de extra uitbreiding voor groep 3 en 4 - Concertgebouw
de extra uitbreiding voor groep 3 en 4 - Concertgebouw
de extra uitbreiding voor groep 3 en 4 - Concertgebouw
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Zing met ons mee<br />
Extra opdracht<strong>en</strong> <strong>voor</strong> <strong>groep</strong> 3 <strong>en</strong> 4<br />
<strong>groep</strong> 3 <strong>en</strong> 4<br />
bijlage 2012 - 2013<br />
concertgebouw.nl/educatie<br />
bijlage
Zing met ons mee<br />
Bijlage <strong>groep</strong> 3 <strong>en</strong> 4<br />
Inhoud<br />
Inleiding .........................................................................................................................................3<br />
Cd in<strong>de</strong>x ........................................................................................................................................ 4<br />
Les 1: Ik b<strong>en</strong> lekker stout.................................................................................................................5<br />
Les 2: Het beertje Pippelo<strong>en</strong>tje...................................................................................................... 6<br />
Les 3: Stekelvark<strong>en</strong>tjes wiegelied ...................................................................................................7<br />
Les 4: Sebastiaan........................................................................................................................... 8<br />
Les 5: Tante <strong>en</strong> oom in Lar<strong>en</strong> ........................................................................................................10<br />
Les 6: De leeuw is los .................................................................................................................... 11<br />
Les 7: Dikkertje Dap......................................................................................................................12<br />
Les 8: De heks van Sier-‐kon-‐fleks.................................................................................................. 13<br />
Les 9: De wim-‐wam reus...............................................................................................................14<br />
Les 10: Het lelijke e<strong>en</strong>dje ..............................................................................................................15<br />
Les 11: De geit van dokter San<strong>de</strong>rs ...............................................................................................16<br />
Les 12: Pippelo<strong>en</strong>tje gaat naar Engeland....................................................................................... 17<br />
Les 13: Zomeravond .....................................................................................................................18<br />
Les 14: M’n opa.............................................................................................................................19<br />
1
Voorwoord<br />
Zing met ons mee is e<strong>en</strong> project <strong>voor</strong> leerling<strong>en</strong> uit <strong>groep</strong> 1 <strong>en</strong> 2 van<br />
het primair on<strong>de</strong>rwijs. Tij<strong>de</strong>ns het concert zull<strong>en</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> sam<strong>en</strong><br />
met Cora Burggraaf <strong>en</strong> verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> muzikant<strong>en</strong> liedjes zing<strong>en</strong> van<br />
Annie M.G. Schmidt, echte klassiekers! Bijzon<strong>de</strong>r is dat in het<br />
jubileumjaar van Het <strong>Concertgebouw</strong> Zing met ons mee is uitgebreid<br />
<strong>voor</strong> <strong>de</strong> <strong>groep</strong><strong>en</strong> 3 <strong>en</strong> 4. In dit lesmateriaal vindt u <strong>de</strong> <strong>extra</strong> opdracht<strong>en</strong><br />
<strong>voor</strong> <strong>de</strong> <strong>groep</strong><strong>en</strong> 3 <strong>en</strong> 4. Thierry Castel maakte eig<strong>en</strong>tijdse<br />
arrangem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van <strong>de</strong> liedjes, Bart Oom<strong>en</strong> maakte er als regisseur<br />
e<strong>en</strong> geheel van. Het lesmateriaal is geschrev<strong>en</strong> door Marloes van E<strong>de</strong><br />
<strong>en</strong> muziekvakdoc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van <strong>de</strong> af<strong>de</strong>ling Binn<strong>en</strong>schoolse<br />
Muziekeducatie.<br />
Wij w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> u <strong>en</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> veel plezier tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> <strong>voor</strong>berei<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />
less<strong>en</strong> <strong>en</strong> het concert.<br />
2
Zing met ons mee<br />
Bijlage <strong>groep</strong> 3 <strong>en</strong> 4<br />
Inleiding<br />
Binn<strong>en</strong>kort bekijkt u met uw klas <strong>de</strong> bijzon<strong>de</strong>re <strong>voor</strong>stelling Zing met ons mee in Het<br />
<strong>Concertgebouw</strong>. Zing met ons mee is e<strong>en</strong> bijzon<strong>de</strong>re <strong>voor</strong>stelling omdat <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
sam<strong>en</strong> met <strong>de</strong> musici veerti<strong>en</strong> liedjes gaan zing<strong>en</strong>. Om <strong>de</strong>ze <strong>voor</strong>stelling straks e<strong>en</strong><br />
nog mooiere belev<strong>en</strong>is te lat<strong>en</strong> zijn, ont<strong>de</strong>kt u via <strong>de</strong> lesbrief alles over <strong>de</strong> muziek die<br />
<strong>de</strong> leerling<strong>en</strong> gaan hor<strong>en</strong> <strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong> <strong>en</strong> wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> leerling<strong>en</strong> inhou<strong>de</strong>lijk<br />
<strong>voor</strong>bereid op <strong>de</strong> <strong>voor</strong>stelling.<br />
Over het lesmateriaal<br />
Deze bijlage <strong>voor</strong> <strong>de</strong> <strong>groep</strong><strong>en</strong> 3 <strong>en</strong> 4 is e<strong>en</strong> <strong>uitbreiding</strong> van <strong>de</strong> lesbrief van Zing met<br />
ons mee <strong>voor</strong> <strong>de</strong> <strong>groep</strong><strong>en</strong> 1 <strong>en</strong> 2. U gebruikt <strong>de</strong> lesbrief <strong>voor</strong> <strong>de</strong> <strong>groep</strong><strong>en</strong> 1 <strong>en</strong> 2 als<br />
basis <strong>voor</strong> het aanler<strong>en</strong> van <strong>de</strong> liedjes. Deze bijlage <strong>voor</strong> <strong>de</strong> <strong>groep</strong><strong>en</strong> 3 <strong>en</strong> 4 is e<strong>en</strong><br />
aanvulling met <strong>extra</strong> opdracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> lesi<strong>de</strong>eën die aansluit<strong>en</strong> bij het<br />
ontwikkelingsniveau <strong>en</strong> <strong>de</strong> belevingswereld van leerling<strong>en</strong> uit <strong>groep</strong> 3 <strong>en</strong> 4. Sommige<br />
opdracht<strong>en</strong> uit <strong>de</strong> basislesbrief zijn heel geschikt <strong>voor</strong> <strong>de</strong> <strong>groep</strong><strong>en</strong> 3 <strong>en</strong> 4, an<strong>de</strong>re<br />
opdracht<strong>en</strong> zijn dui<strong>de</strong>lijk bedoeld <strong>voor</strong> kleuters. U kunt zelf e<strong>en</strong> juiste inschatting<br />
mak<strong>en</strong> van het niveau van uw leerling<strong>en</strong>. Het is <strong>de</strong> bedoeling dat u <strong>de</strong> less<strong>en</strong> zelf aan<br />
uw klas geeft <strong>voor</strong>afgaand aan <strong>de</strong> <strong>voor</strong>stelling. Het is <strong>voor</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> nog leuker<br />
om <strong>de</strong> <strong>voor</strong>stelling live te bekijk<strong>en</strong> als ze alle liedjes goed k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>.<br />
Kerndoel<strong>en</strong><br />
De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> in <strong>de</strong> <strong>groep</strong><strong>en</strong> 3 <strong>en</strong> 4 gaan ver<strong>de</strong>r met muziek waar <strong>de</strong> kleuters in <strong>de</strong><br />
<strong>groep</strong><strong>en</strong> 1 <strong>en</strong> 2 geblev<strong>en</strong> zijn. Kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> in <strong>de</strong> <strong>groep</strong><strong>en</strong> 3 <strong>en</strong> 4 hebb<strong>en</strong> bij<strong>voor</strong>beeld e<strong>en</strong><br />
groter bereik met hun stem. Ze kunn<strong>en</strong> iets lager <strong>en</strong> iets hoger zing<strong>en</strong>. Kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> in<br />
<strong>de</strong> <strong>groep</strong><strong>en</strong> 3 <strong>en</strong> 4 kunn<strong>en</strong> beter <strong>de</strong> verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> stemm<strong>en</strong><br />
herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, <strong>de</strong>ze b<strong>en</strong>oem<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> muziekstuk <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zelf hun stem beter<br />
inzett<strong>en</strong> bij <strong>de</strong> verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> soort<strong>en</strong> liedjes. Voor bei<strong>de</strong> leeftijds<strong>groep</strong><strong>en</strong> geldt dat<br />
door veel te zing<strong>en</strong> <strong>en</strong> met muziek bezig te zijn <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> zich niet alle<strong>en</strong> op<br />
muzikaal gebied ontwikkel<strong>en</strong> maar ook op sociaal, emotioneel <strong>en</strong> creatief gebied.<br />
Door met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> aan dit project <strong>de</strong>el te nem<strong>en</strong> wordt er on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re gewerkt<br />
aan <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong> kerndoel<strong>en</strong>:<br />
-‐ Ne<strong>de</strong>rlands, kerndoel 1, 2, 3<br />
-‐ Oriëntatie op jezelf <strong>en</strong> <strong>de</strong> wereld, kerndoel 35, 37, 38<br />
-‐ Kunstzinnige oriëntatie, kerndoel 54, 55, 56<br />
-‐ Bewegingson<strong>de</strong>rwijs, kerndoel 57, 58<br />
3
Cd in<strong>de</strong>x<br />
1. Ik b<strong>en</strong> lekker stout<br />
2. Het beertje Pippelo<strong>en</strong>tje<br />
3. Stekelvark<strong>en</strong>tjes wiegelied<br />
4. Sebastiaan<br />
5. Tante <strong>en</strong> oom in Lar<strong>en</strong><br />
6. De leeuw is los<br />
7. Dikkertje Dap<br />
8. De heks van Sier-‐kon-‐fleks<br />
9. De wim-‐wam reus<br />
10. Het lelijke e<strong>en</strong>dje<br />
11. De geit van dokter San<strong>de</strong>rs<br />
12.Pippelo<strong>en</strong>tje gaat naar Engeland<br />
13. Zomeravond<br />
14. M’n opa<br />
15. Ik b<strong>en</strong> lekker stout (instrum<strong>en</strong>taal)<br />
16. Het beertje Pippelo<strong>en</strong>tje (instrum<strong>en</strong>taal)<br />
17. Stekelvark<strong>en</strong>tjes wiegelied (instrum<strong>en</strong>taal)<br />
18. Sebastiaan (instrum<strong>en</strong>taal)<br />
19. Tante <strong>en</strong> oom in Lar<strong>en</strong> (instrum<strong>en</strong>taal)<br />
20. De leeuw is los (instrum<strong>en</strong>taal)<br />
21. Dikkertje Dap (instrum<strong>en</strong>taal)<br />
22. De heks van Sier-‐kon-‐fleks (instrum<strong>en</strong>taal)<br />
23. De wim-‐wam reus (instrum<strong>en</strong>taal)<br />
24. Het lelijke e<strong>en</strong>dje (instrum<strong>en</strong>taal)<br />
25. De geit van dokter San<strong>de</strong>rs (instrum<strong>en</strong>taal)<br />
26. Pippelo<strong>en</strong>tje gaat naar Engeland (instrum<strong>en</strong>taal)<br />
27. Zomeravond (instrum<strong>en</strong>taal)<br />
28. M’n opa (instrum<strong>en</strong>taal)<br />
4
Zing met ons mee<br />
Bijlage <strong>groep</strong> 3 <strong>en</strong> 4<br />
Les 1: Ik b<strong>en</strong> lekker stout<br />
-‐ Het vraaggesprek over stout zijn kan wor<strong>de</strong>n uitgebreid. Waarom mog<strong>en</strong><br />
sommige ding<strong>en</strong> wel of juist niet? Hoe zou het zijn als ie<strong>de</strong>re<strong>en</strong> <strong>de</strong> hele dag<br />
maar doet waar hij of zij zin in heeft? Waarom zijn er regels? Wat zijn <strong>de</strong><br />
regels in <strong>de</strong> klas? Enzo<strong>voor</strong>ts.<br />
-‐ De leerling<strong>en</strong> schrijv<strong>en</strong> vijf ding<strong>en</strong> op die ze will<strong>en</strong> do<strong>en</strong> als ze e<strong>en</strong> dag alles<br />
mog<strong>en</strong> do<strong>en</strong> wat normaal niet mag. Bespreek van e<strong>en</strong> aantal leerling<strong>en</strong> <strong>de</strong><br />
lijstjes. Hebb<strong>en</strong> leerling<strong>en</strong> <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> ding<strong>en</strong> opgeschrev<strong>en</strong> of juist heel<br />
an<strong>de</strong>re?<br />
-‐ E<strong>en</strong> <strong>uitbreiding</strong> op <strong>de</strong> vorige opdracht; van <strong>de</strong> ding<strong>en</strong> die ze altijd moet<strong>en</strong><br />
do<strong>en</strong> schrijv<strong>en</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> op wat ze niet meer zou<strong>de</strong>n will<strong>en</strong> do<strong>en</strong>. Het<br />
kind in het lied wil bij<strong>voor</strong>beeld ge<strong>en</strong> havermout meer et<strong>en</strong>; wat will<strong>en</strong> <strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> niet meer?<br />
5
Les 2: Het beertje Pippelo<strong>en</strong>tje<br />
6<br />
-‐ De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> beertje Pippelo<strong>en</strong>tje mak<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong><strong>de</strong><br />
material<strong>en</strong>. Ze kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aankleedpop mak<strong>en</strong> met kleertjes van stof,<br />
papier <strong>en</strong> karton.<br />
-‐ De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> e<strong>en</strong> tek<strong>en</strong>ing waarbij ze op <strong>de</strong> <strong>en</strong>e helft van het papier<br />
tek<strong>en</strong><strong>en</strong> wat beertje Pippelo<strong>en</strong>tje in het lied allemaal niet heeft <strong>en</strong> op <strong>de</strong><br />
an<strong>de</strong>re helft wat beertje Pippelo<strong>en</strong>tje juist wel heeft.<br />
-‐ U kunt het thema over wat kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> wel of niet hebb<strong>en</strong> uitbrei<strong>de</strong>n door met<br />
<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> te kijk<strong>en</strong> naar <strong>de</strong> verschill<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> arme <strong>en</strong> rijke lan<strong>de</strong>n. Wat<br />
hebb<strong>en</strong> ze in arme lan<strong>de</strong>n niet wat we in Ne<strong>de</strong>rland wel hebb<strong>en</strong>? Op<br />
www.schooltv.nl is e<strong>en</strong> filmpje te vin<strong>de</strong>n over verschill<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> arm <strong>en</strong> rijk.<br />
U kunt hier<strong>voor</strong> zoek<strong>en</strong> in <strong>de</strong> beeldbank op ‘verschil’.
Zing met ons mee<br />
Bijlage <strong>groep</strong> 3 <strong>en</strong> 4<br />
Les 3: Stekelvark<strong>en</strong>tjes wiegelied<br />
-‐ De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> schrijv<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> briefje iets wat h<strong>en</strong> an<strong>de</strong>rs maakt dan alle<br />
an<strong>de</strong>re kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>. Bij<strong>voor</strong>beeld dat ze drie broers hebb<strong>en</strong> of dat ze e<strong>en</strong><br />
muziekinstrum<strong>en</strong>t bespel<strong>en</strong>. Alle briefjes gaan in e<strong>en</strong> doos of bak. De<br />
leerkracht pakt als eerste e<strong>en</strong> briefje uit <strong>de</strong> doos <strong>en</strong> leest het <strong>voor</strong>. De<br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> prober<strong>en</strong> te ra<strong>de</strong>n van wie het briefje is. Het kind dat het briefje<br />
heeft geschrev<strong>en</strong>, geeft antwoord.<br />
-‐ De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> dier<strong>en</strong>lied componer<strong>en</strong>. Be<strong>de</strong>nk eerst met <strong>de</strong> klas<br />
welke dier<strong>en</strong> er in het stuk zitt<strong>en</strong>. Kies hier<strong>voor</strong> ongeveer vijf dier<strong>en</strong> uit<br />
bij<strong>voor</strong>beeld het Stekelvark<strong>en</strong>tjes wiegelied of vijf dier<strong>en</strong> van <strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rij.<br />
Be<strong>de</strong>nk dan met <strong>de</strong> klas welke gelui<strong>de</strong>n er bij <strong>de</strong> dier<strong>en</strong> hor<strong>en</strong> <strong>en</strong> met welk<br />
instrum<strong>en</strong>t dit geluid gemaakt kan wor<strong>de</strong>n. Verzin e<strong>en</strong> kort verhaaltje over<br />
<strong>de</strong> dier<strong>en</strong> <strong>en</strong> schrijf dit op het bord. Maak telk<strong>en</strong>s als er e<strong>en</strong> dier in het<br />
verhaal <strong>voor</strong>komt e<strong>en</strong> kleine tek<strong>en</strong>ing van het dier. Dan klinkt het geluid.<br />
E<strong>en</strong> <strong>voor</strong>beeld: E<strong>en</strong> grote olifant stampt door het donkere bos. Bij het<br />
woord ‘olifant’ wordt er op <strong>de</strong> grote trom geslag<strong>en</strong>, als e<strong>en</strong> stamp<strong>en</strong><strong>de</strong><br />
olifant. Lees het korte verhaal nu e<strong>en</strong> aantal keer <strong>voor</strong>. De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> lat<strong>en</strong><br />
tij<strong>de</strong>ns het verhaal steeds met hun instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>de</strong> dier<strong>en</strong> hor<strong>en</strong>.<br />
7
Les 4: Sebastiaan<br />
8<br />
-‐ Bekijk met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> e<strong>en</strong> spinn<strong>en</strong>web. Hoe ziet e<strong>en</strong> spinn<strong>en</strong>web eruit <strong>en</strong><br />
hoe maakt e<strong>en</strong> spin e<strong>en</strong> web? De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> prober<strong>en</strong> zo precies mogelijk e<strong>en</strong><br />
spinn<strong>en</strong>web te tek<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
-‐ Op <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong> pagina vindt u e<strong>en</strong> rek<strong>en</strong>blad. De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> steeds<br />
tell<strong>en</strong> hoeveel pot<strong>en</strong> <strong>de</strong> twee spinn<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>.<br />
-‐ U kunt <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> verhal<strong>en</strong> vertell<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> an<strong>de</strong>re spin die veel<br />
avontur<strong>en</strong> heeft beleefd, <strong>de</strong> spin Anansi. De spin Anansi komt <strong>voor</strong> in<br />
volksverhal<strong>en</strong> uit West-‐Afrika <strong>en</strong> <strong>de</strong> Caraïb<strong>en</strong>. Gebruik hier<strong>voor</strong><br />
bij<strong>voor</strong>beeld:<br />
• Het grote Anansi boek, Johan Ferrier<br />
• Mister Anansi laat <strong>de</strong> wereld lach<strong>en</strong>, Wijnand Stomp<br />
-‐ Speel met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> e<strong>en</strong> spinn<strong>en</strong>spel in <strong>de</strong> speel-‐ of gymzaal. Twee<br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> (dit zijn <strong>de</strong> spinn<strong>en</strong>) staan teg<strong>en</strong>over elkaar <strong>en</strong> mak<strong>en</strong> met hun<br />
arm<strong>en</strong> <strong>en</strong> han<strong>de</strong>n e<strong>en</strong> poortje; dit is het web. De vlieg<strong>en</strong>, <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re<br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>, lop<strong>en</strong> on<strong>de</strong>r het poortje door. De spinn<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> vlieg<br />
vang<strong>en</strong> door hun arm<strong>en</strong> naar b<strong>en</strong>e<strong>de</strong>n te do<strong>en</strong>. Dit kan ook op muziek. Als<br />
<strong>de</strong> muziek speelt, gaan <strong>de</strong> vlieg<strong>en</strong> on<strong>de</strong>r het poortje door. Als <strong>de</strong> muziek<br />
stopt vang<strong>en</strong> <strong>de</strong> spinn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> vlieg. Kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> die gevang<strong>en</strong> zijn kunn<strong>en</strong><br />
sam<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> an<strong>de</strong>r kind spin zijn <strong>en</strong> e<strong>en</strong> web mak<strong>en</strong>. Zo kom<strong>en</strong> er steeds<br />
meer poortjes.
Zing met ons mee<br />
Bijlage <strong>groep</strong> 3 <strong>en</strong> 4<br />
Hoeveel pot<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> <strong>de</strong> twee spinn<strong>en</strong> bij elkaar?<br />
…………………<br />
………………….<br />
………………….<br />
………………….<br />
………………….<br />
9
Les 5: Tante <strong>en</strong> oom in Lar<strong>en</strong><br />
10<br />
-‐ U kunt met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> als warming-‐up e<strong>en</strong> stemvormingsoef<strong>en</strong>ing do<strong>en</strong>.<br />
Tek<strong>en</strong> op het bord e<strong>en</strong> boom met e<strong>en</strong> paar blaadjes. De wind blaast <strong>de</strong>ze<br />
laatste blaadjes van <strong>de</strong> boom. Trek op het bord e<strong>en</strong> lijn van e<strong>en</strong> blaadje dat<br />
valt <strong>en</strong> laat met uw stem hor<strong>en</strong> dat het blaadje valt door e<strong>en</strong> geluid van<br />
hoog naar laag te mak<strong>en</strong>. U kunt hoger beginn<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> blad van e<strong>en</strong><br />
hogere tak te lat<strong>en</strong> vall<strong>en</strong>. Laat <strong>de</strong> blaadjes vall<strong>en</strong> op mmm, shhh, bzzz<br />
<strong>en</strong>zo<strong>voor</strong>ts. Sommige blaadjes vall<strong>en</strong> niet rechtstreeks naar b<strong>en</strong>e<strong>de</strong>n maar<br />
gaan met e<strong>en</strong> boogje, hoe klinkt dat? Kan dat ook getek<strong>en</strong>d wor<strong>de</strong>n?<br />
-‐ Be<strong>de</strong>nk sam<strong>en</strong> met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> welke gelui<strong>de</strong>n er allemaal in <strong>de</strong> boom te<br />
hor<strong>en</strong> zijn. Vraag <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>: Stel je <strong>voor</strong> dat je in e<strong>en</strong> huis in e<strong>en</strong> boom<br />
woont, in <strong>de</strong> hoogste takk<strong>en</strong>, ver weg van <strong>de</strong> straat, bijna zo hoog als <strong>de</strong><br />
wolk<strong>en</strong>. Welke gelui<strong>de</strong>n hoor je dan? Misschi<strong>en</strong> wel gelui<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong> boom,<br />
bij<strong>voor</strong>beeld van <strong>de</strong> takk<strong>en</strong>, insect<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> specht, an<strong>de</strong>re vogels <strong>en</strong><br />
gelui<strong>de</strong>n van ding<strong>en</strong> of dier<strong>en</strong> in <strong>de</strong> lucht: <strong>de</strong> wind of reg<strong>en</strong>. Hoe zou het er<br />
’s ocht<strong>en</strong>ds vroeg <strong>en</strong> ’s nachts klink<strong>en</strong>? Klink<strong>en</strong> <strong>de</strong> gelui<strong>de</strong>n hard of zacht?<br />
Dichtbij of ver weg? Beeld <strong>de</strong> suggesties van <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> met <strong>de</strong> hele klas<br />
muzikaal uit: met stem of met <strong>de</strong> han<strong>de</strong>n <strong>en</strong> voet<strong>en</strong>. Hoe klinkt<br />
bij<strong>voor</strong>beeld <strong>de</strong> wind of e<strong>en</strong> uil? Hoe klinkt e<strong>en</strong> vliegtuig in <strong>de</strong> verte of het<br />
gekraak van <strong>de</strong> takk<strong>en</strong>? Spreek goed af hoe vaak <strong>en</strong> hoe lang e<strong>en</strong> geluid<br />
klinkt <strong>en</strong> oef<strong>en</strong> dit met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>. U b<strong>en</strong>t <strong>de</strong> dirig<strong>en</strong>t <strong>en</strong> laat met uw<br />
han<strong>de</strong>n dui<strong>de</strong>lijk zi<strong>en</strong> wanneer het hoog-‐in-‐<strong>de</strong>-‐lucht-‐orkest begint <strong>en</strong><br />
wanneer het orkest stopt.<br />
-‐ U kunt met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> e<strong>en</strong> dirigeerspel spel<strong>en</strong>. De meest leuke of<br />
spann<strong>en</strong><strong>de</strong> gelui<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> vorige opdracht tek<strong>en</strong>t u e<strong>en</strong>voudig op het<br />
bord, in e<strong>en</strong> vakje. Doe dit met bij<strong>voor</strong>beeld vier gelui<strong>de</strong>n, zodat er 4 vakjes<br />
zijn met e<strong>en</strong> getek<strong>en</strong>d geluid erin. Wijs nu één <strong>voor</strong> één <strong>de</strong> gelui<strong>de</strong>n aan –<br />
<strong>de</strong> klas maakt het geluid dat u aanwijst. U kunt ook e<strong>en</strong> stilte-‐vakje (e<strong>en</strong><br />
leeg vak) mak<strong>en</strong>. Probeer verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> volgor<strong>de</strong>s van <strong>de</strong> gelui<strong>de</strong>n <strong>en</strong> het<br />
stilte-‐vak uit. Laat e<strong>en</strong> aantal kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> ook e<strong>en</strong>s diriger<strong>en</strong>. U kunt variër<strong>en</strong><br />
met hard <strong>en</strong> zacht, bij<strong>voor</strong>beeld door e<strong>en</strong> hand omhoog of omlaag te<br />
beweg<strong>en</strong>. Als u met <strong>de</strong> handpalm geop<strong>en</strong>d omhoog ‘duwt’ mag het lui<strong>de</strong>r<br />
wor<strong>de</strong>n, als u met handpalm omlaag naar b<strong>en</strong>e<strong>de</strong>n beweegt klinkt <strong>de</strong><br />
muziek weer zachter.<br />
-‐ Bespreek met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> hoe het zou zijn als <strong>de</strong> tante <strong>en</strong> oom niet <strong>de</strong><br />
<strong>en</strong>ige m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zou<strong>de</strong>n zijn die in e<strong>en</strong> boom won<strong>en</strong>, maar als er e<strong>en</strong> heel<br />
dorp in e<strong>en</strong> boom zou bestaan. Hoe ga je dan van <strong>de</strong> <strong>en</strong>e naar <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re<br />
boom? Zou er ook e<strong>en</strong> school in e<strong>en</strong> boom gebouwd kunn<strong>en</strong> wor<strong>de</strong>n? Hier<br />
kan e<strong>en</strong> bewegingsspel in <strong>de</strong> speel-‐ of gymzaal aan gekoppeld wor<strong>de</strong>n: <strong>de</strong><br />
boombewoners moet<strong>en</strong> van het <strong>en</strong>e naar het an<strong>de</strong>re boomhuis (matt<strong>en</strong>)<br />
gaan. Spreek met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> af op welke manier ze naar e<strong>en</strong> an<strong>de</strong>re boom<br />
gaan. Bij<strong>voor</strong>beeld vlieg<strong>en</strong>d als e<strong>en</strong> vogel, kruip<strong>en</strong>d als e<strong>en</strong> torretje, druk<br />
beweg<strong>en</strong>d als e<strong>en</strong> mier, langzaam <strong>en</strong> vloei<strong>en</strong>d als e<strong>en</strong> wormpje, flad<strong>de</strong>r<strong>en</strong>d<br />
als e<strong>en</strong> vlin<strong>de</strong>r, <strong>en</strong>zo<strong>voor</strong>ts. E<strong>en</strong> geluidssignaal op e<strong>en</strong> instrum<strong>en</strong>t (of klap<br />
in <strong>de</strong> han<strong>de</strong>n) geeft aan wanneer <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> gaan verplaats<strong>en</strong>. Dit kan ook<br />
in spelvorm: eerst vrij beweg<strong>en</strong> <strong>en</strong> bij het geluidssignaal snel naar e<strong>en</strong><br />
boomhuis! Wie als laatste nog loopt is af.<br />
-‐ E<strong>en</strong> boom is niet alle<strong>en</strong> hoog in <strong>de</strong> lucht, maar met zijn wortels ook diep in<br />
<strong>de</strong> grond. Welke gelui<strong>de</strong>n zou je hor<strong>en</strong> diep on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> grond? Dit kunt u als<br />
gelui<strong>de</strong>nspel uitwerk<strong>en</strong> of als tek<strong>en</strong>opdracht.
Zing met ons mee<br />
Bijlage <strong>groep</strong> 3 <strong>en</strong> 4<br />
Les 6: De leeuw is los<br />
-‐ Het lied De leeuw is los gaat over e<strong>en</strong> leeuw die uit Artis is ontsnapt. De<br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> meer informatie opzoek<strong>en</strong> over <strong>de</strong> leeuw <strong>en</strong> Artis of over<br />
e<strong>en</strong> an<strong>de</strong>re dier<strong>en</strong>tuin bij u in <strong>de</strong> buurt. Wanneer werd Artis geop<strong>en</strong>d? Hoe<br />
oud wor<strong>de</strong>n leeuw<strong>en</strong>? Op <strong>de</strong> website www.artis.nl staat on<strong>de</strong>r het kopje<br />
Spreekbeurt<strong>en</strong> meer informatie over <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis van Artis <strong>en</strong> over <strong>de</strong><br />
dier<strong>en</strong> die er won<strong>en</strong>.<br />
-‐ De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> <strong>de</strong> verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> gelui<strong>de</strong>n uit het lied vertal<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong><br />
instrum<strong>en</strong>t. Lees <strong>de</strong> tekst van het lied nog e<strong>en</strong> keer <strong>voor</strong> <strong>en</strong> spreek met <strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> af bij welke woor<strong>de</strong>n er e<strong>en</strong> geluid klinkt van e<strong>en</strong><br />
muziekinstrum<strong>en</strong>t. Speel bij<strong>voor</strong>beeld <strong>de</strong> leeuw op <strong>de</strong> trom als hij door <strong>de</strong><br />
strat<strong>en</strong> wan<strong>de</strong>lt. Welk instrum<strong>en</strong>t klinkt er als <strong>de</strong> leeuw brult? En als <strong>de</strong> tram<br />
door <strong>de</strong> strat<strong>en</strong> rijdt? Maak kleine tek<strong>en</strong>ingetjes op het bord zodat <strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> wet<strong>en</strong> wanneer ze aan <strong>de</strong> beurt zijn om hun geluid te mak<strong>en</strong> op<br />
het instrum<strong>en</strong>t <strong>en</strong> lees het verhaal nog e<strong>en</strong> keer <strong>voor</strong>.<br />
-‐ Maak met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> e<strong>en</strong> lijstje van alle beroep<strong>en</strong> die in het lied<br />
<strong>voor</strong>kom<strong>en</strong>. De versie in het liedboek Ik sta paf! verschilt van wat er op <strong>de</strong><br />
cd gezong<strong>en</strong> wordt. De tekst die u op <strong>de</strong> cd hoort, vindt u achterin <strong>de</strong><br />
lesbrief <strong>voor</strong> <strong>de</strong> <strong>groep</strong><strong>en</strong> 1 <strong>en</strong> 2 on<strong>de</strong>r Liedtekst<strong>en</strong>. U kunt ook e<strong>en</strong><br />
combinatie mak<strong>en</strong> van <strong>de</strong> twee versies. De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong> één beroep uit<br />
waarvan ze alle<strong>en</strong> of in <strong>groep</strong>jes e<strong>en</strong> tek<strong>en</strong>ing of poster mak<strong>en</strong> met alle<br />
informatie over dat beroep. Wat doe je als je e<strong>en</strong> pianostemmer b<strong>en</strong>t? Waar<br />
werk je als je e<strong>en</strong> tramconducteur b<strong>en</strong>t? Wat heb je nodig? Enzo<strong>voor</strong>ts.<br />
11
Les 7: Dikkertje Dap<br />
12<br />
-‐ De klas maakt met elkaar <strong>de</strong> nek van <strong>de</strong> giraf. Op e<strong>en</strong> vel papier mag elk<br />
kind e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> stuk van <strong>de</strong> nek mak<strong>en</strong>. Het mag getek<strong>en</strong>d of geschil<strong>de</strong>rd<br />
wor<strong>de</strong>n of beplakt met papier. Het wordt e<strong>en</strong> kunstcollage, alle stukjes<br />
mog<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>d zijn. Twee kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> <strong>de</strong> kop van <strong>de</strong> giraf mak<strong>en</strong>.<br />
Het geheel wordt op <strong>de</strong> muur geplakt.<br />
-‐ De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> met instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>de</strong> gelui<strong>de</strong>n van dier<strong>en</strong>. Dikkertje<br />
Dap wil van <strong>de</strong> nek van <strong>de</strong> giraf glij<strong>de</strong>n. Net als van e<strong>en</strong> glijbaan. Met <strong>de</strong><br />
xylofoon kunt u het glij<strong>de</strong>n heel goed nado<strong>en</strong>. Eerst <strong>de</strong> trap op <strong>en</strong> dan<br />
‘roetsj’ naar b<strong>en</strong>e<strong>de</strong>n. De giraf is niet het <strong>en</strong>ige dier in <strong>de</strong> dier<strong>en</strong>tuin. Welke<br />
dier<strong>en</strong> zijn er nog meer <strong>en</strong> hoe klink<strong>en</strong> die? Bij<strong>voor</strong>beeld e<strong>en</strong> olifant die<br />
trompetgelui<strong>de</strong>n maakt met zijn slurf of heel erg stampt. Of hoe klinkt e<strong>en</strong><br />
slinger<strong>en</strong><strong>de</strong> aap? Welke instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kun je gebruik<strong>en</strong> om dat geluid te<br />
mak<strong>en</strong>?<br />
-‐ De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> improviser<strong>en</strong> op <strong>de</strong> muziek. Na het eerste <strong>en</strong> twee<strong>de</strong><br />
couplet is er e<strong>en</strong> intermezzo. De musici improviser<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal mat<strong>en</strong>. Ze<br />
lez<strong>en</strong> <strong>de</strong> not<strong>en</strong> niet van het papier, maar verzinn<strong>en</strong> zelf wat er mooi klinkt.<br />
De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> mog<strong>en</strong> in dit intermezzo met muziekinstrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
improviser<strong>en</strong>. Laat eerst e<strong>en</strong> aantal kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> oef<strong>en</strong><strong>en</strong>. Twee kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
kiez<strong>en</strong> e<strong>en</strong> muziekinstrum<strong>en</strong>t <strong>en</strong> spel<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> net als echte<br />
jazzmuzikant<strong>en</strong>. Ze lett<strong>en</strong> er wel op dat het mooi sam<strong>en</strong> klinkt <strong>en</strong> volg<strong>en</strong><br />
elkaar. Bij<strong>voor</strong>beeld als het <strong>en</strong>e kind sneller of zachter gaat spel<strong>en</strong> volgt het<br />
an<strong>de</strong>re kind <strong>en</strong> an<strong>de</strong>rsom. Zing dan het lied nog e<strong>en</strong>s <strong>en</strong> laat e<strong>en</strong> aantal<br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> tij<strong>de</strong>ns het intermezzo op <strong>de</strong> muziekinstrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> spel<strong>en</strong>.<br />
-‐ U kunt met <strong>de</strong> klas e<strong>en</strong> ABC mak<strong>en</strong>. Elk kind krijgt e<strong>en</strong> vel papier <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
letter. De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> tek<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>de</strong> letter <strong>en</strong> <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> die met <strong>de</strong>ze letter<br />
beginn<strong>en</strong>. Alle letters wor<strong>de</strong>n achter elkaar opgehang<strong>en</strong> als het ABC.
Zing met ons mee<br />
Bijlage <strong>groep</strong> 3 <strong>en</strong> 4<br />
Les 8: De heks van Sier-‐kon-‐fleks<br />
-‐ De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> schrijv<strong>en</strong> e<strong>en</strong> elfje als heks<strong>en</strong>spreuk. E<strong>en</strong> elfje is e<strong>en</strong> dichtvorm<br />
van vijf regels:<br />
Eén woord<br />
Twee woor<strong>de</strong>n<br />
Drie woor<strong>de</strong>n<br />
Vier woor<strong>de</strong>n<br />
Eén woord<br />
-‐ De heks moet wor<strong>de</strong>n teruggestuurd naar het bos. Hoe ziet het heks<strong>en</strong>bos<br />
eruit? Zou<strong>de</strong>n er vreem<strong>de</strong> bom<strong>en</strong> <strong>en</strong> rare dier<strong>en</strong> rondlop<strong>en</strong>? De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
schil<strong>de</strong>r<strong>en</strong> of tek<strong>en</strong><strong>en</strong> het heks<strong>en</strong>bos.<br />
-‐ Speel met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> e<strong>en</strong> klankspel. De heks is haar toverstaf kwijt. Eén<br />
kind is <strong>de</strong> heks <strong>en</strong> staat op <strong>de</strong> gang te wacht<strong>en</strong>. De an<strong>de</strong>re kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
verstopp<strong>en</strong> in overleg haar toverstaf. De heks komt weer binn<strong>en</strong> <strong>en</strong> zoekt<br />
haar toverstokje door te luister<strong>en</strong> naar <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>, die har<strong>de</strong>r of zachter<br />
spel<strong>en</strong> als <strong>de</strong> heks dichterbij haar toverstokje is. Laat vier of vijf kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> op<br />
instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> spel<strong>en</strong> <strong>en</strong> herhaal het spel e<strong>en</strong> aantal keer.<br />
13
Les 9: De wim-‐wam reus<br />
14<br />
-‐ U kunt <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> e<strong>en</strong> les gev<strong>en</strong> over verhouding<strong>en</strong>. De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
elkaar opmet<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> meetlint. Hoe vaak pass<strong>en</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> met hun<br />
l<strong>en</strong>gte in <strong>de</strong> leerkracht? En hoeveel kabouters (gebruik hier<strong>voor</strong> e<strong>en</strong><br />
poppetje of knuffel) moet<strong>en</strong> er op elkaar staan om net zo groot te zijn als <strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>? Laat <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> het eerst schatt<strong>en</strong> <strong>en</strong> daarna uitmet<strong>en</strong>. Herhaal<br />
<strong>de</strong>ze opdracht door an<strong>de</strong>re <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> te gebruik<strong>en</strong>. Bespreek daarna hoe<br />
groot <strong>de</strong> reus zou zijn, gebruik hier<strong>voor</strong> ook <strong>de</strong> tek<strong>en</strong>ing uit het liedboek.<br />
-‐ De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> meestapp<strong>en</strong> op <strong>de</strong> muziek. Hoe groot zijn <strong>de</strong> stapp<strong>en</strong><br />
van <strong>de</strong> reus in het lied <strong>en</strong> hoe snel gaan <strong>de</strong> stapp<strong>en</strong>? Hoe gaan <strong>de</strong> stapp<strong>en</strong><br />
van <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> zelf, of die van e<strong>en</strong> kabouter? Het paard galoppeert,<br />
kunn<strong>en</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> dat ook?<br />
-‐ Op www.schooltv.nl is e<strong>en</strong> filmpje te vin<strong>de</strong>n over e<strong>en</strong> reus <strong>en</strong> <strong>de</strong> klank ‘eu’.<br />
U zoekt hier<strong>voor</strong> in <strong>de</strong> beeldbank op het woord ‘reus’. Het filmpje heet De<br />
reus. K<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> nog meer woor<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> klank ‘eu’?
Zing met ons mee<br />
Bijlage <strong>groep</strong> 3 <strong>en</strong> 4<br />
Les 10: Het lelijke e<strong>en</strong>dje<br />
-‐ Praat met kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> over verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> auto’s. Wat <strong>voor</strong> auto’s zijn er<br />
allemaal? Het lelijke e<strong>en</strong>dje is e<strong>en</strong> bijnaam. Hoe zou je an<strong>de</strong>re auto’s<br />
noem<strong>en</strong>? Hebb<strong>en</strong> <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs van <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> ook e<strong>en</strong> auto? Wat <strong>voor</strong> auto<br />
hebb<strong>en</strong> zij? Ev<strong>en</strong>tueel kunt u <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> speelgoedautootjes mee lat<strong>en</strong><br />
nem<strong>en</strong> <strong>en</strong> met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> naar <strong>de</strong> verschill<strong>en</strong> kijk<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> <strong>de</strong> auto’s.<br />
-‐ De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> e<strong>en</strong> tek<strong>en</strong>ing van het lelijke e<strong>en</strong>dje, <strong>de</strong> auto of e<strong>en</strong> echt<br />
e<strong>en</strong>dje.<br />
-‐ Het lelijke e<strong>en</strong>dje is e<strong>en</strong> beetje e<strong>en</strong> raar huisdier. Welke rare huisdier<strong>en</strong><br />
kunn<strong>en</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> nog meer be<strong>de</strong>nk<strong>en</strong>? Lijkt het huisdier op bestaan<strong>de</strong><br />
dier<strong>en</strong> of is het meer e<strong>en</strong> robot? Wat kan het allemaal?<br />
15
Les 11: De geit van dokter San<strong>de</strong>rs<br />
16<br />
-‐ U kunt met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> op verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> manier<strong>en</strong> zing<strong>en</strong>. Tek<strong>en</strong> op het<br />
bord vijf vierkant<strong>en</strong>. In één vierkant tek<strong>en</strong>t u e<strong>en</strong> neutraal/blij gezichtje, in<br />
één e<strong>en</strong> bedroefd gezichtje, in één e<strong>en</strong> slak, in één e<strong>en</strong> neus, <strong>en</strong> in het<br />
laatste e<strong>en</strong> haas (of iets an<strong>de</strong>rs dat snel gaat). Zing nu e<strong>en</strong> stukje van het<br />
refrein normaal, verdrietig, langzaam <strong>en</strong> met dichtgeknep<strong>en</strong> neus. Snapp<strong>en</strong><br />
<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> wat er met <strong>de</strong> tek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> wordt bedoeld? Zing sam<strong>en</strong> met <strong>de</strong><br />
klas op <strong>de</strong>ze verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> manier<strong>en</strong> terwijl u of e<strong>en</strong> kind <strong>de</strong> vakjes aanwijst.<br />
Tip: wissel niet te snel van vakje maar steeds pas na e<strong>en</strong> paar zinn<strong>en</strong>.<br />
-‐ Hetzelf<strong>de</strong> of an<strong>de</strong>rs? Alle kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> staan of zitt<strong>en</strong> in <strong>de</strong> kring. U geeft e<strong>en</strong><br />
geluid door, e<strong>en</strong> klap, stamp of e<strong>en</strong> klank. Varieer in tempo; ‘zo snel<br />
mogelijk’, ‘alsof we heel moe zijn’ <strong>en</strong>zo<strong>voor</strong>ts. Nu laat u e<strong>en</strong> kort ritme<br />
hor<strong>en</strong> dat <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> precies na prober<strong>en</strong> te do<strong>en</strong>. Daarna mog<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
aantal kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> het e<strong>en</strong> beetje an<strong>de</strong>rs nado<strong>en</strong>. Dan speelt u weer e<strong>en</strong> ritme<br />
<strong>en</strong> e<strong>en</strong> kind mag zelf bepal<strong>en</strong> of hij of zij het ritme hetzelf<strong>de</strong> speelt of net<br />
iets an<strong>de</strong>rs. Bespreek met <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> of het ritme hetzelf<strong>de</strong> was of<br />
an<strong>de</strong>rs <strong>en</strong> wat er dan an<strong>de</strong>rs was. Herhaal dit e<strong>en</strong> aantal keer.
Zing met ons mee<br />
Bijlage <strong>groep</strong> 3 <strong>en</strong> 4<br />
Les 12: Pippelo<strong>en</strong>tje gaat naar Engeland<br />
-‐ U kunt het met <strong>de</strong> klas over Engeland hebb<strong>en</strong>. Welke taal sprek<strong>en</strong> ze daar,<br />
waar staat Engeland bek<strong>en</strong>d om? Bij<strong>voor</strong>beeld het links rij<strong>de</strong>n, <strong>de</strong><br />
dubbel<strong>de</strong>kker buss<strong>en</strong>, <strong>de</strong> vlag van Engeland, <strong>en</strong>zo<strong>voor</strong>ts.<br />
-‐ Als <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> al Engelse les krijg<strong>en</strong> kunt u <strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n uit het lied met <strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> vertal<strong>en</strong> naar het Engels. Bij<strong>voor</strong>beeld zo<strong>en</strong>tje, hand, brood, boot,<br />
<strong>en</strong>zo<strong>voor</strong>ts.<br />
-‐ De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> e<strong>en</strong> collage van e<strong>en</strong> land waar ze graag naartoe zou<strong>de</strong>n<br />
gaan. Wat is er te zi<strong>en</strong> in het land <strong>en</strong> welke dier<strong>en</strong> lev<strong>en</strong> er? Welke taal<br />
sprek<strong>en</strong> <strong>de</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>? Het hoeft ge<strong>en</strong> bestaand land te zijn: <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
mog<strong>en</strong> hun fantasie <strong>de</strong> vrije loop lat<strong>en</strong>.<br />
-‐ Als <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> het lied goed k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> kunt u met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> afsprek<strong>en</strong> dat<br />
<strong>de</strong> laatste woor<strong>de</strong>n van elke zin geklapt wor<strong>de</strong>n. Elke lettergreep krijgt één<br />
klap. Kunn<strong>en</strong> ze ook e<strong>en</strong> hele zin klapp<strong>en</strong>? Welke woor<strong>de</strong>n hebb<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>veel<br />
lettergrep<strong>en</strong>? Welk woord heeft <strong>de</strong> meeste lettergrep<strong>en</strong>? U kunt e<strong>en</strong> aantal<br />
woor<strong>de</strong>n op het bord schrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> één kind e<strong>en</strong> woord lat<strong>en</strong> klapp<strong>en</strong>, wet<strong>en</strong><br />
<strong>de</strong> an<strong>de</strong>re kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> welk woord er geklapt werd?<br />
17
Les 13: Zomeravond<br />
18<br />
-‐ Slaapliedjes zijn rustige liedjes om bij in slaap te vall<strong>en</strong>. Laat één of twee<br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> muziekinstrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uitzoek<strong>en</strong> <strong>en</strong> rustige muziek spel<strong>en</strong>, wat <strong>voor</strong><br />
gelui<strong>de</strong>n kunn<strong>en</strong> ze allemaal uit <strong>de</strong> muziekinstrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hal<strong>en</strong>? Vall<strong>en</strong> <strong>de</strong><br />
an<strong>de</strong>re kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> ervan in slaap?<br />
-‐ U kunt met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> e<strong>en</strong> gelui<strong>de</strong>nspel mak<strong>en</strong>. Bespreek bij welke<br />
woor<strong>de</strong>n <strong>en</strong> zinn<strong>en</strong> uit het lied e<strong>en</strong> geluid gemaakt kan wor<strong>de</strong>n. Bij<strong>voor</strong>beeld<br />
<strong>de</strong> merel die fluit, <strong>de</strong> radio die speelt, <strong>en</strong>zo<strong>voor</strong>ts. Misschi<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> <strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> ook nog wel meer i<strong>de</strong>eën over gelui<strong>de</strong>n die je hoort als je in bed ligt<br />
<strong>en</strong> je niet kunt slap<strong>en</strong>. U kunt tij<strong>de</strong>ns het brainstorm<strong>en</strong> met <strong>de</strong> hele klas e<strong>en</strong><br />
aantal gelui<strong>de</strong>n oef<strong>en</strong><strong>en</strong>. Gebruik hier<strong>voor</strong> <strong>de</strong> stem of han<strong>de</strong>n <strong>en</strong> voet<strong>en</strong>.<br />
Geef dui<strong>de</strong>lijk aan met handgebar<strong>en</strong> wanneer <strong>de</strong> gelui<strong>de</strong>n beginn<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
eindig<strong>en</strong>. Elk kind kiest nu <strong>voor</strong> zichzelf e<strong>en</strong> geluid. Terwijl u <strong>de</strong> tekst van het<br />
lied <strong>voor</strong>leest, mak<strong>en</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> hun geluid zodra het in <strong>de</strong> tekst <strong>voor</strong>bij<br />
komt. Pauzeer bij het <strong>voor</strong>lez<strong>en</strong> bij <strong>de</strong> gelui<strong>de</strong>n zodat <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> <strong>de</strong> kans<br />
hebb<strong>en</strong> hun geluid te lat<strong>en</strong> hor<strong>en</strong>.<br />
-‐ Klankstav<strong>en</strong> <strong>en</strong> klokk<strong>en</strong>spel<strong>en</strong> klink<strong>en</strong> heel ‘droomachtig’. Als u twee setjes<br />
heeft, kunt u <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> (of uzelf met e<strong>en</strong> kind) droomgesprekjes lat<strong>en</strong><br />
spel<strong>en</strong>. Om <strong>de</strong> beurt spel<strong>en</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> e<strong>en</strong> korte ‘zin’, alsof ze iets zegg<strong>en</strong><br />
teg<strong>en</strong> iemand. Probeer het rustig <strong>en</strong> droomachtig te mak<strong>en</strong>. Of misschi<strong>en</strong><br />
gebeurt er wel iets heel spann<strong>en</strong>ds in <strong>de</strong> droom. Wissel af wie er begint met<br />
‘prat<strong>en</strong>’.<br />
-‐ Drom<strong>en</strong> <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> wele<strong>en</strong>s? Wat drom<strong>en</strong> ze dan? Praat met <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
over drom<strong>en</strong> <strong>en</strong> laat ze hun mooiste of gekste droom tek<strong>en</strong><strong>en</strong>.
Zing met ons mee<br />
Bijlage <strong>groep</strong> 3 <strong>en</strong> 4<br />
Les 14: M’n opa<br />
-‐ De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> e<strong>en</strong> tek<strong>en</strong>ing van zichzelf als opa of oma. Hoe zi<strong>en</strong> ze<br />
eruit als ze oud zijn? D<strong>en</strong>k aan rimpels, e<strong>en</strong> bril of grijs haar.<br />
-‐ De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> hun leukste herinnering met hun opa of oma tek<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
Waar was dat? Wat <strong>de</strong><strong>de</strong>n ze?<br />
-‐ Laat <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> e<strong>en</strong> verhaal schrijv<strong>en</strong> over hun opa of oma. Wat do<strong>en</strong> ze<br />
vaak met opa <strong>en</strong> oma of waar zijn ze wel e<strong>en</strong>s geweest met opa of oma?<br />
-‐ De kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> rek<strong>en</strong><strong>en</strong> met leeftij<strong>de</strong>n. Vraag <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> naar <strong>de</strong><br />
leeftijd van hun opa’s <strong>en</strong> oma’s. Hoe oud zijn <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> met hun<br />
opa <strong>en</strong> sam<strong>en</strong> met hun oma? Hoeveel jaar verschill<strong>en</strong> ze? Alle opa’s <strong>en</strong><br />
oma’s kunn<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> lijn gezet wor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> jongste naar <strong>de</strong> oudste,<br />
<strong>en</strong>zo<strong>voor</strong>ts.<br />
19
mauricE<br />
amado<br />
foundation