br />
profiel, gericht op meerdaags verblijfstoerisme<br />
'ontdek de IJsseldelta, Deltasteden aan de<br />
IJssel'.<br />
Vanuit het beeldmerk, het imago en de<br />
kracht van het gebied kijken naar de overige<br />
boegbeelden die zich bevinden op het economische<br />
terrein, de ruimtelijke ordening en<br />
het terrein van de infrastructuur.<br />
Bijvoorbeeld locale kunstenaars laten meedenken<br />
en adviseren bij planologie en architectuur.
4.2 Voorzieningen: compleetheid<br />
in perspectief<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is een vitaal<br />
en leefbaar gebied. Het aanbod van voorzieningen<br />
is in <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> vrij compleet en van hoog<br />
niveau. De werkloosheid is relatief laag.<br />
Deze kwaliteiten wil <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> vasthouden en verder<br />
ontwikkelen, zodat <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> in de toekomst met haar<br />
(basis)voorzieningen optimaal voorziet in<br />
de behoefte van de toekomstige bevolking.<br />
In de kaderstellende uitspraken<br />
wordt vooral ingegaan op de spreiding en<br />
bereikbaarheid van de voorzieningen. De<br />
voorstellen onder IJsselnet (zie paragraaf<br />
4.7) gaan hier dieper op in.<br />
Regionaal en lokaal<br />
De Strategische Agenda behandelt verder<br />
de kansen die de samenwerking die<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> bieden voor<br />
optimalisering van de regionale voorzieningen,<br />
uitgaande van het principe dat<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> een eigen verantwoordelijkheid<br />
houden. Daarbij hebben<br />
niet alleen de gemeenten en provincie een<br />
verantwoordelijkheid, maar nemen ook de<br />
maatschappelijke organisaties de handschoen<br />
op. Uitgangspunt is dat het ingezette<br />
Grotesteden- en netwerkstedenbeleid<br />
verder uitgebouwd wordt. Groei van<br />
het inwonertal betekent een noodzakelijke<br />
groei van stedelijke voorzieningen op<br />
het gebied van onderwijs, welzijn, sport en<br />
cultuur en een kwalitatieve versterking<br />
van voorzieningen op wijk- en buurtniveau.<br />
De leefbare toekomst vraagt om<br />
duurzame oplossingen. Dit vertaalt zich<br />
bijvoorbeeld in de bouwwijze van de<br />
accommodaties die dienen te voldoen aan<br />
duurzaamheideisen en in toekomstgerichte<br />
duurzame afspraken die betrokken<br />
instanties met elkaar maken.<br />
Uit de stadsdebatten is naar voren gekomen<br />
dat <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> elk een eigen<br />
ontwikkelingswens hebben op sociaal terrein.<br />
Uit onderzoek blijkt duidelijk dat<br />
<strong>Zwolle</strong>naren voor een kwalitatieve groei<br />
van voorzieningen kiezen. <strong>Zwolle</strong> heeft<br />
daarbij voor een wijde regio een regionale<br />
tot bovenregionale functie (bijvoorbeeld<br />
de Isalaklinieken).Wat betreft werkgelegenheid<br />
en opleidingsniveau kent <strong>Kampen</strong><br />
in sociaal-economisch opzicht een zwakkere<br />
structuur dan <strong>Zwolle</strong>. Door economische<br />
schaalvergrotingsprocessen zijn<br />
voorzieningen en activiteiten op het<br />
gebied van dienstverlening, onderwijs en<br />
zorg uit <strong>Kampen</strong> vertrokken, vaak richting<br />
<strong>Zwolle</strong>. Uit het stadsdebat in <strong>Kampen</strong><br />
kwam naar voren dat <strong>Kampen</strong>aren in elk<br />
geval de basisvoorzieningen op niveau willen<br />
hebben met een goede eerstelijns<br />
zorg. Reeds in ontwikkeling zijn de zorgboulevards<br />
langs de Pannenkoekendijk in<br />
<strong>Zwolle</strong> en rond de polikliniek in <strong>Kampen</strong>.<br />
Een aantal voorzieningen is binnen de<br />
regio gebleven. Na de verhuizing van<br />
voorzieningen naar <strong>Zwolle</strong> wil <strong>Kampen</strong> in<br />
balans komen. <strong>Kampen</strong> wil streven naar<br />
behoud van basis-, speciaal- en voortgezet<br />
onderwijs naar kwalitatief verbeterde<br />
zorg-, cultuur- en basisvoorzieningen in de<br />
wijken en kernen. <strong>Kampen</strong> kan door<br />
samenwerking in <strong>Netwerkstad</strong>verband<br />
zorgdragen voor de aanwezigheid van<br />
maatschappelijke voorzieningen door bijvoorbeeld<br />
de vestiging van dependances<br />
of het doorvoeren van specialisaties, zoals<br />
sport.<br />
Trends: specifieke aandacht<br />
voor jongeren en ouderen<br />
Gezien de demografische trend legt<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> in de programmering,<br />
zoals beschreven in hoofdstuk<br />
2, accenten bij twee doelgroepen:<br />
jongeren en ouderen. Opvallend is dat het<br />
aandeel jongeren in <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> niet sterk zal dalen.Vooral<br />
<strong>Kampen</strong> kent een relatief jonge bevolkingsopbouw.Voor<br />
de vitaliteit van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is dat een te koesteren<br />
ontwikkeling. Het is voor jongeren<br />
van belang dat zij een goed toekomstperspectief<br />
hebben. Om jongeren vast te<br />
houden in <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
zijn goed onderwijs in alle denkbare vormen,<br />
werkgelegenheid en sportvoorzieningen<br />
van groot belang. Een onderscheidend<br />
cultureel klimaat, een innovatief<br />
milieu en een gunstig vestigingsklimaat<br />
voor starters kan afgestudeerd jong talent<br />
aanspreken. Ook houdt <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
Kaders:<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest voor het<br />
positioneren van grootschalige (boven)regionale<br />
voorzieningen vanuit de nationale bereikbaarheid,<br />
langs de hoofdinfrastructuur en<br />
voor lokale maatschappelijke en zorgvoorzieningen<br />
in de directe nabijheid van de verschillende<br />
woongebieden. Daarbij gaat het om<br />
onderwijs, zorg, cultuur, recreatie en sport.<br />
Strategische agenda:<br />
Ingezet wordt op collectieve afspraken over<br />
regionale voorzieningen en locaties. Dit<br />
moet gebeuren vanuit een maatschappelijke<br />
programmering op basis van thema's, doelgroepen<br />
en differentiatie vanuit de complementariteit<br />
van voorzieningen.<br />
Collectieve afspraken worden gemaakt ten<br />
aanzien van voorzieningen en locaties.
<strong>Netwerkstad</strong> rekening met een ouder<br />
wordende bevolking. Dat stelt eisen aan<br />
de huisvesting, aan de zorg aan de ontspanning,<br />
aan het openbaar vervoer en<br />
aan het onderwijs. De trend dat ouderen<br />
langer op zichzelf blijven wonen vraagt<br />
een andere organisatie van de zorg.<br />
Netwerkvorming en innovatie<br />
Van belang bij de programmering is een<br />
aantal algemene trends, zoals verschuivingen<br />
in verantwoordelijkheden binnen de<br />
overheid, veranderingen in rolopvatting en<br />
taken van zorgverzekeraars en onderwijs,<br />
onderzoek en leerwerktrajecten. De<br />
trend dat gemeenten meer verantwoordelijkheden<br />
krijgen door wettelijke veranderingen<br />
is daarbij van belang. De Wet<br />
Maatschappelijke Ondersteuning (WMO)<br />
geeft gemeenten meer verantwoordelijkheden:<br />
de gemeenten krijgen de regie<br />
voor sociale opvang, zorg en begeleiding.<br />
Samenwerking wordt op lokaal, maar ook<br />
op regionaal niveau steeds belangrijker. De<br />
samenwerking op het gebied van verslavingszorg<br />
is een goed voorbeeld.<br />
Kennisoverdracht is daarbij van belang.<br />
Door interessante dwarsverbanden krijgt<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> een belangrijke<br />
kans voor kwaliteitsverhoging van<br />
het voorzieningenniveau, wat ook input<br />
levert voor versterking van de identiteit<br />
en het imago van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> en versterking van de concurrentiekracht.<br />
Onderwijs<br />
Het onderwijs kan en wil een belangrijke<br />
rol spelen in de kwaliteitsverbetering van<br />
het voorzieningenniveau van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>. Er is een kwalitatief<br />
hoog aanbod van onderwijs op alle<br />
niveau's, zowel universitair als beroepsonderwijs.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is<br />
een echte vakregio op hoog niveau.<br />
Het onderwijs zal meer naar buiten treden,<br />
ook door ontwikkelingen die in<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> spelen.<br />
Door veranderingen in het hoger onderwijs<br />
zal deskundigheidsbevordering door<br />
onderzoek een veel belangrijkere plaats in<br />
gaan nemen. Door de fusie van de VU met<br />
Windesheim neemt de innovatieve kracht<br />
van het netwerk sterk toe en onderzoek<br />
met spin-off voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> wordt steeds belangrijker.<br />
Toegepast onderzoek op velerlei gebied<br />
kan vraaggericht worden aangeboden.Van<br />
belang daarbij zijn kennisnetwerken, waarbij<br />
dwarsverbanden worden gelegd zoals<br />
bijvoorbeeld tussen VU-Windesheim, Isala<br />
en Deltion op het gebied van zorg en<br />
innovatie.<br />
Op veel terreinen wil <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> nog aan kwaliteit winnen<br />
door samenwerking te bevorderen in de<br />
keten van overheid, onderwijs, bedrijfsleven,<br />
maatschappelijke zorg en dienstverlening.<br />
Ook op het gebied van welzijnsvoorzieningen,<br />
maar ook op het gebied van<br />
recreatie en sport kunnen door samenwerking<br />
kenniscentra ontstaan en innovatieve<br />
kansen onderzocht en gecreëerd<br />
worden. In het beroepsonderwijs worden<br />
nieuwe didactische concepten ontwikkeld,<br />
waarin leren binnen- en buitenschools<br />
steeds meer geïntegreerd worden met<br />
positieve effecten zowel voor de kwaliteit<br />
van voorzieningen als voor het onderwijs.<br />
Daarbij zien maatschappelijke organisaties<br />
vanuit hun eigen rol belangrijke kansen.<br />
Het gaat bijvoorbeeld om onderzoek naar<br />
mogelijkheden op het gebied van welzijn,<br />
bijvoorbeeld thuis- en ouderenzorg en<br />
geïntegreerde leerwerktrajecten vanuit<br />
het beroepsonderwijs met welzijnsinstellingen<br />
en zorgverzekeraars<br />
(Icare/Windesheim).<br />
De samenwerking kan verbreed worden<br />
naar jeugdhulpverlening, politie en justitie.<br />
Op het gebied van sport wil Landstede<br />
een centrale rol spelen in het ontwikkelen<br />
van een kenniscentrum/steunpunt topsport<br />
en onderzoeken hoe het totaalaanbod<br />
van sportaccommodaties van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> en de sportondersteuning<br />
beter benut en afgestemd kan<br />
worden, onder andere voor evenementen.<br />
Veel sociaal beleid is en blijft lokaal beleid,<br />
waarbij op uitvoeringsniveau tot samenwerking<br />
kan worden gekomen. <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> ziet vooral een<br />
taak op het gebied van regionale voorzieningen,<br />
het bevorderen van samenwerking,<br />
het uitwisselen van kennis en inzetten<br />
op innovatieve ontwikkelingen. <strong>Zwolle</strong>
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> zet de afspraken<br />
die gemaakt zijn voor de periode 2005<br />
tot 2010 op lokaal en bovenlokaal niveau<br />
in het kader van het Grotestedenbeleid<br />
door.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> wil het<br />
voorzieningenpakket in de toekomst op<br />
orde hebben. Samenwerking met maatschappelijke<br />
organisaties is belangrijk,<br />
waarbij vanuit de verschillende verantwoordelijkheden<br />
van overheid en maatschappelijke<br />
organisaties gewerkt wordt<br />
aan kwaliteitsverbetering ten behoeve van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>.<br />
Afspraken<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> wil de<br />
samenwerking verder uitwerken en<br />
onderzoeken of in de vorm van dependances<br />
of door kennisoverdracht kwalitatieve<br />
verbetering van het voorzieningenniveau<br />
in <strong>Kampen</strong> bereikt kan worden.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> wil de<br />
ontwikkeling van zorgboulevards verder<br />
stimuleren. De relatie naar het voorzieningenniveau<br />
op wijkniveau is daarbij<br />
een belangrijk aandachtspunt.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> wil vooral<br />
voor ouderen naar een betere verdeling<br />
van zorgvoorzieningen en/of zorgwoningen<br />
of dienstencentra binnen<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> en daarbij<br />
ook naar een betere spreiding over de<br />
omliggende gemeenten. Een transfercentrum<br />
voor het bereiken van evenwicht<br />
tussen vraag en aanbod van<br />
wonen, zorg en welzijn voor ouderen in<br />
het netwerkgebied, kan een oplossing<br />
bieden.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> wil kwaliteitsverhoging<br />
van het voorzieningenniveau<br />
bereiken door de spin-off en innovatiekracht<br />
van de kennisnetwerken te<br />
benutten. Dit versterkt de identiteit, het<br />
imago en de concurrentiekracht van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>. <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> wil dit bereiken<br />
door bestaande kennisnetwerken te stimuleren<br />
en faciliteren en toekomstige<br />
veelbelovende innovatieve kennisnetwerken<br />
en -centra te bevorderen.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> wil jong,<br />
pas afgestudeerd talent vasthouden en<br />
aantrekken door een onderscheidend<br />
cultureel klimaat, een innovatief milieu<br />
en een gunstig vestigingsklimaat voor<br />
starters.<br />
Boegbeeld Zorgen<br />
voor de toekomst<br />
Een visie op de toekomst gaat niet zonder<br />
aandacht voor welzijn, gezondheid en onderwijs<br />
van en voor de toekomstige bewoners,<br />
kortom de kwaliteit en vitaliteit van het sociale<br />
en maatschappelijke domein. Groei van het<br />
inwoneraantal betekent immers ook een<br />
noodzakelijke groei van voorzieningen op het<br />
gebied van onderwijs, welzijn, sport en cultuur<br />
en een kwalitatieve versterking van voorzieningen<br />
op wijken buurtniveau. <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> wil daarom inzetten om op een<br />
sociaal sterk gebied, waar gezondheid en welzijn<br />
van haar inwoners voorop staat.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> wil specifieke<br />
aandacht voor jongeren en ouderen. Dit stelt<br />
eisen aan huisvesting, zorg, ontspanning, openbaar<br />
vervoer én werkgelegenheid, onderwijs<br />
en sportvoorzieningen. Het vereist een<br />
onderscheidend cultureel klimaat, een innovatief<br />
milieu en een gunstig vestigingsklimaat.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> wil door<br />
benoeming van dit thema tot één van de<br />
boegbeelden het belang van deze thematiek<br />
aangeven. Daarmee wil ze recht doen aan de<br />
taakstelling van overheid en maatschappelijke<br />
instellingen om het voorzieningenpakket in de
Zorgen voor de toekomst<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
toekomst op orde te hebben. Op wijk- en<br />
buurtniveau dragen beide steden ieder hun<br />
eigen verantwoordelijkheden. <strong>Zwolle</strong> heeft<br />
een centrumfunctie met een eigen taakstelling<br />
op het gebied van zorg en welzijn, zoals voor<br />
maatschappelijke opvang en verslavingszorg en<br />
zal daarom ook met andere gemeenten<br />
samenwerken.<br />
Van belang bij de uitwerking van dit boegbeeld<br />
zal zijn creatief in te springen op een<br />
aantal algemene trends die zich nu aftekenen:<br />
verschuivingen in verantwoordelijkheden binnen<br />
de overheid (zoals de Wet<br />
Maatschappelijke Ondersteuning), veranderingen<br />
in rolopvatting en taken van zorgverzekeraars,<br />
woningcorporaties en onderwijs ('naar<br />
buiten treden' door vraaggericht onderzoek<br />
en leerwerktrajecten). Deze trend kan voor<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> uitgewerkt<br />
worden door interessante samenwerkingsverbanden<br />
tussen onderwijs, zorginstellingen, verzekeraars,<br />
woningcorporaties, bedrijfsleven en<br />
andere partijen. De innovatieve kracht van het<br />
universitair en hoger onderwijs en de uitstekende<br />
vakopleidingen in <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong><br />
zijn voor ons gebied daarbij van grote betekenis.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> wil de spinoff<br />
graag benutten. Deze samenwerking kan<br />
leiden tot interessante en creatieve samenwerkingsprojecten<br />
om tot kwaliteitsverbetering<br />
van het aanbod te komen. Dit levert<br />
tevens input voor andere boegbeelden en zal<br />
ook versterking van de identiteit en het imago<br />
van de netwerkstad bevorderen en versterking<br />
van de concurrentiekracht.<br />
Maatschappelijke organisaties hebben aangegeven<br />
vanuit hun verantwoordelijkheden ook<br />
belangrijke kansen te zien en een rol te willen<br />
spelen. Het boegbeeld 'Zorgen voor de toekomst'<br />
zal hiervoor de context bieden.<br />
Binnen <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is de<br />
samenwerking op het sociale en maatschappelijke<br />
terrein niet nieuw. Met succes wordt al<br />
gewerkt aan zaken als een gezamenlijke aanpak<br />
en maatschappelijke opvang van dak- en<br />
thuislozen. Er wordt samengewerkt op het<br />
terrein van huiselijk geweld, op het terrein<br />
van de verslavingszorg, en aan een sluitende<br />
keten in de (jeugd)zorg. Deze projecten zijn<br />
een uitwerking van de convenant "Voorbij de<br />
grenzen van de stad', afgesloten in het kader<br />
van het Grotesteden- en<br />
Netwerkstedenbeleid tussen de provincie<br />
Overijssel met de gemeente <strong>Zwolle</strong> namens<br />
de <strong>Netwerkstad</strong> voor de periode 2005 tot<br />
2010. <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> wil<br />
afspraken in het kader van het<br />
Grotestedenbeleid voortzetten, verder ontwikkelen<br />
en onderzoeken of kwalitatieve verbetering<br />
bereikt kan worden.<br />
De <strong>Netwerkstad</strong> kiest voor het positioneren<br />
van grootschalige (boven)regionale voorzieningen<br />
vanuit de nationale bereikbaarheid,<br />
langs de hoofdinfrastructuur en voor lokale<br />
maatschappelijke- en zorgvoorzieningen in de<br />
directe nabijheid van verschillende woongebieden.Als<br />
het gaat om voorzieningen op<br />
wijk- en buurtniveau hebben beide steden een<br />
eigen verantwoordelijkheid.Als het gaat om<br />
belangrijke regionale zorg- en welzijnsvoorzieningen<br />
is complementariteit, spreiding en<br />
bereikbaarheid van groot belang. De ontwikkeling<br />
van de zorgboulevards is hiervan een<br />
goed voorbeeld. <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
wil vooral voor ouderen naar een betere verdeling<br />
van zorgvoorzieningen en/of zorgwoningen<br />
of dienstencentra en de mogelijkheden<br />
hiertoe onderzoeken. Ingezet wordt op collectieve<br />
afspraken over regionale voorzieningen<br />
en locaties vanuit een maatschappelijke<br />
programmering op basis van thema's, doelgroepen<br />
en differentiatie vanuit de complementariteit<br />
van voorzieningen
4.3 Wonen: gezamenlijk<br />
antwoorden op de vraag<br />
Pro-actief en regisserend. Zo kenmerkt de<br />
houding van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
zich op het gebied van woningbouw. Die<br />
houding is gepast, met de veranderende<br />
concurrentiepositie van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> op komst.<br />
Deze <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> sluit aan bij het<br />
Structuurplan <strong>Zwolle</strong> en het Ruimtelijk<br />
Strategisch Document <strong>Kampen</strong> <strong>2030</strong> en<br />
legt accenten waar <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong><br />
elkaar kunnen aanvullen om tot een compleet<br />
aanbod van woonmilieu's te komen.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> sluit ook<br />
aan bij het beleid van <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong><br />
als het gaat om duurzaamheid en zet<br />
daarom in op de ontwikkeling van een<br />
duurzaam woningaanbod.<br />
<strong>Zwolle</strong> zet tot 2020 in op een tweesporenbeleid.<br />
Dit betekent een inspanning om<br />
de centrumstedelijke woonmilieus op<br />
inbreidingslocaties te realiseren, met daarnaast<br />
beperkte uitbreiding in het groenstedelijk<br />
woonmilieu met dorpse kernmerken.<br />
Uitbreiding aan de oostkant van<br />
<strong>Zwolle</strong> is opgenomen in de plannen voor<br />
2020. Indien zich in de toekomst kansen<br />
voordoen bestaat de mogelijkheid om<br />
ook kleinschalige waterwoonmilieu's te<br />
ontwikkelen.<br />
Maximale inbreiding betekent minder uitbreiding.<br />
Maar omdat de realisatie van<br />
inbreidingslocaties complex, tijdrovend en<br />
kostbaar is, reserveert de gemeente<br />
<strong>Zwolle</strong> tegelijkertijd voldoende ruimte om<br />
stagnatie in de inbreiding op te kunnen<br />
vangen met uitbreiding. Zo komt de jaarlijkse<br />
woningbouwproductie niet in gevaar.<br />
Voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is<br />
vooral het centrumstedelijke woonmilieu<br />
met daarbij het stedelijke leefklimaat wat<br />
<strong>Zwolle</strong> biedt, een belangrijk nog verder te<br />
ontwikkelen woonmilieu.<br />
In de nieuwe woongebieden rond <strong>Zwolle</strong>,<br />
<strong>Kampen</strong> en IJsselmuiden zal steeds vaker<br />
geanticipeerd moeten worden op de<br />
mogelijkheden die het watersysteem<br />
biedt. Deze gebieden liggen deels laag en<br />
zijn daardoor minder geschikt voor<br />
bebouwing.Voor het handhaven van de<br />
waterbergende functie, het herstel van<br />
oude beeklopen en de bescherming tegen<br />
hoogwater zijn creatieve en flexibele ontwerpen<br />
nodig. Hierdoor kunnen aantrekkelijke<br />
en bijzondere woonmilieus ontstaan.Te<br />
denken valt aan extensieve<br />
bebouwing en parken in lagere gebieden<br />
en combinaties van wonen in en boven<br />
waterkeringen langs rivierfronten.<br />
De woningmarkt in <strong>Kampen</strong> kent een<br />
breed scala aan mogelijkheden. Na realisatie<br />
van het Onderdijks en diverse nieuwbouwprojecten<br />
aan de IJsselmuiderkant<br />
zal er nog een grootschalige woonwijk<br />
ontwikkeld moeten worden. <strong>Kampen</strong><br />
kiest, in aansluiting op de ligging van de<br />
Bypass voor een sprong over de<br />
Zwartendijk. <strong>Kampen</strong> vindt deze groei<br />
belangrijk om het goede voorzieningenniveau,<br />
zowel commercieel als sociaal in<br />
stand te houden. Bij de groei wordt rekening<br />
gehouden met de dynamiek die ontstaat<br />
door een veranderend krachtenveld<br />
(zie hoofdstuk 3). <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> kiest ervoor zich gezamenlijk<br />
sterk te maken voor een Bypass bij<br />
<strong>Kampen</strong>, gekoppeld aan een waterrijk<br />
woonmilieu en nieuwe vormen van waterrecreatie.<br />
Binnen dit project is het van<br />
groot belang dat de geplande woningbouwopgave<br />
voor <strong>Kampen</strong> in dit gebied<br />
een plek kan krijgen met de daarbij<br />
gewenste ruimtelijke kwaliteit met betekenis<br />
voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>.<br />
Het project Bypass <strong>Kampen</strong> is een integrale<br />
opgave: het voegt een belangrijk<br />
nieuw woonmilieu toe, de watergebonden<br />
woonmilieu's. Daarbij is het project tevens<br />
van grote betekenis voor de economische<br />
structuurversterking voor het<br />
<strong>Netwerkstad</strong>gebied en geeft een extra<br />
impuls aan het voorzieningenniveau.<br />
Op regionaal niveau is het van belang dat<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> zorg blijft<br />
dragen om vanuit de gezamenlijke<br />
woningbouwopgave een goede afstemming<br />
over de woningbouw en doelgroepen<br />
te bereiken met de regio. Met verschillende<br />
buurgemeenten heeft het overleg<br />
inmiddels een structureel karakter<br />
gekregen. Daarnaast is het van belang een<br />
Kaders:<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest ervoor de<br />
toekomstige verstedelijkingsopgaven<br />
gezamenlijk op te pakken en daarbij een gezamenlijke<br />
woonvisie te ontwikkelen,<br />
uitgaande van pluriforme woonmilieus voor<br />
alle doelgroepen. <strong>Zwolle</strong> kiest daarbij<br />
met name op stedelijke woonmilieus en verdichting.<br />
<strong>Kampen</strong> biedt mogelijkheden<br />
voor watergebonden woonmilieus, passend<br />
bij de maat en schaal van <strong>Kampen</strong>.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> heeft gekozen<br />
voor een groei tot circa 200.000,<br />
waarbij <strong>Zwolle</strong> gekozen heeft voor een groei<br />
tot 140.000 en <strong>Kampen</strong> voor een<br />
groei tot 60.000 inwoners.
goede afstemming met Flevoland en in het<br />
bijzonder met Dronten en Lelystad tot<br />
stand te brengen over de te realiseren<br />
woningbouwplannen en -milieus. Het is<br />
van belang om ook in kernen in de omgeving<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
aandacht te hebben voor woningbouw<br />
voor lagere inkomensgroepen.<br />
Afspraken<br />
In <strong>Kampen</strong>: toevoeging van een hoogwaardig<br />
watergebonden woonmilieu.<br />
In <strong>Zwolle</strong>: verdichting en intensivering.<br />
Speerpunt in het structuurplan <strong>Zwolle</strong><br />
is het beter benutten van de bouwmogelijkheden<br />
en verandering in de<br />
bestaande stad door centrum stedelijke<br />
woonmilieu's toe te voegen. Diverse<br />
projecten zijn in verschillende stadia<br />
van voorbereiding, zoals Noordereiland,<br />
Kamperpoort en Weezenlanden.<br />
Afstemmen van de woonvisie <strong>Zwolle</strong> en<br />
het Woonplan <strong>Kampen</strong> met als resultaat<br />
programma-afspraken voor de middellange<br />
termijn voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>.<br />
Structureel overleg met buurgemeenten<br />
vervolgen en verder uitbouwen.<br />
Noordelijke stadsrand <strong>Zwolle</strong>: in combinatie<br />
met natuur, water, landschap en<br />
recreatie worden de mogelijkheden<br />
voor nieuwe woonmilieus aan de stadsrand<br />
onderzocht. Het betreft<br />
Stadsbroek, bebouwing nabij 's<br />
Heerenbroek en nabij Westenholte. Dit<br />
laatste geldt mits de waterbergende<br />
functie behouden of versterkt kan worden.<br />
Het onderzoek moet uitmonden in<br />
besluitvorming.<br />
Het IJsselfront van <strong>Kampen</strong> en<br />
IJsselmuiden als nieuw woonmilieu. De<br />
revitalisering en herstructurering van de<br />
stadsfronten van <strong>Kampen</strong> en<br />
IJsselmuiden bieden mogelijkheid om<br />
het IJsselfront aan te passen en als vernieuwd<br />
woonmilieu in <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> te realiseren. De veranderende<br />
functie van het oude station van<br />
<strong>Kampen</strong> moet hierin betrokken worden.<br />
Daarnaast biedt de nieuwe Bypass<br />
de mogelijkheid om een nieuw rivierfront<br />
te realiseren in vernieuwende<br />
woonmilieus.<br />
Berkum Veldhoek: uit oogpunt van een<br />
evenwichtige ontwikkeling van <strong>Zwolle</strong><br />
en de versterking van de kern Berkum<br />
is een uitbreiding voorzien in Veldhoek.<br />
De ligging en de ondergrond maakt het<br />
mogelijk om een andere stedenbouwkundige<br />
invulling te geven aan het<br />
gebied dan in Stadshagen, zodat het een<br />
waardevolle aanvulling kan betekenen<br />
als woonmilieu voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>.
Boegbeeld Bypass <strong>Kampen</strong>:<br />
vele kansen vervullen<br />
Bypass <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
Het project IJsseldelta wordt benoemd in de<br />
Nota Ruimte en is een landelijk voorbeeldproject<br />
Ontwikkelingsplanologie. Het bestaat<br />
uit het Nationaal Landschap IJsseldelta en het<br />
project Bypass <strong>Kampen</strong>. De Bypass ten zuidwesten<br />
van <strong>Kampen</strong> vormt tevens onderdeel<br />
van de Planologische Kern Beslissing (PKB)<br />
Ruimte voor de Rivier. De Bypass <strong>Kampen</strong> is<br />
een integrale opgave: waterveiligheid staat<br />
voorop, maar het project betekent ook een<br />
belangrijke economische structuurversterking<br />
voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> en geeft<br />
een extra impuls aan het voorzieningenniveau.<br />
Zo wordt een belangrijk nieuw woonmilieu<br />
toegevoegd: wonen aan het water. De Bypass<br />
<strong>Kampen</strong> is een integrale gebiedsontwikkeling<br />
die als publiek-private samenwerking kan<br />
worden uitgevoerd.<br />
Achtergrond: Ruimte voor de Rivier<br />
De Nederlandse rivieren zullen steeds meer<br />
water moeten kunnen afvoeren. De<br />
Planologische Kernbeslissing (PKB) Ruimte<br />
voor de Rivier voorziet landelijk in een groot<br />
aantal rivierverruimende maatregelen. Ook<br />
voor IJssel is een aantal ingrijpende maatregelen<br />
gepland. De Bypass <strong>Kampen</strong> wordt in<br />
Ruimte voor de Rivier genoemd als een uitwisselmaatregel.<br />
Op korte termijn niet direct<br />
nodig, maar op langere termijn onvermijdelijk.<br />
Na 2015 een Bypass bij <strong>Kampen</strong> nodig<br />
Tot 2015 kan worden volstaan met het uitdie-<br />
pen van het zomerbed van de IJssel in combinatie<br />
met een aantal plaatselijke dijkterugleggingen.<br />
Na 2015 is dit onvoldoende en moet<br />
er meer ruimte komen voor water in de<br />
vorm van een bypass om de veiligheid van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> en achterland<br />
te kunnen blijven waarborgen. De Bypass zal<br />
zich ten zuiden van <strong>Kampen</strong> moeten afsplitsen<br />
van de IJssel, ten zuidwesten van <strong>Kampen</strong><br />
lopen en in het Vossemeer of Drontermeer<br />
uitmonden.<br />
Bypass als kans voor ruimtelijke kwaliteit<br />
In hetzelfde gebied waar de Bypass is gedacht,<br />
speelt nog een aantal grote infrastructurele<br />
ontwikkelingen. In 2006 wordt gestart met de<br />
aanleg van de Hanzelijn.Wens van de regio is<br />
dat de N50 in fasen wordt uitgebouwd tot<br />
A50, op langere termijn wordt de N307 wellicht<br />
verbreed en opgewaardeerd tot de N23<br />
en tot <strong>2030</strong> ontwikkelt <strong>Kampen</strong> een uitbreiding<br />
van het stedelijk gebied met 4000 tot<br />
6000 woningen.Vanwege al deze ruimteclaims<br />
in het gebied is het van belang om nu het nog<br />
kan een integrale oplossing te bedenken met<br />
een hoge ruimtelijke kwaliteit. En vanwege de<br />
Hanzelijn is de beschikbare tijd daarvoor<br />
beperkt. <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>, de<br />
Provincie Overijssel, het Waterschap Groot<br />
Salland hebben de handen ineengeslagen. Met<br />
steun van de ministeries van VROM,V&W en<br />
LNV en de omliggende gemeenten en provincies<br />
grijpen de partners de kans om al deze<br />
ontwikkelingen kwalitatief hoogwaardig op<br />
elkaar af te stemmen. Een blauwe bevaarbare<br />
Bypass biedt bijvoorbeeld uitstekende moge-<br />
lijkheden om een nieuw waterfront voor<br />
<strong>Kampen</strong> te ontwikkelen, met mogelijkheden<br />
voor woningbouw, recreatie en toerisme en<br />
natuurontwikkeling. Het is tegelijkertijd een<br />
robuuste oplossing voor de problemen rond<br />
waterveiligheid in <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> en de regio. De partners komen<br />
met behulp van scenario's, een burgerparticipatietraject<br />
tot een voorkeursscenario, wat<br />
verder uitgewerkt wordt in een masterplan.<br />
Dit masterplan zal medio 2006 klaar zijn.<br />
Tegelijkertijd worden afspraken over financiering<br />
en uitvoering gemaakt.<br />
Waterrecreatie<br />
Met de realisering van een blauwe Bypass<br />
ontstaat de mogelijkheid om het woonmilieu<br />
en het toeristisch-recreatief profiel van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> te verbreden<br />
met verschillende vormen van waterrecreatie.<br />
De combinatie van waterrecreatie met<br />
natuurontwikkeling en stedelijke fronten langs<br />
de oevers biedt <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
een grote kans om zich verder te ontwikkelen<br />
in relatie tot water.<br />
Lange termijn<br />
Op lange termijn (bij een maatgevende afvoer<br />
van 18.000 m3/s bij Lobith) is naast de Bypass<br />
ook de dijkverlegging Noorddiep (eventueel<br />
in combinatie met het reanimeren van een<br />
oude afgedamde rivierarm) ten noorden van<br />
IJsselmuiden noodzakelijk. Deze maatregel is<br />
binnen de PKB Ruimte voor de Rivier opgenomen<br />
in het pakket voor de lange termijn.
4.4 Werken: ruimte voor<br />
ontwikkeling<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> zet in op<br />
een vitale economische structuur waarbij<br />
de burgers in <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> en wijde regio zo optimaal<br />
mogelijk aan het arbeidsproces kunnen<br />
deelnemen. Het is daarbij vanzelfsprekend<br />
om een compleet aanbod te bieden aan<br />
geschikte vestigingslocaties in <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>.<br />
Bedrijventerreinen<br />
De geprognosticeerde jaarlijkse terreinuitgifte<br />
komt in <strong>Zwolle</strong> uit op gemiddeld 16<br />
hectare per jaar tot 2012. De gemeente<br />
<strong>Kampen</strong> verwacht een ruimtevraag van 8<br />
tot 12 hectare per jaar tot 2012. Een indicatie<br />
voor de periode na 2012 staat in de<br />
lange-termijnverkenning van de provincie<br />
Overijssel (2000) voor de periode van<br />
2010 tot 2020. In deze verkenning gaat<br />
men uit van een vermindering van de<br />
ruimtevraag met een kwart in deze periode.Vooruitkijkend<br />
naar <strong>2030</strong> betekent dit<br />
voor de periode 2012-<strong>2030</strong> een behoefte<br />
van gemiddeld 12 hectare per jaar voor<br />
<strong>Zwolle</strong> en 6 tot 9 hectare per jaar voor<br />
<strong>Kampen</strong>.Wanneer uitgegaan wordt van<br />
een gemiddelde uitgifte voor <strong>Kampen</strong> van<br />
7,5 ha, komt de totale behoefte tot <strong>2030</strong><br />
neer op circa 530 hectare.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> streeft in<br />
het beleid naar nieuwe mogelijkheden<br />
voor efficiënt en intensief ruimtegebruik.<br />
Hiertoe zijn vanuit rijksbeleid een aantal<br />
aanbevelingen gedaan. De prognose van<br />
de behoefte aan bedrijventerreinen kan<br />
daardoor in de toekomst mogelijk anders<br />
uitpakken.<br />
Bedrijventerrein Haatland:<br />
Bedrijventerrein Haatland in <strong>Kampen</strong> is<br />
opgenomen in de lijst van terreinen die<br />
naar het oordeel van het Ministerie van<br />
Economische Zaken met voorrang moeten<br />
worden gerevitaliseerd. Haatland voldoet<br />
daarmee aan de eisen die EZ stelt<br />
aan deze Topprojecten en:<br />
heeft een bovenregionaal karakter (stuwende<br />
bedrijvigheid);<br />
is een ruimtelijk aaneengesloten terrein<br />
met een omvang van minstens 150<br />
bruto hectare;<br />
biedt voldoende ruimte voor vestiging<br />
van bedrijven in milieucategorie 4 of<br />
hoger<br />
ligt in een regio met een grote opgave<br />
voor herstructurering.<br />
Voor Haatland is een revitaliseringsplan<br />
opgesteld, waarin onder andere aandacht<br />
wordt besteed aan een inventarisatie van<br />
de fysieke knelpunten, zoals verouderde<br />
infrastructuur, versnipperd ruimtegebruik,<br />
leegstand, vervallen panden en tekortschietende<br />
beeldkwaliteit. Het revitaliseringplan<br />
geeft diverse oplossingen voor de<br />
problemen.Voor <strong>Kampen</strong> zijn naast<br />
Haatlanden ook Spoorlanden en IJsseldijk<br />
te revitaliseren terreinen.<br />
Uitgaand van een volledige uitgifte van de<br />
Zuiderzeehaven in 2020 en bedrijvenpark<br />
RW50 zal <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>,<br />
gelet op de te verwachten doorlooptijd<br />
van de planologische procedures en overige<br />
besluitvorming, in 2008/2009 de realisatie<br />
van een nieuw (havengebonden)<br />
bedrijventerrein moeten gaan voorbereiden.<br />
De daarvoor beoogde locatie is de<br />
spiegeling over de N/A50 bij <strong>Kampen</strong>:<br />
gezien de verbetering van de bereikbaarheid<br />
kan hier een uitbreiding van de lokale<br />
en regionale bedrijvigheid plaatsvinden.<br />
Het gebied is zeer laag gelegen. In de toekomst<br />
zal onderzocht moeten worden of<br />
en hoe dit kan worden ingepast.<br />
Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid<br />
Naast de planningsopgave van werklocaties<br />
speelt ook de ruimtelijke kwaliteit<br />
een steeds belangrijkere rol bij de ontwikkeling<br />
van nieuwe en te herstructureren<br />
terreinen, en bij het beheer en vernieuwing<br />
van bestaande terreinen.<br />
Ontwikkeling van een duurzame werklocatie<br />
vraagt samenwerking tussen bedrijven<br />
onderling en tussen bedrijven en<br />
overheden om het bedrijfseconomisch<br />
resultaat te verbeteren, de milieubelasting<br />
te verminderen, de ruimte efficiënter te<br />
gebruiken en een aantrekkelijk en afwisselen<br />
aanbod van werkmilieus te scheppen.<br />
In <strong>Zwolle</strong> loopt sinds enige jaren het project<br />
"Duurzame versterking bedrijventer-<br />
Kaders:<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest voor<br />
behoud en versterken van haar kwalitatieve<br />
economische compleetheid door onder andere<br />
het stimuleren van synergie tussen<br />
bedrijfsleven, onderwijs, logistiek en zorg.<br />
Uitgangspunten daarbij zijn: "behoud en<br />
verder ontwikkelen van de scharnierfunctie<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong>" en "uitbouwen van het<br />
economisch profiel, waarbij complementariteit<br />
uitgangspunt is".<br />
Strategische agenda:<br />
Er wordt ingezet op collectieve afspraken<br />
ten aanzien van afstemming, profilering en<br />
programmering.<br />
De lijn van bestaande afspraken wordt doorgetrokken,<br />
met specifieke aandacht voor het<br />
ontwikkelen van een gezamenlijke visie, programmering<br />
en fasering op het gebied van<br />
bedrijventerreinen, detailhandel- en kantoren.<br />
Er wordt ingezet op een actieve overheidssturing<br />
ten aanzien van marktpartijen.<br />
Er is specifieke aandacht voor de profilering,<br />
inrichting en programmatische opgave van de<br />
stationsomgevingen van de Hanzestations<br />
(<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong>), de opgaven langs de<br />
A28, de RW 50 en het landelijk gebied.
einen <strong>Zwolle</strong>". Het doel is om samen het<br />
bedrijfsleven te komen tot een duurzame<br />
kwaliteitsverbetering van de bedrijventerreinen<br />
Voorst en Marslanden. De samenwerking<br />
is gericht op het verbeteren van<br />
het bedrijfseconomisch resultaat, de vermindering<br />
van milieubelasting en een efficiënter<br />
ruimtegebruik.<br />
Inpassing van bedrijventerreinen in een<br />
natuurlijke omgeving en de overgang van<br />
natuur naar bedrijventerrein krijgen bijzondere<br />
aandacht. Gedacht wordt hierbij<br />
aan de zuidkant van Hessenpoort richting<br />
Vecht en de spiegeling van bedrijvenpark<br />
RW50.<br />
Kantoren<br />
Prognoses voor de kantorenvoorraad van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> tot <strong>2030</strong><br />
geven de behoefte aan: maximaal<br />
1.400.000 m2 verhuurbaar vloeroppervlak.<br />
De netto omvang ligt dus hoger.<br />
Jaarlijks moet rekening worden gehouden<br />
met een toevoeging van 16.000-27.000<br />
m2 bruto vloeroppervlak. Het huidige<br />
aandeel van <strong>Kampen</strong> in de kantorenvoorraad<br />
is 3% kleine en middelgrote kantoren,<br />
een aandeel dat zeker kan stijgen<br />
gezien de veranderende positie van<br />
<strong>Kampen</strong>. <strong>Kampen</strong> heeft potentiële locaties<br />
om kantoren te ontwikkelen. Op korte<br />
termijn kan dit op de kop van het bedrijvenpark<br />
RW 50 en termijn kunnen rondom<br />
het station van de Hanzelijn kantoren<br />
gerealiseerd worden.<br />
<strong>Zwolle</strong> blijft het leeuwendeel voor zijn<br />
rekening nemen en is in staat dit binnen<br />
het huidige bebouwde gebied te realiseren<br />
(Voorsterpoort, Spoorzone). In de<br />
programmatisch afspraken tussen <strong>Zwolle</strong><br />
en <strong>Kampen</strong> zal fasering een prominente<br />
plaats in nemen. <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> stelt een gezamenlijke visie<br />
op ten aanzien van kantorenprogrammering.<br />
Detailhandel<br />
Ook voor detailhandel zullen collectieve<br />
afspraken ten aanzien van afstemming,<br />
profilering en programmering worden<br />
gemaakt en hiertoe wordt na een marktverkenning<br />
een gezamenlijke regionale<br />
detailhandelstructuurvisie (GDV/PDV)<br />
opgesteld. Daarbij wordt met name ingegaan<br />
op Voorsterpoort, Melmerpark en de<br />
relatie naar de binnensteden.Voor het<br />
functioneren van de detailhandel zet<br />
<strong>Zwolle</strong> vooral in op de binnenstad, het<br />
centrumgebied, de functies bij het FC<br />
<strong>Zwolle</strong>stadion en de Voorsterpoort.<br />
<strong>Zwolle</strong> kiest voor het funshoppen voor<br />
de regio en op toerisme.Wat betreft perifere<br />
en grootschalige detailhandel is de<br />
A28-zone bij Voorsterpoort de meest<br />
geschikte locatie. <strong>Zwolle</strong> zet in op een<br />
bovenregionaal karakter. Centraal hierbij<br />
staat het consolideren en versterken van<br />
de regionale rol. Ook <strong>Kampen</strong> heeft met<br />
haar binnenstad een regionale aantrekkingskracht<br />
op het gebied van toeristisch<br />
recreatief winkelen en wil zich in de toekomst<br />
daarop meer profileren.<br />
Landbouw<br />
De grondgebonden landbouw is voor de<br />
economische structuur van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> van minder groot<br />
belang dan de andere sectoren.Voor<br />
<strong>Kampen</strong> vormt de landbouw een belangrijk<br />
onderdeel van de economie (in 2005<br />
20% van de arbeidsplaatsen, voor <strong>Zwolle</strong><br />
5%). De verwachting is dat het werkgelegenheidsaandeel<br />
de komende decennia<br />
verder zal dalen: schaalvergroting en<br />
bedrijfsbeëindiging zijn daarvan de belangrijkste<br />
oorzaken. In het algemeen geldt<br />
dat de vitaliteit van de landbouw in de<br />
gemeente <strong>Zwolle</strong> niet sterk is en dat de<br />
vitaalste bedrijven van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> in de polder Mastenbroek<br />
liggen.<br />
In de Koekoekspolder is voor de glastuinbouw<br />
240 hectare ruimte beschikbaar, die<br />
volgens de huidige prognose rond 2012<br />
uitgegeven zal zijn. De glastuinbouw ligt in<br />
een kwetsbaar gebied en daarom wordt in<br />
de nabije toekomst ingezet op multifunctioneel<br />
en intensief ruimtegebruik én landschappelijke<br />
inpassing van de glastuinbouw.<br />
In het kader van het streekplan<br />
2000+ is afgesproken om een onderzoek<br />
uit te voeren door de provincie Overijssel<br />
en gemeente <strong>Kampen</strong> in samenwerking<br />
met de sector naar de economische<br />
haalbaarheid van een duurzame, tweede<br />
locatie voor glastuinbouw.
Het onderzoek zal zich ook uitstrekken<br />
over de provinciegrenzen heen en starten<br />
in 2006.Allereerst wordt echter onderzocht<br />
welke intensiveringsmogelijkheden<br />
er zijn binnen de Koekoekspolder.<br />
De agro-kennisstructuur is een bedrijfstak<br />
waarmee hoogwaardige kennis aan de<br />
land- en tuinbouw kan worden toegevoegd.<br />
Glastuinbouw kan zo gepositioneerd<br />
worden als een spil van een netwerk<br />
op diverse niveau's: toeleverantie en<br />
uitbesteding, logistiek, kennis en dergelijke.<br />
Op nationale schaal is Voeding een van<br />
de belangrijkste sleutelthema's geworden.<br />
Glastuinbouwgebieden worden zo zowel<br />
proeftuinen als productiefabrieken.<br />
Samenwerking van onderwijs en ondernemingen<br />
met het pilotproject ontwikkelingsplanologie<br />
van de provincie Flevoland<br />
'Kennisas' Lelystad- Dronten-<strong>Zwolle</strong> biedt<br />
kansen voor innovatie van de land- en<br />
glastuinbouw in de <strong>Netwerkstad</strong>. Dit sluit<br />
aan bij het beleid van de provincie<br />
Overijssel, waar gekozen is voor drie<br />
innovatieclusters rondom voeding,<br />
gezondheid en technologie. Door kennisnetwerken<br />
met elkaar in contact te brengen<br />
wordt de economische ontwikkeling<br />
bevorderd.<br />
Kenniseconomie<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest voor<br />
behoud en versterken van haar kwalitatieve<br />
compleetheid door o.a. het stimuleren<br />
van synergie tussen bedrijfsleven, onderwijs,<br />
logistiek en zorg. Steden en stedelijke<br />
netwerken zijn de stuwende kracht achter<br />
de Nederlandse economie (ruim 40% van<br />
het nationaal inkomen wordt momenteel<br />
verdiend in de dertig grote steden).<br />
Daarom is een actieve rol van de overheid<br />
van belang om de dalende trend in<br />
de Nederlandse concurrentiepositie te<br />
keren. Netwerksteden zijn bij uitstek<br />
broedplaatsen voor creativiteit en innovatieve<br />
bedrijvigheid. In grote steden is de<br />
informatiedichtheid het grootst, evenals<br />
de mogelijkheid tot leren en uitwisselen<br />
van kennis. Die kennisuitwisseling is ook<br />
voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> van<br />
belang voor het totstandkomen van economische<br />
groei en innovatie.<br />
Speciale aandacht gaat uit naar het stimu-<br />
leren van innovatie door het koppelen van<br />
onderwijs aan het bedrijfsleven en aan de<br />
zorgsector en de culturele sector. Daarbij<br />
zal het accent liggen op het verbeteren<br />
van het innovatief klimaat in <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> op een zodanige<br />
wijze dat nieuwe strategieën en producten<br />
tot ontwikkeling komen. Met een<br />
grote concentratie aan HBO-opleidingen,<br />
universitaire opleidingen en met bovenregionale<br />
zorgvoorzieningen heeft <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> hoogwaardige kennis<br />
in huis. <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
doet er goed aan deze netwerken te stimuleren,<br />
een aangenaam woon- en verblijfsklimaat<br />
te ontwikkelen en voldoende<br />
overnachtingsmogelijkheden en ruimten<br />
voor ontmoeting en creatieve ontwikkeling<br />
te stimuleren. Er zijn afspraken<br />
gemaakt tussen de gemeente <strong>Zwolle</strong> en<br />
VU-Windesheim over kennisclusters (o.a.<br />
logistiek, ICT en gezondheidszorg).Verder<br />
is afgesproken dat tussen onderwijsinstellingen<br />
en het bedrijfsleven de komende<br />
jaren kenniskringen worden ontwikkeld.<br />
De kringen worden getrokken door<br />
bedrijven met expertise. Het kenniscentrum<br />
logistiek (KCL) is inmiddels van<br />
start gegaan. Eind 2004 is het project<br />
Kennispoort <strong>Zwolle</strong> van start gegaan met<br />
bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid.<br />
Afspraken<br />
De knoop Zwartewater<br />
(Voorsterpoort) met A28: de etalage<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>. Deze<br />
locatie biedt een uitgelezen kans voor<br />
het uitbouwen van de kennis -, congresen<br />
hotelfaciliteiten en dienstverlening<br />
en kantoren. Ze vormen een innovatief<br />
milieu, in combinatie met kantoren van<br />
landelijke ondernemingen.<br />
De Hanzestations <strong>Kampen</strong> en <strong>Zwolle</strong>.<br />
De ligging van het nieuwe Hanzestation<br />
<strong>Kampen</strong> in <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>, aan de (toekomstige)<br />
A50, als onderdeel van het IJsselnet,<br />
maakt het mogelijk om regionaal afgestemde<br />
programma's voor kantoren,<br />
dienstverlening en zorg te accommoderen.<br />
Hiermee is de inrichting van de stationsomgeving<br />
van <strong>Netwerkstad</strong>belang,<br />
en moet afstemming plaatsvinden met<br />
de stationsomgeving <strong>Zwolle</strong> en met de<br />
A28-zone, die een meer grootschalig<br />
karakter kennen. De verschillen in<br />
ruimtelijke karakteristiek en positionering<br />
in het openbaar vervoersnetwerk<br />
van beide stationsomgevingen geven<br />
beide gebieden als vanzelfsprekend een<br />
eigen profiel. Dit vraagt om afstemming.<br />
Kenniseconomie: inzetten op kennisinnovatie<br />
en het stimuleren van synergie<br />
tussen bedrijfsleven, onderwijs, logistiek<br />
en zorg.<br />
Bestaande bedrijventerreinen: revitalisering<br />
is belangrijk, niet alleen vanwege de<br />
fysieke component, maar ook omdat er<br />
bij een revitaliseringproject allerlei<br />
samenwerkingen gestart worden: zowel<br />
tussen bedrijven onderling, als tussen<br />
bedrijven en gemeente. De revitalisering<br />
kan daarom een katalysator zijn voor<br />
de andere economische projecten en is<br />
om die reden dan ook van strategisch<br />
belang.Voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> is daarom bedrijventerrein<br />
Haatland van grote waarde.<br />
Hessenpoort (I en II) behoudt zijn positie<br />
als bovenregionale knoop voor<br />
transport en distributie en bouwt die<br />
verder uit.<br />
Zuiderzeehaven: planvorming en ROprocedures<br />
voor dit gezamenlijke natte<br />
bedrijventerrein zijn in 2005 afgerond.<br />
De eerste uitgifte is voorzien in de<br />
tweede helft van 2005/eerste helft<br />
2006. De uitdieping van de vaargeul in<br />
de IJssel is van groot belang voor een<br />
optimaal functioneren van de haven.<br />
Spiegeling over RW50: opvolger van het<br />
bedrijventerrein RW50 na 2020.<br />
Glastuinbouw: inzetten op kennisinnovatie<br />
en op het uitbouwen van kennisnetwerken;<br />
samenwerking in project<br />
'Kennisas' van de provincie Flevoland<br />
met kennisnetwerken in <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> wordt onderzocht.<br />
Glastuinbouw: inzetten op multifunctioneel<br />
intensief en innovatief ruimtegebruik<br />
én landschappelijke inpassing;<br />
Glastuinbouw: onderzoek uit te voeren<br />
naar de economische haalbaarheid van<br />
een duurzame, tweede locatie voor<br />
glastuinbouw.
A28-zone<br />
Boegbeeld A28-zone: de<br />
etalage van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong><br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
De A28-zone en de knoop Zwartewater bieden<br />
samen een uitgelezen kans voor het ontwikkelen<br />
van een innovatief milieu van kennisuitwisseling<br />
en werkend leren. Er zijn goede<br />
condities voor kennis-, congres- en hotelfaciliteiten<br />
in combinatie met kantoren van landelijke<br />
opererende ondernemingen. De goede<br />
bereikbaarheid in combinatie met de concen-<br />
tratie van scholen, de IJsselhallen voor grote<br />
manifestaties én de nabijheid van de binnenstad,<br />
zijn sterke troeven voor een dergelijk<br />
milieu. Hier vindt een nieuwe vorm van stedelijkheid<br />
plaats - een aanvulling op de schaal en<br />
karakteristiek van de Zwolse binnenstad. In<br />
de omgeving van de IJsselhallen kunnen zich<br />
op bescheiden schaal broedplaatsen ontwikkelen<br />
als spin-off van dit innovatieve milieu.<br />
De ontwikkelingsmogelijkheden van het<br />
gebied en het dienstencentrum van de<br />
<strong>Netwerkstad</strong> in bijzonder, berusten op een<br />
blijvend gunstige positie in het nationale en<br />
regionale weginfrastructuurnetwerk. Een etalage<br />
moet immers wel goed bereikbaar zijn.<br />
Vandaar dat blijvende aandacht uitgaat naar<br />
capaciteitsverhoging van de A28, N50/A50,<br />
RW35 en de verbinding naar de A6 (via de<br />
N23).<br />
Met de A28-structuurvisie als basis zal dit<br />
boegbeeld verdere uitwerking krijgen.
Stationsomgevingen<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
Boegbeeld De stationsomgevingen<br />
Hanzestations <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong><br />
Met de komst van de Hanzelijn worden<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> door een nationale lijn<br />
met elkaar verbonden. De komst van de<br />
Hanzelijn zorgt ervoor dat de centrale ligging<br />
van <strong>Zwolle</strong> versterkt wordt en dat <strong>Kampen</strong><br />
een nieuw station krijgt direct aan het hoofdrailnet<br />
van de NS. Het uitgangspunt "behoud<br />
en verder versterken van de scharnierfunctie<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>", uit de<br />
Kaderstellende Uitspraken (bijlage 1), wordt<br />
hierdoor onderstreept.<br />
De Hanzestations van <strong>Zwolle</strong> (bestaand) en<br />
<strong>Kampen</strong> (nieuw) vormen de entrees van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> voor zowel<br />
bezoekers als bewoners. Ze gelden als visitekaartje<br />
voor bedrijven en bieden een aantrekkelijke<br />
woon-, werk- en recreatieomgeving.<br />
De stationsomgevingen van <strong>Zwolle</strong> en<br />
<strong>Kampen</strong> vormen dan ook samen een boegbeeld.<br />
Daarmee ontstaat de beste garantie dat<br />
beide gebieden complementair aan elkaar<br />
worden ontwikkeld.<br />
De verschillen in ruimtelijke karakteristiek en<br />
positionering in het openbaar vervoersnetwerk<br />
geven beide gebieden een eigen profiel.<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> voeren daarom gezamenlijk<br />
de regie en de invulling en inrichting van<br />
beide stationsomgevingen zal in onderlinge<br />
afstemming plaatsvinden. De meerwaarde die<br />
een afgestemde aanpak van beide stations<br />
heeft vertaalt zich niet alleen in kwaliteit maar<br />
leidt ook tot een aantrekkelijker vestigingsklimaat<br />
voor ondernemers. De hogere grondopbrengsten<br />
die hiermee samengaan leveren<br />
extra middelen om de stationsomgeving zelf<br />
te verbeteren.
Vernieuwing economie<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
Boegbeeld Vernieuwing economie:<br />
kennis, innovatie en concurrentiekracht<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> heeft een rijke<br />
handelshistorie en kent een stabiele economische<br />
ontwikkeling. Dit boegbeeld wil de<br />
bestaande economie nieuwe impulsen geven<br />
op de deelgebieden kennis, innovatie en concurrentiekracht<br />
vanuit het regionaal economische<br />
krachtenveld. De kern is het vergroten<br />
van de concurrentiekracht van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>.<br />
Het gaat om een ketengerichte benadering<br />
waarin overheden nauw samenwerken met<br />
het onderwijs en bedrijfsleven van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> om kennis en innovatie<br />
te vergroten en daarmee de economische<br />
ontwikkeling te stimuleren.<br />
Er zal een programma worden opgesteld<br />
waarbij direct toepasbare kennis en innovatie<br />
gericht op logistiek, glastuinbouw, zorg en<br />
dienstverlening wordt ontwikkeld. Dit programma<br />
zal aansluiten bij bestaande initiatieven<br />
van Kennispoort: lectoraten VU-<br />
Windesheim en samenwerking tussen onder-<br />
wijsinstellingen gericht op vernieuwing op<br />
gebied van zorg. Ook de agri-kennisstructuur<br />
en andere kennisclusters worden hierbij<br />
betrokken.<br />
Herstructurering, revitalisering en duurzaamheid<br />
zijn belangrijke aandachtsvelden evenals<br />
innovatie op het terrein van meervoudig<br />
ruimtegebruik. De inhoudelijke programmering<br />
is gericht op het vergroten van de uiteindelijke<br />
concurrentiekracht van het regionale<br />
bedrijfsleven.
4.5 Toerisme en<br />
Recreatie: aantrekkelijk<br />
voor iedereen<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> ziet toerisme<br />
als een belangrijk onderdeel van de<br />
complete stad en een speerpunt in de<br />
samenwerking.Vanuit deze optiek levert<br />
toerisme niet alleen een bijdrage aan de<br />
versterking van de economie en werkgelegenheid.<br />
Een geïntegreerd toeristisch<br />
beleid kan ook bijdragen aan de leefbaarheid,<br />
vitaliteit, veiligheid en toegankelijkheid<br />
van de stad voor de eigen inwoners.<br />
Hiernaast kan het toerisme de identiteit<br />
en het imago van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> versterken. De aantrekkelijkheid<br />
en kwaliteit van de leefomgeving<br />
en de waarde van het milieu zijn van<br />
groot belang voor een duurzame toeristische<br />
ontwikkeling. In de uitvoering zal<br />
hier nadrukkelijk rekening mee worden<br />
gehouden.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest voor<br />
de overgang naar meerdaags verblijfstoerisme<br />
(kort verblijf en meerdaagse programma's)<br />
om zo potenties beter te<br />
benutten die te vinden zijn in de combinaties<br />
stad en ommeland, identiteit, cultuur<br />
en zingeving en water.<br />
Bovendien leveren de projecten van nationale<br />
importantie (Bypass <strong>Kampen</strong> en<br />
Nationaal Landschap IJsseldelta) kansen<br />
om toeristische producten en programma's<br />
voor meerdaags verblijfstoerisme te<br />
ontwikkelen. Het nieuwe landschap wat<br />
de ontwikkeling van de Bypass <strong>Kampen</strong><br />
biedt heeft mogelijkheden voor verschillende<br />
vormen van waterrecreatie. Deze<br />
geven ook een extra impuls aan het stedelijk<br />
gebied en bieden mogelijkheden<br />
voor het maken van gevarieerde watergebonden<br />
woon- en werkmilieus.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kan ook<br />
een belangrijke schakel vormen tussen de<br />
verschillende Nationale Parken in de<br />
nabijheid en vormt daardoor een interessant<br />
recreatief bronpunt. Dit bronpunt<br />
zou kunnen worden uitgebouwd met een<br />
informatiecentrum waarvandaan culturele<br />
manifestaties, sportactiviteiten en<br />
publieksevenementen georganiseerd kunnen<br />
worden.<br />
Beide historische stadscentra, het water,<br />
het Hanzeverleden en de winkelgebieden<br />
in <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> leveren belangrijke<br />
toeristische producten op. Deze basis kan<br />
verder uitgewerkt worden door combinaties<br />
te zoeken met de aanwezige landschappelijke<br />
waarden en voorzieningen, en<br />
door relaties te zoeken met het aanbod<br />
op het gebied van toerisme en recreatie<br />
in de omliggende regio's. Door optimaal<br />
gebruik te maken van de combinaties van<br />
het toeristisch aanbod van beide steden,<br />
water, het omliggende landschap en de<br />
regio zal het meerdaags verblijfstoerisme<br />
gestimuleerd worden. Een duidelijke voorwaarde<br />
is een compleet toeristisch aanbod.<br />
Dit zal gezamenlijk met de partners<br />
in de regio opgepakt worden, waarbij de<br />
VVV vooral op uitvoeringsniveau een<br />
belangrijke rol speelt.<br />
In aansluiting op de rust en ruimte van<br />
het gebied en het historische karakter van<br />
beide binnensteden kan ook het thema<br />
'zingeving en reflectie' op het niveau van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> verder uitgewerkt<br />
worden (zie paragraaf 4.1).<br />
Cultuur zal steeds belangrijker worden als<br />
toeristisch product.Toerisme is gebaat bij<br />
een aantrekkelijk afgestemd cultureel aanbod;<br />
meerdaags verblijfstoerisme kan dit<br />
thema meenemen in haar programmering.<br />
De evenementen die in <strong>Zwolle</strong> en<br />
<strong>Kampen</strong> worden georganiseerd zijn van<br />
hoge kwaliteit en gaan hierdoor steeds<br />
meer publiek trekken van buiten de regio.<br />
Te denken valt aan "De Stad als Theater"<br />
en "Sail <strong>Kampen</strong>". <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> wil meerdaags verblijfstoerisme<br />
bevorderen door bijvoorbeeld rond<br />
grote congressen meerdaagse programma's<br />
te ontwikkelen, waarbij de relaties<br />
stad-ommeland en dynamiek-rust benut<br />
kunnen worden.<br />
Afspraken<br />
Doorgaan met de uitwerking van<br />
Masterplan Toerisme en op termijn bijstelling<br />
hiervan.<br />
Kaders:<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest voor een<br />
toeristisch recreatief profiel van nationaal formaat<br />
waarbij wordt ingezet op het uitbreiden<br />
van het meerdaags verblijfstoerisme, het versterken<br />
van de samenhang tussen beide binnensteden<br />
en het uitwerken van het thema<br />
water tot toeristisch recreatief profiel.<br />
Strategische agenda:<br />
Toerisme wordt een van de speerpunten van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>, waarbij ingezet<br />
wordt op het sterker benutten van<br />
potenties, meer aansluiting wordt gezocht bij<br />
de verbinding van stad en ommeland, identiteit,<br />
cultuur en zingeving. Daarbij zal worden<br />
ingezet op de overgang naar meerdaags verblijfstoerisme.<br />
Speerpunt: programma voor meerdaags<br />
verblijfstoerisme ontwikkelen.<br />
Nationaal Landschap IJsseldelta: ontwikkelen<br />
van cultuurtoerisme.<br />
Bypass <strong>Kampen</strong>: ontwikkelen van mogelijkheden<br />
voor waterrecreatie en meerdaags<br />
verblijfstoerisme.<br />
Op het gebied van meerdaags verblijfstoerisme:<br />
gezamenlijke coördinatie en<br />
eenduidige aansturing door middel van<br />
het benoemen van een probleemeigenaar<br />
(inclusief het onderdeel vermarkten<br />
van de regio).
Boegbeeld Meerdaags<br />
verblijfstoerisme<br />
Meerdaags verblijfstoerisme<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest voor het<br />
uitwerken van een toeristisch recreatief profiel<br />
van nationaal formaat, waarbij wordt ingezet<br />
op de uitbreiding van het meerdaags verblijfstoerisme,<br />
het versterken van de samenhang<br />
van beide binnensteden en het uitwerken<br />
van het thema water tot toeristisch<br />
recreatief profiel. Met het Masterplan<br />
Toerisme ligt er een belangrijke basis voor de<br />
gezamenlijke uitvoering van het toerisme in<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>.<br />
Toerisme is een van de speerpunten van de<br />
samenwerking. Opgave is om de aanwezige<br />
potenties sterker te benutten, waarbij meer<br />
aansluiting wordt gezocht bij de verbinding<br />
van stad en ommeland, identiteit en cultuur<br />
en zingeving. Daarvoor is een inzet naar<br />
meerdaags verblijfstoerisme noodzakelijk.<br />
Om de aantrekkelijkheid van het gehele<br />
gebied uit te nutten zullen faciliteiten gericht<br />
op meerdaags verblijfstoerisme worden ontwikkeld.<br />
Hierbij gaat het voor de lange termijn<br />
om het creëren van nieuwe locaties<br />
zoals een waterrecreatiepark met woningen<br />
aan de Bypass, maar voor de korte termijn<br />
om innovatie in de programmering, waarbij<br />
meerdaagse arrangementen aangeboden kunnen<br />
worden. Hierbij wordt uitgegaan van een<br />
eenduidige regionale aansturing.<br />
Er wordt ingezet op het volgende programma:<br />
korte-termijn productontwikkeling door VVV<br />
en gezamenlijk regionaal vermarkten van het<br />
product;<br />
ontwikkelen van meerdaags verblijfstoerisme;<br />
ontwikkeling van imago.
4.6 Landschap en<br />
Natuur: behouden en<br />
versterken<br />
Duurzame ontwikkeling<br />
In het beleid van <strong>Zwolle</strong>, <strong>Kampen</strong> en provincie<br />
is duurzaamheid uitgangspunt.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest voor<br />
een goede balans tussen leefklimaat,<br />
bereikbaarheid en economie. Specifieke<br />
gebiedsgebonden kwaliteiten op het<br />
gebied van natuur, landschap en water<br />
moeten gekoesterd en zo mogelijk verder<br />
duurzaam ontwikkeld worden. Maar die<br />
kwaliteiten moeten ook ingezet worden<br />
voor zowel de kwaliteit van de stedelijke<br />
woon- en leefomgeving als voor toerisme.<br />
De gaafheid en diversiteit van het landschap<br />
van de IJsseldelta vragen bijzondere<br />
aandacht. De aanwijzing tot<br />
Belvedèregebied Kampereiland-<br />
Mastenbroek en Vecht- Regge onderstreept<br />
de cultuurhistorische waarde van<br />
dit gebied. In de Nota Ruimte krijgt het<br />
gebied IJsseldelta, grotendeels gelegen in<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>, de status<br />
van Nationaal Landschap. Dit houdt in dat<br />
de landschappelijke, cultuurhistorische en<br />
natuurlijke kwaliteiten moeten worden<br />
behouden, duurzaam beheerd en waar<br />
mogelijk versterkt. In het kader van de<br />
uitwerking van het boegbeeld Nationaal<br />
Landschap van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> is een ontwikkelingsperspectief<br />
opgesteld. Hierin worden verschillende<br />
acties ter versterking van de landschappelijke<br />
kwaliteit opgenomen.<br />
Bijzondere aandachtsgebieden vormen de<br />
overgangen van stad naar land. In deze<br />
zones vinden velerlei ontwikkelingen<br />
plaats welke van invloed zijn op de landschappelijke<br />
kwaliteit. De in het gebied<br />
aanwezige natuurwaarden zullen via diverse<br />
beleidslijnen worden beschermd en<br />
duurzaam ontwikkeld. De realisering van<br />
de Provinciale Ecologische<br />
Hoofdstructuur is al in volle gang en zal<br />
daadkrachtig worden voortgezet.<br />
Bescherming van de weidevogelkwaliteiten<br />
zal plaatsvinden via het afsluiten van<br />
beheersovereenkomsten in de aangewezen<br />
weidevogelgebieden en ganzenge-<br />
dooggebieden.Toepassing van de wettelijke<br />
beschermingsmaatregelen in de Vogelen<br />
Habitatrichtlijngebieden en de<br />
Natuurbeschermingsgebieden moet garant<br />
staan voor het behoud van de daar aanwezige<br />
bijzonder kwaliteiten.<br />
Provinciale Ecologische Hoofdstructuur<br />
De Provinciale Ecologische<br />
Hoofdstructuur (PEHS) in <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is gekoppeld aan de<br />
rivieren en de buitendijkse gebieden,<br />
inclusief de randmeren. De realisering van<br />
de PEHS zal daadkrachtig worden voortgezet.<br />
Het doel is om de realisering van<br />
de PEHS in 2018 af te ronden. Hiervoor is<br />
binnen <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> met<br />
name langs de IJssel realisering van nieuwe<br />
natuur nodig. Ook zal worden<br />
gewerkt aan ecologische verbindingen met<br />
de Vechtstreek en de Veluwe, de IJssel en<br />
de randmeren en een natte as tussen de<br />
Overijsselse Vecht en de Wieden.<br />
De IJsseldelta<br />
De IJssel is van oudsher de drager van de<br />
ontwikkeling van dit deltagebied. De<br />
IJsseldelta is een van de gaafste rivierdelta's<br />
in Europa. De rol van de delta voor<br />
opvang van en afvoer van opgestuwd en<br />
overtollig water neemt aan betekenis toe,<br />
o.a. als gevolg van klimaatverandering. Het<br />
uitbreiden van de IJsseldelta neemt dan<br />
ook niet voor niets een belangrijke plaats<br />
in binnen het nationale project Ruimte<br />
voor de Rivier. Misschien niet zo spectaculair<br />
als de Deltawerken uit de vorige<br />
eeuw, maar minstens zo belangrijk voor<br />
de waterhuishouding van Nederland. In<br />
Ruimte voor de Rivier, Planologische Kern<br />
Beslissing deel 1, is opgenomen ten hoogte<br />
van buurtschap Spoolde de dijkverlegging<br />
Westenholte in combinatie met de<br />
aanleg van een geul. Bij de planuitwerking<br />
van de dijkverlegging wordt integratie met<br />
een landgoed nagestreefd. Het silhouet<br />
van de delta is indrukwekkend; een silhouet<br />
van stadsfronten, bruggen en kerktorens<br />
met daarnaast dijken, wielen en<br />
uiterwaarden. De geschiedenis van het<br />
gebied is eraan af te lezen. Dit zal door de<br />
activiteiten in het kader van Ruimte voor<br />
de Rivier verder worden versterkt.<br />
Kaders:<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest voor een<br />
goede balans tussen leefklimaat, bereikbaarheid<br />
en economie.<br />
Strategische Agenda:<br />
Zorgvuldig omgaan met de kwaliteiten van<br />
de landelijke omgeving en landschap.Voor<br />
het vestigingsklimaat groene kwaliteiten zo<br />
goed mogelijk inplannen.<br />
Polder Mastenbroek moet behouden worden<br />
en niet als toekomstig woonmilieu worden<br />
aangemerkt.<br />
Potenties van het project IJsseldelta op het<br />
gebied van sociale en economische ontwikkelingen<br />
dragen bij aan versterking van de<br />
kwaliteit van het Nationaal Landschap.<br />
In de stadsrandgebieden van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> wordt het meervoudig ruimtegebruik<br />
(functies: landbouw, natuur, recreatie<br />
en water) krachtig ondersteund. Hierbij<br />
wordt onder meer gedacht aan projecten<br />
zoals noordelijke stadsrand, Buurtschap<br />
IJsselzone <strong>Zwolle</strong>, deelgebied Hasselt-<strong>Zwolle</strong><br />
(Vecht- Reggevisie) bij <strong>Zwolle</strong> en projecten<br />
voortkomend uit de IJsseldelta Noord en<br />
Zuid bij IJsselmuiden/polder Mastenbroek en<br />
<strong>Kampen</strong> / Bypass.<br />
Afspraken:<br />
Ontstaan nieuwe landschappen in de<br />
delta als gevolg van Ruimte voor de<br />
Rivier<br />
Duurzaam ontwikkelen Nationaal<br />
Landschap IJsseldelta<br />
Verdere realisering van de Ecologische<br />
hoofdstructuur<br />
Landschapsschoon als motor voor<br />
plattelandsvernieuwing<br />
Landschap en natuur als leidend principe<br />
bij de wijze van realisering van<br />
bedrijventerreinen en intensief ruimtegebruik<br />
Bijzondere aandacht voor<br />
Landschappelijke inrichting overgangen<br />
stad-land, de stadsranden.
Nationaal Landschap<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
Boegbeeld Nationaal Landschap<br />
IJsseldelta: behoud door<br />
ontwikkeling<br />
Belvedère en Nationaal Landschap<br />
De cultuurhistorische kwaliteiten van het<br />
Kampereiland en de Polder Mastenbroek zijn<br />
met de aanwijzing als Belvedèregebied (Nota<br />
Belvedère 1999) landelijk erkend. De Nota<br />
Belvedère staat voor een respectvolle omgang<br />
met cultuurhistorische waarden binnen ruimtelijke<br />
ontwikkelingen te realiseren. Dit<br />
Belvedèregebied heeft in de Nota Ruimte een<br />
formele status gekregen door de benoeming<br />
van dit deel van de IJsseldelta tot Nationaal<br />
Landschap.<br />
Behoud door ontwikkeling<br />
Het principe 'behoud door ontwikkeling' is<br />
geen eindpunt, maar een start van een ontwikkelingsproces.Voor<br />
de uitwerking van het<br />
Nationaal Landschap IJsseldelta wordt een<br />
gezamenlijk proces gestart genomen door<br />
provincie, gemeenten, waterschap, burgers en<br />
maatschappelijke organisaties. Het is daarbij<br />
niet de bedoeling dat het Nationaal Landschap<br />
van de IJsseldelta op slot gaat, maar juist dat<br />
er ruimte wordt geboden aan sociaal-economische<br />
en ruimtelijke ontwikkelingen die bijdragen<br />
aan behoud en versterking van de<br />
kernkwaliteiten van het Nationaal Landschap.<br />
Ontwikkelingsperspectief<br />
De provincie, de gemeenten <strong>Kampen</strong>,<br />
Zwartewaterland en <strong>Zwolle</strong> en het<br />
Waterschap Groot Salland hebben begin 2006<br />
het Ontwikkelingsperspectief Nationaal<br />
Landschap vastgesteld. Op basis hiervan<br />
wordt een ontwikkelingsprogramma voor het<br />
Nationale Landschap opgesteld, dat uit diverse<br />
projecten zal bestaan. Bewoners en maatschappelijke<br />
organisatie spelen een belangrijke<br />
rol in deze projecten. Het rijksbeleid voor de<br />
Nationale Landschappen is gericht op het<br />
behouden, duurzaam beheren en waar mogelijk<br />
versterken van de landschappelijke kwaliteit<br />
en de daarmee verbonden waarden. In<br />
samenhang hiermee moet de toeristischrecreatieve<br />
betekenis toenemen en de sociaal<br />
economische ontwikkeling gestimuleerd worden.<br />
Dit vraagt om een overkoepelende en<br />
integrale aanpak, waarbij maatvoering, schaal<br />
en ontwerp bepalend zijn voor behoud van de<br />
kwaliteiten. Het Nationaal Landschap<br />
IJsseldelta bestaat uit de polder Mastenbroek,<br />
het Kampereiland, de Mandjeswaard, Polder<br />
de Pieper, de Zuiderzeepolder, de dorpen<br />
Grafhorst en Kamperzeedijk en de rivierlandschappen<br />
langs de IJssel en het Zwartewater.<br />
In het ontwikkelingsperspectief wordt met<br />
een ruimere grens gewerkt. Binnen deze<br />
grens liggen ook de stadskernen, stadjes en<br />
stadsranden als <strong>Kampen</strong>, Hasselt, Zwartsluis<br />
en <strong>Zwolle</strong>. Het open landschap wordt gekenmerkt<br />
door het traditionele verkavelingspatroon<br />
met restanten van kreken en huisterpen<br />
van het Kampereiland en de buitenpolders<br />
en door de rationeel en geometrisch<br />
verkavelde polder Mastenbroek. De deelgebieden<br />
hebben elk hun eigen kenmerken en<br />
kwaliteiten die sterk bepalend zijn voor de<br />
ruimtelijke ontwikkeling. De stedelijke concentraties<br />
in en rond deze landschappen<br />
(<strong>Kampen</strong>-IJsselmuiden, Genemuiden,<br />
Zwartsluis, Hasselt, <strong>Zwolle</strong> met het nieuwe<br />
stadsdeel Stadshagen) zijn gezichtsbepalend en<br />
essentieel voor de betekenis van het<br />
Nationaal Landschap IJsseldelta.<br />
Stad èn land<br />
De steden en dorpen zijn onlosmakelijk verbonden<br />
met het cultuurlandschap van de<br />
IJsseldelta. Zowel in historisch perspectief als<br />
vanuit de toekomstige ontwikkeling van de<br />
regio is deze binding tussen stad en land een<br />
belangrijk thema. Daarbij gaat het niet alleen<br />
om de aansluiting van stad en land (noordelijke<br />
stadsrand <strong>Zwolle</strong>), maar ook om een positieve<br />
duiding wat stad en land voor elkaar<br />
betekenen. Het uitgangspunt voor deze opgave<br />
is dat de stad betekenis heeft voor de kwaliteit<br />
van het<br />
Nationaal Landschap en het landschap heeft<br />
betekenis voor de stad en de stedelingen. Op<br />
deze manier moet de ontwikkeling van het<br />
Nationaal Landschap bijdragen aan de versterking<br />
van de identiteit van het gebied en aan<br />
de toeristisch recreatieve ontwikkeling van de<br />
regio.
Boegbeeld Stadsranden<br />
Stadsranden<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
Bij dit boegbeeld gaat het om een vernieuwende<br />
aanpak voor de stadsranden. De aanpak<br />
gebeurt vanuit de aandachtgebieden landbouw,<br />
woningbouw, ecologische zones en de<br />
relatie stad en land, waarbij ook cultuurhistorische<br />
landschapswaarden worden onderhouden.<br />
De groei van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
tot 200.000 inwoners levert een spanningsveld<br />
op. Uitbreiding van het stedelijk gebied is<br />
niet meer zomaar inwisselbaar met natuur en<br />
landschap. De opgave is om vanuit een geza-<br />
menlijke aanpak met belanghebbenden, waaronder<br />
betrokken (markt)partijen en maatschappelijke<br />
organisaties, te komen tot een<br />
goede inpassing van de stadsranden in het<br />
landschap.<br />
De stadsrandgebieden lenen zich bij uitstek<br />
voor experimenten met meervoudig ruimtegebruik<br />
en innovaties op dit vlak worden<br />
daarom krachtig ondersteund. Gestreefd<br />
wordt naar een nieuwe kwaliteit die rode,<br />
groene en blauwe kenmerken combineert en<br />
zelfs waar mogelijk compenseert.<br />
De aanpak van de stadsranden is een dynamische<br />
integrale opgave voor overheid, burger,<br />
agrariër en bedrijfsleven voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>.Als voorbeeld in de aanpak zal<br />
onder andere het Nationaal Landschap<br />
IJsseldelta dienen, waar dit boegbeeld nauw<br />
mee is verbonden. Gedacht wordt ondermeer<br />
aan projecten zoals Buurtschap IJsselzone<br />
<strong>Zwolle</strong>, deelgebied Hasselt-<strong>Zwolle</strong> en projecten<br />
voortkomend uit het project Nationaal<br />
Landschap en Bypass <strong>Kampen</strong> bij IJsselmuiden<br />
en Polder Mastenbroek.<br />
De stadsrandprojecten worden gefaseerd<br />
opgepakt, waarbij de prioriteit ligt bij de<br />
noordelijke stadsrand <strong>Zwolle</strong>.
4.7 Infrastructuur:<br />
bereikbare knooppunten<br />
Als richtlijn voor de verbetering van de<br />
bereikbaarheid is de Bereikbaarheidsvisie<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> opgesteld<br />
(december 2005); deze heeft betrekking<br />
op de middellange termijn (2020) met een<br />
doorkijk naar <strong>2030</strong>.<br />
Een gunstig gelegen en bereikbare<br />
<strong>Netwerkstad</strong><br />
De ligging en goede bereikbaarheid is één<br />
van de uitzonderlijke kenmerken van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>. De grote<br />
nationale transportassen kruisen elkaar<br />
hier: de IJssel als Noord-Zuid vaarroute,<br />
de A28 en A50, de railverbindingen tussen<br />
Randstad, Noord-Nederland en het noorden<br />
van Duitsland, waaronder de nieuwe<br />
Hanzelijn, en tussen Zuid- en Noord<br />
Nederland. Daarnaast heeft <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> een centrumfunctie<br />
voor de wijdere regio, die ligt in vijf provincies.<br />
Op deze schaal is het de dagelijkse<br />
werk- en leefomgeving voor veel lokaal<br />
en regionaal opererende bedrijven en<br />
voor veel inwoners van de regio. De stad<br />
<strong>Zwolle</strong> kent een belangrijke functie als<br />
centrumstad van een regionaal verzorgingsgebied<br />
met vele kernen. De externe<br />
bereikbaarheid van de netwerkstad is met<br />
name van belang voor ondernemers, de<br />
talrijke bezoekers aan de regio en een<br />
voorspoedige economische ontwikkeling.<br />
Door haar ligging en positie in het nationaal<br />
vervoersnetwerk vervullen <strong>Zwolle</strong> en<br />
straks ook <strong>Kampen</strong> (na de realisering van<br />
de Hanzelijn) een planologische scharnierfunctie<br />
tussen West- en Noordoost<br />
Nederland. Dankzij de goede verbindingen<br />
over weg, water en spoor en de beschikbare<br />
ruimte biedt de <strong>Netwerkstad</strong> volop<br />
perspectief aan bedrijven voor ontwikkeling<br />
op het gebied van (watergebonden)<br />
bedrijventerreinen, kantoren, detailhandel<br />
en landbouw.<br />
Drie schaalniveaus<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is de ruimtelijke<br />
schaal van de dagelijkse leefomgeving<br />
van het merendeel van de inwoners<br />
van de kernen van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>.Voor de bereikbaarheid van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> zijn drie<br />
schaalniveaus van belang:<br />
de interlokale relaties tussen <strong>Zwolle</strong><br />
en <strong>Kampen</strong> die samen <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> vormen,<br />
de regionale relaties in het verzorgingsgebied<br />
van <strong>Zwolle</strong> tussen de verschillende<br />
kernen en centrumstad<br />
<strong>Zwolle</strong> en<br />
de scharnierfunctie van de regio op<br />
internationale schaal als schakel tussen<br />
de Randstad, Noord Nederland,<br />
Noord-Duitsland en Scandinavië.<br />
Op al deze niveaus wordt het steeds<br />
drukker in het verkeer.Voor de komende<br />
jaren dreigt <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
in plaats van een infrastructureel knooppunt<br />
een infrastructureel knelpunt te<br />
worden. De groeiende bereikbaarheidsproblemen<br />
zijn vooral een gevolg van de<br />
toename van het autoverkeer op het<br />
onderliggende wegennet en op de aansluitingen<br />
op de nationale verbindingsassen<br />
A28 en A50.<br />
Kaders:<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest voor een<br />
gezamenlijke inzet voor het versterken en<br />
uitbreiden van een (inter)nationaal wegen-,<br />
spoorwegen- en waterwegennetwerk met<br />
daaraan gekoppeld een uitgebreid regionaal<br />
netwerk voor openbaar vervoer, langzaam<br />
verkeer, gemotoriseerd verkeer en transport<br />
over water (recreatief en zakelijk).<br />
Strategisch agenda:<br />
Inzetten op goed openbaar vervoer.<br />
Maximaal benutten van de Hanzelijn,<br />
benutten van de kansen die de Hanzelijn-plus<br />
kan bieden.<br />
Behoud van de Kamperlijn.<br />
Capaciteitsverhoging van de A28, de<br />
N50/A50, RW 35 en de verbinding naar de<br />
A6 (via de N23).
Verbetering van bereikbaarheid<br />
De infrastructuur van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> staat bij alle modaliteiten<br />
aan de vooravond van een omvangrijke<br />
schaalsprong. De waarde van het gebied<br />
als knooppunt neemt met die ontwikkelingen<br />
verder toe. De schaalsprong is<br />
onder meer noodzakelijk vanwege de toegenomen<br />
drukte in het (auto-)verkeer.<br />
Bovendien zorgt de komst van nieuwe<br />
infrastructuur voor nieuwe ontwikkelingskansen<br />
voor de regio. Deze ontwikkelingen<br />
vragen om een bovenlokale en integrale<br />
visie op de bereikbaarheid van de<br />
<strong>Netwerkstad</strong>.<br />
De gemeenschappelijke prioriteit<br />
ligt bij<br />
een kwaliteitsimpuls voor het openbaar<br />
vervoer (het IJsselnet),<br />
bij het versterken van het netwerkkarakter<br />
van de infrastructuur (met<br />
name bij de knopen in het netwerk,<br />
zoals de stationsomgevingen van<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong>, de A28-zone en<br />
de Zuiderzeehaven) en<br />
bij het beter en efficiënter benutten<br />
van de bestaande infrastructuur, zoals<br />
de capaciteitsverhoging van de A28, de<br />
N50/A50, RW 35, de verbinding naar<br />
de A6 (N23) en de IJssel (vaargeul en<br />
sluizen).<br />
Kwaliteitseisen<br />
Deze prioriteiten weerspiegelen de maatschappelijke<br />
en economische behoefte om<br />
bij de huidige en nieuwe infrastructuur en<br />
de toekomstige regionale inrichting van<br />
het verkeerssysteem de mobiliteitsvraag<br />
van bewoners en bedrijven centraal te<br />
stellen op een wijze die in balans is met<br />
de kwaliteit van de leefomgeving in de<br />
<strong>Netwerkstad</strong>.<br />
Aan de verbetering van de bereikbaarheid<br />
worden daarom drie kwaliteitseisen<br />
gesteld<br />
1. Acceptabel bereik:<br />
het zo veilig, betaalbaar en betrouwbaar<br />
mogelijk faciliteren van de mobiliteit voor<br />
activiteiten van de inwoners van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> en die van het<br />
regionale verzorgingsgebied van <strong>Zwolle</strong>.<br />
Het criterium voor hun bereik is de reistijd.<br />
Er zal onderzocht worden welke reistijd<br />
voor verschillende typen van verplaatsingen<br />
binnen de regio acceptabel is.<br />
2. Betrouwbare bereikbaarheid:<br />
het zo verantwoord en betrouwbaar<br />
mogelijk geleiden en accommoderen van<br />
het economisch noodzakelijke verkeer en<br />
het bezoekersverkeer van en naar de<br />
knooppunten (centra, attractiepunten en<br />
bedrijventerreinen) in de netwerkstad.<br />
Het criterium voor bereikbaarheid is de<br />
kwaliteit van multimodale ontsluiting. Er<br />
zal onderzocht worden op welke wijze de<br />
verkeersnetwerken (w.o. de waterverbindingen)<br />
optimaal kunnen worden verknoopt<br />
in relatie tot de ruimtelijke ontwikkeling<br />
van centrumgebieden (zoals de<br />
stationsgebieden, de A28-zone en de<br />
Zuiderzeehaven), die elkaar aanvullen en<br />
niet beconcurreren op thema's of doelgroepen.<br />
3. Duurzame verbindingen:<br />
het zorgen voor adequate en duurzame<br />
samenhang tussen het verkeersnetwerk<br />
en de rode en groene ruimte in de<br />
<strong>Netwerkstad</strong> met het oog op behoud en<br />
verbetering van de kwaliteit van de leefomgeving<br />
(ruimtelijke kwaliteit, geluid,<br />
luchtkwaliteit, veiligheid). De huidige en te<br />
verwachten infrastructurele capaciteit zal<br />
optimaal worden benut en er zal onderzoek<br />
worden verricht naar de reserveringsruimte<br />
voor duurzame nieuwe infrastructuur,<br />
die nodig is om de toekomstige<br />
groei van het verkeer te accommoderen<br />
(zoals mogelijkerwijs voor de periode na<br />
2020 in de oostflank van <strong>Zwolle</strong> vanwege<br />
toekomstige groei van bevolking en<br />
bedrijven).
Strategische keuzen<br />
De uitwerking van de prioriteiten is vertaald<br />
in de volgende drie strategische pakketten<br />
van uitvoeringsmaatregelen, welke<br />
zijn opgenomen in drie van de boegbeelden.<br />
1. Kwaliteitsimpuls openbaar<br />
vervoer<br />
Om de binnensteden bereikbaar te houden<br />
en de regionale voorzieningen toegankelijk<br />
te maken en te houden voor het<br />
verzorgingsgebied van de <strong>Netwerkstad</strong><br />
wordt het begrip IJsselnet geïntroduceerd.<br />
Het IJsselnet is de hoogwaardige openbaar<br />
vervoerverbinding (HOV) tussen de<br />
twee steden. Dit net bestaat uit de<br />
Kamperlijn en de Hanzelijn (tussen<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong>) die gekoppeld worden<br />
met het openbaar vervoer op de<br />
'stadsring' van <strong>Zwolle</strong> als 'drager' voor de<br />
verbinding en ontsluiting van het centrum,<br />
het medisch zorgcluster,Voorster Poort<br />
en het kennis- en onderwijscluster in<br />
<strong>Zwolle</strong>. Hierin ligt de opgave besloten<br />
dienstregelingen goed op elkaar af te<br />
stemmen. Ook betekent dit het versterken<br />
van het draagvlak van de Kamperlijn<br />
door extra haltes bij <strong>Zwolle</strong> en het inzetten<br />
van hoogwaardige busverbindingen<br />
met doorstroomgarantie vanuit de wijdere<br />
regio naar centrumstad <strong>Zwolle</strong><br />
2. Versterken knooppunten<br />
Op een aantal punten ontmoet het<br />
IJsselnet het hoofdwegennet, de A28 en<br />
de toekomstige A50, bij knooppunt<br />
Zwartewater en bij de Hanzeknoop. Daar<br />
ontstaan knopen met een groot publieksbereik<br />
en commerciële functies. De functie<br />
van het bestaande station van <strong>Kampen</strong><br />
zal veranderen door de komst van de<br />
Hanzelijn en het nieuwe station. De<br />
nadruk zal vooral komen te liggen op de<br />
functie van de interlokale HOV-verbinding.<br />
Door de ligging was het station van<br />
oudsher al de entree voor de binnenstad<br />
van <strong>Kampen</strong>. Deze functie wordt versterkt.<br />
Daarom zal het gebied rondom het<br />
bestaande station in <strong>Kampen</strong> ontwikkeld<br />
worden ter versterking van de centrumvoorzieningen<br />
in <strong>Kampen</strong> (zie boegbeeld<br />
'Stationsomgevingen Hanzestations<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong>).Voorwaarde voor een<br />
dergelijke ontwikkeling is het handhaven<br />
van een snelle, frequente verbinding tussen<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong>. Het nieuwe station<br />
bij <strong>Kampen</strong> biedt goede ontwikkelingsmogelijkheden<br />
die moeten worden uitgenut.<br />
Ook de A28-zone zal veranderen als<br />
etalage van de <strong>Netwerkstad</strong>. Deze locatie<br />
(m.n. de Voorsterpoort) biedt een uitgelezen<br />
kans voor het uitbouwen van de kennis<br />
-, congres- en hotelfaciliteiten en<br />
dienstverlening en kantoren. Ze vormen<br />
een innovatief milieu, in combinatie met<br />
(hoofd)kantoren van landelijke ondernemingen.<br />
Ingezet wordt op een nieuw station<br />
van de Kamperlijn bij zowel<br />
Stadshagen als de A28-zone.<br />
3. Capaciteitsverhoging<br />
bestaande infrastructuur<br />
Allereerst betreft dit het verhogen van de<br />
capaciteit van de A28, de N50/A50, RW35<br />
en de verbinding van de regio met de<br />
A6'/N23 (zie boegbeeld A28-zone: de etalage<br />
van de <strong>Netwerkstad</strong>'). Ook omvat<br />
het de uitbreiding en completering van<br />
het interlokale en regionale fietsnetwerk,<br />
inclusief veilige en droge stalling, als ook<br />
het verbeteren van het onderliggend<br />
wegennet, o.m. met behulp van dynamisch<br />
verkeersmanagement en gebiedsgericht<br />
benutten. Beter benutten betekent ook<br />
het letten op de restcapaciteit in het verkeersnetwerk<br />
in de regio voor nieuwe<br />
ruimtelijke ontwikkelingen, zoals bij<br />
<strong>Kampen</strong>, en het verbeteren van de ontsluiting<br />
van Hessenpoort I en II door<br />
gebruikmaking van vervoermanagement.<br />
Voorkomen moet worden dat te zware<br />
ruimtelijke bundeling leidt tot nieuwe verstopping<br />
van het verkeersnetwerk en er<br />
zal voldoende ruimte gereserveerd moeten<br />
worden voor nieuwe infrastructuur.<br />
De vaargeul van de IJssel wordt op dit<br />
moment van <strong>Kampen</strong> tot en met<br />
Ketelmeer geschikt gemaakt voor schepen<br />
met een diepgang tot 3,50 meter. De<br />
Zuiderzeehaven heeft een diepte van 4,30<br />
meter, zodat scheepvaart met een diepgang<br />
van 3,50 meter kan worden geaccommodeerd.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> vindt dat moet worden<br />
ingespeeld op ontwikkelingen in de<br />
scheepvaart zodat na uitdiepen schepen<br />
met een grotere diepgang (4,50 meter)<br />
kunnen worden ontvangen. Hiervoor is
tevens een aanpassing van het sluizencomplex<br />
bij Kornwerderzand noodzakelijk.<br />
Afspraken:<br />
Capaciteitsverhoging van de A28, de<br />
N50/A50, RW 35 en de verbinding<br />
naar de A6 (via de N23) zijn nodig om<br />
de <strong>Netwerkstad</strong> bereikbaar te houden.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
heeft de 'gezamenlijke inzet op deze<br />
capaciteitsverhoging opgenomen bij de<br />
doelen van boegbeeld A28-zone: etalage<br />
van de <strong>Netwerkstad</strong>.<br />
De vaargeul van <strong>Kampen</strong> tot<br />
Ketelmeer: uitdieping van de vaargeul<br />
van de IJssel is in het belang van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> om ontwikkelingen<br />
in de ontwikkelingen in de<br />
scheepvaart te kunnen volgen en een<br />
volwaardige aansluiting op het<br />
Europese vaarwegennet voor coasters<br />
te realiseren.<br />
Kwaliteitsimpuls Openbaar Vervoer:<br />
het IJsselnet. De aanleg van de<br />
Hanzelijn en het opwaarderen van de<br />
Kamperlijn tot HOV-verbinding bieden<br />
kansen voor een kwaliteitsimpuls voor<br />
het openbaar vervoer in <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>. Om de voorzieningen<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> voor alle inwoners van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> en de<br />
regio bereikbaar te houden en de binnensteden<br />
niet dicht te laten slibben<br />
met autoverkeer, worden de regionale<br />
voorzieningen geconcentreerd bij<br />
bepaalde centra en knopen.<br />
De Kamperlijn als hoogwaardig openbaar<br />
vervoerverbinding (HOV).<br />
Doelstelling van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> is van de Kamperlijn een<br />
HOV-verbinding te maken met mogelijk<br />
twee extra haltes: een halte nabij<br />
Stadshagen (gekoppeld aan voorzieningen<br />
op wijkniveau) en een halte bij de<br />
kruising van de Kamperlijn met de<br />
stadsring van <strong>Zwolle</strong> (de A28-zone<br />
met Voorsterpoort en<br />
Zwartewaterallee.<br />
Kansen benutten van de Hanzelijn<br />
(plus).Versterking van de knooppuntfunctie<br />
door benutten van de stationsomgevingen.<br />
Met de komst van de<br />
Hanzelijn worden <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong><br />
door een nationale lijn verbonden. De<br />
komst van de Hanzelijn zorgt ervoor<br />
dat de centrale ligging die <strong>Zwolle</strong> al<br />
heeft versterkt wordt en dat <strong>Kampen</strong><br />
een nieuw station krijgt direct aan het<br />
hoofdrailnet. Het uitgangspunt "behouden<br />
en verder versterken van de<br />
scharnierfunctie van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>" wordt hiermee onderstreept.<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> voeren<br />
daarom gezamenlijk de regie en de<br />
invulling en richting van beide stationsomgevingen<br />
zal in onderlinge<br />
afstemming plaats vinden.<br />
Het station van <strong>Zwolle</strong> is en blijft het<br />
belangrijkste knooppunt. Het is het<br />
station van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> voor wonen, werk, scholing,<br />
zorg en recreatie. De stationsomgeving<br />
van <strong>Zwolle</strong> blijft het belangrijkste<br />
nationale en regionale openbaar<br />
vervoersknooppunt met de bijbehorende<br />
stedelijke programma's; <strong>Zwolle</strong><br />
vervult de transferfunctie van<br />
Zuidwest- en Zuid-Nederland naar<br />
Noord-Nederland. Deze functie wordt<br />
verder versterkt door de opwaardering<br />
van de Hanzelijn naar de<br />
Hanzelijn-plus-variant. <strong>Zwolle</strong> krijgt<br />
hierdoor een nationale lijn die West-<br />
Nederland verbindt met Noord-<br />
Nederland.<br />
Het Hanzestation <strong>Kampen</strong> zal de<br />
oriëntatie van <strong>Kampen</strong> sterk doen<br />
veranderen. Door de Hanzelijn komt<br />
<strong>Kampen</strong> aan een doorgaande railverbinding<br />
te liggen waardoor bij de nieuwe<br />
stationsomgeving ruimte voor ontwikkeling<br />
ontstaat. Het is naast het<br />
station van <strong>Zwolle</strong> een belangrijk station<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
waarbij de functionele invulling nog<br />
open staat.Te denken valt aan<br />
gemengde functies zoals kantoren,<br />
wonen en voorzieningen. Bovendien<br />
heeft deze stationslocatie knooppuntpotentie<br />
omdat spoor en weg bij<br />
elkaar samenkomen.<br />
De Stadsring. De bestaande stadsring<br />
van <strong>Zwolle</strong> vormt met de A28 een<br />
ruimtelijk en verkeerskundig ordenende<br />
functie bij de verdere ontwikkeling<br />
van <strong>Zwolle</strong>.Aan deze stadsring liggen<br />
kantoren en voorzieningen als de Isala<br />
Klinieken, sportvoorzieningen, waaronder<br />
het nieuwe stadion van<br />
FC <strong>Zwolle</strong>, de nieuwe IJsselhallen en<br />
de scholenclusters.Voor dergelijke<br />
publiekstrekkers is een goede bereikbaarheid<br />
met de HOV cruciaal. Er is<br />
ruimte voor uitbreiding van voorzieningen<br />
langs deze stadsring. De stadsring<br />
zal moeten worden opgewaardeerd<br />
als de verkeersstromen toenemen.
Het IJsselnet<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
Boegbeeld IJsselnet: kwaliteitsimpuls<br />
voor openbaar vervoer<br />
Om de voorzieningen van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> voor alle inwoners van <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> en de regio bereikbaar<br />
te houden en de binnensteden niet dicht te<br />
laten slibben met autoverkeer, worden de<br />
regionale voorzieningen geconcentreerd bij<br />
bepaalde centra en knopen. Om dit aan te<br />
duiden wordt het begrip IJsselnet geïntroduceerd.<br />
Dit IJsselnet bestaat uit de Hanzelijn, de<br />
Kamperlijn en (delen van) de stadsring van<br />
<strong>Zwolle</strong>.<br />
Op een aantal punten ontmoet het IJsselnet<br />
het hoofdwegennet, de A28 en de toekomstige<br />
A50. Daar ontstaan knopen met een groot<br />
publieksbereik en commerciële functies. In<br />
samenwerking met (markt-)partijen wordt<br />
onderzocht hoe de verbindingen optimaal op<br />
elkaar kunnen aansluiten, zodat er een samenhangend<br />
vervoersysteem ontstaat. De aanleg<br />
van de Hanzelijn (plus) en het opwaarderen<br />
van de Kamperlijn tot HOV-verbinding als<br />
onderdelen van het IJsselnet zijn een kwaliteitsimpuls<br />
voor het openbaar vervoer in<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>.<br />
De provincie Overijssel is op dit moment in<br />
onderhandeling met het Rijk over overname<br />
van de Kamperlijn. <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> streeft naar een HOV-verbinding<br />
met één of twee extra haltes. Een mogelijkheid<br />
is een halte nabij Stadshagen, gekoppeld<br />
aan voorzieningen.<br />
Bij de kruising van de Kamperlijn met de<br />
stadsring van <strong>Zwolle</strong> is een concentratie van<br />
voorzieningen en komen ook de publieksvoorzieningen<br />
goed bereikbaar aan het<br />
IJsselnet én de A28 te liggen. Deze plek biedt<br />
mogelijkheden voor de tweede halte. De haalbaarheid<br />
van deze haltes is afhankelijk van de<br />
snelheid van de trein en het materieel.
5. Op koers naar <strong>2030</strong><br />
In dit hoofdstuk wordt de ontwikkelingsstrategie voor uitvoering van het programma,<br />
waarin de afspraken en de tien boegbeelden verder worden uitgewerkt. Deze ontwikkelingsstrategie<br />
is niet bedoeld als blauwdruk, want daarvoor is het gebied te groot,<br />
de ontwikkelingstermijn te lang en de dynamiek te onvoorspelbaar. Maar wel als strategische<br />
kader voor de uitwerking. Daarmee wordt duidelijk hoe <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> vorm wil geven aan de regionale samenwerking en hoe ze de kansen die<br />
in dit gebied voorliggen wil benutten. Daarbij is de fasering belangrijk.<br />
5.1<br />
Ontwikkelingsstrategie<br />
Vanuit een integrale gebiedsgerichte<br />
context<br />
De ontwikkelingsstrategie richt zich enerzijds<br />
op de noodzakelijke condities voor<br />
de gewenste regionale ontwikkeling en<br />
anderzijds op de wijze waarop het programma<br />
en de boegbeelden worden uitgewerkt.<br />
De kern van de ontwikkelingsstrategie<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is<br />
het actief benutten van kansen door middel<br />
van een integrale gebiedsgerichte aanpak<br />
van het programma, waarin de boegbeelden<br />
een prominente rol spelen.<br />
Inzet op samenwerking<br />
De stijl van de uitwerking van de visie is<br />
pro-actief en op samenwerking gericht.<br />
Op eigen initiatief zal samenwerking met<br />
(markt)partijen en intermediaire maatschappelijke<br />
organisaties worden gezocht.<br />
Er zal selectief uitvoering gegeven worden<br />
aan projecten. <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> wil samen met (markt)partijen,<br />
maatschappelijke organisaties en<br />
betrokken inwoners nieuwe ontwikkelingen<br />
aanjagen, regisseren en stimuleren.<br />
Leidend daarin is de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong>. De<br />
sturingsfilosofie die daarbij wordt gehanteerd<br />
is 'regionaal wat moet en lokaal wat<br />
kan'. Bij de aanpak van de boegbeelden<br />
worden werkgroepen samengesteld met<br />
belanghebbenden vanuit overheid en<br />
maatschappelijke organisaties. Gezamenlijk<br />
zullen zij vorm geven aan de uitwerking<br />
van de boegbeelden. Bijvoorbeeld zoals<br />
dat al gehanteerd wordt bij de boegbeelden<br />
Bypass <strong>Kampen</strong> en Nationaal<br />
Landschap IJsseldelta. Hierbij zijn de<br />
bewoners en streekorganisaties bij selectie<br />
en uitvoering van maatregelen betrokken.<br />
Op deze wijze wordt maximaal rekening<br />
gehouden met de specifieke kenmerken<br />
en ontwikkelingsmogelijkheden. Het<br />
gaat bij ontwikkelingsplanologie als de<br />
Bypass <strong>Kampen</strong> ook om in een gezamenlijk<br />
proces van planvorming te zoeken<br />
naar mogelijkheden waarbij belangen en<br />
investeringen gekoppeld worden.<br />
Bij de nadere uitwerking zal per boegbeeld<br />
afhankelijk van de mate van complexiteit,<br />
inhoud etc., de daadwerkelijke<br />
organisatie worden ingericht, waarbij de<br />
verschillende verantwoordelijkheden van<br />
de betrokken instanties duidelijk wordt<br />
aangegeven.<br />
Financieringsstrategie<br />
Onderdeel van de ontwikkelingsstrategie<br />
is een financieringsstrategie om de middelen<br />
te vinden voor uitvoering van de tien<br />
boegbeelden. De financieringsstrategie<br />
richt zich op de volgende onderdelen:<br />
maken van afspraken met provincie en<br />
rijk over inzet van middelen; (b.v. in<br />
het kader van EU-Structuurfondsen en<br />
Investeringsprogramma Landelijk<br />
gebied);<br />
op termijn middelen borgen in de<br />
begroting van <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> om<br />
de regionaal gewenste investeringen te<br />
realiseren;<br />
inbreng tot stand brengen van privaat<br />
kapitaal voor de uitvoering van boegbeeldprojecten<br />
in de vorm van<br />
publiek-private samenwerkingsconstructies;<br />
opstellen van een meerjareninvesteringsprogramma.
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> wil de kansen<br />
die het Europees<br />
Structuurprogramma 2007-2013 voor de<br />
regio (stad en platteland) kan bieden<br />
volop benutten. De <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong><br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> dient als basis voor investeringen<br />
in het kader van de Europees<br />
Structuurfondsen en het<br />
Investeringsprogramma Landelijk gebied.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> wil actief<br />
bijdragen leveren aan de invulling van de<br />
programma's. Primair richt <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> zich daarin op de<br />
boegbeelden.<br />
Tabel Indicatieve fasering Boegbeelden<br />
Veel van de programmeringopgaven zoals<br />
die zijn opgenomen in de strategische<br />
agenda en zijn uitgewerkt in het programma<br />
(hoofdstuk 4) krijgen hun invulling<br />
vanaf 2005, maar zijn pas na ettelijke jaren<br />
effectief. Ook voor de boegbeelden geldt<br />
dat daadwerkelijke realisatie pas over<br />
jaren zal plaatsvinden(zie de bolletjes).<br />
Echter, <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> richt<br />
zich niet alleen op de toekomst, maar ook<br />
op het heden. Daarom wordt nu gestart<br />
met de inhoudelijke voorbereiding van de<br />
boegbeelden en wordt per jaar de voortgang<br />
bewaakt.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> zal de lobbymogelijkheden<br />
richting Rijk en<br />
Europese Commissie aanwenden om middelen<br />
voor de boegbeelden vrij te maken.<br />
Andere investerings- en subsidiemogelijkheden<br />
voor de toekomst zullen worden<br />
onderzocht. <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
zal de boegbeelden nader inhoudelijk uitwerken<br />
en van een financiële vertaling<br />
voorzien. Op basis hiervan zal een meerjarenraming<br />
worden gemaakt voor het<br />
Meerjareninvesteringsprogramma ter verdere<br />
besluitvorming door partijen.<br />
Boegbeelden Tot 2010 2010-2020 2020-<strong>2030</strong><br />
Inwoners:
5.3<br />
Meerjareninvesteringsprogramma<br />
en<br />
uitvoeringsprogramma<br />
De uitwerking van het programma en de<br />
tien boegbeelden zal met behulp van een<br />
Meerjareninvesteringsprogramma voor de<br />
middellange termijn plaatsvinden, op basis<br />
waarvan per jaar een uitvoeringsprogramma<br />
wordt opgesteld.<br />
Meerjareninvesteringsprogramma<br />
In een Meerjareninvesteringsprogramma<br />
worden de voornemens voor de middenlange<br />
termijn van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> en de bijbehorende financiële<br />
inspanningen van partijen weergegeven.<br />
Het Meerjareninvesteringsprogramma<br />
wordt door de raden van <strong>Zwolle</strong> en<br />
<strong>Kampen</strong> vastgesteld. De Stuurgroep<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kan het<br />
meerjarenbeleid op basis van tussenevaluaties<br />
periodiek bijstellen.<br />
Uitwerking van de boegbeelden<br />
Naast de programma-afspraken worden in<br />
het Meerjareninvesteringsprogramma de<br />
boegbeelden uitgewerkt in duidelijke doelen,<br />
fasering en gewenste resultaten. Per<br />
boegbeeld zal naast inhoudelijke samenwerking<br />
met (markt)partijen, ook de<br />
mogelijkheden van private financiering<br />
worden onderzocht. Met name door een<br />
integrale gebiedsgerichte aanpak waarin<br />
onrendabele aan meer rendabele onderdelen<br />
kunnen worden gekoppeld, is een<br />
combinatie maatschappelijke en private<br />
deelname mogelijk voor zover visies en<br />
belangen gedeeld worden en leiden tot<br />
investeringsruimte en gezamenlijke inzet.<br />
De verschillende projecten onder de<br />
boegbeelden worden benoemd en de<br />
budgetbehoefte wordt opgesteld.<br />
Voor elk van de boegbeelden afzonderlijk<br />
zal een beschrijving worden opgesteld,<br />
met aandacht voor doel, bestuurlijk en<br />
ambtelijke trekker, samenwerking met<br />
partners, afbakening van de verschillende<br />
verantwoordelijkheden, organisatie,<br />
budgettering, plan, proces en planning en<br />
de gewenste resultaten.<br />
Bestuurskader per boegbeeld<br />
Voor de aansturing en bewaking van de<br />
boegbeelden wordt per boegbeeld een<br />
bestuurskader opgesteld, waarin -naast<br />
een samenvatting van de<br />
<strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong>- de randvoorwaarden<br />
(programmatische afspraken, financiën en<br />
verantwoordelijkheden) zijn uitgewerkt.<br />
Deze netwerkstadparagraaf met bestuurskader<br />
zal aan alle boegbeelden worden<br />
toegevoegd.<br />
Samengevat wordt per boegbeeld<br />
opgenomen:<br />
1. netwerkstadparagraaf met bestuurskader<br />
2. inhoud, stadium van uitwerking<br />
3. samenwerkingsvormen<br />
4. rollen, verantwoordelijkheden en<br />
bevoegdheden<br />
5. instrumenten en financiën<br />
6. organisatie, proces<br />
7. schaal<br />
8. tijdpad en fasering<br />
Uitvoeringsprogramma<br />
Voor de uitwerking van het<br />
Meerjareninvesteringsprogramma wordt<br />
per jaar een uitvoeringsprogramma opgesteld.<br />
De ontwikkelingsstrategie en de<br />
mate waarin partners en marktpartijen<br />
worden betrokken wordt in het uitvoeringsprogramma<br />
verder uitgewerkt.<br />
Maatwerk, innovatieve samenwerkingsvormen<br />
voor de uitvoering en een aanpak die<br />
gericht is op een doelmatige benadering<br />
van de boegbeelden staan voorop. In het<br />
uitvoeringsprogramma zal naast de boegbeelden<br />
ook aandacht zijn voor bestaande<br />
regionale projecten en regionale projecten<br />
voortkomend uit het programma van<br />
hoofdstuk 4. Ook initiatieven van derden<br />
in het uitvoeringsprogramma opgenomen<br />
worden, mits passend binnen de kaders<br />
van de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong>.<br />
(Tussen)evaluaties en<br />
monitoring<br />
Het uitvoeringsprogramma wordt jaarlijks<br />
geëvalueerd en op onderdelen bijgesteld.<br />
Zo dient het uitvoeringsprogramma als<br />
sturingsinstrument om prioriteiten in het<br />
Meerjareninvesteringsprogramma bij te<br />
stellen en tijdig budgetteringsvraagstukken<br />
aan de orde te kunnen stellen.<br />
Voor de visie is het van belang op tal van<br />
onderwerpen maatschappelijke ontwikkelingen<br />
te volgen. Op basis van de tussenevaluaties<br />
en monitorgegevens kan ook<br />
ingespeeld worden op veranderende<br />
omstandigheden en trends. Het kan zijn<br />
dat we in de toekomst in deze regio ook<br />
staan voor het oplossen van andere vraagstukken<br />
dan nu voorzien. Herijking van de<br />
visie kan dan ook aan de orde zijn. Een<br />
herijking van de visie zal gerelateerd blijven<br />
aan de strategische lokale plannen,<br />
het Structuurplan <strong>Zwolle</strong>, de Strategische<br />
Visie <strong>Kampen</strong> en het streekplan van de<br />
provincie Overijssel.<br />
5.4 Relatie met lokale<br />
plannen<br />
In de lokale plannen van <strong>Zwolle</strong> en<br />
<strong>Kampen</strong> wordt het eerste hoofdstuk<br />
gewijd aan de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong>, om de<br />
regionale samenhang direct tot uiting te<br />
brengen in de lokale plannen en aan te<br />
geven wat de wisselwerking is tussen de<br />
strategische plannen. Hiermee wordt een<br />
van de doelstellingen van de<br />
<strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> bereikt, namelijk verankering<br />
in de strategische planvorming van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> en Provincie Overijssel.
Bijlage 1<br />
Kaders voor de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong><br />
De kaders, vastgesteld door de raden<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is een samenwerkingsverband tussen de gemeenten<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> en de provincie Overijssel. Begin 2004 is besloten voor het gebied<br />
een visie op te stellen en op basis daarvan boegbeeldprojecten te benoemen. In het<br />
najaar van 2004 hebben de raden van <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> de kaders vastgesteld voor<br />
de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong>. De kaders moeten gezien worden als de politiek-bestuurlijke<br />
uitgangspunten voor de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> en geven inzicht in de gemeenschappelijke<br />
opgaven waaraan in <strong>Netwerkstad</strong>verband gewerkt moet worden (zie 'Rapportage fase<br />
1, kaders voor de <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong>').<br />
Kaderstellende uitspraken<br />
<strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong><br />
De kaderstellende uitspraken zijn sturend<br />
voor de vertaling in fase II: de fysieke,<br />
economische en sociale uitwerking van de<br />
<strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong>. Fase II moet uiteindelijk<br />
uitmonden in het uitvoeringsprogramma<br />
met afspraken en boegbeeldprojecten. Er<br />
zijn zes kaderstellende uitspreken geformuleerd<br />
met daaronder kort omschreven<br />
wat de betekenis is van de kaderstellende<br />
uitspraken voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest vanuit<br />
haar veranderende concurrentiepositie<br />
voor een pro-actieve houding waarbij zij<br />
ontwikkelingen die op het gebied afkomen<br />
accommodeert en gewenste nieuwe ontwikkelingen<br />
stimuleert indien functioneel<br />
organiseert <strong>Zwolle</strong>-<strong>Kampen</strong> samenwerkingsverbanden<br />
met andere overheden.<br />
Betekenis:<br />
Eenduidig kiezen voor netwerkstad.<br />
Gezamenlijk de regie voeren over<br />
ontwikkelingen die op het gebied<br />
afkomen.<br />
Elkaar steunen bij versterken concurrentiepositie.<br />
Openstaan voor landelijke programma's<br />
op gebied van werkgelegenheid,<br />
wonen en voorzieningen.<br />
Niet alleen vraag accommoderen<br />
maar ook stimuleren.<br />
Per opgave bekijken of het noodzakelijk<br />
is functionele samenwerking aan te<br />
gaan met andere overheden.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest er<br />
voor om vanuit haar nationale positie de<br />
toekomstige verstedelijkingsopgaven gezamenlijk<br />
op te pakken, passend bij circa<br />
200.000 inwoners in <strong>2030</strong> en rekening<br />
houdend met een veel groter regionaal<br />
verzorgingsgebied. Uitgangspunt is een<br />
goede balans tussen leefklimaat, bereikbaarheid<br />
en economie.<br />
Betekenis:<br />
Het ontwikkelen van een gemeenschappelijke<br />
woonvisie waarbij voor<br />
de totale <strong>Netwerkstad</strong> uitgegaan<br />
wordt van pluriforme woonmilieus<br />
voor alle doelgroepen.<br />
Het gezamenlijk sterk maken voor<br />
een bypass bij <strong>Kampen</strong> gekoppeld aan<br />
een waterrijk woonmilieu en nieuwe<br />
vormen van waterrecreatie.<br />
Verder uitbouwen van het economisch<br />
profiel waarbij complementariteit uitgangspunt<br />
is.<br />
De woningbouwopgave zal voor het<br />
stedelijk gebied van <strong>Zwolle</strong> met name<br />
gericht zijn op stedelijke woonmilieus<br />
en verdichting. <strong>Kampen</strong> biedt mogelijkheden<br />
voor watergebonden woonmilieus<br />
passend bij de maat en schaal<br />
van <strong>Kampen</strong>.
De groei tot circa 200.600 inwoners<br />
(indicatief, aanname is een bandbreedte<br />
tussen 180.000 en 220.000 inwoners)<br />
moet een bijdrage leveren aan<br />
de vitaliteit, levendigheid en veiligheid<br />
van de historische binnensteden.<br />
Specifieke gebiedsgebonden kwaliteiten<br />
op het gebied van natuur, landschap<br />
en water koesteren in Inzetten<br />
voor kwaliteit woon- en leefomgeving.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest voor<br />
het versterken en uitbreiden van een<br />
(inter-)nationaal wegen-, spoorwegen- en<br />
waterwegennetwerk met daaraan gekoppeld<br />
een uitgebreid regionaal netwerkvoor<br />
openbaar vervoer, langzaam verkeer,<br />
gemotoriseerd verkeer en transport over<br />
water (recreatief en zakelijk).<br />
Betekenis:<br />
Structureel waarborgen doorstroming<br />
A28.<br />
Gemeenschappelijke inzet om de N50,<br />
N35 en N23 op te waarderen.<br />
Reserveren nieuwe verstedelijkingszones<br />
langs de A28 gericht op bedrijven<br />
langs de N50 gericht op woonmilieus,<br />
toerisme en recreatie en uitbreidingsmogelijkheden<br />
bij de Zuiderzeehaven.<br />
Versterken combinatie auto infrastructuur<br />
en openbaar vervoer.<br />
Het ontwikkelen van het nieuwe station<br />
voor de Hanzelijn tot een gedifferentieerd<br />
woon- en werkmilieu met<br />
ruimte voor voorzieningen passend bij<br />
totale profiel van de netwerkstad.<br />
Gebruiksmogelijkheden<br />
Zuiderzeehaven vergroten door technische<br />
aanpassingen zoals het verdiepen<br />
van de vaargeul.<br />
Transformatie spoorlijn <strong>Zwolle</strong> -<br />
Karnpen naar hoogwaardig openbaar<br />
vervoer als onderdeel van een regionaal<br />
en stedelijk openbaar vervoersnetwerk.<br />
Veelzijdige betekenis van water in het<br />
gebied inzetten in toeristisch recreatief<br />
profiel.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest voor<br />
behoud en versterken van haar kwalitatieve<br />
compleetheid door o.a. het stimuleren<br />
synergie tussen bedrijfsleven, onderwijs,<br />
logistiek en zorg.<br />
Betekenis:<br />
Behoud en verder ontwikkelen van de<br />
scharnierfunctie van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>.<br />
Versterken van sectoren die achterop<br />
dreigen te raken zoals landbouw en<br />
toerisme en recreatie.<br />
Zorg en aandacht voor bestaande<br />
bedrijven en voorzieningen en hun<br />
branche-organisaties.<br />
Versterken en bewaken bestaande<br />
sociale binding aan de steden.<br />
Inzetten op evenwichtige bevolkingsopbouw<br />
met kansen voor iedereen in<br />
de samenleving. Dit heeft gevolgen<br />
voor type werkgelegenheid en voorzieningen.<br />
Stimuleren van innovatie door het<br />
koppelen van (universitair) onderwijs<br />
aan het bedrijfsleven en aan de<br />
zorgsector.<br />
Stimuleren van creativiteit door ruimte<br />
te bieden aan eigen initiatieven en<br />
ondernemingen.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest voor<br />
het positioneren van grootschalige regionale<br />
voorzieningen langs de hoofdinfrastructuur<br />
en voor maatschappelijke en<br />
zorgvoorzieningen in de directe nabijheid<br />
van de verschillende woongebieden.<br />
Betekenis:<br />
Het maken van afspraken over de situering<br />
en bereikbaarheid van regionale<br />
voorzieningen waarbij het uitgangspunt<br />
is dat deze voorzieningen<br />
bestemd zijn voor tenminste de gehele<br />
netwerkstad<br />
Groei van het inwonertal betekent<br />
groei van stedelijke voorzieningen op<br />
het gebied van onderwijs, welzijn,<br />
sport en cultuur en het ontwikkelen<br />
van werkgelegenheid tenminste passend<br />
bij de eigen beroepsbevolking<br />
Het ontwikkelen van twee zorgboulevards,<br />
één in <strong>Zwolle</strong> en één in<br />
<strong>Kampen</strong>, aanvullend op een basis<br />
voorzieningenpakket op wijkniveau.<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> kiest voor<br />
het ontwikkelen van een toeristisch<br />
recreatief profiel van nationaal formaat<br />
waarbij wordt ingezet op het uitbreiden<br />
van het verblijfstoerisme, het versterken<br />
van de samenhang tussen beide binnensteden<br />
en het uitwerken van het thema<br />
water tot toeristisch recreatief profiel.<br />
Betekenis:<br />
Ontwikkelen van een toeristisch<br />
recreatief profiel voor de combinatie<br />
stad en land, waarbij ingezet wordt op<br />
cultuurtoerisme, stedelijk toerisme,<br />
natuurtoerisme en het combineren<br />
van al aanwezige toeristische activiteiten<br />
waardoor meerdaags verblijfstoerisme<br />
wordt gestimuleerd.<br />
Het benutten en versterken van aanwezige<br />
landschappelijke kwaliteiten en<br />
bestaande en nieuwe waterlopen en<br />
watergebieden voor recreatief medegebruik.<br />
Versterken en verder uitbouwen<br />
recreatieve waarde<br />
Belvedèregebieden.<br />
Behoud en versterken landbouwfunctie<br />
polder Mastenbroek.<br />
Onderzoeken van nieuwe gebruikswaarde<br />
voor mogelijk vrijkomend<br />
land.<br />
Vasthouden en versterken van de<br />
cultuurhistorische waarde.<br />
Het inzetten van de educatieve,<br />
recreatieve en cultuurtechnische betekenis<br />
van de aanwezige gevarieerde<br />
watermilieus tot toeristische trekker.
Bijlage 2<br />
De strategische agenda<br />
De colleges van de gemeente <strong>Zwolle</strong>,<br />
<strong>Kampen</strong> en de provincie Overijssel willen,<br />
uitgaande van de vastgestelde kaders (zie<br />
bijlage 1), gezamenlijk <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> tot verdere ontwikkeling<br />
brengen. Daartoe hebben zij op 15 maart<br />
2005 aangegeven dat de meerwaarde van<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> ligt bij de<br />
volgende maatschappelijke ontwikkelingen:<br />
1. Infrastructuur: inzetten op een goed<br />
openbaar vervoer, op de Hanzelijn en op<br />
de Kamperlijn en de A28,A50 en RW35.<br />
de Kamperlijn is van belang voor<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> met<br />
extra haltes bij <strong>Zwolle</strong>;<br />
gezamenlijke inzet is het maximaal<br />
benutten van de Hanzelijn, waarbij de<br />
frequentie een voortdurend punt van<br />
aandacht zal zijn;<br />
de kansen die de Hanzelijn-plus kan<br />
bieden, onderzoeken op kansen voor<br />
het netwerk en vervolgens inzetten<br />
op gezamenlijke lobby;<br />
gezamenlijke lobby voor capaciteitsverhoging<br />
van de A28, N/A50 en verbinding<br />
naar de A6;<br />
opstellen van een bereikbaarheidsanalyse<br />
(onderbouwing), met als uitgangspunten<br />
de A28 en A50.<br />
2.Voorzieningen: een maatschappelijke<br />
programmering vanuit thema's, doelgroepen<br />
en differentiatie vanuit de<br />
complementariteit van voorzieningen:<br />
collectieve afspraken ten aanzien van<br />
voorzieningen en locaties: dit zal verder<br />
moeten worden uitgediept.<br />
3.Werken: collectieve afspraken ten aanzien<br />
van afstemming, profilering en<br />
programmering. De lijn van bestaande<br />
afspraken doortrekken, met specifieke<br />
aandacht voor het ontwikkelen van een<br />
gezamenlijke visie op detailhandel- en<br />
kantorenprogrammering:<br />
bij de programmering van bedrijventerreinen,<br />
detailhandel en kantoren<br />
aandacht voor fasering. Een actieve<br />
overheidssturing ook ten aanzien van<br />
marktpartijen is gewenst;<br />
de inrichting van de stationsomgeving<br />
Hanzestation is van netwerkstadbelang,<br />
afstemmen met <strong>Zwolle</strong>, stationsomgeving<br />
<strong>Zwolle</strong> en met name A28zone<br />
en vice versa afstemmen van<br />
<strong>Zwolle</strong> met stationsomgeving <strong>Kampen</strong><br />
is daarom uitgangspunt;<br />
een nadere uitwerking van de eigen<br />
onderscheidende profilering van beide<br />
stations en omgeving is gewenst, waarbij<br />
de gelegde accenten complementair<br />
zijn aan elkaar waardoor een<br />
meerwaarde voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> wordt bereikt;<br />
de A28-zone komt nadrukkelijk op de<br />
agenda;<br />
met de relatie met het landelijk gebied<br />
zal zorgvuldig worden omgegaan;<br />
"Spiegeling over RW50" blijft gehandhaafd<br />
als toekomstig ontwikkelingsgebied<br />
met aandacht voor nieuwe invalshoek:<br />
een poortfunctie voor <strong>Zwolle</strong><br />
<strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>.<br />
4.Wonen: gezamenlijke zorg voor kwantitatief<br />
en kwalitatief voldoende 'woonaanbod'.<br />
Een gezamenlijke woningbouwprogrammering<br />
en different-iatie zijn belangrijke<br />
instrumenten ten behoeve van de<br />
economische structuurversterking van het<br />
netwerk. Het netwerk zet in op<br />
bijzondere woonmilieu's (IJsseldelta):<br />
een samenhangend beeld va n gewenste<br />
woonmilieu's op netwerkstadniveau<br />
moet worden opgesteld;<br />
toevoeging van bijzondere woonmilieu's,<br />
zoals de watergebonden woonmilieu's,<br />
project IJsseldelta-Zuid, worden<br />
als economische structuurversterker<br />
voor het totale netwerkgebied<br />
opgevat;<br />
voor <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> is<br />
project IJsseldelta een kans en moet<br />
de keuze voor een groene of blauwe<br />
bypass strategisch gezien op netwerkstadniveau<br />
genomen worden;<br />
<strong>Kampen</strong> en <strong>Zwolle</strong> willen gezamenlijk<br />
wervende woonmilieu's creëren, ook<br />
aantrekkelijk voor de hogere inkomens;<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> agenderen een<br />
bespreking over de afronding van<br />
Stadshagen richting 's Heerenbroek. In<br />
het kader van de begrenzing van het
Nationaal Landschap zal de provincie<br />
aan deze bespreking deelnemen.<br />
5. Landschap en landbouw: zorgvuldig<br />
omgaan met de kwaliteiten van de<br />
landelijke omgeving en landschap.Voor het<br />
vestigingsklimaat groene kwaliteiten zo<br />
goed mogelijk inplannen.Aandacht voor<br />
de landbouw:<br />
Polder Mastenbroek moet behouden<br />
worden en niet als toekomstig woonmilieu<br />
worden aangemerkt;<br />
de glastuinbouw Koekoekspolder<br />
wordt gezien als een wervende, innovatieve<br />
sector met kansen voor verdere<br />
kennisontwikkeling. Op termijn zal<br />
over uitbreiding naar nieuwe tuinbouwlocaties<br />
in overleg met de<br />
marktpartijen nader besloten worden;<br />
potenties van project IJsseldelta op<br />
het gebied van sociale en economische<br />
ontwikkelingen dragen bij aan<br />
versterking van de kwaliteit van het<br />
Nationaal Landschap;<br />
In de stadsrandgebieden van <strong>Zwolle</strong><br />
en <strong>Kampen</strong> wordt het meervoudig<br />
ruimtegebruik (functies: landbouw,<br />
natuur, recreatie en water) krachtig<br />
ondersteund.<br />
Hierbij wordt onder meer gedacht<br />
projecten zoals Noordelijke Stadsrand,<br />
Buurtschap IJsselzone <strong>Zwolle</strong>, deelgebied<br />
Hasselt-<strong>Zwolle</strong> (Vecht-Regge visie) bij<br />
<strong>Zwolle</strong> en projecten voortkomend uit de<br />
IJsseldelta Noord en Zuid bij<br />
IJsselmuiden/polder Mastenbroek en<br />
<strong>Kampen</strong> / bypass.<br />
6. Identiteit: eigen identiteit niet ondergeschikt<br />
maken, wel nevengeschikt. Het is<br />
soms wel nodig om het gezamenlijke<br />
belang naar voren te trekken:<br />
twee Hanzesteden, goed bereikbaar,<br />
met een natuurlijke waardevolle<br />
omgeving. Meerwaarde behouden en<br />
hoog inzetten op eigen kapitaal voor<br />
diverse doelgroepen;<br />
cultuur meer benutten, meer verbindingen<br />
maken, dwarsverbanden leggen<br />
tussen activiteiten. Cultuur benutten<br />
door creëren van broedplaatsen;<br />
zingeving is een goed bindend thema;<br />
benut dragende structuren (HBO/universiteit);<br />
het gaat daarbij vooral om<br />
verbindingen te leggen tussen uitingen<br />
ervan; een marketeer hierop inzetten.<br />
7.Toerisme: één van de speerpunten van<br />
de samenwerking <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong>.<br />
Potenties sterker benutten, waarbij meer<br />
aansluiting bij de verbinding van stad en<br />
ommeland, identiteit en cultuur, en<br />
zingeving:<br />
de switch naar verblijfstoerisme wordt<br />
nagestreefd, met name kort verblijf en<br />
meerdaagse programma's rond<br />
congressen;<br />
het Masterplan Toerisme moet worden<br />
geactualiseerd.
Bijlage 3<br />
De literatuurlijst<br />
BVR 2004 Kaders voor De<br />
<strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong>, in opdracht van<br />
gemeente <strong>Zwolle</strong>, gemeente <strong>Kampen</strong> en<br />
provincie Overijssel.<br />
BVR 2005 Programmatische onderlegger<br />
<strong>Netwerkstad</strong> <strong>Zwolle</strong>-<strong>Kampen</strong> <strong>2030</strong>, in<br />
opdracht van gemeente <strong>Zwolle</strong>, gemeente<br />
<strong>Kampen</strong> en provincie Overijssel. Hierin is<br />
een volledig overzicht opgenomen van alle<br />
relevante beleidsstukken en onderzoeken.<br />
Gemeente <strong>Kampen</strong> Ruimtelijk-strategisch<br />
document <strong>Kampen</strong> <strong>2030</strong>.<br />
Gemeente <strong>Zwolle</strong>:Voorontwerp<br />
Structuurplan <strong>Zwolle</strong>.<br />
Gemeenten <strong>Zwolle</strong>, <strong>Kampen</strong>, IJsselmuiden<br />
en de provincie Overijssel 2000<br />
Samenwerking in de IJsseldelta.<br />
Overeenkomst tussen de gemeenten<br />
<strong>Zwolle</strong>, <strong>Kampen</strong>, IJsselmuiden en de provincie<br />
Overijssel.<br />
Gerrichhauzen & Partners 2003: De kaartenbak<br />
voor de toekomst van de gemeente<br />
<strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong>. Eindrapportage<br />
fase koersbepaling projectplan visieontwikkeling<br />
<strong>Netwerkstad</strong> <strong>Zwolle</strong>-<strong>Kampen</strong>. In<br />
opdracht van gemeente <strong>Zwolle</strong>, gemeente<br />
<strong>Kampen</strong> en provincie Overijssel.<br />
Must en H+N+S 2003 Stedelijk Netwerk<br />
<strong>Zwolle</strong>/<strong>Kampen</strong> Lagendocument. In<br />
opdracht van gemeente <strong>Zwolle</strong>, gemeente<br />
<strong>Kampen</strong> en provincie Overijssel.<br />
Onderzoek & Statistiek, Gemeente<br />
<strong>Zwolle</strong> 2004 <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong>. <strong>Zwolle</strong> en <strong>Kampen</strong> in cijfers<br />
2003 / 2004 jaarstatistiek. In opdracht van<br />
Concernstaf, Gemeente <strong>Zwolle</strong> en<br />
Managementteam, Gemeente <strong>Kampen</strong> .<br />
VROM 2004 Nota Ruimte. Ruimte voor<br />
ontwikkeling. Publicatie van ministeries<br />
van VROM, LNV,VenW en EZ .<br />
<strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong> 2005<br />
<strong>Zwolle</strong> - <strong>Kampen</strong>: de toekomst op tafel.<br />
Themabijeenkomsten November 2004<br />
t/m januari 2005 . Eindverslag en projectideeën.<br />
Bereikbaarheidsvisie <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
<strong>Netwerkstad</strong> december 2005, in opdracht<br />
van <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>.<br />
Project IJsseldelta maart 2005 Scenario's<br />
bypass <strong>Kampen</strong>. In opdracht van provincie<br />
Overijssel, gemeente <strong>Kampen</strong>, Gemeente<br />
<strong>Zwolle</strong>, Gemeente Zwartewaterland,<br />
Waterschap Groot Salland, Ministerie van<br />
VROM, Ministerie van LNV en<br />
Rijkswaterstaat Oost Nederland.<br />
Project IJsseldelta 2005 De toekomst van<br />
IJsseldelta Zuid. In opdracht van provincie<br />
Overijssel, gemeente <strong>Kampen</strong>, Gemeente<br />
<strong>Zwolle</strong>, Gemeente Zwartewaterland,<br />
Waterschap Groot Salland, Ministerie van<br />
VROM, Ministerie van LNV en<br />
Rijkswaterstaat Oost Nederland.<br />
Project IJsseldelta juni 2005 Uw mening<br />
over IJsseldelta Zuid. Participatieverslag. In<br />
opdracht van provincie Overijssel,<br />
gemeente <strong>Kampen</strong>, Gemeente <strong>Zwolle</strong>,<br />
Gemeente Zwartewaterland,Waterschap<br />
Groot Salland, Ministerie van VROM,<br />
Ministerie van LNV en Rijkswaterstaat<br />
Oost Nederland.<br />
Project IJsseldelta 2006 Nationaal<br />
Landschap IJsseldelta<br />
Ontwikkelingsperspectief, in opdracht van<br />
provincie Overijssel, gemeente <strong>Zwolle</strong>,<br />
gemeente <strong>Kampen</strong>, gemeente<br />
Zwartewaterland,Waterschap Groot<br />
Salland, in samenwerking met diverse<br />
belangenverenigingen.
Verantwoording<br />
De procesbegeleiding van de eerste twee fasen (maart 2004 - mei 2005) was in handen van BVR uit Rotterdam. Met dank<br />
aan Hilde Blank, Frank Witbraad, Hansje van Douwen, Miranda Reitsma en Mechteld Oosterholt .<br />
Stuurgroep <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong><br />
<strong>Zwolle</strong><br />
Eric Dannenberg (wethouder, trekker <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> <strong>2030</strong>)<br />
Henk Jan Meijer (burgemeester) en Martin Knol (wethouder), Oenze Dijkstra (gemeentesecretaris)<br />
<strong>Kampen</strong><br />
Jan Oosterhof (burgemeester, voorzitter <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>)<br />
Aart van der Maat en Remmelt de Boer (wethouders), Jan Goedegebure (gemeentesecretaris)<br />
Provincie Overijssel<br />
Jan Kristen en Theo Rietkerk (gedeputeerden), Hannie te Grotenhuis (directeur strategie)<br />
Projectgroep<br />
Gonnie Hendriks Projectleider <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> <strong>2030</strong><br />
Paula Bijlsma Projectleider Structuurplan <strong>Zwolle</strong><br />
Eric van de Poll Projectleider Strategische Visie en Ruimtelijk Ontwerp <strong>Kampen</strong><br />
Aart Kinds Projectleider Bereikbaarheidsvisie <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong><br />
Marrit Klompe Beleidsmedewerker Landbouw, natuur Landschap, provincie Overijssel)<br />
Alice Mittendorp Hoofd Welzijn gemeente <strong>Kampen</strong><br />
Clemens Gloudi Senior beleidsmedewerker Economisch Beleid, gemeente <strong>Zwolle</strong><br />
Gerrit Vrielink Beleidsmedewerker Waterschap Groot Salland<br />
Margien Katerberg Secretaris <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> <strong>2030</strong><br />
Tekst, realisatie en redactie<br />
Gonnie Hendriks (projectleider), Kees Praamstra (<strong>Zwolle</strong>), Nelleke Vedelaar (Provincie<br />
Overijssel), Eric van de Poll (<strong>Kampen</strong>), Marja Verwaaijen, Derk Moor, Margien<br />
Katerberg en Johan Moolenaar (programmaleider <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>)<br />
Met dank aan<br />
John Berends, voormalig bestuurlijk trekker <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong>, voormalig wethouder <strong>Zwolle</strong>, thans burgemeester Harderwijk.<br />
Jan Schings (voormalig programmaleider <strong>Zwolle</strong> <strong>Kampen</strong> <strong>Netwerkstad</strong>),Yvonne Hermus, Marja Verwaaijen, Bertine Ruitenberg,<br />
Nicolette Abbas en Bert van den Assem.<br />
De <strong><strong>Netwerkstad</strong>visie</strong> <strong>2030</strong> is gemaakt in opdracht van de gemeenten <strong>Zwolle</strong>,<br />
<strong>Kampen</strong> en provincie Overijssel.