NTOG 2011 02

Uit de Koepel Kwaliteit
Het betrekken van aios bij
kwaliteitsbeleid is belangrijk
voor de toekomst
In de huidige maatschappij wordt de gezondheidszorg
kritisch gevolgd. De media-aandacht voor ondermaatse
zorg en de invoering van ‘de marktwerking’
hebben een positief effect op het initiëren van kwaliteitsbeleid.
Een nadeel van marktwerking is dat het
systeem op een concurrentiemodel gestaafd is waardoor
het samenwerking in de weg kan staan. Juist
door regionale samenwerking zou de zorg efficiënter
kunnen worden ingericht, waardoor de kosten in de
hand kunnen worden gehouden. Dit laatste is tot op
heden nog niet bereikt met het huidige systeem. De
patiënt, die vaak goed op de hoogte is via internet, is
kritisch over de verleende zorg en de gezondheidszorg
wordt transparanter gemaakt door gegevens te
registreren en publiekelijk te publiceren. De zorgverzekeraar
eist kwalitatief hoogwaardige zorg voor
haar verzekerden. Dit vraagt om een continu proces
om te streven naar verbeteringen in de verleende
zorg. Om hieraan invulling te geven wordt door de
NVOG een aantal instrumenten ingezet: richtlijn- en
indicatorontwikkeling, voorlichting aan patiënten,
registratie van uitkomsten en complicaties, (na)scholing
en accreditatie van professionals, opleidings- en
kwaliteitsvisitatie en medical audit 1 .
Binnen de gezondheidszorg is een aantal belangrijke
kwaliteitsdimensies, zoals efficiënte en effectieve
zorg, en patiëntveiligheid. Een andere belangrijke parameter
voor kwaliteitszorg is patiëntgerichte zorg.
Dat patiëntgerichte zorg belangrijk is in het kader
van de kwaliteit blijkt uit een onlangs verschenen
studie 2 . In deze studie werd aangetoond dat patiënten
in een fertiliteittraject veel waarde hechten aan
patiëntgerichte zorg. Deze groep patiënten is bereid
om een deel van de kans op een succesvolle uitkomst
in te leveren voor patiëntgerichte zorg. Kennis
uit dit soort studies moet vervolgens vertaald worden
naar verbeteringen in het zorgtraject en deze
verbeteringen moeten geïmplementeerd worden. Dit
geeft aan dat, naast het bestaande kwaliteitsproces
van de NVOG, nieuwe inzichten vanuit wetenschappelijk
onderzoek vragen om een actieve rol van de
medisch specialist in het ontwikkelen van kwaliteits-
J.J.H. Eijsink
beleid. Deze rol is voor de huidige medisch specialist
niet vanzelfsprekend. In de nabije toekomst zal deze
rol ook steeds minder vrijblijvend zijn. Het is daarom
belangrijk om de moderne aios hierop tijdig en goed
voor te bereiden.
Met behulp van de klinische beoordeling is er in de
opleiding tot gynaecoloog veel aandacht voor het
diagnosticeren en behandelen van het ziektebeeld
volgens de richtlijn, het op doeltreffende wijze communiceren
over de diagnose en behandeling naar
de patiënt, en een goede samenwerking met andere
zorgverleners in het voordeel van de patiënt. Het onderwijs
is over het algemeen ook gericht op deze aspecten
en op die manier wordt er geschoold in het
leveren van kwalitatief goede zorg aan de individuele
patiënt. Veel minder aandacht is er voor onderwijs
over het gehele zorgproces. Het analyseren van het
zorgproces en het implementeren van verbeteringen
vraagt om kennis op het gebied van zorgmanagement.
Het gaat hierbij om kennis om effectieve verbeteringen
te kunnen doorvoeren op een afdeling,
polikliniek of in de regio. Door hier meer aandacht
aan te besteden in de opleiding wordt de toekomstige
specialist goed voorbereid op zijn/haar rol en
zou de aios de urgentie moeten voelen om tijdens de
opleiding betrokken te willen zijn bij het ontwikkelen
van kwaliteitsbeleid.
In de komende jaren zal de gezondheidszorg vanuit
een kwaliteitsperspectief benaderd moeten worden
in plaats vanuit een kostenperspectief. Dit kan
goed inzichtelijk worden gemaakt met het volgende
voorbeeld. Door invoering van een elektronisch dossier
is alle informatie van de patiënt op één plek.
Het dossier hoeft niet telkens opnieuw opgebouwd
te worden, er gaat dus geen informatie verloren en
de administratieve last daalt. Door een afname in administratieve
last is er tevens meer tijd voor de patient.
Er is een eenvoudige overdracht van informatie
mogelijk tussen de zorgverleners. Het dossier kan
toegankelijk gemaakt worden voor de patiënt. Hierdoor
kan de zorg efficiënter, effectiever, veiliger en
patiëntgerichter worden. Uiteraard zijn er kosten ver-
84