volledige artikel - Penhouse

In de ban van
boeken & begijnen
Wie door de poort van het Diestse begijnhof gaat, laat de opgewonden drukte van de stad achter zich.
Meteen adem je sereniteit en harmonie. De laatste begijntjes zijn verdwenen, maar de mystieke sfeer is
gebleven. Elke eerste zondag van de maand is het hof het decor voor een beurs van tweedehandse
boeken, antieke boeken en oude prentkaarten. Zelfs overnachten in deze oase van rust kan in een B&B.
Tekst en foto’s door An Swerts
Ontmoeten
is
herinneren.
Aan de rand van de historische binnenstad van Diest (Vlaams-Brabant) vind je het
begijnhof, een van de dertien Vlaamse begijnhoven die door de UNESCO als
Werelderfgoed werden erkend. Ik wandel door de Rubensiaanse poort uit 1671 en
treed binnen in een wereld waar tijd een andere dimensie krijgt. In de schaduw van
de Sint-Catharinakerk staan De Begijntjes van kunstenaar Jan Peirelinck. Johanna
Uitdewilligen en Bernardina Janssen verlieten als laatste begijntjes dit hof in 1923.
Ontmoeten is herinneren, lees ik op hun gedenkplaat.
In de straten rond de kerk zijn boeken uitgestald. Ik snuffel tussen het aanbod:
(misdaad)romans, kinderboeken, dichtbundels, kunstboeken, strips … voor elk wat
wils. Mijn oog valt op oude prentenboeken van Walt Disney verhalen. “Het zijn
plakboeken. De prentjes zaten vroeger bij chocoladerepen”, vertelt de verkoopster.
In een andere boekenstand vind ik eeuwenoude boeken met flinterdunne bladen,
sierlijke handschriften en Latijnse opschriften. “17 de eeuws”, glimlacht de verkoper.
“Wanneer je echt geïnteresseerd bent in antieke boeken en oude prentkaarten
moet je zeker terugkomen op zondag 3 juni, dan is het hier
antiquariaatsboekenmarkt.”
1

Uit liefde voor
de hemelse
Bruidegom
lieten begijntjes
zich inkluizen.
Begijnencel Begijnencel, Begijnencel het enige plekje privacy voor een
begijntje.
Straatmuzikanten
brengen verhalen
over begijnen en
huisheiligen.
Ik kuier verder door de straten, die in een strak dambordpatroon lopen. De
sobere gevelwanden staan in schril contrast met de barokke deuromlijstingen
en heiligennissen die het Diestse begijnhof erg typeren. Een houten begijn van
de kunstenares Marie-Louise Batardy verwelkomt me bij de inkom van het
toeristische infopunt De Zevende Hemel. Ik word er hartelijk ontvangen en krijg
er alle informatie over Diest, in het bijzonder over het begijnhof, én een verhaal
van pure bruidsmystiek. “In de 14 de eeuw waren er begijntjes die zich voor het
leven lieten inkluizen”, vertelt Etienne Bergmans. “Ze lieten zich inmetselen in
een kluis, een piepklein huisje dat tegen de kerk aangebouwd was. De kluis
stond met slechts 2 openingen in verbinding met de buitenwereld. Een opening
aan de buitenkant, waarlangs de begijntjes bevoorraad werden met voedsel.
En een opening die in de kerk uitkeek op de pixus, een doosje met de hosties.
Op die manier konden de begijntjes zich volledig afzonderen van het wereldse
leven en zich als bruid aan God geven.” Wanneer ik langs de kluis wandel kan
ik een rilling niet onderdrukken.
In het Engelenconvent, een gemeenschapshuis dat vroeger aan 9 begijnen
onderdak bood, loop ik de smalle houten trap op naar de eerste verdieping.
Daar zijn nog enkele begijnencellen in authentieke toestand bewaard gebleven.
Het zijn piepkleine kamertjes waarop een bed en een bidstoel, meer niet. Het
enige plekje privacy voor een begijntje. “Zelfs ‘het huisje’ deelden ze met
twee”, glimlacht Guy Hommelen, heemkundige in Diest. Hij toont me het toilet
waar 2 begijntjes recht tegenover elkaar gezellig konden zitten keuvelen.
Engelenconventstraat Verhalen over kruiden, begijnen, heksen in de
kruidentuin kruidentuin kruidentuin van Hugo Vandenhoudt.
De mystieke sfeer in het begijnhof blijft een inspiratiebron voor kunstenaars. In
de Engelenconventstraat loop ik het keramiekatelier van Betty Lenders binnen.
Ik wandel buiten met een prachtige azuurblauwe schaal met smaragdgroene
bodem. “Kom een keer terug op zondag 2 september”, zegt ze nog. “De
straten van het begijnhof zijn dan ’s avonds met 4000 kaarsjes verlicht en
straatmuzikanten brengen verhalen over begijnen en huisheiligen … heel
sfeervol!”
Wie alvast uitblinkt in begijnenverhalen is Hugo Vandenhoudt. In de Heilige
Geeststraat temidden van een prachtige kleine binnentuin met kruiden hangen
de bezoekers aan zijn lippen. En niet alleen oude dametjes, ook het jonge
volkje boeit hij met verhalen over begijnen, kruiden en heksen. Voor ik afscheid
neem, maakt hij met sierlijk handschrift een certificaat van weging op: “Dat ik
gewogen ben en dat mijn lichaamsgewicht met de natuerlycke proportiën des
lichaems overeenkomt”, wil zoveel zeggen als “dat ik geen heks ben”. Daar wil
ik op klinken! Ik stap het Gasthof 1618 binnen en proef een Loterbol, een
bitter biertje met fruitig aroma, gebrouwen in Diest.
2

Praktisch
Meer nog dan
overdag
adem je
de mystiek.
Boekenbeursdagen oekenbeursdagen in in 2007
Begijnhof Diest
In de zomer in de straten, in de
winter in het cultureel centrum.
Elke eerste zondag van de
maand (9.00-18.00).
3 juni: antiquariaatsboeken.
2 september: begijnhof bij
kaarslicht.
Inlichtingen: 013/33.36.32.
Gasthof Gasthof Gasthof Gasthof 1618 1618 1618 1618
Begijnhof Diest
Tegenover het infopunt De Zevende Hemel trekt een uitdagende Geena Lisa in
begijnenoutfit de aandacht op de Oxfam-winkel. Of het hier aangenaam wonen
is, vraag ik aan de verkoopster. “Absoluut”, antwoordt ze. “Er wonen hier
mensen van alle leeftijden en standen. Het is hier heerlijk rustig, en door het
besloten karakter van het hof kent iedereen elkaar. Je kunt het vergelijken met
de gezelligheid van een dorp van vroeger. In de zomer komen er veel mensen
’s avonds op straat wat keuvelen.” Meteen heb ik ook mijn overnachtingadres
Konijntje van ’t begijntje gevonden. Naast de Oxfam-winkel is er de bed &
breakfast van mevrouw Van Muysen, een alleraardigste bejaarde dame die me
hartelijk ontvangt met koffie en koekjes. De slaapkamer is erg ruim, charmant
ingericht en kijkt uit op een tuintje. Een oase van rust.
’s Avonds trek ik de stad in. Het is een tiental minuten wandelen tot aan
brasserie The Lodge. Ooit was dat de portierswoning van het voormalige
minderbroederklooster. Nu is het een gezellige brasserie met veranda en
romantische tuin. De menukaart is erg gevarieerd en de bediening uiterst
vriendelijk. Na het eten besluit ik het bruisende nachtleven in Diest een andere
keer te verkennen, want mijn nieuwe boekenaanwinsten lonken. Terug op het
begijnhof is het volkomen stil. De levensgrote beelden van 5 rondwarende
begijnen op het grasveld zijn feeëriek verlicht. Meer nog dan overdag adem je
de mystiek. Een heerlijke plek om je innerlijke rust terug te vinden.
Snacks. Menu’s op afspraak.
Specialiteit: bieren(Loterbol, alle
trappistenbieren, Prins van
Oranje).
Mei-sept: open 7/7 vanaf 11u.
Okt-maart: gesloten op ma. & di.
0495/50.89.32
Tekst en foto’s:
B&B B&B Konijntje Konijntje Konijntje Konijntje van van van van ’’’’t t t t begijntje begijntje begijntje begijntje
Begijnhof Diest
Tweepersoonskamer (gastkamer
met badkamer), ontbijt inclusief:
60 euro/nacht,
90 euro/2 nachten.
Contactgegevens:
Mevrouw M. Van Muysen,
Kerkstraat 12 – Begijnhof Diest
013/33 32 40
Brasserie Brasserie The The The The Lodge Lodge Lodge Lodge
Michel Theysstraat 6, Diest
Gevarieerd menu.
Sfeervol kader met veranda
en romantische tuin.
Budget ± 30 euro.
Open 7/7.
013/32.76.76
An Swerts
Studente Voortgezette Academische Opleiding Journalistiek, Lessius Hogeschool Antwerpen & K.U.Leuven
an.swerts@telenet.be
3