straks. - De Algemene Onderwijsbond

TIPS VOOR EEN WARM PEDAGOGISCH KLIMAAT
“Zonder warmte ontwikkelen kinderen
zich niet optimaal”, zegt Joep
Willemsen, groepsleerkracht in het speciaal
onderwijs en consulent voor Weer
Samen naar School. Om leerkrachten te
helpen die warmte te creëren, maakte
hij een maandkalender met 31 tips voor
een warm pedagogisch klimaat.
Realiseer voor elk kind elke dag een succesje.
En: Een hand krijgen en geven geeft het gevoel
iets voor elkaar te betekenen. Of: Neem de
tijd, luister en toon oprechte belangstelling.
Het zijn drie van de 31 tips (voor elke dag van
de maand één) die Joep Willemsen heeft opgenomen
in zijn Pedagogische klimaatkalender
J.O.E.P. “Je moet de tips zien als een remin-
STAGE IN PALENCIA
“Eigenlijk wilde ik drie maanden naar Spanje, maar mijn werkgever wilde me
maar twee maanden met onbetaald verlof laten gaan”, vertelt Isabelle van
Dorp, vierdejaars Spaans aan de Hogeschool van Utrecht.
Isabelle van Dorp (24) staat drieënhalve dag per week voor groep 6 van
een basisschool in Wassenaar. Daarnaast reist ze één dag per week naar
Utrecht voor haar deeltijdopleiding. Alhoewel ze de taal vrij goed
beheerst – haar moeder is Spaanse – wilde ze toch graag een tijdje naar
Spanje. “Je leert een taal pas echt goed als je 24 uur per dag in een
omgeving verkeert waar je alleen maar die taal hoort en spreekt.” De
Utrechtse opleiding heeft contacten met diverse universiteiten in
Spanje, waaronder die van Alicante en Gran Canaria. Toch koos Van
Dorp voor het – op het oog – minder aantrekkelijke Palencia. “In die
stad wordt erg goed Spaans gesproken, zonder al te veel accent.”
Ze volgde colleges aan de universiteit daar, in vakken als sociologie en
pedagogiek. Maar omdat ze graag wilde weten hoe het onderwijs in
Spanje in elkaar steekt, liep ze ook een dag per week stage op scholen.
“Ik gaf daar dan vooral Engels. Ik vind mijn beheersing van het Engels
niet heel bijzonder, maar de Spanjaarden waren erg onder de indruk.”
der”, zegt de auteur. Door middel van vragen,
houdt hij leerkrachten een soort spiegel voor,
zodat ze elke dag even stilstaan bij hun eigen
houding en handelen voor de klas. Zijn mijn
eisen passend? Snappen alle kinderen het wel?
Is het boeiend wat ik vertel? Komt elke leerling
even vaak aan de beurt? Praat ik niet te veel?
Visualiseer ik voldoende?
De suggesties, die vaak vergezeld gaan van een
klein voorbeeld, verzamelde Willemsen tijdens
zijn werkbezoeken als consulent. “Of een les
goed gaat of niet, zit ’m vaak in een optelsom
van heel kleine dingen en op die kleine dingen
probeer ik docenten met deze kalender te wijzen”,
aldus Willemsen, die ruim 25 jaar ervaring
heeft met onderwijs aan kinderen met
leer- en opvoedingsmoeilijkheden.
Achterin de klas, viel het hem op dat leerkrachten
door de waan van de dag soms het
allerbelangrijkste vergeten: contact met het
kind. “Persoonlijke feedback, weten wat een
kind bezighoudt, waar het goed in is, wat zijn
hobby’s zijn. Daar gaat het om. Met zo’n houding
creëer je een warm pedagogisch klimaat,
een sfeer waarin kinderen zich prettig voelen
en waarin ze zich optimaal kunnen ontwikkelen.”
(EP)
Stort € 2,75 (papieren versie) of € 7,00
(geplastificeerd exemplaar) op rekeningnummer
9443944 t.n.v. J.M. Willemsen, Breda dan krijg
je de kalender thuisgestuurd.
‘SPAANSE SCHOOLDAGEN ZIJN EXTREEM LANG’
Van Dorp zag niet heel veel verschillen met het Nederlandse basisonderwijs,
maar ze verbaasde zich wel over de lange schooldagen voor kinderen.
“De schooldag eindigde pas om vijf uur en daarna gingen sommige
kinderen nog tot acht uur ’s avonds naar de naschoolse opvang.” Een
probleem op de scholen waar ze stage liep werd gevormd door zigeunerkinderen.
“Die waren erg brutaal. De leerkrachten wisten niet goed hoe
ze met die kinderen om moesten gaan. Ik had gelukkig niet heel veel
problemen, waarschijnlijk omdat ik nieuw en interessant was.” Van
Dorp kwam ook terecht op een katholieke school waar het docentenkorps
bestond uit nonnen. Ze wist niet goed hoe ze die zusters moest
bejegenen. “In Spanje is iedereen heel aanrakerig en zoenerig, maar dat
durfde ik bij nonnen toch niet te doen. Dat werd me eerst niet in dank
afgenomen, maar ik heb het later goedgemaakt.”
Deze zomer studeert Van Dorp af. Ze heeft haar baan opgezegd, want ze
wil in september voor een jaar naar Mexico. Om te reizen en om vakantie
te vieren, maar ook om vrijwilligerswerk te doen in kindertehuizen.
Daarna wil ze weer een baan gaan zoeken, het liefst op een basisschool
in Spanje. “Maar dat wordt nog knap lastig, want de werkgelegenheid is
daar niet al te best.” (RH)
STRAKSVOORDEKLAS. MEI 2004. 5.