Beheer- en Inrichtingsplan - De Alde Feanen

1. Beschrijving
1.1 Achtergronden Nationaal Park en bedoeling van dit plan
Achtergrond
Het gebied De Alde Feanen is een gebied waarvan het ontstaan terug te voeren is
op uitgebreide laagveenvorming. Het gebied zoals dat nu bekend is bestaat ten
dele uit nog onaangetaste laagveenmoerassen, uit vergraven delen (vaarten en
petgaten) en uit ontgonnen gebiedsdelen. Het gebied is daardoor afwisselend
van aard, van grote natuurlijke betekenis en in trek bij vele recreanten.
Al vanaf circa 1920 waren de natuur- en recreatiewaarden zodanig van belang dat
plannen voor verdere inpolderingen niet werden uitgevoerd. Kort daarop vonden
ook de eerste aankopen door natuurbeschermingsinstanties plaats. In 1934 had It
Fryske Gea hier 134 hectare aangekocht, waarna het eigendom en beheer in
areaal groeide tot de huidige 2500 hectare. It Fryske Gea maakt als grootste
terreinbeheerder deel uit van het Nationaal Park; daarnaast zijn er eigendommen
van particulieren en gemeenten
In februari 2000 werd het 2187 ha grote natuurgebied ingesteld tot “Nationaal
Park in oprichting”. Dit feit is in wezen terug te voeren op een maatschappelijke
discussie in het gebied (begin jaren 90) omtrent de realisatie van een recreatiewoningenpark
nabij Earnewâld. Na een juridische strijd sprak de Raad van State
in 1993 uit dat de realisatie van dit park aanvaardbaar zou zijn, mits de natuurwaarden
van de De Alde Feanen door middel van een beheerprogramma veilig
gesteld zouden worden.
Dit beheerprogramma werd opgesteld door de provincie Fryslân en de gemeenten
Tytsjerksteradiel, Boarnsterhim en Smallingerland, in samenwerking met het
toenmalige Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij en werd in 1994
vastgesteld. Uit dit beheerprogramma vloeide de oprichting van een breed
samengesteld Overlegplatform voort.
Dit Platform nam vervolgens het initiatief na te gaan of het gebied De Alde
Feanen de status van Nationaal Park zou kunnen krijgen. Deze vraag kwam bij de
Minister van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij terecht, die advies vroeg aan
de Voorlopige Commissie Nationale Parken (VCNP). In 1998 volgde het advies van
deze commissie om het “Nationaal Park De Alde Feanen in oprichting” in te
stellen (VCNP, 1998).
In 1999 is er naar aanleiding van de opheffing van dit Platform een overdrachtsdocument
samengesteld (Overlegplatform, 1999). Het Overlegplatform is
vervolgens overgegaan in het Overlegorgaan van het Nationaal Park. Het
Overlegorgaan is daarmee eveneens breed samengesteld uit vele (vertegenwoordigers
van) betrokkenen bij het Nationaal Park.
Een van de belangrijkste taken van het Overlegorgaan is te komen tot een Beheeren
Inrichtingsplan voor het Nationaal Park in oprichting. Het Overlegorgaan stelt
dit Beheer- en Inrichtingsplan vast en legt het voor aan de Minister van
Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit. Is vervolgens het plan door de
Minister vastgesteld, dan is de status van het Nationaal Park definitief. Het
onderhavige Beheer- en Inrichtingsplan ligt nu voor u.
BEHEER- EN INRICHTINGSPLAN NATIONAAL PARK DE ALDE FEANEN 2005 5