pdf (203,04 kb) - Regionaal Archief Zutphen

lz. 8 Stedelijk Gymnasium, Hogere Burgerschool en
Stedelijk Lyceum
- Hogere burger school (hbs) 1864-1953
0177
De Zutphense hbs was een van de eerste gemeentelijke hogere burger scholen in
Nederland die, na de bekrachtiging van de Wet op het Middelbaar Onderwijs op 2 mei
1863 van de minister Thorbecke, werd opgericht. Deze oprichting betekende het einde van
de tweede afdeling van het Gymnasium. Eigenlijk was de nieuwe hbs een metamorfose
van de tweede afdeling van het gymnasium. De achterliggende gedachte voor de
oprichting was om een hiaat tussen lager en hoger onderwijs op te vullen.
Verder werd naast de hbs in 1921 een burgeravondschool opgericht. In de eerste jaren
kreeg de school jaarlijks een subsidie van het rijk van fl. 7.000,-. In 1917 werd de hbs
erkend door de overheid als landelijke voorbereidingsschool voor de exacte vakken aan
de universiteit. In 1921 werd een nieuwe afdeling aan de hbs toegevoegd, de hogere
handel school (hhs).
De organisatie van de hbs verschilde niet veel als die van het gymnasium. Het hoofd van
de school was de directeur. Deze was belast met het dagelijks bestuur en hield de
registers bij van de leerlingen.
De commissie van Toezicht van de Middelbare Scholen in Zutphen, werd door de
gemeenteraad ingesteld. Deze hield, zoals de naam al zegt, toezicht op alle middelbare
scholen, waaronder de hbs en bestond uit zeven leden. Deze instantie nam de
toelatingsexamens af en bracht jaarlijks verslag uit aan de gemeenteraad. Het ontwerpen
van reglement en verordeningen behoorden ook tot de taken. Dit orgaan werd opgeheven
in 1954.
Na het eerste jaar in het gymnasiumpand te hebben doorgebracht, betrok de hbs in 1865
een pand aan de Waterstraat. Dat bleef zo totdat evacuatie nodig was in verband met de
oorlogsomstandigheden. De lessen werden toen voortgezet aan de Zaadmarkt. Na de
oorlog werd besloten dat de hbs een nieuw gebouw zou krijgen, aangezien het oude pand
zwaar beschadigd was. Totdat het nieuwe gebouw gereed was, werd les gegeven in de
Lagere School aan de Tadamasingel. In 1953 fuseerde de hbs met het gymnasium en de
mms.
- Stedelijk Lyceum 1953-1990
De fusie tussen gymnasium, hbs en de mms was niet alleen een Zutphense
aangelegenheid, dit gebeurde ook elders. Na de oorlog liep het aantal leerlingen dat het
gymnasium bezocht terug. Dat bedreigde het voortbestaan van het gymnasium in
Zutphen. De bezettingsgraad werd niet goed benut. Aan de andere kant waren de
exploitatiekosten te hoog. Het probleem werd opgelost door het gymnasium en de hbs
samen onder te brengen in één gebouw, met twee ingangen aan de Isendoornstraat. In
1953 volgde de feitelijk fusie. De metamorfose tot lyceum bood meer mogelijkheden. Het
bestuur moest efficiënter worden en de exploitatiekosten konden worden beheerst.
De organisatie-structuur van het nieuwe lyceum verschilde niet veel van de voormalige
scholen. Na het experimenteren met verschillende schooltypen binnen het Stedelijk
Lyceum, werden de schooltypen gemoderniseerd. Met de Mammoetwet van 1963 van
minister Cals veranderden de schooltypen. Hbs en mms verdwenen en in plaats daarvan