pdf (413,67 kb) - Regionaal Archief Zutphen

Nummer Toegang: 0065 

Archief van de Evangelisch-Lutherse Gemeente te 

Zutphen (1674-1987) 

Jaap Riemens 

Regionaal Archief Zutphen 

This finding aid is written in Dutch.

0065 Evangelisch-Lutherse Gemeente te Zutphen blz. 3 

I N H O U D S O P G A V E 

Inhoudsopgave 

BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF................................................................................7 

Aanwijzingen voor de gebruiker....................................................................................8 

Openbaarheidsbeperkingen..........................................................................................8 

Beperkingen aan het gebruik........................................................................................8 

Materiële beperkingen...................................................................................................8 

Aanvraaginstructie.........................................................................................................8 

Citeerinstructie...............................................................................................................8 

Archiefvorming................................................................................................................9 

Geschiedenis van de archiefvormer..............................................................................9 

Geschiedenis van het archiefbeheer...........................................................................22 

De verwerving van het archief................................................................................24 

BESCHRIJVING VAN DE ARCHIEFBESTANDDELEN............................................................25 

1. Stukken van algemene aard........................................................................................25 

1.1. Notulen...........................................................................................................................25 

1.2. Correspondentie.............................................................................................................25 

1.3. Jaarverslagen.................................................................................................................26 

1.4. Inventarissen..................................................................................................................26 

2. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen.............................................................27 

2.1. Vestiging, herdenkingen, jubilea.....................................................................................27 

2.2. Reglementering..............................................................................................................27 

2.3. Kerkeraadsleden............................................................................................................28 

2.4. Predikanten....................................................................................................................29 

2.5. Oud-predikanten.............................................................................................................34 

2.6. Personeel (koster, organist, enz.)...................................................................................34 

2.7. Kerkrentmeesters...........................................................................................................36 

2.7.1. Algemeen................................................................................................................36 

2.7.2. Predikantstractementen..........................................................................................36 

2.7.3. Beheer van het vermogen.......................................................................................37 

2.7.3.1. Algemeen........................................................................................................37 

2.7.3.2. Kerkgebouw Beukerstraat 10..........................................................................38 

2.7.3.2.1. Aankoop...................................................................................................38 

2.7.3.2.2. Reparatie en verbouw..............................................................................38 

2.7.3.2.3. Verponding-belasting-verzekering...........................................................40 

2.7.3.2.4. Het interieur.............................................................................................40 

2.7.3.2.4.1. Het orgel..........................................................................................40 

2.7.3.2.4.2. Overig..............................................................................................41 

2.7.3.2.5. Verhuur van kerkgebouw en kelder..........................................................41 

2.7.3.2.6. De kerk en de belendende percelen........................................................41 

2.7.3.3. De pastorieën..................................................................................................42 

2.7.3.4. De huizen Korte Beukerstraat 13-15-17..........................................................44 

2.7.3.4.1. Algemeen.................................................................................................44 

2.7.3.4.2. Het onderhoud.........................................................................................45 

2.7.3.4.3. Verhuur en bewoning...............................................................................45 

2.7.3.4.4. Korte Beukerstraat 13..............................................................................45 

2.7.3.4.5. Korte Beukerstraat 15, kosterswoning.....................................................46 

2.7.3.4.6. Korte Beukerstraat 17..............................................................................46 

2.7.3.5. Nieuwstad 63..................................................................................................47 

2.7.3.6. Gasthuisstraat 12............................................................................................47 

2.7.3.7. Nieuwstad 25..................................................................................................47

lz. 4 Evangelisch-Lutherse Gemeente te Zutphen 0065 

2.7.3.8. Wellestraat (= Stationsplein)...........................................................................48 

2.7.3.9. Roerende goederen........................................................................................49 

2.7.3.10. Leningen en beleggingen..............................................................................49 

2.7.3.11. Legaten en schenkingen...............................................................................51 

2.7.4. Inkomsten...............................................................................................................52 

2.7.4.1. Kerkelijke bijdragen.........................................................................................52 

2.7.4.2. Zitplaatsengelden............................................................................................52 

2.7.5. Boekhouding...........................................................................................................52 

2.7.5.1. Kas-, banken giroboeken..............................................................................52 

2.7.5.2. Journaalboeken...............................................................................................53 

2.7.5.3. Grootboeken...................................................................................................54 

2.7.5.4. Collecteboeken...............................................................................................55 

2.7.5.5. Huurontvangsten van zitplaatsen en woningen...............................................55 

2.7.6. Financiële verantwoording......................................................................................56 

2.8. Registratie van doop, huwelijk, lidmaatschap, overlijden................................................57 

2.9. Attestaties.......................................................................................................................59 

2.10. Geschillen....................................................................................................................60 

2.11. Gemeenteleven............................................................................................................61 

2.12. Erediensten..................................................................................................................61 

2.13. Kerkbladen...................................................................................................................62 

2.14. Armenzorg....................................................................................................................63 

2.14.1. Algemeen..............................................................................................................63 

2.14.2. Organisatie...........................................................................................................63 

2.14.3. Bedeling................................................................................................................64 

2.14.4. Voogdij..................................................................................................................65 

2.14.5. Bejaarden- en ziekenzorg.....................................................................................65 

2.14.6. Het Luthers Hofje..................................................................................................65 

2.14.6.1. Stichting en jubileum.....................................................................................65 

2.14.6.2. De “orde van die Swaene”.............................................................................66 

2.14.6.3. Aankoop, verkoop, verbouwingen.................................................................67 

2.14.6.3.1. Algemeen...............................................................................................67 

2.14.6.3.2. Geweldigershoek...................................................................................67 

2.14.6.3.2.1. Het Hofje (Geweldigershoek 4)......................................................67 

2.14.6.3.2.2. De “Welmers-panden”, Geweldigershoek 6-8................................68 

2.14.6.3.3. Overige percelen in de Geweldigershoek..............................................68 

2.14.6.3.4. Beekstraat 41-53...................................................................................68 

2.14.6.3.5. Dieserstraat 8-32...................................................................................69 

2.14.6.3.6. Dieserstraat, ongenummerd..................................................................71 

2.14.6.3.7. Geweldigershoek / Beekstraat / Dieserstraat.........................................71 

2.14.6.3.8. Grondaankoop, grondverkoop...............................................................71 

2.14.6.4. Personeel......................................................................................................72 

2.14.6.5. Verhuur, bewoning, gebruik...........................................................................72 

2.14.6.6. Reparaties, onderhoud..................................................................................74 

2.14.6.7. Belastingen, verzekeringen...........................................................................74 

2.14.6.8. Restauratie en rehabilitatie............................................................................75 

2.14.6.8.1. Tot 1980.................................................................................................75 

2.14.6.8.2. Vanaf 1980............................................................................................76 

2.15. Wezenzorg...................................................................................................................78 

2.16. Beheer van het diakonaal vermogen............................................................................78 

2.16.1. Algemeen..............................................................................................................78 

2.16.2. Beleggingen..........................................................................................................79 

2.16.3. Schenkingen en legaten.......................................................................................80 

2.16.4. Vorderingen, leningen, belastingen.......................................................................81 

2.16.5. Boekhouding.........................................................................................................82


2.16.5.1. Kasboeken....................................................................................................82 

2.16.5.2. Grootboeken.................................................................................................83 

2.16.5.3. Huurontvangsten...........................................................................................84 

2.16.6. Financiële verantwoording....................................................................................84 

2.16.6.1. Begrotingen...................................................................................................84 

2.16.6.2. Rekening en verantwoording.........................................................................84 

2.16.6.3. Balansenboeken...........................................................................................84 

2.17. Verhouding tot andere gemeenten...............................................................................85 

2.18. Verhouding tot andere kerkelijke organen....................................................................85 

2.19. Verhouding tot de overheid...........................................................................................86 

3. DOCUMENTATIE.........................................................................................................89 

4. Het archief van het Predikantsweduwenfonds............................................................91 

4.1. Stukken van algemene aard...........................................................................................91 

4.2. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen................................................................91 

4.2.1. Reglementering......................................................................................................91 

4.2.2. Boekhouding...........................................................................................................91 

4.2.3. Financiële verantwoording......................................................................................92 

5. Het archief van het Wezenfonds.................................................................................93 

6. Het archief van het Restauratiefonds..........................................................................94 

7. Het archief van het Emeritaatsfonds...........................................................................95 

8. Het archief van het Emeritaats- en Predikantsweduwenfonds....................................96 

9. Het archief van bijzondere fondsen.............................................................................97 

9.1. Het Fonds “Annus Gratiae”.............................................................................................97 

9.2. Het Fonds “Kas-Gemeentewerk”....................................................................................97 

10. Stukken waaruit geen verband blijkt met de voorgaande archieven.........................98


Beschrijving van het archief 

Beschrijving van het archief 

Naam archiefblok: 

Archief van de Evangelisch-Lutherse Gemeente te Zutphen (1674-1987) 

Periode: 

1674-1987 

Archiefbloknummer: 

65 

Omvang: 

11.00 meters 

Archiefbewaarplaats: 

Regionaal Archief Zutphen 

Archiefvormers: 

Evangelisch-Lutherse Gemeente te Zutphen


Aanwijzingen voor de gebruiker 

Aanwijzingen voor de gebruiker 

Openbaarheidsbeperkingen 

OPENBAARHEIDSBEPERKINGEN 

De openbaarheid van de archieven van de kerkenraad en de diaconie zijn beperkt tot 

stukken ouder dan 50 jaar. 

Beperkingen aan het gebruik 

BEPERKINGEN AAN HET GEBRUIK 

Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die 

gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen 

beperkingen krachtens het auteursrecht. 

Materiële beperkingen 

MATERIËLE BEPERKINGEN 

Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van 

slechte materiële staat 

Aanvraaginstructie 

AANVRAAGINSTRUCTIE 

Archiefstukken kunnen worden aangevraagd middels aanvraagkaartjes in de studiezaal 

van het Regionaal Archief Zutphen. U dient daarbij de volgende gegevens in te vullen: 

1. Datum van aanvraag 

2. Uw naam 

3. Het archiefnummer, nl.: 0065 

4. Het inventarisnummer, het nummer voor de beschrijving van de archiefstukken 

Citeerinstructie 

CITEERINSTRUCTIE 

Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig 

en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte 

aanhaling. 

VOLLEDIG: 

Regionaal Archief Zutphen, Archief van de Evangelisch-Lutherse Gemeente te Zutphen 

(1674-1987), nummer toegang 0065, inventarisnummer ... 

VERKORT: 

NL-ZuRAZ, Evangelisch-Lutherse Gemeente te Zutphen, 0065, inv.nr. ...


Archiefvorming 

Archiefvorming 

Geschiedenis van de archiefvormer 

GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER 

1. Woord vooraf 

Eén van de Lutherse predikanten van deze gemeente (ds. Morhardt) schreef in 1744: "Het 

begin van een iegelijk ding is gemeenlijk gering." Deze woorden vermeldde hij bij het in 

gebruik nemen van een nieuw register. De geschiedenis van de Lutheranen in Zutphen 

wordt hierin voor het eerst in het Nederlands beschreven. In het eraan voorafgaande 

register wordt deze geschiedenis (zij het in erg moeilijk handschrift) vermeld in het "hoog- 

Duits". In 1827 wordt opnieuw de geschiedenis van deze kerk aan het papier 

toevertrouwd. Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente wil graag 

over deze informatie beschikken. 

In 1843 viert de gemeente het 150-jarig bestaan. Voor de hier aanwezige predikant 

aanleiding om een feestrede op schrift te zetten. Deze viering wordt in druk uitgegeven en 

verspreid. Dat laatste was de bedoeling niet van ds. Schultz Jacobi, want wanneer dat wel 

het geval was geweest, dan zou deze herdenking vermoedelijk "in breeden trekken 

geschetst zijn geworden". De eerste archiefinventaris verschijnt pas in 1915. Deze wordt 

meteen in druk uitgegeven. Hierin ontbreken echter een inleiding en een systematische 

beschrijving van de stukken. Midden in de Tweede Wereldoorlog (1943) verschijnt de 

publicatie van J.R. Blaauw: "De Evangelisch-Lutherse Gemeente te Zutphen". Een 

bescheiden en sobere publicatie. 

De inventaris van 1915 blijkt niet zo goed te voldoen en wanneer het archief in bewaring 

wordt gegeven aan het Gemeentearchief, wordt een geheel nieuwe inventaris gemaakt. 

E.J. van Ebbenhorst Tengbergen inventariseert het archief en voorziet de inventaris (die in 

1960 gereed is gekomen) van een inleiding. Daarin zijn allerlei feiten en 

wetenswaardigheden uit het verleden opgenomen. Nu, in 1986, verschijnt een derde 

inventaris. Uitgebreider dan de voorgaande. Ook met een geheel andere indeling. Deze 

inventaris bevat ook een veel groter aantal archiefstukken dan in 1960 te beschrijven was. 

Door deze uitbreiding van het in bewaring gegeven archief was een nieuwe inventaris 

meer dan nodig. Van de gelegenheid is gebruik gemaakt ook de geschiedenis opnieuw uit 

te zoeken en te beschrijven. Deze geschiedenis is niet alleen voor de Lutheranen 

interessant, maar zeker ook voor iedereen die interesse heeft voor het verleden van de 

stad Zutphen. 

2. Tot en met 1693 

Hoewel de Hervorming in ons land herinnert aan Maarten Luther en zijn 95 stellingen, is 

de Franse reformator Johannes Calvijn in de Nederlanden bekender geworden. Van meet 

af aan krijgt hij meer aanhang en gezag dan zijn mede-reformator Luther. Wie de "nieuwe 

leer" is toegedaan, is "Calvinist", niet "Lutheraan", want alleen eerstgenoemde belijdt de 

"ware Gereformeerde religie". De volgelingen van Luther krijgen zodoende nauwelijks voet 

aan de grond. 

In de tijd dat het Lutheranisme in de Nederlanden terrein wint, leeft het Calvinisme nog 

niet onder de bevolking. Pas wanneer Lutheranen vanuit de Zuidelijke Nederlanden naar 

hier vluchten en zich vestigen in steden als Amsterdam, Middelburg, Rotterdam, Haarlem,


Leiden, Utrecht en Woerden, slaagt men er in de niet-Roomse godsdienst enig leven in te 

blazen. In onze omgeving is er in 1566 een zgn. Lutherse Kring in Deventer. 

Gereformeerden en Lutheranen kunnen het niet zo best met elkaar vinden. Er kan geen 

overeenstemming verkregen worden over afwijkende visies van de Lutheranen t.a.v. de 

avondmaalsleer en de alomtegenwoordigheid van Christus. De Gereformeerden zéggen 

dat ze tegen de leer van de Lutheranen op dit punt geen bezwaar hebben (maar ze 

hébben het wel) en dat is voor de overheid een reden om vast te stellen dat Lutheranen 

geen afzonderlijke godsdienstoefeningen mogen houden. Men gaat uit van de stelling: De 

Gereformeerden leren hetzélfde als de Lutheranen! 

Pogingen om de verschillen tussen Luther en Calvijn te overbruggen zijn ondermeer 

ondernomen door een derde reformator: Melanchton (1540). Maar de Lutheranen 

besluiten in 1605 zich te houden aan de oorspronkelijke belijdenis van Augsburg (1530) en 

niet aan de versie van Melanchton, die een compromis inhield. Sinds 1605 voegen de 

Lutheranen aan hun naam toe: "toegedaan de Onveranderde Augsburgse Confessie of 

Belijdenis". In dat jaar blijkt ook dat het Amsterdamse Consistorie een machtspositie heeft 

veroverd binnen de Lutherse kerken. De grote omvang en de sterke financiële positie van 

deze gemeente geven de kerk veel invloed. 

In 1614 wordt besloten een Algemeen Consistorie tot stand te brengen, een soort centraal 

bestuur. Het bestaat uit drie predikanten en drie inspectoren. Het moet toezien op 

benoeming en ontslag van predikanten. Bovendien moet het censuur uitoefenen op 

Lutherse geschriften, niet om zo de zuivere leer te handhaven, maar vooral om orde en 

rust in de gemeenten te bewaren. Hoewel het derde deel van dit consistorie uit Amsterdam 

komt, kan het weinig doen. Al na twee jaar vraagt het Amsterdamse Consistorie of het wel 

zin heeft door te gaan met het Algemeen Consistorie. In 1620 wordt besloten dat het 

Amsterdamse Consistorie de taken en bevoegdheden moet overnemen. Het Algemeen 

Consistorie verdwijnt niet maar speelt geen enkele rol meer. In 1646 besluit laatstgenoemd 

college evenwel dat een gemeente bij onenigheid of andere zaken waarbij "derden" vereist 

zijn, zich dient te wenden tot de drie naastliggende gemeenten. Beroep is mogelijk bij de 

vergadering van de algemene synode. In 1681 wordt bepaald dat de gemeenten hierbij 

ook Amsterdam dienen te betrekken. Vanaf dat jaar is deze Amsterdamse kerk de 

"praesidentiale gemeente" van de Lutheranen in Nederland. Dáár wordt in feite het 

bestuur van de Lutherse Kerk bepaald. 

Eén en ander van het hierboven staande laat zich gemakkelijk terug vinden in het archief 

van de Zutphense gemeente. Een door het Amsterdamse Consistorie beheerd 

"Liefdefonds" onderstreept de afhankelijkheid van o.a. de Zutphense Lutherse Gemeente 

van die van Amsterdam. "Amsterdam" heeft gedurende vele jaren de dienst uitgemaakt in 

Zutphen. Vooral bij het beroepen van een predikant doet zich deze "bevoogding" nadelig 

voelen. 

De Lutheranen roeren zich in Zutphen pas omstreeks het jaar 1650. Ze halen weliswaar 

"de krant" niet, maar ze komen dan wel voor in de kolommen van de magistraat. Wanneer 

blijkt dat de Lutheranen zich hier bezig houden met het beleggen van samenkomsten om 

er preken aan te horen en stichtelijke boeken te lezen, grijpt de stedelijke overheid in. 

Deze maatregel sorteert weinig effect. Ds. Morhardt schrijft tenminste dat de zadelmaker 

Georg Apell de bij elkaar komende Lutheranen maar liefst zeven jaar lang weet te stichten. 

Af en toe komen er predikanten van Arnhem of Emmerick naar Zutphen om er het 

avondmaal te bedienen. Dat gebeurt 's nachts; het was met recht een "nachtmaal". In


1655, zo vermeldt het boek van memoriën en resoluties van de magistraat, is 

geconstateerd dat er ten huize van "joffer Scheele in de Waterstraat" een bijeenkomst van 

Lutheranen is geweest. De bewoonster van het huis krijgt een waarschuwing zich 

voortaan van deze praktijken te onthouden. Maar een jaar later blijkt dat deze dame zich 

daaraan niet heeft gestoord: er is opnieuw een predikant geweest die bij haar thuis 

diensten heeft geleid. Er blijken wel 100 mensen aanwezig geweest te zijn! Hoewel de 

Hervormden (= Gereformeerden) bij monde van hun predikanten regelmatig bij de 

magistraat komen klagen over dergelijke diensten van de Lutheranen, grijpt de overheid 

niet echt drastisch in. En dat terwijl deze bijeenkomsten "tot sondeling nadeel van de 

Gereformeerde Religie" gehouden worden. 

In 1668 kentert het tij enigszins. Door de nood der tijd. Een regiment van Duitse 

huurtroepen mag, met toestemming van de magistraat, gebruik maken van het Gildehuis 

om daar zijn avondmaal te vieren. Natuurlijk zijn er wel beperkingen. Het krijgt verlof 

hiertoe "sonder eenich geruchte te maeken ofte eenige burgerij ofte ingesetenen daartoe 

te (...) admitteren". Deze soldaten zijn vrijwel allemaal Lutheranen... 

De aanwezigheid van deze troepen is ongetwijfeld van grote invloed geweest op de 

houding van de overheid. Men wordt steeds verdraagzamer. In 1674 wordt de stad bevrijd 

van de Franse overheersing. Vanaf die tijd zijn aantekeningen in de notulen van de 

Hervormde kerkeraad over bijeenkomsten van Lutheranen sporadischer, al wordt het 

verzet tegen het optreden van Lutheranen niet opgeheven. Ook de magistraat blijft op zijn 

hoede! Wanneer een predikant vraagt of hij "opentlijk in den Isendoorn" mag preken, wordt 

hem dit niet toegestaan, ondanks alle eerder betoonde goedwillendheid. De Hervormden 

blijven zich fel keren tegen de avondmaalsvieringen van de Lutheranen. Maar wanneer 

men in 1668 een uitzondering maakt ten behoeve van de troepen uit Hessen, kan men in 

1674 de dan in Zutphen gelegerde soldaten uit Hannover niet meer weigeren in deze stad 

eveneens hun avondmaalsvieringen te houden. Dit laatste regiment heeft zelfs een eigen 

veldprediker mee genomen. Deze verricht ook diensten onder de in Zutphen wonende 

Lutheranen. Niet voor niets begint het doopboek van deze gemeente met het jaartal 1674. 

Van Ebbenhorst Tengbergen zegt (terecht) dat het jaar 1674 beschouwd mag worden als 

het officieuze jaar van de stichting van deze gemeente. 

Enkele jaren hierna worden pogingen ondernomen om een eigen predikant te krijgen. 

Deze pogingen mislukken aanvankelijk. Het duurt tot 1681 eer men een eigen predikant 

kan verwelkomen: Theodorus Witthenius uit Aplerbeck, in de buurt van Dortmund. Men 

schijnt niet veel plezier aan hem te hebben beleefd. Schultz Jacobi schrijft dat hij de 

gemeente wel gesticht heeft met zijn prediking maar niet met zijn levenswandel. Ds. 

Schönberg tekent in diens geschiedschrijving aan dat deze Witthenius "sich nicht 

wolverhalten (hat) und ein ärgerliches Leben geführet (hat), weder er alzu sehr zum 

Trunke geneigt gewesen (war). Endlich da die Gemeinde mit einen solchen Prediger nicht 

gedient gewesen (war) und man ihm kein Salarium gegeben hat, ist er weg gezogen, stille 

hin, und niemahlen wieder gekommen.". 

Na hem vindt men een zekere Menke bereid de pastorale zorg op zich te nemen over de 

Lutheranen in Zutphen. Hij is proponent. Dat is zo ongeveer ook het enige dat over hem 

bekend is. Hij is in het duister van de onopgehelderde geschiedschrijving tenonder 

gegaan. Wie de notulen over deze jaren leest, kan constateren dat hij hier maar kort 

gewerkt heeft. Op 19 juni 1686 wordt Nicolaus Kortenius uit Essen benoemd tot predikant.


Met hem begint een lange rij van predikanten die de gemeente tot tevredenheid hebben 

gediend, al zag men de één wel eens liever vertrekken dan de ander... 

Tot 1694 kerkt men respectievelijk in het eerder genoemde Gildehuis precies naast de 

Nieuwstadspoort (een gedeelte van het vroegere Franciscaner Vrouwenklooster 

Isendoorn) en in het Auditorium van het gebouwencomplex van de Minrebroederen (de 

huidige Refter van het Stedelijk Museum). Men zoekt naarstig naar eigen kerkruimte en 

slaagt daarin in 1693. In dat jaar koopt men een huis in de Beukerstraat. Dit gebeurt met 

toestemming van de magistraat. Deze gebeurtenis is voor de Lutheranen aanleiding 

geweest de officiële datum van de stichting van de gemeente te stellen op de datum van 

het antwoord van de magistraat op het verzoek van de kerkeraad om toestemming te 

geven tot aankoop van dat huis aan de Beukerstraat met de bedoeling er een kerk van te 

maken: 2 maart 1693. Vanaf die datum heeft de overheid de Lutheranen officieel niets 

meer in de weg gelegd om openlijk de eigen godsdienstoefeningen te houden. Aan het 

huis moet het nodige vertimmerd worden. De verbouwing heeft, als gevolg van de strenge 

winter, lang geduurd. Maar op 29 september 1694 is het dan zover: de Lutheranen nemen 

hun eigen kerkgebouw in gebruik voor hun eigen erediensten. Een kerkgebouw dat er van 

binnen uitziet als een kerk, althans het achterste gedeelte (het voorste gedeelte was het 

woonhuis van de predikant), van buiten blijft het gebouw het aanzien houden van een 

woonhuis. Pas in de negentiende eeuw is daar verandering in gekomen. In 1910 is de 

huidige gevel aan de kerk gekomen. 

3. Vanaf 1694 

Vooral de eerste jaren hebben de Lutheranen hier nauwe banden gehad met de kerken uit 

Duitsland. Uit de notities in het doopboek blijkt dat veel dopelingen een militair tot vader 

hebben. Doorgaans is dat een Duitse militair geweest. Dat de banden met het 

stadsbestuur van Essen goed zijn geweest, blijkt uit het feit dat dat stadsbestuur in 1699 

een raam voor de kerk heeft geschonken. De stad Essen heeft bovendien verschillende 

predikanten geleverd aan Zutphen. Het kerkgebouw met het "voorhuis" als pastorie was 

verre van ideaal. Zo is ds. Koopman in 1715 opgestapt; elders in de stad heeft hij een 

woning gevonden. De kerkeraad heeft zich fel verzet tegen deze stap van de predikant. 

Men probeert hem terug te krijgen in de kerk door hem geen salaris meer uit te betalen. 

Gelukkig zegeviert uiteindelijk het gezond verstand, al blijft het woonhuis leeg. Zo'n vijftien 

jaar later wordt op de bovenste verdieping van het woonhuis het orgel gebouwd. 

In 1775 is er opnieuw een pastorieprobleem. Ds. Reuter moet veel te veel huur betalen 

voor zijn woning. Men besluit daarop een eigen pastorie aan te schaffen. Geld heeft de 

kerk niet. Daarom worden collectes georganiseerd, tot in Amsterdam toe (daar woonden 

vele en welgestelde Lutheranen). Men heeft een geschikt huis op het oog. Maar hoewel 

Amsterdam met driehonderd gulden over de brug komt, wordt er géén huis gekocht. De 

predikant vindt het belangrijker dat er eerst een goede consistoriekamer komt. 

De predikanten krijgen in die tijd een tractement van fl. 300,- per jaar. Aan huur is de 

predikant ongeveer fl. 180,- kwijt. Gelukkig draagt het Amsterdamse Consistorie fl. 200,- 

bij en ook zijn de Staten van Gelre genegen om jaarlijks fl. 50,- te vergoeden voor de 

kosten van huur van de woning, maar het is al met al geen vetpot. De Gelderse Staten 

hebben overigens gedurende lange tijd zelfs fl. 100,- bijgedragen.


Het heeft tot 1855 geduurd eer de eigen pastorie er kwam. Bij testament is aan de kerk 

vermaakt door Christiaan Alexander Close diens huis op de Nieuwstad. Uit de boedel van 

deze Close koopt de kerkeraad vervolgens het huis dat direct naast deze geschonken 

woning is gelegen. In dat huis heeft de predikant jarenlang "als huurder" gewoond. 

Het aantal Lutheranen is in deze eeuw drastisch afgenomen. Nog steeds komt de 

gemeente samen in het kerkje aan de Beukerstraat. Het aantal gemeenteleden is al even 

klein als in het begin. Er is geen eigen predikant meer. De kerkeraad is minimaal van 

samenstelling. Diverse kerkelijke functies worden uitgeoefend door niet-Lutheranen. Toch 

blijft de Lutherse Gemeente van Zutphen een apart plekje houden in de Zutphense 

binnenstad. 

4. De kerkeraad 

Tot de meest verwarrende begrippen die in het archief van deze kerk opduiken behoort 

beslist het woord "kerkeraad". Niet het woord op zich, want daarbij kunnen we ons best 

wel wat voorstellen. De Lutherse Kerk spreekt echter van een "grote kerkeraad" en van 

een "tegenwoordige of tijdelijke kerkeraad". Deze aanduidingen worden nu niet meer 

gebruikt. Uit de kerkorde zijn ze verdwenen. Daarmee dreigt ook de betekenis van deze 

benamingen te verdwijnen. 

De organisatie van de Lutherse Kerk was geheel anders dan die van de Gereformeerde of 

Hervormde Gemeenten. De kerkeraad bestond uit een predikant, ouderlingen, diakenen 

en kerkrentmeesters. Maar wie denkt dat het om de "grote kerkeraad" gaat wanneer die 

allemaal aanwezig zijn, heeft de plank mis geslagen. Wanneer de "kerkeraad van dat 

moment", dus de "tijdelijke kerkeraad", vergadert te zamen met hen die eertijds het ambt 

bekleed hebben in de kerk, pas dán wordt gesproken van de "grote kerkeraad". De 

kerkeraad diende regelmatig "veranderd" te worden. Soms kon dat geen doorgang vinden, 

omdat men geen geschikte candidaten kon vinden... Dan bleef de kerkeraad onveranderd 

van samenstelling. Wie uit de kerkeraad trad, kwam daarmee nog niet buiten het ambt te 

staan. De "grote kerkeraad" kwam jaarlijks bijeen om de rekening van het voorbije jaar al 

dan niet goed te keuren. En bij een aantal voorgeschreven zaken was de "tijdelijke 

kerkeraad" altijd verplicht om de "grote kerkeraad" bijeen te roepen. 

Wie zijn ambtstermijn in de gewone kerkeraad niet volbracht, kon geen lid worden van de 

grote kerkeraad, al was men dan misschien eervol ontslagen. Voorwaarde voor het 

lidmaatschap van de grote kerkeraad was: een geheel volbrachte diensttijd en eervol 

ontslag daaruit. Wie schriftelijk bedankte voor de grote kerkeraad, kon dat doen. Wie twee 

keer achtereen van de grote kerkeraad wegbleef, zonder zich daarvoor te 

verontschuldigen, werd vervallen verklaard van de rechten van dit lidmaatschap. Wie 

metterwoon zich vestigde buiten de grenzen van het kerkelijk gebied, verspeelde dit 

lidmaatschap eveneens. Zoals de meeste kerkeraadsvergaderingen van andere 

kerkgenootschappen in vroeger tijd een boetesysteem kenden voor het niet of niet tijdig ter 

vergadering komen van kerkeraadsleden, zo kende ook de kerkeraad van de Lutherse 

Kerk van Zutphen zo'n systeem. De opgelegde boetes waren echter tamelijk hoog. 

Zodoende ontbrak vrijwel nooit een kerkeraadslid zonder daartoe een wettige reden te 

hebben. Het geld dat via boetes binnen kwam werd overigens goed besteed. In de notulen 

kwam ik de aantekening tegen dat van dit geld nieuwe kussens werden aangeschaft voor 

de kerkeraadsbanken... Wie dat doel voor ogen heeft, wil dan best wel eens een keertje 

wegblijven. Want houten banken zijn hard!


Hoewel de Lutherse Kerk een nieuwe kerkenordonnantie kent waarin het onderscheid 

tussen deze twee "soorten" kerkeraden niet meer voorkomt, wordt het begrip door de 

oudere Lutheranen nog steeds gehanteerd. In het verleden heeft men uit de "grote 

kerkeraad" leden gekozen voor de "tegenwoordige kerkeraad". Wat dat betreft is er niet 

veel veranderd. Wie aftreedt, krijgt binnen enkele jaren het verzoek opnieuw aan te treden 

in het ambt. 

De kerkeraad heeft oudtijds gefungeerd als een kerkbestuur. Voor de pastorale zorg had 

men een predikant. Die deed trouwens álles. Opvallend is het dat de kerkeraad zich blijft 

opstellen als kerkbestuur. Daarmee geeft men te kennen nog niet zo goed overweg te 

kunnen met de nieuwe regels zoals deze in de nieuwe kerkenordonnantie zijn vermeld. 

5. De diakonie 

Diaken E. G. Volkersz schrijft over de geschiedenis van het Luthers Hofje, dat het niet 

precies bekend is sinds wanneer de Lutherse armen door de Hervormde diakonie worden 

verzorgd. Feit is dat dit gebeurt, en dat men zich daarmee altijd ontdoet van verplichtingen 

om mensen in nood te helpen: daarvoor is de Hervormde diakonie bij de hand. Er is dan 

ook geen armenkas, al blijkt uit een oude collectekist, dat er wél zoiets geweest moet zijn. 

Uit de notulen blijkt dat men wel weet van een afspraak met de Hervormden op het gebied 

van de armenzorg, maar niemand weet hoe die afspraak nu precies werkt. 

In 1817 komt daar verandering in. Een commissie van Hervormde diakenen vraagt een 

onderhoud aan met de Lutherse kerkeraad. Men wil graag weten waar het gebruik 

vandaan komt dat hen verplicht te zorgen voor Lutherse armlastigen. Het antwoord lost die 

vraag niet op, al wordt op fraaie wijze beschreven hóe men in die tijd met elkaar omging. 

Men stelt het volgende vast: "...dat dit gebruik zoo oud is als het bestaan onzer Gemeente 

te dezer plaatse, dat wij ook daarom nimmer aanspraak hadden gemaakt op zoodanige 

Fondsen als ten behoeve der algemeene Armen binnen deze stad waaren verbeurd of 

gekollecteerd geworden, nog ook door Legaten aan de Luthersche Armen vervallen, maar 

dat alle deze penningen bij de Hervormde Diakonie waren genoten geworden, bewijzen 

een menigte kwitantien onder de papieren van de kerk erventelijk." De commissie, voldaan 

over de beantwoording harer vraag, "verzogt echter zulks schriftelijk te mogen ontvangen", 

waarop is geantwoord geworden, "dat een mondelinge vraag niet wel schriftelijk konde 

beandwoord worden, ten waare die te vooren ook schriftelijk geschiede", en waarmede 

wederzijds genoegen genomen is. 

In 1823 vinden de Hervormde diakenen dat er een overeenkomst op papier gezet moet 

worden. Men moet nogal veel geld spenderen aan het onderhouden van de Lutherse 

armen. Daar mag dan wel iets tegenover staan, iets meer dan hetgeen men enkele jaren 

daarvoor vaststelde. De Lutherse kerkeraad besluit "zoolang de kas dat toelaat" jaarlijks 

vijftig gulden bij te dragen aan de Hervormde diakonale werkzaamheden. Een jaar later 

zeggen de Hervormde diakenen het contract op, tenzij het te vergoeden bedrag wordt 

opgetrokken tot fl. 200,-. Via de onderhandelingstafel bereikt men overeenstemming bij 

een bedrag van fl. 125,-. In 1828 is dit bedrag opgelopen tot fl. 175,-, voor de Lutheranen 

het uiterste van hun kunnen. Laatstgenoemden prijzen zich erg gelukkig een 

overeenkomst voor maar liefst negen jaar afgesloten te hebben. Maar halverwege deze 

periode komt er een brief binnen van de Hervormde diakonie waarin staat dat dit bedrag 

niet staat in verhouding tot hetgeen men moet uitgeven aan de Lutherse armen. Men 

vermeldt naam en toenaam. Deze namen worden uiteraard gecontroleerd door de 

kerkeraad. Die constateert dat niet allen gerekend kunnen worden tot de Lutherse Kerk.


Daarom vindt men ook dat de Hervormde diakonie te veeleisend is met het nieuwe 

bedrag: fl. 700,- tot fl. 750,-. De kerkeraad ziet echter in dat het redelijk is om aan de 

Hervormde diakonie méér uit te betalen dan men tot nu toe gedaan heeft. Men heeft 

echter zelf daartoe geen middelen. In 1838 vraagt men daarom aan het gemeentebestuur 

toestemming om maandelijks langs de huizen te mogen collecteren voor de armlastigen 

uit de eigen gelederen. Dit wordt toegestaan "op denzelfden voet als waarop zij reeds 

lange jaren voor de Hervormde, Roomsgezinde en Israëlitische armen geschiedde.". 

In 1839 staat de verlenging van het contract met de Hervormde diakonie ter discussie. De 

lijst van Lutherse bedeelden wordt er opnieuw bijgehaald. Men vindt een naam van 

iemand die in de Walburgiskerk gedoopt is, die in de Lutherse Kerk nimmer belijdenis 

heeft afgelegd, die dus... Hervormd zal zijn. Bovendien staan er namen op van mensen 

die zijn overleden of die ten onrechte van de bedeling leven. De kerkeraad is het 

gehakketak en geharrewar beu. Op 25 september 1840 besluit men een eigen diakonie op 

te richten. Met een voorschot van honderd gulden uit de kerkekas gaat deze op 1 januari 

1841 van start. In het eerste jaar "verdient" men al 

f 216,08! De diakonie "doet het goed". In deze bloeiperiode van de Lutherse diakonie 

spreekt het vanzelf dat men zich in vele toonaarden beklaagt over de "afpersing" van de 

Hervormde diakonie. Toch pakken zich binnen de kortste keren donkere wolken samen 

boven het diakonale hoofd van deze kerk. Het aantal armlastige Lutheranen wordt zo 

groot dat men er geen kant mee op kan. Dit grote aantal armen is één van de redenen 

geweest om het Luthers Hofje te stichten. 

In 1843 valt het besluit dat de diakenen zelfstandig zullen vergaderen. Het voordeel 

hiervan is dat besluiten sneller genomen kunnen worden. Waar nodig zullen de 

kerkeraadsleden de helpende hand bieden. Hoewel hieruit afgeleid kan worden dat de 

diakonie een afzonderlijke organisatie is, is dat (gezien de reglementering) niet juist. De 

paraplu van de kerkeraad strekt zich voortdurend uit over de diakonie, die niet echt op 

"eigen benen" blijkt te staan. 

Tamelijk veel armlastigen gebruiken behoorlijke hoeveelheden alcohol. De diakonie heeft 

hiertegen uiteraard maatregelen genomen. In 1856 besluit men aan deze 

drankgebruikende armen geen ondersteuning meer te geven. Het is overigens ook niet 

voor niets geweest dat de kerkeraad dertig jaar later een café kocht en liet slopen, omdat 

het dicht bij het Hofje stond... In 1863 worden twee banken van de kerk gereserveerd voor 

de armen. Zij mogen op deze (gratis) plaatsen plaats nemen. Zij móeten wel... Leden van 

een andere gezindte dan de Lutherse kunnen op deze banken plaats nemen wanneer de 

dienst eenmaal begonnen is. In 1888 besluit men de maandelijkse collecte langs de 

huizen af te schaffen en te vervangen door lijsten waarop men voor het gehele jaar kan 

intekenen. Dit is een soort kerkelijke bijdrage, maar dan voor de armenkas, geweest. 

Sinds het Hofje gereed is gekomen, vergaderen de diakenen niet meer in de kerk maar in 

de vergaderkamer van dit Hofje. Daarmee is de vraag gewettigd of de diakonie niet al te 

zeer vervreemdt van het kerkeraadsgebeuren. Die vraag houdt de gemoederen althans in 

die tijd bezig. Het is de gewoonte van de diakenen om op zaterdagavond (!) te 

vergaderen. Om te voorkomen dat zij niet meer op de hoogte zijn van het gewone 

kerkeraadswerk, krijgen zij regelmatig bezoek van ouderlingen en kerkrentmeesters. Die 

vinden het, zo staat in de notulen vermeld, gezellig in de kamer van de diakenen. En zo 

kan men elkaar op de hoogte houden. 

In het jaar 1917 krijgt één van de kerkeraadsleden/diakenen een "cierlijke kandelaar",


gemaakt van de capsules van de wijnflessen die in de loop der jaren "ontkurkt" zijn in de 

vergaderkamer van de diakenen... Het is voor diaken Wigman dan ook een eer deze 

kandelaar in ontvangst te mogen nemen. 

Hoewel de diakonie vandaag de dag nog een eigen girorekeningnummer heeft is de 

kerkeraad degene die optreedt als diakonie. De nieuwe regeling van 1976 heeft daarin 

geen wijzigingen aangebracht, al zijn er wel regelmatig problemen geweest door de 

tenaamstelling van het bezit van de diakonie; een bezit dat werd opgebouwd bij de 

aanvang van het Hofje maar dat nu, na de verkoop ervan, al even gering is als het kapitaal 

dat men in 1840 bij de start had meegekregen van de kerkeraad... 

6. Luthers Hofje 

De woorden van de apostel Paulus hebben bij de Lutheranen veel zeggingskracht. Met 

name dan de woorden die tot op de dag van heden te zien zijn in de boog boven de 

toegang tot het hofje: "Laat alles eerlijk en ordelijk toegaan.". De begrippen "eerlijk" en 

"ordelijk" karakteriseren heel aardig de negentiende eeuwse armenzorg. Daar is het hofje 

per slot van rekening een gevolg van. 

Wanneer het aantal armen dermate toeneemt dat men het oog op hen dreigt te verliezen, 

besluit de kerkeraad in een buitengewone vergadering van 29 augustus 1848 in te gaan 

op het verzoek van de diakenen om enige woningen aan te kopen ten behoeve van de 

huisvesting van Lutherse armlastigen. Al geruime tijd koesteren de diakenen het plan 

daarin te voorzien. Tot nu toe was er geen geschikte woning beschikbaar. Wanneer in de 

Polsbroek enkele naast elkaar gelegen woninkjes verkocht worden, ziet men een redelijke 

kans en vraagt men daarom aan de kerkeraad om steun. De raad neemt het besluit dat de 

diakenen deze huisjes mogen kopen voor een bedrag van ten hoogste fl. 450,-. Omdat de 

diakonie dit geld niet beschikbaar heeft is de kerkeraad bereid dit geld te lenen. Hoewel de 

koop niet doorgaat geeft men de moed niet op. Een nieuw ideaal komt in zicht: men wil 

een eigen "gesticht"... Op 20 maart 1850 deelt diaken G. Albrecht op de vergadering van 

de kerkeraad mee dat er op de Geweldigershoek een pakhuis is aangekocht. Dit pand 

leent zich voor inrichting als woonruimte voor behoeftige gemeenteleden. De kerkeraad 

stemt in met deze (gepasseerde) aankoop. Een maand later ligt er een plan op tafel: het 

pakhuis zal afgebroken worden en op de plaats ervan komen zestien woninkjes en een 

vergaderzaal. Om dit te kunnen realiseren heeft men ook een gedeelte van de tuin nodig. 

De architect van de gemeente, A.B.W. Langenberg, heeft het bestek en de tekeningen al 

gemaakt. Aannemer Bessem is, wanneer er ingeschreven kan worden door de Zutphense 

aannemers, de laagste inschrijver. Hij wil het hofje bouwen voor fl. 4.430,-. Om aankoop, 

afbraak en nieuwbouw te realiseren, moet de diakonie maar liefst fl. 6.000,- lenen. De 

leden van de Lutherse Gemeente worden erbij betrokken, althans bij de financiering van 

het diakonale plan. De kerkeraadsleden trekken langs de deur met intekenlijsten. Een 

bedelbrief is tevoren aan de potentiële gever uitgereikt. Men doet een ernstig beroep op 

de milddadigheid van hen die "het betalen kunnen". Het is beter te geven dan te 

ontvangen, zo schrijft de kerkeraad, en wat gegeven wordt voor de armen, komt 

uiteindelijk de gever ten goede... Er komt via deze actie circa fl. 300,- binnen. Daaruit trekt 

de kerkeraad de conclusie dat het plan door de gemeente gedragen wordt. 

Waarom nu een aparte "inrichting" voor de armen? Waarom dit "gesticht"? Deze vragen 

worden weliswaar niet gesteld door de gemeenteleden, maar wel beantwoord door de 

kerkeraad. Het aantal armen is erg sterk toegenomen. Er is dringend behoefte aan


geschikte woningen voor hen. Het ideaal van de diakenen is dit: "De bedeelden onder één 

dak te mogen vereenigen, ten einde hun beter onder opzigt te kunnen brengen, en alzoo 

niet alleen hun tijdelijk, maar ook hun geestelijk welzijn te bevorderen.". Twee vliegen in 

één klap! 

Wie mogen de huisjes bewonen? Lutherse armen. Dat is de doelstelling. Wat te doen 

wanneer er te weinig Lutherse armlastigen zijn? Dan kan een huisje verhuurd worden aan 

een niet-arme. Als het maar een Lutheraan is! Bij de voorwaarden waaraan huurders 

dienen te voldoen, zijn algemene bekende regels: het is verboden kippen, konijnen, 

honden, geiten, enz., te houden. Deze regel heeft wel eens geleid tot enorme 

tegenstellingen tussen de diakonie en de portier van het hofje omdat de bewoners er 

"lucht" van hadden gekregen dat laatstgenoemde op de zolder van zijn huisje enig 

kleinvee hield. Een andere voorwaarde was (art. 14): "Voorts (dient men) eendrachtig 

onder elkander te zijn, hunne klachten den portier te zeggen en zich te onderwerpen aan 

de voorschriften hem gegeven.". 

Op 9 december 1850 wordt het hofje ingewijd tijdens een buitengewone vergadering van 

de kerkeraad. De eerste bewoners en bewoonsters worden binnen geroepen om 

toegesproken te worden door de predikant. Uiteraard is er van het uitbrengen van een 

heildronk geen sprake! Boter, brood en koffie zijn de produkten die uitgereikt worden aan 

de armen. Iedereen kan vervolgens de woninkjes bekijken. Iedereen kan zich met eigen 

ogen overtuigen van het feit dat de armen het hier aan de Geweldigershoek goed hebben. 

Bovendien kan men nu eens ervaren hoe goed het is de armen op deze wijze om zich 

heen te hebben. Na dit "feestelijke gedeelte" van de vergadering worden de armen 

"heengezonden". De avond wordt verder in gepaste vrolijkheid doorgebracht. Men wijdt 

zich aan "de genoegens der vriendschap". De genodigden (kerkeraad, architect en 

collectanten) krijgen een eenvoudige maaltijd, voorzien van brood, vlees en wijn. Tijdens 

en na de maaltijd worden "ernst, gulle scherts, gezang en het voordragen van eenige 

dichtstukken op eene zoo aangename als nuttige wijze" ten gehore gebracht. Tegen elf uur 

is het feest voorbij en keert men huiswaarts. Allen gaan in vrede, zo staat het vermeld, 

"gevende een voorbeeld voor de armen, aan wie de vermaning des Apostels, welke tot 

opschrift boven de poort van het gesticht geplaatst is: dat alles eerlijk en ordelijk onder u 

toega.". Voor de góede orde dient er hier bij vermeld te worden dat de kerkeraad deze 

"feestavond” geheel uit éigen zak bekostigd heeft. Op de eerst volgende vergadering van 

de kerkeraad wordt besloten voortaan jaarlijks zo'n feest te houden ter herinnering aan de 

inwijding van deze instelling. Dat heeft men inderdaad gedaan, op enkele onderbrekingen 

na in de Tweede Wereldoorlog. Alleen de plaats van samenkomst is veranderd van 

vergaderzaal naar een gerieflijke zaal van een behoorlijk en net restaurant in Warnsveld. 

Met de bewoners samen viert men de hoogtijdagen van het hofje: de diverse jubilea. De 

bewoners delen in de extra-vreugde van zo'n jubileum, zij het dat deze vreugde omgeven 

wordt door het vermaan! Een treffend voorbeeld is te vinden bij het tienjarig bestaan. Het 

borstbeeld van Luther, omringd door de zwaan, een engel en een fakkel, wordt overstraald 

door het "Alziend Oog". Van onderen is het beeld versierd met een vers en met de namen 

van de stichters, alles op doek geschilderd. Achter het doek is een verlichting aangebracht 

(sedert 1859 beschikte men in de vergaderkamer over gasverlichting), zodat het geheel 

een betoverende uitwerking op de kerkeraad heeft, maar niet minder op de armen, die het 

"Alziend Oog" op zich gericht weten... Toch hebben de bewoners de vlaggen uitgestoken 

en het hofje is, door hun toedoen, verlicht met lampionnen. Niet dat ze zélf deelnemen aan 

die feestelijkheden: zij hebben op de zondagavond na de kerkdienst hun deel al gekregen.


Het feest is op maandag gevierd tot in de kleine uurtjes. Bij de viering van het gouden 

jubileum vieren ook de bewoners het feest helemaal mee, met "gepaste feestpret en 

gezang" bij iemand thuis. Maar dan zijn de tijden al behoorlijk veranderd... 

Het hofje heeft een behoorlijke uitbreiding ondergaan. In 1879 is het koffiehuis annex de 

herberg De Moriaan gekocht. Van dit gebouw worden twee woningen gemaakt, terwijl men 

op de bijbehorende grond vijf benedenwoningen en één bovenwoning maakt. Ook de 

"Volksleeskamer" wordt aangekocht. Hiervan laat men twee boven- en twee 

benedenwoningen maken. In 1895 wordt de vergaderzaal bovendien aangepast aan de 

nieuwere tijd en grondig gerestaureerd. In 1910 is de schrik groot wanneer meegedeeld 

wordt dat de woninkjes van het hofje waarschijnlijk niet zullen voldoen aan de bepalingen 

van de Woningwet. Wat te doen? Vooreerst niets. Het zestigjarig bestaan wordt op 

luisterrijke wijze gevierd (o.a. met een orgelconcert) ondanks de toestand van de 

woningen, waarvan in die tijd genotuleerd staat: "De huisjes van het Luth. gesticht zijn 

geheel uit den tijd. De toestand is hier gewoon treurig. Reparatie is nodig, tot de 

woningwet ingrijpt.". De Gezondheidscommissie keurt het drinkwater af. De woningen 

zullen, wanneer niet snel wordt ingegrepen, "onbewoonbaar verklaard" worden. Het is een 

geluk voor de kerkeraad dat de Gemeente Zutphen de toestand op het hofje nog wat 

aanziet; men doet dit uit consideratie met de diakenen. In november 1913 zegt br. 

Wöhrmann dat het zó niet langer kan. De afmetingen van de huisjes deugen niet. Er is 

geen watervoorziening en ook de privaten zijn volledig uit de tijd. De kerkeraad besluit om 

van twee woningen één nieuwe woning te maken. Er komt gas, stromend water en een 

heuse closetinrichting. De woningen hebben nu elk twee vertrekken en aan de achterzijde 

is er nu overal licht en lucht. 

Het Luthers Hofje maakt nu geen deel meer uit van het bezit van de Lutherse Gemeente. 

De huizen die van lieverlee opnieuw in slechte staat geraken, voldoen in de jaren zeventig 

niet meer aan de eisen die de Woningwet stelt. In 1974 wordt overwogen de woningen 

(die voor een veel te laag bedrag verhuurd worden) te verkopen. Tot de te verkopen 

panden behoort niet alleen het hofje maar ook de in de Dieserstraat en Beekstraat 

gelegen aangrenzende en bij het hofje getrokken woningen en gebouwen. Ook de garage 

aan de Geweldigershoek behoort daarbij. Pogingen om delen van het complex te 

verkopen (het hofje heeft men van verkoop willen uitsluiten) mislukken keer op keer, tot 

men in 1975 de panden Geweldigershoek 6 en 8 (de Fiat-garage) kan verkopen aan de 

Gemeente Zutphen. Het geld dat men hiervoor ontvangt, wordt belegd. De inkomsten uit 

deze belegging dienen als aanvulling op het tractement voor de predikant. Na veel wikken 

en wegen wordt besloten over te gaan tot rehabilitatie van het gehele complex. Na deze 

rehabilitatie zullen de woningen aan de Dieserstraat en de 

Beekstraat verkocht worden, althans de economische eigendom ervan. Zo kan men de 

restauratie van het hofje realiseren en blijft er voldoende over om ook nog een predikant in 

dienst te kunnen hebben. 

Intussen is de recessie in de huizenmarkt ingezet. Met grote moeite slaagt men er in 

enkele woningen te verkopen. Na langdurig beraad valt het besluit het gehele complex te 

verkopen, ook het hofje. Er is geen enkele mogelijkheid meer om het hofje nog te redden. 

Nieuwe eigenaar van het hofje wordt "de Stichting Sint Walburgis". Via de diakonie is de 

kerk in deze stichting vertegenwoordigd. Zo is de diakonie ook in andere stichtingen 

(Beekstraat en Dieserstraat) vertegenwoordigd vanwege de juridische eigendom van de 

panden. In 1984 merkte een oude Lutheraan op: "De naam "Luthers Hofje" hebben we 

tenminste kunnen behouden.". Maar méér dan dat dan ook niet. Het gehele hofje is sinds


1986 verleden tijd. Dan wordt ook de juridische eigendom verkocht. Na de rehabilitatie van 

het hofje zijn de huisjes opnieuw vergroot door het aantal erven te verminderen en muren 

door te breken. Het hofje uit de jaren 1850 is dan al volledig achterhaald. De instelling van 

toen had zichzelf al geruime tijd overleefd. Dat besef hebben de diakenen helaas niet 

bijtijds gekend, anders zou de geschiedenis van dit complex een andere zijn geweest dan 

de hierboven beschrevene. 

7. Fondsen 

7.1 Predikantsweduwenfonds/Predikantsweduwen en –wezenfonds 

In augustus 1850 geeft ds. Statius Muller te kennen dat het goed zou zijn dat er een fonds 

kwam voor de predikantsweduwen. De kerkeraad honoreert deze wens na een 

diepgaande discussie over de noodzaak ervan. 

Zo wordt op 18 september 1850 het Predikantsweduwenfonds opgericht. Het fonds start 

met een kapitaal van fl. 8.000,- en wordt beheerd door de vijf kerkeraadsleden die géén 

kerkrentmeester mogen zijn. Jaarlijks mag aan de predikantsweduwe hoogstens fl. 300,- 

worden uitgekeerd. Wanneer er te weinig geld in kas is, zal de kerk bij springen. In 1911 is 

het kapitaal (al die tijd onaangesproken gebleven) gegroeid tot f 21.000,-. Men besluit dan 

de jaarlijkse uitkering te verhogen tot fl. 500,-. In 1929 wordt de naam van het fonds 

gewijzigd. Samenhangend met deze wijziging worden ook de bedragen aangepast. 

Voortaan spreekt men van het Predikantsweduwen en 

-wezenfonds. De belegging van de gelden is zo geregeld dat het jaarlijks uit te keren 

bedrag daadwerkelijk uitbetaald kan worden. Sinds het vertrek van de laatste predikant 

(1979) is het reglement opnieuw gewijzigd. Er is nu uitgegaan van het feit dat er geen 

predikant meer beroepen kan worden. Daarom hoeft men het geld ook niet meer uit te 

keren aan mogelijke weduwen of wezen van eigen (overleden) predikanten. Besloten is 

om het geld mettertijd, na het overlijden van de predikanten die door de kerk van Zutphen 

emeritus verklaard zijn en na het overlijden van de echtgenoten daarvan, beschikbaar te 

stellen aan de kerk. Het beheer van het fonds is in de loop der jaren in handen gegeven 

aan de kerkrentmeester(s). 

7.2 Wezenfonds 

Het Wezenfonds is opgericht op 5 maart 1868. Aanleiding hiertoe is de zorg voor vijf 

weeskinderen in 1867. Al in 1841 heeft men te maken met de verzorging van twee 

weeskinderen, maar die zijn intussen volwassen geworden. In 1867 besluit men de zorg 

grootscheeps aan te pakken en een eigen weeshuis te stichten! Aanvankelijk dient het 

kamertje boven de consistoriekamer (deel uitmakend van de kosterij) als "weeshuis". Om 

de wensen te kunnen realiseren wordt meteen ook besloten tot oprichting van het 

Wezenfonds. In de winter van 1867-1868 organiseert een damescomité een grote loterij. 

Tegen betaling van entreegeld kan men vooraf de prijzen komen bezichtigen. Bij die 

prijzen zijn ook geschenken die door de koning beschikbaar zijn gesteld. Via de loterij 

haalt men ruim fl. 1.500 binnen. De bladzijden in het notulenboek die hiervan melding 

maken heten de schoonste bladzijden uit de geschiedenis van de Lutherse Gemeente, 

want de Lutheranen hebben laten zien dat christelijke liefde verheven is boven alle 

geloofsverdeeldheid. Ook op andere manier wordt geld bijeengeschraapt. Zo kunnen in 

1869 de diakenen overgaan tot het aankopen van een woning aan het Rijkenhage. Dat 

huis zal het Weeshuis worden van de Lutherse Gemeente van Zutphen.


Waarom deze aankoop een mislukking geweest is, vermeldt het notulenboek niet. Feit is 

dat men het pand in 1872 weer van de hand doet. De weeskinderen zijn nog niet 

meerderjarig. In 1878 komen vier weeskinderen voor rekening van de kerk. Zij worden niet 

bij de koster gehuisvest (die in de voorgaande jaren een wakend oog liet gaan over de 

wezen) maar bij de portier van het hofje. De koster is onderhand te oud voor deze taak, 

bovendien is er maar weinig ruimte in de kosterij. Niet alle wezen worden op deze manier 

gehuisvest. Er zijn ook wezen die zelf hun kosthuis mogen zoeken, zo ook in 1881 de 

jongeman die daarmee het idee gegeven wordt "dat hij op eigen voeten moet staan". De 

notulen laten zien dat de verzorging van de wezen niet bekostigd wordt uit het 

Wezenfonds maar uit de kas van de diakonie. In 1909 zijn er geen wezen meer die voor 

rekening komen van de diakonie. Dan heeft men de zorg over en voor enkele 

voogdijkinderen. 

Ook in het Burgerweeshuis zijn Lutherse weeskinderen opgenomen geweest. Voor 

rekening van de Lutherse Kerk uiteraard. Die vindt (in 1874) dan ook dat de Lutherse 

weesjes naar de eigen Lutherse Kerk dienen te komen en niet naar de Broederen- of 

Walburgiskerk. Dit wordt een kwestie die hoog oplaait, omdat de provisoren van het 

Burgerweeshuis deze wens niet willen honoreren "in het belang van het kind". Het 

onverkwikkelijke geruzie resulteert in een scheidsrechterlijke uitspraak van de 

burgemeester en in het maken van een eigen "Weezenbank" in de Lutherse Kerk. In 1911 

wijzigt men het reglement teneinde ook legaten en schenkingen te kunnen ontvangen voor 

dit doel. Vijf jaar later wordt het fonds echter opgeheven. Hoewel dit als feit vermeld wordt, 

blijkt dat men tot aan het jaar 1961 toe nog inkomsten uit de beleggingen van dit fonds 

heeft geboekt ten bate van het Wezenfonds. 

7.3 Emeritaatsfonds 

Het Emeritaatsfonds is opgericht op 16 april 1909. Eén van de leden van de kerkeraad is 

er tegen omdat de Synodale Commissie een Emeritaatsfonds heeft vergeleken met een 

levensverzekering; daartegen heeft hij ernstige bezwaren. Men meent ook dat er 

praktische bezwaren zijn aan het instellen van dit fonds: men zal jaren nodig hebben om 

het benodigde kapitaal (fl. 10.000,-) bijeen te krijgen. De Synode heeft zélf een 

Emeritaatsfonds waaruit de kerk in voorkomende gevallen jaarlijks fl. 300,- uitgekeerd kan 

krijgen: waarom zal de kerk van Zutphen dan een éigen Emeritaatsfonds moeten hebben? 

Toch besluit de kerkeraad tot het instellen van zo'n fonds, maar dan geheel volgens eigen 

model en reglement. Aanvankelijk wordt het fonds beheerd door één ouderling, één diaken 

en één kerkrentmeester. Later zijn het alleen de kerkrentmeesters die zich met het beheer 

ervan bezig houden. 

In 1971, wanneer het emeritaat van ds. Van der Chijs in zicht komt, worden besprekingen 

gewijd aan de besteding van de gelden van dit fonds. Besloten wordt een deel van de 

opbrengst van de beleggingen (jaarlijks zo'n fl. 2.300,-) te storten in de kas van de kerk. 

Die kas was zeer noodlijdend geworden. Om voldoende emeritaatsgeld uit te kunnen 

keren aan de in 1972 met emeritaat gaande predikant wordt besloten het Emeritaatsfonds 

en het Predikantsweduwen en -wezenfonds samen te voegen. Dan is het mogelijk jaarlijks 

zo'n fl. 2.400,- uit te keren. 

Uit het archief valt op te maken dat een samenvoeging van die twee fondsen al in 1969 

een feit is. Vier jaar hierna wordt dit gecombineerde fonds opgeheven. In die periode heeft 

men overigens ook besloten het archief van de kerk grondig na te zien, en alles wat niet


van belang is, bij de Gemeente in bewaring te geven. Het gevolg van deze "zuivering" is 

voor dit fonds geweest dat er tamelijk weinig stukken van bewaard zijn gebleven. 

Het gecombineerde fonds heeft, zoals vermeld, geen lang leven geleid. Een duidelijke 

reden voor het weer loskoppelen is niet te vinden. Die moet naar alle waarschijnlijkheid 

gezocht worden in het feit dat de Synodale Commissie de combinatie onaanvaardbaar 

heeft verklaard. Alleen voor de administrateur/kerkrentmeester heeft de samenvoeging 

van beide fondsen een gemak en werkbesparing opgeleverd. 

7.4 Fonds Annus Gratiae 

Uit 1910 dateert het Fonds Annus Gratiae. Een andere naam hiervoor (bijna nooit 

gebruikt) is: Fonds voor het Jaar van Gratie. Maar deze vertaling maakt het doel van het 

fonds allerminst duidelijk. Het fonds keert geld uit aan de weduwe van een predikant. Men 

doet dit overeenkomstig de bepalingen van de synode. De plaatselijke kerkeraad heeft de 

keus tussen: zélf zorgen voor een dergelijke regeling óf dit opdragen aan de synode. 

Wanneer men kiest voor de tweede mogelijkheid, dan dient de kerk jaarlijks fl. 54,- bij te 

dragen als een soort premie. De broeders van de Zutphense kerkeraad vinden dat bedrag 

aan de hoge kant. Daarom besluiten zij om zelf een regeling op papier te zetten. Men zet 

een bedrag van fl. 1.450,- vast op een afzonderlijke rekening en voegt jaarlijks de 

daarmee verkregen rente toe aan dit kapitaal. Zo krijgt men vanzelf wel bijeen wat nodig is 

voor het geval dat het nodig is. Het blijkt dat de synode hier niet zo gelukkig mee is. Men 

moet er in berusten. Rond het jaar 1947 moet het fonds zijn opgeheven. Dan zijn er allerlei 

pensioenregelingen van kracht die de instandhouding van dit fonds overbodig hebben 

gemaakt. Uit de notulen blijkt echter niets over deze opheffing. Doorhalingen in de diverse 

exemplaren van de reglementen tonen evenwel aan dat dit fonds is opgeheven. 

7.5 Fonds Kas-Gemeentewerk 

In 1954 erft de kerk een nalatenschap van mej. J.P. Hein. De predikant is door haar 

benoemd tot executeur-testamentair. Uit het testament blijkt dat de kerk nogal wat geld 

krijgt dat besteed moet worden aan het gemeentewerk. Zo ontstaat het Fonds Kas- 

Gemeentewerk. Twee jaar later is de gehele nalatenschap afgewikkeld. De vraag is nu: 

Welke bestemming krijgt het geldelijk deel van deze erfenis? Er komen verschillende 

voorstellen op tafel: een kerkekas, het restauratiefonds, de orgelrestauratie. Al deze 

voorstellen corresponderen met de mondeling geuite wens van mej. Hein het geld voor dit 

soort doeleinden te besteden. De "versnippering", zo kijkt men er wel tegen aan, houdt de 

gemoederen danig bezig. Er zijn kerkeraadsleden die deze versnippering heel verstandig 

vinden. Wat naar het orgel gaat, verdwijnt immers naar een bodemloze put, zo is hun 

stelling. Met vijf tegen twee stemmen wordt besloten de erfenis te verdelen onder de 

genoemde doeleinden. In het archief is de registratie van één van de vier doeleinden terug 

te vinden: het gemeentewerk. In 1973 is ds. Van der Chijs met emeritaat. Dan besluit de 

kerkeraad het restant van het geld uit dit fonds over te hevelen naar de kerkekas. 

7.6 Restauratiefonds 

Het Restauratiefonds heeft waarschijnlijk wel vóór 1942 bestaan, maar de kerkeraad is 

daarvan zelf niet op de hoogte. Wanneer ds. Van der Chijs, die in dat jaar predikant te 

Zutphen wordt, op één van de eerste vergaderingen vraagt wat er gedaan is met dit fonds, 

wordt geantwoord dat het "op rente" is vastgezet bij de bank. De predikant wil het geld


gebruiken waarvoor het bedoeld is. Vanaf dat jaar wordt dit fonds dan ook met enige 

regelmaat aangesproken. Ook vinden er weer collectes plaats voor het restauratiefonds. 

Op 30 juli 1957 wordt het fonds geheel opgenomen in de administratie van de kerk. Dan is 

het intussen verrijkt met eenvierde deel uit de nalatenschap van mej. J.P. Hein. Ook 

beschikt men dan over de opbrengst van een bazar die de dameskring heeft 

georganiseerd ten bate van de restauratie van de kerk. In de notulen wordt over de 

opheffing van het fonds niets vermeld. Inkomsten en uitgaven van het restauratiefonds 

worden geboekt op de rekening van de kerk. 

(inleiding en verantwoording door Jaap Riemens uit 1986; gegevens niet verder 

bijgewerkt) 

Geschiedenis van het archiefbeheer 

GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEFBEHEER 

Er zijn veel bescheiden bewaard gebleven van de Lutherse Gemeente van Zutphen. Dat 

neemt niet weg dat er toch veel hiaten te vinden zijn in de verschillende series. Met name 

in deze eeuw zijn er grote gaten in de correspondentie. Uit de periode van ds. Munter 

ontbreekt, op de notulen na, vrijwel alles! In de meeste archieven van kerken treft men een 

omgekeerde volgorde aan: weinig stukken uit het verleden en een enorme papierwinkel uit 

de afgelopen dertig-veertig jaar. 

Vóór het archief in bewaring gegeven werd aan het Gemeentearchief, werd het bewaard 

op diverse plaatsen: in de consistoriekamer, in de vergaderzaal bij het Hofje en bij de 

predikant thuis. In 1959 zijn de stukken die Van Ebbenhorst Tengbergen beschreven heeft 

overgebracht. Uit zijn inventaris blijkt overigens al dat er nog veel meer moet zijn. In 1981 

is (bij toeval) opnieuw een gedeelte van het archief in bewaring gegeven. De 

werkzaamheden bij de renovatie van het Hofje maakten ontruiming van de vergaderzaal 

noodzakelijk. Na een telefoontje van de kant van de kerkrentmeester, konden vele 

stukken, waarvoor geen plaats meer was, worden opgehaald. Het bleek te gaan om 

stukken van de diakonie (die daar immers altijd vergaderd had!), maar ook werden 

stukken aangetroffen die verloren gewaand waren omdat ze nimmer tevoorschijn waren 

gekomen. Na 1981 bleek dat gedurende een groot aantal jaren de archieven vermengd 

waren. 

In 1984 was de herinventarisatie aardig voltooid. Maar toen dat bekend werd, kwam 

ineens nog meer archief tevoorschijn. Deze stukken hadden in hoofdzaak betrekking op 

de ontwikkelingen rond het Hofje. Omdat er nog meer stukken verwacht konden worden 

(men was bezig met de verkoop van het Hofje) is gewacht met het maken van de 

definitieve inventaris. Eind 1985 konden de in dat jaar overgebrachte stukken, 

gecombineerd met alle stukken die al eerder waren overgebracht, verwerkt worden in 

deze inventaris. Hoewel niemand kan zeggen dat nu álle stukken zijn overgebracht, is het 

beeld van het verleden van deze kerk goed te achterhalen op basis van de archiefstukken 

die intussen wél zijn overgebracht. 

Het archief beslaat ruim zeven strekkende meter. Sinds 1980 is dat een vermeerdering 

van ca. 700 %! Het archief is in archiefdozen gepakt. Niet alle stukken zijn ongehavend uit 

het verleden overgebracht naar het heden. Sommige registers zaten aan de metalen 

planken van de oude archiefkast vastgeplakt door ernstige vochtproblemen. Vocht en 

schimmel hebben vele banden ernstig aangetast. Sommige registers en stukken zijn goed 

bewaard gebleven. Alleen al aan de hand van het uiterlijk van de stukken kan nagegaan


worden waar deze stukken ooit berust hebben... Met de kerkeraad is afgesproken met 

regelmaat stukken over te brengen. Daarmee kan voorkomen worden dat ze (eenmaal 

opgeborgen in de archiefkast) in aanraking komen met het van de kelder optrekkende 

vocht. Daarmee zijn die stukken voor toekomstige raadpleging behouden. 

VERANTWOORDING VAN DE INVENTARISATIE 

Van Ebbenhorst Tengbergen schrijft in zijn inleiding dat de losse stukken een zekere 

samenhang vertonen. Ten tijde van ds. d'Auzon was er een redelijk bruikbare toegang op 

deze stukken. Ook de gedrukte inventaris van 1915 gaat uit van de door ds. d'Auzon 

aangebrachte rubricering. Van Ebbenhorst Tengbergen laat deze rubricering vervallen. 

Gezien hetgeen hierboven is vermeld, is het duidelijk dat de inventaris van 1986 niets 

herkenbaars meer heeft van de oude sporen van inventarisatie. Een moeilijkheid bij het 

inventariseren vormde de sterke vermenging van de stukken en van vele delen. 

Gecombineerde functies hebben ook gecombineerde archiefonderdelen opgeleverd. 

Vermenging van stukken kon daarmee niet uitblijven. De uiteindelijke "schade" is eigenlijk 

nog wel meegevallen. 

Een probleem van grotere omvang was het werken met zeer primitieve methoden van 

administratievoering. Hoewel deze methoden van persoon tot persoon verschilden, was 

"primitiviteit" gemeengoed. Alleen door nauwkeurig de notulen door te werken kon 

voldoende inzicht verkregen worden in de structuur. Het aanbrengen van een ordening op 

basis van de handelingen van de kerkeraad bleek echter een volstrekt onmogelijke zaak. 

Van Ebbenhorst Tengbergen heeft vier hoofdafdelingen onderscheiden: 

- Stukken van algemene aard 

- Stukken betreffende lidmaten, predikanten en functionarissen 

- Stukken betreffende de verhouding tot de synode 

- Stukken betreffende de armenzorg 

Daarnaast had hij te maken met enkele stukken van het Predikantsweduwenfonds en van 

het Emeritaatsfonds. Enkele sporen van deze indeling zijn terug te vinden door de 

onderdelen "verhouding tot andere gemeenten", "verhouding tot andere kerkelijke 

organen" en "verhouding tot de overheid" te bezigen [zie inhoud: B17-18-19]. Daarmee 

was het mogelijk een vrij grote hoeveelheid stukken uit te sluiten van het algemene 

onderdeel “correspondentie”. 

Eén van de hoofdknelpunten was: Wat te doen met de stukken van diakonie en 

kerkrentmeesters? Aanvankelijk waren het voor mij afzonderlijk archiefvormende 

instanties. Er waren immers "notulen" (al mocht het nauwelijks die naam hebben), er was 

"correspondentie" en je kon spreken van een "reglementering". Gaandeweg heb ik mijn 

mening hierover gewijzigd. Er blijkt geen duidelijke afbakening te zijn van taken en 

bevoegdheden. De diakonie, bij wijze van voorbeeld, vergaderde wel buiten de kerkeraad 

om, maar had geen enkele bevoegdheid naar buiten toe. Die afzonderlijke vergaderingen 

dienden alleen maar om de collectes rustiger te kunnen tellen. De taken van de diakenen 

waren of bleven ondergebracht bij die van de kerkeraad. 

De kerkrentmeesters beheren het vermogen van de kerk. Ze doen betalingen en innen 

huur en rente. Er zijn zelfs enkele notulen gevonden van vergaderingen van de (drie) 

kerkrentmeesters. Hieruit is nog niet af te leiden dat deze heren een afzonderlijk


optredend college hebben gevormd. Alleen de administrateur-kerkrentmeester voerde 

correspondentie; en de scriba van de kerkeraad uiteraard. De administrateur hield zich 

bezig met zakelijke correspondentie. Maar daarmee is nog niet uitgesproken dat daarom 

alle stukken die betrekking hebben op de financiën en op het beheer, te beschouwen zijn 

als behorend tot een afzonderlijk archief. Te meer ook pleit daartegen het feit dat alle 

handelingen alleen gedaan konden worden met voorkennis en toestemming van de 

kerkeraad, en bij de begroting en rekening kwam de grote kerkeraad eraan te pas om 

deze te bespreken en goed te keuren. 

Ten aanzien van de fondsen ligt het anders, al ontbreken daar juist de meeste 

kenmerkende bescheiden (notulen en correspondentie). De stukken die betrekking 

hebben op de met name genoemde fondsen, zijn duidelijk bewaard gebleven met het oog 

op de doelstelling van het fonds. Om het fonds in stand te houden zijn de afzonderlijke 

rekeningen, begrotingen en saldi-overzichten geproduceerd. Om duidelijkheid te 

verschaffen in de wirwar van vele fondsen en fondsjes, heb ik deze onder afzonderlijke 

hoofden opgenomen in de inventaris. 

Ik heb geprobeerd de stukken dusdanig onder te brengen dat de opbouw van het archief 

(en daarmee van de archiefvormende instantie) duidelijk is en ook duidelijk blijft. 

Bijzondere taken (zoals het beheer van de gelden en goederen van de diakonie) zijn 

uiteraard gebleven onder de rubriek die aangeeft dat we te maken hebben met de 

werkzaamheden van de diakenen. Het gevolg hiervan is dat de lezer/gebruiker van de 

inventaris twee keer de rubriek "beheer van het vermogen" aantreft: één keer bij de 

kerkrentmeester en één keer bij de diakenen. 

Het Luthers Hofje maakte deel uit van een specifieke diakonale taak. Om die reden zijn 

alle stukken die betrekking hebben op het Hofje als een subrubriek ondergebracht bij 

"armenzorg", zoals ook voogdij, of bejaarden- en ziekenzorg, een onderdeel heeft 

gevormd van de armenzorg. Bij de stukken van het Hofje zijn ook stukken gevoegd over 

"De orde van die Swaene". Dit vereist enige toelichting. Deze stukken hebben betrekking 

op de jaarlijks terugkerende feestelijke viering van de stichtingsdatum van het Hofje. Op of 

rond de negende december kwam men hiertoe bijeen. Zij die voor het eerst aanwezig 

waren (kerkeraadsleden) werden "geridderd". De voorzitter/predikant sloeg hem (van een 

"haar" was in die tijd nog geen sprake) op schouders en hoofd en zei: "Doctor Luther, 

stiefkop!". De met deze woorden "geridderde" persoon kreeg vervolgens een zwaaninsigne 

uitgereikt. Met het verdwijnen van het Hofje is ook deze "orde" verdwenen. Een 

orde die omgeven was door een waas van geheimzinnigheid, want er mocht niet uit de 

school geklapt worden! 

(inleiding en verantwoording door Jaap Riemens uit 1986; gegevens niet verder 

bijgewerkt) 

De verwerving van het archief 

DE VERWERVING VAN HET ARCHIEF 

1959; 1981; 1985


Beschrijving van de archiefbestanddelen 

Beschrijving van de archiefbestanddelen 

1. Stukken van algemene aard 

1.1. Notulen 

1. STUKKEN VAN ALGEMENE AARD 

1.1. NOTULEN 

1 “Kerkenboeck” 

1693-1696, 1715-1731 1 deel 

N.B. Bevat een historisch overzicht over de jaren 1681-1695, opgesteld door ds. Schönberg; 

tevens een door hem opgestelde verantwoording van de kosten van verbouw van het 

woonhuis tot kerkruimte. Leeg van p. 7-70; daarna volgt een kroniek over de jaren 1715- 

1731 van de hand van ds. Koopman. 

2-8 Notulen van de (grote) kerkeraad 

1731-1974 7 delen 

N.B. Inv.nr. 2 bevat eerst een vertaling en letterlijk afschrift van de gehele inhoud van inv.nr. 

1 (opgesteld door ds. Morhardt in 1744), daarna een nieuwe titelpagina “Kerken-Protocol” 

met aantekeningen van ds. Koopman over het jaar 1696 en een opmerking dat er over de 

jaren 1697-1714 geen aantekeningen te vinden zijn. Met afschriften van verzonden brieven. 

Over de jaren 1737-1763 in de vorm van een kroniek, aangevuld met afschriften van 

verzonden brieven. Inv.nr. 3 heeft als titelpagina “Tweede Prothocol”; het bevat ook 

afschriften van verzonden brieven. Na de laatste notulen zijn in inv.nr. 3 lijsten opgenomen 

van het effectenbezit van 1787-1812. Inv.nr. 4 bevat ook de jaarlijkse begroting. 

2 1731, 11 september - 1780, 3 april 

3 1781, 1 januari - 1814, 3 oktober 

4 1814, 18 november - 1847, 21 april 

5 1847, 2 juli - 1887, 25 december 

6 1888, 13 januari - 1932, 12 november 

7 1933, 14 januari - 1956, 8 juni 

8 1956, 8 oktober - 1974, 25 april 

9 Alfabetische trefwoordenindex op de inhoud van inv.nrs. 2-5 en op de losse 

stukken van die jaren 

z.j. 1 deeltje 

N.B. Zeer onvolledig en door herordening onbruikbaar geworden. 

10 Agenda's voor kerkeraadsvergaderingen 

1932-1972 1 pak 

1.2. Correspondentie 

1.2. CORRESPONDENTIE 

11-15 Ingekomen stukken, 1696-1965; ingekomen stukken en doorslagen en/of 

kopieën van verzonden stukken, 1972-1982 

1696-1965 4 omslagen en 1 portefeuille 

N.B. De series vertonen vooral tussen 1910 en 1970 grote hiaten. 

11 1696-1763 

12 1764-1784 

13 1786-1845 

14 1846-1910, 1917, 1919, 1948, 1951, 1953, 1958, 1965


15 1972-1974, 1977-1982 (portefeuille) 

16 Index van de ingekomen stukken (chronologisch vermeld) welke worden 

beschreven onder de inv.nrs. 11-14 (gedeeltelijk) 

20e eeuw 1 stuk 

1.3. Jaarverslagen 

1.3. JAARVERSLAGEN 

17-18 Staten van het geestelijk en kerkelijk leven van de gemeente, uitgebracht 

aan de synode, deels afschriften en duplicaten 

1828-1982 2 portefeuilles 

N.B. Zie voor de jaren 1852-1903 de notulen over deze jaren. 

17 1828-1851 

18 1904-1982 

1.4. Inventarissen 

1.4. INVENTARISSEN 

19 Lijsten van aanwezige archiefstukken, met aantekeningen 

1693-1795 1 omslag 

20 Lijsten van kerkelijke bescheiden welke berusten onder het beheer van de 

predikant 

1861, [1862] 1 omslag 

21 Lijsten van aanwezige archiefbescheiden, hoofdzakelijk gediend hebbend 

voor de uitgave van de gedrukte inventaris van 1915 

z.j. 1 omslag 

22 Lijst van archiefbescheiden en kerkelijke voorwerpen welke in de ijzeren kist 

bewaard worden, alsmede van bescheiden welke bij de koster en bij de 

predikant bewaard worden 

z.j. 1 omslag 

N.B. Deze lijsten werden vaak opgemaakt bij het vertrek van een predikant.


2. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen 

2.1. Vestiging, herdenkingen, jubilea 

2. STUKKEN BETREFFENDE BIJZONDERE ONDERWERPEN 

2.1. VESTIGING, HERDENKINGEN, JUBILEA 

23 Rekest van predikant, kerkeraad en gemeenteleden waarin aan de 

magistraat gevraagd wordt om medewerking bij het aankopen van een eigen 

gebouw voor het houden van kerkdiensten, met gunstige beschikking 

1693 1 stuk 

24 Akte waarbij de consistoriale vergadering van de Lutherse Gemeente van 

Amsterdam verklaart in te stemmen met het verzoek van de gemeente te 

Zutphen om een landelijke collecte te houden voor de aankoop van een 

eigen kerkgebouw, met bevestiging van deze toestemming door de 

consistories van Haarlem en Leiden 

1693 1 stuk 

N.B. Met opgedrukte zegels van de drie genoemde gemeenten. 

25 Stukken betreffende de plannen tot verdeling van de kerkelijke gebouwen 

over de verschillende godsdienstige gezindten in de stad 

1798-1800 1 portefeuille 

N.B. Hierbij afschriften van de ledenlijsten van alle gezindten. 

26 Rekening van de schilder H. Thepass voor het maken van het schilderij dat 

Maarten Luther voorstelt 

1817 1 stuk 

N.B. Zie ook de inleiding, punt 5. 

27 Stukken betreffende de herdenkingen van Hervormingsdag 

1817, 1833, 1883, 1910, 1912-1936 1 omslag 

N.B. In hoofdzaak gedrukte programma's. 

28 Stukken betreffende de feestelijke herdenking van het 150-jarig bestaan van 

de gemeente 

1843 1 omslag 

N.B. Voorin inhoudsopgave; zie ook de inleiding, punt 5; hieraan toegevoegd in 2005 de 

“Gezangen bij de gedachtenisviering van het Honderd-Vijftig jarig gevestigd bestaan”, 

afkomstig uit de documentatie van het Regionaal Archief Zutphen. 

29 Notulen van de “Commissie ter Herdenking van de Hervorming” 

1917 1 deel 

N.B. Met ingeplakte bijlagen. 

30 Kasboek van de “Commissie ter Herdenking van de Hervorming” 

1917 1 katern 

N.B. Alle kwitanties en nota's zijn in het kasboek geplakt. 

2.2. Reglementering 

2.2. REGLEMENTERING 

31 Reglementen en instructies, met aantekeningen en wijzigingen


z.j. 1 deel 

N.B. Gedrukt; doorschoten exemplaar. 

32 Reglementen en instructies, met ingeplakte en bijgeschreven wijzigingen 

1909-1911, 1919, 1929, 1972 1 deel 

N.B. Gedrukt; doorschoten exemplaar. 

33 Huishoudelijk reglement van de kerkeraad 

1882 en z.j. 1 katern en 1 stuk 

N.B. Het reglement van 1882 is gedrukt. 

34 Reglementen en instructies 

1909-1911 en z.j. 1 katern en 1 stuk 

N.B. De reglementen van 1909-1911 zijn gedrukt. 

35 Stukken betreffende de vaststelling van een nieuw huishoudelijk reglement 

van de kerk 

1974-1976 1 omslag 

N.B. Hierbij ook enkele concepten en het reglement zelf. 

2.3. Kerkeraadsleden 

2.3. KERKERAADSLEDEN 

36 Regeling van de werkzaamheden voor de kerkeraad, klad 

z.j. 1 stuk 

N.B. Opsomming van werkzaamheden in chronologische volgorde; zie ook inv.nr. 33. 

37 Lijst van werkzaamheden voor de gewone en voor de grote kerkeraad 

z.j. 1 stuk 

38 Stukken betreffende de formuliergebeden voor kerkeraadsvergaderingen 

1773 1 omslag 

N.B. In de consistoriekamer hangt een ingelijst stuk waarop de tekst van het vooren 

nagebed is vermeld. 

39 Lijst van ouderlingen, met jaren van bekleding van het ambt 

1681-1874 1 stuk 

40 Lijsten van ouderlingen, kerkrentmeesters, diakenen en leden van 

commissies, ingesteld door de kerkeraad tot het doen van onderzoek van de 

roerende en onroerende goederen, van de kerkelijke registers en van de 

rekeningen van kerk en diakonie 

1889-1931 1 omslag 

41 Lijsten van ouderlingen, kerkrentmeesters en diakenen, met roosters van 

aftreden 

1944-1972 1 omslag 

42 Circulaire betreffende de samenstelling van de kerkeraad 

1956 1 stuk


43 Lijst van diakenen, met data van benoeming en aftreden of overlijden 

1882-1958 1 stuk 

44 Brieven van gemeenteleden die benoemd zijn tot kerkeraadslid en die deze 

benoeming hebben aangenomen of die ervoor bedankt hebben, en van 

kerkeraadsleden die voor hun ambt bedanken 

1817, 1823-1824, 1841, 1854, 1901-1908, 1911-1913, 1915-1917, 1972, 

1977, 1981-1982 1 omslag 

45 Lijsten van ouderlingen en diakenen en collectanten die maandelijks in de 

stad en in de kerk moeten collecteren 

1875 en z.j. 1 omslag 

N.B. Gedrukt; de lijsten zijn opgeplakt. 

46 Publicatie in de Zutphensche Courant van zaterdag 12 mei inzake het 25jarig 

lidmaatschap van de diakonie van D.J. Wöhrmann 

1928 1 stuk 

46a Oorkonde uitgereikt aan Dirk Jan Wöhrmann uit erkentelijkheid voor zijn vele 

diensten gedurende 50 jaar kerkeraadslid 

1953 1 stuk 

2.4. Predikanten 

2.4. PREDIKANTEN 

47 Lijst van predikanten, aangelegd door ds. d'Auzon 

z.j. 1 stuk 

48 Stukken betreffende de beroeping van proponent Johannes Kloekhoff 

1731 1 omslag 

49 Stukken betreffende de beroeping van ds. Joannes Törner, predikant te 

Medemblik 

1733-1734 1 omslag 

50 Stukken betreffende de beroeping van ds. Johann Christoffel Morhardt, 

predikant te Zierikzee 

1737 1 omslag 

51 Stukken betreffende de beroeping van proponent Rudolphus Kemper 

1749 1 omslag 

52 Brief van de kerkeraad van Gouda waarin deze vraagt of men aan ds. 

Kemper bij zijn vertrek naar Gouda een goed getuigschrift wil meegeven 

1762 1 stuk 

53 Stukken betreffende de beroeping van proponent Ludolph Gottlieb Cordes 

1762-1763 1 omslag


54 Brieven geschreven door ds. Cordes, bestemd voor de kerkeraad 

1768 1 omslag 

55 Brieven van de kerkeraad van Zwolle inzake de beroeping aldaar van ds. 

Cordes 

1774 1 omslag 

56 Stukken betreffende de vervulling van de vacature van ds. Cordes en de 

beroeping van ds. Wilhelm Reuter, predikant te Vlissingen 

1774-1775 1 omslag 

57 Brieven van ds. Reuter waarin deze meedeelt zeer spoedig naar zijn 

gemeente te zullen terugkeren, maar dat zijn hulp in Amsterdam nog hard 

nodig is 

1776-1777 1 omslag 

58 Stukken betreffende de vacature ontstaan door het vertrek van ds. Reuter 

naar Groningen en de beroeping van ds. Jan Hendrik Fortmeyer, predikant 

te Zierikzee 

1777-1778 1 omslag 

59 Stukken betreffende de vacature ontstaan door het vertrek van ds. 

Fortmeyer naar Utrecht en de vervulling ervan door de komst van proponent 

Christoffel Siedenburg 

1779 1 omslag 

60 Bekendmaking van het voorgenomen huwelijk van ds. Siedenburg met mej. 

P.H. Druman 

1781 1 stuk 

61 Brieven van ds. Siedenburg inzake een beroep naar elders en het vervullen 

van preekbeurten in den lande, waardoor hij zijn eigen preekbeurten in 

Zutphen niet kan vervullen 

1781, 1783 1 omslag 

62 Stukken betreffende de vervulling van de vacature ontstaan door het vertrek 

van ds. Siedenburg naar Middelburg en de beroeping van ds. George 

Hendrik Reiche, predikant te Amersfoort 

1785 1 omslag 

63 Brieven betreffende de vervulling van preekbeurten elders door ds. Reiche, 

waardoor deze zijn eigen beurten in Zutphen niet kan waarnemen 

1778, 1789, 1791, 1792, 1799 1 omslag 


van ds. Reiche naar Leiden en de komst van proponent Jacob Nieuwenhuis 

1799 1 omslag 

65 Brief van de gemeente te Arnhem die de kerkeraad feliciteert met het beroep


dat is uitgebracht op ds. Hendrik Justus Matthes, predikant te Harlingen 

1803 1 stuk 

66 Brief van ds. Matthes waarin deze meedeelt dat hij te Groningen wil preken 

vóór hij terugkeert naar Zutphen, tenzij de kerkeraad wil dat hij onmiddellijk 

terugkomt 

1805 1 stuk 

67 Stukken betreffende de beroeping van proponent Hendrik Walkenhorst in de 

vacature ontstaan door het vertrek van ds. Matthes naar Groningen 

1805-1806 1 omslag 

68 Brief van ds. Walkenhorst waarin deze meedeelt dat hij te Edam is beroepen 

1806 1 stuk 

N.B. Dit beroep is door hem uiteindelijk niet aangenomen. 

69 Brieven van ds. Walkenhorst en het Amsterdamse Consistorie inzake de 

verminderde bijdrage in het tractement van eerstgenoemde door het 

Liefdefonds van het consistorie 

1813-1814 1 omslag 

70 Stukken betreffende de beroeping van ds. Walkenhorst naar Harlingen en de 

beroeping van ds. Johannes George Liernur, predikant te Vlissingen, als zijn 

opvolger 

1823-1825 1 omslag 


van ds. Liernur naar Haarlem door de komst van ds. Hendrik Justus Matthes, 

laatstelijk predikant te Groningen 

1826 1 omslag 

N.B. Deze komt voor de tweede keer als predikant naar Zutphen. 

72 Stukken betreffende de beroeping van ds. Jan Aikes Kramer, predikant te 

Wildervank, in de vacature ontstaan door het vertrek van ds. Matthes naar 

Leiden 

1828-1829 1 omslag 


van ds. Kramer naar Den Haag door de beroeping van ds. George Hendrik 

Gideon Lagers, predikant te Bodegraven 

1834-1835 1 omslag 

74 Brieven van ds. Lagers, geschreven te Amsterdam, waarin hij de kerkeraad 

meedeelt de bankbiljetten (hem geschonken bij gelegenheid van zijn 

huwelijk) niet te kunnen accepteren, en waarin hij meedeelt een beroep naar 

Rotterdam te hebben gekregen dat door hem is aangenomen 

1836 1 omslag 

75 Stukken betreffende de beroeping van ds. Johannes Christoffel Schultz 

Jacobi, predikant te Culemborg, in de vacature ontstaan door het vertrek van


ds. Lagers naar Rotterdam 

1837 1 omslag 

76 Stukken betreffende de vacature ontstaan door het vertrek van ds. Schultz 

Jacobi naar Rotterdam 

1848 1 omslag 

77 Stukken betreffende de vacature ontstaan door het vertrek van ds. Wilhelm 

Diederich Statius Muller naar Schiedam, en de regeling van preekbeurten in 

de vacante periode 

1857-1858 1 omslag 

78 Stukken betreffende de vacature ontstaan door het vertrek van ds. Johann 

Wilh. Th. Lublink Weddik naar Utrecht en de vervulling ervan door de 

beroeping van ds. George Theodorus Bruyn, predikant te Monnickendamm 

1861 1 omslag 

79 Stukken betreffende de emeritering van ds. Bruyn en de regeling van 

preekbeurten in de vacante periode 

1899 1 omslag 

80 Lijsten van gemeenteleden die financieel hebben bijgedragen aan de 

ambtsjubilea van ds. Bruyn 

1866, 1901 1 omslag 

81 Bekendmaking in de Zutphensche Courant inzake het overlijden van ds. 

Bruyn 

1902 1 stuk 

82 Stukken betreffende de beroeping van predikanten in de vacature ontstaan 

door de emeritering van ds. Bruyn, en de vervulling ervan door de beroeping 

van ds. Bernardus Hendricus d'Auzon, predikant te Edam 

1899-1900 1 omslag 

83 Stukken betreffende de viering van het zilveren ambtsjubileum van ds. 

d'Auzon te Zutphen 

1925 1 omslag 

84 Bekendmaking in het Evangelisch-Luthers Weekblad inzake het 60-jarig 

ambtsjubileum van ds. Gerrit Munter, oud-predikant van Zutphen 

1968 1 stuk 

N.B. Ds. Munter is na het emeritaat van ds. d'Auzon predikant geworden van de gemeente; 

uit diens ambtsperiode zijn vrijwel geen stukken bewaard gebleven. 

85 Stukken betreffende de voorwaarden waarop ds. Franz Josef Bejcek van der 

Chijs, predikant te Maastricht, is beroepen, en de wijzigingen van deze 

voorwaarden bij het aangaan van een combinatie tussen de gemeenten te 

Maastricht en Zutphen t.a.v. de pastorale zorg 

1942 en 1955 1 omslag


86 Stukken betreffende de (zowel bij de kerkeraad als bij de Synodale 

Commissie) zoekgeraakte beroepsbrief van ds. Van der Chijs 

1972 1 omslag 

87 Stukken betreffende het afscheidscadeau voor ds. Van der Chijs bij zijn 

emeritaat, geschonken door de gemeenten Zutphen en Maastricht 

1971-1972 1 omslag 

88 Stukken betreffende de aanwijzing van twee consulenten voor de gemeente 

gedurende de vacante periode 

1972 1 omslag 

89 Brief van een gemeentelid dat bezwaar aantekent tegen de mogelijkheid dat 

een full-time predikant beroepen zal worden, aangezien de gemeente de 

daaraan verbonden financiële lasten niet kan dragen (fotokopie) 

1973 1 stuk 

90 Verslag van de activiteiten die de kerkeraad heeft ondernomen om een 

opvolger te vinden voor ds. Van der Chijs 

1974 1 stuk 

N.B. Dit verslag heeft gediend voor de gemeenteavond van 19 december 1974 waarop de 

kerkeraad de gemeente heeft geïnformeerd over de gang van zaken van 1972-1974. 

91 Stukken betreffende de beroepsvoorwaarden voor de predikant die de 

vacature van ds Van der Chijs zal gaan vervullen 

1975 1 omslag 

N.B. Hierbij ook notulen van twee vergaderingen van de kerkeraden van Zutphen en Twente 

(die samen besluiten een beroep uit te brengen op ds. M. A. van Teylingen). 

92 Stukken betreffende de beroeping van ds. Marius Anthonius van Teylingen, 

predikant te Monnickendam-Edam, als predikant van de gecombineerde 

gemeente Zutphen en Twente (Enschede), en de aanneming van dit beroep 

1975 1 omslag 

93 Stukken betreffende de intreedienst van ds. Van Teylingen te Zutphen en te 

Twente 

1975 1 omslag 

94 Brief van de Synodale Commissie waarin wordt meegedeeld dat ds. Van 

Teylingen met ingang van 11 januari 1979 officieel emeritaat zal krijgen 

1978 1 stuk 

95 Stukken betreffende de benoeming van consulenten in verband met de 

ontstane vacature en de pogingen die zijn ondernomen om een predikant te 

beroepen 

1978-1980, 1982 1 omslag 

96 Brief van een predikant die aan de kerkeraad vraagt voortaan niet meer dan 

één dienst per zondag te hoeven preken omdat zijn zwakke gezondheid hem 

niet in staat stelt vaker voor te gaan in de dienst


2.5. Oud-predikanten 

z.j. 1 stuk 

N.B. Fragment uit (waarschijnlijk) eerste helft 19e eeuw. 

2.5. OUD-PREDIKANTEN 

97 Brieven ontvangen van ds. Törner te Den Haag 

1738, 1740, 1742, 1749 1 omslag 

98 Brief van de weduwe van ds. Morhardt waarin zij meedeelt dat haar man, 

predikant te Batavia, aldaar is overleden 

1751 1 stuk 

99 Brieven en geboorteberichten ontvangen van ds. Kemper te Gouda 

1763-1766 1 omslag 

100 Brieven ontvangen van ds. Cordes te Zwolle 

1775 1 omslag 

101 Brief van de weduwe van ds. Reiche waarin zij meedeelt dat haar man, 

predikant te Leiden, aldaar is overleden 

1830 1 stuk 

102 Brief van ds. Lublink Weddik te Utrecht waarin deze de kerkeraad bedankt 

voor de schrijftafel die hem bij zijn vertrek naar Utrecht is aangeboden 

1861 1 stuk 

103 Brieven van ds. Van Teylingen waarin deze vraagt om toekenning van een 

bijdrage in de verhuiskosten 

1982 1 omslag 

2.6. Personeel (koster, organist, enz.) 

2.6. PERSONEEL (KOSTER, ORGANIST, ENZ.) 

104 Brief van Dirk Seeger waarin deze zichzelf aanbeveelt als koster, voorzanger 

en schoolmeester 

1803 1 stuk 

105 Instructie voor de koster, organist en orgeltrapper 

z.j. 1 stuk 

N.B. Gedrukt; zie ook inv.nrs. 31-32, 34. 

106 Instructies voor de koster en de voorzanger 

[1825] en 1850 1 omslag 

107 Uittreksel uit de notulen van de kerkeraad waaruit blijkt dat op 12 maart 1880 

besloten is het salaris van de koster te verhogen 

1881 1 stuk 

108 Brieven van een zestal personen dat heeft gesolliciteerd naar de functie van


koster 

1892 1 omslag 

109 Brieven van koster J.F. Poestkoke waarin deze vraagt om verhoging van zijn 

salaris en waarin hij uiteenzet waarom hij zonder toestemming van de 

kerkeraad de stad heeft verlaten 


110 Instructie voor de koster 

1937 1 stuk 

N.B. Gedrukt; zie ook inv.nrs. 31-32, 34, 105. 

111 Instructie voor P. Smit, opgesteld bij zijn benoeming tot koster, doorslag 

1960 1 stuk 

112 Voorwaarden waarop de kerkeraad benoemd heeft tot kosteres mevr. C.J. 

Bulten-Rouwenhorst, alsook instructie voor haar 

1972 1 stuk 

113 Instructie voor de ontvanger 

1807 1 stuk 

114 Stukken betreffende de benoeming en het ontslag van organist D. Grutterink 

1812, 1830 1 omslag 

115 Brief van organist F. Nieuwenhuijsen te Utrecht waarin deze meedeelt dat hij 

moet afzien van eventuele orgeldiensten in de Lutherse Kerk van Zutphen, 

en waarin hij tevens laat weten dat hij niet aanwezig zal zijn bij de 

ingebruikname van het nieuwe orgel 

1830 1 stuk 

116 Instructie voor de organist 

1877 1 stuk 

N.B. Gedrukt; zie ook inv.nrs. 31-32, 34, 105. 

117 Brieven van organisten die voor hun functie bedanken en van personen die 

solliciteren naar de functie van organist 

1906-1907 1 omslag 

118 Instructie voor organist F. Vente, opgesteld bij diens benoeming en 

infunctietreding (afschrift) 

1959 1 stuk 

119 Stukken betreffende de uitbetaling van honorarium aan organist F. Vente en 

doorbetaling voor enige tijd van honorarium aan diens vrouw na het 

overlijden van de organist 

1961 1 omslag. 

120 Stukken betreffende de benoemingen van H.F.C. Schmidt en J.L. Cuntz tot 

orgeltrapper


2.7. Kerkrentmeesters 

2.7.1. Algemeen 

1897, 1901 1 omslag 

2.7. KERKRENTMEESTERS 

2.7.1. ALGEMEEN 

121 Notulen van de vergaderingen 

1824 (19 februari – 9 oktober) 1 omslag 

N.B. Uit een register gescheurd. 

122 Notulen van de vergaderingen 

1912, 27 januari – 1940, 1 april 1 deel 

123-124 Brievenboeken 

1865-1935 1 katern en 1 deel 

123 1865, 1870, 1880 (katern) 

124 1913-1935 

125 Ingekomen stukken en doorslagen van verzonden stukken 


126 Stukken betreffende de benoeming en het ontslag van kerkrentmeester en 

administrateur Harmsen 

1955 en 1961 1 omslag 

127 Brief van de administrateur waarin deze aangeeft hoe de controle van de 

boekhouding en van andere financiële zaken geregeld kan worden 

z.j. 1 stuk 

2.7.2. Predikantstractementen 

2.7.2. PREDIKANTSTRACTEMENTEN 

128 Codicil houdende een verklaring van Klaas Vlootman dat uit de erfenis een 

bedrag van vijftig gulden moet worden betaald aan de dienstdoende 

predikant 

1783 1 stuk 

N.B. Met een aantekening dat hieraan voldaan is in 1794. 

129 Stukken betreffende het verzoek van ds. Reiche hem jaarlijks vijftig gulden 

extra uit te keren in verband met zijn grote gezinsuitgaven 

1795-1797 1 omslag 

N.B. Tot 1795 droegen de Gelderse Staten jaarlijks bij in de kosten van het tractement. 

130 Stukken betreffende enkele bepalingen omtrent de vaststelling van het 

tractement van ds. d'Auzon, met latere wijziging 

1900, 1904 1 omslag 

131 Brief van de secretaris van de synode waarin gevraagd wordt naar de 

regeling van de tractementsvoorziening


1929 1 stuk 

132 Stukken betreffende de vaststelling van het tractement van ds. Van der Chijs 

1956-1960 1 omslag 

133 Rapport van de Staatscommissie voor de Zaken van de Erediensten met 

betrekking tot het afkoopvoorstel van de rijksbijdrage in de tractementen, 

met bijlagen 

1967 1 omslag 

134 Brieven van ds. Van der Chijs aan de kerkrentmeester inzake te ontvangen 

honoraria en de restitutie van door hem betaalde premies voor 

verzekeringen 

1970-1974 1 omslag 

135 Brief van de synode waarin wordt meegedeeld dat de rijksbijdrage van fl. 

450,- jaarlijks zal worden uitbetaald wanneer wordt overgegaan tot het 

beroepen van een nieuwe predikant 

1972 1 stuk 

2.7.3. Beheer van het vermogen 

2.7.3.1. Algemeen 

2.7.3. BEHEER VAN HET VERMOGEN 

2.7.3.1. ALGEMEEN 

136 Nota betreffende de kosten van taxatie van het plaatsje De Drosterij, 

gelegen in de gemeente Warnsveld aan de weg van Hengelo naar Zutphen 

1838 1 stuk 

N.B. In opdracht van de kerkeraad; is geen kerkelijk eigendom. 

137 Kennisgevingen van metingen en hermetingen van enkele percelen (gelegen 

sectie F gemeente Zutphen), met uittreksel van de perceelsgewijze 

kadastrale legger 

1890, 1901, 1912 1 omslag 

138 Jaarrekeningen ingediend op voorbedrukte formulieren, zoals deze aan de 

Synodale Commissie zijn verzonden, afschriften 

1966-1971 1 omslag 

139 Register van kasstaten waarop is aangetekend hoeveel kasgeld aanwezig is 

1969-1973 1 deel 

140 Staat van het woningbezit 

1971 1 stuk 

N.B. Opgemaakt i.v.m. de heffing van straat- en rioolbelasting. 

141 Taxatierapport van de waarde van de opstallen welke in eigendom zijn bij de 

kerkelijke gemeente, met declaraties van de taxateur 

1973 1 omslag


142 Stukken betreffende het geschil tussen de kerkeraad en de Dienst Openbare 

Werken van de gemeente Zutphen inzake de betaling van de kosten voor 

het ontstoppen van een riolering 

1974 1 omslag 

2.7.3.2. Kerkgebouw Beukerstraat 10 

2.7.3.2.1. Aankoop 

2.7.3.2. KERKGEBOUW BEUKERSTRAAT 10 

2.7.3.2.1. Aankoop 

143 Akte waarbij een huis, gelegen in de Beukerstraat (tussen enerzijds het huis 

van de weduwe Megens en anderzijds het huis van Handenaks, en aan de 

achterzijde uitkomend op de Vaalt, nu Korte Beukerstraat geheten), wordt 

gekocht van de curatoren over de boedel van wijlen Henrick ten Haeve 

1693 1 stuk 

144 Akte waarbij Reiner Schier en Frederick van Landeren, curatoren over de 

boedel van wijlen Henrick ten Haeve, een huis in de Beukerstraat 

transporteren en overdragen aan de kerkeraad 

1693 1 charter 

N.B. Met uithangend (beschadigd) zegel van de stad; is opgenomen in de chartercollectie. 

2.7.3.2.2. Reparatie en verbouw 

2.7.3.2.2. Reparatie en verbouw 

145 Lijst van ontvangen gelden ten behoeve van het herstel van het kerkgebouw 

1700 1 stuk 

146 Brieven van het Amsterdamse Consistorie waarin men meedeelt te willen 

bijdragen in de kosten van reparatie van kerkgebouw en kosterswoning 

1737, 1742, 1772 1 omslag 

147 Voorwaarden waarop de kerkeraad het verven van het interieur wil 

aanbesteden 

1804 1 stuk 

148 Voorwaarden waarop de kerkeraad herstelwerkzaamheden aan het 

kerkgebouw wil laten uitvoeren, en bestek dienaangaande 

[1821] 1 katern 

149 Voorwaarden waarop de kerkeraad het schilderwerk van het interieur en het 

witten van de muren van het kerkgebouw wil aanbesteden 


150 Voorwaarden waarop de kerkeraad de verbouwing van het interieur wil 

aanbesteden, en bestek dienaangaande 

1830 1 katern 

151 Voorwaarden waarop de kerkeraad het maken van drie ramen in de kerk


(met bijkomende werkzaamheden) wil aanbesteden, en bestek 

dienaangaande 

1848-1849 1 omslag 

152 Rapport van de commissie die onderzocht heeft op welke wijze het 

stucadoorswerk aan het plafond van het kerkgebouw hersteld kan worden 

1852 1 stuk 

153 Voorwaarden waarop de kerkrentmeester het schilderwerk aan het gebouw 

wil aanbesteden, bestek dienaangaande en inschrijvingsbriefjes van enkele 

schilders en stucadoors 

1858 1 omslag 

154 Tekeningen van enkele verbouwingen van het gebouw, zowel van het 

interieur als van het exterieur 

1903, 1910 en z.j. 1 omslag 

N.B. Zie voor een specificatie bijlage 2; met begroting van kosten, 1903; tekeningen zijn 

opgenomen inde kaartencollectie onder nummers SZU004000001 t/m SZU004000012, 

SZU005000001 t/m SZU005000007 en SZU006000001. 

155 Stukken betreffende het uitvoeren van groot onderhoud aan het kerkgebouw 

1958-1959 1 omslag 

156 Stukken betreffende het ontbreken van veiligheidsaarding van het 

electriciteitsnet 

1971 1 omslag 

157 Stukken betreffende de renovatie van het interieur, de plaatsing van 

voorzetramen, de aanleg van voetverwarming en de aanschaf van nieuwe 

stoelen 

1976 1 omslag 

158 Stukken betreffende de brandschade in het kerkgebouw en de 

herstelwerkzaamheden 

1982 1 omslag 

159 Tekeningen van enkele mogelijkheden om de toegang tot het kerkgebouw te 

wijzigen 

z.j. 1 omslag 

N.B. Gekleurd; waarschijnlijk van 1903. 

160 Tekening van de pilaren onder de galerij en van de plaats waar deze moeten 

komen 

z.j. 1 stuk 

161 Voorwaarden waarop de kerkeraad het verven van het interieur wil 

aanbesteden, en bestek dienaangaande 

z.j. 1 omslag


2.7.3.2.3. Verponding-belasting-verzekering 

2.7.3.2.3. Verponding-belasting-verzekering 

162 Uittreksel uit het reces van de Graafschap Zutphen waaruit blijkt dat 

ontheffing wordt verleend voor het betalen van de verpondingen voor kerk en 

kosterswoning 

1743 1 stuk 

163 Brief van de “commissaris tot het werk der verponding” waarin deze 

meedeelt dat de kosterswoning en de kelder onder het kerkgebouw in de 

nieuwe verponding worden aangeslagen 

1810 1 stuk 

164 Polissen van brandverzekeringen, afgesloten ten behoeve van het 

kerkgebouw en van het interieur ervan 

1813, 1814 1 omslag 

2.7.3.2.4. Het interieur 

2.7.3.2.4.1. Het orgel 

2.7.3.2.4. Het interieur 

2.7.3.2.4.1. Het orgel 

165 Stukken betreffende een ontvangen legaat dat gebruikt moet worden voor 

het onderhoud van het orgel 

1762-1764 1 omslag 

166 Stukken betreffende het uitvoeren van herstelwerkzaamheden aan het orgel 

en de bouw van een nieuw orgel 

1810, 1814, 1819-1831, 1836, 1868, 1902 en z.j. 1 omslag 

N.B. Het stuk van 1828 bevat de voorwaarden voor de bouw van een nieuw orgel. 

167 Stukken betreffende de uitbreiding van het orgel door de Fa. Holtgräve te 

Deventer 

1864-1865 1 omslag 

168 Stukken betreffende enkele verrichte reparaties aan het orgel 

1906 1 omslag 

169 Stukken betreffende de plannen om het orgel te laten restaureren 

1977 1 omslag 

170 Staat van te maken kosten voor reparatie aan het orgel (dat door de brand in 

het kerkgebouw schade heeft opgelopen) 

1982 1 stuk 

171 Stukken betreffende het concert dat door een aantal koren is gegeven ten 

bate van de restauratie van het door brand beschadigde orgel 

1982 1 omslag 

N.B. Met een programma waarin een historisch overzicht is opgenomen van het orgel sinds 

1831.


172 Tekening van het orgelfront 

z.j. 1 stuk 

2.7.3.2.4.2. Overig 

2.7.3.2.4.2. Overig 

173 Rekening van de Fa. Eliesen te Baak inzake de aanleg van een 

geluidsinstallatie 

1970 1 stuk 

174 Tekeningen van niet gerealiseerde plannen om het interieur van het 

kerkgebouw te wijzigen 

z.j. 1 omslag 

175 Tekening van het altaarkruis 

z.j. 1 stuk 

176 Begroting van kosten inzake de uitbreiding van het aantal zitplaatsen 

z.j. 1 stuk 

2.7.3.2.5. Verhuur van kerkgebouw en kelder 

2.7.3.2.5. Verhuur van kerkgebouw en kelder 

177 Stukken betreffende de receptie van het zangkoor “Laus Deo” in de kerk, ter 

gelegenheid van het zilveren jubileum 

1977 1 omslag 

N.B. Dit koor heeft de kerk gehuurd voor wekelijkse repetities. 

178 Akten waarbij de kelder onder de kerkruimte wordt verhuurd 

1750, 1761, 1781, 1792, 1841 1 omslag 

2.7.3.2.6. De kerk en de belendende percelen 

2.7.3.2.6. De kerk en de belendende percelen 

179 Uittreksel uit het “memorie- en resolutieboek van de stad Zutphen” inzake 

een conflict tussen de kerkeraad en weduwe Pouffertijse over het 

dichtmetselen van een gat in de muur waardoor een “waterleiding” had 

gelopen, met afschrift van het besluit van de magistraat dit gat weer aan te 

(laten) brengen 

1713 1 stuk 

180 Stukken betreffende het protest van de kerkeraad tegen de vestiging van 

een slagerij in één van de belendende percelen 

1838 1 omslag 

181 Stukken betreffende een door de gemeenteraad verleende vergunning aan 

blikslager Peter Fackeldey voor de uitoefening van zijn bedrijf in een 

belendend perceel


1846 1 omslag 

182 Nota waarin de kerkeraad verklaart dat hij de muur tussen het erf van de 

kerk en het pand van H.C.A. van Someren zal opbouwen en alle schade zal 

vergoeden die hieruit voortvloeit, en dat genoemde Van Someren altijd het 

raam, dat uitziet op de binnenplaats van de kerk, zal mogen behouden, 

afschrift 

1861 1 stuk 

183 Verzoekschrift van de weduwe Gerlach-Wesselink om in de muur op de 

erfafscheiding tuimelramen te mogen plaatsen i.p.v. de huidige vaste ramen, 

met afwijzende beschikking van de kerkeraad 

1887 1 stuk 

184 Verzoekschrift van H.E.K. Ezerman (huis- en rijtuigschilder) om teruggave 

van een stuk gevel dat onlangs “ongemerkt” bij de kerk was aangeschilderd, 

omdat Ezerman nu de opgang naar de bovenwoning wil verbeteren 

1888 1 stuk 

185 Brieven van Chr. Iliohan waarin deze verklaart van de kerkeraad vergunning 

te hebben gekregen om een venster aan te brengen in de muur van zijn huis 

welke muur grenst aan de binnenplaats achter de kerk, met daarbij de 

bepaling dat in dit venster matglas moet worden gebruikt 

1893, 1915 1 omslag 

2.7.3.3. De pastorieën 

2.7.3.3. DE PASTORIEËN 

186 Brief van de secretaris van het Amsterdamse Consistorie waarin deze 

meedeelt dat men besloten heeft fl. 300,- bij te dragen in de kosten van 

verkrijging van een pastorie 

1775 1 stuk 

187 Stukken betreffende het testament van Christiaan Alexander Klose, in leven 

arts te Zutphen, die aan de kerk een huis met tuin, gelegen op de Nieuwstad 

(kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F nrs. 448-447), heeft 

vermaakt 

1855, 1858 1 omslag 

N.B. Tot die tijd woonde de predikant in dit huis als huurder van Klose; één van de 

bepalingen van het testament was dat dit huis ambtswoning van de predikant moest blijven. 

188 Bestekken en voorwaarden voor het verbouwen en verven, en inschrijvingen 

van aannemers voor deze werkzaamheden, van de pastorie en het 

belendende perceel dat door de kerkeraad is aangekocht 

1855 1 omslag 

189 Stukken betreffende enkele overeenkomsten die de kerkeraad heeft 

gesloten met A.F. Nieuveld inzake aan te brengen wijzigingen in of aan diens 

woning welke grenst aan de pastorie op de Nieuwstad 

1866-1873 1 omslag


190 Stukken betreffende het uitvoeren van onderhoudswerkzaamheden aan 

verschillende woningen, met name aan de pastorie op de Nieuwstad 

1900-1905 en z.j. 1 omslag 

N.B. In 1904 verhuist de predikant naar de Deventerweg. 

191 Stukken betreffende het onderhoud van de huizen op de Nieuwstad en in de 

Korte Beukerstraat 

1955-1956 1 omslag 

192 Stukken betreffende de verhuur en het onderhoud van de huizen op 

Nieuwstad 63 en/of 65 

1955-1960 1 omslag 

193 Tekening van de pastorie op de Nieuwstad 

z.j. 1 stuk 

194 Brief van notaris mr. R. Bichon te IJsselmonde waarin deze meedeelt 

afschrift genomen te hebben van enkele koopakten, waaronder die van de 

pastorie, Deventerweg 123, in verband met een kwestie over het recht van 

overpad 

1939 1 omslag 

N.B. Met uittreksel uit het kadastrale plan van de gemeente Zutphen, 1937. 

195 Stukken betreffende de financiële afwikkeling van de uitgevoerde 

herstelwerkzaamheden aan de pastorie Deventerweg 123 in verband met de 

geleden oorlogsschade 

1959-1960 1 omslag 

196 Uittreksel uit het kadastrale plan van de gemeente Zutphen sectie B nr. 

1370, waarop is ingekleurd de pastorie Deventerweg 123 

1962 1 omslag 

N.B. In tweevoud. 

197 Brief van de Dienst Openbare Werken van de gemeente Zutphen inzake de 

vaststelling van de rooilijn aan de achterzijde van het perceel Deventerweg 

123 

1965 1 omslag 

N.B. Met fotokopie van de kadastrale kaart van de omgeving van de Deventerweg. 

198 Stukken betreffende enkele onderhouds- en herstelwerkzaamheden welke in 

en aan de pastorie Deventerweg 123 zijn uitgevoerd 

1961, 1973-1975 1 omslag 

199 Stukken betreffende het opzeggen van de huur van de pastorie aan ds. Van 

der Chijs, emerituspredikant, met bezwaarschriften van de predikant 

1975 1 omslag 

N.B. Met fotokopie van het kerkeraadsbesluit inzake bewoning van de pastorie, 1972. 

200 Stukken betreffende de verkoop van het pand Deventerweg 123 (kadastraal


bekend gemeente Zutphen sectie B nr. 1370) aan de huurder en bewoner, 

ds. F.B.J. van der Chijs, 1975, met retroacta 

1909, 1920, 1975 1 omslag 

201 Stukken betreffende de aankoop van het huis Prins Bernhardlaan 52 dat als 

pastorie zal worden ingericht, 1975, met retroactum 

1954, 1975 1 omslag 

202 Stukken betreffende de overeenkomst met het schoonmaakbedrijf Cemsto 

inzake een eenmalige schoonmaakbeurt van het huis Prins Bernhardlaan 52 

ten behoeve van de nieuwe predikant 

1975 1 omslag 

203 Brief van ds. M.A. van Teylingen waarin deze de kerkeraad vraagt de 

pastorie te mogen blijven bewonen na zijn emeritaat, maar alleen op 

voorwaarde dat de kerkeraad een lagere huur vaststelt dan aanvankelijk is 

gedaan 

1980 1 stuk 

2.7.3.4. De huizen Korte Beukerstraat 13-15-17 

2.7.3.4.1. Algemeen 

2.7.3.4. DE HUIZEN KORTE BEUKERSTRAAT 13-15-17 

N.B.: de kosterij is genummerd Korte Beukerstraat 15, maar is gebouwd tegen de 

achterkant van aan de kerk belendende percelen; Korte Beukerstraat 15 is een gang met 

een bovenwoninkje. 

2.7.3.4.1. Algemeen 

204 Uittreksel uit het kadastrale plan van de gemeente Zutphen (sectie F nrs. 

4329-4331 en 1111-1112) 

1962 1 omslag 

N.B. In tweevoud; genoemde nummers zijn ingekleurd. 

205 Tekeningen van plannen tot verbouw van de panden Korte Beukerstraat 13- 

15-17 

1967-1968 1 omslag 

N.B. De tekeningen welke niet op deze plaats in het archief berusten zijn opgenomen in de 

kaartencollectie. 

206 Stukken betreffende de aanvraag van premie voor verbetering van de 

woningen Korte Beukerstraat 13 en 17, met begroting van kosten voor 

verbetering en onderhoud 

1967-1969 en z.j. 1 omslag 

207 Stukken betreffende het door de kerkeraad ingediende bezwaar tegen de 

gemeentelijke aanslag in de reinigingsrechten voor deze panden 

1970-1971 1 omslag 

208 Stukken betreffende het verzoek van de kerkeraad aan de gemeente 

Zutphen om ontheffing te verlenen van het betalen van straat- en 

rioolbelasting voor de panden Korte Beukerstraat 13 en 17, omdat deze al


2.7.3.4.2. Het onderhoud 

enige tijd niet meer bewoond worden 

1971 1 omslag 

2.7.3.4.2. Het onderhoud 

209 Stukken betreffende de betrokkenheid van architect J. Jongeman bij 

onderhoudswerkzaamheden en de betaling aan hem voor zijn diensten 

1946-1950 1 omslag 

210 Stukken betreffende het uitgevoerde onderhoud aan de panden in de Korte 

Beukerstraat 

1970-1974 1 omslag 

N.B. Hierbij ook stukken betreffende het onderhoud aan de huizen aan het Stationsplein en 

aan het kerkgebouw. 

211 Brief over een verstopte goot aan de achterzijde van Korte Beukerstraat 13 

1981 1 stuk 

212 Tekening van de verbouw van de kapconstructie van de woningen in de 

Korte Beukerstraat 

z.j. 1 stuk 

213 Tekening (met toelichting) van de wijze waarop de opbouw van de 

schoorsteen gewijzigd kan worden zodat de rook beter afgevoerd kan 

worden 

z.j. 1 stuk 

2.7.3.4.3. Verhuur en bewoning 

2.7.3.4.3. Verhuur en bewoning 

214 Stukken betreffende de verhuur van de huisjes in de Korte Beukerstraat 

1957-1961 1 omslag 

N.B. Hierbij ook enkele stukken over het onderhoud ervan. 

215 Stukken betreffende de verhuur en de bewoning van de huisjes in de Korte 

Beukerstraat 

1971-1973 1 omslag 

N.B. Met doorslagen en afschriften van beroepszaken i.v.m. huurverhogingen. 

2.7.3.4.4. Korte Beukerstraat 13 


216 Akte waarbij Johanna Gerharda Bonekamp en Berendina Alberdina 

Bonekamp het huis gelegen Korte Beukerstraat 13 (kadastraal bekend 

gemeente Zutphen sectie F nr. 1091) verkopen aan de Lutherse Gemeente 

(afschrift), 1859, met retroacta en bijlage over de voogdij van de kinderen 

van Johannes Bonekamp 

1827, 1849, 1859 1 omslag


217 Akte waarbij de kerkrentmeesters het huis gelegen Korte Beukerstraat E 311 

(= E 304 = nr. 13) verhuren aan J.W. van den Bovenkamp, postbode te 

Zutphen, met gelijktijdig afschrift 

1878 1 omslag 

2.7.3.4.5. Korte Beukerstraat 15, kosterswoning 

2.7.3.4.5. Korte Beukerstraat 15, kosterswoning 

218 Begroting van kosten voor het aftimmeren van een slaapkamertje op de 

zolder van het huis gelegen boven de gang in de Korte Beukerstraat, 

bewoond door de weduwe Somers 

1861 1 stuk 

219 Tekening van de verbouw van de kosterswoning 

1937 1 stuk 

N.B. In dat jaar is ook de consistoriekamer verbouwd. 

220 Stukken betreffende de bewoning van de kosterij 

1971-1972 1 omslag 

N.B. Zie ook inv.nrs. 214-215. 

221 Voorwaarden waarop de kerkeraad het uitvoeren van 

herstelwerkzaamheden aan de kosterswoning wil aanbesteden, en bestek 

dienaangaande 

z.j. 1 stuk 



222 Akte waarbij de kerkeraad het huis gelegen in de Korte Beukerstraat 

(kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F nr. 1090) aankoopt uit de 

nalatenschap van Sodik Salomon Marcus en Malka Moses Prins 

1835, 1837 1 omslag 

N.B. Met retroacta, 1802, 1808, 1810; met bepalingen t.a.v. afwatering kosterswoning en 

andere zaken zoals hypotheek, lawaai op zondag en verhuur; het stuk uit 1802 is een 

charter en is opgenomen in de chartercollectie. 

223 Polis van een brandverzekering voor het huis Korte Beukerstraat [V] 486 (= 

nr. 17) 

1836 1 stuk 

224 Akte waarbij de kerkrentmeesters het huis gelegen Korte Beukerstraat E 

311b (= E 305 = V 486 = nr. 17) verhuren aan L. Bakker, letterzetter te 

Zutphen 

1878 1 stuk 

225 Stukken betreffende de verbouw van het interieur van het huis gelegen Korte 

Beukerstraat E 305 en de verhuur ervan aan G.J.H. Wansink, barbier 

1885 en 1889 1 omslag


2.7.3.5. Nieuwstad 63 

2.7.3.5. NIEUWSTAD 63 

226 Akte waarbij de kerkeraad op een veiling aankoopt het huis genummerd 

Nieuwstad A 127 (= nr. 63) (kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F 

nr. 449), dat heeft toebehoord aan wijlen Christiaan Alexander Klose, arts te 

Zutphen, afschrift 

1854 1 katern 

N.B. Zie ook inv.nr. 187. 

227 Akte waarbij de kerkrentmeesters het huis gelegen Nieuwstad A 134 (= A 

127) verhuren aan Teunis Gerardus van Reijn 

1866 1 stuk 

N.B. Met potloodaantekeningen t.b.v. later gebruik. 

228 Akte waarbij de kerkrentmeesters het huis gelegen Nieuwstad A 134 

verhuren aan Mozes Jacob Spier 

1874 1 stuk 

229 Nota waarin mevrouw G. W. Vorstman verklaart het huis op de Nieuwstad te 

hebben gehuurd van de Lutherse Gemeente 

1882 1 stuk 

2.7.3.6. Gasthuisstraat 12 

2.7.3.6. GASTHUISSTRAAT 12 

230 Akte waarbij Dirk Anthony van Eldik het pakhuis en erf gelegen aan de 

Gasthuisstraat (kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F nr. 8831) 

verkoopt aan de Lutherse Gemeente, afschrift 

1936 1 katern 

231 Stukken betreffende de toekenning van oorlogsschadevergoeding voor het 

pand Gasthuisstraat 12 

1956-1957 1 omslag 

2.7.3.7. Nieuwstad 25 

2.7.3.7. NIEUWSTAD 25 

232 Testament van Maria Sophia Tierlam waarin zij bepaalt dat de kerk haar huis 

gelegen Nieuwstad 25 erft, en waarin zij een bedrag van fl. 6.000,- legateert 

aan de kerk t.b.v. de verbetering van het predikantstractement en een 

bedrag van fl. 1.000,- aan de diakonie, afschrift 

1910 1 stuk 

N.B. In dit testament is de wens opgenomen dat het huis dienst zal doen als pastorie (zie 

inv.nr. 234). 

233 Akte waarbij de erfgenamen van Maria Sophia Tierlam afstand doen van het 

eigendomsrecht van het pand Nieuwstad 25 

1911 1 katern


234 Stukken betreffende het al dan niet aanvaarden van het legaat en de erfenis 

van Maria Sophia Tierlam 

1910-1912 1 omslag 

N.B. De predikant verzette zich nogal tegen de wens van erflaatster om het huis als pastorie 

dienst te laten doen, terwijl de kerkeraad van mening was dat het een voorwaarde was om 

het legaat in ontvangst te kunnen nemen. 

235 Tekeningen van het pand Nieuwstad 25 

z.j. 1 portefeuille 

N.B. Zie bijlage 2 waarin een specificatie is opgenomen van alle tekeningen van dit huis; de 

tekeningen zijn opgenomen in de kaartencollectie onder nummers SZU004000013 t/m 

SZU004000048, SZU005000009 t/m SZU005000029, SZU006000002 en SZU006000003. 

236 Uittreksel uit het kadastrale plan van de gemeente Zutphen sectie F nr. 8175 

(Nieuwstad 25) en sectie F nr. 8831 (Gasthuisstraat 12) met daarop de 

aantekening dat deze panden verkocht zijn 

1962 1 stuk 

2.7.3.8. Wellestraat (= Stationsplein) 

2.7.3.8. WELLESTRAAT (= STATIONSPLEIN) 

237 Stukken betreffende de kwaliteit van het drinkwater van de woningen aan de 

Wellestraat 

1905 1 omslag 

238 Stukken betreffende de verhuur en het onderhoud van de huisjes aan de 

Wellestraat 

1955-1961 1 omslag. 

N.B. De administrateur/kerkrentmeester was belast met het toezicht op het onderhoud; dit 

waren géén huisjes van de diakonie. 

239 Uittreksel uit het kadastrale plan van de gemeente Zutphen sectie F nr. 3887 

(Wellestraat/Nieuwstad) en sectie F nrs. 8390-8394 (Wellestraat) 

1962 1 stuk 

240 Stukken betreffende het onderhoud dat is uitgevoerd aan de woningen aan 

het Stationsplein 

1970-1974 1 omslag 

241 Stukken betreffende de bewoning en het verhuur van de woningen aan het 

Stationsplein 

1970-1975 1 omslag 

242 Taxatierapport van de onroerende goederen welke eigendom zijn van de 

kerk en die gelegen zijn aan het Stationsplein nrs. 5-23 (kadastraal bekend 

gemeente Zutphen sectie F nrs. 8390-8394) 

1974 1 omslag 

N.B. Met een uittreksel uit het kadastrale plan. 

243 Stukken betreffende de verkoop van de woningen aan het Stationsplein 

1974-1977 1 omslag


244 Brief van de gemeente Zutphen waarin wordt meegedeeld dat de recognitie 

voor het hebben van een beerput t.b.v. de panden Stationsplein 3-11a voor 

het jaar 1979 is vervallen 

1979 1 stuk 

2.7.3.9. Roerende goederen 

2.7.3.9. ROERENDE GOEDEREN 

245 Brief van de ouderlingen van de Lutherse Gemeente van Amsterdam waarin 

wordt meegedeeld dat men een zilveren kelk met deksel schenkt ter 

vervanging van een oude zilveren avondmaalsbeker 

1736 1 stuk 

N.B. De meerkosten van het smelten zijn voor rekening van de Amsterdamse kerk. 

246 Lijst van ontvangen giften ter verkrijging van een zilveren fles die gebruikt zal 

worden bij de uitreiking van het avondmaal aan zieke gemeenteleden 

1763 1 omslag 

N.B. Met kwitantie van de leverancier. 

247 Nota vermeldend het gewicht en de waarde van de koperen kroon 

[1855] 1 stuk 

N.B. Deze kroon heeft men verkocht in genoemd jaar. 

248 Inventaris van de roerende goederen die in de kerk bewaard worden, tevens 

van goederen die in de consistoriekamer en in de pastorie zich bevinden 

1915 1 katern 

N.B. In tweevoud; zie ook inv.nrs. 20 en 22. 

249 Inventaris van de roerende goederen die in de consistoriekamer worden 

bewaard 

1949 1 stuk 

250 Stukken betreffende de uitlening van zilveren voorwerpen 

1955 1 omslag 

N.B. Ten behoeve van tentoonstelling “Gelders Zilver” in Arnhem. 

2.7.3.10. Leningen en beleggingen 

2.7.3.10. LENINGEN EN BELEGGINGEN 

251 Stukken betreffende hypotheken, royementen en vorderingen van de kerk 


N.B. Met chronologische lijst van een deel van de stukken. 

252 Schuldbekentenis ten laste van de kerkeraad en ten gunste van E. van 

Löben Sels, burgemeester te Groenlo 

1755 1 stuk 

N.B. Met opgedrukt zegel van de kerk. 

253 Lijst van gelden die in 1760 nog steeds belegd zijn


[1760] 1 stuk 

N.B. Hierop ook aantekeningen betreffende de inventaris van de papieren en brieven (die in 

de kerk bewaard worden), het avondmaalsgerei, de lakens, de trommel en het zegel (welke 

alle bij de predikant thuis bewaard worden). 

254 Kwitantie afgegeven door de compagnons Kretschmer waaruit blijkt dat de 

vordering van crediteur Welmers op de kerk door hen is overgenomen en 

kwijtgescholden 

[1770] 1 stuk 

255 Schuldbekentenis ten laste van de kerkeraad en ten gunste van Paul 

Matthias Thomas en Samuël Kretschmer 

1778, 1782 1 omslag 

256 Schuldbekentenis ten laste van de kerkeraad en ten gunste van F. Stork 

1807 1 stuk 

257 Exploot van deurwaarder Johannes Buschkens inzake een vordering van 

Jan Willem Holleman, afschrift 

1811 1 stuk 

258 Stukken betreffende in- en afschrijvingen in en van het Grootboek der 

Nationale Schuld 

1864-1866, 1883-1887 1 omslag 

259 Stukken betreffende de vordering van fl. 800,- die de kerkeraad sedert 1716 

heeft op het Amsterdamse Consistorie, en waarover herhaaldelijk 

moeilijkheden en meningsverschillen zijn geweest 

1806, 1817, 1873, 1879-1881, 1903-1905 1 omslag 

N.B. In 1905 afgelost. 

260 Stukken betreffende een hypotheek van fl. 4.000,- ten laste van de 

kerkeraad en ten gunste van Jentina Gesina Oosterveen 

1904, 1918 1 omslag 

261 Akte waarbij de kerkrentmeesters een hypotheek van fl. 5.000,- opnemen bij 

de provisoren van het Burgerweeshuis, met bijlagen 

1920 1 omslag 

262 Stukken betreffende de belegging van gelden bij de Rotterdamsche Bank 

1956-1958 1 omslag 

263 Stukken betreffende de uitloting van een aangekochte obligatie van honderd 

gulden ten bate van de restauratie van het orgel van de Lutherse Kerk te 

Middelburg 

1963, 1976-1977 1 omslag 

264 Staten van het effectenbezit, met bewijzen van aankoop en uitbetalingen 

1972-1974 1 omslag


265 Staten van de financiële bezittingen van de kerk, het Emeritaatsfonds, het 

Predikantsweduwenfonds en het Restauratiefonds 

1973 1 stuk 

N.B. Hierop staat ook de jaarrekening over 1973 vermeld. 

2.7.3.11. Legaten en schenkingen 

2.7.3. 1. LEGATEN EN SCHENKINGEN 

266 Stukken betreffende het legaat dat Claas Vlootman aan de kerk nagelaten 

heeft 

1762-1794 1 omslag 

N.B. Met stukken uit de tijd dat deze nog te Amsterdam woonde en stukken van particuliere 

aard uit zijn Zutphense periode; zie ook inv.nr. 128. 

267 Brief van Samuël Kretschmer waarin deze meedeelt vijftig gulden ontvangen 

te hebben van generaal baron Van Holten, gouverneur van Groningen, als 

dank voor de goede jaren die hij heeft gehad toen het garnizoen te Zutphen 

lag 

1767 1 stuk 

268 Testament van Catharina Rhenius, echtgenote van Ernst Christiaan 

Buchner, waarin zij een bedrag van driehonderd carolus guldens aan de kerk 

legateert (afschrift) 

1790 1 stuk 

269 Stukken betreffende de verkrijging van een geldelijk deel uit de erfenis van 

Johan Samuël Neupert 

1794 1 lias 

270 Uittreksel uit het Boek van Erfhuiszaken van de stad Zutphen waaruit blijkt 

dat Derk Evekink, executeur-testamentair van F.H. Heijtz, aan de magistraat 

vraagt of hij kan overgaan tot het in bezit geven van de erfenis aan (onder 

andere) de kerkeraad 

1804 1 stuk 

271 Brieven van A.C. Zimmerman te Nettelhorst, waarin deze zijn aan de kerk 

geleende geld terug vraagt, en waarin hij meedeelt dat zijn testament 

dusdanig is veranderd dat de kerk na zijn overlijden niet meer hoeft te 

rekenen op een in eerste instantie gelegateerd bedrag van fl. 200,-, met 

concept-antwoordbrieven 

1807 1 omslag 

272 Verklaring van mevr. Bruijn-Van Horn bij haar leven een zilveren bakje met 

deksel te schenken dat gebruikt kan worden bij het avondmaal 

1871 1 stuk 

273 Brief van notaris T.A. Goddard te Zutphen waarin deze meedeelt dat Maria 

Adriana Lutzenburg aan de kerk een bedrag van fl. 50,- heeft gelegateerd 

1906 1 stuk


274 Stukken betreffende de verlening van koninklijke goedkeuring aan de 

kerkeraad om het legaat van Maria Sophia Tierlam te aanvaarden 

1910 1 omslag 


275 Staat van het effectenbezit van de kerk, opgesteld door de kerkrentmeester 

1972 1 stuk 

2.7.4. Inkomsten 

2.7.4.1. Kerkelijke bijdragen 

2.7.4. INKOMSTEN 

2.7.4.1. KERKELIJKE BIJDRAGEN 

276 Reglementen op de heffing van kerkelijke belasting (gedrukt) 

1919 1 stuk 

277 Stukken betreffende de verstrekking van informatie aan de leden van de 

gemeente m.b.t. het betalen van kerkelijke bijdragen, later de actie 

“Kerkbalans” 

1956, 1967, 1970-1982 1 omslag 

278 Register van inkomsten uit de hoofdelijke omslag van de kerkelijke belasting 

1920-1954 1 deel 

279 Lijsten van namen van gemeenteleden 

z.j. 1 omslag 

N.B. Opgesteld t.b.v. de inning van kerkelijke belasting. 

2.7.4.2. Zitplaatsengelden 

2.7.4.2. ZITPLAATSENGELDEN 

280 Brieven van gemeenteleden die hun gehuurde zitplaats in de kerk opzeggen 

1861-1910 1 omslag 

2.7.5. Boekhouding 

2.7.5.1. Kas-, banken giroboeken 

2.7.5. BOEKHOUDING 

2.7.5.1. KAS-, BANK- EN GIROBOEKEN 

281 Kasboek 

1694-1737 1 deel 

N.B. Achterin aantekeningen omtrent uitgeleende gelden, 1716-1730. 

282-285 Kasboeken 

1716-1799 4 delen 

N.B. Inv.nrs. 284-285 bevatten tevens grootboek van uitstaande obligaties en te betalen 

schulden; inv.nr. 285 bevat tevens overzicht van de kosten t.b.v. de weeskinderen Tieleman 

(1795-1797). 

282 1716-1742 

283 1743-1762


284 1762-1781 

285 1782-1799 


1760-1864 5 delen 

N.B. Achterin deze inv.nrs. grootboek van uitstaande obligaties en van te betalen schulden, 

1716-1864; zie voor een gedeelte ook inv.nrs. 284-285; het zijn contraboeken. 

286 1760-1767 

287 1768-1772 

288 1773-1793 

289 1793-1823 

290 1824-1864 


1822-1852 4 deeltjes 

N.B. Kladexemplaren (met afwijkingen t.a.v. de overige kasboeken over die jaren). 

291 1822-1829 

292 1829-1836 

293 1836-1841 

294 1842-1852 


1800-1899 3 delen 

N.B. Achterin deze inv.nrs. grootboek van uitstaande obligaties en van te betalen schulden, 

1800-1899; zie ook inv.nrs. 284-290. 

295 1800-1823 

296 1824-1864 

297 1865-1899 

298-303 Kas-, banken giroboeken 

1905-1966 6 delen 

N.B. De laatste drie inv.nrs. zijn gesplitst in kas, bank en giro, maar vormen samen een 

voortzetting van inv.nrs. 298-300. 

298 1905-1913 

299 1914-1927 

300 1925-1931 

301 1932-1945 

302 1946-1960 

303 1960-1966 

304 Hulpkasboek 

1942-1945 1 deeltje 

2.7.5.2. Journaalboeken 

2.7.5.2. JOURNAALBOEKEN 

305-310 Journaalboeken 

1932-1961 5 katernen en 1 deel 

305 1932-1937 

306 1938-1943 

307 1944


2.7.5.3. Grootboeken 

308 1945 

309 1946 

310 1947-1961, deel 

2.7.5.3. GROOTBOEKEN 

311-313 Grootboeken 

1801-1866 3 delen 

N.B. Met alfabetische registers op de rekeninghoofden; zie voor de periode hieraan 

voorafgaande inv.nrs. 284-290. 

311 1801-1822 

312 1822-1846 

313 1847-1866 

314 Grootboek, tevens kasboek over 1900-1901 

1886-1912 1 deel 

N.B. Hierin ook een inventaris van de roerende goederen die in de consistoriekamer en in 

de vergaderkamer op het Luthers Hofje worden bewaard. 


1911-1968 8 delen en 6 katernen 

N.B. Inv.nrs. 317-320 en 324-325 zijn katernen. 

315 1911-1930 

316 1931 

317 1932 

318 1933 

319 1934 

320 1935 

321 1936-1938 

322 1939-1941 

323 1942-1944 

324 1945 

325 1946 

326 1951-1955 

327 1955 

328 1956-1968 


1965-1974 10 omslagen 

N.B. Hierbij ook grootboeken van de diverse fondsen en van de diakonie. 

329 1965 

330 1966 

331 1967 

332 1968 

333 1969 

334 1970 

335 1971 

336 1972 

337 1973 

338 1974


339 Lijsten van grootboekrekeningen die door de administrateur gebruikt werden 

z.j. 1 omslag 

2.7.5.4. Collecteboeken 

2.7.5.4. COLLECTEBOEKEN 

340-341 Registers van ontvangen collectegelden 

1865-1870, 1912-1932 2 delen 

340 1865-1870 

341 1912-1932 

2.7.5.5. Huurontvangsten van zitplaatsen en woningen 

2.7.5.5. HUURONTVANGSTEN VAN ZITPLAATSEN EN WONINGEN 

342 Register van verhuring van zitplaatsen bij inschrijving 

1765 1 deel 

N.B. Voorin een gezegelde verklaring van de kerkeraad waarin vermeld wordt dat men op 

zoveel mogelijk plaatsen verzocht wordt in te schrijven. 

343-345 Registers van verhuring van zitplaatsen 

1852-1912 1 deel, 1 katern en 1 omslag 

343 1852-1856, 1 katern 

344 1857-1873, 1 omslag 

345 1877-1912, 1 deel 

346 Register van huurders van zitplaatsen, met vermelding van de opbrengst per 

zitplaats 

1892-1897, 1918 1 deel 

347 Register van huurders van zitplaatsen en van huurders van woningen met 

vermelding van gedane betalingen 

1905-1932 1 deel 

N.B. Hierin ook een overzicht van verstrekte hypotheken en van daaruit ontvangen rente. 

348 Register van inkomsten uit verhuurde woningen 

1912-1916 1 deel 

N.B. Hierin ook opgave van gemaakte kosten voor reparaties; zie ook inv.nr. 347. 

349 Register van inkomsten uit verhuurde woningen en van rente uit verstrekte 

hypotheken 

1933-1964 1 deel 

N.B. Waarschijnlijk een voortzetting van inv.nr. 347. 

350 Lijst van inkomsten uit verhuurde woningen en van betaald onderhoud aan 

die woningen 

1957 1 stuk 

351 Grootboek van inkomsten uit verhuurde woningen 

1970-1971 1 omslag


2.7.6. Financiële verantwoording 

2.7.6. FINANCIËLE VERANTWOORDING 

352 Begroting 

1860 1 stuk 

N.B. Met op de achterzijde de rekening over het jaar 1859. 

353 Begrotingen 

1905-1913 1 katern 

N.B. Met staten van de bezittingen. 

354-361 Begrotingen 

1824-1958 7 katernen en 1 portefeuille 

N.B. Ontbrekende jaren zijn: 1828, 1829, 1847, 1858, 1862, 1864, 1874; bij de rekeningen 

(inv.nrs. 362-374) zijn eveneens begrotingen te vinden. 

354 1824-1930 1 portefeuille 

355 1931-1932 

356 1933-1934 

357 1935-1936 

358 1937-1941 

359 1942-1946 

360 1947-1951 

361 1952-1958 

362 Rekeningen 

1760-1762 1 omslag 

N.B. In de notulen zijn de rekeningen meestal ook te vinden omdat de grote kerkeraad ze 

goed moest keuren. 

363-374 Rekening en verantwoording van de kerkrentmeesters 

1830-1914, 1937-1940, 1967, 1969-1979 9 katernen, 1 deel en 2 omslagen 

N.B. In enkele gevallen betreft het tevens de rekening van de diakonie; zie voor de ervoor 

liggende periode de notulen van de kerkeraad. 

363 1830-1840 

364 1841-1850 

365 1851-1860 

366 1861-1870 

367 1871-1880 

368 1881-1890 

369 1891-1900 

370 1901-1904 

371 1904-1914, 1 deel 

372 1937-1940 

373 1967, 1 omslag 

374 1969-1979, 1 omslag 

375-384 Bijlagen bij de rekeningen 


N.B. Van 1730-1830 in feite bijlagen bij de kasboeken (die nauwelijks verschillen van 

eenvoudige rekeningen). 

375 1730-1760


376 1761-1780 

377 1781-1800 

378 1801-1820 

379 1821-1840 

380 1841-1860 

381 1861-1880 

382 1881-1900 

383 1901-1920 

384 1921-1930 

385-387 Balansenboeken waarin tevens zijn opgenomen verlies- en winstrekeningen 

1911-1960 2 delen, 1 omslag 

385 1911-1935 

386 1936-1955 

387 1956-1960, 1 omslag 

388 Balansenboek waarin tevens zijn opgenomen verlies- en winstrekeningen 

1911-1945 1 deel 

N.B. Gedeeltelijk gelijk aan het voorgaande (inv.nrs. 385-386). 

2.8. Registratie van doop, huwelijk, lidmaatschap, overlijden 

2.8. REGISTRATIE VAN DOOP, HUWELIJK, LIDMAATSCHAP, 

OVERLIJDEN 

389-392 Doopregisters 

1674-1956 4 delen 

N.B. Inv.nr. 389: bevat tevens gegevens over tractementsgelden, 1687-1732; werd ook 

gebruikt voor de lidmatenregistratie, 1690-1748, en voor het vermelden van overledenen, 

1691-1739. Inv.nrs. 391-392: zijn gebruikt op last van de synode; het eerste exemplaar 

berustte bij de predikant, het tweede in de kerk. De lidmatennamen zijn geïndiceerd, de 

doopregisters tot en met 1811 eveneens. 

389 1674-1817 

390 1800-1892 

391 1893-1956 

392 1893-1943 

393 Uittreksels uit de burgerlijke stand van verschillende gemeenten waaruit blijkt 

dat de kinderen die hier gedoopt zijn, zijn ingeschreven in de 

geboorteregisters 

1829-1845 1 omslag 

N.B. Met aantekeningen van ds. d'Auzon, die deze verzameling heeft aangelegd. 

394 Brieven van ouders die aan de kerkeraad vragen of hun kind gedoopt kan 

worden 

1832-1837 1 omslag 

N.B. Met aantekeningen van ds. d'Auzon over de doopdata. 

395-396 Huwelijksregisters 

1897-1955 2 delen 

N.B. Zie voor de jaren 1796-1897 ook inv.nr. 401. Inv.nr. 395 werd bewaard bij de predikant 

thuis, inv.nr. 396 werd bewaard in de consistoriekamer.


395 1897-1946 

396 1897-1955 

397 Uittreksels uit de huwelijksregisters van de burgerlijke stand, afgegeven aan 

leden van de kerk die hun huwelijk kerkelijk willen laten bevestigen 

1825-1896 1 omslag 

398 Stukken betreffende de weigering van predikant en kerkeraad om een 

huwelijk kerkelijk te bevestigen en in te zegenen 

1978 1 omslag 

399 Lijsten van lidmaten 

1837-1846, 1858, 1880, 1884 en z.j. 1 omslag 

400 Lijsten van veranderingen in het ledenbestand 

1837-1852, 1861-1899 1 omslag 

401 Lidmatenregister 

1753-1899 1 deel 

N.B. Zie ook inv.nr. 389. Tevens doopregister, 1806-1823, huwelijksregister, 1796-1897, 

register van overledenen, 1837-1845, 1851-1852, 1863-1899. 


1893-1899 1 deel 

N.B. Aanvankelijk alfabetisch, later zonder vaste volgorde van inschrijving. 

403-404 Lidmatenregisters 

1865-1957 2 delen 

N.B. Inv.nr. 403 werd bewaard bij de predikant thuis, inv.nr. 404 werd bewaard in de 

consistoriekamer. 

403 1865-1957 

404 1865-1933 


z.j. 1 deel 

N.B. Alfabetisch ingericht. 

406-408 Registers van leden van wie de inschrijving als lidmaat van de kerk is 

vervallen 

[20e eeuw] 3 pakken 

406 A-K 

407 L-Z 

408 A-Z 

409 Register van leden die vertrokken zijn, of overleden zijn 

[1956-1970] 1 pak 

410 Register van leden die ook vermeld zijn op de ledenlijsten van 

1837-1846, 1858, 1887, 1890, 1892 1 deel 

N.B. Vanaf pag. 50 begint een “journaal” met vanaf 8 mei 1905 alle handelingen t.a.v. doop, 

huwelijk, belijdenis en overlijden tot en met 1933.


411 Register van lidmaten die wel in Zutphen wonen maar van wie de namen 

niet voorkomen in de verschillende registers, aangelegd in 

1924 1 deel 

N.B. Op het titelblad staat “doopboek”. Het doopregister is er echter uitgesneden omdat het 

(volgens een aantekening) overbodig was geworden. 

412 Index van lidmaten, aangelegd 

19e eeuw 1 deel 

N.B. Door roest ernstig beschadigd. 

413 Stukken betreffende de opgave van het werkelijke aantal leden en 

doopleden 

1934-1935 1 omslag 

N.B. Omdat men de administratie had aangepast aan de werkelijkheid, ging het ledental 

plotseling met enige honderden terug. Dit wekte bij de Synodale Commissie de nodige 

bevreemding: men vroeg om uitleg. 

414 Ledenlijst van de kerk, met uitsplitsing naar leeftijden 

1975 1 omslag 

415 Brieven van lidmaten over het lidmaatschap van de kerk 

1844, 1917, 1920, 1978, 1980, 1981 1 omslag 

2.9. Attestaties 

2.9. ATTESTATIES 

416 Attestaties van lidmaten 

1731, 1753-1800 1 omslag 

N.B. Met aantekening van het jaar van inlevering. 

417 Attestaties van lidmaten 

1801-1857 1 omslag 

418 Attestaties van lidmaten, ingeleverd tijdens de ambtsperiode van ds. Bruyn 

1862-1899 1 omslag 

419 Attestaties van lidmaten, ingeleverd tijdens de ambtsperiode van ds. 

d’Auzon 

1900-1910 1 omslag 

420 Attestaties en bewijzen van lidmaatschap, ingeleverd bij vestiging in de 

gemeente of verkregen door belijdenis 


421 Stukken betreffende de attestaties van lidmaten, ingeleverd bij de 

predikanten 

1844, 1879-1880, 1913-1930 1 omslag 

422 Attestaties en bewijzen van lidmaatschap



423 Brieven over al dan niet ontvangen attestaties 

1972-1973, 1977-1978 1 omslag. 

424 Attestaties van lidmaten van wie de namen niet zijn opgenomen in de 

lidmatenregisters 

1783-1802, 1824-1861 1 omslag 

N.B. Met inliggende aantekening van de volgende inhoud: "Attestaties van Lidmaatschap, 

waarvan ik geene aanteekening heb gevonden en waarvan dus de aanteekening of 

verzuimd is of waarvan de leden te Doesburg, Bredevoort of Doetinchem zullen gewoond 

hebben." 

2.10. Geschillen 

2.10. GESCHILLEN 

425 Akte waarbij de leden van de kerkeraad overeenkomen de bestaande (niet 

nader genoemde) geschillen bij te leggen, afschrift 

1715 1 omslag 

N.B. De predikant van de gemeente te Amsterdam heeft hierin bemiddeld. In tweevoud. 

426 Nota van advocaat Sölner wegens diens bemiddeling in 1716 in een conflict 

tussen enkele lidmaten en Coenraet Apell over een kerkstoel 

1721 1 stuk 

427 Stukken betreffende een geschil tussen de kerkeraad en Johannes 

Coenradus Apell 

1735-1736 1 omslag 

N.B. In hoofdzaak over de boekhouding. 

428 Stukken betreffende een geschil over het maken van een schoorsteen aan 

de achterzijde van het huis van Evert Gijsekamp en de overeenkomst welke 

de kerkeraad vervolgens met hem sloot 

1754 1 omslag 


429 Stukken betreffende een conflict tussen de kerkeraad en enkele lidmaten 

over de bediening van de doop en over het stemrecht van lidmaten 

1767-1769 1 omslag 

430 Stukken betreffende een conflict tussen de kerkeraad en J.G. Leunder over 

het verhuren van twee zitplaatsen in de kerk 

1766-1770 1 omslag 

431 Stukken betreffende een geschil tussen de kerkeraad en G. Albrecht (lid van 

de grote kerkeraad) over het benoemen van een vierde diaken, afschrift 

1864 1 omslag


2.11. Gemeenteleven 

2.11. GEMEENTELEVEN 

432 Notulen van de gemeenteavonden 

1934-1944 1 deel 

N.B. Los voorin liggen agenda's en uitnodigingen. 

433 Brieven van/aan een gemeentelid dat kritiek levert op enkele kerkelijke 

activiteiten, deels doorslagen 

1972 1 omslag 

434 Lijsten van catechisanten, met begeleidende brieven van de twee 

consulenten, doorslagen 

1972 1 omslag 

435 Verslag van het bezoek van de kerkvisitatoren 

1972 1 omslag 

N.B. Meerdere exemplaren. 

436 Brief van een gemeentelid dat te kennen geeft dat de gehele gemeente 

gehoord dient te worden vóór men overgaat tot het beroepen van een 

nieuwe predikant (afschrift) 

1973 1 omslag 

437 Stukken betreffende het functioneren van de jeugdclub 

1977-1978 1 omslag 

N.B. Met financiële stukken en een ledenlijst. 

438 Stukken betreffende het rapport van de visitatiecommissie dat is uitgebracht 

na visitatie van de gemeenten te Doetinchem, Enschede en Zutphen 

1981 1 omslag 

N.B. Deze gewestvorming heeft niet als zodanig gefunctioneerd. Hierbij zijn ook stukken 

gevoegd over gezamenlijke besprekingen van de drie kerkeraden, 1974, 1979-1980. Na het 

mislukken van de gewestvorming is men overgegaan tot het instellen van een Regionale 

Contact Commissie waarin alle Lutherse Gemeenten van Kampen tot Arnhem participeren. 

2.12. Erediensten 

2.12. EREDIENSTEN 

439 Brieven van predikanten die bereid zijn een kerkdienst te leiden 

1861 1 omslag 

N.B. Betreft waarschijnlijk vacature-beurten; zie ook inv.nr. 79. 

440 Stukken betreffende de aanschaf van gezangenbundels voor gebruik in de 

eredienst 

1789, 1827, 1884 1 omslag 

441 Stukken betreffende de pogingen van met name de Hervormde Gemeente 

om te komen tot een betere viering van de zondagen 

1840, 1857 1 omslag


442 Stukken betreffende de viering van bijzondere kerkdiensten 

1898, 1944-1948, 1975-1980 1 omslag 

443-444 Registers van vervulde preekbeurten 

vanaf 1944 2 delen 

N.B. Deze registers bevatten gegevens over uitbetaalde honoraria, namen van voorgangers, 

opbrengst van collectes, aantal kerkgangers en onderwerp van de prediking. Het laatste 

register wordt in de kerk bewaard; elke zondag worden hierin de gegevens bijgeschreven. 

443 1944-1976, 4 juli 

444 Vanaf 1976, 11 juli 

445 Stukken betreffende de samenstelling van preekroosters 

1973-1980 1 omslag 

2.13. Kerkbladen 

2.13. KERKBLADEN 

446 “Berichten” voor de Lutherse gemeenteleden wonend in het kerkelijk gebied 

van Zutphen 

1957, 1972-1975 1 omslag 

447 “Gemeenteblad” van de Lutherse Gemeente 

1975, 1977-1981 1 omslag 

N.B. Niet compleet. 

448 “Beukerstraat 10”, mededelingen- en informatieblad van de Lutherse 

Gemeente 

1982 1 omslag 


449 “De omroeper”, informatieblad van en voor de gemeente 

vanaf 1983 1 portefeuille 

N.B. De nieuwe nummers worden na verschijnen toegevoegd. 

450 “Voorlopig”, gemeenteblad voor de gemeenten Doetinchem, Twente en 


1980-1981 1 omslag 


451 “Kerkeblad”, gemeenteblad voor de gemeenten Doetinchem, Twente en 


1980-1981 1 omslag 


452 Brieven ontvangen van ds. G.W. van Dunnewold, eindredacteur van 

“Kerkeblad”, waarin deze meedeelt ernstige bezwaren te hebben tegen de 

wijze waarop de kerk van Zutphen meewerkt aan het gemeenschappelijke 

kerkblad (deels afschriften) 

1980 1 omslag


2.14. Armenzorg 


2.14. ARMENZORG 


453-454 Notulen van de vergaderingen van de diakenen 

1841-1928 1 deel en 1 katern 

N.B. Het gaat hier in feite om een brievenboek; de beslissing om een brief te schrijven werd 

meteen gevolgd door het afschrift van de geschreven brief. 

453 1841-1928, 1 deel 

454 1858-1860, 1 katern 

455 Register van aantekeningen van werkzaamheden die door de diakenen 

verricht moeten worden 

1932-1944 1 deel 

456-463 Ingekomen stukken 

1750-1862 8 omslagen 

456 1750, 1790, 1796, 1798 

457 1800, 1807-1809, 1811, 1817, 1819 

458 1820-1829 

459 1830-1840 

460 1841-1844 

461 1845-1849 

462 1850-1854 

463 1855-1862 

464 Ingekomen stukken 

1926, 1961-1968 1 omslag 

N.B. Vanaf 1961 met aantekening omtrent het genomen besluit. 

465 Lijst van korte aantekeningen betreffende de stukken die tussen 1750 en 

1862 bij de diakonie zijn binnengekomen 

z.j. 1 stuk 

N.B. Deze lijst heeft betrekking op de inv.nrs. 456-463; de codering verwijst naar een 

vroegere nummering die nu niet meer te gebruiken is vanwege herordening der stukken. 

2.14.2. Organisatie 

2.14.2. ORGANISATIE 

466 Onderhandse akten waarbij de diakenen van de Lutherse Gemeente en de 

diakenen van de Hervormde Gemeente overeenkomen dat eerstgenoemden 

een financiële vergoeding zullen geven voor de verzorging van Lutherse 

armlastigen door laatstgenoemden 

1828, 1837 1 omslag 

467 Minuten van uitgegane brieven inzake de onderhandelingen tussen de 

kerkeraad en de diakonie van de Hervormde Gemeente en de kerkeraad 

van de Lutherse Gemeente over de verlenging van de in 1828 gesloten 

overeenkomst


1837 1 omslag 

468 Reglement van orde voor de diakenen 

[1849] 1 stuk 

N.B. Een concept; de achterzijde ervan is gebruikt om de opbrengsten van collectes te 

noteren. 

2.14.3. Bedeling 

2.14.3. BEDELING 

469 Stukken betreffende de voorwaarden waarop aan George Wilhelm Fischer 

financiële bijstand wordt verleend 

1766, 1779 1 omslag 

470 Register van personen aan wie financiële tegemoetkomingen zijn verstrekt 

1819-[1850] 1 deel 

N.B. Met genealogische gegevens en andere informatie over de bedeelden vanaf 1760. 

471 Stukken betreffende de armen (meest hun persoonlijke gegevens) die 

vermeld staan in het “Stamboek der bedeelden” 

z.j. 1 omslag 

N.B. Afkomstig uit inv.nr. 470. 

472 Stukken betreffende de uitreiking van brood aan leden van de Lutherse 

Gemeente 

1855-1856 1 omslag 

N.B. Armlastige Lutheranen konden tegen gereduceerde prijs brood kopen; één en ander ter 

beoordeling door de diakenen. 

473 Kasboek van de Commissie tot Verstrekking van Brood tegen Verminderde 

Prijzen aan de Arbeidende Leden van de Lutherse Gemeente 

1853-1856 1 deeltje 

474-475 Registers van personen die een financiële bijdrage hebben ontvangen en 

van bedragen en goederen die aan deze personen zijn gegeven 

1900-1950 2 delen 

N.B. Inv.nr. 475 bevat tevens een register van huurders en van te innen huren, 1955-1975. 

474 1900-1916 

475 1916-1950 

476 Stukken betreffende de financiële bijdrage aan personen in bijzondere 

gevallen 

1948-1950, 1954, 1970 1 omslag 

477 Stukken betreffende de aankoop van alle roerende goederen uit het 

faillissement van kapper J.J. Steup 

1927 1 omslag 

N.B. Deze aankoop geschiedde als vorm van steunverlening.


2.14.4. Voogdij 

2.14.4. VOOGDIJ 

N.B. Zie ook bijlage 1 nr. 39. 

478 Brief van J.H. Iddink waarin deze financiële hulp vraagt voor het 

levensonderhoud van zijn kinderen omdat hij daartoe zelf niet in staat is 

wegens ziekte 

1913 1 stuk 

479 Stukken betreffende de voogdijstelling over de kinderen van J.H. Iddink en 

de door het Ministerie van Justitie te verlenen of al verleende subsidie in de 

kosten van onderwijs, kleding en andere zaken 

1916-1929 1 omslag 

480 Register van pleegkinderen en van gelden die ten behoeve van deze 

kinderen zijn uitgegeven of ontvangen 

1916-1930 1 omslag 

N.B. Het betreft alleen kinderen van Iddink. 

481 Brievenboek aangelegd om minuten van brieven inzake de pleeg- en 

voogdijkinderen van J.H. Iddink in af te schrijven 

1916-1930 1 deel 

N.B. Per kind is aangegeven wanneer de voogdij beëindigd werd. 

2.14.5. Bejaarden- en ziekenzorg 

2.14.5. BEJAARDEN- EN ZIEKENZORG 

482 Register van patiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis en in Groot 

Graffel, en die afkomstig zijn van de Lutherse Gemeente te Zutphen 

1870, 1894-1925 1 deeltje 

483 Stukken betreffende de eventuele vestiging van een tweede protestantschristelijk 

bejaardentehuis in Zutphen of Warnsveld 

1965 en 1974 1 omslag 

2.14.6. Het Luthers Hofje 

2.14.6.1. Stichting en jubileum 

2.14.6. HET LUTHERS HOFJE 

2.14.6.1. STICHTING EN JUBILEUM 

484 Akte waarbij Gerrit Jan Wolters, leerlooier, en zijn huisvrouw Derkjen 

Heukelman een pakhuis gelegen Geweldigershoek A 251 met een erachter 

gelegen tuin (kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F nrs. 221-222) 

verkopen aan de diakonie (afschrift) 

1850 1 katern 

N.B. Met retroactum, 1791; dit is opgenomen in de chartercollectie. 

485 Akte waarbij de huurders van het pakhuis van G.J. Wolters verklaren dat zij 

het pand tijdig zullen hebben ontruimd 

1850 1 stuk


486 Voorwaarden waarop de diakonie het bouwen van enkele woninkjes 

"uitmakende een Hofje voor de behoeftigen der eigen Gemeente" wil 

aanbesteden en bestek dienaangaande 

1850 1 katern 


487 Begroting van kosten voor de bouw van het Luthers Hofje, opgesteld door de 

architect, met opgaaf van wijzigingen in het bestek 

1850 1 omslag 

488 Stukken betreffende de financiële actie die gehouden werd t.b.v. de stichting 

van het hofje 

1850 1 omslag 

489 Publicaties uit 1850 in de Zutphensche Courant inzake de legging van de 

eerste steen voor de bouw van het hofje 

1850 1 omslag 

490 Rekeningen van personen die materialen hebben geleverd voor de bouw 

van het hofje 

1850-1851 1 omslag 

491-492 Registers waarin aantekeningen zijn opgenomen betreffende de stichting, 

uitbreiding en financiering van het hofje 

1850-1878 en z.j. 1 deel, 1 katern 

N.B. Inv.nr. 491 bevat tevens gegevens over het Weeshuis en de oprichting van de diakonie; 

inv.nr. 492 is vermoedelijk van de hand van L. Rook, administrateur van de kerk; 

aantekeningen gaan door tot 1960. 

491 1850-1878, 1 deel 

492 z.j., 1 katern 

493 Stukken betreffende de viering van een vijftal jubilea van het hofje 

1860-1925 1 omslag 

N.B. Een feestelijke “oorkonde bij het 50-jarig bestaan van het Luthers Gesticht” in 1900, 

met foto’s, is opgenomen in de kaartencollectie. 

494 Tekening van de voorzijde van het hofje zoals die er in 1850 heeft uitgezien, 

gemaakt en aangeboden bij de viering van het tienjarig bestaan 

1860 1 stuk 

N.B. Op karton; de tekening is opgenomen in de kaartencollectie onder nummer 

SZU005000008. 

495 Aantekeningen betreffende de stichting, de aankoop en de verdere 

gebeurtenissen m.b.t. het hofje (klad) 


2.14.6.2. De “orde van die Swaene” 

2.14.6.2. DE “ORDE VAN DIE SWAENE” 

496 Agenda's voor de bijzondere vergaderingen, belegd i.v.m. de feestelijke

0065 Evangelisch-Lutherse Gemeente te Zutphen blz. 67 

2.14.6.3. Aankoop, verkoop, verbouwingen 

2.14.6.3.1. Algemeen 

herdenkingen van het hofje 

1933-1972, 1976 1 omslag 

N.B. Deze vergaderingen (van de kerkeraad) hadden een besloten karakter. 

2.14.6.3. AANKOOP, VERKOOP, VERBOUWINGEN 

2.14.6.3.1. Algemeen 

497 Uittreksel uit het kadastrale plan van de gemeente Zutphen, aangevend alle 

kadastrale sectienummers van de eigendommen van kerk en diakonie, 

gekleurd 

1916 1 stuk 

498 Taxatierapport van de panden Geweldigershoek 6-8, Beekstraat 43-49, 

Dieserstraat 24-26, 30-30a en van het gehele bezit van de kerk dat gelegen 

is aan Dieserstraat-Geweldigershoek-Beekstraat 

1953, 1962, 1967, 1972, 1974-1977 1 omslag 

2.14.6.3.2. Geweldigershoek 

2.14.6.3.2.1. Het Hofje (Geweldigershoek 4) 

2.14.6.3.2. Geweldigershoek 

2.14.6.3.2.1. Het Hofje (Geweldigershoek 4) 

499 Akte waarbij Albertus Meester, molenaar, een huis en erf gelegen aan de 

Geweldigershoek (kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F nr. 213) 

verkoopt aan Johannes Thomas Jansen, winkelier, afschrift 

1879 1 katern 

N.B. Dit perceel is later verenigd met het hoekhuis. 

500 Voorwaarden waarop de diakenen aanbesteden de afbraak van oude 

woningen en de bouw van zes nieuwe woningen op het hofje, en bestek 

dienaangaande 

1879 1 katern 

501 Tekening voor de bouw van zes woningen op het Hofje 

[1879] 1 stuk 

N.B. Op linnen geplakt, schaal 1:100; deze tekening is opgenomen in de kaartencollectie 

onder nummer SZU005000375. 

502 Tekening van het plan tot wijziging van twee woningen in één woning, met 

situatieschets 

z.j. 1 stuk 

N.B. Schaal 1:100. 

503 Tekening van het plan om een woonhuisje gelegen naast de poortingang van 

het hofje te verbouwen, met begeleidende brief van de architect 

1910 1 omslag


2.14.6.3.2.2. De “Welmers-panden”, Geweldigershoek 6-8 

2.14.6.3.2.2. De “Welmers-panden”, Geweldigershoek 6-8 

504 Akte waarbij de diakonie op een veiling het door de gemeente Zutphen ter 

verkoop aangeboden pand De Oude Provoost gelegen in de 

Geweldigershoek (kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F nrs. 7256, 

210-211 en 7547) aankoopt (uittreksel) 

1933 1 katern 

505 Stukken betreffende de verbouw van de panden Geweldigershoek 6-8 tot 

garagebedrijf 

1934 1 omslag 

506 Stukken betreffende de financiering van de verbouw van de panden 

Geweldigershoek 6-8 tot garagebedrijf 

1934-1935 1 omslag 

507 Stukken betreffende de verbouw en uitbreiding van het garagebedrijf dat in 

de panden Geweldigershoek 6-8 is gevestigd 

1947-1949, 1954 1 omslag 

508 Stukken betreffende de verkoop van de panden Geweldigershoek 6-8 aan 

de gemeente Zutphen 

1973-1975 1 omslag 

2.14.6.3.3. Overige percelen in de Geweldigershoek 

2.14.6.3.3. Overige percelen in de Geweldigershoek 

509 Brief van J.Th. Jansen waarin deze verklaart dat de scheidingsmuur tussen 

zijn woning en het hofje gemeenschappelijk bezit is, en dat hij toestemming 

heeft gekregen om in deze muur raamkozijnen te laten aanbrengen 

1885 1 stuk 

510 Akte waarbij de diakonie op een veiling één van de panden die door de R.K. 

Parochie ter verkoop zijn aangeboden aankoopt, uittreksel 

1910 1 omslag 

N.B. Betreft het hoekpand Geweldigershoek/Dieserstraat waarvan J.Th. Jansen de eigenaar 

geweest is; met diverse bijlagen. 

511 Brief van de gemeente Zutphen waarin men toestemming geeft tot het 

maken van een verbinding tussen de woningen Geweldigershoek 2 en 4 en 

waarin staat dat het college toestemt in woningruil 

1955 1 stuk 

2.14.6.3.4. Beekstraat 41-53 

2.14.6.3.4. Beekstraat 41-53 

512 Akte waarbij Johannes Jurriën Iliohan, procuratiehouder, een huis en erf 

gelegen Beekstraat 43 (kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F nr.


233) aan de diakonie verkoopt (afschrift) 

1919 1 omslag 

N.B. Met retroacta, 1853, 1883; dit huis was voorheen genummerd Komsteeg A 234. 

513 Akten waarbij de economische eigendom van het pand gelegen aan de 

Beekstraat nr. 43 (kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F nr. 233) 

wordt verkocht aan G.H. ter Horst, die zich hierbij verplicht de woning te 

(laten) restaureren (concepten), met bijlagen 

1981 1 omslag 

514 Akte waarbij Hendrik Jan Relhorst, schilder, twee woningen met een straatje 

en erf gelegen aan de Kom of (Verlengde) Beekstraat, nrs. 45-47 (kadastraal 

bekend gemeente Zutphen sectie F nrs. 7240-7241 en een gedeelte van 

sectie F nr. 7307), verkoopt aan de diakonie (eerste grosse), 1919, met 

retroacta en bijlage 

1889, 1918-1919 1 omslag 

N.B. Zie ook het archief van de Dienst Wederopbouw van de gemeente Zutphen. 

515 Tekeningen betreffende de bouw en de verbouw van twee woningen in de 

Beekstraat, nrs. 45-47 

1955-1956 1 omslag 

N.B. één van de tekeningen is opgenomen in de kaartencollectie. 

516 Stukken betreffende het verlenen van een vergunning voor de verbouw van 

de gevel van Beekstraat 49 

1918 1 omslag 

517 Tekening van het plan tot verbouw en uitbreiding van het garagebedrijf 

Welmers (aan de Geweldigershoek); een uitbreiding tot aan Beekstraat 51- 

53 

1953 1 stuk 

N.B. Opgenomen in de kaartencollectie. 

518 Stukken betreffende de verbouwing van Beekstraat 51-53 (kadastraal 

bekend gemeente Zutphen sectie F nrs. 7545 en, gedeeltelijk, 7546) tot 

garagebedrijf 


519 Kwitanties vanwege de betaling welke gedaan werd om de panden 

Beekstraat 51-53 te kunnen aankopen 

1939 1 omslag 

2.14.6.3.5. Dieserstraat 8-32 

2.14.6.3.5. Dieserstraat 8-32 

520 Akte waarbij Isidoor de Jong en Mozes Muller, handelsreizigers te Brussel, 

een groot aantal huisjes op een veiling verkopen, waaronder het huisje 

gelegen Dieserstraat 8 (kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F nr. 

4611) dat door de diakonie wordt aangekocht (afschrift) 

1919 1 katern


521 Akte waarbij de diakonie op een veiling het pand gelegen Dieserstraat 10 

(kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F nrs. 4610 en 7306) aankoopt 

van Lambert Rietberg (afschrift), 1900, met retroactum 

1899-1900 1 omslag 

522 Akte waarbij Philip Lodewijk Heil, vleeshouwer te Zaandam, het koffiehuis 

De Moriaan gelegen Dieserstraat 12-14 (kadastraal bekend gemeente 

Zutphen sectie F nrs. 228, 3791 en 4609) aan de diakonie verkoopt, 1879, 

met retroacta 

1836, 1879 1 omslag 

523 Stukken betreffende de afbraak van De Moriaan en de bouw van twee 

boven- en twee benedenwoningen 

1887 1 omslag 

N.B. Hierbij twee tekeningen van De Moriaan; deze zijn opgenomen in de kaartencollectie. 

524 Akte waarbij Matthijs Antonius Broekhuisen, tapper, drie woningen, gelegen 

Dieserstraat 16 en 18 (kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F nrs. 

4829-4830-4831, voorheen nrs. 3623-3624), verkoopt aan de diakonie 

(afschrift) 

1873 1 omslag 

525 Begroting van kosten voor de verbouwing van de panden Dieserstraat 16 en 

18 

1962-1963 1 omslag 

526 Akte waarbij de erfgenamen van Hendrik Olthof een pand, bestaande uit 

twee woningen, gelegen Dieserstraat 20 en 22 (kadastraal bekend 

gemeente Zutphen sectie F nrs. 222a-222b), aan de diakonie verkopen 

(afschrift), 1913, met retroactum en bijlagen 

1872, 1913 1 omslag 

527 Stukken betreffende de aankoop van woningen gelegen Dieserstraat 24-26 

en 30-30a (kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F nrs. 216, 218-219 

en nrs. 9416 en 10196, beide gedeeltelijk) 

1977-1979 1 omslag 

N.B. Aangekocht van de gemeente Zutphen. 

528 Akte waarbij de diakonie op een veiling het pand Dieserstraat 28-28a 

(kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F nr. 217) aankoopt van de 

erfgenamen van Gerrit Jan Hoogland (uittreksel) 

1908 1 katern 

529 Akte waarbij Johannes Thomas Jansen een huis gelegen Dieserstraat 32 

hoek Geweldigershoek (kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F nr. 

6767) verkoopt aan Johannes Baltesen (afschrift) 

1890 1 katern 

N.B. Zie ook inv.nrs. 509-510


2.14.6.3.6. Dieserstraat, ongenummerd 

2.14.6.3.6. Dieserstraat, ongenummerd 

530 Akte waarbij Hendrik Jan Willemsen, landbouwer, een perceel tuingrond 

gelegen aan de noordkant van het hofje (kadastraal bekend gemeente 

Zutphen sectie F nr. 7242, gedeeltelijk) verkoopt aan Gerhard Huissen 

(afschrift) 

1889 1 katern 

N.B. Dit perceel heeft waarschijnlijk behoord bij het pand Dieserstraat 16. 

531 Kwitantie voor de diakonie wegens het voldoen van de koopsom van een 

huis in de Dieserstraat 

1919 1 stuk 

532 Tekening van het plan een woning met werkplaats en berging, gelegen in de 

Dieserstraat, te verbouwen 

z.j. 1 stuk 

N.B. Mogelijk van architect Meerstadt; waarschijnlijk uit 1939. 

533 Tekeningen van het plan een woning aan de Dieserstraat te verbouwen 

z.j. 1 omslag 

2.14.6.3.7. Geweldigershoek / Beekstraat / Dieserstraat 

2.14.6.3.7. Geweldigershoek / Beekstraat / Dieserstraat 

534 Tekening van het plan tot het maken van closets in de percelen van 

Geweldigershoek, Beekstraat en Dieserstraat 

1953 1 stuk 

535 Tekeningen van de plannen tot verbouw van het dubbele woonhuis 

Beekstraat nrs. 45-47 en van de uitbreiding van het garagebedrijf aan de 

Geweldigershoek 


536 Akte waarbij een hypotheek van fl. 10.000,- wordt opgenomen en waarbij als 

onderpand wordt ingebracht de panden Beekstraat 45-47 (kadastraal 

bekend gemeente Zutphen sectie F nrs. 7240-7241) en het garagebedrijf 

met woonhuis gelegen Geweldigershoek 6 (kadastraal bekend gemeente 

Zutphen sectie F nr. 9416) (eerste grosse) 

1957 1 katern 

N.B. Afgelost in 1972. 

537 Rekening van aannemer Addink vanwege uitgevoerde 

herstelwerkzaamheden aan de woningen Beekstraat 47 en Dieserstraat 10 

1975 1 stuk 

2.14.6.3.8. Grondaankoop, grondverkoop 

2.14.6.3.8. Grondaankoop, grondverkoop 

538 Stukken betreffende de verkoop van een stukje straat (Beekstraat) aan de


gemeente Zutphen (kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F nrs. 

8994, 7545 en 7546) 

1956-1957 1 omslag 

539 Stukken betreffende de verkoop van een perceeltje grond gelegen 

Geweldigershoek nabij Huize Sint Elisabeth (kadastraal bekend gemeente 

Zutphen sectie F nr. 9416, gedeeltelijk, en nr. 10196, gedeeltelijk) aan de 

gemeente Zutphen 

1978-1980 1 omslag 

N.B. Hierbij spelen de rehabilitatieplannen al een rol; hieronder zijn ook uittreksels uit het 

kadastrale plan 

2.14.6.4. Personeel 

2.14.6.4. PERSONEEL 

540 Stukken betreffende de voorwaarden waarop de provisoren een portier 

willen aanstellen 

1873, 1892 1 omslag 

N.B. Met gedrukte reglementen; één van de concept-reglementen bevat aantekeningen 

inzake de inventaris van de roerende goederen die onder het beheer van de portier 

berusten. 

541 Loonstaten van portier J.L. Cuntz 

1958-1964 1 omslag 

542 Bekendmaking van de diakonie dat mevr. Cuntz-Dijkman geen 

portierswerkzaamheden meer verricht en dat zij daarom vanaf heden ook 

huur zal betalen voor het door haar bewoonde woninkje 

1978 1 stuk 

N.B. De portier had het recht van “vrij” wonen. 

2.14.6.5. Verhuur, bewoning, gebruik 

2.14.6.5. VERHUUR, BEWONING, GEBRUIK 

543 Stukken betreffende de voorwaarden waarop de woningen worden verhuurd 

en de verplichtingen van de huurders (gedrukt) 

1873, 1892 1 omslag 

544-545 Registers van huurders en van ontvangen huurbedragen 

1900-1954 2 delen 


544 1900-1916 

545 1916-1954 

546 Stukken betreffende de verhuur van de panden Geweldigershoek 6 en 8 

waarin door J. Huizing en later door W. Welmers een garagebedrijf werd 

uitgeoefend 

1934-1948, 1957, 1974 1 omslag 

N.B. In 1974 werd de huurovereenkomst opgezegd. 

547 Brieven afkomstig van de Huurcommissie die reageert op klachten van


enkele bewoners t.a.v. aangekondigde huurverhogingen, doorslagen 

1920 1 omslag 

548 Stukken betreffende de betaling van huurachterstand en de opzegging van 

de huur aan de afdeling Zutphen van de A.N.J.V. inzake het pand 

Dieserstraat 8 

1948-1949 1 omslag 

549 Stukken betreffende de verhuur van de panden Dieserstraat 10, 12 en 28 

1925, 1936, 1942, 1949, 1951, 1957 1 omslag 

550 Verklaringen van huurders dat zij bereid zijn een nieuw te bouwen 

bovenwoning te betrekken en de hogere huur daarvoor te voldoen 

1955 1 omslag 

551 Besluit van het Ministerie van Volkshuisvesting dat de diakonie verplicht de 

twee woningen Beekstraat 45-47 alsnog te verhuren voor fl. 12,- per week 

en niet hoger 

1957 1 stuk 

N.B. Omdat het premiewoningen van na 31 augustus 1955 waren, mochten deze niet 

duurder verhuurd worden. 

552 Stukken betreffende geschillen met huurders, de door de 

Huuradviescommissie gedane uitspraken en de gerechtelijke ontruiming uit 

enkele panden 

1957, 1961-1968, 1978 1 omslag 

N.B. Betreft de woningen Beekstraat 49 en Dieserstraat 16, 18 en 18a. 

553 Akte waarbij de diakonie het pand Geweldigershoek 2a verhuurt aan W.H. 

Schabbink 

1937 1 stuk 

554 Stukken betreffende een conflict tussen de diakonie en de huurder van het 

pand Geweldigershoek 2a 

1961-1964 1 omslag 

555 Brief van de huurder van Dieserstraat 8 waarin deze te kennen geeft 

bezwaar te hebben tegen een verhoging van de huur met vijftig cent per 

week 

1974 1 stuk 

556 Verklaring van de diakonie dat de huurster van Dieserstraat 16 geen 

huurachterstand heeft 

1980 1 stuk 

557 Verklaring van twee huurders dat zij slechts tijdelijk het gerenoveerde pand 

Geweldigershoek 4d zullen bewonen i.v.m. restauratiewerkzaamheden aan 

de door hen gehuurde woningen 

1981 1 stuk


558 Brieven van huurders met huurachterstand inzake de wijze waarop zij de 

huurschuld alsnog kunnen voldoen 

z.j. 1 omslag 

559 Lijsten van huurders en bewoners van de woningen in de Dieserstraat, 

Beekstraat en Geweldigershoek 

z.j. 1 omslag 

N.B. één van de lijsten bevat tevens een overzicht van de te rehabiliteren panden. 

560 Stukken betreffende de toewijzing van gas t.b.v. het catechisatielokaal in het 

hofje 

1946 1 omslag 

562 Stukken betreffende de kwestie tussen de diakonie en de familie Yilderim 

inzake de weigering huur te betalen voor het pand Dieserstraat 12a en de 

weigering de hogere huur te voldoen voor de ruilwoning Beethovenstraat 

100 

1974-1985 1 omslag 

2.14.6.6. Reparaties, onderhoud 

2.14.6.6. REPARATIES, ONDERHOUD 

563 Stukken betreffende het onderhoud van de gebouwen welke deel uitmaken 

van het hofje 

1887, 1889, 1950, 1962-1964, 1975-1978 1 omslag 

564 Stukken betreffende het onderhoud van woningen aan de Dieserstraat 

1925-1926, 1939, 1946-1954, 1976-1979 1 omslag 

565 Stukken betreffende het onderhoud van woningen aan de Beekstraat 

1947-1949, 1976-1980 1 omslag 

566 Stukken betreffende uitgevoerde herstelwerkzaamheden aan panden die 

deel uitmaken van het gehele complex 

1947-1953, 1973-1974 1 omslag 

567 Mededelingen van het college van commissarissen voor de wederopbouw 

inzake toekenning van schadevergoeding voor de panden aan de 

Geweldigershoek 

1947 1 omslag 

N.B. Betreft oorlogsschade; hierbij ook stukken m.b.t. het hofje 

2.14.6.7. Belastingen, verzekeringen 

2.14.6.7. BELASTINGEN, VERZEKERINGEN 

568 Verzoekschrift van de administrateur van de diakonie om in aanmerking te 

komen voor vrijdom van grondlasten voor de woningen van het hofje 

(minuut) 

1851 1 stuk


569 Brief van de ontvanger van het bestuur der Domeinen waarin deze meedeelt 

dat de kerk de rente, gevestigd in het perceel dat uitmaakt de tuin achter 

Geweldigershoek 4 (kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F nr. 223), 

verschuldigd is 

1857 1 stuk 

570 Stukken betreffende de betaling van grondbelasting 

1880-1934 1 omslag 

N.B. Met uittreksels uit de kadastrale leggers, 1900, 1916, 1919. 

571 Stukken betreffende de aanslag in de onroerend goed belasting 

1977-1979 1 omslag 

572 Stukken betreffende de glas- en brandverzekering van enkele woningen aan 

de Dieserstraat 

1901, 1910, 1913, 1919, 1944, 1953, 1976 1 omslag 

N.B. Hierbij ook één polis inzake de brandverzekering van het hofje. 

573 Stukken betreffende de brandverzekering van de panden Geweldigershoek 

nr. 6-8 

1933, 1958, 1963 1 omslag 

574 Stukken betreffende de brandverzekering van de panden Beekstraat 43 en 

49 

1916, 1919-1949 1 omslag 

575 Staten van eigendommen van de diakonie welke tegen brand en/of braak 

zijn verzekerd, met opgave van polisnummers 


2.14.6.8. Restauratie en rehabilitatie 

2.14.6.8.1. Tot 1980 

2.14.6.8. RESTAURATIE EN REHABILITATIE 

2.14.6.8.1. Tot 1980 

576 Stukken betreffende de eventuele deelname van het Wijnhuisfonds aan de 

verwezenlijking van de rehabilitatieplannen van de diakonie t.a.v. het hofje 

1974-1976 1 omslag 

577 Verslag van de bespreking met bouwbedrijf De Waal uit Utrecht over de 

plannen van de diakonie t.a.v. de panden van het complex en de huizen aan 

het Stationsplein 

1974 1 omslag 

N.B. Meerdere exemplaren. 

578 Akte waarbij de diakonie en de Bouwontwikkelingsmaatschappij Gelderland- 

Overijssel B.V. overeenkomen het Luthers Hofje en de daarbij behorende 

panden in de Dieserstraat en Beekstraat te restaureren (concept) 

[1976] 1 omslag


N.B. Met situatieschets en een brief van de kerkeraad dat men niet instemt met deze 

overeenkomst. 

579 Stukken betreffende de plannen welke gemaakt zijn om het hofje en 

aangrenzende gebouwen (eigendom van de diakonie) te restaureren 

1977 1 omslag 

N.B. Met situatieschets en een door de architect gemaakt plan. 

580 Tekeningen van de plannen tot rehabilitatie van het gehele complex van het 

Luthers Hofje (werknummer 76322) 

1977-1978 1 omslag 

581 Begroting van kosten, bestek en voorwaarden en een tekening van de 

rehabilitatie van het hofje 

1978 1 omslag 

N.B. Meerdere exemplaren; de officiële tekeningen zijn beschreven onder inv.nr. 580. 

582 Stukken betreffende de subsidieverstrekking door gemeente, provincie en 

rijk ten behoeve van de rehabilitatie 

1978-1982 1 omslag 

583 Stukken betreffende de aanbesteding en de gunning van de uitvoering van 

de rehabilitatiewerkzaamheden 

1979-1980 1 omslag 

584 Stukken betreffende de opdracht, bevestiging en honorering aan en van 

architect A. Meerstadt b.i., te Zutphen 

1978-1979 1 omslag 

585 Overzicht van de kosten ten behoeve van de rehabilitatie, opgesteld door de 

architect, met bijlagen 

1979 1 omslag 

586 Stukken betreffende de verlening van de bouwvergunning 

1979-1981 1 omslag 

587 Stukken betreffende de hypotheek en de vaststelling van het 

betalingsschema, met bijlagen 

1979-1981 1 omslag 

588 Verslagen van enkele besprekingen met het college van B&W van de 

gemeente Zutphen m.b.t. de rehabilitatie van het hofje-complex 

1979-1981 1 omslag 

2.14.6.8.2. Vanaf 1980 

2.14.6.8.2. Vanaf 1980 

589 Stukken betreffende de verkrijging van subsidie en een geldlening 

1980 1 omslag 

N.B. De geldlening is (op advies van de bank) niet doorgegaan.


590 Deposito-rekeningen van de kerk bij de bank (afschriften) 

1980 1 omslag 

N.B. Deze rekeningen werden speciaal geopend i.v.m. de financiering van de 

(ver)bouwkosten. 

591 Stukken betreffende de verzekering tegen brand- en andere schade welke 

kan ontstaan tijdens de rehabilitatieperiode 

1980 1 omslag 

592 Verslagen van de vergaderingen van de bouwcommissie 

1980-1982 1 omslag 

N.B. Met lijsten waarop de oplevering is aangegeven. 

593 Tekening van het werkschema van de aannemer waarop is aangegeven in 

welk tempo het rehabilitatieplan verwezenlijkt kan worden 

1980-1981 1 stuk 

594 Staten van meer- en minderwerk opgesteld tijdens en na de bouw en 

rehabilitatie van het hofje, met bijlagen 

1980-1981 1 omslag 

595 Stukken betreffende de aanvraag en verstrekking van subsidie op de bouw 

en rehabilitatie van het gehele complex 

1980-1982 1 omslag 


596 Stukken betreffende de nota's van aannemers, opzichters en architect 

1980-1983 1 omslag 

N.B. De nota's zijn alfabetisch geordend en worden steeds voorafgegaan door overzichten. 

597 Stukken betreffende de opdracht aan enkele makelaars om te bemiddelen bij 

de verkoop van het economisch eigendomsrecht van de woningen in de 

Dieserstraat en de Beekstraat 

1981 1 omslag 


598 Tekening van het daken- en tuinplan van het hofje en het omliggende 

complex 

1981 1 stuk 

599 Staten van de geschatte kosten van de rehabilitatie van het hofje-complex, 

in verband met de vaststelling van de verkoopprijs per pand 

1981 1 omslag 

N.B. Betreft de woningen Beekstraat 41-43 en Dieserstraat 8-30. 

600 Verslag van een bespreking met de gemeente Zutphen inzake de verkoop 

van de economische eigendom van acht woningen, met de minuut van de 

uitgegane brief 

1981 1 omslag


601 Stukken betreffende de verrekening van de risicoregeling, opgesteld door de 

aannemer, (fotokopieën) 

1981 1 omslag 

602 Stukken betreffende een wijziging van het bouwplan waarvoor het college 

van B&W toestemming heeft gegeven, met gewijzigde tekening 

1981 1 omslag 

603 Brief van de Amro-bank waarin wordt meegedeeld dat de betalingen zijn 

stopgezet i.v.m. een tekort van fl. 250.000,- 

1982 1 stuk 

604 Lijsten van opgeleverde gerehabiliteerde woningen 

1981 1 omslag 

605 Brief van het college van B&W waarin wordt meegedeeld dat het college 

toestemming geeft de termijn waarbinnen de panden Beekstraat 45-47 

gereed dienen te zijn, met een jaar te verlengen 

1982 1 stuk 

606 Rekening en verantwoording van de uitgaven t.b.v. de rehabilitatie van het 

hofje-complex 

1982 1 omslag 


607 Staat van de totale kosten van de rehabilitatie en de verkregen subsidies 

i.v.m. een eventuele overname van het hofje-complex door derden, met 

bijlagen 

1982 1 omslag 

608 Verklaring van aannemer Kreunen dat alle ingediende rekeningen voldaan 

zijn 

1984 1 stuk 

2.15. Wezenzorg 

2.15. WEZENZORG 

609 Stukken betreffende enkele legaten, ontvangen ten behoeve van de 

instandhouding van het weeshuis 

1885 1 omslag 

2.16. Beheer van het diakonaal vermogen 


2.16. BEHEER VAN HET DIAKONAAL VERMOGEN 


610 Verslagen van de diakenen inzake het zelfstandig functioneren van de 

diakonie, waaraan toegevoegd de positieve financiële resultaten van de


eerste twee jaren 

1841-1842 1 omslag 

N.B. Zie ook inv.nrs. 466-467. 

611 Akte waarbij Jan Rouwenhorst verklaart dat hij aan de diakonie een gedeelte 

van zijn huis (kadastraal bekend gemeente Zutphen sectie F nr. 56) heeft 

verhuurd 

1861 1 stuk 

612 Staten van de vaste en van de roerende goederen, tevens van de baten en 

de lasten 

1879, 1881-1909 1 omslag 

613 Brief van de Dienst van het Kadaster, vermeldend de uitkomst van een 

hermeting i.v.m. de verkoop van het perceel dat kadastraal bekend is onder 

sectie F nr. 8994, ten behoeve van de diakonie 

1921 1 stuk 

614 Tekening van de woningen en de erbij gelegen tuin en gang op de plaats 

waar later de garage gekomen is 

z.j. 1 stuk 

N.B. Werkplaats van de genie en een zadelmakerij in de achtertuin; onduidelijk of dit 

betrekking heeft op de zgn. Welmers-panden. 

615 Uittreksels uit de kadastrale plans en leggers van de gemeente Zutphen, 

waarop vermeld staan de bezittingen van de diakonie 

1913, 1953, 1962 en z.j. 1 omslag 

616 Staat houdende het rendement van de woningen welke eigendom zijn van 

de diakonie 

1946-1960 1 stuk 

2.16.2. Beleggingen 

2.16.2. BELEGGINGEN 

617 Verslag van de bevindingen van de commissie welke is belast met het 

toezicht op het beheer van de kerkelijke goederen, uitgebracht in een 

vergadering van de grote kerkeraad 

1889 1 stuk 

N.B. Dit verslag heeft betrekking op de beleggingen van de diakoniegelden. 

618 Stukken betreffende de beleggingen van gelden in fondsen en aandelen en 

de hierop t.g.v. de diakonie uitgekeerde gelden 

1932-1955 1 omslag 

N.B. Tevens betreffende beleggingen van het Emeritaats- en Wezenfonds. 

619 Nota's van conversie van aandelen betreffende de uitbetaling van coupons 

op de Nederlandse Staatslening van 1938 

1938-1939 1 omslag


620 Afschriften van bankrekeningen welke gebruikt werden om gelden voor 

bepaalde tijd te beleggen 

1977-1980 1 omslag 

2.16.3. Schenkingen en legaten 

2.16.3. SCHENKINGEN EN LEGATEN 

621 Uittreksel uit het “Protocol van Personele Kentenissen van de Stad Zutphen” 

waaruit blijkt dat Pieter Pietersen van der Soest een derde deel van zijn 

nalatenschap heeft nagelaten aan de diakonie 

1734 1 stuk 

622 Testament van Coenraet Keijzer, gewezen kapitein-luitenant van het 

Regiment van de Guarde Dragoniers, waarin o.a. ook aan de diakonie een 

bepaalde som geld wordt gelegateerd 

1736 1 omslag 

N.B. Met bepalingen van latere datum; één van de voorwaarden voor verkrijging van het 

legaat is dat er een damasten tafellaken van wordt gekocht t.b.v. de viering van het 

avondmaal. 

623 Akte waarbij de bezittingen van wijlen Pieter Pietersen van der Soest worden 

verdeeld onder de erfgenamen 

1738 1 stuk 

N.B. Zie inv.nr. 621. 

624 Testament van Paulus Knuijt, opgemaakt aan boord van het schip 

“Knapperhoff” door de schipper 

1745 1 stuk 

N.B. Hieruit blijkt dat de diakonie vijftig gulden krijgt. 

625 Brief van de executeurs-testamentair van Hermanus Quinkesteijn te 

Amsterdam waarin gevraagd wordt voorzieningen te treffen teneinde een 

legaat van driehonderd gulden voor de diakonie in ontvangst te nemen 

1754 1 stuk 

626 Brief van H.J. Geratzon te Zutphen waarin deze meedeelt dat de diakonie 

een legaat heeft ontvangen van wijlen Gardine van Tonden, weduwe van 

Michiel Hendrik Henckel, groot vijftig Carolus guldens 

1810 1 stuk 

627 Brief van de erfgenamen van wijlen jhr. M.A. de Bollefroid, die bij zijn leven 

mondeling heeft verklaard duizend gulden te willen schenken aan de armen 

te Zutphen 

1865 1 stuk 

N.B. De Lutherse diakonie kreeg hiervan fl. 23,-. 

628 Stukken betreffende het legaat van Elisabeth Fischer, gehuwd geweest met 

Jacobus Sappius Graevestein 

1875, 1877 1 omslag


629 Stukken betreffende het legaat van G. Bisschop, gehuwd geweest met E.J. 

Wolters 

1881 1 omslag 

630 Stukken betreffende het legaat van H.P. Immink 

1886, 1889 1 omslag 

631 Stukken betreffende het legaat van J.W. Knoch (ook wel geheten De Bruijn) 

1889, 1893 1 omslag 

632 Testament van mr. Jacobus Thooft waarin deze duizend gulden vermaakt 

aan de diakonie, uittreksel 

1892 1 katern 

N.B. In 1902 geregistreerd en gewaarmerkt olografisch testament. 

633 Stukken houdende koninklijke goedkeuringen t.b.v. de diakonie i.v.m. het in 

ontvangst nemen van enkele legaten 

1903, 1904, 1914 1 omslag 

634 Testament van Margaretha Geertruida Clauzing waarin zij vijfhonderd gulden 

vermaakt aan de diakonie, afschrift 

1904 1 katern 

N.B. Met aantekening op achterzijde: "uittreksel van een afschrift van het geheim testament, 

1889". 

635 Akte waarbij Bartholomeüs Cuperus, emeritus-predikant, een bedrag 

legateert aan de diakonie 

1909 1 katern 

N.B. Deze predikant overleed in 1933. 

2.16.4. Vorderingen, leningen, belastingen 

2.16.4. VORDERINGEN, LENINGEN, BELASTINGEN 

636 Schuldbekentenis, groot fl. 1.172,-, ten laste van de diakonie en ten gunste 

van de kerkrentmeesters 

1850 1 stuk 

N.B. Dit geld werd geleend om de bouw van het Luthers Hofje te kunnen financieren. 

637 Brief van advocaat mr. H.C. Pennink waarin deze mededelingen doet over 

de huurvordering van de diakonie op M. Spier c.q. de weduwe Jacobs 

1902 1 stuk 

638 Stukken betreffende de verlaging van de rente en de aflossing van de 

hypotheek ten laste van J.C. Dieseraad en ten gunste van de diakonie 

1920, 1925, 1927 1 omslag 

N.B. Met stukken betreffende de verkoop van het huis aan J.C. Dieseraad in 1948. 

639 Schuldbekentenis (groot fl. 400,-) ten laste van Lambertha Klein Nagelvoort- 

Everhard en ten gunste van de diakonie 

1924 1 stuk


640 Brief van de secretaris van de diakonie waarin gevraagd wordt aan de 

predikant of deze een afschrift wil maken van het synodebesluit dat 

goedkeurt dat de diakonie een groot geldbedrag in de kas van de kerk stort 

1929 1 stuk 

641 Stukken betreffende de heffing van belasting van De Dode Hand 

1934-1939 1 omslag 

642 Akte waarbij de diakonie geld leent van het Emeritaatsfonds t.b.v. de 

aankoop van het pand Beekstraat 51 

1939 1 stuk 

N.B. Hierop aantekeningen omtrent de aflossing, 1940-1943. 

643 Stukken betreffende de terugstorting van spaartegoeden op de namen van 

J.A. Meister en haar zoon, beiden wonend te Groesbeek 

1942, 1947 1 omslag 

644 Stukken betreffende de verstrekking van een hypotheek (groot tienduizend 

gulden) ten gunste van de Spaarbank-Vereeniging en ten laste van de 

diakonie, t.b.v. de financiering van de in aanbouw zijnde woningen aan de 

Beekstraat 

1957 1 omslag 

645 Schuldbekentenis ten laste van de kosteres en haar echtgenoot en ten 

gunste van de diakonie, doorslag 

1977 1 stuk 


2.16.5.1. Kasboeken 


2.16.5.1. KASBOEKEN 

646 Rekeningen van uitgaven en betalingen t.b.v. de armen 

1748-1749 1 omslag 

N.B. Hebben indeling als van een kasboek. 

647 Lijst van ontvangsten en uitgaven opgesteld bij de overdracht van de kas 

van de diakonie 

1849 1 stuk 


1849-1890 3 delen, 1 omslag 

N.B. Soms ook journaal genoemd of memoriaal. 

648 1849-1851, 1 omslag 

649 1851-1867 

650 1868-1879 

651 1880-1890 

652-653 Kasboeken


1880-1896 2 delen 

652 1880-1888 

653 1888-1896 


1901-1976 4 delen 

N.B. Inv.nr. 654 bevat ook gegevens van de opbrengst van collectes welke in de stadswijken 

werden gehouden; de laatste twee inv.nrs. zijn memorialen van ontvangsten en uitgaven. 

654 1901-1921 

655 1922-1928 

656 1928-1941 

657 1942-1976 

658-659 Hulpkasboeken 

1905-1922 2 delen 

658 1905-1912 

659 1913-1922 

660-662 Kasboeken, tabellarisch ingericht 

1912-1962 3 delen 

660 1912-1923 

661 1924-1938 

662 1939-1962 

663 Bankboek 

1959-1980 1 katern 

N.B. Achterin verantwoording van de obligatierekening en van diverse spaarrekeningen. 

664 Giroboek 

1954-1980 1 katern 

2.16.5.2. Grootboeken 

2.16.5.2. GROOTBOEKEN 

665 Grootboek van de bezittingen van de diakonie 

1850-1914 1 deel 

666-667 Grootboeken 

1851-1874 2 delen 

666 1851-1856 

667 1857-1874 

668 Grootboek, met index van de rekeninghoofden 

1864-1878 1 deel 

669-671 Grootboeken, met indices van de rekeninghoofden 

1912-1962 3 delen 

N.B. Het is niet duidelijk of deze serie een voortzetting is van inv.nr. 668. 

669 1912-1933 

670 1934-1949 

671 1950-1962


672 Grootboek 

1947-1950 1 deel 

2.16.5.3. Huurontvangsten 

2.16.5.3. HUURONTVANGSTEN 

673 Lijsten van ontvangen huurbedragen 

1860, 1862 1 omslag 


2.16.6.1. Begrotingen 


2.16.6.1. BEGROTINGEN 

674-676 Begrotingen van ontvangsten en uitgaven 

1842-1843, 1956-1969 2 delen, 1 omslag 

N.B. Zie voor de ontbrekende jaren de notulen. 

674 1842-1843, 1 omslag 

675 1956-1960 

676 1961-1969 

2.16.6.2. Rekening en verantwoording 

2.16.6.2. REKENING EN VERANTWOORDING 

677-680 Rekeningen, met verantwoording van de uitgaven 

1841-1921 3 delen, 1 omslag 

677 1841-1858 

678 1859-1881 

679 1882-1909, 1 omslag 

680 1910-1921 

681-684 Rekeningen, ook kassa-uittreksels genoemd 

1879-1912, 1978-1979 3 delen, 1 omslag 

681 1879-1889 

682 1890-1902 

683 1903-1912 

684 1978-1979, 1 omslag 

685 Bijlagen bij de (doorgaans ontbrekende) rekeningen 

1961-1969, 1972 1 omslag 

2.16.6.3. Balansenboeken 

2.16.6.3. BALANSENBOEKEN 

686 Balansenboek, tevens verlies- en winstrekeningenboek 

1912-1962 1 deel 

687 Balansen 

1919-1923, 1925-1928 1 omslag 

N.B. Door de grote kerkeraad goedgekeurde exemplaren.


688 Exploitatierekeningen en balansen van de diakonale fondsen (afschrift) 

1957-1958 1 stuk 

689 Balansen, 1947, 1961, tevens rekening van verlies en winst 

1960 1 omslag 

2.17. Verhouding tot andere gemeenten 

2.17. VERHOUDING TOT ANDERE GEMEENTEN 

690 Stukken ingekomen van andere Lutherse Gemeenten, betrekking hebbend 

op aanstaande vergaderingen van de synode 

1731-1833 1 omslag 

N.B. In hoofdzaak betreft het adviezen en bezwaarschriften; de serie vertoont grote hiaten. 

691 Brieven van gemeenteleden uit Doesburg en Zwolle die bezwaar maken 

tegen de beroeping van proponent Meijer te Zwolle vanwege bepaalde 

uitspraken of handelingen van laatstgenoemde te Zutphen gedaan 

1800 1 omslag 

692 Stukken betreffende een overeenkomst tussen de Lutherse en de 

Doopsgezinde Gemeente van Zutphen inzake het gebruik van de 

consistoriekamer t.b.v. het geven van catechetisch onderwijs door de 

Doopsgezinden 

1838 1 omslag 

693 Stukken betreffende het verzoek van de Lutherse Gemeente te Apeldoorn 

om bij de beroeping van een predikant samen te werken 

1976-1978 1 omslag 

694 Programma's van kerkedagen van de gemeenten te Zutphen, Doetinchem 

en Twente 

1975-1980 1 omslag 

N.B. Zowel van gezamenlijke kerkedagen als van Zutphense kerkedagen. 

695 Stukken betreffende de samenwerking met de Remonstrantse Kring en de 

Doopsgezinde Gemeente te Zutphen 

1970-1975 1 omslag 

696 Stukken betreffende de deelname aan de Raad van Gemeenschap van 

Kerken van Zutphen-Warnsveld 

1970-1982 1 omslag 

2.18. Verhouding tot andere kerkelijke organen 

2.18. VERHOUDING TOT ANDERE KERKELIJKE ORGANEN 

697-699 Stukken ontvangen van of verzonden aan de synode 

1696-1930, 1974-1981 3 portefeuilles 

N.B. Deels gedrukt, deels afschriften; met grote hiaten in de series. 

697 1696, 1709, 1819-1876


698 1820-1846, 1876 

699 1883-1910, 1916, 1920, 1927-1930, 1974, 1981 

700-703 Stukken ontvangen van of verzonden aan de synode of de Synodale 

Commissie 


N.B. Deels gedrukt, deels gestencild; inv.nr. 700 bestaat uit notulen, inv.nr. 701 uit 

beschrijvingsbrieven. 

700 1877, 1878, 1888-1890, 1920-1933 

701 1904-1933 

702 1972, 1976-1979 

703 1980-1982 

704 Stukken betreffende het ontbreken van het Zutphense huishoudelijke 

reglement bij de synode 

1972 1 omslag 

705 Stukken ingekomen van de Diakonale Raad 

1972, 1977-1982 1 omslag 

706 Stukken ingekomen van de Kommissie Gemeentetoerusting 

1972-1980 1 omslag 

707 Stukken ingekomen van de Nederlandse Lutherse Jeugdbond 

1972-1982 1 omslag 

708 Stukken ingekomen van de Zendingsraad 

1971-1981 1 omslag 

709 Stukken betreffende de deelname aan de Lutherse Kerkedag 

1978 1 omslag 

2.19. Verhouding tot de overheid 

2.19. VERHOUDING TOT DE OVERHEID 

710 Uittreksels uit de resolutieboeken, de verbalen en de notulen van de 

magistraat en de gemeenteraad 

1746-1844 1 pak 

711 Stukken ingekomen van het provinciaal gezag 

1779, 1809-1812, 1828-1829, 1836, 1842 1 omslag 

712 Rekest van de kerkeraad aan Gedeputeerde Staten om uitbetaling van de 

jaarlijkse bijdrage van de provincie ter vergoeding van de kosten van huur 

voor de woning van de predikant, met gunstige beschikking 

1786 1 omslag 

N.B. Met bijlage over de resoluties van het Kwartier Zutphen inzake dit “douceur”. 

713 Brief van de maire van Zutphen waarin deze verklaart van de predikant het 

doop- en trouwboek te hebben ontvangen


1811 1 stuk 

714 Stukken ingekomen van de regering in Den Haag 

1801-1842, 1870 1 portefeuille 

N.B. Hierbij een aantal kerkelijke bepalingen die via het Departement van Eredienst waren 

goedgekeurd. 

715 Uittreksel uit het resolutieboek van het Departementaal Bestuur van 

Gelderland waaruit blijkt dat jaarlijks aan de predikant fl. 100,- wordt 

uitgekeerd (zoals voorheen) als compensatie vanwege de kosten van 

huishuur 

1803 1 stuk 

716 Rekest van de kerkeraad aan het Kwartier Zutphen om fl. 100,- beschikbaar 

te stellen als bijdrage in de kosten van huishuur, met gunstige beschikking 

1804 1 stuk 

717 Staat van de Lutherse gezindheid en van de kerkgebouwen in de stad, 

opgesteld in opdracht van de maire, met bijlagen 

1811 1 omslag 

718 Rekening van de agent van Kerkelijke Zaken van het Ministerie vanwege 

diens bemoeienis met de jaarlijkse toelage voor predikanten van Lutherse 

Gemeenten, waaronder die van Zutphen 

1814 1 stuk 

719 Aantekening inzake de geschiedenis van de Lutherse Gemeente van 

Zutphen, opgesteld n.a.v. een vraag van het college van B&W 

1827 1 stuk 

720 Uittreksel uit het verbaal van B&W m.b.t. de nieuwe bepalingen voor het 

doen van de jaarlijkse statistische opgaven van de Instellingen van 

Weldadigheid 

1869 1 omslag 

N.B. Met andere gedrukte en geschreven circulaires m.b.t. deze opgaven; met aanvullingen 

t.b.v. de plaatselijke diakonie. 

721 Stukken betreffende de verkrijging van statistische gegevens met betrekking 

tot de armenzorg 

1920-1924, 1926-1945 1 omslag 

722 Brieven gericht aan het college van B&W waarin de financiële statistiek 

wordt opgemaakt en waarin gegevens worden verstrekt over de armenzorg 

(afschriften) 


723 Staat van statistische gegevens van door de diakonie verleende 

ondersteuning (afschrift) 

1935 1 stuk 

N.B. Opgesteld t.b.v. het Burgerlijk Armbestuur.


724 Staten van de aantallen armlastigen die financieel gesteund worden door de 

diakonie 

1951-1955 1 omslag 

725 Brieven van de gemeente Zutphen waarin gevraagd wordt naar de 

activiteiten van weldadigheidsinstellingen 

1972 1 omslag 

726 Brief gericht aan het college van B&W van de gemeente Zutphen waarin 

gevraagd wordt om ontheffing voor de betaling van onroerendgoed-belasting 

(concept) 

1976 1 omslag 

N.B. Met bijlagen over de betaling ervan, 1976-1979.


3. DOCUMENTATIE 

3. DOCUMENTATIE 

727 “Generaale Kerken Ordonnantie Voor De Gemeenten Toegedaan de 

Onveranderde Confessie van Augsburgh”, 1686, met acta van de 

vergaderingen van 1686 en 1691 

1686, 1691 1 deel 

N.B. In 1686 zijn aanwezig Jurriaan Apell en Georg Apell; in 1691 ds. Schönberg en 

ouderling Pieter van Olphen. 

728 “Apologie of Verantwoording” van de kerkeraad van de Lutherse Gemeente 

te Den Haag waarin deze de grieven weerlegt die door zijn emerituspredikant 

ds. Mauritius Maassen tegen hem zijn ingebracht 

1739 1 deel 

729-731 Verslagen van de staat waarin de Lutherse Kerk en de Synodale Fondsen 

zich bevinden, jaarverslagen, waarvan sommige met de handelingen van de 

synode 


729 1834-1839, 1853, 1857, 1869, 1874-1890 

730 1891-1912 

731 1941-1958 

732 Algemeen Reglement voor het bestuur van de Evangelisch-Lutherse Kerk in 

Nederland, vastgesteld in 1818 en herzien in 1855, gewijzigd in 1859 

1818, 1855, 1859 1 omslag 

733 Verzameling van reglementen voor het bestuur van de Evangelisch-Lutherse 

Kerk in Nederland 

1888 1 deel 

N.B. Met ingeplakte en ingelegde wijzigingen. 

809 Foto’s van de pastorie aan de Nieuwstad, hoek Wellestraat (Stationsplein) 

en van de pastorie aan de Deventerweg 123 

eerste kwart 20e eeuw 1 omslag 

813 Foto van het kerkgebouw aan de Beukerstraat 

ca. 1900 1 stuk 

815 Foto genomen tijdens een kerkeraadsvergadering in de vergaderkamer van 

het Luthershofje 

ca. 1900 1 stuk 

N.B. Met van links naar rechts: J.W. Berends, D.H.J. Wöhrmann, R. Wigman, ds. B.H. 

d’Auzon, C. Albers, E.G. Volkersz, J.M.E. Duvelaer van Campen en L.Ph. Wöhrmann. 

734 Reglementen der Evangelisch-Lutherse Kerk in Nederland 

1915 1 deel 

N.B. Met aantekeningen over de wijzigingen die van kracht zijn geworden na dat jaar. 

810 Foto’s van predikanten


19e en 20e eeuw 1 omslag 

N.B. Betreft: J.G. Liernur (1824-1826), J.A. Kramer (1829-1835), J.C. Schultz-Jacobi (1837- 

1846), W.D. Statius Muller (1847-1857), G.Th. Bruijn (1861-1899), G. Munter (1934-1942) 

en F.J.B. van der Chijs (1944-1972). 

735 Foto's van kerkeraadsleden 

19e en 20e eeuw 1 doos 

N.B. Zie voor een specificatie bijlage 1. 

736 Foto's van bewoners en van de portier van het Luthers Hofje 

z.j. 1 omslag 

N.B. Hieraan zijn toegevoegd lijsten met namen van de personen die op de foto’s staan. Zie 

voor foto portier bijlage 1 nr. 38. 

737 Foto's van de brandschade in de kerk na 

17 januari 1982 1 omslag 

N.B. Verkregen van de secretaris, dhr. E.M.J. Bouman. 

738 Foto van Willem Iliohan (diaken) en van Willem C. Wansleven 

z.j. 1 omslag 

N.B. Kerkeraadsleden van de 20e en van de 18e eeuw; zie bijlage 1 nrs. 36-37. 

808 Foto’s van diverse voorwerpen, zoals het liturgisch vaatwerk 

(avondmaalskelken en -schalen), de Lutherse Bijbel, kanselbijbel, 

collecteschalen en kandelaars 

[1968] 1 omslag 

811 Foto’s van het orgel en van een organist 

1960, 1970 en z.j. 1 omslag 

812 Foto van een pentekening van de Lutherse kerk 

z.j. 1 stuk 

814 Foto’s van de glas-in-loodramen, links en rechts van de preekstoel 

z.j. 2 stukken 

816 Foto van [het bestuur van de Lutherse gemeente” 

z.j. 1 stuk


4. Het archief van het Predikantsweduwenfonds 

4.1. Stukken van algemene aard 

4. HET ARCHIEF VAN HET PREDIKANTSWEDUWENFONDS 

4.1. STUKKEN VAN ALGEMENE AARD 

739 Notulen van de vergaderingen van het bestuur 

1851-1853 1 katern 

740 Ingekomen stukken 

1899-1910 1 omslag 

4.2. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen 

4.2.1. Reglementering 

4.2. STUKKEN BETREFFENDE BIJZONDERE ONDERWERPEN 

4.2.1. REGLEMENTERING 

741 Reglementen (gedrukt) 

1851, 1887, 1892, 1896 1 omslag 




742 Stukken betreffende de wijzigingen in de belegging van de gelden van het 

fonds 

1883-1890 1 omslag 

743 Uittreksel uit het Grootboek der Nationale Schuld inzake in- en 

overschrijvingen gedaan tussen 1852 en 1891, met bewijzen van 

afschrijvingen tussen 1891 en 1894 

1894 1 omslag 

744 Uittreksels uit het Grootboek der Nationale Schuld 2½% en 3% inzake 

inschrijvingen 

1910 1 omslag 

745 Stukken betreffende de mutaties in het effectenbezit 

1973-1974 1 omslag 

746 Kasboek, 1851-1913, tevens staat van de middelen waaruit het fonds is 

opgebouwd en lijsten van inschrijvingen op het Grootboek der 2½% 

Nationale Werkelijk Rentegevende Schuld 1852-1911 

1851-1913 1 deel 

N.B. Hierin ook rekeningen en verantwoording van uitgaven en inkomsten. 

747 Grootboek 

1913-1932 1 katern




748-763 Rekeningen en verantwoordingen 

1897-1956 15 katernen en 1 stuk 


748 1897, 1 stuk 

749 1898 

750 1899-1901 

751 1902-1905 

752 1906-1908 

753 1909-1911 

754 1912-1914 

755 1915-1917 

756 1918-1920 

757 1921-1925 

758 1926-1930 

759 1931-1935 

760 1936-1940 

761 1941-1944 

762 1945-1951 

763 1952-1956 

764-765 Bijlagen bij de rekeningen 

1852-1879, 1891-1913 2 katernen 

N.B. De bijlagen zijn ingeplakt. 

764 1852-1879 

765 1891-1913


5. Het archief van het Wezenfonds 

5. HET ARCHIEF VAN HET WEZENFONDS 

766 Statuten, met wijzigingen 

1868, [1869], 1911 1 omslag 


767 Stukken betreffende de heffing en de invordering van belasting van De Dode 

Hand 

1934-1939 1 omslag 

N.B. Hierbij ook een overzicht van de bezittingen. 

768 Stukken betreffende overschrijvingen in het Grootboek der Nationale Schuld 

en omzetting van inschrijvingen in het Grootboek in een staatslening tegen 

hogere rente 

1910, 1914, 1926, 1967-1978 1 omslag 


1910-1961 2 delen, 1 katern 

N.B. Inv.nr. 769 bevat tevens staten van de vaste en de roerende goederen; inv.nr. 770 is 

tevens een kasboek; inv.nr. 771 geeft op pag. 11 een overzicht van de werkzaamheden van 

de diakonie op last van de rechtbank opgesteld m.b.t. de kinderen Iddink (zie ook inv.nrs. 

478-481). 

769 1910-1910, 1 katern 

770 1912-1915 

771 1916-1961 

772 Spaarbankboekje 

1944-1963 1 katern 

773 Rekeningen en verantwoordingen 

1882-1909, 1916-1924 1 omslag 

N.B. Met bijlagen t/m 1909.


6. Het archief van het Restauratiefonds 

6. HET ARCHIEF VAN HET RESTAURATIEFONDS 

774 Staat van de financiën van het fonds 

1956 1 stuk 

775 Staat van de financiën van de kerk, van het Restauratiefonds en van het 

Fonds Kas-Gemeentewerk (doorslag) 

1972 1 stuk 

776 Stukken betreffende de door de dameskring gehouden bazars t.b.v. de kas 

van het fonds 

1957-1959 1 omslag 

777 Kas- en bankboek 

1966-1973 1 deel 

778 Bijlagen bij het kas- en bankboek, waaronder spaarbankboekjes 

1943-1973 1 omslag 


1942-1957 3 katernen 

N.B. Op 30 juli 1957 is alles overgedragen aan de kerkrentmeesters; sindsdien wordt het 

beheer verantwoord onder de rekeningen van de kerk. 

779 1942-1947 

780 1948-1956 

781 1957 

782 Bijlagen bij de rekeningen van het fonds 

1948-1955 1 omslag


7. Het archief van het Emeritaatsfonds 

7. HET ARCHIEF VAN HET EMERITAATSFONDS 

783 Reglement van het fonds (gedrukt) 

1909 1 stuk 

784 Stukken betreffende de verlening van vrijstelling tot het doen van aangifte 

voor belasting van De Dode Hand 

1935 1 omslag 

N.B. Met leggers van de bezittingen. 

785 Schuldbekentenis ten laste van het fonds en ten gunste van de diakonie 

wegens een lening van fl. 3.000,- 

1935 1 stuk 

N.B. Met aantekeningen inzake de aflossing, 1937-1938. 

786 Stukken betreffende het effectenbezit 

1968-1974 1 omslag 


1909-1945 1 deeltje, 1 katern 

N.B. Inv.nr. 787 vermeldt ook de samenstelling van de commissie die het fonds beheert. 

787 1909-1939, 1 deeltje 

788 1940-1945 


1941-1957 3 katernen 

789 1941-1945 

790 1946-1951 

791 1952-1957 

792 Bijlagen bij de rekeningen 

1930, 1931 en z.j. 1 omslag


8. Het archief van het Emeritaats- en Predikantsweduwenfonds 

8. HET ARCHIEF VAN HET EMERITAATS- EN 

PREDIKANTSWEDUWENFONDS 

793 Stukken betreffende de wijzigingen in het effectenbezit van het 

gecombineerde fonds 

1969-1973 1 omslag 

N.B. Zie ook onder de rubriek van de beide afzonderlijke fondsen. 

794 Grootboek 

1970-1971 1 omslag 

795 Brief van de bank inzake de overboeking van gelden naar een 

rentespaarrekening 

1971 1 stuk


9. Het archief van bijzondere fondsen 

9.1. Het Fonds “Annus Gratiae” 

9. HET ARCHIEF VAN BIJZONDERE FONDSEN 

9.1. HET FONDS “ANNUS GRATIAE” 

796 Spaarbankboekje 

1910-1945 1 katern 

797 Rekening en verantwoording 

1932-1936 1 katern 

9.2. Het Fonds “Kas-Gemeentewerk” 

9.2. HET FONDS “KAS-GEMEENTEWERK” 

798 Rekening en verantwoording van de executeur van de financiële 

nalatenschap van mej. J.P. Hein 

1954-1955 1 katern 

799 Verklaring van de kerkrentmeesters dat ds. Van der Chijs als executeurtestamentair 

van wijlen mej. J.P. Hein de nalatenschap aan hen heeft 

overgedragen 

1957 1 stuk 

800 Kas- en bankboek van het fonds 

1966-1973 1 deel 

801 Bijlagen bij het kas- en bankboek 

1967-1973 1 omslag


10. Stukken waaruit geen verband blijkt met de voorgaande archieven 

10. STUKKEN WAARUIT GEEN VERBAND BLIJKT MET DE 

VOORGAANDE ARCHIEVEN 

802 Akte waarbij Roelof Sluiter, Hendrik Jan Sluiter en Paul Lucassen (gehuwd 

met Geertruid Sluiter) een regeling treffen voor de betaling van het erfdeel 

dat hun stiefbroer, P.L. Sluiter, toekomt uit de nalatenschap van zijn moeder 

(afschrift) 

1764-1765 1 stuk 

N.B. In de marge de aantekening van de registratie in het protocol van vestenissen. 

803 Akte waarbij August Henrich Frank en Henrietta Klose hun huwelijkse 

voorwaarden hebben opgesteld, gewaarmerkt (afschrift) 

1807 1 katern 

N.B. Zie ook de stukken m.b.t. de familie Close. 

804 Akte waarbij Jakob J. Keijl aan zijn zuster Eliezabet Keijl zijn erfdeel uit de 

nalatenschap van zijn ouders vermaakt omdat zij altijd voor zijn moeder 

heeft gezorgd 

1853 1 stuk 

805-807 Stukken betreffende het bouwplaatsje Het Hoekslag te Digteren onder Ambt- 

Doetinchem 

1899, 1914 1 katern, 2 omslagen 

805 Akte waarbij Willem Berrevoet, klompenmaker te Gendringen, 

enkele percelen koopt uit Het Hoekslag, 1899, 1 katern 

806 Stukken betreffende de verzekering tegen brandschade van 

Het Hoekslag, 1899, 1 omslag 

807 Taxatierapporten van Het Hoekslag, 1899, 1914, 1 omslag

pdf (413,67 kb) - Regionaal Archief Zutphen

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?