Agrificatie en de biobased economy - Welkom bij Groene Grondstoffen

32
de mogelijke eigenschappen geschetst van deze materialen, gebaseerd op theoretische
voorspellingen. Wetenschappelijke literatuur, waarin eigenschappen werden beschreven van
materialen die op labschaal waren gemaakt verscheen in de tweede helft van de jaren
negentig. Aan het eind van de ’90-er jaren verlegde het onderzoek de focus naar de
ontwikkeling van goede grotere schaal productieprocessen (één van de factoren uit de lessen
van agrificatie), en naar de optimalisatie van een aantal specifieke materiaaleigenschappen
nodig voor verschillende toepassingen.
Over de jaren heen werden zo meer en meer aspecten van de nieuwe materialen
ontwikkeld, onderzocht en gepubliceerd in wetenschappelijke en semi-wetenschappelijke
papers. Figuur 9 verduidelijkt dit verder. Hierin wordt de verschuiving getoond in de
wetenschappelijke disciplines die werken op het gebied van agrovezelcomposieten.
Oorspronkelijk werd het veld gedomineerd door agrotechnologische onderzoekers,
textielonderzoekers en een aantal werktuigbouwkundigen. Met het verstrijken van de tijd
raakten meer en meer materiaalkundigen betrokken bij het onderzoek, en ook
polymeertechnologen en chemici begonnen te publiceren over agrovezelcomposieten. Daarna
betraden groepen gespecialiseerd in biomaterialen de arena. Bovendien steeg het aantal
papers van bedrijven over de jaren. Een ander interessant feit is de sterke toename van het
totaal aantal publicaties van 1993 tot en met 2003. Gecombineerd met de toename van het
gebruik van agrovezels in onder andere de Duitse automobielindustrie, van 4 kton in 1996 tot
19 kton in 2003 (Karus et al., 2004) is zo te zien dat de R&D niche zich heeft ontwikkeld tot
een marktniche waarin meer toepassingen worden ontwikkeld.
De ontwikkeling van zetmeelplastics toont vergelijkbare karakteristieken. Oorspronkelijk,
vroeg in de negentiger jaren, was veel werk gefocust op de invloed van bijvoorbeeld
weekmakers of mengsels met andere polymeren op de treksterkte van het materiaal (één van
de zwakke punten). Pas recent is de kennis over de verwerkingseigenschappen van deze
materialen flink gestegen, met name door samenwerking tussen onderzoekers en de
plasticverwerkende industrie, waardoor de technologische niche en het mogelijke
toepassingsgebied sterk werd verbreed. Dit heeft bijvoorbeeld de weg geplaveid voor het nu
sterk toenemende gebruik van zetmeelplastic folies in verpakkingsmaterialen (zie figuur 10). 6
6 Persoonlijke communicatie met Frans Kappen, februari 2006.