Nieuwsbrief GRIP - Printbare versie - VZW Marjan

n Er is meer verdraagzaamheid nodig.
n De mantelzorgers worden te vaak vergeten.
[Terug naar boven]
Dossiers 8. Een toekomstgerichte zorgsector: een zorg voor (over)morgen?
Dit artikel verschijnt deze maand in Link, het tijdschrift voor links-liberalisme.
Inleiding
Het aantal mensen met een handicap stijgt. Daar zijn verschillende oorzaken
voor. Door de vooruitgang van de medische wetenschap blijven mensen
langer leven. Het percentage mensen met een handicap onder +65 jarigen is
groter door ziekte en ouderdom. Maar de medische wetenschap zorgt er ook
voor dat de overlevingskansen van jongere mensen die getroffen worden door
een ernstig verkeersongeval of door ziekte, toenemen. Net zoals de
overlevingskansen van pasgeboren baby’s met een zware handicap stijgen.
Tegelijk wordt het stilaan mogelijk om steeds vroeger een handicap op te
sporen tijdens de zwangerschap. De levendige, internationale publieke
debatten over de reanimatie van baby Charlotte en de wenselijkheid van
designerbaby’s bewijzen de nood om over de gevolgen van deze medische
ontwikkelingen ook een ethische discussie te voeren en een politiek kader
vast te leggen.
Niet enkel politici, ethici en medici kunnen een zinvolle bijdrage leveren in het
debat over deze medische ontwikkeling. Een stem die vaak over het hoofd
wordt gezien is die van de mensen met een handicap zelf. Nochtans kunnen
zij vanuit hun persoonlijke ervaring deskundig antwoorden op de vraag wat
hun leven met een handicap wel of net niet kwaliteitsvol maakt.
Uiteraard bestaat er geen antwoord namens ‘dé’ mensen met een beperking.
Er zijn zoveel verschillende beperkingen en bovendien zijn ook de sociale
context, de individuele beleving, de (on)aangepastheid van de omgeving, de
aanwezigheid van hulpmiddelen en ook de inkomenssituatie erg bepalend
voor het persoonlijk functioneren. Maar een constante is wel dat mensen met
een handicap dezelfde criteria hanteren als mensen zonder handicap om te
oordelen over de kwaliteit van hun leven. Sociale integratie, zelfontwikkeling,
een materiële basis, emotioneel welbevinden, zelfbeschikking, … zijn daarin
bepalend.
Niet enkel het aantal zorgvragen stijgt door de hierboven beschreven
demografische en medische evoluties. Ook de inhoud van de zorgvragen
verandert. Steeds meer mensen geven aan zo lang mogelijk thuis te willen
blijven wonen als ze zelf hulpbehoevend zouden worden. Het behouden van
de eigen autonomie en de sociale contacten in de buurt zijn daarbij
belangrijke redenen.
Dat de vergrijzing een belangrijke uitdaging vormt voor de beleidsmakers
hoef ik hier niet te bepleiten. Via het zilverfonds over de zorgverzekering en
het generatiepact proberen politici te anticiperen op deze te verwachten
evolutie die een grote impact zal hebben op de sociale zekerheid. Maar het
gaat niet enkel over de kwantiteit. Het loont ook de moeite voor politici om
stil te staan bij de kwaliteit. Welke kwaliteit van leven willen wij de ouderen
bieden?
Trendwatchers durven de groep mensen tussen de 50 en 60 jaar omschrijven
als de medioren. Zij zijn de midlifecrisis voorbij, hun kinderen zijn het huis uit
en het huis zelf is afbetaald. Ze hebben nu tijd en geld om te reizen, nieuwe
hobby’s te ontdekken en zich te verdiepen in nieuwe interesses. Het zijn deze
nieuwe 50+ die hun ouders bezoeken in het rusthuis en bij elk bezoek hun
weerstand jegens de rusthuizen zien groeien. Het was diezelfde weerstand
tegen de geïnstitutionaliseerde zorg die een twintigtal jaar geleden aan de
oorsprong lag van de Independent Living Movement. In dit artikel wil ik een
historische schets geven van deze beweging en de behaalde resultaten en de
toekomstverwachtingen vanuit mensen met een handicap en hun familie op
een rij zetten. De hierboven beschreven medische, demografische en
Easy PDF Creator is professional software to create PDF. If you wish to remove this line, buy it now.