pdf (203,04 kb) - Regionaal Archief Zutphen

0177 Stedelijk Gymnasium, Hogere Burgerschool en
Stedelijk Lyceum
Archiefvorming
Archiefvorming
Geschiedenis van de archiefvormer
GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER
- Gymnasium 1840-1953
Voorloper van het gymnasiaal onderwijs in Zutphen was de Latijnse School. De Latijnse
scholen werden bij het Koninklijk Besluit van 2 augustus 1815 gerekend tot hoger
onderwijs. Dat bleef ook zo na de omzetting tot een gymnasium in 1840. Het gymnasium
was ingedeeld in twee afdelingen. De eerste afdeling leidde leerlingen op voor een studie
aan hogescholen en universiteiten. De tweede afdeling was bestemd voor leerlingen die
geen oude talen hoefden te leren.
Met de Wet op het Hoger Onderwijs van 1876 bleef het gymnasium de status "hoger
onderwijs" behouden. Pas in 1963 in de Mammoetwet kreeg het gymnasium een plaats
naast de andere middelbare schooltypen. Wel verdween in de wet van 1876 het begrip
Latijnse School. Verder werd vastgelegd dat elke gemeente met meer dan twintigduizend
inwoners verplicht was een gymnasium op te richten. De cursusduur werd verlengd van
vijf naar zes jaar. Ook markeerde de wet van 1876 steviger controle van rijkswege. Het
eindexamen werd voortaan gecontroleerd door een rijkscommissaris.
blz. 7
Het gymnasium werd bestuurd door het College van Curatoren, dat door de gemeenteraad
werd benoemd. Het College hield zich tot 1876 bezig met het dagelijks bestuur. De
belangrijkste taken van het College waren het organiseren van toelatingexamens, het
doen van voorstellen met betrekking tot het reglement en het uitbrengen van de
jaarverslagen aan de gemeenteraad. Het College werd in 1954 opgeheven.
De rector, die door de gemeenteraad was benoemd, was aanvankelijk alleen het hoofd
van het gymnasium. In 1876 werd de rector ook belast met het dagelijks bestuur van de
school. De rector was de voorzitter van de lerarenvergadering en hield de registers bij van
de leerlingen, waarin de vorderingen werden opgeschreven.
Het gymnasium was eerst gevestigd in het Broederenklooster aan de Rozengracht. In
1882 verhuisde het gymnasium naar een monumentaal pand aan het 's-Gravenhof,
gebouwd door de Zutphense architect F.H. van Etteger. In 1951 betrok het gymnasium een
nieuw schoolgebouw aan de Isendoornstraat, waarin ook de hbs werd gevestigd. In 1953
kwam de fusie tussen gymnasium, hbs en de middelbare school voor de meisjes (mms)
onder de naam Stedelijk Lyceum tot stand, maar het gymnasium bleef wel zelfstandig
bestaan als een afdeling van het Stedelijk Lyceum.
- Rhetoricae Sacrum 1909-1953
De Zutphense Gymnasiasten Vereniging "Rhetoricae Sacrum" werd op 20 november 1909
opgericht als een onderafdeling van de Nederlandse Gymnasiasten Bond. De hoofddoelen
waren het bevorderen van de algemene ontwikkeling van de gymnasiasten en het
verbeteren van de band tussen de gymnasiasten onderling. Zij trachtten dit te bereiken
door het houden van letterkundige voordrachten en het organiseren van uitstapjes. Als
gevolg van de fusie in 1953, ging Rhetoricae Sacrum op in de nieuwe Zutphense
Lyceïsten Vereniging, die overigens maar enkele jaren heeft bestaan.