Buzee kan van start Tafelen in de buurt Dorpshuis ... - Zeeuwland

woonkrant
Zeeuwland
34 e jaargang • nr. 4 • december 2012
Buzee kan van start
Tafelen in de buurt
Dorpshuis Ouwerkerk vernieuwd
Zeeuwland
voor elkaar
voor elkaar

inhoudsopgave
2
inhoud
Lekkende kraan, defecte bel - de corporatie repareert het 3
vaC adviseert over gebruiksgemak en comfort in woningen 6
“We proberen de gebreken in het ontwerp te minimaliseren en het gebruiksgemak en de woonkwaliteit te maximaliseren”, zegt Ment Jol van
de VAC Schouwen-Duiveland Adviescommissie Wonen. “Dat voorkomt veel klachten.”
protest tegen haagse huurplannen 6
svRZ brengt zorg naar de regio 7
SVRZ biedt zorg op zo’n vijftig locaties in Zeeland. Kleinschalig, in de kernen, dicht bij de cliënt.
De zorgorganisatie heeft dit gerealiseerd in samenwerking met onder meer de corporaties. “Zo
normaal mogelijk leven, daar gaat het om”, aldus Rien Heijboer, directeur van SVRZ.
samenwerking Zeeuwse corporaties levert veel op 10
“Samen kunnen de corporaties echte verbeteringen realiseren. Alles wat we doen is voor de dienstverlening, voor de huurder”, zegt Iris de
Vries van R&B Wonen.
Wooneisen van nu vragen om aanpassingen
van oudere woningen 11
Gilles Klompe, bewoner van een Noorse geschenkwoning in Burgh-Haamstede: “Het hout van
de buitengevels is vernieuwd en we hebben nu overal dubbel glas. Ook is er extra isolatie
aangebracht in de gevels. Van buiten zien de woningen er weer uit zoals vroeger, van binnen
zijn ze gemoderniseerd.”
gedeputeerde heijning licht het woon beleid van de provincie toe 12
“Wat wij vooral moeten doen is het geweldige woon- en leefklimaat in Zeeland in stand houden. Minimaal. Het kan nog mooier en gevarieerder.”
vlamingen steken de grens over voor een woning 13
vaste rubrieken
Regionieuws 4 en 8
puzzel 15
Contactgegevens 16
34e jaargang | nummer 4 | december 2012
De campagne van de Stichting Zeeuws & Vlaanderen, die erop gericht is om zuiderburen
letterlijk en figuurlijk over de streep te trekken, lijkt een succes. “Als je ‘out of the box’ denkt,
is een verhuizing naar gene zijde zo vreemd nog niet”, zegt Stef Durnez, die een huis kocht
in Heikant.
Kunst om over na te
denken 14
“Ik werk conceptueel”, zegt Kris van der Werve. “Ik
wil mensen aan het denken zetten en ervaringen
meegeven.”

Dennis van der Weele van RWS. Lau Boonman van R&B Wonen.
dit jaar zoomt de redactie in
op een aantal taken die de woningcorporatie
uitvoert. in elk
nummer is een pagina gereserveerd
voor een onderdeel van
de werkzaamheden. dit artikel
- het laatste in de serie - gaat
over het uitvoeren van reparaties.
hoe gaat het in zijn werk?
Wat komt er allemaal bij kijken?
Een defecte bel, een raam dat niet
goed sluit, een slot dat niet meer
werkt, een kapotte kraan, een stortbak die
blijft lopen. Dit soort meldingen komen dagelijks
binnen bij de corporatie. Vervolgens
zorgt die ervoor dat het ongemak snel wordt
verholpen.
R&B Wonen beschikt daarvoor over een
technische dienst met vijf woonservicemedewerkers
en een coördinator. Eén van de
medewerkers is Lau Boonman. Hij vertelt:
“De huurder belt met een klacht en onze
coördinator regelt dat er iemand van de
corporatie naartoe gaat. Je komt van alles
tegen, maar je ziet de laatste tijd wel een
toename van sanitaire en elektrische reparaties.
Maar vanmiddag moet ik weer in een
tuin gaan snoeien. Wij doen namelijk ook
klussen in opdracht van onze huurders, via
de klussendienst.”
Boonman is ooit opgeleid tot timmerman en
metselaar, maar dat werk doet hij nog maar
zelden. Hij is, net als zijn collega’s, allround
vakman en houdt zich met alle mogelijke
ongemakken
in huis verhelpen
reparaties bezig. “We hebben ons bekwaamd
via cursussen, maar het meeste leer je in de
praktijk. Grotere reparaties laat R&B Wonen
uitvoeren door andere bedrijven.”
Op dit punt is er een verschil met collegacorporatie
RWS. Die heeft een technische
dienst, Interne Aannemerij geheten, met
meer dan twintig allround onderhoudsvakmensen.
“Wij doen ook grotere klussen zelf.
Denk aan keukenrenovaties, badkamers,
plafonds, timmerwerk en ga zo maar door”,
zegt Dennis van der Weele van RWS.
Met de kleinere reparaties die voortvloeien
uit het huurdersonderhoudsabonnement
van RWS, zijn dagelijks minimaal twee
medewerkers bezig. “We hebben ook een
loodgieter, die gespecialiseerd werk doet
dat de allrounder niet kan. En er is een magazijnmedewerker,
die ook wel klusjes voor
zijn rekening neemt. De rest zijn allemaal
allround vakmensen. Zelf ben ik van origine
metselaar, maar ik kon al veel ander onderhoudswerk
toen ik zes jaar geleden bij RWS
in dienst kwam”, zegt Van der Weele. “Als
allround vakman ben je met van alles bezig.
Bij een keukenrenovatie doe je het sloopwerk,
de leidingen, het tegelen, stucwerk,
de keuken zetten... echt alles dus. Handig,
want je kunt gelijk door en hoeft niet op
een andere vakman te wachten. Je bent
sneller klaar en dat is goed voor de klant. Ik
vind al het werk leuk om te doen. Vooral als
er geïmproviseerd moet worden.”
Lau Boonman beaamt dat: “Als je niet kunt
improviseren, lukt het niet. Het komt wel
voor dat bepaalde onderdelen er niet meer
zijn. Dan zoek je toch naar een goede oplossing.
Door van twee onderdelen één nieuwe
te maken, bijvoorbeeld.”
sociaal werker
De vakmensen van R&B Wonen en RWS
komen wel op tien of meer adressen per
dag. “Leuk, die contacten met klanten. Het
omgaan met mensen, dat vind ik nog het
mooiste van mijn werk. En de afwisseling
natuurlijk”, zegt Dennis van der Weele. Lau
Boonman voegt eraan toe, dat hij voorheen
met louter Zeeuws uit de voeten kon, maar
tegenwoordig meer talen moet spreken. “Gelukkig
is mijn Engels redelijk. En als dat niet
lukt, heb ik altijd mijn handen en voeten
nog. Het lukt altijd.” Het mooie van zijn
werk vindt hij het helpen van mensen. “Als
je weggaat, is de klacht verholpen”, zegt
de woonservicemedewerker van R&B Wonen.
“Wat de mensen in de tussentijd niet allemaal
aan je vertellen... Ik mag gerust zeggen
dat ik onderhand ook een beetje sociaal
werker ben geworden.” ■
de CoRpoRatie
34e jaargang | nummer 4 | december 2012 3

Zeeuwland
4
‘ Binnenkort wordt de stamppot
gemaakt in de keuken!’
Keukentrapjes, kasten, afplaktape. Bij binnenkomst zie je dat er gewerkt wordt in het dorpshuis in
Ouwerkerk. de entree is al geverfd, maar in het kantoor ernaast staat alles nog op z’n kop. de keuken
is klaar. Vernieuwd door Zeeuwland. nog even doorzetten en Ouwerkerk is een vernieuwd dorpshuis
rijker. en dit allemaal door de inzet van de dorpsraad en vrijwilligers.
Peter Vijverberg, Jan Hogendoorn en André Smits.
Voorzitter van de dorpsraad Peter
Vijverberg is er maar druk mee.
Naast zijn eigen werkzaamheden, helpt hij
mee bij de vernieuwing van het dorpshuis.
De dorpsraad is exploitant van het dorpshuis.
Zij huren het van Zeeuwland. “Tijdens
een dorpsraadvergadering hebben we
het gehad over het moderniseren van het
dorpshuis”, vertelt Peter. “Samen met Jan
Hogendoorn, klantmanager van Zeeuwland,
hebben we besproken hoe we dit konden
aanpakken.” Jan Hogendoorn haakt hier op
in: ”Zeeuwland wilde een bijdrage leveren,
maar we konden niet alles doen. Ik heb geadviseerd
om bij diverse fondsen subsidies
aan te vragen. Uit ervaring, met de verbouwing
van dorpshuis De Oosterhof, hebben
we hiermee positieve resultaten behaald,
want toen hebben ook diverse fondsen geld
toegezegd. Met dat geld van de fondsen kan
de dorpsraad de inrichting verder realiseren
en de andere aanpassingen.”
nieuwe keuken
Projectleider vastgoed van Zeeuwland, André
Smits, is ook betrokken bij de realisatie van
34e jaargang | nummer 4 | december 2012
de vernieuwing van het dorpshuis. André
Smits: “Als eigenaar van het dorpshuis
dragen wij zorg voor het onderhoud. In het
planmatig onderhoud van 2011 stonden diverse
bouwkundige werkzaamheden aan het
dorpshuis op de planning die we tijdelijk
hebben geparkeerd. Reden hiervoor is dat
in het planmatig onderhoud van dit jaar de
renovatie van de keuken was opgenomen.
Daarom hebben we alle werkzaamheden in
dit jaar samengevoegd. Dat was budgettair
en uitvoeringstechnisch de beste oplossing
voor alle partijen. Zo heeft het dorpshuis
een professionele keuken gekregen en kan
nu dus ook grotere groepen ontvangen.”
De keuken is totaal vernieuwd met nieuwe
tegels, een grote afzuigkap, professioneel
kookblad, spoelbak enzovoorts. “De plattegrond
van de keuken heeft de dorpsraad
gemaakt”, vertelt Peter Vijverberg. “De
tegelkleuren en dergelijke mochten we ook
zelf uitzoeken. Daar waren we trouwens zo
uit.” Jan Hogendoorn: “Het enige advies
dat ik heb gegeven, is dat ze de glanzende
tegels moesten nemen, want die zijn beter
schoon te houden. Dat krijg ik te horen van
huurders, en dus ervaringsdeskundigen, uit
mijn regio.”
Stamppotavond
De keuken staat er prachtig bij. Op de
zolder zijn de vrijwilligers nog bezig met het
plaatsen van gipsplaten. Als dat afgerond is,
kunnen daar de stellingkasten en dergelijke
worden geplaatst. Daarna wordt de bar nog
veranderd. “Deze gaan we zelf bouwen. En
dan heb je natuurlijk ook nog het schilderen
van de diverse muren. In het bestuur van de
dorpsraad zit een schilder, dus hij begeleidt
de vrijwilligers bij het schilderwerk”, vertelt
Peter Vijverberg. “We verwachten dat alle
werkzaamheden begin 2013 klaar zijn. Dan
heeft dorpshuis Ouwerkerk een nieuwe bar,
een nieuwe keuken en is er een gezellige
zithoek met huiskamersfeer voor de
koffie ochtenden.”
“Jaarlijks vindt er een stamppotavond plaats
in Ouwerkerk. Vorig jaar waren er zo’n 120
deelnemers. De stamppotten werden toen
bij diverse mensen thuis gemaakt, omdat we
het gewoon niet kwijt konden in de keuken.
Nu kan het eten bereid worden in de keuken.
Dat is een stuk professioneler!”
Samen
Het motto van de dorpsraad van Ouwerkerk
is: ‘Leefbaarheid maken we samen’. De
manier waarop dit project loopt, is daar een
prima voorbeeld van. “Samen met de inzet
van vrijwilligers en Zeeuwland maken we van
het dorpshuis in Ouwerkerk weer een nieuw
en fris dorpshuis.” Voor elkaar! n
na de dorpshuizen in Oosterland,
Burgh-Haamstede en Serooskerke is
dan nu ook het dorpshuis in Ouwerkerk
(bijna) vernieuwd. door de vernieuwingen
voldoen de dorpshuizen weer
aan de eisen van deze tijd en zijn
daardoor aantrekkelijk om voor diverse
doeleinden gebruikt te worden. Het is
nu aan de mensen om de weg naar de
dorpshuizen weer te vinden.

Oranje dok
In de deestraat, Koningin Julianastraat,
Prinses Beatrixstraat
en Prinses wilhelminalaan in
Bruinisse wordt vanaf volgend
jaar gebouwd. na de vernieuwing
is Bruinisse vijftig nieuwbouwwoningen
rijker. de nieuwe
woningen worden niet in één
keer gebouwd. dat gebeurt
in drie fases. de bouw van de
eerste fase start begin 2013.
Voor de herkenbaarheid van dit
nieuwe project is er een naam
bedacht en deze is bekend!
“Oranje Dok heet het masterplan”,
zegt klantmanager Ad
van der Heijden. “Een communicatiebureau
heeft ons hierbij geholpen, maar,” zegt
Ad, “de dorpsraad Bruinisse heeft ons wel
‘ingrediënten’ gegeven om tot deze naam
te komen. Bruënaars houden van ‘doe maar
normaal, dan doe je al gek genoeg’. De naam
Oranje Dok past hierbij. Het verwijst naar
het water direct achter de nabijgelegen dijk.
Van oudsher waren daar de scheepswerven
en de dokken. Oranje omdat het plan in
de ‘koninklijke buurt’ ligt waar de straten
een link hebben met het
koninklijk huis. De naam
klinkt stoer en zo ziet
het logo er ook uit. Echt
‘bruus’.”
Ad heeft de gesprekken met
de bewoners van fase 1, die
hun woning hebben moeten
verlaten voor de nieuwbouw,
allemaal afgerond.
Dat wil zeggen: hij heeft
de bewoners geholpen
aan nieuwe woonruimte
en heeft al een kleine
inventarisatie gemaakt wie
er graag terug willen naar
een nieuwbouwwoning in
Oranje Dok in Bruinisse.
“Bewoners in de eerste fase
hebben voorrang, daarna
uit fase 2 en dan fase 3.
De woningen die dan nog
over zijn, bieden we aan de
overige kandidaten aan.”
Blijf op de hoogte
Op www.zeeuwland.nl leest
u alles over Oranje Dok en
de andere nieuwbouwprojecten. Ook maken
we nieuwsbrieven om bewoners, omwonenden
en geïnteresseerden op de hoogte te
Klantmanager Ad van der Heijden.
Belangrijk nieuws over
uw huurbetaling
houden. Wilt u de nieuwsbrief ontvangen?
Meld u aan via info@zeeuwland.nl en vermeld
uw adresgegevens. n
Volgens onze huurvoorwaarden is de huur van de woning die u huurt bij vooruitbetaling verschuldigd. Dit betekent dus voor de
1ste van de maand. In de praktijk schreef Zeeuwland uw huur rond de 4e van de maand af. Dit gaat veranderen om twee redenen.
Allereerst geven steeds meer huurders aan dat een eerdere afschrijving van de huur, dus voor de 1ste van de maand, wenselijk is. Daarnaast
is met ingang van 1 juli 2012 de wetgeving rondom incassokosten gewijzigd. Huurders die in gebreke blijven, worden met hoge kosten
geconfronteerd als zij niet tijdig worden geïnformeerd. Voor Zeeuwland is dit reden de automatische incasso voor de huur vanaf 1 januari
2013 plaats te laten vinden op de volgende data:
Maand afScHrIJVIng Maand afScHrIJVIng
Januari 2013 28 december 2012 Juli 2013 28 juni 2013
Februari 2013 31 januari 2013 Augustus 2013 31 juli 2013
Maart 2013 28 februari 2013 September 2013 30 augustus 2013
April 2013 29 maart 2013 Oktober 2013 30 september 2013
Mei 2013 29 april 2013 November 2013 31 oktober 2013
Juni 2013 31 mei 2013 December 2013 29 november 2013
Zeeuwland
34e jaargang | nummer 4 | december 2012 5

paRtneRs van de CoRpoRatie
6
vaC adviseert over
gebruiks gemak en wooncomfort
is er voldoende bergruimte in de woning? Kan er een kinderwagen
of een rollator in de hal staan? draaien de ramen en de
deuren wel de goede kant op? Zijn er voldoende mogelijkheden
om te ventileren? is de indeling van de woning goed doordacht?
Zitten de stopcontacten op een logische plek? is een
hoekfonteintje in het toilet niet handiger? allemaal vragen die
de vaC stelt als er een bouwplan op tafel ligt.
Overal in Nederland zijn vanaf de
jaren veertig Vrouwen Advies
Commissies (VAC) opgericht. De hele bouwwereld
bestond uit mannen en vrouwen
vonden het hoog tijd om hun mening te
geven over woningontwerpen. Vooral over
zaken waar ze in de praktijk van elke dag
thuis tegenaan liepen. De VACs bestaan
anno 2012 niet meer louter uit vrouwen.
Mannen adviseren mee. Dat is ook het
geval in de VAC Schouwen-Duiveland
Adviescommissie Wonen. Ment Jol kwam
enkele jaren geleden in de commissie. “Er
zijn meer en meer technische installaties
in woningen gekomen en ze zijn steeds
ingewikkelder geworden”, verklaart Jol de
komst van mannen in de VAC. “Denk aan de
mechanische ventilatie, het binnenklimaat
van een woning. Het wooncomfort is een
belangrijk aspect van onze advisering.”
De VAC, een consumentenorganisatie die
bestaat uit vrijwilligers, geeft gevraagd en
ongevraagd advies over de kwaliteit van
wonen. Dat gebeurt al in de beginfase, als
Zie ook www.vacpuntwonen.nl/schouwen-duiveland.
34e jaargang | nummer 4 | december 2012
de eerste schetsen klaar zijn. De adviezen
gaan naar de gemeente als er een nieuwe
wijk ontworpen is. “Dan kijken we goed
naar bijvoorbeeld de sociale veiligheid en
de fietsroutes”, vertelt voorzitter Paula de
Vos-Bremmers. De meeste adviezen van de
VAC op Schouwen-Duiveland zijn echter
voor Zeeuwland. Zodra er een voorontwerp
is voor een nieuwbouwproject komt de
commissie in actie. Paula de Vos: “Dat
gebeurt heel consequent. We hebben
maandelijks overleg met de corporatie.”
Checklist
De VAC beoordeelt bouwplannen aan de
hand van de WoonKwaliteitWijzer, een
checklist waarin alle gebruiksaspecten van
een woning zijn opgenomen. “We proberen
de gebreken in het ontwerp te minimaliseren
en het gebruiksgemak en de woonkwaliteit
te maximaliseren”, zegt VAC-lid Jol.
“Dat voorkomt veel klachten. In feite doen
we een deel van het werk van de architect.
Het voorontwerp kost ons de meeste tijd,
Corporaties maken zich zorgen
over betaalbaarheid huurwoning
Het regeerakkoord van het Kabinet
Rutte II bevat maatregelen om
de woningmarkt weer op gang te krijgen.
Hoewel nog veel onduidelijk is, staat al
wel vast dat de maatregelen in het regeerakkoord
grote gevolgen hebben voor de
sociale huursector. Met name door de extra
heffing die de woningcorporaties aan het
Rijk moeten gaan afdragen. Deze lopen op
tot 2 miljard euro in 2017.
Volgens het regeerakkoord kunnen de
woningcorporaties de extra heffing betalen
door de huren te verhogen. De Zeeuwse
corporaties vragen zich af of een sociale
huurwoning in de toekomst dan nog wel betaalbaar
blijft. Bovendien is in veel gevallen
de huur al hoger dan de maximale huur die
volgens het regeerakkoord mag worden berekend.
Hierdoor moet de extra heffing worden
betaald door te bezuinigen, bijvoorbeeld op
de eigen organisatie, op onderhoud en op de
nieuwbouw van woningen.
In de volgende editie van dit blad hopen we
u meer te vertellen over de gevolgen van de
maatregelen uit het regeerakkoord. ■
Directeur Rien Heijboer (tweede van rechts) tussen
de bewoners van een woonservicezone.
maar in de fasen daarna - het definitieve
ontwerp en de bestekfase - houden we de
vinger aan de pols en adviseren we ook.
Soms moeten we tijdens de bouwwerkzaamheden
nog in actie komen. Als de
thermostaat niet vlakbij de deur wordt geplaatst,
maar midden op de muur, bijvoorbeeld.
Dat is niet handig, je kunt je kast
niet kwijt en hebt zelfs geen mogelijkheden
om een schilderij op te hangen.” Voorzitter
Paula de Vos: “Over het algemeen
wordt er goed geluisterd naar onze adviezen.
Veel adviezen worden gehonoreerd.
Ze moeten natuurlijk wel passen binnen
het budget. In Buijse, een herstructureringsproject
in Zierikzee, hebben we onder
meer een grotere slaapkamer voor elkaar
gekregen. Na ons advies is de architect opnieuw
gaan passen en meten.” De VAC kijkt
goed naar de levensloopbestendigheid van
woningen en van de woonomgeving. Is de
indeling van de woning efficiënt genoeg?
Is het toilet groot genoeg? Is er voldoende
ruimte in de badkamer om een rolstoel te
laten draaien? “Er staat heel wat op stapel
in deze tijd van vergrijzing en demografische
krimp. Zeeuwland heeft een duidelijk
verhaal over levensloopbestendig wonen.
De corporatie is de motor bij het maken
van een woonvisie op het eiland en de VAC
draait daar ook in mee”, zegt een tevreden
VAC-voorzitter. ■

Van zorginstituten tot
kleinschalige voorzieningen
in de regio
acht verpleeghuizen en verzorgingshuizen
telde zorgorganisatie
svRZ eind jaren negentig. het
waren grote, nogal gesloten instituten.
vijftien jaar later is er veel
veranderd. svRZ biedt nu zorg op
zo’n vijftig locaties in Zeeland.
Kleinschalig, in de kernen, dicht
bij de cliënt. de zorgorganisatie
heeft deze omslag gemaakt in
samenwerking met onder meer de
corporaties.
In Ovezande is zojuist NieuwSande
opgeleverd. De woonservicezone
bevat 25 appartementen voor zelfstandig
wonende ouderen van R&B Wonen, twee
groepswoningen voor ouderen met dementie,
een steunpunt voor ZorgThuis van SVRZ,
ruimte voor ontmoeting, een huisartsenpraktijk
met apotheek en een praktijk voor
fysiotherapie.
NieuwSande is een voorbeeld van hoe
SVRZ de laatste jaren te werk gaat. In de
aantrekkelijk ingerichte recreatieruimte legt
directeur Rien Heijboer uit: “Het verzorgingshuis
is definitief aan het verdwijnen.
Wat overblijft zijn kleinschalige, decentrale
voorzieningen en verpleeghuizen met
bijzondere functies zoals revalidatie en
palliatieve zorg.” SVRZ, een organisatie die
al meer dan 60 jaar bestaat, liep voorop bij
deze transformatie in de ouderenzorg.
“We hebben heel veel zorg naar de regio gebracht.
Waarom? Omdat mensen zo lang mogelijk
zelfstandig willen blijven wonen, in
hun eigen woonomgeving, zodat de sociale
relaties intact blijven. Zo normaal mogelijk
leven, daar gaat het om”, aldus Heijboer.
Dat kan in een woonservicezone. SVRZ heeft
er bijna veertig gecreëerd. In zo’n zone kun
je als vitale oudere zelfstandig wonen. Is
er zorg nodig, dan kan SVRZ die leveren.
Gewoon thuis of, als de benodigde zorg
zwaarder is, in appartementen met 24-uurs
zorg. Tot slot zijn er groepswoningen voor
zes of zeven dementerende ouderen. Het
dagelijks leven van deze laatste doelgroep
speelt zich vooral af in de gezamenlijke
huiskamer. Daarnaast heeft elke bewoner
een eigen kamer met sanitair.
Rien Heijboer: “In een woonservicezone
leeft een mix van doelgroepen met elkaar.
Dat zorgt voor verbinding. Je kunt wat voor
elkaar betekenen. Verbinding is het sleutelwoord.
Integratie in de samenleving bevorderen
we door ruimtes voor ontmoeting en
welzijnsactiviteiten toe te voegen én andere
voorzieningen die ervoor zorgen dat het
gaat leven, zoals kinderopvang, een winkel,
een huisartsenpraktijk of een bibliotheek.
En als het kan in de buurt van het buurthuis,
de kerk, een school, openbaar vervoer.
Kortom: in het hart van het dorp, midden in
de samenleving. Zo’n woonservicezone - een
combinatie van wonen, zorg en welzijn - is
ook goed voor de leefbaarheid, want zo blijven
voorzieningen in stand, ook in kleinere
kernen.”
Met de corporatie
Het verspreiden van kleinschalige voorzieningen
over de provincie is een grootschalige
operatie, die grotendeels is
afgerond. Er staan nog een stuk of wat
nieuwe woonservicezones op stapel, zoals
Máxima in Terneuzen en Poelwijck in ‘s-Heer
Arendskerke. Bij de ontwikkeling en realisatie
werkt SVRZ zoals gebruikelijk intensief
samen met Zeeuwse woningcorporaties en
ontwikkelaar Marsaki. Rien Heijboer: “Samen
maken we verbinding in de regio en brengen
we andere partijen en doelgroepen samen. In
de ‘gewone’ appartementen wonen huurders
van de corporatie (en soms kopers).
De groepswoningen, zorgappartementen
met 24-uurs zorg en algemene ruimtes zijn
meestal eigendom van SVRZ. Onze relatie
met de corporaties is heel belangrijk.
Samen zorgen we ervoor dat de kernen
goede voorzieningen krijgen. Op heel veel
plekken in Zeeland is dat prima uit de verf
gekomen.” ■
paRtneRs van de CoRpoRatie
34e jaargang | nummer 4 | december 2012 7

Zeeuwland
8
gezelligheid staat voorop
bij Tafelen in de buurt
In de zaal van de Veste is een
lange tafel keurig gedekt. er
wordt gelachen en smakelijk
gegeten. Zo’n 22 mensen nemen
deze dag deel aan Tafelen
in de buurt. Bewoners uit de
Veste zelf, maar ook uit de
buurt. “want het is erg gezellig”,
vertellen de dames fiere,
Verkaart en Van Mourik in koor.
Het derde seizoen van Tafelen
in de buurt is van start. en dat
het project een succes is, blijkt
wel, want het wordt elk seizoen
drukker.
Laura Berrevoets en Lisa Verton
zijn voor hun ‘lintstage’ ingedeeld
in het project Tafelen in de buurt. Zij
gaan elke dinsdag koken voor ouderen. De
ene week in ’t Nieuwe Vrije in Zierikzee en
de andere week in De Veste. “Het is heel
erg leuk”, vertelt Laura. “Het koken is leuk
en zeker als je ziet hoe de mensen ervan
genieten.” Lisa is het hiermee eens en vult
aan: “Vooraf maken we reclame voor de
ochtenden. We maken flyers en verspreiden
deze. We bepalen het menu en bereiden dus
ook het eten.” De leerlingen komen van
Pontes Pieter Zeeman in Zierikzee en volgen
het VMBO, richting Zorg en Welzijn. “Deze
stage moeten we halen, voordat we aan
de examens beginnen”, vertelt Laura. “Aan
het eind van de stage worden we door onze
stagebegeleidster beoordeeld.”
Positieve reacties
Mevrouw Van Mourik, mevrouw Verkaart en
mevrouw Fiere komen om de twee weken
eten. “Je hoeft zelf niet te koken en niet af
te wassen”, zegt mevrouw Verkaart. Mevrouw
34e jaargang | nummer 4 | december 2012
Groeiende belangstelling voor Tafelen in de buurt.
Van Mourik vult nog aan: “En het is ook
gewoon gezellig onder elkaar. Je hebt samen
een leuke middag.” En dat is ook de bedoeling
van het project Tafelen in de buurt.
Yvonne Klaverkamp, conciërge van De Veste,
zegt daarover: “Je merkt aan de reacties van
de mensen dat ze het erg leuk vinden. Mensen
zoeken elkaar op, ook bewoners uit de
buurt. Tafelen in de buurt is een project om
vereenzaming te voorkomen, mensen een gezellige
dag te bezorgen. Volgens mij slagen
we hier goed in! Daarnaast is het natuurlijk
voor de leerlingen van Pontes een goede
manier om praktijkervaring op te doen.”
Jong en oud ontmoeten elkaar
Lisa en Laura vinden het contact met de
ouderen ook goed gaan. Laura: “Omdat een
aantal mensen wekelijks of tweewekelijks
deelneemt, leer je ze ook kennen. Dan wordt
er regelmatig wel een geintje uitgehaald of
heb je een leuk gesprek.” Mevrouw Verkaart
vindt dat Lisa en Laura het goed doen.
“Het is leuk dat het leerlingen zijn die dit
regelen, zodat ze er ook het een en ander
van kunnen leren.” Als het aan de bewoners
ligt, krijgen ze een voldoende en slagen ze
voor hun stage, want als je vraagt hoe het
eten bevalt, hoor je alleen maar positieve
reacties.
Mevrouw Fiere: “We hebben al nasi gegeten
en boerenkool. Het was allemaal even lekker.”
“Dat vind ik ook leuk”, zegt Laura, “je hoeft
niet te vragen of mensen het eten lekker
vinden, maar ze zeggen het altijd gelijk.” n
Het derde seizoen van Tafelen in de buurt loopt tot en met de zomervakantie 2013. Iedere dinsdag kunt u gezellig meetafelen in
de appartementengebouwen ’t nieuwe Vrije of de Veste in Zierikzee. daarnaast is er sprake van een tafelentour in de dorpshuizen
in Ouwerkerk, Kerkwerve en noordgouwe. de leerlingen worden tijdens deze bijeenkomsten bijgestaan door een enthousiaste
groep vrijwilligers van (onder andere) het rode Kruis.
wilt u mee tafelen? u bent van harte welkom! Op onze website www.zeeuwland.nl ziet u wanneer en waar u kunt aanschuiven.
Om een goede inschatting te maken hoeveel maaltijden er gemaakt moeten worden, is aanmelden een vereiste. Voor een maaltijd
betaalt u € 5, exclusief drankjes.

Het is officieel:
Buzee kan van start
Met een heuse Buijse buurtborrel op 29 november, in de Weverij, is de naam van het vernieuwde Buijse bekend gemaakt. Het
wordt Buzee. Een verwijzing naar Buijse en Zierikzee. Een naam die niet compleet anders is, maar die wel nieuw is. Een naam in
een modern jasje gestoken. En dat is ook Buzee: nieuw wonen in oud Zierikzee. Hieronder een impressie van de avond. n
Wij wensen u
prettige feestdagen
en een gezond 2013!
de feestdagen staan weer voor de deur. rond deze dagen hebben wij aangepaste
openingstijden. Op maandag 24 december zijn wij tot 16.00 uur
bereikbaar. Maandag 31 december zijn wij gesloten. Voor storingen en calamiteiten
zijn wij wel telefonisch bereikbaar op ons gratis nummer 0800 020 2723.
Zeeuwland
34e jaargang | nummer 4 | december 2012 9

de CoRpoRatie
10
Zeeuwse corporaties werken steeds meer samen
Besparen op de kosten en
kennis delen
Zuidwest Samen stimuleert concrete samenwerking tussen corporaties. Het team komt regelmatig samen.
V.l.n.r.: Iris de Vries, Eugiène Burm, Ko Crucq, Laudie Bal, Walter Koens en Dick Moelker.
sinds twee jaar werken Zeeuwse corporaties samen op verschillende terreinen. een eerste wapenfeit
was het contract voor het cv-onderhoud. “dat heeft veel opgeleverd: uniforme kwaliteit, overal
hetzelfde hoge serviceniveau en een forse besparing op de kosten”, zegt Ko Crucq van Woonburg.
naast Woonburg zijn ook Clavis, R&B Wonen, RWs partner in wonen, Zeeuwland en Woongoed
Middelburg vertegenwoordigd in het samenwerkingsverband Zuidwest samen. andere corporaties
haken aan per project.
De Zeeuwse corporaties werken ook
samen op het gebied van automatisering.
“We zijn er nu twee jaar mee
bezig”, zegt Iris de Vries, manager beleidsen
bestuursondersteuning van R&B Wonen.
“De eerste tijd heeft vooral in het teken
gestaan van kostenreductie en het zo efficiënt
mogelijk inrichten van de automatisering.
Dat kwam tot uiting in een gezamenlijke
aanbesteding en het uitbesteden van
het technisch beheer. Ook bij de mobiele
telefonie en de aanschaf van kopieerders en
printers zijn we samen opgetrokken.”
Net als bij het cv-contract leidde dit tot
een forse besparing op de kosten. “Nu
houden we ons meer bezig met het delen
van kennis”, vervolgt Iris de Vries. “De
ontwikkelingen op het gebied van automatisering
volgen elkaar snel op. Door gebruik
te maken van elkaars kennis en expertise,
kun je gemakkelijker bijblijven. Zo helpen
de corporaties elkaar om de automatisering
zo optimaal mogelijk te regelen en daarmee
zo klantgericht mogelijk te zijn. Immers, de
klant is erbij gebaat als de organisatie zo
efficiënt en effectief mogelijk werkt.”
34e jaargang | nummer 4 | december 2012
Daarom is er ook samenwerking als het gaat
om personeelszaken. “We proberen samen
een zo aantrekkelijk mogelijke werkgever
te zijn en te blijven, de mobiliteit van
personeel te bevorderen en de medewerkers
verder de professionaliseren”, zegt Iris de
Vries.
Ko Crucq, productontwikkelaar van Woonburg,
houdt zich in Zuidwest Samen vooral
bezig met de samenwerking op technisch
vlak. Hij noemt het recent afgesloten
contract voor de verwijdering van puin,
sloopafval, verfresten enzovoorts. “Een mooi
resultaat is het gezamenlijk aanbesteden
van het liftonderhoud. Het nieuwe contract
is net ingegaan. In totaal gaat het om 325
liften en per lift realiseren we een kostenbesparing
tot 40 procent. Het maakt natuurlijk
nogal uit of je 325 liften onderbrengt in
een contract of 10, zoals Woonburg vroeger
in zijn eentje.”
Kennis bundelen
Volgens Crucq levert de gezamenlijke
opstalverzekering ook veel op. Dat zal
eveneens gaan gelden voor nieuwe samen-
werkingsprojecten. De productontwikkelaar
van Woonburg noemt het onderzoek van de
inkoop van zonnepanelen. Ook op het gebied
van schoonmaakwerk is samenwerking in de
maak. “Het is een continu proces, het werkt
perfect. Je kunt van alles samen doen. Kijk,
je kunt natuurlijk wel steeds alleen het wiel
gaan uitvinden, maar samen bereik je meer.
Je bundelt kennis en je hebt de macht van
de grote getallen, die ervoor zorgt dat je
minder geld kwijt bent. Dat komt de huurder
ten goede, want zo kunnen de corporaties de
huren gemakkelijker beheersbaar houden.”
Maar samenwerking leidt tot meer voordelen
voor de huurder. Crucq: “Het serviceniveau is
hoger en over de responstijden bij storingen
aan de cv of de lift zijn strakkere afspraken
gemaakt. Je wordt als huurder dus sneller en
beter geholpen als er iets niet in orde is.”
Iris de Vries: “We voelen ons uitgedaagd om
zo professioneel en klantgericht mogelijk te
werken, om de bedrijfsvoering goed op orde
te hebben. Samen kunnen de corporaties
echte verbeteringen realiseren. Alles wat
we doen is voor de dienstverlening, voor de
huurder.” ■

Aanpassen aan
de wooneisen van nu
veel oudere corporatiewoningen moeten plaatsmaken voor nieuwbouw. Ze zijn te klein, te tochtig
en te vochtig. Ze voldoen, kortom, niet meer aan de wooneisen van nu. toch hoeft sloop niet altijd
dé oplossing te zijn. Met renovatie zijn in veel gevallen ook grote verbeteringen te bereiken. het
onder handen nemen van een rijtje noorse woningen in Burgh-haamstede bewijst het.
De houten woningen zijn na de
watersnoodramp in 1953 door
Noorwegen geschonken om dakloos geraakte
gezinnen snel aan onderdak te helpen. Op
de gevels staan de namen van Noorse steden:
Tromsö, Hammerfest, Stavanger, Oslo
en Bergen. Het zijn niet de enige ‘geschenkwoningen’
op Schouwen-Duiveland. In totaal
telde het eiland er ooit 363, afkomstig uit
verscheidene landen. Veel van die woningen
zijn in de loop der jaren afgebroken of
onherkenbaar verbouwd. Maar het vijftal in
Burgh-Haamstede staat er, bijna zestig jaar
na de ramp, in volle glorie bij. Enkele jaren
geleden besloot woningcorporatie Zeeuwland
namelijk deze woningen te renoveren.
Niet alleen om ze aan de passen aan de
eisen van deze tijd, maar ook om ze te
behouden als cultuurhistorisch erfgoed.
Gilles en Maja Klompe wonen al 36 jaar in
‘Hammerfest’. Tot hun grote genoegen, want
hun huis staat op een ruime kavel en aan
een heel rustig weggetje, op geringe afstand
van het centrum van Burgh. “Dit is echt het
mooiste laantje. Binnen vijf minuten zit je
midden in de Zeepeduinen. Nee, wij hebben
geen plannen om hier weg te gaan. Dat
gebeurt pas als we echt omkiepen.” Hun woning
verkeert grotendeels in originele staat.
Zo zit het lage aanrecht uit de begintijd
nog altijd in de keuken. “Ik ben niet anders
gewend”, zegt Maja. De kastjes aan de muur
zijn ook origineel.
Vóór 1976 woonden ze in Westenschouwen,
eveneens in een geschenkwoning. “Een
Oostenrijker. Heel klein, met één slaapkamer
voor onze twee zonen. Toen we hierheen
konden verhuizen, hebben we geen moment
Gilles en Maja Klompe voor hun gerestaureerde Noorse geschenkwoning in Burgh-Haamstede.
getwijfeld. Een huis met vier slaapkamers
en qua isolatie tachtig jaar vooruit, dat was
een enorme vooruitgang. En dan die grote
tuin... Niemand gelooft dat dit een huurhuis
is. Of er ook nadelen zijn? Tja, dat het toilet
en de douche in één ruimte zitten. Maar ja,
dat was vroeger nu eenmaal zo.”
Langere tijd was er onzekerheid over het lot
van de Noorse woningen in Burgh-Haamstede.
Zouden ze gesloopt worden of behouden
blijven? In de tijd dat het antwoord op die
vraag uitbleef, voerde Zeeuwland geen groot
onderhoud uit. Toen uiteindelijk de kogel
door de kerk was en sloop van de baan,
volgde een grootschalige renovatie.
extra isolatie
“Het was wel nodig dat er wat ging gebeuren”,
zegt Gilles, die in het verleden zelf al
enige ramen voorzag van dubbel glas. “Het
hout van de buitengevels is vernieuwd en er
zijn nieuwe kozijnen en luiken aangebracht.
De originele spijlen in de raampartijen zijn
weer terug. En we hebben nu overal dubbel
glas. Ook is er extra isolatie aangebracht in
de gevels. Van buiten zien de woningen er
weer uit zoals vroeger, van binnen zijn ze
gemoderniseerd.”
Een nieuwe keuken en badkamer laten
installeren was ook mogelijk, maar dat
hoefde niet voor Gilles en Maja. Centrale
verwarming vonden ze ook niet nodig. “De
gaskachel in de huiskamer geeft warmte
genoeg. En als het ‘s winters vriest, doen we
de houtkachel in de woonkeuken aan”, zegt
Maja. “Dubbel glas in de slaapkamer is echt
een vooruitgang. Als het vroeger stormde,
hoorde je dat goed. Nu lig je lekker rustig in
je bed, je hoort niets meer.”
De renovatie is in de winter uitgevoerd.
Gilles en Maja hoefden hun woning er niet
voor uit. Echt veel last hebben ze niet
gehad van de werkzaamheden, die bij elkaar
zo’n vier weken duurden. “Af en toe was
het huis te klein met al die bouwvakkers”,
lacht Maja. “Ze kwamen hier allemaal koffie
drinken. Ach, er was wel eens herrie en het
was stoffig, maar al met al viel het mee. De
werklieden ruimden ook alles weer netjes
op. Het werk is keurig uitgevoerd.” ■
34e jaargang | nummer 4 | december 2012
Renovatie
11

pRovinCieBestuuR
12
‘Zeeland is en blijft een
geweldig woongebied’
Wat meer beweging op de woningmarkt. dat is volgens de Zeeuwse
gedeputeerde sjoerd heijning hard nodig. de sleutel voor meer doorstroming
op de markt voor koopwoningen en huurwoningen ligt
echter in den haag. de provincie heeft daar niet veel invloed op.
“Wat wij vooral moeten doen, is het geweldige woon- en leefklimaat
in Zeeland in stand houden. Minimaal. het kan nog mooier en
gevarieerder.”
Gedeputeerde Heijning woont
al dertig jaar in Zeeland. Hij
is razend enthousiast over het woon- en
leefklimaat in de provincie. "Je kunt hier
plezierig wonen. Er zijn volop mooie steden,
stadjes en dorpen. Historisch erfgoed, maar
ook nieuwbouwwijken die er mogen zijn. En
een schitterend buitengebied met water en
natuur. De keerzijde is dat hier wat minder
grootstedelijke voorzieningen zijn. Maar aan
de andere kant: je staat in drie kwartier op
de markt van Antwerpen. Niet voor niets
blijven veel Zeeuwen hier wonen, ook als ze
voor hun werk moeten pendelen."
Het provinciebestuur heeft net een nieuw
Omgevingsplan vastgesteld. Daarin staat
het beleid op het gebied van ruimtelijke
ordening, water en natuur. Heijning: "De
provincie houdt zich wat minder intensief
bezig met ruimtelijke ordening. Dat laten we
in grote mate over aan de gemeenten. Op
het gebied van de woningmarkt kan de provincie
niet veel doen. Dan heb je het over
het huurbeleid en de hypotheekrente-aftrek.
Die discussie ligt op landelijk niveau."
starters steunen
Maar, benadrukt de Zeeuwse gedeputeerde,
de provincie hoeft niet helemaal werkloos
toe te zien. "Een goede mogelijkheid is het
steunen van starters op de woningmarkt
of het stimuleren van gemeenten om deze
doelgroep subsidie te geven. Dat is van
belang, want starters zijn de eerste schakel
in een keten. Zo kun je wat meer doorstroming
op de woningmarkt tot stand brengen.
Daarnaast is er budget voor het geven van
een impuls aan de woningbouw." Heijning
noemt in dit verband een herstructureringsproject
in Oostburg. Hier is door de
demografische krimp minder behoefte aan
woningen en zijn de woningprijzen aan de
lage kant. Samen met de gemeente neemt
de provincie een tiental woningen uit de
34e jaargang | nummer 4 | december 2012
markt om deze meer in evenwicht te
brengen. "Het is een proefproject, mogelijk
een blauwdruk voor elders in
de provincie. Maar er gaat veel geld
in om en het is dus lastig om in
alle 136 Zeeuwse kernen op deze
manier te werk te gaan. De
provincie heeft 3,5 miljoen
euro per jaar beschikbaar
voor woningbouw.
Een mooi bedrag,
maar echt veel
is het niet. En
we stimuleren
er ook projecten
mee in bijvoorbeeld
Vlissingen
- het Scheldeterrein
- en Terneuzen
- de Kop van
de Noordstraat."
De provincie verstrekt goedkope leningen
voor duurzame woningverbetering, zoals
isolatie en energiebesparende maatregelen.
"We hebben al een miljoen euro
uitgeleend", zegt Heijning. "De provincie
probeert ook het collectief particulier
opdrachtgeverschap te stimuleren: groepjes
van vier tot zes mensen die zelf een architect
aan het werk zetten en een bouwer het
ontwerp laten realiseren. Er zijn al wat van
die projecten gerealiseerd, bijvoorbeeld in
Meliskerke."
Een prettig woonklimaat. Daar is de inzet
van provincie op gericht. Volgens Heijning
zijn de woningcorporaties belangrijke
partners bij het bevorderen daarvan. "De
corporaties doen heel veel, ook als het gaat
om het verbeteren van de woningvoorraad
en het op peil houden van de kernen. Er
kan wat mij betreft altijd nog een tandje
bij, maar het gaat zeker naar behoren. Er
is nu wat minder geld voor leefbaarheid -
dat geldt ook voor de provincie - maar het
Gedeputeerde Sjoerd Heijning vindt doorstroming op de woningmarkt heel
belangrijk.
heeft nog steeds de aandacht. Er is heel
wat bereikt, het is absoluut niet zo dat
heel Zeeland naar de knoppen gaat nu die
aandacht voor leefbaarheid noodgedwongen
wat kleiner is. Dit is en blijft een geweldig
woongebied." ■
deeltijdwonen in Zeeland
steeds meer mensen wonen niet op één
plek. Ze hebben bijvoorbeeld een appartement
in de stad en een huis op het
platteland of aan de kust. het provinciebestuur
wil dit deeltijdwonen in Zeeland
bevorderen. “dat zorgt voor meer beweeglijkheid
op de woningmarkt en trekt
mensen naar Zeeland”, zegt gedeputeerde
sjoerd heijning. in het omgevingsplan
staat dat de provincie belemmeringen
wegneemt en gemeenten de ruimte geeft
om deeltijdwonen mogelijk te maken.

vlamingen vinden woonstek
in Zeeuws-Vlaanderen
steeds meer vlamingen kiezen hun woonplaats aan de andere kant van de grens. Ze strijken neer in
Zeeuwse plaatsen als sluis, Koewacht, nieuw-namen, hulst, axel en sas van gent. de campagne van
de stichting Zeeuws & vlaanderen, die erop gericht is om zuiderburen letterlijk en figuurlijk over de
streep te trekken, lijkt een succes. Zelf spreekt de stichting over “een exodus van vlamingen richting
Zeeuws-vlaanderen”.
Tussen januari en september 2012
mocht de gemeente Terneuzen 60
procent meer Vlamingen verwelkomen als
nieuwe inwoners. Hulst en Sluis zagen het
Belgische inwonertal stijgen met 45 en 12,5
procent. Woningen staan door de grensoverschrijdende
verhuizingen korter te koop.
Dit alles als gevolg van de inspanningen
van de Stichting Zeeuws & Vlaanderen, een
consortium van Zeeuws-Vlaamse woningcorporaties,
banken, makelaars, hypotheekadviseurs,
fiscalisten, notarissen en
bouwpromotors. De stichting startte begin
dit jaar een campagne met onder meer
advertenties, speciale krantenedities, Open-
Huizen-Dagen, reclameborden langs Zeeuws-
Vlaamse invalswegen en de lancering van
een online informatieplatform.
Wat heeft Zeeuws-Vlaanderen de Vlaamse
woningzoekende te bieden? “Het beste van
twee werelden”, zegt scenarioschrijver Stef
Durnez. Hij is bezig met de voorbereiding
van een verhuizing van Sinaai, een landelijk
dorp tussen Sint-Niklaas en Lokeren, naar
het Zeeuws-Vlaamse Heikant. Zijn nieuwe
huis, dat hij en zijn gezin in januari hopen
te betrekken, staat minder dan een kilometer
van de grens.
“In Sinaai wonen we in een huurappartement”,
vertelt Stef tussen het klussen in
Heikant door. “Het bevalt goed. Sinaai is
rustig. De drukte van de stad - ik kwam van
Antwerpen - had ik wel gehad. We wonen er
nu vier jaar, tot grote tevredenheid. Maar ik
wilde toch weer een huis kopen. In de buurt
vond ik het niet. Alleen als je heel veel geld
leent, lukt het. Maar ik ben 46 en heb daar
niet zo’n zin in. Daar komt nog bij dat ik
zelfstandig werk. Dat geeft onzekerheid als je
een hoge hypotheek moet betalen.”
In Zeeuws-Vlaanderen zijn de huizen een stuk
goedkoper. “Iets vergelijkbaars ‘bij ons’ is
meer dan een derde duurder. Daar komt nog
bij dat de notariskosten, overdrachts belasting
enzovoorts lager zijn in Nederland. In Vlaanderen
komt dat neer op 12 procent van de
prijs, in Nederland 6 procent. Tja, dan snap
ik wel dat veel Vlamingen over de grens gaan
wonen. De prijs is een radicaal ding.”
echt dichtbij
Maar het gaat niet alleen om geld, stelt
Stef. “Voor Hollanders is Zeeuws-Vlaanderen
misschien een uithoek, maar voor ons is
het echt dichtbij. Mijn vrouw werkt in
Sint-Niklaas. Nu wonen we op 9 kilometer
van haar werk, straks in Heikant op 11
kilometer. Als je ‘out of the box’ denkt, is
een verhuizing naar gene zijde zo vreemd
nog niet.”
Zeker niet als je daar, net buiten het
dichtslibbende Vlaanderen, een charmante
woning uit de jaren dertig vindt. “Voldoende
groot en in een goede straat. We zijn er wel
in aan het werk, maar met minder renovatie
zou dit huis ook heel goed bewoond kunnen
worden”, aldus Durnez, die eraan toevoegt
dat hij zijn nieuwe woonstreek heel mooi
vindt.
“Wel zijn Vlaanderen en Zeeuws-Vlaanderen
twee aparte regio’s. Treinverbindingen zijn
er niet. Maar qua wegverkeer is het goed te
doen”, zegt Stef. “Grenzen zijn en blijven
iets fascinerends, ze zitten ook in de hoofden
van veel mensen. Je ziet dat de ruimtelijke
ordening anders is aan beide zijden
van de grens. De samenleving is ook anders.
Zeeuws-Vlaanderen is heel Nederlands. Je
hebt hier het beste van twee werelden, denk
ik. Weet je wat ik leuk vind? Je maakt veel
sneller een praatje in Nederland.”
Tot nu toe heeft Stef Durnez de grens niet
als een drempel ervaren. Hooguit moest
hij even wennen aan afwijkend taalgebruik
(‘automatische incasso’ in plaats van ‘vaste
betaalopdracht’), dikkere boterhammen,
Vlaming Stef Durnez is de grens overgestoken
om in Heikant te gaan wonen.
dunnere plakken kaas en de moeite om het
mobiele telefoonverkeer ‘grensproof’ te
maken. “Geen punt. Ik zou het zeker iedere
Vlaming zonder vooroordelen over Nederlanders
aanraden om over de grens te gaan
wonen.” ■
nieuW in ZeeLand
34e jaargang | nummer 4 | december 2012 13

KunstZinnig
14
Kris maakt kunst
om over na te denken
natuurlijk, je kunt een willekeurig kunstwerk neerzetten op een willekeurige plek. iets met lange
stangen en daar aan vast weer iets bolvormigs op een openbaar gazonnetje, bijvoorbeeld. Maar dat
zou Kris van der Werve nooit doen. Zij wil wel eerst alles weten over de locatie om vervolgens een
kunstwerk te maken dat past in de context.
Kris van der Werve (31) is geboren
en getogen in Brouwershaven.
Ook in de tijd dat ze het Grafisch Lyceum
en de Kunstacademie in Rotterdam bezocht,
bleef Schouwen-Duiveland haar thuisbasis.
Ze is van nature creatief - zo hadden haar
werkstukken op school altijd aparte vormen
of op bijzondere wijze verpakt - maar had
nooit de gedachte: ik word later kunstenaar.
Dat kwam pas in het laatste jaar van het
Grafisch Lyceum. Ze dacht dat het nooit zou
lukken, toegelaten worden tot de Kunstacademie,
maar dat gebeurde toch.
In 2009 studeerde Kris af. Ze werkt sindsdien
als grafisch vormgever en beeldend
kunstenaar. Haar kunstwerken zijn installaties.
In Kerkwerve stond tijdens de
manifestatie Kunstschouw in 2010 haar
geschiedenismachine. “Eerst heb ik mensen
uit Kerkwerve geïnterviewd en gevraagd wat
er zo bijzonder is aan hun dorp of wat voor
jeugdherinneringen ze hebben. De tekstjes
heb ik daarna op parachutedoek geprint. Die
zijn in kokertjes in een grote machine gestopt.
Door te pompen kon het publiek parachuutjes
de lucht in schieten, laten landen
en de tekstjes lezen. Ik heb er tweehonderd
gemaakt. Op een gegeven moment stonden
ze allemaal te wapperen in het veld.”
Met haar geschiedenismachine, waarvoor
na Kunstschouw ook belangstelling was in
Enschede en zelfs in België, bewijst Kris dat
ze kunst maakt die past in de context. “Ik
werk conceptueel”, zegt ze. “Voordat ik be-
Kris van der Werve: “Ik ben op zoek naar de grens: wat is herkenbaar en wat niet meer?”
34e jaargang | nummer 4 | december 2012
gin, ga ik eerst de locatie of de geschiedenis
onderzoeken. Wat is hier gebeurd, wat is
hier vroeger geweest? Daar pik ik wat uit om
mee verder te gaan en te bepalen wat ik wil
vertellen. Dan kijk ik welke vorm het beste
past en met welk materiaal ik ga werken.”
surrealistische werelden
Momenteel is ze bezig een grote Rubikkubus
te maken. De kubus moet 90 bij
90 bij 90 centimeter groot worden. “Er
zitten maquettes in. Door de kubusblokken
te draaien, komen er surrealistische
werelden tevoorschijn. Elke keer een andere
leef omgeving. Het zijn geen realistische
maquettes, geen echte steden. Nee, ik ben
op zoek naar de grens: wat is herkenbaar
en wat niet meer? Zou je er kunnen wonen,
en zo ja waarom? Ik wil mensen aan het
denken zetten en ervaringen meegeven.”
Maar voordat de zoektocht kan beginnen,
moet Kris eerst de kubus afbouwen. Dat
doet ze samen met haar vader.
De Brouwenhavense kunstenaar staat nog
aan het begin van haar carrière. Ze verdient
de kost met haar grafische klussen en
kunsteducatie op basisscholen. “Of ik een
beroemd kunstenaar wil worden? Ha ha, dat
weet ik niet. Maar het zou wel mooi zijn
als de telefoon gaat en er een opdracht
binnenkomt. Nu moet ik er nog zelf achteraan
zitten.” Lesgeven, grafisch vormgeven,
beeldende kunst maken - ze vindt het wel
een afwisselend bestaan.
Netwerken is belangrijk. Via de geschiedenismachine,
de educatieprojecten en wie
weet straks met de Rubik-kubus groeit Kris’
netwerk. Dat gebeurt trouwens ook door
haar activiteiten in IDNA, een coöperatie
van ontwerpers met een integrale blik op
ruimtelijke opgaves. Er zitten bijvoorbeeld
een architect, een landschapsarchitect en
een interieurarchitect in, maar dus ook een
kunstenaar. “Ik doe mee aan de brainstormsessies
en maak de maquettes. Misschien
leidt het nog eens tot kunstwerk.” Eén
ding weet de opdrachtgever zeker: het is
een kunstwerk dat past in de context. Een
kunstwerk waarover nagedacht is en uitlokt
tot nadenken. ■

Water als
attractie
oplossing:
1 2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19
20 21 22 23
24 25 26
27 28 29
30 31
32 33 34 35
36 37 38 39 40 41
42 43 44 45 46
47 48 49 50
51 52 53
54 55
42 8 24 5 55 48 11 32 46 25 16
Oplossing puzzel uit het vorig nummer: Rattekaai Rilland
de winnaars:
P.L. Muller-Hage Boszicht 18 4462 BH GOES
A.A. Bouwense Kastanjestraat 14 4462 VE GOES
D.M. Bommeljé Schoolstraat 2 4371 AV KOUDEKERKE
J.A. Schiettekatte Plataanstraat 22 4306 DC NIEUWERKERK
G. Kort Bernhardstraat 21 4328 BR BURGH-HAAMSTEDE
M. Tempelaars Deken Tomaslaan 9 4453 AK S-HEERENHOEK
C. Krijger-Constant Koriander 10 4451 TA HEINKENSZAND
G.G.J. op ‘t Ende Hamerstedestraat 1 4485 AV KATS
J. Louws M.A. v.d. Puttestraat 42 4388 LC OOST-SOUBURG
T. Jungeling Basaltpromenade 65 4533 CC TERNEUZEN
Rattekaai Rilland
Gewapend met de camera trok de redactie
eropuit. Hoe is het gesteld met uw kennis
van bijzondere plaatsen in Zeeland? Achter
het kruiswoordraadsel zit zo’n kenmerkende
plaats verborgen. Dit keer: toen een zandplaat,
nu een eiland. Het is geen ramp als u
de details niet meteen herkent. Los de puzzel
op, vul de juiste letters in en klaar is Kees.
E-mail uw oplossing vóór 15 januari 2013
naar puzzel.zeelandwoonkrant@rwsgoes.nl.
Of schrijf de oplossing op een briefkaart
en stuur deze aan: Puzzelredactie Zeeland
Woonkrant, Postbus 158, 4460 AD Goes.
Vermeld duidelijk uw naam en adres. Onder
de goede inzenders verloten we tien boeken
‘Het Nederlands Viskookboek (verantwoord
lekkerbekken met vis van dichtbij en stoere
vissersverhalen)’ van Bart van Olphen. Oplossing
en prijswinnaars worden in het volgende
nummer van Zeeland Woonkrant bekend
gemaakt.
horizontaal
1 oploslimonade
5 soort bier
10 slang
12 kledingstuk
14 academische titel
16 vruchtenwijn
19 getalletter
20 deel van de week
22 beheer
23 hert
24 enthousiasme
26 Zuid-Amerikaans
land
27 dierentuin
29 Belgische omroep
30 weiland
31 ijltempo
33 Noord-Amerikaans
land
34 evenementencomplex
36 windrichting
40 wildebeest
42 ontkenning
43 luisteren
46 jongensnaam
47 gewicht (afk.)
48 borrel
50 muzieknoot
51 moeder
52 opstootje
54 sinaasappeldrank
55 frisdrank
verticaal
2 algemeen bestuur (afk.)
3 omroep
4 twaalf maanden
6 jongensnaam
7 Indiase
vakantiebestemming
8 voetbalkampioenschap
(afk.)
9 appelwijn
11 ei (Engels)
13 ‘Hollandse’ cognac
15 watervogel
17 troefkaart
18 toer
19 met ingang van
21 priklimonade
23 Griekse wijn
25 vlijtig
26 Europese hoofdstad
28 grootmoeder
29 café
32 jenever
35 Franse wijn
37 grondsoort
38 vat
39 Bulgaarse munt
41 busmaatschappij
43 warenhuis
44 vertrager
45 Romeinse keizer
48 jongensnaam
49 kippenhok
51 muzieknoot
53 Chinese munt
Hier, voor de Oosterschelde-oever, lagen ooit achttien dorpen en de stad Reimerswaal. In 1530
maakte de Sint Felixvloed er een eind aan. Zo ontstond het Verdronken Land van Zuid-Beveland. De
Rattekaai, ten noorden van Rilland, biedt een prachtig uitzicht over dit schorren- en slikkengebied.
De Rattekaai, een rijksmonument, is een voormalig landbouwhaventje. Het is aangelegd in 1856 en
diende als handelshaven voor het dorp Rilland, vooral voor de afvoer van suikerbieten. Veel is er niet
over van de haven: de havendam, een muraltmuur (extra versterking bovenop de dijk), een houten
steigertje en een aantal houten meerpalen. Op de schorren en slikken groeit de delicatesse lamsoor.
puZZeL
34e jaargang | nummer 4 | december 2012 15

16
Nieuw wonen in oud Zierikzee:
ontdek BuZee!
131 woningen voor eigentijds wonen, met eigen parkeerplaats
BuZee, da’s de nieuwe naam van de wijk Buijse. Dat klinkt een stuk moderner, want dat is
het ook! Laat u informeren over alle ontwikkelingen van deze bijzonder moderne
(en dus in meerdere opzichten groene) wijk binnen de grachten van Zierikzee.
De woonadviseur en klantmanager zijn u graag behulpzaam, van de
allereerste inspirerende informatie tot en met de sleutelklare oplevering.
Woonadviseur Marianne van Dongen
en klantmanager John IJzelenberg staan voor u klaar!
marianne.van.dongen@zeeuwland.nl
Telefoon 0111 418080
Zeeuwland
voor elkaar
34e jaargang | nummer 4 | december 2012
john.ijzelenberg@zeeuwland.nl
Telefoon 0111 418080
Zeeuwland
Postbus 82, 4300 AB Zierikzee
Telefoon 0111 418080
Telefax 0111 418081
E-mail info@zeeuwland.nl
Site www.zeeuwland.nl
Openingstijden
kantoor Kerkhof 1, te Zierikzee
maandag t/m vrijdag 8.30 - 17.00
Reparaties/
Zeeuwland Klussendienst
(ook na kantooruren)
www.zeeuwland.nl
0800 020 27 23 (gratis)
Oplage: 26.500
n Zeeuwland
n Overige
corporaties
Zeeuwland
voor elkaar
Bewonersinformatieblad van:
Clavis, Terneuzen
Zeeuwland, Zierikzee
RWS partner in wonen, Goes
R&B Wonen, Heinkenszand
SMB / SBOM, Goes
Woonburg, Koudekerke
Buzee
Kerkhof 1,
4301 BZ Zierikzee
Telefoon 0111 418080
info@zeeuwland.nl
www.zeeuwland.nl
Productie: Muurlink Creatieve Communicatie
druk: LNO drukkerij, Zierikzee
Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is alleen met
bronvermelding toegestaan. Foto’s, cartoons, illustraties en
puzzel zijn exclusief voor Zeeland Woonkrant. Overname daarvan
is slechts toegestaan na schriftelijke goedkeuring van de redactie.
De uitgever aanvaardt geen aansprakelijkheid voor persoonlijke of
materiële schade, veroorzaakt door onjuistheden in de teksten.