Kalkenvaart - Vlaamse Milieumaatschappij

2
Foto’s onder: Een
waterbeheer in
functie van de
landbouw en de
hoogwaterbeheer-
sing is niet altijd
verenigbaar met
een zuiver ecolo-
gisch gericht
waterbeheer.
Het afstromingsgedrag
van de Kalkenvaart
In het stroomgebied van de Kalkenvaart wordt de waterafvoer enerzijds bewerkstelligd
door gravitaire afvoer tijdens laagtij en anderzijds door het sporadisch gebruik van het
pompgemaal tijdens hoogtij of perioden met hoge neerslag. Het pompgemaal is des-
tijds gebouwd voor het ontwateren van de landbouwgebieden en om wateroverlast in
de omliggende gemeenten te vermijden.
Hierdoor zijn meer gronden geschikt gemaakt
voor landbouw en kunnen tijdens bepaalde
perioden van het jaar gewassen verbouwd worden.
Bovendien wordt de afstroming van de
Kalkenvaart in de Schelde verzekerd bij hevige
regenval.
Vóór de plaatsing van het pompgemaal waren
de Kalkense Meersen een drassig gebied. In de
winter stonden de weilanden bijna continu
onder water; in de zomer zakte het grondwaterpeil
en waren de weilanden geschikt als hooilanden,
die enkele keren per jaar gemaaid werden.
Eénmaal per jaar werden de beken geruimd.
Met het slib uit deze beken werd vlas geroot.
Voor andere landbouwactiviteiten waren deze
gronden veel te drassig.
In Vlaanderen worden meersen steeds schaarser.
Door hun drassige karakter bezitten meersgron-
14 De Kalkenvaart: computermodellering als methode, hoogwaterbeheer als doel
den een specifieke fauna en flora. De natuurverenigingen
ijveren er dan ook voor om de
Kalkense Meersen hun oorspronkelijke eigenschappen
terug te geven. Dit betekent opnieuw
een vernatting van het gebied.
Het vernatten van de meersen in functie van
natuur enerzijds en het ontwateren in functie
van landbouw anderzijds heeft tot gevolg dat in
het gebied tegenstrijdige belangen bestaan.
Natuurverenigingen wensen dat het gebruik van
het pompgemaal zoveel mogelijk beperkt wordt
of zelfs helemaal verdwijnt, terwijl er vanuit
landbouworganisaties voor geijverd wordt om
het pompgemaal te blijven gebruiken, zodat de
aanwezige landbouwgronden bewerkbaar blij-
ven. Daarnaast wordt het gebruik van het
pompgemaal, zeker tijdens natte perioden, door
de omliggende gemeenten ondersteund om
wateroverlast in bebouwde zones te vermijden.