Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Boeren in het ... - Boerenbond

More documents

Recommendations

Info

80% 75% 70% 65% 60% 55% 50% 45% 40% Aandeel lanbouwbudget in totale EU-budget - bron: Europese Commissie 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Aandeel landbouw-uitgave in totale overheidsuitgave 1 - bron: Europese Commissie 1,3% 1,2% 1,1% 1,0% 0,9% 0,8% 0,7% 1995 1996 1997 1998 1999 2000 1 Totale overheidsuitgave = totaal van alle overheidsuitgaven van de individuele lidstaten inclusief hun bijdrage aan EU-budget 2001 2002 2003 20 2004 2005 hEt GLB: niEt Zo duuR aLs hEt LijKt Ooit ging driekwart van het budget van het verenigde Europa naar landbouw. De belastingbetaler vond dat niet alleen overdreven veel, hij was het geregeld ook niet eens met de manier waarop dat geld gespendeerd werd. De voorbije jaren is het aandeel van landbouw in het Europese budget voortdurend gedaald en wordt het anders besteed. Toch zal de discussie over het GLB na 2013 grotendeels een financiële discussie worden. Maar kost dat GLB wel zo gek veel, als je bekijkt wat je ervoor in de plaats krijgt? 2006 2007 32 eurocent per dag Het GLB was en is het enige economische beleid dat volledig door de Europese Unie bepaald en gefinancierd wordt. Dat verklaart het grote aandeel van het GLB in het Europese budget. De jongste jaren heeft Europa zijn bevoegdheden uitgebreid en daarvoor was ook geld nodig. Toch is het totale Europese budget niet toegenomen in verhouding tot de uitbreiding van de bevoegdheden. Het aandeel van de landbouw is daardoor gedaald. In 1980 ging 71 procent van het Europese budget naar landbouw. In 2009 was dat nog 42 procent, zo’n 55 miljard euro. Daarvan ging ruim 41 miljard naar marktgericht landbouwbeleid en een kleine 14 miljard naar plattelandsontwikkeling. Omgerekend betalen we in Vlaanderen 119 euro per persoon per jaar voor het GLB, of 32 eurocent per dag. In ruil krijgen we de zekerheid dat we genoeg en veilig voedsel tegen een redelijke prijs kunnen kopen. Maar ook het milieu, de natuur, het landschap en het dierenwelzijn varen er wel bij. Voor wie eraan zou twijfelen dat de prijzen voor voedsel in de Europese Unie redelijk zijn: de gemiddelde Europeaan spendeert tegenwoordig 16,8 procent van zijn huishoudelijk budget aan eten en niet alcoholische dranken. In België ligt dat gemiddelde op 13, 5 procent. Op het eind van de jaren 1980 was dat voor België nog meer dan 16 procent. Dat hebben we in de eerste plaats te danken aan de relatieve prijsdaling van voedsel. wordt dat geld goed besteed? Het GLB kreeg geregeld kritiek voor de manier waarop het landbouwgeld gebruikt werd, zoals het opkopen van nutteloze boterbergen en melkplassen. Hoewel het beleid flink hervormd is, sleept het
die slechte reputatie met zich mee. Daarom staat het budget nog altijd onder druk: sommigen willen vooral de rechtstreekse steun aan landbouwers verder afbouwen. Nochtans kunnen de landbouwers die steun blijven gebruiken. Het gemiddelde inkomen van een boerderij ligt een pak lager dan het gemiddelde inkomen in andere sectoren. Een van de problemen waarmee landbouwers geconfronteerd worden, is dat ze een steeds kleiner aandeel krijgen van de prijs die de consument betaalt in de winkel. Van de prijs van een biefstuk gaat er 20 procent naar de landbouwer, van de winkelprijs van een brood is dat amper 5 procent. Sinds 1996 zijn de voedselprijzen elk jaar met 3,3 procent gestegen en de kosten voor landbouw met 3,6 procent, maar de prijzen die de landbouwers krijgen voor hun producten met amper 2,2 procent. Dat is niet voldoende om de kosten te dekken, laat staan om voor een redelijk inkomen te zorgen. Bovendien is landbouw een risico volle bezigheid. Een slecht jaar of een tegenslag kan meerdere boeren tegelijk dwingen om te stoppen. Met directe betalingen zorgt het GLB ervoor dat de landbouwers ook bij slechte prijsvorming actief blijven. De directe betalingen laten een boer toe het marktsignaal op te pikken en dus minder of een tijd niet of iets anders te produceren. Daarnaast ondersteunt het GLB het opzetten van verzekeringssystemen tegen schade door slecht weer of door planten- en dierenziekten. Kortom: het geld van het GLB wordt nog altijd voor een groot stuk gebruikt om ervoor te zorgen dat de voedselvoorziening verzekerd blijft. schadelijk voor de ontwikkelingslanden? Het GLB werd er geregeld van beschuldigd dat het door exportsubsidies schade toebracht aan landbouwers in ontwikkelingslanden. Maar dat beeld is volledig achterhaald. Vandaag de dag vertegenwoordigen exportsubsidies minder dan 2 procent van het totale budget voor het GLB. Slechts een heel klein deel van dat kleine bedrag vindt nog zijn weg naar ontwikkelingslanden. Anderzijds geeft de Europese Unie voor zijn invoer de voorkeur aan de 50 minst ontwikkelde landen in de wereld. De EU voert in zijn geheel meer landbouwproducten uit ontwikkelingslanden in dan de VS, Australië, Nieuw-Zeeland, Canada en Japan samen. Zo steunt het GLB in feite de landbouw in ontwikkelingslanden. Inkomen (in€) 125 120 115 110 105 100 95 90 45000 40000 35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 Evolutie van het arbeidsinkomen (AI) in EU 15 - bron: Europese Commissie 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2008 2008 1 1 geschatte waarde AI landbouw EU 15 AI totale economie EU 15 Evolutie landen tuinbouwinkomen (familiale en niet familiale landbouw) versus inkomen loon- en weddetrekkenden in Vlaanderen - bron: Boerenbond 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Land- & tuinbouw (AI/VAK 1 ) Loon- en weddetrekkenden (inkomen/hoofd) 21 2009 (voorlopig) 1 Voltijdse arbeidskracht Export van landen tuinbouwproducten uit ACP-landen Andere 17% Canada 2% Rusland 2% India 3% Japan 3% China 5% USA 11% bron: COMTRADE gemiddelde 2004-2008 EUR 25 57%
Page 1 and 2: GEMEENSCHAPPELIJK LANDBOUWBELEID BO
Page 3 and 4: Piet Vanthemsche Voorzitter Boerenb
Page 5 and 6: vastgelegd in het Verdrag van Rome
Page 7 and 8: Familiefoto jaren ‘60 opbrengst w
Page 9 and 10: 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 8.
Page 11 and 12: de ‘Mid term Review’ (MtR) ‘A
Page 14: Europa in cijfers 2008-2009 aantal
Page 17 and 18: lies compenseert. Voor de landbouwe
Page 19: Veilig is duurder De garantie op ve
Page 23 and 24: Flower 23
Page 25 and 26: contrast met andere ‘Westerse’
Page 27 and 28: andstoffen tegen het einde van deze
Page 29 and 30: werkgelegenheid Zowel afnemers als
Page 31 and 32: coLofon Deze brochure kwam tot stan

Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Boeren in het ... - Boerenbond

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?