De Kruishaarderberg te Nijkerk - Historisch Geografische Artikelen

Figuur 33: Tekening en foto van de bodemopbouw van de akker van Kruishaar. De foto laat de overgang zien
van de antropogene bovenlaag en de onderliggende veldpodzol.
In de plaggenlaag van de boringen B5, B7, B8 t/m B10, B12 en B13 werden stukjes steengoed
aangetroffen (in alle gevallen rood gebakken steengoed) van maximaal 0.5 cm. grootte. Deze
stukjes steengoed zijn tijdens het opbrengen van de plaggenlagen in de bodem terecht
gekomen. In bijlage 4 zijn bij de boringen de foto’s van de aangetroffen stukjes steengoed
weergegeven.
4.2.6 Conclusie van het bodemonderzoek
Refererend aan de onderzoeksvragen (zie 4.2) zijn op basis van het bodemonderzoek de
volgende conclusies te trekken:
1. De hoge wallen rondom de akker van de Kruishaarderberg bestaan uit opgestoven,
fijn zand. In deze zandlagen is een duidelijke gelaagdheid zichtbaar en wijzen
humusbandjes op stilstandfasen tijdens de verstuivingperioden.
2. De lagere noordoostelijke wal van de akker bestaat uit een ca. 1 m. dik geroerde
zandlaag die door menselijk handelen is ontstaan.
3. Deze oorspronkelijke wal (hoogte 1.0 m. – 1.5 m. hoogte) werd op nog twee
plaatsen onder het opgestoven materiaal gevonden. De wal zal hoogstwaarschijnlijk
de gehele akker hebben omsloten en als zandvang hebben gediend waardoor de wal
kon opstuiven tot max. ca. 6.0 m. hoogte. Zie voor een schematisch dwarsprofiel
figuur 34.
4. Aan de buitenzijde van de noordoostelijke wal is slechts een zeer ondiepe greppel
aangetroffen in aan het maaiveld. In het bodemprofiel is geen sprake van een brede
of diepe greppel of gracht. Aan de voet van de zuidelijke en zuidwestelijke omwalling
is het door middel van boringen lastig om na te gaan of hier een greppel of gracht
heeft gelegen omdat de onderliggende oorspronkelijke wal is verstoven en daardoor
vrijwel niet is te lokaliseren.
5. De akker binnen de omwalling is opgehoogd met zandhoudende (heide)plaggen.
Deze plaggenlaag is 0.6 m. – 1.20 m. dik en bestaat uit licht tot matig humeus zand.
In vergelijking met nabij gelegen bodems op Hell of Gerven in Putten is de
plaggenlaag zeer schraal (relatief humusarm en bevat veel zand) en is regelmatig
verstoven met zand. Hierdoor is de dikte van de plaggenlaag groter geworden. Op
42