Presentatie BFT april 2013
Presentatie BFT april 2013
Presentatie BFT april 2013
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
WWFT en accountants<br />
mr. Lo de Haan AA<br />
Jacco Buijs AA<br />
10 <strong>april</strong> <strong>2013</strong>
2/26<br />
Inhoud presentatie<br />
• Organisatie <strong>BFT</strong><br />
• Wijzigingen WWFT<br />
• Meldingen ongebruikelijke transacties<br />
• Casusposities<br />
• Vragen
Ministerie<br />
van Veiligheid<br />
& Justitie<br />
Toezichthouders<br />
3/26<br />
Nieuwe organisatie <strong>BFT</strong> (per 1-1-<strong>2013</strong>)<br />
Bestuur<br />
Directie<br />
Juridische zaken Staf<br />
Toezicht<br />
Notariaat<br />
Toezicht<br />
Gerechts-<br />
deurwaarders<br />
Planning & Analyse<br />
Ministerie<br />
van Financiën<br />
Toezicht<br />
Overige beroepen<br />
(WWFT)
4/26<br />
Taken Bureau Financieel Toezicht<br />
Toezicht notariaat en<br />
gerechtsdeurwaarders<br />
Naleving beroepsregels door<br />
Notarissen<br />
Gerechtsdeurwaarders<br />
• Solvabiliteit<br />
• Financiële risico’s<br />
• Bewaringspositie derdengelden<br />
• Integriteit/kwaliteit notaris<br />
• WWFT verplichtingen<br />
Toezicht WWFT<br />
Naleving WWFT verplichtingen door<br />
Accountants<br />
Belastingadviseurs<br />
Administratiekantoren<br />
Overige juridische en<br />
bedrijfseconomische dienstverleners<br />
• Cliëntenonderzoek (o.a. UBO/PEP)<br />
• Meldingsplicht<br />
• Interne procedures/kantoorbeleid
5/26<br />
Toezicht WWFT<br />
Toezicht WWFT door middel van:<br />
• Voorlichting/informatie<br />
• Convenant beroepsorganisaties (RB en SRA)<br />
• Reguliere onderzoeken<br />
• Bijzondere onderzoeken
Risico-gericht toezicht door het <strong>BFT</strong><br />
Risicogericht toezicht op basis van inkomende signalen<br />
Interne<br />
analyses en<br />
onderzoeken<br />
6/26<br />
Informatie<br />
Politie,<br />
FIOD<br />
Convenant<br />
Belastingdienst<br />
Beslissing tot toezichtsonderzoek<br />
Overige<br />
externe<br />
signalen
7/26<br />
Belangrijkste wijzigingen WWFT per 1-1-<strong>2013</strong><br />
1. Accountants- en belastingadvieskantoor als<br />
instelling<br />
2. Uitbreiding WWFT-plichtige diensten<br />
3. Transactiebegrip<br />
4. Cliëntenonderzoek<br />
5. Uitbreiding meldplicht bij mislukt cliëntenonderzoek<br />
6. Meldtermijn en vrijwaring<br />
7. Informatie-uitwisseling tussen WWFT<br />
toezichthouders<br />
8. Opleidingsverplichting
8/26<br />
1. Accountants- en belastingadvieskantoor als<br />
instelling<br />
Artikel 1 letter a sub 11 en sub 23 WWFT<br />
• Accountantsorganisatie meldt vaak door middel van<br />
compliance officer, niet de individuele accountant;<br />
• Accountantsorganisatie wordt naast individuele<br />
accountant als instelling aangemerkt;<br />
• Introductie bestuursrechtelijke bevoegdheden: <strong>BFT</strong><br />
kan ook dwangsommen en boetes aan<br />
accountantsorganisaties opleggen;<br />
• Tuchtrechtelijke maatregelen tegen een individuele<br />
accountant blijven mogelijk.
9/26<br />
2. Uitbreiding WWFT plichtige diensten<br />
Artikel 1 letter a sub 11 en sub 12 WWFT<br />
• Forensische accountancy opdrachten, ongeacht of deze<br />
samenhangen met samenstellen, beoordelen of controleren<br />
van de jaarrekening;<br />
Voor juridische beroepen<br />
• Registergoederen in plaats van onroerende zaken: uitbreiding<br />
met schepen en vliegtuigen;<br />
• Overdracht van minderheidspakketten aandelen (persoon<br />
wordt UBO) en gedeeltelijke overdracht van de onderneming;<br />
• Vestigen van een (losse) hypotheek op een registergoed<br />
zonder transport (leveringsakte).
10/26<br />
3. Transactiebegrip<br />
Artikel 1 letter m en artikel 16 WWFT<br />
Handeling of samenstel van handelingen van of ten behoeve van<br />
een cliënt waarvan de instelling ten behoeve van haar<br />
dienstverlening aan die cliënt heeft kennisgenomen<br />
• Een direct of causaal verband tussen de ongebruikelijke<br />
transactie en de werkzaamheden van de instelling is geen<br />
vereiste;<br />
• Passieve betrokkenheid (doordat de instelling wetenschap heeft<br />
van de transactie) is voldoende om de meldplicht te activeren;<br />
• Transacties tussen derden waar de cliënt niet bij betrokken is<br />
vallen buiten het transactiebegrip;<br />
• Geen begrenzing in tijd.
11/26<br />
4. Cliëntenonderzoek (I)<br />
Artikel 3 jo. artikel 8 WWFT<br />
• Wie is vertegenwoordiger van de cliënt en is deze<br />
vertegenwoordigingsbevoegd;<br />
• De instelling dient ‘stromanconstructies’ te herkennen: op<br />
risico gebaseerde maatregelen nemen om na te gaan of de<br />
natuurlijke persoon voor zichzelf optreedt dan wel voor<br />
anderen;<br />
• Is de UBO tevens een PEP: dan ook onderzoek doen naar<br />
vermogen PEP (gehele vermogen, niet het gedeelte waarover<br />
wordt geadviseerd) en toestemming senior management<br />
nodig voor cliëntacceptatie;<br />
• Uitbreiding PEP verplichting: buitenlandse PEP’s die in<br />
Nederland wonen vallen ook onder PEP verplichting.
12/26<br />
4. Cliëntenonderzoek (II)<br />
Artikel 3 jo. artikel 8 WWFT<br />
• Ook bij buitenlandse trusts (geen rechtspersoon) inzicht<br />
verschaffen in eigendom en zeggenschapsstructuur. De<br />
instellers, trustees en begunstigden moeten bekend zijn;<br />
• Bij personenvennootschappen (maatschap, V.O.F.,<br />
commanditaire vennootschap alsmede vergelijkbare<br />
rechtsvormen naar buitenlands recht) het uitvoeren van het<br />
cliëntenonderzoek zoals bij rechtspersonen:<br />
• de zeggenschapsstructuur doorgronden, monitoren en achterhalen<br />
welke natuurlijke personen in belangrijke mate invloed kunnen<br />
uitoefenen (vergelijkbare UBO bepaling);<br />
• De natuurlijke persoon die direct of indirect de personenvennootschap<br />
wezenlijk naar zijn hand kan zetten geldt als equivalent van de UBO;<br />
• Alle maten of vennoten dienen te worden geïdentificeerd. Verificatie van<br />
de identiteit is beperkt tot de natuurlijke personen die kwalificeren als het<br />
equivalent van de UBO.
13/26<br />
5. Meldingsplicht bij mislukt cliëntenonderzoek<br />
Artikel 16 WWFT<br />
• Meldingsplicht indien het cliëntenonderzoek niet tot het<br />
gewenste resultaat leidt en er indicaties zijn dat de cliënt<br />
betrokken is bij witwassen of financieren van terrorisme;<br />
• Onder voorgenomen ongebruikelijke transactie wordt mede<br />
‘beoogde transactie’ verstaan;<br />
• Welke situaties ?
14/26<br />
6. Meldtermijn en vrijwaring<br />
Artikel 16 WWFT<br />
• Melden dient onverwijld te geschieden maar uiterlijk binnen<br />
veertien dagen<br />
Artikel 19 en 20 WWFT<br />
• De melding moet te goeder trouw zijn verricht
15/26<br />
7. Informatie-uitwisseling tussen WWFT<br />
toezichthouders<br />
Artikel 22 WWFT<br />
• Wettelijke grondslag voor uitwisseling gegevens tussen<br />
toezichthouders AFM, DNB, BHM en <strong>BFT</strong>:<br />
• Geen gebruik van gegevens toezichthouders voor niet<br />
WWFT onderzoeken!
16/26<br />
8. Opleidingsverplichting<br />
Artikel 35 WWFT<br />
• Aanscherping opleidingsverplichting: periodieke verplichting;<br />
• Artikel 2a WWFT: instelling heeft bijzondere aandacht voor<br />
ongebruikelijke transactiepatronen en transacties die naar<br />
hun aard een hoger risico met zich meebrengen<br />
• nieuwe technologieën o.a. t.a.v. het betalingsverkeer (met<br />
name voor banken).
17/26<br />
MELDERS<br />
Ongebruikelijke<br />
Transacties<br />
De Meldketen<br />
FIU -<br />
NL<br />
Mot<br />
database<br />
Buffer<br />
OPSPORINGS-<br />
DIENSTEN<br />
Verdachte<br />
Transacties
Sector Aantal Aandeel Aantal Aandeel<br />
Banken 6.469 30% 8.794 39%<br />
Overheid 4.287 20% 3.319 15%<br />
Handelaren 3.890 18% 4.203 19%<br />
Geldtransactiekantoren 2.915 14% 1.758 8%<br />
Casino’s 1.734 8% 1.671 7%<br />
Creditcardmaatschappijen 1.444 7% 1.316 6%<br />
Vrije beroepsbeoefenaars 794 4% 1.348 6%<br />
Overige handelaren 67 0% 34 0%<br />
Financieringsmaatschappijen 8 0% 2 0%<br />
18/26<br />
Meldingen ongebruikelijke transacties<br />
2011 2010<br />
Bron: FIU
700<br />
600<br />
500<br />
400<br />
300<br />
200<br />
100<br />
0<br />
19/26<br />
Accountants<br />
Ongebruikelijke/verdachte transacties Hoeveelheid verdacht<br />
03 04 05 06 07 08 09 10 11<br />
Ongebruikelijk<br />
Verdacht<br />
350000<br />
300000<br />
250000<br />
200000<br />
150000<br />
100000<br />
50000<br />
0<br />
03 04 05 06 07 08 09 10 11<br />
Totaal bedrag<br />
X € 1000<br />
Bron: Jaarverslagen FIU-NL (2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011)
20/26<br />
Top 10 karakter ongebruikelijk transacties<br />
1. Gebruik van valse facturen<br />
2. Ongebruikelijke contante transactie<br />
3. Onjuiste administratie/aangifte<br />
4. Privégebruik gelden van onderneming<br />
5. Betaling zonder factuur<br />
6. Betaling zonder schriftelijke overeenkomst<br />
7. Corruptie/omkoping<br />
8. Gebruik privérekening i.p.v. zakelijke<br />
rekening<br />
9. Onduidelijke herkomst geld<br />
10.Ongebruikelijke handelingen rondom een<br />
aandelentransactie
21/26<br />
Casusposities<br />
Praktijkcasus
22/26<br />
Casus: de accountant als poortwachter<br />
Casus cliëntenacceptatie<br />
• 2 personen melden zich bij accountant;<br />
• 1 legitimeert zich als dir/ah van BV;<br />
• BV gekocht tbv exploitatie schip;<br />
• Aankoopprijs schip 5 miljoen;<br />
• Buitenlandse investeerder;<br />
• Accountant moet bankrekening openen;<br />
• Accountant regelt kantoorruimte.<br />
Vraag: cliënt accepteren en/of melden OT?
23/26<br />
Casus Coffeeshop<br />
Negatieve kas wordt boekhoudkundig “opgelost”<br />
1. Bijboeken omzet<br />
2. Lening o/g van aandeelhouders/eigenaren<br />
Vraag: Is de accountant verplicht dit te melden<br />
in het kader van de WWFT?
24/26<br />
Casus omzetbelastingfraude<br />
• Client verricht zelf de aangifte OB<br />
• Geen aansluiting BTW afdrachten – omzet<br />
• Client betaalt niet de declaraties<br />
• Client verstrekt geen of onvoldoende<br />
informatie<br />
• Maandelijkse OB-teruggave resulteert in hoge<br />
suppletie<br />
• Belastingcontrole<br />
• FIOD-onderzoek
Casus omzetbelastingfraude<br />
Uitspraak accountantskamer 8 februari <strong>2013</strong><br />
12/1168 en 12/1169<br />
25/26<br />
Betrokkenen hebben door niet te voldoen aan de verplichting om<br />
ongebruikelijke transacties te melden, terwijl deze handeling en de<br />
verplichting tot het verrichten van cliëntenonderzoek, waaraan<br />
betrokkene 2 zich niet heeft gehouden, zoals verwoord in de Memorie<br />
van Toelichting bij de WWFT, bedoeld zijn om de kanalen waarlangs<br />
een witwasproces zich kan voltrekken te beschermen tegen misbruik<br />
voor criminele doeleinden, gehandeld in strijd met de Wid en de<br />
WWFT en daarmee tevens met de fundamentele beginselen<br />
zorgvuldigheid en professioneel gedrag. De Accountantskamer acht<br />
daarom, mede in aanmerking nemende dat betrokkenen ook ter zitting<br />
kennelijk nog onvoldoende oog bleken te hebben voor het naleven van<br />
de verplichting tot melding, in deze klachtzaak zowel voor betrokkene<br />
1 als betrokkene 2 de maatregel van berisping passend en geboden.
26/26<br />
Bureau Financieel Toezicht<br />
Euclideslaan 201<br />
3584 BS Utrecht<br />
Tel.: 030-251 6984<br />
bft.post@bureauft.nl<br />
www.bureauft.nl<br />
Dank voor uw aandacht
Change language