Erasmix jg 16

KINDEREN OPVOEDEN WANNEER JE ALLEBEI NIETS HOORT
“MIJN OUDERS ZIJN DOOF”
Sophie Renons en José Marquez zijn doof geboren. Ze leerden elkaar
op jonge leeftijd kennen in de dovenschool in Ukkel. Ze trouwden
en kregen drie kinderen, Christoph (24), Stephanie (22) en Nicolas
(19), die perfect horend zijn.
Ook de beide grootouders van Sophie waren doof, daardoor wist
haar moeder heel goed hoe ze daarmee overweg moest. “Mijn
grootouders kenden alleen maar gebarentaal” zegt Sophie, “daarom
zag mijn mama het belang van communicatie en leren spreken
sterk in. Ik werd als kind elke dag naar de logopedist gestuurd om
te leren spreken. Toen was dat een hel, hele dagen oefenen met
vaak hoofdpijn tot gevolg. Maar nu ben ik daar heel blij om. Het
voordeel om als dove persoon goed te kunnen spreken is enorm
groot. Dat gaat van situaties in de winkel tot deel kunnen uitmaken
van de horende gemeenschap.”
Dat Sophie en José doof zijn, heeft niet bijzonder veel invloed gehad
op de spraakontwikkeling van de kinderen want Sophie beheerst
het Nederlands behoorlijk goed. De kinderen werden op
jonge leeftijd naar een jeugdbeweging gestuurd en elke zondag
gingen ze naar hun oma. “Bij het aanleren van het Nederlands, hebben
we als kind niet echt problemen ondervonden”, vertelt Nicolas.
“Bij het Frans was het een andere zaak. Onze papa is Franstalig,
maar spreekt minder goed dan mama. Daardoor dachten we dat
we Frans konden spreken maar toen we op school Franse les kregen,
beseften we dat we eigenlijk veel woorden fout uitspraken en
onze zinsbouw ook soms volledig fout zat.” (lacht)
EEN ALTERNATIEVE BABYFOON
Veel praktische dingen moeten in een doof gezin anders worden
opgelost. Ze werken zo met licht voor de telefoon, de wekker, de
deurbel en vroeger ook de babyfoon. Sophie: “De kindjes konden
HANDIGE PRIVACY
Dove ouders hebben heeft zijn positieve en zijn negatieve kanten.
hen viel moest de andere mij komen halen als ik bijvoorbeeld bo- Elkaar verstaan loopt niet altijd even gemakkelijk. Stephanie: “Als
magazine 14
Storende luide muziek, getier tussen broer en zus en slaande deuren zijn situaties waar ze bij de
families Marquez en Daelman vast geen last van hebben. Brave kinderen zou je denken? Nee, dove
ouders. Een gezinssituatie waar mama en papa allebei doof zijn, daar horen we zelden over. Namen
kiezen, de kindjes horen huilen en communicatie met de school: wij zochten uit hoe ze die en vele
andere dingen aanpakten.
ven was. Voor zulke kleine dingen moesten de kinderen dan wel
hulp zoeken bij elkaar.”
Ook moeten de kinderen de ouders vaak helpen. Overal waar een
telefoon aan te pas komt of waar gesprekken met horenden moeten
vertaald worden, moeten de kinderen even bijspringen: “Toch
proberen we de kinderen daar niet te veel mee op te zadelen. Ze
zijn jong en moeten ook jong kunnen zijn. Maar soms kan je niet
anders, zoals op vakantie of bij het regelen van belangrijke zaken
zoals hun studies. Daardoor zijn ze waarschijnlijk wel veel zelfstandiger
dan andere jongeren.”
GEBARENTAAL ALS DIALECT
Als doof persoon is het niet altijd makkelijk om contacten te leggen
met horenden. Maar voor Sophie en José is dat toch een must.
Voor hun job moeten ze samenwerken met horende mensen. Sophie
werkt in een middelbare school en José in een drukkerij. Naast
hun werk hebben ze ook veel activiteiten zoals sporten en duiken,
waar ze ook veel mensen leren kennen. “Natuurlijk hebben wij ook
veel contact met dove mensen”, zegt Sophie. “Wel probeerden we
de kinderen daar niet te veel bij te betrekken. We wilden dat ze
zich veel begaven in de horende wereld, dat is hún wereld en hún
leven.”
De kinderen hebben de gebarentaal ook nooit echt volledig aangeleerd
omdat de spraak van hun ouders redelijk goed is. Bovendien
kunnen de ouders ook goed liplezen. Nicolas: “Een vriend van mij
is ook volledig doof en met hem gebruik ik wel een gebarentaal
hebben gemaakt zeg maar.”