vindt u het jaarverslag - Vluchtelingenwerk Vlaanderen

Vluchtelingenwerk
Vlaanderen
in 2006
100 % voor een menselijk asielbeleid

Waar staan we voor?
Vluchtelingenwerk Vlaanderen is een onafhankelijke
organisatie die opkomt voor de rechten van vluchtelingen
in België. Vluchtelingenwerk maakt, samen met
zijn leden en vele anderen, in Vlaanderen beweging
rond het vluchtelingenthema, vanuit de volgende visie
en missie:
VISIE
Elke persoon heeft recht op een leven in vrede, vrijheid
en veiligheid.
Elke persoon wiens leven, integriteit of vrijheid wordt
bedreigd en die nood heeft aan bescherming heeft
recht op bescherming.
De Vluchtelingenconventie van Genève en haar protocol,
de Universele Verklaring van de Rechten van de
Mens en het Europees Mensenrechtenverdrag worden
hierbij gezien als een inspirerende leidraad en rechtsmiddel.
De Europese Unie en de Belgische overheden hebben
de formele, morele en ethische plicht de voorwaarden
te creëren en de nodige initiatieven te nemen om die
bescherming te bewerkstelligen en te verlenen. Daarnaast
moet de EU mee de oorzaken van gedwongen
migratie wegnemen.
Als deel van het middenveld hebben ook NGO’s hierbij
een actieve rol te vervulllen door:
•
•
•
initiatieven te nemen en te ondersteunen die
bijdragen tot het verlenen van bescherming,
bevorderen van participatie en emancipatie in
de ruimste zin van het woord en bijdragen aan
een toekomstperspectief;
een maatschappelijk draagvlak tot stand te
brengen of te vergroten om het recht op menswaardigheid
te ondersteunen;
kritisch en bewakend te zijn ten aanzien van het
overheidsbeleid en ontwikkelingen in de samenleving.
MISSIE
De opdrachten van Vluchtelingenwerk Vlaanderen
zijn:
Het vergroten en versterken van het maatschappelijk
draagvlak rond de principes uit de hierboven beschreven
visie.
Het beïnvloeden van het beleid.
Het bevorderen en op gang brengen van overleg, coordinatie
en samenwerking.
Het bieden van ondersteuning aan het werkveld.
- Vluchtelingenwerk Vlaanderen - Jaarverslag 006
Bij Vluchtelingenwerk Vlaanderen zijn volgende leden
aangesloten:
Organisaties
1. ABVV - Algemeen Belgisch Vakverbond
2. ACW - Algemeen Christelijk Werknemersverbond
3. Amnesty International Vlaanderen (nieuw in 2005)
4. AZ VUB - Solentra, Brussel
5. AZIZ Zemst
6. Bond Zonder Naam, Antwerpen
7. Caritas Internationaal Hulpbetoon
8. CAW SONAR, Sint-Truiden
9. Comité Vluchtelingen Genk
10. Convivial, Brussel
11. De Mutsaard (CAW De Mare), Antwerpen
12. De Tinten, Gent (nieuw in 2005)
13. EVA-centrum, Ekeren
14. Forum van Etnisch-Culturele Minderheden
15. Hand in Hand - VAKA
16. Jesuit Refugee Service
17. JUNA vzw, Aalst
18. Kerkwerk Multicultureel Samenleven
19. Liga voor Mensenrechten
20. Medimmigrant
21. Mentor Escale, Brussel
22. Minor Ndako, Brussel
23. Protestants Sociaal Centrum Brussel
24. Protestants Sociaal Centrum Antwerpen
(CAW de Terp)
25. Rode Kruis - Vlaanderen
26. SIAL - Steunpunt voor Integratie van Asielzoekers
in Lubbeek
27. Sint-Egidiusgemeenschap / Vereniging voor
Solidariteit
28. Sociale Dienst Socialistische Solidariteit
29. Solidariteit Onthaalhuis Christus Koning, Brugge
30. Steunpunt Algemeen Welzijnswerk
31. Steunpunt Lokale Netwerken
32. Vlaams Minderhedencentrum
33. Vluchtelingenonthaalgroep Sint-Niklaas
34. Werkgroep Merchtem Multicultureel
35. Werkgroep Vluchtelingen Gent
36. Werkgroep Vluchtelingen Wetteren
Personen
37. Dhr Daniël Alliet
38. Mevr Monique Blancke
39. Mevr Gily Coene
40. Dhr dr. Dirk Jacobs
41. Dhr Mehmet Kurtgozu
42. Dhr dr. Patrick Loobuyck
43. Dhr Paul Pataer, voorzitter
44. Dhr Fons Ravijts
Waarnemende leden
45. Belgisch Comité voor Hulp aan Vluchtelingen
46. Artsen Zonder Grenzen

Zorgen over morgen
Het jaar 2006 was, net als 2005 trouwens, een jaar met
lichtpunten voor de bescherming van vluchtelingen in
België. Voor Vluchtelingenwerk was het een bloeiend jaar,
met een veelheid van initiatieven van allerlei slag.
Internationaal was er weinig opbeurend nieuws afgelopen
jaar. Het aantal vluchtelingen wereldwijd blijft hoog,
en velen daarvan overleven al jaren in desolate kampen
zonder uitzicht op een toekomst. Warehousing is de rake
Engelse term voor dit fenomeen.
De Europese Unie zoekt intussen vergeefs naar een
tweede adem in haar streven naar een gemeenschappelijk
asielbeleid. Dat de lidstaten er niet in slagen om zich gezamenlijk
solidair te tonen om de rampzalige vluchtelingenopvang
op Malta en de Canarische eilanden aan te
pakken, is daarvan de schreeuwende illustratie. Enkel als
het gaat om het versterken van de grenscontroles, lijken
de regeringen elkaar te vinden.
Ook België doet mee aan het afschuiven van de verantwoordelijkheid
naar de lidstaten aan de grenzen van de
Unie. Terwijl onze asielinstanties aan heel wat Tsjetsjeense
vluchtelingen bescherming toekennen, sturen ze tegelijk
veel andere Tsjetsjenen gedwongen – zelfs met charters
- terug naar landen als Polen en Slovakije, in de volle
wetenschap dat de bescherming en de opvang daar te
wensen overlaten.
De strikte toepassing van de Dublin verordening was niet
het enige punt waarover Vluchtelingenwerk zich in 2006
zorgen hoefde te maken. De nieuwe asielprocedure die
in 2006 door het Parlement werd goedgekeurd en op 6
oktober in het Staatsblad verscheen, bevat ook een
aantal bedenkelijke elementen. Asielzoekers kunnen om
puur formele redenen uit de procedure vallen, zonder dat
hun dossier ooit ten gronde is onderzocht. Het beroep
bij de nieuwe Raad voor Vreemdelingenbetwistingen zou
een louter formeel-technische oefening kunnen worden
zonder veel inhoud. En voor asielzoekers die hun zaak een
tweede keer willen voorleggen omdat ze over nieuwe elementen
beschikken, zou de Dienst Vreemdelingenzaken
de deur wel eens op een heel nauwe kier kunnen zetten.
We hopen dat deze vermoedens in 2007 niet bewaarheid
worden, maar de eerste signalen zijn niet veelbelovend.
Dit geldt ook voor het nieuwe beschermingsstatuut voor
oorlogsvluchtelingen, dat sinds 10 oktober 2006 in België
van kracht is. Eindelijk, na meer dan 10 jaar strijd, kon
Vluchtelingenwerk op dit nieuwe statuut toasten. Omdat
dit uitzonderlijk positief nieuws was, besloten we de
Minister van Binnenlandse Zaken te feliciteren. We boden
ons enkele dagen na de invoering aan bij zijn kabinet met
bloemen én met duizenden handtekeningen van burgers
die achter de bescherming van oorlogsvluchtelingen
staan. Tekenaar Herr Seele, die de petitie-postkaart speciaal
had ontworpen, was ook van de partij. De ontvangst
was echter koeltjes. Een signaal dat de Minister toch niet
zo opgezet is met dit statuut? In elk geval blijkt uit de
eerste maanden praktijk dat de asielinstanties ook weinig
geneigd zijn om het consequent toe te passen.
Vluchtelingenwerk zette zich keihard in om de asielhervorming
te beïnvloeden. Ze deed hetzelfde met de nieuwe
opvangwet. Tegelijk blijft Vluchtelingenwerk er voortdurend
op hameren dat kinderen niet thuis horen in gesloten
centra. Ook hier waren er lichtpunten: de opvangwet is
zeker een stap vooruit voor de asielzoekers en de regering
besliste om voortaan geen niet-begeleide minderjarigen
meer op te sluiten. Maar ook hier blijven er aandachtspunten
voor 2007. Het zou kunnen dat asielzoekers té
lang in de materiële opvang moeten blijven. En voor de
begeleide minderjarigen zet de tendens om meer op te
sluiten, zich verder.
Onze vernieuwde organisatie toonde in 2006 dat ze er
meteen stond met een veelheid aan bewegingswerk en
projecten. De genoemde Herr Seele postkaart was onderdeel
van een succesvolle campagne “Vluchten is van
alle tijden”, waarvan de gelijknamige tentoonstelling in 11
gemeenten enthousiast werd onthaald en vele duizenden
bezoekers lokte. Het hoogtepunt van de campagne was
de V-day op 30 april 2006 in Vooruit Gent met meer dan
500 deelnemers die kwamen luisteren naar vluchtelingen
en naar een rits literaire sterren en met een spetterend
avondfeest.
Vluchtelingenwerk was ook meer dan ooit actief als laboratorium
van vernieuwende projecten die we ontwikkelen
en proberen op grote schaal ingang te doen vinden. Zo
betoelaagde Vlaams Minister van Inburgering Keulen ons
om onze jarenlange expertise rond diplomagelijkschakeling
over te dragen aan alle onthaalbureaus. Daardoor
zal vanaf 2007 elke nieuwkomer in Vlaanderen kunnen
rekenen op een goede begeleiding bij dit belangrijke element
van integratie op de arbeidsmarkt.
Samen met alle belangrijke partners uit de opvang van
asielzoekers ontwikkelden we in 2006 binnen het Right-
2Learn project opleidingsmodules voor asielzoekers die
nuttig zijn zowel bij integratie als bij terugkeer. Deze inzichten
zouden op termijn moeten leiden tot goede opleidingen
voor alle asielzoekers die naar België komen.
Vluchtelingenwerk profileerde zich ook verder als belangrijke
actor op het thema van de terugkeer van afgewezen
asielzoekers, met twee nieuwe, meerjarige projecten.
Hoewel terugkeer een delicaat thema blijft, zijn we van
oordeel dat ook NGO’s hier een rol in te spelen hebben
om te waken over de kwaliteit van terugkeerprojecten en
de aandacht voor veiligheid.
Tot slot bleven we ook zelf, samen met onze partners,
asielzoekers opvangen. Dat we ook hier zeker een rol te
spelen hebben, illustreerde het feit dat de overheid ons
almaar meer asielzoekers toewijst.
Op de meeste punten waarover we ons zorgen maken,
susten de beleidsverantwoordelijken afgelopen jaar dat
het wel niet zo’n vaart zou lopen. Aan hen om in 2007 te
bewijzen dat we ongelijk hebben.
Pieter De Gryse
Directeur Vluchtelingenwerk Vlaanderen
Vluchtelingenwerk Vlaanderen - Jaarverslag 006 -

Vluchtelingenwerk richt zich in haar werking tot een
ruim publiek met als doel om de steun van het publiek
te winnen om vluchtelingen een leven in vrijheid, veiligheid
en vrede te bieden. We willen beweging maken,
samen met andere organisaties en individuen die in
Vlaanderen opkomen voor vluchtelingen. We zetten
activiteiten op van bewustwording en educatie, en
zetten burgers aan tot engagement en actie.
Op 1 januari 2006 werd Vluchtelingenwerk Vlaanderen
officieel erkend als beweging binnen het decreet sociaal-cultureel
volwassenenwerk van Minister Anciaux.
Dat gaf vleugels, maar creëerde ook nieuwe verwachtingen.
Vluchtelingenwerk deed dan ook haar best om
haar eerste stappen als beweging goed te zetten…
In beweging
Met het vernieuwde en verruimde ledenbestand uit
2005 (een 30-tal nieuwe leden en individuele experts
en een 10-tal lokale vrijwilligersgroepen) vatten we het
eerste bewegingswerkjaar aan.
In de lente van 2006 trapten we af met een bijzonder
gesmaakte V-Day, een volledige dag in de Gentse
Vooruit, waar zowel onze lokale vrijwilligers als ook
heel wat nieuwe gezichten elkaar konden ontmoeten
(zie verder).
In de tweede jaarhelft van 2006 organiseerden we in
alle provincies een bijeenkomst voor de lokale vrijwilligersgroepen.
Zo proberen we deze groepen elkaar
beter te leren kennen, informatie uit te wisselen, vorming
te geven over evoluties in wetgeving en beleid en
samen acties te plannen. Op een aantal plaatsen zijn
deze provinciale bijeenkomsten een gezamenlijk initiatief
van Vluchtelingenwerk en de regionale integratiecentra.
Alles werd in de steigers gezet om begin 2007 een
eerste samenkomst van het platform beleid en
beweging te kunnen samenroepen. Het wordt een
communicatiekanaal tussen secretariaat en beleidswerkers
van de leden om de band en de afstemming
tussen beide te versterken. Doelstellingen zijn:
•
•
•
Vluchtelingen, ook in onze buurt!
Informatiedoorstroming van veldwerkers naar
secretariaat over beleidswerk dat de leden ondernemen.
Leden kunnen het secretariaat bevragen over
initiatieven van het secretariaat of initiatieven
aanbevelen.
Informatiedoorstroming van het secretariaat naar
- Vluchtelingenwerk Vlaanderen - Jaarverslag 006
•
•
de leden over initiatieven van het secretariaat
(standpunten, lobbywerk, acties,…).
Debat over standpunten en strategie.
Planning gezamenlijke initiatieven van beleidsbeïnvloeding.
Campagnewerk
In 2006 investeerden we veel tijd in het uitdragen en
promoten van de campagne die we in 2005 al waren
opgestart: “Vluchten is van alle tijden”.
Daarmee wilden we een ruim publiek bewust maken
van het lot van oorlogsvluchtelingen die naar ons land
komen. Tegelijk wilden we de federale regering dwingen
om een statuut voor deze categorie vluchtelingen in
te voeren (subsidiaire bescherming). Een reeks lokale
groepen was bereid om de bijhorende tentoonstelling
in hun gemeente te organiseren en droeg zo bij tot
de enthousiaste ontvangst van de tentoonstelling op
10 plaatsen verspreid over alle provincies, waaronder
ook het Sfinks Festival en Kinemundo. Cowboy Henk
figureerde speciaal voor ons op een postkaart.
Als hoogtepunt van de campagne werd op zondag 30
april V-Day georganiseerd, een nationale happening in
De Vooruit in Gent. Het ging om een samenwerking
met het kunstencentrum, die kadert in hun reeks “Toestanden”.
Doel van deze dag: de boodschap van “Vluchten is
van alle tijden” op een andere manier onder de aandacht
te brengen van een ruim publiek. Door een mix
te bieden van cultuur (door vluchtelingen en auteurs
en muzikanten), informatie (over vluchtelingen) én bekende
namen, bereikten we die dag een ruim publiek.
Meer dan 500 mensen kwamen die dag meedoen.
In oktober 2006 dan, was het eindelijk zover. Met de
duizenden handtekeningen die we ingezameld hadden,
trokken we naar het kabinet van Minister Dewael om
hem voor één keertje te feliciteren met de invoering
van het statuut voor oorlogsvluchtelingen, de subsidiaire
bescherming.
Tegelijk werkten we samen met VAKA/Hand in Hand
aan een campagne naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen
in oktober 2006, onder de titel
“Iedereen is van de gemeente. Geef nieuwkomers een
kans.” We schreven een platformtekst, die de centrale
eisen van de campagne bevat. Daarnaast werkten
we een “doe de test” uit, een luchtig analyse-sjabloon
waarmee lokale groepen het beleid van hun gemeente
t.a.v. nieuwkomers in kaart konden brengen. In een

elftal gemeenten werd, a.d.h.v. het ontwikkelde instrument,
het onderwerp ook effectief op de beleidstafel
gebracht en werd de campagne zeer actief opgevolgd
tot na de verkiezingen van 10 oktober: lobbywerk,
organiseren van politieke debatten, opstellen van
memorandum, … Het werd een campagne die ons
aanzet om ook in de toekomst verder te werken aan
beleidsbeïnvloeding op lokaal niveau.
Beide campagnes toonden nog maar eens aan hoe
onschatbaar de enorme inzet en gedrevenheid van
onze vrijwilligerscomités is...
Wereldvluchtelingendag
Wereldvluchtelingendag stond voor ons volledig in het
teken van de kinderen in gesloten centra. Op 21 april
verscheen een opiniestuk in De Standaard op initiatief
van enkele kinderpsychiaters, kinderpsychologen,
Vluchtelingenwerk Vlaanderen en CIRE. Een honderdtal
prominenten (academici, vertegenwoordigers van verschillende
religies, Bekende Vlamingen en Bekende
Walen, kinderpsychiaters, kinderrechtencommissaris
…) ondertekenden dit opiniestuk waarin de opsluiting
van kinderen in de gesloten centra werd aangeklaagd.
Het netwerk aan bondgenoten werd uitgebreid: kinderpsychiater
Peter Adriaenssens en de Beweging
Kinderen zonder Papieren, de Franstalige gezinsbond
(Ligue des Familles), Mieke van Hecke, hoofd van het
Katholieke onderwijs, de kinderrechtencoalitie, Unicef
België, de Vlaamse Jeugdraad en Amnesty International
kwamen onze actie mee ondersteunen.
Op 20 juni, Wereldvluchtelingendag zelf, werd de petitie
overhandigd aan het kabinet van Minister Dewael. Een
vogelkooi met een “Playmobil-gezin” stond symbool
voor onze actie. Resultaat: de minister ging akkoord
met een studie naar alternatieven voor detentie die
eind 2006 een start nam. Afwachten maar wat deze
studie brengt...
Forum Asiel en Migraties
Als een van de drijvende krachten probeert
Vluchtelingenwerk met het tweetalige Forum Asiel en
Migraties aan een breder draagvlak te werken voor
een ander asiel- en migratiebeleid in België.
Ook in 2006 volgde het Forum de regularisatie op. In
de lente van 2006 organiseerden we een ‘wake-up
call’-actie met wekkers in de buurt van het parlement
om de politieke wereld wakker te schudden voor het
aanslepende probleem van het gebrek aan regularisatiebeleid.
Zorgwekkend waren de vele hongerstakers die zich
aankondigden in 2006. Naar aanleiding van deze acties
organiseerde het Forum verschillende persmomenten
en gebeurde intens lobbywerk met de partijen.
Verder besteedde het Forum aandacht aan het aanhalen
van de banden met UDEP, de zelforganisatie van
mensen zonder papieren. We staken tijd en energie in
het afstemmen op mekaars acties en agenda’s, een
oefening die zal culmineren in een paar gezamenlijke
acties in 2007.
In de media
Met de aanwerving van een nieuwe webmaster en
mediamedewerker, werd het team dat zich bij Vluchtelingenwerk
bezighoudt met media en communicatie
aardig versterkt. Met de campagne “Vluchten
is van alle tijden” realiseerden we 5 tv spots en 25
radiospots. We werden ook opnieuw geselecteerd
voor gratis zendtijd op VRT in 2007. N.a.v. de 0110-
acties publiceerden we een advertentie in De
Morgen. In 2006 kwam Vluchtelingenwerk heel geregeld
in de pers, in totaal een 50-tal keer. Soms was dat
met opiniestukken, soms met interviews. Er werd een
jaar lang gewerkt aan een grondige herwerking van de
website, die in juni 2007 online gaat.
Vluchtelingenwerk Vlaanderen - Jaarverslag 006 -

Zelf asielzoekers opvangen
Sinds januari 1999 heeft Vluchtelingenwerk Vlaanderen
een overeenkomst met de Minister van Maatschappelijk
Integratie voor de organisatie van 750 opvangplaatsen
voor asielzoekers.
Het project biedt een menswaardig onthaal, waarbij de
autonomie van de asielzoeker en zijn gezinsleven gewaarborgd
worden. Om deze doelstelling te bereiken
werd bewust gekozen voor een model van kleinschalige
opvang waarbij asielzoekers worden ondergebracht in
individuele of semi-communautaire woningen die door
de partnerorganisaties van Vluchtelingenwerk ter beschikking
worden gesteld.
Vluchtelingenwerk voert deze Conventie uit in samenwerking
met partnerorganisaties: Caritas International,
CAW Mozaïek (woonbegeleiding), CAW Stimulans
(mannenopvang), CAW Visserij – afdeling ’t Eilandje
en De Schreiboom, Socialistische Solidariteit (sociale
dienst) en de vzw Lhiving.
Vluchtelingenwerk vervult een coördinerende rol en
houdt toezicht op een correcte en kwalitatieve uitvoering
van de kleinschalige opvang door de partners.
Daarnaast ondersteunt zij de partners door het verstrekken
van informatie en vorming met betrekking tot
de uitvoering van hun opdracht en biedt de partners
een actieve administratieve en juridische ondersteuning
inzake de procedure van de asielzoekers.
6 - Vluchtelingenwerk Vlaanderen - Jaarverslag 006
Opvang in de praktijk
Asielzoekers die aan Vluchtelingenwerk worden toegewezen,
worden opgevangen in een transitwoning in
Brussel. Deze woning wordt beheerd door Socialistische
Solidariteit. Het verblijf in transit is noodzakelijk
omdat een definitieve installatie niet mogelijk is op de
dag van de toewijzing. Het verblijf in deze woning is
beperkt in tijd.
Caritas International en Socialistische Solidariteit
bieden een opvang in individuele woningen, verspreid
over Vlaanderen. Zij zoeken woningen (appartementen,
studio’s of huizen) in goede staat te huur tegen een redelijke
prijs. De meerderheid van woningen is voorbehouden
aan gezinnen, al zijn er ook een aantal studio’s
beschikbaar voor alleenstaanden. Alle woningen zijn
voorzien van het nodige huisraad en meubilair.
De begeleiding in de asielprocedure en de sociale
begeleiding wordt uitgevoerd door de eigen sociale
dienst van de partnerorganisatie en/of ambulante
professionele eerstelijnsdiensten waarmee de partnerorganisatie
een overeenkomst heeft afgesloten.
Dit netwerk van sociale diensten zorgt ervoor dat de
asielzoekers goed omkaderd worden in de gemeente
van verblijf en dat hun asielprocedure opgevolgd wordt
door een dienst die de nodige ervaring ter zake heeft.
Vrijwilligers begeleiden de asielzoekers bij praktische
Bassim Sedig, 1 e leerjaar, over het zomerkamp te Kinrooi, 2006

zaken : wegwijs in de gemeente, contacten met lokale
besturen, activiteiten,….
Aan de asielzoeker wordt naast deze materiële steunverlening
een leefgeld uitbetaald. Hiermee wordt de
asielzoeker in staat gesteld in het eigen levensonderhoud
te voorzien.
Vluchtelingenwerk werkt ook samen met enkele (residentiële)
Centra Algemeen Welzijnswerk : Mozaïek
Asiel (Brussel), Stimulans (Kortrijk), Visserij – afdeling
’t Eilandje (Gent), Visserij – afdeling De Schreiboom
(Gent). Deze centra zijn eerstelijnsvoorzieningen die
zich richten tot de brede bevolking en ook aandacht
besteden aan maatschappelijk kwetsbare groepen.
De centra hebben allen een maximaal aantal plaatsen
vastgelegd voor de opvang van asielzoekers. De
beschikbare plaatsen zijn voorbehouden aan alleenstaande
meerderjarige mannen of vrouwen (afhankelijk
van het centrum). Enkel CAW Mozaïek Asiel vangt ook
gezinnen op.De asielzoekers in deze centra worden
omkaderd met een permanente begeleiding.
Tenslotte werkt Vluchtelingenwerk met de vzw Lhiving,
een organisatie die opvang biedt aan kansarme
mensen met hiv/aids, hun kinderen en directe omgeving.
Lhiving helpt hen bij het zoeken naar een aangepaste
en betaalbare woning en biedt begeleiding
op maat, in samenwerking met andere diensten en
organisaties.
Tabel : Overzicht per partner van de opgevangen asielzoekers in 2006
Tabel : gemiddelde bezetting per partner in 2006
Partner Gemiddelde bezetting
Caritas 302
Eilandje 13
De Schreiboom 2
Mozaïek 22
SeSo 331*
Stimulans 7
Zorgwonen 6
VwV 681
* de gemiddelde bezetting bij SeSo ligt hoger doordat deze partner
de transitplaatsen beheert.
Opname in 2006
In 2006 werden er 458 personen opgevangen. Dit betekent
een lichte daling van het aantal opnames: van
467 in 2005 naar 458 in 2006.
397 personen werden doorverwezen door de
dispatchingdienst van Fedasil. Naast deze nieuwkomers
(aankomsten op dag van toewijzing) werden
er 4 mensen in het kader van gezinshereniging opgenomen,
27 in het kader van een transfer vanuit
een ander opvangmodel (federale centra, rode kruis
centra, lokale opvanginitiatieven) en werden 30 nieuwe
asielzoekers geboren.
Tabel : Overzicht van de opgevangen asielzoekers
per nationaliteit
Rusland
Tjetjenië
Armenië
Iran
Irak
Nigeria
Joegoslavië
Libanon
Angola
Tsjechië
Syrië
Mongolië
Bosnië-Herzegovina
Servië-Montenegro
Andere
31,2%
4,9%
4,9%
3,8%
3,8%
3,2%
3,2%
3,0%
3,0%
2,6%
2,6%
2,4%
2,4%
2,1%
26,9%
Partner Nieuwkomers Gezinsverv. Transfers Geboorte Totaal opame %
Caritas 156 1 10 11 178 38,9%
Eilandje 16 0 0 0 16 3,5 %
Schreiboom 0 0 0 0 0 0,0 %
Mozaïek 20 0 0 0 20 4,4 %
SeSo 193 3 14 19 229 50,0 %
Stimulans 12 0 0 0 12 2,6 %
Lhiving 0 0 3 0 3 0,7 %
Totaal 397 4 27 30 458 100%
Vluchtelingenwerk Vlaanderen - Jaarverslag 006 -

Vertrek in 2006
In 2006 verlieten 437 personen de kleinschalige
opvang. Ook nu weer vormt het aantal overdrachten
aan het OCMW de grootste groep vertrekkers: 40%
van het totale aantal. Een aanzienlijke stijging in vergelijking
met het voorgaande jaar waar deze groep 24%
van het aantal vertrekkers uitmaakte. Volgens cijfers
van Fedasil ligt het landelijk gemiddelde in 2006 op
29% van het totaal aantal vertrekkers. Het aantal geregulariseerde
personen bij VwV blijft bijzonder groot:
43 van 437 vertrekkers of 9,8%, terwijl het landelijk
gemiddelde hier op 2,1% van het aantal vertrekkers
ligt. Tien personen verlieten in 2006 onze opvang als
erkend vluchteling.
Tabel : Overzicht volgens de reden van uitschrijving
Reden van vertrek 2006 Totaal
Einde recht steunverlening 67
Overdracht aan OCMW 174
Vrijwillig vertrek (nog steungerechtigd) 79
Reab 26
Overplaatsing disciplinair 6
Overplaatsing niet disciplinair 5
Overdracht in het kader van Dublin 4
Overlijden 2
Gesloten centrum 74
Totaal 437
- Vluchtelingenwerk Vlaanderen - Jaarverslag 006
Vormingen 2006
Wetgeving en rechtspraak Werkmethodieken
Juridische aspecten m.b.t.
het huwelijk in relatie tot de
asielprocedure
Hoe intercultureel is onze
omgang met asielzoekers?
Het Dublinsysteem Omgaan met taalbarrières
en het werken met tolken
De nieuwe opvangwet
Aanhoudingen en gesloten
centra
Invoering subsidiaire
bescherming
Werkbezoeken (personeel) Vrije tijdsaanbod (bewoners)
Onthaal in transit: werkbezoek
aan het transithuis
van Sociale Dienst Socialistische
Solidariteit
Expo “Made in Belgium”
ism Fedasil en Nationale
Loterij
Stadstoer ‘Kleurrijk Brussel’ Multiculturele vakanties
Jeugd & Vrede (voor
kinderen van 6 tot 12)

Strijden op vele fronten
Vluchtelingenwerk verricht heel wat werk van beleidsbeïnvloeding,
op federaal, Europees en Vlaams
niveau. We spreken regeringen, parlementen en
administraties aan met onze kritische analyse van het
gevoerde beleid, knelpunten die we op het terrein
detecteren en voorstellen ter verbetering. We doen dit
door rechtstreeks lobbywerk, door druk via de media
en door actie te voeren. Naast ons draagvlak is onze
expertise hierbij een sterk wapen: we kennen de realiteit
op het terrein, de praktijk van de administraties,
maar ook de rechtspraak, het internationale kader,…
Onze beleidsmedewerkers doen lobbywerk m.b.t. bescherming,
opvang, detentie en uitwijzing, zelfstandige
terugkeer, minderjarigen en voogdij en regularisatie
(voor standpunten, zie www.vluchtelingenwerk.be). De
beleidsdienst draagt bij aan de inhoudelijke uitdieping
van moeilijke thema’s als niet-begeleide minderjarigen,
resettlement of terugkeer door visievorming.
Alle beleidswerk wordt geschraagd en ondersteund
door het grondige werk van de dienst analyse en
ondersteuning. De medewerkers van deze dienst
analyseren gegevens en detecteren trends uit het
werkveld en zorgen voor vorming en ondersteuning
van begeleid(st)ers van asielzoekers en vluchtelingen.
Zij werken ook heel specifieke projecten uit over thema’s
als integratie, terugkeer, rechtsbijstand, enz.
Bescherming
Asielhervorming
In 2006 hadden we de handen vol met het opvolgen
van de asielhervorming. We deden lobbywerk tijdens
de voorbereidende fase in de regering en tijdens de
parlementaire werken en schreven onze bedenkingen
neer in een nota “Bedenkingen bij de hervorming van
de asielprocedure”. Eens de procedure wettelijk rond
was, hielden we de toepassing van de hervormde
procedure nauwlettend in de gaten, m.n. de invoering
van het subsidiaire beschermingsstatuut (vanaf
10/10/2006) en later de nieuwe werking van de Vaste
Beroepscommissie voor Vluchtelingen, die nu functioneert
volgens de procedure van de toekomstige Raad
voor Vreemdelingenbetwistingen (vanaf 1/12/2006).
Ook de filterprocedure bij de Raad van State in het
geval van cassatieberoep tegen beslissingen van de
Vaste Beroepscommissie voor Vluchtelingen, werd
door ons opgevolgd.
Signalen van het terrein opvolgen
Een moeilijk dossier dat in de tweede helft 2006
opdook, was de situatie van de Afghanen. Het ging
om een groep van een 60-tal Afghanen die een nieuwe
asielaanvraag indienden, in de hoop het statuut van
subsidiaire bescherming toegekend te krijgen. DVZ
weigerde in bijna alle dossiers om hun aanvraag in overweging
te nemen. Wat volgde was actieve inmenging
vanuit VwV, samen met Ciré, Amnesty International
en het Belgisch Comité voor Hulp aan Vluchtelingen.
We schreven een brief naar Roosemont, voerden gesprekken
met het kabinet van Binnenlandse Zaken,...
Uit dit dossier leidden we uiteindelijk een algemene
problematiek af van toegang tot de asielprocedure (13
quater). Wordt verder opgevolgd.
Opvang
In 2006 volgden we de totstandkoming en bespreking
van de opvangwet met argusogen:
•
•
•
•
we schreven een standpuntennota voor
parlementairen
er kwam een nota m.b.t. de toegang tot de
arbeidsmarkt
er werd overlegd met CIRE en UNHCR om tot
een gemeenschappelijk standpunt te komen
de werkgroepen bij Fedasil werden opgevolgd
Op het moment van het ter perse gaan van dit verslag,
is de wet bijna volledig gestemd. Een aantal koninklijke
besluiten worden nog klaargestoomd in de Fedasilwerkgroepen...
Gesloten centra
Ook in 2006 zetten we de werking van de groep “grote
transit” voort. Deze groep bestaat uit alle NGO-bezoekers
aan de gesloten centra en wordt gecoördineerd
door CIRE en Vluchtelingenwerk. Op de zeswekelijkse
vergaderingen van de “grote transit” wordt informatie
Vluchtelingenwerk Vlaanderen - Jaarverslag 006 -

uitgewisseld, ondersteuning geboden aan de bezoekers
en eventuele acties rond de gesloten centra voorbereid.
Een redactiecomité heeft in 2006 heel hard gewerkt
aan een eerste rapport over de gesloten centra waarin
vooral de klemtoon werd gelegd op de medische en
psychologische kwesties verbonden aan de opsluiting
en het geweld bij uitwijzingen. Het rapport werd ondertekend
door alle ngo’s die bezoeken afleggen aan
de gesloten centra. Op 19 oktober werd dit lijvig document
voorgesteld aan de pers. Het rapport deed heel
wat stof opwaaien. Er was veel persaandacht en het
rapport gaf aanleiding tot verschillende parlementaire
vragen, maar het inhoudelijk debat bleef uit. PS en
ECOLO dienden een voorstel van Resolutie in waarin
een audit wordt gevraagd van alle gesloten centra
door de Federale Ombudsmannen.
Daarnaast werd er vanuit groep “grote transit” gewerkt
rond de opsluiting van kinderen (zie Wereldvluchtelingendag).
Voogdij niet-begeleide minderjarigen
In 2006 probeerde VwV met man en macht om vzw
TUTOR operationeel te maken. Tutor werd in de
zomer van 2005 opgericht met verschillende ngo’s,
enkele individuele voogden en experten-organisaties
die zich bezig houden met de problematiek van
niet-begeleide minderjarigen. Tijdens de onderhandelingen
bleek echter dat de Dienst Voogdij (Ministerie
van Justitie) een andere invuling wilde geven aan de
10 - Vluchtelingenwerk Vlaanderen - Jaarverslag 006
vzw, men zag er Tutor als een vzw die alle voogden
zou vertegenwoordigen. Wat volgde was een reeks
moeizame gesprekken, het vertrouwen tussen de individuele
voogden en de ngo’s moest groeien... VwV
nam hier de rol op van bemiddelaar. Het mocht echter
niet baten. Meningsverschillen zorgden ervoor dat het
project een stille dood stierf.
Rechtsbijstand
In de tweede helft van 2006 trapten we het meerjarenproject
‘rechtsbijstand’ af. Meteen bleek dat dit
project, in het licht van de gewijzigde asielprocedure
(waar heel wat meer papierwerk en voorzichtigheid
bij komt kijken), broodnodig is. Met het project willen
we netwerken uitbouwen tussen de advocatuur en
de sociale sector, met de bedoeling om de juridische
begeleiding van asielzoekers te verbeteren. Door taakafspraken
te maken en de eigen en elkaars rol in die
begeleiding duidelijk af te bakenen, denken we de samenwerking
te kunnen verbeteren.
Naast het uitbouwen van netwerken en het onderhouden
van contacten met de Orde van Vlaamse
Balies, hielden we ons bezig met het geven van een
tiental vormingssessies over de gewijzigde asielprocedure.
De opkomst was massaal. Daarnaast boden we
ook telkens een handleiding aan n.a.v. de eerste en de
tweede fase van de hervorming van de asielprocedure.
Tot slot bemannen we een juridische helpdesk (zie
verder) en is er de website www.vreemdelingenrecht.
be, die we samen met het Vlaams minderhedencentrum
opzetten.
Zelfstandige terugkeer
2006 werd het jaar waarin we, na een voorzichtige
start in 2005, volop in het thema ‘zelfstandige terug-

keer’ investeerden. Het is niet evident om een thema,
dat zo gevoelig ligt, bij alle betrokkenen op een goeie
manier te introduceren. Toch wil VwV die inspanning
doen. We zien het als onze rol om hierin aan kwaliteitszorg
te blijven doen.
De voortzetting van het pilootproject “Zelfstandige
terugkeer naar de Russische Federatie”.
Samen met een aantal zelforganisaties werden in
België infosessies voor de Russisch-sprekende
gemeenschap georganiseerd, waarbij ingegaan werd
op de mogelijkheden na de asielprocedure, waaronder
zelfstandige terugkeer. In samenwerking met drie zelforganisaties
van Russisch-sprekenden in België en
de mensenrechtenorganisatie Civic Assistance Committee
in Rusland, verzorgden we de individuele begeleiding
van vrijwillige terugkeer van een twintigtal
mensen. De behoeften en motivatie van elke kandidaat-terugkeerder
werden nagaan en ieder van hen
werd zo goed mogelijk voorbereid op de reïntegratie
ter plaatse. Elke terugkeerder kreeg 400 Euro op de
luchthaven in Rusland.
Start van een nieuw project “Geïndividualiseerde
hulp bij reïntegratie na terugkeer”.
Vluchtelingenwerk werd de promotor van een project
(tot eind 2008) dat als doel heeft om bij te dragen
aan de ontwikkeling van een goede begeleiding van
terugkeerders, zowel in België als in het terugkeerland.
VwV koos voor de landen Albanië en de Russische
federatie, CIRE neemt Algerije en DRCongo voor haar
rekening. Concreet houdt dat in dat we bij elke kandidaat-terugkeerder
deze zaken behartigen:
•
•
•
•
•
aanvraag voor financiële reïntegratiebijstand via
het Reïntegratiefonds
evt. uittekenen van een socio-professioneel
project of een plan voor het opzetten van een
eigen onderneming in het land van herkomst
uitvoering van de goedgekeurde reïntegratieactiviteit
door de lokale partnerorganisatie
informatie en/of bijstand geven aan de terugkeerder
in het kader van zijn reïntegratie (voor
sociale, professionele, medische, veiligheidsgerelateerde
en andere vragen)
opvolging van het verloop van de reïntegratie
van de terugkeerder door de lokale partnerorganisatie
In de periode juli-december 2006 heeft VwV ongeveer
30 personen specifieke informatie over terugkeer naar
Rusland en begeleiding geboden, van wie ongeveer
de helft effectief via het project is teruggekeerd.
In 2006 bracht Vluchtelingenwerk Vlaanderen maandelijks
de elektronische nieuwsbrief “Terugkeerpraktijk”
uit. Hierin werd per land een overzicht gegeven van de
Belgische praktijk op het vlak van gedwongen terugkeer.
Start van een nieuw project “Country of Return Information”.
Op 1 juli startte VwV het project CRI, dat gedurende
18 maanden zal lopen. VwV coördineert een netwerk
van Europese en lokale partnerorganisaties en NGO’s.
Allemaal samen zetten we ons in voor het verzamelen,
uitwisselen en ter beschikking stellen van specifieke
en actuele informatie over herkomstlanden aan potentiële
terugkeerders en hun raadgevers. Deze informatie
wordt zowel ingezet voor advies als bij de voorbereiding
van een eventuele terugkeer. Begin juli organiseerden
we een eerste samenkomst voor alle partners. We
maakten o.a. afspraken over de toe te passen methodiek.
In de herfst dan gingen we op missie naar Albanië,
DRCongo en Rusland. In november startten we
de voorbereiding van een nieuw projectdossier CRI2
en een maand later riepen we eens te meer alle partners
samen. In december dan begonnen we aan de
redactie van gespecialiseerde Country Sheets.
Vluchtelingenwerk Vlaanderen - Jaarverslag 006 - 11

Zoveel vluchtelingen, zoveel capaciteiten
Op het vlak van integratie werkt Vluchtelingenwerk in
eerste instantie aan het verhogen van de participatie
van vluchtelingen en asielzoekers aan de arbeidsmarkt.
Zo wordt er naast het opvolgen van het tewerkstellingsbeleid
van de verschillende overheden gewerkt
rond het optimaliseren van de in– en doorstroom van
vluchtelingen en asielzoekers in het hoger onderwijs
en aan de gelijkschakeling van diploma’s. Om dit
te bereiken verrichten we onderzoek en bieden we
dienstverlening (in pilootprojecten). Op basis van de
behaalde resultaten en vastgestelde knelpunten wordt
aan beleidsbeïnvloeding gedaan.
Studiebegeleiding
Veel vluchtelingen en asielzoekers zijn hooggeschoold
en hebben vaak al een heel pak werkervaring. Zij willen
graag een job op de Vlaamse arbeidsmarkt die aansluit
bij hun competenties. Een diplomagelijkschakeling kan
helpen maar vaak is een gelijkwaardigheid niet mogelijk.
Daarom is er bij vluchtelingen een grote interesse
om hun studies te hernemen of een andere studie te
volgen met oog op het vergroten van hun tewerkstellingskansen.
Maar de stap naar het hoger onderwijs is
vaak erg groot. Ze hebben nood aan degelijke en gecentraliseerde
informatie en begeleiding zodat ze goed
geïnformeerd zijn over hun mogelijkheden om door te
stromen naar het hoger onderwijs.
Vluchtelingenwerk geeft al enkele jaren informatie,
1 - Vluchtelingenwerk Vlaanderen - Jaarverslag 006
advies en begeleiding aan vluchtelingen en asielzoekers
die verder willen studeren. Jaarlijks komen een
100-tal personen langs. Daarvan starten er zo’n 30-tal
een studie. Een groot deel van hen gaat naar een universiteit
of hogeschool. Steeds meer cliënten kiezen
ook voor het hoger onderwijs voor sociale promotie.
Omdat de lessen ’s avonds doorgaan of geconcentreerd
worden op 1 dag per week, kunnen zij een
studie beter combineren met werk en/of een gezin.
Sinds september 2006 kunnen ook andere nieuwkomers
bij het project terecht voor informatie over het
aanbod en de structuur van het hoger onderwijs, de
toelatingsvoorwaarden, mogelijkheden om de studies
te financieren, de manier waarop er lesgegeven wordt,
welke voorkennis van hen verwacht wordt… Eens de
studiekeuze gemaakt, helpt de projectmedewerker bij
het samenstellen van het toelatingsdossier. Ook tijdens
de studies volgen de projectmedewerkers het traject
van de vluchteling of nieuwkomer op.
Voor heel wat vluchtelingen en nieuwkomers loopt
een studie in het hoger onderwijs echter niet van een
leien dakje. Het voornaamste struikelblok blijft de Nederlandse
taal. Maar heel wat anderstalige studenten
moeten in het begin ook hard wennen aan de manier
waarop les gegeven wordt aan een hogeschool of
universitait. Daarnaast is het voor hen ook niet altijd
zo eenvoudig om contacten te leggen met andere
Vlaamse studenten omdat die dikwijls een pak jonger
zijn. Daarom startte Vluchtelingenwerk een proefproject
met mentoren. Een mentor is een Vlaamse
ouderejaarsstudent die de vluchtelingstudent wegwijs
maakt in de hogeschool of universiteit. De mentoren
geven hen allerlei nuttige tips hoe ze hun studies het
best aanpakken. Dit was zowel voor de Vlaamse mentoren
als voor de vluchtelingstudenten een erg rijke
ervaring.
Een mentor:
Het feit dat je echt iets kan doen voor een andere
student geeft een fijn gevoel. Het is bovendien
een erg leuke ervaring om iemand te leren kennen
uit een andere cultuur. Soms praat ik met
M. ook over de situatie in Tsjetsjenië, haar thuisland…
Een studente over haar mentor:
Het is echt goed om een mentor te hebben. Ze
heeft me bijvoorbeeld een samenvatting bezorgd
van de cursus economie. Dat heeft me erg geholpen.
Vluchtelingenwerk geeft vluchtelingstudenten en studerende
nieuwkomers ook de kans om elkaar te ont-

moeten en om ervaringen uit te wisselen. Ook dit is
een erg belangrijke steun. Zo kunnen ze studeertips
uitwisselen en merken ze dat er nog andere studenten
zijn die in dezelfde situatie zitten.
Fragment uit het groepsgesprek op de ontmoetingsavond:
-“Ik durf geen uitleg te vragen aan docenten,
want ik ben bang dat ik het antwoord toch niet
begrijp.”
- “Als ik iets niet begrijp vraag ik uitleg aan een
medestudent. Als ik het antwoord in het Nederlands
niet begrijp, vraag ik het nog een keer in
het Engels.”
- “Dat lijkt me een goed idee, dat ga ik in het
vervolg ook een keer proberen, maar dan in het
Frans.”
Tenslotte valt het erg op dat studerende vluchtelingen
en nieuwkomers erg gemotiveerd zijn om hun studies
tot een goed einde te brengen. Zij ontwikkelen hun
eigen methodes om toch maar te kunnen begrijpen
wat er in hun cursus staat. Vaak zoeken ze extra informatie
op het internet of in de bibliotheek tot ze weten
waar het precies om draait.
Diplomagelijkschakeling
Op 1 juni 2006 startten we bij VwV met een project
rond diplomagelijkschakeling. Het doel is om de overdracht
van de expertise van VwV rond diplomagelijkschakeling
naar de 8 Vlaamse onthaalbureaus over te
dragen. Dat deden we in het voorbije jaar door voor
alle trajectbegeleiders in Vlaanderen een vorming van
7 dagen te voorzien. Tijdens de eerste twee dagen
worden de geijkte procedures toegelicht. Daarna is er
tijd voor begeleiding: de begeleidingsmethodiek wordt
uitgelegd en toegepast in twee dagen kijkstage.
Vluchtelingenwerk zorgt daarnaast voor tweedelijnsondersteuning
via een helpdesk (zie verder) en andere
instrumenten, zoals een video over diplomagelijkschakeling,
een database om diplomagelijkschakeling te
registreren en de nodige bevragingsdocumenten. VwV
heeft ook het hoofdstuk over diplomagelijkschakeling
in het MO handboek (Maatschappelijke Oriëntatie) geschreven.
Het is de bedoeling dat het Vlaams Minderhedencentrum
de kennis en werkzaamheden rond dit thema
overneemt in 2007.
Opleidingen voor asielzoekers
In het kader van Right 2 Learn werden in 2006 7 opleidingen
voor asielzoekers in opvangcentra en opvanginitiatieven
georganiseerd.
De opleiding “ECDL” (European Computer Driving Licence)
geeft asielzoekers meer kansen op de arbeidsmarkt.
Twaalf asielzoekers uit de kleinschalige opvang
van Vluchtelingenwerk Vlaanderen in Kortrijk, Ieper
en Gent volgden een korte opleiding “ECDL” mei-juni
2006. Het “Right 2 Learn” - project van De Overmolen
vzw, waarin Vluchtelingenwerk een partner is, helpt
hen op deze manier om meer slaagkansen op de
arbeidsmarkt te hebben, hier of elders in de wereld.
Asielzoekers uit de kleinschalige opvang van Vluchtelingenwerk
Vlaanderen in Gent volgden een korte opleiding
“snit en naad” oktober - begin december 2006.
In aanwezigheid van Minister Christian Dupont (verantwoordelijk
voor de opvang van asielzoekers) konden
de deelnemers en de lesgevers op 7 december 2006
in het opvangcentrum van Arendonk getuigen over
hun ervaringen in het project.
Andere opleidingen die georganiseerd werden: microkrediet/
micro-ondernemen, initiatie lesgever, elektrici-
Vluchtelingenwerk Vlaanderen - Jaarverslag 006 - 1

teit, automechanica en kinderzorg.
Voor de inhoudelijke invulling van de opleidingen werd
rekening gehouden met de resultaten van een beperkt
behoefteonderzoek. Via dat onderzoek werd gepeild
naar de nood aan educatie bij asielzoekers en naar
hun opleidingsvoorkeuren. Het behoefteonderzoek
gebeurde via interviews met asielzoekers en vluchtelingen
enerzijds en enkele Vlaamse en Brusselse intermediaire
organisaties, die zicht hebben op de noden
van de doelgroep, anderzijds.
De belangrijkste conclusie uit het behoefteonderzoek
is dat asielzoekers in grote mate geïnteresseerd zijn
in het volgen van vormingen en opleidingen. De belangrijkste
reden daarvoor is de nood aan een zinvolle
dagactiviteit.
Asielzoekers en vluchtelingen zijn voornamelijk geinteresseerd
in een informaticaopleiding, specifieke
technische opleidingen zoals elektriciteit of mechanica
en enkele opleidingen uit de sociale sector. De
intermediaire organisaties bevestigen dat vooral die
opleidingen interessant zijn voor asielzoekers waarbij
basisvaardigheden worden meegegeven. In het kader
van een eventuele terugkeer is het van belang technieken
en competenties aan te leren die men overal
1 - Vluchtelingenwerk Vlaanderen - Jaarverslag 006
kan toepassen.
De belangrijkste knelpunten bij het volgen van opleidingen
zijn: een gebrekkige talenkennis, de onzekere
verblijfssituatie en de grote verschillen in scholingsgraad.
De intensiteit en moeilijkheidsgraad van het bestaande
aanbod is voor sommige asielzoekers te hoog
en voor anderen dan weer te laag gegrepen.
Tewerkstelling
Vluchtelingenwerk Vlaanderen verzorgt het secretariaat
van OPTA, het Overlegplatform voor Tewerkstelling
van Allochtonen. Naast Vluchtelingenwerk zijn ook het
Vlaams Minderhedencentrum, het Steunpunt Lokale
Netwerken, Tracé Brussel en het Minderhedenforum
lid van dit platform. OPTA wisselt informatie uit onder
de leden en formuleert gemeenschappelijke beleidsstandpunten.
In 2006 formuleerde het platform een aantal voorstellen
en aandachtspunten ter bevordering van de
evenredige arbeidsdeelname. Deze voorstellen werden
voorgelegd aan en besproken met de bevoegde beleidsmakers.
Afwachten nog of al onze punten ook
effectief in het beleid ingebed worden…

Naast het maken van beweging en het beïnvloeden
van het beleid, levert Vluchtelingenwerk ook heel wat
ondersteuning aan “de sector”. Dit gebeurt in de vorm
van telefonische helpdesks, publicaties, vormingen,
nieuwsbrieven, de website, infosessies, enzovoort. De
doelgroep is heel divers, gaande van leden tot overheidsdiensten,
van burgers-vrijwilligers tot advocaten,
van OCMW’s tot VDAB-afdelingen. Hieronder een beknopt
overzicht.
In 2006 en 2007 kon en kan u bij Vluchtelingenwerk
terecht voor volgende dienstverlening.
1. Telefonische helpdesks
Juridische helpdesk
Een brede waaier van diensten
Vluchtelingenwerk Vlaanderen zette, met middelen
van het Europees Vluchtelingenfonds en samen met
het Vlaams Minderhedencentrum, een gezamenlijke
juridische helpdesk asiel en vreemdelingenrecht op
die open staat voor het ruime publiek. De juristen van
beide organisaties beantwoordden in 2006 duizenden
vragen over asiel en vreemdelingenrecht. Driekwart
van de vragen werd telefonisch afgehandeld. De rest
werd per e-mail verder geholpen of doorverwezen.
Tel. 02/205.00.55, juridische.helpdesk@vmc.be
Helpdesk Herkomstlandeninformatie PlanetSearch
De vraag naar herkomstlandeninformatie ter onder-
steuning van asieldossiers blijft stijgen. In 2006 werden
396 vragen gesteld aan PlanetSearch, over 61 landen,
tegenover 345 in 2005. Vaak gestelde vragen betreffen
de positie van Tsjetsjenen en de veiligheidssituatie in
Tsjetsjenië en andere gebieden in de Noordelijke Kaukasus,
de positie van homoseksuelen, steniging en
overspel in Iran, de algemene veiligheidssituatie in Irak,
…
De top 5 meest gestelde vragen:
1. Russische Federatie
(Tsjetsjenen en vestigingsalternatief elders in
Rusland, Kadyrovtsy – de veiligheidsdienst van
de Tsjetsjeense president, zachistka – schoonmaakoperaties,
liquidaties en terreuracties tegen
burgers, voormalige propiska-systeem,…)
2. Iran
(vervolging van homoseksuelen, positie van vrouwen,
steniging wegens overspel, christenen en
bekeerlingen, executies van etnische Arabieren,
...)
3. Irak
(algemene veiligheidssituatie, leden van de voormalige
Ba’athpartij, religieuze en etnische groeperingen,
personen die vervolging vrezen van het
oude regime,...)
4. Armenië
(gemengd gehuwden, etnische Azeri, staatsburgerschap,
weigering militaire dienst, alternatieve
dienstplicht van een gewetensbezwaarde dienstplichtige,...)
5. Nepal
(maoïsten, personen die verdacht worden van
activiteiten voor de maoïsten, dienstplichtigen en
deserteurs, gedwongen rekrutering, afpersing en
ontvoeringen,....)
Tel. 02/274.00.30, planetsearch@vluchtelingenwerk.
be
Helpdesk terugkeer
In 2006 deden zowel begeleiders als asielzoekers en
andere geïnteresseerden beroep op de helpdesk terugkeer
met vragen rond terugkeermogelijkheden en over
de terugkeerpraktijk, voor alle landen en alle nationaliteiten.
De helpdesk beantwoordde vragen over de situatie
in het terugkeerland op basis van de meest recente
Vluchtelingenwerk Vlaanderen - Jaarverslag 006 - 1

standpunten van de Verenigde Naties (VN), mensenrechtenorganisaties
en andere NGO’s, overheidsinformatie,
statistieken, parlementaire vragen, persartikels,
enzovoort. Aan de hand van contacten met de Internationale
Organisatie voor Migratie (IOM) en de Dienst
Vreemdelingenzaken (DVZ) gaf de helpdesk ook informatie
over mogelijke ondersteuning bij zelfstandige terugkeer
en over de verwijderbaarheid in geval iemand
met gedwongen terugkeer wordt geconfronteerd.
(Uitgeprocedeerde) asielzoekers die hulp zochten om
terug te keren, werden doorverwezen naar de bestgeplaatste
diensten, zoals de dichtstbijzijnde IOMpartners
in België, vertegenwoordigingen van andere
landen in België, en/of andere organisaties die ondersteuning
bieden bij terugkeer naar specifieke landen.
Tel. 02/274.00.23, charlotte@vluchtelingenwerk.be
Tewerkstelling
De helpdesk tewerkstelling beantwoordt vragen van
zowel organisaties als individuele vluchtelingen of
asielzoekers over de voorwaarden tot tewerkstelling
van asielzoekers en vluchtelingen.
Diplomagelijkschakeling
Organisaties die houders van buitenlandse diploma’s
begeleiden en individuele aanvragers kunnen hier
terecht met vragen rond de verschillende procedures
om buitenlandse diploma’s gelijk te schakelen en voor
advies over particuliere dossiers.
Studiebegeleiding
Asielzoekers en vluchtelingen (en hun begeleiders) die
in het hoger onderwijs wensen in te stappen kunnen
op deze helpdesk terecht met hun vragen inzake
studiekeuze, toelatingsvoorwaarden, studiebeurzen,
enzovoort.
De telefoonnummers en openingsuren van deze drie
laatste helpdesks vindt u op onze website.
2. Publicaties in 2006
Rapport: De situatie in de gesloten centra voor
vreemdelingen
Elk jaar sluit ons land 8.000 personen op in gesloten
centra. Verschillende niet-gouvernementele organisaties
(NGO’s) – waaronder Vluchtelingenwerk – bezoeken
sinds enkele jaren regelmatig deze centra en
ontmoeten er personeel en gedetineerden. Deze
NGO’s beslisten om voor de eerste keer verslag uit te
brengen over wat ze de voorbije jaren optekenden in
de gesloten centra. Op een druk bijgewoonde persconferentie
op 19 oktober 2006 stelden ze hun lijvig
rapport voor.
16 - Vluchtelingenwerk Vlaanderen - Jaarverslag 006
Brochure voor buitenlandse artsen, maart 2006
Omdat er onder vluchtelingen en asielzoekers heel
wat artsen zijn, heeft Vluchtelingenwerk voor deze
mensen een informatiebrochure gemaakt. In deze brochure
vind je de informatie terug over de verschillende
stappen die je moet zetten om aan de slag te kunnen
als arts in Vlaanderen en nuttige adressen.
Jaarverslag 2006
Op 16 pagina’s vatten we de krachtlijnen van ons werk
in 2006 samen.
Alle publicaties kunnen besteld worden via een formulier
op de website: www.vluchtelingenwerk.be
3. Interne documentatiedienst
Een goede externe informatieverstrekking vertrekt
vanuit een goed intern informatiebeheer. De documentatiedienst
screent parlementaire handelingen,
snort recente publicaties op, beheert het documentatiebudget,
enz. Via de site biedt deze dienst ook een
agenda aan en een overzicht van interne publicaties.
Dit jaarverslag is een uitgave van
Vluchtelingenwerk Vlaanderen vzw
Gaucheretstraat 164 1030 Brussel
02/274.00.20 fax 02/201.03.76
info@vluchtelingenwerk.be
www.vluchtelingenwerk.be
Teksten: Pieter De Gryse, Karen Burvenich, ea.
Foto’s: Marcel van Coile (p.1,5,9,12), Reginald
Dierckx (p.10,13,15), Christo Rabau (p. 6,7), De
Overmolen vzw (p. 14), Stephan Henau (p.11)
Vormgeving: Reginald Dierckx